Schilder De Vlaamse
November 2006 • Driemaandelijks vakblad voor schilders, behangers en plaatsers van soepele vloerbekleding • Lombardstraat 34 - 42 • 1000 Brussel
• Tak 26: geen levensverzekering • Gebruik van ladders: een jaar later • Een wereld vol schildersinformatie: www.wtcb.be • Plaatsing van soepele elastische vloerbekleding • Buitenschrijnwerk: eigenschappen van hout en afwerkingssystemen • Hoe komt een kinderkleurencollectie tot stand • November: een actieve maand voor uw Federatie • Tentoonstelling Van “rare kwasten en penselen”
Confederatie Bouw Vlaamse Schilders
5
BOSS Trendcolors 7 When painting becomes art… In 2007 gaan we op zoek naar geborgenheid en vinden die in de tegenstelling tussen ‘oud’ en ‘nieuw’. Het beste van vroeger, uitgedaagd door de technologische mogelijkheden van nu. Het beste van nu krijgt net dat tikkeltje meer in combinatie met invloeden en ideeën van weleer!
BOSS Trendcolors 7 bestaat opnieuw uit 40 trendkleuren, die in vier aparte sferen werden ingedeeld: Pure, Wonder Years, Delights en Funtastic. Binnen deze vier sferen kan je prachtige combinaties maken, maar we hebben dit jaar ook 12 trendy kant-en-klare combinaties voor u samengesteld over de sferen heen. Natuurlijk kunt u met deze 40 sterke kleuren ook naar hartelust combineren en zo uw eigen favoriete Trendcombinaties creëren!
BOSS paints nv - Nijverheidstraat 81 - B-8791 Beveren-Leie TEL +32 056 73 82 00 - FAX +32 056 73 82 01 - WEB www.boss.be - EMAIL
[email protected]
Inhoudstafel
Voorwoord
4
Inspiration Concept inspireert
5
Wees goed geïnformeerd: tak 26
6
Gebruik van ladders: een jaar later
8
Een wereld vol schildersinformatie: www.wtcb.be
10
Plaatsing van soepele elastische vloerbekleding
12
Houten buitenschrijnwerk: specifieke eigenschappen van hout en hun invloed op de afwerkingssystemen
14
Hoe komt een kinderkleurencollectie tot stand
16
Tweede familiedag voor Vlaamse schilders weer een voltreffer
19
Schilderscafé blijft uitbreiden
20
November: een actieve maand voor uw Federatie: schilderswedstrijd
21
November: een actieve maand voor uw Federatie: wallscaping
21
Informaticaprogramma op maat van het schildersbedrijf
22
Op zoek naar de juiste opleiding
23
Wees ambassadeur van uw vak
25
Tentoonstelling: Van (rare) kwasten en penselen
27
Spetterinfo
31
� De meest recente editie van het Schilderscafé -
die op 19 oktober plaatsvond in het Izegems borstelmuseum - was opnieuw een groot succes.
RAAD VAN BESTUUR Mertens André: VOORZITTER Klinkers Benoît: ONDERVOORZITTER Fleurinck Etienne: ONDERVOORZITTER De Roo Peter: SECRETARIS GENERAAL De Potter Norbert: PENNINGMEESTER Meuleman Jan: HONORAIR VOORZITTER Goutsmet Walter Van Eyken François Ameye Claude Vanbillemont Alain De Munter Felix Viaene Stefaan W ONEN EVENEENS DE R ADEN VAN B ESTUUR Smets Cyriel Bresseleers Koen Dekeyser Romain Gulisano Aldo
BIJ :
� Van links naar rechts; Meuleman Jan, Goutsmet Walter, Mertens André, De Potter Norbert, Van Eyken François, Bresseleers Koen, Fleurinck Etienne, Gulisano Aldo, Ameye Claude, Vanbillemont Alain, De Roo Peter, Klinkers Benoît.
De Vlaamse Schilder
3
Technieken Voorwoord van André Mertens André Mertens V O O R Z I T T E R C O N F E D E R AT I E B O U W -V L A A M S E S C H I L D E R S
Na de beginnende schilders, is het de beurt aan de ervaren schilders.
Wallscaping
een verrijking voor u en de klant Er zijn alweer drie maanden verstreken sinds de laatste uitgave van de Vlaamse Schilder. Ik moet dan ook mijn belofte - om in het voorwoord een actieplan te beschrijven - opnieuw in daden (of beter gezegd in woorden) omzetten.
Bijpassende handdoeken, fauteuils, gordijnen of manden vormen “the finishing touch”. Veel particulieren zijn in dit stadium welverdiend tevreden. Voor hen - en voor de schilder/decorateur - houdt het daarmee op.
Terwijl de regionale schildersproef voor jonge schilders net afgelopen is of misschien zelfs morgen voor de deur staat (afhankelijk van de datum waarop u dit magazine leest), hield onze Federatie zich de afgelopen maanden ook bezig met het op poten zetten van een november-evenement voor patrons.
Maar dit hoeft niet noodzakelijk zo te zijn. Er is meer mogelijk... voor de klant én voor de vakman. Sierlijsten, plinten en andere smaakvolle decoratieartikelen kunnen aan zowel een modern als klassiek geheel toegevoegd worden en een stijlvol resultaat opleveren. De vakman levert extra werk en zowel hij als de klant zijn tevreden en trots op het resultaat.
Ook ‘ervaren’ schilders hebben nood aan bijscholing en opleiding. Alles evolueert. Nieuwe richtlijnen, nieuwe producten, nieuwe decoratieve technieken ... bemoeilijken onze job. Ook de klant stelt hoge esthetische eisen. In navolging van sfeerbeelden die in allerhande magazines en publicaties terug te vinden zijn, streeft hij een welbepaald afgebeeld geheel na. “Slaapkamers die wel uit een sprookje lijken te komen”, “traphallen die enkel bestemd kunnen zijn voor de afdaling van een waardige koningin” of “badkamers waarin stijlvolle zakenvrouwen zichzelf kunnen optutten”, spreken de klant aan.
Als beroepsfederatie is het onze taak de vakman inspiratie aan te reiken die hij op zijn beurt op de klant kan overdragen. Het is ook onze taak hem te wijzen op de mogelijkheden van taakuitbreiding en hem daarbij op technisch vlak te ondersteunen, vandaar de infosessiereeks “Wallscaping” in samenwerking met Orac nv. Hopelijk heeft u uw inschrijvingsformulier na ontvangst onmiddellijk ingevuld teruggefaxt!
Colofon C ONFEDERATIE B OUW V LAAMSE S CHILDERS VZW Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel Tel.: 02/545 57 05 - Fax: 02/545 58 59 www.vlaamseschilders.be BTW be 861 286 952 De Vlaamse Schilder verschijnt in februari, mei, augustus en november.
4
De Vlaamse Schilder
ADMINISTRATIE EN REDACTIE Eindredactie : Filip Coveliers Redactie : Karolien Scheerlinck Tel.: 02/545 57 57 - Fax: 02/545 58 59
[email protected]
REALISATIE Little BIG Band - Henri Farmanstraat 40 9000 Gent, tel.: 09/269 90 00
DRUKWERK Drukkerij Geers, Oostakker
ADVERTENTIEVERANTWOORDELIJKE
VERANTWOORDELIJKE
Karolien Scheerlinck Tel.: 02/545 57 57 - Fax 02/545 58 59 Tel.: 053/41 77 89
[email protected]
Filip Coveliers Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel
COVERBEELD Sigma Coatings
UITGEVER
Publireportage
Inspiration Concept inspireert
Inspiration Concept : het is ook mogelijk om slechts een gedeelte van het pakket aan te schaffen, met name het inspiratieboek en de waaiers of enkel de waaiers.
Particulieren doen vaak een beroep op schilders in hun kleurkeuze. Het gebruik van de juiste kleur maakt een ontwerp nieuw en gedurfd. De vakman apprecieert het advies en de inspiratie die verfproducenten hem aanreiken. Het nieuwe Inspiration Concept van Sigma Coatings werd in dit opzicht ontwikkeld als een praktische gids en inspiratiebron. Sigma wenst de professional te ondersteunen in alle aspecten van zijn vakgebied: van het zoeken naar innovatieve verfsystemen tot
het geven van praktijkgerichte cursussen en trainingen. Creatief zijn met kleur omschrijven zij – niet onterecht – als een vak apart. Designers, productontwikkelaars, ontwerpers, architecten, schilders, ... zijn dag in dag uit professioneel bezig met kleur. Het is de kunst van de kleuradviseur om trends te combineren met de persoonlijke voorkeuren van zijn klanten. Alleen zo krijgt kleur écht betekenis.
Daarom werd bij de totstandkoming van het Inspiration Concept de nadruk vooral gelegd op het leveren van professioneel kleurenadvies op ieders maat en smaak. Met dit Inspiration Concept bracht Sigma Coatings eind september 2006 een nieuw kleurkeuzesysteem op de markt. Dit systeem is ontwikkeld ten behoeve van de beroepsmatige klanten: architecten, schilders en decorateurs. Het systeem toont de nieuwe interieurkleuren en –combinaties en speelt ook op een eenvoudige en aanschou➞
De Vlaamse Schilder
5
Publireportage
welijke wijze in op de persoonlijke voorkeur van iedere individuele klant.
➞
Een klant over de streep trekken om trendy kleuren te gebruiken is niet gemakkelijk: vaak speelt de angst na korte tijd op de kleur te zijn uitgekeken, of in te spelen op een kortstondige trend. Daarom acht Sigma het belangrijk te bouwen op de individuele persoonlijkheid en smaak die veel minder vlug verandert. Het Inspiration Concept is zo opgesteld dat het hele kleurkeuzeproces stap voor stap aan de klant getoond kan worden. Dit stelt de kleuradviseur in staat om de mensen uit te nodigen zelf in kleurencombinaties te gaan denken. Het pakket omvat een inspiratieboek, een kleurenwaaier met combinaties, een kleurenwaaier met volle kleurvlakken, een ringmap met stalen (A6 formaat) en twee boxen met handgeschilderde stalen (A4-formaat). Om het nieuwe kleurenpalet voor het Inspiration Concept samen te stellen heeft Sigma Coatings een uitgebreid vooronderzoek uitgevoerd naar de heersende trends en stijlen. De meest voorkomende kleuren en tinten werden gegroepeerd in zes grote kleurengroepen. De toonaangevende kleuren zijn opwekkend geel, warme oranje- en terracottatinten, levendig rood, koel blauw, verfrissend blauwgroen en ontspannend groen. Op basis hiervan werden een aantal tinten geselecteerd, die op hun beurt nog eens in reeksen werden onderverdeeld naargelang hun gebruik: toon op toon
voor wie het graag rustig houdt, met een fris accent voor wie het liever sprankelend ziet en met scherp contrast voor wie het aandurft om origineel uit de hoek te komen. Alle kleuren zijn onderling combineerbaar. De tinten zijn daarenboven in verschillende effecten verkrijgbaar (mat, reflecterend, decoratief), zodat ze in verschillende verftechnieken verwerkt kunnen worden. Om dit Inspiratieboek als gids te kunnen gebruiken werden de huidige trends opgedeeld in drie stijlrichtingen: New Classic, Modern Country en Living Design. New Classic: Klassiek beleeft een revival. Er wordt meer klassieke muziek gekocht, opera
en operette trekken weer volle zalen. Klassiek staat voor authenticiteit, rust en orde. Het klassieke interieur is exclusief, luxueus, elegant en straalt warmte en romantiek uit. New Classic respecteert die waarden, maar zet tegelijkertijd de deur open om originele accenten te leggen zonder een stijlbreuk te forceren. New Classic nodigt uit om origineel te zijn met klassiek. In alle toonaarden: van zeer rustig tot vernieuwend. Modern Country: In onze drukke maatschappij, met overal kunstmatigheid om ons heen, zoeken mensen rustpunten. Modern Country pleit voor het gezellige interieur dat een warme, harmonieuze sfeer uitstraalt. Het kleurenpalet past perfect bij de natuurlijke, ruwe materialen die kenmerkend zijn voor deze stijlrichting. Het palet van Modern Country laat alle schakeringen toe, van het authentieke plattelandskarakter tot een modern interieur vol speelse variatie. Living Design: Living Design is een gedefinieerde stijl voor het interieur waarin geen enkel element toevallig aanwezig is. Het kleurenpalet is zo uitgekiend dat kan geëxperimenteerd worden met elementen die men niet meteen associeert met de koele dynamiek van design. Creativiteit staat centraal.
