defensiekrant Windturbines in de mist 3

defensiekrant

nummer 40 24 november 2011

Windturbines in de mist

3

Coevorden Met een opbrengst van negen megawatt levert het windmolenpark op en nabij het

Defensie Magazijnencomplex in Coevorden de komende jaren vijf procent van het elektriciteitsgebruik bij Defensie. Minister Hans Hillen opende het complex met drie windturbines afgelopen maandag.

De plechtigheid had plaats in dichte mist, waardoor de turbines nauwelijks zichtbaar waren. “Ze staan er toch echt”, zei de bewindsman lachend. De drie turbines zijn vernoemd naar vaderlandse volkshelden uit een ver verleden. De minister stelde als eerste de Menno van Coehoorn in gebruik. Verder zijn het de Prins Maurits en de plaatselijk zeer bekende Carel von Rabenhaupt. Hij zorgde eind december 1672 ervoor dat Coevorden op het leger van Munster

werd heroverd. “De ontwikkeling van de turbines heeft een enorme vlucht genomen”, vertelt commandant Dienst Vastgoed Defensie Noord, kolonel Gert Meijerink. “De oudere leveren één megawatt, deze al drie per stuk.”

Meer

Commandant 320 Materieel Logistiek Peloton Coevorden, Jan Kuilder, had de vijf stuks die aanvankelijk werden beoogd,

ook wel goed gevonden. “We hebben hier de ruimte”, zegt hij. Dat kon uit milieuoverwegingen echter niet gebeuren. In de omgeving ligt een natuurgebied waar ganzen verblijven. Hun habitat zou ernstig worden aangetast door meer windturbines. Van beïnvloeding van de radars van het vliegverkeer zoals onlangs is gemeld, is overigens geen sprake, meldde kolonel Meijerink. In negen jaar tijd verdient Defensie de investering terug, daarna leveren de

turbines in totaal naar verwachting zo’n 600.000 euro per jaar op. “Dat is belangrijk, maar meer nog dat Defensie hiermee innovatief durft te zijn.” Wat dat betreft had de minister een goede dag, want in de ochtenduren bracht hij een werkbezoek aan de Bernhardkazerne in Amersfoort. “Ik heb daar gezien wat er mogelijk is op het gebied van simulatie in de vorm van serious gaming en de simulator voor de CV-90. Ook heb ik te zien gekregen hoe de moderne militair er straks bijloopt, via het project Verbeterd Operationeel Soldaat Systeem (VOSS).” || tekst Evert

Brouwer || foto Jaap Spieker

Militair Revalidatie Centrum genomineerd voor Dutch Game Awards

Patiënten verleggen grenzen in virtuele wereld Doorn Militair Revalidatie Centrum (MRC) Aardenburg in

Doorn heeft met de serious game Body Posture een nieuw fenomeen binnen de revalidatiewereld in handen. In een virtuele omgeving trainen revalidanten met een beenamputatie of herstellenden van een beroerte op een leuke en uitdagende manier hun evenwichtsorganen en motoriek. MRC Aardenburg is met het revalidatiespel genomineerd voor de Dutch Game Awards, die donderdagavond 24 november worden uitgereikt. Met een veiligheidsharnas om staat een van de revalidanten met zijn prothesebeen op een wiebelend rond platform. Hij balanceert op de vleugels van een luchtmachtvliegtuig dat op het 180-graden brede scherm voor hem wordt geprojecteerd. “De revalidant werkt in de rol van stuntman aan zijn lichaamsbalans en -coördinatie”, legt

operator Roos van der Lint uit. “Door de applicatie is de revalidant zich minder bewust van zijn beperkingen, waardoor hij zijn grenzen verlegt.” De virtual reality training is een aanvulling op andere behandelmethodes zoals fysiotherapie. »»Lees verder op pagina 2.

De serious game Body Posture is een revolutie binnen de revalidatiewereld voor mensen met houdings- en stabiliteitsproblemen.

Uruzgan gewonde ontmoet vrouwelijke lotgenoten

4

Fysiotherapeute volgt infanteristen

5

Umbra Course demonstreert gevaren

6

Militaire middelen niet meer genoeg

Krijgsmacht geniet vertrouwen Den Haag ‘Het leger’ geniet

het op twee na meeste vertrouwen als Nederlandse institutie. Dat maakt het Sociaal en Cultureel Planbureau bekend in het vorige week verschenen rapport ‘De sociale staat van Nederland 2011’. De krijgsmacht, die in de uitgave wordt aangeduid als ‘het leger’ moet de radio (75%) en de politie (73%) voor laten gaan. Ten opzichte van 2005 is het vertrouwen in ‘het leger’ met 3% gestegen naar 71 %. De kerk eindigt als laatste (35%). De krijgsmacht staat al enige jaren in de top drie als er wordt geoordeeld op vertrouwen in instituties. Zo scoorde de organisatie in 2007 het hoogst en voerde met 77% de ranglijst aan. In 2006 was dat ook het geval, met 2 % minder. Minister van Defensie Hans Hillen is blij met deze hoge notering ‘het is een bevestiging van het vertrouwen dat de samenleving heeft in onze militairen. En zeer terecht, onze mensen staan er als het moet. Onder iedere omstandigheid.’ Het rapport 'De sociale staat van Nederland 2011' is te downloaden vanaf www.scp.nl/publicaties .

binnenland

2  defensiekrant nr 40 – 24 november 2011

»»Vervolg van pagina 1. Per patiënt maakt de revalidatiearts een behandelplan op maat, de applicatie Body Posture kan daarvan deel uitmaken. “Met de revalidatiearts bespreek ik de situatie van de patiënt en de gestelde doelen. Ik houd vervolgens een intakegesprek met de betreffende persoon, observeer zijn lichamelijke kunnen en aan de hand daarvan maak ik een behandelplan in CAREN (Computer Assisted Rehabilitation ENvironment – red.).”

Stuntman

Op het beeldscherm verschijnen ondertussen één voor één diverse vormen die boven de virtuele Grand Canyon naar de stuntman toezweven. Geconcentreerd probeert de man de verschillende houdingen aan te nemen, zodat hij er met zijn vliegtuig doorheen kan vliegen en het volgende level haalt. “De game is in april dit jaar gelanceerd en de reacties zijn overweldigend”, vertelt Van der Lint enthousiast, die een van de medebedenkers is. “Behalve dat mensen het spel een uitdaging vinden, helpt het hen ook in real life. Doordat het platform drie richtingen op kan bewegen, oefent de revalidant zeer intensief zijn balans en coördinatie. Deze ervaring kan hij bijvoorbeeld gebruiken als hij in een rijdende bus staat in het openbaar vervoer. Bovendien bieden we met de game een veilige oefenomgeving. Door het veiligheidsharnas wordt vallen onmogelijk en worden bewegingsangsten gereduceerd.” Het spel versnelt het revalidatieproces aanzienlijk. “Waar gemiddeld

een tot twee weken nodig waren om iemand op de been te brengen, zijn nu vaak maar een tot twee gamesessies van een half uur voldoende.”

