Redactie en Administratie:
&ÜNANTSTR.
-
34-40, ROTTERDAM (W)
ABONNEMENTSPRIJS:
Voor plaatsen waar een *?entschap is gevestigd: per kwartaal f 2.85 22 cent per week; voor andere plaatsen '2.85 per kwartaal plus 15 et. beschikkingskosten
**
Hoofdredacteur: Ds. G. H. KERSTEN Redacteur: Ir. C. N. VAN DIS
De Banier
Zeg tot hen, zoo waarachtig, ais Ik leef, spreekt de Heere, Heere, zoo Ik lust hëb in den dood des goddeloozen;
maar daarin heb Ik lust, dat de
god-
delooze zich bekeere van zijnen weg Ezech. 33 : 11a. en leve.
Wat is de bekeering, waarin de Heere **t heeft? Niet maar in eene uitwendige "tekeering of verbetering van levenswijze, "teen, maar de bekeering, waarin de «eere lust heeft, waarin Hij Zijn welgevallen heeft, is die geheele in- en uitwendige vernieuwing, waardoor de vereniging met de zonde wordt gebroken en *fe vriendschap met de wereld wordt opgezegd. Het is de geheele vernieuwing van kart en leven, alzoo wat te voren des Menschen lust was, nu zijn last was, en *at hem eertijds tot een last was, wordt ««m nu de lust zijner ziel. ln zijn onbekeerden staat dwaalt en "Joolt de zondaar om, wandelt in duisternis en onkunde, in ongeloof en verwarming. Maar in de bekeering geeft hij de Sonde den scheldbrief, is er een wederkeeren tot den Heere met schaamte en berouw, met belijdenis en zelfveroordeel»hg, met zelfverfoeiing en zelfwalging. De bekeering onderstelt onwijsheid en dwaasheid. „Ook wij waren eertijds onwijs" zegt de apostel. Maar als de Heere ln het harte schijnt om te geven verlichting der kennis der heerlijkheid Gods in het aangezicht van Christus Jezus, dan wordt men wijs tot de zaligheid. Voor zijn bekeering is de zondaar een ▼erloren schepsel, maar door de bekeering wordt hij behouden. Dan leert hij zijn Verlorenheid recht kennen en doet hem Uitgaan uit al de valsche toevluchten der leugenen, om den weg der waarheid te betreden, waarop de dwazen niet zullen dwalen. In die bekeering van hart en leven Vandaar zoovele «rnstige vermaningen in de H. Schrift: u, bekeert u, van uwe booze wegen, want waarom zoudt gij sterven, o huis Israëls". Zoo heet het in het O. T. En in het N. T.: „Bekeert u, want het koninkrijk der hemelen is nabij gekomen". Heeft dan de mensch zelf het vermogen daartoe? O, neen. Het is Gods werk, met uitsluiting van alles aan 's menschen «tijde, om de van Hem afgekeerden zondaar weer tot Hem te brengen. Nooit zal de zondaar naar God vragen en Hem zoeken. Het is de taal van het natuurlijk hart: „Wijk van mij, want aan de kennis Uwer wegen heb ik geenen lust". Dan is elk mensch van nature gekant tegen de waarachtige bekeering, die uit God is. Hij moge deugdzaam of godsdienstig Wüllen leven, het is geen bekeering des harten, wij blijven daarmede dood in de zonden en in de misdaden. Daarom elke bekeering, die niet wortelt in het werk Gods, is geen waarachtige bekeering, is niet meer dan een schijnvertooning, waarmede we eeuwig verloren gaan. Toch, die eisch tat bekeering wordt niet tevergeefs voorgesteld. Daarmede toont de Heere wat des menschen schuldigen plicht is. Gods eisch in dezen is om het huis Israëls voor te stellen, wat het werk van den profeet is, en de roeping van elk getrouw wachter op Sions muren. De Heilige Geest bedient er zich van, waar Hij inkomt om te overtuigen van zonde, gerechtigheid en van oordeel. Daar geeft Hij den eisch te verstaan, en zoodra de eisch verstaan wordt, wordt de verplichting gekend, en zoodra deze gekend wordt, wordt het onvermogen gevoeld, en waar het onvermogen gevoeld wordt, wor>.".& de Heere gezocht en de smeeking geboren in het hart: „Heere, bekeer mij tot U, zoo zal ik bekeerd zijn". Want dit is wel het wonderbare van Gods werk, waar Hij den zondaar bekeert, wordt deze bekend gemaakt aan zijn onbekeerlijkheid en leert roepen om genade. Nooit wordt er meer uit de diepte geroepen als dan. Welk een omkeering heeft er dan plaats. De zonde wordt dan gekend, maar ook van stonden aan een haten en vlieden van dezelve. Ziende tegen Wien men gezondigd heeft, wordt het hart met droefheid vervuld, met schaamte, en ootmoed, met walging en mishagen, veroordeeling van zichzelf en rechtvaardiging van den Heere. Hoe wordt dan het Evangelie en alle middelen der genade op hoogen prijs gesteld en de toevlucht genomen als een arme die smeekingen spreekt, tot Gid in Christus. Welk een hongeren dan naar, de gerechtigheid en een dorsten naar vergeving. Dit is de bekeering waarin de Heere lu*t heeft en dat Hij met eedzwering be-
heeft de Heere lust.
regel meer 25 et. Ingezonden Mededeelingen pet regel 50 et Bq contract belangrijke korting. BANIERTJESs 15 woorden 50 cent ledere 2 woorde»
Staatkundig Gereformeerd Dagblad Vrijdag 4
"ït nummer bestaat uit 8 pagina's
Gods eedzwering.
Telefoon Öirecrie en Admmish-;: 3r?3Sl Redactie 36344 (Voor beide des avonds na 5 uur uitsluitend: 51885) Postchèque en Girorekening No. 147759 ADVERTENTIEPRIJS: 1-6 regels f 1.60, elke
vestigt. Een eed is het eind van alle tegenspreking en dewijl de Heere nu zweert, naardien Hij niemand meerder heeft, bij wien Hij zweren kon, zoo zweert Hij bij Zijn leven, dat Hij geen lust heeft in den dood des goddeloozen. Dit bewijst de Heere door Zijne daden. Hij zegt hiermede niet, dat Hij den dood des goddeloozen niet zou willen, bij al dien hij in zijne zonde blijft voortgaan. O neen, dan zou Hij Zijne rechtvaardigheid moeten verloochenen, wat niet zijn kan. Maar daarin heeft Hij als een genadig God geen vermaakt of lust. Waar de zondaar als een goddelooze leeft en sterft in zijne zonde, de 2e dood Zijne macht op hem uitoefent, daar is dit eene betooning van Gods rechtvaardigheid tot openbaarmaking, dat Hij geen God is, die lust heeft aan goddelcosheid. De booze zal bij Hem niet verkeeren. de onzinnige zal voor Zijne oogen niet bestaan. Nochtans geeft de Heere 'dien goddelooze en onzinnige nog een tijd van bekeering, ten bewijze dat Zijne eedzwering waarachtig is. Hij geeft nog een tijd van verdraagzaamheid en van groote lankmoedigheid, hoezeer ook getergd en gesmaad. Een tijd van verdraagzaamheid, waarin Hij nog laat uitroepen, dat er voor goddeloozen nog verlossing is en voor doodschuldigen vergeving.
O onbekeerde zondaar, wat is de oorzaak, dat ge nog zijt; jongeling en jongedochter, dat ge nog afgeroepen wordt van de wegen der ijdelheid en toegeroepen wordt: dit is de weg, wandelt in dezelve. Waarom laat de Heere nog noodigen, „zoekt den Heere, terwijl Hij te vinden is, roept Hem aan, terwijl Hij nabij is". Door die handelwijze bevestigt de Heere dit Zijn Woord. Maar wat zal het dan zijn tegen een eedzwerend God voort te gaan te zondigen en Hem te versmaden en met het goddelooze Israël te zeggen: de weg des Heeren is niet recht". De heilige God maakt zich vrij van eiken zondaar. Geen vercntsc riUttgïag zal kunnen baten. O zondaar, o jongeling en jongedochter, blijft gij. volharden in de zonde, in de ijdelheden dezer wereld, bedenk dan ook tegenover deze eedzwering, dat Hij ook gezworen heeft in Zijnen toorn. En wat? O wie moet niet beven. „Daarom", «egt Hij, „heb Ik gezworen in Mijnen toorn, zoo zij in Mijne rust zullen ingaan". En elders, „die tegen Mij zondigt, doet zijne ziel geweld aan; allen die Mij haten hebben den dood lief". Ach, dat ge wijs waart. Heden zoo gij Zijne stem hoort, verhardt uw hart niet. Hoe bang zal het u zijn, te vallen in de handen van een levend God, wiens eed gij veracht hebt. Hoe gelukkig, die de bewijzen bij zich omdragen, dat zij uit den dood overgegaan zijn tot het leven. Hoe is aan u dit woord en deze eed bevestigd. Moet niet diepe verwondering u vervullen? Laat een eedzwerend God dan door u worden verheerlijkt en het voorwerp van uwe verlustiging zijn. Hebt gij bekeering ten leven ontvangen, het is toch om Hem te vreezen met een kinderlijke vreeze. Laat dit openbaar mogen worden in uw handel en wandel te midden van een krom en verdraaid geslacht. Hem toch zij de heerlijkheid tot in eeuwigheid.
Buitenlandsch Overzicht. De Presidentsverkiezing in de Vereenigde Staten van NoordAmerika. De aanstaande Rijksdagverkiezingen. Welke politieke beteekenis heeft het bezoek van den Franschen minister-president Herriot aan Madrid? Het is deze maand wel een maand van verkiezingen. Zondag aanstaande wordt de dag des Heeren in Duitschland misbruikt voor de verkiezingen van den Rijksdag; twee weken later heeft in België een zelfde misbruik van den Sabbathdag plaats, wanneer aldaar de verkiezingen voor de Tweede Kamer zullen plaats hebben. Daarenboven wordt in deze maand nog een verkiezing gehouden voor de Fransche Kamer, terwijl 8 November de groote dag voor de presidentsverkiezing in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika belooft te worden. Op laatstgenoemden dag wordt de president zelf nog wel niet gekozen, maar worden toch de kiesmannen, die den president in het komend voorjaar moeten stemmen, verkozen. Feitelijk wordt er dus op 8 November over den president alreeds beslist. De kiesmannen toch hebben een bindend mandaat, zoodat na de verkiezing van de kiesmannen de president reeds is aangewezen. Op het oogenblik woedt de strijd ln alle felheid. De kansen zijn daarbij zeer gunstig voor Franklin Roosevelt, den can-
November 1932
didaat der Democraten. Hoover, de zittende president, de candidaat der Republikeinen, heeft den t'jd zeer tegen. Onder zijn zittingstijd is er de ergste crisis ingetreden, die Amerika ooit gekend heeft Hoover heeft het dus wel erg ongelukkig getroffen, daar zeer velen hem het als een ernstige fout van zijn bestuur aanrekenen, dat hij de huidige malaise niet heeft weten te onderdrukken. Hoover heeft getoond de crisis niet het hoofd te kunnen bieden; Roosevelt biedt zich aan als de man, die het wel zal kunnen en Amerika onder zijn aanstaand bestuur weder tot bloei zal weten te brengen. Op zichzelf beschouwd, behoeft het daarom niet te bevreemden, wanneer talrijke kiezers zich door schoone voorspiegelingen en beloften laten verlokken om hun stem op Roosevelt uit te brengen. De kansen voor den candidaat der Democraten worden dan ook zoo gunstig beschouwd, dat vele weddenschappen met drie tegen één voror hem worden aangegaan. Mocht de verwachting van de verkiezing van Roosevelt, die een neef is van een der bekende Amerikaansche presidenten van dien naam in vervulling gaan, dan zal de traditie verbroken worden. Bijna 60 jaar hebben nu vrijwel onafgebroken de republikeinen den man hunner keuze verkozen gezien. Het principieele onderscheid tusschen de Republikeinen en Democraten is kleiner dan men uit de hevigheid, waarmede de verkiezingsstrijd gevoerd wordt, wel zou
die'
aannemen.
Beide partijen zijn onvoorwaardelijk tegen eene algeheele openstelling van de grenzen van het land. De Republikeinen mogen meer onverbloemd voor protectie het opnemen dan de Democraten, maar dezen zullen, aan het bewind gekomen, toch ook de tari~ gn niet opheffen. Zij zijn voorstanders van zoogenaamde weder keerigheidsverdragen, waarbij de te sluiten verdragen voor de beide contractanten voordcelen zullen opleveren. Protectie zal dus in elk geval, zij het onder gansch verschillenden vorm in Amerika blijven bestaan. De Democraten nemen te^—anzien van de regeling van de oorJogsöehalderi een meer meegaande houding aan dan de Republikeinen. Niettemin zullen zij, indien zij het bewind van den staat te voeren hebben, allicht niet zoo direct tot een algeheele kwijtschelding van de schulden overgaan. Deze en nog al andere verschillende inzichten bepalen het onderscheidende standpunt der Democraten en der Republikeinen. Ongetwijfeld vormen zij een belangrijk onderscheid tusschen de beide partijen. Niettemin zijn wij van oordeel, dat de huidige verkiezingsstrijd nog meer van persoonlijken dan van principieelen aard is. Door de tegenspoed der tijden heeft het bestuur van Hoover in breede kringen bittere teleurstelling moeten brengen. Het ligt voor de hand, dat hij daardoor de genegenheid van menigeen verspeeld heeft en niet Weinigen het nu maar eens met Roosevelt zullen probeeren. Zekerheid bestaat er echter niet. zegt het spreekGissen doet missen woord. Menigwerf is in den loop der tijden de uitslag een gansch andere geweest dan algemeen verwacht werd. Bij elke verkiezing toch doen zich onberekenbare
-
-
invloeden
daarboven 5 cent meer (alleen bij vooruitbetaling).
gelden.
Heerschen er ten aanzien van de Amerikaansche verkiezingen verwachtingen, dit geldt ook voor de verkiezingen van den Rijksdag. Vrij algemeen rekent men er op, dat de nationaal-socialisten hun aantal zetels van 230 niet weder zullen halen en dat de nationale partij, die de huidige regeering steunt, vooruit zal gaan, en dat tevens de communisten, den wind in de zeilen zullen hebben. Veel zullen wij hierover aan den vooravond van de verkiezingen niet schrijven, temeer niet, daar met vrij groote zekerheid te verwachten is, dat deze gekozen rijksdag ook weder zal ontbonden worden. De kans daarop lijkt toch zeer groot, tenzij de nationaalsocialisten het dezen keer met het Centrum eens kunnen worden. Geruchten doen de ronde, dat beide laatst genoemde partijen weder met elkander aan het onderhandelen zijn. Het merkwaardigste van heel de verkiezingsaffaire is op het oogenblik wel, dat de ontstemming tusschen de nationaal-socialisten en nationalen grooter wordt. Het vermanend schrijven van den gewezen kroonprins heeft blijkbaar niet het gewenschte succes gehad. Dezer dagen toch, heeft noch het nationaalsocialistisch bewind in Oldenburg een burgemeester ontslagen en door de politie met geweld uit zijn bureau laten halen. Eene gebeurtenis, die heel wat stof doet opwaaien en uiterst geschikt is om de partijhartstochten eqrst recht te doen ontbranden. Over de Duitsche en Belgische verkiezingen zullen wij niet uitvoerig schrijven, daar onze ruimte in de Banier daartoe te beperkt is en zij toch bovendien niet van algemeen belang zijn. Van algemeen belang is ongetwijfeld het bezoek, dat de Fransche minister-president Herriot deze, week aan Madrid
* bracht. Dit bezoek heet een beleefdheidsbezoek te zijn. Wij behooren echter tot degenen, die in dat bezoek nog iets meer zien dan een louter beleefdheidsbewijs. Zonder twijfel heeft dit bezoek ten doel om de vriendschapsbanden tusschen Frankrijk en Spanje nauwer aan te halen en Spanje geheel op de zijde van Frankrijk te krijgen. Zooals Italië gedurig pogingen in het werk stelt, om nieuwe bondgenootschappen te sluiten, zoo doet ook Frankrijk. Het stelt zich gedurig te weer om zijn internationale positie te versterken. In dat licht bezien wij ook 't bezoek van Herriot aan Madrid. En dat dit dan ook in werkelijkheid achter diens beleefdheidsbezoek steekt, daarop wijst wel het feit, dat tal van vooraanstaande Franschen met hem de Pyreneeën naar Spanje's hoofdstad zijn overgetrokken, alsook niet minder dit» dat Spanje in den laatsten tijd zijn weermacht sterk uitbreidt. Veelzeggend is daarbij, dat kort geleden in de Spaansche Cortes besloten werd om een haven op de Balearen uit te baggeren, opdat deze geschikt voor een marine-basis zou zijn. Men neemt aan en wellicht niet ten onrechte dat dit geschied is om in geval van oorlog den Franschen kolonialen troepen een gemakkelijken doortocht te verschaffen. Zoo ook heeft het mede in verband met Herriot's bezoek iets te zeggen, dat aan de wapenfabriek van Oviedo vergunning verleend werd, om dag en nacht door te werken voor het vervaardigen van licht geschut. Zoo ziet men in weerwil van al de vredesconferenties en plannen voor ontwapening het eene land na het andere zich militair toerusten. Ongetwijfeld zal men in Italië Herriot's bezoek aan Madrid en de daarmede samengaande reorganisatie van de Spaansche weermachten met argwanende blikken gadeslaan. Dit alles zal niet nalaten nieuwe onrust en agitatie in het land van Mussolini te wekken. En niet geheel ten onrechte. Een samengaan van Frankrijk en Spanje kan voor Italië zoowel ten aanzien van Europa als Afrika belangrijke gevolgen hebben. Door dat bezoek van Herriot en door hetgeen dat daarmede opmerkelijk samengaat, worden de tegenstellingen opnieuw verscherpt. Italië toch is niet het eenige land, dat bij de Middellandsche Zee en de Straat van Gibraltar belang heeft. Bij deze feiten zinkt al het gebazel te Genève en elders over de ontwapening en den eeuwigen vrede wel in het niet en komt de geweldige tegenstelling tusschen woorden en daden wel in een heel scherp contrast te staan. Wanneer men toch deze toebereidselen voor den oorlog ziet, valt het moeielijk eenige waarde te hechten aan de verklaring, die Herriot bij voortduring doet, dat Frankrijk de ontwapening en niet dan de ontwapening wil. Wie kan aan den eeuwigen vrede gelooven, wanneer hij een Spaanschen minister in de Cortes de noodzakelijkheid van het uitbaggeren van een haven op de Ba'earen hoort bepleiten met het argument van de „militaire belangrijkheid van Mïnorea" en hem daarbij in een taal, die voor geen tweeërlei uitleg vatbaar is, hoort verklaren, dat deze eilanden beschermd moeten worden tegen iedere hebzuchtige actie van een vreemde mogendheid. Hoe wonderlijk moeten iemand de woorden van Herriot, waarin hij de groote onbaatzuchtigheid van Frankrijk schier hemelhoog verheft, wel in de ooren klinken, wanneer hij aanschouwt, hoe dezelfde Herriot zich te weer stelt om niet alleen Frankrijk, maar ook Spanje zoo krachtig mogelijk toe te rusten, opdat Frankrijk's hegemonie, die het door het verdrag van Versaille verkreeg, onverzwakt gehandhaafd zal blijven. Voorteekens van een wezenlijken vrede doen zich dan allerminst voor. Veeleer staan zware tijden te wachten. Naar den levenden God en Diens geopenbaarde Woord wordt niet gevraagd. Overal zocht men het buiten den Heere om zelf klaar te maken. Daarbij komt dan nog cc.i ontzettende geveinsdheid, dat men telkens en telkens weder kan constateeren, dat woord en daad, theorie en practijk met elkandar in iflagrante tegenspraak staan. Wien moet het hier niet bang om het hart worden, daar de Heere toch geen ledig aanschouwer van de woorden en daden der menschen is, maar integendeel de Alwetende en Alziende, Die een grimmig Wreker is van alle zonde en ongerechtigheid der menschenkinderen.
-
-
BUITENLAND. DE
VERKEEBSSTAKING TE BERLIJN.
Scheidsrechterlijke uitspraak; der staking?
voortzetting
Gisteravond is in het conflict der Berlijnsche verkeersbedrijven een scheidsrechterlij ke uitspraak gedaan, waardoor de loonen van alle klassen van het personeel met uitzondering van de juffrouwen, die aan de loketten plaatekaartjes uitgeven, met 2 pfennig per uur verminderd worden. Deze loonovereenkomst zal tot 31 Dec. a.s. gelden en dan met 4 weken opzegbaar
No. 1418
Twaalfde Jaargang
Voornaamste nieuws in dit nummer BINNENLAND. De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp op de Godslastering goedgekeurd. Het conflict op de gen.
Westlandsche
veilin-
Bij een vechtpartij te Bergen-op-Zoom werd een jongen ernstig gewond. De begrafenis der drie slachtoffers van het auto-ongeluk bij Ilpendam.
Inbraken te Mijdrecht. BUITENLAND. Scheidsrechterlijk vonnis inzake de verkeersstaking te Ber' ! i»> nftt door de arbeiders aanvaard. Ontstemming in de Fransche pers over Herriot's Spaansche reis.
De kapitein sproken.
van de „Niobe"
„_
„-
Ontvluchting van vele melaatschen uit een asyl in den Donau-dclta.
Weerbericht. Verwachting tot den avond van 5 Nov.: Meest matige, aanvankelijk wellicht krachtige Zuidelijke tot Westelijke wind. Half bewolkt. Later toenemende bewolking en wellicht een weinig regen. lets kouder. Zonsopg. 7 uur, onderg. 4.23. Maansopg. n.m. 2 u., onderg. n.m. 11.95.
zijn. Het manteltarief «vordt tot 31 Maart
1933 verlengd. De vertegenwoordigers der vakvereenigingen hebben deze uitspraak verworpen. Na een zitting welke bijna twee uur duurde, hebben de scheidsrechters in het verkeersconflict de arbitrale uitspraak voor het district Brandenburg bindend verklaard. B.V.G. heeft zich in een proclamatie tot alle werknemers gewend met de opwekking het werk op zijn laatst Vrijdagmiddag om 2 uur te hervatten. Anders zal ontslag plaats
hebben.
Voortzetting van de staking? Tegen middernacht werd door een organisatie, die zich centrale stakingsleiding der verkeersarbeiders noemt, aan de redacties van de bladen een verklaring medegedeeld, volgens welke er door de bindendrverklaring van de arbitrale uitspraak geen wijziging gebracht is in het besluit van de stakingsleiding. De staking wordt voortgezet. COMMUNISTEN EISCHEN BRANDSTOF. En rooien een bosch. burgemeester De te Thale (a. d. Harz) heeft dezer dagen een voorstel der werkloozen tot gratis verschaffing van brandstof aan de werkloozen afgewezen. Daarop stelden de werkloozen het stadsbestuur een ultimatum, waarin zij dreigden, bij aldien niet voor den aanvang der week hun eisch werd ingewilligd, te nemen wat hun geweigerd werd en zelf een gemeentebosch te gaan rooien. De inwilliging van dit ultimatum bleef uit en gisterochtend trokken ongeveer 100 werkloozen naar het gemeentebosch, waar onmiddellijk met het rooien der boomen een aanvang werd gemaakt. Toen de politie arriveerde, waren reeds 25 zware boomen neergeveld. De leider der troep, een communist, werd gearresteerd. Dertig anderen zullen zich wegens landvredebreuk voor het gerecht te verantwoorden hebben. In verband met dit voorval kwam het in de stad tot bostingen; de herriemakers konden echter zonder veel moeite door de politie worden uiteengejaagd. EEN GOEDERENTREIN IN EEN PLOEG DUITSCHE ARBEIDERS GEREDEN. Een uit Harburg komende goederentrein heeft Donderdagmiddag in de buurt van de Hamburgsche vrijhaven een groep arbeiders, welke aan den spoorweg werkten, verrast. Drie hunner werden gedood en twee zwaar gewond.
DE „NIOBE”-RAMP. De kapitein vrijgesproken. Het proces voor den krijgsraad te Kiel naar aanleiding van het vergaan van het schoolschip „Niobe", eindigde met vrijspraak van den commandant van het schip, kapitein Ruhfuss. 6000 MIJNWERKES IN DIENST GENOMEN. tijdvak van 16 September tot 1 In het zijn in de m'jnindustrie van November het Roeiè-bi3d meer dan 3000 arbeiders t? werk gesteld.
Vrijdag 4 November 1932
2 STAKER OVERDE Een 72-jarige landbouwer is in de gevangenis van Kottbus, na een voedselstaking gedurende bijna 3 weken, overleden. Tijdens een rechtszitting had de man op 8 October j.l. een rechter doodgeschoten. DUITSCH VOEN
HERRIOT'S SPAANSCHE REIS. Kog steede ontstemming in de Fransche pers.
