Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
De Duitse “Alliantie voor Werk en Leefmilieu” integreren van energiebesparing en maatregelen voor energie-efficiëntie bij het saneren van bestaande gebouwen, •
bijdragen aan de bescherming van het klimaat en de werkgelegenheid, •
en een bijdrage leveren aan de strijd tegen de financiële crisis door een pakket economische stimuli en een initiatief voor groene arbeidsplaatsen. •
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
1
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Broeikasgassen
2004
1. Wereldwijde toename van uitstoot van broeikasgassen
2.
IPCC-rapport, Parijs februari 2007, eist een dramatische reductie
3.
IPCC-report, Bangkok, 4 mei 2007, belangrijke rol voor energieefficiëntie van gebouwen
4.
Om de Kyotodoelstellingen te halen zijn bijkomende maatregelen voor CO2-reductie noodzakelijk
1.
2.
www.oeko-works.de
Landen zoals de USA, Canada, China, India, etc. moeten volgen Een post-Kyoto-overeenkomst in Kopenhagen is noodzakelijk
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
2
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Werkloosheid op mondiaal niveau terugdringen
www.oeko-works.de
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
3
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Alliantie voor Werk en Leefmilieu De DGB ontwikkelde in 1998, samen met de aangesloten vakverenigingen, een programma om bestaande gebouwen te renoveren door energiebesparing en energieefficiëntiebevorderende maatregelen. Dit programma droeg bij tot de bescherming van het klimaat en creëerde groene arbeidsplaatsen. •
Het onmiddellijke doel is de isolatie van gebouwen te verbeteren, vooruitstrevende verwarmingstechnologie in te voeren en het gebruik van hernieuwbare energie, zoals die van fotovoltaïsche cellen of zonnecollectoren, te stimuleren. •
Honderduizenden groene arbeidsplaatsen worden verwacht in de bouwsector, isolatie, verwarming, sanitair, airconditioning en daarmee verwante diensten. •
De DGB richtte deze „Alliantie voor Werk en Leefmilieu“ op in 1999, i.s.m. de overheid, milieu-NGO‘s en werkgeversorganisaties. •
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
4
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Doelstellingen van het programma •
300 000 appartementen per jaar renoveren
•
200 000 groene arbeidsplaatsen scheppen
•
de CO²-uitstoot met 2 miljoen ton per jaar verminderen
•
de verwarmingsfactuur van huurders en eigenaars verlagen
de lasten van de staat met ongeveer 3 miljard € verlichten door de werkloosheidskosten te verminderen, de belastinginkomsten te verhogen, etc. •
•
onafhankelijker worden van olie-import
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
5
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
3 liter-huis
concept: warmte herwinnen
warmtecollector
isolatie
verbetering door warmte-isolatie van gebouwen (dak, ramen en muren) •
efficiëntere energievoorziening door vervangen van condensatieketel, lage-temperatuurketel, waterstofcellen •
driedubbele beglazing
Waterstof cel
toenemend gebruik van hernieuwbare energie, toepassing van fotovoltaïsche en zonnekrachtsystemen voor eigen productie van elektriciteit en warm water •
gecontroleerde luchtventilatie met 85 % herwinnen van warmte •
toekomst:
passiefhuis of zero-energiehuis • energieproducerend huis •
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
6
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
3 liter-huis niet-gerenoveerd
Energiebesparing lagere verwarmingskosten • klimaatbescherming
7 liter-huis
economische, sociale en ecologische dimensie
3 liter-huis
Energieverbruik
•
Verwarmings -kosten
CO2uitstoot
80% reductie
www.oeko-works.de
80% reductie
1400 € 500 € 200 €
80% reductie
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
7
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Nieuwe technologieën
economische, sociale en ecologische dimensie
Technische innovaties leiden tot nieuwe markten lage-temperatuurverwarming • waterstoftechnologie – waterstofcel • fotovoltaïsche en zonnewarmtesystemen • warmteuitwisselaar voor ventilatie met 85 % warmteherwinning • superisolerende vensters met inert gas • thermisch isolatiemateriaal •
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
8
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België Duurzame heropbloei van steden
economische, sociale en ecologische dimensie
Positieve effecten in steden bij renovatie van bestaande gebouwen
•
heropbloei van stadscentra en -wijken
•
lager grondgebruik, minder uitbreiding van voorsteden
•
aanmoedigen van gebruik van kortere routes
•
vermindering van verkeer tijdens het spitsuur
•
verhoging van de levenskwaliteit van de inwoners
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
9
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Werkgelegenheid
economische, sociale en ecologische dimensie
Welke zijn de effecten op de werkgelegenheid? het genereren van honderdduizenden groene arbeidsplaatsen: voor geschoolde vaklui, in de bouwsector, installeren van verwarming, etc. •
andere groene arbeidsplaatsen: in de productie van isolerend glas, thermisch isolerend materiaal, bouwmateriaal, fotovoltaïsche en zonnewarmtesystemen, etc. •
bijkomende groene jobs worden gegenereerd in consultatiebureaus, bij architecten, ingenieurs, leefmilieuconsulenten, etc. •
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
10
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Het financieren van het CO2-gebouwenmodernisatieprogramma
In de financiering van het programma werd voorzien door de Duitse overheid van 2001 tot 2005 met ongeveer 1,6 miljard €. •
Van 2006 tot 2009 subsidieerde de Duitse overheid het programma met 6 miljard €. •
In december 2008 was in totaal 21 miljard € uit kredieten aan voordelige intresttarieven beschikbaar voor investeringen. •