� cover: Modern Country.
Bron: Sigma Coatings Meer informatie kunt u bekomen bij de afdeling Customer Support tel. 011/27 87 24 of via
[email protected]
Wees goed geïnformeerd: tak 26 Begrippen zoals tak 21 en tak 23 zijn over de jaren heen flink ingeburgerd geraakt en klinken intussen vertrouwd in de oren. Tak 26 daarentegen bleef al die tijd buiten het gezichtsveld. De wettelijke basis bestaat nochtans reeds geruime tijd. De meest recente wetgeving vinden we terug in het Koninklijk Besluit van 14 november 2003 betreffende de levensverzekeringsactiviteit.
Een woordje meer uitleg over tak 26 In tegenstelling tot de takken 21 en 23 draagt een contract tak 26 niet de juridische en fiscale
6
De Vlaamse Schilder
stempel van een levensverzekering. Tak 26 staat voor zuivere kapitalisatieverrichtingen waarvoor u ook bij een verzekeraar terecht kunt. De uitbetaling van het kapitaal is niet langer afhankelijk van het zich al dan niet realiseren van een risico, nl. het leven of overlijden van een verzekerde. De afwezigheid van een verzekerde is daarom het kenmerk van een contract tak 26. Dat een contract tak 26 op geen enkele manier nog kan omschreven worden als een levensverzekering heeft tot onmiddellijk gevolg dat er op de stortingen geen verzekeringstaks verschuldigd is. Als natuurlijke persoon ontsnapt
men dus op een volledig legale manier aan de premietaks van 1,10 %. Voor rechtspersonen (NV, BVBA, ...) betekent dit zelfs een besparing van 4,40 %.
Tak 26 fiscaal interessanter? Het antwoord op deze vraag reikt veel verder dan de vraag of er al dan niet verzekeringstaks verschuldigd is. Even belangrijk, zoniet nog belangrijker, is de vraag naar de belastbaarheid van de uitkeringen. Net zoals op alle andere financiële producten met een gewaarborgd rendement is het stelsel van roerende
ORAC MYLINE
Publireportage
O RAC M YLINE NA ÉÉN JAAR REEDS EEN BEGRIP IN DE MODERNE DECORATIEWERELD
C.352
HOOGKWALITATIEVE HEDENDAAGSE PRODUCTEN VOOR BINNENINRICHTING EN -AFWERKING -
licht eenvoudig te installeren gemakkelijk af te werken alle lijsten ook in flexibele uitvoering installatie-instructies beschikbaar
* = indirecte verlichting F = flexibele uitvoering
www.oracdecor.com -
[email protected] Orac n.v. - Oudenburgsesteenweg 90 B-8400 Oostende tel.: +32 59-80 32 52 - fax: +32 59-80 28 10 C.356 C.356F
voorheffing ook op tak 26 van toepassing. Bij opnames of bij uitkering op einddatum zal 15 % roerende voorheffing ingehouden worden op het reële rendement, d.i. het totaal van intresten en winstdeelname. Bij tak 21 liggen de kaarten enigszins anders. Tak 21-contracten worden juridisch gekwalificeerd als levensverzekeringen, wat betekent dat fiscaal gezien een beroep kan gedaan worden op de specifieke vrijstellingsregels die voor levensverzekeringen voorzien zijn. Zo bent u als natuurlijke persoon vrijgesteld van roerende voorheffing vanaf 8 jaar + 1 dag na aanvang van het verzekeringscontract. Evenmin zal er roerende voorheffing geheven worden indien in het contract een overlijdensdekking van minimaal 130 % van de gestorte premie(s) voorzien werd. A contrario: doet u een afkoop tijdens de eerste 8 jaar van uw contract en hebt u geen overlijdensdekking, dan zal er ook op een contract tak 21 roerende voorheffing van 15 % verschuldigd zijn. Let wel: als belastbare grondslag fungeert hierbij niet het reële rende-
C.353 C.353F
P.5050 P.5050F en andere ...
ment, maar een fictief intrestbedrag berekend op basis van minimaal 4,75 %. Rechtspersonen daarentegen kunnen zich niet beroepen op deze vrijstellingsmogelijkheden. Ook na 8 jaar worden de intresten van een contract tak 21 aangemerkt als belastbare roerende inkomsten. In het kader van de vennootschapsbelasting is er dus geen verschil in fiscale behandeling tussen inkomsten uit een tak 21 of tak 26-product.
Kiezen voor tak 21 of tak 26 Op fiscaal vlak zijn rechtspersonen in alle omstandigheden voordeliger af met tak 26. De vrijstelling van een verzekeringstaks van 4,40 % is hierbij cruciaal. Voor natuurlijke personen is het antwoord iets genuanceerder en moet u een afweging maken tussen vrijstelling van verzekeringstaks enerzijds (bij tak 26) en vrijstelling van roerende voorheffing anderzijds (mogelijk met tak 21). Hebt u een beleggingshorizon van minimaal 5 jaar, dan biedt tak 21
Vraag bij uw groothandel naar de volledig vernieuwde ORAC catalogus 2006 en laat u inspireren!
u betere alternatieven. Een periode van 5 jaar kan reeds als voldoende beschouwd worden om de verzekeringstaks af te schrijven. Het effect van deze taks op het totaal rendement van uw belegging zal dan immers als eerder beperkt kunnen aangemerkt worden. Zodra u de kaap van de 8 jaar maakt, geniet u daarenboven een vrijstelling van roerende voorheffing. Deze vrijstelling compenseert op zich reeds ruimschoots de 1,10 % premietaks. Hebt u als natuurlijke persoon een beperkte beleggingshorizon (< 5 jaar) of wenst u dat uw kapitaal op ieder moment beschikbaar blijft, dan biedt tak 26 de beste perspectieven. Tegen deze achtergrond heeft Federale Verzekering Nova Deposit (tak 26) ontwikkeld. Meer informatie? Federale Verzekering Tel. 0800 14 200 www.federale.be
De Vlaamse Schilder
7
Veiligheid
Preview
Gebruik van ladders een jaar later
Binnenkort geven codes van goede praktijk aanwijzingen over manier waarop risicoanalyse moet worden uitgevoerd. Het Koninklijk Besluit (KB) betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden in de hoogte is inmiddels al meer dan een jaar van kracht. Niet verwonderlijk werd deze materie dan ook behandeld in het novembernummer 2005 van de Vlaamse Schilder. Zoals in het allereerste nummer van de Vlaamse Schilder ook al meegedeeld werd, is deze wetgeving een doelstellingenreglementering, wat betekent dat de gebruiker zelf een risicoanalyse moet maken, waaruit moet blijken of het gebruik van een bepaald arbeidsmiddel wel of niet verantwoord is. Het KB van vorig jaar stelt dat ladders eigenlijk alleen bedoeld zijn om een hoogteverschil te overbruggen. Niettemin kunnen en mogen ladders ook gebruikt worden om werken van korte duur uit te voeren of wanneer het onmogelijk is om veiligere arbeidsmiddelen te gebruiken. Het KB in verband met arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte omschrijft echter niet precies wat werken van korte duur zijn. Alleen wordt er gesteld dat het werken op ladders zoveel mogelijk moet worden beperkt. Het KB geeft dus geen concrete aanwijzingen over de manier waarop de risicoanalyse moet worden uitgevoerd. Daarom werd binnen de vaste commissie Bouw van de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk het idee opgevat om een tekst op te stellen met codes van goede praktijk. Hoewel de discussies binnen deze commissie nog volop aan de gang zijn, is het wel al duidelijk dat in de risicoanalyse met betrekking tot het gebruik van ladders zeker rekening moet gehouden worden met de volgende paramaters:
� Jaarlijks gebeuren er in België bijna 4.500 ongevallen met ladders en trappen.
8
De Vlaamse Schilder
1. De hoogte waarop de werkzaamheden moeten worden uitgevoerd;
2. De tijdsduur van de werkzaamheden; 3. De aard van de werkzaamheden. Indien er gebruik moet worden gemaakt van aangedreven handgereedschappen (boormachine, slijpschijf,...) is een ladder zeker niet het aangewezen arbeidsmiddel; 4. De weersomstandigheden (windsnelheid,...). In afwachting van de publicatie van deze codes en in navolging van het artikel aangaande ladders dat verscheen in november 2005 kunnen we alvast deze algemene voorschriften met betrekking tot het gebruik van ladders meegeven: • Het gebruik van een gsm op een ladder is verboden. • Voor wat betreft het gebruik van toegangsladders is het wenselijk dat deze steeds bovenaan worden vastgemaakt en 1 meter uitsteken boven het te betreden platform. • Er wordt aangeraden om enkel ladders te gebruiken die conform zijn met de norm EN 131, waarvoor degelijke gebruiksvoorschriften van de constructeur voorhanden zijn. • Bij het beklimmen van een ladder en tijdens het werk op een ladder moet te allen tijde gebruik worden gemaakt van de methode van de drie contactpunten. Dit houdt in dat men steeds op minstens drie punten contact moet houden met de ladder. Indien men toch de beide handen nodig heeft, dan dient steeds een harnasgordel te worden gedragen die bevestigd
Veiligheid
is aan een vast punt. In dit geval dient de ladder ook altijd bovenaan te worden vastgemaakt. Met betrekking tot de specifieke parameters die de commissie hanteert bij de opstelling van codes van goede praktijk, kunnen alvast de volgende bemerking worden geformuleerd: 1. De hoogte waarop werkzaamheden worden uitgevoerd • een degelijke risicoanalyse voor het uitvoeren van werkzaamheden op een ladder, houdt ook rekening met de hoogte waarop de werkzaamheden moeten worden uitgevoerd. In dit verband wordt er gesteld dat het wenselijk is dat de maximale stahoogte (dit is de hoogte van de voeten boven de grond) wordt beperkt tot 8,5 meter. 2. Tijdsduur van de werkzaamheden • met betrekking tot de bepaling “korte gebruiksduur” dient een beperking te wor-
den opgelegd, enerzijds voor wat betreft de totale duur van de werken en anderzijds met betrekking tot de duurtijd voor het ononderbroken werken op ladders. 3. De aard van de werkzaamheden • een belangrijk aspect heeft betrekking op het gebruik van aangedreven handgereedschappen. Bij het werken op ladders mag alleen gebruik worden gemaakt van aangedreven handgereedschappen die werken op basis van batterijen en met één hand bediend kunnen worden. 4. De weersomstandigheden • het ligt voor de hand dat er geen werken op een ladder kunnen worden uitgevoerd bij hoge windsnelheden (bijvoorbeeld meer dan 6 beaufort).
