De verpleeg- en verzorgingshuiszorg, thuiszorg, kraamzorg en Jeugdgezondheidszorg in kaart. Feiten, financiering, kosten en opbrengsten

De verpleeg- en verzorgingshuiszorg, thuiszorg, kraamzorg en Jeugdgezondheidszorg in kaart Feiten, financiering, kosten en opbrengsten

2

Voorwoord

Gezondheid is een groot goed en daar hangt een prijskaartje aan. De betaalbaarheid van de zorg staat meer dan ooit ter discussie. We betalen de zorg deels individueel, maar vooral ook collectief. Het raakt iedereen, gezond en ziek, oud en jong, rijk en arm. Het is dan ook niet verwonderlijk dat discussies over de toekomst van de zorg zoveel los maken bij mensen. ActiZ wil een bijdrage leveren aan deze publieke discussie door inzicht te geven in de kerngegevens van de zorg. Want om tot goede ideeën te komen over betaalbaarheid en kwaliteit van zorg is een goed inzicht in de feiten nodig. ActiZ is de brancheorganisatie van ondernemers in de verpleeg- en verzorgingshuiszorg, thuiszorg (VVT), Jeugdgezondheids- en kraamzorg en behartigt de gemeenschappelijke belangen van haar 415 leden. De leden leveren producten en diensten aan ongeveer twee miljoen cliënten. Daarmee is het een belangrijke speler in het zorgveld en bovendien een van de grootste werkgeversorganisaties in Nederland. Bij de leden werken ruim 420.000 medewerkers. De branche heeft een grote maatschappelijke waarde en heeft een belangrijke rol in de discussie over betaalbaarheid van de langdurige zorg. De discussie wordt steeds urgenter doordat het beroep op deze zorg toeneemt en enerzijds de kosten oplopen en anderzijds een groeiend tekort op de arbeidsmarkt kan ontstaan. Om de kwaliteit van zorg te bewaken voor het groeiend aantal cliënten, met relatief minder collectief geld en zorgmedewerkers is een omslag nodig. Het besef dat die verandering nodig is, bestaat bij zorgorganisaties, overheid, burgers, cliënten en hun vertegenwoordigers. ActiZ wil samen met al deze

partijen werken aan een toekomstbestendige zorg, waarbij cliënten zoveel mogelijk de eigen regie over hun leven en gezondheid kunnen blijven houden en zorgondernemers kunnen blijven voldoen aan de zorgvraag. Discussies over zorg gaan vaak over geld. Daar zijn ook veel gegevens over. Discussies over zorg gaan veel te weinig over de opbrengsten. Om de waarde van iets bepalen is het echter wel nodig om de kosten te vergelijken met de baten. Over de baten van de zorg zijn maar weinig data beschikbaar. De baten zijn bijvoorbeeld gezondheidswinst en het voorkomen van ziekte. Daarnaast hebben de baten van de zorg een economisch aspect: de zorg levert banen en opdrachten. Systematisch onderzoek naar de baten van zorg en hoe deze baten te laten groeien, staat nog in de kinderschoenen en verdient meer aandacht. ActiZ heeft De Argumentenfabriek gevraagd om de cijfers en feiten over de VVT, de Jeugdgezondheidszorg en de kraamzorg in kaart te brengen. Voor alle drie deelsectoren worden achtereenvolgens de belangrijkste feiten, de financiering en de kosten en opbrengsten in kaart gebracht. De kaarten zijn gemaakt om beter inzicht te geven in de feiten van de VVT, kraamzorg en JGZ en op die manier een bijdrage te leveren aan het maatschappelijke debat over de toekomst van deze zorg.

Aad Koster Directeur ActiZ

Voorwoord

3

Inleiding

Wat zijn feiten rond verpleeg- en verzorgingshuiszorg, thuiszorg (VVT), kraamzorg en Jeugdgezondheidszorg (JGZ)? Hoe worden de sectoren gefinancierd? Wat kosten de VVT, de kraamzorg en de JGZ en wat leveren ze op? Dit kaartenboek geeft antwoord op deze vragen en biedt daarmee inzicht en overzicht in de VVT, kraamzorg en de JGZ. De feiten en cijfers in dit kaartenboek bieden houvast bij discussies over de toekomst van de zorg en geven antwoord op veelgestelde vragen van journalisten, zorgaanbieders, beleidsmakers, politici en niet in de laatste plaats van burgers. In dit kaartenboek hebben de VVT, de kraamzorg en de JGZ elk een eigen hoofdstuk met daarin een Definitie-, een Feiten-, een Financierings- en een Kosten & opbrengstenkaart. Dit alles biedt de lezer over elke sector een vergelijkbare set informatie. De informatie in dit boek betreft de volledige sectoren en niet enkel de leden van ActiZ, met uitzondering van de gegegevens die zijn gehaald uit de Benchmark in de Zorg (ActiZ, 2011). Wat staat er op de kaarten? De Feitenkaarten bieden voor elke sector inzicht in kengetallen rond cliënten, zorgaanbieders en werknemers. De Financieringskaarten laten zien hoe de sectoren worden gefinancierd vanuit collectieve middelen en voor een beperkt deel uit individuele betalingen. De Kosten & opbrengstenkaarten maken inzichtelijk wat zorg kost en wat het oplevert in termen van gezondheid, geluk en geld.

4

Inleiding

Waar mogelijk laten de feiten en cijfers op de kaarten een ontwikkeling in de tijd en internationale vergelijkingen zien. Hoe is dit boek tot stand gekomen? In opdracht van ActiZ heeft De Argumentenfabriek dit kaartenboek ontwikkeld. De gegevens in dit kaartenboek zijn verzameld door ActiZ en De Argumentenfabriek, met hulp van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het College voor zorgverzekeringen (CVZ), de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en PwC. Voorafgaand aan de data-verzameling heeft De Argumentenfabriek interviews gehouden met deskundigen van ActiZ. De concept-kaarten zijn in vier denksessies voorgelegd aan deskundigen van ActiZ, Brancheorganisaties Zorg (BoZ), het CAK, het CVZ, het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid (NCJ), de NZa, Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en een aantal leden van ActiZ. Dank aan allen voor hulp bij het verzamelen en interpreteren van gegevens en het denkwerk. De Argumentenfabriek, mei 2012 Maaike de Vries, Daniël Coenen, Shaun Lednor, Bas Ebskamp, Maaike Molenkamp, Leonie Lous en Frank Kalshoven.

Inhoud

1.

Verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg 6 Definitiekaart 7 Feitenkaart 8 Financieringskaart 9 Kosten & opbrengstenkaart 10 Literatuurlijst 11

2.

Kraamzorg 12 Definitiekaart 13 Feitenkaart 14 Financieringskaart 15 Kosten & opbrengstenkaart 16 Literatuurlijst 17

3.

