SR en SPR voor bachelors
XXVI
DEEL 7.
335
DE STRAFRECHTELIJKE SANCTIES
HOOFDSTUK 1. INLEIDING
335
HOOFDSTUK 2. DE STRAFFEN Afdeling 1. Begrip en kenmerken § 1. Het begrip “straf” § 2. Kenmerken Afdeling 2. Indeling van de straffen Afdeling 3. Straffen toepasselijk op natuurlijke personen § 1. De hoofdstraffen
336 336 336 337 339 341 341
§ 2.
A. Vrijheidsstraffen 1. Criminele straffen 2. Correctionele straffen en politiestraffen 3. Vrijheidsstraf en voorlopige hechtenis B. De werkstraf 1. Algemene begrippen 2. Toepassingsgebied 3. Toepassingsvoorwaarden 4. Duur 5. Bijkomende straffen en modaliteiten van veroordeling tot de werkstraf 6. Verplichtingen van de vonnisrechter 7. Voorlichting van de rechter C. De geldboete 1. Algemene begrippen 2. Verhoging met opdeciemen 3. Strafrechtelijke geldboete en de euro 4. Vervangende gevangenisstraf
341 341 341 343 343 343 343 344 344 345 345 346 346 346 347 347 348
Bijkomende straffen
349
A. De geldboete B. De bijzondere verbeurdverklaring 1. Algemene begrippen 2. Verbeurdverklaring als (bijkomende) straf a. De traditionele verbeurdverklaring (art. 42, 1° en 2° Sw.) b. Verbeurdverklaring van vermogensvoordelen (art. 42, 3° en 43bis lid 2 Sw.) 3. Kaalpluk via verruimde verbeurdverklaring van vermogensvoordelen (art. 43quater Sw.) 4. Verbeurdverklaring in België van zaken buiten Belgisch grondgebied 5. Verbeurdverklaring als beveiligingsmaatregel 6. Bestemming van verbeurdverklaarde zaken 7. Taak COIV C. De bekendmaking van vonnissen en arresten D. De afzetting E. De ontzetting van de uitoefening van bepaalde burgerlijke en politieke rechten F. De terbeschikkingstelling van de strafuitvoeringsrechtbank G. Andere bijkomende straffen
349 349 349 350 350 352
Afdeling 4. Straffen toepasselijk op rechtspersonen § 1. De hoofdstraf A. Geldboete als hoofdstraf B. Het omzettingssysteem
355 358 359 359 359 360 361 361 363 366
367 367 367 367
SR en SPR voor bachelors
§ 2.
XXVII
C. Schematische voorstelling art. 41bis § 1 Sw. D. Vervangende gevangenisstraf, eurowetgeving en opdeciemen E. Het omzettingssysteem en de straftoemeting
369 370 370
De bijkomende straffen
370
A. B. C. D. E.
370 371 371 371 372
De bijzondere verbeurdverklaring De ontbinding Tijdelijk of definitief verbod om een bepaalde werkzaamheid te verrichten Sluiting van één of meer bedrijven Bekendmaking of verspreiding van de beslissing
HOOFDSTUK 3. STRAFRECHTELIJKE BEVEILIGINGS- OF BESCHERMINGSMAATREGELEN § 1. Algemeen § 2. Maatregelen bij minderjarigen § 3. Internering
372 372 373 373
DEEL 8.
376
DE STRAFTOEMETING
HOOFDSTUK 1. SITUERING
376
HOOFDSTUK 2. STRAFTOEMETING BIJ NATUURLIJKE PERSONEN Afdeling 1. Regels die (kunnen) leiden tot strafverzwaring § 1. Verzwarende omstandigheden § 2. De wettelijke herhaling
377 377 377 379
A. Begrip B. Algemene voorwaarden voor de wettelijke herhaling C. Gevallen van wettelijke herhaling 1. Gemeenrechtelijk stelsel uit Boek I van het Strafwetboek 2. Herhaling met specialiteitsvereiste (herhaling van hetzelfde of ‘verwant’ misdrijf) 3. Een heel bijzonder regime bij de TBS D. Weerslag op de straftoemetingsproblematiek
Afdeling 2. Regels die (kunnen) leiden tot strafvermindering § 1. Strafverminderende verschoningsgronden
§ 2.
§ 3.