werken op ladders verboden is. Er wordt alleen gesteld dat een aannemer een risicoanalyse moet maken. Indien uit deze risicoanalyse blijkt dat, op een bepaalde werkplek, het gebruik van een ladder minder risico’s inhoudt dan andere arbeidsmiddelen of dat het gebruik van een steiger of een hoogwerker onmogelijk is, dan mogen de werkzaamheden worden uitgevoerd op een ladder. De tekst met codes van goede praktijk die momenteel binnen de commissie wordt opgesteld heeft tot doel om aannemers te helpen bij het opstellen van een degelijke risicoanalyse voor het uitvoeren van werkzaamheden op ladders. We houden u verder op de hoogte!
Met dank aan Christian Depue, NAVB Meer weten? Neem contact op met de Confederatie Bouw op het nummer 02/545 57 57
Besluit De nieuwe regelgeving die sinds september van vorig jaar van kracht is, stelt niet dat het
U wil s t ar t en of
gr oei
en in de bouw? |www.formalis.be|
• Formalis, uw partner bij uitstek bij het afhandelen van uw administratieve formaliteiten • Formalis, uw toegangspoort tot de Kruispuntbank van Ondernemingen (het vroegere Handelsregister) • Formalis, het ondernemingsloket van de Confederatie Bouw is ook het uwe
NL_FORMALIS_1&2 pagina.indd 1
26/05/2006 8:06:59
Wetenschap en techniek
www.wtcb.be Een wereld vol schildersinformatie
Via het principe van collectief onderzoek doen meer dan 70.000 bouwbedrijven, waaronder schilders, via het WTCB (Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf) aan toegepast onderzoek ter ondersteuning van hun activiteiten. Aan de hand van onderzoek, ontwikkeling en informatieverspreiding draagt het Centrum rechtstreeks zijn steentje bij tot de kwaliteits- en productiviteitsverbetering. Bouwprofessionelen genieten opleiding. Innovaties in de sector worden gestimuleerd, net zoals de maatschappelijke en technologische vernieuwing.
Enkele tips
Het WTCB (A)
Op deze twee functies kunnen we u alvast wijzen:
Hier vindt u een algemene voorstelling van het WTCB en zijn activiteiten. Men vindt in deze rubriek onder andere de databank van onderzoeksprojecten en studies, het jaarverslag, evenals een beschrijving van de verschillende laboratoria en uitvoerbare proeven.
Om de vruchten van deze werkzaamheden ten dienste te stellen van een zo ruim mogelijk publiek, maakt het WTCB gebruik van elektronische hulpmiddelen. Naast zijn website (www.wtcb.be), geeft het Centrum verschillende publicatiereeksen uit (beschikbaar op diverse dragers), zoals het driemaandelijkse magazine ‘WTCB-Contact’, de ‘WTCB-Dossiers’, de Technische Voorlichtingen (die vaak beschouwd worden als leidraden voor de goede uitvoering) of de Infofiches, die een aantal courante pathologieën en/of technieken in de kijker stellen.
Vereenvoudigde navigatie
De website De WTCB-website, die zijn gemiddeld aantal dagelijkse bezoekers in twee jaar tijd zag verdubbelen, werd in het begin van dit jaar in een gloednieuw kleedje gestoken. Deze schijnbaar oppervlakkige wijziging, waarbij het grafische ontwerp een stuk luchtiger werd gemaakt, ging hand in hand met een aantal grondige technische veranderingen. Het oogmerk bleef echter identiek: het vergemakkelijken van de toegang tot de informatie via een intuïtief en evolutief hulpmiddel.
10
De Vlaamse Schilder
• WTCB-Mail (1) Als u uw e-mailadres invult op de homepagina van de WTCB-website kunt u gratis de WTCB-Mail ontvangen. • WTCB-Contact (2) U kunt ook de PDF-versie van de laatste WTCB-Contact downloaden of kijken in de archieven.
Publicaties (B) Hier zitten de downloadbare WTCB-publicaties. De publicatiedatabank bevat meer dan 12.000 pagina’s met technische informatie.
Agenda (C)
➝ ➝ ➝ ➝
De site wordt ook gekenmerkt door een gemakkelijke navigatie:
Onder de knop agenda staat de agenda van vormingen, studiedagen en andere evenementen in de bouwsector.
Wetenschap en techniek
Diensten (D) Dit zijn directe dienstverleningen die het WTCB ter beschikking stelt van alle bouwprofessionelen. Deze diensten geven een antwoord op technische problemen, informeren over het normatieve en reglementaire Belgische kader en helpen bij het beheren en plannen van activiteiten.
De diensten die het WTCB aanbiedt omvatten onder meer het departement ‘Technisch Advies en Consultancy’, dat nauw aansluit bij de Technologische Dienstverleningen (gesubsidieerd door de Gewesten) en de Normen-Antennes (met de steun van de Federale Overheidsdienst ‘Economie’). Dit departement bestaat uit een aantal polyvalente medewerkers die de bouwprofessionelen met raad en daad bijstaan. De verstrekte adviezen beogen in de eerste plaats de verbetering van de kwaliteit van de bouwwerken, in de ruimste zin van de term. Om hiervan te genieten, kunt u het online formulier invullen waarin u het WTCB alle elementen meedeelt die nodig zijn om een uitgebreid advies te kunnen leveren of een werfbezoek te kunnen plannen.
TechCom (4, 5)
Algemene opzoeking
Deze bouwproductendatabank geeft na enkele muisklikken toegang tot 5.700 productfamilies die de gegevens bevatten van 8.300 producenten of invoerders en 18.000 merken.
Tot slot kunt u door één of meer woorden in te voeren in de zoekbalk op de homepagina zeer snel de gezochte pagina’s of documenten terugvinden. ➞
De databanken Verder kunt u snel via enkele informatiehulpmiddelen (vier verschillende databanken) een soepele gestructureerde opzoeking uitvoeren.
De onderlinge kruisverwijzingen en het trefwoordensysteem zijn zeer handig.
Zo kan men een selectie maken volgens bouwberoep, publicatiereeks, verschillende trefwoorden, bouwproductenfamilie, firma- of merknaam, thema van een onderzoeksproject, referenties van een document, ...
Publicaties (1, 2) Specifieke iconen geven de aard en de vorm van de geselecteerde documenten weer en duiden tevens aan of al dan niet een paswoord nodig is om ze te kunnen downloaden (3). De eenvoudige opzoeking van woorden uit de tekst levert snel de gewenste informatie op (2).
De Vlaamse Schilder
11
Wetenschap en techniek
Voorwaarden voor het bekijken en downloaden van beveiligde documenten
Via een daarvoor bestemd formulier op de website kunt u een vergeten gebruikersnaam en/of paswoord opvragen.
Aannemers uit de bouwsector beschikken als lid van het WTCB over een persoonlijke en gratis toegangscode die per post meegedeeld werd.
Andere bouwprofessionelen kunnen mits forfaitaire betaling van 100 3 (exclusief BTW) per jaar onbeperkt toegang krijgen tot alle publicaties en databanken.
Met dank aan het WTCB. Met vragen kunt u terecht bij het WTCB op het telefoonnummer 02/716 42 11.
➞
Plaatsing van soepele elastische vloerbedekking Bezoek “Centre International de Formation & Pose”
Zoals reeds aangekondigd in het augustusnummer van de Vlaamse Schilder bracht de werkgroep belast met de herziening van de TV 165 (leidraad tot de goede uitvoering van soepele vloerbedekking), op 16 juni een bezoek aan het opleidingscentrum “Centre International de Formation & Pose” te Sedan.
(zie Figuur 1 en Figuur 2). Nadat dit gebeurd is, wordt de vloerbedekking op zijn plaats geschoven. Hierna kan men aan de andere zijde van de baan eventueel de fabriekszijde verwij-
Nadat de werkgroep onder leiding van Jan Meuleman (honorair voorzitter Confederatie Bouw-Vlaamse Schilders) de hoofdstukken “classificatie”, “eisen gesteld aan de geplaatste vloerbedekking”, “ondergrond” en “materialen nodig bij de uitvoering”, afgewerkt hadden, werd begonnen met het schrijven van het hoofdstuk betreffende het plaatsen van de vloerbedekking. Binnen dit kader bracht de werkgroep een bezoek aan het “Centre International de Formation & Pose”, het opleidingscentrum voor plaatsers van soepele vloerbedekking, ingericht door Tarkett, gelegen te Sedan. Het doel van de dag - verzamelen van zoveel mogelijk praktische informatie over het plaatsen van soepele vloerbedekking - werd bereikt en de WTCB-werkgroep deelt alvast graag een deel essentiële informatie met onze lezers.
Snijden van naden en randen Linoleum en homogene PVC-vloerbedekking wordt over het algemeen op maat gesneden met behulp van een lange afschrijver � Figuur 1: gebruik van lange afschrijver.
12
De Vlaamse Schilder
deren met behulp van de korte afschrijver (dit is de standaardpraktijk bij linoleumbedekkingen, voor homogene PVC-bedekkingen dient men de raadgevingen van de fabrikant te volgen).
Wetenschap en techniek
� Figuur 2: lange afschrijver.
Vervolgens kan men overgaan tot het snijden van de naad met behulp van de korte afschrijver (zie Figuur 3 en Figuur 4).
� Figuur 4: gebruik van de korte afschrijver bij een homogene PVC-vloerbedekking.
� Figuur 3: korte afschrijver.
Bij heterogene PVC kunnen de naden “kant aan kant” uitgevoerd worden, maar over het algemeen is het aangeraden de naden te snijden door overlapping (zie Figuur 5), waarna de resten weggesneden worden met behulp van het haakse mes of een ander gereedschap.
� Figuur 5: snijden van een naad bij heterogene PVC-vloerbedekking.