Jeugdgezondheidszorg 18 Definitiekaart 19 Feitenkaart 20 Financieringskaart 21 Kosten & opbrengstenkaart 22 Literatuurlijst 23

Inhoud

5

1. Verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg

6

Wat is verpleeg- en verzorgingshuiszorg? Verpleeg- en verzorgingshuiszorg is langdurige zorg die binnen een zorginstelling wordt geleverd, zoals een verpleeg- of verzorgingshuis (intramurale zorg).

Wat is thuiszorg?

Definitie

Thuiszorg is langdurige zorg die niet in een instelling wordt geleverd maar in de thuissituatie (extramurale zorg).

Welke vormen kent thuiszorg? Thuiszorg kent de volgende vormen: Begeleiding Persoonlijke verzorging Verpleging Huishoudelijke verzorging

Tarieven

Wat is verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg?

maximum dagtarieven in 2012*

Welke ZZP’s en tarieven kent de intramurale verpleeg- en verzorgingshuiszorg? ZZP 1

Beschut wonen met enige begeleiding

€ 64,08

ZZP 2

Beschut wonen met begeleiding en verzorging

€ 81,70

ZZP 3

Beschut wonen met begeleiding en intensieve verzorging

€ 123,86

ZZP 4

Beschut wonen met intensieve begeleiding en uitgebreide verzorging

€ 137,51

ZZP 5

Beschermd wonen met intensieve dementiezorg

€ 180,74

ZZP 6

Beschermd wonen met intensieve verzorging en verpleging

€ 181,03

ZZP 7

Beschermd wonen met zeer intensieve zorg, nadruk op begeleiding

€ 215,66

ZZP 8

Beschermd wonen met zeer intensieve zorg, nadruk op verzorging en verpleging

€ 246,03

ZZP 9

Verblijf met herstelgerichte verpleging en verzorging

€ 214,65

ZZP 10 Verblijf met intensieve palliatief-terminale zorg

€ 266,05 * bron: NZa, Beleidsregel CA-300-510, 2011

Welke afkortingen kent de VVT?

Afkortingen

AWBZ

Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

AFBZ

Algemeen Fonds Bijzondere Ziektekosten

CIZ

Centrum Indicatiestelling Zorg

NHC

Normatieve Huisvestingscomponent

Pgb

Persoonsgebonden budget

VPT

Volledig Pakket Thuis

Wmo

Wet maatschappelijke ondersteuning

Zvw

Zorgverzekeringswet

ZZP

Zorgzwaartepakket

Definitiekaart

7

400

80

350

Werknemers

Cliënten

< 70 jaar 70-74 jaar 75-79 jaar 80-84 jaar >85 jaar

0

2006

2007

Gebruikers van VVT-zorg zijn veel vaker vrouwen dan mannen…

…met een leeftijd van ruim boven de tachtig jaar. Verdeling in percentages van AWBZ- en Wmo-gefinancierde VVT-gebruikers (18 jaar en ouder) naar leeftijd (2009)

vrouwen

20 15 10 5 0

Percentage cliënten dat één vorm van AWBZ- of Wmo-gefinancierde thuiszorg afneemt, van het totaal aantal afnemers

100

Alleen persoonlijke verzorging

<65

2010

ZZP 1 ZZP 2

80

20 0

2004

2010

bron: CBS, Statline, 2012

procenten

ZZP 3

40

Wat zijn feiten rond verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg?

ZZP 4 ZZP 5 ZZP 6 ZZP 7 0

Het aantal aanbieders van thuiszorg stijgt, het aantal aanbieders van verpleeg- en verzorgingshuiszorg daalt.* Aantal aanbieders van verpleeghuis- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg

5

10

procenten

15

Zorgaanbieders

Mantelzorg

Het aantal mantelzorgers neemt toe…

…en is internationaal vergeleken hoog.

Aantal mantelzorgers van 18 jaar of ouder naar duur en intensiteit (2001 en 2008)

Percentage mantelzorgers per land van 50 jaar en ouder dat aangeeft te helpen bij (instrumentele) algemene levensverrichtingen* (2004-2006)

> 8 uur per week >3 maanden

…en cliënten verblijven steeds korter in een instelling.

Verzorgplaatsen

2006

2008 * als gevolg van fusies

8

Feitenkaart

20010

100

2006

2009

* Verzorgingshuizen worden omgebouwd naar verpleeghuizen

aantal

aantal x 1.000

> 75 jaar 65-74 jaar

80

mannen


0

Spanje

10

20 30 procenten

40

Percentage mantelzorgers per land tussen de 50 en 65 jaar dat een baan heeft (2004-2006)

60

50

Duitsland

…en de helft combineert deze zorg met een baan.

1,6

100

Nederland

0

2.500

55-64 jaar


Aanbieders van verpleeghuiszorg


aantal x 1.000

200

2.000

Zweden

Leeftijdsverdeling en geslacht van mantelzorgers die langdurig en/of intensief hulp geven (2008)

1,7

150

Aanbieders van verzorgingshuiszorg

1.000 1.500 aantal x 1.000

België

Mantelzorgers zijn mannen en vrouwen van alle leeftijden…

40

400

0

500

20

1000 800

2008

2001

50

*algemene levensverrichtingen zijn basisvaardigheden in het dagelijks leven, zoals wassen en aankleden. Instrumentele algemene levensverrichtingen zijn vaardigheden om een huishouden te kunnen voeren, zoals de financiën en vervoer

Gemiddeld aantal cliënten in een verpleeg- en verzorgingshuis per beschikbare verpleeg- en verzorgplaats

Verpleegplaatsen

autochtoon

Mantelzorgers nemen de sector werk uit handen

0

Aantal plaatsen in AWBZ- en Zvw-gefinancierde ouderenen thuiszorginstellingen 200

87%

vrouwen (gemiddeld 43 jaar)

autochtoon

>3 maanden

De capaciteit van de instellingen verschuift richting zware zorg*…

Thuiszorgaanbieders

600

allochtoon

94%

> 8 uur per week

Er zijn steeds minder aanbieders van zware zorg

1200

mannen

87%

vrouwen (gemiddeld 41 jaar)

65 tot 70 tot 75 tot 80 tot 85 tot 90 tot >95 jaar 70 jaar 75 jaar 80 jaar 85 jaar 90 jaar 95 jaar

2007

Alleen verpleging

60

2040

Thuiszorg

allochtoon

92%

…tegelijkertijd neemt de zorgzwaarte in verpleeg- en verzorgingshuizen toe. Indicaties bij 75-plussers naar ZZP

In de thuiszorg wordt minder vaak alleen verpleging ingezet…

Alleen huishoudelijke verzorging

2030

bron: OECD, Help wanted?, 2011

vrouwen

2020

1,5

0

2006

2007

2008

2009

* Niet bekend: het CBS beschouwt 2007 als een overgangsjaar vanwege wijzigingen in de registratie

60

40

45-54 jaar

vrouwen 20

35-44 jaar 18-34 jaar

0

Zweden


70,8%

70,6%

mannen


29,2%

procenten

29,4%

2011

25

mannen


mannen

0

Verpleeg- en verzorgingshuizen

Zorg zonder verblijf

Zorg met verblijf

30

Zorg zonder verblijf

2010

Kenmerken van werknemers in verpleeg- en verzorgingshuizen en in de thuiszorg (2008)

bron: CIZ, Indicatiebesluiten ZZP BB 2007-11, 2012

Zorg met verblijf

2009

…leunt de sector zwaar op één type werknemer.