379 379 380 380 381 382 382
383 383
A. Begrip en kenmerken B. Voorbeelden van strafverminderende verschoningsgronden 1. Minderjarigheid 2. Uitlokking of provocatie 3. Aangifte van drugsmisdrijven C. Weerslag op de straftoemetingsproblematiek
383 384 384 384 385 386
Verzachtende omstandigheden
386
A. Begrip en kenmerken B. De toelaatbaarheid van verzachtende omstandigheden C. Weerslag op de straftoemetingsproblematiek 1. Verzachtende omstandigheden bij misdaden 2. Verzachtende omstandigheden bij wanbedrijven 3. Verzachtende omstandigheden bij overtredingen 4. De combinatie met andere straftoemetingsregels
386 387 388 388 389 390 390
Samenloop van misdrijven
390
A. Eendaadse samenloop
390
SR en SPR voor bachelors
B. Voortgezet of collectief misdrijf C. Meerdaadse samenloop
HOOFDSTUK 3. STRAFTOEMETING BIJ RECHTSPERSONEN
XXVIII
392 393
394
HOOFDSTUK 4. BIJZONDERE MODALITEITEN VAN STRAFTOEMETING: OPSCHORTING - UITSTEL – PROBATIE Afdeling 1. De Wet van 29 juni 1964 betreffende de opschorting, het uitstel en de probatie — Eerste kennismaking Afdeling 2. De opschorting van de uitspraak van de veroordeling Afdeling 3. Het uitstel van de tenuitvoerlegging van de straffen Afdeling 4. Probatie-opschorting en probatieuitstel Afdeling 5. Rechtspersoon en Probatiewet
395 396 398 400 403
HOOFDSTUK 5. STRAFTOEMETING BIJ OVERSCHRIJDING VAN REDELIJKE TERMIJN
405
HOOFDSTUK 6. DE ONDERLINGE COMBINATIE VAN DE WETTELIJKE REGELS INZAKE STRAFTOEMETING: EEN POGING TOT SYNTHESE
405
DEEL 9.
407
DE UITSPRAAK
HOOFDSTUK 1. ALGEMENE BEGINSELEN Afdeling 1. Totstandkoming § 1. Soorten en vormvereisten § 2. Uitspraak over de strafvordering A. B. C. D.
Besluitvorming Eenheid van de uitspraak Beslissing Bijzonder onderzoek naar vermogensvoordelen
§ 3. Uitspraak over de burgerlijke vordering Afdeling 2. Voorlopige hechtenis § 1. Lot van de voorlopige hechtenis § 2. Onmiddellijke aanhouding A. Voorwaarden B. Rechtspleging C. Invrijheidstelling
Afdeling 3. Motivering § 1. Aard en grondslag § 2. Algemene motiveringsplicht
§ 3.
395
407 407 407 407 407 408 408 409
411 411 411 412 412 413 413
413 413 415
A. Uitspraak over de grond B. Uitspraak over de straftoemeting
415 415
Bijzondere motiveringsplicht
417
HOOFDSTUK 2. UITVOERING
418
HOOFDSTUK 3. GEZAG VAN GEWIJSDE Afdeling 1. T.a.v. de strafrechter § 1. T.a.v. de veroordeelde § 2. T.a.v. andere personen
418 418 418 418
SR en SPR voor bachelors
Afdeling 2. T.a.v. de burgerlijke rechter § 1. Beslissing op strafgebied
XXIX
419 419
A. Draagwijdte B. Toepassing C. Invloed van het E.V.R.M.
419 420 420
HOOFDSTUK 4. BURGERLIJKE ASPECTEN
421
DEEL 10.
424
DE RECHTSMIDDELEN
HOOFDSTUK 1. HOGER BEROEP Afdeling 1. Voorwaarden § 1. Beslissingen en partijen
§ 2.
§ 3.
