De Schakel Kerkblad Protestantse Gemeente Philippine - Sas van Gent - Sluiskil
September 2014
jaargang 43 nr:8
Kerkenraad Predikant: ds. A.M. van Andel
[email protected] Blauwvoetstraat 32 8310 Brugge-Assebroek België Telefoon: 06-23850554 of 0032-50355084 Scriba: Steven van Harn.
[email protected] Isabellahaven 2 4553 PD Philippine Tel. 0115-491863
Kerkgebouwen Philippine: Koningin Emmastraat 7 Sluiskil: Louisastraat 43
Tel. 0115-491530 Tel. 0115-471683
Administratie Kerkbeheer Joke Zegers Rentmeesterstraat 7, 4551 EM Sluiskil Tel. 0115-472679 Bankrekening: NL37 ABNA 0481542620 t.n.v. Protestantse gemeente Phil/SvG/Sl. te Sluiskil
Administratie Diaconie Ina Verpoorten, Zandstraat 237, 4553 NK Philippine Tel. 0115-492040 Bankrekening: NL61 ABNA 0481517162 t.n.v. Diaconie Protestantse gemeente Phil/SvG/Sl.
Kerncontacten Coördinatie: Harry van Quekelberghe Poelstraat 16 4551 BP Sas van Gent. Tel. 0115-452346 Philippine: Dick van Nes Braakmanweg 1 4553 NB Philippine. Tel. 0115-491366 Sas van Gent: Geertje de Die Buitenweg 1 4551 AA Sas van Gent. Tel. 0115-451235 Sluiskil: Fia Neijt– de Blaey Albertpolderstraat 32 4541 BH Sluiskil. Tel. 0115-471919 De kerncontacten zijn het centrale aanspreekpunt in de kernen o.a. voor informatie en voor vervoer. Zij coördineren binnen het netwerk van uitvoerend vrijwilligerswerk. Website adres; www.protestantsegemeente.nl
Redactie Schakel Henny Wille Philippine, Arno Dieleman , Adri de Bruijne Sluiskil
Kopij inleveradres, 2
[email protected]
Erediensten
September Zondag 7
Sluiskil
10.00uur Ds D. Stap
Zondag 14
Philippine
10.00 uur Ds M. Vermet
Zondag 21
Sluiskil Startzondag
10.00 uur
Ds A. van Andel Zondag 28
Philippine
10.00 uur Kand. E. Maassen
Oktober Zondag 5
Sluiskil
10.00 uur Ds A. van Andel
3
De onschuld voorbij Het is weer de tijd van de bramen. Al wandelend doen we ons aan deze zoete vruchten tegoed. Het is een kleine vreugde. Het brengt me voor even in andere sferen dan waartoe het nieuws van deze zomermaanden wekt. Dat laat zich minder gemakkelijk verteren. Het is verbijsterend dat geweld, vijandschap en dood op zo heel veel verschillende plaatsen gelijktijdig oplaait. In korte tijd lijkt de wereld veranderd, instabiel geworden. Dat is reden tot zorg en grote bezorgdheid. Het geeft me het gevoel alsof we de onschuld voorbij zijn. Een onschuld waarin we hoopten ons voorgoed ontheven te hebben aan de jungle, waarin absolutistische wetten gelden. Het leven was immers goed, we genieten hier nog steeds enige mate van welzijn en welvaart. De geweldsexplosies op onverdachte plaatsen in deze wereld doet echter vermoeden dat veel verborgen is gebleven voor ons oog. Een tijd van economische opgang kan blijkbaar veel verhullen. Maar als een laagje slecht aangebrachte vernis lijkt die verhulling nu te eroderen en komt er een ongetemde woede tevoorschijn. Het lijkt me te beperkt om de schuld daarvan alleen in de schoenen te schuiven van extremisten. Extremisten van welke zijde ook zijn beslist niet zonder schuld. Zij maken op extreme en opportunistische wijze gebruik van geweld en van sentimenten van mensen. Maar het feit dat zij dat kunnen doen, wijst er op dat er iets grondig mis is in de onderlinge verhoudingen tussen mensen en volkeren. U en ik kunnen daar weinig aan doen. 4
Maar ik kan me niet aan het gevoel onttrekken dat ook ik historisch gezien te maken heb met wat er nu gebeurt en daarom de onschuld voorbij ben. Wat kunnen we doen, wordt soms gevraagd. Wie het weet, mag het zeggen. Maar het blijft m.i. zinvol om ons in onze verbijstering toe te wenden naar de bron van alle leven. Het treft me dat dit de profeten en ook Jezus overeind heeft gehouden. Er is genoeg bekend over de maatschappelijke en politieke situatie waarin zij leefden. Die was evenmin rooskleurig als wij nu ervaren. Je voelt bij hen geen enkele behoefte om God de schuld te geven van oorlog en geweldsuitbarstingen, noch ook van de vele slachtoffers en stromen vluchtelingen. Het is werk van mensen. Maar het gedenken van de Ene was hun bron. Het deed hen gezichten en visioenen zien als een Tegenstem tegen gebeurtenissen in die mensen verschrikken. De mogelijkheid van vrede. Het lijkt me een misverstand dat zij daarover spraken als was het een verre droom, een belofte die toch nooit ingelost wordt. Het was voor hen een werkelijkheid van waaruit elk mens kan leven die beseft de onschuld voorbij te zijn. En die het daarom het waagt om elke ander in vrede tegemoet te gaan. Gemakkelijk is dat niet in tijden van zorg en grote bezorgdheid. Je moet het durven en er vertrouwen in hebben dat het een brug voor jezelf en voor anderen slaat naar een menswaardig bestaan in vrede, die onderlinge verhoudingen tussen mensen kan helen en vernieuwen. Om in deze tijd zulke dingen niet uit het oog te verliezen, wandel ik af en toe door de duinen en de velden waar de bramen rijp aan de struiken hangen en doe mij tegoed aan deze heerlijke vruchten van de schepping. Annemarie van Andel.