De typische cliënt is een vrouw van hoge leeftijd met een zware zorgbehoefte

Aantal gebruikers in percentages van AWBZ-en Wmo-gefinancierde zorg (18 jaar en ouder) naar geslacht (2009)

2008

60

bron: AZW Info, 2012

0

2008

100

bron: SCP, Mantelzorg uit de doeken, 2010

2004

50

Prognose van de beroepsbevolking als percentage van alle 20-plussers in Nederland


0

100

…en terwijl de arbeidsmarkt de komende jaren krapper wordt…

450

procenten

200

150

aantal x 1.000

400

200

bron: SCP, VeVera-IV, 2012

600


aantal x 1.000

800

ontwikkeling van aandeel (2009 = 100)

Thuiszorg

Verpleeg- of verzorgingshuiszorg

1.000

Het aantal werknemers in de VVT stijgt… Totaal aantal werknemers in AWBZ- en Zvw-gefinancierde ouderenen thuiszorginstellingen

Aandeel ouderen in 2030 ten opzichte van 2009


…en de doelgroep stijgt de komende jaren fors.

Totaal aantal mensen dat AWBZ- of Wmo-gefinancierde VVT-zorg met en zonder verblijf heeft ontvangen


Het aantal cliënten in de VVT is de afgelopen jaren gestegen…

In de sector dreigt personeelsschaarste

procenten

Het aantal cliënten in de VVT neemt toe

Nederland

Duitsland

België

Spanje

0

20

40 60 procenten

80

100

Hoe worden verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg gefinancierd? De AWBZ vergoedt drie vormen van thuiszorg De AWBZ vergoedt begeleiding in de thuissituatie op het vlak van zelfregie over het dagelijks leven. De AWBZ vergoedt persoonlijke verzorging in de thuissituatie, zoals hulp bij douchen. De AWBZ vergoedt verpleging thuis door een verpleegkundige. Vergoeding van deze vormen van thuiszorg is mogelijk op indicatie van het CIZ. Tot 1 januari 2012 konden burgers met een indicatie voor extramurale zorg kiezen voor een pgb. Vanaf 1 januari 2012 geldt het pgb alleen voor intramurale zorg. Volwassenen betalen een inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor AWBZ gefinancierde thuiszorg.

De AWBZ financiert intramurale zorg De AWBZ financiert aanspraken die samenhangen met verblijf in een instelling. Het CIZ geeft burgers een indicatie in de vorm van ZZP’s die recht geven op zorg. Zorgaanbieders ontvangen een vergoeding voor loon- en materiële kosten plus een vergoeding uit het AFBZ voor de huisvesting (NHC). De Nederlandse Zorgautoriteit stelt maximale dagtarieven vast die zorgaanbieders mogen rekenen. Burgers kunnen kiezen voor zorg die thuis wordt geleverd (VPT). Volwassenen die in een instelling verblijven, betalen een eigen AWBZ-bijdrage. De eigen AWBZ-bijdrage is maximaal € 2.136,40 per maand, afhankelijk van inkomen en verblijfsduur.

AWBZ: verpleeg- en verzorgingshuiszorg

Uitgaven vanuit de AWBZ voor thuiszorg (2010)

AWBZ: Thuiszorg

3,5 3,0

Verpleging

Aantal positieve indicatiebesluiten (2010)

250

10 ZZP 10 ZZP 9 ZZP 8

8

200

4

ZZP 4

ZZP 2 ZZP 1

€9 miljard *

ZZP 4

50

ZZP 3 ZZP 2

0

ZZP 1

*exclusief pgb

3,4

204.115 indicaties

* Inclusief Normatieve Huisvestingscomponent

?

Thuiszorg: De Wmo financiert huishoudelijke verzorging in de thuissituatie

1,3

De Wmo vergoedt huishoudelijke verzorging, zoals schoonmaken. Vergoeding van huishoudelijke verzorging is mogelijk op indicatie van de gemeente. Volwassenen betalen een inkomensafhankelijke eigen bijdrage voor Wmo-gefinancierde thuiszorg.

Cliënten betalen zelf voor zaken die niet vergoed worden vanuit de AWBZ of Wmo Cliënten betalen zelf aanvullende diensten zoals waskosten en pluspakketten. Cliënten met een VPT betalen hun eigen woonlasten, zoals huur en energiekosten.

Uitgaven vanuit de Wmo voor thuiszorg (2010)

Eigen betalingen

3,5 3,0

Wmo

2,5 2,0 1,5 1,0 0,5

Huishoudelijke verzorging

0

bron: SCP, Advies Wmo budget, 2010

0

ZZP 3

ZZP 5

€ 3,4 miljard *

13, miljard 13,75 miljard (2010)

ZZP 6

100

Begeleiding

0

ZZP 8

euro’s in miljarden

2

ZZP 7

bron: CIZ, Indicatiebesluiten ZZP BB 2007-11, 2012

ZZP 5

aantal x 1.000

150 bron: NZa, interne documenten, 2012


6

1,5

0,5

ZZP 9

ZZP 6

Persoonlijke verzorging

1,0

9

ZZP 10

ZZP 7

2,0

bron: NZa, interne documenten, 2012


2,5 Uitgaven vanuit de AWBZ voor verpleeg- en verzorgingshuiszorg (2010)

€ 1,3 miljard

Financieringskaart

9

De kosten van de sector stijgen

Nederlandse ouderen krijgen veel zorg

De kosten van de sector stijgen …

… vooral als gevolg van toenemende arbeidskosten ...

Een op de vijf Nederlandse 65-plussers krijgt langdurige zorg.

Zorgaanbieders leveren steeds meer verpleegdagen*…

Wettelijk budget voor AWBZ- en Zvw-gefinancierde ouderenen thuiszorg en Wmo-gefinancierde zorg

Stijging van de arbeidskosten in AWBZ- en Zvw-gefinancierde ouderenen thuiszorginstellingen

Percentage 65-plussers dat langdurige zorg ontvangt in OECD-landen (2009)

Productie van verpleeg- en verzorgingshuizen

10

Totaal uitgaven volksgezondheid

50

58,6

57,7

60 België

0

2007

2008

2009

0

2010

2006

2008

OECDgemiddelde

Kosten

Duitsland

Opbrengsten

instelling thuis

Spanje

0

2010

5

10

15

dagen in miljoenen

7

Zweden

Kortdurend verblijf (zonder behandeling)

40

Verzorgingsdagen (verblijf zonder behandeling)

30 20

Verpleegdagen (verblijf met behandeling)

10 0

20

2006


Zorg thuis en dagactiviteiten

Nederland

8

50

bron: OECD, Health data 2011, 2011


9 bron: CBS, Statline, 2012

20 10


30



40

2009

procenten * aan een toegenomen aantal cliënten, zie de Feitenkaart VVT

… die de grootste kostenpost zijn.

