De hervorming van de werknemerspensioenen (Opleiding voor professionals) Afgesloten op 15 oktober 2014
Context • 8u30 - 9u: Onthaal met koffie • 9u - 11u15: • Eerste deel van de uiteenzetting: “Waar staan we nu?” • Overzicht pensioenhervorming • Vooruitblik ingangen 2015 • Vraag en antwoord • 11u15 - 11u30: koffiepauze • 11u30 - 13u: • Tweede deel uiteenzetting: “Wat brengt de toekomst?” • Punten werknemerspensioenen regeerakkoord Michel I • Rondetafelgesprek – uw mening telt • “Sneak preview” toekomstige gemeenschappelijke MyPension • Vraag en antwoord
De hervorming van de werknemerspensioenen (Opleiding voor professionals) Waar staan we nu?
Op het programma van de eerste serie hervormingsmaatregelen • Overzicht Voorwaarden voor vervroegd pensioen • • • • • •
•
De speciale stelsels De gelijkgestelde perioden De pensioenbonus De toegelaten beroepsactiviteit De inkomensgarantie voor ouderen
Maatregelen met impact op de pensioenen vanaf 2015
• • • • • • •
De laatste maanden beroepsactiviteit De beperking van het pensioen tot de eenheid van loopbaan Het gewaarborgd minimumpensioen De aanvulling voor grensarbeiders Het overlevingspensioen en de overgangsuitkering Vertrek-, ontslag-, verbrekingsvergoedingen Overzicht wetgeving (bijlagen)
Overzicht van de eerste serie hervormingsmaatregelen Opleiding voor professionals
Voorwaarden vervroegd pensioen Toepassing: pensioenen die ten vroegste ingaan op 1 januari 2013
Ingangsdatum
Strikte voorwaarden
Uitzonderingen lange loopbaan
Leeftijd
Loopbaan
Leeftijd
Loopbaan
In 2012
60
35
-
-
01/2013 tot 01/2014
60 ½
38
60
40
02/2014 tot 01/2015
61
39
60
40
02/2015 tot 01/2016
61 ½
40
60
41
Vanaf 2/2016
62
40
60 61
42 41
Minimum tewerkstelling per loopbaanjaar voor een werknemer: 1/3 (= 104 dagen VTE), voor een zelfstandige: 2 trimesters.
Voorwaarden vervroegd pensioen Overgangsmaatregelen • Wie ten laatste op 31 december 2012 60 jaar is en op dat moment minstens 35 loopbaanjaren heeft, kan met vervroegd pensioen zonder te voldoen aan de voorwaarden van de hervorming. • Wie geboren is vóór 1 januari 1956 en op 31 december 2012 32 loopbaanjaren kan bewijzen, kan met vervroegd pensioen op 62 jaar als hij op dat moment 37 loopbaanjaren heeft. • Wie op een bepaald moment tijdens de overgangsperiode aan de loopbaan- en leeftijdsvoorwaarden voldoet, kan later vervroegd op pensioen zonder te moeten voldoen aan nieuwe voorwaarden die op die latere datum van toepassing zijn. Uitzonderingen Overeenkomst vervroegde uitstap, ontslag met vooropzeg.
De bijzondere regelingen Toepassing: pensioenen die ten vroegste ingaan op 1 januari 2013
Doel van de hervorming Via een overgangsfase de speciale stelsels integreren in het algemene werknemersstelsel.
Betrokken stelsels
• De zeevarenden • Ondergrondse en bovengrondse mijnwerkers • Het vliegend personeel van de burgerluchtvaart
De gelijkgestelde perioden Toepassing: Pensioenen die ten vroegste ingaan op 1 januari 2013
Vanaf 1 januari 2012 wordt bij de berekening van het pensioen werken meer gevaloriseerd dan inactiviteit. De betrokken gelijkgestelde perioden die in de pensioenberekening minder opbrengen, zijn: • De 3e periode van werkloosheid. • Het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag. • Het pseudo-brugpensioen. • Eindeloopbaan-tijdskrediet (landingsbanen) en eindeloopbaan-loopbaanonderbreking (landingsbanen).
Algemeen principe Gelijkgesteld op basis van een beperkt fictief loon. Het beperkt fictief loon wordt gebruikt op voorwaarde dat het lager is dan het gewone fictieve loon.
De pensioenbonus Toepassing: loopbaanjaren vanaf 2014 PENSIOENBONUS: OVERZICHTSTABEL Begin referentieperiode
Ten vroegste: de 1e dag van de 12e maand die volgt op de vroegst mogelijke ingangsdatum van het pensioen. Ten laatste : de 1e dag van de maand die volgt op de maand van de 65e verjaardag, op voorwaarde dat de loopbaan op die leeftijd 40 loopbaanjaren telt.
Bedrag
Beginbedrag 1,50€, ten hoogste 2,50€ Verhoging van 20 cent per (schijf van) 12 maanden
Gelijkgestelde dagen
In tegenstelling tot de vorige pensioenbonus, wordt de nieuwe bonus enkel nog op basis van gewerkte dagen berekend.
Toegelaten beroepsactiviteit Toepassing: beroepsactiviteit uitgeoefend vanaf 1 januari 2013
Toegelaten activiteit vóór 65 jaar De grensbedragen met sancties bij overschrijding blijven behouden MAAR het percentage waarbij pensioen volledig geschorst wordt, stijgt van 15% naar 25% en het pensioen kan verminderd worden met maximum 25% (in plaats van met maximum 15%). De grensbedragen worden geïndexeerd. Toegelaten activiteit vanaf 65 jaar Geen grensbedragen meer als de persoonlijke loopbaan 42 of meer jaren telt Bij minder dan 42 loopbaanjaren, blijft het systeem van de grensbedragen en sancties behouden.
Cumulatie overleving en sociale vergoeding De hervorming geeft meer mogelijkheden om een overlevingspensioen te cumuleren met een sociale uitkering (tijdskrediet, loopbaanonderbreking).
