De DRIEHOEK
De
HERFST 2013
DRIEHOEK Contactblad van de
Gereformeerde kerk Numansdorp Verschijnt vier keer per jaar voor de leden en andere belangstellenden
Inhoudsopgave: 1 2 3 4 5 5 7 8 10 12 12 13 14 14 17 19 20 22 22 23 25 25 26 27 28 33 33 34
Inhoudsopgave Van de Redactie In jouw handen Vanuit de Achterhakkers in Dordrecht Een nieuwe ouderling In memoriam, Dhr. M.J. Leijdens In memoriam, Mw. E.W. v.d. Meer-Dijkstra Mijnkerk.nl online kerk Ontkerkelijking: Nou en? Chirho - een spannende tekenfilm serie voor kinderen ZWO Kerk voor jou dienst 10 november Afsluiting Kindernevendienst Uit oude Driehoeken Dronkenmanverhalen Levenslust Vervroegd emeritaat Preek ergernissen Een zomer Psalm Enquête: Heilig Avondmaal in de kring Zeven waarden voor een gelovige omgang met de schepping Bijdrage voor de Driehoek Samenvatting van de kerkenraadsvergadering van 15 mei 2013 Kerkelijk Bureau / Mutaties Rooster kerkdiensten Informatie over redactie en kerk Heeft u nog iets te melden Greetje Dekker krijgt een lintje
Kopij voor de volgende Driehoek kunt u inleveren tot uiterlijk: 30 november 2013 Inleveren bij: Per e-mail of bij de redactieleden E-mail adres:
[email protected]
Pagina 1
De DRIEHOEK
HERFST 2013
VAN DE REDACTIE En zo belanden we na een mooie zomer ineens in de herfst. Zijn de dagen korter, het stort regent als dit stukje wordt geschreven. We moeten weer erg hebben in jas en paraplu. En nu maar hopen dat u voldoende zomerse energie heeft opgedaan om uw werk thuis of elders weer op te pakken. Het redactie team is ook alweer gestart, net als de inzenders van de kopij. Met elkaar maakten we de Driehoek die hier voor u ligt. Met blijdschap melden we u dat de oproep om de redactie te versterken succes heeft gehad. De voor ons kersverse ouderling Hans Brand wil graag met ons meedenken en meedoen om het blad tot een goed leesbaar geheel te maken. Fijn Hans je bent welkom. In deze Driehoek stelt Hans zich verder aan u voor. Gelukkig heeft hij zijn ambt aanvaard want u kunt ook lezen waar een ambtsdrager allemaal aan moet voldoen. En dat is niet mis. Ook wordt het vak van predikant op luchtige wijze belicht door dominee Wilschut Deze bijdragen hebben we uit de Driehoek van 1978 gehaald. Wat u verder zoal kunt lezen in ons blad zijn de vaste bijdrage van Predikant / ZWO/pastoraal team en zo meer. Wij vragen bij deze ook uw speciale aandacht voor het vragenformulier rond de avondmaalsvieringen. Natuurlijk hopen we op veel inzendingen en meningen over dit onderwerp. Verder natuurlijk weer nieuws uit het land, mooie verhalen en gedichten. Zoals u gewend bent is het weer een fijn blad om te lezen geworden. Mocht u iets missen in het blad of uw eigen bijdrage leveren, laat het ons horen. Veel leesplezier weer en tot ziens of horens.
De redactie
Kort verhaaltje Gelijkwaardig geschapen De vrouw werd geschapen uit de rib van de man, niet uit zijn voet om haar te vertrappen, niet uit zijn hoofd om haar meerdere te zijn, maar uit zijn zijde, om elkaars gelijke te zijn, onder de arm om haar te beschermen en aan de kant van zijn hart, om haar lief te hebben.
Pagina 2
De DRIEHOEK
HERFST 2013
IN JOUW HANDEN Uit Phil Bosmans ” Menslief, ik wens je vrede en alle goeds “ een vitamine voor het hart
Je bent gemaakt voor het geluk van je huisgenoten, vrienden en kennissen. Zij hebben je nodig, je goedheid, je glimlach, je hart. Ben je egoïst en heb je alleen maar een buik, dan ben je eigenlijk overbodig. Waarom leef je als je een last bent voor anderen? En misschien een last voor jezelf? Het is onmogelijk voor een egoïst gelukkig te zijn. Wees als een kind, eenvoudig, spontaan, vrolijk en content, wees geen vat vol problemen, maar lach gemakkelijk en wees stralend en open als een bloem in de zon. probeer elke dag opnieuw te houden van de mensen om je heen en in stilte de wonden te helen van hen die schreien en wanhopig zijn en ook van hen die hun leed verbergen onder make-up en een oppervlakkige glimlach. Schenk wat liefde aan hen die te weinig worden bemind. `t Is een wonder! Het geluk van de ander ligt in jouw handen. Hartelijke groet, Welma van der Ree
Pagina 3
De DRIEHOEK
HERFST 2013
VANUIT DE ACHTERHAKKERS IN DORDRECHT 30 juni jl.: Een gastvrij onthaal bij Wilna en Chris Wüst, mooi weer, een goede opkomst en fijne gesprekken: het kon niet beter op het eerste High Tea Afternoon Gesprek. Voor herhaling vatbaar en dat zullen we ook doen. Het is de bedoeling om dit in oktober a.s. weer te organiseren voor iedereen tussen de 25 en 50 jaar. Een uitnodiging volgt. Het thema voor het komende seizoen is ‘Met hart en ziel’. Rondom dit jaarthema zullen we weer proberen waar, wanneer en hoe we dit terug kunnen laten komen in activiteiten en/of diensten. En dan het Nieuwe Liedboek. Zaterdag 25 mei, 40 jaar na de introductie van het ‘Liedboek voor de kerken’ werd op feestelijke wijze het ‘Liedboek - zingen en bidden in huis en kerk’ gepresenteerd. Helaas kon ik er niet bij zijn, omdat ik in dat weekend ging verhuizen, maar het schijnt een indrukwekkende geheel te zijn geweest. We kunnen nu spreken over het ‘oude’ liedboek uit 1973, en het ‘nieuwe’ liedboek van 2013. Wat is er nieuw aan het Liedboek (2013)? Dat is verbonden met de woorden: vernieuwing, verbreding en verandering. Vernieuwing: sinds 1973 zijn er veel nieuwe liederen verschenen. Verbreding: de kerken zijn sinds 1973 veelkleuriger geworden. Die diversiteit vraagt niet alleen om nieuwe liederen, maar ook andersoortige liederen. Voor niet ieder lied in het nieuwe Liedboek is het orgel het meest geëigende begeleidingsinstrument, piano, gitaar of band ligt voor bepaalde liederen eerder voor de hand. Verandering: de vorm van kerkdiensten (de liturgische praktijk) is sinds 1973 veranderd. Steeds meer werd gebruik gemaakt van liederen uit de Rooms-Katholieke traditie, Taizé en Iona. Dat bracht andere zangvormen met zich mee. Kortom, wat mij betreft is het Nieuwe Liedboek een juweeltje geworden en tussendoor zijn ook teksten te vinden voor bezinning of gebed. We kunnen voorlopig wel weer even vooruit. Op zondag 6 oktober a.s. zal de dienst in het teken staan van het Nieuwe Liedboek. Het is fijn dat er zich inmiddels al mensen hebben opgegeven om wat nieuwe liederen in te studeren. Vriendelijke groet, Marjo den Bakker
Pagina 4
De DRIEHOEK
HERFST 2013
EEN NIEUWE OUDERLING Daar sta je dan, voor in de kerk, en de dominee bevestigt je opnieuw in het ambt van ouderling. Het gaat snel en niet alles dringt direct tot je door. Na de dienst wordt je door de gemeente gefeliciteerd, Gods zegen en veel sterkte toegewenst. Achteraf lees je nog eens na waarop je nu eigenlijk ‘ja, van harte’ hebt gezegd en besef je dat ouderling zijn een hele verantwoordelijkheid is. Maar eerst wil ik hier, in de Driehoek, mij nog eens voorstellen. Ik ben Hans Brand, geboren in 1946 en getrouwd met Anneke sinds 1971. Wij hebben twee kinderen, Marcel en Sandra, die niet meer thuis wonen. Ik heb tot 2010 gewerkt als verkoopleider bij een technisch bedrijf en geniet nu van mijn pensioen. Dit betekent dat ik nu wat meer tijd heb voor het ambt van ouderling dan tijdens mijn eerste periode (2004 -2009) binnen de Hervormde Kerk van Numansdorp. In 2011 zijn wij overgestapt naar de Gereformeerde Kerk, een stap waar we goed over hebben nagedacht en een warm gevoel bij hebben. Als ouderling help ik bij de opbouw van de gemeente, de herderlijke roeping (het pastoraat) en heb ik een taak bij kerkdiensten. Ik wil dat van harte doen vanuit mijn geloof in Jezus Christus en overeenkomstig de orde van de kerk waarbij ik met een “ja, van harte” heb beloofd het ambt trouw te bedienen met liefde voor de gemeente en in opdracht en onder de zegen van God. Ik wil, samen met de bezoekmedewerkers, een aanspeekpunt zijn voor iedereen in de mij toegewezen wijk ‘west’ en wil u vragen vrijmoedig contact met mij op te nemen als er iets is waarover u wilt praten. Mijn telefoonnummer is 652246 of mobiel 0653110281. Hans Brand Ouderling wijk ‘west’
IN MEMORIAM De heer M.J. Leijdens Overleden op 11 juli 2013 in de leeftijd van 93 jaar Lieve Pa, Pa, zo spraken we hem als zijn kinderen denk ik allemaal aan. Dat paste ook wel. Pa dat klinkt lekker sterk. En sterk was hij, geen fysieke tegenslag kreeg hem eronder. Anders kan je ook geen 93 jaren oud worden zal hij gedacht hebben. Dit ondanks de hinderlijke, steeds aanwezige suikerziekte en de bij de leeftijd horende fysieke ongemakken. Om dat te bereiken moet je wel je mannetje kunnen staan.