Revolutionair

Body Posture is het nieuwste programma in de reeks van vijftien serious games die MRC Aardenburg aanbiedt. “Dit spel is een revolutie binnen de revalidatiewereld voor mensen met houdings- en stabiliteitsproblemen. Wij lopen daarin echt voorop in de wereld.

‘Twee gamesessies in plaats van twee weken revalideren’ Andere landen, zoals Canada, hebben al interesse getoond in het virtuele revalidatieprogramma”, vertelt operator Van der Lint. Het is dan ook niet gek dat de game in het kader van de Dutch Game Awards tot de drie beste behoort binnen de categorie Best Serious Game, waarvoor maar liefst 29 inzendingen binnenkwamen. De prestigieuze onderscheidingen binnen de Nederlandse game industrie worden op donderdagavond 24 november uitgereikt. “Binnen het segment revalidatietherapieën zijn wij toch al de absolute winnaars, we zijn immers de enige inzending op dat gebied”, besluit de medebedenkster trots. || tekst

Jopke Rozenberg-van Lisdonk

|| foto SGT Eva Klijn, AVDD

Politie verkent militaire explosieventaak Reek Genisten van de landmacht hebben vorige week hun

Noord-Europese landen breiden militaire samenwerking uit Den Haag De deelnemende landen aan de zogenoemde

Northern Group hebben vorige week besloten tot verdergaande militaire samenwerking.

De Northern Group bestaat uit de Scandinavische en Baltische landen, het Verenigd Koninkrijk, Polen, Duitsland en Nederland. Namens Nederland was minister Hans Hillen aanwezig bij het overleg in Zweden over ontwikkelingen in de veiligheidssituatie, ook de Verenigde Staten namen aan het overleg deel. Aansluitend spraken de landen van de Northern Group alleen met elkaar over militaire samenwerking. Minister Hillen: “De Defensiebegrotingen van alle Europese landen staan steeds meer onder druk. Meer samen-

werken is een goede manier om met minder financiële middelen toch de capaciteiten van de krijgsmacht op peil te houden.” Hillen gaf tijdens het overleg het voorbeeld van de samenwerking tussen de Belgische en Nederlandse marine. Deze is al langere tijd succesvol en bevat elementen van gezamenlijk trainen en opleiden, onderhoud en operaties. Dit wekte de interesse van andere leden van de Northern Group. Door de ervaringen te delen hoopt Nederland dat andere landen ook soortgelijke samenwerkingsverbanden aangaan.

Haagse legeringsfaciliteit geopend Den Haag Secretaris-generaal Ton Annink en zijn collega van

Buitenlandse Zaken Ed Kronenburg hebben vorige week vrijdag een tijdelijke legering op de Haagse Frederikkazerne geopend. Deze huisvestingsfaciliteit vervangt de Citadel op de Alexanderkazerne, die aan het Internationaal Gerechtshof is verkocht.

Bijna zestig bouwvakkers zetten afgelopen drie maanden zeshonderd units voor vierhondervijftig kamers neer aan de Van der Burchlaan. Defensie en Buitenlandse Zaken werkten nauw samen bij het realiseren van deze nieuwe huisvesting voor de militairen. Vanwege de bouw van het International

Criminal Court, waarmee in opdracht van Buitenlandse Zaken in het derde kwartaal volgend jaar wordt begonnen, moet Defensie de Alexanderkazerne op 1 februari leeg opleveren aan de Rijksgebouwendienst. De bewoners van de Citadel verhuizen in januari naar hun nieuwe onderkomen.

kennis op het gebied van explosieven gedeeld met politieagenten uit de Veiligheidsregio Hollands Midden. De 25 agenten bezochten hiervoor twee dagen het Opleidings- en Trainingscentrum Genie in Reek, waar ze leerden van elkaars ervaringen en procedures.

Explosievenverkenning is een neventaak van de agenten. Ze worden vaak ingeschakeld bij de vondst van een verdacht voorwerp en bepalen bijvoorbeeld of specialisten van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie eraan te pas moeten komen. Bij de mineurs in Reek leerden de agenten explosieven en munitie te herkennen en ermee om te gaan. Ook raakten de explosievenverkenners bekend met de technieken en opsporingsmethoden van militaire zoekteams. Hun werkzaamheden zijn

gebaseerd op de ervaringen in Afghanistan, die zijn verwerkt in de cursussen op het opleidings- en trainingscentrum en in werkprocedures. Optreden van dergelijke zoekteams met de FIOD en politie leverde recent in Breda en Venlo een miljoenenvondst aan geld, kilo’s drugs en meerdere wapens op. De ontmoeting tussen de politieagenten en de krijgsmacht komt voort uit de samenwerking binnen de veiligheidsregio, waarin hulpdiensten, gemeente en onder meer Defensie gezamenlijk optreden bij crises en rampen.

Koninklijke onderscheiding

waardoor ook de vooroorlogse historie van de luchtmacht in het MLM aan bod komt. Ook maakt hij zich onder meer verdienstelijk als hoofdredacteur van het stichtingsorgaan ‘de Spinner’ en is hij dit jaar veertig jaar nauw betrokken bij de International Plastic Modellers Society (IPMS) Nederland.

Duits-Nederlands team bindt strijd aan met piraten ■■ Somalië De Koninklijke Marechaussee gaat deelnemen aan een nieuw Duits-Nederlands onderzoeksteam dat de piraterij in de wateren rond Somalië gaat bestrijden. Het team richt zich in het bijzonder op het opsporen van de opdrachtgevers, financiers en onderhandelaars, die betrokken zijn bij de kapingen van koopvaardijschepen. Het zogenoemde Joint Investigation Team is een initiatief van het Landelijk Parket van het Openbaar Ministerie en het Duitse Staatsanwaltschaft Osnabrück. Ook de Nationale Recherche, het Landeskriminalamt Niedersachsen, het Bundeskrimalamt Berlijn, Eurojust en Europol nemen deel. Vorige week tekenden vertegenwoordigers van het Landelijk Parket, het Staatsanwaltschaft Osnabrück en Eurojust de overeenkomst tot samenwerking, die voorlopig is ingesteld voor een jaar.

Bertholee nieuw hoofd AIVD ■■ Den haag Luitenant-generaal b.d. Rob Bertholee (56) wordt per 1 december de nieuwe directeur van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). De ministerraad stemde vrijdag in met het benoemingsvoorstel van minister Piet Hein Donner van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Eind oktober ging Bertholee met leeftijdsontslag bij het ministerie van Defensie. Hij eindigde zijn Defensieloopbaan als Commandant Landstrijdkrachten, een functie die hij sinds maart 2008 vervulde. Vanwege zijn grote verdiensten voor de krijgsmacht is Bertholee door koningin Beatrix benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau, met de Zwaarden. Bertholee volgt Gerard Bouman op, die in mei 2011 werd aangesteld als kwartiermaker nationale politie bij het ministerie van Veiligheid en Justitie.