De Inkomensgarantie voor Ouderen (IGO) Toepassing: IGO’s die ten vroegste ingaan op 1 januari
2014
• Aanpassing van het begrip “samenwoonst” • Kleinkinderen: geen impact meer op de berekening • Rusthuis: de verblijfplaats bepaalt de berekening • Samenwonenden die geen verwanten zijn in rechte lijn en geen partner van de aanvrager: • Basisbedrag • Geen impact op de bestaansmiddelen van de aanvrager • Beroepsinkomsten: vrijstelling van 5.000 €
Hervormingsmaatregelen voor de pensioenen die ingaan vanaf 2015: overzicht Opleiding voor professionals
2015: overzicht •
Maatregelen met impact op de pensioenen vanaf 2015
• • • • • • •
De laatste maanden beroepsactiviteit De beperking van het pensioen tot de eenheid van loopbaan Het gewaarborgd minimumpensioen De aanvulling voor grensarbeiders Het overlevingspensioen en de overgangsuitkering Vertrek-, ontslag-, verbrekingsvergoedingen Overzicht wetgeving
Hervormingsmaatregelen voor de pensioenen die ingaan vanaf 2015 De laatste maanden beroepsactiviteit worden opgenomen in de pensioenberekening. Opleiding voor professionals
De laatste maanden van de beroepsloopbaan Pensioenen die ingaan vóór 2015 Er wordt geen rekening gehouden met met de lonen van het ingangsjaar van het pensioen. Pensioenen die ingaan vanaf 2015 Bij de berekening van het pensioen wordt rekening gehouden met de laatste maanden van de beroepsloopbaan gepresteerd in het ingangsjaar van het pensioen. Pensioenopbrengst van het ingangsjaar loon voorafgaand jaar X aantal maanden vóór de ingangsmaand 12
De laatste maanden van de beroepsloopbaan De wet van 19 mei 2014 wijzigt artikel 7 van het KB van 21 december 1967 betreffende het niet-aanrekenen van de lonen van het jaar waarin het pensioen ingaat, voor de pensioenen die effectief en voor de eerste keer (ten vroegste) ingaan vanaf 1 januari 2015. Vóór deze wet werd de jaarlijkse pensioenopbrengst van het werknemerspensioen berekend op basis van de lonen vermeld in de individuele pensioenrekening tot en met het laatste kalenderjaar onmiddellijk vóór het ingangsjaar van het pensioen. Bij de berekening van de pensioenen die ingaan vanaf 2015 wordt rekening gehouden met de laatste maanden van de beroepsloopbaan die gepresteerd werden in het ingangsjaar (van het pensioen).
De laatste maanden van de beroepsloopbaan Voorbeeld Fractie
Jaar
Loon
Dagen
Gelijkgesteld
Herwaardering
Pensioenopbrengst
45
2013
52 760,95
306
6
0,990480
696,7822
45
2014
52 760,95
0
312
0,990480
696,7822
0
2015
0,00
0
208
0,990480
0,00
(41/45)
Alleenstaandenpensioen
Wetgeving voor 2015
Wetgeving vanaf 2015
Pensioen gaat in op 9/2015.
Pensioen gaat in op 9/2015.
De berekening stopt in 2014, geen bedrag voor het jaar 2015.
Berekening jaar 2015 op basis van loon 2014, hetzij 52.760,95 euro x 8/12 = 35.173,96 euro. Waarde jaar 2015 = 464,52 euro
24 344,67
Hervormingsmaatregelen voor de pensioenen die ingaan vanaf 2015 Beperking tot de eenheid van loopbaan Opleiding voor professionals
Beperking tot de eenheid van loopbaan Overzicht
•
Principe
•
De interne beperking maximum 1.560 dagen • Versoepeling: • Voorbeeld
•
De externe beperking • Versoepeling 1: maximum 1.560 dagen 2: op basis van het pensioenbedrag • Versoepeling • Voorbeeld
•
De beperking en het overlevingspensioen
Beperking tot de eenheid van loopbaan: principe Als de loopbaaneenheid overschreden wordt, wordt de werknemersloopbaan verminderd totdat de eenheid bereikt is. Dit geldt zowel voor lange werknemersloopbanen (interne beperking), als voor gemengde loopbanen werknemer en andere regeling (externe beperking).
Principe van de beperking tot de eenheid van loopbaan Vóór januari 2015
Vanaf 2015
Loopbaan voor pensioenberekening = maximum 45/45ste
Loopbaan voor pensioenberekening = maximum 14. 040 dagen (= 45 jaren van 312 VTE)
De minst voordelige jaren worden weggelaten uit het werknemerspensioen.
De minst voordelige dagen VTE worden weggelaten uit het werknemerspensioen.
VTE = voltijdse dagequivalenten
Beperking tot de eenheid van loopbaan: principe Dit principe wordt beschreven in artikel 10bis van het KB 50 van 24 oktober 1967, en in artikel 5 van het Koninklijk Besluit van 23 december 1996. Deze beperking is: • intern (beperking tot de eenheid van de loopbanen als werknemer) en • extern (beperking tot de eenheid voor gemengde loopbanen). Als de werknemer aanspraak kan maken op een rustpensioen (als werknemer) én op een rustpensioen in één of meer andere stelsels en het totaal van de breuken, die van elk pensioen het belang uitdrukken, overschrijdt de eenheid, dan wordt de beroepsloopbaan die gebruikt wordt als basis voor de berekening van het werknemerspensioen verminderd met zoveel jaren of dagen als nodig is om het eerder genoemde totaal terug te brengen tot de eenheid van loopbaan. Met het pensioen als zelfstandige wordt geen rekening gehouden bij de beperking tot de eenheid van loopbaan. Het principe van de maximale vermindering wordt behouden, en ook de regel die de beperking tot de loopbaaneenheid versoepelt bij een cumul met een relatief klein pensioen ten laste van een andere regeling wordt behouden.