Pagina 5
De DRIEHOEK
HERFST 2013
Zo vocht hij zich ook een weg op de maatschappelijke ladder, bij wijze van putjesschepper tot de functie van opzichter bij de dienst gemeentewerken te Rotterdam. Over die werkzaamheden kon hij met trots vertellen. Het mooist waren de verhalen waarin hij glorieerde door zijn creativiteit en vindingrijkheid. Pa was een beetje het type self-made-man. Naarmate de jaren verstreken waren wij niet te beroerd om de inmiddels meerdere keren gehoorde verhalen, bij een volgende gelegenheid nogmaals met dezelfde interesse te beluisteren. Persoonlijk vond ik dat wel prettig, want niet alle informatie bleek zo nu en dan aanwezig in mijn geheugen. En wat is er nou mooier dan een vader die vol overgave kan vertellen. Wij wisten ook wel dat een woordje of zinnetje geuit hem erg op weg kon helpen, om maar eens van wal te steken. Pa had een eigenschap die hem sterk overtuigde van zijn eigen gelijk. De self - made - man die hij in zijn werk was kon je terugvinden in zijn kijk op de wereld. Hij liet zich echt niet van de wijs brengen als iemand een andere mening was toegedaan. Sommigen zouden dat wellicht de benaming “koppigheid” willen geven. Niet Pa, hij geloofde rotsvast in zijn overtuiging en was daar ook zeer trouw in. Hij bezag de wereld zo als hij was, zoals hij hoorde te zijn en zoals hij altijd zou zijn. Kortom geen speld tussen te krijgen. Door de jaren heen verbleef Pa meerdere keren in het ziekenhuis. Hij had er een gegronde hekel aan. En het vertrouwen in artsen en verplegend personeel werd door hem met gezond argwaan bekeken. Het kon echter gebeuren dat hij van de mensen die hem bezochten, met de voor hem karaktervolle zin “jullie kunnen nu wel gaan”, afscheid nam. Alles was dan kennelijk besproken en vaak was het gedaan met de energie. Ja, dan ging je natuurlijk ook, want Pa had toch wel een natuurlijk over wicht in zijn uitlatingen. Gelukkig wisten we dat hij dan ook de batterij weer kon opladen. Het gegeven dat zijn gehoor achter uitging met het stijgen der jaren, bracht hem wel eens in een isolement. Als er teveel mensen gelijktijdig in gesprek waren kon hij het niet meer goed volgen. Aan moe vroeg hij dan of er nog nieuws bijzat als ze weer samen waren. Afgelopen week, tijdens het bezoek in het ziekenhuis zag ik Pa, vechtend met zijn lichaam, hij had het erg zwaar. De sterke man van weleer was veranderd in een man met slechts zijn gevoel en emoties. Ik vertelde dat ik met hem te doen had, tussen het hoesten door sprak hij, ja, dat helpt alleen niet. Toen ik hem bedankte vanwege een schenking die hij en moe onlangs gaven, brak hij. Hij had liever wat meer kunnen geven, toen de kinderen nog thuis woonden en de behoefte noodzakelijker was. Hij vertelde dat Wim en Sjaak een kwartje kregen om te besteden op de paardenmarkt, wel met een advies erbij natuurlijk. Ze moesten eerst maar eens even heen en weer lopen, om een juiste keuze te bepalen, waaraan het kwartje besteed zou worden. Samen met moe dronk hij dan wel een kopje koffie thuis. We waren beide emotioneel en keken in elkaars betraande ogen. Alles was terug gebracht naar het hier en nu. Pa was zeer verrast toen moe bij hem op bezoek kwam. Zijn ogen lichten op en je zag de blijdschap om haar aanwezigheid. We lieten ze samen zijn en Pagina 6
De DRIEHOEK
HERFST 2013
toen we terug kwamen had Pa zich van de stoel naar het bed verplaatst. Om dichter bij zijn vrouw te kunnen zijn, ondanks zijn dodelijke vermoeidheid. Daar zaten ze dan één en zeventig jaar samen als man en vrouw. Wat mooi om daar getuige van te mogen zijn geweest. Het zal niemand verbazen dat Pa daarna zei “jullie kunnen nu wel gaan”. Hij was leeg, klaar en in het besef dat dit gevecht niet te winnen was. Diezelfde avond brak de tijd aan, om zelf maar eens te gaan. Begraven in de aarde Bevrijd van al het aardse Moeder aarde zal je omhullen Leg je lichaam nu maar neer Dag Lieve Pa Opgetekend en uitgesproken tijdens de begrafenisdienst door zijn zoon Theo.
IN MEMORIAM Elizabeth Wilhelmina van der Meer-Dijkstra *6 maart 1923 †31 juli 2013 Op 31 juli 2013 is op 90 jarige leeftijd van ons heengegaan onze zr E.W. van der MeerDijkstra. Of zoals de kinderen op de rouwbrief schreven: “Dankbaar dat wij haar zo lang in ons midden mochten hebben, geven wij u bedroefd kennis dat door haar Here is thuisgehaald onze zorgzame moeder, schoonmoeder, lieve oma en overgrootoma: Elizabeth Wilhelmina van der Meer-Dijkstra sinds 15 augustus 1985 weduwe van Jan van der Meer.” met daarboven nog de bijbelwoorden: “Geloof, hoop en liefde, maar de meeste van deze drie is de liefde” Door ruimhartige liefde werd zij gedreven. Zij was een doener in het geloof, heel erg zorgzaam, de daad bij het woord, alsof ze het uit zijn eigen mond had gehoord die onvergetelijke woorden van Jezus: “Inzoverre ge dit (naakten kleden, zieken verzorgen, gevangenen bezoeken, hongerigen en dorstigen voeden) aan één van deze mijn minste broeders of zusters hebt gedaan, hebt ge het Mij gedaan. Ga in tot het Koninkrijk van mijn Vader” (Mt 25) Met hart en ziel gaf ze zich met name voor haar gezin. Maar wat heeft ze daarin wat mee moeten maken… Eerst het jammerlijke overlijden van Ritske, toen het verlies van haar man, en tenslotte dat haar liefste dochter Anny het moest afleggen tegen die slopende kwaal die kanker heet. Toch heeft ze moedig en dapper het leven telkens weer op kunnen pakken: Naast de liefde en zorg van haar geliefde kinderen, klein- en achterkleinkinderen, en van vrienden, buren en kennissen, zal haar geloof en het geloofslied haar daarbij tot Pagina 7
De DRIEHOEK
HERFST 2013
steun, troost en hulp geweest zijn. Want ze wist er is een goede Herder die zijn schapen kent, die mij kent, die zijn leven ook voor mij uit liefde heeft gegeven. Zo was het voor haar helemaal waar het bijbelwoord uit 1 Cor 13, 13: “Ons resten geloof, hoop en liefde, deze drie, maar de grootste daarvan is de liefde.” Vanuit deze woorden van de apostel Paulus hebben we op maandag 5 augustus haar leven en sterven in Heer herdacht in een goed bezochte Afscheidsdienst in 'De Hoeksteen'. Aansluitend hebben we haar ten eeuwige ruste gelegd in het familiegraf op de hof aan de Hallinxweg. Sterke de Eeuwige haar achterblijvende kinderen, klein- en achterkleinkinderen en allen die haar zullen missen…
MIJNKERK.NL: ONLINE KERK voor mensen buiten de kerk
Achter de schermen is de afgelopen maanden hard gewerkt aan de internetkerk. 'Mijn Kerk' is de naam van deze aanvulling op alles wat kerkelijk Nederland al te bieden heeft. 'Mijn Kerk' is de zesde pioniersplek van de Protestantse Kerk naast de andere pioniersplekken die staan op plaatsen waar geen kerk meer is of waar nog geen kerk is, van Nijkleaster in Jorwerd tot Kop van Zuid in Rotterdam. Op internet is natuurlijk al enorm veel christelijke inspiratie te vinden, maar nog niet eerder stichtte een landelijke kerk een internetkerk. De kerk is te vinden op www.mijnkerk.nl en op Facebook: www.facebook.com/mijnkerk. Met de naam 'Mijn Kerk' willen we duidelijk maken dat het de kerk is van degene die deze kerk bezoekt. Er zijn geen voorwaarden: jij bent welkom zoals jij bent en wanneer jij wilt. In de naam klinkt ook iets door van het lied 'Hier' van popgroep BL0F: 'Hier ben ik veilig, hier ben ik sterk, hier ben ik heilig, dit is mijn kerk.' Moderne burgerij Mijnkerk.nl is er voor iedereen. Toch hebben we een speciale doelgroep op het oog: de moderne burgerij. Marktonderzoeksbureau Motivaction heeft de Nederlandse samenleving ingedeeld in acht verschillende groepen, zogenaamde mentality groups. Van die acht groepen blijkt de kerk vooral aansluiting te hebben bij twee groepen: de traditionele burgerij en de post-materialisten. Grote kans dat u als lezer van Kerkinformatie bij een van deze twee groepen hoort. Met mijnkerk.nl mikken we voornamelijk op de moderne burgerij, de grootste groep van de acht mentalitygroepen: ongeveer 22 procent van de Nederlandse samenleving valt hieronder. Deze groep moderne burgers heeft een zwakke band of geen band met de gewone kerk. Deze groep zoekt bevestiging en houvast. Deze groep is actief op internet, maar vaak wel met de nodige voorzichtigheid. De uitdaging van ons als redactie of 'kerkenraad' van Mijn Kerk is om teksten, beelden en filmpjes te bieden waar deze mensen door geraakt worden en/of troost vinden, en waar ze op kunnen reageren. De 'kerkenraad' bestaat uit communitymanager ofwel 'koster' Bram Dijkstra-Geuze, webredacteur ofwel 'ouderling' Adrie Stemmer, en mijn persoon als 'dominee'. We hebben allemaal op onze eigen wijze ervaring met communicatie, kerk en internet. We vinden het een uitdaging om zodanig te schrijven over het Pagina 8