… thuiszorg levert steeds meer uren* …

… en veel mantelzorgers zorgen een halve werkweek.

Kostenverdeling van aanbieders van verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg in procenten (2010)

Productie van thuiszorginstellingen in miljoenen uren

Percentage mantelzorgers dat een gemiddeld aantal uren zorg verleent per week (2004-2006)

9%

64% 9%

73%

83%

Faciliterende kosten om zorg te kunnen verlenen

De kostenstijging komt vooral voor rekening van het collectief Nederland kent nauwelijks individuele betalingen en is samen met Zweden koploper in kosten …

… en bouwt deze positie de komende decennia verder uit. Verwachte publieke uitgaven aan langdurige zorg in westerse landen in percentage van het bruto binnenlands product in 2060

Nederland

Nederland België OECDgemiddelde Duitsland

Publiek Privaat

Spanje

1

2

3

4

Zweden Denemarken België Frankrijk Duitsland Luxemburg

0

procenten

2

4

6

8

10

Wat kost verpleeg- en verzorgingshuiszorg en thuiszorg en wat levert het op?

0

… en voelen zich in toenemende mate ernstig belast.

Percentage mantelzorgers en niet-mantelzorgers dat in deeltijd werkt (2004 -2006)

Percentage ernstige belaste mantelzorgers (2001 en 2008)

Cliënten, thuis en in een instelling, zijn tevreden, met als aandachtspunt de beschikbaarheid van personeel.

80

100

6 4 2 0

De gemiddelde burger lijkt wat vertrouwen te herwinnen … Percentage consumenten dat antwoordt heel veel vertrouwen of veel vertrouwen te hebben in zorg

Score op de Consumer Quality (CQ) Index (2010, schaal: 1-10) 10

Lichamelijke verzorging

Professionaliteit en veiligheid zorgverlening

Bejegening

Beschikbaarheid van personeel

8 6 4 2 0

somatische patiënten in een instelling

psychogeriatrische cliënten in een instelling

Verzorgingshuizen

100

Huisartsenzorg

Benadering van de jaarlijkse besparing aan zorgkosten dankzij mantelzorg (2009)

2001

2008

117.000

Totaal gebruik in uren

57.400.000

Geraamde zorgkosten per uur (normtarief)

€ 10,95

Voorkomen kosten voor zorg door mantelzorg

€ 628.530.000

40 20 0

thuiszorgcliënten

2002

30 20 10 0 -10


Zorg thuis (AWBZ)

2006

Hulp thuis (Wmo)

Kraamzorg

Jeugdgezondheidszorg

* Stelling: Ik zou gerust mijn familie en vrienden laten verzorgen door mijn organisatie ** NPS is berekend als het verschil tussen het percentage ‘helemaal eens’ minus ‘eens’ en ‘oneens’

10

Kosten & opbrengstenkaart

Thuiszorg (alle vormen) Geestelijke gezondheidszorg

60

40

Aantal gebruikers mantelzorg

Verpleeghuizen

80

… terwijl het personeel van instellingen kritisch is op het werk. Net Promotor Score (NPS)* onder werknemers in de kraamzorg, Jeugdgezondheidszorg en VVT (2010)**

bron: SCP, VeVeRa-IV, 2012

mantelzorg geen mantelzorg

40 60 procenten

2009

Cliënten, burgers en werknemers verschillen in opvatting over de kwaliteit

Mantelzorg bespaart jaarlijks circa 600 miljoen euro aan zorgkosten.


België OECDgemiddelde

procenten


Duitsland

8

0-9 uur

10-19 uur

50

10 Nederland

20

2006

61,5% 13,8%

* aan een toegenomen aantal cliënten, zie de Feitenkaart VVT

procenten

Mantelzorgers werken vaker in deeltijd …

0

Huishoudelijke verzorging

20

Mantelzorgers betalen met loonverlies en stress

Zweden

Persoonlijke verzorging

40

Mantelzorg vermijdt zorgkosten

Spanje

Begeleiding (exclusief dagactiviteiten)

60

24,7%

bron: ActiZ, Benchmark in de Zorg, 2011

0


Zweden

Behandeling Verpleging

80

bron: European Commission, Sustainability report 2009, 2009

Aandeel publieke en private bijdragen aan langdurige zorg in landen als percentage van het bruto binnenlands product (2008)

97


12%

meer dan 20 uur

105 100

2010

bron: NIVEL, Barometer vertrouwen in de gezondheidszorg, 2012

11% 5%

120

CQ index

15%

Kosten voor het verlenen van zorg

1%


3%

Onbekend

Overhead Faciliterende kosten om zorg te kunnen verlenen


Faciliterende kosten om zorg te kunnen verlenen


Net Promotor Score (NPS)

15%

Overhead

Onbekend

Overhead


miljoenen

Kapitaallasten

Hulp thuis (Wmo)

score

Zorg thuis (AWBZ)


Intramurale zorg

Literatuurlijst

• ActiZ, Aandacht loont; Benchmark in de Zorg 2011, 2011. • AZW-info, Thuiszorg, 2012. • AZW-info, Verpleeg- en verzorgingshuizen, 2012. • CBS, Statline, AWBZ-zorg met verblijf; AWBZ/Wmo-zorg zonder verblijf; Bedrijven; naar economische activiteit, grootte en rechtsvorm; leeftijd, geslacht, herkomstgroepering en generatie 2011-2060; Overheid; uitgaven naar functies; Zorginstellingen; financiën, personeel, productie en capaciteit naar SBI, 2012. • CIZ, Indicatiebesluiten ZZP VV 2007-2011, 2012. • CVZ, Zorgcijfers AWBZ lasten, 2012. • European Commission, Sustainability report 2009, 2009. • NIVEL, Barometer Vertrouwen in de gezondheidszorg, 2012. • NZa, Beleidsregel CA-300-510, 2011. • NZa, interne documenten, 2012. • OECD, Health Data 2011, 2011. • OECD, Help wanted? Providing and paying for long-term care, 2011. • Rijksoverheid.nl, Eigen bijdrage AWBZ, 2012. • SCP, Mantelzorg uit de doeken, 2010. • SCP, VeVeRa-IV, 2012. • SCP, Voorlopig advies over het Wmo budget huishoudelijke hulp voor 2011, 2010.

Literatuurlijst

11

2. Kraamzorg

12

Definitie

Wat is kraamzorg?