Beperking tot de eenheid van loopbaan: interne beperking Welke loopbanen? De verschillende loopbanen als werknemer regeling • Algemene • Speciale stelsels • Loopbaan als uit de echt gescheiden echtgenoot Regel Bij meer dan 14.040 VTE-dagen, wordt de loopbaan teruggebracht tot 14.040 door de minst voordelige VTE-dagen uit de loopbaan te schrappen(= de dagen met de laagste pensioenopbrengst)
Interne beperking: versoepeling Principe van de versoepeling bij interne beperking Vóór januari 2015 Geen maximum vermindering
Vanaf 2015 Maximum vermindering = 1.560 VTE-dagen (of 15 jaren van 104 VTE-dagen)
Interne beperking: voorbeeld VOORBEELD: interne beperking: toepassing oude wetgeving Gegevens: Loopbaan werknemer van 18 tot 65 jaar, dus 47 jaar
Jaren
Breuk
Lonen
Dagen Pensioenbedragen
1968
1/45e
433€
79
28,60€
1969
1/45e
1.788€
280
114,10€
1970
1/45e
2.436€
270
149,58€
1971 à 2014
44/45e
> voor 68-70
312
> Voor 68-70
Pensioenopbrengst van de 47 jaren = 20.956,01€
Interne beperking: voorbeeld VOORBEELD: interne beperking: toepassing oude wetgeving Berekening Toepassing van de oude wetgeving: maximum 45/ 45 De 2 minst voordelige jaren worden geschrapt: dus 1968 & 1969. Resultaat Pensioenbedrag op basis van de totale loopbaan = 20.956,01€ Toegekend bedrag na beperking = 20.813,31€
Interne beperking: voorbeeld Voorbeeld: interne beperking: toepassing nieuwe wetgeving Gegevens: Loopbaanjaren werknemer van 18 tot 65 of 47 jaren Jaren
Breuk
Lonen
Dagen Pensioenbedragen Gemiddeld pensioen /VTE
1968
1/45e
433€
79
28,60€
0,36€
1969
1/45e
1.788€
280
114,10€
0,41€
1970
1/45e
2.436€
270
149,58€
0,55€
19712014
44/45e
> dan vóór 6870
312
Pensioenopbrengst van 47 jaren = 20.956,01€ Aantal VTE-dagen = 14 357
> dan vóór 68-70
> dan vóór 6870
Interne beperking: voorbeeld VOORBEELD: interne beperking: toepassing nieuwe wetgeving Berekening Toepassing van de nieuwe wetgeving: maximum 14.040 dagen VTE Beperking: 14.357 VTE – 14.040 VTE = 317 VTE Schrapping van de minst voordelige 317 dagen VTE (79 dagen X 0.36€) + (238 dagen X 0.41€) = 126,02€
Resultaat Pensioenbedrag:
• • •
op basis van de volledige loopbaan = 20.956,01€ na beperking (volgens nieuwe wetgeving) = 20.829,99€ na beperking (volgens oude wetgeving) = 20.813,31€
Externe beperking: werknemer + andere pensioenstelsels Welke andere pensioenstelsels? ten laste van: • Pensioenen Belgische overheid; • de • de DOSZ (vanaf 1 januari 2015 DIBISS); internationale organisaties. •Buitenlandse pensioenen die toegekend worden buiten het • kader van Europese verordeningen en bilaterale verdragen. Regel De verschillende breuken optellen, en bij overschrijding van de eenheid van loopbaan de minst voordelige VTE-dagen in de werknemersloopbaan schrappen.
De externe beperking: versoepeling 1 Principe van de versoepeling bij externe beperking Vóór januari 2015 Maximum vermindering = 15 jaar ( 15/45ste )
Vanaf 2015 Maximum vermindering = 1.560 VTE-dagen (of 5 jaren met 312 VTE-dagen = 15 jaren van 104 VTE-dagen)
Externe beperking: versoepeling 2 Versoepelingsregel op basis van bedrag Begrippen
Omgerekend bedrag: Pensioenbedrag in ander stelsel vermenigvuldigd met de omgekeerde pensioenbreuk Forfaitair bedrag: waarde = 75% van het minimumjaarrecht (geïndexeerd)
Principe
Het omgerekend bedrag vergelijken met het forfaitaire bedrag (het forfaitaire bedrag is hoger vanaf 2015).
Toepassing
Omgerekend bedrag < forfaitair bedrag => geen beperking Omgerekend bedrag > forfaitair bedrag => beperking
Formule beperking
(Omgerekend bedrag – forfaitair bedrag) / 10% van het forfaitaire bedrag = aantal jaren X 104 dagen = aantal af te trekken dagen. Omdat het forfaitaire bedrag hoger is vanaf 2015, zullen we minder moeten schrappen uit de werknemersloopbaan als er een versoepeling is op basis van het bedrag.
Externe beperking: voorbeeld VOORBEELD: externe beperking: toepassing oude wetgeving 6 jaar loopbaan werknemer Breuk ander stelsel 40,25/41,25 (= 75% van 55) pensioenbedrag 32.572,97€ Jaren
Breuk
Lonen
1992
1/45e
4.747€
77
92,20€
1993
1/45e
4.414€
63
83,42€
1994
1/45e
4.324€
59
81,01€
1995
1/45e
3.491€
44
64,42€
1996
1/45e
2.685€
26
48,75€
1997
1/45e
1.789€
17
32,06€
Pensioenbedrag 6 jaar werknemer = 401,86€
Dagen Pensioenbedragen
Externe beperking: voorbeeld VOORBEELD: externe beperking: toepassing oude wetgeving Berekening Toepassing oude wetgeving: maximum 45/45 Beperking: omrekening jaren ander stelsel = 43 (40,25*45/41,25) + 6 jaren werknemer = 49 jaren Schrapping van 4 jaren in het stelsel voor werknemers.
Resultaat Pensioenbedrag berekend op basis van de volledige loopbaan = 401,86€ Toegekend bedrag na beperking (oude wetgeving) = 175,62€
Externe beperking: voorbeeld VOORBEELD: externe beperking: toepassing nieuwe wetgeving 6 jaren loopbaan als werknemer Breuk ander stelsel 40,25/41,25 bedrag pensioen 32.572,97€ Lonen
Dagen
VTE 12 558
Jaren
Breuk
1992
1/45e
4.747€
77
92,20€
1993
1/45e
4.414€
63
83,42€
1994
1/45e
4.324€
59
81,01€
1995
1/45e
3.491€
44
64,42€
1996
1/45e
2.685€
26
48,75€
1997
1/45e
1.789€
17
32,06€
Pensioenbedrag voor 6 jaren = 401,86€ VTE 286
Pensioenbedragen
Externe beperking: voorbeeld Voorbeeld: externe beperking: toepassing nieuwe wetgeving Berekening Toepassing van de nieuwe wetgeving: maximum 14.040 dagen VTE Beperking: omrekening VTE ander stelsel = 13 699 VTE (12.558*45/41,25) + 286 VTE werknemer = 13 985 VTE Som van de loopbanen < 14.040 dagen VTE => geen beperking.