De opwinding in de Fransche pers, Veroorzaakt door de anti-Fransche demonstraties bij het bezoek van Herriot aan Madrid is nog niet gekalmeerd. „La Republique" eischt, dat de Fransche gezant te Madrid vervangen zal worden, aangezien bij het bezoek van Herriot slecht heeft voorbereid. Frankrijk heeft een „echte gezant" noodig, meent het blad. „De Victoire" spreekt van een koude «louche, welke Herriot te Madrid heeft gekregen. Dit blad tracht echter de oorzaak van Spanje's anti-Fransche gevoelens op te sporen en komt tot de conclusie, dat men óók in Spanje overtuigd is, dat een economisch herstel van Europa slechts mogelijk is, indien Duitschland en Frankrijk nader tot elkaar komen, en dit kan alleen geschieden, Indien het verdrag van Versailles gewijzigd wordt. Frankrijk nu is het eenige land, dat zich tegen een herziening verzet en hierin moet volgens de „Victoire" de oorzaak van de Madriieensche demonstratie worden gezocht. SNEEUWVAL IN DE ALPEN. Uit de Noordelijke Alpen wordt een vrij plotseling ingezette koude en sterke sneeuwval gemeld. Op de Gotthard is de temperatuur 6 graden, op het JungfrauJtoch 16 gr. onder nul.
MASSA-ONTVLUCHTING UIT EEN MELAATSCHEN-ASYL. Schrik onder de bevolking. Uit Boekarest meldt men Vier-en-veertig leprosen zijn ontvlucht Hit een asyl te Tichileshti in de Dounadelta en begeven zich thans naar de Donau-haven Tulcea. ledereen neemt verschrikt de vlucht, wanneer zij naderen. De politie aarzelt op hen toe te treden en roept hun toe halt te houden, maar de leprosen nemen hiervan geen notitie en zetten hun tocht voort
BINNENLAND. GOEDERENRUIL MET DUITSCHLAND. Uitbreiding van de actie van de Kamer van Koophandel voor Rijnland. Woensdag is te Amsterdam een vergadering gehouden, uitgeschreven door een voorloopig comité uit de Pharmaceutische branche. De vergadering stond onder leiding van den heer M. J. Lewenstein en vond haar grond in de moeilijkheden, welke ondervonden worden bij den goederenhandel met Duitschland. De voorzitter constateerde, dat tot deze vergadering uitgenoodigd zijn alle Kamers van Koophandel en Fabrieken in Nederland en vooraanstaande personen uit den handel en industrie in het geheele land, waarvan zeer velen aanwezig zijn: een groot aantal personen had adhaesie-betuigingen gezonden. In zijn inleidend woord wees de voorzitter op de ontwrichting der handelsbetrekkingen van Nederland met Duitschland, om daarna te komen tot de bekende Duitsche scherpe bepalingen betreffende deviezen. Hij wees verder op de groote slagen, welke aan onze export toegebracht worden en die er toe leiden, dat verbittering tegen de Duitsche maatregelen in steeds toenemende mate tot uiting komt. Hierna wees hij op de bedreiging van een boycott van Duitsche goederen en waarschuwt er voor, dat wü dezen weg niet op moeten. Hierdoor toch kan de toestand slechts verergerd worden, want tegenmaatregelen zullen er zonder twijfel het gevolg van zijn. Vervolgens zet hy de bedoeling van deze overeenkomst uiteen, n.l. om met elkaar van gedachten te wisselen over .de mogelijkheid van een „clearing" hierin bestaande, dat de koopers van Duitsche goederen zich vereenigen tot een organisatie, om door samenvoeging van hun orders een sterke macht te vormen, en hierdoor op vriendschappelijke wijze in samenwerking met hun Duitsche leveranciers, te verkrijgen, dat voor een zeker nader overeen te komen percentage van hun orders, tegenorders in Nederland geplaatst worden. De waarde van de tegenorders in guldens zou dan door de Nederlandsche koopers, door bemiddeling van een op te richten vennootschap, aan de Nederlandsche exporteurs vergoed worden Verder releveerde de voorzitter de pogingen, welke de Kamer, van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland te Leiden in het werk heeft gesteld, om de g standhouding met Duitschland haven, en welke hierop neerkr onder het beding van een tegenlevering orders naar Duitschland gegeven worden van goederen van Nederlandschen oorsprong, waarvan betaling mag volgen met deviezen buiten de contingenteering om. De voorzitter beschouwde echter deze pogingen van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland te Leiden als van te localen aard, om voor onzen export in zijn geheel iets te beteekenen. Na deze inleiding van den voorzitter volgde een geanimeerde discussie, waarbij uit de vergadering mededeelingen werden gedaan, welke een geheel anderen kijk gaven op de actie van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor het Rijnland. Er heeft nJ. onder hare leiding Maandag te Leiden een vergadering plaats gevonden met vertegenwoordigers van vrij-
wel alle Kamers van Koophandel en Fabrieken in Nederland, in welke vergadering het denkbeeld van een centralisatie naar voren gebracht is. Dit denkbeeld is door alle daar aanwezigen toegejuicht en besloten is een comité van voorbereiding te benoemen om dit idee verder uit te werken Deze mededeeling Is op de Woensdag gehouden vergadering met de grootste instemming begroet en na eenige gedachtenwisseling werd onder algemeenen bijval en handgeklap besloten zich bij de actie van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland te Leiden aan te sluiten.
In afwijking om aan het voornemen om aan de besprekingen, welke in deze vergadering gehouden werden, geen publiciteit te geven, in verband met het voorloopig karakter ervan, meent de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland te Leiden, na gepleegd overleg met het Voorloopig comité uit Pharmateutische branche, dat de instemming met hare plannen, welke ter vergadering zoo duidelijk bleek, aanleiding geeft om. dit communiqué te verstrekken, te meer daar iedere boycott-actie, welke alleen in het nadeel van beide landen zou zijn, met alle beschikbare middelen moet worden bestreden. STEUN AAN DEN TUINBOUW. Verschenen is het voorloopig verslag nopens het wetsontwerp tot wijziging ere verhooging van het tiende hoofdstuk der rijksbegrooting voor 1932 (uitkeeringen ten behoeve van verbouwers van fruit en warmoezerij -gewassen). Vrijwel algemeen werd de indiening van dit wetsontwerp toegejuicht. Men verheugde zich over den goeden wil der regeering
de prijzen, die de consument voor deze artikelen betaalt. Voorts werd een betere distributieregeling dringend noodzakelijk geacht; behoud van den bestaanden toestand, waarbij uitnemende tuinbouwproducten in groote hoeveelheden moeten worden vernietigd; werd ontoelaatbaar geacht. Bepleit werd wijziging van de crisispachtwet in dien zin, dat de toepassing der wet ook voor tuingrond (zoowel voor grove als fijne culturen en ook voor kassen) buiten twijfel gesteld en de continuatie der pacht verzekerd wordt. De toestand der tuinders die een eigen bedrijf hebben en die zwaar in de schulden zijn geraakt, eischt verder de aandacht. Van hun moeilijkheden wordt misbruik gemaakt, doordat getracht wordt voor een gering bedrag hun eigendommen over te nemen. Men wees in dit verband op het nut, dat het wetsvoorstel van het hd der Kamer, den heer van den Bergh voor de tuinbouwers zal kunnen hebben; de wenschelrjkheid werd bepleit, dat dit voorstel spoedig tot wet zal worden verheven. Het zijn niet alleen de hypotheekschulden, zoo werd voorts gesproken, die de tuinbouwers in moeilijkheden brengen. Zij beschikken ook niet meer over de middelen om de noodige bedrij f suitgaven voor kunstmest en arbeidsloonen te doen. De voorgestelde regeeringssteun zal bij verre na niet toereikend zijn om deze moeilijkheden op te heffen. Het dreigt de verwaarloozing van de cultuurgrond en het is een landsbelang dit te voorkómen. Ten slotte werd opnieuw de aandacht gevestigd op den invoer van buitenlandsche groenten, fruit, aardappelen en andere land- en tuinbouwproducten. Vele leden zouden een regeling als de thans voorgestelde ook willen zien vastgesteld voor 1933. Zij vragen, of dit ook in de bedoeling der regeering ligt. Nu de vooruitzichten in den tuinbuow zoo slecht blijven, scheen voortzetting van den steun noodzakelijk. Door verscheidene leden werden maatregelen gevraagd, om te voorkomen, dat de toch al zeer lage loonen der arbeiders in de bedrijven, die nu gesteund zullen worden, nog zullen wu....a verlaagd. Bij sommige leden had het teleurstelling gewekt, dat niet tevens maatregelen zijn voorgesteld ten behoeve van de boomkweekers, die eveneens in zeer moeilijke omstandigheden verkeeren. Ook vragen enkele leden, waarom geheel andere groepen der bevolking, die in nood verkeeren, bijv. de binnenschippers, niet gesteund worden, terwijl er wel iets gedaan wordt voor den tuinbouw. Wat het plan van uitvoering betreft, zouden sommige leden inplaats van 1922 tm, 1930 als basisjaren te beschouwen 1927 tm. 1929 als grondslag willen nemen, daar 1930 in verschillende streken reeds een crisisjaar was. Verscheidene *tden wezen er op, dat het noodzakelijk zal zijn, in het plan van uitvoering een afzonderlijke regeling ten behoeve van de kleine tuinders, die niet aangesloten zijn bij een veiling, op te
om thans ook den tuinbouw te steunen en sprak de hoop uit, dat deze steunregeling, zij het wellicht eenigszins gewijzigd, spoedig tot stand zou komen. Wel meenden verschillende leden, dat steunmaatregelen ten behoeve van dezen bedrijfstak eerder genomen hadden moeten worden. De regeering was sedert lang met den nood in den tuinbouw bekend, ook van de zijde der volksvertegenwoordiging is heraaldelijk op directen steun aangedrongen. Tot nu toe heeft de regeering zich bepaald tot creuietverleening. Dat dit standpunt thans is verlaten, had de volle instemming dezer leden. Vrij algemeen vond het waardeering, dat dit ontwerp terugwerkende kracht heeft door uitkeeringen over het geheele jaar 1932 mogelijk te maken; daadoor worden de bezwaren van het lange aarzelen der regeering voor een groot deel opgeheven. De slechte toestand in den tuinbouw is, zoo werd opgemerkt, het gevolg van de belemmeringen in het internationale handelsverkeer. Opnieuw werd daarom de hoop uitgesproken, dat de regeering al het mogelijke zal blijven doen teneinde daarin verbetering te brengen. Met den algemeenen opzet van het plan der regeering: vergoeding van het verschil tusschen den prijs, dien het product aan de veiling heeft opgebracht en een richtprijs, kon men zich in hoofdzaak vereenigen. Uit het plan van uitvoering meende nemen. Dat de geheele steunregeling over de men te moeten opmaken, dat bij de vastveiling loopt, achtten sommige leden niet stelling der richtprijzen rekening zal worgewenscht; dit beteekend h.i. een dwang den gehouden met plaatselijke omstanop om te verkoopen. veilingen de digheden, terwijl bij de berekening van de aangedrongen op een voorVoorts werd wekelijksche opbrengst de plaatselijke omziening voor de jonge tuinbouwers, die in standigheden geheel zullen worden uitgenog niet of niet gedurende schakeld. Is deze opvatting juist, dan zal de crisisjaren tuinbouwproducten jaren alle 3 aan de de regeering de groote, reeds lang beveiling brachten. staande tuinbouwcentra, waardoor allerSommige leden meenden, dat een prolei omstandigheden de hoogste prijzen op ductie-regeling, welke dan gewestelijk zou de veilingen worden bedongen, zeer beingesteld, noodig zal zijn kunnen worden voordeelen, hetgeen men onbillijk zou achdat de tuinbouw zich om te voorkomen, ten. Men zou hieromtrent gaarne de meebepalen tot den verbouw uitsluitend zal ning der regeering vernemen. van garantie-producten. Deze leden vroeEenige leden meenden, dat met het vergen, wat de minister in deze denkt te leenen van steun op deze wijze niet zal doen. kunnen worden voortgegaan; er zullen Tegen bepaling, dat slechts uitkeeandere wegen moeten worden ingeslagen, ringen de geschieden aan personen, zullen die wil de Staat niet binnen afzienbaren tijd hoofdberoep vinden, in den tuinbouw hun voor onoverkomenlijke moeilijkheden kohadden eenige leden bezwaar. Zij zouden men te staan. willen spreken van bona-fide tuinbouwers Beperking van de productie achtten zij in elk geval noodig. Daarbij wezen om te voorkomen dat personen, die een gemengd akker- en tuinbouwbedrijf hebzij o.a. op de zeer sterke toeneming van ben, buiten deze regeling vallen. de glascultuur, welke huns inziens in ieder geval zal moeten worden, ingekrompen. HET CONFLICT OP DE VEILINGEN Opgemerkt werd, dat het ontwerp in een IN HET WESTLAND. zoodanigen vorm gegoten is, dat aan de Kamer het recht van amendement geGisteren is te 's-Gravenhage een druk; heel wordt ontnomen. Immers in het bezochte vergadering gehouden van afgeeenige artikel van het ontwrp staat niet vaardigden en belangstellenden van bij anders, dan dat een memoriepost wordt de Centrale Vereenigingen voor den Aarduitgetrokken ten behoeve van den steun appel-, Groenten en Fruithandel aangeterwijl aan den tuinbouw, de Kamer op sloten vereenigingen, welke vergadering het plan van uitvoering geen rechtstreekgeleid werd door den heer H. G. Ruhe, uit schen invloed kan uitoefenen. Sommige Amsterdam, die in zijn openingswoord een leden achtten dit geen juiste wijze van overzicht gaf van het z.g. conflict op de wetgeving. veilingen in het Westland. Van verschilende zijden werd de meeSpreker memoreerde, dat de Centrale ning uitgesroken, dat de voorgestelde steun zich reeds op 19 Maart 1932 schriftelijk tot maatregel beslist onvoldoende zal zijn. het Centraal bureau van de veilingen had Neemt men het advies van de commissie- gewend en toen op dien brief geen antLovink als grondslag, dan zou men tot woord kwam, op 30 Maart een rappel een totaal van ongeveer f 20 millioen moe- stuurde, waarna een op 29 April gedateerd Een dergejjjk bedrag moge bericht ontvangen werd, mededeelend, dat zeer hoog schijnen, gelet op den omvang het Centraal bureau van de veilingen geen en de beteekenis van het tuinbouwbedrijf onderhandelingen kan voeren met den in ons land is het, in vergelijking met wat handel over den prijs van dan eenmaligen bijvoorbeeld ten opzichte van de suikerpootjesbak. Intusschen zou bedoeld bubietenteelt wordt gedaan, naar het oorreau gaarne vernemen, welke wenschen deel van verscheidene leden niet te hoog. onze organisatie heeft ,omdat het steeds Verscheidene leden zouden gaarne zien, bereid is, voor zoover het mogelijk is, met dat het rapport der commissie-Lovink de wenschen van den handel rekening te over het onderwerp werd gepubliceerd of houden. althans ter griffie neergelegd. Hoe met onze wenschen rekening geVerscheidene leden waren van meening, houden wordt, aldus spreker, blijkt voldat de tuinbouw met het verleenen van doende uit het feit, dat onze Centrale op directen regeeringssteun alleen niet vol19 Maart met het Centraal bureau in verdoende geholpen zal kunnen worden. Er binding trad, op dien brief niet geantzullen ook andere voorzieningen getrofwoord werd en 7 April op eene algemeene fen moeten worden. vergadering van het Centraal bureau de In de eerste plaats werd gewezen op de prijs van het eenmalig fust op 13 resp. wanverhouding, die speciaal in dit bedrijf 15 cent gedecreteerd werd. bestaat tusschen de prijzen, die de proHierop werd 23 Mei door onze organiducent voor zijn artikelen ontvangt en satie aan het Centraal bureau mHe»e-
_
De Bani^it
deeld, dat de handel verkoop inclusief het dien de Bond Westland di* 'oo- <-?ï nog eenmalig fust (hetzij eenmalige bak, mondeling mocht willen bespreiten, dan hetzij eenmalige zak) wenscht, waarna, verklaart de handel zich daartoe gaftrne ofschoon die brief op 13 Juli en daarna bereid, hetzij ten kantore van den Bond nog eens op 12 September werd herhaald, Westland dan wel ten kantore van de tot op heden niets meer van het Centraal Centrale". bureau van de veilingen inzake deze aanEn thans is het Donderdag 3 Novemgelegenheid werd vernomen. ber, de dag, dat wij wederom bij elkaarj Gelet op de stijgende ontevredenheid zijn gekomen om kennis te nemen van van de handelaars over deze handelwijze het laatste antwoord van den Bon ' westvan het Centraal bureau, welke ontevreland. denheid maandenlang werd opgekropt, Ik resumeer, aldus dTvoorzittp'"">»'>* '3 oordeelde het bestuur het noodzakelijk Centrale toenadering heeft gezocht I om, nu de top-organisaties der veilingen top-<js:ganisatie van den tuinbouw op 10 geen mogelijkheid tot onderling overleg Maart, 30 Maart, 23 Mei, 13 Juli en ia wilde scheppen, zich te wenden tot den September 1932, derhalve 5 maal en dat Bond Westland, aangezien ca. 85 % van deze zaak sleept van medio Maart af, d.i. het verbruik van eenmalig fust in het 7K maand. Bovendien is op 21 September Westland plaats vindt. en 6 October geconfereerd met den Bond Een eerste bespreking met de heeren J. Westland en wenschte deze de onderhandelingen uit te stellen tot Februari a.s. en Barendse als voorzitter en M. v. d. Hout van Westland had ons als secretaris den Bond dus nog 4 maanden langer op sleepop 21 September 1932 te onzen kantore touw houden, terwijl in antwoord op ons plaats. In deze bijeenkomst werd uitdrukverzoek d.d. 19 Maart om onderling overkelijk geconcludeerd dat het eenmalig leg op 7 April de prijzen van het eenfust noch door den export, noch door malig fust zonder overleg met onze handelsorganisatie werden gedecreteerd. den binnenlandsche handel gemist kon Spr. concludeerde nogmaals dat door worden, tevens, dat de prijsbepaling van het product op de veiling geschiedt onder den handel wel het noodige geduld en een beïnvloeding van het uiterlijk in de verzeer groote lankmoedigheid was betoond, pakking en de goederen in den eenmalige waarna hij den directeur verzocht het bak dus hooger worden betaald, zoodat antwoord van den Bond Westland voor te lezen, welk antwoord luidt: daardoor de eenmalige bak al betaald was „In antwoord op uw schrijven d.d. 26 en de extra-berekening door den tuinder Dat de betaling j.l. deelen wij u mede, dat, om' dubbele werd. October derhalve heer Barendse het hiermede volkomen verschillende redenen, welke u ook bekend eens is, blijkt wel uit zijn antwoord, dat, zijn, wij niet in staat zijn u reeds thans wanneer hij voor zijn eigen belangen bij mededeelingen te doen van den Bond ons was gekomen, hij zijn antwoord al Westland voor het volgend jaar betreflang wist, maar slechts gekomen zijde als fende een eenmalige verpakking. voorzitter van den Bond Westland, moest Immers daarvoor zal de Bor "n hij de zaak eerst met zijn organisatie bespreken. Dit antwoord werd ons op 6 October gegeven tijdens de tweede bijeenkomst met den Bond Westland, welke thans door een commissie vertegenwoordigd was, gevormd zijn Poeders alleen, wanneer zij de hand* door de heeren J. Barendse, J. KuyvenVelden. M. van Prins en Kzn., teekening dragen van den fabrikant A, M. hoven gebracht naar voren Mijnhardt. Maagpoeders, Hoofdpij npoederq werden bezwaren Er om thans in het vergevorderd seizoen nog Kiespijnpoeders, Hoestpoeaers, Worm* veranderingen in den bestaanden toepoeders, enz. stand aan te brengen, hoewel het bestuur Per poeder 8 et. Per doos 45 et. van den Bond Westland overtuigd is dat Bij uw drogist. op de wijze, waarop het thans gaat, in de toekomst niet kan worden doorgegaan, ook om het ongerief, dat door den bestaanden toestand aan een groot deel van houding moeten bepalen ten opzichte van, den handel werd veroorzaakt. de Landelijke organisaties, waarvoor ook Het voornaamste bezwaar was van adde veilingen moeten worden gehoord. blijkministratieven aard, welk bezwaar Het is daarom, dat wij er bij u nogmaala, baar niet zoo zwaar weegt, immers hadden op aandringen om de thans bestaandflk. 4 veilingsbesturen al regelingen getroffen regeling voor dit jaar te handhaven en koopen. om den eenmaligen bak terug te verklaaren ons tevens bereid om in den waardoor de oude eenheid in regeling a.s. winter met den handel in overleg te verbroken was, maar hadden bovendien treden, hoe deze zaak het beste kan worde veilingen Den Briel, Oostvoorne en Pergeregeld". den soonsdam den prijs van de eenmalige Na drukke en langdurige besprekingen bakken verlaagd van 10 resp. 15 cent op werd met algemeene stemmen besloten 5 resp. 10 cent, zoodat ook bij deze vei-, het volgende antwoord tot het bestuur lingen geen bezwaren Vp* van den Bond Westland te richten: ven aard bestonden. „In antwoord op uw brief d.d. 3 NovemnderhanDe heer Barendse wl ber 1932 deelen wij u mede dat na behandelingen opschorten tot Febr. 1933, waarop er van op onze algemeene vergadeling de vergadering hem waarschuwde hoe het dering van 3 November en in overleg met kookt en bruist onder de koopers op de nnden Nederlandsehen bond t veilingen en hoe gevaarlijk en ongebeslui, Jitdelaren het wenscht is het zoo een toestand te laten gaande van den goeden wd .an de- ondjf ~ regeling een nieuwe terwijl voortbestaan, en aannemende, dat er momen* Westland wormaanden kan na evengoed direct als teel bezwaren bestaan om direct een in-| den vastgesteld, zij het ook pas ingaande willigend besluit te nemen, zoo mogelijßj met het nieuwe seizoen. langs minnelijken ww to* pp" p-'—ung De commissie van den Bond Westland üLHlien. beloofde de kwestie nog eens in eigen teOnze Centrale wil center in elk geval schrifteen daarna boezem te bespreken zekerheid hebben, dat voor 't seizoen 1933 lijk antwoord te geven. geen herhaling plaats heeft van de beDit antwoord was vervat in den brief sprekingen van Maart—November van dit d.d. 13 October, welk schrijven de unajaar, met het gevolg, dat een beslissing op weernieme meening van het bestuur de lange baan geschoven wordt. gaf. Daarop heeft de Centrale op 20 Oct. Unaniem werd op onze vergadering de voorter overbrugging der moeilijkheden wensch, zoo niet de eisch naar voren gegesteld om de regeling als in Den Briel dat in 1933 het eenmalige fust inbracht, als norm aan te nemen, hetgeen dien dag clusief gewicht geveild wórdt. Westaan den voorzitter van den Bond schrifWij stellen u daarom voor, om tegeeen terwijl getelefoneerd, land is moetkomend aan uw verlangen, bespretelijke bevestiging van dat voorstel denkingen te openen tusschen uwen bond en waarbij zelfd enavond werd verzonden, de Centrale binnen 6 weken, in welke verzocht werd om antwoord vóór Maanperiode u gelegenheid zult hebben uw dag daaraanvolgende. te bepalen ten opzichte van de houding Evenwel was er Maandag geen antorganisatie in overleg met uw landelijke veilingen woord, hetgeen op verscheidene veilingen". oorzaak was van groote wrijving en uitingen van verontwaardiging. Dinsdag 25 Het antwoord kwam eerst op welken dag des October in ons bezit, der Censpoedvergadering middags een slot van op Gelet het trale plaats had. WestOct. van den Bond den brief d.d. 13 VAN HET BINNENHOF. land, waarin geschreven staat, dat de Eerste Kamer. Bond gaarne bereid is voor besprekingen De behandeling van het ontwerp-Donvoor het a.s. seizoen, doch met nadruk zooals wij het kortweg zullen noener, verzocht voor dit seizoen geen verandegisteren in de Senaat voortgezet. ringen meer in den toestand te brengen, men, is de sprekers van eergisteren gehoord te werd met algemeene stemmen besloten tot Na meer hebbers-kon er echter weinig twijfel het volgende voorstel: ontwerp". het lot van dit bestaan omtrent „Teneinde geen conflict te laten ontis ook gisteren uitgekomen. Dat aan den wensch staan is de handel bereid Met 28 tegen 18 stemmen werd het van den Bond Westland om-voor dit seiaangenomen, nadat nog enkele afgevaarzoen geen verandering meer in den toedigden het woord hadden gevoerd en stand te brengen, onvoorwaardelijk te minister Donner hen had geantwoord. We voldoen en dus de huidige regelingen, hopen op het Eerste Kamer-debat straks zooals deze op de diverse veilingen gelden, uitvoeriger terug te komen en kunnen te bestendigen tot 31 December. dus thans met het hier vermelde volstaan. Evenwel verzoekt de handel daartegen reeds nu inwiUiging van ons verlangen voor het nieuwe seizoen, dus dat vanaf 1 Januari 1933 de eerste soort druiven en. tomaten inclusief nieuw uniform (eenmalig) fust zullen worden aangevoerd, waarvan de vorm en de datum van int» CRAMCONDUCTEUR OVERREDEN EN voering telkens in overleg met de Cenw GEDOOD. trale zal worden vastgesteld, zoodat de eenmaligen bak handhaving van den Op den hoek van Copernicusstraat eni, moet worden veilig gesteld en deze in geEdisonstraat Is- gisteravond omstreeks 9J.. lijke mate moet worden aangevoerd als uur een ernstig ongeluk gebeurd. De convoorheen. De Centrale, als centraal punt ducteur-bestuurder der H. T. M., de hee* Westverzoekt den Bond voor den handel, H., sprong daar ter plaatse van een wagen uiterlijk antwoord, gunstig land om van lijn 14, doch werd daarna onmiddelWoensdag 2 November 1932, opdat de hanlijk door een wagen van lijn 13 gegrepen*, del dit in de Donderdag 3 November te De man kreeg daarbij zoodanige verwon* houden vergadering ter kennis van bedingen, dat hij spoedig daarna aan de ge* langhebbenden zal kunnen brengen. Involgen is overleden.