De DRIEHOEK
HERFST 2013
alledaagse leven en een link met Bijbel en geloof te leggen dat mensen erdoor geïnspireerd worden. We geloven dat sociale media ook echt sociaal zijn. Mijn Kerk is dus niet bedoeld en opgezet om de kerkgangers, ambtsdragers en predikanten te bereiken. We proberen daar in ons taalgebruik en onderwerpkeuze op te letten. We proberen dus niet u, lezer van Kerkinformatie, te bereiken. Wel hopen en geloven we dat Mijn Kerk u kan helpen bij het bereiken van kerkleden die niet (meer) actief kerkgaand zijn. Laat bij een huisbezoek gerust de tip achter dat men Mijn Kerk kan bezoeken! Wat gebeurt er nu al? We zijn al een paar maanden actief op Facebook en hebben daar ruim 530 'likes', dat wil zeggen mensen die ons leuk vinden en volgen. Vier keer in de week 'posten' we een tekst met foto, filmpje of link. Na de vondst van de gedode broertjes Ruben en Julian werd niet alleen de kerk in Cothen opengezet, maar werden ook kaarsjes aangestoken in Mijn Kerk. Geregeld steken we een kaarsje aan voor de bezoekers van Mijn Kerk. Zo ook tijdens het hemelvaartweekend. Een vrouw reageert: 'Dank je wel voor het kaarsje. Het is voor mij een erg moeilijk lang weekend. Ik mis mijn man die vorig jaar is gestorven en ik mis mijn familie.' We zien in de statistieken dat het aantal bezoekers stijgende is. In de week dat we dit schrijven, begin juni, bereiken we 14.000 mensen per week. Inspiratie en ontmoeting Wat kan er straks op de website? Vanaf 1 juli is de website www.mijnkerk.nl actief. Bezoekers kunnen dan 'blogs' (artikelen) over actuele onderwerpen vinden, een geluksmoment delen (en lezen over dat van anderen), vragen om gebed of online een kaars aansteken. Ook zullen wekelijks filmpjes gedeeld worden met daarin een korte 'preek': bekende en onbekende Nederlanders delen wat zij geloven. We streven ernaar dat er zo een community, een gemeenschap ontstaat, waarin Mijn Kerk een betrouwbare en inspirerende plek wordt om te bezoeken. Ook zullen we waar mogelijk samenwerken en doorverwijzen naar lokale kerken en predikanten. Daarmee hopen we ook momenten te creëren om elkaar daadwerkelijk, 'in real life' zoals dat heet op internet, ergens in Nederland te ontmoeten. Onze hoop is dat de online kerk een bron van inspiratie en ontmoeting wordt voor mensen die niet naar een kerk gaan en een opstapje voor mensen die nog nooit in een kerk zijn geweest, en daarmee een aanvulling op al het mooie en goede dat onze kerken al te bieden hebben. Fred Omvlee internet pastor Protestantse Kerk Uit Kerkinfo
Pagina 9
De DRIEHOEK
HERFST 2013
ONTKERKELIJKING: NOU EN? Ontkerkelijking is geen geliefd thema. Begrijpelijk, want we praten liever over kerkplanting en gemeentegroei; dát inspireert. Maar het gesprek over de afkalving van kerkelijkheid is broodnodig, want zij laat diepe sporen na in kerk en samenleving. Piet Schelling Begin deze zomer trokken 125 mensen naar de Radbout Universiteit in Nijmegen. Zij namen deel aan een symposium met de uitdagende titel: 'Ontkerkelijking: nou en...?' In dit artikel mijmer ik wat over het thema van het symposium. Wie zich er verder in wil verdiepen, beveel ik van harte de gebundelde lezingen aan. Realistisch Secularisatie levert niet alleen verlies op. Zij spoort eveneens aan tot nieuwe wegen of tot het besef dat de kerkelijkheid veel goeds heeft gebracht. Maar vooralsnog raakt ons de ontkerkelijking. En het is reëel ervan uit te gaan dat zij zich nog even doorzet. Voelde zich in 1970 twee derde van de bevolking bij de kerk betrokken, veertig jaar later is dat slechts een derde. Een ontwikkeling die dagelijks voelbaar is in nagenoeg alle kerken. Zij veroorzaakt grote veranderingen: kerksluiting, vermindering predikantsformaties, verlies van invloed in de samenleving, afname van kader, enz. Die realiteit moeten we onder ogen zien. Dat weerhoudt ons ervan ontkerkelijking te bagatelliseren: 'Ach, er komt wel weer een moment dat de kerken vol zitten', of: 'Als we maar zus of zo gaan doen, dan komt het wel weer goed'. Voorlopig is er geen aanwijzing dat er een kentering ophanden is. Hoe in te spelen op dit doorgaande proces valt moeilijk te zeggen. De meningen daarover zijn veelduidig. Zo complex is het. Sociologisch onderzoek helpt ons de werkelijkheid onder ogen te zien en reikt ons informatie aan waarmee we beleidsmatig aan de slag kunnen. Sociologen behoeden ons ervoor dat we de kop in het zand steken. Gevolgen De gevolgen van ontkerkelijking zijn niet enkel voelbaar in de kerken. Kerken manifesteren zich namelijk evengoed in de samenleving, en wel op vijf terreinen. Het eerste: het vrijwilligerswerk. Het is bekend dat mensen die kerkelijk betrokken zijn naar verhouding veel vrijwilligerswerk doen. Nu de kerkelijke verbondenheid afneemt, zal ook de inzet voor vrijwilligerswerk verminderen. Verrassenderwijs wordt het gat dat ontstaat opgevangen door anderen, vooral hoogopgeleiden. De vraag is of deze groep dat gat blijft opvullen. Het tweede: het geven aan goede doelen. Mensen die actief in de kerk zijn, geven doorgaans ook verhoudingsgewijs meer aan goede doelen. Wat gebeurt er als die groep kerkelijk actieven kleiner wordt? Kortgeleden heeft het Nederlands Bijbelgenootschap zijn grote zorg uitgesproken over de afnemende inkomsten, mede door de ontkerkelijking. Het derde: de politiek. De ontkerkelijking werkt ook door in het stemgedrag van mensen. Kon een christelijk partij als het CDA jarenlang op een constante achterban rekenen, vandaag is dat helemaal niet vanzelfsprekend. Wat moeten confessionele partijen doen? Moeten zij duidelijker principes profileren om de christelijke achterban vast te houden of juist water bij de wijn doen om de breedte van de samenleving aan te spreken? Een waar dilemma. Het vierde: het christelijk onderwijs. Toen ik in 1976 als predikant begon, was de relatie tussen kerk en school vanzelfsprekend. De trits kerk-school-gezin was een eenheid. Door de ontkerkelijking is die drie-eenheid grotendeels verloren gegaan. Pagina 10
De DRIEHOEK
HERFST 2013
Christelijke scholen worstelen om hun identiteit inhoud en vorm te geven nu zij niet langer kunnen steunen op een brede christelijke achterban. Het vijfde gebied: de geestelijke verzorging. In toenemende mate zien we dat de geestelijke verzorging in instellingen (ziekenhuizen, gevangeniswezen, enz.) onder druk staat. Wat betekent de minimalisering van de geestelijke verzorging voor mensen in de knel? De gevolgen van ontkerkelijking voor de samenleving zijn groot. Dat besef kan ons droef stemmen. Maar tegelijkertijd zien we daarin dat christenen veel teweeg hebben gebracht: aandacht, hulp, saamhorigheid, verbondenheid, solidariteit! De kerk heeft kennelijk betekenis! Nou, en ... ? De titel van het symposium suggereert met Nou, en ... ? dat ontkerkelijking niet het einde van alles is. Ontkerkelijking zoals wij die in ons land kennen, valt min of meer te duiden als een crisis. Elke crisis, hoe naar ook, heeft kansen. In de eerste plaats brengt de bezinning op dit thema ons tot de vraag waar we als kerk willen staan. Ontkerkelijking stimuleert bezinning leidt in de regel tot verhoging van de kwaliteit van de gemeenschap. Wat zijn de kerntaken van de kerk in een samenleving die steeds minder vertrouwd is met het bijbelse gedachtegoed? Oud-minister Deetman wees tijdens de conferentie op twee sporen. Spoor één: op een eigentijdse wijze de bijbelverhalen uitdragen, want de kennis van de christelijke traditie is buitengewoon matig. Spoor twee: dienstbaarheid, want daar is groeiende behoefte aan nu mensen meer en meer op zichzelf aangewezen zijn. In de tweede plaats zijn we door vermindering van het aantal actieven in de kerk genoodzaakt keuzes te maken. We kunnen niet alles. Meer dan ooit is het nodig dat we prioriteiten stellen en de gaven binnen de gemeente daarop afstemmen, wat de kwaliteit van de gemeente ten goede komt. In de derde plaats ligt er voor de kerken de uitdaging om aansluiting te zoeken bij religieuze behoeften buiten de kerk. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat religieuze ouders meer investeren in de religieuze opvoeding van hun kinderen. Daarbij aansluiten zou het proces van secularisatie kunnen vertragen. In de vierde plaats valt misschien te leren van moslims. Tegen de verwachtingen in blijkt het moskeebezoek niet af te nemen onder de jonge generatie. Hoe dat komt is niet duidelijk. Misschien hangt het samen met het gevoel van groepen moslims, die zich in de samenleving uitgesloten en gestigmatiseerd weten. In de moskee vinden zij gelijkgestemden en zij horen nu ergens bij. Wat maken we als kerken daaruit op voor onszelf? Wat hebben wij te bieden aan netwerken en sociale waardering? Zijn we in staat dit element - het gevoel dat je erbij hoort en belangrijk bent - te verdiepen en versterken? In de vijfde plaats leert de ontkerkelijking ons af om vooral getalsmatig te denken. De oudere generatie is opgegroeid met dit denken. Zinnen als 'het was lekker druk' en 'mooi hè, we moesten stoelen bijzetten' is een patroon geworden, een norm. Daardoor ervaren we tegenovergestelde zinnen als 'wat was het weer mager' of 'weinig belangstelling' als een verlies. We zullen - met tal van bijbelse stemmen kleinschaligheid als heilzaam gegeven in ons denken moeten toelaten en meer met ons denken moeten verweven. Uiteindelijk gaat het steeds om die Éne! Uit: W&D