5
Van de kerkenraad Na in het afgelopen zomerseizoen weer nieuwe energie te hebben opgedaan, gaan we een nieuw kerkelijk seizoen in. Binnen de kerkenraad hebben we gesproken over allerlei activiteiten, die staan te gebeuren. In deze Schakel vindt u informatie over de verschillende bijeenkomsten en initiatieven voor de komende maanden. Het beleidsplan zal u gepresenteerd worden. Daarin staat het raamwerk voor de toekomst van onze gemeente. De startzondag op 21 september zal druk bezocht worden. Er hebben zich al vele gemeenteleden opgegeven om mee naar Brugge te gaan. We verheugen ons op de ontmoeting met onze Brugse zustergemeente. De kerkenraad spreekt de wens uit elkaar te mogen ontmoeten en inspireren bij de verschillende gelegenheden. En natuurlijk na de zondagse kerkdiensten bij een kopje koffie of thee. Anastasia Neeteson
Gemeenteavond U wordt van harte uitgenodigd voor de “Gemeenteavond” op 2 october om 19.30 uur in de ARK te Sluiskil. De avond begint met een algemeen gedeelte, de diaconie zal het project, wat als jaardoel is gekozen, toelichten. Gertjan van der Brugge zal het beleidsplan voor de komende vijf jaren, wat aan belangstellenden is uitgereikt, toelichten. De avond zal worden besloten met een gezellig samenzijn. 6
Levenslied Hoewel de scholen in onze regio op dit moment nog niet zijn begonnen, loopt het vakantieseizoen stilaan ten einde en herneemt het dagelijkse leven zijn normale loop. De eerste kerkenraadsvergadering – met de geformuleerde aandachtspunten – is alweer een feit geworden. In de afgelopen zomermaanden straalden de sterren aan een heldere hemel voor hen die gezondheid en geluk aan hun zijde vonden, terwijl voor anderen diezelfde sterren verborgen bleven achter een wolkendek van pijn en verdriet Als gemeente willen we in eendrachtige samenwerking en met hernieuwde energie het winterseizoen tegemoettreden, waarbij, zoals altijd, ons motto “omzien naar elkaar “de leidraad zal zijn. Vreugde en verdriet vonden in de voorbije maanden hun uitersten in de viering van het diamanten huwelijksjubileum van het echtpaar Jan en Mien de Braal en in het overlijden van mevr. T. van Kemseke. Voor het echtpaar de Braal zal 29 juli 2014 voor altijd in het geheugen gegrift blijven. Door de vele blijken van belangstelling bij hun 60 – jarig huwelijksfeest werd de dag onvergetelijk . Dat beiden een prominente plaats in onze kerkelijke gemeente innemen, manifesteerde zich duidelijk op hun receptie, waar veel gemeenteleden hen de hand kwamen schudden. Dat hen nog mooie jaren gegeven mogen zijn! Jan en Mien de Braal willen langs de weg van “Levenslied”allen bedanken, die 29 juli tot een onvergetelijke dag hebben gemaakt. We willen hier nog de oecumenische kerkdienst memoreren, die op 20 juli in de RK kerk van Philippine werd gehouden, t.g.v. het 200 jarig bestaan van Zeeuws Vlaanderen.
7
De stuwende krachten achter deze dienst, dhr. Adri de Bruijne en ds Henk van de Berg, waren al snel de mening toegedaan, dat ook de kerk bij de herdenking moest worden betrokken. Als thema van de dienst werd gekozen “200 jaar samen onderweg”, over welk onderwerp ds. Henk van de Berg een korte inleiding hield. De dienst, geleid door pastor Marjan Dieleman en ds. Annemarie van Andel, waarvan het feestelijke karakter werd overschaduwd door de ramp met vlucht HM 17 van Malaysia Airlines, werd opgeluisterd door muziekvereniging St. Cecilia uit Philippine, organist Jan Neeteson en een groot gelegenheidskoor o.l.v. dhr. Piet Hamelink. Het was goed, oecumenisch samen te zijn! Helaas werd een aantal gemeenteleden tijdens de vakantieperiode geconfronteerd met zorgen over de gezondheid. Mevr. Elly Stam uit Spui verblijft met vrij ernstige klachten in het ziekenhuis. Hoewel de zorgen niet zijn verdwenen, is er sprake van een lichte verbetering in haar toestand. Heel veel sterkte en beterschap! Enige weken geleden onderging mevr. M. de Koene uit Sas van Gent een operatieve ingreep. Zij is weer thuis en was blij met de bloemen uit de kerk, die zij op 17 aug. kreeg. Mevr. C. de Bruijne – Witte, verblijvend in Bachten Dieke, is opnieuw in het ziekenhuis opgenomen geweest. Hoewel zij weer thuis is,blijft de zorg om haar gezondheid. We wensen haar en allen om haar heen kracht en volharding toe! Mevr. E. Dees uit Slk.,verblijft nog steeds in het Hospice in Terneuzen en geniet daar een liefdevolle verzorging. In Westdorpe is dhr. Jan Labruijère korte tijd opgenomen geweest. Het gaat intussen weer goed met hem! “Wek Uw kracht en kom ons bevrijden” 8
H.v.Q.
Neem en Lees De lectoren van onze gemeente hebben een uitnodiging per email voor twee bijeenkomsten voor onderlinge vorming en training. Op verzoek van ds. Arie van der Maas is ook een uitnodiging verzonden aan de lectoren van de Protestantse gemeente te Hoek. De 1e avond vindt plaats op: dinsdagavond 2 september, van 19.30 - 21.00 uur te Sluiskil (en dus niet Philippine zoals eerder werd vermeld).We zullen het hebben over de betekenis van het hardop voorlezen van bijbelgedeelten in de eredienst en de ‘bemiddelende’ rol van de lector.Aandacht wordt besteed aan presentatie, articulatie en microfoongebruik. Voor een goed microfoongebruik zal een technisch deskundige van onze gemeente aanwezig zijn om aanwijzingen te geven. We oefenen natuurlijk ook met uiteenlopende teksten, waarbij we kritisch en opbouwend naar elkaar luisteren.De 2 e avond vindt plaats op: donderdagavond 9 oktober, van 19.30 – 21.00 uur op een nader te bepalen locatie in overleg met de deelnemers.In het teken van ‘Verstaat gij wat gij leest’ zullen we op een interactieve wijze ingaan op tekstfragmenten uit de bijbel. Het doel ervan is: hoe leef je je in in een ‘vreemde’ tekst, oog hebben voor de opbouw en de dynamiek van een bijbelgedeelte, het leggen van klem-tonen en het effect van stiltes.Indien u rondloopt met de gedachte om lector te worden in onze kerkdiensten,en u zou deze avonden ter oriëntatie bij willen wonen, stuur me dan even een berichtje (
[email protected]) Annemarie van Andel 9
In memoriam Tanneke Thona van Kemseke-Visser.