Resultaat Pensioenbedrag op basis van de volledige werknemersloopbaan = 401,86€ Toegekend bedrag na beperking (nieuwe wetgeving) = 401,86€ Toegekend bedrag na beperking (oude wetgeving) = 175,62€
Externe beperking: voorbeeld Voorbeeld met versoepeling (forfaitair bedrag – omgerekend bedrag) Ambtenarenpensioen met 6.500 VTE, breuk: 25/41,25 ; bedrag: 9.987,25€. Werknemerspensioen met 8.154 VTE, breuk: 27/45; bedrag: 12.157€. De eerste 3 loopbaanjaren tellen respectievelijk: 230 VTE-dagen (gemiddelde pensioenopbrengst per dag: 1€); 312 VTE-dagen (gemiddelde pensioenopbrengst per dag: 1.20€ ); 312 VTE-dagen (gemiddelde pensioenopbrengst per dag: 1.50€ ). Omrekening van de dagen VTE: 8.154 dagen werknemer + 7.090 dagen ambtenaar (6.500 dagen *45/41.25) = 15.244 VTE-dagen 15.244-14.040 = 1.204 dagen die moeten geschrapt worden Versoepeling? Omgerekend bedrag = 9.987,25 X 41,25/25 = 16.478,96€ Forfaitair bedrag = 75% van het geherwaardeerde minimumjaarrecht: 75% x (17.026,70€ /1,219) = 10.475,82 € Omgerekend bedrag 16.478,96€ > forfaitair bedrag 10.475,82€ Beperking Formule : (16.478,96 – 10.475,82) = 5,73 afgerond tot de hogere eenheid = 6 X 104 dagen = 624 dagen 1.047,58 Uit te voeren vermindering 624 dagen en geen 1.204 Keuze van de te schrappen VTE-dagen 230 dagen à 1€ + 312 dagen à 1.20€ + 82 dagen à 1.50€ = 624 dagen, voor een totaal bedrag van 727,4€ Resultaat De toepassing van het principe van de beperking tot de eenheid geeft een werknemerspensioen van 25/45 ste van 11.729,60 € Zonder de pensioenhervorming: 18/45ste bedrag: 8.214,2€.
Beperking tot de eenheid van loopbaan: Overlevingspensioen Principe van de beperking tot de eenheid van loopbaan Vanaf 2015 Loopbaan waarmee rekening gehouden wordt = maximum 312 X berekeningsnoemer Berekeningsnoemer = aantal jaren vanaf 20 jaar tot jaar voorafgaand aan het overlijden (maximum 45) Schrapping van de minst voordelige VTE-dagen bij overschrijding van de eenheid. Maximaal aantal te schrappen VTE-dagen = Berekeningsnoemer x 104 3
Hervormingsmaatregelen voor de pensioenen die ingaan vanaf 2015 Het gewaarborgd minimumpensioen Opleiding voor professionals
Het gewaarborgd minimumpensioen Behoud van de voorwaarden om het recht op het gewaarborgd minimumpensioen te openen Minstens 2/3 loopbaan met minstens 156/208 VTE-dagen per jaar. Toepassing gewaarborgd minimum vóór 2015 Onderzoek gewaarborgd minimum nà beperking tot eenheid van de loopbaan.
Toepassing gewaarborgd minimum vanaf 2015 Onderzoek gewaarborgd minimum vóór beperking tot de eenheid van loopbaan.
Het gewaarborgd minimumpensioen Voorbeeld: Gemengde loopbaan werknemer – ambtenaar:
voor externe beperking 30/45 (30 jaar van 312 VTE) na externe beperking: 29/45 (29 jaar van 312 VTE) Oude wetgeving: geen GMP want 29/45 < 2/3de Nieuwe wetgeving: wel GMP want 30/45 >= 2/3de: dus toekenning = GMP-bedrag x 29/45
Hervormingsmaatregelen voor de pensioenen die ingaan vanaf 2015 De aanvulling voor grensarbeiders Opleiding voor professionals
De aanvulling voor grensarbeiders Principe Toekenning van een aanvulling voor grens- en seizoenarbeiders Van deze aanvulling wordt het buitenlands pensioen afgetrokken.
Bij een herziening van het buitenlands pensioen wordt ook de aanvulling herzien. Vanaf 2015 Lager buitenlands pensioen = verhoging van de aanvulling. Voorwaarde: het lagere buitenlandse pensioen moet het gevolg zijn van een wijziging van de buitenlandse pensioenverzekeringstijdvakken.
Hervormingsmaatregelen voor de pensioenen die ingaan in 2015 Overlevingspensioen & overgangsuitkering Opleiding voor professionals
Het overlevingspensioen en de overgangsuitkering Nieuwe wetgeving Is van toepassing voor de langstlevende huwelijkspartner wiens echtgenoot ten vroegste op 1 januari 2015 overleden is.
Principe Het overlevingspensioen wordt vervangen door een overgangsuitkering voor langstlevende huwelijkspartners van jonger dan 45 jaar. De leeftijdgrens voor het overlevingspensioen wordt gaandeweg opgetrokken van 45 naar 50 (2025).
Behoud Het recht op een overlevingspensioen of overgangsuitkering is onderworpen
aan dezelfde voorwaarden qua duur van het huwelijk (minimum 1 jaar) als het huidige overlevingspensioen.
Het overlevingspensioen en de overgangsuitkering Voorwaarden om het overlevingspensioen of de overgangsuitkering te verkrijgen 1 jaar huwelijk tenzij: • Er een kind geboren is uit het huwelijk. • Er een kind ten laste is op het ogenblik van het overlijden (kinderbijslag). • Het overlijden te wijten is aan een ongeval na de datum van het huwelijk, of werd veroorzaakt door een beroepsziekte op voorwaarde dat de oorzaak of de verslechtering van de beroepsziekte dateren van nà de huwelijksdatum. Andere belangrijke punten
•
Wettelijke samenwoonst: twee personen leven gemeenschappelijk en hebben aangifte gedaan in de zin van artikel 1.476 van het burgerlijk wetboek.