Pagina 11
De DRIEHOEK
HERFST 2013
CHI RHO - EEN SPANNENDE TEKENFILM SERIE VOOR KINDEREN Veel ouders zoeken naar eigentijdse manieren om geloofsopvoeding vorm te geven. Daarom ontwikkelde JOP een website met hulpmiddelen bij geloofsopvoeding rondom de populaire animatieserie 'Chi- Rho'. De animatieserie 'Chi-Rho' (spreek uit: gi-ro) maakt kinderen van 8 tot 12 jaar op een eigentijdse en spannende manier bekend met de verhalen uit de Bijbel. De website www.chirho.nl sluit aan op het verhaal van de tekenfilmserie met filmpjes, knutselideeën en prikkelende vragen. Kinderen kunnen de site zelfstandig bekijken of ouders kunnen de website bezoeken terwijl hun kinderen de tekenfilms bekijken. De website is opgezet als responsive website, zodat de site zich aanpast aan het apparaat waarop de website wordt getoond. Zo gedraagt de site zich op smartphone of tablet als app. Bekijk de website: www.chirho.nl. Oecumenisch leesrooster 2013-2022 Vanwege de Raad van Kerken werd een nieuw oecumenisch leesrooster opgesteld voor negen jaar. Zie voor nadere bijzonderheden: www. raadvankerken.nl
ZWO Wij vermelden het nog maar eens: Gebruikte maar nog wel goede kleding, postzegels, kaarten en oude mobieltjes zijn voor de zending nog steeds welkom. Lever de kleding in bij de bekende personen en vul de bus bij de ingang van de kerk met postzegels, kaarten en mobieltjes. Alvast weer bedankt. Zondag 13 oktober (werelddiaconaat) met voorganger Ds. Jaspert Slob De tweede collecte in deze dienst is bestemd voor Uganda. Steun een vrouw met pit. In deze collecte staat het werk van Kerk in Actie partner NECPA in Uganda centraal. Veel mensen in Uganda proberen hun leven weer op te bouwen na jarenlang geteisterd te zijn geweest door gewelddadige conflicten. Ze keren weer terug naar hun geboortegrond, maar treffen daar vaak een puinhoop aan. NECPA (North East Chili Producers Association) leert de bevolking chilipepers te verbouwen, te drogen en te verkopen. Chilipeper is een sterk gewas, een pittige smaakmaker en bron van vitamine C. Een mooi voorbeeld is Grace, die met haar man en 5 kinderen in een dorp in NoordUganda woont. Met hulp van NECPA heeft ze geleerd om de chilipepers te verbouwen. Met de verkoop van de pepers verdient ze nu voldoende om de oudste kinderen naar school te laten gaan en kunnen ze sparen voor een os om meer land te kunnen omploegen. Langzamerhand krabbelt Grace op uit de armoede waarin ze leefde. Met de hulp van NECPA krijgen gezinnen in Noord-Uganda weer hoop op een betere toekomst. Kerk in Actie steunt NECPA van harte en heeft via NECPA al 10.000 gezinnen in Uganda kunnen helpen. Bericht van Kerk in Actie Met trots presenteren wij u de Kerk in Actie agenda: "de andere agenda" Deze agenda is er in plaats van de Missie-Zendingskalender. Voor Kerk in Actie is de Pagina 12
De DRIEHOEK
HERFST 2013
ander heel belangrijk. Kerk in Actie zet zich in voor recht en gerechtigheid, voor mensen in nood, voor kwetsbare mensen en voor bevolkingsgroepen die over de rand dreigen te vallen of in de verdrukking komen en het niet meer redden. Kerk in Actie vecht voor een wereld die duurzaam is, zonder armoede, honger, oorlog en onrecht. In de agenda komen deze onderwerpen naar voren. U vindt er tips voor een duurzaam leven en het omzien naar de ander. Elke week wordt u geïnspireerd door een spreuk of bijbeltekst. Ook beschrijven wij een aantal bijzondere projecten als voorbeeld van wat Kerk in Actie wereldwijd doet. De agenda heeft een moderne en frisse uitstraling. De agenda kost € 9,95 Heeft u belangstelling? Zie voor meer informatie: www.kerkinactie.nl/andere agenda. Vuurtorenwachter Wachter in je hoge toren met het uitzicht op de zee, zie de schepen die daar varen met hun wel en wee. Volgeladen gaan de boten, ieder met zijn eigen vracht. Volg ze wachter,volg ze allen, weldra valt de nacht. Zend vanuit je glazen koepel gouden stralenbundels uit, want er gaat een schip verloren waar de zee zich sluit. Wachter in de Hoogste Toren wenk de schepen met uw Licht. Wijs ze allen in het duister, waar de Haven ligt. Met vriendelijke groet namens de ZWO Ton Hoffers
KERK VOOR JOU DIENST 10 NOVEMBER Op zondagmiddag 10 november hopen wij een Kerk Voor Jou dienst te organiseren in de Gereformeerde Kerk. Jacintha, Welma en ik zijn al vroeg begonnen met de voorbereidingen. Als thema (onder voorbehoud) hebben we gekozen social media. Dominee Evert van der Veen zal de dienst leiden. De praiseband Worship uit Rotterdam zal de muzikale begeleiding verzorgen. Ze waren eerder dit jaar te gast in de Hervormde Kerk. Wij hopen weer op een mooie dienst, waarin de verkondiging van het evangelie centraal zal staan. Noteer u en jij 10 november alvast in de agenda? Graag tot ziens! Commissie Kerk Voor Jou Constant Barendregt
Pagina 13
De DRIEHOEK
HERFST 2013
DE AFSLUITING VAN DE KINDERNEVENDIENST Alle kinderen hadden een uitnodiging gekregen om gezellig naar de afsluiting te komen op zondag 14 juli. En wij als leiding hoopten weer op een mooie zonnige dag, zodat we lekker buiten konden zijn en ons “Natweer-programma” niet tevoorschijn hoefden te toveren. Er werden allerlei spelletjes voor ze uitgezet zoals: Spijkerbroek hangen, Olifantenvoetbal, Touwtrekken, Cake versieren en Bal-estafette. En ja hoor...het weer was perfect! Het blijft altijd leuk om te zien als de kinderen fanatiek hun best doen om te winnen, als ze plezier maken met elkaar en als ze elkaar helpen. Ook namen we dit seizoen afscheid van een aantal kinderen: Jelle v.d. Graaf, Jacco Stehouwer, Elianne Cazander, Yara Mesman, Paul Sieben en Govert Beekman. Gelukkig blijven ze allemaal betrokken bij de kindernevendienst door ons om de beurt op zondag te helpen. Helaas moesten we ook afscheid nemen van leiding, maar gelukkig komen Desiree Bloem en Rianne v.d. Hoek onze groep versterken. Het nieuwe seizoen is alweer van start en we gaan komende periode weer met veel plezier aan de slag met de voorbereiding voor het Kerstproject! Anita Prooi, Judith v. Oeveren, Janine Lodder, Desiree Bloem, Rianne v.d. Hoek en Lenny v. Velzen
Kort verhaal De mees en de duif ‘Zeg, hoeveel weegt een sneeuwvlok,’ vroeg een mees aan een wilde duif. ‘Minder dan niets,’ gaf die ten antwoord. ‘Dan moet ik je een merkwaardig verhaal vertellen,’ zei de mees. ‘Ik zat op een tak van een den, dicht bij de stam toen het begon te sneeuwen. Niet hevig, met stormgeweld, nee, als in een droom, zonder geluid, zonder gewicht. Daar ik niets beters te doen had, begon ik de sneeuwvlokken te tellen die op de twijgen en naalden van mijn tak vielen en daaraan bleven hangen. Het waren er op de kop af drie miljoen zeven honderd een en veertig duizend vijftig. Toen de drie miljoen zeven honderd een en veertig duizend en een en vijftigste vlok omlaag kwam,- minder dan niets zoals je zegt- brak de tak af.’ Daarop vloog de mees weg. De duif die sinds de dagen bij Noach gespecialiseerd was in vragen rond vrede en gerechtigheid, bleef zitten en dacht na. Na enige tijd zei hij bij zichzelf: ‘misschien ontbreekt er nog maar één enkele stem van één enkel mens om de wereld van aanschijn te veranderen, om de vrede te verwerkelijken.’ Marcus 2, 1-12 • Kan één echt het verschil maken tussen “vrede” en “oorlog”? Hoe maakt Jezus het verschil?
UIT DE OUDE DRIEHOEKEN Ook in deze Driehoek willen we iets terug laten komen uit de allereerste Driehoeken. Jaren terug , maar…… lees het zelf!