“Na een lang en mooi leven is rustig en kalm van ons heengegaan onze lieve moeder, schoonmoeder en oma” , zo staat boven de rouw brief waarin het overlijden van Annie van Kemseke wordt meegedeeld. Ze stierf op 24 juli jl. in de Redoute te Sas van Gent in de leeftijd van ruim 101 jaar. Annie van Kemseke werd geboren op 1 Oktober 1912 op Walsoorden, in de vroegere gemeente Hontenisse. Het grootste deel van haar leven woonde ze in Hulst aan de zijde van haar echtgenoot, Eduard van Kemseke. Haar kinderen en kleinkinderen vertelden dat ze een sterke persoonlijkheid was, een graag geziene vrouw die er oog voor had hoe ze anderen in tijden van ziekte kon bijstaan en zorgen uit handen kon nemen. In 2003 verhuisde ze naar de Redoute in Sas van Gent. Daar had ze het zo naar haar zin dat ze niet meer terug wilde naar Hulst toen dat mogelijk was. In onze kerkdiensten in de Redoute merkte iedereen, die bij haar in de buurt zat, dat ze graag zong. Meer dan 100 jaar is ze geworden, een lang leven dat ze met vreugde en dankbaarheid heeft geleefd. Op 31 juli namen we voorafgaand aan de crematie afscheid van haar in de aula van het crematorium te Terneuzen. Een gedeelte uit Psalm 139 vormde de leidraad van de overdenking: “Heer, U kent mij…” De keuze voor dit mooie en bekende lied heeft als achtergrond dat niemand van de mensen die haar heeft gekend haar lange leven geheel kan overzien. 10
Ieder van hen en ons heeft slechts een korter of langer stuk met haar meegewandeld. Maar de Heer kent haar in alle dagen van haar leven. Ons meeleven met het verlies van Annie van Kemseke gaat uit naar haar zoon, schoondochter, haar twee kleinkinderen en allen die haar hebben nagestaan. Annemarie van Andel
De moerbeitoppen ruisten De moerbeitoppen ruisten, God ging voorbij. Nee, niet voorbij, hij toefde; hij wist wat ik behoefde, en sprak tot mij. Sprak tot mij in den stillen, den stillen nacht; Gedachten die mij kwelden, vervolgden en ontstelden, verdreef hij zacht. Hij liet zijn vrede dalen op ziel en zin; 't k Voelde in zijn vaderarmen mij koesteren en beschermen, en sluimerde in Den morgen die mij wekte begroette ik blij. Ik had zo zacht geslapen, en Gij mijn Schild en Wapen waart nog nabij Nicolaas Beets 11
Even voorstellen… Hanna Wapenaar, werkzaam als theoloog en in het project ‘Contextuele Theologie’ in Zuid-Afrika.
Aan gemeenten die betrokken (zullen) zijn bij mijn uitzending naar Zuid-Afrika, Ik ben Hanna Wapenaar, 24 jaar, afgestudeerd HBO theoloog en belijdend lid van de PKN. Over enkele maanden zal ik uitgezonden worden naar Pietermaritzburg, Zuid Afrika. Daar zal ik, voor Kerk in Actie, gaan werken bij het Ujamaa Centre. Dit centrum is gespecialiseerd in contextuele theologie. Hierin komt samen wat ik tot nu toe aan studie en als vrijwilliger heb gedaan; weeshuis Zuid Afrika, Taizé, Hezenberg. Ik zie het als een uitdaging om de dialoog te zoeken met mensen uit verschillende culturen, werken met ons verhaal en Het Verhaal. Het is voor mij belangrijk om dit werk te gaan doen vanuit een gemeenschap, een thuisbasis in Nederland, om verbonden te zijn met de mensen hier. Die verbondenheid vormt mijn context. Uitzendende classis De Classis Zeeuws Vlaanderen heeft in haar vergadering van juni 2014 besloten om uitzendende classis te zijn voor Hanna Wapenaar. 12
De CZWO commissie is blij dat onze classis betrokken wil zijn bij deze uitzending. Het Ujamaa Centre in Pietermaritzburg, waarvan dr. Gerald West directeur is, is namelijk een van de projecten die onze classis al langer ondersteunt. Dit Centrum tracht met behulp van Contextuele Bijbel Studie op grassroots niveau kerken en kerkelijke groepen te ondersteunen en te bemoedigen tot geloofwaardig maatschappelijk en sociaal handelen in de zeer complexe samenleving van Zuid Afrika. Het is een uitermate boeiend en belangwekkend project. (voor informatie en persoonlijke verkenning: http://ujamaa.ukzn.ac.za/ Homepage.aspx). Onze hoop is dat door de uitzending van Hanna Wapenaar dit project meer gaat leven bij onze locale gemeenten en gemeenteleden. Kennismaking met Hanna De uitzending van Hanna zal waarschijnlijk in december of januari plaatsvinden. Daarom valt de periode van kennismaking met het kerkelijk leven en gemeenteleden in de Classis Zeeuws Vlaanderen in de 2 e helft van september. Hoewel het kennismakingsprogramma nog niet geheel rond is, zijn er al een paar belangrijke afspraken gemaakt die belangstellende gemeenteleden in de classis gelegenheid biedt om Hanna te ontmoeten: 13
Zondag 21 september
tijdens het Startweekend van de gezamenlijke kerken in West Zeeuws Vlaanderen
Zondag 28 september
tijdens de kerkdienst in de Protestantse kerk te Zaamslag
Maandagavond 29 september
tijdens de regioavond georganiseerd door de Classicale Zending Werelddiako naat-Ontwikkelingssamenwerking commissie in het Kerkcentrum van de Protestantse kerk te Hoek, aanvang 19.30 uur
U bent van harte welkom bij elk van deze gelegenheden. We hopen dat velen hun belangstelling zullen tonen voor Hanna Wapenaar en het werk waarvoor zij in Zuid Afrika medeverantwoordelijk wil aanvaarden. Met vriendelijke groet, P. Koelewijn, secretaris A.M. van Andel, voorzitter
14
Startzondag 21 september. Alle gemeenteleden worden van harte uitgenodigd om deel te nemen aan het uitstapje op de middag van de startzondag op 21 september a.s. Na het koffiedrinken kan een lunch worden gebruikt die bestaat uit soep en broodjes. Rond de klok van 13.00 uur vertrekken we met de bus naar Brugge, om een bezoek te brengen aan het “Keerske”. Dit is de gemeente waar de echtgenoot van ds. van Andel predikant is. Wij zullen daar een uitleg krijgen en een rondleiding van locale gidsen in Brugge. Aansluitend zal een vesperdienst worden gehouden. Ook is er misschien gelegenheid om zelfstandig rond te wandelen in de buurt. Deelneming kost Eur 15,- p.p. U kunt dit afdragen aan Rina de Groote. Intekenlijsten liggen in de kerk van Sluiskil en Philippine. Het is de bedoeling dat wij rond de klok van 18.00 uur weer terug zijn in Sluiskil. U kunt zich opgeven bij leden van de kerkenraad.
