NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Demonstraties en lezingen Vrijdag 4 juni Blok 2 Bibliotheek
Het belang van een arme context
Grote Lezing 14.30-15.15 Tiendenzaal
demonstratie 14.30-15.15 Donkzaal
Ineke v.d. Craats RU
1 Zelfstandig teksten lezen met JeKanMeWAt René den Nijs Ed Kniesmeijernt2 Taalmenu
9 Op maat of in de maat? Maatwerkhoeken
demonstratie
Ann de Schryver
14.30-15.15 Biblioheek
Grote Lezing
Alfabetisering NT2 in beeld: leerlast en succesfactoren
15.20-16.05 Donkzaal
Jeanne Kurvers UvT
15 Een educatieve intake: heeft het zin?
lezing
Netty van der Veen Mister Dutch Knup Fuhri Snethlage
15.20-16.05 Tiendenzaal
33 Begeleiding van NT2 deelnemers
lezing
JoFond lam Cinop
15.20-16.05
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 1 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Workshops Vrijdag 4 juni Blok 2 Turfzaal
workshop
5 Nederlands op de werkvloer: stoeien met lesdoelen en oefeningen
14.30-15.15 Rentmeesterzaal
workshop
Cathelijne Janssen TopTaal
35 meer dan een taalachterstand. Coaching in de NT2 (privé)les
14.30-16.00 Napoleonzaal
workshop
Gerrie Gastelaars Vu, faculteit der Letteren
52 Certificeren tot Competent NT2-docent? Zet de eerste stap!
14.30-16.00 Domineezaal
Anja Valk Vrije Universiteit
28 Taaltaken in de klas
workshop 14.30-16.00 Heerenzaal
Walter Smet ISK Utrecht
20 Kies je route, activeringsmateriaal voor mannen
workshop
Titia Boers Vrije Universiteit Carola van der Voort
14.30-16.00
Masterclasses Vrijdag 4 juni Blok 2 Bataafse zaal
masterclass
68 Community of Learning binnen het NT2 Onderwijs!
14.15-17.15
Uithofzaal
masterclass 14.15-17.15
Edward Hulzebos Kennisnet Jan Strybol
27 Het topje van de ijsberg of de diepte in? 5 fasen-model: stapsgewijs richting het inbu examen Bregje Kaars Sijpestijn ITTA Petra Popma
Bovendonkzaal
8 Intercollegiale consultatie en coaching
masterclass
Tiba Bolle Lies Alons
14.15-17.15 Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 2 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 Grote Lezing Vrijdag 14.30-15.15 uur Bibliotheel Het belang van een arme context Ineke v.d. Craats (RU): Hoe gaat een NT2-leerder om met het taalaanbod dat hij krijgt? Wat haalt hij daaruit en wat niet? Aan de hand van uitspraken en reacties van NT2-leerders wil ik laten zien hoe gestructureerd aangeboden luisteroefeningen kunnen leiden tot verwerking van grammaticale kenmerken en dat een NT2-leerder soms meer leert van een arme dan van een rijke context.
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 3 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 Demonstratie Vrijdag 14.30-15.15 uur Tiendenzaal 1. Zelfstandig teksten lezen met JeKanMeWAt René den Nijs. Ed Kniesmeijer. nt2 Taalmenu De aanpak en het materiaal van JeKanMeWAt is gebasseerd op een aantal principes en concepten: oppervlakteleerders versus diepteleerders, de driehoek, keren is leren, het 3-5 principe, het 20-80 principe, focus op inhoud boven vorm door het gebruik van 'information gaps'. Het materiaal van JeKanMeWAt werkt voorafgaand aan luisteren en lezen systematisch aan woordvelden, zodat de taalleerder in staat wordt gesteld voorspellend te lezen. Dat is anders dan bij andere methodes, waar de docent gedwongen wordt om teksten er doorheen te duwen en te trekken ondanks mooie principes als het VUT-model. De presentatie zal bestaan uit een korte kennismaking met het materiaal, maar vooral zullen zaken die nu nog vragen oproepen en mysterieus klinken (oppervlakteleerders versus diepteleerders, etc.) verhelderd worden aan de hand van voorbeelden. Doel van de activiteit: Presentatie van het materiaal en inzicht geven in de onderliggende principes en keuzes [het 20:80 principe / het 3-5 principe / communication gap] Thema: 2. alfacursisten
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 4 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 Demonstratie Vrijdag 14.30-15.15 uur Donkzaal 9. Op maat of in de maat? Maatwerkhoeken Ann de Schryver. Cursisten leren vaak om welbepaalde redenen Nederlands: ze zoeken werk of hebben kinderen op een Nederlandstalige school of … Om ook in algemene beginnerscursussen (d.w.z. nietgespecialiseerde trajecten) aan deze behoeften tegemoet te komen, werd het project “Maatwerk” ontwikkeld (financiering Nederlandse Taalunie). We behandelen vragen als: Welke motieven (“rollen”) worden onderscheiden (bv. de Opvoeder die Nederlands leert omwille van zijn schoolgaande kinderen, de Vrijetijdsbesterder die Nederlands leert voor de sportclub)? Waar vind je materiaal? Hoe verloopt de les concreet? Wat zijn de voordelen én de eventuele bezwaren? Doel van de activiteit: De deelnemers krijgen een heldere kijk op heel wat aspecten van de Maatwerk-aanpak en leren ook het bestaande lesmateriaal kennen. Thema: 3. Inburgering & onthaal