Defensie werft politieagenten

Bijzondere ceremonie Vredepeel Op de Luchtmachtbasis De Peel, thuishaven van

het Korps Luchtdoelartillerie, speelde zich vorige week een drieledige ceremonie af die als bijzonder de geschiedenisboeken Soesterberg Hans G. Berfelo is vorige week in het Militaire Luchtvaart Museum (MLM) te Soesterberg Koninklijk onderschei- van de landmacht in kan. 23 militairen van 11 en 12 Luchtverdedigingbatterij werden beëdigd, een Draaginsigne Gewonden den. Berfelo werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranjeuitgereikt en een huwelijksaanzoek gedaan. Nassau. Burgemeester Janssen van Zeist reikte hem de daarbij horende de versierselen uit. en gasten nodigde hij zijn vriendin uit om Berfelo is al ruim 25 jaar lid van het algemeen bestuur van de Stichting Vrienden van het MLM. Deze Stichting zet zich onder meer in om het verdwenen militair erfgoed van voor de oorlog door nieuwbouw van vliegtuigen weer tastbaar te maken. Zo draagt zij bij aan een evenwichtige opbouw van de museumcollectie

in het kort

Het Draaginsigne Gewonden ging naar korporaal 1 Robbin van Raaij die in 2008 in Afghanistan gewond raakte toen het voertuig waarin hij zat op een Improvised Explosive Device (IED) reed. Hij kreeg het onderscheidingsteken uit handen van waarnemend commandant Korps Luchtdoelartillerie, luitenant-kolonel Marcel Buis (foto). Voor het aanzoek tekende kanonnier 2 Peter van Leeuwen. Ten overstaan van de aangetreden troepen

in het huwelijksbootje te stappen. Eenmaal bijgekomen van de verbazing, zei ze ‘ja’. Voor de muzikale omlijsting van de happening zorgde het Reünieorkest Artillerie Trompetterkorps, een voormalig muziekkorps van de landmacht dat uit oud-dienstplichtigen bestaat die als muzikant dienst deden. || foto

aoo Gerard Gielis

■■ Amsterdam Dienstencentrum

Werving en Selectie op de Marinekazerne in Amsterdam heeft de afgelopen maanden ruim negenhonderd potentiële agenten geselecteerd voor de politie. Door bezuinigingen had de collegaafdeling van de politie niet genoeg capaciteit om de aspiranten zelf binnen te halen. De inzet van agenten op straat is een belangrijk speerpunt voor het ministerie van Veiligheid en Justitie. Op verzoek van de politie zette het Dienstencentrum Werving en Selectie hiervoor van juni tot en met oktober twaalf psychologen in. De eenmalige selectieactie was mogelijk omdat Defensie door de reorganisatie in de afgelopen maanden minder personeel hoefde te werven dan normaal. Naast het uit de brand helpen van collega’s, deed Defensie Personele Diensten hiermee ervaring op in het kader van sourcing en rijksbrede samenwerking.

interview

defensiekrant nr 40 – 24 november 2011  3

Uruzgan-gewonde ontmoet vrouwelijke lotgenoten

‘We delen één verleden’ Washington Onder de

indruk keerde sergeant Jaaike Brandsma onlangs terug van haar bezoek aan het Walter Reed National Military Medical Center. Brandsma verloor in 2007 haar been bij een aanslag in Uruzgan. Met het ontmoeten van vrouwelijke lotgenoten, ging voor haar een stille wens in vervulling. “Dit was nodig voor het laatste stukje verwerking.”

“Bepaalde zaken bespreek je gewoon makkelijker met vrouwen. Hoe het is om niet meer op hakken te kunnen lopen of hoe mannen op je reageren als je een prothese hebt.” Brandsma is de eerste Nederlandse vrouw die tijdens de Uruzgan-missie gewond raakt. Ze heeft als gevolg van een zelfmoordaanslag op de bazaar in Deh Rawod een prothese aan haar linkerbeen. Het bezoek aan het Amerikaanse revalidatiecentrum is haar eigen idee. Brandsma wil zo graag dat ze de reis zelf financiert. “In Nederland ben ik met nog één andere militair de enige vrouwelijke gewonde. In Amerika ligt dat anders. Het aantal vrouwen dat de poort uitgaat, is daar veel groter. Ik was gewoon heel benieuwd naar hun ervaringen en het re-integratietraject.”

Vrouwelijkheid

Via de landmachtattaché in Washington, kolonel Ooms, komt Brandsma in contact met staff sergeant Stefanie Mason. De Amerikaanse liep na een auto-ongeluk in Kabul zwaar hersenletsel op. Momenteel revalideert ze in de kliniek. Brandsma: “Stefanie heeft zo’n vechtlust. Ondanks dat ze waarschijnlijk nooit meer helemaal zal herstellen, blijft ze positief.” De dames spreken over het leven met een handicap, over mannen en over de toekomst. “Zij herkent het gevoel dat je iets van je vrouwelijkheid kwijt bent. We voelen ons nu allebei minder zelfverzekerd. Onze verwondingen zijn misschien niet hetzelfde, maar we delen wel één verleden.”

‘Ik voelde me voor het eerst gewaardeerd’ Niet slecht

Brandsma krijgt een uniek kijkje in de keuken van de militaire kliniek en praat met veel gewonden. Ze ontmoet ‘quadruple amputees’, militairen met helemaal geen armen en benen meer. De verhalen doen haar beseffen dat het altijd erger kan. “Verschillen met onze revalidatie zijn er beslist”, zegt Brandsma. “Opvallend is dat in Amerika veelal de ouders vanwege de reisafstand de zorg op zich nemen. Militairen wonen samen met hun familie op het complex, waardoor de militair sneller uit het ziekenhuisbed kan. Daarnaast is er veel meer geld voor ontwikkeling en onderzoek.” De mogelijkheid om in de VS militair te blijven, is volgens de sergeant vele malen groter dan in Nederland. Na een intensieve training keren bijna alle gewonden terug in het leger. In uitzonderlijke gevallen gaan ze zelfs na

amputatie weer op uitzending. “Dat betekent niet dat wij het als gewonde Nederlandse militair slecht hebben”, meent Brandsma. “In onze organisatie is bijvoorbeeld meer aandacht voor de psychische gesteldheid. Je hoeft maar aan de bel te trekken en hulp ligt aan je voeten. Daar kunnen de Amerikanen juist iets van leren.” Tijdens haar bezoek aan Washington stond verder de nationale begraafplaats Arlington en het Pentagon op het programma. Brandsma: “Op beide plekken werd ik voor het eerst geconfronteerd met het respect voor militairen. Zo kwamen er mensen naar mij toe om me te bedanken voor mijn bewezen diensten in Afghanistan. Ze wilden zelfs op de foto. Niet eerder, sinds ik gewond raakte, voelde ik mij zo gewaardeerd.”