Echt en
"
goed
Van het Binnenhof.
, 1
Uit de Residentie.
Vrijdag 4
De Banier Kerknieuws. Dr. S. F. H. J. Berkelbach v. d. Sprenkel. Gisteren herdacht Dr. S. F. H. J. Berkelbach v. d. Sprenkel, Ned. Herv. predikant te Rotterdam, ijn 25-jarige ambtsbediening. De jubilaris werd in 1882 geboren en Is een zoon van den bekenden Goudschen predikant, wijlen Ds. Berkelbach v. d. Sprenkel. Hij werd in 1907 candidaat in Noord-Brabant en aanvaardde 3 Nov. van dat jaar het predikambt te Wijk aan Zee vanwaar hij in 1915 naar Purmerend vertrok, welke standplaats in 1919 met Haarlem verwisseld werd. In 1925 verliet de jubilaris de prov. Noord-Holland om in ïijn tegenwoordige gemeente zijn intrede te doen. 20 Sept. van dat jaar verbond hij «ich aan de Rotterdamsche gemeente. Dr. Berkelbach die in 1920 aan de Utrechtsche universiteit promoveerde tot doctor in de theologie op een disseratie getiteld: „Vrees en regelie", is een kanselredenaar van groote vermaardheid. Zoowel in Amsterdam als Den Haag begeerde men zijn overkomst maar de jubilaris sloeg deze jaar stond hij aanzoeken af. Dit met Dr. W. J. A. de Vrijer te Amsterdam en Dr. F. W. A. Korff te Heemstede op het drietal voor kerkelijk hoogleeraar aan de Leidsche universiteit in de vac. van Prof. Dr. H. M. van Nes. Van de hand van Dr. Berkelbach zag o.m. het licht: Geloof en symbool bij Paulus; Geloof en Illusie; Hedendaagsche Adventistische stroomingen en Echtscheiding. Ds.C. Struick Posthuma.
Vandaag herdenkt Ds. C. Struick Pos-
thuma, Ned. Herv. predikant te Grave,
»ijn 25-jarige ambtsbediening. De jubilaris werd in 1878 geboren en
in 1907 candidaat in Noord-Holland om uit 7 beroepen, dat naar zijn tegenwoordige gemeente te aanvaarden. 3 Nov. van dat jaar aanvaardde hij zijn ambt te Grave. Aan deze gemeente is hij gedurende deze kwarteeuw, hoewel meerdere malen in de gelegenheid geweest haar te verwisselen met een andere, verbonden.* Gedurende al deze 25 jaar is de jubilaris bijkans aan het Rijkskrankzinnigengesticht als Prot. Godsdienstleeraar verbonden. Dit werk met name heeft hem steeds aangetrokken. Al spoedig kwam hij ook in het classicaal bestuur van den Bosch, waarvan hij de laatste 10 jaar praeses is. Ook van de Bossche Voogdijraad maakt Ds. Struick deel uit. Na 15 jaar praeses van den ring Grave te zijn geweest, is de jubilaris nu sinds korten tijd scriba-quaestor. Kerkelijke examens.
De heer M. C. Westerhof, cand. aan de Rijksuniversiteit te Groningen is door het Prov. kerkbestuur van Noord-Holland toegelaten tot de Evangeliebediening in de Ned. Herv. Kerk. Na gehouden coll. doctum heeft de Synodale Commissie van de Ev. Luth. kerk, tot de ev&nnjeliebediening toegelaten de heer R. Jol., de Boer te Zwartsluis, laatstelijk predikant bij de Indische staatskerk. Ds. de Boer studeerde aan de Vrije universiteit, waar hij candidaat werd. Hij nam een beroep aan naar de Ger. kerk van Wierden, maar kreeg bij zijn peremptoir examen moeilijkheden. Daarom onttrok hij zich aan de Ger. kerken en werd predikant bij de Indische Staatskerk. Hij arbeidde te Padang en Pematanriantar. Om gezondheidsredenen moest hij repatrieeren. Ds. de Boer ontving bereids een beroep van de Ev. Luth. Gem. van Wildervank-Veendam.
Schoolnieuws. TERWOLDE. Men schrijft ons: Donderdag 27 Oct. hield de Schoolvereeniging, uitgaande van de Geref. Gem. a. d. Vecht, waar in die vergadering op verzoek van het bestuur, voor ons optrad onze adviseur, de Weled. Heer J. v. Bochove, Hfd. der Ger. Gem. school te Zeist, die tot onderwerp dezen middag gekozen had: „Waarom een eigen school?" De voorzitter opende deze 1 vergadering door te laten zingen Psalm 78 vers 3, leest vervolgens een gedeelte uit Lucas 9 en gaat voor in gebed. Nadat hij nog een kort openingswoord had gesproken, gaf hij het woord aan dhr. v. Bochove.
De Dordtsche Synode voorgestaan en bevestigd door
Jac. Leydekker Indien zij meenden, dat de Synode van Dordrecht dorar hun tegenstanders zou worden gevormd, die hen toch in het ongelijk zouden stellen, dan hadden zij dit eerst af moeten wachten. En indien zij zich dan haar uitspraak konden nog wilden onderwerpen, dan eerst hadden zij het recht zich als een bijzondere secte van de Publieke Kerk af te scheiden en van de Regenten de vrijheid van godsdienstoefening verzoeken, die ook aan andere secten werd verleend. Maar nu was het nog te vroeg om tegen den wil der overheid de Openbare Kerk te verlaten, en op andere plaatsen afzonderlijk bijeen te komen. Slechts vermeerdering van onrust en verwarring moesten hiervan de gevolgen zijn. Brand eindigt zrjn tweede deel met de beschrijving van een komeet of staartster, waaraan hij tevens stof ontleent om eenige schampere opmerkingen te maken. Hij laat zich aldus uit: „Nu zagen de «waarmoedigste Remonstranten den ko-
Spreker bepaalde ten eerste zijn gehoor bij de woorden uit Lucas 9 vers 41b: „Breng uw zoon hier". Op zeer duidelijke wijze zette spr. uiteen, hoe hier een bedroefde Vader nog een laatste poging aanwendt en tot den Heere Jezus gaat ter behoudenis van zijn kind, dat ongeneeslijk ziek was, en hoe daarna die Vader ten antwoord kreeg: „Breng uw zoon hier" Daarna bracht spr. met ernst naar voren, dat wij allen met onze kinderen, ook ongeneeslijk ziek, ja een prooi des Satans geworden zijn, en Satan zijn prooi maar niet zoo gemakkelijk loslaat. Doch wanneer we in oprechthe'd en biddend op de knieën gaan tot den Heere, dan is er genezing, ja verlossing mogelijk, zooals blijkt in dezen vader, wiens zoon genezen en aan hem werd teruggegeven. Dit is toch geen vreemde taal, aldus spr., voor degenen, die dit hebben leeren kennen, en genezing hebben bekomen. In de pauze werd gezongen Ps. 105 vers 5. Daarna wees spr. er op, dat het de kreet der gansche wereld is: „Breng uw kind hier. Alle paprtijen is het te doen om het scheiden van grooteren, want het is de kind. Dat kind is iets bijzonders, ondertoekomst. Dat had Luther reeds begrepen, toen hij zeide: ~Geef mij de kinderen, dan heb ik de kerk". Spr. vermaande de ouders, dat zij, nu de wereld lokt met schijnschoon en zondelust, de roeping hebben, om den kinderen de eerste beginselen te leeren en met onze kinderen hierover te spreken, want zoo wij dit van ons afschuiven en verzuimen, zal dit eenmaal in den dag des gerichts op onze harten branden. En daarom is het ook onze roeping om ze te doen onderwijzen in de zuivere leer. Vervolgens geeft spr. een historische beschouwing van de Openbare School, waaraan men kort na de Fransche Revolutie den Bijbel had ontnomen. Daarna stond hij stil bij de bestaande Christeliike scholen van andere richtingen, o.a. die van de Geref. Kerken. Hij wijst et op, dat Dr. Kuyper, onder wiens leiding deze kerken zijn ontstaan, in een zijner werken, genaamd „E Voto" schreef, dat, wanneer de Dienaar het water in den doop toedient, de geestelijke genade in zoon kind afdruppelde. Spr. vermaande met ernst ervoor te waken, dat zulk een weg die gewis ten verderve leidt, aan onze kinderen niet wordt voorgesteld, opdat hun geen voedsel wordt toegediend, dat wij zelf krachtens onze belofte en afgelegde belijdenis, niet begeeren. Neen, zegt_spr., wij zoeken een andere school, waar het geldt: „Zoekt eerst het Koninkrijk Gods, enz., en waar den kinderen de leer van vrije genade wordt ingeprent. Met gevoelige vermaningen komt spr. terug op het woord: „Breng uw zoon hier" Ook nu nog noodigt de Heere Jezus: „Breng uw zoon hier". Laten wij nu, zegt spr. op deze noodiging al het mogelijke doen om onze kinderen te brengen onder dat onderwijs, waar de vrije genadeleer als een zuurdeesem het geheele onderwijs doortrekt. We mogen daarom met rusten oo rr "-'■'-->*■ voordat oo v Laten vooral zij, die "bidden geleerd hebben, schouder aan schouder staan. Na tenslotte in een ernstig woord te hebben aangedrongen, om ook in deze omstandigheden met ootmoed tot Hem te gaan, zooals ook de vader deed met zijn moeite, besloot spr. zijn gloedvolle rede door te laten zingen Ps. 119 : 17, waarna hij met dankzegging eindigde. Met onverdeelde aandacht werd deze rede aangehoord, en voldaan en onder den indruk keerden allen huiswaarts.
-
'"
Vereenigingsnieuws Hilversum. De kiesvereeniging „Gideon" afd. Hilversum hoopt D.V. Maandagavond, 7 Nov. 8 uur, haar maandelijksche ledenvergadering te houden welke tevens een jaarvergadering is. Agenda:
1 Opening. 2 Notulen. 3 Ingekomen stuk-
ken. 4 Velslaij van secr.: penningm. en
kascommissie. 5
Verkiezing wegens periodiek aftr. van de heeren G. Meester en W. de Heus. 6 Spreker, W. Kumminga, onderwerp: Afval en verval. 7 Rondvraag. 8 Sluiting. Lezing. D.V. Donderdagavond 10 Nov. 8 uur, hoopt De. W. J. van Lokhorst ln het Evangelisatiegebouw a.d. Alb. Perkstraat te Hilversum, voor de kiesvereeiging „Gideon"
meet of staartster, die in die dagen onze aarde scheen te bedreigen, met droeve oogen aan. Zij zagen daarin de aankondiging van naderende ellende. Sommigen hunner, hadden in de brieven van Melanchton gelezen, dat hij de beschrijving van een zeer groote eclips of zons.verduistering, die bij den aanvang van het Concilie van Constanz werd waargenomen, aan zijn vriend Camerarius zond, met de opmerking er bij: Gij zult zeggen, dat het de afbeelding is van de Synode. En nu meenden zij, dat men, nu men deze komeet zag verschijnen bij den aanvang der Dordtsche Synode, rede had om te vreezen, dat zij ook een der Synode, en ais een staartster, een staart van ellende en zwarigheid na zich zou slepen."
Welk een schampere taal! Men hoort hem steeds schamper spreken van de Dordtsche Synode. Hij heeft haar zelfs bij het Concilie van Trente vergeleken. Maar welke zwarigheden zijn er door die Synode veroorzaakt? Dat de Remonstranten zijn veroordeeld en daardoor in zwarigheid en ellende geraakt, waardoor sommigen gevlucht en anderen zijn afgezet en zij de Openbare h*&ben moeten verlaten, is hun eigen scbald, daar zij
November 1932
3
een lezing te houden met als onderwerp „Het merkteeken van het Beest". Toegang vrij. Zegt het voort.
aan zoodanige kantons verbonden, zich daardoor in niet geringe mate hebben
O J. Kestihg. secr
De commissie-Welter heeft becijferd, dat de door haar voorgestelde opheffing van 50 Kantongerechten een bezuiniging zal teweegbrengen van ongeveer f350.000 per jaar d.i. per Kantongerecht pl.m. f 7000, doch deze besparing kan eerst worden verkregen zoodra de op wachtgeld te stellen rechterlijke ambtenaren tot andere functies zullen zijn benoemd, hetgeen niet dan na verloop van eenige jaren het geval zal kunnen zijn. Adressanten zijn van meening dat bezuiniging op de kosten van Kantongerechten op een andere meer doeltreffende wijze is te vinden en wel door het door de Regeering in de laatste jaren meerdere malen in toepassing gebrachte „uitstervingssysteem", waaronder adressanten verstaan het opdragen der werkzaamheden in een vacant komend 2e of 3e klasse kanton aan den Rechter van een naburig kanton, waardoor na aftrek van het bij de wet vastgestelde honorarium van f 1000 voor waarneming en van een geraamd bedrag aan reis- en verblijfkosten groot gemiddeld f 500, per vacant komend kanton ongeveer f4OOO wordt gezuinigd. De overwegingen van adressanten leiden hen tot de volgende conclusiën: de voorgespiegelde bezuiniging zal goeddeels worden teniet gedaan door elders opduikende, onvermijdbare uitgaven. Afgescheiden daarvan, kan men in waarheid niet spreken van bezuiniging, indien alleen de -Staatskas wordt ontlast, doch daarnevens weder nieuwe lasten worden gelegd op een deel der ingezetenen; de ten aanzien van de rechterlijke mach'
Loosduinen. D.V. Woensdag 9 November, n.m. 8 uur, hoopt de S. G. Kiesvereeniging haar ledenvergadering te houden, ten huize van dhr. J. Treffers, Vlierboomstraat 435, Den Haag.
De agenda luidt voor dezen avond: 1. Opening. 2. Notulen. 3. Verslag Penningmeester. 4. Huishoudelijk Reglement. 5. Onderwerp a., b. en c. van artikel 4 van het Program van Beginselen, door T. van Oort. 6. Bespreking en Rondvraag
7. Sluiting.
Vrienden, laat het niet noodig zijn, dat er gevraagd wordt aan U om allen te ko. men en vrienden of kennissen mede te brengen. Vrienden van buiten zijn hartelijk welkom! Namens het Bestuur, T. VAN OORT, Secretaris.
BINNENLAND. DE OPHEFFING VAN 48
KANTONGERECHTEN.
Een uitstervingssysteem gevraagd. Mr. G. Kolff, Kantonrechter te Geldermalsen, mr. C. W. van Ommeren, kantonrechter te Heusden, mr. W. van Son, kantonrechter te Amersfoort en mr. F. J. G. van Tricht, kantonrechter te Enschedé hebben zich met een adres tot de Tweede Kamer gewend in zake het voorstel der Regeering tot opheffing van 48 kantongerechten. Zij verzoeken de aangeboden wetsontwerpen niet te willen aannemen, doch indien de Kamer geen termen kan vinden om den thans bestaanden toestand- te handhaven dan het z.g.n. uitstervingssysteem op eenigerlei wijze in de wet vast te leggen. In hun adres wijzen genoemde kantonrechters er op, dat in de commissie-Welter geen enkele jurist uit de praktijk, hetzij uit de magistratuur, hetzij uit de advocatuur, zitting heeft gehad, zocdat de commissie geheel en al verstoken is geweest van de inzichten, welke een veelzijdige levenservaring en autoriteit als b.v. van Presidenten onzer rechterlijke colleges, van Kantonrechters van belangrijke kantons en van Dekens van de Orde van advocaten, zouden hebben kunnen bieden, waardoor het rapport Welter met betrekking tot bezuinigingsmaatregelen in zake de rechterlijke macht, zeker niet kan bogen op eenn inhoud, welke door terzake bevoegden is geïnspireerd, zoodat adressanten dan ook de juistheid van de door de commissie voorgespiegelde bezuiniging ten bedrage van f350.000 's jaars in twijfel meenen te mogen trekken. Adressanten betreuren het opheffen van 48 kantongerechten allereerst om de schade en het groote ongerief, die daaruit moeten voortvloeien voor tal van justitiabelen in den lande; daar toch de Kantonrechter ten plattelande en het is juist hier weer waar de slachtoffers moeten vallen de vraagbaak is tot wien velen bij gebrek aan juridische voorlichting in allerlei rechtskwesties, vooral in familie-aangelegenheden, hun toevlucht nemen, wijl hij in het algemeen de vertrouwensman is, door wiens bemiddeling zoo vaak geschillen in der minne worden bijgelegd en kostbare processen voorkomen. Indien de kantons te uitgebreid en dientengevolge de afstanden om den Kantonrechter te bereiken te groot worden, gaat de vertrouwelijke band tusschen hem, van wien als vrederechter zulk een groote invloed ten goede in een geheele plattelandsstreek uitgaan en de justitiabelen, voor een groot deel verloren. Voorts wordt er o.a. de aandacht op gevestigd, dat verdachten beneden den 18-jarigen leeftijd, die ingevolge wettelijke voorschrift verplicht zijn in strafzaken in persoon voor den Kantonrechter te verschijnen, door de voorgestelde regeling dikwijls ter zake van luttele overtredingen gedwongen zouden zijn zeer lastige en kostbare reizen te maken, terwijl ook voorgeleiding, meermalen groote moeilijkheden met zich zou brengen. Ook verdient de volle aandacht het feit, dat vele kantongerechten, in het bijzonder ten plattelande, thans overladen zijn met zaken, welke voortvloeien uit de uitvoering der Crisis-Pachtwet 1932, zoodat de werkzaamheden van de rechters,
—
—
zich aan wijzer oordeel niet wilde onderwerpen, doch halsstarrig op hun stuk ble. ven staan. De staartster zal veeleer het beeld zijn geweest van den val van tal van Remonstrantsche sterren (leeraars) uit den hemel der kerk. En dat is niet aan de Synode te wijten, maar aan de dwaalsterren zelf, die gemakkelijk verschieten, omdat zij geen vaste sterren des hemels zijn, en evenals de groote Alsem-ster uit de Openbaringen van Johannes, door haar val de wateren der rivieren bitter maken. Het is ook mogelijk, dat zij ter waarschuwing strekken moest voor het nakend verderf van Nederland, indien de Pelagiaansche dwalingen der Remonstranten niet werden veroordeeld, en dat temeer, daar de oorlog met Spanje weer spoedig zou worden hervat. Het was tijd, dat de Nederlanders ontwaakten uit hun droomen en zich tot God bekeerden.
DERDE
HOOFDSTUK.
Eere en trouw der Nationale Synode. Er is niets moeilijker, dan te redetwisten over gebeurtenissen, daden en wooTden, die langen tijd geleden hebben plaats gehad, vooral als de oor- en ooggetuigen allen reeds zijn overleden. En zelfs wan-
uitgebreid.
beoogde maatregelen zullen in ernstige mate afbreuk doen aan een goede rechtsbedeeling, het laatste bolwerk in den beschaafden Staat. Zij offeren alzoo zeer groote cultureele belangen op ter wille van
zeer luttele geldbedragen; het voorstel tot nieuwe rechterlijke indeeling gaat hiervan uit, dat 't niet slechts mogelijk, doch ook nuttig is niet minder dan een 48-tal kantongerechten op te heffen. Het moet daardoor wel den indruk wekken, ten eerste dat de rechters, wier ambtsgebied verdwijnt, tot heden een functie zonder inhoud hebben bekleed, of dat de overblijvende rechters, wier taak opeens blijkt bijkans verdubbeld te worden, thans den lediggang nabij zijn. Daardoor is reeds nu schade van beteekenis gedaan aan het aanzien van de rechterlijke macht. Dit blijkt b.v. uit in de pers tot uiting gekomen denkbeelden tot het opwerpen waarvan geene andere eigenschap vereischt schijnt dan onvervaardheid om alle kantongerechten op te heffen. Verwezenlijking van de Regeerings voorstellen zal het aanzien van de rechterlijke macht op onherstelbare wijze verder doen dalen; diep ingrijpende wijzigingen op het gebied der rechtsbedeeling, zooals thans in allerijl ontworpen zijn, vereischen nauwgezette overweging en toetsing door allen, die bij de rechtsbedeeling een taak te vervullen hebben. Geen goeds kan worden verwacht van wijzigingen, alleen ingegeven onder den haastigen druk van geldelijke overwegingen. Over de gevolgen van overijlde bezuinigingen op het gebied van de rechtspleging in Frankrijk, komen behartigingswaardige mededeelingen voor in een artikel van jh". mr. G. W. van der Does in het „Advocatenblad" van 15 Sept. 1.1., waarnaar adressanten zich veroorloven te verwijzen.
—
—
AUTOBUSDIENSTEN. In Gelderland. Stoomtram Maas en Waal te De N.V. Nijmegen heeft aan Gedeputeerde Staten van Gelderland vergunning gevraagd tot het onderhouden van een autobusdienst op het traject: Leeuwen—Altforst—AppelAantern—Horssen—Puiflijk—Druten. vraagster onderhoudt reeds een autobusdienst op het traject Nijmegen—Weurt— Beuningen—Ewijk—Winssen—Deest:— Afferden—Druten—Leeuwen—Wamel. Bovenbedoelde aanvraag houdt verband met het verzoek van J. H. Hoenderop te Leeuwen-Beneden, om intrekking van Zijn vergunning tot het onderhouden van een autobusdienst op het trapeet Wamel—Leeuwen—Alt.forst—Appeltern— Horssen—Puiflijk—Druten—Afferden— Deest—Winssen—Ewijk—Beuningen— Weurt—Nijmegen en met de bedoeling van de n.v. om, bij deze intrekking het traject Nijmegen—Wamel, met het aansluitende traject Leeuwen—Appeltern— Druten, zonder andere ondernemingen naast zich, te exploiteeren.
De gemeentebesturen van eenige gemeenten hadden tegen dit verzoek beswaren ingediend, omdat men van deze boonopoliseering vreesde vermindering *a» den dienst of verhooging van tarieven. In de openbare zitting, waarlD dam aanvrage werd behandeld, heeft evemr* de. betrokken n.v. de toezegging «"xlaan, dat noch het aantal ritten zal wotiïpo verminderd, noch de tarieven zullen worden verhoogd. Onder deze omstandi ?)>♦>. den hebben Ged. Staten gemeend, de vergunning van Hoenderop te moeten intrekken en de gevraagde vergunning aan d« naaml. venn. te moeten verleenen. onder voorwaarde, dat, wanneer zich te eenigertijd de behoefte aan meer vervoergelegenheid in de betrokken streek mocht doen gevoelen en de n.v. stoomtram Maas en Waal naar het oordeel van hun college daaraan niet voldoende tegemoet, komt, in die behoefte op de meest wenschelijke wüze zal worden voorzien. ■t Voorts hebben Gedeputeerde Staten aan F. J. van Alem te Kerkdriel met ingang '"an i Januari 1933 vergunning verleend *■*% net onderhouden van een autobusit op het traject Kerkdriel—Velddriel —Hedel—'s-Hertogenbosch, voor zooveel dit traject op Geldersch grondgebied 1» gelegen.
Aan W. van Leeuwen te Brakel hebbes» 1 Januari 1933 vergunning verleend tot hel onderhouden van een autobusdienst op da Gedeputeerde Staten met ingang van
trajecten:
a.
Zaltbommel—Gameren—Nieuwaal—
Zuilichem—Brakel—Vuren—Dalem en
rinchem;
Go-
Zaltbommel—langs rijksstraatweg
b.
!—Den Bosch
(marktdiensh)
onder
lillende voorwaarden, betreffende het in- en uitlaten van reizigers op gedeelten van het traject. Gedep. Staten hebben aan W. Vos t* Ammerzoden met ingang van 1 Janvar* 1933 vergunning verleend tot het onderhouden van een autodienst op de trajecten: a. Nederhemert—Well—Ammerzoden Hedel—'s-Hertogenbosch (voor zoonar d* traject op Geldersch grondgebied is sf legen).
b.