•
De periode van wettelijke samenwoonst voor het huwelijk kan meetellen om de voorwaarde van één jaar huwelijk te vervullen.
Het overlevingspensioen: leeftijdsvoorwaarde Datum van overlijden Vóór 2016 In 2016 In 2017 In 2018 In 2019 In 2020 In 2021 In 2022 In 2023 In 2024 Vanaf 2025
Leeftijd langstlevende echtgenoot 45 jaar 45 jaar en 6 maanden 46 jaar 46 jaar en 6 maanden 47 jaar 47 jaar en 6 maanden 48 jaar 48 jaar en 6 maanden 49 jaar 49 jaar en 6 maanden 50 jaar
Als aan de leeftijdsvoorwaarde niet voldaan is, heeft de langstlevende huwelijkspartner recht op een overgangsuitkering.
De overgangsuitkering De overgangsuitkering • Kan gedurende 12 of 24 maanden worden uitgekeerd • 24 maanden bij kinderlast op moment van overlijden • Uitkering enkel mogelijk in de eerste 12 of 24 maanden na het overlijden, nadien niet meer. • Kan onvoorwaardelijk gecumuleerd worden met een beroepsinkomen of een sociale uitkering. • Bij het bereiken van de (vervroegde of wettelijke) pensioenleeftijd kan de langstlevende huwelijkspartner die recht had op een overgangsuitkering aanspraak maken op een overlevingspensioen.
De overgangsuitkering Leeftijd overlevingspensioen na overgangsuitkering Indien: • geen persoonlijke loopbaan: overlevingspensioen na overgangsuitkering = wettelijke leeftijd (65j); • geen persoonlijke loopbaan in België, maar enkel in het buitenland: overlevingspensioen na overgangsuitkering = leeftijd waarop het buitenlands pensioen wordt betaald; • een Belgische persoonlijke loopbaan (al dan niet gecombineerd met een buitenlandse loopbaan): overlevingspensioen na overgangsuitkering = leeftijd waarop het Belgische pensioen wordt betaald. Opmerking: De overgangsuitkering moet in principe aangevraagd worden . Uitzondering: ambtshalve onderzoek als de overledene al een rustpensioen ontving. Als de aanvraag gebeurt binnen het jaar na het overlijden, dan kan er een uitkering worden toegekend voor 12 of 24 maanden. Als de aanvraag later gebeurt en er is geen kinderlast op het moment van overlijden, dan is geen recht meer op een uitkering. Als de aanvraag later gebeurt en er was kinderlast op het moment van overlijden, dan kunnen de resterende maanden nog toegekend worden. Voorbeeld: overlijden op 12.02.2015 en kinderlast Aanvraag vóór 12.02.2016: 24 maanden overgangsuitkering (1.2.2015 tot 31.1.2017) Aanvraag op 25.04.2016: toekenning van overgangsuitkering van 1.5.2016 tot 31.1.2017) Aanvraag op 25.04.2017: geen overgangsuitkering
Het overlevingspensioen en de overgangsuitkering Andere aandachtspunten • De langstlevende huwelijkspartner kan geen aanspraak maken op het genot van een overlevingspensioen als hij onwaardig is te erven wegens delicten conform artikel 727, § 1, 1° of 3°, van het burgerlijk wetboek. • Een verklaring van afwezigheid conform de beschikkingen van het burgerlijk wetboek geldt als bewijs van overlijden. De afwezige huwelijkspartner wordt verondersteld overleden te zijn op de datum van de overschrijving in de registers van de burgerlijke stand van de gerechtelijke beslissing houdende verklaring van afwezigheid die in kracht van gewijsde is gegaan.
Hervormingsmaatregelen voor de pensioenen die ingaan in 2015 Vertrekvergoedingen, ontslagvergoedingen, verbrekingsvergoedingen Opleiding voor professionals
Vertrek-,ontslag-, verbrekingsvergoedingen Vóór 2015 Niet onderworpen aan de controle in het kader van de toegelaten beroepsactiviteit.
Vanaf 2015 Verdeling van deze vergoedingen over de perioden waarop ze betrekking hebben en aanrekening als beroepsinkomsten. Overgangsmaatregelen: vergoeding telt als beroepsinkomen
• •
Voor de pensioenen die ten vroegste vanaf januari 2015 ingaan. Voor de vergoedingen die ten vroegste in 2015 ingaan.
Vertrek-,ontslag-, verbrekingsvergoedingen Het grootste deel van de maatregelen van het Koninklijk Besluit van 28 mei 2013 (toegelaten grenzen, cumul overlevingspensioen met een sociale uitkering, vrijstelling van verklaring) moeten toegepast worden vanaf 1 januari 2013. De verdeling van de vertrekvergoedingen of elk ander voordeel van die aard toegekend aan leden van de wetgevende macht (federale staat, gemeenschappen en regio’s), verbrekingsvergoedingen en ontslagvergoedingen over de periode waarop ze betrekking hebben en hun aanrekening als beroepsinkomsten gaan in vanaf 1 januari 2015 met overgangsmaatregelen.
Vertrek-,ontslag-, verbrekingsvergoedingen: voorbeelden Overgangsmaatregelen: voorbeelden Een pensioen dat ingaat in juni 2014 met een vergoeding voor de periode 01/02/2013 tot 31/03/2015 => niet onderworpen aan de controle van de toegelaten beroepsactiviteit. Een pensioen dat ingaat in juni 2014 met een vergoeding voor de periode 01/06/2015 tot 31/08/2015 => Onderworpen aan de controle van de beroepsactiviteit in 2015.
Vertrek-,ontslag-, verbrekingsvergoedingen: voorbeelden Overgangsmaatregelen: voorbeelden Pensioen dat ingaat in maart 2015 met een vergoeding voor de periode 01/06/2015 tot 31/03/2016 => Onderworpen aan de controle van de beroepsactiviteit in 2015 en 2016. Als het toegelaten grensbedrag overschreden wordt met 25 % of meer, wordt het pensioen volledig geschorst in 2015 en 2016.