15
De kerkdienst van de Startzondag zal dit jaar samen met een voorbereidingsgroepje voorbereid worden. Binnenkort komen we samen om na te denken over het thema en de inhoudelijke vormgeving van de dienst. In deze dienst mogen we twee theologiestudenten uit Zuid Afrika als gast in ons midden begroeten, Marileen Steyn en Obusitswe Tiroyabone. Zij verblijven gedurende een periode van drie maanden in Nederland in het kader van het project ‘Bridging Gaps’. (Zie voor meer informatie over dit project en de twee studenten onder het bericht van de Startzondag) Na de dienst bent u van harte welkom bij de koffietafel en de lunch in Ark. Rond 13.00 uur rijdt de bus voor die ons naar Brugge zal brengen om aldaar de middag door te brengen. Over het programma hebt u al eerder kunnen lezen. Op dit moment worden de laatste puntjes op de i gezet. Met vreugde zien we dat het aantal aanmeldingen via de intekenlijst in onze kerkgebouwen al aardig oploopt. We gaan dus weer met een substantieel deel van onze gemeente op pad. Als u zich nog niet hebt aangemeld en u wilt wel mee, laat het dan zo spoedig mogelijk weten in verband met regelingen rond het vervoer. Ook onze Zuid Afrikaanse gasten gaan met ons mee naar Brugge. Het biedt hen en u dus ruim de gelegenheid om elkaar te ontmoeten en voor onze gasten is het een buitenkans om nog wat verder rond te kijken over de grens van ons land heen.
16
We hopen van harte dat het weer een mooie en gezellige dag wordt. Wat is Bridging Gaps?
Het project Breuken en Bruggen is een samenwerkingsproject van de afdeling Zending van Kerk in Actie en de Vrije Universiteit. Elk jaar wordt een aantal buitenlandse studenten (vooral uit het Zuidelijk halfrond) de gelegenheid gegeven om 3 maanden in Nederland te studeren. Onderdeel van hun programma is dat ze ook kennis maken met Nederlandse (PKN) kerken. Voor de meeste studenten is een bezoek aan een plaatselijke gemeente een hoogtepunt van hun verblijf in Nederland. Omgekeerd geldt dat ook de ontvangende kerken het een bijzondere ervaring vinden een student welkom te mogen heten. Wij mogen twee studenten begroeten: Marileen Steyn. Ze is 22 jaar en studeert aan de Universiteit van Pretoria. Haar hoofdonderwerp is: De rol van de Nederlandse Hervormde Kerk in de aanpak van geweld in Zuid-Afrika door middel van gemeenschaps opbouw. Obusitswe Tiroyabone. Hij is 26 jaar en studeert aan de universiteit van Kwazulu Natal. Zijn hoofdonderwerp is: Filemon en Onesimus als beschermheer en cliënt in de Mediterrane: Een economische outlook. 17
Israël en Gaza Het is nog steeds oorlog tussen Israël en Gaza op het moment van schrijven van dit stuk. Hij ontbrandde in alle hevigheid weken geleden, begin juli. In de weken dat wij op vakantie waren in Israël, merkten we dat de spanning opliep omtrent tal van frustraties: weer een mislukt vredesproces, op de Westbank stakingen als protest tegen de administratieve detentie van Palestijnen zonder aanklacht of proces, de ontvoering en moord van drie Joodse tieners en de reactie van het Israëlisch leger daarop in de Westbank, de moord op een Palestijnse tiener uit Oost Jeruzalem. Een aaneenschakeling van actie en reactie die de achtergrond vormen van toenemende raketbeschietingen van Hamas uit Gaza, waarop de regering van Israël besloot het leger in te zetten tegen Gaza. Inmiddels staan duizenden doden op de teller. Hoeveel meer nog? Ik voel me verbonden met Israël, met de onderscheiden bevolkingsgroepen in deze landstreek. Een verbondenheid die zich heeft verdiept gedurende de drieënhalf jaar dat ik er woonde en werkte. Het heeft me de mensen doen zien in hun angst en woede, in hun bezorgdheid over de toekomst maar ook in hun hoop dat een vreedzame co-existentie mogelijk is. Nu het conflict weer zo bitter oplaait en de samenleving diep verscheurt, wil ik daarover iets vertellen. Het volk Israël In de bijbel is Israël het volk dat het in vallen en opstaan met God waagt. 18
Uit dit volk is Jezus geboren van wie de kerk gelooft dat Hij Messias Israëls is. Om uiteenlopende redenen die ook met ontwikkelingen in het begin van onze jaartelling te maken hebben, heeft het volk Israël in meerderheid deze overtuiging niet gedeeld. Sindsdien is het voor kerk en christenheid altijd een probleem geweest hoe men zich tot dit volk moest verhouden: Was het nog wel Gods volk, of was die gunst en genade haar afgenomen en aan de Kerk gegeven? Mede gevoed door dit probleem kon het antisemitisme in Europa, een christelijk continent, wortel schieten met desastreuze gevolgen in WO II. In reactie op de verschrikkingen van WO II, besloot de VN in 1947 aan het volk Israël een land te gunnen waar het een thuis zou kunnen bouwen. Een uniek moment waardoor Israël voor het eerst sinds millennia weer als land en staat op het wereldtoneel verscheen. De Arabische volken echter hebben zich vanaf het begin verzet tegen de oprichting van deze staat en het ervaren als een poging van de westerse wereld om in het MO een koloniale macht te vestigen. Het was in 1948 bij de oprichting van de staat Israël meteen oorlog. De staat Israël wist zich te verdedigen, evenals in volgende oorlogen, en heeft gebieden weten te veroveren op zijn tegenstanders. Onverbrekelijk verbonden Onze kerk heeft uitgesproken onverbrekelijk verbonden te zijn met het volk Israël. Zo staat het ook in de kerkorde van de PKN. Het is een vrucht van een hernieuwde bezinning op de verhouding tot het volk Israël na WO II. 19
