De waterpijp is terug

4Actueel 4Cultuur 4Sport 4Service

1-11 14-16 17-19 20-23

4Smerige steeg krijgt weer wat glans

4Karel de Rooij gaat altijd een streepje verder

4Sylvie Guillem: ook klasse zonder klassiek ballet

pagina 3

pagina 6&7

pagina 15

vrijdag 25 januari 2008 • jaargang 2 • nummer 37 • € 1,00

De waterpijp is terug Door Floor de Booys Misschien heeft u hem nog ergens op zolder staan, ooit meegenomen als souvenir van een reis naar Turkije of Marokko. Of is het een relikwie uit de tijd van de flower power die u uit sentimentele overwegingen niet weg heeft kunnen doen. En wie wat bewaart, die heeft wat en dat komt goed uit want de waterpijp is terug van weggeweest. Vooral onder jongeren is het tegenwoordig helemaal hip om te relaxen onder het genot van een waterpijp. In Den Haag en Scheveningen is er een aantal gelegenheden waar de Shisha of Nargile – zoals de waterpijp in het Turks of Arabisch wordt genoemd – gerookt kan worden. Je moet ze wel weten te vinden. Wij hoorden dat je in coffeeshop Aura aan de Fluwelen Burgwal terecht kon voor een lekkere waterpijp. Maar als we op een druilerige zaterdagavond rond een uurtje of half tien bij Aura naar binnen kijken, ziet het er uit als een standaard coffeeshop: er hangen wat vage gasten rond en het ruikt er naar wiet. We besluiten toch naar binnen te gaan. En dat is maar goed ook want een half uurtje later zijn we getuige van een wonderlijke metamorfose. Als er een grote groep jongeren binnenkomt, verandert de sfeer in de coffeeshop in die van duizend-en-één-nacht. De jongeren gaan massaal aan de waterpijp. Al gauw is de wietdamp verdreven door de zoetige geur van de fruittabak die voor de waterpijp wordt gebruikt. Eigenaar Ali heeft tientallen smaken tabak: kersen, aardbeien, meloen, druif, appel – de populairste smaak – , munt en kokos. Trots laat hij ons overal aan ruiken. Het lijkt wel of we een ijsje uitkiezen bij een Italiaanse ijssalon. We gaan voor de druivensmaak en een kwartiertje later staat de waterpijp op ons tafeltje te borrelen. We krijgen er een schoon mondstukje bij dat je er gemakkelijk opzet en weer afhaalt als je de slang doorgeeft aan een ander. Het inhaleren van de zoetige rook vergt overigens aardig wat van onze longcapaciteit. Je moet flink aan de slang lurken voordat er iets gebeurt. Dit is iets heel anders dan een sigaretje roken. “Het is veel relaxter en bovendien minder schadelijk omdat de rook eerst door water gaat voordat het in je mond komt. Het water filtert een groot deel van de schadelijke stoffen uit de tabak”, vertelt Ali. De tabak blijft branden door kooltjes die op de waterpijp liggen. “Je hoeft dus niet bang te zijn dat ie uitgaat en kunt rustig in je eigen tempo inhaleren. Dat maakt het zo ontspannen”. In het uitgaanscircuit van steden als Istanbul en Marakech is de waterpijp al langer hip onder jongeren. “Het was eerst iets ouderwets dat alleen nog door oude mannetjes werd gedaan. Maar de laatste jaren is het vooral onder studenten weer in. Ze roken de shisha voordat ze naar de disco gaan”, vertelt Theoman. Hij zit op

de Internationale School in Kijkduin en heeft de waterpijp bij zijn vrienden Bas, Alex en Jeroen geïntroduceerd. Nu zitten ze zeker twee keer per week bij Aura. “We vinden dit veel gezelliger dan bier drinken in een schreeuwerige kroeg. We hoeven niet zo nodig dronken te worden. We moeten straks nog rijden”, zegt Bas, die de rook in rondjes uitblaast.

M e l o e n s maa k

Ook Badir en zijn vrienden komen speciaal voor de waterpijp naar Aura. Ze hebben gekozen voor meloensmaak. “Mijn moeder heeft liever niet dat ik uitga, ze is bang dat ik ga blowen en drinken. Maar naar een waterpijpcafé mag ik wel van haar. Dat kent ze goed uit Marokko, daar doet iedereen het”. De jongens zitten lui onderuit aan hun tafeltje, de slang gaat van mond tot mond en ondertussen leggen ze een kaartje. “Dit is gewoon chill, weet je”, zegt Aziz. Ze voelen zich bovendien welkom in Aura en dat is niet overal zo. Turken en Marokkanen zijn gewend om in horecagelegenheden te worden geweigerd en daar mag hier ook graag over worden gepraat. Het gesprek wordt echter al snel overstemd door de opzwepende muziek van Tarkan en Cheb Khaled. Plotseling staat een jongen op en geeft een staaltje breakdance weg. Hij krijgt een applaus en gaat daarna weer zitten alsof er niets is gebeurd en neemt een flinke trek aan de slang van de waterpijp. Aan een tafel in het midden zitten inmiddels Helen, Elisabeth, Maja en Joana, vier bloedmooie Duitse meiden van zestien van de Internationale School. Ze delen samen een waterpijp met appelsmaak. Terwijl de slang van mond tot mond gaat, wordt er gekletst en meegezongen met de muziek. Hun avond uit begint vaak in Aura. “We komen hier om te chillen, om gezellig in de stemming te komen. Straks gaan we naar Asta, naar een Dirty House party”. Aan de bar zit een verliefd Japans stelletje in elkaar gestrengeld een waterpijp te roken. Ze hebben alleen oog voor elkaar en zien niet hoe druk Ali het in het keukentje direct achter de bar heeft met het gebruiksklaar maken van de waterpijpen en het aanmaken van de kooltjes. Er loopt ook de hele tijd iemand door de zaak om de kooltjes te draaien. Dat gebeurt met een soort suikerklontjestang. Een waterpijp kost bij Aura 6,50 euro en geldt niet als een consumptie. Je moet er iets bij drinken. Ali heeft alle soorten sterke drank in huis, maar bij de waterpijp wordt vooral cola of een biertje gedronken. Blowen is onder de zestien niet toegestaan en ook de petjes moeten af. Het moet wel gezellig blijven in Aura. Voor zo lang het nog duurt. Ali is bang dat hij zijn zaak over een klein half jaar zal moeten sluiten als het rookverbod in de horeca ingaat. De revival van de waterpijp is waarschijnlijk maar van korte duur.

Foto Mylène Siegers 4Adver tenties3

Bij ware liefde hoort een échte Haagse krant Cadeau-tip voor Valentijnsdag

zie pag. 4

Bezoek de Summum Informatiedag

Bekijk onze films en vraag alles wat u wilt weten aan onze reisbegeleiders over onze comfortabele, wereldwijde 7 januari, groepsrondreizen Zondag 2 0 uur. ie 9.00-18.3voor Communicat m u e Mus Den Haag

De toegang is gratis, maar meldt u wel even aan op www.summum.nl

HUURWONINGEN ZIE PAGINA 5 Tel: 070-3606365 / www.duinzigt.nl Zeestraat 48 tegenover Panorama Mesdag

2

Feuilleton

Vrijdag 25 januari 2008

AFLEVERING 37

Wat vooraf ging. Tot Lex’ verbijstering was Martin verdwenen uit ‘De Boerenkinkel’ maar ook Remmelt

was dat! De serveerster zei dat Martin kotsmisselijk door twee behulpzame klanten naar een dokter was. In de receptie zag Lex in het gastenboek dat Inge en haar vriend zich daar als het echtpaar Van Drimmelen uit Den Haag hadden ingeschreven. Maar bij het haakje van hun kamersleutel hing een briefje of ze “met spoed Dolly wilden bellen”.

Ze hing op en kroelde door het stugge krulhaar van de bouvier terwijl ze zich probeerde te ontspannen. “Ja, ja, is goed. Sultan”. Buiten kletterde de regen tegen het raam. “ Don’ t worry baby”, had Remmelt net aan de telefoon gezegd”. I’ve got everything under control”. Dat bespottelijke Engels van hem ! Met zo’n Amerikaans accent alsof hij zijn idool Roy Rogers was maar wel met een plat Haags accent. “Don’t worry baby!” Godnogaantoe, een vent die ‘s avonds bij ‘Heck’s aan het Spui de borden afwaste. Kapsones, zouden ze vroeger in Amsterdam hebben gezegd. Als hij je mee uitnam naar de stad, betekende dat een kroket bij ‘De Winter’ in de Wagenstraat en met veel geluk een kaartje stalles in ‘Apollo’ of ‘Rex’! Maar wel de grote jongen uithangen in z’n Borgward waarmee hij de meiden op de HOKIJ imponeerde. Ze zuchtte en keek op het klokje in haar zilveren armband. Het was bijna negen uur. Nog even en er zou een heel andere auto dan zo’n Borgward voorrijden. “Don’t worry“. Nieuwsgierig als een aap. “Waarom maak je je zo druk om zo’n fotograafje?” “Bemoei je nou maar met je eigen zaken. Je krijgt er goed voor betaald”. Dat kon je wel zeggen als ie die Borward kon rijden en tegenwoordig pakken bij Gerzon kon kopen. “Die Van der Broek zit hier voor de krant, schat. De oude koningin was vandaag in Hoenderloo omdat ze schilderijtjes exposeerde in dat museum daar. Snappez-vous? Hij had een afspraak met een collega hier die er een stukkie over moest schrijven. Die logeert toevallig in hetzelfde pension als Irma”. “Hoe weet je dat zo zeker ?” “Omdat Karel en ik even met hem hebben gepraat”. “Wát?” Remmelt had de fotograaf opgewacht in Hoenderloo en was hem naar een pensionnetje gevolgd. Van der Broek had daar een slaapje gedaan zodat Remmelt Irma had willen opzoeken maar Irma bleek met haar Karel een fietstocht te maken. In de namiddag had Remmelt Van

der Broek weer in het dorp gezien. In een café had Van der Broek zitten praten met een oudere man die tot Remmelts’ argwaan ook in ‘De Boerenkinkel’ logeerde en er een afspraak met Van der Broek had. Toen Remmelt haar daar over had gebeld, was ze natuurlijk in paniek geraakt. Wie was die man dan? Wíst Van der Broek dat zij niet in de Kabouterbar was geweest maar Irma? Hij had verdomme toch die vijfhonderd gulden aangepakt! “Geef me Irma!” Irma mocht dan niet de slimste zijn, ze had het wel begrepen. “Irma, er is iets mis gegaan. Die vent die van madame Zarathoestra en de Gorilla weet, zit daar! Hij kent een oudere man die bij jullie daar logeert. “Ik wil weten wie die oudere man is, hoor je!” Bloednerveus had ze tegen zeven uur naar dat pension gebeld maar de receptie had gezegd dat meneer en mevrouw van Drimmelen uit waren. “Wil u doorgeven dat ze Dolly in Den Haag met spoed moeten bellen?” Dat had nog bijna anderhalf uur geduurd! Een verslaggever van Het Vaderland, had Remmelt daarnet gezegd. Karel was bij die man gaan zitten en had hem een drankje aangeboden. Met een pilletje erin dat Remmelt had gegeven. Irma had zich niet laten zien. Die oude kerel die Martin heette, had hem al aardig om gehad en verteld dat hij hier voor die tentoonstelling was. Remmelt was binnen komen rennen en had gezegd dat Van der Broek op de fiets onderweg was. Die oude kerel was kotsmisselijk geworden. Karel en Remmelt hadden hem mee naar buiten genomen, zogenaamd om hem met de bus naar een dokter te brengen. Irma had de Borgward genomen en had hen twee haltes verder opgepikt. Die Martin wist niet eens meer waar hij was, maar wel dat zijn collega er was van de krant en ook dat hij de volgende dag naar Drenthe wilde om er postduiven te kopen. “Snap je, schat? Die van der Broek is hier alleen maar om kiekjes te maken. Echt, die heeft zijn lesje wel geleerd!” “Waar is die oude man nou?”

De moord op Blonde Dolly door Tomas

heid, een zieke moeder, een stiefmoeder, een vader die het niet aan had gekund, een oorlog, het er toch goed af had gebracht. Een vrouw die de wereld had leren kennen, en de wereld háár. Soms verbaasde het haar nog steeds. Echt mooi was ze niet. Een vrouw van 1.68 met donkerblond haar en blauwe ogen, schoenmaat 38,5, kleding 40, iets te brede heupen en niet bepaald een boezem als Jane Mansfield of Marilyn Monroe. Eigenlijk een heel gewoon alledaags type vrouw. Wat andere vrouwen misschien dwars zou zitten, maar haar juist niet. Integendeel. Elke goede actrice was thuis onherkenbaar, speelde een rol. Daarom waren die Amerikaanse seksbommen het juist niet, en zij wel. Ze glimlachte en besloot nog één glaasje Tip van Bootz te nemen om haar zenuwen te kalmeren. Soms zou ze wel willen binnenvallen bij zo’n man als Albert van Dalsum en hem vertellen welke rollen zij allemaal speelde, en al zó lang! Hij zou het waarschijnlijk niet geloven, het wás ook ongelofelijk. De kleine Sebilla die niemand echt kende, die wel vier rollen tegelijk speelde. Die net zo makkelijk omging met kunstenaars als politici, met kleine, zielige hoerenlopers als met Russische overlopers en Amerikaanse spionnen, met ouden van dagen even goed als met grote zakenmensen. Wie deed dat haar na? Dat was het frustrerende, er was niemand die haar na afloop van de voorstelling toejuichte, rozen bracht, haar handtekening op haar foto wilde. Het zou binnenkort allemaal anders worden, héél anders. Ze pakte de tube ‘Jean Caby’ op het moment dat Sultan begon te grommen. Een seconde later klonk er kort getoeter. Ze kwam overeind en keek uit het raam. Pal tegenover haar stond een glanzende Cadillac geparkeerd, heel even het melkwitte licht van de straatlantaarn op het gezicht van een oudere man aan het stuur, een witte shawl tussen de revers van zijn overjas. Ze knikte en haastte zich naar het halletje om haar mantel te pakken. Een man in zijn positie hield niet van wachten.

Ross

Ze moest toegeven dat ze dat slim hadden gedaan. Ze waren doorgereden naar Apeldoorn waar Karel hem naar een ziekenhuis had gebracht. Een arts van de EHBO had hem onderzocht en gezegd dat het waarschijnlijk een voedselvergiftiging was. Karel had gezegd zelf verder te moeten, maar dat een vriend die Van der Broek heette hem zou komen halen. Daarop waren ze met zijn drieën als de mieter terug naar Hoenderloo gereden waar Karel de receptioniste van ‘De Boerenkinkel’ had gebeld met de vraag of een meneer Van der Broek zijn vriend Martin in het Sint Lucas Ziekenhuis in Apeldoorn wilde komen halen. Tien minuten later had Remmelt, verscholen aan de overkant, Van der Broek in een taxi zien stappen en de bosweg naar Apeldoorn op zien rijden. “En Irma en Karel dan?” “So what, baby? Die van der Broek kent Karel toch niet! Hij weet toch niet dat Karel en Irma hier zijn? Straks gaat die Van der Broek gewoon lekker onder de wol en morgen gewoon terug naar huis”. “Hou hem toch maar in de gaten”. Ze staarde naar haar spiegelbeeld in het raam waarachter inktzwarte wolken boven de huizen aan de overkant achter elkaar aanjoegen. In de weerschijn van de ruit leek ze jonger, als ze haar ogen samenkneep kon ze zich bijna voorstellen hoe ze eruit had gezien als een bakvis van veertien. Veertien! Deze maand zou ze nota bene tweeëndertig worden! Kleine Sebilla Alida Johanna Niemans, een vrolijk blond meisje dat ondanks alle rottig-

Stadsmens

door

Wordt vervolgd.

Joke Kor ving

Een koppeltje dankzij de Stichting Vitalis

Shakira (10) draait swingend in het rond en zingt een zelf verzonnen liedje. “Iedereen meedoen”, nodigt ze uit en vertelt al dansend dat ze later beroemd wil worden en op televisie wil. De vrolijke bijeenkomst is thuis bij Marike van ’t Hoenderdaal (38). Zij en het meisje trekken sinds april vorig jaar elke woensdagmiddag met elkaar op. Meestal is daar ook Shakira’s zusje Luisana (14) bij, dat nu verhinderd is. Er is de afgelopen tijd veel ondernomen. “We zijn naar het circus geweest, de kinderboerderij, naar Blijdorp, we hebben koekjes gebakken, geschommeld en we hebben gezwommen”, somt Shakira wat hoogtepunten op. De drie zijn met elkaar in contact gebracht door de Stichting Vitalis. De stichting begeleidt kinderen van 5 tot en met 18 jaar, die op de een of andere manier het risico lopen in problemen te raken. Vaak is dat door een tekort aan aandacht, bijvoorbeeld doordat een kind in twee culturen leeft of een ouder heeft met lichamelijke en/of psychische klachten. Vitalis wil voorkomen dat deze kwetsbare jongens en meisjes op den duur intensieve professionele hulpverlening nodig hebben en schakelt daartoe vrijwilligers in. Zij nemen de kinderen een jaar lang één keer in de week, of gedurende anderhalf jaar om de twee weken (dat kan ook in het weekeinde), mee uit naar plekken waar zij anders niet snel zullen komen. De vrijwilligers, 21 jaar en ouder, zijn door Vitalis zorgvuldig geselecteerd en door deskundigen getraind. De kinderen worden aangemeld door ouders, school, Bureau Jeugdzorg of andere instanties. Een zogeheten casemanager stelt vast of het klikt tussen kind en volwassene en begeleidt ook de vrijwilligers. Marike, organisatieadviseur bij een organisatie- en adviesbureau, kwam via een folder Vitalis op het spoor. Haar besluit om zich als vrijwilliger te melden, viel samen met de sabbaticalregeling die haar bedrijf aanbiedt. “Als je vijf jaar in dienst bent, kun je zeveneneenhalve week aaneensluitend opnemen. Doe je daar ook je vakantie bij, dan ben je drie maanden vrij”. Ze had geen behoefte om zo lang

kind gekoppeld. De meisjes, van Arubaans/Dominicaanse afkomst, wonen nu bijna drie jaar bij een tante in de Schilderswijk. Hun moeder is overleden, hun vader verblijft op Aruba. “We bellen en schrijven met hem”, vertelt Shakira en onderstreept dat met grootse gebaren. Want van vrijwel alles wordt een theaterstukje gemaakt. Ze voelt zich duidelijk thuis bij Marike. Hun allereerste ontmoeting was bij Shakira’s tante. Daarbij waren ook aanwezig een casemanager van Vitalis en degene die de zusjes bij de stichting had aangemeld. Marike: “Het was onze kennismaking. We durfden het met z’n drieën wel aan, bleek al gauw. Hun tante had er ook vertrouwen in en heeft toestemming gegeven”.

Geel

Het klikt tussen Shakira en Marike. Foto: Creative Images niet te werken. “Ik wilde wel de uren goed besteden aan maatschappelijk relevante dingen. Toen ik de folder van Vitalis in handen kreeg, heb ik mijn baas voorgesteld om een dagdeel in de week vrij te houden voor dit vrijwilligerswerk”.

‘Dec adentia’

Wat Vitalis nastreeft past bij haar: “Ik heb iets met kinderen”, zegt ze. “In het grijze verleden heb ik een lerarenopleiding gevolgd, hoewel ik er niets mee heb gedaan. En er zijn niet zoveel kinderen in

mijn leven; ik woon alleen. De enigen die ik ken zijn de kinderen van vrienden en vriendinnen en die kinderen zijn nog ukken”. Er was nog een reden om contact te zoeken met de stichting. Marike leeft in, wat zij noemt, ‘decadentia’. “Ik heb een bovengemiddeld inkomen en er staat een lease-auto voor de deur. Ik wilde wel een jaar de verantwoording op me nemen om een rol te spelen in het leven van een kind”. Het werden de zusjes Luisana en Shakira. In de meeste gevallen wordt een vrijwilliger aan één

haar

Sindsdien brengen ze elke woensdagmiddag met elkaar door. “Of we ondernemen iets of we zijn gewoon thuis. Want aandacht geven is toch het belangrijkste”. En: “Ik ben er trots op wat we met z’n drieën doen; het verrijkt ook mij. Het is leuk zoals de meiden hier rondkijken en vragen hebben. Zo was het Luisana opgevallen dat de mensen in deze wijk allemaal wit zijn en geel haar hebben. Ik heb uitgelegd dat er ook hier veel buitenlanders wonen, maar dat zij wit zijn en geel haar hebben omdat zij bijvoorbeeld uit Frankrijk en Engeland komen. Dat was nieuw voor de meiden”. April dit jaar stopt de koppeling. “We hebben afgesproken dat we contact houden”, vertelt Marike. “Ik denk niet dat ik meteen weer een koppeling doe. Het is best belastend als je ’s ochtends eerst moet werken. Maar ik zal het zeker gaan missen. Je bouwt op deze manier heel ongedwongen een band op met een kind. Je bent geen hulpverlener en niet de opvoeder. Daardoor kun je er elke week een feestje van maken”. Over de stichting zegt ze: “De benaderingswijze van Vitalis is heel prettig: professioneel en vriendelijk”. Shakira heeft geluisterd en ondertussen voorstellinkjes opgevoerd. Dat doet zij ook bij het afscheid. De kleine komediante zit achter de piano, pingelt wat noten en zingt dramatisch: ‘Niet weggaan, niet weggaan”. Voor meer informatie (070)-3457571 of www.stichtingvitalisdenhaag.nl

Actueel

Vrijdag 25 januari 2008

3

Raamstraat deels in ere hersteld Maandag opent wethouder Peter Smit (binnenstad) vier gerestaureerde panden aan de Raamstraat. In de panden zijn vijf zelfstandige woningen gerealiseerd, met op de begane grond drie bedrijfsruimten die als winkel kunnen worden gebruikt of een ambachtelijke invulling kunnen krijgen. door

Hans Schmit

Het gedeelte van de Raamstraat tussen de Grote Marktstraat en de Vlamingstraat behoorde tot de smerigste stegen in het centrum van Den Haag. Aan de ene kant over de gehele lengte een blinde gevel; aan de andere kant een rij verwaarloosde panden met horeca die veel overlast veroorzaakte (onder meer De schele indiaan), met illegale kamerverhuur, drugsgebruik, wildplassers, graffiti, zwerfvuil – kortom, een straatje om zeker in het donker te mijden. Ooit bood dit stukje van de Raamstraat een totaal andere aanblik. Aan beide zijden stond een rij mooie panden, daterend uit de negentiende eeuw of van oudere datum. Nummer 9 heeft een schilderachtige klokgevel, glas-in-loodramen en beschilderde luiken. De inscriptie in de stenen banderol boven de deur verwijst naar de vroegere horecabestemming: “De

vroede vaderen deezer stadt zyn dit eenparig zeeker/dat gy hier beeter in kunt gaan dan by den apotheker”. In dit pand was, tot de verloedering de klandizie verdreef, het restaurant ‘In ’t Gemeste Schaep’ gevestigd.

Sloop

Aanzet tot de verloedering vormde de sloop van de panden aan de rechterzijde, vanaf de Grote Marktstraat gezien, eind jaren zestig. Daar verrees vervolgens het zogenaamde Zeemanpand, genoemd naar de textielsuper, met aan de kant van de Raamstraat een blinde muur. In 2004 heeft Stadsherstel Den Haag en Omgeving in samenwerking met de gemeente de panden Raamstraat 7-13, die als de zwakste schakels golden, aangekocht. De restauratie van de panden is voltooid, maar toch is de Raamstraat niet geworden wat het had kunnen worden, zegt Irma van Leeuwen, directeur van Stadsherstel. Van Leeuwen: “Het plan was ook het Zeemanpand op te waarderen. Het was de bedoeling de begane grond in te richten met etalages en daarboven woningen te realiseren, met opgangen tussen de etalages. De eigenaar van het pand, een verzekeraar, heeft het plan echter laten varen. Daardoor krijgt dit deel van de Raamstraat toch niet de uitstraling waarop we hadden gehoopt. Wij hebben er onder te lijden dat het plan is afgeblazen, want daardoor wordt de verhuur moeilijker. De vijf woningen zijn wel verhuurd, maar met de bedrijfsruimten is dat lasti-

ger; tot nu toe is één van de drie winkels verhuurd”. Stadsherstel heeft in de 31 jaar van haar bestaan bijna vijftig projecten uitgevoerd; het overgrote deel in het centrum van Den Haag, maar de NV is ook actief in de omgeving van Den Haag. Zo wordt nu het complex aan het Sluisplein/Venestraat in Leidschendam gerestaureerd. In de tijd van de trekschuit was daar onder meer de herberg ‘De stad Amsterdam’ gevestigd. Stadsherstel heeft haar wortels in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Tot het midden van de jaren vijftig was de stedelijke structuur van de binnenstad van Den Haag vrijwel onaangetast gebleven, maar in de jaren zestig werd het oude centrum door grootschalige stedenbouwkundige ingrepen van zijn historische karakter beroofd. Het Prins Bernhardviaduct doorkliefde de stad, in het Spuikwartier verrezen de bouwblokken van de ministeries van binnenlandse zaken en justitie, op het afgebrande Gebouw van K&W verrees het transitorium, de Utrechtsebaan groef zich de stad binnen, het Westeinde ziekenhuis verrees aan de rand van het centrum en het Bezuidenhout-West werd volgebouwd met kantoorkolossen.

De gemeente Den Haag onderzoekt of het mogelijk is een parkeergarage onder de gracht bij de Veenkade aan te leggen. Dat blijkt uit de eerste voortgangsrapportage over het Verkeerscirculatieplan. Het plan zorgde voor enige verwondering in de raadscommissie van Verkeer, Milieu en Leefomgeving. Maar volgens wethouder Peter Smit (Verkeer) wordt het een project waar iedereen van gaat opkijken. “We moeten de zaak aanpakken en het goedkoopste is een onderwatergarage. We vragen nog wel een second opinion”, zei de wethouder tijdens de commissievergadering over de voortgangsrapportage. Rond de Noordwal en Veenkade zijn nieuwe parkeerplaatsen nodig, omdat de Noordwal weer helemaal gracht wordt. Dat betekent dat de overkluizing

gaat verdwijnen en daarmee ook de parkeerplaatsen die nu op het overdekte stuk gracht zijn.

Miljoenen

Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij vindt het geen goed plan. “Stop het geld liever in transferia. Er komt namelijk ook al een parkeergarage in de Zeestraat”, hield hij de wethouder voor. Die reageerde dat er een voorstel voor het gebruik van de parkeergarage komt waar ook Wijsmuller van gaat opkijken. “De raad gaat erover, maar er komt een goed uitgebalanceerd pakket maatregelen rond de parkeergarage. Er zijn veel creatieve ideeën voor en ik heb persoonlijk ook nog wat ideeën”, hield Smit hem voor. De tegenwerping van Wijsmuller dat zoiets miljoenen gaat kosten, ontkende Smit niet. “Het kan leuk worden”, hield hij de commissieleden voor.

met een televisieactie zijn misgelopen, gaan we gewoon door. Het vergt echter veel geld de manege weer in goede staat te krijgen. We willen in ieder geval de functie met paarden behouden, maar denken ook aan meer publieksfuncties, zoals opleidingen voor functies die zijn gerelateerd aan een manege, zoals hoefsmid, zadelmaker en dergelijke. We hebben daar ruimte voor op de grote zolder”.

M i sg e l o p e n

De aantastingen riepen felle protesten op en de roep om het herstel en behoud van de structuur van de oude stad en de historische panden werd steeds sterker. In die sfeer werd in januari 1977 Stads-

Wethouder belooft bijzondere parkeergarage onder Veenkade Door Elske Koopman

herstel Den Haag in het leven geroepen, met als doel het aankopen, restaureren en behouden van historische panden. Hoewel Stadsherstel veel heeft bereikt, valt er nog heel wat onroerend goed in Den Haag van verpaupering en sloop te redden. Zoals de ‘s-Gravenhaagsche Stadsrijschool’ aan de Kazernestraat, achter het Lange Voorhout, die een jaar geleden werd aangekocht. Irma van Leeuwen: “Hoewel we een miljoen euro

Smit beloofde elk jaar met een voortgangsrapportage over het Verkeerscirculatieplan te komen. Verder komt er binnenkort nog een rapportage over zogeheten dynamisch verkeersmanagement, maatregelen om het verkeer door de stad beter door te laten stromen, afhankelijk van de drukte op dat moment. Smit waarschuwde wel dat de projecten risico’s met zich meebrengen, omdat sommige partijen al hebben aangekondigd tegen elk deelbesluit bezwaar te maken. Tegen het raadsbesluit van het hele VCP zijn al acht bezwaarschriften ingediend door bewoners en bewonersverenigingen uit de laan Copes van Cattenburch en de Groot Hertoginnelaan en omgeving. Deze bezwaren zijn in september niet ontvankelijk verklaard door de gemeenteraad. Daarop zijn bij de rechtbank drie beroepschriften ingediend. Die zaken lopen nog.

Naar de brugklas Kijken in de klaslokalen, een muziekles bijwonen, de gymzaal aanschouwen en een blik op de aanwezige computers werpen. Voor honderden achtstegroepers en hun ouders is het dit weekeinde en de week daarop school in school uit. Want na de zomer wacht de nieuwe levensfase van de brugklas. De komende weken moet de keuze worden gemaakt welke school het wordt. Die vlak in de buurt? Die waar de meeste vriendjes en vriendinnetjes naartoe gaan? Of toch die school die zo razend populair is? Informatiekraampjes vol folders, vriendelijke consulenten, meehelpende scholieren die drankjes en hapjes serveren moeten de nieuwkomers over de streep trekken. Foto Pan Chen

De Raamstraat met rechts een blinde muur. Foto Pan Chen

Keukenboer annex tvproducent wil eerherstel Keukenleverancier annex tv-producent Hans Wennekes uit Baarn eist dat de Haagse advocaat mr. Bas Martens afstand neemt van de beweringen die hij onlangs over de zangeres Sugar Lee Hooper deed in het televisieprogramma SBS Shownieuws. Martens trad op als advocaat in het kort geding dat Sugar Lee Hooper had aangespannen tegen de eigenaar van twee woningen aan de Vuurbaakstraat in Scheveningen. Volgens Sugar Lee Hooper was haar toegezegd dat zij de woningen mocht huren en werd die belofte op het laatste moment ingetrokken. De zangeres claimde in het kort geding schade te lijden, onder meer omdat zij al een nieuwe keuken had besteld. Advocaat Martens beweerde in Shownieuws echter dat op het adres van de keukenleverancier, zoals dat voorkwam op de offerte, in werkelijkheid een benzinestation was gevestigd. Wennekes stelt echter dat op het betreffende adres meerdere bedrijven zijn gevestigd en voelt zich nu in zijn reputatie geschaad. Hij eist dat Martens zijn beweringen weerspreekt in SBS Shownieuws. Aangezien de keukenleverancier tevens eigenaar is van een tv-productiebedrijf wil hij met een eigen cameraploeg naar Den Haag komen om in bijzijn van Sugar Lee Hooper een rectificatie op te nemen. Mr.

Martens laat weten dat hij eerst een weekje op wintersport gaat en daarna contact zal opnemen met de keukenleverancier annex tv-producent. Sugar Lee verloor deze week het geding, waarin zij eiste dat twee woningen aan de Vuurbaakstraat alsnog aan haar en haar zoon zouden worden verhuurd. De kantonrechter wees alle vorderingen af. De kantonrechter oordeelde dat de zangeres geen spoedeisend belang heeft, omdat zij onvoldoende heeft waargemaakt dat zij binnenkort haar huidige woning zou moeten verlaten. De getuigenverklaringen die Sugar Lee had overlegd, waarin werd gesteld dat haar het huurgenot van de woningen was beloofd, werden door de rechter in twijfel getrokken. Alle verklaringen waren namelijk in dezelfde stijl op dezelfde tekstverwerker getikt, dan wel in hetzelfde handschrift geschreven. De kantonrechter acht een kort geding minder geschikt om getuigen onder ede te horen en meent dat dit dan maar moet gebeuren in een eventuele bodemprocedure. Tevens werd het conservatoir beslag dat Sugar Lee op de woningen had laten leggen opgeheven. Of de zangeres alsnog een tijdrovende bodemprocedure zal aanspannen kon haar raadsman mr. H.P. Schouten nog niet zeggen.