Wat is kraamzorg? Kraamzorg richt zich op het bieden van zorg, instructies en voorlichting aan moeder, haar partner en kind in de nieuwe gezinssituatie en levert de volgende producten en diensten: Inschrijving Intake (thuis of telefonisch) Begeleiding en assistentie bij de bevalling Kraamzorguren

Welke tarieven kent de kraamzorg? Inschrijving

maximum dagtarieven in 2010* € 38,22

maximum dagtarieven in 2012** € 40,27

Intake (thuis/telefonisch)

€ 57,33 /€ 19,12

€ 60,40 /€ 20,14

Begeleiding en assistentie bij de bevalling (eenmalig/per uur)

€ 76,45/ €41,21

€ 80,55/ €43,42

Kraamzorg per uur

Tarieven

€41,21

€43,42

* bron: NZa, Tariefbeschikking nr 210-2010-1, 2009 **bron: NZa, Tariefbeschikking nr 210-2012-1, 2011

Welke afkortingen kent de kraamzorg? Zvw

Zorgverzekeringswet

Afkortingen

Definitiekaart

13

Bijna honderd organisaties bieden kraamzorg

… en blijft naar verwachting in de toekomst ongeveer gelijk.

Aantal bevallingen

Prognose aantal bevallingen

2002

2004

2006

2008

150

0

2010

2020*

2030*

2040*

34%

98 66%

Zelfstandige organisatie

Cliënten

8 16 Waarborgen hygiëne

… met behulp van een keizersnede.

Percentage ziekenhuisbevallingen (1989-2010)

Aantal keizersnedes

25

20

0

1997

1998/2000 2004/2006 2006/2008 2008/2010

2000

2003

2006

2009

Culturele diversiteit en leeftijd van pas bevallen vrouwen nemen toe Cliënten voor kraamzorg worden ouder…

40

30

Wat zijn feiten rond kraamzorg?

… en zij hebben steeds vaker een vader en/ of moeder die buiten Nederland is geboren. Percentage pas bevallen vrouwen van allochtone afkomst

Gemiddelde leeftijd waarop vrouwen hun eerste kind krijgen

35

overig

bron: Bewerking DigiMV 2010, 2012

1989/1991

20

10

0

29 - 36 uur 22 - 29 uur 14 - 22 uur 7 - 14 uur

0

1970

1980

1990

2000

2010

9%

25



leeftijd

25

procenten

Praktijkleerweg 3 maanden

20

15

1996

2000

2005

2010

486 76% Praktijkleerweg 18 maanden

8% 9%

tijdelijk dienstverband bij een (kraam) zorgorganisatie

5%

78%

vast dienstverband bij een (kraam)zorgorganisatie

… en zijn herintreders …. Percentage dat tijdelijk* stopte met werken (2007)

Praktijkleerweg 9 maanden

15%

Werknemers

zelfstandig (ZZP)

0 - 7 uur

Veel leerling-kraamverzorgenden volgen de praktijkleerweg … Aantal leerlingen vanuit de praktijkleerweg dat inzetbaar is onder Actiz leden (2009)

30

30

… op basis van een vast contract. Type dienstverband van kraamverzorgenden in percentages (2007)

bron: ActiZ, Quickscan Kraamzorg, 2009

0

12

* Weergegeven is de verdeling van het basistakenpakket in uren, niet het daadwerkelijke aantal geleverde uren

In Nederland werken bijna tienduizend kraamverzorgenden, veelal in deeltijd … Aantal contracturen van kraamverzorgenden (2010)

procenten

50

5

In de kraamzorg werken herintreders in deeltijd met een vaste aanstelling


60

aantal x 1.000


procenten

70

49

Voorlichting, instructie en integratie tweede kind in het gezin

* zelfstandigen zonder personeel niet meegeteld

30

80

8

Observeren, signaleren en rapporteren

*prognose

Baby’s worden steeds vaker geboren in het ziekenhuis …

Verzorging en controle kraamvrouw en kind

Huishoudelijke basistaken

wel gestopt

34%

66%

niet gestopt

* Gemiddelde duur van de werkonderbreking is elf jaar

… van boven de veertig jaar. De leeftijd van kraamverzorgenden in percentages (2007) bron: Stichting FAOT, Monitoring Kraamzorg III, 2008

40

procenten

30

20

10

0

14

Feitenkaart

bron: Stichting FAOT, Monitoring Kraamzorg III, 2008

2000

Afdeling of concern van een organisatie die ook andere vormen van zorg biedt

< 21 jaar 21-30 jaar 31-40 jaar 41-50 jaar > 50 jaar

bron: Stichting FAOT, Monitoring Kraamzorg III, 2008

0

Samenstelling en omvang basistakenpakket kraamzorg in uren

200


150

aantal x 1.000

200

… die een dikke werkweek zorg kunnen leveren aan moeder en kind.

Aantal kraamzorgaanbieders en organisatievorm (2012)

Zorgaanbieders

250


aantal x 1.000

250

Nederland telt bijna honderd aanbieders van kraamzorg*…

bron: ActiZ e.a., Landelijk indicatieprotocol kraamzorg, 2008

Het aantal geboortes daalt licht ...

bron: ActiZ bewerking van ZiZo 2010, 2011

Ziekenhuisbevallingen zijn steeds meer in zwang

Hoe wordt kraamzorg gefinancierd?

De Zvw financiert alle vormen van geïndiceerde kraamzorg De Zvw vergoedt de kosten voor inschrijving en intake. De Zvw vergoedt assistentie door kraamverzorgenden bij bevallingen zonder medische indicatie. Assistentie bij bevallingen door kraamverzorgenden vindt thuis plaats, in een kraamhotel, geboortecentrum of polikliniek. De Zvw vergoedt de assistentie bij bevalling en verzorging van moeder en kind, afhankelijk van de indicatie gedurende 8-10 dagen. Kraamzorg indiceert het aantal benodigde uren kraamzorg, verloskundigen accorderen. Moeder en kind hebben afhankelijk van de indicatie recht op minimaal 24 en maximaal 80 uur kraamzorg.

Burgers betalen mee aan kraamzorg

Eigen bijdragen en betalingen

Zorgverzekeringswet

Voor kraamzorg geldt een eigen bijdrage per uur (in 2010: € 3,90 per uur; in 2012: € 4,00 per uur). Burgers kunnen zich aanvullend verzekeren voor de eigen bijdrage kraamzorg. Burgers kunnen meer dan het aantal geïndiceerde uren kraamzorg afnemen en betalen hier zelf voor. Burgers kunnen zich aanvullend verzekeren voor extra, niet-geïndiceerde uren kraamzorg. De kosten van kraamzorg tellen niet mee voor het eigen risico.