Zij spreekt daarin uit dat zij gelooft geen kerk van Christus te kunnen zijn zonder het getuigenis aangaande de Ene God (die voor christenen de Vader van Jezus Christus is) in de synagoge en de traditie van het volk Israël. Kortom: Jezus is niet te begrijpen noch ook te geloven als je niet ook wilt luisteren naar de heilige schrift van Israël, de TeNaCH ofwel het eerste testament, en de uitleg ervan in de joodse traditie. Het is echter onduidelijk gebleven wat deze onverbrekelijke verbondenheid betekent ten aanzien van het land en de staat Israël. Want wat is de betekenis daarvan: Is het vervulling van de belofte van God? Of is de staat Israël een staat zoals andere staten, een land en natie waarin dingen goed kunnen gaan, maar ook goed fout? Die tweede vraag wil ik positief beantwoorden, met dien verstande dat ik ervan overtuigd ben dat het het volk Israël toekomt te wonen in het land waarnaar zij door alle vervolgingen en pogingen tot vernietiging heen eeuwenlang is blijven terugverlangen. Trauma’s De vestiging in het land is echter niet zonder problemen gegaan. Daarop heeft waarschijnlijk ook de internationale gemeenschap zich verkeken. In Joodse Israëli’s is de angst levend gebleven op weer een mogelijke vernietiging. Daarom hecht men zeer aan veiligheid, en aan een sterk en krachtdadig leger. Palestijnse Israëli’s, een minderheid van 20% in de staat Israël, blijven zich de Nakba, de ramp, herinneren die de oprichting van de staat Israël voor hen betekende: 20
honderdduizenden mensen werden verdreven uit dorpen, land werd onteigend. Inmiddels zou men met dit onrecht kunnen leven, mits het niet-joodse deel van de bevolking deelt in dezelfde rechten als Joodse Israëli’s. En dan is er nog de woede en de onmacht van de Palestijnse bevolking op de Westbank en Gaza. Men voelt zich in de steek gelaten door de Arabische volken en zeer gefrustreerd om nu al bijna een halve eeuw te moeten leven onder een bezetting van Israël zonder dat een aanvaardbare vredesregeling en een eigen zelfstandige en levensvatbare staat in zicht komt. Twee opstanden, intifada’s, vonden plaats op de Westbank, waarvan de laatste zeer bloedig. Het creëerde een klimaat waarin een radicale en militante organisatie als Hamas kon wortel schieten. Gaza Gaza is een kleine en dichtbevolkte landstrook met voornamelijk nakomelingen van Palestijnse vluchtelingen die er in 1948 een veilig heenkomen zochten. Sinds Hamas er in 2007 de macht greep, leven de mensen er in een bijna volledig isolement. Israël vertrouwt Hamas niet omdat deze organisatie zich in haar handvest ten doel stelt om de staat Israël te vernietigen. Niemand kan gemakkelijk via de grenspost met Israël Gaza in- of uitreizen. De Arabische landen zien niet meer om naar de Gazanen. Egypte houdt nu ook de deur van haar grens dicht. In 2012 waren wij door kontakten van KerkinAktie van de PKN in de gelegenheid om Gaza te bezoeken. Wij zagen en ervoeren dingen die met geen pen te beschrijven zijn. 21
Aan alles is gebrek, behalve voedsel. De bevolking is verarmd. Er is grote werkloosheid. Jongeren volgen opleidingen, zonder uitzicht om aan de slag te kunnen. Zieken en gehandicapten lagen op de grond in ruimtes die wij nog niet een schuur zouden noemen. De VN en vele andere hulporganisaties proberen de ergste nood te lenigen. Maar de mensen zijn het moe, zo moe, om te moeten leven zonder uitzicht. Hamas maakt gebruik van de woede en de moedeloosheid van de bevolking over hun situatie en heeft naar nu blijkt succesvol een oorlogsindustrie opgebouwd, middenin woonwijken en bij scholen en centra van de Vluchtelingenorganisatie van de VN in Gaza. Vermoeidheid Er is onder alle bevolkingsgroepen in Israël, waar of aan welke zijde ze zich bevinden, grote oorlogsmoeheid. Men verlangt naar vrede, naar een ‘gewoon’ leven. Maar de regering van Israël wordt vooral beïnvloed door rechts, door radicaal en religieus Zionisme. En in dat perspectief worden kritische vragen en stemmen vanuit de eigen bevolking t.a.v. het overheidsbeleid verdacht gemaakt als was het verraad. De bevolking van Gaza lijkt met Hamas aan de macht geen andere keuze te hebben dan het maar te ondergaan in de hoop het te overleven. Maar ook daar is men het moe. Bestand na bestand wordt tussen Israël en Gaza geschonden. Men geeft elkaar daarvan de schuld en beide partners in het conflict doen pogingen om in de ogen van de internationale gemeenschap als het grootste slachtoffer gezien te worden. 22
Onderling toenemende spanning onder de bevolking Ondertussen verslechteren in hoog tempo de onderlinge verhoudingen tussen de onderscheiden bevolkingsgroepen in Israël, zelfs in Galilea, het noorden van Israël. Een Arabische supermarkt in een dorp in Galilea bijvoorbeeld, waar wij vaak inkopen deden, en die Joden, Palestijnen, Druzen, enz. frank en vrij plachten te bezoeken, blijkt nu gemeden te worden door Joodse Israëli’s. Uit angst. Palestijnse Israëli’s durven buiten hun eigen dorp nauwelijks nog Arabisch te spreken uit angst opgemerkt te worden door op wraak beluste Joodse Israëli’s. Bezorgdheid De bezorgdheid om Israël en al haar bewoners houdt me zeer bezig. Want wat wordt de toekomst voor deze mensen? Voor de mensen in Gaza, op de Westbank, voor Joodse en Palestijnse Israëli’s? Heeft vrede nog een kans? Heeft dialoog nog zin? Ik wil er in blijven geloven in de hoop dat de menselijkheid in al die mensen hersteld kan worden en men een weg zal durven gaan tot wederzijdse vergeving, verzoening, vrede, Shalom en Salaam. Ik voel me daarom niet thuis bij groepen en groeperingen die nu bezig zijn om het conflict naar onze samenleving te verplaatsen en in manifesten en protesten laten zien voor wie of tegen wie ze zijn. Nieuw oplaaiend antisemitisme of moslimhaat vanwege deze oorlog is verderfelijk en heilloos. En dat helpt niemand. Ik voel me meer thuis bij een gedicht dat door een Palestijns Israëlisch collega, ds. Yohanna Katanacho, werd rondgezonden. Een gedicht als een klaagzang voor beide partijen. Annemarie van Andel