424 424 424
A. Beslissingen B. Partijen
424 424
Vorm
425
A. Principaal hoger beroep B. Incidenteel beroep
425 426
Termijn
426
A. Beklaagde en civielrechtelijk aansprakelijke partij B. Openbaar ministerie C. Burgerlijke partij
426 427 427
Afdeling 2. Gevolgen § 1. Schorsende werking § 2. Devolutieve werking A. Beginselen B. Toepassing 1. Beklaagde 2. Openbaar ministerie 3. Burgerlijke partij 4. Civielrechtelijk aansprakelijke of tussenkomende partij
§ 3. Evocatie Afdeling 3. Rechtspleging en uitspraak § 1. Rechtspleging § 2. Uitspraak A. Ontvankelijkheid B. Gegrondheid 1. Bevestiging vonnis in eerste aanleg 2. Vernietiging of hervorming vonnis in eerste aanleg
428 428 429 429 429 429 430 430 431
431 432 432 432 433 433 433 433
HOOFDSTUK 2. VERZET Afdeling 1. Voorwaarden § 1. Beslissingen en partijen § 2. Vorm § 3. Termijn
435 435 435 436 436
A. Gewone termijn B. Buitengewone termijn
436 436
Afdeling 2. Gevolgen § 1. Schorsende werking
437 437
SR en SPR voor bachelors
XXX
§ 2. Devolutieve werking Afdeling 3. Rechtspleging en uitspraak § 1. Rechtspleging § 2. Uitspraak
438 439 439 439
A. B. C. D.
Afstand Ontvankelijkheid Ongedaanverklaring Gegrondheid
HOOFDSTUK 3. CASSATIEBEROEP Afdeling 1. Voorwaarden en gevolgen § 1. Voorwaarden
439 439 440 440
442 442 442
A. Beslissingen en partijen B. Vorm C. Termijn 1. Eindbeslissing 2. Geen eindbeslissing
442 442 443 443 444
§ 2. Gevolgen Afdeling 2. Rechtspleging § 1. Voorstellen van cassatiemiddelen
444 445 445
A. Verzoekschrift B. Memorie C. Ambtshalve middelen
445 445 445
§ 2. Verloop van de rechtspleging Afdeling 3. Beslissingen § 1. Afstand § 2. Verwerping § 3. Verbreking
446 446 446 446 446
A. Met verwijzing B. Zonder verwijzing
DEEL 11.
DE TENUITVOERLEGGING VAN STRAFRECHTELIJKE SANCTIES
446 447
449
HOOFDSTUK 1. BASISBEGINSELEN
449
HOOFDSTUK 2. TENUITVOERLEGGING VAN DE VRIJHEIDSSTRAF Afdeling 1. Bevoegdheid Afdeling 2. Rechtspositie van de gedetineerde § 1. Interne rechtspositie § 2. Externe rechtspositie
449 449 450 450 451
HOOFDSTUK 3. TENUITVOERLEGGING VAN DE WERKSTRAF
453
HOOFDSTUK 4. TENUITVOERLEGGING VAN DE GELDBOETE § 1. De invordering van de geldboete § 2. Vervangende gevangenisstraf
454 454 454
HOOFDSTUK 5. TENUITVOERLEGGING VAN DE TBS
455
SR en SPR voor bachelors
XXXI
HOOFDSTUK 6. TENUITVOERLEGGING VAN MAATREGELEN § 1. De internering § 2. Minderjarigen
457 457 458
HOOFDSTUK 7. TENUITVOERLEGGING VAN UITSTEL, OPSCHORTING EN PROBATIE § 1. Opschorting § 2. Uitstel § 3. Probatie
459 459 459 460
DEEL 12.
463
TOEPASSING VAN DE STRAFWET NAAR DE PLAATS
HOOFDSTUK 1. INLEIDING
463
HOOFDSTUK 2. OP BELGISCH GRONDGEBIED GEPLEEGDE MISDRIJVEN
464
HOOFDSTUK 3. BUITEN BELGISCH GRONDGEBIED GEPLEEGDE MISDRIJVEN
465
HOOFDSTUK 4. OP BELGISCH GRONDGEBIED GEPLEEGD? LOKALISERING VAN
DEEL 13.
HET MISDRIJF MET HET OOG OP DE TOEPASSING VAN DE STRAFWET
468
HET TOEPASSINGSGEBIED VAN DE STRAFWET IN DE TIJD
470
HOOFDSTUK 1. PROBLEEMSTELLING
470
HOOFDSTUK 2. DE GELDINGSDUUR VAN STRAFWETTEN § 1. De inwerkingtreding van strafwetten § 2. Opheffing en vernietiging van strafwetten
470 470 470
HOOFDSTUK 3. CONFLICTEN VAN STRAFWETTEN IN DE TIJD: STRAFRECHTELIJK OVERGANGSRECHT
HOOFDSTUK 4. HERSTEL IN EER EN RECHTEN EN UITWISSING VAN DE VEROORDELING § 1. Herstel in eer en rechten § 2. Uitwissing
DEEL 14.