Staat Haagse economie in kaart gebracht

Schierbeekprijs voor Prof. Van der Meijden

4Adver tentie3

Loungen bij Eigen Stijl Anna Paulownastraat 41 2518 BB Den Haag telefoon: 070 365 82 89 www.eigenstijl.nl

Het PvdA-raadslid Bas Sepers heeft woensdag in Pulchri de dr. A. Schierbeekprijs uitgereikt aan prof. Ed van der Meijden. Het gemeentebestuur van Den Haag eert met de prijs personen die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor het natuurwetenschappelijk onderzoek in Meijendel. De prijs is genoemd naar dr. A. Schierbeek die in 1952 het Meijendel-Comité oprichtte. Ed van der Meijden heeft als hoogleraar ecologie van plant-dierrelaties vele onderzoeken in Meijendel begeleid.

Het aantal startende ondernemers, vooral in de bouw, landbouw en zakelijke dienstverlening, stijgt in Den Haag nog steeds. Ook scoort Den Haag hoog op de ranglijst met locaties waar het meeste geld verdiend wordt. Wel daalde hier, net zoals in Rotterdam en Utrecht, tussen 2005 en 2006 het aantal arbeidsplaatsen. Terwijl landelijk de werkgelegenheid in die periode gestegen is. De meest actuele cijfers laten inmiddels zien dan de werkgelegenheid in Den Haag weer in 2007 is toegenomen. Het aantal werkzame personen is gestegen met 2.117 tot 215.961. Dit blijkt uit het jaarlijkse rapport ‘De Staat van de Haagse Economie’ dat het college van burgemeester en wethouders deze week heeft behandeld. Deze publicatie geeft een zo actueel mogelijk beeld van de Haagse economie en gaat in op een scala van onderwerpen als werkgelegenheid, omzet, opleidingsniveau, inkomen, arbeidsparticipatie, pendel, vastgoed, recreatie en toerisme, bereikbaarheid en imago. Het rapport laat ook zien dat er een forse daling is van het aantal niet werkende werkzoekenden (van 28.985 in 2005 naar 28.748 in 2006 en zelfs naar 22.046 in 2007).

Vooral de jeugdwerkloosheid neemt af. Onder de werklozen neemt het aandeel langdurig werklozen boven de 40 jaar toe. De Haagse regio heeft een hogere productiviteit dan het Nederlandse gemiddelde, maar de andere regio’s binnen de G4 scoren een stuk beter dan de Haagse. In Den Haag liep de werkgelegenheidsontwikkeling minder terug dan in Rotterdam en Utrecht. Van de vier grote steden vertoont alleen Amsterdam een groei in 2006. Alhoewel in 2007 de werkgelegenheid is Den Haag weer aan het stijgen is, wil wethouder Kool van Economie de daling van 2006 verder onder de loep nemen. “Een aantal factoren is weliswaar aanwijsbaar, denk bijvoorbeeld aan fusies en samenvoegingen in de telecomsector. Ook het verlies aan arbeidsplaatsen bij het openbaar bestuur is verklaarbaar,” aldus wethouder Kool. “Maar de dalende tendens binnen de sector vrijetijdseconomie vraagt wat mij betreft om een nadere verklaring. Den Haag is binnen Nederland bijvoorbeeld de stad met de meeste evenementen en het heeft ook het meest exclusieve winkelaanbod. Ook is het aantal hotelovernachtingen in 2006 toegenomen”.

hoort een échte Haagse krant ik verras mijn geliefde op Valentijnsdag en geef een abonnement op Den Haag Centraal cadeau. Stuur mij de editie van 8 februari – in cadeauverpakking – op mijn volgende adres

voor € 12,95, € 24,95 en € 49,95 Onderstaande bon dient uiterlijk 7 februari bij ons binnen te zijn.

Voor het CADEAU-KWARTAALABONNEMENT van 13 nummers geldt: Het abonnement wordt niet automatisch verlengd. Wel willen wij t.z.t. contact opnemen met de abonnee over een mogelijke omzetting naar een jaarabonnement. Voor het HALFJAARABONNEMENT en het JAARABONNEMENT geldt: Het abonnement wordt automatisch verlengd, tenzij minimaal een maand voor de afloopdatum schriftelijk of per e-mail is opgezegd. Valentijn doet dit abonnement cadeau aan:*

Kwartaalabonnement Halfjaarabonnement

12,95 (26 nummers)

24,95

Naam:

M/V

Adres: Postcode: Plaats: Telefoonnr.:

in dit geval

abonnementsbedrag te betalen

De ingevulde bon kunt u sturen naar: Den Haag Centraal, Korte Poten 9, 2511 EB Den Haag.

* Allleen adressen in Nederland. Den Haag Centraal registreert enkele van de door u verstrekte gegevens om de ontvanger op de hoogte te houden van activiteiten van Den Haag Centraal. Deze gegevens worden niet verstrekt aan derden voor commerciële doeleinden.

M.m.v. HOEVERS Luxe geschenken, Valeriusstraat, Den Haag

Bij ware liefde

Cadeau-abonnementen

Actueel

Vrijdag 25 januari 2008

Afdeling Parkeercontrole aangepakt Wethouder Peter Smit (Verkeer) heeft een pakket aan maatregelen aangekondigd om de afdeling Parkeercontrole van dienst Stadsbeheer volledig op de schop te nemen. Het gebouw moet transparanter worden met meer glas en de controle in de avond- en weekenddiensten wordt verscherpt. Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING) deed de afgelopen maanden onderzoek vanwege handel in Invalide Parkeerkaarten. De handel kwam begin vorig jaar aan het licht.

BING stelt in zijn rapport vast dat er daadwerkelijk is gehandeld in Invalide Parkeerkaarten. Daarnaast is ook de handel in elektronica en luxe artikelen bewezen. Over drugshandel is wel tijdens het onderzoek met medewerkers gesproken, maar niet aangetoond. “Deze praktijken zijn onaanvaardbaar. Invalide Parkeerkaarten werden zelfs uit auto’s gestolen. Dit vraagt om maatregelen op meerdere niveaus”. Nog voor de zomer wil Smit het parkeerkaartsysteem aanpassen. Daarnaast krijgt de afdeling Parkeercontrole te maken met een aantal organisatorische maatregelen. “Er moet een cultuuromslag komen. Deze proberen we nu al in te zetten, maar dat gaat uiteraard geleidelijk. Er komt meer controle op de weekend- en avonddiensten, coaching en roulatie in de ploegen”. Om de afdeling overzichtelijk te maken krijgen chefs kleinere ploegen

toegewezen. In totaal wil de gemeente vijf nieuwe chefs aannemen en de uitwisseling met personeel in andere takken bevorderen. “Parkeren is nog teveel een apart onderdeel, daar moet snel verandering in komen”, vindt Smit. Het pand van de afdeling aan de Loosduinseweg ondergaat een metamorfose. Meer glazen wanden en een heldere kantoorinrichting moeten handelspraktijken in de toekomst voorkomen. “Het is een hokkerig gebouw waarbij je niet ziet wat iemand op zijn kamer heeft staan. Dat kan gewoon niet meer”. Wanneer de verbouwing gaat beginnen, is nog niet bekend. Smit wil de voortgang van deze maatregelen na de zomer aan de Raad rapporteren.

Ontslagen

De gemeente stelt zelf dat ze de strengste maatregelen tegen de afdeling nemen. “Ik

Meer natuur in de stad

Stationsbuurt wil sokkelbeelden Grote Marktstraat wel hebben De sculpturen uit de beeldenroute van Peter Struycken in de Grote Marktstraat zijn welkom in de Stationsbuurt. Galerie DeKunstvanhetZieken, bewoners en stichting Buurtstation willen zich ontfermen over de beelden en sokkels, indien die door de herinrichtingsplannen van de winkelstraat moeten verdwijnen. Met het initiatief van de Stationsbuurt zouden de beelden toch nog een plaats nabij het Haagse winkelgebied kunnen krijgen. De gracht Het Zieken ligt in het verlengde van de sokkels op het Spui en vormt zo een lint dat wijst naar de flat ‘de Struyck’, een ander project van kunstenaar Peter Struycken. Galerie DeKunstvanhetZieken ziet de beelden als een belangrijke stimulans voor haar inspanningen om van de straat een kunstroute te maken. De bewoners van de Stationsbuurt willen op korte termijn met verantwoordelijk wethouder Jetta Klijnsma en de kunstenaar Peter Struycken praten over de invulling van het project. In de zomer van dit jaar komt architect Lana du Croq met een voorlopig ontwerp voor de Grote Marktstraat. De bouwwerkzaamheden starten naar verwachting in 2010. Peter Struycken betreurt dat de beelden verdwijnen uit de Grote Marktstraat. Het Sokkelplan is een galerij van beelden op een ovale granito sokkel, midden in het voetgangersgebied van het centrum. In de Grote

Marktstraat, Kalvermarkt en Spui staan beelden van veertig Nederlandse beeldhouwers.

Extra aandacht voor verkeer rond scholen De verkeersveiligheid op schoolroutes en rondom scholen krijgt extra belangstelling van de gemeente. Daarnaast wordt meer aandacht besteed aan verbeterde veiligheid op risicovolle wegen en kruispunten, zoals winkelstraten en ontsluitingswegen zonder fietspaden. Ook wordt ingezet op meer verkeerseducatie voor basisschoolleerlingen en voorlichtingscampagnes over snelheid, gordelgebruik, fietsverlichting en alcoholverbruik, die tot verkeersveiliger gedrag moeten leiden. In woonwijken worden 30-kilometer gebieden ingericht voor betere leefbaarheid en verkeersveiligheid. Rond deze vier thema’s is het verkeersveiligheidsbeleid van Den Haag de komende jaren gericht. Dit staat in het Meerjarenplan Verkeersveiligheid 2008-2011 dat het college van burgemeester en wethouders voorlegt aan de Raad. Verkeerswethouder Peter Smit: “Het is belangrijk dat iedereen veilig aan het verkeer kan deelnemen. Jongeren moeten veilig naar school kunnen fietsen, maar ook in woonwijken en winkelgebieden moet je veilig de straat over kunnen steken”. Het meerjarenplan verkeersveiligheid 2008-2011 is op vier punten uitgebreid in vergelijking met het verkeers-

ben echt geschokt. Het zit zelfs breder niet goed. Meer nog dan we voor mogelijk hadden gehouden”, aldus Smit. Van de 150 personeelsleden op de afdeling, hebben 21 ambtenaren een schriftelijke waarschuwing gehad. Drie controleurs zijn inmiddels ontslagen en er zijn drie berispingen uitgedeeld aan een ploegchef, assistentchef en parkeercontroleur. “Verdere maatregelen kan de gemeente zelf niet nemen. Dat kan alleen de politie. Daarom hebben we het rapport van BING overgedragen aan politie Haaglanden”, aldus Smit. Volgens de wethouder is de impact op de afdeling groot. “Deze mensen hebben een aantekening in hun dossier, wat van invloed is wanneer ze willen solliciteren. Daarnaast ondervinden ook de collega’s die niet betrokken zijn bij de handel negatieve gevolgen. Het imago van de gehele afdeling is veranderd”.

veiligheidsplan 2003-2006. Er is een veiligheidsanalyse gemaakt om het beleid te kunnen onderbouwen. Voor de verkeersveiligheidsanalyse zijn de wegkenmerken geactualiseerd. Voorts is er met een structurele en wijkgerichte aanpak meer aandacht voor veiligheid in de schoolomgeving. De aanvulling van het meerjarenplan 2008-2011 is mede tot stand gekomen door de conclusies uit het onderzoeksrapport ‘Sturen op Verkeersveiligheid’ van november 2006. Daaruit bleek dat het Haagse verkeersveiligheidsplan slechts gedeeltelijk voldeed aan de landelijke uitgangspunten. Een andere conclusie was dat de belangrijkste maatregelen uit het plan van 2003-2006 slechts marginaal bijdroegen aan vermindering van de ongevallen. Op basis van deze conclusies is in samenwerking met de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) en het Stadsgewest Haaglanden door een adviesbureau een nieuwe methodiek ontwikkeld. Met behulp van deze methodiek kan de inzet van verkeersveiligheidsmaatregelen beter worden onderbouwd en kan er meer inzicht worden verkregen in de effecten van de maatregelen. Den Haag is een proefproject in de toepassing van deze methodiek.

Het gemeentebestuur stemt in met de nota Stedelijke Ecologische Verbindingszones in Den Haag. Daarin staan de hoofdlijnen en maatregelen voor ecologische inrichting en beheer van twaalf verbindingszones in de komende tien jaar. “Deze kleine natuurgebieden in de stad zijn voor mensen, dieren en planten van groot belang om goed te kunnen leven. Gaat u eens kijken in een van de twaalf zones en ontdek de natuur bij u om de hoek”, aldus Rabin Baldewsingh, wethouder Leefbaarheid. Tussen de grote groengebieden ligt een heel netwerk van wegbermen, bomenrijen, waterwegen met oevers, kleine bosjes en struiken. Deze vormen samen de ecologische verbindingszones. Planten en dieren kunnen via deze zones van het ene naar het andere gebied. Deze zones worden zo natuurlijk mogelijk ingericht en beheerd. Bijvoorbeeld de natuurlijk begroeide oevers worden twee maal per jaar gemaaid, om zo de planten voldoende kans te geven om te bloeien en zaad te zetten. Hierdoor groeien op deze oevers veel meer verschillende soorten planten, zoals de grote kattenstaart, grote lisdodde, gele lis en watermunt. Maar ook zijn er soms vogels, padden, kikkers en waterjuffers te zien. In het Groenstructuurplan van 1992 is voor het eerst het belang van de stedelijke ecologische hoofdstructuur aangegeven. Sindsdien zijn deze gebieden natuurvriendelijk ingericht. Bijvoorbeeld door de aanleg van natuurvriendelijke oevers, plas-draszones, poelen, ecoduikers en ecoviaducten. Dit netwerk van verbindingen vraagt om verdere verbeteringen, onder meer door de uitbreiding van het grondgebied van Den Haag met Leidschenveen-Ypenburg en door de gevolgen van klimaatveranderingen. Bij onderzoek naar de verbindingszones is gebleken dat op ruim 300 punten verbeteringen nodig zijn.

Mallemolen krijgt een kleine facelift De Mallemolen en het korte deel van de Frederikstraat worden opnieuw ingericht. In het kader van het plan ‘De Kern Gezond’ wordt dit uitgaansgebiedje anders bestraat en met nieuw te planten bomen en heesters sfeervoller gemaakt. De terraszone bij de horecagelegenheden in de Mallemolen wordt breder. Voorts komen op diverse plekken fietsbeugels en anti-parkeerpaaltjes. De werkzaamheden beginnen op 18 februari en nemen enkele weken in beslag. Foto Pan Chen

Regentessekwart. 1 kamer gestoffeerd Valkenboskwartier 1 kamer gestoffeerd Zeeheldenkwartier 1 kamer gestoffeerd Archipel 2 kamers gestoffeerd Zeeheldenkwartier 2 kamers gestoffeerd Regentessekwart. 2 kamers gestoffeerd Laakkwartier 3 kamers gestoffeerd Schilderswijk 3 kamers gestoffeerd Valkenboskwartier 3 kamers gestoffeerd Centrum bedrijfsruimte gestoffeerd Regentessekwart. 4 kamers gestoffeerd

Hoofdtrainer Wiljan Vloet heeft ADO Den Haag te kennen gegeven dat hij zijn lopende contract aan het einde van het huidige seizoen niet zal verlengen. Wiljan Vloet: “Mijn besluit is voortgekomen uit meerdere gesprekken die ik de afgelopen periode met de clubleiding heb gevoerd. De voornaamste beweegredenen hiervoor zijn de huidige situatie van de club en het daardoor ontbreken van een duidelijk toekomstperspectief”. Technisch manager Peter Hofstede betreurt het besluit van Wiljan Vloet. “Maar wij respecteren – gezien de situatie waarin de club momenteel verkeert – zijn keuze”. Wiljan Vloet tekende in april 2007 een eenjarig contract bij ADO Den Haag. Daarvoor was hij onder meer werkzaam als hoofdtrainer van Sparta Rotterdam, Roda JC en FC Den Bosch.

Woonruimte voor verslaafden Den Haag geeft vervolg aan de proef om dakloze verslaafden van woonruimte te voorzien. Uit het proefproject blijkt dat wanneer dakloze verslaafden voorzien worden van woonruimte, ze weer hoop krijgen op een toekomst. Daarbij is er meer controle op drugsoverlast. Dat blijkt uit een Haags proefproject waaraan elf dakloze verslaafden deelnamen. Van deze verslaafden was het duidelijk dat ze te lang verslaafd waren om nog af te kicken. Ze zijn onder begeleiding gehuisvest in een eigen huurwoning. Na ruim een jaar blijkt de proef te zijn geslaagd. De gemeente Den Haag, het Leger des Heils en woningcorporatie Staedion hebben het project inmiddels een vervolg gegeven. Zeker tien tot twintig nieuwe deelnemers krijgen een woonruimte aangeboden. Om overlast tot een minimum te beperken, werden de deelnemers niet bij elkaar in de buurt in een huurwoning ondergebracht. Daarbij bekijkt Staedion ook goed of de woonomgeving geschikt is voor de nieuwe huurder. Bij de evaluatie bleek dat er bijna geen klachten over overlast zijn geweest.

Fluiten Strijkijzer eindelijk gestopt In totaal stoppen 380 houten platen eindelijk de fluittonen van Het Strijkijzer. De multiplex platen bedekken de stalen kroon van de 130 meter hoge woontoren aan het Rijswijkseplein. Wooncorporatie Vestia heeft voor deze maatregel gekozen om de overlast voor de omwonenden zo snel mogelijk te verhelpen. Nu gaat Vestia op zoek naar een visueel fraaiere, permanente oplossing. De corporatie besloot tot deze maatregel nadat eerdere maatregelen niet afdoende bleken. Het is op 130-meter hoogte erg lastig om precies te bepalen welke luchtstromen, op welke plaats en met welke weersomstandigheden het fluiten veroorzaken.

Paul Schnabel bestuursvoorzitter Museum Bredius

Johan Doesburg in De Kersentuin

De woningen van Deze week: Daguerrestraat Laan van Meerdervoort Van Swietenstraat Balistraat Tasmanstraat Van Bylandstraat Goeverneurlaan Wouwermanstraat Kepplerstraat Zoutkeetsingel Loosduinseweg

ADO en Vloet einde seizoen uit elkaar

Het Museum Bredius aan de Haagse Vijverberg heeft Prof. Dr. Paul Schnabel, benoemd tot voorzitter van het bestuur. Schnabel is sinds 1998 directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau en universiteitshoogleraar van de Universiteit Utrecht. Hij is vaste columnist bij de NRC en het Financieele Dagblad. Het Museum Bredius bevat de collectie tekeningen, schilderijen en kunstvoorwerpen van de befaamde kunsthistoricus Abraham Bredius (1855-1946). Na diens dood kwam de collectie met werk van onder anderen Rembrandt, Jan Steen en Albert Cuyp in het bezit van de Gemeente Den Haag.

4Adver tentie3

• • • • • • • • • • •

5

redelijke staat redelijke staat redelijke staat goede staat uitstekende staat goede staat uitstekende staat uitstekende staat uitstekende staat uitstekende staat uitstekende staat

272,395,362,425,475,495,560,565,745,795,850,-

excl excl excl excl excl excl excl excl excl excl excl

MeeR Dan 150 HUURwoningen DiReCT BeSCHikBaaR BeHeeR vanaF 2,5% / veRHUUR gRaTiS Tel: 070-3606365 / www.duinzigt.nl / [email protected] zeestraat 48 tegenover Panorama Mesdag

4Adver tentie3

Wilt u graag met kinderen werken? Heeft u veel verantwoordelijkheidsgevoel en zoekt u een uitdagende baan als

NANNY / OPPAS?

The Care-Nanny Solutions is een bemiddelings- en begeleidingsbureau voor kinderopvang in de woning van de ouders. Wij bieden goede arbeidsvoorwaarden, ontwikkelingsmogelijkheden en trainingen en hebben veel gezinnen die u graag verwelkomen. Is dit de ideale baan voor u? Contact: 020 7707247/www.nannysolutions.nl

Het Hollands Spoor, leven en theater in de stad zijn de onderwerpen van De Kersentuin van 26 januari. Jan Paul Bresser heeft rasHagenaars uitgenodigd die ieder hun eigen spoor in Den Haag hebben en een even bevlogen als kritische visie op de stad. Zo zijn Johan Doesburg, artistiek directeur van het Nationale Toneel, historicus Wim Willems, wethouder Rabin Baldewsingh en de broers Karel en Nico de Rooij te gast in culturele talkshow. Natuurlijk is er ook muziek. Ditmaal zijn het de Hindostaanse zangeres Pravini en het jonge jazztalent Maurits Roes die optreden. De Kersentuin is zaterdag 26 januari, van 15.00 tot 17.00 uur in de grote zaal van de Koninklijke Schouwburg. Toegang is € 4,-.

6

Interview

Vrijdag 25 januari 2008

Karel de Rooij gaat een stre

Aan het tafeltje bij caférestaurant Dudok zit hij met organist Aart Bergwerff. In gesprek over nieuwe plannen. Bätz orgel. Bach. Muziek. Bij het maken van een afspraak voor een interview zit hij thuis te bomen over het vak met Lonneke van Leth. Dans. Een paar weken eerder kon je hem na een voorstelling in conclaaf zien zitten met acteur Jappe Claes in het Toneelkwartier bij Het Nationale Toneel. Wat is er aan de hand met de Mini van Maxi. Met de gelouterde clown Karel de Rooij?

door

Bert Jansma

Het gaat even over andere dingen bij Karel de Rooij. Wanneer Aart Bergwerff uit Dudok vertrekt van zijn tafeltje en ik diens plaats inneem, ligt de actualiteit op tafel. China. Olympische Spelen, de oproep tot boycot van cabaretiers als Erik van Muiswinkel en Vincent Bijlo. “Ik sta me daar toch een partijtje over te verbazen”, begint Karel de Rooij. “Ik heb ze hoog zitten, allebei. Maar als je zulke originele dingen kunt doen als zij, hoe kan je dan alleen maar een half jaar tevoren roepen dat die sporters daar niet naar toe moeten? Waar-

om doe je dat niet eerder? En zoek dan een ándere manier om aan de man te brengen wat fout is”. En hij komt, half gekscherend, met een voorbeeld. “Ik heb zelf gekorfbald, bij GKV aan de Bezuidenhoutseweg. Korfballen is een gemengde sport en in Peking korfballen ze nog steeds niet. Neem zes manlijke en zes vrouwelijke cabaretiers, had een jaar geleden een stichting opgericht om geld in te zamelen en was naar Peking gegaan. Om er te gaan korfballen en tegelijkertijd je boodschap te verkondigen. Of was er

gaan darten. Natuurlijk hebben ze gelijk, hartstikke gelijk. Maar dit vind ik bijna te gemakkelijk. Je moet iets méér verzinnen dan dit. Ga maar een streepje verder”.

Slogan

Een streepje verder. Het is bijna de slogan die je zou kunnen plakken op al wat Karel de Rooij doet in het post Mini & Maxi-tijdperk. Je komt zijn naam tegen op affiches. Van de muziekgroep De Wereldband, slagwerkgroep Percossa, tot en

met de close harmony-groep Femmage. De Rooij wordt gevraagd om zijn know how, zijn theaterinstinct en zijn in al die jaren van tournees door binnen- en buitenland opgedane ervaring. Van de clown die al zijn inventiviteit in het duo stak, is hij de Theaterprofessor geworden, de Podium Help Desk, de theatrale Verbindingsofficier tussen jonge en zoekende groepen en hun publiek. De man van de Toegevoegde Waarde. We praten over Den Haag. “Er gebeuren ongelooflijk veel dingen, zeg ik als chauvinistische Hage-

C

eepje verder Partij kiezen

naar. Dat Toneelkwartier met die nieuwe zalen achter de Koninklijke Schouwburg vind ik iets geweldigs. Dat stimuleert je. Ik zou daar best een project willen brengen, een solo-stuk, of een lezing. Dat moet zo’n plek worden waar altijd iets te doen is. Na voorstellingen zou je er muziek kunnen maken. Maar dan niet zomaar een bandje. Breng er bijvoorbeeld liederen. Laat die dan begeleiden door jonge musici van het Conservatorium en laat de acteurs ze zingen”. Hij praat veel met vertegenwoordigers van de gemeente Den Haag. “Ik ben altijd met mezelf bezig geweest. Ik vind het mooi om mee te denken, om op een andere manier betrokken te raken. Ik praat heel prettig met wethouders Jette Klijnsma en Rabin Baldewsingh. Die is zo waanzinnig enthousiast. Zoals voor dat project met het Wereldorkest. Een orkest van jonge mensen van onder de twintig, met veertig nationaliteiten erin. Overal vandaan. Dat speelde kortgeleden voor de derde keer hier. In het Kurhaus. En dan wil ik graag al die nationaliteiten hier bij ons, al die nieuwe burgers in Den Haag erbij betrekken”.

Mondriaan College

Een stokpaardje van Karel de Rooij. Theater als inburgeringscursus-met-gevoel. Hij heeft het een aantal jaren zelf gedaan. “Het begon met Peter de Jong in de tijd van Fortuyn, vlak voor diens z’n dood, toen hij tegen allerlei dingen aanschopte. Je bent geen cabaretier, je kunt geen verbaal

‘Dat Toneelkwartier met die nieuwe zalen vind ik iets geweldigs’

tegenwicht geven. We zochten iets anders. We speelden onze Mini & Maxi-show met de beste dingen uit 35 jaar theater. Veertien dagen in de Koninklijke Schouwburg. Laten we een extra, gratis voorstelling geven voor al die nieuwe Hagenaars, dachten we. De schouwburg werkte mee, we hebben het Mondriaan College benaderd en daar zaten op een zondag zevenhonderd jonge allochtone Hagenaars in de schouwburg. En ik moet je zeggen: het is de mooiste avond geweest voor Peter en mij. Dat je zonder tekst, in twee minuten, veertig nationaliteiten in die zaal op één ‘level’ kan krijgen”. Er zijn opnames gemaakt van die voorstelling. Mini, of was het Maxi, die op de schoot van een jongedame in de zaal terechtkomt. Momenten waarvan je denkt, oh, kan je dat ongestraft doen? Karel de Rooij: “Op een gegeven ogenblik lieten we een donker meisje languit op de vleugel van Peter liggen. Die loopt weg en laat haar daar liggen. Dus kom ik om haar naar de zaal terug te brengen, geef haar een handkus en vraag om een kusje terug. Het is een oude clownstruc, maar als zij dat doet, draai ik m’n hoofd om en het wordt een zoentje op haar mond. Enorme hilariteit. Daar kan je mee in de fout gaan, je moet je steeds afvragen: ga ik niet bewust shockeren? Staat er in rij vier haar vriend op. Net zo lang als Peter en twee keer zo breed. En die begeeft zich naar het podium. O jee, denk ik. Maar hij houdt zijn twee handen omhoog voor een ‘high five’ en zegt alleen maar: ‘Wow, man’. Prachtig. In de tijd daarna

7

Varia

Vrijdag 25 januari 2008

‘Daar zaten op een zondag zevenhonderd jonge allochtone Hagenaars in de schouwburg’

kreeg Peter z’n nekhernia en we hebben er een paar jaar niet aan gedacht. Tot ik gevraagd wordt door een Rotary club in Den Haag. Ze wilden zelf toneel spelen. Leuk hoor, zei ik, dan komen alle ooms en tantes en dan heb je weer geld voor een goed doel. Maar eigenlijk vind ik het niks. Ik heb een beter idee. Niet zo kneuterig, niet alleen Rotary Den Haag, maar alle Rotary clubs in Nederland. En dat is allang niet meer dat driedelig pakgebeuren. Ik heb er met Camiel Berns, die als architect ook Diligentia verbouwd heeft, aan gewerkt. Nu eens niet het Rode Kruis, maar geld inzamelen voor een aantal voorstellingen voor allochtoon publiek dat anders nóóit in het theater komt”. Het idee kreeg vorm als ‘Stadsgenoten Genieten, een theaterabonnement voor inburgeraars’. Karel de Rooij: “Niet één keer, want dan is dat cadeautje een incident. Maar drie keer, dan maak je iets los”. Dit voorjaar zouden nieuwe stadsgenoten voor de derde keer moeten genieten, maar het idee is even uitgesteld. Want door de maatregelen van Rita Verdonk in het vorige kabinet zijn de jonge inburgeraars niet meer als groep te benaderen via één school. Een Mondriaan College is van tienduizend leerlingen terug naar een paar honderd. Karel de Rooij: “De gemeente is zeer enthousiast. Er moet nu naar een andere manier gezocht worden om al die nieuwe Hagenaars te benaderen”.

Over

de drempel

Residentie Orkest, Gemeentemuseum, ze hebben allemaal van het idee gehoord, en willen maar wat graag ook die nieuwe Hagenaar over de drempel krijgen. Karel de Rooij: “Geweldig dat ze dat willen, maar daar moet je iets voor doen. Ik ben altijd met dat plus-element bezig. Die extra-toevoeging. Kwaliteit, natuurlijk, dat in de eerste plaats. Verbroedering, met elkaar leven, kan je heel mooi bereiken via kunst, vooral muziek. Én via humor. Ik vind het heerlijk om daar over te denken. Om met al die partijen aan tafel te gaan zitten ‘brainstormen’”. Het is een nieuwe Karel de Rooij die je in de theaters van Den Haag tegenkomt. Die gevraagd wordt om mee te denken met Michael Varekamps jazzfestival rond het Spui, Pure Jazz. En onmiddellijk roept: “Doe het alleen in het Theater aan het Spui. Hoef je die dure zaal aan de overkant niet te betalen. Kan je het geld in artiesten stoppen. En richt een zaal in als een échte jazzclub, zoals ik die in Wenen nog wel eens binnen ga. Tafeltjes, lampjes, bediening. Zet daar een topact neer. Zorg dat je publiek het theater niet meer uit wil. En bedenk een spectaculaire opening. Nodig bij voorbeeld alle harmonie-orkesten uit Den Haag uit op het Spuiplein. En laat ze samen één arrangement van een jazzstuk spelen. Heb je meteen duizend man voor de deur”. En hoe zit het met die andere creativiteit. Die van: zelf op de planken. Karel de Rooij: ‘Als je diep in mijn hart kijkt, is dat nog niet afgelopen. We zijn eigenlijk ook niet opgehouden. Vorig jaar hebben we nog 110 voorstellingen gespeeld van ‘The Sunshine Boys’. Peter en ik zijn met een geweldig idee bezig. Een toneelstuk dat een soort komische documentaire over onszelf is, vanuit de toekomst terugkijkend. Met onze instrumenten. We zijn erover in gesprek met schrijver Pieter van de Waterbeemd. Van de twee toneelstukken die we, na Mini & Maxi, gespeeld hebben was ‘Wachten op Godot’ waanzinnig raak. Maar dat kwam vanuit Het Natio-

nale Toneel. Met ‘The Sunshine Boys’ zijn we, net als met onze shows, in vrije productie alle theaters in Nederland langs geweest. Dat stuk lag heel dicht bij ons. Over een duo dat al veertig jaar met elkaar omgaat. Maar soms hoorde je na afloop: “Het duurde wel lang voordat jullie samen op het toneel stonden”. Of: ‘Jammer dat jullie je instrumenten niet bij jullie hadden’. Je kan me niet meer pijn doen dan met zo’n opmerking. We hadden in het algemeen heel mooie reacties en recensies. Maar je bent toch een twijfelaar. Zulke opmerkingen heb ik van de 110 voorstellingen misschien tien keer gehoord. En dat is negen keer te veel. Het betekent voor mij dat je héél voorzichtig moet zijn met welk stuk je samen doet. Ik zie mij of Peter best elk voor zichzelf met een nieuw project komen. Een uitdaging. We hebben nog geen punt gezet achter Mini & Maxi. Maar dat kan altijd nog. Volgend jaar, over twee jaar”.