Ammerzoden—Well—Nederhemert*
Delwij nen—Kerkwijk—Zaltbommel; c. Ammerzoden—Kerkwijk.
NIEUWE CHEF VAN HET STATER TE UTRECHT. De heer N. Schoewert, chef van het Centraal-Station te Utrecht, zal met I Februari a.s. den dienst der Ned. Spoorwegen met pensioen verlaten. De heer J. S. Admiraal, thans controleur van beweging in de inspectie Maastricht der Ned. Spoorwegen, zal den heer Schoewert in zijn functie te Utrecht opvolgen.
Uit de Hoofdstad. ONGEVALLEN. Op het Weesperplein kwam gistermiddag een jongen met zijn fiets te vallen. Hij brak een been en werd per G. G. en G. D. naar het Israëlitisch ziekenhuis vervoerd. Op de Stadhouderskade bij het Vondelpark liep een vrouw tegen de tram op, waardoor zij viel en bewusteloos bleef liggen. De G. G. en G. D. werd voor mets gewaarschuwd, daar de vrouw door burgera naar het dichtstbijzijnde Tesselschade-ziekenhuis werd gebracht. Op de Bilderdijkstraat hoek de Clercqstraat werd een vrouw het slachtoffer van een autobotsing. Zij liep een hersenschudding op en moest in het Julianaziekenhuis worden opgenomen.
DRIE JONGENS VAN EEN VRACHTAUTO GEVALLEN. Drie ongeveer 12-jarige jongens waren gistermiddag op een hoog opgebouwden vrachtauto voor varkensvervoer geklommen, welke op de Ruyterkade reed. Toen de auto de Oostelijke viaduct onderdoor wilde rijden, hetgeen door de hoogte van den wagen maar net ging, kwamen de jongens in aanraking met het ijzerwerk, waardoor zij van den auto geslingerd werden en op de straat terecht kwamen. Wonderlijk genoeg is geen van hen ernstig gewond; wel zijn zij ter observatie naar het Binnengasthuis vervoerd.
neer die nog leven, heeft men veelszins kens aangetoond, dat niet het Protestangroote moeite om achter de waarheid te tisme, doch het Pausdom nieuw is, en komen. Want de een zal zeggen, dat hij zoowel door te wijzen op woorden en dahet gezien heeft en gehoord, terwijl de den van de ouden, als door vergelijking ander dit getuigenis weer zal wraken, met de onze, de aanklacht te ontzenu. door te verzekeren, dat hij er ook bij is wen, dat het Protestantisme eerst sedert geweest, maar het zoo en zoo niet heeft korten tijd was opgekomen. Met de Remonstranten heeft men voorgezien. De een zal op het gebeurde een gunstig, de ander weer een ongunstig licht al in hun opkomst over tal van gebeurwerpen. leder zal verklaren, dat hij het tenissen geredetwist; en men doet h<et niet gebeurde op de juiste wijze weergeeft, nog. Toch is dit noodig, want zij laten werpen licht te valsch nog een weer verschilna telkens maar toch van den ander op de handelingen der Contra-Remonlen. En het is te begrijpen, dat de toehoorontdekt, weerder dan een eenigszins vreemden indruk stranten, die hen hebben legd en bestreden. van hun geloofwaardigheid ontvangt. Terwijl wij dit schrijven, is het ongeVerkrijgt men zijn inlichtingen uit de tweede hand, dan rijst weer de vraag, of veer 90 jaar geleden, dat de Nationale de verteller wel zuiver heeft overgegeven Synode te Dordrecht werd gehouden. Sewat hij van de oor- en ooggetuigen heeft dert dien is voortdurend getwist over de woorden en daden van deze beroemde gehoord. moeilijk het onderzoek is Vaders. Zoowel de leden als de toehoorders En toch, hoe van dingen, die reeds zoo langen tijd zijn reeds sedert eenigen tijd ter ziele, t alles wat men van hen heeft te geleden zijn ,toch is het noodig en Icozeggen, uit nagelaten geschriften moet wanneer noodzakelijk, Vooral is dit nend. de zuivere leer door dwaalgeesten wordt worden verzameld. aangetast en men twijfelenden moet ge(Wordt vervolgd). rust stellen, door aan te toonen, dat zij vastgereeds van oude tijden af zoo was steld. Daarom hebben önae Refwatorcn tal-
Vrijdag 4 November 1932
4 DE WALDENZEN.
Waldenzen: „De Waldenzen hebben hun Hoe het ook zij met den persoon van oorsprong van een godsdienstig man, met Petrus Waldus komt de geschiedenis der 1532 1932. f name Leo, ten tijde van Constantijn den Waldenzen »it het gebied der overléve-. Groote, den eerste Christenkeizer, welke ringen op dat der historie. En dit is ook I. Leo, een afkeer hebbende van de gierigweer zoo treffend, zooals het uit de geheele Zie neer en wreek, o God! het bleepaus Hervorming heid va* en van de al ook blijkt. Men komt tot den Sylvester te kend gebeent' Dies langs des Alpen groote vrijzinnigheid Bijbel. van Contstantijn, rug geslachte martelaren. Wier Vad'ron eeuwen lang Uws Woords belijheeft liever de armoede in de eenvoudigDe Bijbel wordt gelezen, men keert de ders waren. Toen de onzen knielden heid des geloofs willen volgen dan met Roomsche fabelen, de historiën der hei( nog voor levenloos gesteent'. blijven en door de vette inkomligen en zooveel andere versierde RoomSylvester Mi 11on. sten sche geschriften den rug toe om zich bezig aanhingen alworden, besmet welke Een brandende fakkel met het onte houden met het onderzoek van het geloof len, gevoelden". die wel van het schijnt „Het licht in Ac derschrift: duisternis". Deze Roomsche schrijver brengt hun Woord des Heeren. Het Woord Gods door Kerkelijke zegel oorsprong dus tot den tijd van keizer Rome verbasterd en uit de handen van het der Waldenzen. Constantijn den Grooten, die in 306 volk geweerd komt weer op den troon, „Onze tranen zijn niet van water, keizer geworden is. het Licht schijnt weer in de duisternis van maar van bloed; zij verduisteren. niet Evenwel nemen schrijvers de meeste het Pausdom. Het Woord des Heeren in alleen onze oogen, maar doen onze 12e eere hersteld, ziedaar het grondprinciep harten verstijven. Zie of er eenige aan dat hun oorsprong ligt in de smart is, gelijk aan onze smart?" eeuw. Omstreeks 1160 begon een burger van de Hervorming. Zoo ook bij Petrus Léger, Waldenziach leevan Lyon met name Petrus Waldus te preWaldus. Zijn gastvrije woning is plots verraar in een brief aan de diken. Jacobus Fruytier in het bekende anderd in een huis der droefenis. De Protestanten va-n Euroboekje „Sions Worstelingen" schrijft over vriendelijke woning op pa. Anno 165 5. is het onverwachts hem het volgende: „Dit was een zeer geveranderd van een huis der vroolijkheid opschriften gede Ziedaar in een paar leerd man, die veel ingang had bij het en der maaltijden in een woning der rouwe schiedenis geteekend van de Waldenzen. volk, wegens zijn weldadigheid omtrent de en der treurigheid. Rome deed het bloed onzer Vaderen armen. Hij kreeg lust tot Dag noch nacht heeft Waldus rust. Een Godzaligheid en vloeien als water, gaf hunne lichamen het onderzoeken der apostolische vraag, maar vanwege deszelfs ernst een schrifover tot spijze der vogelen, maar dank zij ten bij de volgende wonderlijke gelegenontzettende vraag kwelt hem bij den Gods goedheid duurde het lijden niet heid. Hij bevond zich namelijk „Waar zou mijn ziel zijn, als op zekevoortduur: T langer dan eenige tientallen jaren. I ier ren avond in het zijner vriengezelschap God eens mij onverwachts had opgeroeis een volk wier geschiedenis is een a iwaar men vroolijk was na het eten pen?" Hij vermag die vraag niet van zich den, eenschakeling van bloed en tranen, i. et en waar een van het gezelschap schielijk af te zetten. Hij gevoelt het, het staat gedurende eenige tientallen van ja. en dood ter aarde viel; deze schielijke dood niet wel met hem. De troost der Roomsche maar gedurende vele eeuwen. Een volk maakte op hem zulk een indruk, dat hij, Kerk blijkt een ijdele een nietswaardige wier lijden een aanvang nam diep in de na dien tijd, met veel ernst zijn zaligtroost te zijn. Allé Roomsche bedenkselen grijze middeleeuwen en waarvan het einheid ging betrachten. Tot dat einde las vermogen niet zijn ziel tot rust te doen de pas kwam in de nieuwe geschiedenis hij het Woord van God en ging daaruit komen. Op de vraag „Wat moet ik doen onder Napoleon en straks voorgoed in het ook anderen met veel ernst onderrichten. om zalig te wordeh?'4||eeft Rome's kerk jaar 1848. Van dit zoo merkwaardige volk Bernardus Smijtegeldt in zijn Keurstofgeen antwoord, dat bevrediging schenken wenschen we in een paar artikelen iets fen over den tekst Ps. 89 : 49 . kan aan het neergedrukt hart. Petrus Walhandelend naders te vertellen. Juist omdat in dit beschrift het aldus: „Wij wenschen u toe dus wendt zich in zijn zielenood niet naar Jaar het 400 jaar geleden is dat de Walhetgeen eens gebeurde aan Petrus Waldus, Rome's Kerk, niet naar de domme en bijdenzen een tak vormen van het gezeeen rijk koppman in Frankrijk, dezen met geloovige priesters, maar hij smeekt den gende werk der Hervorming in Europa. zijn gezelschap in dartelheid en zonde Heere hem den weg des behouds te wijHet moet voor de beide uitgezonden bezig zijnde, zoo was er iemand in het zen. Petrus Waldus is in het bezit van een leeraren George Morel en Pierre Mason gezelschap, die schielijk een aangrijpend oogenblik geweest zijn een oogenblik stierf. Hij nederviel en in flinke verzameling boeken. Een groote dat ziende gaat schat voor dien tijd daar de boekdruktoen ze de groote Hervormers Oecolampaweg uit het gezelschap, hij valt in voor kunst nog niet is uitgevonden en alle dius en Bucer na wederzijdsche kennisGod en geeft zichzelven aan God over en exemplaren geschreven moesten worden. making met eikaars belijdenisschriften de het is geworden een treffelijk predikant En onder die schat is de grootste schat n.l. rechterhand der broederschap konden reivan de Waldenzen, die haren naam van een Latijnsche bijbel. ken in het jaar 1530. Helaas mocht het en daarna ook armen van 'Wordt vervolgd.) aan 1,-v.sson niet beschoren zijn de blijde hem dragen genoemd werden". Lyon R. H. boodschap rvin zijn volk over te brengen want op de reis naar zijn geboorteland werd hij gevangen genomen en verbrand. Veel hadden de zwaar vervolgde Waldit blijven herhalen op gelijke afstanden. denzen » hun afgelegen valleien gehoord 2de toer 1 vaste in het boogje van 3 van het werk der Hervorming. Een blijde lossen, 3 lossen, 1 vaste in hetzelfde boogje enz. hoop was in hun hart levendig geworden. ONS Om het lint door te rijgen kunnen we HANDWERKHOEKJE. Zou het den Heere behagen ook andere 28 patroontjes haken zooals het voorbeeld Hoofdluier en Baby-overall. volken tot de kennis der Waarheid te doen fig. C aangeeft. in komen? Zouden ook anderen de oogen geDeze week behandelde we 2 baby-klee13 losse opzetten, in de 4e losse en veropend worden voor het verderfelijk kadingstukken, ik zou haast zeggen, een anvolgens op alle losse 1 stokje dus 10 stokrakter van de Roomsche Kerk. Zou door tiek en een modern, doch beiden zeer onjes nu geheel in het rond haken 1 doelmatig voor den langen kouden winter. 3 losse 1 vaste in dezelfde steek. Devaste de aanvaarding der Evangelische WaarpaVoor de hoofdluier hebben we noodig: troontjes komen op de aangegeven plaats heid de waarheid van hun geloof te meer een lap flanel, eenige strengetjes perlgade beide eerste en laatste stokjes worden bevestigd worden. Maakte de Heere Zich ren licht blauw, rosé of lila en 1 el lint op het flanel gefestonneerd. Veel eenvouop hun zaak, zoo vaak reeds in bloed gebreedte 3 c.M. diger kunnen we telkens 2 knoopgaten masmoord, tot de Zijne te maken door ongeOp het voorbeeld zien we hoe twee teken zooals bij de overall is aangegeven. dacht en onverwacht het licht der Waargenovergestelde hoeken worden afgerond Het lint wordt doorgeregen, het strikje Om het afronden, en in zonderheid het in den hals. heid op den troon te pla„ _en? knippen van de baby-overall gemakkelijk Deze en meer andere vragen hebben zeEen practisch handwerkje bijv. voor een m*r het hart der arme vervolgde WaldenBen beroerd en daaruit vloeide voort het besluit om kennis te gaan nemen van het gevoelen der Hervormers met het gevolg, dat ze elkaar als broeders konden begroeten. Deze zending had tot gevolg dat in het Jaar 1537 een Synode der Waldenzen werd gehouden te Chanforant, die zes dagen duurde en waar ook de Zwitsersche Hervormer Farel tegenwoordig was en waar het kerkelijk leven der Waldenzen geheel werd ingericht naar het voorbeeld der Fransch-2->itsersche reformatie en waar besloten werd hun geloofsbelijdenis te zenden aan den koning van Frankrijk Frans I. Deze geloofsbelijdenis draagt geheel het karakter van een Gereformeerde Geloofsbelijdenis en van af dien tijd is de geschiedenis der Waldenzen een onderdeel van de geschiedenis van het groote werk der Hervorming. Vandaar dat we boven ons opstel schreven 1532—1932. Niet omdat de Waldenzen toen ontstaan zijn, maar omdat ze vanaf dat jaar hun kerk naar het voorbeeld der Hervormden inrichtten. We gedenken dus in dit jaar het feit, dat het 400 jaar geleden is dat de Waldenzen een tak vormen van de gezegende Reformatie. Deze getuigen van Rome's haat tegenover het Volk des Heeren hebben reeds eeuwen vóór de Hervorming tegen de Roomsche Kerk geprotesteerd en hebben dien volgens ook eeuwen vóór de Hervorming de zwaarste vervolgingen moeten verduren. Volgens sommige overleveringen zou hun oorsprong terug te brengen zijn tot op den tijd van den apostel Paulus. Anderen gaan niet zoover terug en zeggen dat hun oorsprong terug te brengen is tot op bisschop Claudius van Turijn, die in de 9e eeuw heeft geleefd. Zoo schrijft de Roomsche inquisitiemeester Reinerius van de Waldenzen: „Onder alle secten die daar nu zijn, of die daar geweest zijn is er geen schadelijker geweest aan de Roomsche Kerk, dan die van de te maken hebben we den vorm aangegeven luiermand-cadeautje is de Baby-overall. op ruiten van 10 c.M, Voor in te slapen, zouden,we een een-, Lionisten (Waldenzen) en dat om drie Aan den buitenkant wordt een halven voudig bewerkte overall aanraden van oorzaken. De eerste is, dat ze ouder is dan c.M. inslag geregen. We kunnen eenvoudig zacht wit molton of dik flanel Hierin,, alle, want sommigen zeggen, dat ze gemet een toer omhaken volgens fig. A 1 heeft baby ruimte,voor beweging genoeg, duurd heeft van den tijd van Sylvester, vaste op den zoom, 3 lossen 1 vaste insteen tegelijk een heerlijke beschutting yooiv ken op dezelfde plaats als de eerste vaste anderen zelfs van de tijden der aposbloot woelen. dit op gelijke af standen, herhalen. noqdig jan We telen." Fig. B geeft een meer bewerkten rand,, -.lengteeen Een ander Roomsch schrijver n.l. de öSacwM^reedte. aan bestaande uit 2 toeren. De lengte wordt^dubbeliÉ^jjouwen:£fë9&f aartsbisschop SesseliuS zegt o.m. van de toer; 1 vaste om den zoom, 3 lossen vouw aan den onderkant^rawujaen. lste
—
.
Vrouwen-Rubriek
-
*
t
De Banier
We knjppeh nu volgens de teekening Aan den weerskanten 5 c.M. afschuinen naar'het armgatpunt dat ligt 20 aM. vanaf den bovenkant. De rug wordt aan den bovenkant 38 cM. breed en stijf recht. De voorkant wordt volgens het voorbeeld uitgerond over een breedte van 24 c.M. en 5 c.M. diep Op de aangegeven plaats worden -ook op het ruggedeelte de knoopgaten gefestonneerd met perlgaren om de ceintuur door te rijgen. De ceintuur wordt gemaakt uit een der uitknipsels. De overall wordt opengelegd en geheel in het rond afgewerkt met de Iste toer zooals bij de hoofdluier is aangegeven. Willen we het bij een toer houden dan worden de zijkanten tot het armgat overhands dichtgenaaid door de boogj es van het haakwerk. Willen we met 2 toeren afwerken dan haken we in de 2e toer de zijkanten samen en de bovenkanten afzonderlijk. Voor de sluiting worden aan de rugkant de knoopjes gezet en aan de voorkant de lusjes gefestonneerd. Een meer sierlijk geheel wordt verkregen door een lint ceintuur op zij gestrikt en lintstrikjes op de schouders in plaats van de knoopsluiting. En nu wenschen we allen veel geluk
met het maken van deze gezellige handwerken.
BLOEIENDE KAMERPLANTEN IN DEN WINTER. (Van een bijzondere medewerker.) Ook in het barre jaargetijde zijn er veel kamerplanten, die ons verheugen met hun bloemenpracht. Als alles buiten doodsch en kaal is, dan is een bloeiende kamerplant een genotvol bezit. Het is eigenaardig, dat vele dankbare winterbloeiers zooals azalea's hortensia's, camellia's enz. 's zomers het beste in den tuin zijn te bewaren. Men moet er evenwel voor waken, dat men hen vóór de vorstperiode binnen heeft. Eén enkele nachtvorst zal de planten nog wel niet dooden, wij hebben zelfs een vergeten camellia bij 2 graden vorst zien bloeien, maar voorkomen is toch beter dan genezen. We beginnen met de Azalea Indica. Als de azalea's binnen gebracht zijn, worden zij aan een grondige inspectie onderworpen. Men knipt de doode takken af, en met een borstel borstelt men de groene laag die zich soms op het stammetje en de takken afgezet heeft, weg. Men zorgt er echter voor, dat de schors niet beschadigd wordt.. Daarna krijgen de bladeren een beurt. Meestal is het Azaleamctje aan het werk geweest en heeft haar eitjes op de bladeren gedeponeerd. Deze eitjes zijn uitgekomen en het blad waarop het eitje zat, is omgekruld; deze omgekrulde blaadjes knipt men af. Als men het openvouwt zal de larve van het motje voor den dag komen. Ook de zwammen hebben zich niet onbetuigd gelaten en de Azalea heeft dikwijls eigenaardige dikke, lichtgroene vergroeiingen aan de bladen, de zoogenaamde azalea-oortjes. Deze verwijdert men zoo spoedig mogelijk, voordat de vergroeiingen met een witachtige, op meel gelijkende stof, overdekt zijn.
Deze stof is namelijk een sporenmassa en wordt gemakkelijk door den wind of op andere azalea's overgebracht.
in kassen vooral kunnen dan bijna, alle azalea's besmet worden. Het beste is de, afgeknipte vergroeiingen direct te s§?,m .'jiiUflPt* "-—"■- -■*-branden. Daarna 'de azalea's in „koel,. y.orsty£jfverti:ek of koude kas. Men, ,zorgt .er-voor, dat ze goed licht staan. De azalea*houdt van veel vocht, zij wordt dus goedijJÏESgoten, niet te nat echter, wanMn» Iden/jönter droogt de grond slecht,-*»^; bij het gieten
'
—
f
— —
oek de kroon dus bladeren en bloemknoppen te bevochtigen. Begint de tijd te naderen, dat men hen in bloei wil hebben, dan kan men de planten naar een verwarmd vertrek of warme kas brengen, en blijft hen goed begieten. Hebben zij' een tijdlang in de warmte gestaan, dan gaat men bij de planten even na of vlak onder de bloemknop nieuwe scheutjes gekomen zijn; deze verwijdert men want ze belemmeren de voedseltoevoer naar den knop en deze zou spoedig verdorren of in ieder geval niet uitkomen. Begint de plant te bloeien, dan mag men de kroon niet meer bevochtigen, daar de bloemen leglijk zouden worden of zouden verrotten. Als de bloeitijd afgeloopen is, verwijdert men de vruchtbeginsels, die niet afgevallen zijn. Het zaad kunnen we toch niet gebruiken, terwijl het vormen van vrucht onnoodig voedsel en kracht aan de plant onttrekt. Als er geen vorst meer te verwachten is, worden de planten in den tuin gezet, waar zij den geheelen zomer blijven. Men geeft hen geregeld een weinig vloeimest en blijft de planten goed begieten, waarbij ook vooral het kroontje niet vergeten mag worden. Zoo behandeld, zullen onze azalea's zeker den volgenden winter weer rijk bloeien en den wintertijd veraangenamen.
RECEPTEN. Sucade-cake (zonder oven). 300 gr. tarwebloem, 75 gr. suiker, 100 gr. sucade, 75 gr. boter, 2 theelepels bakpoeder, snuifje zout, 2 d.L. melk, geraspte schil van 1 citroen. Zeef de bloem met het bakpuwc* en het zout; hak er de boter door. Strooi er de suiker, de gesnipperde sucade en de geraspte citroenschil in en meng dan de droge bestanddeelen met de melk tot een stevig deeg, flink kloppende. Doe het deeg in een met boter besmeerden vrij diepen vorm, bind er een geboterd papier over en zet den vorm in een pan met kokend water, zóó, dat het water niet over den rand kan komen. Kook de „cake" ongeveer 2 uur; gebruik ze niet vóór den volgenden dag. Eenvoudige zandgebakjes. 250 gr. tarwebloem, 125 gr. boter, 60 gr. lichette basterdsuiker, 1 klein ei, eenige geconfijte snippers of geconfijte kersjes. Hak de boter door de bloem, voeg er de suiker bij en kneed dit droge mengsel met het ei tot een samenhangende, soepelen bal. Rol dien uit op een met bloem bestoven tafel (ongeveer 1 c.M. dik) en steek er ronde of vierkante koekjes van. Leg in 't midden van elk koekje een stukje snipper of een half kersje, schik de koekjes op een geboterd bakblik en bak ze in een zachten over lichtbruin. Laat ze op he? bakblik bekoelen.
Gember confijten. De stukjes overgieten met heete verzadigde suikersiroop, te krijgen door de sui-
ker op te lossen in zooveel kokend water, dat zij juist oplost, even opkoken, er wat suiker bij doen. Blijft er wat suiker onopgelost, dan weer water er bij en i' tot men zeker weet, dat de stroop verzadigd is. Dan zal bij afkoeling zich om de gemberstukjes de suikerkristallijn afzet-
ten, waardoor ze onbepaald langen goed blijft van smaak.
— ■ f B-groote.ofolgik^ie^zure,appelen, lui. gram suiker, dii. j-ui
Gebraden appelen.
kac 1 neel 80 gram boter. Boor de appelen, wasch, maar schil zf niet, schik «e teen vuurvast schoteltje vi*r .èlke^opening.met suiker en kaneel en lef daarop een klontje van de boter.
Bede^
5
4"Np^èmßorT932.
De "fen bodem met het water. Zet het schooltje in den oven, bedruip de appelen met ">et vocht dat langzamerhand strooperig *ordt en laat ze gaar worden (ongeveer 20 min.), maar zorg, dat ze niet stuk gaan.
Rotterdamsch Nieuws TRAMSTAGNATIE. Doordat gisterenmiddag te ongeveer 5 lur op den hoek van de Kruiskade en het Stationsplein een wiel van een sleepefs*agen liep, is er in het tramverkeer, Baande in de richting van het Westen, ongeveer een half uur vertraging ontstaan. Men heeft de trams over den Coolsingel omgelegd. VAKONDERWIJS AAN WERKLOOZE VAKARBEIDERS. Dezer dagen heeft op het Stadhuis de uitreiking plaats gehad van getuigschriften aan 38 personen, die een der door de commissie' voor vakonderwijs aan werklooze vakarbeiders ingestelde cursussen hebben gevolgd. In tegenwoordigheid van enkele commissie-leden heeft de voorz. de heer J. E. Van Riet, daarbij een rede gehouden. Het bezit van het getuigschrift, aldus de heer Van Riet, zal voor de betrokkenen zeker een flinke steun zijn bij het zoeken naar Werk en het getuigschrift is voor de werkgevers een bewijs, dat de werknemer gedurende zijn werkloosheid zijn tijd nuttig heeft besteed en naast vakbekwaamheid ook werklust heeft. Spreker stond daarna meer uitvoerig stil bij de groote werkloosheid in Rotterdam; ontstellend is het, dat thans bij de gemeentelijke arbeidsbeurs 43.000 werkloozen staan ingeschreven. Al geven eenerzij ds vele werkloozen zich er rekenschap Van, dat ook deze crisis zal eindigen en trachten zij tijdens hun werkloosheid hun vakbekwaamheid zooveel mogelijk te onderhouden c.g. uit te breiden, zoo is anderzijds lettende op het groot aantal werkloozen, het bezoek aan de gemeentevakcursussen nog niet zoo groot als wel verwacht zou kunnen worden. Dit is zeker te betreuren, want men mag niet vergeten, dat, zoodra er eenigszins merkbare opleving komt, de vakarbeiders in de eerste plaats moeten zorgen ten volle paraat te zijn. Spreker meent dan ook sterk de nadruk te moeten leggen op de nadeelige gevolgen, die uit een langdurige periode
"
van werkloosheid voor nen voortvloeien.