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 1 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 Lezing Vrijdag 15.20-16.05 uur Tiendenzaal Alfabetisering NT2 in beeld: leerlast en succesfactoren Jeanne Kurvers (UvT) en Willemijn Stockmann (ROC Tilburg): We doen verslag van een onderzoek onder ruim 300 alfabetiseringscursisten NT2, uitgevoerd in opdracht van het ministerie van VROM. Eerst schetsen we een beeld van het actuele alfabetiseringsonderwijs NT2: wie zijn de cursisten, wie zijn de docenten, hoe zit het onderwijs in elkaar? Vervolgens gaan we in op de leerlast: hoeveel uur (contacturen) kost het cursisten gemiddeld om de alfabetiseringsniveaus Alfa A, B en C te bereiken? Ten slotte wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste succesfactoren: welke kenmerken van cursisten en onderwijs hebben een positief (of negatief) effect op de onderwijsresultaten? De discussie met het publiek zal vooral ook gericht zijn op de conclusies uit het onderzoek en op aanbevelingen voor verbetering van het alfabetiseringsonderwijs.
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 1 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 Lezing Vrijdag 15.20-16.05 uur Tiendenzaal 33. Begeleiding van NT2 deelnemers JoFond lam. Cinop In inburgeringscursussen is veel aandacht besteed aan begeleiding van de (analfabete) cursisten. Het succes van de begeleiding uit zich in de beperkte uitval van cursisten en vooral in gemotiveerde cursisten. Verschillende gemeenten en taalaanbieders hebben verschillende manieren voor de invulling van deze begeleiding uitgewerkt. Zo heeft men gewerkt met een inhoudelijke, motivationele en sociale coach. In deze presentatie wordt nader ingegaan op deze verschillende manieren van begeleiding: wat daarbij succesvol is geweest en wat daarbij de aandachtspunten zijn. In deze presentatie wordt onder ander stilgestaan bij de begeleidingsmethodiek die de gemeente Den Haag hanteert bij de inburgering: wat maakt deze methodiek zo succesvol en wat zijn de aandachtspunten? Doel van de activiteit: Doel is om laten zien dat er in de praktijk op vele manieren aandacht wordt besteed aan begeleiding van cursisten in de inburgering met name op wat werkt en wat daarbij de aandachtspunten zijn. Thema: 2. Alfacursisten
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 2 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 Lezing Vrijdag 15.20-16.05 uur Donkzaal 15. Een educatieve intake: heeft het zin? Netty van der Veen. Mister Dutch Knup Fuhri Snethlage. Carla van hengel-van Esch. In Amsterdam is het de afgelopen twee jaar niet gelukt om de educatieve intake goed vorm te geven – de intake is weer in handen van de taalaanbieders … In Rotterdam daarentegen wordt diezelfde educatieve intake uitgevoerd door onafhankelijke toetsbureaus. Wat maakt (in Rotterdam) of breekt (in Amsterdam) zo’n onafhankelijk uitgevoerde intake? Wat zijn de kritische succesfactoren? We maken tijdens de lezing door middel van PowerPoint gebruik van stellingen en vragen voor de deelnemers. De deelnemers maken ook zelf (een deel van) een toets. Doel van de activiteit: Aan het einde van de lezing weten deelnemers wat de kenmerken van een goede educatieve intake zijn. Ze herkennen een aantal kritische succesfactoren. Thema: 3. Inburgering & onthaal