25

Eigen bijdragen voor kraamzorg (2010) (schatting)

300 250

200 150

alle vormen van geïndiceerde kraamzorg

100 50 0

bron: CVZ zorgcijfers Kraamzorg, 2012

euro’s in miljoenen

250

257

283 433 miljoen miljoen (2010)

200 bron: CVZ zorgcijfers Kraamzorg, 2012

300


Uitgaven vanuit de Zvw aan kraamzorg (2010)

150 100 50 0

€ 25 miljoen*

* schatting op basis van geleverde uren kraamzorg maal de eigen bijdrage

€ 257 miljoen

Financieringskaart

15

Kraamzorg biedt moeder en kind zorg thuis na de bevalling Moeders en baby’s krijgen een werkweek zorg in de kraamperiode … Gemiddeld aantal uren verleende kraamzorg per cliënt

Begrote uitgaven voor kraamzorg in euro’s en het verschil met de gerealiseerde uitgaven

2007

2008

2009

2010

2011

100

0

Verschil

2006

2007

2008

2009

2010

2011

0

Kosten

20

30 20 10 0

2010

Wat kost kraamzorg en wat levert het op?

7

6

0

Cliënten in achterstandswijk

Cliënten in niet-achterstandswijk

Kraamzorg maakt een kortere verblijfsduur in het ziekenhuis mogelijk… Verblijfsduur in het ziekenhuis in dagen in meerdere landen na bevallingen die spontaan op gang zijn gekomen (2007)

2007

2008

2009

Nederland*

België

Duitsland

Zweden

Spanje

0

2010

1

2

3

4

5

* Verblijfsduur bij poliklinische bevallingen zonder medische indicatie is maximaal een dag

* In 2008 is het aantal uren in het verzekerde pakket verruimd met vijf

… dit levert een besparing op. Een dag kraamzorg vergeleken met een dag ziekenhuiszorg voor moeder en kind (2009) 350 300 250 euro’s

0

Directe personeelskosten


procenten

Reiskosten per uur

60 40

uren in miljoenen

Kostenverdeling per uur kraamzorg in procenten (2010)

80

2009

40

8

Het grote aandeel arbeidskosten maakt jaarlijkse tariefsverhoging noodzakelijk.

Indirecte kosten per uur

2008

Sinds 2008* worden in Nederland meer uren kraamzorg verleend. Totaal aantal uren verleende kraamzorg

Opbrengsten

* In 2008 is het aantal uren in het verzekerde pakket verruimd met vijf ** voorlopig cijfer

100

2007

per dag


2006

200

25

totaal

200 150

6 uur x maximum uurtarief €40,30

2 x maximum tarief verpleegdag

1 dag kraamzorg (1/8 deel basistakenpakket)

Ziekenhuisverblijf gezonde moeder en gezonde baby

100 50 0

bron: NZa, Tariefbeschikking nummer 210-2009-1, 2008, NZa, Bijlage 1 bij beleidsregel CI-1094 versie 2, 2008

100

Begroot

300

30

bron: CVZ, Zorgcijfers Kraamzorg, 2012

200




300

bron: Ministerie VWS, Kraamzorg begrotingscijfers, 2012

400

400

0

35

aantal uren

Gerealiseerde uitgaven voor kraamzorg in euro’s


… waardoor het verschil met de begrote kosten daalt. aantal uren

De uitgaven voor kraamzorg stijgen*…

50

40

bron: PwC, Kraamzorg cliënten in achterstandswijken leidt tot meerkosten, 2011

De kosten voor de sector stijgen

… cliënten in een achterstandwijk nemen minder af dan anderen. Gemiddelde aantal uren kraamzorg per cliënt, totaal en per dag (2010)

Cliënten en medewerkers zijn tevreden Cliënten zijn zeer tevreden over kraamzorg maar kritisch over de organisatie en continuïteit van zorg. Score op de Consumer Quality (CQ) Index (2010; schaal: 1-10)

Kraamverzorgenden geven hun werk een royale voldoende …

… en zijn koploper in het aanbevelen van hun organisatie.

Medewerkerstevredenheid in de kraamzorg (2010; schaal: 1-10)

Net Promotor Score (NPS)* onder werknemers in de kraamzorg, Jeugdgezondheidszorg en VVT (2010)**

10

Organisatie van zorg

Continuïteit van zorg

Cliëntgerichtheid

Informatie en communicatie

Effect van kraamzorg

0

Bejegening

2

6

4

2

0

Cliëntgerichtheid

Aantrekkelijkheid van het werk

Toekomstgerichtheid


4

8

50 40 30 score

6


score

8

score

bron: Actiz, Benchmark in de Zorg, 2011

10

20 10 0 -10

Kraamzorg Hulp thuis (Wmo)

Zorg thuis Jeugdgezond- Verpleeg- en (AWBZ) heidszorg verzorgingshuizen


16


Literatuurlijst

• ActiZ, Aandacht loont; Benchmark in de Zorg 2011, 2011. • ActiZ, bewerking DigiMV-gegevens 2010 kraamzorgorganisaties, 2012. • ActiZ, bewerking ZiZo-gegevens 2010 kraamzorgorganisaties, 2011. • Actiz, Quickscan Kraamzorg; Rapportage ActiZ ledenpanel onderzoek, 2009. • ActiZ, KNOV, LVG, Sting, BTN en Zorgverzekeraars Nederland; Landelijk indicatieprotocol kraamzorg; instrument voor toekenning van kraamzorg: Partusassistentie en kraamzorg gedurende de kraamperiode, 2008. • CBS, Statline, Bevalling, lengte en gewicht bij geboorte, borstvoeding; Geboorte naar diverse kenmerken; Geboorte; herkomstgroepering en leeftijd moeder; Kerncijfers van de bevolkingsprognose 2010-2060; Operaties in het ziekenhuis; soort opname, leeftijd en geslacht, 2012. • CVZ, Zorgcijfers Kraamzorg, 2012. • Stichting FAOT / NIVEL, Monitoring Kraamzorg III, 2008. • Ministerie van VWS, Kraamzorg begrotingscijfers, 2012. • NZa, Bijlage 1 bij beleidsregel CI-1094 versie 2, 2008. • NZa, Tariefbeschikking nummer 210-2009-1, 2008. • NZa, Tariefbeschikking nummer 210-2010-1, 2009. • NZa, Tariefbeschikking nummer 210-2012-1, 2011. • OECD, Health data 2011, 2011. • PwC, Kraamzorg cliënten in achterstandswijken leidt tot meerkosten, 2011.

Literatuurlijst

17

3. Jeugdgezondheidszorg

18

Wat verstaan we onder Jeugdgezondheidszorg? Onder Jeugdgezondheidszorg (JGZ) wordt op de kaarten de publieke gezondheidszorg voor 0-19 jarigen verstaan, uitgevoerd door private JGZ-uitvoerders en Gemeentelijke Gezondheidsdiensten (GGD). De Jeugdgezondheidszorg biedt een Basistakenpakket dat bestaat uit een uniform deel dat alle gemeenten op dezelfde wijze moeten aanbieden en uitvoeren, en een maatwerk deel. Gemeenten mogen hiervoor zelf aanvullend beleid maken.