Een ‘hype’

maken

En meteen zit Karel de Rooij weer bij die anderen. Het goochelduo dat een ‘mentale show’ brengt en geblinddoekt raadt wat voor voorwerp het publiek in de hand neemt. Tot en met een creditcard. Inclusief het nummer. “Een truc, je weet niet hoe ze het doen, je wordt er gek van”, lacht Karel de Rooij. Hij helpt ze meedenken over de vorm van een avondvullend programma en zegt: “Zoiets moet je dan ook een week of langer in één theater laten staan. Je moet er een ‘hype’ van maken.” Hij praat met Adje die furore maakte bij Paul de Leeuw. “Mijn taak is te schiften wat je leuk of niet leuk, goed of niet goed vindt. En binnen dat terrein moet ik af en toe ook ‘nee’ zeggen. Dan zoek ik mensen op van wie ik heel goed weet dat ze dat óók kunnen. Zoals danser en panfluitist Hans Minnaerts. Peter en ik hebben het wel zo goed gedaan dat ik nu al rustig met pensioen kan gaan. Dus ik heb de luxe om in alle vrijheid te kiezen. Ik wil mensen dingen béter laten zijn. Muzikanten op het toneel meer ‘kloten’ geven, zoals Tom Manders altijd zei toen we bij hem begonnen. Ik ben nu betrokken bij een trombone collectief. De beste trombonisten van Nederland. Ik speel zelf trombone, maar als ik dat hoor, denk ik dat ik mijn instrument maar in de koffer laat. Ik denk met ze mee: hoe ver-

‘Ik ben altijd met dat plus-element bezig. Die extra-toevoeging’

kort je de afstand naar het publiek. Een hoop klassieke muzikanten zijn daar naar op zoek. Het is dodelijk als je musici in een orkest achteruit geleund, met de rug tegen hun stoel, ziet zitten. Ik wil emotie zien, felheid. Thuis draai ik voor musici wel eens een film van de grote clown Grock, voor mij nog altijd de allergrootste muzikale clown. Je moet hem niet nadoen, ik verwacht niet dat je mij achterna gaat, zeg ik dan. Maar kijk naar die mimiek. En dan draai ik meteen daarna die documentaire van violist Isaac Stern in China. Die zegt daarin tegen een violiste ‘Zing nou eens wat je speelt. Als je speelt zíe ik niks bij je”. En dan trekt-ie een kop! Dan staat-ie daar precies de dingen te doen als Grock. Dan is Isaac Stern de mooiste clown die ik gezien heb”.

Vilan

naar normen en waarden. Ik knik ijverig ja, zo hoort het eigenlijk.

Heren, dames, gezinnen in Den Haag en eventueel in de omstreken, pak een noodkoffer in en zet uw bromfietshelm op. Zorg voor uw veiligheid, want de Koran-film van G.W. komt eraan en de over-

Daar houden de overeenkomsten zo ongeveer op en daarom weiger ik de hand te schudden van elke extreme moslimman, nog voordat hij ‘t mij weigert. G.W. staat

heid heeft allerlei noodscenario’s klaar, alleen niet voor u. Of voor mij. Wij moeten het zelf doen, want de overheid heeft het straks druk met de ambassades en met zichzelf natuurlijk.

me evenmin aan, dus als het op partij kiezen aankomt, wordt het moeilijk. En kiezen moet, de noodzaak wijst zich vanzelf als de eerste stenen door de straat gaan vliegen. Sta je daar. En wat dan?

‘t Is elke dag feest voor de kranten; is er op donderdag geen G.W.-nieuws, dan stuurt de man op vrijdag de mensen het weekend wel in met wat lelijks over de Koran, Islam of iemand die daarmee te maken heeft. Je wordt er toch zenuwachtig van, wat staat er te gebeuren in Nederland? Ik woon in een rustige straat, geen hond weet wat er achter al die voordeuren gebeurt. Kalmte is verdacht. Dat is de stilte voor de storm, in mijn straat en in het land.

Ja, wat als het oorlog werd en niemand ging erheen, schreef een dichter. Los van de poëzie, zou ‘t toch een anti-climax zijn. Komt dat gevreesde filmpje van G.W. eindelijk in beeld, zitten we daar allemaal op de bank met de bromfietshelm op. Stelt het filmpje opeens niks voor. Alleen G.W. die zijn gebruikelijke dingen zegt, met dan een buikdanseres erbij voor het exotische effect. Zitten we voor gek. Alle moslimmannen zijn teleurgesteld. De christenen weten ‘t even niet meer. De stenen in de straat zijn gewoon weer bouwmateriaal voor het muurtje van de buurman.

Nu moet ik opbiechten dat ik veel gemeen heb met extreme moslimmannen. Zij zijn tegen naveltruitjes. Ik ook. Ze hebben een hekel aan openbare dronkenschap en eigenlijk helemaal aan dronkenschap, net als ik. Ze houden van duidelijke richtlijnen voor het dagelijks leven en daarbij zijn ze van mening dat mensen moeten leven

Nou, en daarna gaat alles weer gewoon zoals het ging. Met één verschil, dat we nu weten wie de boel geniaal kan opstoken.

Vilan

van de

Loo

Met kâhwe klâhwe op de brommer Door Alexandra Sweers ‘Te koop: Puch met een rekje voor een kratje bier’. Zo luidde de advertentie waar Esther Langendam (51) jaren geleden op reageerde. En wat begon met een nostalgisch weerzien met het brommermerk Puch is nu uitgegroeid tot het organiseren van de 18de editie van het Kâhwe Klâhwe. Een evenement van de ‘Den Haagschen Puch’ dat zondag weer plaatsvindt. Een rit van Scheveningen naar de Haagse binnenstad voor de échte liefhebber van deze ‘sexy brommer’. Wat er nu precies zo geweldig is aan de Puch? “De nostalgie”, verzucht Langendam. “Vooral in de jaren ’60 werd er veel op deze brommer gereden. Ik heb net het staartje van deze periode mee kunnen pikken en heb vaak bij jongens achterop de Puch gezeten. En dat waren altijd hele leuke jongens”, zegt Langendam lachend. Achttien jaar geleden kwam een klein clubje van zeventien mensen uit Den Haag bij elkaar om lekker een stukje te touren op de Puch. Sindsdien haken er steeds meer mensen aan en nu komen de fanaten vanuit het hele land om mee te rijden in een tocht met 150 tot 200 oude Puchs. Langendam: “Van jong tot oud rijdt dan op oude

brommers die helemaal opgeknapt en tot in de puntjes gerestaureerd zijn.” De route die de stoet zondag gaat rijden is niet zomaar een willekeurige. Verschillende ontmoetingsplekken van de Puchrijders uit de jaren ’60 worden aangedaan. Langendam: “We rijden onder andere langs de Wildhoeflaan. Een beruchte verzamelplaats waar de Haagse jeugbendes de Plu en de Kikkers regelmatig tegenover elkaar stonden. De Plu waren de jongens van snackbar de Paraplu en de Kikkers waren de jongens die in parka’s, voorovergebogen op hun brommers wel wat leken op een kikker”. Onder politiebegeleiding rijden de brommers langs de Bosjes van Poot, de Wildhoeflaan, via de Laan van Meerdervoort en naar het politiebureau aan de Jan Hendrikstraat. Langedam: “Veel Puchrijders zijn wat anarchistisch van aard en zullen wel lekker doorscheuren, maar we willen natuurlijk wel dat het allemaal veilig verloopt dus iedereen moet zich wel aan de verkeersregels houden”. De gashendels worden zondag 27 januari om 13.30 uur opengedraaid vanaf de boulevard aan het Noorderstrand in Scheveningen. Puchbezitters die zich bij de groep aan willen sluiten, zijn van harte welkom.

Schitteren met je Puch op de boulevard. Foto: Hans Sandmann

Help kinderen! Koop kaarten en cadeaus van Unicef. Online bestellen kan ook:

www.unicefshop.nl

UNITE FOR CHILDREN

UNITE AGAINST AIDS

Varia

Vrijdag 25 januari 2008

9

‘Drang om groot te worden, past niet bij ons’

Tegengas in de geestelijke gezondheidszorg Marktwerking in de gezondheidszorg hoeft niet slecht te zijn. Dat wil Scelta, de nieuwe zorginstelling voor mensen met persoonlijkheidsproblemen, bewijzen. Deze week opende het centrum officieel zijn deuren en is daarmee concurrent van PsyQ, voorheen monopolist op Haags grondgebied. Erwin van Meekeren, één van de initiators van Scelta: “Al dat fuseren en de drang om groot te worden, past niet bij ons. Die energie steek ik liever in de patiënten”. door

Miranda Fieret

‘Scelta, expertisecentrum’ staat er op een bescheiden naambord in de Van de Spiegelstraat. Het pand tussen woonhuizen en kantoren doet niet vermoeden dat hier de ‘concurrent’ zit van PsyQ, onderdeel van Parnassia. “Dat is ook precies wat we willen uitstralen”, vertelt Van Meekeren, psychiater en mede-oprichter van Scelta. “We willen een veilige omgeving bieden waar je vertrouwd raakt met de medewerkers en waar mensen weten hoe je heet”. Terwijl de bouwvakkers in het pand de laatste zaken op orde maken, is Van Meekeren al aardig thuis in zijn nieuwe onderkomen. Zijn kantoor is zorgvuldig ingericht en de stoelen staan uitnodigend bij een grote houten tafel. “Alles draait om de patiënten. Die moeten zich gemakkelijk voelen. Hier lijkt het niet of je een psychiatrische instelling binnenwandelt. Ook bij de medewerkers willen we de creativiteit stimuleren. We hebben meer vrijheid, we zijn erg autonoom. Bij PsyQ werd vrijwel alles centraal geregeld”.

Mooi

werk

Van Meekeren, evenals vijftien collega’s, werkten eerst bij PsyQ, de psycho-medische tak van Parnassia. “Samen met Karen Sjouke en Hans de Jong, mede initiatiefnemers van Scelta, heb ik zeven jaar geleden een soortgelijke afdeling binnen Parnassia opgericht en dat was heel mooi werk. Maar het werd me te groot. We groeiden explosief tot tachtig medewerkers en 1300 patiënten. Uiteindelijk plaatste Parnassia ons binnen PsyQ waar we eigenlijk niet bij pasten met onze complexe doelgroep. De grootte, de bureaucratie, de wachtlijsten, het ging me

Erwin van Meekeren in zijn nieuwe onderkomen in de Van de Spiegelstraat. Foto: Mylène Siegers steeds meer tegenstaan. Daarom ben ik met gelijkgestemden Scelta begonnen”. Scelta, dat wordt uitgesproken als ‘Sjeltaa’, is Italiaans voor keuze. De naam is meteen het motto van de nieuwe organisatie. “Mensen met psychische problemen worden vaak beperkt in hun keuzevrijheid. Wij willen ze weer de keuzevrijheid teruggeven”. Volgens de filosofie van Scelta gaan mensen beter functioneren wanneer er keuzes worden gegeven. “Zo kun je ze ook op hun verantwoordelijkheid aanspreken. En dat werkt. Het is een heel simpel principe dat op alles in het leven toepasbaar is”. Ook al werkt Scelta zelfstandig, helemaal alleen staat de organisatie niet. Het expertisecentrum is onderdeel van GGNet, deze instelling heeft al dertig jaar een vestiging voor persoonlijkheidsproblematiek in Apeldoorn. In totaal werken er nu 25 mensen in de vestiging in Den Haag en wordt het personeelsbestand binnenkort aangevuld met tien mensen. “Zonder GGNet was het niet gelukt om dit initiatief financieel

TerugBlik

rond te krijgen. De gezondheidszorg zit momenteel zo complex in elkaar. Niemand weet meer waar we precies aan toe zijn en alles is onderhevig aan enorme bureaucratie. Ik ben die bureaucratie en overmatig gebruik van protocollen zat. Er zijn al genoeg keurslijven”. Dat betekent niet dat Scelta elk protocol van de hand wijst. “Natuurlijk houden wij ons aan richtlijnen en regels. Maar we proberen de lijnen binnen de organisatie zo kort mogelijk te houden”.

Borderline

Van Meekeren richt zich binnen Scelta met name op persoonlijkheidsstoornissen, zoals borderline. “Deze stoornis komt vooral voor bij jonge vrouwen. Ze hebben een laag gevoel van eigenwaarde en hebben vaak in het verleden nare dingen meegemaakt: seksueel misbruik, het ontbreken van een goede band met de ouders. Meestal gaat het om ingewikkelde problematiek. Deze vrouwen hebben al weinig vertrouwen. Lange wachtlijs-

Foto’s uit het Haags Gemeentearchief

Eigenlijk was hij voor het blok gezet, de pastoor van de Gerardus Majellakerk aan de Wenckebachstraat. Op 23 november 1975 hadden mensen van het Kommitee Marokkaanse Arbeiders Nederland hem na de zondagsmis aangeklampt. Of ze de kerk mochten gebruiken voor een ‘aksie’ van illegale Marokkanen. Door de honger hierheen gedreven, hadden dezen hier jarenlang geploeterd. Nu dreigde de regering ze ineens meedogenloos het land uit te gooien. Resteerde een uiterst middel – een hongerstaking. Lotgenoten in Amsterdam en Utrecht waren daar al een week eerder mee begonnen. De pastoor hoefde niet lang te peinzen. Het mocht. De kerk was solidair. Matrassen werden aangesleept en aaneengeschoven in een parochiezaaltje waar doorgaans bejaarden hun kaartje legden. Je kon er niet meer omheen: gastarbeiders werden langzamerhand als een probleem beschouwd. In de jaren zestig, toen de economie zo’n overrompelende groei vertoonde, waren ze met vreugde geronseld en binnengehaald, eerst uit Italië, Spanje en Portugal, later uit Turkije en Marokko. Vreemde vogels weliswaar maar lang zouden ze niet blijven, aldus was de bedoe- Foto Stokvis (Meyer) ling. Maar de werkelijkheid bleek weerbarstig: de gastarbeiders bleven. Bovendien bleven ze komen, gelen: alleen onder strenge voorwaarden zouden buitenmet of zonder vergunning, en ook toen het na de oliecrisis landse arbeiders het land in mogen en er blijven; illegalen van 1973 gedaan was met de economische euforie. moesten zonder pardon worden uitgezet. Met uitzondering De regering Den Uyl kwam met een pakket potige maatre- dan – want het ging tenslotte om mensen – van een beperk-

ten doen dat vertrouwen helemaal geen goed”. De psychiater weet niet of Scelta met het probleem van wachtlijsten gaat kampen. “Voordat we officieel de deuren openden, hadden we al zeventig patiënten. Natuurlijk gaat dat aantal alleen maar groeien. Het zal een moeilijke opgave zijn om de wachtlijsten kort te houden. Je weet ook nooit hoe lang een patiënt in behandeling is. Genezen is een moeilijk woord in deze tak. Het is immers een onderdeel van je persoonlijkheid, dat je krijg je er niet zomaar uit. Het gaat erom hoe je ermee leert omgaan”. Parnassia is onlangs na een fusie verder gegaan onder de naam Parnassia Bavo Groep. Van Meekeren is niet van plan om veel groter te worden. “Het lijkt in de gezondheidszorg steeds meer te gaan om fuseren en de grootste zijn. Dat past niet bij ons. Die energie steek ik liever in de patiënten. Mensen moeten je kennen, weten waar je met hart en ziel aan werkt”. Naast de expertise op het gebied van persoonlijkheidsstoornissen, is de zorg voor

door

S t a l & Va n D o o r n

te groep illegalen die op 1 november 1975 al een jaar of langer in Nederland hadden gewerkt. Zij kwamen in aanmerking voor ‘regularisatie’. Veel illegale gastarbeiders hoorden dat vertwijfeld aan. Sommigen hadden jarenlang gezwoegd voor een baas maar konden dat met geen enkel stuk papier bewijzen. Wist en kon je veel als illegaal!? De instanties waren niettemin onvermurwbaar. In Amsterdam, Utrecht en Den Haag gingen in totaal 182 Marokkaanse gastarbeiders in hongerstaking. Het kabinet zat er zwaar mee in de maag. Wat, als de hongerstaking tegen kerst op een drama zou uitlopen? Staatssecretaris Zeevalking stemde uiteindelijk in met uitstel. De Marokkanen mochten voorlopig blijven, tot er een uitspraak van de Raad van State zou zijn. De opluchting voor de stakende gastarbeiders duurde niet lang. De Raad van State veegde enkele maanden later hun argumenten van tafel. Sommigen vroegen zich af of waarom ze in hemelsnaam hun nek hadden uitgestoken. Een van de Haagse stakers, de 21-jarige Mustafa, raakte in stress en probeerde van de derde etage te springen en werd afgevoerd naar een psychiatrische inrichting. De strijd werd evenwel niet opgegeven, met de steun van uiteenlopende Nederlandse groeperingen. Na drie jaar – in oktober 1978 – zou de regering zwichten. De hongerstakers kregen alsnog een verblijfsvergunning.

familie en betrokkenen een paradepaardje van het centrum. “Stel dat je kind de neiging heeft tot suïcide? Hoe moet je daar nu mee omgaan? Persoonlijkheidsstoornissen hebben een grote impact. Niet alleen voor de patiënt, ook voor familie en vrienden. Door de ouders, de partner en de kinderen serieus te nemen en hierover te praten, voorkom je dat ze later zelf voor een behandeling aankloppen”. Volgens Van Meekeren zijn er in de geestelijke gezondheidszorg nog een hoop taboes te doorbreken. “Ik geef veel voorlichting over borderline en ook over andere persoonlijkheidsstoornissen. Vaak wordt het door de omgeving verkeerd begrepen. Ze zien het als aandachttrekkerij en weten niet hoe ze ermee om moeten gaan. Ik wil graag meer begrip kweken voor mensen met persoonlijkheidsproblematiek. Iedereen kan depressief worden, of iets meemaken waardoor een karaktereigenschap wordt versterkt en uitvergroot. Niemand is gevrijwaard. Het gaat er om hoe je daarna weer verder kan”.

Clubarchief van jubilerend HDS naar gemeente De Haagse hockeyclub HDS (Houdt Dapper Stand) viert dit jaar het 75-jarig bestaan. Ter gelegenheid van dit jubileum heeft het bestuur van HDS besloten alle papieren, foto’s, affiches en andere documenten in bruikleen te geven aan het Haags Gemeentearchief. Zaterdag 26 januari om 11.00 uur is er een bijeenkomst bij HDS, waarbij Christiaan Steenbergen, voorzitter van HDS, en Maarten Schenk, gemeentearchivaris van Den Haag een overeenkomst tekenen waarin de overdracht van het archief officieel is geregeld. HDS kijkt terug op een zeer boeiend verleden. Eigenlijk begint de clubhistorie met de Olympische Spelen van 1928. Tijdens de Olympische Spelen in 1928 behaalt het Nederlandse hockeyteam zilver. Deze tweede plaats had een enorme invloed op de Nederlandse en niet in de laatste plaats de Haagse hockeysport. Veel Haagse scholieren gingen hockeyen, zo ook de leerlingen van de Haagse Handelsdagschool. Dit leidde in 1933 tot de oprichting van HDS. Vanaf dat jaar probeerden de jonge bestuursleden van HDS voor hun club toelating te krijgen tot de Nederlandse Hockey- en Bandybond (na 1938 Koninklijke Nederlandse Hockey Bond). De besturen van diverse Haagse clubs weigerden hieraan echter medewerking te verlenen. Zij hadden angst dat een ‘gewone’ hockeyclub als HDS het imago van hun sport zou schaden. Uiteindelijk was het de hockeybond zelf die ingreep en in 1939 op eigen initiatief besloot HDS toe te laten tot de nationale competitie. Thans is HDS een actieve hockeyclub met ruim 800 leden en één van de snelst groeiende hockeyclubs van Nederland.

De Vrije AcADemie WerkplAAts Voor BeelDenDe kunsten 9^kZghZkg^_YV\ZckVcV['*_VcjVg^kVc&)#%%idi&,#%% jjg deZcWVgZ W^_ZZc`dbhi B^_c LZgZaYWZZaY dcYZg aZ^Y^c\kVcYZÒadhdd[;dch:aYZgh# toegAng Vrij @jchiZcVVgh Zc \Z‰ciZgZhhZZgYZc `jccZc o^X] kZgY^ZeZc ^c YZ egV`i^_` kVc YZ WZZaYZcYZ `jchi# =^Zgkddg ldgYZc bZi 6a^ZY DiiZkVc\Zg WZodZ`Zc \ZWgVX]iVVcd#V#V\ZciZc!kZgoVbZaVVghZcViZa^Zgh# geDurenDe jAnuAri t/m juni

8]VgadiiZ =jn\Zch kZgodg\i YZ ^caZ^Y^c\ ^c YZ >haVb^i^hX]Z `jchi" Zc Xjaijjg\ZhX]^ZYZc^h Zc ]VVg ^ckadZYZcdeYZ:jgdeZhZXjaijjg# 5,12,19 mAArt VAn 20 tot 21.30 uur

>c hVbZclZg`^c\ bZi LdgaY L^YZ K^hjVa ;VXidgn ldgYi YZ bd\Za^_`]Z^Y \ZWdYZc db i^_YZch ]Zi lZg`egdXZh XdchZgkVidgZc! iZciddchiZaa^c\hbV`Zgh! Òab$k^YZd" Zc \Zaj^YhYZh`jcY^\Zc iZ dcibdZiZc Zc XdcXZeiZc iZ dcil^``ZaZc#
WWW.VrijeAcADemie.org WBk Vrije AcADemie pAViljoensgrAcht 20-24 2512 Bp Den hAAg t 070-3638968 e [email protected]

Den Haag Centraal zoekt in samenwerking met Bel & Tell

Senior Verkoop Binnendienst Medewerkers voor nieuw te vormen team Telefonische Verkoop Abonnementen

Wij denken aan mensen van 40 tot 65+ met communicatieve vaardigheden die het leuk vinden om een goed gesprek te voeren, beschikken over een ontwikkeld invoelend vermogen en bij voorkeur commerciële ervaring hebben. Én zelf enthousiast zijn over onze krant, natuurlijk.

bel dan voor meer informatie naar Den Haag Centraal, Dory Danckaarts 070 – 364 40 40 of naar Bel & Tell, Onno van der Steen op 070 – 361 74 59.

Voelt u wel iets voor t
vaste werktijden, in overleg t
minimaal 8 uur en maximaal 24 uur per week t
werk in een team met leeftijdgenoten in een prettige omgeving (Bel & Tell is gevestigd in een mooi kantoorpand in het Benoordenhout) t
een marktconform inkomen, plus bonusregeling

Den Haag Centraal Korte Poten 9 2511 EB Den Haag [email protected]

Uiteraard kunt u ook uw cv met motivatie per post of per e-mail sturen naar één van onderstaande adressen.

Bel & Tell Jozef Israëlslaan 56a 2596 AR Den Haag [email protected]

Een goede Raad is duur

Schaken is goed voor iedereen Afgelopen zaterdag was ik op bezoek bij het meest prestigieuze schaaktoernooi ter wereld, het Corus-toernooi in Wijk aan Zee, vroeger bekend als het Hoogoventoernooi. De allerbeste schakers ter wereld verzamelen zich hier jaarlijks voor een strijd op leven en dood. Zij spelen op een podium, maar in de zaal zitten ook honderden clubschakers een week lang achter het bord. Zij nemen vrij van hun werk en prefereren het edele spel boven de ‘platte’ wintersportvakantie. Het vreemde rond het schaakspel is dat niet-schakers altijd denken dat het een zeer moeilijk spel is voor intellectuelen uit de upper-middle-class. De bezoekers van Wijk aan Zee logenstraffen dit idee. Hier lopen mannen – en gelukkig ook vrouwen! – die uit bijna alle lagen van de samenleving komen. Zij houden van schaken. Er is op deze planeet slechts één land, waar iedereen van schaken houdt en waar alle kinderen opgroeien met dit spel. Dat is IJsland, niet toevallig het land waar de vermaarde WKmatch tussen Fisher en Spaski werd georganiseerd. Ik ben er nog nooit geweest, maar het moet een genot zijn om op scholen rond te lopen waar vrijwel dagelijks leerlingen op alle niveaus schaakles krijgen en in de pauzes naar hartelust met elkaar spelen. Waarom kan dat in Nederland niet? Waarom roepen onze welgebekte kinderen vrijwel altijd dat schaken voor nerds is, terwijl zij zelf nauwelijks te betrappen zijn op enige intellectuele inspanning buiten de verplichte stof om? Waarom zijn het sinds 1945 vrijwel altijd gymnasia die het NK voor scholieren winnen? Middelbare scholieren houden erg van spelletjes, vooral op de computer. Waarom voeden we ze dan niet met schaken op, zonodig op de computer? Het is onomstotelijk waar dat dit spel niet alleen zeer spannend is, maar dat het ook het zich ontwikkelende brein scherpt in analytisch denken, in probleem oplossend vermogen, in rekenkracht en tactisch-strategisch denken. Ik houd geen pleidooi voor weer een nieuw vak op school. Correct spellen en rekenen dienen voorop te staan. Ik pleit wel voor een cultuur waarin kinderen vanaf vier jaar dagelijks de mogelijkheid krijgen om te schaken. Ik pleit ook voor docenten, die kinderen met belangstelling voor de schaaksport verder kunnen helpen. Het zal ons verlossen van alle problemen rond modische ziektes. En wie weet zal op deze manier als vanzelf de opvolger van wereldkampioen Euwe opstaan en kunnen we de Aziatische opmars stuiten. Die held of heldin zal dan als vanzelf het schaken op school stimuleren.

kopen van de baas’ om met behoud van de maatschappelijke functie toch volledig aan het gemeentebestuur te kunnen participeren. Men hechtte waarde aan dat maatschappelijk functioneren. Ik sta nog steeds achter dit idee. De Raad kan slechts functioneren dankzij de legitimatie van al die groepen en belangen in de gemeente, buiten het gemeentehuis. Het is dus eigenlijk erg goed als raadsleden nog deel hebben aan de grote maatschappelijke discussie die dag na dag plaatsvindt in die gemeenschap op de werkvloer, in de scholen en op al die plekken waar mensen zichzelf willen herkennen in het over hen uitgeoefende bestuur. Het gaat om zaken van het openbaar bestuur, dus de zaken die van ons allemaal zijn. Hoor je niet als klacht over de Tweede Kamerleden, dat ze ‘het contact met de samenleving zijn kwijtgeraakt’. Sommige beslissingen worden nauwelijks begrepen, nauwelijks gedragen. Je kunt veel over Rob Oudkerk zeggen, maar het feit dat hij zijn positie als huisarts combineerde met zijn lidmaatschap van de Tweede Kamer maakte van dit kleurrijke kamerlid een betere volksvertegenwoordiger.

Hoe saai zou de Haagse Raad zijn zonder éénpitter Joris Wijsmuller van de Stadspartij.

Door Hans Franse Eigenlijk had ik al op het nummer van 21 december willen reageren toen ik het artikel las, waarin Raadsleden om een hogere vergoeding vragen. Maar de discussie over de raadssalarissen ging verder. In Den Haag Centraal van 11 januari vond ik een uitstekende bijdrage van iemand met wie ik graag eens in een forum in het openbaar zou discussiëren. Oud gemeenteraadslid en columnist Theo Monkhorst brengt een interessant element in de discussie: maak de Raad kleiner, professionaliseer de raadsleden en verhoog de vergoedingen. De vergoedingen zijn immers te laag om van te leven. Politici die als een soort vrijwilliger én participeren aan het gemeentebestuur én nog in de maatschappij functioneren zijn uit de tijd. De politicus als gedreven vrijwilliger is een ‘fictie’. Professionaliseer dus de gemeenteraad. En ga van 45 vrijwilligers naar 30 professionals en zorg dat de ‘éénpitters’ (oude militaire term voor soldaat der eerste klasse) – dus de eenmansfracties – verdwijnen door de verhoging van de kiesdrempel. Het is een interessant en goed doordacht artikel. Toch ben ik het er

a r

T

e u n

om een aantal redenen niet mee eens. Wat is een gemeente? Een gemeente is het kleinste te besturen gebied in Nederland. Het is een gemenebest, in die zin dat er een groot aantal soms tegenstrijdige belangen spelen die in gezamenlijkheid worden opgelost. Het gemeentebestuur is het dienstverlenend orgaan dat aandacht aan die belangen schenkt en wikt en weegt, voorstellen doet die tot besluiten leiden en vervolgens die besluiten uitvoert. De belangen in de gemeente spelen zich niet af binnen het gemeentehuis, maar in de totale gemeente, de wijken, de buurten, de straten. En niet alleen zijn er territoriale belangen, maar ook functionele en sectorbelangen: onderwijs, gezondheidszorg, economie, bedrijfsleven. Zaken dus die met het openbaar bestuur te maken hebben. Aan het hoofd van de gemeente staat een Raad, waarvan de leden afkomstig zijn uit de totale gemeente, de buurten, de wijken, de straten, het bedrijfsleven, de gezondheidszorg. In de Raad worden de belangen afgewogen en wordt uiteindelijk de beslissing genomen. De leden van zo een Raad organiseren zich soms in partijen, hoewel elk raadslid nog steeds als raadslid wordt gekozen en niet als lid van enige partij. Dat

betekent dat iemand uit die partij kan stappen maar toch binnen de raad als (goed) raadslid kan blijven functioneren.

Liefdewerk

Ik heb de politiek meer dan 30 jaar gediend in vele functies, van penningmeester tot afdelingsvoorzitter, gespreksleider, regionaal bestuurder en als gemeenteraadslid in Nijmegen. Of het veel meer werk is een gemeente van 200.000 mensen te besturen dan een gemeente van 450.000 weet ik niet. Feit is, dat er zeer grote problemen op te lossen waren in een tijd, dat ook de universiteit zich als een schaduwmacht organiseerde en eigen vormen van democratie propageerde. Toen ik in de raad kwam, kreeg ik 50 gulden per commissie- en 75 per raadsvergadering. Dat was niet veel, want er was enorm veel te lezen, te beluisteren, de wijken in te gaan, aan inspraak mee te doen, zaken uit te leggen, aan discussies deelnemen etc. Dat was liefdewerk oud papier want je kreeg per vergadering betaald. Toen kwam het rapport Merckx ‘Een goede raad is duur’ en kregen de raadsleden een vergoeding, waarvan een deel bestond uit een onkostenvergoeding en een ander deel gebruikt zou moeten worden om ‘tijd te

Raadsleden moeten zich niet isoleren in het gemeentehuis, hun gezond verstand is het wapen waarmee zij het college en de ambtenaren controleren en dank zij hun vergoeding kunnen hun eigen inkomsten op peil blijven. Het zijn geen specialistische bestuurders, zoals in een onderneming. Het gaat om alles wat van ‘ons’ is, en daarover moet het gezond verstand oordelen. Gezien het feit dat men de bestuurlijke materie zo ongelooflijk ingewikkeld maakt, moet er goede ondersteuning zijn. En die mag wel door de overheid betaald worden. En dan de kleinere partijen: ik zou ze niet willen missen. Wat zou je in een Tweede Kamer moeten doen zonder een SGP, een CU, zonder D’66 of Groen links? Ikzelf mis bijvoorbeeld de PSP. Vaak zijn deze partijen niet bezig met de waan van de dag, niet met politiekje spelen, maar toetsen ze voorstellen aan hun principiële uitgangspunten en vervullen dan door hun duidelijke, niet compromisgerichte inbreng een soort gewetensfunctie binnen de politiek. En dan, hoe saai zou de Haagse Raad zijn zonder de Stadspartij, zonder de Politieke Partij Scheveningen, zonder de moslimpartij, die bij uitstek als geweten kan functioneren? Ik wil dus geen eenheidsworst van gladde full-time bestuurderen, maar een raad met levende mensen die nog volop betrokken zijn bij wat zich in de gemeente afspeelt met die ondersteuning die nodig is en dus vooral geen kiesdrempel om ‘éénpitters’ te weren. En de hoogte van de vergoeding om tijd van de baas te kopen? Ik vind 1800 euro niet slecht, zeker als je weet dat veel politici dit nog bovenop hun andere salaris krijgen. Ik heb van mijn raadslidmaatschap ongelooflijk genoten, maar ik wou dat ik het bedrag gehad had in de tijd toen ik bestuurde en daar dag en nacht mee bezig was. Hans Franse is oud-gemeenteraadslid in Nijmegen. Tegenwoordig woont hij in Den Haag.