Pagina 14
De DRIEHOEK
HERFST 2013
Pagina 15
De DRIEHOEK
HERFST 2013
Pagina 16
De DRIEHOEK
HERFST 2013
DRONKENMANVERHALEN De Bijbel spreekt genuanceerd over drankgebruik en weet van de vloek en van de zegen. Ik zet in bij de zegen. Piet Schelling Een joodse legende vertelt over een man die al zijn huisraad verkocht om wijn te kopen. Zijn zonen zagen dat en zeiden tegen elkaar: 'Als dat zo doorgaat, zal vader ons niets nalaten.' Om dat te voorkómen voerden zij hem dronken en legden hem daarna in een grot. De dag daarop besloot de koning dat iedereen over zijn bezit belasting moest betalen. De wijnhandelaren van de streek voelden daar niets voor en verborgen hun wijn in dezelfde grot, niet wetend dat daar de dronken man lag. Toen hij uit zijn roes ontwaakte zag hij de wijnzakken en begon te drinken, totdat hij in slaap viel. Na drie dagen zeiden de zonen: 'Zullen we gaan kijken hoe het met onze vader is?' Zij gingen en vonden hem met een wijnzak aan zijn mond. Ze zeiden: 'Zelfs hier laat de Schepper hem niet in de steek door hem van drank te voorzien.' Nu ze zagen dat de hemel hem gunstig gestemd is, gaven zij om de beurt hun vader dagelijks voor één dag wijn. Gevoelig God die de dronkaard wijn geeft - is zo'n vertelling niet riskant? Immers, er bestaat zoveel leed vanwege drankmisbruik. Is het verantwoord het genot van drank positief te duiden? Daar komt nog iets bij. In de gereformeerde cultuur - waar mijn wortels liggen – bestond een innige relatie tussen zonde en drankmisbruik. Regelmatige cafébezoekers werden kroeglopers genoemd en over dronken mensen werd afkeurend het hoofd geschud. Toen ik in mijn jongelingschap tijdens het stappen wel eens te veel gedronken had, voelde ik me de dag erna schuldig. Dat schuldgevoel versterkte door de suggestie van mijn grootvader dat de kater die mijn lijf teisterde door de Schepper bewust ontworpen was om drankzuchtigen tot bezinning te brengen. De zegen van wijn In de Bijbel vloeit de wijn rijkelijk. Wijn gold in het oude Israël naast brood en olie als een hoofdvoedingsmiddel. Wijn hoorde bij het leven; ja, het goede leven. De bijbelschrijvers prijzen de wijn als gave van God en brenger van vreugde. Met het drinken van wijn eert de mens de Schenker ervan. 'Drink de wijn van de aarde en je proeft van de hemel' zou als motto niet misstaan. De Prediker verbindt het drinken van wijn met het genieten van het leven. De trits wijn-genat-God spreekt haast vanzelf. En zegt de Psalmist niet dat de Eeuwige met de gave van wijn het hart van de mens vrolijk maakt (Ps. 104: 14)? Welnu, grijp die kans als die zich voor doet. Het drinken van een glas wijn is in essentie een vorm van danken. Een uiting van hemelse levenslust. Dronkenmanverhalen In de Bijbel staan een paar opmerkelijke verhalen over dronken mannen. Allereerst Noach. Na de ramp breekt er een nieuwe tijd aan. En Noach wordt na de vloed wijnboer. Hij plant een wijngaard, zegt de verteller (Gen. 9:20). Een belangrijk moment. In plaats van overtollig water als beeld van ellende en levensdreiging komt er overvloeiende wijn als teken van geluk en levensvreugde. Noach verbeeldt die ommekeer fantasierijk door zich zat te drinken. Gelet op de tegenstelling tussen Pagina 17
De DRIEHOEK
HERFST 2013
watervloed en wijngaard, is zijn dronkenschap een verbeelding van hoop. Er is het verhaal van Lot (Gen. 19:30-38). Ook hier stappen we het verhaal in na een ramp: Sodom, de woonstad van Lot en zijn gezin, is verwoest. Lot en zijn beide dochters zijn ontsnapt aan de catastrofe. Maar de dochters worden tot wanhoop gedreven, nu er voor hen geen man beschikbaar is om een kind te verwekken. Want leven zonder nageslacht is in die dagen geen leven. De enige man die hen zwanger kan maken is vader Lot. Daarom voeren ze hem dronken om vervolgens onopgemerkt bij hem in bed te kruipen. Beide dochters werden zwanger van hun vader. De verteller laat zich niet kritisch uit. De dronkenschap heeft tot doel de jonge vrouwen zwanger te maken. Door het verwekte kind gaat de toekomst voor de vrouwen open. De twee vrouwen gaan tot het uiterste om de hoop levendig te houden. Over levenslust gesproken! En dan Judit. Zij is in het gelijknamige boek de tegenspeelster van generaal Holofernes, die Jeruzalem met de ondergang bedreigt in opdracht van koning Nebukadnessar. Judit smeedt een macaber plan om de generaal en daarmee zijn leger te grazen te nemen. Ze maakt zich aantrekkelijk, en wil met die verleidelijke gedaante de generaal ontmoeten. Hij trapt in de val en nodigt de prachtige vrouw uit voor zijn feest. Als hij haar schoonheid ziet, raakt hij zo opgewonden, dat hij die avond meer drinkt 'dan hij ooit in zijn leven op één dag gedronken had' (Jud. 12:20). 's Nacht valt hij stomdronken in bed. Alleen Judit is nog bij hem. Dan slaat ze toe en hakt zijn hoofd af. De generaal is dood, de vijand verslagen! In dit spannende verhaal vervult dronkenschap het scharnierpunt naar de toekomst voor mensen in nood. Geen negatief woord over de drank en over de daad van Judit. Anders is dat bij David die luitenant Uria dronken voert om hem kwetsbaar op het slagveld te maken, zodat hij Uria's vrouw kan nemen. Ook hier een keer- punt, maar met neergang, want een moord tot bevrediging van de eigen lust, breekt de toekomst juist stuk. Eenmaal per jaar Poerim is in het jodendom een uitbundig feest. Op dat feest viert men de bevrijding van het joodse volk uit de klauwen van de brute Haman. Er zijn die dag geen verplichtingen. Nou ja, min of meer één verplichting: uitbundig eten en drinken. De wijn stroomt. Het leven spat van die dag af. Op die dag mag je dronken worden. In de Talmoed, een joods commentaar, zegt een rabbi: 'je moet zoveel drinken dat je het verschil niet meer weet tussen goed en kwaad'. Er zijn momenten om je mee te laten voeren door de drank om te vieren of om te vergeten. Je laat je vollopen omdat je viert dat je lééft en vrij bent. Of om vandaag het verschil tussen gisteren en morgen te markeren of om te vergeten, voor even. Die vreselijke drank Dronkenschap als oase om even op adem te komen. Niet herinnerd worden aan dat ene, onverteerbare. Daar brengen we wel begrip voor op. Maar drankmisbruik heeft ook een heel andere kant als het structureel is. Dat maakt slachtoffers: vernielde levens, gebroken relaties, gezinnen die onherstelbare barsten oplopen. Dat wisten de leraren van Israël en de apostelen van Christus ook. Zij waarschuwen dat zulk drinken uiteindelijk geen levenslust brengt, maar levenslast. Met alle gevolgen van dien. ,.. Uit: W&D
Pagina 18
De DRIEHOEK
HERFST 2013
LEVENSLUST Levenslust is 't ware leven, Is het liefelijkste goed, Dat de lachende aard kan geven Van haar weelde en overvloed. 't Is geen trek der dwaze zinnen 'tjonge leven te beminnen: Levenslust is levenskracht; Levenslust is vrolijk strijden, Hopend en geduldig lijden Is een kinderlijk verblijden, Dat den Hemel tegenlacht. Maar om 't leven wel te smaken, Dient daar nog een hoger gloed In de vrome borst te blaken: Vaste, kalme stervensmoed! Wie geen moed heeft om te sterven: Zal den moed tot leven derven: Steeds gaapt de afgrond aan zijn voet. Om langs rozen" mij te leiden, Om mijn leger zacht te spreiden, Als dit minnend hart moet scheiden, Geef o God! geef mij die beiden: Levenslust en stervensmoed. Je sterft zoals je hebt geleefd, hoor je mensen weleens zeggen. Voor Peter de Génestet (1829 - 1861), dichter en remonstrants predikant, lagen levenslust en stervensmoed dicht bij elkaar. Niet zo vreemd als je zijn biografie kent: zijn ouders zijn al zo jong overleden, dat hij opgevoed wordt door familie. Hij verliest zijn vrouw en zoontje aan TBC en sterft zelf al op zijn eenendertigste aan deze ziekte. Leven en sterven hoorden bij elkaar in het korte leven van de Génestet. In 2011 verscheen een boek over het leven van De Génestet, met gedichten en een preek ter gelegenheid van zijn 150e sterfdag: Peter de Génestet. Levenslust en stervensmoed. Ja, wat is levenslust zonder stervensmoed. God, geef mij die beiden! Een verzuchting die ons ook nog past. Hester Smits
Pagina 19
De DRIEHOEK
HERFST 2013
VERVROEGD EMERITAAT Ineens werd ik de “vrouw van …”. Predikanten die moeten stoppen vanwege allerlei tegenslag, verdwijnen vaak in de anonimiteit. Wat overkomt hem of haar? Dominee Hanny Langebeeke, gestopt vanwege MS, geeft een impressie. Hanny Langebeeke En Jezus ging alle steden en dorpen langs en leerde in hun synagogen en verkondigde het evangelie van het Koninkrijk en genas alle ziekte en alle kwaal. Toen Hij de scharen zag, werd Hij met ontferming over hen bewogen, daar zij voortgejaagd en afgemat waren, als schapen die geen herder hebben. Toen zeide Hij tot zijn discipelen: De oogst is wel groot, maar arbeiders zijn er weinig. Bidt daarom de Heer van de oogst, dat Hij arbeiders uitzende in zijn oogst.' (Mattheus 9: 35-38, NBG 1951)