Definitie Waaruit bestaat het Basistakenpakket van de Jeugdgezondheidszorg? Het uniforme deel van het Basistakenpakket omvat het volgende: Monitoring en signalering: systematisch volgen van de ontwikkeling en gezondheidstoestand van kinderen; Inschatten zorgbehoefte: inschatten welke zorg en voorlichting ouders en kind nodig hebben en wat zij zelf kunnen; Screeningen en vaccinaties: hielprik, neonatale gehoorscreening en Rijksvaccinatieprogramma; Voorlichting en advies: voorlichting, begeleiding en advies; Zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking: registratie, overleg en coördinatie.

Wat is Jeugdgezondheidszorg?

Het maatwerk deel van het Basistakenpakket omvat het volgende: Inschatten zorgbehoefte: inschatten welke zorg en voorlichting ouders en kind nodig hebben en wat zij zelf kunnen; Voorlichting en advies: voorlichting, begeleiding en advies; Beïnvloeden gezondheidsbedreigingen: onderzoek naar omgevingsfactoren die een bedreiging vormen voor de gezondheid van kinderen, in samenwerking met politie en gemeenten; Zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking: registratie, overleg en coördinatie.

Welke afkortingen kent de Jeugdgezondheidszorg?

Afkortingen

AWBZ

Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

BDU

Brede Doeluitkering

GGD

Gemeentelijke gezondheidsdienst

JGZ

Jeugdgezondheidszorg

RVP

Rijksvaccinatieprogramma

Wmo

Wet maatschappelijke ondersteuning

Definitiekaart

19

Eén Jeugdgezondheidszorg met verschillende typen aanbieders

Zorgaanbieders

16.655.799

76,5%

10

Monitoring en signalering

2. Inschatten zorgbehoefte 3. Screening en vaccinaties bron: CBS, Statline, 2012


18%

1.

4 jaar 3 jaar 2 jaar

15

1 jaar

5 0 jaar

0

Aantal aanbieders van Jeugdgezondheidszorg naar organisatievorm en doelgroep (2011)

Inhoud Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg (uniform en maatwerk deel)

20

5,5%

...aanbieders bieden zorg voor verschillende leeftijdsgroepen.

4. Voorlichting, advies, instructie en begeleiding 5. Beïnvloeden van gezondheidsbedreigingen 6. Zorgsysteem, netwerken, overleg en samenwerking

Cliënten

35

onderdeel van een zorgorganisatie

30

onderdeel van een GGD

25 aantal

5-19 jarigen 2.990.713

aantal contactmomenten (opgeteld)

0-4 jarigen 923.106

Aanbieders voeren samen het Basistakenpakket uit voor 0-19 jarigen…

0- en 1 jarigen komen gemiddeld elke twee maanden bij de Jeugdgezondheidszorg … Aantal contactmomenten naar leeftijd van het kind (2009)

bron: Ministerie van VWS, Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg, 2002

De Jeugdgezondheidszorg heeft bijna vier miljoen cliënten tussen 0 en 19 jaar. Omvang bevolking in absolute aantallen (2011)

zelfstandige aanbieder Jeugdgezondheidszorg

20 15 10 5 0

0 tot 4 jaar

5 tot 19 jaar

bron: Actiz, interne informatie, 2011

De Jeugdgezondheidszorg ziet en vaccineert bijna alle jonge kinderen

0 tot 19 jaar

Volwassenen 12.741.980

Worden de kinderen ouder, dan neemt de belangstelling van ouders af.

Percentage kinderen dat deelneemt aan het Rijksvaccinatieprogramma (2009)

Percentage 0-4 jarigen dat in een jaar de Jeugdgezondheidszorg bezoekt

60 40 20 0

Zuigelingen DKTP

Zuigelingen BMR

Zuigelingen Hib

Meningokokken C

2 jaar

3 jaar

4 jaar

90 80 70 60 0

2005

2007

2009


procenten

80

1 jaar

100

procenten

bron: RIVM, Vaccinatiegraad Rijksvaccinatieprogramma Nederland, 2009

0 jaar

100

Wat zijn feiten rond Jeugdgezondheidszorg? De Jeugdgezondheidszorg kent een beperkt aantal cliënt-gebonden functies Het kernteam van de Jeugdgezondheidszorg bestaat uit een verpleegkundige, een arts en een assistent …

…. waaronder veel vrouwen van boven de veertig. Geslacht en leeftijd van jeugdartsen in de Jeugdgezondheidszorg voor 0-19 jarigen in percentages (2006)

Aandeel en type functies in de Jeugdgezondheidszorg voor 0-4 jarigen (2010) overig

80

consultatiebureauassistent

60

jeugdarts

diëtist

procenten

Werknemers

40 20 0

20

Feitenkaart

jeugdverpleegkundige


Geslacht 100

Leeftijd 20-30 jaar mannen

onbekend

> 60 jaar

11%

10%

30-40 jaar

20%

34% 33%

87% vrouwen

50-60 jaar

40-50 jaar

bron: Capaciteitsorgaan, Capaciteitsplan 2007, 2007

… en daardoor worden praktisch alle kinderen ingeënt.

Hoe wordt Jeugdgezondheidszorg gefinancierd?

De AWBZ financiert het Rijksvaccinatieprogramma en de hielprik

Gemeentefonds AWBZ

De AWBZ vergoedt de uitvoering van het RVP voor 0-19 jarigen. De AWBZ vergoedt de uitvoering van de hielprik bij pasgeborenen.

Het Gemeentefonds financiert het uniforme en maatwerk deel van het Basistakenpakket Het Rijk stort geld in het Gemeentefonds voor uitvoering van het Basistakenpakket JGZ voor 0-19 jarigen. Van 2008-11 werd het Basistakenpakket gefinancierd middels een BDU en het Gemeentefonds. In totaal bedroegen de uitgaven vanuit het Gemeentefonds aan het Basistakenpakket 323 miljoen euro in 2011 (exclusief Wmo-uitgaven door gemeenten).

Uitgaven vanuit de AWBZ voor de Jeugdgezondheidszorg (2011)

200 150 100 50

Hielprik

Rijksvaccinatieprogramma

0

300 250

110

433 miljoen (2011)

€ 110 miljoen

323

200 150

Basistakenpakket JGZ

100 50 0

bron: Verdonck, Klooster & Associates, Kosteneffectiviteit van de Jeugdgezondheidszorg, 2012.


250

350


300

bron: Verdonck, Klooster & Associates, Kosteneffectiviteit van de Jeugdgezondheidszorg, 2012.

350

Uitgaven vanuit het gemeentefonds aan het Basistakenpakket (2011)

€323 miljoen

?

De Wmo financiert eveneens het maatwerkdeel van het Basistakenpakket

Wmo

De Wmo financiert het maatwerk deel van het basistakenpakket van de JGZ. Gemeenten specificeren in hun verantwoording over de Wmo niet de kosten voor het maatwerk deel.