Degenen, die de vakcursussen
van" de"
commissie hebben gevolgd, zullen rijker uit den crisistijd komen dan zij er zijn ingegaan; hun vakkennis is vermeerderd, hun arbeidslust en hun routine zijn behouden gebleven. Verscheidene cursisten hebben dan ook de resultaten van het vakonderwijs reeds ondervonden, want zij hebben werk gevonden en zulks is zeker voor een belangrijk deel te danken aan de verhoogde vakbekwaamheid, die de betrokkenen op de vakcursussen hebben verworven. Hierdoor blijkt, dat ook door de werkgevers het bezoeken van de cursussen wordt gewaardeerd. Spreker vertrouwt dat het uitreiken van de getuigschriften voor tal van werklooze vakarbeiders een aansporing zal zijn om alsnog.de gemeentelijke vakcursussen te volgen. Dat thans voor de vijfde maal getuigschriften kunnen worden uitgereikt, is v/el een bewijs, dat de cursussen ten volle reden van bestaan hebben en aan de verwachtingen hebben voldaan. Namens de commissie feliciteert spreker de aanwezige cursisten met het behaalde succes. Spreker dankt de leiders van de vakcursussen, die in belangrijke mate hebben bijgedragen tot het succes van dit vakonderwijs. Daarnaast moge groote dank worden gebracht aan den heer A. Strookman den algemeen technisch-leider der cursussen voor vakarbeiders en aan den heer J. Bitter, gemeentelijk-inspecteur voor het Middelbaar- en Nijverheidsonderwijs, de twee leden van de commissie, die dagelijks vele bemoeiingen met de gemeentelijke cursussen voor werkloozen hebben. Een woord van bijzonderen dank past aan den secretaris van den commissie, den heer K. H. Brandt, dien spreker zou willen noemen de trait d'union tusschen de commissie en de talrijke cursisten. Hierna werden de getuigschriften door den secretaris van de commissie uitgereikt aan: Cursus autogeen-lasschen 19 personen. Cursus electrisch-lasschen: 11 personen,. Cursus electricien: 1 persoon. Cursus koperslager: 1 persoon. Cursus bankwerker: 6 personen. Een der cursisten dankte namens allen de commissie en de leiders voor het genoten onderwijs. Tenslotte heeft de heer Bitter den voorz. een woord van dank gebracht voor diens goede leiding van de commissie.
Voor de Kinderen JONGE HELDEN Verhaal uit de vrijheidsworsteling der Zuid-Afrikaansche Boeren HOOFDSTUK 8. Een gevaarlijke tocht. De lucht was donker geworden, toen de bezetting van het kopje, waarbij Brammie en Pieter behoorden, op de plaats van bestemming was aangekomen. De maan liet zich niet meer zien, geen ster fonkelde. Nacht, zwijgende nacht. Die in haar donkerte het mysterie borg van onbekende », ~#"iuren.
Een zekere beklemming maakte zich van de manschappen meester, toen zij hun plaatsen over een lengte van vele tientallen meters innamen. Als liefkozend hielden zij hun geweren in de handen, of aten stilzwijgend stukjes gedroogd vleesch met commando-brood. Eenige boeren waren als voorposten uitgezet, om bij het eerste blijk van onraad den troep te kunnen berichten, dat zij zich gereed had te houden voor een treffen. Behalve de wacht mocht ieder zich in zijn velddeken Wikkelen en slapen gaan. En inderdaad waren er, aan wier luid gesnork men al gauw kon bemerken, dat zij waren ter ruste gegaan en van oorlog noch Engelschen meer wisten. Brammie Hon den slaap echter niet vatten. Wel had hij zich in zijn deken gewikkeld, maar hij rolde zich zóó vaak op de andere zijde, dat hij meer op een reusachtigen egel, dan op een menschenkind geleek. Reeds had hij een stomp moeten incasseeren van een pootigen boer, die aan zijn linkerzijde bijna was ingedommeld, toen de kafferknaap als een log projectiel tegen hem aan gerold was en de soezende mijmeringen wreed had verstoord. En van den anderen kant, waar Pieter lag, had hij reeds meerdere standjes moeten aanhooren, omdat zijn verveeld gegeeuw en gesteun den jongen wakker hield. Toen was Brammie tenslotte overeind gaan zitten en had een verwijtende toespraak tot Pieter gehouden. „Waarvoor zijn we nu eigenlijk weggegaan? Toch om oorlog te voeren, is het niet? Toch om te schieten op de Engelschen? Toch om krijgsgevangenen te maken en kanonnen te veroveren? Nou, zeg eens op, is het zoo niet? En wat doen we nu met zn allen? Slapen! Slapen, alsof er geen vuiltje aan de lucht is. Neen, dat bevalt me niet. Slapen kun je altijd nog, als we maar eenmaal den oorlog gewonnen hebben, maar nu het oorlog is, wil ik oorlog voeren ook en niet als een luie kat in elkaar gedraaid liggen. Hoor je, Pieter? Hé, zeg...„ hoor je me? Slapend wiegekind, word eens wakker. Of ik zal een deuntje voor je zingen, dat 't kindje zoetjes slapen kan?...— Suja, suja, suja, zoet...»" Hij zong het met zulke onnavolgbaar dwafze geluiden, dat de helft der slapers wakjschrok, omdat ze dachten, dat de Engelschen met vreemde oorlogskreten op hen afstormden. Een oogenblik mopperden enkelen of poogden een schoen of drinkenskruik in de, richting van den zwarten zanger te werpen. Maar Brammie rolde zich achter
Jcer
een struik en schudde van het lachen. De afdeelingscommandant kwam overeind. „Monden dicht nu, mannen. Slapen
gaan. We hebben de rust noodig." De stilte keerde weer. Brammie rolde zich terug naar zijn plaats en legde zich dicht naast Pieter, die nog lag te grinniken om de dwaze grappen van zijn donkeren vriend. „Pieter", fluisterde Brammie: „Pieter, vind je het niet dom dat er alleen aan onze voor- en achterzijde wachten zijn uitgezet? Waarom wordt het dal aan den linkerkant heelemaal niet bewaakt?" „Weet ik niet hoor; da's zeker niet noodig", gromde de aangesprokene goedig terug.
„Maar ik zeg je dat het wel noodig is", zei de kaffer en hij sprak met zulk een ongewone heftigheid, dat Pieter ineens helder wakker was. Hij dacht er over na, meer dat Brammie, die immers reeds nachtelijke oorlogstochten had gemaakt met zijn stam, Vel eens gelijk kon hebben. Toch aarzelde hij neg even. „Och jullie vechten anders dan Engelschen", waagde hij op te merken. 't zou wat, omdat wij geen „Boe boe, geweren en kanonnen hebben? Maar laat ik je dit zeggen: spionneeren doen we heelemaal op dezelfde manier; nJ. daar waar het mogelijk is. En dat is hier mogelijk. Door het dal daar links van dit kopje kunnen spionnen ons bereiken, onze positie verkennen, en aan den commandanten van de kanonnen, die daar vóór in den bergpas moeten staan, de richting aangeven waarheen ze hun kogels moeten afvuren. Tjonge jonge, Pieter, dan zou je nog eens op een andere manier worden gestoord in je heerlijke droomen dan door mijn wonderschoon gezang!" Pieter dacht na. Eigenlijk had Brammie gelijk. Wie weet welke geschikte schuilplaatsen het dal bood voor spionnen, die hun stelling zouden naderen als allen sliepen. Maar wat te doen? Het zou toch nog al te eigenwijs schijnen als zij, jonge kerels, op den commandant een fout gingen wijzen. „Ben jij bang?" De vraag kwam onverwacht. Pieter keek verschrikt op en zag in de vurige oogen van Brammie. „Bang? Ik bang?'!
—
—
—
„Nou?" „Ik ben niet bang. Moet ik je dat nog zeggen".
„Koest, koest! Niet zoo gauw bijten, 't Was immers maar een grapje. Dus je bent niet bang?" „Nee".
\
„Weet je 't zeker?* „Ja." „Zullen wij dan over een uurtje eens daar beneden gaan kijken of er geen
lijk gefeliciteerd, Ik hoop, dat jullie met veel genoegen de toegezonden
nieuwsgierige ooms of tantes rondloopen?"
„Watblief?" „Willen we eens een spion gaan van-
begrijpen hoorï Maar toch heb ik jullie erg gemist. Kennissen of familie heb ik boeken zult lezen. niet in Scherpenzeel; ook heb ik nfet het Kameraden ik hoop jullie ijver naar genoegen den heer Roest persoonlijk te waarde te beloonen, door te pogen zooveel kennen. Wel heb ik hem voor een paar jaar als mogelijk is de briefjes te beantwoorop een begrafenis ontmoet. Aan den. Desnoods moet het dan maar wat over het nieuws zal ik mijn die vraag volle aankorter. Ik ben zeer verblijd met jullie dacht geven, hoor! enorme deelname en ik zal stappen doen BEB v. d. MULDER, Barneveld. Fijn, bij de directie om de ruimte voor de briedat vader, moeder, Henk en Kees ook alvenbus gedurende de wintermaanden wat lemaal „Jonge Helden" lezen. Ik uit te breiden. In kan, als generaal van meer' vrienden in onzen kring, vind: hoe hoe beter. zulk een uitgebreid leger, met autoriteit De groote toename van de laatste weken spreken, en ik zal dan ook" zeggen:'hi verheugt mij bijzonder. Maar druk dat ik naam van Oom Jan, doe open de poort! het met al die brieven heb, dat is kolosRuimte moeten we hebben voor onze rusaal. Maar toch erg prettig. Ja, als je briek! Honderden dringen om ruimte! wat dichter bij Rotterdam woonde kwam Nu, jongens en meisjes, hieronder laat je me zeker wel eens opzoeken? Nu, als ik thans volgen de oplossingen van de ik nog eens in Barneveld kom weet ik Octoberraadsels. Ze waren niet erg moeiden molen van baas Mulder ook te vinlijk, hè? den hoor! Doe je allen de hartelijke groeOpgave 1. A. Genesis 26 :13. En die man ten? werd groot; ja hij werd doorgaans grooter, WH.LEM EN MARIE S., Ja Willem, je totdat hij zeer groot geworden was. nicht is een dappere medewerkster, stel B. Jona in den walvisch. je daarover maar gerust. Aardig dat je Opgave 2. A. Anna. B. Petrus. Opgave 3. Simson met de 300 vossen. Banierkalenders verkocht hebt. Dat moesten meer kameraadjes doen als ze er B. Elia, bij de beek Krith. tijd voor hadden. Leuk, dat je heele Opgave 4. A. Gethsemané. en de kennissen zoo met het lefamilie B. Waar houden alle makkers van? gertje medeleven. Ik kan goed begrijpen Van Brammie en van Oome Jan! Marie, dat jullie allemaal zoo veel van Opgave 5. Jan, Wim, Hein, Ko, Piet. dat kleine zusje houdt, wat kunnen die Prijswinnaars. pukjes toch grappig zijn als ze kruipen De hoofdprijs: Jacoba Maria Drooger, en wat gaan praten! En ik geloof dat de Scheveningen. juffrouw ook in een go«d blaadje bij je Verdere prijzen: staat hé? Heb je wel eens straf gehad? Nee Greta en Ida Kuipers, Barendrecht. toch? Wat zal de pop blij zijn met zijn Jacob Borsje, Nieuw Lekkerland. nieuwe jurk. Stijntje v. d. Ben, Bodegraven. AALTJE P., Rijssen. Jij schreef bij die Joos van Belzen Arnemuiden'. oplossing heelemaal niets dan je naam, Evert Schreuder, Ede. maar ik heb toch wel in de gaten, dat je Willy den Hengst, Zeist. een nieuw nichtje bent! Wel, van harte Tona de Waal, Rotterdam. welkom in onzen kring. We hopen alleJacoba v. d. Berg, Vlaardinger-Ambacht maal, dat je héél lang zult meedoen. Leuntje v. d. Brink, Oudewater. Maar de oplossingen moet je steeds tegeNelly den Dunnen, IJsselstein. lijk aan het «md van de opzenZiezoo, jongelui, en nu nog even een den. Maar je schreef er maand niet eens een nieuwe opgave, n.l. briefje bij. Hoe komt dat? Je dacht zeker, die nieuwe Oom! Maar je mag vrij alles Novemberopgave No. 1. vertellen wat je weet, hoor. Het blijft toch a. Wanneer heeft het ijzer in het water onder ons. Zul je me eens schrijven? En gedreven als hout? brief, hoor! Tot volgenden keer b. Waar heeft de levende spijze van den een lange dan. doode bekomen? HENDRIK J., Middelburg. De winter is BRIEVENBUS. een moeilijke tijd voor zieke menschen; dat zal ook wel grootmoeders ervaring LHSDA EN EPKE v. N. Amersfoort. Harzijn. Ik hoop zooveel mogelijk alle brieftelijk, hartelijk welkom, nieuwe nichtjes! En wat een reuze-aardige babbelbrief was jes te beantwoorden. Dan moet de briedie eerste al. Ik weet nu ineens al een venbus nog maar wat langer worden. Kun heeleboel van jullie saampjes. Wil Lieda je 's morgens zoo moeilijk uit je warme verpleegster worden? Mooi zoo, dat is een bed komen. Nou, je mag het niet verder vertellen hoor, maar dan ben je net als schoone maar drukke werkkring. Met gejullie noegen las ik dat groote zuster al Oom Jan. JAN R., Scheveningen. Weer hartelijk werkzaam is in Wolfhezen. Laat haar mijnheer de Waal (die vroeger de „pa" welkom na je lange afwezigheid! Nee, van de stichting was) eens mijn beste 'n Willem Tel ben ik niet en 'n kanon heb groeten overbrengen; want dat is een ik ook niet. Mijn eenigste wapen is een kennis van me, weet je. En wat wordt Epke sigarenaansteker, en die vuur ik dikwijls als ze groot is? Dat moet ik ook nog af, want ik kan dampen als een fabriekseens weten hoor! Nu, Keientrekstertjes, ik schoorsteen. Doe je nu weer trouw mee? EVERT S., Ede. Dat waren moeilijke hoop dat jullie niet om beurten maar alraadsels, die je oom opgaf. Ik weet niet lebei iedere maand meedoet hoor. Twee of ik ze zou kunnen oplossen. De raadsels velletjes in een envelop, dat kan gemakvan onze rubriek had je perfect in orde. kelijk voor zes cent. Daar reken ik op! prijs dat naar genoegen zal hoop, Ik de Zul je t stellig doen? Allemaal de groeten zijn. van Oom Jan. MARINUS v. K., Nieuwerkerk. Raak je JOHAN v. d. 8., Rotterdam. Ha, Johan, uitgeput in t verzinnen van nieuws? soms ben je daar ook weer, jongen? Dat is best. hoe kan dat nou? Er gebeurt Jongen, En dat vind ik héél aardig. Wat een overschool genoeg, dat vermeldensop toch gang voor jullie, uit het stille Dordrecht waard is? Deze brief vond ik heel aardig. naar het roezemoezige Rotterdam hé? door, dan is je oom zeker Dordt is anders ook mooi. Ik ben er goed Ga zoo maar vree. bekend, vooral op de Voorstraat. Kom je, HENK L., Bleiswijk. Mooi zoo! Alweer als vader het eens niet te druk heeft met een nieuweling. Henk, hartelijk begroeten de studie, samen bij ons kijken? Je hebt je in ons leger. Ik had dat van die de drukkerij nog nooit gezien, is het wel? we kippendieven en brandstichter al geleHet best zou zijn op een Woensdagmidzen. Het is wel een wonder te noemen, dag, tusschen 2 en 3 uur ongeveer. Dan dat het een heele nacht op zolder smeulsnort de groote rotatiemachine en dat is de en toch geen vlam heeft gevat. Hoe een prachtig gezicht. Zie ik'je eens, Jpgelukkig, je broer het 's morgens behan? Je moogt ook gerust kameraadjes merkte. dat Waarom" moesten die dieven julmeebrengen. Wie Brammie is? Brammie lie juist hebben? is een aardige kafferjongen. Verder ken ENGEL O. d. 8., Kralingscheveer. Stel ik hem ook niet, want hij is nog nooit hier je gerust: het verhaal van Brammie wordt geweest! héél lang. Och, och, stootte moeder je zoo GERARDUS 0., Rotterdam. Ook al een met het strijken? Ik heb er niets van nieuweling. En óók van heeler harte: gemerkt,aan"je brief. Ja,- strijken* gaat welkom in het leger. Je maakt je al divoor. Dat zal je moeder wel met mij e>: rect èrg verdienstelijk met het inzenden *zijn. van «en opgave. En die komt in de krant 8., Moercapelle. Natuurlijk mag ook! Let maar eens op. Dank je wel *je meedoen. Van harte welkom in ons ledie hulp hoor. En schrijf me maar veel' ger! Als je tien kameraadjes hebt^die de lange brieven. mogen ze ookTallemaal lezen, Banier SIJGJE P., O. Beijerland. Of je welmeedoen. De oplossing warehlgoêd. Ga kom bent, nieuwe vriendin? Maar natuurzoo voort! lijk! Bc begrijp heel goed dat moeder, die ARH3 H., Scheveningen. Wat kun jij het zoo erg druk heeft, Je niet kan helaardig vertellen!! Dat een last 17 ton was pen, maar dat is voor een flink meisje als wist ik werkelijk niet. En zooals jij het jij, die zulke aardige briefjes kan schrijuitvaren van den logger bij ruw weer beven, ook heelemaal niet noodig. Je moet schrijft, zie ik het gebeuren: het schip steeds de oplossingen bij elkaar houden danst op de golven en de wind giert door tot aan het eind van de maand. Als ik de zeilen. Je gevoelt je dan zeker een tweedan in mijn praatje „aan de kameraadden de Ruyter hè? Heb jij ook nog spiejes" het sein van inzenden geef, dan ben ring gevangen aan de haven? Leuk, dat je er als de kippen bij om een-twee-drie je het verhaal uitknipt en opplakt. Dan je brief te posten. Dus niati iedere week, krijg je langzamerhand een fijn boek! maar één keer in de maand. Gesnapt? MINA V. D., O Beijerland. Of ik het ook Nou, doe ze allemaal de groeten hoor. Tot koud heb? O, Mina, als je me eens door volgenden keer, bij leven en welzijn, de stad zag baggeren met m'n koude Sijgje! neus en natte broekspijpen. Ik gebruik GERRIT VAN A., Nieuwe Tonge. Er moet vjjf of zes zakdoeken op een dag." jop het verschijnen van dat boek nog maar GERARDUS 0., Rotterdam. Welkom, niet te vast gerekend worden, Gerrit, want stadgenoot, in onzen kring! Zoo, wou je op het oogenblik is het zóó verbazend druk ook in ons leger meemarcheeren. Best, dat er nog geen kijk op is wanneer er aan hoor; namens alle makkers begroet ik je kan begonnen worden. Voor je verjaardag van harte. En je begint al direct met me zal dat tot mijn spijt niet meer gaan. Je aan een prijsvraag te helpen; nu dat brief was erg netjes. waardeer ik zeer. Zooals je kunt zien, is WIJNTJE EN GERRIE S., Deventer. de vraag deze week als eerste NovemberHartelijk dank voor jullie brieven, meisopgenomen3lkiKöCip??dat Je eer jes! Ja Gerrie, zoon mooie zwarte poes ■raadsel worde? v als jouw Teddie zou ik best willen hebben. Gaat zij ook spinnen als je haar streelt? AAN ALLEN. Hier gaat de bus weer Net een kleine motor hé: rrroem rrroem. dicht, makkers. Brj leven en welzijn Van dat hooge water heb ik gelezen. Op gende week weer verder. Bc heb een ge-" Wijntjes vraag moet ik ontkennend antvoel of ik door een rijstebrijberg moef nieuwigheden wij aan die doen woorden; -1 deze rijstebrij lust üt heenptp". En niet mee. Ben je voor die kringvergadeverslind stapels papier eü er?« ! Ik ring in de kerk aan de Marialaan geweest kruiker- inkt voor het leger en schrijf of in het mooie nieuwe jeugdgeb&uw dat m'n vingers blauw en ik vind de jeugdonlangs geopend is? briek nèt zoo aardig als jullie!!! Daag MARIA v. D., Alteveer. Gelukkig dat je ! allemaall daar weer bent. Een paar maanden te OOM JAN, druk gehad? Dat kan Oom Jan zeer goed
-
gen?"
„Een., spion., gaan vangen?" Pieter kijkt zijn kameraad met open mond aan. „Durf je?" vraagt deze enkel. „Ja". „Afgesproken. Over een uur. Mondje' dicht. Jij met je geweer, ik met een mes en een eindje touw. Welterusten". Brammie draaide zich om en snurkte. Even kneep Pieter zichzelf in den pols, zóó hard dat hij bijna „au!" had geroepen, om zich te overtuigen dat hij niet droomde maar waakte. Ze zouden samen op verkenning uitgaan. Samen het aliergevaarlijkste werk doen, dat in een oorlog kon gedaan worden. En dat in een onbekenden bergpan, waar geen wachten waren uitgezet. Maar het kon nuttig zijn! En daarom: er op los! Een uur later draaide Brammie zich weer om en rees voorzichtig op zijn elleboog om te zien of alles sliep. Toen schoof hij weer dicht naar Pieter toe en begon op fluisterenden toon een gesprek. „We moeten eerst van dezen heuvel af sluipen en dan op handen en voeten langs de wacht, die een paar honderd meter hier vandaan heen en weer loopt. Als die ons in de gaten krijgt komt er van het heele plan niets terecht, maar zouden we wel eens geduchte straf kunnen krijgen voor het weggaan uit onze stelling. Begrepen, baasje?" Pieter voelde zich aangetrokken door het avontuurlijke van de onderneming en aanvaardde het als vanzelfsprekend dat Brammie bepaalde wat er gebeuren moest. Brammie was immers de man van ondervinding waar het oorlogvoeren betrof? Brammie wond een flink touw, dat hy in zijn deken bleek meegedragen te hebben, eenige malen om het middel en legde het dan met een gemakkelijken steek vast. Dan overtuigde hij er zich van, dat het groote vlijmscherpe mes goed in de scheede zat, dien hij aan zijnriem droeg en vroeg plotseling aan Pieter:. JJs je geweer geladen?" „Nee, nog niet". „Eerst doen. Of dacht je dat spionnen er plezier in hebben om op .je te wachten?" Voorzichtig schoof Pieter den grendel open, stopte dan een scherpen patroon in de kamer en klikte den grendel weer dicht en achter elkaar kropen de beide ferme jongens vervolgens tusschen de slapende mannen door. Achter een struik wachtten ze tot de schildwacht, die halverwege den heuvel heen en weer liep, naar de andere zijde was verdwenen, dan kropen ze op handen en voeten verder, zoo snel ze konden. Buiten adem bleven ze beneden even stal liggen. Dan gingen ze verder, tot ze durfden opstaan aan het begin van een
—
bosch.
„Daar gaan we in", zei Brammie. „We moeten dicht bij elkaar blijven en als we onraad bemerken direct ons plat laten neervallen. Maar denk er om dat je dan je geweer naar je toehaalt en in den aanslag brengt". Eenige honderden meters gingen ze zwijgend verder. Bij een open plek in het bosch stonden ze even stil. Juist kwam de maan weer door de boomen. De jongens keken elkander aan. Zóó had Pieter Brammie nog nooit gezien. ledere spier van zijn gezicht scheen gespannen, het leek of een vreemd vuur in zijn oogen brandde en zijn tanden schenen nog helderder wit dan bij daglicht. „Ik weet niet wat het is", fluisterde de zwarte knaap, „maar er is iets dat me zegt dat hier gevaar dreigt". Eenige minuten stonden ze stil ln de schaduw. Brammie's neusvleugels trilden. Zijn onderkaak bewoog zich alsof hij at. Voelde hij gevaar? Wat een vreemde jongen toch, dacht Pieter, hoe geheel en al is hij nu weer de wilde boschbewoner. De kaffer deed een stap naar voren, boog zich even „Liggen!", siste hij dan en liet zich voorover vallen. Oogenblikkelijk wierp ook; Pieter zich ter aarde. Een ondeelbaar moment bleef het stiL De spanning was schier ondragelijk. Maar direct daarop kraakte aan.de over,-* zijde een schot en een kogel floot rake-, lings over hun hoofden. Zij waren ontdekt! (Wordt vervolgd).