Lassen Het koud of warm lassen van elastische vloerbedekking komt steeds vaker voor. Bij het uitvoeren van de koude lasnaad bij bijvoorbeeld heterogene PVC legde het opleidingscentrum er de nadruk op om tape aan te brengen op de naad, die vervolgens doorgesneden wordt volgens de naad tussen de twee banen. Dit om een verzorgde uitvoering te verzekeren. In die naad kan de koudlaslijm aangebracht worden (zie ook Figuur 6). Het thermisch lassen werd de werkgroep voorgedaan op homogene PVC- en linoleumbedekkingen, al is het eveneens mogelijk bij heterogene PVC-bedekkingen. Bij heterogene PVC-vloerbedekkingen is het echter noodzakelijk extra aandachtig te zijn met het frezen van de baan waarin de lasnaad zal aangebracht worden: er mag niet gefreesd worden tot in de onderste laag van de heterogene PVC.
� Figuur 6: koudlassen van een heterogene PVC-vloerbedekking.
Trappen en plinten Ook werd dieper ingegaan op de plaatsing van elastische vloerbedekking op trappen. Belangrijk is het onderscheid tussen vloerbedekkingen waar de trapneus apart geplaatst en verlijmd
➞ � Warm lassen van een homogene PVC-vloerbedekking.
De Vlaamse Schilder
13
Wetenschap en techniek
dient te worden en vloerbedekkingen waar de trapneus reeds voorzien is in de baan van de vloerbedekking waar de vloerbedekking uit gesneden wordt.
➞
� Vloerbedekking waarin de trapneus reeds voorzien is.
Tot slot werd een toelichting gegeven over het plaatsen van plinten, waarbij de soepele vloerbedekking wordt doorgetrokken tot tegen de wand.
Met dank aan: Christophe Van Ginderachter (WTCB technologisch adviseur brdrijfsvloeren, gesubsidieerd door het IWT) & Valérie Pollet (WTCB). Voor meer informatie mail naar
[email protected]
� Plaatsen van een trap met apart profiel voor de trapneus.
Houten buitenschrijnwerk Specifieke eigenschappen van hout en hun invloed op de afwerkingssystemen
Bij houten buitenschrijnwerk speelt de afwerking niet alleen een doorslaggevende rol op het gebied van duurzaamheid, maar de afwerking is ook essentieel om te voldoen aan de esthetische en functionele eisen die aan het schrijnwerk gesteld worden.
afwerking de kans krijgt voldoende te drogen en zich vast te hechten. Deze voorbehandeling vervangt echter in geen geval de eventuele verduurzamingsbehandelingen of voorbereidingsprocédés van het oppervlak (schaven, schuren, aanbrengen van poriënvuller, ...).
De duurzaamheid van de afwerking wordt beïnvloed door diverse factoren. Hierbij zijn vooral deze die te maken hebben met de ondergrond belangrijk. Als gevolg van hun specifieke eigenschappen vereisen bepaalde houtsoorten immers een geschikte voorbehandeling alvorens men het eigenlijke afwerkingssysteem erop kan aanbrengen. De technische specificaties STS 52.04.08 ‘Houten buitenschrijnwerk – Bescherming/Afwerking’ schieten op dit vlak tekort en vermelden enkel dat verschillende houtsoorten moeten gereinigd worden vóór de toepassing van het afwerkingssysteem.
In dit artikel zullen we nagaan welke invloed de verschillende specifieke eigenschappen van bepaalde houtsoorten hebben op de toe te passen afwerkingssystemen.
Het enige doel van deze voorbehandeling is het vermijden van een nadelige interactie tussen de houtbestanddelen en de afwerking, zodat de
14
De Vlaamse Schilder
Houtsoorten met vette bestanddelen Bij sommige houtsoorten zoals afzelia doussié, merbau, niangon of teak kunnen, indien het hout enkele dagen in een opslagruimte ligt, de vette bestanddelen naar het oppervlak migreren, waardoor de hechting van de afwerking sterk vermindert of zelfs helemaal verhinderd wordt. Bij deze houtsoorten is het bijgevolg raadzaam de afwerking onmiddellijk na het schuren aan te brengen. Indien dit onmogelijk is, kan het
probleem doorgaans ook opgelost worden door middel van een grondige reiniging van het oppervlak met een ammoniakhoudende oplossing van 5 %, gevolgd door een spoeling met proper water. Een goed resultaat van deze voorbehandeling kan evenwel niet altijd gegarandeerd worden.
Houtsoorten met oxidatieremmers Bepaalde tropische houtsoorten zoals padoek en iroko bevatten oxidatieremmers die de droging van producten die polymeriseren door oxidatie (bv. afwerkingen op basis van alkydeharsen en drogende oliën) vertragen. Eenmaal dit type product aangebracht, kan deze aanleiding geven tot het verschijnen van een degradatie van het type ‘sinaasappelschileffect’. De aangeraden voorbehandeling bestaat uit de reiniging van het oppervlak met methanol (brandspiritus) of een celluloseoplosmiddel (thinner). Als alternatieve oplossing kan men in eerste instantie een scheidingslaag op ba-
Wetenschap en techniek
sis van polyurethaanlak aanbrengen of men kan kiezen voor een afwerking die niet droogt door oxidatie (bv. acrylproducten in waterachtige toestand). Iroko vraagt bovendien een bijzondere zorg. Deze houtsoort bevat immers ook wateroplosbare inhoudsstoffen die witte druipsporen kunnen opleveren indien men het hout behandelt met een product in waterachtige toestand.
Zure houtsoorten De zuurtegraad van hout varieert volgens de houtsoort (zie tabel hieronder). De hoge zuurtegraad (pH ≤ 4) van sommige houtsoorten kan de verharding van bepaalde afwerkingen versnellen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij producten op basis van acrylhars. Deze vroegtijdige droging kan de kwaliteit van de afwerkingslaag in het gedrang brengen. Bovendien kan het zuur de metalen stukken waarmee het hout in contact komt, aantasten en aldus roestvlekken veroorzaken. Houtsoort
Zuurtegraad (pH) 6 5,5
Essen Beuken Grenen Pin des Landes Dennen 4,5 tot 5 Vuren Populier Eiken Kastanje 3 tot 4 Douglas Western Red Cedar 2,5 tot 3
Benaming
Niet of weinig zure houtsoorten Zure houtsoorten
� Zuurtegraad van enkele houtsoorten.
Voor deze zure houtsoorten is het raadzaam een ‘scheidingslaag’ aan te brengen op het houtoppervlak door middel van een poriënvuller.
Harshoudende houtsoorten Harshoudende houtsoorten (vuren, dennen, lorken, grenen, pitch-pine, ...) bevatten grote of minder grote harshoeveelheden. Door de warmte van de zon worden deze harsen vloeibaar en lekken ze door de afwerking. Op termijn berokkent dit schade aan de afwerking (blaasvorming). De impact van dit fenomeen hangt af van de drogingsvoorwaarden van het hout, van de houtsoort (Pin des Landes bevat bijvoorbeeld een grote hoeveelheid hars), van de kleur van het hout en deze van de af-
werking. Hoe donkerder de tint, hoe meer het oppervlak immers zal opwarmen.
Houtsoorten met sterke krimp/zwelling
Om dit probleem te voorkomen, kan men hout gebruiken dat kunstmatig gedroogd werd bij een temperatuur van minstens 60 °C, om de kristallisatie van het hars te laten plaatsvinden in het hout.
De dimensionale veranderingen van houten buitenschrijnwerk belasten de afwerking voortdurend. Indien deze laatste niet soepel genoeg is, zullen er microscheurtjes en barstjes optreden. Voor houtsoorten met sterke krimp raadt men afwerkingen op basis van uiterst plastische acryl- en alkydeharsen aan.
Totnogtoe bestaat er geen enkele doeltreffende remedie voor reeds geplaatst schrijnwerk. Men kan het oppervlak echter wel ontvetten met behulp van een oplosmiddel (white spirit, ethylalcohol, terpentijn) om zoveel mogelijk oppervlaktehars te verwijderen. Bij het gebruik van deze producten, dienen de gepaste voorzorgsmaatregelen te worden gerespecteerd. Bij intense bezonning kan deze voorbehandeling het uitzweten van hars evenwel niet volledig verhinderen. Om dit fenomeen te vertragen kan men polyurethaanlak of witte verf aanbrengen die de oppervlaktetemperatuur beperken.
Houtsoorten met tannine of gekleurde extracten Eik en kastanje bevatten een grote hoeveelheid tannine. Wanneer dergelijke houtsoorten overvloedig bevochtigd worden, leidt het water deze stoffen naar de oppervlakte. Dit fenomeen uit zich in druipsporen die in contact met ijzerhoudende materialen zwarte vlekken veroorzaken (ijzertannaat).
Houtsoorten met onregelmatige kruisdraad Bilinga, kosipo, kotibé, merbau en sapelli zijn houtsoorten met een sterke en onregelmatige kruisdraad. Deze kruisdraad veroorzaakt een opheffing van de vezels, waardoor het oppervlak een pluizig uitzicht krijgt. Ter verbetering van de oppervlaktetoestand van deze houtsoorten kan het soms nodig zijn tussen de lagen een schuuren polijstbehandeling uit te voeren.
Houtsoorten met grove korrel Bij loofhout met grove korrel (eiken, iroko, meranti, framiré, niangon, ...) kunnen de grote vaten de vorming van een homogene afwerkingslaag verhinderen. Ter hoogte van de vaten kunnen zich immers kleine holtes vormen. Vermits deze holten aan hun omtrek slechts bedekt zijn met een uiterste dunne afwerkingslaag, kunnen ze de aanzet vormen tot scheurvorming van de film, hetgeen later aanleiding kan geven tot waterinfiltratie en grotere schade. Bij deze houtsoorten is het zeer belangrijk dat de eerste afwerkingslaag de oppervlaktespanning van het hout voldoende verlaagt om goed te kunnen doordringen in de poriën. Een alternatieve oplossing bestaat uit het vooraf aanbrengen van een poriënvuller.
De voorbehandeling bestaat uit het aanbrengen van poriënvuller waardoor er een ‘scheidingslaag’ gevormd wordt aan het houtoppervlak. Een van de ontvlekkingsmogelijkheden bestaat erin een oksaalzuuroplossing (100 tot 200 g per liter water) aan te brengen. Nadien moet men het hout lichtjes opschuren vooraleer men een nieuwe afwerking kan voorzien. Bepaalde houtsoorten (balau, doussié, merbau, niangon, ...) bevatten ook donkere wateroplosbare inhoudsstoffen die ‘strepen’ kunnen veroorzaken op het metselwerk. Deze vlekken verdwijnen doorgaans na verloop van tijd uit het metselwerk door de inwerking van zon en regen. Bij gevels uit beton of natuursteen is het raadzaam de gevelelementen te bedekken met een plasticfolie tot wanneer de meeste gekleurde inhoudsstoffen uitgeloogd zijn. Met dank aan Stéphane Charron, WTCB. Voor meer informatie mail naar
[email protected]
De Vlaamse Schilder
15
De kleurenwaaier
Interview
Hoe komt een kinderkleurencollectie tot stand?