23
Een gedicht als klaagzang voor beide partijen Dit is een tijd van huilen en rouw, maar niet zonder hoop. Onze tranen zijn de brug tussen wreedheid en menselijkheid; Onze tranen zijn de zoute poorten om een andere werkelijkheid te zien; Onze tranen worden geconfronteerd met zielloze naties en een verharde mentaliteit; Onze tranen zijn de dam om rivieren van bitterheid tegen te houden. Omwille van de rouwende mensen, huil met ons om uw medeleven te tonen. Omwille van de arme kinderen, huil met ons om gezond verstand te eisen. Omwille van klagende moeders, weiger geweld en domheid. Hebt uw vijanden lief en huil met hen is het goddelijk advies. Om te zegenen wie vervloeken is de weg naar oprechte spiritualiteit. Tranen van barmhartigheid en mededogen zijn de ware vroomheid. Bidt met tranen om de eigen innerlijke overtuiging te verspreiden. Volgelingen van Jezus: huilen is nu onze verantwoordelijkheid. Maar huil niet alleen om je vrienden; maar ook om uw Vijand. Yohanna Katanacho, Dean van het Bethlehem Bible College en van het Western Galilee Bible College.
24
Thema-koffieochtend In September starten we weer. De keuze van het thema en ook de exacte datum kunnen helaas nog niet vastgesteld worden. Indien mogelijk zal Hanna Wapenaar, die door KerkinAktie vanuit onze classis uitgezonden wordt naar het Ujamaa Centre in Kwazulu Natal, uitgenodigd worden om ons in te leiden in een verhaal in de bijbel zoals men dat gewoonlijk doet in een workshop in het Ujamaa Centre. Als zij in de gelegenheid is te komen, zal de Thema-Koffieochtend plaatsvinden op dinsdagmorgen 30 september, van 10.00 – 11.30 uur. Indien niet, dan starten we een week eerder op dinsdagmorgen 23 september, eveneens van 10.00 – 11.30 uur. In elk van beide gevallen zullen we elkaar ontmoeten in de Sloep (werkkamer predikant) te Sluiskil. Alle stamgasten van de Thema-Koffieochtend zal ik persoonlijk informeren op welke dag we bij elkaar zullen komen. Anderen zijn ook van harte welkom, maar laat even weten als u belangstelling hebt om te komen zodat ik ook u tijdig op de hoogte kan stellen.
Voor overige informatie over Hanna Wapenaar zie elders in het kerkblad. Annemarie van Andel
25
Zondag 7 september extra collecte Missionair werk en kerkgroei in Nederland Zondag 7 september is landelijke collecte van de Protestantse Kerk bestemd voor Missionair Werk en Kerkgroei. In het bijzonder is er aandacht voor de pioniersplek ‘Kerk op de kop’ in de Rotterdamse wijk Kop van Zuid. Namens de Protestantse Kerk is Hendrik Klaver sinds 2 jaar aan deze plek verbonden. In de Rotterdamse wijk wonen veel young professionals met verschillende culturele achtergronden. Het missionaire project ‘Kerk op de kop’ wil er met name zijn voor deze jonge mensen, die hun leven aan het opbouwen zijn. Hendrik en zijn vrouw Mavis zoeken de mensen op, bouwen aan relaties en ontwikkelen activiteiten die passen bij de behoeften van de bewoners. ‘Kerk op de kop’ wil een christelijke gemeenschap zijn die zorgt voor meer verbinding tussen de mensen in de wijk. Zij mogen weten dat er een plek is die aansluit bij hun leefwereld en waar ze kennis kunnen maken met het christelijk geloof. De opbrengst van de collecte is bestemd voor deze en andere pioniersplekken van de Protestantse Kerk. We bevelen de collecte van harte bij u aan.
26
Zondag 14 september 2014
Extra collecte
JOP - Je bent jong en je gelooft... Op zondag 14 september is de landelijke collecte bestemd voor JOP, Jeugdwerk van de Protestantse Kerk. Opdat elk kind zich geliefd weet door God, wil JOP missionair present zijn in de jeugdcultuur. Vanuit dat verlangen is Martijn Ouwerkerk als jongerenwerker namens JOP werkzaam in Zaandam. Met een online game is hij gestart om vanuit de kerk met jongeren in contact te komen. De game daagt jongeren uit om dagelijks met geloofsvragen bezig te zijn. Martijn begeleidt de jongeren en wil samen met hen ontdekken hoe God een rol speelt in hun levensverhaal. Met de opbrengst van deze collecte ondersteunt JOP Martijn in Zaandam en jeugdwerkers in andere plaatsen, waar op nieuwe manieren wordt aangesloten bij de jeugdcultuur. Steun het jeugdwerk met uw bijdrage in de collecte
27
Startzondag 21 september. Alle gemeenteleden worden van harte uitgenodigd om deel te nemen aan het uitstapje op de middag van de startzondag op 21 september a.s. Na het koffiedrinken kan een lunch worden gebruikt die bestaat uit soep en broodjes. Rond de klok van 13.00 uur vertrekken we met de bus naar Brugge, om een bezoek te brengen aan het “Keerske”. Dit is de gemeente waar de echtgenoot van ds van Andel predikant is. Wij zullen daar een uitleg krijgen en een rondleiding van locale gidsen in Brugge. Aansluitend zal een vesperdienst worden gehouden. Ook is er misschien gelegenheid om zelfstandig rond te wandelen in de buurt. Deelneming kost Eur 15,- p.p. U kunt dit afdragen aan Rina de Groote. Intekenlijsten liggen in de kerk van Sluiskil en Philippine. Het is de bedoeling dat wij rond de klok van 18.00 uur weer terug zijn in Sluiskil. U kunt zich opgeven bij leden van de kerkenraad.