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 1 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 workshop Vrijdag 14.30-15.15 uur Turfzaal 5. Nederlands op de werkvloer: stoeien met lesdoelen en oefeningen Cathelijne Janssen. TopTaal De deelnemers krijgen inzicht in hoe een cursus Nederlands op de werkvloer kan worden samengesteld en oefenen daarmee aan de hand van casussen uit de praktijk. Er wordt met name aandacht besteed aan het formuleren van lesdoelen, en aan het uitzoeken en bedenken van daarbij geschikte oefeningen. Ook wordt er in het begin een voorbeeld uit de lespraktijk gepresenteerd. Er is helaas geen gelegenheid om aandacht te besteden aan didactische werkvormen en differentiëren. Doel van de activiteit: De deelnemers hebben een idee van wat er komt kijken bij het samenstellen van een cursus Nederlands op de werkvloer. De deelnemers oefenen met het formuleren van lesdoelen De deelnemers oefenen met het uitzoeken van geschikte oefeningen, passend bij een gekozen lesdoel Thema: 12. Duale Trajecten
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 2 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 workshop Vrijdag 14.30-16.00 uur Heerenzaal 20. Kies je route, activeringsmateriaal voor mannen Titia Boers. Vrije Universiteit Carola van der Voort. Kies je route’ is activeringsmateriaal dat gemaakt is voor weinig actieve en/of werkeloze mannen die in een groep of individueel worden begeleid, bijvoorbeeld in een Vadercentrum of in een Taalmaatjesproject. Het is ook geschikt voor analfabeten. De kern van het materiaal bestaat uit foto’s aan de hand waarvan de mannen praten over hun dagelijkse bezigheden, maar ook over hun denkbeelden, dromen en over mogelijke activiteiten in hun directe omgeving. Zo verkennen ze hun eigen identiteit en de wereld om hen heen. Einddoel van het materiaal is inschrijving voor een cursus of activiteit. Doel van de activiteit: Deelnemers aan de workshop maken via opdrachten kennis met de inhoud en opbouw van het materiaal. Ook wordt duidelijk hoe het materiaal flexibel kan worden ingezet. Thema: 3. Inburgering & onthaal
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 1 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 workshop Vrijdag 14.30-16.00 uur Napoleonzaal 52. Certificeren tot Competent NT2-docent? Zet de eerste stap! Anja Valk. Vrije Universiteit nnb. Al vaker nagedacht over het maken van een portfolio om gecertificeerd te worden als Competent NT2-docent? In deze workshop kunt u een assessor en reeds gecertificeerde collega’s alles hierover vragen. Ook oefent u met het invullen van een gedeelte van het portfolio. En er wordt informatie gegeven over een begeleidingstraject dat na de zomer weer van start gaat. Doel van de activiteit: Na deze workshop hebben de deelnemers inzicht gekregen in het competentieprofiel NT2-docent. Daarbij hebben zij praktijkervaringen van reeds gecertificeerde collega’s gehoord en zelf kort geoefend met het invullen van een gedeelte van het profiel. Thema: 6. Certificering NT2-docent
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 1 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 workshop Vrijdag 14.30-16.00 uur Domineezaal 28. Taaltaken in de klas Walter Smet. ISK Utrecht Afgelopen jaar is de ISK Utrecht begonnen met het invoeren van taaltaken, die ontwikkeld zijn in samenwerking met het APS. De taaltaken zijn ontstaan uit de behoefte van docenten om de taalvaardigheid van leerlingen tijdens het werken aan prestaties te stimuleren. Gedacht moet worden aan: overleggen, affiches maken, presentaties houden en verslagen maken. Hierbij zijn ontwikkelingslijnen gemaakt, waarop leerders hun eigen score kunnen bijhouden. In deze interactieve workshop werken de deelnemers met de taaltaken en ervaren zij hoe de implementatie ervan verloopt. Doel van de activiteit: aan het eind van de workshop weten deelnemers hoe zij taaltaken in hun lessen voor eigen cursisten kunnen inbouwen. Thema: 13, anders, nl. voor iedere docent interessant
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 1 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 workshop Vrijdag 14.30-16.00 uur Rentmeesterzaal 35. meer dan een taalachterstand. Coaching in de NT2 (privé)les Gerrie Gastelaars. Vu, faculteit der Letteren Tijdens een privétraject NT2 blijkt vaak meer aan de hand dan een taalachterstand. Het gaat bijvoorbeeld om cursisten die midden- of hoogopgeleid zijn, veelal oudkomers, die op hun werk (of elders) een hiaat ervaren in hun mondelinge en/of schriftelijke taalvaardigheid en daardoor niet goed functioneren en/of niet hogerop kome. Zij krijgen de gelegenheid (van hun werkgever) om zich bij te scholen in een privétraject. Tijdens de lessen krijgt de docent dikwijls te maken met