Waardering

Vier jaar na het ongeluk richt Brandsma haar blik op de toekomst. Ze werkt een aantal dagdelen als militair verpleegkundige in het Centraal Militair Hospitaal. Een wereld waar ze gek genoeg gefasci-

neerd door raakte toen ze zelf werd behandeld. Sindsdien wil ze mensen ‘helpen’. Het liefst op de Spoedeisende Hulp. “Mijn verwonding heeft deuren geopend. Vroeger was ik veel passiever. Nu word ik gedwongen beter na te denken over wat ik wil.” Ze spreekt nog regelmatig met andere Uruzgan gewonden. Brandsma hoopt dat er voor hen ook een kans komt om Washington te bezoeken. Niet alleen vanwege het contact met lotgenoten, maar ook om zich eens extra gewaardeerd te voelen door de burgers voor datgene wat ze hebben doorstaan. De steun die volgens haar vaak in eigen land ontbreekt. Brandsma: “In de VS is het bijvoorbeeld doodnormaal dat het bedrijfsleven, bekende sportclubs en burgers uitjes en diners organiseren voor de ‘wounded warriors’. Als we zoiets ook in Nederland van de grond krijgen, zou dat echt prachtig zijn.”

||

tekst ELNT Marlous de Ridder

|| foto’s eigen archief Jaaike Brandsma

sergeant Jaaike Brandsma (rechts) is onder de indruk van de vechtlust van staff sergeant Stefanie Mason.

reportage

4  defensiekrant nr 40 – 24 november 2011

Linksboven Kapitein Iris Dijksma werd tijdens de gehele actie begeleid door het kader van de compagnie. Eerste luitenant Ruben Wassink geeft tekst en uitleg tijdens de oefening. Linksonder ‘Kan dat niet efficiënter?’ De oefening in Tiel duurde enkele uren waarbij de infanteristen meerdere malen fysiek op de proef werden gesteld. Hier wordt met behulp van een houweel de toegang tot een appartement afgedwongen. Rechtsboven ‘Dat gaat soepel, maar de een gaat toch iets charmanter door het raam dan de ander.’ Nadat op de begane grond een opening is geforceerd, trekt de hele compagnie door het raam naar binnen. Het raam zit net iets te hoog om comfortabel naar binnen te kunnen. Rechtsonder Midden in een woonwijk in Tiel staat het aanvalsdoel: een zes verdieping tellende leegstaande verzorgingsflat. Voor de vijand een ideale plek om een stevige verdediging aan te leggen met boobytraps en verrassende vuurposities.

Fysiotherapeut bekijkt infanteristen tijdens veeleisende actie

‘Een militair moet meer kunnen dan boodschappen doen’ Tiel Met een aanval op het leegstaande verzorgingstehuis ‘Westlede’ in een Tielse woonwijk zijn

infanteristen van 11 Infanteriebataljon Garderegiment Grenadiers en Jagers, enkele uren behoorlijk fysiek bezig geweest. Naast buurtbewoners, sloeg ook kapitein en fysiotherapeut Iris Dijksma de actie van vorige week woensdag geboeid gade. “Soepel, maar de een doet het toch iets charmanter dan de ander”, constateert kapitein Iris Dijksma, terwijl ze geconcentreerd kijkt hoe de eerste infanteristen zo snel mogelijk door het weggeslagen raam naar binnen gaan. Het raam is groot genoeg voor een militair om er volledig bepakt door te kunnen, maar het is net iets te hoog om dat comfortabel te doen. “Zo’n oefening in verstedelijkt gebied levert piekmomenten in de belasting van het lichaam op”, zegt de fysiotherapeute van het Gezondheidscentrum van de Oranjekazerne te Schaarbergen. “Op zich moeten infanteristen dat ook kunnen hebben, want hier trainen ze tenslotte voor.”

Indruk

Toch krijgt Dijksma in haar praktijk dagelijks te maken met militairen die lichamelijke problemen ondervinden door de aard van het werk. Om met eigen ogen te zien hoe sommige blessures ontstaan, vroeg ze de eenheid of ze bij deze actie aanwezig kon zijn. “Als een militair bij mij komt met het verzoek: ik wil ‘alles’ weer kunnen, dan moet ik weten wat dat ‘alles’ dan is. Waar ligt die belasting? Een oefening als deze brengt dat mooi in beeld. Ondanks dat militairen goed getraind worden, vraagt het militaire beroep veel van een lichaam”, gaat ze verder. “Zo krijg ik

mensen met klachten van intrinsieke rugspieren, knie- en schouder, maar ook met onderbeenklachten. Deze laatste zijn onder meer gerelateerd aan de stand van de voeten en het schoeisel.”

Efficiënter

De mannen zijn inmiddels al dik drie uur bezig met de aanval op het zes verdiepingen tellende verzorgingstehuis. Rennen, liggen, knielen, schieten en traplopen. Daarnaast gaat natuurlijk ook het nodige aan materieel mee in de handige rugzak of opsvest. Snel, maar voorzichtig bewegen de infanteristen

zich door het gebouw. Sommige deuren moeten met fysiek geweld geopend worden. “Trappen, trappen, trappen. Dan denk ik, kan dat niet efficiënter?” zegt kapitein Dijksma terwijl ze de acties gadeslaat. “Doordat je bij het intrappen van een deur regelmatig hard schopt, ontstaat een piekbelasting op onder meer de knie. Nu zie ik in de praktijk hoe sommige problemen ontstaan.” Ondertussen wordt een militair die door vijandelijk vuur gewond is geraakt, ruw weggesleept door zijn collega’s. “Dat wegslepen was niet helemaal honderd punten, maar ja, dat is dan de hitte van de strijd zullen we maar zeggen.”

Behandeling

Toch is de kapitein over het algemeen zeer te spreken over de manier waarop de infanteristen de klus klaren: “Tijdens deze actie is goed te zien welke rol het materiaal speelt, het maakt bewegen

toch een stuk lastiger”, concludeert Dijksma. “Deze jongens weten gelukkig dondersgoed waar ze mee bezig zijn en mijn complimenten voor de manier waarop ze daarmee omgaan! Zojuist zag ik bijvoorbeeld een liggende militair die bij het opstaan handig gebruik maakte van de vensterbank om steun te krijgen. Als ik zoiets zie, bevestigt dat voor mij dat de mannen bewust met hun lichaam omgaan.” Mocht een militair toch een blessure oplopen en uiteindelijk op de behandeltafel van Dijksma terechtkomen dan zal ze er alles aan doen om hem weer inzetbaar te maken: “Een militair moet meer kunnen dan alleen boodschappen doen. Ik ben altijd blij als ze weer klachtenvrij de deur uit kunnen. Daar word ik echt vrolijk van!” || tekst

ELNT Arend Visser

|| foto's SM Gerben van Es, AVDD

binnenland

defensiekrant nr 40 – 24 november 2011  5

Linksboven De cilinder met snijlading voor de ontploffing. Middenboven De cilinder na ontploffing van de snijlading erop. Rechtsboven De dummy met legerbroek. Linksmidden De flare wordt gereed gemaakt voor afschieten. Linksonder Een flare wordt afgeschoten. Rechtsonder Sergeant-majoor Peter Ploos van Amstel laat het gat in de broek zien na ontploffing van de ARD-cartridge.

Umbra Course demonstreert gevaren van explosieve stoffen

‘Dit zet de boel weer op scherp’ Alphen Brandweer, technici en ook artikelmanagers. Allemaal werken ze op een bepaalde manier met explosieve stoffen zoals flares en snijladingen. Maar lang niet altijd kennen ze de gevaren ervan. De Umbra Course op Kamp de Kiek maakt ze hiervan bewust. “Dit zet de boel weer op scherp.”