U

w

Onderwijs

Gewetensfunctie

C

11

Opinie

Vrijdag 25 januari 2008

Hugo Dirksmeier, Rector

m e n i n g

©

Teun Berserik

Laatste kans voor de bomen Wethouder Peter Smit mag eindelijk van de adviescommissie bezwaarschriften de 33 bomen tussen de Houtrustbrug en Ieplaan gaan kappen om het eerste stukje van het ontbrekende deel van de Noord Westelijke Hoofdroute aan te leggen. De werkzaamheden stonden i.v.m. naderend eind van de winterslaap van de vleermuizen al gepland voor 14 januari j.l. Maar omdat de wethouder nog steeds geen overtuigende verkeerstechnische onderbouwing heeft kunnen geven voor de reconstructie, en de daar uit voortvloeiende bomenkap, heeft ons actiecomité ‘Laat de bomen staan langs de Segbroeklaan’ een Voorlopige Voorziening aangevraagd bij de Rechtbank. Zolang de rechter nog geen uitspraak in deze zaak heeft gedaan, mag de wethouder dus niet de bomen kappen. Op dinsdag 29 januari moet ons actiecomité de argumenten tegen het kappen van de bomen aan de rechter voorleggen. Wij worden daarin gesteund door wijkorganisaties als het SBOB en wijkvereniging de Vogelwijk, als ook de Fietsersbond. Maar mensen die onze actie willen steunen zijn die dag om 15.00 uur van harte welkom in het Paleis van Justitie aan de Juliana van Stolbergenlaan.

Gerwin

van

Vu l p e n

12

Uit

Vrijdag 25 januari 2008

Cultuurprijs voor jong Haags talent

Nog een week tijd voor creatieve ingevingen In de tram, op weg naar huis. In het café om de hoek. Of aan de keukentafel, tijdens het avondeten. Overal kunnen mooie ideeën ontstaan, als je er maar even aandacht aan schenkt. Voor alle creatieve ingevingen die aanstaande week nog komen, kan het zelfs zo zijn dat ze ten uitvoer worden gebracht. Tot en met 31 januari kunnen jonge Hagenaars hun idee aandragen voor De Komeet: de cultuurprijs van Den Haag. door

Miranda Fieret

“In de eerste ronde gaat het puur om het idee. Als je creatief bent en iets verzint dat leuk is voor Den Haag, maak je al kans. Van festival tot boek: zolang je overtuigingskracht hebt, kun je winnen”, vertelt Twien van het kunstcollectief Dit is Dit vol overtuiging. Het viertal van Dit is Dit won tijdens de vorige editie van De Komeet in 2006 de hoofdprijs. Voor een bedrag van €15.000 mocht het kunstcollectief hun idee uitvoeren. “We wilden iets doen wat we nooit eerder hadden gedaan. Iets groots, waar we normaal geen budget voor hadden. Geweldig om een idee ten uitvoer te brengen waarbij de financiering geen wezenlijke rol speelt”. Het concept van het kunstcollectief was op de stations van Den Haag te bewon-

‘Pistola ultra’ van Ninette was te zien op het eerste spoor van station Den Haag Centraal in het project ‘The advertising space project’ van Dit is Dit. Foto: PR deren. Tussen alle reclamekreten hingen persoonlijke boodschappen van Hagenaars op abri-formaat. Kindertekeningen, het resultaat van een middagje kliederen in een atelier, bijzondere foto’s of scherpe teksten. Dit is Dit selecteerde zo veelzijdig mogelijk voor ‘The advertising space project’. “Wij hoorden net voor de sluitingsdatum van het bestaan van De Komeet, maar dat heeft ons niet tegengehouden. We wilden echt die prijs winnen en kwamen zo op het idee om iets te doen in de publieke ruimte, waar iedereen langs zou kunnen lopen. Uiteindelijk kwamen we uit op reclame. Je ziet het overal op straat, daar kom je niet onderuit.” Twien wijst erop dat het niet een aanval is op reclame. “Met dit project wilden we iets toonaangevends in het straatbeeld vervreemden. Reclame leent zich daar prima

voor”. In totaal heeft Dit is Dit driemaal een serie van veertien posters in de stations laten hangen. “Voor de eerste serie posters hebben we een beroep gedaan op collega-kunstenaars, familie en vrienden. Daarna verspreidde de oproep zich steeds verder. We kregen ontwerpen van zoveel verschillende Hagenaars. Kinderen maakten tekeningen, we kregen gedichten en hele kunstwerken opgestuurd”. Dit is Dit maakte uiteindelijk een selectie. “We hebben er niet op gelet of de posters bij elkaar pasten. Liever niet eigenlijk. Ook hebben we inzendingen gekozen die we juist heel lelijk vonden. Of een gedicht dat vol spelfouten zat. Dat maakt het tenminste leuk op de stations. Je blijft toch even wat langer kijken”. Vorige week was de laatste serie posters op het station te zien. Nu stort het kunstcollectief zich op

nieuwe projecten. Of dit van dezelfde orde zal zijn, betwijfelt Twien. “We hebben al een aantal nogal ‘lieve’ projecten gedaan. We hebben tijdens Den Haag Sculptuur met een speciale gratis taxi rondgereden onder de naam T’actie. Ook zijn we een keer op twee roze tandems gestapt en van Dordt naar Dortmund gefietst. Nu wordt het tijd voor wat scherpers. We moeten onszelf ook blijven verbazen”. Dit is Dit gaat nu aan de slag voor ‘People making stuff’ dat op 15 februari van start gaat in het oude KPN-gebouw op de Binckhorst. Wat het project gaat inhouden, wil Twien nog niet zeggen. “Dan is de verrassing eraf”. Voorlopig hebben de leden van Dit is Dit hun handen vol aan De Komeet. Niet als deelnemer, maar als jurylid. “We beoordelen de concepten. Nadat de deelnemers het plan verder hebben uitgewerkt, moeten ze het presenteren”. Twien hoopt dat er de laatste week nog veel inzendingen komen. “Wij hebben de vorige keer ook op het laatste moment meegedaan. Je hebt niks te verliezen”. Even kijkt hij bedenkelijk. “Waarom doe jij eigenlijk niet mee?” De Komeet, de cultuurprijs voor jong Haags talent tot en met 30 jaar. Inschrijven kan tot en met donderdag 31 januari. De jury maakt op 11 april de vijf finalisten bekend, waarop iedereen vanaf dan kan stemmen. De uitreiking van De Komeet 2008 is op vrijdag 16 mei in het Nutshuis. Criteria voor de deelnemers en inschrijven kan via www.dekomeet.net Voor meer informatie over Dit is Dit: www.ditisdit.com

Beeldende kunst en politiek Egbert Dommering, bestuurslid van Theater Zeebelt en Robert Kluijver, conservator van Gemak zijn vrijdag 25 januari in Theater Zeebelt voor een debat over kunst en politiek. Dommering meent dat beeldende kunst die van belang is, impliciet of expliciet ook een uitspraak over de morele en politieke werkelijkheid van haar tijd doet. Om deze stelling te demonstreren toont de Zeebelt op 25 januari drie videowerken uit de collectie Dommering. De korte films ‘Closure’ van Willie Doherty, ‘Zimmer, Gespräche’ van Dora García en ‘The Nuclear Football’ van Korpys/Löffler zijn te zien in het theater aan De Constant Rebecqueplein. Theater Zeebelt De Constant Rebecqueplein 20A Vrijdag 25 januari, aanvang: 20.30 uur Toegang: € 5,-. Reserveren via [email protected] of 070-3656546

Trompettist André Heuvelman en slagwerker P

Bla nie

“Wel eens een flamencofamilie aan het werk gezien? Ze zitten op een rij en om de beurt staan er een paar op die gaan dansen. Op die manier doen wij het nu”. Aldus Bart Schneemann, leider en hoboïst van het Nederlands Blazers Ensemble over het nieuwe programma van zijn groep. ‘Twee’ is de titel. Er zijn telkens twee musici die naar voren komen om een groot aantal uiteenlopende stukken te spelen, variërend van Franse barokmuziek tot nieuwe, voor dit programma geschreven composities van Ron Ford en David

Iordens Vioo door

Anouk even op Haagse bodem Het Paard van Troje zit zondag volledig vol met de grootste fans van Anouk. Dat kan ook niet anders, want het was lastig om een kaartje te bemachtigen voor deze try-out. Anouk die vanwege haar nieuwe album ‘Who’s your momma’ eind maart in het Gelredome in Arnhem staat, geeft alvast een voorproefje op Haagse bodem. Leden van de fanclub hadden het privilege om als eerste een kaartje te kunnen kopen, kort daarna was de try-out volledig uitverkocht. Het nieuwe album van Anouk is opgenomen met de Amerikaanse producer Glen Ballard, die eerder samenwerkte met artiesten als Aretha Franklin, Michael Jackson en Alanis Morissette. Ze gooide met ‘Who’s your momma’ het roer rigoureus om. Ze nam een nieuwe band, klinkt meer Amerikaans, je hoort blazers en… ze zingt met kopstem. Hoe dat live klinkt, kan een selecte groep zondag 27 januari om 20.30 uur horen in het Paard van Troje. Foto: EMI

Miranda Fieret

Bijna honderd jonge deelnemers gaan de strijd met elkaar aan tijdens de Iordens Viooldagen in het Koninklijk Conservatorium. Dit weekend staan de laatste voorrondes op het programma. Zondag is het moment van de waarheid: wie gaat er naar de finale van dit tweejaarlijkse evenement? Pieter van Loenen heeft zijn optreden al achter de rug. Dit is al de derde keer dat de jonge violist meedoet aan de Iordens Viooldagen. “Vorige keer ben ik tweede geworden in de categorie tien tot twaalf jaar. Nu is het weer heel anders. Toen was ik één van de oudsten in mijn categorie, nu ben ik als veertienjarige juist één van de jongste”. Ook al vindt Van Loenen winnen leuk, het is niet het belangrijkste. “Het klinkt misschien cliché, maar het jurygesprek vindt ik veel belangrijker. Ze geven je tips waar je verder mee kan komen in het spelen”. Van Loenen zit al bij de jongstudenten op het conservatorium en wil na de middelbare school daar graag verder studeren. “Ik weet nog niet zeker of ik professioneel violist wil worden, maar ik vind het wel heel leuk. We zien wel hoe het verder gaat”. De Iordens Viooldagen kunnen een opstapje betekenen naar meerdere optredens. “Met mijn plaats in de finale kreeg ik ineens veel meer aanbiedingen. Mensen kijken dan toch naar wie er heeft gewonnen”. Ditmaal doet er een recordaantal jonge violisten mee aan de Iordens Viooldagen. Dit initiatief van de Stichting Vioolprijs Iordens is bedoeld voor talentvolle, jonge Nederlandse violisten in de leeftijd van 10 tot 15 jaar. De deelnemers zijn opgesplitst in Categorie 1 (voorspelen zonder juryoordeel) of Categorie 2 (voorspelen voor een jury). Aan categorie 2 van de Viooldagen

zijn geldprijzen verbonden. Ook wordt in beide categorieën de Herman Krebbers Prijs uitgereikt voor de beste vertolking van het verplichte Nederlandse werk. Van Loenen is na de zomer al begonnen met de voorbereiding op de Iordens Viooldagen. “Het klinkt misschien vroeg, maar je moet wel alles goed instuderen. Ik heb ook lessen gevolgd bij verschillende docenten. Dat is handig om een andere kijk op je manier van spelen te krijgen”. Zelfs speelt Van Loenen het liefst volksmuziek. “Ik raad iedereen aan om stukken te kiezen dat je zelf mooi vindt. Dan kun je tenminste je ziel en zaligheid erin leggen”.De verplichte Nederlandse werken voor dit jaar zijn gecomponeerd door Casimir Geelhoed en Jeromos Kamphuis, beiden leerlingen op het Koninklijk Conservatorium. Van Casimir wordt ‘3 tegen 2’ ten gehore gebracht door de jongste deelnemers. Van Jeromos wordt ‘Ik trek de haren uit je hoofd onder de zachtblauwe neonverlichting van een Scheveningse strandtent’ uitgevoerd door de categorie violisten van 13 tot 15 jaar. Beide werken zijn speciaal gecomponeerd voor de Iordens Viooldagen 2008. Pieter van Loenen gaat dit weekend weer naar de voorrondes. “Niet om te spelen, maar wel om te luisteren. De violisten komen uit het hele land. Het is altijd de moeite waard om te kijken hoe andere violisten het doen”. De laatste voorrondes van de Iordens Viooldagen zijn op 26 en 27 januari in het Koninklijk Conservatorium. Zondag worden de finalisten bekend gemaakt. Op zaterdag 2 februari is er een slotconcert om 14.00 uur in de Arnold Schönbergzaal. Voor meer informatie: www.iordens-vanwely.org

13

Uit

Vrijdag 25 januari 2008

De Eetrubriek van

Co o s Ve r s t e e g

Le Cirque

Peter Prommel werken mee aan het nieuwe programma van het Nederlands Blazers Ensemble. Foto: Ewoud Rooks

azersensemble met euwe combinaties Dramm. Het geheel is een voortzetting van het enkele jaren geleden gespeelde programma ‘Man Vrouw, Vrouw Vrouw, Man Man’. “Maar nu wordt het een beetje extremer”, zegt Schneemann. Ook deze keer werken er enkele gasten aan mee. Zo speelt de luitist Mike Fentross samen met Schneemann een bewerking van Purcells lied ‘Music for a while’. Ook het Roemeense cimbaaltalent Vasile Nedea doet mee, evenals Neva Özgen, die de Turkse kemence, een verticaal bespeelde viool, hanteert. “Een prachtig instrument,

iets in de buurt van de viola da gamba, maar nog zachter en intiemer”, aldus Bart Schneemann. “Neva is nog niet in Nederland aangekomen. Ik moet met haar voor dit programma nog een traditioneel Turks stuk uitzoeken”. Hij zegt dat in sommige stukken een waar conflict tussen de twee spelers wordt uitgevochten en dat in andere gevallen, zoals in een ‘Lied ohne Worte’ van Goebaidoelina, als het ware de liefde wordt bedreven. Schneemann: “Uitgangspunt is nieuwe klankcombinaties uit te probe-

Deze restaurantrubriek is wat anders dan normaal. Onder normaal versta ik dat ik met mijn eetpartner anoniem ergens ga eten. Ik maak geen aantekeningen onder het eten en reken na afloop gewoon af. Zo werk ik al ruim vijftien jaar. Maar Le Cirque heeft sinds 1 november een nieuwe kok in de persoon van Ruben van Dieten en daar had ik net een maand eerder – in zijn oude zaak Dining – meer dan jubelend over geschreven. Ook de maître bij Le Cirque, de onvolprezen Eduard van der Toolen, ken ik al sinds ik me met eten bezig houd. Deze beide heren hebben voor mij dus geen verrassingen meer; we hebben hier te maken hebben met de hogeschool van de gastronomie. Ruben en Eduard wilden me kennis laten maken met de nieuwe aanpak van Le Cirque, het chique restaurant van Joop van den Ende naast het Circustheater. De afgelopen jaren kookte topkok Robert Kranenborg hier, maar die wist – net als bij zijn vorige avontuur in Vossius te Amsterdam – wel een ster maar geen winst te realiseren. En toen de tonnen verlies per jaar zich bleven opstapelen, werd het zelfs Van den Ende op zeker moment te gek. Er was in Scheveningen dus iemand nodig die op topniveau kan koken, maar zakelijk wel met beide benen op de grond staat. Le Cirque is een moeilijk bedrijf. Het restaurant ligt op de duurste vierkante meters van de badplaats, is duur ingericht, beschikt over het beste servies, tafelzilver, Riedelglazen noem maar op en dat zijn dingen die in de prijsstelling tot uitdrukking moeten komen. Bovendien is het een bedrijf dat op twee gedachten hinkt: enerzijds voor de bezoekers van het Circustheater, die voorafgaand aan de voorstelling een menuutje naar binnen stampen, anderzijds mikt men op klanten die er rustig de hele avond culinair willen genieten. En zie die twee BEOORDELING doelgroepen maar eens te com- Sterke punten bineren. Tegelijk met het ver- + kwaliteit trek van Kranenborg, raakte + creativiteit Le Cirque zijn ster kwijt. Dat is jammer qua uitstraling, maar Minpunten prima voor de nieuwe chefkok. - stevige prijs Die heeft nu niet die last dat hij tegen beter weten in moet proberen die ster te handhaven. Ruben van Dieten komt uit de school van sterrenkoks als Henk Savelberg en Erik van Loo en weet heel goed wat een druk een ster kan geven. Hij kan nu gewoon blanco beginnen en zijn eigen ding doen. En dat doet-ie ook. Grotendeels buiten de kaart om presenteert hij ons deze avond een palet van zijn kunnen. Dat begint met wat leuke amuses, delicaat en verfijnd met onder meer tempuragamba en canneloni met truffel om vervolgens via gegrilde coquilles, kalfszwezerik, een stukje krab en wat krabtartaar langzaam bij gepocheerde tarbot in beurre blanc en vervolgens gebraden duif aan te komen. Raffinement in smaakcombinaties is deze chefkok op het lijf geschreven. Alles is even perfect. Maar een streep mousseline hier, een vleugje olie daar, het zijn van die kleine toevoegingen die de echte gourmand gek van vreugde kunnen maken. Ruben doet gewoon wat hij voorheen ook deed. Een klassieke Franse keuken met open oog voor eigentijdse ontwikkelingen en moderniteiten. Eerst zelfstandig in het klein, nu in loondienst in een veel groter restaurant met een keuken om van te kwijlen. Zonder met zijn hoofd in de wolken te verkeren. Recent is hij lid geworden van Les Jeunes Restaurateurs, een Europees samenwerkingsverband van restaurateurs onder de veertig. Normaliter geef ik per gegeten gerecht de prijs aan, dat is nu wat moeilijk. Als we deze avond in geld zouden moeten uitdrukken, blijven we – zeker in combinatie met de fantastische wijnen – niet onder € 300. Om toch een indruk te bieden: een voorgerecht van rogvleugel met groenteboter en salade staat voor € 16 op de kaart, kort gerookt Hollands weiderund met girolles en Parmezaanse kaas doet € 17. De meeste hoofdgerechten (zeeduivel, tarbot, kalfszwezerik, runder-ribeye) liggen tussen de € 28 en € 36. Het 3-gangentheaterkeuzemenu staat voor € 45 op de kaart, een wisselend 4-gangenmenu kost € 59,50 (met voor € 29,50 een bijpassend wijnarrangement. Dat zijn serieuze prijzen, maar realistischer dan voorheen en de kwaliteit is top.

We hebben hier te maken met de hogeschool van de gastronomie.

ren en een spannend repertoire op te bouwen”. Behalve muziek is er ook literatuur. Schrijver, dichter en essayist Ilja Leonard Pfeijffer schrijft vier verhalen, telkens over twee mensen, die hij tussen de muziek voorleest. Schneemann: “Als het lukt en we zijn tevreden, dan gaan we het programma ook in het buitenland spelen. En daarna natuurlijk op cd”.

9

Nederlands Blazers Ensemble. Zondag 27 januari in de Nieuwe Kerk aan het Spui, 14.30 uur. Toegang € 24,50.

oldagen vol jong talent CATEGORIE Voorgerechten vanaf € 16 Hoofdgerechten vanaf € 17 (halve portie) Alle credit cards ADRES Circusplein 50 Telefoon 070 4167676 GEOPEND Di t/m zat. van 16 tot 22 uur (keuken) en zo. van 12 tot 19 uur. INTERNET www.restaurantlecirque.nl

+

Pieter van Loenen tijdens de eerste voorrondes van de Iordens Viooldagen. Foto: Co Broerse 4Adver tentie3

G e n i e t e n i n R e s t a u Ra n t J u l i e n In de komende maanden kunt u genieten van ons 5-gangen SeIzoen-menu: E 55,- per persoon, incl. apéritif, wijn en koffie of thee met lekkernijen.

•

Restaurant Julien Vos in Tuinstraat 2a 2514 BX Den Haag

Tel.: 070-365 86 02 [email protected] www.julien.nl

� Wilt u bij reserveren vermelden: ‘Seizoenmenu’

14

Cultuur

Vrijdag 25 januari 2008

Max Reger wantrouwde nieuwlichters

Componist met slechte reputatie

Aad van der Ven

Dat hij beter verdient, bleek bijvoorbeeld in 1980, toen het Residentie Orkest zo

Preludes

Kamermuziek en orgelmuziek: aan beide genres heeft Reger gedurende zijn hele muzikale loopbaan veel bijgedragen. De orgelmuziek sluit duidelijk aan bij die van Johann Sebastian Bach. Ook Reger componeerde preludes en fuga’s en bewerkte koralen. De organisten, niet verwend met hoogwaardige 19de-eeuwse composities van Duitse makelij, zijn hem daar dankbaar voor. In Regers kamermuziek is de relatie met Beethoven en Brahms, zijn andere grote voorbeelden, duidelijk aanwezig. De geest van deze meesters levend houden en aan volgende generaties doorgeven,

Goedkeuring

Toch is Reger niet ongevoelig gebleken voor de taal van met name Wagner. Zeker in zijn late kamermuziekwerken is vaak sprake van zwevende harmonieën die waarschijnlijk de goedkeuring van

‘Lieve Koningin’:

Knus met een scherp randje Door Vilan van de Loo Op 31 januari viert Beatrix haar zeventigste verjaardag. Ter ere van die dag verscheen ‘Lieve Koningin’ van Yvonne Keuls, een bundeling open brieven gericht aan de Majesteit. Een aantal daarvan verscheen eerder in de oude Haagsche Courant, en voor deze bescheiden uitgave schreef Yvonne Keuls er een aantal bij. De opdracht voorin het boek zet de toon: ‘Voor uw en mijn kleinkinderen’. Oma’s onder elkaar, die veel plezier beleven aan elk kleinkind (bij Keuls heet een kleinkind ook wel ‘oelepetoet’) en daarbij de moeilijke kanten van het bestaan onder ogen zien. De brieven zijn knus en gezellig en toch zitten er scherpe kantjes aan. Het knusse richt zich vooral op het omaschap, vanaf het eerste kleinkind in 2002 tot en met de hele groep in de laatste brief van 2005. Het boek werd onlang bij Paagman gepresenteerd en net als ‘Lieve Koningin’,

was die presentatie gezellig, maar ook was er dat scherpe randje. De schrijfster vertelde over de gouden combinatie van humor en maatschappijkritiek, die ze hanteert om daar gehoord te kunnen worden, waar ze haar stem wil laten klinken. Dat is wat ‘Lieve koningin’ betreft bij haar ‘omazuster’ en haar vaste publiek mag meelezen. Zelf werd ik een beetje wee van de knusheid, maar ik ben dan ook geen oma. Dus las ik vooral de scherpe randjes. Die kwam ik zeker tegen in de brief van 11 december 2004, bij het overlijden van Prins Bernhard. Toen, de lange rijen mensen die afscheid van de prins wilden nemen, de begrafenis in Delft, Nederland sprak over niets anders meer. Yvonne Keuls opent haar brief met: “U zult mij niet in de rij zien staan om een laatste groet te brengen aan uw vader”. Als verklaring: “Ik heb hem niet gekend en ik behoor niet tot de groep veteranen van de Prinses Irene Brigade die hem blindelings heeft aan-

beden”. Daarna passeren alle bedenkelijke feiten uit het leven van de prins de revue, waardoor ze weer vooraan staan in het geheugen en net als de verontwaardiging dreigt in te zetten, wendt de schrijfster die af: “Kan ik niet beter denken: Prinses Juliana heeft hem in al haar wijsheid vergiffenis geschonken? Zij heeft alles al gedaan, en wij krijgen straks weer gratis en voor niks een wervelende show in Delft. Bovendien, we wisten toch dat die aanstormende prins zich eens zou vergalopperen?”. Twintig brieven zijn het slechts, zeg ik ondankbaar, want ik had er graag veel meer gelezen, actueler, en dan ook over de kinderen en wat die generatie met het koninkrijk der Nederlanden moet beginnen. Meer! Meer! Meer! Yvonne Keuls: Lieve Koningin. Open brieven aan Beatrix. Anthos, 2008. ISBN 9789041412508; 7,50 euro. Meer informatie: www.YvonneKeuls.nl

Switch’08 brengt werk van moedige NDT’ers Door Ilse van Haastrecht Wanneer ziet iemand nu 15 dansstukken op één avond? Het verwerken van zoveel nieuwe indrukken vereist een openheid én concentratie die niet altijd even makkelijk is op te brengen.Tijdens de jaarlijkse NDT-workshop voor dansers ‘Switch’08’ kreeg het publiek een uitdagend programma voorgeschoteld. Zoals ieder jaar hebben de dansers van het Nederlands Danstheater 1 en 2 weer vol enthousiasme een voorstelling ten behoeve van het goede doel georganiseerd. De dansers krijgen de mogelijkheid om op het podium hun eigen werk te laten zien. Ze veranderen dus voor even van rol, van danser naar choreograaf, en leren wat er bij komt kijken om een dansstuk te maken. Opvallend is dat veel van de makers slim en inventief gebruik maakten van elementen als licht en decor. Het werken met Kylián en Lightfoot/León (meesters in spelen met het toneelbeeld) heeft duidelijk zijn sporen achtergelaten. De ideeën van de dansers komen anders naar voren wanneer de coulissen een deel van het toneel afbakenen, of wanneer het licht bijvoorbeeld een

kruis op de vloer afbeeldt. Het lijnenspel van licht op de vloer brengt zeker een toevoeging in het stuk van Lesley Telford, ‘Intersection’. Danser Kenta Kojiri staat als eenzaam individu op een leeg toneel en beweegt zoekend, soms in lange lijnen of juist klein en geïsoleerd. Een grote groep mensen komt binnen en volgt de diagonale lijnen op de grond terwijl ze simpelweg voorbij lopen. Het maakt Kojiri’s bewegingen alleen maar krachtiger. Dat choreograferen echt een vak apart is, merken we wanneer jonge danseres Maud de la Purification (NDT 2) in ‘Once upon a time, we all were children...’ haar boodschap nogal eenzijdig overbrengt. Na een dierlijke dans op geïmproviseerde cellomuziek van ongeveer twee minuten wordt het publiek vermoeid met een projectie van lappen tekst over de verwoestende effecten van de bio-industrie op onze wereld. Haar passievolle boodschap is hiermee direct duidelijk, helaas is er teveel tekst en zijn in haar dans weinig van de woorden terug te vinden. In het stuk van Marina Mascarell Martinez,‘The Eyes’ History’, wordt het

woord op een effectieve en ook ontroerende wijze ingezet. Een mannenstem licht een verhaal over een man en een vrouw in een appartement toe. Ivan Peréz voert de heldere, soms verhalende danstaal prachtig uit. Een mooi intiem moment in de choreografie is wanneer de man de vrouw overal naar toe beweegt; haar ledematen geven aan dat ze niet meer wil bewegen. Wanneer ze even later stilstaan en elkaar indringend aankijken is de ontroering compleet. In zeven minuten weet Martinez je een brok in de keel te bezorgen. De avond telde vele korte dansstukken met veel verschillende boodschappen. Met of zonder het gesproken woord, op een kaal toneel of met ingewikkelde belichting en decor. Allemaal bevatten ze oprechte ideeën die met veel passie door de dansers vorm hebben gekregen. Dat het een lange avond was en sommige ideeën niet heel secuur uitgevoerd waren, vergeten we maar even voor het goede doel; als aanmoediging naar de moedige switch van danser tot choreograaf. Gezien op 20 januari in het Lucent Danstheater.

de meester van Bayreuth hadden kunnen wegdragen. Er kan dan ook worden vastgesteld dat bijvoorbeeld het eerste deel van het Kwartet opus 121 even goed door de jonge Schönberg had kunnen zijn gecomponeerd. Verder hebben de kamermuziekwerken zonder piano het voordeel, dat ze uitermate doorzichtig klinken. Want wanneer Reger wel het klavier gebruikt laat hij zich soms gaan in massieve akkoorden, die hebben bijgedragen aan zijn verkeerde reputatie. Dat hij zich op latere leeftijd ontwikkelde tot een componist die fraai en geraffineerd voor orkest kon schrijven, was mede te danken, heeft hij zelf toegegeven, aan zijn werk als dirigent in Meiningen (1911-1914). Als chef van de hofkapel daar kon hij zijn eigen orkestwerken uitvoeren, waarbij hij zijn kennis omtrent instrumentatie snel kon bijspijkeren. Dat verklaart de kleurenrijkdom en de subtiliteit van bijvoorbeeld zijn ‘Tondichtingen nach A. Böcklin’ uit 1913, die soms een bijna impressionistische glans hebben. Een ander meesterwerk uit die tijd is de reeks variaties plus een fuga op een thema uit een van de pianosonates van Mozart. Deze partituur, waarin een simpel melodietje verrassende gedaanteverwisselingen ondergaat of omrankt wordt door mysterieuze tegenstemmen, behoort samen met de bekende stukken van Brahms en Elgar tot de fraaiste variatiewerken uit het romantische orkestrepertoire.

Terwijl andere grote componisten om hem heen, zoals Bruckner, Mahler en Richard Strauss, op handen worden gedragen blijft het vrij stil rond Reger. Hij

Voor de kunstenaar Wilhelm Thielmann was Max Reger een geliefd personage om karikaturen van te maken. Uitgave N.G. Elwert, Marburg. heeft geen symfonieën en geen opera’s geschreven. Misschien heeft dat hem parten gespeeld. Maar er is genoeg dat een herwaardering van zijn muziek ten volle rechtvaardigt. Schönberg Kwartet speelt werken van Bob Zimmerman, Sjostakovitsj en Reger. Op zaterdag 26/1, 20.15 uur, Nieuwe Kerk.

Vleugel voor Nationale Toneel De Stichting Nationale Toneelvrienden heeft deze week het gezelschap verblijd met een concertvleugel plus een financiële bijdrage aan de renovatie van de tuin. Bij elkaar goed voor een bedrag van 60.000 euro. In het verleden droegen de vrienden ook al bij aan de totstandkoming van het Paradijstheater boven in de Koninklijke Schouwburg en de Guido de Moorzaal. Voorts werd diverse keren steun geboden bij speciale projecten: van ringleidingen tot invalidentoiletten, van foto-exposities tot jubileumboeken. Vrienden-voorzitter Pim Romeijn liet

meteen weten dat dit de laatste actie van de stichting is. De NT-vriendenclub wordt namelijk samengevoegd met de Vrienden van de Koninklijke Schouwburg. De geldpot is dus compleet leeggemaakt om de feestelijke opening van de nieuwbouw van het Nationale Toneel aan de Schouwburgstraat extra luister bij te zetten. Inmiddels is het nieuwe NT Gebouw ook weer voorzien van de complete gevelbedekking. Een aantal metalen afdekplaten was kort na de ingebruikneming van de ene op de andere dag verdwenen.