bepaalde weerstanden waardoor het leerproces stagneert. Met behulp van coachende vaardigheden kan een docent dit helpen doorbreken. In de workshop wil ik aandacht besteden aan lesgeven op een coachende manier. Wat is coachen en wat moet je wel en niet doen? Hoe verloopt globaal gezien een coachingsgesprek? Hoe kun je cursisten stimuleren tot het nemen van verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces? Wat hebben ze nodig om optimaal te kunnen presteren? Hierbij speelt de bewustwording van je handelen als docent een rol (wat is je inbreng): - communicatiepatronen in een docent-cursistrelatie - je kwaliteiten als docent, maar ook je valkuilen - het herkennen van en omgaan met weerstanden bij jezelf en de cursist - kijken naar waar je professionele grenzen liggen Doel van de activiteit: In de workshop leren de deelnemers eenvoudige coachingsvaardigheden toepassen in lessen op maat. Er wordt geoefend aan de hand van (eigen) casussen. Thema: 5. Eén op één coaching en NT2 Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 1 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 masterclass Vrijdag 14.15-17.15 uur Bataafse zaal 68. Community of Learning binnen het NT2 Onderwijs! Edward Hulzebos. Kennisnet Jan Strybol. Wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen binnen het NT2 vakgebied? Ben je ook op zoek naar bruikbaar materiaal voor een groepsles? Wil je ervaring uitwisselen met andere docenten? In deze Masterclass leer je wat een Community of Learning binnen het NT2 onderwijs kan opleveren? Ga praktisch aan de slag en bespaar een zoektocht........ Doel van de activiteit: Docenten actief te laten worden op bestaande NT2 Communities of Learning. Waar kunnen ze het vinden en hoe passen ze het praktisch toe binnen hun eigen functie. Na afloop weten de docenten wat je met communities kunt doen en hebben ze ervaring opgedaan met een reeële community. Ze hebben de toepassingen/mogelijkheden uit een dergelijke community gezien en ze kunnen het integreren in hun onderwijs. Thema:
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 2 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 masterclass Vrijdag 14.15-17.15 uur Uithofzaal 27. Het topje van de ijsberg of de diepte in? 5 fasen-model: stapsgewijs richting het inbu examen Bregje Kaars Sijpestijn. ITTA Petra Popma. In deze masterclass worden de uitgangspunten van goed inburgeringsonderwijs nog eens onder de loep genomen. Maar al te vaak zie je dat inburgeraars van portfoliobewijs naar portfoliobewijs moeten ‘hoppen’ zonder voldoende verdieping en aandacht voor echte taalverwerving. Hoe houd je een goede balans tussen doelgericht en praktijkgericht NT2-onderwijs, en het breder toerusten van de inburgeraar dan alleen de topjes van de cpijsbergen? In deze masterclass krijgt u handvatten voor het aanbrengen van verdieping bij de CP’s gecombineerd met een praktijkgerichte insteek en maakt u een lessenplan voor een CP. Doel van de activiteit: Aan het eind van de masterclass hebben de deelnemers een plan voor een lessenserie ontworpen waarin doelgericht en praktijkgericht aan een CP gewerkt wordt met zowel taalverwerving als het portfoliobewijs als resultaat. Thema: 3. Inburgering & onthaal
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 1 van 16
NT2-Conferentie 4 en 5 juni 2010, conferentieoord Bovendonk, Hoeven
Blok 2 masterclass Vrijdag 14.15-17.15 uur Bovendonkzaal 8. Intercollegiale consultatie en coaching Tiba Bolle. Lies Alons. Taalontwikkeling van zowel anderstalige als Nederlandstalige leerlingen en mbo deelnemers vindt plaats in alle vakken. Docenten kunnen elkaar daarin ondersteunen door middel van intercollegiale consultatie, training, lesobservatie en coaching. In de masterclass nemen \we een aspect van taalontwikkelende didactiek gaan ana de slag: Hoe ga je om met blinde vlekken en weerstand van collega’s? Wat werkt en wat werkt niet? Hoe richt je een training in, wat komt er kijken bij lesobservatie en wanneer is feedback en coaching van een collega effectief? Doel van de activiteit: Aan het einde van de masterclass weten deelnemers hoe zij collega’s kunnen begeleiden bij het invoeren van een meer taalontwikkelende didactiek in hun lessen. Thema: 13. taalontwikkelende didactiek
Vrijdag 4 juni, blok 2. Pagina 2 van 16