BELETSELEN VOOR DE NORMALE UITOEFENING VAN DE STRAFVORDERING, DE BURGERLIJKE VORDERING OF DE UITVOERING VAN DE SANCTIE
471 474 474 475
477
HOOFDSTUK 1. ONVERANTWOORDELIJKHEID VAN DE KONING
477
HOOFDSTUK 2. AMNESTIE (RETROACTIEVE OPHEFFING VAN DE STRAFWAARDIGHEID)
477
HOOFDSTUK 3. SCHORSING VAN DE STRAFVORDERING Afdeling 1. Schorsing wegens bijzondere status van de verdachte § 1. Immuniteiten volgens nationaal publiekrecht
478 478 479
A. Parlementaire immuniteiten B. Immuniteiten van federale ministers, staatssecretarissen en leden van een Gemeenschaps- of Gewestregering
479 480
SR en SPR voor bachelors
§ 2. Immuniteiten volgens internationaal publiekrecht Afdeling 2. Schorsing ingevolge prejudiciële vraag of prejudicieel geschil § 1. Principe: algemene bevoegdheid van de strafrechter § 2. Uitzondering: toepassing door de strafrechter van burgerlijk bewijsrecht § 3. Prejudiciële vraagstelling en prejudicieel geschil A. Prejudiciële vragen B. Prejudiciële geschillen 1. Echtheidsgeschil 2. Laster en lasterlijke aangifte 3. Oneerlijke handelspraktijken
HOOFDSTUK 4. VERVAL VAN DE STRAFVORDERING Afdeling 1. Dood van de verdachte of beklaagde Afdeling 2. Amnestie Afdeling 3. Opheffing van de strafwet Afdeling 4. De minnelijke schikking § 1. Gemeenrechtelijk regime A. Beginselen B. Voorwaarden 1. M.b.t. de strafvordering 2. M.b.t. de straf 3. M.b.t. de schade C. Modaliteiten en gevolgen
§ 2. Bijzondere wetgeving Afdeling 5. Strafbemiddeling Afdeling 6. Onmiddellijke inning van een geldsom Afdeling 7. Administratieve geldboete Afdeling 8. Verjaring § 1. Verjaringstermijnen en gevolgen
§ 2.
§ 3.
XXXII
481 482 482 483 483 484 484 484 484 485
486 487 487 487 487 487 487 488 488 488 488 490
490 490 492 493 493 493
A. Draagwijdte en gevolgen B. Termijnen 1. Toepasselijke termijnen 2. Berekening 3. Aanvang
493 494 494 496 496
Stuiting
497
A. Werking B. Daden van stuiting 1. Daden van onderzoek 2. Daden van vervolging C. Omvang van de stuiting
497 497 497 498 499
Schorsing
499
A. Werking B. Gronden van schorsing 1. Traditionele wettelijke gronden 2. Exceptie van onbevoegdheid, onontvankelijkheid of nietigheid 3. Inleiding van de zaak voor het vonnisgerecht a. Beginsel b. Uitzonderingen 4. Jurisprudentiële gronden
499 500 500 500 501 501 502 504
SR en SPR voor bachelors
Afdeling 9. Gezag van gewijsde en Ne bis in idem in de EU § 1. Draagwijdte § 2. Voorwaarden A. M.b.t. de vroegere beslissing B. M.b.t. de (nieuwe) vervolging
HOOFDSTUK 5. Afdeling 1. Afdeling 2. Afdeling 3. § 1. Regeling
§ 2.
VERVAL VAN DE BURGERLIJKE VORDERING Afstand van rechtsvordering en dading Gezag van gewijsde Verjaring
XXXIII
505 505 505 505 507
508 508 508 509 509
A. Oude regeling B. Regeling volgens de Wet van 10 juni 1998
509 509
Toepassingsgebied
510
HOOFDSTUK 6. Afdeling 1. Afdeling 2. Afdeling 3.
VERVAL VAN HET RECHT TOT UITVOERING VAN DE STRAFFEN Dood natuurlijke persoon en ontbinding rechtspersoon Verjaring van de straf Uitvoering in het buitenland en Ne bis in idem
HOOFDSTUK 7. DE GENADE
BIJLAGE: DOCUMENTEN UIT DE PRAKTIJK
510 510 511 512 513