Hier zat alles voor mij in, het was de tekst bij mijn intrededienst: het goede nieuws over Jezus, Gods ontferming met mensen. Verkondiging in pastoraat en diakonaat, exegese, dogmatiek, ethiek, missionaire betrokkenheid, kortom: wat al niet? Meer dan genoeg om tot mijn emeritaat mee bezig te zijn. Toen ik twintig jaar geleden bevestigd werd als predikant dacht ik niet dat dat eerder dan de officiële leeftijd zou komen, ook al was het met MS niet ongewoon geweest daar wel mee te rekenen. Succesverhalen Natuurlijk kende je mensen die iets anders waren gaan doen na een aantal jaren predikantschap en heel gelukkig met de verandering waren en dat net zo goed als een roeping zagen zoals Luther elk beroep als roeping zag: de vrouw die nu haar boekwinkel had opgezet, die man die de politiek in was gegaan, die jongen die zijn draai had gevonden in de vakbond. Eigenlijk allemaal succesverhalen! Hoe het verdergegaan was met die man met die nare ziekte die net na zijn bevestiging al moest stoppen en die vrouw die in een psychose was geraakt en na een maandenlang ziekbed het predikantswerk niet meer op kon nemen, daar had je verder niets meer over gelezen. Je kon alleen maar hopen dat zij met hulp van professionals van de kerk of uit het werkveld of van andere mensen om hen heen ander werk of zinvolle bezigheden gevonden hadden. Waaróm? Maar toen kwam, na dertien jaar predikantschap, voor mij zelf het emeritaat. Het zou ingaan op 1 april en dat was geen grap. De eerste zeven jaar veranderde er nog niet eens zoveel. Als emeritus kon en mocht ik in mijn oude en bekende gemeente veel doen. We bleven er wonen omdat mijn man er bleef werken - we waren er samen beroepen - en ik kende de gemeenteleden natuurlijk. Op een enkele rare reactie na waren de mensen vol begrip. Wel kwam al snel de vraag op wat ik verder ging doen als emeritus. Met de eindeloze hoeveelheid mogelijkheden kwam tegelijkertijd de vraag naar de zin van elke keuze: waarom zou ik dát boek lezen, waaróm zou ik een cursus gaan volgen? Eerder dacht ik: als ik het gewone werk niet meer kan doen, kan ik altijd nog gaan promoveren. Maar toen het zover was, dacht ik: waarom eigenlijk? Alles wordt relatief als alles mogelijk is en als alles mag en niks meer hoeft, is de vraag naar de zin ervan, de vraag die steeds beantwoord moet worden. Uit reacties van collega's blijkt soms dat ze denken dat het geweldig is om vervroegd uit te kunnen treden; omdat je dan eindelijk alles kunt gaan lezen en doen wat je wilt. Ze bedenken niet dat als je álles kan doen, en er niks meer hoeft en niets echt verplicht is of van je verwacht wordt, je in een zee Pagina 20
De DRIEHOEK
HERFST 2013
van grote doelloosheid en zinloosheid kunt terechtkomen. En het was natuurlijk ook niet zonder reden dat je moest stoppen met het reguliere werk. Onzeker 'Wat doet dit met je zelfbeeld?' vroeg iemand me laatst. Onlangs merkte minister Lodewijk Asscher op in Trouw (11 juni 2013) dat mensen hun zelfverzekerdheid verliezen als ze hun baan verliezen. Je voelt je onzekerder doordat mensen je anders gaan behandelen: jij wordt niet meer gevraagd, alleen als ze niemand anders meer kunnen vinden. Je voelt je overbodig, zeker in een tijd waarin er steeds minder predikanten nodig zijn. Er treden vergelijkbare processen op als in andere situaties van verlies. Het is net zoiets als een rouwproces: verdriet, leegte, gemis van de vertrouwde dingen, angst voor de toekomst. Zoals gezegd: de eerste zeven jaar veranderde er eigenlijk niet eens zoveel. Dat kwam pas daarna, bij de 'tweede' verandering: verhuizing, echtgenoot nieuwe gemeente. De eerste maanden was hij alle avonden weg; ik was niet meer nodig want er waren collega's, en het huis was nog een rommel; de dozen waren nog niet eens allemaal uitgepakt. Bovendien speelde nu de vraag: hoe moet ik me gedragen? Ik moest een nieuwe rol vinden nu ik 'de vrouw van de dominee' werd in plaats van dominee. Van de predikant wordt inzet gevraagd en dat wordt positief gewaardeerd. Als 'vrouw van' ga je je ineens heel andere dingen afvragen. Zoals: vinden ze me niet bemoeizuchtig, drammerig? Zouden ze denken dat ik eigenlijk de zaken wil bepalen? In elk geval ga je je ineens nog onzekerder voelen, en ga je je steeds meer afvragen of je niet echt overbodig bent. Ik merkte dat ik wel eens zei: 'ik deed dat altijd zo'. En meteen daarna realiseerde ik me: oef wat zeg ik nu ... Het was een moeilijke periode. Kleur Intussen is er veel veranderd. Ik kan en mag in de gemeente inmiddels in verschillende groepen mijn steentje bijdragen. En een voordeel van mijn nieuwe status is dat ik me vrijer voel om zelf nieuwe dingen te bedenken. Als emeritus ben je minder gebonden. Je kunt meer zelf een invulling geven aan je tijd en activiteiten - binnen de grenzen van de lichamelijke beperkingen dan natuurlijk. Ik heb een nieuwe toga, zonder stola's. Die zijn onhandig met een fiets. De toga zelf is korenblauw en er is een afbeelding van een phoenix op de voorkant geborduurd met alle kleuren van het kerkelijk jaar; elke kleur is dus altijd aanwezig. De phoenix, of feniks, is het beeld voor vernieuwing van Jezus Christus en van de gelovige. Het atelier in Brugge heeft er iets heel moois van gemaakt. Ook heb ik een nieuwe invulling voor mijn leven gevonden door het winnen van een prijsvraag. Met het winnen van de DreaMS Award van het Nationaal MS Fonds, een Hase KettWiesel-ligfiets met hulpmotor, ging een compleet nieuwe wereld open: diaconaal- ik kon geld gaan inzamelen voor het Nationaal MS fonds - én missionair presentie als christen. Soms kan het voelen of je een hele nieuwe roeping krijgt. Het winnen van deze ligfiets was een geschenk uit de hemel. Ik had al twee bijzondere fietsen - ik kan nog maar een paar stappen lopen - maar bij de derde zie ik, wanneer ik samen met mijn man als tandem fiets, bij de voorbijgangers telkens een liedje uit Sesamstraat geïllustreerd: 'Vrolijke gezichten, niets dan vrolijke gezichten'. Uit : W&D
Pagina 21
De DRIEHOEK
HERFST 2013
PREEK ERGERNISSEN Het Christelijk Informatie Platform deed onderzoek naar preekgewoonten in Nederland, en voegde er een Top-5 van preek ergernissen aan toe: 1. Herhaling, herhaling, herhaling irriteert christenen het meest. 2. Weinig diepgang, wanneer voorgangers vervallen in oppervlakkigheid en clichés. 3. Onsamenhangendheid - gebrek aan duidelijkheid. 4. Toontje - wanneer een zangerig toontje het gevoel van authenticiteit ondergraaft. 5. Gemis aan praktische toepassing - geen aansluiting bij het alledaagse leven in de 21e eeuw. Bron: www.cip.nl Uit W&D
EEN ZOMER PSALM Ik zie in zomerlicht de glimlach van de bron, waaruit het leven stroomt. als stralen van de zon. Ik hoor in vogelzang het lied van deze aarde, getoonzet uit plezier, gestemd op nieuwe waarden. De schepping zingt het uit en nodigt mij te leven, als mens, die lied en licht en zomer door wil geven. U bent het kloppend hart in al wat leeft en bloeit in kleuren, duizendvoud, als aan een droom ontgroeid. U wordt geprezen door de wolken en de winden. Door vis en klein insect en witte akkerwinde. Zij spenen uw bestaan in woordeloos belijden. U bent de zomerzon en ook mijn oorsprong beide. Altred Bronswijk Te zingen op de melodie van Psalm 89 Uit: Rakelings nabij. Teksten gebeden liederen. Narratio. Gorinchem. 2002. Pagina 22
De DRIEHOEK
HERFST 2013
HEILIG AVONDMAAL IN DE KRING. Omdat Avondmaal een sacrament, een heilige handeling, is het belangrijk dat het heel zorgvuldig, eerbiedig en met stijl wordt uitgevoerd. Het is in ook van belang, dat je niet wordt afgeleid door de wijze waarop we het avondmaal vieren. We hebben gekozen om Avondmaal te vieren met zowel wijn als druivensap, met de keuze om uit een grote beker te drinken of uit een persoonlijk klein bekertje. Bij de vorm van de Avondmaalsviering is na de renovatie van de kerkzaal de kring viering toegevoegd. Voor die tijd was dat niet mogelijk voor praktische redenen (vaste banken) . De kringviering werd toen alleen op Witte Donderdag gedaan, wat mogelijk was wegens het kleine aantal aanwezigen.
De viering van het Avondmaal in de kring hebben we nu een aantal keren met elkaar beleefd en daarom willen we hierover een paar vragen stellen om te weten hoe uzelf het beleeft. Vind u de kringviering een waardevolle manier om het Avondmaal te vieren en te beleven? Zo ja, : wat is voor u de reden? ………………………………………………………………………………………………. Zo nee, wat vindt u er niet fijn aan?................................................................................... Als dit door u genoemde punt kan worden opgelost, vindt u dan de kringviering waardevol? …………………………………………………………………………………………………………….
Zou er tijdens de kringviering gezongen moeten worden voor de aanwezigen die op dat moment niet aan de beurt zijn ( bv een Taizee lied dat gemakkelijk een aantal keren kan worden herhaald) ? Zo ja – wat voor muziek of lied?…………………………………………………………………………………………….. Zo nee, wat vindt u er niet fijn aan?....................................................................................
Heeft u nog meerdere ideeën over hoe de viering van het Avondmaal in de kring zou kunnen worden verbeterd? Ja, ik zou dan ………………………………………………………………………………………………………………………….. ..........................................................................................................................................
Graag ontvangen wij uw antwoorden door middel van dit papier dat u uit de Driehoek haalt en aan onze scriba – Welma van der Ree - stuurt of geeft. Of u geeft uw reactie op de gestelde vragen via email aan de scriba. Vermelding van uw naam is prima maar zeker niet noodzakelijk. Geef uw input aan de kerkenraad zodat we na afweging van alle antwoorden hier een conclusie aan kunnen verbinden.
Pagina 23
De DRIEHOEK
HERFST 2013
Achterzijde van het enquête formulier.
Als u dit blad eruit haalt en ingevuld inlever, blijft de rest van de Driehoek intact.
Pagina 24
De DRIEHOEK
HERFST 2013
ZEVEN WAARDEN VOOR EEN GELOVIGE OMGANG MET DE SCHEPPING 1 Verwondering - over al wat leeft - kennis is macht, verwondering is leven 2 Rust - in een gestresste en hypermobiele samenleving 3 Gemeenschapszin - niet langs elkaar heen leven 4 Vertrouwen - niet alleen op wetenschap, techniek en geld, maar ook in God 5 Respect - voor elkaar en de aarde 6 Zorg en delen - met de armen en met toekomstige generaties 7 Duurzaamheid - in plaats van verspilling Christelijk Ecologisch Netwerk
DE DRIEHOEK BIJDRAGE VOOR 2013 Allen die meewerken aan dit zo gewaardeerde blad van onze Gereformeerde Kerk proberen de kosten zo laag mogelijk te houden. Dit neemt niet weg dat het College van Kerkrentmeesters ook dit jaar weer een beroep op iedereen doet om een geldelijke bijdrage over te maken ten behoeve van “De Driehoek”! Dit kan door gebruik te maken van de bijgevoegde acceptgiro – wel graag uw naam, adres en bedrag invullen voordat u deze acceptgiro verstuurt. U kunt ook rechtstreeks een bedrag overmaken naar Postbanknummer: 156854 of naar Rabobank nummer: 34.7453.732 beide t.n.v. de Gereformeerde Kerk van Numansdorp onder vermelding van “Bijdrage De Driehoek 2013”. Alvast hartelijk dank! College van Kerkrentmeesters.