.
:
*
Aan de kameraadjes. Het is geweldig. Jullie verrassen mijl Wel, wel, wel, wat een gesjouw is dat voor die postbeambten geweest om al de brieven van de Banierkameraadjes op mijn bureau te brengen! Ze brachten de stapels binnen met een touwtje er omf op het postkantoor hadden ze al die enveloppen, waar „Oom Jan" op stond op hoopjes gelegd en bij elkaar gebonden, en zoo werden ze bij me binnengebracht. Honderden bij honderden en velen met namen van afzenders, die ik nog nooit gezien heb, dat zijn de nieuwe recruten, die zich aanmelden! Als ik al die brieven plat op den grond leg, kan ik de heele vloer van het baniergebouw er mee bedekken en misschien de straat er vóór ook nog wel. Bc heb mijn mes al bot gesneden om al de enveloppen te openen en uren lang heb ik al rondgesnuffeld om de prijswinnaars op te duU kelen, wier namen elders prijken. Harte-
:
.
*** ~ _
|
VrïjSag 4 November 1932. Zeeland. AANBESTEDINGEN. 9 November v.m. 11 uur geb. Prov. bestuur te Middelburg, 't onderhouden Rijkszeeweringen en havenwerken te Vlissingen en Veere, gedurende 1933,34 en '35, in 2 perc. en in massa. Raming per jaar Ie perc. f 5200; 2e perc. f 3450. Massa f 8650. Zie St.Crt. 10 Oct. 1932. Woensdag 9 Nov., v.m. 11 uur gebouw Prov. bestuur te Middelburg: het onderhoud bo:pte buitenhaven kanaal door Walcheren te Veere, in de stadshaven te Veere, in de W. of Koopmanshaven te " Vlissingen en Breskens, gedurende 1932. Zie St. Crt. 10 Oct. 1932. Woensdag 9 Nov. v.m. 11 uur gebouw Prov. bestuur te Middelburg: het onderhoud txamweghaveras aan 't Zijpe gedurende 1933. Raming f 4000. Woensdag
BORSSELE. In de laatstgehouden raadsvergadering werd verworpen een voorstel om ’5 subsidie te geven aan het comité ter bestrijding der iepziekte. Bij de behandeling der begrooting, stelde de heer P. Dekker voor om den grondslag paarden voor de personeele belasting af te schaffen, wat werd verworpen met 4 tegen 2 steromen, (voor P. Dekker en C.
—
Rottier).
Een voorstal om het bedrag voor dien grondslag te halveeren (voorstel Almekinders), neemt' de raad met algemeene stemmen aan. Op het verzoek der herbergiers in deze gemeente om halveering der biljartbelasting, werd met één stem tegen, gunstig beschikt. De heer Overbeeke verklaart er zijn stem niet aan te willen geven, omdat des Zondags de café's zijn geopend en er dus dan ook biljard wordt gespeeld. Een voorstel van den heer Almekinders om den post ’lO als jaarhiksche gratificatie aan den hier gestationneerden rijksveldwachter te schrappen werd verworpen met 4 tegen 2 stemmen (voor de heeren C. M. Nijsten en de voorsteller). De gemeentebegrooting sluit in ontvang en uitgaaf met een bedrag van / 41.438. met een post voor onvoorzien van ’2509, en wordt zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd, doch de heer Overbeeke wenscht aanteekening, dat hij tegen de verzekeringsposten heeft gestemd. Eveneens werden vastgesteld de begrooting van het Burgerlijk Armbestuur op ’448 in ontvang en uitgaaf en die van het gemeentelijk waterleiding bedrijf op
’5246.
Land- en Tuinbouw WAT ELKE MAAND TE DOEN GEEFT. In moes- en bloemtuin, keuken en kelder. Daar de Duitsche zuurkool een goede naam heeft, interesseert het wellicht enkelen onzer lezers iets te vernemen omtrent de wijze, waarom men deze algemeen geliefde groente inmaakt. Men neemt daarvoor uitsluitend witte kool van uitstekende kwaliteit, kool, die groot, fijn en vast is. In Maagdenburg en Crefeld, waar de beroemde zuurkool vandaan komt, geschiedt de bewerking in de fabrieken, en wordt de kool dus met machines gesneden. Voor een gewone huishouding doet men het best, met een scherp mes de kool zoo fijn mogelijk te snijden. Dan neemt men een vat of een steenen pot, reinigt die zeer goed en vult die laagsgewijze met fijngesneden kool en zout, en drukt dit met een houten lepel zoo vast mogelijk aan. De hoeveelheid zout, die men noodig heeft, berekent men naar den inhoud van den pot of het vat. Is die bijv. 100 L., dan gebruikt men 1 tot 3 L. zout. De juiste hoeveelheid moet men echter door ondervinding leeren kennen; gebruikt men te weinig zout, dan is de zuurkool spoedig te gebruiken, doch duurt niet lang; by te veel zout gebruik daarentegen krijgt men een scherpen, bitteren smaak. Is nu de pot gevuld, dan strooit men op de bovenste laag kool nog wat zout, legt daarop goed afgewasschen koolbladeren bedekt dit alles met een plankje, (niet van dennenhout om den hars- of terpentijnsmaak) met daarop een zwaren steen, die natuurlijk ook weer eerst goed schoongemaakt moet worden. In geen geval gebruike men kalksteenen. Soms doet men nog tusschen de gesneden kool wat uien, zure appels, onrijpe zure druiven, jeneverbessen, kruidnagelen, peperkorrels, dillekruid, karwijzaad, enz. Dit gebeurd echter alleen voor eigen gebruik, nooit voor den handel. (Deze kruiden overigens met hetzelfde succes vaak eerst bij het koken toegevoegd). Laat men dit alles nu eenige tijd staan dan heeft een gistingproces plaats, dat niet alleen bederfwerend werkt, maar ook aan de kool dien eigenaardigen smaak geeft. Om dit proces te bespoedigen, zet men de aanstaande zuurkool op een plaats waar de temperatuur 12 a 15 graden Celcius is. Na de gisting vormt zich wat schuim boven op de kool; dit neemt men er af, verwijdert ook de groene koolbladen, reinigt opnieuw plank en steen, bedekt dan alles met een schoonen doek, zet het op een koelen plaats en zorgt er voor, dat de zuurkool steeds onder de pekel staat. Het gisten geschiedt hoofdzakelijk door de vorming van van meikzuren, de mildste van alle organische zuren, die ook een gewichtige rol spelen bij onze spijsverteering. In roggebrood, in zure melk, in boter, ja zelfs in vleesch zijn melkzure zouten voorhanden. Aan de werkzaamheid der melkzuur-bacteriën danken wij o.a. het zuur worden van in pekel ingelegde augurken. De gunstige werking der meikzuren ln zuurkool, waardoor deze licht verteerbaar wordt, gaat echter verloren, wanneer de kool met vet gekoc t wordt. Gekookt in veel water zonder *& is zij zelfs voor een gezonde maag zwam Jpst. Voor de keuken. De plaatsruJrtUtk ontbreekt ons heden, om ons praatje over de
moderne voedingsleer te vervolgen, waarom wij hieronder een paar recepten over rauwkost laten volgen. Het is nu tijd voor stampot. Koolsla is van ouds in vele gezinnen een geliefd gerecht en behoeft geen aanbeveling meer. Minder bekend is; aardappels biet, zure appel en andijvie, heel fijn gesneden, toebereid met veel olie en citroen (in plaats van azijn) Een stampot van den laatsten tijd is: boerenkool spinazie en raapstelen. De bereiding is in de meeste gevallen eenvoudig. Enkele voorbeelden: andijvie met bieten: men wascht de andijvie en snijdt ze fijn; de bieten worden geschild geraspt of gemalen; dooreenroeren, even laten staan om de toegevoegde olie en citroen met wat ui te laten mengen Boerenkool, bieten en wortelen: een paar groote bladen boerenkool worden gewasschen, niet fijn gemaakt maar zoo groot mogelijk gelaten; de bieten gewasschen, raspen en aanmaken met olie en citroen, de wortelen idem. Op een schotel wordt nu om en om een blad gelegd met bieten en een met wortelen; met een saus mayonaise of slasaus wordt een smakelijk gerecht verkregen. De rnayonnaisesaus bereid men aldus: 100 gram ( 1 ons) boter roeren, tot ze zeer zacht is geworden 1 d.L. of 1 maatje slaolie en druppelsgewijze bijroeren, benevens twee geklopte eieren. Aan den saus wordt voorzichtig en onder goed roeren het sap van 1 of 2 citroenen bij gevoed. Het is de saus, die vooral voor beginners met rauwkost het gerecht smakelijk moet maken; zonder deze zullen vele er niet gemakkelijk aan wennen, of al direct worden afgeschrikt. Wij komen er nog wel eens op terug.
—
Kopziekte en Moerziekte en Kunsmest. Kopziekte kwam dit voorjaar weer hier en daar voor, in vele gevallen met doodelijken afloop. Reeds vroeger, een halve eeuw geleden, stierven vele runderen in
de Rijnstreek, ten Oosten van Leiden, er aan, en ook in 1860 reeds deed de kopziekte als „najaarsziekte" onder het vee, van zich hooren. Het oude najaarsgras zou de oorzaak zijn. dat bezet bleek met zwartbruine roestzwammen. Men maakte deze graspollen onschadelijk, door ze af te maaien of door de wei in den winter door de schapen goed te laten aigrazen. In de laatste jaren, sedert 1920 ongeveer, vertoont de kopziekte zich ook in de Oostelijke provinciën, vooral op de zandgronden. Men behandelt ze thans en met succes op de zelfde wijze als de moer-, kalfof melkziekte, n.l. door lucht in de uiers te blazen, een middel uitgevonden door een Deenschen veearts Schmidt. Onderzoekingen van Prof. Sjollema en anderen, brachten aan het licht, dat door de iuchtinblazing in de uier het ialk- en fosforgehalte van het bloed belangrijk stijgt. Zoowel bij dieren die aan kopziekte lijden, als bij d9koeien, lijdende aan melkziekte, is een tekort aan minerale bestanddeelen in het bloed, en vooral kalk te constateeren. Het ligt voor de hand, dat men meende door bestrijding van dat tekort de beide ziekten te kunnen genezen, en men verkreeg dan ook in vele gevallen mooie resultaten door een middel van Prof. Sjollema: inspuiting van een kalkhoudende vloeistof in één der groote bloedvaten. Wat nu eigenlijk de oorzaak is? Men schrijft Dr. van Leeuwen in vermoedt Veldbode" te doen te hebben met ~De de werking van zenuwvergiften, door middel van het voedsel binnengekomen, 't zij dan door vermelde roestzwammen of andere lagere organismen. Men geve dus nauwkeurig acht op zijn dieren. Enkele verschijnselen van kopziekte zijn: knarsetanden, kauwbewegingen, schuimbekken, Verschijnselen als mondklem, heftige kramp aanvallen, brullend loeien, met bloed beloopen oogen, achterover gehouden kop. Na krampaanvallen volgt verlamming en uitputting. Als voedsel geve men geen gras, maar liever droog voer hooi en lijnmeel-slobber. Een liggend dier prikkele men nooit tot opstaan. De veearts worde zoo spoedig mogelijk ontbo-
— —
den. In verband met het bovenstaande zij nog medegedeeld, dat Dr. Broersma in
het Tijdschrift voor Diergeneeskunde onlangs tot de conclusie meende te moeten komen, dat kopziekte (Grastetanie) uitsluitend te danken zou zijn aan het gebruik van kunstmest. Ook in de gevallen, dat de ziekte voorkomt in de weiden, waar geen kunstmest overgestrooid is, meent hij, dat de vergiftiging via hooi- of kuilgras, in verband staat met kunstmestHiertegen komt Dr. van der Laan ln hetzelfde tijdschrift op en schrijft 0.m.: „Immers in Nederlandsch Indië (Dcli) komt grastetanie vrij veelvuldig voor bij rundvee (voornamelijk ossen) op plaatsen, waar het gebruik van kunstmest volstrekt is uitgesloten". De ziekte schijnt daar in verband te staan met den ondergang van den drogen in den regentijd, en treedt vooral op na de eerste regens. „Een verband met het eten van overvloedig jong gras is dus ook daer vermoedelijk aanwezig, doch stellig zonder eenigen invloed van voorafgegane aanwending van kunstmest, langs welken weg ook. De ziekte werd trouwens reeds beschreven in het Verslag van het Veeartsenijkundig Staatsbericht in 1889. Aldus Dr. van der Laan, waaraan we kunnen toevoegen, dat volgens oudere veehouders de in bovengenoemde Rijnstreek reeds voorkwam in 1860, toen de kunstmest onbekend was. Ter navolging. gemeente De Rheden heeft sedert jaren een politie-verordening, dat de mestkalveren in de kisten, waain ze vet gemest worden, moeten kunnen gaan liggen en lucht en licht toe moeten kunnen treden. Door het bewegen, het donker en de absolute melkvoeding, meent men het blanke kalïsvleesch te verkrijgen; dit is echter een wanbegrip. Een boer, die deze handelwijze onmenschehjk vond, wat ze dan
ook is, liet zijn mestkalveren gewoon ln de wei loopen, hij gaf echter wel een sterke melkvoeding en zette de dieren ln de kist als de slachter kwam, omdat die ze anders niet kocht. Nooit had deze boer klachten over het niet blank zijn van het vleesch. Een slager vertelde int zijn ervaring het volgende: Een boer had een tweeling-kalf, de beide diertjes waren in zoon wanhopigen staat, dat de boer ze met de moeder in de wei bracht. De kalfjes kregen dus een absoluut natuurlijke voeding, en de moeder had de weelde haar kinderen groot te mogen brengen. Na vijf weken waren het prachtkalveren en bedoelde slager roemde het vleesch als van zeldzame kwaliteit.
)AJ"C
JÜ>«A.fiU
f 8.440.812, dat is ruim een millioen 784 duizend gulden minder dan voor 1932 werd toegestaan. Aan de Landbouw-hoogeschool te Wageningen werden dit jaar de eerste maal 105 leerlingen ingeschreven, 't vorige jaar 106. In totaal zijn er 511 studenten; 27 studenten behaalden het diploma voor landbouwkundig ingenieur.
rotten, of bij droog weer spleten eo ren- vertoonen. De ramen moeten reöw» tot dicht bij den betonnen voet. dan fielv ben we geen beschaduwden rand blnntf in 't hok langs den voorwand. Het deel van den bodem dat niet verlicht kan worden door den dag of de zon, is feitelijk als verloren te beschouwen, want daal scharrelen en krabben de kippen niet. Reiken de ramen ook hoog dan kunnen | de zonnestralen ook op den mestzolder vallen en daar de mest doen opdrogen. Hierdoor werkt men de uitstraling van de nadeelige ammoniak gassen, die den De ramen van onze hoenderstallen. stank in het hok veroorzaken, tegen en Eén der belangrijkste onderdeden van bovendien ontwikkelen zich geen bacteeen hoenderstal is wel de ramen, om zooals anders het geval is. Daar we riën, hoog noodige dat ze de zoo ventilatie bezon in het hok moeten hebben, is het de noodig, dat het hok op het Z.O. of Zuiden staat. De Z.O. kant is voor het front de beste, omdat dan de voormiddagzon in het hok kan vallen. De voormiddagzon is veel beter dan de namiddagzon, evenzeer als de voorjaarszon het wint van de najaarszon. Wie een tuin heeft welke gedeeltelijk de zon van den voormiddag en gedeeltelijk die van den namiddag krijgt, zal kunnen opmerken, dat in het eerste gedeelte de planten veel beter groeien dan in het laatste. Dat is niet alleen waar ten opzichte van planten, maar ook van dieren, vooral van jonge dieren. Daarom moet een opfokhuis met het front liefst op het Z.O. staan. en een van de mooie premieboek en ? 0.a.: Enkele jaren terug zag men uitsluitend nog bijna allemaal vaste ramen. Tegenwoordig zijn het allemaal gelukkig al losse ramen, d-w.z. voor ramen die schuifof draaibaar zijn, draaibaar naar buiten dan, waar ze tegen den wind beschermd moeten worden door stevige spijlijzers, welke met den eindhaak in een ijzeren lus vallen, welke met de schroef in den wand is vastgemaakt. Bevinden zich de In dit werk is op zeer levendige wijze beschreven ramen wat dicht bij elkaar, zoo kan de rechter openslaande heixü ud/estigd woreen gesprek tusschen Theologant, Schipper en den aan de linkerhelft van het raam, die Politiek; handelend over den strijd, die ons land zich daar r»»- v *« naast bevindt enz. tegen de vijanden heeft moeten kampen. De timmétmPßTweet zulks wel, en ook de kippenhouuer, die zelf zn hok wil Wij drukken hieronder een bladzijde van het prachtige Premieboek af: bouwen, zal begrijpen, wat we bedoelen. Historische Hollander. Boven de draai- en schuifbare ramen maken we z.g. bovenlichten. Maar ook deze r mogen niet vast zijn. Men kan ze naar binnen laten vallen in tochtschermen. Naar buiten klemend zijn ze boven met scharnieren ' ai»*** aakt naar binnenvallend van ondei^r., Schipper. Zoo is het dan wel meer gebeurd dat een Deze opensi,a~.iJ.e bovenlichten dienen voor de ventilatie, als de benedenramen Engelsch Koning in ons land is komen vluchten. Toen niet opengezet kunnen worden. De onder* Karel II in ons land was, werd hij zoo wel niet ontvangen. vinding zal leeren dat ze prachtig ventiHij moest het land hetwelk sommigen meenen leeren eh men heeft in dit geval geen dat hem vrij wat in den krop gestoken heeft. Groote lieden tochtschermen noocug. Is midden aan het naar buiten kleppend bovenlicht een kunnen 't ongelijk dat zij meenen geleden te hebben, zoo smalle ijzeren staaf bevestigd, met verhaast niet verzwelgen. Maar hoe al voort? scheidene ronde gaatjes erin, dan kan Politiek. Karel raakte in oorlog met Frankrijk en ook men deze boyengedeelten der ramen sterk met de Duitschers. Hij belegerde de stad Nuits. Het Duitof weinig laten frappen, a* naar het weeU sche leger kwam af om hem op te slaan; maar de vrede dit wensen ~£ mv..-'-' Om het uitvliegen te voo. Ne **st aan werd gemaakt. Toen ging de oorlog tegen Frankrijk aan. binnenkant gaas geden w>ór de rairustrijd geslagen. Hij werd tot tweemaal hervatte den Karel spannen wordt. Welk voordeel bieden nu en kwam met een groot leger aan tegen de Franschen, zulke open ramen? We houden vooral ln maar hij werd wederom geslagen. Veel Hollanders en den zomer bij heet weer een veel frisandere Nederlanders bleven daar dood. Karel meende schere lucht in het hok. Wij kunnen ook by slecht weer (regen, wind, sneeuw, het met zijn paard over een sloot springende te ontvluchvorst) de kippen binnen houden en laten ten, maar het paard sprong te kort: zoo viel hij in de profiteeren van de versche buitenlucht. sloot en werd toen dood geslagen en eerst op den derden Hoe minder verschil in temperatuur er dag onder de dooden gevonden, zoo groot was het getal 's morgens, 'als de kippen los komen is der dooden. Hij was een dapper krijgsman en werd daarbuiten en binnen, hoe beter. Met open ramen kan men dit verschil feitelijk weg om genaamd Karel de Stoute. Al was 't dat hij een slag hij werken. Hoevele kippen krijgen geen snot, verloor daarom zijn moed niet. In den laatsten verloor, doordat ze van het warme hok plotseslag voor dien, waarin hij bleef, werden hem wel 15000 ling in de frissche morgenlucht komen. Nederlanders afgeslagen en anderen maakten het getal De zonnestralen, die door het gaas onnog grooter: en toen hij zelf bleef, was de nederlaag gehinderd naar binnen kunnen vallen, hebben veel minder groei en levenwekook zeer groot. Deze slag geschiedde bij de stad Nancy, kracht dan de stralen, die eer~t kende 1477. anno door het glas moeten. Ook voor de geSchipper. Men zou mogen vragen, waar al het Holzonde dieren is zulks zeer gewenseht, afgelandsen bloed vandaar gekomen is, dat in al die oorlogen zien nog van de veel betere ventilatie. Gevergoten is geworden. Maar hoe stond het in deze tijden lukkig ziet men dan ook geen opfokhuizen meer met vaste ramen. Soms zijn er met de Hoeksche en Kabeljauwsche twisten in Holland? hog wel kippenhokken maar dat moet Politiek. De Hoekschen zijn meest onderdrukt en uit de veranderd worden. Ook zomers zijn de gehouden, bij het leven van Karel begonnen zij regeering hokken veel frisscher en de kippen blijwederom de hoofden wat op te steken na den dood van ven beter doorleggen. Er is dus veel over Karel, en toen zijn dochter Maria haar vader in de rete zeggen voor zulke ramen. Wanneer er een sterke wind op het hok staat, of het geering gevolgd was. 't Was evenwel zoo toegegaan, dat is erg koud, dan moeten de benedenramen 130 natuurlijk dicht en mogelijk de bovenlichten ook. Doch zonder fentilatie kunnen we dan ook niet. Maar daar is een middel voor. Vlak onder de windveeren van van het dak brengen we een paar ventilatieopeningen aan, in den vorm van een rechthoek, die met de lange zijde evenwijdig is aan het dak. De lengte kan DUNANTSTRAAT 34-40 ROTTERDAM-West b.v. zijn 30 tot 50 cM., al naar gelang de groote van het hok en de breedte IK tot 2 CM. Deze ventilatie openingen worden afgesloten met het bekende blauwe horretjes gaas dat den wind voldoende breekt. Deze behoeven geen schuif aan den Wist U dit? invloeden, en ook omdat ze de zonnebinnenkant. Vroeger toen men nog niet Op de staatsbögrooting 1933 wordt stralen doorlaten, die in het hok veel voldoende doordrongen was van de noodzakelijkheid van ventilatie dag een nacht, bacteriën dooden, de groei der kuikens en f 50.000 subsidie meer uitgetrokken voor hoenders bevorderen. Het gevolg van een bij elke weersgesteldheid, toen zag men verband met de uitvoer naar Engeland. goeden groei is dan ook dat de kippen Daar ons bacon zich op de Engelsche overal een schuif aan den binnenkant. markt niet kan handhaven, is een post levendiger en meer in beweging zijn, wat Gelukkig begon deze al gauw stroef te van f 20.000 bedoeld om zoo snel mogelijk de spijsvertering en de ontlasting weer ten werken zoodat men ze op non-activiteit goede komt. moest stellen. Ook de bovenlich.-— moet' een varkenras te verkrijgen, dat de geVroeger zag bezit. In men vaak hokken met eigenschappen wenschte normale één men echter niet te gauw gehe&'_^*—en. kou tijden werd in de maand Juli voor 15 a klein vierkant raampje dikwijls iy cM. Een kip kan véél beter tegen van den grond af, zoodat van verlichting dan men denkt. De uitloopgaten, die zich 16 millioen aan tuinbouwproducten uitgevoerd, dit jaar slechts half zooveel: voor feitelijk geen sprake was.We stellen als liefst ook in het voorfront moeten bevin8 millioen. Engeland betrok daarentegen eisch dat de gansche bodem-oppervlakte den sluite men eiken avond af, door een meer vroege aardappelen van ons dan van het kippenhok verlicht moet zijn, nedervallenden schuif want anders is men dus van den voorwand in zn volle lengte 's morgens de macht over het kippenhok vóór de crisis: vroeger gemiddeld 600 wakwijt. Voor de kuikens moet het een langons, in dit jaar 2520 wagons, dus meer tot aan den achterwand toe. Om dit te bege opening zijn, opdat ze niet behoeven te bedroeg Evenwel zullen de ramen dus te ver van reiken, dan viermaal zooveel. de niet prijs nu slechts 330 gulden; in de drie den grond of te ver van het dak mogen dringen, als ze naar buiten gaan, en ze* ker niet als ze door een plotselinge revoorgaande jaren: 420, 500 en 710 gulden. blijven. De meeste hokken zijn op steeDe totale uitvoer naar Engeland *was ook nen of betonnen voet gebouwd, die een genbui naar binnen worden gejaagd. & zeer slecht, die verminderde in waarde £paar dM. boven den grond uitkomt, om ke pluimveehouder zal wel gaan ifegiSH,, voorkómen dat het opspattende water pen dat er hooge eischen-van het voorvan 3 en een kwart milhoen gulden in 193JL f gulden en besmeurt. Als men front van het hok gestelWorden, wsÖ* 1 Slechts tot 850 duizend in dit jaar. " net hout nuttigev wen* let zullen de houten wanden blijkt uit de 'hier'niet'op Landbouwbegrooting wijst De over 1933 gauw beginnen totaal het benedenelnde te K bedrag voor landbouw, een van aan
Bestelde
(I
Pluimveeteelt.
den
Banier-Kalender
reeds?