Financieringskaart

21

Mensen leven langer en gezonder dankzij de Jeugdgezondheidszorg Jeugdgezondheidszorg kost ruim 100 euro per kind per jaar

Uitgaven gemeenten

9-jarigen

8,71

12-jarigen

8,71

Ziekte

198

150 aantal

10,62

200

155

100

50

0

Ernstige doofheid

Gewonnen door behandeling

Gehoorscreening Hielprik

4.052

4.011

Vaccinatie Difterie

3.770

73.813

Vaccinatie Hepatitus B

1.3881

20.452

Zeldzame behandelbare erfelijke ziekten

… en die verschillen tussen de twee soorten aanbieders.

De Jeugdgezondheidszorg spant zich in voor een gezonde leefstijl van Nederlandse kinderen.

Kostenverdeling van aanbieders van Jeugdgezondheidszorg voor 0-4 jarigen in procenten (2010)

Gemiddeld bruto uurtarief in euro’s in de Jeugdgezondheidszorg voor 0-19 jarigen (2010)

Internationale vergelijking van het aandeel kinderen van 5 tot 17 jaar met overgewicht (inclusief obesitas; 2011)

40 20 0

Jeugdarts

Spanje

bron: OECD, Health at a glance, 2011

Faciliterende kosten om Jeugdgezondheidszorg te kunnen verlenen

60

jongens

OECD gemiddelde Zweden

Nederland

Duitsland

0

Stafarts Coördinerend Assistent Administratieve Jeugdverpleegkundige medewerker verpleegkundige

5

10

15

20

25

30

35

procenten

Wat kost Jeugdgezondheidszorg en wat levert het op?

De Jeugdgezondheidszorg voorkomt kosten Screening en vaccinaties voorkomen zorgkosten. Economische winst per jaar als gevolg van screening en vaccinaties miljoenen euro’s

Opbrengsten

€ 401

€ 372

€1.900

€ 800

Gehoorscreening en interventie, (2009)

Hielprik, (2011)

Difterie (2009)

Hepatitus B (2009)

bron: Verdonck, Klooster & Associates, Kosteneffectiviteit van de JGZ, 2012

57% 12%

80

meisjes

Kosten

bron: HHM, Eindrapportage kostenbepaling RVP, 2011

24%

GGD

100

euro

7%

Overhead

zorgorganisatie

120


Kosten voor het verlenen van Jeugdgezondheidszorg

Niet verloren door sterfte

4.156

Arbeidskosten zijn de grootste kostenpost…

Kapitaallasten

Niet verloren door ziekte

Cliënten en medewerkers hebben een vergelijkbaar beeld van de Jeugdgezondheidszorg … en bevelen de Jeugdgezondheidszorg warm aan.

Score op de Consumer Quality (CQ) Index (2010; schaal: 1-10); JGZ voor 0-4 jarigen 10

1 Consultatiebureau (algemeen)

Consultatiebureauarts

Verpleegkundige

20 10 0 -10

-20

Gespecialiseerde JeugdAcademische ziekenhuizen gezondheidszorg ziekenhuizen

Algemene ziekenhuizen

* Stelling: Ik zou de organisatie aan andere aanbevelen ** NPS is berekend als het verschil tussen het percentage ‘ja altijd’ minus ‘nee’

8 7 6 5 4 3 2 1 0

Cliëntgerichtheid

Aantrekkelijkheid van het werk

Toekomstgerichtheid

Net Promotor Score (NPS)*

3

30

50 bron: ActiZ, Benchmark in de Zorg, 2011

5 4 2


Medewerkerstevredenheid in de Jeugdgezondheidszorg voor 0-4 jarigen (2010; schaal: 1-10)

9 Medewerkerstevredenheid

6


7

40

Net Promotor Score (NPS)*


Cliëntentevredenheid

8

22

… maar bevelen hun organisatie niet warm aan. Net Promotor Score (NPS)* onder werknemers in de kraamzorg, Jeugdgezondheidszorg en VVT, 2010**

10

9

0

Medewerkers zijn behoorlijk tevreden met hun werk…

Net Promotor Score (NPS)* onder cliënten in verschillende sectoren van de zorg, 2010**


Cliënten geven de Jeugdgezondheidszorg een royale voldoende...

40 30 20 10 0 -10

Jeugdgezond- Kraamzorg heidszorg

Hulp thuis (Wmo)

Zorg thuis Verpleeg- en (AWBZ) verzorgingshuizen



323

0-4 jarigen

Jaarlijkse gezondheidswinst in jaren door de Jeugdgezondheidszorg (2009)


€433 miljoen

Maximale vergoeding

bron: NZa, Tarieflijst AWBZ-zorgaanbieders, 2012

110

Leeftijd

…met als winst meer gezonde levensjaren.

Aantal kinderen per jaar bij wie ziekte wordt opgespoord door gehoorscreening en hielprik (2009)

De maximale vergoeding die aanbieders krijgen voor het uitvoeren van een vaccinatie, in euro’s (2010) bron: Verloove-Vanhorick & Reineveld, 2007

Uitgaven aan Rijksvaccinatieprogramma en hielprik

Jaarlijks worden gehoorproblemen en zeldzame erfelijke aandoeningen opgespoord…

… en voordat geld worden kinderen onder andere ingeënt.

Screening, voorlichting en vaccinaties kosten 433 miljoen voor vier miljoen kinderen... Geschatte uitgaven aan Jeugdgezondheidszorg voor 0- tot 19-jarigen in miljoenen euro’s (2007)

Literatuurlijst

• ActiZ, Aandacht loont. Benchmark in de Zorg 2011, 2011. • Bureau HHM, Definitief rapport Kostprijsbepaling Rijksvaccinatieprogramma, 2011. • Capaciteitsorgaan, Capaciteitsplan 2007, 2007. • CBS, Statline, Bevolking; kerncijfers 2011; Gebruik medische voorzieningen; t/m 2009, 2012. • Ministerie van VWS, Basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg 0-19, 2002. • NZa, Beleidsregel CA 300-516, 2012. • NZa, Tarieflijst AWBZ-zorgaanbieders, 2012. • OECD, Health at a glance, 2011. • Verloove-Vanhorick, S.P. & Reinveveld, S.A. Jeugdgezondheidszorg: meer preventie voor weinig geld. Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen, 2007: 7: 371-3. • Verdonck, Klooster & Associates, Kosteneffectiviteit van de Jeugdgezondheidszorg, 2012.

Literatuurlijst

23

Dit kaartenboek is uitgebracht door De Argumentenfabriek © Mei 2012

www.argumentenfabriek.nl

In opdracht van

www.actiz.nl Teksten en ontwerp De Argumentenfabriek Research ActiZ en De Argumentenfabriek Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van De Argumentenfabriek.

De verpleeg- en verzorgingshuiszorg, thuiszorg, kraamzorg en Jeugdgezondheidszorg in kaart. Feiten, financiering, kosten en opbrengsten

Recommend Documents