28
Uitnodiging Ongetwijfeld herinnert u zich nog dat vorig jaar het jaardoel van de diaconale collecte op de laatste zondag van de maand bestemd was voor het zendingswerk van ds Nelly van Kampen-Boot in Maleisië. Nu doet zich de unieke kans voor haar te ontmoeten nu ze enkele weken in Nederland verblijft. Vanuit de Protestantse gemeente Axel worden wij allen van harte uitgenodigd op dinsdag 16 september a.s. om 19.30 uur in het Torenlokaal van de Protestantse kerk in de Koestraat/Kerkdreef in Axel. Ds. Nelly van Kampen-Boot neemt ons via de beamer mee naar Maleisië, waar zij al enkele jaren werkt en doceert. Zij stelt ons voor aan de mensen die daar wonen en werken. In de pauze wordt u koffie, thee of iets fris aangeboden. Ook is er gelegenheid vragen te stellen. De avond is vrij toegankelijk, maar u krijgt de mogelijkheid om het werk van Ds. Van Kampen- Boot financieel te ondersteunen. De ZWO-werkgroep uit Axel heet u van harte welkom op deze avond. Ina Verpoorten 29
Kerkbeheer Na ruim 20 jaar heeft Nico Willeboordse zijn laatste jaarrekening opgemaakt en is dus nu geheel gestopt met zijn werkzaamheden voor onze kerk. We willen Nico dan ook hartelijk bedanken voor al die uren vrijwilligerswerk en de prettige samenwerking. Zijn werk wordt overgenomen door Joke Zegers met ondersteuning van Ina Verpoorten. Zeer verheugd zijn we met de komst van Cees de Greef, die met zijn technisch kennis ons college komt versterken. Graag zouden we nog iemand vinden, die als koster/beheerder van de kerk in Philippine Dick van Nes wil ontlasten . En hoogst waarschijnlijk is er volgende maand nog meer aanvulling van ons college te melden . Ook zou het mooi zijn als we dit jaar de jaarrekening met een positief saldo konden afsluiten . Dus alle giften groot en klein zijn welkom op bankrekening NL37 ABNA 04815422630 t.n.v. Protestantse Gemeente Phil/SvG/Sl. te Sluiskil met vermelding van kerkbalans 2014. Uw kerkbeheer.
30
Uitreiking van het beleidsplan voor onze gemeente voor de jaren 2015-2020. Na de kerkdienst op 14 september a.s. zal het nieuwe beleidsplan aan gemeenteleden, die geïnteresseerd zijn, ter hand worden gesteld. Dit klinkt wel wat gewichtig en dat is het ook. Als gemeente van de Protestantse Kerk Nederland zijn wij volgens de kerkorde gehouden om iedere vijf jaar een nieuw beleidsplan te schrijven en aan de gemeente voor te leggen. Gertjan van der Brugge heeft het nieuwe beleidsplan geschreven met inbreng van de leden van de kerkenraad. Wij zijn hem hiervoor zeer erkentelijk.
Oecumenische kerkdienst in de RK kerk van Philippine. 31
Samen over grenzen n.a.v. Vredesweek 2014 Vrijdag 26 september R.K. kerk te Boekhoute 19.00 – 21.30 uur De Vredesweek vindt dit jaar plaats in de week van 21 -28 september. Dekenaat Evergem, de Elisabethparochie en onze gemeente hebben gezamenlijk het initiatief genomen om in de Vredesweek een evenement op te zetten ter gedachtenis aan de Groote Oorlog. De herinnering aan die oorlog heeft in België nog steeds grote impact en wil ons tot nadenken stemmen over wat oorlog en geweld doet en deed, in de hoop dat het mensen inspireert tot vreedzaam samenleven. Dat is in deze tijd van grote instabiliteit in de wereld geen overbodige luxe. Het evenement bestaat uit drie activiteiten waaraan men naar keuze kan deelnemen. Onderstaand treft u een kort overzicht van het programma aan. Een folder, die vanaf september in onze kerken ligt, biedt meer inhoudelijke informatie over de keuze activiteiten. Deelname is gratis, maar, zo u kunt, wordt een kleine vrijwillige bijdrage van ca. 2 Euro p.p. op prijs gesteld om de kosten te dekken. We hopen op uw belangstelling. Van harte welkom!
32
Programma overzicht 19.00 uur 19.15 – 20.30
Welkom in de kerk te Boekhoute
naar keuze:
Bezoek tentoonstellingen: Expo ‘De Groote Oorlog’ in de kerk en ‘Grote vrouwen en de Groote Oorlog in het bezoekerscentrum o.l.v. gids Wandeling langs de grens van Boekhoute en de ‘doodendraad’ o.l.v. gids (tocht door de velden, ca. 4 km.) Inleiding door ds. Henk van Andel (helaas geen familie) over de rol van de kerken in de Groote Oorlog 20.30 – 21.00 Terugkomst in de kerk Schrijfgesprek en Pauze met koffie / thee 21.00 – 21.15 Plenaire afsluiting en bezinnend moment
33
Mutaties ledenbestand Verhuisd: Mevr. S. de Bruijne
28-5-2014
van: Spoorstraat 56 Sluiskil
naar: Terneuzen
Mevr. E.C.S. van der Brugge
19-6-2014
van: Waterdijkbos 4,
naar: Amsterdam
Philippine
Dhr. en Mevr. C.T. Rammeloo - Koekkoek 4-7-2014 van: Schreyboom 18 Westdorpe
naar: Terneuzen
Gevestigd: Mevr: M.S. Simons van: Terneuzen
19-7-2014 naar: Bosjesweg 30 Sluiskil
Gedoopt: Teun Rijk Marinus Platschorre. Tijdens een oecumenische dienst in de R.K. kerk te Zuiddorpe is Teun, zoon van Tanja en Bjorn Platschorre- Taalman, gedoopt door ds. M. Taalman- de Ruiter.