Een ‘jazz-soos’ voor Den Haag Eerste nieuws deze week: de Regentenkamer is eruit. Nog niet helemaal uit het oude pand (Laan van Meerdervoort), maar wel wanneer het nieuwe podium (Lange Beestenmarkt 106/108) gaat draaien. Op 15 maart beginnen daar de officiële optredens. Voor die tijd wordt er ingewerkt en proefgedraaid. In februari al met op vrijdag 1 een latin jazz-avond van Armando Vidal & Friends en op 10 februari een diner variété in samenwerking met reizend restaurant Di Verso. Geen jazz, want anders zou jazzregentes Thea van Loon tegen zichzelf strijden. Want die dag treedt pianist René van Helsdingen in de óude Kamer op, met Jos Machtel op bas en Henk Zomer op drums. Meer nieuws. Via saxofonist Bob Rigter hoor ik dat het echtpaar Charles en Marijke Engels, een besloten jazzsoos wil beginnen aan de Koningin Emmakade. Het is nog in een vergunningaanvraag, praaten steunzoek-stadium, maar het gaat erom dat het níet commercieel wordt, dat het echt besloten blijft (‘om narigheid te voorkomen’, schrijft het echtpaar). En de naam Engels is bijna synoniem met jazz, stellen ze. Want er zijn nogal wat Engelsen jazz-actief. Allemaal drummers: John, Robbie en zus Truusje. (Wie steun wil betuigen: [email protected]). Terug naar de werkelijkheid van Den Haag met een greep uit wat er allemaal te beluisteren valt: de gracieuze Hilly Grace is nog altijd zingend te horen in de Posthoorn (‘Colors of Jazz’) op vrijdagavond, zondag is tenorsaxofonist Bob Rigter present in Herberg Vlietzigt. Linguist-inruste Bob is de trotse vader van Simon Rigter, kreeg van Big Ben Webster ooit persoonlijk diens sax aangereikt en speelde daarop (lees zijn romans ‘Jazz in de Oostzee’ en ‘Vreemd’) en is zo’n bop-blazer van de oude stempel. Lekker breed geluid, veel ruimte in de ballads die hij als een tweepersoonsbed voor je spreidt. Over zijn eigen kwartet zei hij eens: ‘Wij spelen geen sax, geen drums, geen piano, geen bas. Wij spelen kwartét’. Mooie instelling. Op diezelfde zondag brengt saxofonist Ruud Bergamin een nieuwe naam in the Fiddler aan de Riviervismarkt: trompettist Alphonso Makovec. En alvast, voor het te laat voor u is: volgende week vrijdag in De Tobbe zingt Lils Macintosh met begeleiding van de Hammond B-3 van Rob Mostert, de sax van Wouter Kiers en de drums van Maarten van Kruijswijk. Lils is een jazz-zangeres die het communiceren met het publiek tot een Kunst heeft verheven. Of ze nu Billie Holiday-stukken zingt of die van Leadbelly (hoor haar cd’s met die muziek). Ze is trouwens zondag a.s. al te zien in het NPS tv-programma ‘De Kunst’ waarin ze praat over haar nieuwste project, de cd-box ‘Surivlaams’ die ze maakte met o.a. Raymond van het Groenewoud. Ze belooft bovendien dat ze op tv een liedje zal zingen van haar vader. Want Lils komt uit een muzikale familie. Haar opa was Max Woiski en al werd die het bekendst met de hit ‘BB met R, dat is bruine bonen met rijst’, de jazz was ook hem niet vreemd.

door Bert Jansma

door

dat leek zijn roeping. Zelf schreef hij in 1914, twee jaar voordat een hartaanval hem op 43-jarige leeftijd fataal werd: ‘Ik kan uit de grond van mijn hart zeggen dat van alle levende componisten ik waarschijnlijk degene ben die het dichtst staat bij de grote meesters van ons rijke verleden’. Hij moest niets hebben van wat hij ‘de geperverteerde rommel’ noemde van de nieuwlichters, die achter Wagner en Richard Strauss aanliepen.

Jazz deze week

Menige musicus of muziekliefhebber kan met moeite een geeuw onderdrukken bij het horen van de naam Reger. Want die is ongeveer synoniem met Duitse logheid en ontoegankelijkheid. Met het imago van deze Beierse componist is iets faliekant mis gegaan.

dapper was een hele cyclus aan hem te wijden. Niet alleen orkestwerken, ook kamermuziek en liederen werden uitgevoerd. Toen werd duidelijk dat Max Reger (1873-1916) niet alleen doorwrochte fuga’s en andere polyfone kunststukken heeft geschreven, maar ook heel aantrekkelijke, poëtische muziek. Hetgeen niet wegneemt dat vooral nogal wat late werken van zijn hand ondanks die kwaliteiten door hun omvang en hun complexe harmonieën veel concentratie vereisen. Het Schönberg Kwartet durft het aan het laatste van Regers vier strijkkwartetten te spelen, opus 121, een werk waarin iets van de verhevenheid en concentratie van de late kamermuziek van Beethoven doorklinkt.

Cultuur

Vrijdag 25 januari 2008

15

Sylvie Guillem in Lucent Danstheater

Van topballerina naar exclusief modern ballet Sylvie Guillem staat internationaal bekend als de topballerina die zich tegenwoordig juist toelegt op kleinschalige, experimentele vormen van moderne dans. Holland Dance Event brengt zaterdag in het Lucent Danstheater het bejubelde duoprogramma ‘Push’, dat een samenwerking is van de Franse danseres met de Britse danser en choreograaf Russell Maliphant.

Gezichtsverlies

Die vrijheid werd haar niet gegund door het Parijse gezelschap. In 1988 stapte ze over naar The Royal Ballet. Dat bood de publiektrekkende ballerina een uitzonderlijk contract als ‘vaste gast sterdanseres’. Ze hoefde slechts vijfentwintig voorstellingen per seizoen bij de groep te dansen. De rest kon ze reserveren voor interessante aanbiedingen elders. Haar vertrek uit Parijs betekende groot gezichtsverlies waarvoor de minister van cultuur zich moest verantwoorden. In Engeland ontstond ook commotie. Gezaghebbende critici zagen met de komst van de Française de Engelse ingetogen lyrische stijl ten onder gaan. Ook zou ze geen oog hebben voor rolinterpretatie maar uitsluitend voor dansvirtuositeit. Ondanks de antistemming in de pers werd Guillem de publiekslieveling. In Parijs kon je op de valreep nog wel een kaartje bemachtigen voor haar optreden in Romeo et Juliette, in Londen moest je vanaf acht uur ‘s ochtends in de rij staan voor een ticket voor Manon. Ze danste deze rol dan ook vol overgave, al had ze ruzie met de maker, Kenneth Macmillan. Beter was haar relatie met meer eigentijdse makers van wie drie grote meesters speciaal werk voor haar creëerden. De onlangs overleden Franse choreograaf Maurice Béjart benutte haar heldere lijnen en lange balansen, maar trachtte evenzeer door te dringen in haar innerlijk. Hij maakte op haar zijn ballet Sissi Impératrice. Béjart voelde namelijk een gelijkenis tussen de eenzame Habsburgse keizerin en de gedreven Guillem, die naar zijn idee ook erg eenzaam kon zijn. De Zweed Mats Ek raakte eveneens geïntrigeerd door Guillem, die uiterlijk wel ‘cool’ overkomt, maar over een geheimzinnige kracht beschikt. Hij maakte voor haar de weergaloze solo Wet Woman en het surrealistische duet Smoke, dat ze met Niklas Ek danste. Zij voelde Eks krachtige en expressieve stijl fantastisch aan, als een geboren ‘down to earth’ ballerina.

door Isabella Lanz

Met ‘Push’ bewijst Sylvie Guillem wederom dat haar mentaliteit minstens zo stevig en flexibel is als haar lichaam. Ooit werd ze gehouden voor grillige étoile en modieuze ster. Ze ontpopte zich daarentegen tot geëmancipeerde danseres, die haar carrière telkens op een cruciaal moment een zinvolle wending geeft, op zoek naar verbreding en verdieping. Die transformatie van op en top klassieke ballerina, naar moderne ballerina tot aan een eigentijdse danseres heeft Guillem zelf bewerkstelligd. Na als étoile bij het Ballet de l’Opéra de Paris en vervolgens als sterdanseres bij The Royal Ballet te hebben gedanst, gaf ze haar carrière recent een nieuwe impuls. Ze nodigt eigentijdse makers uit om met haar te werken, zoals Russel Maliphant. Ook ging ze in op de uitnodiging van de Brits-Indiase choreograaf Akram Kahn. Hun werk vergt van de 40+ danseres geen virtuoze spitzendans maar vraagt om een ander soort expressie, een andere invulling, die haar goed past. Deze zomer programmeerde Holland Festival Kahns Sacred Monsters. Daarin danste ze een even ontroerende als geestige dialoog met de aardse kathak-danser Kahn. Het was bijzonder om te zien hoe Guillem haar charisma behoudt als ze simpelweg zit en toekijkt. Ook zonder technische hoogstandjes fascineert ze: met dat uitzonderlijke lijf dat ze naar believen rekt en plooit, met haar muzikaliteit en superieure timing. Bovenal boeit ze door haar toegewijde concentratie en intense manier van bewegen. Klasse heeft ze ook zonder klassiek ballet.

Bobkapsel

Een langdurige samenwerking ontstond, nog in Parijs met William Forsythe. Hij ontdekte in haar de eigentijdse ballerina die zijn klassieke dans kon deconstrueren en excelleerde in zijn off-balance stijl. Haar transformatie van klassieke ballerina naar Forsythe danseres werd bezegeld in haar look: een zwart bobkapsel in jaren ‘20 stijl. Op deze reeks grote eigentijdse makers volgde recent haar samenwerking met een nieuwe generatie makers uit de hoek van de moderne dans. Kahn is als uitgelezen eclecticus op zoek naar raakvlakken tussen westers en niet-westers. Ook Russell Maliphant doet aan cross-over. Hij integreert elementen van Braziliaanse capoeira, Chinese tai chi en Indiase yoga in zijn westerse moderne dans. En betrekt daarbij Amerikaanse contactimprovisaties en bodytherapieën. Aan zijn op ‘flow and energy’ gebaseerde dans voegt hij licht toe als wezenlijk theatraal element. In combinatie met de superieure Guillem levert dat exclusieve moderne dans op.

Hemelhoog

Ook in Den Haag was die ‘nieuwe’ Guillem al eerder te zien. Het Holland Dance Festival bracht in 2005 het programma ‘Rise and Fall’, waarin ze danste met de voormalige Royal Ballet-solisten Michael Nunn en William Trevitt. In Broken Fall (2003) hief een van The Ballet Boyz de kostbare diva hemelhoog, liet haar diep vallen en ving haar net boven het podium op. Dat was bloedstollende conceptuele dans die duidelijk maakte dat Guillem het risico niet schuwt, fysiek niet, maar evenmin in overdrachtelijke zin, door zich te begeven op de meest eigentijdse danspaden. De uitdaging van ‘nieuw en anders’ heeft de eigengereide Guillem altijd al gezocht. Haar carrière begon in feite met een koerswijzing. Sylvie Guillem (Parijs, 1965) was tot haar elfde jaar een talentvolle turnster tot ze besloot zich toe te leggen op klassiek ballet. Ze werd aangenomen aan de balletopleiding verbonden aan het Ballet de l’Opéra de Paris. Haar atleti-

Scène uit ‘Push’ met Sylvie Guillem en Russell Maliphant. Foto: Bill Cooper sche bouw (lange armen en lange benen, ijzersterke spieren, sterke en soepele rug) kwamen ook bij ballet van pas, evenals haar wilskracht en uithoudingsvermogen. Ze was goed. Op haar zestiende kon ze gaan dansen bij het Parijse balletgezel-

schap. Op haar negentiende was ze eerste soliste. Haar debuut als Odette/Odile in Het Zwanenmeer was zo goed dat balletdirecteur Rudolf Nureyev haar op het podium uitriep tot étoile. Ze maakte de eervolle titel meer dan waar, in de

hoofdrollen van de romantisch klassieke balletten en in het neoklassieke werk van George Balanchine. Daarnaast deed ze gastoptredens bij de meest prestigieuze gezelschappen: Kirov Ballet, New York City Ballet, American Ballet Theater.

Holland Dance Event met ‘Push’: Sylvie Guillem & Russell Maliphant. 26 januari in Lucent Danstheater. Inl.: www.lucentdanstheater.nl zie ook www.sylvieguillem.com

4Adver tentie3

HOLLANDSE SPOOR

eerbetoon aan Den Haag, de liefde en vrijheid

www.nationaletoneel.nl

Het nieuwe Nationale Toneel Gebouw aan de Schouwburgstraat 8 wordt feestelijk, luidruchtig en officieel geopend met Hollandse Spoor, een speciaal voor deze gelegenheid geschreven muziektheaterproductie over een plek waar het nooit saai toeven is. Met een mix van Haagse Hopjes, ADO, politiek, Nederlands-Indië, Spinoza en Schilderswijk wordt Hollandse Spoor een eerbetoon aan Den Haag, de liefde en vrijheid.

voorstellingen t/m 1 maart 2008 kaartverkoop via Koninklijke Schouwburg: 0900-3456789 €0,10 pm

16

Cultuur

Vrijdag 25 januari 2008

Zacht nieuws overheerst bij Zilveren Camera door

Babeth Knol

De uitreiking van de Zilveren Camera heeft altijd veel weg van de jaaroverzichten die iedere decembermaand de revue passeren. Zo ook deze 59ste editie, dit keer in het Haagse Fotomuseum. Mark van der Zouw fotografeerde de gestrande reizigers tijdens de januaristorm. Een dreigend uitziende Bokito, met in de reflectie van zijn glaswand de blije gezichten van kinderen, een verhalend beeld van Jan de Groen over de grootste mediahype van 2007. Matty van Wijnbergen is een terechte winnaar in de categorie ‘Sport – enkel’ met zijn close-up van één van de jonge spelers na de finale van het EK voetbal onder de 21 jaar. Besmeurd met modder en grassprietjes en zijn gezicht vertrokken in een gelukzalige grimas is deze speler de verpersoonlijking van de euforie na een toernooi lang ploeteren. De scholierenprotesten blijken een fotogeniek onderwerp en zijn met 9 foto’s (een serie en een enkele foto) goed vertegenwoordigd. De winnende foto komt van Martijn Beekman, fotograaf voor de Volkskrant. Uit de 8.417 foto’s die werden ingezonden door 337 fotografen werd zijn foto van drie VVD-coryfeeën uitgeroepen tot winnaar. In zichzelf gekeerd en in dubio tussen strijdlust en verslagenheid zitten zij op 26 september in de auto na de mislukte besprekingen over de zetel van Rita Verdonk. Een mooie illustratie bij een opzienbarende politieke ontwikkeling. Dat het geen toevalstreffer betreft, bewijst Beekman met een totaalscore van een eerste en tweede prijs in de categorie landelijk nieuws, een eerste prijs in de categorie portretten én een eerdere overwinning in

1996. Wat opvalt is dat het zogenaamde ‘zachte nieuws’ overheerst. Geen rellen in probleemwijken als Ondiep of Slotervaart, geen bosbranden en niet het proces tegen de Hells Angels. Wél een serie foto’s over Priscilla die eindelijk gaat trouwen met haar vriend Hoessein nadat hij een gevangenisstraf heeft uitgezeten. Zij kijkt trots in de camera als haar aanstaande zijn spieren spant. Andere foto’s tonen de onzekerheid waarmee zij lijkt te worstelen. Ook andere fotografen richten zich meer op maatschappelijke verschijnselen dan dat zij op nieuwsfeiten jagen. Reyer Boxem wint de eerste prijs in de categorie ‘Dagelijks nieuws – serie’ met zijn foto’s over de TT in Assen. Heeft deze foto betrekking op een memorabel nieuwsmoment uit 2007? Nee. Maar de series is met de uitzinnig dronken dansende TT-bezoekers en overvliegende motorfietsen één van de juweeltjes van de expositie. Slaat u ook vooral de ontwapenende foto die Robin Utrecht van Koningin Beatrix maakte niet over.

Hoopvolle

beelden

Tegelijk met de Zilveren Camera werden twee andere fotografieprijzen uitgereikt. Ilvy Njiokiktjien won de Canon oeuvre prijs voor talent tot 30 jaar. Deze 23-jarige fotografe verrast met haar poëtische, hoopvolle beelden van veelal Afrikaanse landen waardoor zij reist. Op dit moment trekt zij van Johannesburg naar Nederland per auto en deelt zij fotocamera’s uit aan passanten op haar reis. Een tocht die ongetwijfeld meer interessant materiaal op zal leveren. Misschien wel de beste kans om de iconografische kwaliteit van winnende foto’s uit vorige edities te evenaren (zoals de foto van een roerloze Pim Fortuyn door Robin

De winnende foto. Den Haag, 26 september 2007. De VVD-ereleden Erica Terpstra, Henk Vonhoff en Frits Korthals Altes hebben tevergeefs geprobeerd Rita Verdonk ertoe te bewegen haar kamerzetel op te geven en vertrekken gezamenlijk in een auto. De foto kwam te laat om nog in De Volkskrant van de volgende dag te worden geplaatst. Daarna was het nieuws eraf. Foto: Martijn Beekman Utrecht, nog steeds op ieders netvlies gegriefd staat) maken de indringende zwart-wit foto’s van Dirk-Jan Visser, uitgeroepen tot fotojournalist van het jaar voor zijn hele oeuvre. De foto van de Zimbabwaanse vluchteling die door een gat in een hek naar Zuid-Afrika stapt beklijft. Net als het jongetje dat met zijn boodschappenmandje in een Zimbabwaanse supermarkt staat. De overweldigend lege schappen om hem heen vatten in één beeld alle korte nieuwsberichten over de dramatische voedseltekorten in het land samen.

D e f e n s i e f o t o g r aa f

Een inzending die in ieder geval nog een staartje krijgt is die van defensiefotograaf Sjoerd Hilckmann. In de weken voor de uitreiking barstte de discussie omtrent

Duitse kunstenaar Helmut Dick in West

Rhijn

Wie in 2006 Art Rotterdam bezocht, heeft wellicht zonder het te weten Helmut Dick (Bonn-Duisdorf, 1969) wel zien rondlopen. Zijn verschijning was nogal opvallend: keurig in het pak, met op zijn hoofd een schapenlijf, de poten vooruit. De eerste reactie die zo’n volslagen absurd beeld oproept, is precies waar Dick ook in andere werken op mikt: ‘Wat is hier in hemelsnaam aan de hand?’ In een ander werk, gemaakt in het kader van de Prix de Rome 2003, reed een witte Mercedes door Den Haag waaruit langzaam een herdershond met verband om zijn kop door het dak opdook. Op de website van Galerie West, waar Dick momenteel exposeert, is een videoregistratie te zien van deze bewegende sculptuur: The Rising Dog. De verbaasde blikken die de hond ongetwijfeld moet hebben opgeroepen zijn helaas in de video niet zo goed te zien. Want daar gaat het Dick juist om: iets teweegbrengen bij de toeschouwer, overigens zonder precies te willen bepalen wat dat voor reactie zou moeten zijn. Zijn performances zijn op verschillende manieren te interpreteren, van sociaal engagement met hoger doel tot simpele, platte humor. Voor deze tentoonstelling stelde Dick de tekenaar Frank Jan van der Laan (Drachten, 1970), een voormalig medestudent aan het Sandberg Instituut, voor om samen te exposeren. Hun werk lijkt in eerste instantie niet direct met elkaar te maken te hebben. Zo maakt Dick video’s en werken in de openbare ruimte, meestal van voorbijgaande aard en met allerlei soorten materiaal. Van der Laan beperkt zich in zijn medium; hij tekent, veelal op grote vellen papier. Een veel ambachtelij-

Levensgrote kartonnen figuren van zichzelf. Foto: PR

‘Zilveren camera 2007’ t/m 16 maart 2008 in Fotomuseum Den Haag, Stadhouderslaan 43, Den Haag. Open: dinsdag t/m zondag van 12.00 tot 18.00 uur. Meer informatie: www.fotomuseumdenhaag.nl of www.zilverencamera.nl

Het wereldbeeld van Fons Elders

Wat is hier aan de hand? door Lynne van

zijn deelname los. Hoewel de kwaliteit van de foto’s van goed niveau is, wordt getwijfeld aan de journalistieke onafhankelijkheid van de maker. Op 12 februari zal een debat over dit onderwerp plaatsvinden in Nieuwspoort. Het is niet onwaarschijnlijk dat er, geheel volgens poldermodel, tijdens de zestigste editie een negende categorie aan de wedstrijd zal worden toegevoegd.

ker manier van werken, zeker aangezien hij het liefst werkt met inkt en een ouderwetse kroontjespen. In langzaam getrokken lijnen presenteert hij zwart-witte werelden die soms ogen alsof ze echt zouden kunnen zijn, maar vaak ook even absurd zijn als de handelingen van Dick. Verder valt bij Van der Laan op dat de plaatsen die hij tekent slechts bewoond lijken te worden door auto’s, beesten en robots. Er is wel bedrijvigheid, maar nergens zijn mensen te bekennen. De enkele mensfiguren die te vinden zijn blijken bij nader inzien een sculptuur, een schildering of een bordfiguur. Zo blijkt ook bij Helmut Dick iets aan de hand te zijn met de verschijning van mensen en van hemzelf in het werk. Wie een schaap op zijn hoofd draagt is immers wel lijfelijk aanwezig, maar tegelijkertijd onbereikbaar. De hoofdrolspeler in de werken is vaak niet herkenbaar, bijvoorbeeld omdat zijn hoofd is ingegraven, omdat zijn motorhelm bedekt is met dode vliegen, of omdat uitsluitend is ingezoomd op de geslachtsdelen. En over bordfiguren gesproken: in een performance in New Delhi laadde Dick 32 levensgrote kartonnen figuren van zichzelf uit een wagen en stelde deze op een plein op. Overal stonden ‘Helmut Dicks’ en tegelijkertijd was er maar één echte. ‘Helmut Dick recent works - Frank Jan van der Laan drawings’, t/m 23 februari 2008 te zien in Galerie West, Groenewegje 136, Den Haag. Open: woensdag t/m zaterdag van 12.00 tot 18.00 uur, of op afspraak.

Zwemmen, rennen en vliegen door ideeën door

Babeth Knol

Het beeld van de filosoof die niets anders doet dan nadenken en praten blijkt achterhaald. Fons Elders, filosoof en als emeritus hoogleraar verbonden aan de Universiteit voor Humanistiek in Utrecht, is het levende bewijs. Vanaf 11 januari geeft hij een reeks van twaalf lezingen aan de Vrije Academie onder het thema ‘Mijn wereldbeeld’. Hoewel hij graag en veel over zijn ideeën praat, voert hij ze met dezelfde passie uit. Hij is druk bezig met het werven van financiers voor een conferentieoord in Italië. Een vervolg op het experimentele woningbouwproject ‘Vierwindenhuis’ dat hij in 1989 realiseerde met de Italiaanse architect Gian Piero Frassinelli. Na een reis door Japan ontwikkelde hij onlangs het ‘Haiku quartet game’: 52 haiku’s, opgedeeld in dertien series, met een begeleidend kaartje dat de inspiratiebronnen voor deze korte Japanse verzen onthult. In samenwerking met de Nederlandse Moslim Omroep is hij op dit moment bezig met het ontwikkelen van een serie televisie-interviews. Doel is om de wederzijdse onwetendheid tussen de westerse en niet-westerse wereld te verminderen. Een recent interview dat Fons Elders hield met de wereldberoemde filosoof Noam Chomsky, oude bekende door eerdere interviews en groot inspirator om zijn vermogen tot transcultureel denken, lijkt nieuw leven te hebben gegeven aan zijn interesse voor ‘the clash of civilisations’ én aan zijn afkeer van de huidige Nederlandse tendens tot ‘angsthazerij’. Dat hij gevraagd wordt voor de serie lezingen in de Vrije Academie, waar men zich specifiek richt op niet-westerse cultuur en de raak- en botsvlakken met de eigen westerse, is dan ook niet verbazend. Dat hij daartegen ‘ja’ zei, evenmin. “Ingrid Rollema (directeur van de Vrije Academie) is natuurlijk een onweerstaanbare dame”. Bovendien heeft Fons Elders goede herinneringen aan vroegere voordrachten op dit “enigszins anarchistisch instituut” én aan de stad zelf. Den Haag heeft door de tegenstellingen in de stad (het alom bekende zand versus veen) een bijzondere voedingsbodem voor culturele activiteit. “Niet zo leuk om te horen voor architecten en planologen, maar de ziel van een stad kun je niet herleiden tot plattegronden. Dat blijft iets van de collectieve identiteit. Die ziel wordt vaak het beste verwoord door poëten en

zangers”. Of door Van Kooten en De Bie. “Zij zíjn de orale cultuur van Den Haag”. In de lezingen zal Fons Elders voor de toehoorders zijn eigen wereldbeeld ontrafelen. Focus daarbij is om te laten zien hoe een wereldbeeld ontstaat. Volgens Elders zijn er zeven universele sleutels die je als uitgangspunt kunt gebruiken, die hij al eerder omschreef in het artikel “the seven keys of any worldview”: taal, kennis, werkelijkheidsbeeld, mensbeeld, ethiek, esthetiek en methodos. De laatste sleutel heeft te maken met het gekozen levenspad. Gelooft u in lotsbestemming? In maakbaarheid van de samenleving? Kiezen voor een theorie brengt een route met zich mee.

Intuïtie

Gaandeweg het gesprek wordt duidelijk dat de ‘methodos’ van Elders zelf sterk geënt is op het idee van permanente verandering en vertrouwen op je eigen kennis en intuïtie (of wat Elders noemt ‘weten dat je weet’). Ideeën die ook voorkomen in mystieke godsdienstige tradities als Soefisme of Boeddhisme. “Het is verkeerd om te denken dat zekerheid voortkomt uit vasthouden aan standpunten. Je leert zekerheid ontwikkelen doordat je hebt leren zwemmen, vliegen, rennen door ideeën. Het is geen schande om van opvatting te veranderen. Doordat je niets hoeft te verdedigen neemt je zekerheid toe”. Filosofen van alle tijden komen in zijn verhalen en anekdotes voorbij. Plato, Parminedes, Freud, Reich, Chomsky. Betekent dit dat alleen gevorderde filosofiestudenten aan de cursus kunnen deelnemen? Volgens Fons Elders is voorbereiding voor de cursus niet nodig en zelfs niet echt gewenst. “Als het kopje leeg is, dan kan er iets in”. Even daarna biecht hij echter op dat een student hem ooit heeft verteld dat het anderhalf jaar duurde voor zij zijn colleges echt kon volgen. Het kan dus geen kwaad om op zijn zeer uitgebreide website alvast een aantal artikelen te lezen om wat te ‘wennen’ aan zijn manier van denken. ‘Mijn wereldbeeld’ door Fons Elders, vrijdagmiddag 14.00 tot 17.00 in de Vrije Academie, Paviljoensgracht 20, Den Haag. Data: 25/1, 8/2, 22/2, 7/3, 4/4, 18/4, 9/5, 23/5, 30/5, 6/6, 20/6 Meer informatie: www.fonselders.nl of www.vrijeacademie.org

4Adver tentie3

selexyz verwijs organiseert een open podium met Haagse dichters die voordragen uit eigen werk. Met o.a. Maarten Willems, John Leefmans, Edith de Gilde, Gerrit Vennema, Ronald da Costa, Sylvia de Tombe, Jan Bervoets, Rik Comello en een flitsoptreden van Harry Zevenbergen. Kom kijken en luisteren naar het poëzietalent uit Den Haag! U bent van harte welkom op donderdag 31 januari om 19.30 uur bij selexyz verwijs

passage 39 den haag www.selexyz.nl

Martin

RAVA Houtwijk trainer Wout Pronk:

‘Ik ben een voetbaljunk’ komen. Betalen is niet aan de orde, maar de spullen liggen netjes klaar, er is elke donderdagavond een kok die fantastisch kookt en in de winterstop hadden we een trainingskamp georganiseerd”. Al op jonge leeftijd werd Wout Pronk besmet met het voetbalvirus. Pronk: “Ik woonde in Transvaal en voor mij en m’n vriendjes bestond alleen voetbal en school. Andere dingen waren onbelangrijk”. Pronk wilde graag lid worden van een vereniging, maar bij de meeste clubs kon je pas terecht op je tiende. Pronk: “Bij FC Kranenburg kon je ballen als je acht werd, dus voor mij werd het Kranenburg. Prachtig, ik sliep wel eens met mijn shirt aan in bed, zo mooi vond ik het om voetballer te zijn”. Na Kranenburg speelde Pronk voor Scheveningen, VIOS en uiteindelijk ADO. Pronk: “Mooie tijd bij Scheveningen. Ik heb er zaterdag en zondag gespeeld en al op mijn 18de haalde ik het eerste elftal. Later kwam ADO en dat was toen een hele grote club. Na verloop van tijd kon ik er behalve spelen ook trainer worden van de B-jeugd”. Die kans om zich te ontwikkelen tot trainer greep de toen 26-jarige Pronk met beide handen aan. Nog even overleggend met zijn spelers. Foto: C&R

Bij veel Haagse voetbalclubs staan jonge trainers aan het roer. Bij RAVA Houtwijk staat een ‘oude rot’ voor de groep: Wout Pronk (55). Niet meer zo piep, maar nog even gedreven en ambitieus als in de beginjaren van zijn lange carrière. En dat slaat aan. door

17

Sport

Vrijdag 25 januari 2008

Bert Tielemans

“Laat je zien Evert, laat je nou zieééén jongen!”. Naast de dug out geeft Wout Pronk gedreven aanwijzingen aan zijn elftal. Ook al betreft het slechts een oefenwedstrijd tegen Duindorp SV, de trainer van de Vierdeklasser uit Houtwijk blijft 90 minuten lang oplettend coachen. Pronk, later tijdens de wedstrijd tegen de bank: “Wat een schitterende goal was dat van Evert hé jongens, wat een aanval, dat is genieten jongens”.

Pronk is een bekende verschijning binnen het Haagse amateurvoetbal. Zijn trainersloopbaan bracht hem bij vele clubs. Wilhelmus, Quick Steps, SV ’35, PSG/Vogel, SVV Scheveningen, ADO en De Postduiven bijvoorbeeld. Dit seizoen zwaait hij de scepter bij RAVA Houtwijk. Pronk: “Ik heb de diploma’s om te trainen tot en met de Tweede Klasse. Maar het niveau van de vereniging maakt mij niet zoveel uit. Als er maar een mooie uitdaging ligt, de club hogerop wil en ik er met een goede staf kan werken”. Het jonge elftal van de oranjehemden doet het momenteel goed in de top van de Zondag Vierde Klasse C. Pronk daarover: “Vorig seizoen degradeerde de club. Gelijk vertrokken er een stuk of zeven spelers. Samen met de tweede trainer, Gerard van de Niet, zijn we op zoek gegaan naar jonge jongens die bij andere verenigingen net uit de boot vielen voor het eerste elftal. Hier zijn de randvoorwaarden goed en daarom wilde er wel een paar naar RAVA

Statistieken

Wout Pronk is dag en nacht met voetbal bezig. “Eigenlijk ben ik een voetbaljunk. Toen ik mijn vrouw leerde kennen, heb ik het ook eerlijk gezegd. Voor mij komt eerst het voetbal, dan pas het meisje”. Pronk is gek van statistieken, schema’s en grafieken. Niet verwonderlijk als archivaris van het Landbouw Economisch Instituut in Den Haag. “Ik houd alles bij. Gele kaarten, wissels, opstellingen alles. En dat al 26 jaar. Gewoon in een eenvoudig ringbandje. Met een computer heb ik het wel eens geprobeerd, maar dat is niks voor mij. Die gegevens helpen me in de voorbereiding voor de volgende wedstrijd. Ik wil altijd winnen en dan moet je er alles voor doen”. “Mijn voetbalvisie is eenvoudig. Verover snel de bal en speel naar voren. Daar maak je goals. Maar je moet wel realistisch zijn. Elke trainer is zo goed als zijn groep en zijn staf. Vergeet vooral die staf niet. Ik kan wel bezeten zijn van voetbal, maar alle mensen erom heen moeten dat overnemen om resultaat te bereiken”. Pronk heeft heel wat kampioenschappen gewonnen. Pronk: “Dat is natuurlijk altijd een hoogtepunt. Maar mis-

Open brief

Geachte heer De Haan, beste Foppe, Vanaf het moment dat Jong Oranje zich plaatste voor de Olympische Spelen in Beijing, regent het bij u sollicitaties van voetballers die zo volledig over the hill zijn dat de heuvel niet eens meer in zicht is, om als één van de drie dispensatiespelers mee te mogen naar het prestigieuze toernooi. Aangezien u na het voordragen van de al lang niet meer serieus te nemen Louis van Gaal als bondscoach, zelf ook nog maar moeilijk serieus te nemen bent, dacht ik: Ik klim in de pen. Erwin Koeman stelde begin 1988 in Voetbal International zelfs als schoenenpoetser mee naar het EK te willen. Het EK dat Oranje vervolgens won. Ik bedoel maar. Tijdens dat toernooi was de oudste Koeman overigens al snel basisspeler, dus dat lijkt me wat betreft mijn rol tijdens De Spelen een aardig beginpunt. Nu stond Erwin hangende linksbuiten, een positie waar ik me absoluut niet te groot voor voel, maar ja, wat moeten we dan met Royston Drenthe? Die jongen moet nog groeien, en omdat het collectief boven alles gaat, verklaar ik me – tof als ik ben – bij deze bereid om een plaatsje naar het midden op te schuiven en de rol van spelmaker te bekleden.

schien beleefde ik wel mijn mooiste momenten na een degradatie wanneer het bestuur me toch direct vroeg nog een jaar te blijven. Dan waarderen ze dus je werkwijze”.