“Je doet het terwijl je het misschien niet eens in de gaten hebt. Je stopt de cartridges ‘even’ in je broekzak omdat je een klusje tussendoor krijgt. Maar let op wat er gebeurt wanneer deze door statische elektriciteit, bijvoorbeeld door wrijving in je broekzak, exploderen.” Een korte maar felle klap volgt. Aan de buitenkant van de broekzak van de dummy zit een gat. “Ga maar na wat de schade aan de binnenkant kan zijn”, duidt instructeur sergeant-majoor Peter Ploos van Amstel aan de omstanders op het springterrein Kamp de Kiek in het Brabantse Alphen. De instructeur F-16 Wapentechniek is mede-organisator van de Umbra Course, een serie demonstraties over de gevaren van werken met explosieve materialen in de luchtvaart. Het initiatief van de Koninklijke Militaire School Luchtmacht

Vliegbasis Woensdrecht en de Explosieven Opruimingsdienst Defensie is bedoeld om onder meer brandweermensen en technici van verschillende krijgsmachtdelen bewust te maken van de risico’s hiervan. Op het springterrein wordt een aantal van deze exploderende materialen gedemonstreerd. Ploos van Amstel: “Veel mensen werken met deze stoffen, maar hebben weinig besef van de gevaarlijke uitwerking ervan. Een live demonstratie draagt bij aan die bewustwording.”

Formaat

De genoemde ARD 863-cartridges, ongeveer zo groot als een flinke aansteker, tonen aan dat het gevaar niet per se in het formaat van de voorwerpen zit. De cartridges zijn onderdeel van de F-16 en bevatten een kleine hoeveelheid

explosief materiaal om bommen af te werpen of in geval van nood de brandstoftanks af te stoten. “Dit afzetten gebeurt normaal door een elektrische ontlading. Maar ook statische elektriciteit kan dit veroorzaken”, houdt Ploos van Amstel zijn publiek voor. “Dat zet je weer op scherp”, zegt sergeant Timo Jongkind. De Specialist Bewapening F-16 is samen met andere technische collega’s deelnemer aan de Umbra Course. “Ik werk dagelijks met die cartridges, maar het is de eerste keer dat ik er een zie ontploffen. Omdat ze zo klein zijn, sta je niet zo snel stil bij de gevaren ervan. Maar die zijn er zeker, zie je hier.” “Deze demonstratie drukt je met de neus weer op de feiten dat het geen speelgoed is”, valt zijn collega-technicus van vliegbasis Volkel korporaal-1 Tim de Wildt hem bij.

Bang

Als sluitstuk van de demo wordt een snijlading op een cilinder afgezet. De grote klap van de ontploffing maakt indruk. Over de lengte van de cilinder is een lange snede te zien. “Snijladingen worden onder meer gebruikt bij Apaches om in geval van nood ramen eruit te blazen en bij de F-16 om de parachute van de stoel los te koppelen”, legt Ploos van Amstel uit. “Het ziet er onschuldig uit, maar is dus zeer krachtig. Ga er daarom voorzichtig mee om in de werkplaats of in het magazijn.”

‘Ik heb nu zelf de impact gezien, dat vergeet je niet zomaar’ Adjudant Martin Snikkers, die met zijn collega’s van de vliegtuigbergingsdienst van vliegbasis Woensdrecht is gekomen, is enthousiast. “Het is goed om te zien

wat de uitwerking kan zijn bij bijvoorbeeld onvoorzichtig handelen.” Het team vliegtuigbergers wordt ingezet bij zogenoemde actuele crashes en bij het bergen van toestellen uit de Tweede Wereldoorlog die in de grond worden gevonden. “In die oude vliegtuigen vinden we veelal explosieve materialen, zoals boordmunitie.” Ook voor de vliegtuigbergers geldt dat formaat niet telt. “Bij een grote bom heb je direct door dat het gevaar ook groot is. Daarom ben ik banger voor een Duits 30 mm patroon, dan voor een Britse vijfhonderdponder.” Eerste technicus Ger Nannings van het marinebedrijf in Den Helder reisde met een aantal collega’s naar Alphen. “We werken met raketsystemen, maar zijn vrij onbekend met de uitwerking van de munitie. Nu kon ik met eigen ogen zien wat de impact is. Dat vergeet je niet zomaar. Het was de reis daarom zeker waard.” || tekst

KAP Corné Dalebout

|| foto’s Bart Nijs, Avdd

buitenland

6  defensiekrant nr 40 – 24 november 2011

Brigadehoofdkwartieren beproefd tijdens Odyssee Sword Bergen (D) De brigadehoofdkwartieren (zie kader) van 13 en 43 Gemechaniseerde Brigade en 11

Air Manouevre Brigade werden van 7 tot 18 november in het Duitse Bergen voorbereid op inzet in een multinationale omgeving. 1 (German/Netherlands) Corps (1GNC) bood tijdens Odyssee Sword een eigentijds scenario geënt op de beproefde 3D-aanpak (Diplomacy, Defence en Development, red.).

“Wereldconflicten zijn vandaag de dag niet meer op te lossen met slechts militaire middelen”, licht brigadegeneraal Theo Vleugels, commandant Opleidings- en Trainingscommando, de oefening toe. “Juist de samenwerking tussen militairen en de diverse internationale en niet-gouvernementele organisaties is van belang. Dit moet leiden tot de zogenoemde Comprehensive Approach.” Tijdens het oefenscenario worden de eenheden bewust gemaakt dat ze al veel informatie met deze instanties kunnen delen voordat ze een missiegebied betreden.

Rechtstreeks sparren

Commandant 13 Mechbrig, brigadegeneraal Michiel van der Laan is erg enthousiast over Odyssee Sword. “In juli eindigde onze stand-by periode als

Force Headquarters van EU Battlegroup en daarmee ook onze samenstelling. De grootschalige oefening was voor ons brigadehoofdkwartier in de nieuwe vorm een belangrijke stap in het opwerktraject voor Operationele Gereedstelling begin 2013. We konden in het realistische scenario inhoudelijke discussies voeren, niet alleen intern maar ook met 1GNC en met multinationale partners.” “Alle onderdelen van de staf zijn goed aan bod gekomen tijdens de oefening”, vindt ook commandant 11 AMB, brigadegeneraal Otto van Wiggen. “Het lopende ‘gevecht’ was niet alleen levensecht, we moesten snel anticiperen en kregen de kans om zelf initiatieven te nemen.” Zijn acting chief of staff, luitenant-kolonel René van Dorp, vult hem aan. “Door de inzet van de

complete staf van 1GNC kunnen we rechtstreeks sparren met alle functionaliteiten op het hogere niveau. Het mooie aan de Comprehensive Approach is dat verschillende vormen van inzet worden beoefend, van Air Assault tot CIMIC.”