Beslissen over de geschikte kleuren op gevels, wanden, plafonds of kozijnen is geen gemakkelijke opdracht. Verfproducenten spelen hierop in. Ze creëren kleurenadviesprogramma’s, kleurencollecties enzovoort. Voor kinderen bestaan er aparte collecties. Confederatie Bouw-Vlaamse Schilders ging eens na hoe een kinderkleurencollectie tot stand komt. BOSS paints die onlangs uitpakte met de Spring kinderkleurencollectie verschafte het antwoord.
Hoe ontstaat het idee om een kleurencollectie tot stand te brengen? In ons specifiek geval hadden we al contacten met Studio 100 doordat we zowel Plopsaland in Adinkerke als Plopsaland Indoor in Hasselt geschilderd hebben. Hieruit is een verdere samenwerking gegroeid. Hoe bepaalt een verfproducent dan zijn exact thema? De doelgroep speelt een zeer grote rol bij de totstandkoming van een kinderkleurencollectie. Spring is gekend van zijn muziek en het Ketnet programma en via dit concept konden we een vrij grote doelgroep bereiken, nl de kinderen tussen 6 en 12 jaar, zowel jongens als meisjes. De leeftijdgroep die uit de babykamer ontgroeid is en die een “eigen” kamer wil.
16
Samen met kinderen werd er telkens bij iedere hoofdkleur een zware, donkere kleur gevoegd en aansluitend werden drie afgezwakte tinten toegevoegd om een mooie “dégradé” te bekomen. Dit alles onder het toeziend oog van een kleurenconsulent die tevens ook moeder is van kinderen van 6, 11 en 13 jaar. Zo is een kleurencollectie ontstaan die in de smaak valt van onze doelgroep, de kinderen, maar zeker ook aannemelijk en aanvaardbaar is voor de volwassene die de kamer van z’n kind wil schilderen of laten schilderen. Bovendien zit dankzij een dergelijke aanpak de kleurenharmonie zeker juist. Want kinderen binnen de leeftijdscategorie van 5 tot 13 jaar hebben al hun eigen willetje. Dat is zowat de leeftijd waarop kinderen voor het eerst inspraak willen bij de inrichting van hun kamer. Dat leidt vaak tot conflictsituaties: zij kiezen voor felle, heftige kleuren, op plaatsen waar dat niet altijd aangewezen is. Ouders houden het daarentegen liever wat rustiger met neutrale tinten.
Het betreft 4 extra kleurcombinaties naast die van de 5 sferen.
Kinderen hebben dus effectief inspraak in de creatie van een kinderkleurencollectie.
De producten hebben dus succes?
Uiteraard bestaan er dan ook allerhande gadgets zoals muurstickers en behang waarop de foto en/of het logo van Spring afgebeeld staan. Zijn deze kinderkleurencollecties uitgesloten voor ander gebruik dan kinderkamers of is er ook interesse uit een andere hoek? Kinderkleurencollecties dragen absoluut geen beperking met zich mee. Bij het geven van kleuradvies kunnen we met plezier vaststellen dat regelmatig naar onze nieuwste kinderkleurencollectie gevraagd wordt. Zelfs bijvoorbeeld een architect schildert er zijn bureau graag in. Iemand die gewoon is van met kleurencollecties te werken, voelt snel aan dat een dergelijke kinderkleurencollectie een zeer bruikbaar kleurenpalet is met meer toepassingen dan enkel de kinderkamer.
Zeker, de kinderen hebben de kleuren helpen kiezen. En vooral wat de naamgeving van de kleuren betreft hebben zij in ons geval de hoofdrol gespeeld. Ze hebben kleurnamen uitgekozen die voor zichzelf spreken : Fel groen bv. Is “lui in ’t gras”..
We kunnen inderdaad stellen dat de collectie een succes is. Er is sedert de lancering een grote vraag naar de kleuren. De kant-en-klare combinaties blijken ook een succes te zijn. Sommige mensen willen hun kinderkamer identiek zoals de voorbeeldkamers uit de kanten-klare combinaties inrichten.
Hoe wordt zo een idee dan verder uitgewerkt?
Is er dan ook nog een feitelijke link tussen het thema - in jullie geval Spring - en de producten.
Wordt er een onderscheid gemaakt tussen een kinderkleurencollectie en een andere collectie bij de voorstelling van het gamma.
Onze kinderkleurencollectie is gegroeid rond 4 uitgesproken felle kleuren, namelijk groen, oranje, roze en blauw. Een vijfde kleur, geel, werd toegevoegd om het kleurenpalet compleet te maken.
Wat betreft de rol van Spring: wij hebben een voorstel gedaan van mogelijke kleurencombinaties en zij hebben daaruit diegene gekozen die zij het mooist vonden en die volgens hen het best aansloten bij het concept van Spring.
De nieuwe Springcollectie werd alvast gepresenteerd in de gebouwen van Studio 100, meer bepaald in de danszaal uit de tv serie.
De Vlaamse Schilder
Met dank aan BOSS paints.
De kleurenwaaier
� Wie nog denkt dat de kinderen van vandaag immer braaf en volgzaam zijn, heeft het goed mis, zeker als het gaat over de inrichting van hun eigen kleine paradijs: de slaap- en speelkamer. Kinderkleurencollecties die samengesteld worden door kinderen onder leiding van een consulente zijn dan ook geen overbodige luxe.
De Vlaamse Schilder
17
Ledennieuws en ledenvoordelen
Tweede familiedag voor Vlaamse schilders en schrijnwerkers weer een voltreffer! Zo mooi het weer in juli was, zo slecht was het in augustus. Maar op 27 augustus jl. scheen toch de zon boven Centerparcs De Vossemeren in Lommel. Gelukkig maar want de afdelingen Vlaamse schilders en schrijnwerkers van de Confederatie Bouw organiseerden er hun familiedag. Deze tweede editie had als thema “Piraten”. Het Limburgse vakantiepark kreeg dan ook een invasie grote en kleine piraten te verwer-
ken. Getooid met een heuse bandana beleefden ruim 550 deelnemers er een fantastische dag vol sport, spel en avontuur. Het echte piratenbuffet dat deze gezellige familiedag afsloot mocht op massale belangstelling rekenen. Voor de kleine zeerovers was de komst van Piet Piraat het hoogtepunt. Moe maar tevreden trok iedereen huiswaarts. Sommige van de deelnemers hadden er een weekendje van gemaakt, de anderen kwamen
rond 11 uur aan bij het Limburgse vakantiepark waar ze ontvangen werden met een broodje en een drankje. Ook het dagprogramma en de drankbonnetjes werden aan de deelnemers overhandigd. Naarmate de dag vorderde werd het weer almaar beter. Hier en daar was er wel een wolkje maar het weer was perfect voor een actieve dag. Het was dan ook aangenaam vertoeven in het Limburgse groen.
Een waaier aan activiteiten Iedereen kon genieten van de brede waaier aan actieve of rustige activiteiten van De Vossemeren. De sportieve types konden hun hart ophalen aan een fietstocht door de Lommelse bossen en/of naast het kanaal. Met de wind in de haren aan de zipwire over het water scheren of je hoogtevrees testen op de klimtoren waren andere mogelijkheden. Kinderen troonden hun ouders mee naar de kinderspeelstad of gingen op avontuur in de Discovery Bay, een overdekt complex met een piratenschip, watervalletjes, een vlot, een hangbrug, en nog een hoop dingen die je de indruk geven dat je op een tropisch pirateneiland zit. Er vliegen ook verschillende soorten tropische vogels rond. Tussen de tropische planten en achter hoge rotsen kon je het zeventiende-eeuws galjoen ontdekken en de piraten die hier schipbreuk leden. De kinderen konden mee op schattenjacht of naar de piratenschool..
Piratenbuffet met ... Piet Piraat
© FOCUS 25
Wie het iets rustiger wilde houden trok naar de Market Dome, het kloppende hart van het park, waar altijd wat te beleven is. Daar vond je gezellige winkeltjes, restaurants en terrasjes verscholen tussen het junglegroen. Of maakte een ritje met de huifkar. De dag vloog voorbij. Rond 17 uur zochten de deelnemers zich een plaatsje in de eetzaal waar een heerlijk piratenbuffet klaar stond. Om van het dessertenbuffet nog maar te zwijgen. Alhoewel het be-
De Vlaamse Schilder
19
Ledennieuws en ledenvoordelen
hoorlijk druk was in de zaal, vond iedereen een plaatsje. Na het eten was het tijd voor enkele plichtplegingen. Organisatoren en sponsors werden door voorzitter Rudi Carmeliet in de bloemetjes gezet. Stilaan werden de kinderen lichtjes onrustig want er was een grote kindervriend gesignaleerd. Piet Piraat bezorgde de kleintjes enkele verrukkelijke momenten. Groot en klein gingen enthousiast met de zeerover op de foto.
... en daarna salsadansen
© FOCUS 25
Eens Piet Piraat naar huis was, vatten ook de meeste gezinnen de terugweg aan. De kleine (en grote?) piraten waren moe. Even werd gevreesd dat het voorziene salsadansen een maat voor niks zou zijn. Maar geen nood. Menig
schrijnwerker en/of schilder zette zijn beste beentje voor tijdens de salsa-initiatie die de dag afsloot. Geen “stijve planken” maar mannen, vrouwen en kinderen met veel gevoel voor het Zuiderse ritme gingen aan het swingen. Wie iets minder danslustig was, genoot van het spektakel. Een leuke afsluiter van een gezellige familiedag.
Een gezellige familiedag naar ieders gading Dat het een leuke dag werd, kunt u merken aan de hartverwarmende reacties die we ter plaatse sprokkelden. Iedereen is het over één ding eens: dit moeten we nog doen! Met dank aan Carina Rooselaers
Schilderscafé
blijft uitbreiden
Op donderdag 19 oktober 2006 vond in het Nationaal Borstelmuseum is het West-Vlaamse Izegem alweer een schilderscafé plaats. Programma: • Ludo Colpaert, zaakvoerder van Borstelfabriek Colpaert BVBA gaf inlichtingen over het kiezen van de passende verfborstel. • De aanwezigen brachten een begeleid bezoek aan het museum en de tentoonstelling “van rare kwasten en penselen” • Tot slot konden de aanwezigen genieten van een natje en een droogje. Lees meer over deze tentoonstelling in dit magazine op pagina 27.