Bacil

Dertig jaar trainerschap heeft maar één echt dieptepunt opgeleverd. Pronk wil er eigenlijk niet op terugkijken. “Ik ben ooit gevraagd om Kranenburg te trainen. Aan de vooravond van de gloriejaren, dus dat was voor mij de kans om me te bewijzen als trainer op een hoog niveau. Het mocht

Daarnaast verzeker ik u dat ik er geen enkele moeite mee heb om mijn werkgebied tijdens de wedstrijden te beperken tot pakweg tien vierkante meter. Op generlei wijze zou ik het op mijn geweten willen hebben bij in het vaarwater van talentvolle teamgenoten te treden. U zult het met me eens zijn dat als we willen dat jonge mensen zich ontwikkelen, we ze verantwoordelijkheden (lees: loopwerk te doen) moeten geven. Georganiseerd als u bent, heeft u mijn CV ongetwijfeld op uw bureau liggen. Voor de volledigheid toch nog even mijn – bijgewerkte – hoogtepunten: 1984: Winnaar Visserijbokaal, straattoernooi tweede binnenhaven Scheveningen. Citaat Martin Jol die de prijs kwam uitreiken: ‘Goed gedaan, jongen. Gefeliciteerd.’ 1987: Door middel van loeiharde overtreding uitschakelen van Georgie Davis, ex-winnaar Soundmixshow en spelend bij DSO uit Zoetermeer. Citaat Georgie Davis: Niet voor publicatie geschikt. 2006: Drie keer correct gevlagd voor buitenspel in duel tegen SV Polanen 3. 2007: Vlammend afstandschot tegen RAS 2. ’t Is dat die keeper hem tegenhield, anders was ‘ie er nog ingegaan ook.

Martin

van

Z aa n e n

niet zo zijn, want al in de voorbereiding kwam ik in conflict met de voorzitter. Kan gebeuren. Zoiets overkomt elke trainer in zijn loopbaan en dan moet je weg. Maar ja, hoe had het er allemaal uit gezien als ik met Kranenburg wat van die grote successen had meegemaakt?” Pronk sluit direct weer vrolijk af. “Weet je wat ik nou echt fantastisch vind? Dat jongens die bij mij hebben getraind, doorbreken als trainer. Bert de Best bij DHC, Dickie Sloos bij Tonegido en Pierre Schultz bij DSO bijvoorbeeld. Dat voetbalbacil heb ik ze meegegeven”.

Puinduinrun, een crossloop om bij stil te staan De jaarlijkse Puinduinrun, de zwaarste crossloop van West-Nederland, staat zondag 27 januari op de rol. Organisator RTC (Residentie Triatlon Club) wil rond het evenement de aandacht vestigen op donorregistratie. Een wens ingegeven door het bijzondere verhaal van Hagenaar Wouter Duinisveld (30), lid van RTC en sinds enkele maanden in het bezit van een donorhart.

Erasmus, waar men erachter kwam dat er zich een virus had genesteld in mijn linkerhartkamer. Bovendien werd ik nog eens behoorlijk ziek vanwege een buikgriep. Ik moest in quarantaine”. Later hoorde hij van zijn ouders en vriendin dat hij in die periode vreselijk depressief was. Van de sportgekke, ambitieuze Wouter was helemaal niets meer over. “Op 11 januari vorig jaar kreeg ik vier keer hartritmestoornissen. Mijn hartfunctie was inmiddels gedaald tot vijf procent. Er moest snel worden gehan-

deld. Een kunsthart moest de pompfunctie van mijn hart gaan overnemen. Acht uur duurde de operatie. Eenmaal wakker was ik helemaal omgeven door drains die vocht en bloed moesten afvoeren. Ik bedacht me dat ik nu in leven werd gehouden door een machine”.

Risico

“Na drie weken kon ik zelfstandig lopen, maar moest wel oppassen voor infecties. Daarna ben ik nog geopereerd om wat lekkages te dichten, of zoals de chirurg zei

Door Jimmy Grondstra Wouter Duinisveld was anderhalf geleden in de kracht van zijn leven. Hij stond op het punt om in Voorburg samen te gaan wonen en bovendien wilde hij brandweerofficier worden. Een echte sportfanaat. Een schouderblessure maakte een einde aan zijn rugbycarrière bij de Haagsche Rugby Club, waar hij het tot jeugdinternational had geschopt. Een nieuwe uitdaging wachtte hem: het volbrengen van een triatlon. Daarom sloot hij zich aan bij RTC. Zes dagen per week trainde hij hard om die droom te verwezenlijken. Tot de dag dat de dienstdoende cardioloog in het Rotterdamse Erasmus Ziekenhuis zei dat het lopen van een triatlon bij een droom zou blijven. Duinisveld: “Het begon in november 2006 met een onschuldige griep. Antibiotica werd voorgeschreven, maar mijn situatie werd alleen maar slechter. In het Bronovo ziekenhuis werd ik onderzocht. Mijn hartfunctie was afgenomen tot 20 procent. Kon nog maar vijf minuten wandelen, terwijl ik toch een goede conditie had. Ik kwam op de hartbewaking terecht. De artsen stonden voor een raadsel. Snel werd ik overgeplaatst naar het

“wat steekjes bij te zetten”. Het ging zodanig goed dat ik half april weer naar huis mocht. Met mijn ‘mobiele hartmachine’ mocht ik thuis wachten op een harttransplantatie. Dan vraag je je wel eens af waarom niet meer mensen dat donorcodicil hebben ingevuld. De steun van mijn familie en mijn positieve instelling hebben me toen op de been gehouden. Pas op 6 augustus werd ik ’s nachts opgeroepen omdat er mogelijk een donorhart beschikbaar zou zijn. Eenmaal in het Erasmus aangekomen, werd ik klaargemaakt voor de operatie”.

Vervolgt: “Na een inspectie van het donorhart besloten de doktoren het risico niet te nemen. In eerste instantie een grote teleurstelling, maar het feit dat ze geen ‘kantjeboordhart’ plaatsten, gaf me toch weer een goed gevoel. Een lekkende slagader vanwege het inbrengen van het infuus die nacht zorgde voor een grote terugslag. Daardoor lag ik weer twee weken in het ziekenhuis. Toen ik thuis kwam kon ik helemaal niets meer. Door mijn sportachtergrond was ik echter snel weer op kracht en het wachten was op een nieuw donorhart. Begin oktober werd ik ’s nachts gebeld. Nu was het donorhart, van een man van mijn leeftijd, wel geschikt. Na zeven uur opereren kwam ik weer bij”.

Nieuwe

doelen

“Daarna ging alles, voor mijn gevoel, heel snel. Op 9 november mocht ik naar huis. Ik moest weer vertrouwen krijgen in mijn nieuwe hart. Momenteel ben ik nog iedere twee weken onder controle, maar alles gaat goed. Iedere dag zit ik nu twintig minuten op de hometrainer, wandel wat en doe boodschappen. Dat moet ik verder zien uit te bouwen, mezelf nieuwe doelen stellen. Van de zomer wil ik een rustige vijf kilometer hardlopen. De RTC wil me begeleiden om mijn nieuwe droom te verwezenlijken. We gaan voorzichtig toewerken naar eenachtste triatlon”. Bovendien wil hij zich gaan inzetten voor het donorcodicil. “Binnenkort hoop ik in zee te gaan met BNN, bekend van de donorshow, en met het NOC*NSF. Er ligt nog een hele toekomst voor me. Mijn levensverwachting ligt tussen de 10 en 15 jaar. Maar de ontwikkelingen gaan zo snel dat ze rond die tijd weer veel verder zullen zijn”, besluit een optimistische Wouter. Wouter Duinisveld: ‘Rustig uitbouwen.’ Foto: Creative Images

Voor meer informatie: www.donorregister. nl en www.triathlonweb.nl/users/rtc

18

Sport

VUC wint met grote cijfers Het Voorburgse VUC stond na de eerste competitiehelft gevaarlijk onderaan in de Hoofdklasse A. Afgelopen zondag versloeg het elftal Omniworld met 4-0. Dat geeft lucht, vindt ook hoofdtrainer Edwin Vuurens.   Een belangrijke overwinning? “Ja, we hebben komend half jaar wat goed te maken ten opzichte van de eerste helft van de competitie. We hebben vaak mensen moeten missen. Dat is een feit, geen excuus. Je speelt altijd met elf man. Maar de jongens die moesten spelen waren jong, niet zo ervaren. We hebben veel geleerd, alleen geen punten gehaald”.  Wat had je voor de wedstrijd verwacht? “Ik had niet verwacht dat we met zo’n hoge score zouden winnen. Ik merkte wel dat de groep besefte hoe laat het was. De manier waarop ze trainden was scherp, fel, ze jutten elkaar op. Als iemand verzaakte, hoefde ik dat niet te corrigeren”.  Is het een incident? “Ik hoop het niet. Maar naar aanstaande zondag toe is het een ontzettend belangrijke overwinning. We zijn twee plaatsen gestegen en staan op een veiligere positie. Tegen Haaglandia spelen we nu niet met het mes op de keel. We kunnen best een plaatsje zakken. Mentaal hebben we ook gezien dat we een grote uitslag kunnen neerzetten. En de druk ligt niet bij ons, want zij willen kampioen worden”. Voelde je als trainer wel het mes op de keel? “Als technische staf hebben we geen signalen van de groep ontvangen dat we tegenover elkaar staan. Het kan zijn, maar dan had ik het niet in de gaten. En de samenwerking met het bestuur gaat op dezelfde wijze. Die mensen zien ook dat wij problemen hadden in de personele sfeer. In december hebben we met zijn allen keihard gewerkt om iedereen fit te krijgen voor de tweede competitiehelft. Godzijdank behaalden we een goed resultaat”.  Dat klinkt opgelucht? “Als je laag staat en je begint de tweede helft en je wint niet, dan dreigt daar gevaar. We hadden ook drie schorsingen, Kenepa, Lensink en Yawson, die vorig jaar bijna op het punt stond om bij RBC te tekenen.

Tip 5

  Ook komende week staan er interessante sportevenementen op de agenda. Den Haag Centraal maakte voor u een kleine selectie. Wat valt er allemaal te doen, zien en beleven?   1. HYS T h e H a g u e – F l ye r s H e e r e nve e n . Langzaam aan komen de play-offs in het ijshockey dichterbij. De kans is groot dat Hys het daarbij moet opnemen tegen de nummer 1 en voornaamste titelkandidaat Heerenveen. Op vrijdag 25 januari is er in De Uithof alvast een voorproefje. Aanvang 20.45 uur.   2. V i s a d e V o o r b u r g – I n t e r R i j s w i j k . De hoogste volleybalderby van de regio. De eerste van het seizoen werd door Inter Rijswijk gewonnen. Ook in de competitie in de B-League doen de Rijswijkers het beter; ze staan derde, met drie punten achterstand op koploper VoCASA, al is de voorsprong op Voorburg niet groot. Zaterdag 26 januari, aanvang 17.00 uur, Essensteyn, Elzendreef, Voorburg.   3. Z a a l h o c ke y HDM. Terwijl buiten de wind en regen het leven nat en guur maakt, zoeken de hockeyers de zaal op. In de Hoofdklasse van de heren wordt dit weekend gespeeld bij HDM. Tegenstanders zijn Hudito en Den Bosch, maar ook Oranje-Zwart, Were-Di en Rotterdam zijn aanwezig. Zondag 27 januari, start eerste wedstrijd HDM 13.00 uur, Theo Mann Bouwmeesterpad.   4. VUC – H a a g l a n d i a . Nog een derby wordt op zondag gespeeld, tussen VUC en titelkandidaat Haaglandia. Zondag 27 januari, aanvang 14.00 uur, Sportpark Het Kleine Loo.   5. To n e g i d o – HBS. Tot slot de topper in de Eerste Klasse. Na twaalf wedstrijden staat de thuisploeg en koploper één punt voor op HBS. Naarmate het einde van de competitie nadert, zal het zeer spannend worden of er een Hoofdklasser in de regio bijkomt. Beide ploegen maken grote kans. Zondag 27 januari, 14.00 uur, Sportpark ’t Loo, Voorburg.

Vrijdag 25 januari 2008

‘Open, eerlijk en het hart op de tong’

Op De Bataaf houdt iedereen van Cock Snoei In december werd Cock Snoei uitgeroepen tot tennistrainer van het jaar 2007. De prijs, die voor de tweede keer werd uitgereikt, is het gevolg van zijn inzet voor tennisvereniging Thor de Bataaf. Al vijftien jaar traint hij daar alle geledingen van de vereniging, van de jongste jeugd tot het eerste team.  

door

Eppo Ford

  Het is een donkere en regenachtige vrijdagavond. De verlichte buitenbanen van het complex aan de Verhuellweg liggen er verlaten bij. Binnen in het clubhuis is het rustig. De spelers van het eerste team komen bij na hun training. Enkele recreanten drinken een drankje aan een van de tafeltjes die in de kleine ruimte staan opgesteld. Aan de bar hebben een paar kaderleden elkaar opgezocht. Niets wijst erop dat de vereniging het afgelopen decennium is gegroeid van ongeveer zeshonderd leden naar ruim zestienhonderd, al zijn de drie banen in de overdekte hal bezet. Op een van de banen is Cock Snoei actief. Hij is bezig met zijn laatste training van de dag, welke ’s ochtends vroeg begon toen de zon nog maar net haar licht had laten zien. Zes dagen in de week is hij aanwezig op de vereniging, alleen op zondag blijft hij thuis. Het is de reden dat het jeugdbestuur en het hoofdbestuur besloten Snoei te nomineren voor de prijs van tennistrainer van het jaar. Secretaris Josje van Gisbergen, al dertig jaar lid van Thor de Bataaf en naar eigen zeggen een ‘spin in het web’, legt aan de bar uit waarom. “Hij is zo lang be-

zig, en doet het zo goed. Iedereen houdt van deze man. Hij is open en eerlijk, en heeft als een echte Rotterdammer het hart op de tong. Ook wel eens tegen ouders, dan zegt hij soms dat ze geen verwachtingen moeten hebben, dat het niks wordt met hun kind”. Snoei is de hoofdtrainer, zegt ze, die het werk onder de overige vijf trainers verdeelt, maar zich daarnaast ook met tal van andere zaken bezighoudt binnen de vereniging, zoals de correspondentie en administratie. Ook zijn leerlingen zijn te spreken over Snoei. De drie dames en heer die na de laatste training van Snoei zwetend hun spullen van de bank pakken, hebben lovende woorden over voor hun trainer. Lysianne Katier: “Ik heb veel trainers gehad, maar hij blinkt uit. Vooral in het aanspelen is hij erg goed. Dat gaat zelden mis. Als iemand anders invalt, merk je het verschil”.  

Charme

Snoei zelf is vereerd met de prijs. De 42jarige trainer die op zijn 28ste bij Thor de Bataaf terecht kwam, besloot zich na een jeugdopleiding bij Sparta en selectie in het tweede elftal te richten op tennis, toen hij tot zijn teleurstelling merkte dat een bestaan als profvoetballer niet ging lukken. Snoei: “Ik tenniste vanaf mijn veertiende. Ik had er wel feeling voor, maar om echt heel hoog te tennissen, was het te laat”. Hij werd parttime bondstrainer, voordat hij de fulltime functie bij De Bataaf aannam. Snoei: “Lichamelijk en geestelijk is het zwaar werk. Vergeet niet: ik train de recreanten, de jeugd van vijf jaar tot het eerste team. Dat is de charme van de club. Daardoor blijf ik fris en gemotiveerd”. Het geeft hem een grote voldoening als

‘Ik blijf fris en gemotiveerd’. Foto: Creative Images hij ziet hoe een kleine tennisser het uiterste geeft om een partij te winnen, of hij nou wint of niet. “Tennis is een mentale sport. Je ziet vaak dat ze de partij weggeven”, aldus Snoei.  

Opleiding

Sportief was er ook een hoogtepunt. Midden jaren negentig kwam de club op eigen kracht uit in de Eredivisie. Met Eva Haslinghuis, Martijn Belgraver, Eric Ruijl en Amanda Hopmans speelde de club

competitie met louter spelers van eigen kweek. Inmiddels tennist Thor de Bataaf in de Eerste Klasse. Ambitie om weer Eredivisietennis te gaan spelen, heeft de club echter niet. Snoei: “Het is alleen interessant als er een sponsor is, die dat betaalt. En je moet nooit met buitenlandse spelers gaan werken, die hebben geen binding met de vereniging. We doen het met de eigen opleiding. Dat is de charme van de club”.

Het jaarlijkse feestje van de Haagse kampioenen wordt weer groot gala John Farnworth, wereldkampioen Football Freestyler, in huis. Als zangeres Rafaëlla, de Idols-winnares van 2006”.

We n s

Editie 2007. Tennisser Xander Spong (Jeugdsportprijs), windsurfer Casper Bouman (Haagse Sportprijs), wielrenner Michael Boogerd (Publieksprijs) en hockeyarbiter Bart de Liefde (Scheidsrechtersprijs). Foto: Creative Images

Ook dit jaar worden alle aansprekende prestaties van Haagse (top)sporters extra belicht tijdens het Haags Sportgala. Een keur aan sporters zal zaterdag op het podium in het Atrium van het stadhuis worden geëerd. Het sportfeest wordt nu voor de 35e maal georganiseerd. Voor projectleider Wim de Jong (50) wordt het zijn laatste ‘kunstje’ in dienst van de gemeente Den Haag. door Jimmy

Grondstra

Richard Krajicek, Raymond van Barneveld, Bart Veldkamp en Mario van der Ende. Hagenaars die in de internationale sportwereld een grote naam hebben en ooit werden uitgeroepen tot beste sporter

van een bepaalde jaargang. Wim de Jong, behalve organisator van dit evenement, voetbaltrainer van Zondag Eersteklasser HBS, is blij met nieuwe namen bij de genomineerden. “Natuurlijk hebben we ook dit jaar namen als Michael Boogerd en Raymond van Barneveld als genomineerden. Maar tennisser Robin Haase, handbalster Maura Visser, squasher Laurens-Jan Anjema en wielrenster Chantal Beltman zijn redelijke nieuwkomers. Een goede ontwikkeling voor de Haagse sport”. Ook bij de organisatie van dit jaarlijkse evenement is het belangrijk vernieuwend bezig te zijn. “Het is niet gemakkelijk om het iedereen naar de zin te maken”, vertelt De Jong. “We hebben een publiek van tien tot tachtig jaar. Bovendien is de akoestiek met 1200 genodigden in het Atrium ieder jaar weer een uitdaging. Het is absoluut niet gemaakt voor dit soort evenementen. Dit jaar proberen we met een theateropstelling het zo gezellig mogelijk te maken. We hebben een halfrond podium met de stoe-

len rondom. Met een programmering van twee keer driekwartier proberen we de aandacht constant op het podium te houden. Vooral het geroezemoes aan de bar was voorgaande jaren een probleem. Nu is de bar tijdens het programma gesloten. Er is in de pauze en na het officiële gedeelte nog altijd genoeg tijd om te netwerken”. In de twaalf jaar dat hij met de organisatie belast was, had De Jong ooit met de geboekte Jody Bernal een onverwachte topper in huis, vlak voordat hij landelijk doorbrak met de hit ‘Que si, que no’. De Jong: “Pure mazzel. Toen we hem boekten, was hij nog een onbekende zanger uit Delft. Op het moment dat hij bij ons optrad, stond hij nummer één in de hitparade. Dat geluk moet je wel eens hebben. Grote artiesten aantrekken voor zo’n avond heeft alles met een hoog budget te maken. Geld dat er gewoonweg niet is. Toch denk ik dat we voor zaterdag weer iets unieks hebben neergezet. Behalve een spectaculaire lasershow en acrobatennummer hebben we

Een dergelijk groot evenement vergt een goede voorbereiding. “We hebben bij Sport Support een werkgroep van zes mensen die na de zomervakantie met de Haagse Sportprijs aan de slag gaan. Alle bonden en Haagse sportverenigingen worden aangeschreven om eventuele nominaties van hun sporters bekend te maken. De prestaties van die sporters moeten ook nog eens nagetrokken worden. Vervolgens gaan we aan de slag met alle uitnodigingen. Op de avond zelf zijn we met zo’n twintig mensen actief”. Twaalf maal was De Jong betrokken bij de organisatie. Negen keer presenteerde hij de avond zelf. Net als de vorige editie, wordt de avond nu door SBS-presentator Edward van Cuilenborg aan elkaar gepraat. De Jong moet, ondanks dat hij afscheid neemt als organisator, nog wensen hebben voor deze avond. “Ik zou graag een aparte avond willen organiseren voor de Jeugdsportprijs. Het is een heel ander publiek dat je dan op een hele specifieke manier een mooie avond kan bezorgen. Misschien ook op een andere locatie. Ik denk dat het voor beide doelgroepen beter zou zijn wanneer het twee aparte avonden zouden zijn”.

Andere

r i c ht i n g

Logische opvolger van Wim de Jong is Marc de Groot, consulent Sportstimulering van Sport Support. “Marc loopt al enkele jaren mee in de werkgroep die de Haagse Sportprijs organiseert. Bovendien delen we een kamer, zodat hij precies weet wat er speelt. Ik laat het in goede handen over. Er breekt voor mezelf een nieuwe periode aan. Ik zit nu 27 jaar bij de Gemeente, maar kies nu voor een andere richting. Ga me meer concentreren op mijn werk bij de Richard Krajicek Foundation en ik heb de stichting Haagse Voetbalacademie opgezet, waar ik genoeg uren in kwijt kan. Maak je om mij maar geen zorgen”, besluit De Jong met een brede glimlach.

Sport

Vrijdag 25 januari 2008

De Wedstrijden

Werk in uitvoering Zaterdag 26 en zondag 27 januari

Zaterdag Eerste Klasse B

Zaterdag Derde Klasse A

Zondag Eerste Klasse B

Zondag Derde Klasse B

26 januari, 15.00 uur Voorschoten’97 - SVV Scheveningen

26 januari, 14.30 uur Haaglandia - SEV Koudekerk - SV’35 RAS - Hazerwoudse Boys

27 januari, 14.00 uur ADO Den Haag - Excelsior’20 Nieuwenhoorn - RKAVV Tonegido - HBS

27 januari, 14.00 uur Blauw Zwart - RKDEO Delft - Duindorp SV Scheveningen - MSV’71

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Stand Scheveningen Gravenzandse SV Rijnvogels Voorschoten ‘97 Jodan Boys Vitesse Delft XerxesDZB Spijkenisse Naaldwijk ‘s-Gravendeel Lyra Deltasport

12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12

27 26 24 22 18 18 16 12 12 11 9 7

Zaterdag Tweede Klasse C 26 januari, 14.30 uur Die Haghe - MVV’27 JAC - DSO Spirit - DUNO Forum Sport - Gouda (15.00 uur) Zevenhoven - Semper Altius (15.00 uur) Stand 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

DUNO JAC DSO Gravenzandse VV Spirit Zevenhoven MVV ‘27 Valken ‘68 Forum Sport Die Haghe Semper Altius Gouda

12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12 12

21 21 20 20 19 18 17 17 15 12 11 11

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Stand Haaglandia RCL BSC ‘68 Oegstgeest Koudekerk LSVV ‘70 Kagia RAS Leiden SEV Hazerswoudse Boys SV ‘35

12 12 12 12 12 12 11 12 11 12 12 12

Stand Tonegido HBS Feyenoord Nieuwenhoorn DHC Neptunus RKAVV JHR Leonidas Excelsior ‘20 ADO Den Haag UVS

12 12 11 11 11 11 12 12 10 11 11 12

24 23 22 18 17 17 16 11 10 9 7 7

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Stand RKDEO VELO Den Hoorn Duindorp DHL VOC Delft Oliveo Blauw Zwart MSV ‘71 Delfia Scheveningen

11 12 12 11 11 12 11 12 11 12 11 12

Zondag Tweede Klasse C

Zondag Derde Klasse C

27 januari, 14.00 uur VUC - Haaglandia

27 januari, 14.00 uur Boshuizen - VCS GDA - Concordia HVV - Alphense Boys Quick - Laakkwartier SJC - Wilhelmus

27 januari, 14.00 uur Escamp - ODB GONA - Mozaiek HMSH - Vredenburch BMT - HSTexas DZS (14.30 uur)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

Stand Haaglandia Hollandia Elinkwijk Argon Turkiyemspor VVSB Omniworld AFC ADO ‘20 VUC DWV Westlandia DCV DWS

14 11 14 12 13 13 14 11 12 12 12 13 13 12

Korfbal (Korfbal League)

Zaterdag 26 januari, 19.30 uur Sittardia- Hellas

Zaterdag 26 januari, 20.00 uur Blauw Wit - KVS Zondag 27 januari, 14.30 uur Die Haghe - Koog Zaandijk

Hellas is vrij

Rugby (Ereklasse)

Handbal dames (Eerste Divisie)

Zondag 27 januari, 14.30 uur HRC - DIOK

Zondag 27 januari, 15.30 uur VHC - Hellas

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Zondag Hoofdklasse A

Handbal heren (Eredivisie)

Handbal heren (Eredivisie)

30 25 24 22 20 19 15 12 10 9 5 5

30 27 24 23 21 21 21 19 15 12 11 11 5 4

Stand 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

SJC Boshuizen Wilhelmus TOGB Alphense Boys GDA VCS HVV Quick Verburch Laakkwartier Concordia

12 12 11 11 11 11 10 12 12 10 12 12

Hockey heren (Hoofdklasse indoor) Zondag 27 januari HDM - Hudito (13.00 uur)* HDM - Den Bosch (17.00 uur) Cartouche - HGC (14.00 uur)** DSHC - HGC (17.20 uur) * duels bij HDM ** duels bij TU Delft

25 23 21 20 15 15 14 14 13 10 9 5

19

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Stand GONA HSTexasDZS HMSH BMT Victoria ‘04 Mozaiek ODB Vredenburch SVVSMC VFC Escamp SVDPW

12 11 10 11 11 11 12 12 12 10 12 12

26 25 25 20 17 17 16 14 12 10 8 5

32 25 18 18 18 17 16 16 14 8 6 3

IJshockey (Eredivisie) Vrijdag 25 januari, 20.45 uur Hys The Hague - Heerenveen Zondag 27 januari, 17.30 uur Nijmegen - Hys The Hague

Zaalvoetbal (Eredivisie) Vrijdag 25 januari, 21.15 uur Multicult - FC Rijswijk

Amsterdamse- en Stille Veerkade Tot 17 maart wordt er gewerkt aan de herinrichting van de Amsterdamse- en Stille Veerkade. In 10 weken worden beide straten opnieuw ingericht. Om dat werk in zo’n korte tijd uit te voeren is het noodzakelijk om beide straten volledig af te sluiten voor rijverkeer.Gelijktijdig met de Veerkades krijgt ook een deel van de Paviljoensgracht een nieuwe inrichting. Tussen 7 januari tot 3 februari wordt deze straat (tussen de Stille Veerkade en de Nieuw Molstraat) daarom afgesloten voor het wegverkeer. De afsluiting van de straten heeft consequenties voor de bereikbaarheid van de binnenstad. Doorgaand verkeer dat nu gebruik maakt van de route over de Veerkaden wordt dringend geadviseerd om de Centrum Ring te nemen en niet meer door de binnenstad te rijden. De dichtstbijzijnde doorgaande route parallel aan de Amsterdamse- en Stille Veerkade is de Parallelweg en aan de andere zijde van de binnenstad de Mauritskade en Hoge Wal. De parkeergarages Veerkaden en Lutherse Burgwal, Bijenkorf en Markthof blijven tijdens de werkzaamheden bereikbaar. De parkeergarage Veerkaden is dan te bereiken via de Dunne Bierkade en de Kranestraat. Aanrijden van de parkeergarage Lutherse Burgwal is tot 3 februari alleen mogelijk vanaf de Grote Markt, daarna tot einde werk (17 maart) kunt u deze garage ook bereiken via de Paviljoensgracht. De Veerkades zijn een onderdeel van de ‘Parkeerroute’ om de binnenstad. Deze route wordt tijdens de werkzaamheden omgeleid via de Dunne Bierkade, Bierkade, Hooftskade, Om en Bij en Prinsegracht. In de tegenrichting is er feitelijk geen adequate omleidingsroute en kunt u, afhankelijk van uw bestemming, het beste gebruik maken van -een deel van- de Centrum Ring. Om de bedrijven en woningen in en rondom de Veerkades toch redelijk te kunnen blijven bereiken, wordt in een aantal straten de rijrichting gewijzigd De rijrichting in de Wagenstraat (tussen de Gedempte Gracht en de Bierkade) omgedraaid. Ook de rijrichting in de Gedempte Burgwal wordt omgedraaid zodat u deze straat alleen maar vanaf de Lutherse Burgwal kunt bereiken. De rijrichting in de Nieuwe Molstraat (tussen de Paviljoensgracht en de Wagenstraat) wordt op verzoek van de bewoners ook omgedraaid. In de St. Jacobstraat wordt eenrichtingsverkeer ingesteld (in de richting van de Wagenstraat). De dynamische afsluiting (pollers) in de Kranestraat en in de St. Jacobstraat worden buiten bedrijf gesteld, zodat het uitrijdend verkeer vanuit de parkeergarage Veerkaden van deze straten gebruik kan maken. De werkzaamheden op de Veerkades heeft ook consequenties voor buslijn 18. De bus gaat een andere route rijden, waardoor de halten: “Nieuwe Haven”, “Amsterdamse veerkade”, “Bierkade”, “Station HS” en “Jacob Catsstraat” tijdelijk komen te vervallen. Actuele informatie over de wijziging vindt u op de website van de HTM (link naar www.htm.nl) Buitenom In verband met wegwerkzaamheden op het (lange) Buitenom dient het verkeer op het korte Buitenom tussen het Vaillantplein en de Prinsegracht rekening te houden met een wegversmalling. De werkzaamheden duren tot 1 februari. Hubertusviaduct; metingen Tot 25 januari worden er metingen uitgevoerd aan het Hubertusviaduct.In verband hiermee wordt buiten de spitsuren de rijbaan enkele keren kortstondig (ongeveer 1 minuut) afgesloten voor alle verkeer. Bovendien wordt, eveneens buiten de spits, gedurende enkele uren een opstelstrook aan het verkeer onttrokken op de Waalsdorperweg juist voor de Plesmanweg/Raamweg.en op de Plesmanweg net voor de Waalsdorperweg. Johan de Wittlaan; versmalling rijbaan In verband met wegwerkzaamheden ter hoogte van de Adriaan Goekooplaan wordt buiten spitsuren (09.00 uur tot 15.00 uur) één rijstrook per richting aan het verkeer onttrokken. Dat kan mogelijk tot enige vertraging leiden. Laan van Nieuw Oost Indië Tot 23 februari wordt deze laan tussen de Juliana van Stolberglaan en de Schenkkade gereconstrueerd. In verband hiermee is dit gedeelte van de Laan van Nieuw Oost Indië in beide richtingen afgesloten voor doorgaand rijverkeer, dus ook voor fietsers. Het autoverkeer wordt omgeleid via de Schenkkade en de Juliana van Stolberglaan dan wel via de Schenkkade, de Prinses Beatrixlaan, Juliana van Stolberglaan, Prins Clauslaan en Bezuidenhoutseweg. Fietsers richting stad worden omgeleid via de Stuyvesantstraat en de Juliana van Stolberglaan. Fietsers in de andere richting worden omgeleid via de 2e de Carpentierstraat, 2e Louise de Colignystraat en Jacob Mosselstraat. De Laan van NOI tussen de Schenkkade en de Juliana van Stolberglaan wordt naar verwachting eind februari weer open gesteld voor verkeer. Direct daarna wordt het tweede gedeelte van de Laan van Nieuw Oost Indie tussen de Juliana van Stolberglaan en de Bezuidenhoutseweg gereconstrueerd.