FRANCiSCUS RIDDERUS
Historische Hollander
N.V. DRUKKERIJ „DE BANIER"
-
****
—
-j*
De Bair*r
Vrijdag 4 November 1932
Gemengd Nieuws. HET AUTO-ONGELUK TE ILPENDAM. Begrafenis der slachtoffers. Eij het auto-ongeluk onÈer Ilpendam Verloren Zondagavond het leven de heeren P. Hellingmand, de heer J. Smit, diens vrouw en zoon, wonende resp. te Haarlem *n te Hillegersberg.
eren is te Midden-Beemster de begeschied van de drie laatste dachtoffers. Gistermorgen waren de stoffelijke resten overgebracht van het ziehesihuis te Purmerend naar Midden-Beem«ter. Er was groote belangstelling van vele vrienden en van de bevolking. Onder de belangstellenden waren de burgemeesters van Beemster, de heer Kikkert, en van Hpendam, de heer A. Peereboom. Voorts was er de onderwijzer van den zoon, de heer A. Lint met twee leerlingen, vrienden van den omgekomen jongen uit Rotterdam. Aan het graf werd het woord gevoerd door ds. J. M. Doornbos, den heer Teygeler namens vakgenooten en den heer Winters als vriend. Een neef van den overledene dankte. grafenis
VEETE UITGEVOCHTEN. Bender vechtersbazen gewand. Reeds geruimen tijd bestond er een "sete tusschen een zekeren L. en van R., beiden wonende te Bergen-op-Zoom. Deze veete dateerde van een strafzitting Waarbij van R. als getuige, verklaringen had afgelegd ten nadeele van L. Gisteravond zijn beide personen handgemeen geworden, waarbij de twist zoo hog liep, dat op een gegeven moment L. een mes trok en van R. eenige ernstige ▼erwoiyüngen toebracht aan gelaat en Knkerpols, waarbij een slagader werd geraakt. Nadat de verwonde op het politiebureau voorloopig was verbonden, werd bij naar het ziekenhuis vervoert. De dader is later in den avond door de joüUe gearresteerd.
MET ZIJN MOTOR GESLIPT. Berijde ernstig gewond. Woensdagmiddag is de motorrijder E. Bit Straelen, op den weg' van Nieukerk Haar Venlo, nabij de Ncderlandsch-Duit«che grens met zijn motorrijwiel geslipt, tengevolge waarvan hij zoo ernstig kwam te vallen dat hij een gecompileerde schedelbreuk opliep. In hopelooze toestand is ée gewonde naar het ziekenhuis te Siraeien overgebracht. INBRAKEN TE MIJDRECHT. Een niet geringe buit. Hedennacht is te Mijdrecht op een drietal plaatsen ingebroken, o.a. bij den manufacturenhandelaar van Yperen, wiens brandkast werd medegenomen, en op het t Ln van den kettingkastenfabriek den Hertog opengemaakt en van de geldWaarde ontdaan. Ook de kantoren van de genoemde fabriek zijn met een bezoek vereerd. Alles is overhoop gehaald en de brandkast a la sardine opengemaakt en totaal vernield. Vermoedelijk is de financieele buit niet gering. Tenslotte werd nog ingebroken bij de fabriek Verwij. Hoeveel in totaal wordt vermist, is nog niet bekend. EEN VRACHTAUTO MET VARKENS VAN DEN LEKDIJK GEREDEN. reed een zeswielige vrachtauto geladen met 85 Tegeeringsvarkens, over den Lekdijk te Vianen. De lading was voor de varkenscentrale te Assen.T>p den Lekdijk moest deze vrachtauto uitwijken voor een passeerende auto. Hij kwam daarbij op het zachte gedeelte van den dijk, zakte weg en rolde naar beneden. Twee varkens werden doodgedrukt onder de vrachtauto, twee vielen dood van den auto en acht hadden hun pooten gebroken. Deze varkens werden direct naar de slachtplaats te Vianen gebracht. Persoonlijke ongelukken hebben er zich niet bij voorgedaan.
bestemd
EEN DRIELING. Ten huize van den heer G. van der Tak te Pernis is hedenmorgen een drieling geboren, t.w. twee meisjes en een jongen. Moeder en kinderen maken het goed. VEILIG VERKEER. De politie te Utrecht heeft gisteren en iteren niet minder dan twintig pron-verbaal opgemaakt tegen autobestuurders wegens onvoldoende reminrichting van hun auto's.
met algemeene stemmen aan, en sprak daarmede vertrouwen in den burgemeester uit: De Raad der Gemeente Genemuiden: Gelezen de in verschillende bladen voorkomende motie der Pachters Vereeniging te Genemuiden, waarin het vertrouwen in den burgemeester als hun burgervader, is opgezegd. Overwegende dat deze motie zeer eenzijdig is opgesteld; dat uit onpartijdige bron is vernomen, dat van inhumaan worden behandeld van pachters ter zitting van het Kantongerecht te Kampen door den burgemeester geen sprake is; dat een persoonlijke anti-pathie tegenover den burgemeester in voornoemde motie wel eenigszins ligt opgesloten; spreekt zijn afkeuring uit over voornoemde motie, stelt bij dezen het volste vertrouwen in den Edelachtbaren Heer W. Zeeuw, zoowel als burgemeester en als burgervader; besluit deze motie ter kennis te brengen van Zijne Excellentie den Minister van Staat, Minister van Binnenl. Zaken; den Heer Commissaris der Koningin in dit gewest; den kantonrechter te Kampen; en de pers en gaat over tot de orde van den dag.
EEN TORPEDO AANGESPOELD ...in het strand te Zoutelande ■eld, lang ruim ran Engelsen maaksel.
iaatselijk Nieuws.— —
—
"»
ri
SUKKEKYEER.
Tei- gelcgoiiheid
van- het
'
50-jarig
bestaan
Indusuie v.h. Willem Smit & Co alhier, heeft de directie dezer N.V. bei een vergaderlokaal te stichten voor alrie doeleinden. Zij heeft hiervoor een g van f 25.000 disponibel gesteld. Verder zy aan verschillende vereenigingen en :i in de gemeente Ridderkerk een som toegeezegd alsmede aan het Buirger.!.
Ujk
Armbestuur.
Zeeland. GENEMUIDEN. De gemeenteraad van Genemuiden nam op 28 October 1.1. de volgende motie
—
Vossemeer
GOES.
— —
Aan dhr. Abeleven, inspecteur bij het L.O. te Goes is met ingang van 1 Januari a.s. eervol ontslag verleend. Naar wij vernemen is dhr. I. Wessel, lid van het Burg. Armb. te Goes teruggen op zijn besluit, om ontslag te nemen als lid van het B. A., zulks op verzoek van de Gemeenteraad. Daar hem echter in de vergadering van de Gemeenteraad van 29 October reeds eervol ontslag was verleend, moet nu een nieuwe benoeming plaats hebben. Op de aanbeveling zijn nu geplaatst de heeren I. Wessel en A. D. F. van der Wart te Go Mej. E. J. Eijke, telefoniste bij den Interlocalen Dienst aan het Post-, Telegraaf- en Telefoonkantoor te Goes is bevorderd tot telefoniste Ie klasse.
Goudswaard.
—
Raadsvergadering. Donderdag 3 Nov. Voorzitter Burgemeester Gunning afwezig' de heer A. Kooman. Voorz. opent de vergadering met gebed. die Ingekomen stukken. Begrooting goedgekeurd is. Verzoek Ged. Staten over korting tractement wethouder en leden van het Burgerlijk Armbestuur wordt voor kennisgeving aangenomen. Daar vroeger de begrooting vleesehkeuringsdienst niet was goedgekeurd, wijl men vond dat het keurloon f: hoog was, word deze den raad weer voorgeiegd met verzoek om nog 1 jaar de keurloonen te handhaven opdat men gelegenheid hebbe een vermindering keurloon in het algemeen te regelen voor alle betrokken gemeenten. Dit wordt goedgekeurd. Hierop volgt aanbieding gemeentebegrooting 1933. Vastgesteld wordt de verordening agentschap arbeidsbemiddeling en de jaarwedde hiervan zijnde f 50. Als agent hiervoor werd benoemd de heer C. van Oeveren. De prijs van het gas zal ook gedurende het winterseizoen 10 et. bedragen. Aan de openbare scholen wordt over de jaren 1933 en 1934 vrijstelling verleend voor het vak lichamelijke oefeningen. Tot lid Burgerlijk Armbestuur werd gekozen de heer Iz. Hage. Bij punt rondvraag werd door eenige leden geklaagd over de slechte bestrating over eenige moeilijkheden in de haven wat de ligplaatsen en losplaatsen betreft. Ook werd gevraagd wanneer in ieen nieuwe vuilniswagen werd voorzien en het tegenwoordige vuilnisterrein te vergrooten. Gevraagd werd waarom op Dankdag het Secretarie gesloten was?. (Dit kan, aangezien dit in het ambtenaars-reglement is opgenomen.) Een voorstel om de Breeweg als naam te geven „Burgemeester Sinkestraat" werd verwezen naar B. en W. Hierna sluit de voorzitter de vergadering met dankzegging. Burg. Stand van 23 Oct. tot 4 Nov. Geboren: Dingena, d. van Adriaan Goeman en Oornelia Mieras. Ondex'trouv.d: Johannes Dingenis Verschuure 23 en Johanna Bauwer 23 j. te Kjniiningen.
—
Predikbeurten. ZATERDAG 5 NOV. Overige samenkomsten. Biezelinge, In de Ned. Herv. Kerk, 6,30 u. Prof. Wisie, Ctijdrcde: „De drie gezellinnen
op de Pelgrimsreis")
ZONDAG 6 NOV. Ned. Herv. Kerk. Aalburg, 8,30, 2 en 6 u. dhr. van Essen van
Rotterdam. Alblasserdam, 9,30 u, Ds. Kloots van Maassluis, 6 u. Ds. Petri van Dordrecht. Bennekom, 9,30 en 6 u. Ds. Steenbeek. Benschop, 9,30 u. leesd. 6 u. Ds. Koster van Montfoort. Bergambacht, 9,30 u. Ds. Deur van Schoonhoven 6,30 u. leesd. Bolnes, 9,30 en 5,30 u. dhr. Joen. Giessendam, 9,30 en 6 u. Ds. Haring. Glessen-Oadkerk, 1,30 u. Ds. Haring van Giessendam.
Groot-Ammers, 9,30 en 6,30 u. Ds. van Amstel Kinderdijk, 9,30 en 6 u. dhr. Muller van Rot-
terdam.
Krimpen a. d. Lek, 6 u. Ds. Gunning van Schoonhoven. Maartensdijk (U.) 9,30 u. leesd. 2 u. (doopsb). Ds. Barthlema van Zeist. Nienw-Bcjjerland, 9,30 en 6 u. Ds. van Dorssen Nieuw-Lekkerland, 9,30 u. dhr. Kars van Brandwijk, 1,30 u. Ds. Anker van Goudriaan.
u. leesd. u. Ds. Jonker van
/^~w'jd?
Ridderkerk, 9,30 u. dhr. Klaaijssen van Dordrecht, 5,30 u. Ds. Roskott van H. I. Ambacht. Scherpenisse. 9,30 u. Ds. Moerman, 2 u. leesd. St. Philipsland, 9,30 u. leesd. 6 u. Ds. Verschoor. Slikkerveer, 9,30 u. dhr. van Pelt van Rotterdam, 5,30 u. Ds. Pot van Kralingen. Stavenisse, 9,30 u. leesd. 6 u. Ds. Moerman. Tholen, 9,30 u. (H.A.) en 6 u. Ds. Wolfens-
Spierpijnen
'°
I
\
berger.
yyiJ\
Wl
■I\
Waarder, 9,30 en 6 u. Ds. Japehen. Waddinxveen, 9,30 en 6 u. Ds. de Looze. Werkendam, 10 u. ? 6 u. Ds. Lazonder. IJsselmonde, 9,30 en 5,30 u. Ds. Nelck. Zevenhuizen. 9,30 en 2 u. Ds. Tak
f
#| Kloosrerbalsem
4r&br MJf f f
is steeds onschadelijk en Is het middel H) rheumaHek sche zenuwpijnen, P heid,
rhënma £. jtcht spiV,Tam-
Ned Herv. Evang. Dordrecht, 10 en 5,30 u. dhr. van der Ent god. onderw. te Aalst. Middelburg, Gasthuiskerk, 10 en 6 u. dhr. de Waard van Rotterdam. Moordrecht, 9,30 en 6,30 u. dhr. Asmus. Pernis, 9,45 en 6 u. leesd. Schiedam, Lange Haven 97, 10 en 5 u. Ds. Bus van Bergschenhoek. Zoetermeer-Zegwaart, 9,30 u. Ds. Lekkerkerker van Delft, 6,30 u. Ds. Leenman van Delft. Zwolle, 10 en 5 u. Ds. Bieshaar van Den Haag
P^n
°m
fazend te worden
Ett toch had niet den 'ff** om fa «w» *«*. 9aan zitten en af te wachten, of de toeval eens zou gaan bedaren. Dus ik mij voort, dikwijls bijna boven m{in krachten. De pijn, die in mijn bovenarm begon, h OTi mijn nek soms zoo hevig hmf en m(J nader stond dan hei l^hen. n spierpijn zeide men mij, maar ik kon
'*
* a e py n l& sleepte
z£\\" " " " %%?",
spierverrekk'inge;, enr
Ook echter ongeëvenaard bij brandwonden, uitslag, oude- en nieuwe wonden. zweren, puisten.
Neemt dus OOk hii " ~- Zweren, Wonden en ~ huidaandoeningen, br&ndbla.ren t enZ,
Geref. Gemeenten. 9.30, 2 en 6.30 uur leesdienst. Aalst. Aagtekerke, 9,30 en 6 u. leesd. Aalburg, 9,30 en 6 u. leesd. Alblasscrdam. 9.30 en 6 u. leesdienst. Amersfoort. Stooverstr. 14. 10 en 5.30 leesd. Amsterdam, Rozenstraat 244, 10 en 6 u. lees-
te 9enezenTj" rfn MJ I"°" 8"," met be2"" eno**" e 9 Na
Versie hlh^r "%"minderde " Jl de P 9* «I £& SSS«I $" pijndooder, die men Kloosterbalsem noemt te en
h bben aangewend. Bovendien ben ik nu ook af J o*n het slikken van allerlei geneesmiddelen. waarvnn mtf/i maag van streek raakte-
e.
v.
c.
te
a.
(Origineel ter inzage).
AWtnnfo AK.K.ER S
Klooster&alsem
Per pot vanaf 60 centl
„Geen gOUd
ZOO
goed"
Alom verkrijgbaar!
dienst.
Anduk. 9.30 en 4 u. Leesdienst. St. Aiuialaiid. 9,30, 2 en 5,50 u. leesd. Apeldoorn, Rusienburgstraat 10 en 3 u. leesd. Axel, 9.30, 2.30 en 6 uur leesd. Barneveld, 10, 2 en 5,30
u.
Woerden, 10 en 6 u. leesd. Zwolle, 10 en 5 u. Ds. de Bruin. Oud Geref. Gemeenten. Alphen a. d. Ryn, Manderloostr. 9,30 en 6 u. dhr. Wüne van Oldenbroek. Bolnes, 9,30 en 5,30 u. leesd. Dordrecht, 10 en 5 u. Ds. Overduin. Doetinehem, v.m. en n.m. dhr. Beekman
Ds. Fraanje.
Krommehoek 10 en 3 u. leesd. Henthuiten, 9.30, 2 en 6 uur leesd. Berkenwoude, 9.30 en 7 uur leesdienst. Biezeiinge, 9,30, 2 en 6 u. tel Bodegraven, 10 en 6.30 u. leesd. Borssele, 9 2 en 5,30 u. Ds. Barth. Bruinisse, 9,30, 2 en 6 u. Ds. Vieugdenhil. Cobjnsplaat, 9.30, 2 en 6 uur leesd. Den Haag, 10 en 5 uur leesd. Dittfelöord, 8, 2 en 6 u. leesdienst. Dirksland, 9,30 en 6 u. Ds. de Blois. Dordrecht, 10 en 5 u. leesd. Beekbergen.
,
—
YERSEKE.
(afsetoeidspred). 2
Puttershoek, 9,30 en 2
Vastgesteld in Openbare Vergadering van den Raad der Gemeente van Genemuiden van 28 October 1932. (w.g.) W. ZEEUW, voorz. (w.g.) A. TIMMERMAN, secr.
VERDRONKEN. Onder de gemeente Heesbeen is gisteren het lijk gewonden van schipper De
t uit Lekkerkerk die te Hèusden te c was geraakt en verdrongen. De man een vrouw en 8 kinderen achter.
Oude-Tonge, 9,30 u. leesd. 6 u. Ds. Verkerk. Oudewater, 9,30 en 6 u. Ds. Steenbeek. Poortvliet, 9.30 u. Ds. de Gidts van Oud-
Ede,
en 6 u. leesd. Nieuw-BeUerland, 9,30, 2 en 5,30 u. dhr. Vijverberg van Rhenen. Oud-Beijerland, 9,20 2 en 6 u. leesd. Oude-Tonge, 9 en 2 u. geen dienst. Poortugaal, Achterweg, 9,30 en 3 u. Ds. Baaij van Tholen. Scheveningen. 10 en 6 u. dhr. Spijkhoven.
leesdienst.
Kinderdijk, gew. ttjd
Krabbe:uüjke, 9, 1,30 en Kruiningen. 9, 1.30 en 5
leesd. Tholen, 9,30 en 2,30 u. Ds. Veltenaar. Waaider, 9,30 en 6 u. Ds. v. d. Weert van
Leümuiden.
Alblasserdam, 9,30 en 6 u. leesd. Tholen, 9,30, 2 en 6 u. leesd. Wadiiinxveea, 9,30 en 6 u. Ds. Grisnigt. Werkendam, 10 en 6 u. leesd. IJsselmonde, 9,30 en 5 u. Ds. Toes.
u. leesk. £JJ3 Ds. Hofman.
Overige
leesd.
St. Philipsland, Uitgetr. Oud. Ger. Gem. „De Kroon". 9, 2 en 5,30 u. leesd.
MAANDAG 7 NOV.
Ds. Verhagen ?, 2
Beursoverzicht AMSTERDAM 4 isov. De beursstemming was hedenmorgen goed prijshoudend. De eenigszins verbeterde houding van Wallstreet gaf onze markt eenigen steun evenals de vaste tendens op de suikermarkt waarvan H.VA..'s profijt trokken door een klein koers avance. Boetons waren vast, op de toewijzing van enkele asphalthoudende terreinen door de regeering. De overige noteeringen bleven op peil.
.
Ryssch, Ecch, 9,30 en 2,30 Scherpenisse, 9,30, 2 en 6 u.
Chr. Geref. Kerk. Rijn, 9,30 en 6,30 u. Ds. Zwier. Arnhem, 10 en 5,30 u. Ds. van der Kodde, Em. pred. te Delft. Biezeünge 9,30 u. Prof. Wisse, (Bevest. candV Franssenj 2 u. Ds. Franssen (intrede). Den Haag, 9,30 en 4 u. Ds. Woudstra van Dordrecht 10 en 5 u. Ds. Visser. Driebergen, 10 en 6 u. Ds. van Barummen, Etburg. 9,30 en 6,30 u. Ds. Alberta van Schie>Alphen
dam. Woerden.
WISSELKOERSEN. Berlijn 59. Londen 8,17}.. New-York 248,40 Parijs 9,7611/16 Brussel 34, b:
.
Marktberichten
u. leesd.
leesd. St. Annaland. 9.30, 2 en 5.30 uur leesdienst. Staventsse, 3 maal leesd. Stolwflk, 9,30 en 6,30 u. leesd. Ter Aa, 10 en 7 u. leesd. Terneuzen, 10, 3 en 6,30 u. leesd. Twwoldc a. d. Vecht, 9,30 en 2 u. leesd. Tholen, 9,30 2 en 6 u. leesd. Tricht. 9.30 en 6 u leesdienst. Utrecht, v.m. en njn. Ds. Heikoop. Veen. 9.30 en 2 uur leesdienst. Veenendaal, 9,30 en 5 u. Ds. Kok. Vlaardingen, v.m. en n.m. De. Neerbas. Vlissingen. Ghteisstr. f 1.30, 2 en 6 u. leesd. Vriezenveen. 9.30 en 2.30 uur leesdienst. Waarde, 9. 1.30 en 5.30 u. Ie Wageningen. R. hofstraat; 10 en 6 u. leesd. Wemeldinge, 9.30, 1.30 en 5.30 u. leesdienst. Werkendam, 10 en 6 u. leesd. Westkapelle, 9.30, 2 en 6 u. Leesdienst. Westzaan, 10 en 3 u. leesd. Woerden 10 en 6 u. leesd. Woifaartsdük, B,ÏO en 6,30 u. leesd. Zaandam, LangesLauat 22, 10 en 5 u. leesd. Zeist, 10 en 5,30 u. Ds. van Ourdt» buizen, 9,30, 2 en 6 u. leesd. Zierikzee, 3 maal leesd.
a. d.
Harderwijk, 9,30 en 5 u. Ds. Tamrninga. Kampen, 9,30 en 6 u. Ds. Oosthoek. Lisse, 10 en 5 u. Ds. Ponstein. Oosterbeek, 10 en 5,30 u. leesd. Puttershoek, 10 en 3 u. leesd. viaardüigen, 9,30 en 5 u. Ds. van der Vegt. 'Werkendam, 10 en 6 u. Ds. Baas.
Ned. Herv. Kerk. u. (dankst.) Ds. Zandt van
Aalburg, 6,30
Delft.
Heden werden ter veemarkt aangevoerd: 15 ossen ( geen notee ring), 184 stieren 70—240, 480 vette koeien 80—180, 1018 melk- en kalikoeien 70—200, 488 pinken 40—60, 15 vette kalveren 14—40, 2126 gras kalveren 12—48, 132 nuchtere kalveren 2—3, 490 vette schapen 9—16, 590 lammeren 6—lo, 875 vette varkens 18—65, 25 magere varkens 10—35, 214 kleine biggen 4— 8, 16 bokken of geiten, 23 paarden. (Geen noteeriug). Totaal aangevoerd 6803 stuks. Melk- en kalfvee en vette koeien en opzetvee: goede soort vrij goed en prijshoudend. Over het geheel langzaam. Stieren: ongeveer prijshoudend. Pinken: ta-aag. Graskalveren: voor den dood eersi, prijshoudend, later flauwer Vette kalveren: ruim prijshoudend. Koekal-
veren: zeer traag. Nuchtere kalveren: slecht. Varkens: ruim prijshoudend. Wolvee: ongeveer prijshoudend. LEEUWARDEN, 4 November. Heden warden
.
aangevoerd: Mijnboter hoogste prijs 1,35, middenprijs 1.40 laagste prijs 1.27. Veilingboter hoogste prijs 1.38, laagste prijs 1.28, commissie 0.82. Aanvoer 4/3 21/6 0,12. Kaasmiankt. Goudakaas: 20 plus 30—31, 30 broodfcaas 40 plus plus 35—37, 40 plus ediajnmerkaas 20 plus 31—32, 30 pius 35—37, 40 plus 42—43. Stemming kalm. ZWOLLE 4 Nov. Aanvoer 365 kg waarvan de prijs was f 1,70—1,80 per kg., wijkende f 30
handel
vlug.
S.G.P.-Leden
Hebt U een nieuwe nootügH fiets Bedenk dan:
eerst eens mijn pracht fiets te komen zien a 1 29.—. FREEWHEEL, KETTINGKAST enz. geheel compleet. Met 1 jaar schriftelijke garantie.
_ Met
u. leesd. H. I. Ambacht, Onderd. Rijweg, 10 en 6 u.
ü. leesdienst.
u. en leesd. Middelharnis, 9,30 en 6 uur leesdienst. Moexcapelle, 9,30, 2 en 6 u. leesd. Mijdrecht, 9,30 en 6,30 u. leesd. Nieuw-Beijerland, 9,30, 2 en 5,30 U. Ds. van Düke. Nieuwdorp, 9, 2 en 5.30 uur leesd. Nieuwerkerk aan de IJssel, 10 en 7 u. leesd. Nieuwerkerk (Z.), 9, 2 en 6 u. Leeskerk. Nijkerk, 9,30 en 5 u leesd. Oostburg 9.30, 2 en 6 uur leesd. Oostkapelle, 9 en 2 u. leesd., 6 u. Ds. Verhagen van Middelburg. Opheusden. 9.30 en 6 u., leesdienst. Oud-Beijerland. 9.30 en 6 u. leesdienst. Oudewater, Roodezand, 9,45 en 6 uur u. leesd. Oade ïonge. 9 en 2 u. Leesdienst. Pernis. Geb. Donk. 10 en 5.30 u., leesd. Poederooyen, 9,30, 2 en 6.30 u. leesd. Poortvliet, 9,30 2 en 6 u. leesd. Ebenen, 10, 2,30 en 6,30 u. leesd. Ridderkerk, 9.30 en 5 uur leesd. ■üfand-Rath, 9, 1,30 en 5,30 u. leesd. Russen, Waikerk, 9,30 u. dhr. Wijting, 2,30 u. en 6 u. Ds. van Wier. Russen, Noorderkenk, 9,30 Ds. van Wier, 2,30 u. dhr. Wijting.