Pagina 25
De DRIEHOEK
HERFST 2013
SAMENVATTING KERKENRAADSVERGADERING VAN 15 MEI 2013 * Opening: De voorzitter opent de vergadering met een stukje uit Mattheus 6, gevolgd door een stukje van Ds. Andre Troost uit Levenswijs. En gaat voor in gebed. * Presentatie van de jaarcijfers – alle gemeenteleden waren uitgenodig. De penningmeester CvK geeft een duidelijke uitleg van het jaarverslag en de cijfers. Speciaal wordt de renovatie genoemd, waarvan de kosten binnen het budget zijn gebleven doordat we heel veel zelf hebben gedaan. Iets waar we als gemeente best trots op mogen zijn. En van de aanwezigen vraagt of de VVB voor 2013 niet te hoog is begroot, daar hij hetzelfde is als in 2012 wat toen niet is behaald. De penningmeester zegt dat de begroting in september 2012 is gemaakt en toen hoopte men dat de begroting gehaald zou worden. Voor 2013 wordt inderdaad verwacht dat de werkelijke VVB lager zal uit vallen, maar we hopen natuurlijk dat het op nivo zal blijven. De penningmeester bedankt dhr. J. de Regt voor het bijhouden van de boeken en het maken van de jaarcijfers en bedankt dhr. v.d. Woude en dhr. v. Velzen voor de controle. * Notulen van de kerkenraadsvergadering van 13 maart 2013 worden onder dankzegging aan de notulist goedgekeurd en ondertekend. De verslagen van moderamen van 10 april 2013 en 8 mei 2013 worden voor kennisgeving aangenomen * Zaken n.a.v. de notulen en het verslag van het moderamen Het beleidsplan 2009 dient door alle groep te worden bijgewerkt. Bespreken in vergadering september. * Ingekomen en uitgaande stukken Afgevaardigden gaan naar de afscheidsdienst van Ds. v.d. Sluis Gratis Begeleidingsbundel Nieuwe Liedboek 2013 wordt besteld. * Voorstellen/mededelingen. – Er is een eerste opzet gemaakt voor een gezellige middag voor de groep 25-40 jaar. De jeugdouderling geeft hierover uitleg. De geplande datum is 30 juni a.s. van 16.0019.30 uur, indien mogelijk buiten. -29 juni is een slotavond voor de catechese. – Er is nog steeds behoefte aan nieuwe ambtsdragers. Er is een nieuwe lijst gemaakt en de mensen zullen worden benaderd. – Het jaarthema van de Protestantse Kerk voor 2013-2014 is Met hart en ziel geloven. Wij willen hier graag mee gaan werken. Er is gevraagd aan Ds. van Alphen dit thema ook in de startzondag te gebruiken. Vanavond (15 mei) vergadert de startdienst commissie. - Het kinderkoor werkt graag mee aan een morgendienst. – De voorzitter geeft een kort verslag van de laatste gezamenlijke moderamen vergadering, nadat we in ons eigen moderamen met Dhr. H. Wevers hierover van gedachte hadden gewisseld. De conclusie, dat samenwerking met de HG bij bepaalde activiteiten en projecten wellicht mogelijk is, zullen we na de vakantie in b.v. een gemeenteavond in meer detail bespreken. – Evaluatie van de gemeente zondag, de sfeer was goed, de maaltijd goed verzorgd, de taal in de film af en toe wat grof maar over het algemeen kunnen we terugkijken op een goede bijenkomst. * Rapportage door het college van Kerkrentmeesters: – De boom voor de kerk is gesnoeid.
Pagina 26
De DRIEHOEK
HERFST 2013
– Er wordt gekeken naar een actie om geld in te zamelen, er wordt contact gezocht met de werkgroep om hier handen en voeten aan te geven. – De (loop)microfoons zullen misschien niet geweldig werken na introductie van het nieuwe G4 netwerk van KPN per 1 juli a.s.. Er wordt naar een oplossing gezocht, mocht dit erg hinderlijk gaan worden, we wachten af. * Rapportage door het college van Diakenen: – Soms worden er bloemen van de kerk bij een gemeentelid gebracht die de volgende dag niet meer weet van wie de bloemen afkomstig waren. Er komt nu een kaartje aan de bloemen te hangen met de tekst: Een hartelijke (bemoedigende) groet van de gemeente. Ook op de weekbrief zal worden vermeld waar de bloemen naar toe zijn gegaan. * Rondvraag De z.g. 75+ groep zal ieder jaar worden verhoogd met één jaar, aangezien de personen die erbij zouden komen, niet in deze groep wensen te worden opgenomen. - Niemand is in de gelegenheid om in plaats van de voorzitter naar de classis vergadering te gaan * Sluiting: Er wordt een stukje gelezen van Phil Bosmans: Er is hoop
KERKELIJK BUREAU P. Verbaas, Tuindorp 22, 3281 CV Numansdorp, Tel.0186-652539
Mutaties juli – sept. 2013
Pagina 27
De DRIEHOEK
HERFST 2013
ROOSTER KERKDIENSTEN Zondag 15 september 2013/ 15.00 Aangepaste gezinsdienst Voorganger : Ds. J. Boers, Maasland Ouderling van dienst : Dhr. H.A. Brand (652246) Diaken van dienst : Mw. A. van Velzen Lector : Gert Jan de Regt Welkom heten : Dhr. M. Konijnendijk en Mw. R. v.d. Hoek Kindernevendienst : Janine Lodder en Jacco Stehouwer Kinderoppas : Liske Sieben Kerkauto : Dhr. P. v.d. Meer (651642) Collecten : 1e tbv de Kerk, 2e tbv Jeugdwerk PKN Collectanten : Dhr. M. Konijnendijk en Justin van Oeveren Cassette en bloemen wegbrengen : Fam. Konijnendijk Paaskaars aansteken : Lieke Luijendijk Zondag 22 september 2013 Viering H.A. Voorganger : Mw. Ds. M.J. den Bakker Ouderling van dienst : Dhr. P. Bloem (655347) Diaken van dienst : Mw. J. Hartenberg en Dhr. J. Corstjens Lector : Arina van Vliet Welkom heten : Dhr. G. de Bes en Mw. C. Kolf Kindernevendienst : Judith van Oeveren, Desiree Bloem en Elianne Cazander Kinderoppas : Marlies de Geus en Ben van Velzen Kerkauto : Dhr. R.H. Sieben (653767) Collecten : 1e tbv de Diaconie, 2e tbv het Vredeswerk Collectanten : Dhr. G. de Bes en Jesper Sieben Cassette en bloemen wegbrengen : Mw. A. v.d. Schee Paaskaars aansteken : Noah Bloem Zondag 29 september 2013 Voorganger Ouderling van dienst Diaken van dienst Lector Welkom heten Kindernevendienst Kinderoppas Kerkauto Collecten Collectanten Cassette en bloemen wegbrengen Paaskaars aansteken
: : : : : : : : : : : :
Ds. R. Stutvoet, Berkel en Rodenrijs Dhr. F. Mosselman (653610) Mw. P. v.d. Haar Andrina Monster Dhr. C.J. Vogelaar en Mw. P. Berkman Lenny van Velzen en Yara Mesman Rianne vd Hoek Dhr. A.M. Luijendijk (680757) 1e tbv de Kerk, 2e tbv de Diakonie Dhr. C.J. Vogelaar en Job Veenstra Mevr. J. Hartenberg Nathan Timmers
Zondag 6 oktober 2013 Kerk en Israël zondag Voorganger : Ds. M.J. den Bakker Ouderling van dienst : Dhr. J. v.d. Bosch (tel. 654258) Diaken van dienst : Mw. A van Velzen Lector : Anneke v.d. Schee Welkom heten : Bert Warner en Frans de Vos Kindernevendienst : Lenny v Velzen, Rianne vd Hoek en Govert Beekman Kinderoppas : Saskia Luijendijk Kerkauto : Guus Hartenberg ( tel. 652264) Collecten : 1e tbv Kerk, 2e tbv Kerk en Israël Collectanten : Bert Warner en Paul Sieben Bloemen wegbrengen : Tonny Kleibergen Paaskaars aansteken : Eline vd Hoek
Pagina 28
De DRIEHOEK
HERFST 2013
Zondag 13 oktober 2013 Wereld diaconaat zondag Voorganger : Ds. Jaspert Slob, Utrecht Ouderling van dienst : Mw. R. Warner (tel 652197) Diaken van dienst : Dhr. J. Corstjens Lector : Hugo Beekman Welkom heten : Ton Hoffers en Guus Hartenberg Kindernevendienst : Anita Prooi en Jelle vd Graaf Kinderoppas : Jolanda vd Lagemaat Kerkauto : Bert Warner (tel. 652197) Collecten : 1e tbv Kerk, 2e K.I.A. Werelddiaconaat Collectanten : Ton Hoffers en Huub vd Meer Bloemen wegbrengen : Fam. van Vliet Paaskaars aansteken : Collin van Oeveren Zondag 20 oktober 2013 Voorganger Ouderling van dienst Diaken van dienst Lector Welkom heten Kindernevendienst Kinderoppas Kerkauto Collecten Collectanten Bloemen wegbrengen Paaskaars aansteken Zondag 27 oktober 2013 Kinderdienst in de Hoeksteen Voorganger Ouderling van dienst Diaken van dienst Lector Welkom heten Kindernevendienst Kinderoppas Kerkauto Collecten Collectanten Bloemen wegbrengen Paaskaars aansteken
: Ds. M.J. den Bakker : Mw. W. v.d. Ree (tel 654039) : Mw. J. Hartenberg : Roely Warner : Henk van Velzen en Ria Wolfs : Janine Lodder, Desiree Bloem en Anne Wil Stehouwer : Michelle de Regt en Esther vd Meer : Pieter v.d. Meer (tel. 651642) : 1e tbv Kerk, 2e tbv NBG : Henk van Velzen en Govert Beekman : Nel Groeneweg : Anna van Velzen
Morgendienst : Mw. W. Balder, Willemstad Middagdienst : Ds. C.D. van Alphen : Dhr. L. Mosselman (tel. 653610) : Mw. P. v.d. Haar : Christina vd Raaf : Liske Sieben en Rianne v.d. Hoek : Judith van Oeveren en Paul Sieben : Marlies de Geus : Ruud Sieben (tel. 653767) : 1e tbv Kerk, 2e tbv Hervormingsdag : Liske Sieben en Jesper Sieben : Fam. Konijnendijk : Krista Sieben