Vertrek-,ontslag-, verbrekingsvergoedingen: voorbeelden Overgangsmaatregelen: voorbeelden Pensioen dat ingaat in maart 2015 met een vergoeding voor de periode 01/06/2014 tot 30/09/2015 => Onderworpen aan de controle van de beroepsactiviteit in 2015. Als het toegelaten grensbedrag overschreden wordt met 25 % of meer, kan de ingangsdatum van het pensioen verschoven worden naar oktober 2015.
Vragen?
De hervorming van de werknemerspensioenen (Opleiding voor professionals) Wat zegt het regeerakkoord 2014-2019 over de werknemerspensioenen? Een beknopt overzicht.
Regeerakkoord 2014-2019 Aandachtspunt Het regeerakkoord is net voorgesteld: • Bevat duidelijke krachtlijnen; • Tal van elementen moeten nog samen met de sociale partners uitgewerkt worden; • Wij hebben dus geen pasklare antwoorden; • Het is niet de bedoeling dat we over het regeerakkoord in debat gaan.
Regeerakkoord 2014-2019 De nood aan verdere pensioenhervormingen - rapport van de Pensioencommissie 2020-2040 Vaststelling: om de stijgende kosten die de vergrijzing met zich meebrengt, beheersbaar te houden, moeten de pensioenen verder hervormd worden. Het uitgangspunt voor het werk van de Pensioencommissie was dan ook de uitwerking van berekende hervormingsvoorstellen. Heel wat van hun voorstellen vinden hun weerslag in het regeerakkoord. Daarom spreekt het regeerakkoord over een traject op lange termijn: verhoging van de wettelijke pensioenleeftijd tot 2030, invoering puntensysteem, voorbereiden automatische aanpassingsmechanismen…: men wil nu een traject op lange termijn vastleggen om de toekomstige generaties zekerheid te kunnen geven over hun pensioenleeftijd en –berekening.
Regeerakkoord 2014-2019 1. Leeftijd en loopbaan •
Verdere verstrenging leeftijds- en loopbaanvoorwaarden vervroegd pensioen
2016
2017
2018
2019
leeftijd loopbaan
62 40
62,5 41
63 41
63 42
lange loopbaan leeftijd A loopbaan
60 42
60 43
60 43
60 44
lange loopbaan leeftijd B loopbaan
61 41
61 42
61 42
61 43
"gewone" regeling
Regeerakkoord 2014-2019 1. Leeftijd en loopbaan •
Overgangsmaatregelen voor wie net niet voldoet aan vervroegingsvoorwaarden 2016 58 jaar oud in 2016: max. 2 jaar extra 59 jaar oud in 2016: max. 1 jaar extra
•
Deeltijds pensioen wordt onderzocht
•
Zware beroepen: beperkte enveloppe om voor (via objectieve criteria te bepalen) zware beroepen meer voordelige modaliteiten in te voeren
•
Geen malus, maar ook geen bonus: pensioenbonus wordt afgeschaft personen die bonus aan het opbouwen zijn, blijven opbouwen geen nieuwe instromers
Regeerakkoord 2014-2019 1. Leeftijd en loopbaan •
Wettelijke pensioenleeftijd: momenteel 65, stijgt naar 66 in 2025 67 in 2030
• Automatische aanpassingsmechanismen: demografische en financiële evoluties, stijging levensverwachting
Regeerakkoord 2014-2019 2. Eenheid van loopbaan Eenheid van loopbaan (14.040 VTE vanaf 2015) wordt progressief afgeschaft.
3. Aandeel gewerkte periodes uitbreiden
• Harmonisering gelijkstelling over de stelsels volgens criteria: al dan niet vrijwillig karakter maatschappelijke meerwaarde • Afschaffing ongemotiveerd tijdskrediet • Extra jaar gemotiveerd tijdskrediet voor zorg voor een kind jonger dan 8 jaar palliatieve zorg verzorging zwaar ziek of gehandicapt gezinslid
Regeerakkoord 2014-2019 4. Minimumpensioen • Aanpassing huidige reglementering: 52 VTE vanaf 31ste loopbaanjaar • Meer grondige hervorming minimumpensioen: loopbaanvoorwaarde en berekening uitgedrukt in dagen i.p.v. jaren over alle stelsels heen moet oplossing bieden voor de nu soms nadelige gevolgen van gemengde loopbaan werknemer-zelfstandige • Een volledig minimumpensioen zou minstens 10% hoger moeten zijn dan de armoededrempel.
Regeerakkoord 2014-2019 5. Pensioen en werken: toegelaten arbeid • Onbeperkt bijverdienen voor iedere gepensioneerde die de wettelijke pensioenleeftijd bereikt voor iedere gepensioneerde die 45 jaar loopbaan bewijst • Behoud grensbedragen bij vervroegd pensioen met minder dan 45 jaar loopbaan en overlevingspensioen sanctie wordt volledig proportioneel
Regeerakkoord 2014-2019 6. Puntenstelsel: cfr rapport Pensioencommissie Gedurende hun loopbaan zouden mensen punten verzamelen voor hun pensioen. Deze punten komen dan op een individuele rekening en worden omgezet in euro’s vlak voor ingangsdatum van het pensioen. Uitgangspunt: als een werknemer (resp. een ambtenaar, een zelfstandige) gedurende een bepaald jaar evenveel verdiend heeft als het gemiddelde loon als werknemer (resp. ambtenaar, zelfstandige), dan zou hij bijvoorbeeld één punt op zijn rekening krijgen voor dat jaar. • Heeft hij meer verdiend dan het gemiddelde dan krijgt hij meer dan één punt. • Heeft hij minder verdiend, dan krijgt hij minder dan één punt.
Regeerakkoord 2014-2019 6. Puntenstelsel Met andere woorden: het aantal punten dat iemand zou opbouwen, drukt de verhouding uit tussen zijn jaarinkomen en het gemiddelde jaarinkomen binnen dat stelsel. (Het regeerakkoord vermeldt in deze context ook de verhouding van de eigen loopbaan tegenover de referentieloopbaan.)