34
Overleden: Mevr. T.T. van Kemseke – Visser Rijsenburg 2 4551HT Sas van Gent --------------------------------------------
Verjaardagen juli: 75 jaar
21 juli
Dhr. M.A. Wolfert
Seydlitzweg 2
4542 RS Hoek
Huwelijksjubileum juli: 60 jaar
29 juli
Dhr. J.A. de Braal
Mevr. W. de Braal- Jansen Canadalaan 49, 55 jaar
29 juli
4551 AK Sas van Gent
Dhr. G.W. Czybulinski
Mevr. J.J. Czybulinski- van den Kommer Kokhaan 15,
4553 CB Philippine
35
Huwelijksjubileum augustus: 45 jaar
29 aug.
Dhr. K. van Driel
Mevr. J,G. van Driel- Francke Nieuwe Stelleweg 1, 4553 PV Philippine
Verjaardagen september: 75 jaar
19 sept.
Mevr. B.D. de Geus- van Seters
Kanaalpark 80, 75 jaar
30 sept.
4553 ED Philippine
Mevr. P. Trap- Kamps
Oostdam 2,
4551 CH Sas van Gent
Huwelijksjubileum september: 40 jaar
20 sept.
Dhr. C.M. Zeijler
Mevr. J.L.C. Zeijler- Quist Lamsoor 14, Allen van harte gefeliciteerd.
36
4553 CK Philippine
Verjaardagsfonds Sluiskil April
aantal
Mevr. De Bruijne
5
€25.00
Mevr. Dieleman
4
€17.10
Mevr. V.Dixhoorn
1
€10.00
7 kaarten verstuurd
Totaal
€52.10
Mei aantal Mevr. De Bruijne
5
€16.00
Mevr. Dieleman
4
€44.05
13 kaarten verstuurd Totaal
€60.05
Juni aantal Mevr. De Bruijne
6
€33.00
Mevr. Dieleman
3
€35.00
9 kaarten verstuurd
Totaal
€68.00
Juli aantal Mevr. De Bruijne
3
€15.00
Mevr. Dieleman
3
€25.00
8 kaarten verstuurd
Totaal
€40.00
Gift via Ds. A. van Andel €15.00 Mattanja de Bruijne. 37
Juni 2014 Collecten Kerkdiensten
€ 280,66
Extra collecte kerkbeheer € 75,40 Paascollecte
€ 777,50
Vrijwillige bijdragen Toezeggingen
€ 33.220,26
Ontvangen
€ 21.449,72
Juli 2014 Collecten Kerkdiensten
€ 182,72
Extra collecte JOP
€ 57,80
Via Mevr. de Die
€ 50,00
Gift
Oud Papier April 2014
€ 624,80
Mei 2014
€ 740,30
Juni 2014
€ 575,30
Vrijwillige bijdragen
38
Toezeggingen
€ 33.220,26
Ontvangen
€ 22.982,88
Crèche en kindernevendienst: Elke Zondag m.u.v. zomervakantie en de zondag na kerst Info crèche Sluiskil Marleen Dieleman tel:0115-471385 Info crèche Philippine Ina Verpoorten tel:0115-492040 Kindernevendienst Joke Zegers
tel:0115-472679
Kindernevendienst Ina Verpoorten
tel:0115-492040
Inleveren copy schakel: Copy voor de volgende schakel Voor 22 september 2014
39
Adressen ziekenhuizen en verpleeghuizen Als u een kaart wilt sturen naar iemand die in een ziekenhuis of verpleeghuis is opgenomen, komt dat er vaak niet van omdat u het juiste adres niet weet. We helpen u daarbij door hieronder een lijst op te nemen met postadressen van inrichtingen waarin onze zieken vaak liggen. Weet u ook nog het kamernummer en/of de afdeling waar de patiënt ligt, dan is vermelding daarvan handig, maar niet noodzakelijk. Wel graag de namen noteren met de juiste voorletters en bij vrouwen zo mogelijk de meisjesnaam erbij. Ook is het handig om bij vaak voorkomende namen achter de naam tussen haakjes de woonplaats te vermelden.
De adressen zijn: Zorgzaam Ziekenhuis
Wielingenlaan 2
4535 PH Terneuzen
Zorgzaam Ziekenhuis Med Centric
de Honte
Pastoor van Genklaan 6
4501 AJ Oostburg
UZ Gent
De Pintelaan 185
9000
Gent
AZ - Campus Maria Middelares
Kortrijksesteenweg 1026B
9000
Gent
AZ – Campus Sint-Josef
Kliniekstraat 27
B-9050 Brugge
AZ–Sint-Jan Brugge
Ruddershove 10
Brugge
Admiraal de Ruyter Ziekenhuis
‘s Gravenpolderseweg 114
4462 RA Goes
Admiraal de Ruyter Ziekenhuis
Koudekerkseweg 88
4382 EE Vlissingen
Redoute
Rijsenburg 2
4551 HT Sas van Gent
Ter Schorre
Bachlaan 90
4536 GD Terneuzen
De Blide
Alberdingk Thijmstraat 1
4532 CZ Terneuzen
Bachtendieke
Koninginnelaan 2
4532 BP Terneuzen
Vremdieke
Irisstraat 30
4542 EE Hoek
De Vurssche
Rooseveltlaan 1
4571 HT Axel
De Molenhof
Molenstraat 14
4543 CM Zaamslag
’t Verlaet
Bernhardtstraat 22
4554 BE Westdorpe
Annelot ter Walle
Ter Wallestraat 7
4521 AZ Biervliet
Emmaus
Handboogstraat 6
4515 CW Ijzendijke
De Blauwe Hoeve
Truffinoweg 2
4561 NT Hulst
De Hoge Platen
Westlandstraat 4
4511 XX Breskens
Heeft u nog adressen ter aanvulling, dan kunt u deze mailen naar de redactie.
40
