1
Definitive Anesthesiological Trauma Care Course
mr. C.P. Bleeker* DATC Course director Dr E.C.T.H. Tan** DSTC® Course director Radboudumc *Afdeling anesthesiologie **Afdeling Heelkunde -Traumachirurgie
Correspondentie adres: C.P.Bleeker Afdeling Anesthesiologie Geert grooteplein 11 6500HB Nijmegen
[email protected]
2
Samenvatting: De Definitive Anesthesiological Trauma Care Course, DATC, is een nieuwe international cursus die in 2012 voor de vierde keer in Nederland gehouden is. In deze cursus maakt de cursist kennis met de aanpak van grote trauma’s en grote OK’s. In theoretische en praktische sessies op proefdieren en kadavers wordt de theorie geleerd en in de praktijk gebracht. Doordat veel sessies gezamenlijk zijn met de chirurgen van de Definitive Surgical Trauma Care Course® vindt een zeer brede bijscholing plaats en is er een positieve interactie tussen beide doelgroepen.
Summary The Definitive Anesthesiological Trauma Care Course, DATC, is a new international course which was held in the Netherlands for the third time in 2011. The course acquaints the student with the approach to major trauma and large operations. In theoretical and practical sessions on cadavers and laboratory animals we teach the major trauma principles. The sessions are mostly joint with the (trauma)surgeons from the Definitive Surgical Trauma Care Course® providing a in depth perspective of trauma management.
Keywords Definitive Anesthesiological Trauma Care Course, DATC, trauma anesthesia, damage control.
3
Definitive Anesthesiological Trauma Care Course Inleiding De Definitive Anesthesiological Trauma Care Course (DATC) is een internationale masterclass die in 2009 voor het eerst gehouden is. De cursus wordt samen gegeven met de Definitive Surgical Trauma Care Course (DSTC®). De cursus is bedoeld om anesthesiologen, die niet elke dag te maken krijgen met levensbedreigende grote trauma’s theoretisch en praktisch op een hoger niveau te brengen. Door de chirurgen worden tegelijkertijd de levensreddende operatieve handelingen volgens damage control principes geleerd. De damage control principes volgen een gefaseerde aanpak van de zwaar gewonde patiënt waarbij elke fase zijn eigen specifieke anesthesiologisch beleid kent. De basis van de anesthesiologische behandeling is gericht op correctie van de coagulopathie, de acidose en de hypothermie naar de nieuwste inzichten. Na de initiële opvang en eerste behandeling gericht op controle van bloeding en contaminatie, volgt de fase van stabilisatie en voorbereiding voor uiteindelijke definitieve chirurgische behandeling. De DATC valt samen met de DSTC® als DSATC stichting onder de Advanced Life Support Group (ALSG), het overkoepelend orgaan van de onder andere de Advanced Trauma Life Support (ATLS®), de Major Incident Medical Management and Support (MIMMS®) en de ziekenhuis variant hierop (HMIMS ®), de Medic ALS® en de Managing Obstetric Emergencies and Trauma (MOET®) cursussen. De DSTC® wordt georganiseerd onder de vlag van de International Association for Trauma Surgery and Intensive Care (IATSIC), een subcommissie va de International Society of Surgery (ISS). Inmiddels is de DSTC® verplicht onderdeel geworden van het curriculum tot
4
trauma chirurg. Hierdoor zullen deze principes bij elke trauma opvang terugkeren maar zijn ze ook toepasbaar bij grote operaties met veel bloedverlies. De DATC is ontwikkeld in Nederland in navolging van de DSTC en in 2009 voor het eerst georganiseerd. In 2010 vond dit initiatief navolging o.a. in Zweden en Zuid Africa. De cursus wordt begeleid door een faculty bestaande senior chirurgen en senior anesthesiologen, en een international faculty uit diverse landen o.a
Noorwegen,
Denemarken, België, Duitsland, Zuid Afrika, de Verenigde Staten. Deze buitenlandse inbreng brengt een extra dimensie aan de cursus. In drie dagen wordt aan de cursisten de uitgangspunten van traumamanagement bijgebracht, zowel op theoretisch als op praktisch gebied. aangeboden van 25% voordrachten (trauma fysiologie,
Er wordt een mix
resuscitatie tactieken met
bloedproducten: de massale transfusie, stolling, speciële patiënten en speciële situaties), 25% zijn groepsgewijze case discussies. Deze discussies zijn zowel klassikaal als in kleine subgroepen van chirurgen en anesthesiologen onder leiding van twee (senior) faculty leden (chirurg en anesthesioloog) de zogenoemde fireside discussions (Foto 1). Ongeveer 50% van de tijd wordt besteed aan praktische vaardigheden beoefend op menselijke kadavers, proefdieren en patiënt management planning. In de snijpraktica wordt gewerkt aan kennis van de anatomie van nek, thorax en liezen voor wat het de anesthesielogische aspecten aangaat. Daarnaast worden handelingen beoefend zoals cricothyrotomieen, vena secties, oplijnen, thoracotomieen, plaatsen van bot naalden, etc. Op de proefdieren worden zowel de handelingen als de gehele resuscitatie beoefend compleet met laboratorium en resuscitatie met bloedproducten (Foto 2a en 2b). Verder is er aandacht voor haemostatische middelen en verbanden.