Punten worden dus niet verzameld op basis van de sociale bijdragen of de belastingen die men betaald heeft, maar wel op basis van de hoogte van het aangegeven arbeidsinkomen ten opzichte van het gemiddelde arbeidsinkomen. Omdat de waarde van een punt bepaald wordt bij de ingangsdatum van het pensioen worden vroegere lonen in de praktijk herwaardeerd, en niet enkel geïndexeerd zoals nu het geval is. De waarde van een punt wordt drie jaar voorafgaandelijk aan het pensioen vastgeklikt.
Regeerakkoord 2014-2019 Puntenstelsel - illustratie: Brutoloon x 1/45 x 60%
0,8 punt (het loon bedroeg dus 80% van het gemiddelde loon)
Brutoloon x 1/45 x 60%
0,8 punt
Brutoloon x 1/45 x 60%
1 punt
Brutopensioen = Som van de bouwsteentjes
Brutopensioen = totale som van de punten x waarde van 1 punt in euro (wordt vastgelegd door KB aantal jaren voor ingangsdatum)
Regeerakkoord 2014-2019 6. Puntenstelsel • Automatische aanpassingsmechanismen • Referentieloopbaan kan variabel zijn waarbij wijzigingen zullen leiden tot behoud van dezelfde uitkeringsratio
• Significante daling van het pensioen is niet mogelijk
Regeerakkoord 2014-2019 7. Overlevingspensioen Enige verandering: de leeftijd waarop men het overlevingspensioen kan ontvangen, wordt vanaf 2025 verder verhoogd tot 55 in 2030. 8. Complement grensarbeid
Het pensioencomplement voor grensarbeid zal minder genereus worden voor nieuw gepensioneerden en op termijn uitdoven (uitvoering unaniem advies sociale partners).
Regeerakkoord 2014-2019 9. Aanpassing van pensioenwetgeving aan gewijzigde maatschappelijke tendensen • Regering zal onderzoeken hoe gezinsdimensie van pensioenwetgeving gemoderniseerd kan worden: hervorming van de afgeleide rechten • Voldoende lange overgangsperiodes (richtdatum: inwerkingtreding puntensysteem) • Regering zal volgende aspecten onderzoeken: aanpassing gezinspensioen, pensioensplit in wettelijke en aanvullende pensioenen voor gehuwde en wettelijk samenwonende koppels, billijker maken van berekening overlevingspensioen, rechten van wettelijk samenwonenden in lijn brengen van gehuwden.
Regeerakkoord 2014-2019 10. Transparantie informatie aan (toekomstige) gepensioneerden Verdere uitbouw van: • de reeds opgestarte Pensioenmotor (cfr MyPension, komt straks nog aan bod); • databank tweede pijler. 11. Nationaal Pensioencomité en Kenniscentrum Pensioenen Oprichting Nationaal Pensioencomité (NPC): • Geeft adviezen en zorgt voor voortdurende en systematische opvolging van de sociale en financiële houdbaarheid van de drie stelsels. • Vertegenwoordigers van de federale regering, van de sociale partners en van de diverse overheidsniveaus. Het NPC wordt ondersteund door Kenniscentrum voor de Pensioenen: • Shared service center ontwikkeld door de drie pensioeninstellingen. • Commissie Pensioenhervorming 2020-2040 , Federaal Planbureau, de Studiecommissie voor de Vergrijzing ook nauw betrokken.
Rondetafelgesprek: uw mening telt voor ons
Rondetafelgesprek: uw mening telt voor ons RVP op scharnierpunt: • • •
Nieuwe AG; Strategisch seminarie; Onderhandeling bestuursovereenkomst met (volgende) regering.
Wat vindt u(w omgeving) van: •
De communicatie van de RVP over de meest recente pensioenhervorming.
•
De dienstverlening van de RVP aan: • het grote publiek (toekomstige gepensioneerden of gepensioneerden); • Professionals.
Huidige en gemeenschappelijke MyPension MyPension nu
•
De huidige MyPension is “RVP only”: • Actieve en gepensioneerde werknemers; • Gepensioneerde zelfstandigen.
• •
Sinds 2010 constante verbeteringen. Volgens TestAankoop is MyPension de tweede beste overheidsapplicatie, na Tax-on-Web.
MyPension in de toekomst
•
•
RSVZ en PDOS komen mee aan boord en dus krijgen ook toegang: • Actieve en gepensioneerde ambtenaren; • Actieve zelfstandigen. … dankzij het Pensioenmotor-project.
Huidige en gemeenschappelijke MyPension
Huidige en gemeenschappelijke MyPension
Huidige en gemeenschappelijke MyPension Timing •
Sinds februari 2014 kunnen ook vastbenoemde ambtenaren hun pensioen online aanvragen.
• Midden 2015 zal MyPension zich ontpoppen tot een heus pensioenportaal door het luik “wettelijke pensioenen” uit te breiden. Ook zelfstandigen en ambtenaren zullen: • er dan hun documenten en betalingen in kunnen raadplegen; • en zullen loopbaan kunnen bekijken en hun vroegst mogelijke ingangsdatum kunnen bepalen.
Huidige en gemeenschappelijke MyPension
SCHERM BETALINGEN INGEMAR
Huidige en gemeenschappelijke MyPension
Huidige en gemeenschappelijke MyPension
Huidige en gemeenschappelijke MyPension Timing • Ten laatste in 2016 zal het luik “aanvullende pensioenen” het daglicht zien. • De burger zal kunnen zien bij welke verzekeraar of welk fonds hij kan aankloppen om zijn groepsverzekering op te vragen. MyPension zal ook tonen hoeveel rechten hij al heeft opgebouwd. • De wettelijke pensioenen laten zich ondertussen ook niet onbetuigd: toekomstige gepensioneerden zullen dan stelsel-overschrijdende simulaties kunnen maken en de invloed van bepaalde loopbaankeuzes op het pensioen kunnen berekenen.
Vragen?
Pensioeninstellingen contacteren Opleiding voor professionals
Pensioeninstellingen contacteren Telefonisch ~ 1765, de Pensioenlijn
1 U hebt een brief met een code van 4 cijfers ontvangen.
Geef uw code in
1
2 U hebt een vraag over uw ambtenarenpensioen.
2
3
3
U hebt een vraag over uw werknemerspensioen.