Binnenkort Op 14 december kan ook in Antwerpen gezellig bijgepraat worden! Datum: Donderdag 14 december 2006 om 19 u Locatie: Technicum Noord, Londenstraat 43 te Antwerpen Deze avond wordt opgeluisterd door stemmenimitator Dirk Denoyelle (met pianist). Ludo Colpaert. �
20
De Vlaamse Schilder
Ledennieuws en ledenvoordelen
NOVEMBER Een actieve maand voor uw Federatie De Mondiale Schilderswedstrijd in Japan ! 23 november 2006 “Het penseel” Regionale Preselecties grote Schilderswedstrijd Begin 2007 Nationale Finale Tot slot ... eind 2007... de apotheose de Mondiale Schilderswedstrijd in Japan Met dank aan Trimetal, Orac NV (Oostende) en deurenspecialist De Groote BVBA (Ledeberg) Meer info:
[email protected]
Infosessies Wallscaping i.s.m. Orac 14 november 2006 (bij Orac nv te Oostende) 21 november 2006 (in het “House of Porters” te Antwerpen) Confederatie Bouw-Vlaamse Schilders in samenwerking met Orac nv
Wallscaping Vormen en modelleren van wanden Meer info:
[email protected]
De Vlaamse Schilder
21
Ledennieuws en ledenvoordelen
Informaticaprogramma op maat van het schildersbedrijf Informaticaprogramma op maat van het schildersbedrijf nu ook voorgesteld aan Waase collega’s
Op vrijdag 29 september organiseerde de schildersafdeling binnen Confederatie Bouw-Waasland als derde lokale vereniging de voorstelling van een informaticaprogramma gemaakt op maat van het schildersbedrijf, waarmee op een gebruiksvriendelijke wijze zowel aan calculatie, offertebeheer als werfopvolging en magazijnbeheer gedaan kan worden.
Zoals tijdens de andere infosessies het geval was, gebeurde dit in samenwerking met ECQ applications en Porthus. Ook in Waasland werd duidelijk gemaakt dat gegevens worden gecentraliseerd in een beveiligd datacenter. Dit brengt met zich mee dat men op het bedrijf enkel een computer en een internetverbinding nodig heeft om met dit programma te kunnen werken.
De meest recente versie van het programma wordt ook automatisch geïnstalleerd. Voor de aannemer dus geen kopzorgen meer op dat punt. Bovendien worden de bibliotheken van het programma standaard gevoed door de Confederatie Bouw -Vlaamse Schilders, wat maakt dat het programma onmiddellijk inspeelt op de behoefte van schildersbedrijven.
CONFEDERATIE BOUW-VLAAMSE SCHILDERS AANGESLOTEN VERENIGINGEN Vragen? Neem contact op met uw vereniging! Desgewenst kunt u ook contact opnemen met de voorzitter uit uw regio. Koninklijke Vereniging van Aannemers-Schilders van Antwerpen vzw: Tel. 03 203 44 00 – Fax 03 232 79 37. Voorzitter: André Mertens tel. 0497 44 12 56 Vereniging van Meester-Schilders van het arrondissement Turnhout vzw: Tel. 014 42 00 71 – Fax 014 42 04 34. Bond der Meester-Schilders van het arrondissement Leuven vzw: Tel. 016 22 40 84 – Fax 016 23 90 29 Confederatie Bouw Zuid-West-Vlaanderen Afdeling Schilders vzw: Tel. 056 26 81 50 – Fax 056 26 81 55. Voorzitter: Claude Ameye tel. 0475 67 98 82 & 056 60 69 06. Vereniging der Meester-Schilders en Glazenmakers van het arrondissement Aalst vzw: Tel. 053 21 18 76 – Fax 053 79 03 16 Wettelijk erkende Vereniging van Meester-Schilders der Stad Gent en Omliggende vzw: Tel. 09 244 45 00 – Fax 09 244 45 10. Voorzitter: Peter De Roo tel. 09 386 18 24. Vereniging van Aannemers van Aanverwante Vakken van de Bouwnijverheid van Zuid-Oost-Vlaanderen vzw: Tel. 055 31 34 64 – Fax 055 31 09 16 Vereniging van Aannemers-Schilders, Sieraadschilders en Plaatsers van Muur-en Vloerbekleding van het Waasland vzw: Tel. 03 760 15 80 – Fax 03 760 15 85 Vereniging der Patroons Schilders en Behangers van Limburg vzw: Tel. 011 30 10 30 – Fax 011 22 29 38. Voorzitter: Benoît Klinkers tel. 0475 94 66 57. Confederatie Bouw Noord-West-Vlaanderen, Afdeling Schilders: Tel. 050 47 13 50 – Fax 050 47 13 58. Voorzitter: Alain Vanbillemont 058 23 30 96. Koninklijke Vereniging van de Aannemers-Schilders, Sieraadschilders en Plaatsers van Muur- en Vloerbekledingvan Brussel-Halle-Vilvoorde: Tel. 02 230 14 20 – Fax 02 230 23 89
Te koop Schildersbedrijf met winkel en woonst: verven, behang, gordijnen en draperieën. Geen overname. Totale oppervlakte 1420m2. Locatie: Sinaai. Wegens pensioenleeftijd en geen opvolging. Voor meer inlichtingen: tel 03/772 38 78.
Uw bedrijf stelt iets te koop? U zoekt iets? Stuur of fax uw gegevens terug. Wij zorgen voor de rest. Eén adres: Confederatie Bouw-Vlaamse Schilders, Lombardstraat 34-42 1000 Brussel, fax 02/545 58 59,
[email protected]
22
De Vlaamse Schilder
Opleiding
Op zoek naar de juiste opleiding? Opleidingsaanbod Edutec, VDAB, Syntra, Eucora, ECR Edutec Edutec, Koningsstraat 45 te 1000 Brussel, tel. 02/210.03.24 biedt aan:
Ondergrondanalyse schilderwerken
18/01/2007, 19/01/2007, 26/01/2007 1/02/2007, 2/02/2007, 9/02/2007 12/02/2007-16/02/2007 & 1/03/2007 5 dagen in de loop van februari 2007
Kortrijk Heusden-Zolder Kortrijk Kortrijk
Bij VDAB staan alvast deze opleidingen op korte termijn op het programma: Harde vloerbekleding: linoleum en homogeen vinyl zaterdagen 25/11/2006 - 23/12/2006 Harde vloerbekleding: linoleum en homogeen vinyl (i.s.m. FORBO) zaterdagen 25/11/2006 - 16/12/2006 Vernissen en lakken: watergedragen 2/12/2006 Basistechnieken patineren en polychromeren 4/12/2006 - 8/12/2006 Behangtechnieken 4/12/2006 - 15/12/2006 Vernissen en lakken: watergedragen 4/12/2006 Plaatsen van sierlijsten zaterdagen 9/12/2006 - 16/12/2006 Basistechnieken schilder/decorateur zaterdagen 6/01/2007 - 17/03/2007 Behangtechnieken zaterdagen 6/01/2007 - 17/03/2007 Behangtechnieken 8/01/2007 - 19/01/2007 Harde vloerbekleding: linoleum en homogeen vinyl (i.s.m. FORBO) 9/01/2007 - 12/01/2007 Zachte vloerbekleding: tapijt en verend vinyl avonden 9/01/2007 - 1/02/2007 Basistechnieken patineren en polychromeren zaterdagen 13/01/2007 - 10/02/2007 Basistechnieken patineren en polychromeren zaterdagen 13/01/2007 - 17/02/2007 Decoratieve technieken zaterdagen 13/01/2007 - 10/02/2007 Spuittechnieken zaterdagen 13/01/2007 - 27/01/2007 Vernissen en lakken: synthetisch zaterdagen 13/01/2007 - 10/02/2007 Gereedschappen voor watergedragen verven (i.s.m. STORCH) 26/01/2007 Gereedschappen voor watergedragen verven (i.s.m. STORCH) 27/01/2007 Houtimitaties zaterdagen 27/01/2007- 10/02/2007 Lijst- en decoratietechnieken (i.s.m. NMC) 27/01/2007 Behangtechnieken 29/01/2007 - 9/02/2007 Lijst- en decoratietechnieken (i.s.m. NMC) 2/02/2007 Lijst- en decoratietechnieken (i.s.m. NMC) 3/02/2007 Behangtechnieken 5/02/2007 - 16/02/2007 Harde vloerbekleding: linoleum en homogeen vinyl 5/02/2007 - 9/02/2007 Gereedschappen voor watergedragen verven (i.s.m. STORCH) 10/02/2007 Decoratieve technieken 12/02/2007 - 16/02/2007, Gereedschappen voor watergedragen verven (i.s.m. STORCH) 17/02/2007 Spuittechnieken 19/02/2007 - 21/02/2007 Plaatsen van sierlijsten 26/02/2007 - 27/02/2007 Harde vloerbekleding: linoleum en homogeen vinyl (i.s.m. FORBO) 27/02/2007 - 2/03/2007
Heule Wondelgem Hamme Oostende Herentals Oostende Hamme Aalst Aalst Roeselare Wondelgem Heule Roeselare Herenthals Hamme Heule Hamme Wondelgem Wondelgem Roeselaere Herenthals Hamme Schoten Wondelgem Oostende Heule Schoten Roeselare Wondelgem Heule Hamme Herenthals
Ploegbaas Schilderen Textiel spannen
VDAB
ECR ECR (Marktplein 17, 3550 Heusden-Zolder) biedt onderstaande opleiding aan. Voor inlichtingen en inschrijvingen mail
[email protected] t.a.v. Erna Stevens of tel. 011-223697. Imitatietechnieken marmer - hout 4/12/2006-8/12/2006 Heusden-Zolder ➞
De Vlaamse Schilder
23
Opleiding
Eucora
➞
De opleidingsinstelling Eucora uit Brugge organiseert voor bouwvakarbeiders en zaakvoerders (die vergezeld zijn van ten minste één vakman-werknemer in hun dienst) gratis initiatie- en vervolmakingsopleidingen in oude ambachtelijke technieken. Meer informatie betreffende de opleidingen en de financiele tussenkomst door het FVB (Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid) is terug te vinden op www.eucora.be, tel. 050/32.23.10. Op dit telefoonnummer kunt u eveneens meer informatie bekomen over opleidingen “op maat”.
Historisch schilderwerk: imitatietechnieken 4/12/2006 –8/12/2006 Frescoschilderen en trompe l’oeil (40 u) 13/11/2006 – 17/11/2006 Polychromeren, patines, vergulden en bronzeertechnieken i.v.m. restauratie 4/12/2006 – 6/12/2006 Historisch schilderwerk: imitatietechnieken, polychromeren, patines, vergulden en bronzeertechnieken i.v.m. restauratie 13/01/2007 – 17/03/2007 Staffwerk: herstellen historische sierlijsten 20/11/2006 – 24/11/2006 - 5/02/2007 –9/02/2007 Mouleer- en boetseerwerk voor restauratie
18/11/2006 – 16/12/2006 - 17/02/2007 –17/03/2007 20/11/2006 – 24/11/2006 - 12/02/2007 –16/02/2007 18/11/2006 –16/12/2006 - 17/02/2007 –17/03/2007
Brugge Brugge Brugge Brugge Brugge Brugge Brugge Brugge
Kennismaking met de problematiek van het vrijleggen van historische verflagen & vooronderzoek Kennismaking met marouflages op diverse ondergronden
27/11/2006 – 29/11/2006 - 26/02/2007 – 28/02/2007 11/12/2006 – 15/12/2006
Brugge Brugge
SYNTRA Overzicht syntra-opleidingen in de decoratiesector Voor meer informatie, raadpleeg onze website www.syntra.be of contacteer de SYNTRA campus in uw buurt: SYNTRA Limburg: • Genk 089 35 46 16 • Hasselt 011 30 32 32 • Neerpelt 011 64 26 63 • Tongeren 012 23 47 60 SYNTRA Antwerpen en Vlaams-Brabant: • Antwerpen 03 230 20 72 • Antwerpen 03 236 18 47 • Leuven 016 40 02 78 • Mechelen 015 29 39 80 • Turnhout 014 41 40 21 SYNTRA Midden-Vlaanderen: • Aalst 053 70 40 60 • Asse 02 452 63 72 • Gent 09 222 85 81 • Oudenaarde 055 33 10 20 • Sint-Niklaas 03 760 08 20 SYNTRA Brussel: • Ukkel 02 331 68 01 SYNTRA West: • Brugge 050 40 30 60 • Ieper 057 35 29 00 • Kortrijk 056 26 02 00 • Oostende 059 56 43 50 • Roeselare 051 26 87 50 • Veurne 058 62 28 00 * Deze opleiding loopt ook in SYNTRA Brussel.