5
Met name de praktisch oefening met proefdieren creëert een reële situatie waarbij zowel de chirurg als de anesthesioloog fors aan het werk moeten en hun handelingen onderling goed moeten afstemmen, te beginnen met een goede time-out procedure. Een heel operatie team is aanwezig, naast de chirurg en anesthesioloog ook operatie-assistenten en anesthesie verpleegkundigen. De communicatie over het doek heen is voor beide partijen essentieel. Crew Resource Management principes worden onderwezen en toegepast. Hoe is de toestand van de patiënt in relatie tot de verwondingen die in het operatiegebied worden toegebracht? Het kennis maken met de chirurgische technieken (b.v. linker en rechter viscerorotaties, packen van de lever en de gehele buik, long twist, clamshells, hepatic exclusion, atrio-cavale shunting,
etc.) en de daarbij behorende
anesthesiologische aanpak leidt tot een betere begrip van wat elk der delen van het traumateam aan het doen is. Terwijl de chirurgen hun vaardigheden met fixateurs extern en bekkensstabilisatie beoefenen (Damage Controle Orthopedics) zijn er aparte sessies voor de anesthesiologen over IC-onderwerpen met aandacht voor beademingsproblematiek en verdere stablisatie onderwerpen (Foto 3). Daarnaast is er ook een clinical round op de Kinderintensive care. Door deze gecombineerde cursus, de gezamelijke practica en gezamelijke case discussions ontstaat over en weer een wederzijds veel beter begrip voor het damage control proces, hetgeen de trauma zorg voor de patiënt alleen maar ten goede kan komen (Foto 4). De DATC cursus wordt door de cursisten goed beoordeeld. Er blijft natuurlijk altijd ruimte voor verbetering. Inmiddels is de DATC cursus een vast onderdeel van de
6
opleidingscyclus van de defensie anesthesiologen, en de DSTC® een vast onderdeel van de opleiding tot traumachirurg en verplicht voor de defensie chirurgen. Wellicht dat de DATC cursus ook een vaste plek verdient in de vervolg opleidingen voor de anesthesiologie zoals het dat nu is bij de chirurgie. Wij adviseren om elke 5 jaar opnieuw de DSATC cursus te doen, als refresher (Foto 5).
Voor de aankomende DATC cursus zijn nog plekken beschikbaar Reageer voor 1 oktober en maak gebruik van het EARLY BIRD tarief ! (scheelt 100 euro) Voor verdere informatie: www.dstc-datc.nl
7
Foto 1: Fireside discussion
8
Foto 2a: Practicum dierenlab: chirurgen bezig met damage control procedure
9
Foto 2b: Practicum dierenlab: anesthesie bezig met damage control resuscitatie
10
Foto 3: Specifieke anesthesiologische workshop over IC
11
Foto 4: Plenary lectures
12
Foto 4: 3e DATC & DSTC cursus®,