Brigadehoofdkwartier is de nieuwe term voor de voormalige brigadestaf. De naamsverandering zou meer recht doen aan de positie en uit te voeren taken. Brigades vormen namelijk de hoeksteen van het landoptreden. Door deze noodzakelijke operationele hoofdkwartieren was het mogelijk dat Nederland het commando voerde over Regional Command South in Afghanistan en ruim vier jaar lang leiding gaf aan de Taskforce Uruzgan. Ook vormt het brigadehoofdkwartier bij toerbeurt het Force Headquarters voor de EU Battlegroup.

omgeving”, aldus acting chief of staff luitenant-kolonel Mark Jongejan.

|| tekst

Kpl1 Thijs Imandt

|| foto’s 1GNC, KPL1 Joshua Laisina

Diversiteit

Commandant 43 Mechbrig, brigadegeneraal Hans van der Louw: “De staf van 43 Mechbrig deed mee om twee redenen: vormbehoud van de Plans Cell en samenwerken met en leren van het recentelijk ontwikkelde Interagency Centre (IAC, vrij toegankelijk centrum voor civiele instanties, red.), het hoofdkwartier van het 1GNC en de andere brigadehoofdkwartieren”. “Meerwaarde van deze manier van trainen is dan ook de diversiteit aan spelers in een internationale, multidisciplinaire

Eerste Afghaanse ‘agenten’ afgestudeerd Kunduz De eerste zestien Officieren van Justitie in Kunduz hebben een door Nederlanders gegeven cursus succesvol afgerond. De Afghaanse strafrechtfunctionarissen ontvingen hun certificaat uit handen van de trainers van de Europese politiemissie EUPOL.

Alle deelnemers aan de EUPOL-training in Kunduz kregen naast hun certificaat een set van 24 boeken met alle relevante wetten. De komende tijd gaat EUPOL bij de deelnemende officieren op bezoek om hen ook op hun werkplek bij te staan met hulp en advies. De afgeronde opleiding, de zogeheten Justice and Criminal Procedure-cursus, duurde van 13 tot en met 17 november. De deelnemers leerden de wettelijke verantwoordelijkheden en verplichtingen van een Officier van Justitie tijdens een strafrechtelijk onderzoek. De EUPOL-trainers lieten hen de afgelopen dagen ook ervaringen uitwisselen met Officieren van Justitie die de cursus in de Afghaanse hoofdstad Kabul volgden.

Militaire opleiding voor werkloze Arubaanse jeugd Aruba Achttien werkloze Arubaanse jongeren zijn vorige week

gestart met een op militaire leest geschoeide opleiding, die hun kansen op de arbeidsmarkt moet vergroten. Kaderleden van de Arubaanse Militie brengen hen op de Marinierskazerne Savaneta in Aruba discipline, structuur, normen en waarden bij. Het project bestaat uit een vormingstraject en een opleidingstraject. Het eerste staat inhoudelijk en organisatorisch onder supervisie van de commandant van de Marinierskazerne. Hierna start een opleidingstraject, dat een stage omvat bij diverse vakopleidingen die op verschillende locaties op Aruba worden

uitgevoerd. Er zijn twee opkomsten per jaar van maximaal twintig deelnemers per keer. De deelnemers worden vooraf medisch, conditioneel en cognitief getest. Aan het certificaat dat de deelnemers ontvangen, worden beroepskwaliteiten toegekend.

en verder

defensiekrant nr 40 – 24 november 2011  7

dekaatjes heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar [email protected] , ovv naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd.

Woningen Te koop Apeldoorn, wijk Zevenhuizen, Voltairestraat 56, ruime eengezinshoekwoning met 4 slpkmrs, garage en eigen oprit. CC-inst. en deels isolerende beglazing. Woonopp. 122 m², perc. opp. 401 m². Nabij scholen, winkels etc. Vr.pr. € 232.500,- k.k. Zie www.funda.nl of bel makelaar 055-5220226.

Te koop Assen, Salland 165, goed onderh. middenwoning. Eigen oprit van 10 mtr lang, 3 slpkmrs, kindvr. woonerf, tuin op Z, 10 min van centrum, 1,2 km van JWF-kazerne, loopafst. winkels en scholen, A28 op 2 min. Vr.pr. € 156.600,- k.k. Zie www.funda. nl of bel makelaar: 0592-300975.

Te koop Doorn, Aalbes 5 2/1 kapwoning met garage. Aan bosrand gelegen Opp. 102 m², inh. 340 m³, perc. 239 m². B.g. met vloerverw. Keuken met app., 3 slpkmrs,, badkmr, zolder. Voortuin, grindoprit voor 2 auto’s, achtertuin 100 m². Nabij voorz. V.pr. € 419.000,- A.i.o. Zie www.funda.nl, bel 0613538663/0610503091 of mail: a.zwaan@ mrcdoorn.nl

Te koop Eindhoven, Waterlinie 489, royaal appartement op fraaie locatie met prachtig uitzicht, geh. v.v. vloerverwarming, goede parkeergelegenheid en privé parkeerplaats in parkeerkelder, op ca. 500 mtr van Vlb Eindhoven, bjr 2009. Vr.pr. € 185.000,- k.k. Zie www.funda.nl of [email protected]

Marine traint skills & drills boven poolcirkel

‘Extreme omstandigheden zetten je op scherp’ BODØ (Noorwegen) Veel regen, een behoorlijke windchill en korte dagen kenmerken de afgelopen dagen de amfibische oefening Flotex Silver. “Move, move, move”, schreeuwt de pelotonscommandant. De gecamoufleerde mariniers rennen bepakt en bewapend het strand op vanuit de zojuist gelande Landing Craft Vehicle Personnel. Ze zijn de dag in alle vroegte begonnen met een wader, een procedurele landing vanaf het water.

Met onder meer antitankwapens en mortieren nemen ze het doel onder vuur. Vervolgens verdwijnen ze met verschillende rupsvoertuigen in het berglandschap. De marine traint amfibische skills & drills boven de poolcirkel, ondersteund door een Cougar transporthelikopter van het Defensie Helikoptercommando en een Belgische Alouette III. De wader maakt deel uit van de Noorse oefening Flotex Silver, waaraan de Nederlandse eenheden deelnemen binnen hun eigen oefening.

Perfectie

Volgens pelotonscommandant sergeant-majoor van de mariniers De Haan is het oefenen van skills & drills in deze uitdagende omgeving een belangrijk vervolg op de basistraining: “Je hebt te maken met de elementen,

waardoor je op meer dingen moet letten. We leren hier de puntjes op de ‘i’ te zetten en streven naar perfectie. Een marinier is niet snel tevreden. Vooral voor de nieuwe mariniers is het hier aardig hard werken.” “De mariniers leren hier onder uitdagende omstandigheden in een team samenwerken”, licht Commandant Zeestrijdkrachten, vice-admiraal Matthieu Borsboom, toe. Hij bezocht de eenheden van 20 tot 22 november en onderstreept het essentiële belang van dergelijke grote trainingen voor de inzetbaarheid van de marine. Hoofd Directeur Financiën en Control Hanneke Schuiling reisde met hem mee, om met eigen ogen te zien hoe het geld voor oefeningen wordt aangewend. Borsboom: “Je kunt wel een individu goed trainen, maar die zal ook in een team moeten kunnen werken. In deze

Bekijk een video van deze oefening via deze QR-code.

oefening leren ze tevens als team met andere eenheden aan de slag te gaan.”