24
De Vlaamse Schilder
Opleiding
Schrijf u ook effectief in voor opleidingen Een voorbeeld.... De lesgever van opleiding “Ondergrondanalyse voor schilderwerken” spreekt
Ambassadeur van uw vak ! Vaktechnologische vernieuwingen vragen van de nieuwe generaties vakmensen een sterke professionele aanpak in de uitoefening van hun beroep. Het vakgebied van schilder - decorateur is de laatste jaren sterk beïnvloed door talrijke technische vernieuwingen, zowel op het vlak van producten als op het vlak van de bouwtechnologie en de benadering van probleemsituaties, gerelateerd aan afwerking - en bekledingsystemen. Het relatiepatroon tussen opdrachtgever, architect en schilder - decorateur zijn in deze tijd sterk geëvolueerd. De visie die opdrachtgevers en architecten hierover hebben ontwikkeld staan niet enkel voor professionaliteit maar staat eveneens in relatie tot een aantal randvoorwaarden. Een van deze belangrijkste randvoorwaarden betreft de kennis en toepassing van bouwmaterialen, die als drager (ondergrond) van bekleding - en verfsystemen functioneren. Van de nieuwe generatie schilders - decorateurs mag worden verwacht dat zij de relatie leggen tussen enerzijds het gedrag en eigenschappen van te behandelen
bouwmaterialen, en anderzijds de toe te passen bekleding -en verfsystemen. De visie op onderhoud van gebouwen is door voortdurende technische innovaties sterk gewijzigd. De verantwoordelijkheid van de huidige en nieuwe generatie schilders - decorateurs is hierin sterk geëngageerd. Deze situeert zich hoofdzakelijk in het verantwoord benaderen, omschrijven en behandelen van bouw - en constructiematerialen in het onderhoudstraject van gebouwen. Bouwheer en architect hebben de dag van vandaag de keuze uit een aanbod van high -tech producten en diensten. Dit heeft in de praktische toepassing van bekleding – en verfsystemen belangrijke consequenties voor de schilder - decorateur. Van de nieuwe generatie schilders - decorateurs wordt verwacht ambassadeurs van hun vak te zijn! De juiste vaktechnische kennis over te brengen bij opdrachtgevers en architecten en beslissingen te nemen ten aanzien van de compatibiliteit tussen enerzijds de te behandelen ondergronden en de toe te passen producten anderzijds. Op deze manier kan de schilder - decorateur een belangrijke bijdrage
VOOR
leveren aan het bouwkundig onderhoud met als belangrijke doelstelling, functionaliteit en behoud van hoogwaardige bouwmaterialen in de tijd veilig te stellen. Het verwerven van kennis over en van bouwmaterialen is voor de nieuwe generatie schilders- decorateurs onmisbaar geworden. Deze kennis, gerelateerd aan bouwpathologie voor de schilder, staat voor inspectie, beoordeling, inventarisatie en het stellen van diagnoses. Het inventariseren en stellen van de juiste diagnose van ondergrondproblematiek in functie van oppervlakbehandeling, zal de schilder decorateur in staat stellen opdrachten op een professionele wijze inhoud te geven. Opdrachtgevers en architecten hebben de verwachting dat professionele schilders - decorateurs over deze kennis beschikken, teneinde in gezamenlijk overleg met opdrachtgever en architect de uitvoeringsprocedures voor toegewezen opdrachten te bepalen en vast te leggen. Wees een ambassadeur van uw vak! Jan Bellon, lesgever Edutec
NA
De Vlaamse Schilder
25
������
���������� De metamorfose van muurbekleding.
www.arte-international.com t 011 81 93 00 f 011 81 93 01
[email protected]
Muurbekleding en decoratiestoffen
Reportage
Van (rare) kwasten en penselen Tentoonstelling in het Nationaal Borstelmuseum (tot 25/11/2006)
De late middeleeuwen: binnen de gilden ontstaat een tweespalt tussen “schilder” en “artiest”. De schilder verfraait huizen en meubelen, de kunstenaar schildert enkel decoratief. Schilderen heeft in oorsprong vooral een beschermende functie voor bijvoorbeeld stenen muren en houten draagstructuren. Onder het motto: “als men het dan toch moet doen, doet men het beter mooi en in stijl”, wint het decoratief schilderen aan belang. De overzichtstentoonstelling “VAN (RARE) KWASTEN EN PENSELEN” toont zowel het werk van DE HUISSCHILDER als van DE FIJNSCHILDER. De schilder-kunstenaar komt niet als thema aan bod. DE TECHNIEK OM PENSELEN EN KWASTEN (= SCHILDERBORSTELS) TE MAKEN vormt een derde onderdeel in deze tijdelijke expositie van het Nationaal Borstelmuseum.
De huis- en decoratieschilder en zijn verf- en borstelkeuze De keuze van verf is heel belangrijk want ze bepaalt de kwaliteit van het eindresultaat. Een bijpassende schilderborstel vinden is even belangrijk.
Verf Zoals ook al eerder in de Vlaamse Schilder gemeld werd, bestaat verf uit 4 soorten ingrediënten. Het bindmiddel is de basis en bepaalt de eigenschappen van de gedroogde verflaag: hechting, hardheid, elasticiteit, duurzaamheid, glans. Dit hoofdbestanddeel kan hars of olie, latex of acryl zijn. Het bepaalt of een verf synthetisch of natuurlijk is. In oorsprong gebruikte men ei... en zelfs bier. Het zijn de gebroeders Van Eyck (15de eeuw) die als eerste een prachtig eindresultaat neerzetten met olieverf (lijnzaadolie).
Het bindmiddel bepaalt het oplosmiddel. Voor olie- en alkydharsverven is dit white spirit (ook terpentine genoemd, een aardoliederivaat), voor acryl en latex is het water. Watergedragen verven ruiken veel minder sterk, zijn dunner uit te strijken en drogen sneller. Laatst genoemde winnen omwille van milieuredenen meer en meer aan belang. Een Europese richtlijn die op 1 januari 2007 van kracht zal zijn, verplicht de afbouw van synthetische verven. In 2010 dienen ze praktisch volledig te verdwijnen. Pigmenten zorgen voor de kleur. Zij moeten fijngemalen worden en gemengd met de andere bestanddelen. Enkele voorbeelden: omber, sienna, oker, sepia, karmijn, indigo, ... Ten slotte zijn hulpstoffen nodig: droogmiddelen, vulstoffen, e.a. Bij de watergedragen verven voegt men soms meerdere hulpstoffen toe om dezelfde kwaliteit te bekomen als de niet-watergedragen tegenhangers. Daardoor is het product toch weer een stuk min-
der milieuvriendelijk .... Nadeel: de schilder is zich van geen gevaar bewust, hij ruikt immers geen solventen. De solventen (vluchtige organische stoffen) zijn in alle synthetische verven aanwezig en zorgen voor de typische verflucht. Het zijn stoffen uit de aardolienijverheid. Om de nadelen van deze solventen enigszins te vermijden kan men high solid verven gebruiken waarin slechts 15 à 20% solventen aanwezig zijn.
Schilderborstel: zuiver varkenshaar of toch een synthetische borstel? Betreffende schilderborstels, kan men vertellen dat zwart varkenshaar uit China nog altijd de beste kwaliteit levert. Varkenshaar kan alle verven aan, synthetische vezels verdragen bepaalde synthetische verfsoorten niet. Chinees varkenshaar wordt echter schaars. Vooral het zwarte haar voldoet niet aan de grote vraag. De leveranciers zoeken alternatieven: ➞
De Vlaamse Schilder
27
Reportage
wit varkenshaar wordt zwart geverfd (!), holle polyestervezels (varkenshaartjes houden immers verf op een natuurlijke manier op) van Amerikaans fabrikaat (Orel), volle nylonvezels (heel glad, Chinex, Amerikaans fabrikaat) of een mengeling van volle, gepluimde polyestervezels met varkenshaar (Chinees fabrikaat, Chinamix) – deze benadert het best de kwaliteit van zuiver varkenshaar.
Schilderborstel of kwast
De fabricatie van kwasten en penselen
Met een penseel in Kolinsky-haar koopt de vakman topkwaliteit: stevig en toch veerkrachtig, de haren sluiten mooi bijeen en houden de verf goed op.
➞
Zoals uit bovenstaande tekst blijkt, is de keuze van de grondstof voor de borstel bepalend voor de kwaliteit van het werk. Dit geldt voor de schilderborstel en niet minder voor het penseel.
28
De Vlaamse Schilder
De varkensharen kwasten kan men met alle verven gebruiken, alhoewel deze borstel toch wat van zijn vorm en veerkracht verliest in water. Voor watergedragen verven kan men dus ook overschakelen naar Chinex of Chinamix.
Penseel
© Peter Landuyt.
Reportage
Een overzicht van de meest voorkomende soorten.
Kolinsky – Kolinsky sable – Martre Kolinsky – Kolinsky-Rotmarter Afkomst: Siberië, schiereiland Kola, afkomstig van de Siberische wezel uit onderfamilie van de ‘echte marters’ Van de winterstaart van het mannetjesdier. Hoe kouder de streek, hoe langer en hoe dikker de staart en hoe beter de kwaliteit van het haar. Eigenschappen: beste kwaliteit, elastische lange punt, groot vochtopnamevermogen, zeer slijtvast Gebruik: aquarel, gouache, olieverf, cosmeticaborsteltjes Kostprijs: kort haar: . 1.200/kg, lang haar: . 3.000/kg
© Pieter Landuyt.