Ongetwijfeld komen Haaglandia-aanvaller Mourad Mghizrat (links) en VUC-verdediger Dennis Pronk elkaar zondag weer veelvuldig tegen. Foto: Creative Images

Lange Voorhout; herinrichting 14 januari tot en met 29 februari is het korte deel van het Lange Voorhout afgesloten. Verkeer vanaf Tournooiveld richting het Lange Voorhout en Vos in Tuinstraat rijdt via de Lange Vijverberg en Kneuterdijk. Tournooiveld is bereikbaar via het korte deel van het Lange Voorhout. Vanaf de Kneuterdijk blijft Vos in Tuinstraat, Tournooiveld en lange deel van het Lange Voorhout bereikbaar.

20

Service

Vrijdag 25 januari 2008

g Theater / muziek / evenementen vrijdag 25 januari 19.00

19.30 20.00 20.00

20.00 20.15

20.15

20.15

20.15 20.15

20.15

20.15

20.30

20.30

20.30 20.30

20.30 20.30

20.30 20.30

20.30

23.00

Theater Diligentia: ‘Mondeling’. Interactieve stand-up comedy show gebaseerd op Murth’s eigen ervaringen met school, opgroeien en keuzes maken. € 14,- UITpas 12,50. www.theater-diligentia.nl Theater Pierrot: ‘Young Stage’ SKVR jongerenproject. € 5,-. www.theaterpierrot.nl Fortis Circustheater: ‘Tarzan, de musical’. € 29,- t/m 79,-. www.circustheater.nl Haagse Kunstkring: ‘Pierre d’Or Ensemble - Beethoven en Brahms’ € 10,-. www.haagsekunstkring.nl World Forum Theater: ‘De Lama’s - On tour’. € 25,25/27,25. www.worldforumcc.com De Rijswijkse Schouwburg: ‘Tribute To The Bee Gees’. € 26,- UITpas 24,50. www.rijswijkseschouwburg.nl De Rijswijkse Schouwburg: ‘Roué Verveer - Voorwaardelijk vrij’ € 18,- UITpas 16,50. www.rijswijkseschouwburg.nl Dr Anton Philipszaal: ‘Krashna Musika o.l.v. Daan Admiraal en Gilles Michels’ Krashna Musika, LSKO Collegium Musicum. € 14,50. www.philipszaal.nl Koninklijk Conservatorium: ‘Studioavond Dansvakopleiding’. € 3,-. www.koncon.nl Koninklijke Schouwburg: ‘Naakt eten’ Branoul Productie. De in een dagelijkse sleur vastgeroeste hoofdpersoon Bob, rijdt op een avond met zijn pick-up truck een hert aan. Vanaf dat moment lijkt zijn leven een andere wending te krijgen. € 13,- UITpas 11,50. www.ks.nl Koninklijke Schouwburg: ‘Eline Vere’ het Nationale Toneel. € 16,- t/m 34,- UITpas 14,50 t/m 32,50. www.ks.nl Theater Zwembad de Regentes: ‘Sizwe Banzi est Mort’ Théâtre des Bouffes du Nord. Theater van de armoede over een wanhopige vriendschap die opbloeit tussen twee kartonnen dozen en een theaterlamp, is een pareltje van een voorstelling die diepe snaren raakt. € 20,- UITpas 18,50; jeugd 7,50. www.deregentes.nl Korzo Theater: ‘Theriak’ Leine & Roebana. Met alle theatrale en fysieke middelen die de dans eigen is, hamert Leine & Roebana met deze voorstelling op de kop van alle Kwaad. € 11,- UITpas 9,50. www.korzo.nl Nationale Toneel Gebouw: ‘Hollandse Spoor’ het Nationale Toneel. Station HS, vrijdagmiddag. Lawaai van treinen, hektiek van reizigers. Twee studenten ontmoeten elkaar en raken aan de praat. € 15,- UITpas 13,50; jeugd 5,-. www.nationaletoneel.nl Paard van Troje: ‘Tosh meets Marley Tour’. € 17,50. www.paard.nl Theater aan het Spui: ‘Dolores’ Golden Palace. Een vader gaat tot het uiterste om zijn dochter te beschermen tegen de boze buitenwereld. € 13,- UITpas 11,50. www.theateraanhetspui.nl Theater aan het Spui: ‘Jack and the Beanstalk - The Pantomime’ The AATG. www.theateraanhetspui.nl Theater Camuz: ‘In duisternis’ Theatergroep Suburbia. Op de vlucht voor een bloedige dictatuur wachten een vader en zijn dochter tevergeefs op hun papieren om naar Canada te kunnen gaan. € 13,-. www.camuz.nl Theater Camuz: ‘De open dichtshow deel 2’. € 14,-. www.camuz.nl Theater de Tobbe: ‘Ano Kato’ Ano Kato. Een kompanía, een muziekgroep die verschillende stijlen Griekse muziek speelt. € 15,-UITpas 13,50. www.detobbe.nl Theater PePijn: ‘Ted Griffioen - The blues’. Eenvoudige stand-upachtige verhalen en taalvaardige liedjes omlijst met een prachtige zangstem. € 12,- UITpas 11,-. www.theater-pepijn.nl Café de Pater: ‘Jazz sessie’. Met José (fusion jazz). Gratis. www.patermuziek.nl

zaterdag 26 januari 10.00

Koninklijk Conservatorium: ‘Iordens Viooldagen - Voorrondes’. Gratis. www.koncon.nl

4Adver tentie3

14.00

14.00 14.00

14.30 14.30

14.30 16.00

16.00

19.00 20.30

21.00

De Haagse gothic metalband Kingfisher Sky staat zaterdag in het paard. Foto: Ron Tetteroo 10.00

13.00

13.30

13.30

14.30 14.30 15.00

18.00

19.30

20.00 20.00 20.00

20.15

Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten: ‘Opendag KABK’. Gratis. www.kabk.nl Koorenhuis: ‘Workshop Muziekoriëntatie’. Maak in 2,5 uur kennis met een instrument. Piano, hobo, mondharmonica, Hindoestaans slagwerk en wereldkoor. € 12,50. www.koorenhuis.nl Appeltheater: ‘Odysseus’ Toneelgroep De Appel. Een tocht van een man die zichzelf in oorlog en strijd verloor, waarin hij leert om zijn mateloze ambitie en eerzucht te begraven en de eigen sterfelijkheid te aanvaarden. Geschatte eindtijd 22.30 uur. www.toneelgroepdeappel.nl Theater Pierrot: ‘Maak je eigen voorstelling’ . Samen met een regisseur maak je een eigen voorstelling en om 17.00 uur mag iedereen naar je komen kijken! € 12,50. www.theaterpierrot.nl Fortis Circustheater: ‘Tarzan, de musical’. € 29,- t/m 79,-. www.circustheater.nl Kooman’s Poppentheater: ‘De Geitenberg’. € 8,50 UITpas 7,50; jeugd 6,-. www.kooman-poppentheater.nl Koninklijke Schouwburg: ‘Culturele Talkshow De Kersentuin’. Presentatie: Jan Paul Bresser. Gesprekken over theater, politiek, muziek, boeken en beeldende kunst. In het teken van de toneelsituatie in Den Haag en de voorstelling ‘Hollandse Spoor’. € 4,-. www.ks.nl Regentenkamer: ‘Jazzconcert’. Eef van Breen kwartet, met Eef van Breen (trompet, zang), Rembrandt Frerichs (piano), Jos Machtel (bas) en Thorsten Grau (drums). € 5,-. www.regentenkamer.nl Duitse Evangelische Kerk: ‘Jubileumconcert 30 jaar organist Christian Faddegon’. Met werk van o.a. Bach, Nieland, Franck en Mozart. Gratis. www.evangelischekirche-denhaag.nl Fortis Circustheater: ‘Tarzan, de musical’. € 29,- t/m 79,-. www.circustheater.nl ‘t Syndicaat: ‘Buikdansfeest’.€ 7,-. Theater Pierrot: ‘Ach, die jeugd!’ Een mengeling tussen musical en cabaret waarin jongeren enerzijds hun ouders en anderzijds zichzelf op de hak nemen. Een bestaand Turks verhaal vertaald naar het hedendaagse Nederland. ww.theaterpierrot.nl De Rijswijkse Schouwburg: ‘Danny Malando & Orkest’. Danny Malando, kleinzoon van de in 1980 overleden oprichter van het beroemde orkest (Arie

g Adressen THEATERS

Appeltheater/Appelstudio Duinstraat 6-8 070-3502200 Fortis Circustheater Circusstraat 4 070-4167600 Concordia Theater & Zalen Hoge Zand 42 070-3022680 Diligentia Lange Voorhout 5 0900-4104104 Dr. Anton Philipszaal Spui 070-8800333 Koninklijke Schouwburg Korte Voorhout 3 0900-3456789

20.15

20.15

20.15

20.15

20.15

20.15

20.30

20.30

20.30 20.30

20.30



Maasland, 1908-1980), heeft het Malando-orkest nieuw leven ingeblazen. € 25,- UITpas 23,50. www.rijswijkseschouwburg.nl Koninklijke Schouwburg: ‘Naakt eten’ Branoul Productie. De in een dagelijkse sleur vastgeroeste hoofdpersoon Bob, rijdt op een avond met zijn pick-up truck een hert aan. € 13,- UITpas 11,50. www.ks.nl Koninklijke Schouwburg: ‘Eline Vere’ het Nationale Toneel. € 16,- t/m 34,- UITpas 14,50 t/m 32,50. www.ks.nl Lucent Danstheater: ‘Push’ Sylvie Guillem & Russell Maliphant. De voorstelling beslaat in totaal vier stukken: ‘Solo’, ‘Two’, ‘Shift’ en ‘Push’. € 35,- t/m 39,- UITpas 32,50 t/m 36,50. www.ldt.nl Nieuwe Kerk Den Haag: ‘Schönberg Kwartet - Zimmerman, Sjostakovitsj en Reger’ Schönberg Kwartet. € 21,50 UITpas 19,-. www.ldt.nl Theater Diligentia: ‘Mylou Frencken Alles nog prachtig’. Frencken heeft een vilein soort onbeholpenheid waarmee ze het Leven en de Liefde, de Zin en de Onzin bezingt en bespreekt. € 16,- UITpas 14,50. www.theater-diligentia.nl Theater Zwembad de Regentes: ‘Sizwe Banzi est Mort’ Théâtre des Bouffes du Nord. Theater van de armoede over een wanhopige vriendschap die opbloeit tussen twee kartonnen dozen en een theaterlamp, is een pareltje van een voorstelling die diepe snaren raakt. € 20,- UITpas 18,50; jeugd 7,50. www. deregentes.nl Korzo Theater: ‘Hussein Al Bechari’. Koninklijke lier-muziek uit Egypte. € 15,UITpas 13,50. www.korzo.nl Nationale Toneel Gebouw: ‘Hollandse Spoor’ het Nationale Toneel. Station HS, vrijdagmiddag. Lawaai van treinen, hektiek van reizigers. Twee studenten ontmoeten elkaar en raken aan de praat. www.nationaletoneel.nl Paard van Troje: ‘Kingfisher Sky’. Progressive myth-rock. € 10,-. www.paard.nl Theater aan het Spui: ‘De kleine patriot’ Growing up in Public. Een associatief theatraal en muzikaal portret van NSBvoorman Anton Mussert. € 13,- UITpas 11,50. www.theateraanhetspui.nl Theater aan het Spui: ‘Jack and the Beanstalk - The Pantomime’ The AATG Jack klimt in de bonenstaak, verslaat de reus en redt zijn ware liefde Rose. www.theateraanhetspui.nl

Kooman’s Poppentheater Frankenstraat 66 070-3559305 Korzo Theater Prinsestraat 42 070-3637540 Literairtheater Branoul Maliestraat 12 070-3657285 Lucent Danstheater Spui 070-8800333 Rijswijkse Schouwburg Gen. Spoorln. 10 Rijswijk 070-3360336 Stella Theater Kerkstraat 11 070-3307070 Theater Camuz / Leidschendam Damlaan 44 070-3875314 Theater Merlijn Bilderdijkstraat 33 070-3450996 Theater Pepijn

20.30

20.30

21.00

23.00 23.00

Theater de Tobbe: ‘Concours om de Wim Sonneveldprijs - voorronde’. € 10,-UITpas 8,50. www.detobbe.nl Theater PePijn: ‘Dubbelprogramma - Willemijn Smeets & Berit Companjen’Willemijn zoekt een beetje houvast in deze bizarre wereld. € 12,- UITpas 11,-. www.theater-pepijn.nl Lokaal Vredebreuk: ‘Instant Karaoke Band’. Alles is mogelijk, meedoen, genieten of kijken vanaf de zijkant. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl Café de Pater: ‘Dubbelop met pop’. Met A.S.A.P. (pop/rock). Gratis. www.patermuziek.nl Paard van Troje: ‘Franchise’. Met Sunnery James & Ryan Marciano, Marc Benjamin, MC Andy Sherman, Jamie Westland, Jordi Bouman, Easy Ryan en Technick. € 12,50. www.paard.nl

zondag 27 januari 10.00 10.30

11.15

13.30

14.00

14.00 14.00

Nieuwe Schoolstr. 21-23 0900-4104104 Theater Pierrot Ferrandweg 4 070-3933348 Theater in de Steeg Westeinde 165a 070-3648408 Theater aan het Spui Spui 187 070-3465272 Theater Rest. Toussaint Spectacle Toussaintkade 21 070-3609324 Theater de Tobbe / Voorburg Burg. Feithplein 96 070-3864880 Theater Zeebelt 070-3656546 De Constant Rebequeplein 20a Theater Zwembad De Regentes Weimarstraat 63 070-3656515 World Forum Convention Center Churchillplein 10 070-3066228

Zeeheldentheater Trompstraat 342

MUZIEKCENTRA

maandag 28 januari 20.00

20.15

21.00



Fortis Circustheater: ‘Marc-Marie Huijbregts - Opdat ik niet vergeet’. € 19,50 t/m 27,50. www.circustheater.nl Koninklijke Schouwburg: ‘Winterverblijf’ Het Toneelhuis. De reis die Van den Berg maakte door Siberië en Mongolië, waar het ‘s winters te koud is om de kerk te verwarmen, inspireerde haar tot het maken van deze voorstelling. € 12,- UITpas 10,50. www.ks.nl Murphy’s Law: ‘Live jazz-jamsessie’. Met o.a. studenten van het Koninklijk Conservatorium. Gratis. www.murphysjazz.nl

dinsdag 29 januari 09.45

12.30

Koninklijk Conservatorium: ‘Iordens Viooldagen - Voorrondes’. Gratis. www.koncon.nl Kloosterkerk: ‘Bach-Cantatediensten’. Uitgevoerd wordt BWV III ‘Was mein Gott will, das g’scheh allzeit’ door het Residentie Kamerkoor en het Residentie Bachorkest. Gratis. www.kloosterkerk.nl Theater de Tobbe: ‘Het circus is begonnen’ Poppentheater Valentijn. Dames en heren, jongens en meisjes, hartelijk welkom in ons circus. Wij brengen u een spetterende show! Met een olifantje dat op een bal kan lopen, en ons aapje dat op een koord kan dansen. En niet te vergeten onze walrus, die kan bellen blazen! www.detobbe.nl Appeltheater: ‘Odysseus’ Toneelgroep De Appel. Een tocht van een man die zichzelf in oorlog en strijd verloor, waarin hij leert om zijn mateloze ambitie en eerzucht te begraven en de eigen sterfelijkheid te aanvaarden. Geschatte eindtijd 22.30 uur. www.toneelgroepdeappel.nl De Rijswijkse Schouwburg: ‘The best of Bill Baker’. De Big Band bestaat 20 jaar en dat roept om een feestje. € 15,50. www.rijswijkseschouwburg.nl Fortis Circustheater: ‘Tarzan, de musical’. € 29,- t/m 79,-. www.circustheater.nl Koninklijke Schouwburg: ‘Birdoe’. Muzikale familievoorstelling gebaseerd op

een waargebeurd verhaal. € 12,50 UITpas 10,50; jeugd 5,-. www.ks.nl Koninklijke Schouwburg: ‘Eline Vere’ het Nationale Toneel. € 16,- t/m 34,- UITpas 14,50 t/m 32,50. www.ks.nl Regentenkamer: ‘Hawaiian Muziek’. € 5,www.regentenkamer.nl Theater de Tobbe: ‘Het circus is begonnen’ Poppentheater Valentijn. € 6,-; jeugd 5,-. www.detobbe.nl Korzo Theater: ‘Tarhana, nomads in music’. € 15,- UITpas 13,50. www.korzo.nl Nieuwe Kerk Den Haag: ‘Nederlands Blazers Ensemble - Twee’. € 24,50 UITpas 22,-. www.ldt.nl Theater PePijn: ‘Kleine kangoeroe’. € 6,-; jeugd 4,-. www.theater-pepijn.nl Podium Vocale: ‘Toveren met licht’. Nostalgisch middagje uit. Vertellingen met levende muziek en projectie van antieke platen met behulp van een Hughes Biunial Toverlantaarn uit ca. 1860. € 8,-. www.podiumvocale.nl Theater Camuz: ‘Niki Romijn - Roos van jou mond’. Centraal staat het leven en de poëzie van de Zuid-Afrikaanse dichter Ingrid Jonker. € 13,-. www.camuz.nl Fortis Circustheater: ‘Tarzan, de musical’. € 29,- t/m 79,-. www.circustheater.nl Theater aan het Spui: ‘Jack and the Beanstalk - The Pantomime’ The AATG www. theateraanhetspui.nl Lokaal Vredebreuk: ‘Den Haag Songwriters Guild’. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl

12.45

13.30

19.00

20.00 20.15

Zeeheldentheater: ‘Verveling in de Favela’ Briza (ook om 11.15 uur). € 6,-. www.zeeheldentheater.nl Nieuwe Kerk Den Haag: ‘Lunchconcert Prijswinnaars Prinses Christina Concours’. Gratis. www.christinaconcours.nl Koninklijk Conservatorium: ‘Lunchconcert door studenten Koninklijk Conservatorium’. Gratis. www.koncon.nl Appeltheater: ‘Odysseus’ Toneelgroep De Appel. Een tocht van een man die zichzelf in oorlog en strijd verloor, waarin hij leert om zijn mateloze ambitie en eerzucht te begraven en de eigen sterfelijkheid te aanvaarden. Geschatte eindtijd 22.30 uur. www.toneelgroepdeappel.nl Theater Zwembad de Regentes: ‘Stau’ anoukvandijk dc. De grenzen vervagen langzaam tussen publiek en dansers, de toeschouwer wordt letterlijk deelgenoot gemaakt van de voorstelling (ook om 21.30 uur). € 16,- UITpas 14,50. www.deregentes.nl Fortis Circustheater: ‘Tarzan, de musical’. € 29,- t/m 79,-. www.circustheater.nl De Rijswijkse Schouwburg: ‘A Night of Comedy’. € 19,- UITpas 17,50. www.rijswijkseschouwburg.nl

woensdag 30 januari 12.45



070-3991000

ASTA Spui 27 070-3461096 Café restaurant Greve Torenstraat 138 070-3603919 Haagse Jazz Club/ BowlingWorld Zuiderpark (ingang Melis Stokelaan) 070-4020777 Mr. P. Droogl. Fortuijnweg 79 Haags Pop Centrum Burg. Hovylaan 12 070-4400086 Lokaal Vredebreuk Papestraat 38 070-3656046

Kloosterkerk: ‘Pauzeconcerten’. Noor van Wetering (hobo), Gregor Schulenburg (fluit), Marjolein de Roos (klarinet), Sebastiaan Denderen (fagot), Jana Suilen (hoorn). Gratis. www.kloosterkerk.nl

Koorenhuis Prinsegracht 27 Musicon Soestdijksekade 345 Muziekcafé De Paap Papestraat 32 Muziekcafé De Pater Achterom 8 Paard van Troje Prinsegracht 12 Podium Vocale Laan v. Meerdervoort 32 Regentenkamer Laan v. Meerdervoort 34 ‘t Syndicaat Nieuwe Molstraat 10

070-3422722 070-3686800 070-3652002 070-3450852 070-3601838 070-3451423 070-3658612 070-3600053

Service

Vrijdag 25 januari 2008

21

g Exposities 14.00

14.00 14.30

15.00

15.00

19.00

20.00 20.00

20.15

20.30

20.30

Theater Pierrot: ‘De dwerg’ Fratelli Fiasco. Het verhaal van de dwerg die een ei vindt. € 6,-. www.theaterpierrot.nl Zeeheldentheater: ‘Lotte en het geheim van StraussVogel’ Briza. € 6,-. www.zeeheldentheater.nl Kooman’s Poppentheater: ‘De Geitenberg’. € 8,50 UITpas 7,50; jeugd 6,-. www. kooman-poppentheater.nl De Rijswijkse Schouwburg: ‘Djumbo Tour’. Meidengroep gaat op avontuur. € 14,-; jeugd 11,-. www.rijswijkseschouwburg.nl Theater Zwembad de Regentes: ‘Muis & Co’ Poppentheater De la Mar. € 8,- UITpas 7,-; jeugd 6,-. www.deregentes.nl Haagse Hogeschool: ‘Workshop Kunstkijken’. De Gouden Eeuw. € 69,- (2 avonden + 1 dagbezoek). www.haagsehogeschool.nl Fortis Circustheater: ‘Tarzan, de musical’. € 29,- t/m 79,-. www.circustheater.nl Haagse Hogeschool: ‘Ach, die jeugd!’ Een bestaand Turks verhaal vertaald naar het hedendaagse Nederland. www.haagsehogeschool.nl Theater Diligentia: ‘Polderman’. Polderman is niet hip, snel en vlot, maar rustig, evenwichtig en nuchter. € 14,- UITpas 12,50. www.theater-diligentia.nl Korzo Theater: ‘Music World Series: Kamil Erdem Group’. Twee studenten ontmoeten elkaar en raken aan de praat. € 15,- UITpas 13,50; jeugd 5,-. www.nationaletoneel.nl Theater aan het Spui: ‘In duisternis’ Theatergroep Suburbia. Op de vlucht voor een bloedige dictatuur wachten een vader en zijn dochter tevergeefs op hun papieren om naar Canada te kunnen gaan. € 13,- UITpas 11,50. www.theateraanhetspui.nl

donderdag 31 januari 09.45 10.00 12.30

13.30

15.00 20.00

20.00 20.00 20.15

20.15

20.30

20.30

20.30

21.00

Zeeheldentheater: ‘Verveling in de Favela’ Briza (ook om 11.15 uur). € 6,-. www.zeeheldentheater.nl Plein Den Haag: ‘Antiek-, Curiosa- en Boekenmarkt’. Gratis. www.denhaag.nl Rk spiritueel centrum De Boskant: ‘Lunchconcert door studenten Koninklijk Conservatorium’. Gratis. www.deboskant.nl Appeltheater: ‘Odysseus’ Toneelgroep De Appel. Een tocht van een man die zichzelf in oorlog en strijd verloor, waarin hij leert om zijn mateloze ambitie en eerzucht te begraven en de eigen sterfelijkheid te aanvaarden. Geschatte eindtijd 22.30 uur. € 70,- UITpas 66,-. www.toneelgroepdeappel.nl Grote Kerk Den Haag: ‘Nationale Art Deco en Designbeurs’. € 10,-. www.nadb.nl Centrale Bibliotheek: ‘Poëzie op Pootjes boekpresentatie’. Boekpresentatie met nieuwe Haagse dichters en een optreden van zangeres Roosbeef. Gratis. www.stichtingruijs.nl Fortis Circustheater: ‘Tarzan, de musical’. € 29,- t/m 79,-. www.circustheater.nl Nutshuis: ‘VillaNuts’. Creatief platform voor jonge kunstenaars. Gratis. www.nutshuis.nl Koninklijke Schouwburg: ‘Testing the Echo’ Out of Joint. Over burgerschap en identiteit. € 16,- t/m 24,- UITpas 14,50 t/m 22,50. www.ks.nl Theater Diligentia: ‘De kip met de gouden enkels’ Droog Brood. € 16,- UITpas 14,50. www.theater-diligentia.nl Nationale Toneel Gebouw: ‘Hollandse Spoor’ het Nationale Toneel Station HS, vrijdagmiddag. Lawaai van treinen, hektiek van reizigers. Twee studenten ontmoeten elkaar en raken aan de praat. € 15,- UITpas 13,50; jeugd 5,-. www.nationaletoneel.nl Theater aan het Spui: ‘In duisternis’ Theatergroep Suburbia. Op de vlucht voor een bloedige dictatuur wachten een vader en zijn dochter tevergeefs op hun papieren om naar Canada te kunnen gaan. € 13,- UITpas 11,50. www.theateraanhetspui.nl Theater PePijn: ‘Amsterdams Kleinkunst Festival’. De landelijke try-out tournee van het Concours om de Wim Sonneveldprijs. € 11,- UITpas 10,-. www.theater-pepijn.nl Lokaal Vredebreuk: ‘JP Blues presenteert’. A surprise blues evening. Gratis. www.lokaalvredebreuk.nl

Brongegevens Agenda Dit is een selectie van Den Haag Marketing, voor de volledige agenda en het toeristische en recreatieve aanbod, kijk op: www.denhaag.com. Voor cultureel aanbod, kaartverkoop en Last Minute Tickets kijk op: www.uitburo.nl Tips voor de agenda kunt u mailen naar Arja Kalhorn: [email protected]

Anders Bekeken Wagenstraat 123, 070 4274920, di t/m vr 11-17, za 12-16 uur Van 24 november t/m 15 februari: Klein werk. Schilderijen, tekeningen, beelden en keramiek. Galerie Ariana Vondelstraat 20, 070 3923613, wo t/m za 11-17, 1e en laatste zo v.d. maand 14-17 uur en op afspraak Van 9 januari t/m 13 februari: Nancy Kroon, Maurice Brams en Marina van der Kooi Schilderijen gemengde technieken/ kleine plastieken in brons. Gratis Artifac tekenen & schilderen Noordwal 17, 070 3461800, ma 12-18, di t/m vr 9.30-18, za 10-17 uur Van 5 januari t/m 26 januari: Isaac Israels. Verkoopexpositie van een twintigtal werken van deze impressionistische schilder. Beach Resort Kijkduin Van 1 december t/m 31 januari: LightArt Kijkduin. Het duinlandschap, de boulevard en het Deltaplein worden op een subtiele manier, middels van kleur veranderende bollen, veranderd in een sprookjesachtige omgeving. Atelier Beeld Anna Paulownastraat 87, 06 21104416, vr t/m za 13-18 uur Van 11 januari t/m 15 februari: Anne-Marth Hogewoning. Beeldhouwwerken. Museum Beelden aan Zee Harteveltstraat 1, 070 3585857, di t/m zo 11-17 uur Van 27 juni t/m 31 december: Sprookjesbeelden aan zee. Permanente sculptuurexpositie van Tom Otterness aan de boulevard. Van 2 november t/m 27 januari: Imago. Beelden van Caspar Berger. Beeldhouwer Caspar Berger kruipt in de huid van Michelangelo en Cellini. Centrale Bibliotheek Spui 68, 070 3534455, ma 12-20, di t/m vr 10-20, za 11-17 en zo 12-17 uur Van 1 december t/m 31 januari: Onderhuidse sferen. Bianca van der Werf, fotografie. Van 14 januari t/m 4 februari: Mijn 2007. Tentoonstelling met bijzondere fotomomenten van 2007 samengesteld door de redactie van het Algemeen Dagblad. Christus Triumfatorkerk Laan van Nieuw Oost Indie 143, 070 3837655, ma t/m vr 12-14 uur. Elke tweede en vierde donderdag in de maand worden lunchconcerten verzorgd door studenten van het Koninklijk Conservatorium. Toegang vrij, ingang onder de klokkentoren, Laan van N.O.I. 145. Van 7 januari t/m 1 februari: Huis van Papier. Installatie van Gamal Ez. Museum voor Communicatie Zeestraat 82, 070 3307500, di t/m vr 10-17, za & zo 12-17 uur Van 1 september t/m 1 juni: ZieZo. Kindertentoonstelling (5 t/m 11 jr.) waar je ogen proeven, je oren ruiken en je mond kan zien. Van 10 juli t/m 6 april: Respect the Mailman. Van 12 oktober t/m 31 december: Eye Opener - de kracht van beeldtaal. De tentoonstelling laat zien hoe grafisch ontwerpers wereldwijd communiceren met een taal die we allemaal (vaak onbewust) kennen: beeldtaal. Van 17 oktober t/m 17 februari: Panorama Mooi Nederland. Speelse ontdekkingsreis langs 30 Nederlandse steden aan de hand van toonaangevende ontwerpers van eigen bodem, zij vertaalden in totaal 30 verschillende stadsimago’s naar postzegelvellen. Van 7 oktober t/m 17 februari: Briefgeheimen. Selectie van honderden kaarten waarop Nederlanders en Vlamingen hun geheim anoniem opbiechten.

Gemak Paviljoensgracht 20-24, 070 3381200, ma t/m vr 10-17, za en zo 13-17 uur Van 20 oktober t/m 31 januari: Green Zone / Red Zone. Expositie met als onderwerp de splitsing of onvrijwilige opdeling van steden als Bagdad onder het mom van veiligheid. Haags Gemeentearchief Spui 70, 070 3537020, ma t/m vr 07-19 (do tot 21uur), za 9.30-17 uur Van 19 november t/m 26 januari: Den Haag en Sinterklaas 60 jaar. Gemeentemuseum Den Haag Stadhouderslaan 41, 070 3381111, di t/m zo 11-17 uur Van 4 december t/m 20 april: Nacht in de Stijlkamers. De zes stijlkamers in het museum zijn omgetoverd tot ruimtes waarin steeds een ander aspect van de nacht centraal staat. Van 24 november t/m 6 april: César Domela. Overzichtstentoonstelling met schilderijen, reliëfs en een sculptuur. Van 22 december t/m 6 april: Dirk van Gelder (1907-1990). Tekenaar en veelzijdig graficus. Grafiek en tekeningen. Van 19 januari t/m 12 mei: Hanns Schimansky. Esthetische abstracte tekeningen met potlood. Van 15 december t/m 3 februari: 7UP. Werk van in 2007 afgestudeerde kunsternaars aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag. Van 15 december t/m 3 februari: Aaron van Erp. Schilderijen en tekeningen. Van 12 januari t/m 13 april: Matthias Weischer. Hedendaagse schilderkunst van deze Duitse kunstenaar. Van 15 december t/m 30 maart: Picasso in Den Haag. Deze tentoonstelling beslaat de hele carrière van Picasso. Naast olieverfschilderijen, zijn ook beelden, tekeningen, prenten en keramische voorwerpen te zien. Galerie Gijsbrecht Bol Tournooiveld 2, 070 3656810, wo t/m vr 11-18, za 12-17, zo 13-17 uur en op afspraak Van 26 januari t/m 2 maart: Kees Bol. Landschap en stilleven. Haags Historisch Museum Korte Vijverberg 7, 070 3646940, di t/m vr 10-17, za & zo 12-17 uur Van 29 juni t/m 1 juli: Rijksmuseum aan de Hofvijver. Topstukken van de vaderlandse geschiedenis.