1
4 U hebt een vraag over uw zelfstandigenpensioen.
2
5 U weet niet welke keuze te maken.
Een medewerker zal u verder helpen.
3
U hebt een vraag over uw loopbaanoverzicht. U hebt een vraag over uw raming. U hebt een vraag over uw werknemerspensioen. (bv over de betaling)
U hebt een brief met een code van 4 cijfers ontvangen. (geef uw code in) U hebt een vraag over de betaling van uw zelfstandigenpensioen.
U hebt een andere vraag over uw zelfstandigenpensioen
U wordt verbonden met de juiste persoon
1
U hebt een brief met een code van 4 cijfers ontvangen.
2
U hebt een vraag over uw ambtenarenpensioen.
1
U hebt een vraag over uw loopbaanoverzicht.
2
U hebt een vraag over uw raming. 3 3
U hebt een vraag over uw werknemerspensioen.
U hebt een vraag over uw werknemerspensioen. (bv over de betaling)
Pensioeninstellingen contacteren Telefonisch ~ 4-cijferige code
Pensioeninstellingen contacteren Telefonisch ~ 4-cijferige code De 4 cijfers
De e-mailadressen
BETALING 9001
[email protected]
RAMING 8060
[email protected]
LOOPBAANBEHEER 8202
[email protected]
SCHULDENBEHEER 9002
[email protected]
BESLAG 9002
[email protected]
CONTROLE BEROEPSACTIVITEIT 6200
[email protected]
OVERSCHRIJVINGEN 7820
[email protected]
INTERNATIONALE OVEREENKOMSTEN 6040
[email protected]
Pensioeninstellingen contacteren Telefonisch ~ 4-cijferige code De 4 cijfers
De e-mailadressen
ANTWERPEN 8550
[email protected]
VLAAMS BRABANT 6010
[email protected]
BRUGGE 6260
[email protected]
GENT 6020
[email protected]
HASSELT 6025
[email protected]
KORTRIJK 6760
[email protected]
TURNHOUT 8770
[email protected]
Pensioeninstellingen contacteren Bezoeken
Pensioenpunten voor gemengde loopbanen Voor personen die als werknemer en/of zelfstandige en/of vastbenoemd ambtenaar gewerkt hebt.
Zitdagen en kantoren voor eenvoudige of “zuivere” loopbanen Voor personen die heel hun loopbaan in één stelsel of statuut gewerkt.
De RVP contacteren Kantoren en zitdagen zoeken
De RVP contacteren Online Website
E-mail
www.rvp.fgov.be
[email protected]
www.mypension.be (uw online pensioendossier) Twitter www.twitter.com/RVPensioenen
Youtube www.youtube.com/RVPensioenen
Facebook www.facebook.com/Rijksdienstvoorpensioenen
LinkedIn www.linkedin.com/company/rijksdienst-voor-pensioenen
RSVZ en PDOS contacteren Online Website www.pdos.be E-mail
[email protected]
Website www.rsvz.be E-mail
[email protected]
De hervorming van de werknemerspensioenen (Opleiding voor professionals) Bijlagen
De laatste maanden van de beroepsloopbaan Wetgevend en reglementair kader
•
Wet van 19 april 2014 tot wijziging van het artikel 7 van het koninklijk besluit n° 50 van 24 oktober 1967 betreffende het rust- en overlevingspensioen van de werknemers (aanrekening bij de berekening van het pensioen van de lonen van het ingangsjaar ) (BS 7.05.2014)
•
Koninklijk besluit van 29 juni 2014 tot wijziging van het artikel 23 van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevinsgspensioen van de werknemers (BS 10.07.2014) (berekening van de lonen van het ingangsjaar).
Beperking tot de eenheid van loopbaan Wetgevend en reglementair kader
•
Wet van 19 april 2014 tot wijziging van diverse bepalingen betreffende het pensioenstelsel voor werknemers rekening houdend met het principe van de eenheid van loopbaan. (BS 7.05.2014)
•
Koninklijk Besluit van 29 juni 2014 tot wijziging van het koninklijk besluit van 21 december 1967 tot vaststelling van het algemeen reglement betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers en het koninklijk besluit van 14 oktober 1983 tot uitvoering van artikel 10bis van het koninklijk besluit nr. 50 van 24 oktober 1967 betreffende het rust- en overlevingspensioen voor werknemers . (BS 10.07.2014)
Het gewaarborgd minimumpensioen Wetgevende en reglementaire kaders
•
Koninklijk besluit van 14 maart 2014 (BS 28.03.2014)
De aanvulling voor grensarbeiders Wetgevende en reglementaire kaders
•
Wet van 15 mei 2014 (BS 28.05.2014)
Het overlevingspensioen en de overgangsuitkering Wetgevende en reglementaire kaders
•
Wet van 5 mei 2014 tot wijziging van het rustpensioen en het overlevingspensioen en tot invoering van de overgangsuitkering in de pensioenregeling voor werknemers .
•
Koninklijk besluit van 3 juli tot uitvoering van de hervorming van het overlevingspensioen en van de overgangsuitkering in de pensioenregeling voor werknemers en tot wijziging van diverse koninklijke besluiten . (BS 10.07.2014)
Vertrek-, ontslag-, verbrekingsvergoedingen Wettelijk en reglementair kader
•
Koninklijk besluit van 29 mei 2013 (BS van 20.06.2013)
Overlevingspensioen: Cumulatieplafond Vóór 2015 Cumulatieplafond = Bedrag overlevingspensioen X omgekeerde breuk uitgedrukt in jaren X 110 %
Vanaf 2015 Overlevingspensioen op basis van een pensioen dat al ingegaan is Cumulatieplafond = Bedrag overlevingspensioen X 14.040 VTE/ totaal VTE X 110 %
Overlevingspensioen niet gebaseerd op een rustpensioen dat al ingegaan is Cumulatieplafond = Bedrag overlevingspensioen X (noemer overlevingspensioen X 312)/ totaal VTE) X 110 %
Uitzondering: voor een overlevingspensioen dat verhoogd is tot het gewaarborgd minimumpensioen wordt de breuk uitgedrukt in jaren.