Red Sable – Martre rouge – Rotmarter Afkomst: het noordoosten van China, afkomstig van de wezel uit de onderfamilie van de ‘echte marters’ Eigenschappen: idem Kolinsky, maar een minder lange pels en fijnere haren Gebruik: aquarel, gouache, olieverf, cosmetica Kostprijs: . 700/kg tot . 2 350/kg
Eekhoorn – Petit gris – Squirrel Hair – Fehhaar Afkomst: Frankrijk, Rusland, Canada, Mongolië, China, Siberië – zeer veel verschil in kwaliteit Eigenschappen: uitzonderlijk groot vochtopnamevermogen, zacht, weinig veerkrachtig, fijne punt Gebruik: inkten, zeer dunne verfsoorten zoals aquarel, het bekomen van specifieke effecten bv. bij marmerimitatie Kostprijs: variërend volgens de kwaliteit, van . 300/kg tot . 1400/kg
Das – Badger – Blaireau – Dachs Afkomst: West-Europa, bosrijke streken
Eigenschappen: mooie pluim, grote diameter Gebruik: olieverf Kostprijs: tussen . 30 en . 350
Bunzing – Iltis Afkomst: China Eigenschappen: grote weerstand, niet erg veerkrachtig, goed vochtopnamevermogen, minder lang Gebruik: glaceer- en fijnschildertechnieken in olie- en acrylverf Kostprijs: tussen . 400 tot . 800
Runderen – Ox Hair – Sabeline – Imitatie marter Afkomst: Frankrijk, Zwitserland, Oostenrijk,... Het haar uit de oren van Alpenkoeien heeft de beste kwaliteit. Eigenschappen: mooie punt, zeer slijtvast, soms ‘imitatie marter’ genoemd Gebruik: alle verfsoorten Kostprijs: tussen . 75/kg en . 500/kg
Geit –Goat – Chèvre – Ziege Afkomst: meestal Zuid-Europa en China Eigenschappen: goed opnamevermogen, weinig tot redelijk veerkrachtig Gebruik: dunvloeibare verfsoorten (aquarel, gouache), inkten (Chinese kalligrafiepenselen) en vernissen Kostprijs: . 5 tot . 200, afhankelijk van lengte
Pony Hair – Horse Body Hair – Camel Hair Afkomst: Noord-Amerika en Azië Eigenschappen: lijkt op eekhoornhaar, maar bezit weinig veerkracht en bles die niet volmaakt is Gebruik: schoolpenselen Kostprijs: afhankelijk van grootte, kleur en bereidingswijze kost varkenshaar tussen . 20 en . 150. Opmerking: de benaming ‘kamelenhaar’ dekt zeker niet altijd de lading. Het kan gaan om ponyhaar of lichaamshaar van het paard of een mengeling van allerlei soorten haar. In enkel geval is het meestal niet afkomstig van... de kameel. ➞
De Vlaamse Schilder
29
Reportage
Varkenshaar – Hog Bristle – Soie de porc – Pur soie – Borste
➞
Afkomst: China, vele verschillende streken met verschillende kwaliteiten haar (Chunking, Manchurian, Hankow, Tientsin, Tsingtau) Eigenschappen: afhankelijk van de streek van herkomst - Chunking ➞ meervoudige bles, grote diameter, zeer stug en veerkrachtig, geen groot vochtopnamevermogen - Hankow ➞ zachter van kwaliteit dan Chunking, meervoudige bles Gebruik: dikke verfsoorten zoals acrylverf Kostprijs: witte hankow (44 mm lang) kost . 2 en zwarte chunking (89 mm lang) kost . 18.
Hoe maakt men een schilderborstel? Het maken van penselen is grotendeels handwerk gebleven, de fabricatie van schilderborstels is geautomatiseerd.
of koper). De specialist vervaardigt de borstel manueel, er komt geen lijm aan te pas. De schilder zet zijn borstel vóór gebruik in water zodat de houten steel, die tussen de haren geklopt is, uitzet en de haren opspant in de ring. Zo verliest de borstel zijn haar niet. Geleidelijk aan komen er hulptuigen: een machine die de steel in de ring klopt, een pers om de ring rond haren en steel te persen, ... . De automatisering voor schilderborstels deed zich in de laatste 40 jaar voor.
De fijnschilder De versmelting van “Art” en “Métier” In de 19de eeuw bekwaamt de schilder zich in het imiteren van natuurlijke materialen: hout en marmer zijn heel duur. Marmeren en hout imiteren worden een kunst op zich: “l’art du faux”.
Aanvankelijk bond de schilder zijn penselen en kwasten met een touwtje. De speciale manier van winden toont het Izegems borstelmuseum de bezoekers op film.
Water- en oliedassen, veinettes en tapettes, brècheurs en chiqueteurs, twee- en driemèches, spalters en waaierpenselen doen hun intrede in de wereld van de fijnschilder. Speciale penselen ondersteunen de creativiteit en de kunde van de schilder. “Art” en “Métier” versmelten.
In de periode van de Eerste Wereldoorlog komen de metalen ringen in gebruik (ijzer, nikkel
De publiciteitschilder gebruikt letterpenselen met kortere steel en puntmarters om fijn
werk te leveren. De sleper laat toe lijntjes (filets) te trekken zoals op het frame van de vroegere fietsen. De decoratieschilder polychromeert, patineert, bronzeert en sjablonneert, schildert een trompe l’oeil om mooie, veelkleurige of echtlijkende resultaten te bekomen.
The real thing In de 18de eeuw, de eeuw ervoor, neemt het schilderwerk bij de rijke klasse een belangrijke plaats in. In de tijd van Lodewijk XV en Lodewijk XVI zijn sierlijk beschilderde meubelen de grote mode. Met bladgoud en zachte kleuren maakt men een sprookjesmeubilair. Een curiosum uit de schilderswereld zijn de 17de - en 18de-eeuwse, luxueuze, aan de binnenzijde (!) fijn beschilderde snuff bottles uit China. Een vijftal exemplaren prijken in de tijdelijke tentoonstelling.
Met dank aan Hilde Colpaert Conservator Stedelijke Izegemse Musea – Nationaal Borstelmuseum Voor meer informatie mail naar
[email protected]
De tentoonstelling kwam tot stand dankzij volgende bruikleengevers, adviseurs en medewerkers: Luc Vanrenterghem (schilder), Yves Vanrenterghem (schilder), Ludo Colpaert (schilderborstelfabrikant), Miel Vercruysse (kunstenaar-schilder), ECR, Schleiper, Old Art, Jacques en Hans Kerckhof (schilders), Rik Labeeuw, Publivani, Georges Bekaert (schilder), Houthandel Vanhaverbeke, Bontfederatie, Jacques Monteyne (schrijnwerker), Koen Mulier (schrijnwerker), Zusters Van Maria, Instituut de Pélichy, Marcel Colpaert (gewezen schilderborstelfabrikant), Hilde Verstraete (antiquair en restaurateur), Trees Colpaert, Luc Wante, Wereld van Kina, Faculteit Dierkunde Universiteit Gent, Delbanco, grondstoffenleverancier, Bürsten- und Pinselmuseum, Technische dienst Stad , Pieter Verbeke (jobstudent voorbereiding tijdelijke tentoonstelling) Eddy Stragier, Frank Vercruysse, Eric Wydooghe, Marcel Verstraete, Gidsen Izegem, Museumpersoneel, gelegenheidsschilders en anderen.
30
De Vlaamse Schilder
Spetterinfo
NMC presenteert: Essenza collectie Dit jaar heeft de firma NMC een nieuwe, strakke lijn van sierlijsten op de markt gebracht: de Essenza collectie. Dankzij het nieuw ingesteld materiaal, het HDPS, kunnen de nieuwe NMC producten tegelijk volgende eigenschappen aanbieden: ze zijn stevig en licht, alsook snel en gemakkelijk te plaatsen. Meer informatie kunt u bekomen bij NMC op 087/85 85 00
Cursussen Sigma Coatings Al vele jaren verzorgt Sigma Coatings cursussen en trainingen voor professionals vanuit het opleidingsprogramma SigmaTraining. De cursussen die op het programma staan, zijn naargelang het onderwerp verspreid over een halve dag, een volledige dag of twee opleidingsdagen: H2O Lakken (halve dag), colorimetrie (één dag), deco-technieken (één dag), kleuradvies met meerwaarde (2 dagen).
� Met de Essenza collectie wil NMC beantwoorden aan de toenemende vraag naar strakke lijnen en moderne decoratie.
voor een professioneel advies en een geïnspireerde klantenservice.
Er wordt telkens een pakket van zowel theoretische als praktijkgerichte modules aangeboden.
In het pakket zitten 120 handgeschilderde kleurstalen op A5, een overzichtsbrochure met handgeschilderde stalen, een cd-rom met simulatiesoftware en 80 interieurfoto’s en een sheet met combinatiesuggesties.
Nadere cursusinformatie en het inschrijvingsformulier zijn te vinden op www.sigma.be onder de link Kennis – SigmaTraining.
BOSS Trendcolors 07
Libert Paints introduceert verf met voedingscertificaat De hygiënewetgeving wordt steeds strenger. Daarom ontwikkelde Libert Paints de Clean room verfsystemen. Clean Room verf is afwasbaar en bestand tegen de meest agressieve reinigingsproducten en ontsmettingsmiddelen en heeft bovendien een voedingscertificaat. Meer informatie kunt u bekomen bij Libert Paints op het nummer 09 216 88 70.
De nieuwe kleurcollectie van Sikkens : inspirerende kleuren, handgeschilderde stalen en uitgewerkte combinaties Voor de nieuwe collectie lifestylekleuren liet Sikkens zich inspireren door de grote schilders uit de geschiedenis. De collectie combineert ton-sur-ton nuances met hedendaagse kleuruitspattingen. Het pakket dat Sikkens de vakschilder aanbiedt vormt de perfecte tool
Voor 2007 selecteerden de Color Consultants van BOSS paints de 40 meest trendy kleuren voor volgend jaar en goten die in 4 thema’s: Pure, Wonder Years, Delights en Funtastic, aangevuld met twee ‘evergreens’ die overal bij passen: het witte “so white” en het zwarte “so black”. Binnen de sferen kunnen kleurencombinaties gemaakt worden, maar de Color Consultants maakten ook 12 kant-en-klare kleurencombinaties over de sferen heen. Over het algemeen zijn de tinten iets minder fel en scherp en krijgen we veeleer zachte en subtiele nuances te zien. Nieuwsgierigheid en uitdaging zijn belangrijk, maar worden vaak gekoppeld aan een nostalgische herinnering. Een sterke invloed van de jaren ’50 en ’70 is dan ook aanwezig.
� BOSS Trendcolors 07.
� Bij Sikkens: een knipoog naar Da Vinci, een streepje Van Gogh, een penseeltrek Turner... .
De Vlaamse Schilder
31
S 1040-G80Y
Groentint.
PRIMA. SIGMA. Het Sigma Inspiration Concept brengt u op kleurrijke ideeën. Kleuren zijn overal. Op uw werk, in de auto, op straat, in huis… Als het over kleur gaat, is de hele wereld één grote inspiratiebron. Sigma helpt u graag om al die inspiratie om te zetten in verf. Bijvoorbeeld met ons nieuwe Inspiration Concept. Het ideale gereedschap voor architecten, schilders, opdrachtgevers en ieder ander die kleurplannen en -adviezen opstelt. Het Inspiration Concept omvat een inspiratieboek, waaiers en stalenmappen met handgeschilderde stalen. Meer weten over deze en andere SigmaTint services? Kijk op www.sigma.be. Of vraag ernaar bij uw Sigma verkooppunt.
Sigma Coatings is een merk van de SigmaKalon Groep