Arjen Nolles betrekt voor zes maanden het kunsthuis en gaat ‘interieurs verzamelen’ op video. Livingstone Gallery Anna Paulownastraat 70 A/B, 070 3609428, wo t/m za 12-17 uur en laatste zo v.d. maand Van 26 januari t/m 8 maart: Jan Dibbets. Colour studies, foto’s. Louis Couperus Museum Javastraat 17, 070 3640653, do t/m zo 12-17 uur Van 22 november t/m 18 mei: Van oude mensen en nieuwe dingen. Louis Couperus en het ontstaan van het moderne Nederland. De expositie laat zien dat Couperus het ontstaan van het moderne Nederland in zijn werk welbewust heeft geregistreerd. Galerie Matiz Piet Heinstraat 89, do t/m za 13-17 uur Van 16 december t/m 26 januari: Angelika Hasse/ Werk uit stock. Schilderijen, etsen, beelden, pentekeningen en monoprints. Galerie Maurits van de Laar Herderstraat 6, 070 3640151, wo t/m za 12-18, laatste zondag v.d. maand 13-17 uur (23 dec t/m 4 jan gesloten) Van 25 januari t/m 24 februari: Kris van Dessel. Schilderijen. Museum Meermanno Prinsessegracht 30, 070 3462700, di t/m vr 11-17, za & zo 12-17 uur Van 17 november t/m 2 maart: L.J.C. Boucher. In 2007 is het 100 jaar geleden dat de Haagse boekhandelaar en uitgever Boucher werd geboren en 20 jaar geleden dat hij overleed. Ter gelegenheid hiervan de mooiste uitgaven van zijn uitgeverij. Milieu Informatie Centrum Paviljoensgracht 3, 070 3536999, di t/m vr 13-16 uur Van 1 november t/m 31 maart: Een wereld van water. Aandacht voor de mondiale waterproblematiek. UIt ruim 80 landen zijn mineraalwaterflesjes te zien met bij elk land een beschrijving van de watersituatie.

Haagse Kunstkring Denneweg 64, 070 3647585, di t/m za 12-17, zo 13-17 uur Van 19 januari t/m 5 februari: Vers Bloed 2008. Werk van kunstenaars die in 2007 lid van de Haagse Kunstkring zijn geworden.

Museon Stadhouderslaan 37, 070 3381338, di t/m zo 11-17 uur Van 23 november t/m 21 september: Moordzaken, van vingerafdruk tot DNA-profiel. Hoe voelt het om deel uit te maken van een CSIteam en door middel van technisch sporenonderzoek de moord op te lossen? Van 29 november t/m 9 maart: Wildlife Photographer of the Year 2007. Foto’s van winnaars en deelnemers.

Heden (voorheen Artoteek) Denneweg 14, 070 3465337, wo t/m za en eerste zondag van de maand 12-17 uur Van 9 januari t/m 16 februari: Tomas Rajlich. Schilderijen en tekeningen.

Muzee Scheveningen Neptunusstraat 90-92, 070 3500830, di t/m za 10-17, zo 12-17 uur Van 14 december t/m 2 maart: Zien met Rien. Rien Zimmerman, foto’s van Scheveningen in de jaren ‘50/’60.

Kunsthuis 7x11 Patrijsplantsoen 23, 070 3465337 (tel.nr. Heden), open op afspraak Van 1 oktober t/m 31 maart: De innerlijke vaart van Ypenburg. Beeldend kunstenaar en filosoof

Nutshuis Riviervismarkt 5, 070 3459090, ma t/m vr 09-17 uur Van 29 november t/m 9 januari: Expositie Villa Nuts. Foto- en videowerk van jonge kunstenaars.

Van 14 januari t/m 25 januari: Coolspots. Verhalen van senioren bij bijzondere Haagse plekken door jonge kunstenaars in beeld gebracht. Panorama Mesdag Zeestraat 65, 070 3644544, ma t/m za 10-17, zo 12-17 uur Van 26 november t/m 31 mei: Personal panorama. Panoramatentoonstelling waarin met de modernste fototechnieken een fascinerende en regelmatig wisselende fotocollage en digitale animatie gerealiseerd wordt op basis van 360graden-impressies. Pulchri Studio Lange Voorhout 15, 070 3461735, di t/m zo 11-17 uur Van 12 januari t/m 31 januari: Marijke Gémessy en Hans Ensink op Kemna Keramiek en neon/ Schilderijen. Van 19 januari t/m 7 februari: Dirk van Gelder (1907-1994). Overzichtstentoonstelling. Van 19 januari t/m 7 februari: Walter Rast. Gemengde techniek op doek. Van 19 januari t/m 10 februari: Soft Ware 2008. Werk van Pulchri-leden met textiel, al dan niet in combinatie met andere media. Regentenkamer Laan van Meerdervoort 34, 070 3658612, wo t/m zo 12-17 (za tot 21 uur) Van 5 januari t/m 3 februari: Worlds of Water. Art Group Holanda. Theater Zwembad de Regentes Weimarstraat 63, 070 3637798, Kassa open: di t/m vr 12.00-17.00 uur, za 14.00-17.00 uur. Van 12 januari t/m 31 augustus: Van zwembad tot theater. Tentoonstelling over de geschiedenis van De Regentes, van 1919 tot 2007. Smelik & Stokking Noordeinde 101 - 150, 070 3640768, ma t/m zo 11-17.30 uur Van 8 december t/m 27 januari: Joop Polder / Délaer / Catherine Soriano. Schilderijen, bronzen beelden. Stroom Den Haag Hogewal 1-9, 070 3658985, wo t/m zo 12-17 uur Van 2 december t/m 27 januari: Eilandenrijk. Werk van diverse kunstenaars. Stroom Den Haag Dependance Toussaintkade 55, 070 3658985, wo t/m zo 12-17 uur Van 16 december t/m 3 februari: Circus Rijnz. Werk van Christien Rijnsdorp. Museum Rijswijk Herenstraat 67, Rijswijk, 070 3903617, di t/m vr en zo 14-17, za 11-17 uur Van 12 januari t/m 10 februari: Ledententoonstelling Amateurspalet. Jaarlijkse tentoonstelling van amateurskunstenaars. Museum Swaensteyn Herenstraat 101, Voorburg, 070 3861673, wo t/m zo 13-17 uur Van 6 oktober t/m 24 februari: Witte Swaenen, Zwarte Swaenen. Kinderboekillustraties van Henriëtte Willebeek Le Mair (1889-1966).

Escher in Het Paleis Lange Voorhout 74, 070 4277730, di t/m zo 11-17 uur Van 3 november t/m 30 september: Optische Illusie, wat is dat? Grote lustrumtentoonstelling. FAS3 Korte Koediefstraat 3, 06 44858188, do t/m za 14-17 uur Van 11 januari t/m 2 februari: Elise Hageman. Maakt voor deze expositie werk in de galerie. Galerie De Fietsenstalling Anthonie Duyckstraat 183, 070 3602625, Wisselende openingstijden, afhankelijk van de exposant. Van 12 januari t/m 3 februari: Arnulf Lüchinger. Schilderijen. Fotomuseum Den Haag Stadhouderslaan 43, 070 3381144, di t/m zo 12-18 uur Van 20 januari t/m 16 maart: Zilveren Camera 2007. Foto’s. GEM Stadhouderslaan 43, 070 3381133, di t/m zo 12-18 uur Van 20 oktober t/m 24 maart: Daniel Richter. Retrospectief van deze Duitse kunstschilder.

‘Soft Ware 2008’ in Pulchri. Hier wordt werk getoond van Pulchri-leden met textiel, al dan niet in combinatie met andere media. Foto: PR

22

Service

g Cryptogram

Het regent letters en prijzen op Radio West -VJTUFSBBST
WBO
3BEJP
8FTU
NBLFO
[FT
XFLFO
MBOH
LBOT
PQ
UBM
WBO
LMFJOF
FO
HSPUF
QSJK[FO
UJKEFOT
EF
8FTU
8JO
8FLFO
3BEJP
8FTU
PSHBOJTFFSU
EF[F
QSJK[FOSFHFO
UFS
HFMFHFO IFJE
WBO
EF
POMBOHT
HFuOUSP EVDFFSEF
OJFVXF
QSPHSBN NFSJOH
%F
QSJK[FO
[JKO
UF
XJOOFO
[FT
XFLFO
MBOH WBO
NBBOEBH
UN
WSJKEBH
NFU
FFO
SBEJPMFUUFSTQFM
%BU
XFSLU
BMT
WPMHU
JO
FML
QSP HSBNNB
WBOBG

VVS
XPSEU
FFO
MFUUFS
HFHFWFO
%BU
CFHJOU
JO
NFU
EF
FFSTUF
MFUUFS
´8FTU
XPSEU
8BLLFSµ
CJK
+BO
&NPVT
FO
FJOEJHU
JO
IFU
QSPHSBNNB
´8FTU
LPNU
5IVJTµ
NFU
3PC
WBO
)PPHFOIVJ[FO
%F
CFM MFS
EJF
IFU
XPPSE
WBO
EF
EBH
BBO
3PC
XFFU
UF
NFMEFO XJOU
FFO
SBEJPDE
TQFMFS
PG
XFLLFSSBEJP

Horizontaal

9. Ze pogen in ’t begin er doorheen te kijken. (7) – 10. Het klinkt alsof het om de mode gaat. (7) – 11. Daar moet je op ’t toilet niet in trappen. (7) – 12. Het product van de cineast werd goedgekeurd. (7) – 13. De kwaadheid van ’n boekenwurm. (9) – 15. Wij vinden het goed, dat u dit invult. (5) – 16. Het is niet de bedoeling de hond tegen de auto te laten plassen. (7) – 19. Iemand op de kast jagen met stukken ijzer. (7) – 20. Een goedlopend voertuig (5) – 21. Een rijbaan. (9) – 25. Een mestton moet goed gereinigd worden. (7) – 26. Ik ben niet erg op die angstige jongen gebrand. (7) – 28. In die Spaanse drank is graan verwerkt. (7) – 29. Omdat ze er behoefte aan hadden, kwamen ze tijdens het bivak wat later in actie. (7)

UFMFWJTJF
%F
8FTU
8JO
8F LFO
EVSFO
OPH
UPU
FJOE
GFCSVBSJ
.FFS
JOGPSNBUJF
FO
TQFMVJUMFH
JT
UF
WJOEFO
PQ
EF
XFCTJUF
XXXXFTUPOMJOFOM

Luister goed en vul hier de oplossingen in: Maandag

Dinsdag

woensdag

donderdag

vrijdag

Thema:

Oplossing vorig nummer

Willem trapt elke maandag na

Ve r t i c a a l

1. Met de slee op je nek kom je vlot naar boven. (6) – 2. Als ze geen vergiffenis schenkt, is het geen predikante. (6) – 3. Lichaamsdeel van ’n meisje. (4) – 4. Tegen de eerste werd verbaal opgemaakt. (6) – 5. Medeklinkers. (8) – 6. Een adellijke schrijver. (10) – 7. Zo saai als een dodo (8) – 8. Slikte de proeven van de getuigschriften. (8) – 14. Winkeldieven. (10) – 16. Een verlossend einde (8) – 17. Geslotenheid. (8) – 18. Die ski van haar. (8) – 22. Hiermee wordt het milieu belast. (6) – 23. Vrouwelijke standaard (6) – 24. Hulpwerkwoord. (6) – 27. Het is in Engeland niet de eerste de beste, die we voor moet dokken. (4)

8JMMFN
WBO
;VJMFO

/BUVVSMJKL
WPMHU
IJK
"%0
%FO
)BBH
PQ
EF
WPFU
NBBS
8JM MFN
XFFU
PPL
BMMFT
PWFS
3JKOT CVSHTF
#PZT
76$
2VJDL
#PZT
)BBHMBOEJB
'$
-JTTF
FO
BM
EJF
BOEFSF
UPQBNBUFVSDMVCT
JO
EF
SFHJP
8F
IFCCFO
IFU
PWFS
TQPSUQSFTFOUBUPS
8JMMFN
WBO
;VJMFO
%F
3JKOTCVSHFS
JT
FMLF
[BUFSEBH
FO
[POEBHNJEEBH
UF
IPSFO
BMT
QSFTFOUBUPS
WBO
3BEJP
8FTU
4QPSU
&O
PPL
PQ


NBBOEBH
IPVEU
EF
SFHJPOBMF
TQPSU
IFN
JO
EF
CBO
8JMMFN
QSFTFOUFFSU
EBO
IFU
WPFUCBM QSPHSBNNB
8FTU
USBQU
/B
PQ
57
8FTU
)JFSJO
CSFOHU
IJK
FMLF
NBBOEBH
EF
IPPH UFQVOUFO
WBO
IFU
BGHFMPQFO
WPFUCBMXFFLFOE
8FTU
USBQU
/B
XPSEU
PQHFOPNFO
CJK
TUFFET
FFO
BOEFSF
DMVC
JO
IFU
VJU[FOEHFCJFE
WBO
57
8FTU

Deze week: Donderdag

g Sudoku Een sudoku bestaat uit een veld van 9 x 9 hokjes. Dit gebied is weer onderverdeeld in negen vierkanten van 3 x 3 hokjes. Hierin moeten steeds de getallen 1 tot en met 9 worden ingevuld, zodat elk getal precies één keer voorkomt in elke rij, in elke kolom en elk vakje van 3 x 3.

8FFLUIFNB %F
WJKG
XPPSEFO
EJF
JO
FFO
XFFL
CJK
FMLBBS
HFQV[[FME
XPSEFO
WFSXJK[FO
OBBS
FFO
UIFNB
3BEJP
8FTU
CFMPPOU
EFHFOF
EJF
PQ
WSJKEBHNJE EBH
IFU
XFFLUIFNB
SBBEU
NFU
FFO
IFVTF
CSFFECFFME

Oplossing vorig nummer

vanaf 17:00 uur  TV West Nieuws  RegioNed  Play  Verkeersjournaal  Het Andere Oog

Vrijdag

vanaf 17:00 uur.  TV West Nieuws  Perla di Caribe  Zing met me mee  Verkeersjournaal

Zaterdag

vanaf 17:00 uur.  Nieuwsweek  Qwesti van Zaken

Zondag

vanaf 17:00 uur.  TV West Nieuws  TV West Sport  Verkeersjournaal

Maandag

vanaf 17:00 uur  TV West Nieuws  West trapt na  Plekken van Herinnering  Verkeersjournaal

Dinsdag

vanaf 17:00 uur  TV West Nieuws  Vlieg  Haagse Iconen  Verkeersjournaal  Het Andere Oog

Woensdag

vanaf 17:00 uur  TV West Nieuws  Team West  Westweek  Verkeersjournaal  Het Andere Oog

Deze week: Maandag t/m vrijdag 06-09

uur West wordt Wakker 09-12 uur de Ochtendshow 12-14 uur Roukost 14-16 uur de Middagshow 16-18 uur West komt Thuis 1 8-19 uur het Gesprek van de Dag

+ Woensdag

20-22 uur Stork on Air

Zaterdag  08-11

uur ZEP  11-12 uur …And the beat goes on  12-14 uur Ik hou van Holland  14-18 uur Radio West Sport  18-23 uur Non-stop muziek  23-00 uur Met het Oog op Morgen

Zondag  08-09

uur ZEP uur Ouwe Joekels uur Klassiek op West  12-14 uur Non-stop muziek  14-18 uur Radio West Sport  18-19 uur Ouwe Joekels  19-21 uur Klassiek op West  21-23 uur Hot Talk  23-00 uur Met het Oog op Morgen  09-10  10-12

+ Donderdag

21-23 uur Jazz op West

Meer informatie over programma-inhoud en uitzendtijden én het laatste nieuws vindt u op internet: www.westonline.nl

24

Society

Roos

Vrijdag 25 januari 2008

Renate & de Residentie

Met

f o t o ’s v a n

Eveline

van

Egdom

Lach eens naar het vogeltje! Wij wisten natuurlijk allang dat persfotografen heel bijzondere mensen zijn, maar het is altijd fijn als zoiets weer eens wordt bevestigd. En dat gebeurde ruimschoots tijdens de uitreiking van de Zilveren Camera in het Fotomuseum. Wij konden ons hart helemaal ophalen aan de rijke variatie aan fotografentypes die daar aanwezig was. Persoonlijk houden wij erg van het type ik-ben-net-terug-uit-een-burgeroorlogen-heb-echt-geen-tijd-gehad-om-te-douchen. Maar we kunnen ook genieten van het slag ik-stel-met-mijn-foto’s-onrecht-aan-de-kaak-en-daarom-kijk-ik-altijd-moeilijk. En dan is natuurlijk nog het ik-loop-rond-met-een-camera-dusjij-gaat-opzij-type. Het is niet zo dat wij daar geen waardering voor kunnen opbrengen, maar je ziet dit type zo vaak dat je er op een gegeven moment aan gewend raakt. Nieuw was dit jaar het jij-werkt-voor-defensie-dus-jij-mag-nietmeedoen-type. Origineel! Het was stervensdruk in het fotomuseum en dat bood gelegenheid aan tal van fotografen om eens even te demonstreren hoe behendig zij zijn in het voordringen. Na een lang werkzaam leven als persfotograaf krijg je daar op een gegeven moment echt handigheid in. Er waren er die zich door de mensenmenigte naar voren drongen met een air alsof zij de prijs in ontvangst gingen nemen. Slim hoor! Wij dachten dat de prijsuitreiking een kortstondig evenement zou zijn: even die zilveren camera overhandigen aan de verraste/vereerde winnaar en klaar is kees. Maar daarin hadden wij ons lelijk vergist. Er waren namelijk acht categorieën waarbij prijzen te vergeven vielen en voorzitter Hans Kouwenhoven had de lijst met de namen van de prijswinnaars niet direct bij de hand, dus het werd een bijna avondvullend programma. Misschien kunnen ze volgend jaar die categorieën nog iets uitbreiden. Wij zagen graag ook een prijs in de categorie ‘het langst niet geschoren’, in de categorie ‘het groezeligst gekleed’ (zo’n gilet met allemaal van die zakjes!) en in de categorie ‘het meeste energie gestoken in het dwarsbomen van collega’s’. Joep Lennarts en Michael Kooren (type: jij-werkt-voor-defensie-dus-jij-mag-nietmeedoen) hadden beslist hoge ogen gegooid in die laatste categorie. Jammer! Toch waren er ook momenten van ontroering. Bijvoorbeeld toen Wilfried de Jong bekend maakte dat de Canonprijs voor jong talent naar Ilvy Njiokiktjien ging en haar moeder het podium opstruikelde om de prijs in ontvangst te

Je weet maar nooit of er volgend jaar niet ook een kinder-Zilveren Camera wordt ingesteld. nemen voor haar in Afrika verblijvende dochter. Die Canonprijs was geheel verdiend, want Njiokiktjien heeft prachtig werk gemaakt, maar kan Canon ook niet een heel klein prijsje instellen voor zo’n moeder? Want die zit wel met een dochter die vanaf haar zestiende continu door de wereld zwerft en net nog op tijd weg is uit Kenia. Met Wilfried de Jong hadden wij na afloop van de uitreiking, toen winnaar Martijn Beekman allang had uitgelegd dat VVD’ers het gewoon goed op foto’s doen, nog een onthullend persoonlijk gesprek. Niet alleen vertelde de beroeps-Rotterdammer dat hij wist dat hier het strand was, hij bekende ook ooit een Haagse vriendin te hebben gehad. “Indisch. Raad ik iedereen af. Je krijgt meteen haar hele familie erbij”. Kan zijn, Wilfried, maar je krijgt tenminste wel goed te eten en zo te zien kun jij wel weer een Indische vriendin gebruiken! Uiteindelijk werd het heel gezellig. Ie-

Trek je een leuk rustig bloesje aan, wordt het effect helemaal verpest door die drukke verlichting aan het plafond.

mand zette ouderwetse discomuziek op, uitgehongerde fotografen – net-terug-uit-Irak-en-echt-geen-tijd-gehadom-te-eten – belegerden het personeel dat rondging met de bitterballen en de Haagse fotograaf Roger Dohmen onthulde dat hij nooit een zilveren camera zou winnen omdat zijn foto’s altijd onscherp zijn. “Maar ik ga nu een out-offocus camera kopen. Misschien komt het dan goed”. Op de valreep ontmoetten we nog een aantal oude vrienden, zoals de Haagse kunstenaars Marcello en ook de onvermoeibare Frans de Leef, die toegaf dat hij nog steeds strategische kroeggesprekken voert om het Regentessekwartier autovrij te maken. Het was trouwens geen toeval dat hij rondliep bij de uitreiking van de Zilveren Camera, zo legde hij ongevraagd uit. “Ik heb namelijk ook een heel goed fototoestel”.

Renate

van der

Zee

.

Met zo’n belachelijk doorzichtig toestel, de Canonprijs, sta je natuurlijk flink voor gek. Maar het voordeel boven de Zilveren Camera is wel dat je met deze echt kunt fotograferen

De Haagse fotograaf Roger Dohmen wil er zeker van zijn dat hij in de krant komt en stelt zich eventjes flink aan.

Service

Vrijdag 25 januari 2008

g Wat voor weer zou het zijn in Den Haag? Vrijdag 25-01

Zaterdag 26-01

Zondag 27-01

Maandag 28-01

Min. 3º Max. 9º Zon 20% Wind 5

Min. 8º Max. 10º Zon 5% Wind 5

Min. 8º Max. 9º Zon 5% Wind 4

Min. 5º Max. 8º Zon 15% Wind 3

23

Pierre Wind Pierre’s droom: Boerenkool met worst

© Marcello’s Art Factory / bron: weeronline

g Bioscopen Pathé Buitenhof Away From Her dagelijks 18:45 Bee Movie (NL) za/zo/wo 13:10 zo ook om 11:00 Cloverfield dagelijks 14:00 16:20 18:40 21:00 zo ook om 11:40 Earth do/vr/za/zo/ma/di 16:00 Elizabeth: The Golden Age dagelijks 16:10 Enchanted (NL) za/zo 13:20 zo ook om 10:50 Gone Baby Gone dagelijks 19:00 21:40 do/vr/ma/di ook om 13:30 I am Legend do/vr/za/zo/ma/wo 21:50 K3 en de kattenprins za/zo/wo 12:30 14:15 zo ook om 10:40 Little Miss Sunshine di 13:30 Lust, Caution dagelijks 13:45 20:15 zo ook om 10:30 Moordwijven dagelijks 21:20 do/vr/ma/di ook om 13:20 National Treasure 2 dagelijks 15:50 18:50 do/vr/za/zo/ma/wo ook om 13:00 zo ook om 10:20 P.S. I Love You dagelijks 17:10

Sneak Preview di 21:20 The Kite Runner dagelijks 15:30 18:20 21:30 do/vr/ma/di ook om 12:40 Voor mee informatie: www.pathe.nl/buitenhof tel. 0900-1458 (35cpm)

Pathé Scheveningen Aliens vs Predator 2 dagelijks 16:40 21:20 do/vr/ma/di ook om 14:20 vr/za ook om 23:40 Alles is Liefde dagelijks 19:10 Bee Movie (NL) za/zo/wo 12:20 14:20 16:30 Cloverfield dagelijks 13:10 15:30 17:40 19:50 22:00 vr/za ook om 00:20 De Scheepsjongens van Bontekoe za/zo/wo 13:50 De wonderwinkel van Mr. Magorium (NL) za/zo/wo 12:30 14:40 Enchanted (NL) za/zo 13:20 Enchanted (OV) dagelijks 14:30 I am Legend dagelijks 17:00 19:20 21:30 za/zo/wo ook om 12:10 In the Valley of Elah vr/za 00:20 K3 en de kattenprins za/zo/wo 12:40 14:30 Maskeli besler - Cyprus dagelijks 18:40 21:00

do/vr/ma/di ook om 13:40 16:10 vr/za ook om 23:30 Moordwijven dagelijks 16:50 21:50 do/vr/ma/di ook om 14:40 National Treasure 2 dagelijks 13:10 16:00 18:50 21:40 vr/za ook om 00:30 Saw 4 do/vr/za/zo/ma/wo 21:30 vr/za ook om 23:50 Sneak Preview di 21:30 TBS vr/za 00:00 The Flock dagelijks 19:00 vr/za ook om 00:00 The Golden Compass (OV) dagelijks 16:20 do/vr/ma/di ook om 13:50 The Kite Runner dagelijks 18:30 21:10 do/vr/za/zo/ma/di ook om 15:40 The Nanny Diaries dagelijks 19:00 Voor mee informatie: www.pathe.nl/scheveningen tel. 0900-1458 (35cpm)

Filmhuis Den Haag Nightwatching/ Peter Greenaway do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:00 zo ook om 13:15 Once/John Carney do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:30 do/vr/za/zoo ok om 17:00 2 Days in Paris/ Julie Delpy do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:30 12 angry men/ Sidney Lumet do/vr/za/zo/ma/di/wo 19:00 Lady Chatterley/ Pascale Ferran do/vr/za/zo/ma/di/wo 17:00 en 20:15 zo ook om 13:00 Investigation/ Iglika Triffonova do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:30 El bano del papa/ César Charlone & Enrique Fernández do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:45 u My blueberry nights/ Wong Kar-Wai do/vr/za/zo/ma/di/wo 21:30 4 maanden, 3 weken en 2 dagen/ Christian Mungiu do/vr/za/zo/ma/di/wo 19.30 Tuya’s Marriage/ Wang Quan An do/vr/za//ma/di/wo 16:45 Fados/ Carlos Saura zo13:00 u ma/di/wo 17:00 Heimatklänge/ Stefan Schwietert do/vr/za/zo/ma/ 17:00 wo 15:00 Das leben der anderen/ F.V. Henckel Donnersmarck do/vr/za//ma/di/wo 16:45 u Carla’s list/ Marcel Schüpbach zo 15:00 Little miss sunshine di/wo 17:00 Hijos de la Guerra/ R. Alexander Fuchs zo 15:00 uur De verloren schat van de tempelridders II zo/wo 15:00 Willie en het wilde konijn zo 13:00 wo 15:00 Uitgelicht # 13 Nieuw werk van Klaas Bijl, afgestudeerd student KABK Dag. (beh. do.) 18:00-22:00. Do opening 20:00. Zo v.a. 14:00

De film ‘Away from her’ is te zien in de Pathe bioscopen. Foto: PR

Voor meer informatie: www.filmhuisdenhaag.nl

Ik sta op een immens veld. Overal om me heen zijn mega boerenkolen. Zo groot, zodat ze alleen in dromen voor kunnen komen. Ik klim in zo’n giga boerenkool. Dat is een kik. Van het ene blad verplaats ik me al verend naar het andere blad. ‘Dit is een attractie voor mijn Smaakpretpark’, denk ik direct. Ja, als die Marnix Norder de scepter als wethouder niet meer zwaait, komt dat er misschien ooit. Misschien dan… Ik droom verder. Ik sta op de top. Wat zie ik daar nou verderop. Nee, dat kan niet waar zijn: een enorm veld met enorme grote wippen. Allen in de vorm van rookworsten. Ik voel een gepor in mijn zij en hoor een zachte lieve stem: “Schat word nou wakker, ik ruik in de keuken een raar luchtje, ben je tijdens het koken in slaap gevallen? Dat is niets voor jou” . Kook de aardappelen (met koud water en zout opzetten) gaar. Pureren. Op smaak brengen met peper & zout, de warme melk en blokjes roomboter. Intussen de boerenkool ontstelen, wassen en fijne reepjes snijden. Een bodempje water (met weinig zout) aan de kook brengen. Hierin de boerenkool garen. Regelmatig de boerenkool omscheppen. Bak de blokjes ontbijtspek krokant. Halve rookworst of minirookworst per persoon koken. Meng de aardappelpuree met de uitgelekte boerenkool en de krokante spekblokjes. Ingrediënten voor 4 personen 41 kg aardappelen 41 dl warme melk 4100 gram blokjes roomboter 4750 gram boerenkool

42,5 dl vleesjus 4 2 rookworsten of 4 minirookworstjes 450 gram gesmolten roomboter 4200 gram blokjes ontbijtspek

g Spoedgevallen Alarmcentrale: 112 Politie Haaglanden: 0900 8844 SMASH (Stichting Mobiele Artsen Service Haaglanden) SMASH is een samenwerkingsverband van alle huisartsen in Den Haag, Leidschendam, Rijswijk, Voorburg, Voorschoten en Wassenaar. SMASH regelt spoedeisende huisartsenhulp buiten kantoortijden. Iedere dag tussen 17.00 uur ‘s avonds en 8.00 uur ‘s morgens; gedurende het hele weekend en op alle erkende feestdagen. Tel. 070 - 346 96 69 Website: www.smashaaglanden.nl

Informatie dienstdoende apotheken Tel. 070 345 10 00 Tandartsendienst: avond- en weekenddienst (alleen spoedgevallen): (070) 311 03 05. Overig Stichting Dierenambulance Den Haag Tel. 070 - 328 28 28 (dag en nacht bereikbaar) Website: www.dierenambulancedenhaag.nl Dierenartsen weekenddienst Spoedgevallen nacht en weekend Tel. 0900 - 222 6 333 en 0900 - 2222 456 Website: www.dierenartsenkring-denhaag.nl

Den Haag Centraal B.V. Korte Poten 9, 2511 EB Den Haag T: 070-3644040 / F: 070-3633570 [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] Klantenservice Den Haag Centraal Voor opgave abonnementen, verhuizingen en bezorging: Servicenummer Adrepak Abonnementenregistratie: 070-3590723 (ma t/m vr: 09.00 tot 17.00 uur) Antwoordnummer 45001 2504 VC Den Haag. Voor opzeggingen (uitsluitend schriftelijk, uiterlijk 4 weken voor einde abonnementsperiode) Den Haag Centraal postbus 45666 2504 BB Den Haag. Abonnementsprijzen: Kwartaal € 12,95 / Jaar € 49,95 Hoofdredacteur: Coos Versteeg Coördinatie redactie: Miranda Fieret Coördinatie cultuur: Roos van Put Coördinatie sport: Martin van Zaanen Eindredactie: Dick Toet, Wouter Storm (corrector) Algemene Zaken: Marianne ten Have Medewerkers: Floor de Booys, Peter Breedveld, André Buurman, Maarten van Doorn, Eppo Ford, Bert Jansma, Babeth Knol, Elske Koopman, Eric Korsten, Joke Korving, Isabella Lanz, Alexander Münninghoff, Doron Nagan, Monique van Oostrum, Anneke Ruys, Menno schraven, Hans Schmit, Rob Soetenhorst, Rogier Slop, Kees Stal, Jill Stolk, Alexandra Sweers, Aad van der Ven, Renate van der Zee Feuilleton: Tomas Ross Columnisten: Kees Jansma, Vilan van de Loo, Marcella Mesker, Marc Delissen Rubrieken: Teun Berserik (cartoon), Emilie Bolsius (medisch), Hugo Dirksmeier (onderwijs), Bas Martens (juridisch), Marnix van Rij (financieel), Pierre Wind (culinair) Illustraties: Marcello’s Art Factory Vormgeving: Rob Hofland / Grafische Zaken Fotografie: C&R, Pan Chen, Anna Green, Willy Jolly, Harmen de Jong, Mylène Siegers, Otto Snoek en fotopersbureau’s Hollandse Hoogte en WFA Advertentiebeheer: Dory Danckaarts Uitgever/directeur: Robert Conijn Zie voor een compleet overzicht: www.denhaagcentraal.net