Ik kom later terug op de vraag hoe het programma verder te zetten in 2009, 2010 en 2011. •
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
11
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
KfW-CO2-Gebouwenmodernisatieprogramma
2008 (+ 6,1 miljard) 21 miljard EURO
maandelijkse aangroei van kredieten in miljoenen Euro
Aangroei van investeringen: 2001 – december 2008 www.oeko-works.de
=
Dec. 2008
2007 (+ 4,1 miljard) 15 miljard EURO
Dec. 2007
Dec. 2006
cumulatief
maandelijks
21 miljard Euro
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
12
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Doelen bereikt sinds 2006 Gerenoveerde appartementen*
2006
2007
2008
327
204
280
217
177
221
1.038
568
767
*in duizendtallen
Gecreëerde groene jobs* *in duizendtallen
CO²-reductie in ton per jaar* *in duizendtallen
Besparing verwarmingskosten*
59
up to
2020
*in miljoen Euro
Bovendien 235 000 groene arbeidsplaatsen (wind, zon, biomassa, etc.) in 2006 door uitbreiding van hernieuwbare energie. Voor 2020 worden 500 000 jobs verwacht. In Duitsland werken 1,8 miljoen mensen in de milieusector. (Dat is meer dan in de hele autoindustrie!!! ) www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
13
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Bijkomende steun van de Europese energieefficiëntierichtlijn en –actieplan 1. Het prioritaire doel is het verbeteren van de energie-efficiëntie van gebouwen in al de lidstaten van de Europese Unie. 2. De maatregelen gelden ook voor bestaande gebouwen. Daar ligt het grootste potentieel voor energiebesparing. 3. Bij verkoop of verhuur van immobiliën moet een energiepaspoort voor gebouwen uitgereikt worden dat informatie geeft over de warmtebehoefte van het gebouw. 4. Op die manier wordt de energiebehoefte van een gebouw een belangrijke concurrerende factor op de immobiliënmarkt (groen huisnummer).
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
14
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Europese “Alliantie voor Werk en Leefmilieu”
www.oeko-works.de
2004 - De DGB deed een aanbeveling bij de Ierse EU-voorzitter om dit programma in een Europees groei- en werkgelegenheidsinitiatief te implementeren. Met de steun van alle Europese vakverenigingen (ETUC), milieu-NGO´s (EEB) en het Europees Sociaal Platform op de Europese conferentie van Dublin. •
Succesvolle aanbeveling in 2006 door de DGB aan de Duitse overheid om het programma te integreren in het beleid voor het Duitse EU-voorzitterschap in 2007. •
Op de EU-lentetop in maart 2007 werd het geïntegreerd in zowel het actieplan energie-efficiëntie van de EU-Commissie als in het energiebeleid van Europa. •
Momenteel is de EU-energie-efficiëntierichtlijn overgeheveld naar de Duitse nationale wetgeving en die van alle EU-lidstaten •
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
15
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Globale „ Alliantie voor Werk en Leefmilieu“ •
Energie-efficiëntie van gebouwen is ook interessant voor andere landen omdat klimaatbescherming, energiebesparing en -eerst en vooral- nieuwe groene arbeidsplaatsen wereldwijd nodig zijn, vooral op dit moment om de economie te stimuleren als antwoord op de globale financiële crisis.
•
2007 – Succesvolle aanbeveling van de DGB aan de Duitse overheid om het programma te integreren in het beleid voor het Duitse G8voorzitterschap.
•
Eind 2008 – Aanbeveling van de DGB aan de Duitse overheid om een pakket economische stimuli (waarin het programma inbegrepen was) te ontwikkelen om bijkomende investeringen in energie-efficiëntie van gebouwen voor groene arbeidsplaatsen te ondersteunen, omdat de globale financiële crisis de echte economie begon aan te tasten door een vermindering van de productie, export en vraag, gevolgd door een dramatische toename van de werkloosheid.
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
16
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Groei en werkgelegenheid versterken tegen de financiële crisis door energie-efficiëntie van gebouwen •
Economische stimuli – pakket 1: voor 2009, 2010 en 2011
December 2008: beslissing Duitse overheid: ongeveer 30 miljard €, waarvan 4,4 miljard € steun voor investeringen in de energie-efficiëntie van gebouwen via de KfW-bank door kredieten aan lage intrestvoeten. •
Economische stimuli – pakket 2: voor 2009, 2010
Februari 2009: beslissing Duitse overheid: ongeveer 50 miljard €, waarvan 6,5 miljard € voor steun aan investeringen in energie-efficiëntie van gebouwen voor federale staten en locale overheden (b.v. scholen, kinderdagverblijven en universiteiten).
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
17
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Resultaten verwacht voor de komende jaren •
De financiële steun aan energie-efficiëntie van gebouwen door pakketten economische stimuli 1 en 2 is ongeveer 3 + 6,5 miljard € = 9,5 miljard € voor 2009 en 2010.
•
De effecten van het programma kunnen bijna verdrievoudigen (4,7 miljard € in 2009 + 4,7 miljard € in 2010):
•
Renovatie van appartementen: van ≈ 300 000 naar ≈ 900 000 Creatie van groene jobs: van ≈ 200 000 naar ≈ 600 000 CO2-reductie in ton per jaar: van ≈ 1 000 000 naar ≈ 3 000 000
• •
•
Voor Duitsland zijn dit uitmuntende resultaten die we verwachten in de strijd tegen de financiële crisis, werkloosheid, opwarming van het klimaat en energiebesparing.
•
Dit idee kan ook ontwikkeld worden door Belgische politici omdat we in beide landen soortgelijke problemen hebben.
www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
18
Arbeid & Milieu / ACW - Workshop: German Alliance for Work and Environment 27 augustus 2009, Alden Biesen, België
Dank u voor uw aandacht www.oeko-works.de
Dr. Werner Schneider, Confederation of German Trade Unions (DGB), Berlin, Germany
19