Meerdaagse finale

Met de oefening stomen de zeestrijdkrachten zich klaar voor een eventuele inzet als Amfibische Taakgroep voor de NATO Response Force in 2013. De eerste week van Flotex Silver stond in het teken van de Anti Ship Missile Defence Exercise met Hr.Ms. Tromp, waarbij radargeleide luchtdoelraketten gelanceerd werden. In de tweede week stond een amfibische training centraal van Hr.Ms. Rotterdam met marinierseenheden onder leiding van de staf van de Netherlands Maritime Force (NLMARFOR). Uiteindelijk mondt de oefening uit in een meerdaagse amfibische finale nabij Snilfjord, waarbij Noorse strijdkrachten als oefenvijand fungeren. Totaal nemen zo’n drieduizend

militairen deel aan de oefening, onder wie zevenhonderd Nederlanders. Behalve Noorwegen participeren ook België, Zwitserland, Denemarken, Zweden en Duitsland in de oefening. In week 48 en 49 zal Hr.Ms. Amsterdam ook deel uit maken van de oefening.

Te koop Meppel, Comm. De Vos van Steenwijklaan 63, 2/1 kapwoning. Loopafst. centrum. Afst. JPK Havelte 10 km. Vr.pr.: € 149.000,- k.k. Zie www.funda.nl

Diversen Gezocht figuurtjes, tanks, geschut, voertuigen in schaal 1:72 en 1:76 voor dioramabouw en completeren verzameling. Kapot, geverfd, incompleet maakt niet uit. Heeft u nog ergens wat liggen en zoekt een bestemming, ik ben geïnteresseerd: [email protected] of 06-53335702.

Kunstaas over? Dan kan ik het wel gebruiken! Nieuw, oud, (on-)gebruikt, maakt niet uit. Heb je wat, stuur me dan een mail [email protected]. Of stuur het meteen naar: Aooi Erik Vriens, sie S4 JISTARC, MPC 35C, Postbus 1000, 8084 ZX ’t Harde. Links Marechaussees weten door hun ervaring vrij aardig wie ze in een Korridorfahndung moeten controleren. Rechts Douanier Peter Trenning doorzoekt een vrachtwagen uit Wit Rusland.

Marechaussee en Douane rukken uit voor ‘grensoverschrijdende’ controle

“We spreken dezelfde taal” Zevenaar Een aantal keer per jaar is het raak. Dan rukken Marechaussee, Douane, Belasting-

dienst en Bundespolizei gezamenlijk uit voor een internationale verkeers- en criminaliteitscontrole aan de oost- en zuidgrens van ons land. Vorige week donderdag was het weer zover. Een avond lang gingen legio auto’s en vrachtwagens door de molen. Tijdens deze zogeheten Korridorfahndung nemen Douane en Belastingdienst vracht en goederen onder de loep; de Marechaussee richt zich op personen aan de hand van de Vreemdelingenwet. Het zwaartepunt van de check ligt op het zoeken naar mensen die de grens illegaal willen passeren, mensenhandel en -smokkel, valse identiteitsbewijzen en andere vormen van ‘grensoverschrijdende’ criminaliteit, vertelt adjudant René Hugers, coördinator van de Korridorfahndung op de A12 bij Zevenaar.

Zesde zintuig

De controle vindt al sinds 1997 plaats, met telkens weer motorrijders van Marechaussee in een sleutelrol. Vanaf locaties langs de snelwegen observeren zij de verkeersstroom en selecteren op basis van risicoprofielen auto’s en vrachtwagens die voor inspectie in aanmerking komen. “We controleren zowel Nederlanders als buitenlanders”, legt Hugers uit. “Daarbij gaat onze aandacht uit naar voertuigen die aan bepaalde kenmerken voldoen (welke dit

zijn wordt om operationele redenen niet uit de doeken gedaan, red.). Door onze ervaring weten we aardig welke je moet controleren. Daar hebben we een soort zesde zintuig voor ontwikkeld. Prostituees bijvoorbeeld komen ons land niet zelden binnen in een auto met een Oost-Europees kenteken. Tref je vervolgens bij een nadere controle voorbehoedsmiddelen en lingerie in de bagage aan, dan klopt er doorgaans iets niet en is het zaak dóór te zoeken.”

Resultaten De Koninklijke Marechaussee zette voor de Korridorfahndung 88 man in. Gecontroleerd werden 268 voertuigen en 583 personen. De resultaten: aanhouding van een dertigjarige Libiër, in het bezit van een vervalst Libisch rijbewijs. Aanhouding van twee personen met identiteitsbewijzen zonder gelijkende foto. Softdrugs gevonden. € 1.400 aan openstaande boetes geïncasseerd. Mes en busje CS-gas inbeslag genomen, evenals drie busjes pepperspray (de drie verdachten kregen een boete van € 290). Proces-verbaal wegens rijden onder invloed en één voor het rijden terwijl de rijbevoegdheid is ontzegd.

Soepel

De passagiers van een door de Marechaussee gestopte auto ondergaan een check meestal gelaten, weet Hugers. “Ze zien dat wij op de controleplek in grote meerderheid aanwezig zijn. Wordt iemand toch vervelend, dan houden we hem aan, desnoods met ‘gepast’ geweld waartoe wij bevoegd zijn. Maar dit komt bijna nooit voor.” Volgens Hugers loopt de samenwerking tussen Marechaussee, Douane en Belastingdienst in een Korridorfahndung soepel.

“De wederzijdse mentaliteit en werkprocedures komen overeen en dat draagt weer bij tot een grondige en effectieve controle.” Douanier Peter Trenning, vanaf het eerste uur betrokken, kan er over meepraten. “Onze verschillende interesses lopen goed in elkaar over.” Douanier Helma van Wijngaarden: “We spreken dezelfde taal.” ||

tekst Jack Oosthoek

|| foto Hans Lebbe

en verder

8  defensiekrant nr 40 – 24 november 2011

Bewegingsonderzoek van kolonel Agali Mert

Uniek militair erfgoed in boekvorm beschikbaar

Amsterdam Kolonel vlieger-

Delft Het eerste exemplaar van het boek ‘Nederlandse militaire uniformen 1752-1800’ is afgelopen dinsdag uitgereikt in het Legermuseum in Delft. De chef van het Militair Huis van de Koningin, generaal-majoor Henk Morsink, nam het in ontvangst.

vijf vragen over

arts en revalidatiearts Agali Mert promoveert vrijdag aan de Vrije Universiteit met zijn onderzoek naar de samenhang tussen bewegingsziekte en ademhaling. Vijf vragen over een ‘misselijkmakend’ onderzoek.

1

  Waarom bent u juist dit gaan onderzoeken? Bewegingsziekte komt bij veel mensen voor. Als vlieger in opleiding mag je daar echter geen last van hebben, omdat misselijkheid een negatief effect heeft op vliegerfunctioneren. Voor de kleine groep aspirant-vliegers die vanwege bewegingsziekte dreigt uit te vallen worden cursussen gegeven om ze ongevoeliger te maken voor bewegingsziekte. Dat lukt in 80 tot 90% van de gevallen. Een hele kleine groep went er niet aan en dus was het interessant om te onderzoeken waar dat nou aan ligt, misschien was er iets anders aan de hand.