Zondag 3 november 2013 Dankstond voor gewas en arbeid Voorganger : Kand. P.M. van Dam Houten Ouderling van dienst : Dhr. H.A. Brand (tel 652246) Diaken van dienst : Mw. A. van Velzen Lector : Leen Jan vd Meer Welkom heten : Theo Konijnendijk en Coby Kolf Kindernevendienst : Lenny van Velzen en Ben van Velzen Kinderoppas : Liske Sieben Kerkauto : Martin Luijendijk (tel. 680757) Collecten : 1e tbv Kerk= oogstcollecte, 2e tbv KIA Zending Collectanten : Theo Konijnendijk en Justin van Oeveren Bloemen wegbrengen : Anneke v.d. Schee Paaskaars aansteken : Sofie Timmers
Pagina 29
De DRIEHOEK
Zondag 10 november 2013 17.00 uur Kerk voor Jou dienst Voorganger Ouderling van dienst:
HERFST 2013
Diaken van dienst Lector Welkom heten Kindernevendienst Kinderoppas Kerkauto Collecten Collectanten Bloemen wegbrengen Paaskaars aansteken
: Ds. M.J. den Bakker Morgendienst : Dhr. P. Bloem (tel. 655347) Middagdienst : Mw. W. v.d. Ree (tel. 654039) : Dhr. J. Corstjens : Yanick Leunisse : Gerrit de Bes en Nel Berkman : Anita Prooi, Rianne vd Hoek en Wendy Prooi : Saskia Luijendijk : Guus Hartenberg (tel. 652264) : 1e tbv Kerk, 2e tbv Eredienst : Gerrit de Bes en Job Veenstra : Janet Hartenberg : Thijmen Luijendijk
Zondag 17 november 2013 Voorganger Ouderling van dienst Diaken van dienst Lector Welkom heten Kindernevendienst Kinderoppas Kerkauto Collecten Collectanten Bloemen wegbrengen Paaskaars aansteken
: Ds. G.H. Offringa, Rijsoord : Dhr. F. Mosselman (tel. 653610) : Mw. J. Hartenberg : Liske Sieben : CeesJan Vogelaar en Frans de Vos : Janine Lodder en Hugo Beekman : Jolanda vd Lagemaat : Bert Warner tel. (tel. 652197) : 1e tbv Kerk, 2e tbv KIA Diaconaat : CeesJan Vogelaar en Jesper Sieben : Tonny Kleibergen : Noah Bloem
Zondag 24 november 2013 In memoriam Voorganger : Ds. M.J. den Bakker Ouderling van dienst : Mw. R. Warner (tel. 652197) Diaken van dienst : Mw. P. v.d. Haar Lector : Marion Warner Welkom heten : Bert Warner en Guus Hartenberg Kindernevendienst : Judith v Oeveren, Desiree Bloem en Jacco Stehouwer Kinderoppas : Michelle de Regt en Esther vd Meer Kerkauto : Pieter v.d. Meer (tel. 651642) Collecten : 1e tbv Kerk, 2e tbv Diaconie Collectanten : Bert Warner en Huub v.d. Meer Bloemen wegbrengen : Fam. van Vliet Paaskaars aansteken : Nathan Timmers Zondag 1 december 2013 1e Advent Viering H.A. Voorganger : Ds. M.J. den Bakker Ouderling van dienst : Dhr. J. van Bosch (tel. 654258) Diaken van dienst : Mw. A. van Velzen en Mw. J. Hartenberg Lector : Ina Hobbel Welkom heten : Ton Hoffers en Ria Wolfs Kindernevendienst : Lenny v Velzen, Anita Prooi en Elianne Cazander Kinderoppas : Marlies de Geus Kerkauto : Ruud Sieben (tel. 653767) Collecten : 1e tbv Diakonie 2e tbv pastoraat Collectanten : Ton Hoffers en Govert Beekman Bloemen wegbrengen : Nel Groeneweg Paaskaars aansteken : Anna van Velzen
Pagina 30
De DRIEHOEK
HERFST 2013
Zondag 8 december 2013 2e Advent, Voorganger : Ds. G.J. Robbemond, Oud-Beijerland Ouderling van dienst : Mw. W. v.d. Ree (tel 654039) Diaken van dienst : Dhr. J. Corstjens Lector : Welma van der Ree Welkom heten : Henk van Velzen en Rianne v.d. Hoek Kindernevendienst : Janine Lodder en Yara Mesman Kinderoppas : Liske Sieben Kerkauto : Martin Luijendijk (tel. 680757) Collecten : 1e tbv Kerk, 2e tbv Nw. Kerk Moerwijk Collectanten : Henk van Velzen en Justin van Oeveren Bloemen wegbrengen : Fam. Konijnendijk Paaskaars aansteken : Krista Sieben Zondag 15 december 2013 3e Advent Voorganger : Ds. J. Schep, Zuidland Ouderling van dienst : Dhr. L. Mosselman (tel. 651483) Diaken van dienst : Mw. P. v.d. Haar Lector : Gert Jan de Regt Welkom heten : Liske Sieben en Coby Kolf Kindernevendienst : Judith v Oeveren en Govert Beekman Kinderoppas : Saskia Luijendijk Kerkauto : Guus Hartenberg (tel. 652264) Collecten : 1e tbv Kerk, 2e tbv Toerusting Collectanten : Liske Sieben en Jesper Sieben Bloemen wegbrengen : Anneke v.d. Schee Paaskaars aansteken : Collin v Oeveren Zondag 22 december 2012 4e Advent Voorganger : Ds. M.J. den Bakker Ouderling van dienst : Dhr. H.A. Brand (tel. 652246) Diaken van dienst : Mw. A. van Velzen Lector : Arina van Vliet Welkom heten : Theo Konijnendijk en Nel Berkman Kindernevendienst : Lenny v Velzen, Desiree Bloem en Jelle vd Graaf Kinderoppas : Jolanda vd Lagemaat Kerkauto : Bert Warner (tel. 652197) Collecten : 1e tbv de Kerk, 2e tbv de Eredienst Collectanten : Theo Konijnendijk en Job Veenstra Bloemen wegbrengen : Janet Hartenberg Paaskaars aansteken : Eline vd Hoek Dinsdag 24 december 2013 22.00 uur Kerstnachtdienst Voorganger : Ds. P. Schelling, Monster Ouderling van dienst : Dhr. P. Bloem (tel. 655347) Diaken van dienst : Dhr. J. Corstjens Lector : Anneke v.d. Schee Welkom heten : Gerrit de Bes Kerkauto : Pieter v.d. Meer (tel. 651642) Collecten : 1e tbv Kerk, 2e tbv de Diakonie Collectanten : Gerrit de Bes
Pagina 31
De DRIEHOEK
HERFST 2013
Woensdag 25 december 2013 Kerstfeest Voorganger : Ds. M.J. den Bakker Ouderling van dienst : Dhr. F. Mosselman (tel. 653610) Diaken van dienst : Mw. A. van Velzen Lector : Andrina Monster Welkom heten : CeesJan Vogelaar en Frans de Vos Kindernevendienst : Alle leiding Kinderoppas : Michelle de Regt en Esther vd Meer Kerkauto : Ruud Sieben (tel. 653767) Collecten : 1e tbv Kerk, 2e tbv KIA Kinderen in de Knel Collectanten : CeesJan Vogelaar en Jesper Sieben Bloemen wegbrengen : Tonny Kleibergen Paaskaars aansteken : Sofie Timmers 15.00 Kinderkerstfeest in de Dorpskerk Zondag 29 december 2013 9.30 uur Voorganger : Ds. M.H. v.d. Graaf, Poortugaal Ouderling van dienst : Mw. R. Warner (tel. 652197) Diaken van dienst : Dhr. J. Corstjens Lector : Hugo Beekman Welkom heten : Bert Warner en Guus Hartenberg Kindernevendienst : Anita Prooi en Anne Wil Stehouwer Kinderoppas : Marlies de Geus Kerkauto : Martin Luijendijk (tel 680757) Collecten : 1e tbv Kerk, 2e tbv de Toerusting Collectanten : Bert Warner en Huub vd Meer Bloemen wegbrengen : Fam. van Vliet Paaskaars aansteken : Thijmen Luijendijk Dinsdag 31 december 2011 19.00 uur Oudejaarsdienst Voorganger : Ds. A.S.J. Smilde, Dordrecht Ouderling van dienst : Dhr. J. v.d. Bosch (tel. 654258) Diaken van dienst : Mw. J. Hartenberg Welkom heten : Ton Hoffers Kerkauto : Guus Hartenberg (tel. 652264) Collecten : 1collecte tbv Kerk = Oudejaarscollecte, Collectant : Ton Hoffers
Pagina 32
De DRIEHOEK
HERFST 2013
INFORMATIE OVER DE REDACTIE EN DE KERK Redactie Anneke van der Schee Jack van den Bosch Wim Kleibergen Hans Brand Inleveren kopij bij voorkeur via e-mail naar
[email protected] Sluitingsdatum kopij volgende Driehoek 30 november 2013 Belangrijke adressen van de kerk: internet: www.kerknumansdorp.nl Predikant: Mw. ds. M.J. den Bakker
[email protected] Kerkelijk bureau: Dhr. P. Verbaas
[email protected] Scriba: Mw. B.P. Van der Ree
[email protected]
HEEFT U IETS TE MELDEN De kerk leeft graag met u mee. Maar dat kan alleen als wij op de hoogte zijn. Hebt u iets te melden geef het a.u.b. door.
Pagina 33
De DRIEHOEK
HERFST 2013
KONINKLIJK ONDERSCHEIDEN ! Het heeft de Koning behaagd
Greetje Dekker in aanmerking te laten komen voor een koninklijke onderscheiding. Dinsdag 10 september jl. werd Greetje verrast door het bezoek van burgemeester Jan Luteijn. Nu legde zij niet gelijk de link. Zij was immers bezig en betrokken bij de voorbereiding van de Regenboogrun, die op zaterdag 21 september a.s. zal plaatsvinden. Vergunningen waren aangevraagd en ook de burgemeester zou daar een rol inspelen. Maar al gauw bleek, dat het bezoek een andere reden had. Waarom een onderscheiding? Te veel om op te noemen, maar we zullen een poging doen. Zoals eerder genoemd is Greetje nauw betrokken bij het Roparun-team “de Kippenrenners”. Maar ook de motor achter de Mini-Roparun op de basisschool “de Bron”. Kinderen konden, gesponsord door ouders, opa’s en oma’s, lopen en de opbrengst (maar liefst circa € 4.500,-) was bestemd voor de Roparun. Binnen de basisschool “de Bron” zijn heel veel activiteiten door haar georganiseerd, denk maar eens aan o.a. de mozaïeken die, o.l.v. Greetje, door de kinderen zijn gemaakt. En dan onze kerk “de Hoeksteen”. Met recht kan Greetje een hoeksteen worden genoemd. Wat een activiteiten heeft Greetje binnen de kerk gedaan! De motor binnen de werkgroep, liturgieën, liturgische bloemstukken, bij bijzondere kerkdiensten altijd een attentie zoals b.v. met Pasen, Kerst, Dankdag. Het bij elkaar roepen van mensen, het activeren en enthousiasmeren van mensen. Dat is ook een speciale gave die Greetje rijk is. Problemen ging ze niet uit de weg. Haar stopwoordje is dan ook “komt goed”! Greetje is nu “Lid in de Orde van Oranje Nassau”. Als iemand het verdient dan zij wel!!! Namens ons allemaal “GEFELICITEERD”!
Pagina 34