2

  En? De symptomen van hyperventilatie en bewegingsziekte komen voor een deel overeen. Dus voor die kleine groep die niet goed reageert op de ingestelde behandeling, dient rekening te worden gehouden met een andere oorzaak voor de symptomen.

3

  Waarom is het van belang dat te weten? Nu onderkend is dat er een overlap bestaat tussen de symptomen van bewegingsziekte en hyperventilatie biedt deze wetenschap een extra diagnosemogelijkheid voor leerling-vliegers. Hyperventilatie kun je op een andere manier behandelen dan bewegingsziekte. Hierdoor vallen in de toekomst wellicht minder leerling-

In de bundel is het zogenoemde ‘Jassenboekje’ opgenomen met uniformjassen van de eenheden die tussen 1752 en 1800 in Nederlandse dienst waren. Ook staat er een aquarellenserie in de nieuwe uitgave. Op een vijftigtal tekeningen uit 1775, vervaar-

4

  Kunnen we hier verder nog wat mee? Jazeker, bijkomend voordeel van al onze experimenten naar bewegingsziekte hebben als resultaat gehad dat we ook mensen met evenwichtsstoornissen kunnen behandelen. Dat werkt ongeveer zo: Aspirant –vliegers zijn gezonde mensen met een gezond evenwichtsorgaan. Zij overwinnen de bewegingsziekte doordat de hersenen zich aanpassen en de effecten van de beweging minder maken. Mensen met een evenwichtsstoornis hebben een ‘ziek’ evenwichtsorgaan maar wel goed functionerende hersenen. Door deze patiënten nu op een bewegingsplatform zodanig op en neer te laten bewegen totdat ze misselijk worden, passen ook hun hersenen zich aan en compenseren zo het slecht functionerende evenwichtsorgaan. Bij de meeste patiënten is tien keer ‘misselijk maken’ al voldoende om de effecten van de stoornis drastisch te doen afnemen.

5

  Blij met de resultaten van het onderzoek? Ja, het is mooi om te zien dat deze hele specifieke militaire vliegmedische kennis nu resulteert in een therapie die een uitkomst is voor mensen met een chronische stoornis van het evenwichtsorgaan.

Wageningen De sterfdag van prins Bernhard wordt donder-

dag 1 december voor de zevende keer herdacht in Wageningen bij de herdenkingsplaquette bij Hotel De Wereld. teken staat van de honderdste geboortedag van de prins, zijn onder anderen Wageningse veteranen uitgenodigd.

Foutje Noorwegen

voor het brede publiek. Het Jassenboekje en de aquarellenserie zijn in het bezit van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie in Den Haag. Door de kleurrijke weergave en de gedetailleerdheid van de illustraties behoren zij tot de pronkstukken van de collectie.

vliegers uit. Dat scheelt Defensie dan een hoop geld en gemotiveerde militairen worden zo behouden voor de dienst.

Herdenking sterfdag Z.K.H. prins Bernhard De prins was ereburger van de stad en wordt sinds1 december 2005 jaarlijks herdacht. Voor de herdenking, die in het

digd door Duncan Macalester Loup, een Schotse militair in Nederlandse dienst, worden manschappen van top tot teen weergeven. Door het nieuwe boek wordt een belangrijk onderdeel van het Nederlandse militaire erfgoed toegankelijk

Het artikel ‘lekkere lancering’ op de voorpagina van Defensiekrant 39 vermeldt dat ‘Luchtverdedigingsofficier LTZ2 Twan Leber’ de lancering van twee luchtdoelraketten begeleidde. Zijn naam en rang zijn echter per abuis verkeerd in de krant gekomen. Het gaat om LTZ2OC Twan Elbers.

ME-oefening op YouTube Weeze

Leden van de bijstandseenheid worden getraind voor optreden als Mobiele Eenheid, tijdens een oefening die vorige week in het Duitse Weeze werd gehouden.

Oudste bewoner Bronbeek bereikt mijlpaal Velp De oudste bewoner van het Koninklijk Tehuis voor Oud-militairen Bronbeek, Zwier Brekveld, woonde vorige week vrijdag precies twintig jaar in het tehuis. Weinigen van de ruim zesduizend bewoners die hier de afgelopen honderdvijftig jaar woonden, deden hem dat na.

De adjudant b.d. Zwier Brekveld, van de Koninklijke Marine, begon zijn militaire loopbaan in 1934 als lichtmatroos bij de Onderzeedienst. Hij diende ondermeer in

Indië en Nieuw-Guinea en zat tijdens de oorlog enige jaren in krijgsgevangenschap. Om zijn bijzondere lustrum te vieren was er namens de Onderzeedienst uit Den

Helder een afvaardiging gekomen en trad zeemanskoor ‘Overal’ op.

Defensie meeste fietskilometers Den Haag Het ministerie van Defensie is voor het tweede achtereenvolgende jaar 202.745 kilometer het bedrijf met de meeste fietskilometers. Het aantal werd bij elkaar gefietst door 147 medewerkers. Regiobestuurder Verkeer en Vervoer van het Stadsgewest Haaglanden Peter Smit reikte de oorkonde van de jaarlijkse actie ‘op de fiets werkt beter’ vorige week uit aan generaal-majoor Koen Gijsbers.

De oorkonde voor de deelnemer met de meeste kilometers ging eveneens naar Defensie: Jeen Murk van IVENT. Hij fietste 6148 kilometer tussen huis en werk. Bas Brust van de Hoofd Directie Personeel werd tweede met 5920 kilometer. Met de actie stimuleert het Stadsgewest het gebruik van de fiets voor het woon-werkverkeer om daarmee files te voorkomen en het openbaar vervoer te ontlasten. Daarnaast is het gezond en vriendelijk voor het milieu. De deelnemers aan de actie steunen met de gefietste kilometers ‘Stichting ALS Nederland’, dat zich inzet voor de zenuwziekte ‘ALS’ en ‘Connect International Ontwikkelingshulp’, een organisatie die lokale hulporganisaties in ontwikkelingslanden steunt om mensen door zelfhulp uit de armoede te helpen.

Volgnummer: Koen Gijsbers, Jeen Murk en Bas Brust.

COLOFON De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de Directie Communicatie van het Ministerie van Defensie, bestemd voor het gehele Defensiepersoneel OPLAGE 41.000 HOOFDREDACTEUR luitenant-kolonel Patrick Bolder EINDREDACTEUR June Smit (070 339 78 05) BEZOEKADRES Binckhorsthof, Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag POSTADRES Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MPC 58L E-MAIL [email protected] DEFENSIESITE www.defensie.nl REDACTIESECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE Marianne BeckBergshoeff TELEFOON (070) - 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326. ABONNEMENTEN Per jaar € 13,61. Voor het buitenland €15,88. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon 0900 - 226 52 63 of via www.aboland.nl. In het geval van een dienstabonnement, opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant. ADRESWIJZIGING Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het duurt enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. LAYOUT vijfkeerblauw.nl, Rijswijk DRUK OBT, Den Haag. De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. ZIj geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.