Dauicuauuisicil,
Bergambacht, Uitgetr. N. H. K. 9,30 en 6,30
Meeuwen. 9.30 en 6 uur leesdienst. Meliskerke 9 u. leesd. 2 u. Ds. Verhagen van
6 u.?
samenkomsten.
f 29.»
WAT IS ER TEGEN
Vrije Geref. Gem.
Leiden, 10 en 5 u. leesd. Lemmer. 9.30 en 2.30 uur leesdienst. .Lisse, 930 u. leesd. en 4 u. Ds. Minderman? Middelburg. Middelburg, 9,30
f 29.-
St, Philipsland, 9, 2 en 5,30 u. dhr. Blaak. Waddinxveen, 9,30 en 6,30 u. leesd. Ger. Kerken. Poortvliet, 9,30 en 2 u. dhr. de Vries, 6 u.
leesd.
Kortgene, 9.30, 2 en 5.30
redelijk.
Kinderdijk, 9,30
Enkhuizen, 10 en 4,50 u. leesd. Giessendam, 9,30 en 6 u. leesd. Goes, 9,30, 2 en 6 u. leesd. Gouda, 10 en 5,30 u. leesd. Goudswaard, 9,30 en 5,30 u leesd. 's-Gra,venpolder, 9, 1,30 en 5,30 dhr. Ligtenberg van Rotterdam. 11. I. Ambaclit, 9,30 en 5 u. leesd. Herkingen, 3 maal leesdienst. Hoedekeaskerke, 9, 2 en 5 u. leesd. Hoek, 10 en 3 u. leesd. Hoofddorp, 10 en 3 u. leesdienst. lerseke, 9,30, 1,30 en 5,30 u. leesd. Kampen. 9.30 en 5 uur leesdienst. Katwijk a. Zee, 10 en 6 u. leesd.
;
cent vette ganzen f 1—1.65, tamme konynen f 0.75—1.30, wilde konijnen 35—45 cent, ha- ', zen f 1—1.70, fazanten f 0.75—1, jonge pa- | ttryzen 30—40 cent, tamme duiven 15—20 cent alles per stuk. Aanvoer 32.181 stuks. Handel
van Veenendaal.
10. en 5 u. Leesdienst.
Elspect. 2 maal
BARNEVELD, 3 November. Tamme eenden 50—75 c., wilde eenden 45—60 cent, jonge hanen 40—80 oeot, oude hanen 50—75 cent, jonge hennen f 1.—1.60, oude kippen 50—70
Men besteedde voor neurende en versch gekalfde koeien f 120—220, vaarzen en schotten f 100 190, gustekoeien voor de vetweide of stal f 75—175, dito vaarzen t 60—110, voorjaarskalvende koeien f 100—135., apringstieren I 40—100, jonge fokkalveren t 18—45, nuchtere kalveren. 1 B—o, vette koelen en ossen aan bouten 36—52, stieren 80—90, kalveren 80—125 schapen f 6—16, 6-weeksche biggen t 3,50—6,40 drachtige varkens f 25—45, magere dito 1 25— 35, vette dito 24—38, dB» voor Londen 30— 33 per kg- fr""*'»' kt «wt'aii redelQk.
Torpedo f 4.
—
hooger
Kijken kost geen geld LET OP: 's Zondags gesloten
C. DEN HERTOG UiHECHT Fabriek: Mr. Sïckeszlaan 10 Telefoon 15261 Rembours vrij zicht
f29j-f2jN (Uitsluitend Dinsoags
en .r.^ags>v
15 woorden 50 cent, ledere 2 woorden meer a oent. i De Baniertjes worden uitsluitend by vooruit* betaling geplaatst. Opgaven moeten vergel zeld gaan van het bedrag in postzegels, pel postwissel of per Giro No. 147759. Voor Baniertjes, waarin liet Bureau wordfi opgegeven als adres voor ontvangst van brie-1 ven, wordt f 0.10 per annonce extra berekend)
Chr. Klop-Rotterdam Friesche Kastkiok Schocisrboschstraat 77, Tal. 41236 Handel in aardappelen, groenten en Iruit. En gros En detail Prima Zeeuwsche Eigenheimers f 1.10 per H.L. Prima Eigenheimers van 4 ceut per K.G; 10 K.G. 25 cent, 25 K.G. 60 cent. Bonte en blauwe per KG. 5 cent, per 10 K.G. 40 cent per 25 K.G. 85 ceut. per H.L. 2.2ü. Drielingen per 6 K.G. 10 cent, 25 K.G. 35 cent, per HL. 1.10. Verder alle soorten stoofpercn, stoof- 'm oesappelen, enz. Voor reclame een Kilobus princesseu en doperwten voor 25 cent
-
Te Huur Zolderkamertje (met stroomend water)an voorkamer
A. DE BORST Bingleystraat 66a, ROTTERDAM.
in prima staat, te koop
iziou, W. DE JONGE Gz. Korte Kerkslr. Goes.
Betrekt Uw Brood ei. schuit van H. van BaTèj? lsto soort Melkbrood é 16 et alo et Water all et Krop 's in morgens Bezorging Crooswük, 't Noorden, Hillegersberg. 's Middags la 't Centrum en 't Westen.
„„
Zendt Bricikaart
Aanbevelend,,
H. v. BALE Kettingstraat 3ü b,
Kotteruani
R, van
Dalen-Rotterdadl
v. Alkemadestraat 13
telefoon 55992 Handel in Aardappelen groenten en Jruii. puike Zeeuwselio tiigmsi heimers f 1.10 per
Te Koop of te Ruil
£
Brielscbe
808
EigenheiflMfl
IL7O per H.L. ZeeuwBonte en Blauwe f £2fc pea Een pracht eiken Orgel, H.L. Puike ZeetoMV 13reg. doorloopendeharp. Eigenheimers 10 BjQMH et. Brielsch» IDJB"3| Prijs 1 200, of ook te rullen voor Radio. a 30 et Bonte en Blauw* 10 K.G. 40 et Brieven Bur. van dit blad. 1 j-ranco tliuis bezorgfV onder No. 3144.
120
Vrijdag 4
8 I tVie helpt? gevraagd, op
Ij
f 2.000.- ter leen uiterst solied onderpand met ! 40 pet. overwaarde, tegen I > rente en f 300 aflossing
|
teven No. 3123, van dit blad.
Bureau
1 onze Dr. v.
|
Dienstbode in gezin met huiselijk verkeer. Loon f 8.- per week. Brieven aan S. Schoen, Westzaan C. 3.
ï Hier is
Wat anderen van
I I
HAZERSWOUDE Gevraagd een actieve
Mr. GROEN v. PRINS TERER
Qnder de vele nieuwe geneesmethoden, welke de laatste
jaren opgang maakten, neemt die door middel van electriciteit een belangrijke plaats in. Hoewel de wetenschap nog niet heeftkunnen achterhalen, wat electriciteit eigenlijk is, is zij toch tot de conclusie gekomen, dat er een heilzame werking van uit kan gaan op het menschehjk organisme. Dit heeft tot gevolg gehad, dat tal van bekende geleerden de electriciteit gingen te baat nemen ter genezing van bepaalde ziekten. Vooral de Oostenrü'ksche doktoren N. en F. de Alimonda verwierven zich een reputatie op dit gebied Door verschillende geschriften waaraan wij hier een en ander ontleenen, gaven zij grootere bekendheid aan hun geneesmethode. Zelfs werd in het dorp hunner inwoning, Sagrado, aan de rivier de Isonzo, een fabriek gebouwd van de door hen uitgevonden electrische t.pr. araten voor
Gevraagd een actieve
AGENT
kureeren.
2 ex. (dus tegelijk besteld a-vet 'n vriend of buurman) v. f 10.90 Ook te betalen in 3 of 5 maandel. termijnen, naar verkiezing. In dit werk vindt men de geheele zuivere geschiedenis van begin tot eind krachtig beschreven. Het is dan ook bemind bij iederen rechtgeaarden en goed Geref. Nederlander en onmisbaar, vooral in deze dagen van meer onderzoek op Politiek en Godsdienstig gebied. Een ieder zal ten volle overtuigd zijn, dat dit werk thans spotgoedkoop is en toch geef ik de eerste 25 bestellers nog gratis 8 boekjes samen voor f 2.25. 1. Nieuwe Maria Monk (afz. f 0.50). 2. W. Spek, De Antichrist enz. (afz. f 0.35). 3. W. Spek, Roomsche marteling (afz. f 0.30). 4. W. Spek, Gesprek tusschen een Roomsch Priester enz. f 0.20. 5. Roomsch Recht of Nederlandsch recht f 0.15, met nog drie boekjes samen f 0.75. Dos goed begrepen! Groen's Handboek, met 8 boekjes gratis alles samen ter waarde van
I
I
I
j
OAMES- EN KINDERHOEDEN
NELLY v. d. MEER Noordmolenstraat 67
ROTTERDAM.
KAAS
P. G. TEEKENS
- GOUDA - TEL 2102 C. B.v. Woerden & Zn
"OUWE 53
AKKRUM Kaashar.de. en Export In alle soorten
TELEFOON 42285 's Zondags
gesloten
Controle op Geneesmiddelen. Een aanmerkelijk voordeel van deze solide afgewerkte toestellen is, dat ze jaren meegaan zonder onkosten. Bijvullen kost b.v. na 5—9 jaar slechts f 5 per serie batterijen. De toestellen werken zelfstandig, zonder aansluiting op
«Verzending door het geheele land | ■
——re
in !■
het lichtnet. Alzoo een systeem, dat alle aanbeveling verdient en dat bovendien Nederlandsch fabrikaat is. Wie zich bij voorkomend ziektegeval, zulk een apparaat aanschaft, steunt daar mee de Nederlandsche industrie en heeft het voordeel, dat bü eventueel defect raken van eenig onderdeel, terstond
Vakkundig adres voor
Volledige fóeu&ileering Kleeden Linoleum
reparatie kan plaats vinden, zonder tijdverlies.
Gordijnen
,
I
Loopers en Matten Driedeel. Bedstelien
Leidsche Wo.ien Dekens
D. KOUWENHOVEN & Zn. Prof. Kam. Onneslaan 88
-
Postrekening No. 119018
I I
OUDE EN MODERNE
S. WIJNBERG, Oosterpark 45, Amsterdam
SCHILDERIJEN
■BHHHBBIBBHHBH3.^BBBBBBBBUB
LEIDSCHE DEKENS
Deposito's
Wij kunnen U tegen scherpe prijzenDEKENS leveren van —i LEIDSCH fabrikaat. (Gebr. v. Wijk te Leiden).
■
ALLE MATEN
- ALLE KLEUREN
„CONCURRENTIE"
—
—
Effecten
ALLE KWALITEITEN
B
■ B
„RECLAME" deken,
-
HOOFPSTR. 90
Rekening-Courant
Safe-Deposit Coupons
Luxe verhuur ;nr achting „DE CH SVRdLET" DAG EN NACHT GEOPEND. SPECIALE WAGENS VOOH
REIS- EN TROUWGELEGENHEDFN
B.H. van derHeide, Hudsonstr. 27,-29 Tel. SoL:, "A.. fiKSLOW
VEENENDAAL
i
I
"
„CHEVROLET»
KIEVIET,
I
1
—MBSHHiiiniiiii iimii hui utmimmmm
deken, wit met roode streepen,
190x230, ’9.50. ’2.95. „SUCCES" deken, pracht kwaliteit, 190x230, ’11.50. GESTIKTE DEKENS in watten en wolvulling. Ook met zwaar kunstzij den damast met siersteek, in prachtige kleuren, ’12.75. Bij bestelling gewenschte kleur opgeven. Zendingen boven ’lo.— franco. adres voor levering van UITZETTEN en het Speciaal van woningen. Aan huis te ontbieden. INRICHTEN 160x210,
Waarom duur Tafelwater?
'
STALEN MATRASSEN Koopt U nergens voordeeliger dau b\j deßedden- en TapljtenhandeS
-
VUU&fIDigiGEN
s et per groote flesch Neemt proef met „PEKA" Tafelwater Dit mineraalwater koolzuurhoudend, bevordert de spijsvertering en wordt door H. H. Doctoren aanbevolen voor maagstoornissen enz. enz. \Willem Beukelszoonstraat 20 Telefoon 659 Tevens verkrijgbaar ADVOCAAT SUPERIEUR bereid uit eieren Speciale maten voor bedsteden enz. maken wij zonder prijsverhooging. en brandewijn. Per heele flesch f 1.50. Per halve flesch 10.80. Zendt briefkaart en wy verstrekken U gaarne en vrijblijvend alle H -Verkrijgbaar bij: inlichtingen. Zendingen door het geheele land.
N. J. CRAMENDONK DELFTSCHESTRAAT
9
1
AHKEX REPARATIE-INRICHTING ■
Zondags gesloten.
Meidoornstraat
| BASCULES van 100—350 K.G. f 5.— 500 K.G. f 7.— BASCULES van Voor grootere wordt vooraf prijs opgegeven. Venend hem naar
M. JL DE KEIJZER 14c Rotterdam
81
N. v. d. KOOIJ
-
Rotterdam
-
Aanbevelend,
bij de Iste Pijnackerstraat
Binnenkort zullen verschijnen onderstaande nieuwe prachtboeken: 1. EEN TROUWE WACHTER, uit de nalatenschap van den welbekenden Hermanus v. d. Hoven, van Giessendam. 2. EEN ROEPENDE STEM TOT NEDERLAND, over het verleden, heden en de toekomst, door G. Koeteeuw. 3. HET DIEP VERVAL VAN DE KERK EN HARE BEDIENING IN ONZE DAGEN, enz. door H. Vermeulen te Gouda. 4. VEDLIGHEH) EN RUST, te midden van de stormen van dezen tijd, 3 pred. v. Kerstmis, O. en N. jaar, door W. v. Leeuwen. 5. DE OUDE SCHOOLMATRES. 6. SELCART. 7. DE BLLNDE ZWERVELING. 8. WILLEM VAN ORANJE en vele. andere oude en nieuwe uitgaven van Oude Schrijvers, Geschiedenis, Stichtelijke Lectuur, Bijbels, enz., enz. De uitgebreide catalogus is op aanvrage gratis verkrijgbaar Alles franco toezending door den Boekh.-Uitgever
,
van Weegwerktuigen, Weegbruggen, Bascules, Ba'ansen-1
-
J. P. v. d. TOL Jz. Nieuw-Beijerland (Z.fi)
_
AANKONDIGi.NG ll\l De lezers van „De Banier" kunnen tegen dezen BON'Bekomen den nieuwen
tMt^___^__L L
door A. de MOOR, met 28 platen, in vele kleuren en zeer uitgebreid Alphabetisch Plaatsenregister. Als men dit register opßlaat, kan men elke plaats, rivier, enz. enz. vinden. Deze atlas is geheel *iieuw, met de laatste grensindeeling. Voor groot en klein, school en huis, ook om de luchtvaart te volgen. Afgehaald 90 et franco na poetw. 98 et. of op Giro 124250; bij den Nederlandschen Verzendboe'.rhandel, Gasthuismolensteew 12, ln 't Verlengde v.
«—
-
-■'
ii ■MiiiiiiMi ■■■■in w—Mf
-t
n
„ZEELANDS&" RSJWiEL-INDUSTRIE
WsERELD-ATLAS I
-
Belangrijke Mededeeiing
TELEFOON 55614
EN RIJWIELSTALLSNG MOTOR■
geven bh" aflevering van goederen altijd overwichc, omdat zij hun bascule niet vertrouwen. Dit is een doorgaand weggeven. Laat daarom uw weegwerktuigen goed in orde maken, wjj komen u GOEDKOOP te hulp.
T. BaSUYN
- ROTTERDAM
WEDERVERKOOPERS GROOTE KORTING
DE MEESTE MENSCHEN
Transportkosten voor rekening eigenaan
ONDERLING CREDIET N.V. HET HOOFDSTEEG 39 1865 ROTTERDAM " Opgericht
MOTOREN EN RIJWIELEN
I
-
Lusthof siraaf 82-84. Rotterdam, Te1.12372
Schiedam
-
Genezing door mijn luchtveranderingstoestel. (Ned. Octrooi). Eenvoudige aanwending, telfa door kinderen en bejaarden. Prtj» compleet t 60.—. Vraagt kosteloos inlichtingen: Oosterpark 48 S. WIJNBERG " Amsterdam Een greep uit de talryke genezingen: HILDA BAKKER, Chr. Geref. Pastorie, IJmuiden (asthma-genezlng). Mej. S. W. M. VAN DIJK, Jan Luykenstraat 44, Amsterdam Mevr. HILBERTS, 2e Hugo de Grootstiraat 80, Amsterdam | F. A. REICHMANN, Prinsengracht 1056, Amsterdam (asthma-genezlng) M. VAN DER WONING, v. Oldenbarneveldtstr. 86, Adam (genazing meerdere gezinsleden, hart, bronchitis, hoofdlijdei Da, H. WOUDSTRA, Predikant te Woerden. Bovanstaanden bevestigen gaarne aan elk diezulks verlangt, dat tan genezing verkregen bij:
AMSTERDAM DEN HAAG
Amsterdam
IGOES
jj>Asthma-bronchftiS| >> zenuwen
EEN BETROUWBAAR ADRES VOOR
Speciaal voor Repareeren en Laden van alle soorten Accu's Geopend van 7 uur v.m. tot 10 uur n.m.
bouwen der Geref. Gem. I ! te Kotterdam fßoezent- 8 J singel), MWdelb»*m<(Segeer- U I straat) en 'e bruinisse) y Foto-album en prijsopgave ! worden gratis v erstrekt ! Fabriek
TELEFOON 54491
.1
Poigieterstraat 5>9
(Wij bouwden o.m. de nieuwe orgels in de Kerkge-
'
DEVXNT^3CrffiSTrUATISrS€HE¥Ei»iriB€N
Telefoon No. 15.
Goedkoopste adres voor Reparatie aan
Grootste Nederlandsche Kerk orgel fabriek
, "'
J ■ JAccountantskantoor & DIJKHUIZEN 'M I
ï
Balansen en Sedrüfssvemchte. J. P. VAN DEN TOL Jz„ N. Beijerland (Z.H.) «
J. Swagerman
A.S.J.DEKKER
Catalogus op aanvrage
bijhouden van'ADMINISTRATIËN. Behandeling van BELASTINGZAKEN. Opmaken van
DINSDAG TE BESPREKEN.
Gegarandeerde kwaliteit
Telefoon 15610
,WERKMANSKLEEDING
Vraagt zonder eenige verplichting demonstratie en voorlichting.
Eerste Nederl. Electriseertoestellen Fabriek
Fabriek en Magazijn: Slachthuiskade 2c, ROTTERDAM
- OVERALLS 3.95 Kunsthandel D. VAARTIES
Schitterende resultaten werden verkregen in gevallen van rheumatiek, zenuwlijden, aambeien, bronchitis, huidsmetten, neuralgie, neurasthenie, slapeloosheid en storing van digestie. Over deze toestellen worden ook brochures verstrekt, welke gecontroleerd zyn door de cornimissie van
Straatweg 49, HILLEGERSBERG
Steeds gebruikte Orgels in voorraad.
WERKBROEKEN 2.75 3.75 4.75
toepassen.
Wed. H. DEN HOEDT
- REPAREEREN - INRUILEN, ENZ,
Huurkoop vergemakkelijkt de aanschaffing.
Zendt ons briefkaart en U ontvangt zichtzending of wij komen U (zonder eenige verplichting) bezoeken.
Onder de fraaie parlemoerplaat, waarop de stroomverdee ler en voltmeter zijn gebouwd, bevinden zich de elementen. In het deksel zijn de electroden of stroominbrengers, n.l. de nek-been-maag-rug, voetbad-, hoofdelectrode en masseerrol. Een zachte, aangename zelfbehandeling kan men zich
CN ELKEN PRIJS HET BESTE BIJ
Telef. No. 63245
Maashaven 28 " R'dam
ontvangt de 15e, 30e, 45e besteller enz. het groote pakket Groen's Handboek met de 8 boekjes geheel gratis. DIT AANBOD IS TIJDELIJK. BESTELT DUS NOG HEDEN!
Pretoria.
SIGAREN?
Jac.den Hollander
£%r
Inrichten, controleeren en goheel-of gedeeltelijk
--
Om goede resultaten te verkrijgen, is het noodzakelijk, dat men over een betrouwbaar apparaat beschikt. Wij willen in dit verband speciaal de aandacht vestigen op de eerste Nederlandsche fabriek tot vervaardiging van electriseertoestellen voor zelfgenezing. Deze fabriek, onder leiding der heeren D. Kouwenhoven en Zn. te Schiedam, levert toestellen af, welke in alle opzichten aan de eischen voldoen. Deze apparaten zijn totaal ongevaarlijk door hun laag voltage. Bovendien hebben ze het voordeel, dat ze totaal storingvrij zijn, dus in het geheel niet hinderlijk voor radio-bezitters. Er zijn drie modellen in den handel: A. 15 volt met 5 electroden en masseerrdl. B 18 volt met 5 electroden en masseerrol, C. luxe 18 volt, zware uitvoering. Elk electriseertoestel vormt een fraaie, kleine koffer. Ze bevat een serie klein model elementen, welke jaren blijven werken en daarna kunnen verwisseld worden voor een nieuwe serie. Men kan de serie zelf er in plaatsen. Deze toestellen zun speciaal geschikt voor tropische gewesten. Bovengenoemde firma heeft dan ook depots te Soerabaja, Tegal, in Canada: Toronto, Afrika:
klein. Kaasjes van 9/10 voor 40/45 e. p. p. Franco huis door 't geheele land. Onb. remb. Bij grootere afname lageren prjjs. Nog voorradig oude volvette van 1930 en 1931 Billijk in prijs
bediening
f 19.75 nu voor slechts f 5.90
FERDINAND BOLSTRAAT 109 I BOEKHORSTSTRAAT 95
Apparaten.
Smakelijke velvette GoudscheKaas
tegen billyken prijs in 't groot en
Nette
2
STEMMEN
is „NEVAMA"
optreedt en zonder nadeel in grootere mate kunstzinnig in het organisme mag ingevoerd worden. Natuurlijk kan electriciteit, by onjuiste aanwending, ook zonder uitwerking en zelfs nadeelig zijn. Met de electriciteit kan men dooden, men kan er ook mee genezen. Volgens de nieuwste onderzoekingen zouden zelfs alle ziekten, van welken aard ook, zij mogen acuut of sleepend zijn, door middel van electriciteit genezen kunnen worden. De voedseltoevoer moet daarbij zoo geregeld worden, als de eetlust aangeeft. Bij gebrek aan eetlust mag de patiënt dus niets eten. Voorts moet de zieke zich zoo gedragen, als zijn gevoel hem voorschrijft. De behandeling kan ten allen tijde plaats vinden, ze brengt in 't gezonde organisme en in de gezonde organen, in de physiologische werkingen volstrekt niet de geringste alternatie teweeg. Integendeel, zij bevordert en ondersteunt de normale functies.
Ruime keuze in groote en kleine maten. (Ook vermaken en vervormen van hoeden). Komt u zien bij
KAAS
De grondbeginselen.
chemische, physicale en werktuigehjke processen in het lichaam regelt, deze respectievelijk veroorzaakt, men bepaald de beste gevolgen zou moeten verkrijgen. Deze kracht nu Is de electriciteit. Zij is de kracht, die de snelste uitwerking veroorzaakt, in alle natuurverschhnseßen
Nieuwe Collectie
>.
Franco toezending door den Bockh.-Uitgever
toereikende mate ontwikkelen. Het is duidelijk, dat, wanneer kunstmatig een kracht kan worden aangewend, die de natuur steeds aan het lichaam toevoert en die zich steeds in het lichaam vormt en de
-
':
JHBaUfijfilß
Rechtstreeks van de Fabriek koopt U het voor deeligtt
Bovendien
Wil een geneesmethode succes hebben, dan zal zy er naar moeten streven, met regeling der uitwendige factoren, de voeding in gang te houden en te verhoogen, opdat de inwendige krachten, n.l. warmte en electriciteit, zich in
Voor Dekkleeden (nieuwe en gebruikte), Oliegoederen, Pijpen, Paardendekken, zwaar model fietstasschen. J. H. v. HEKEZEN Hedel Tel. 8. Concurreerende prijzen. Alles beslist waterdicht.
met moderne Meubel- m Transport-Automobiele*» BlUIJke prijzen
m
REIJNS'ORGELS
Van f 17.50 nu voor slechts ff 5.90
riet
voor het ophalen der abonnementsgelden, verkoopen van boekwerken, enz. Brieven Administratie „De Banier", Rotterdam.
L
De beste en betrouwbaarste nieuwe prachtuitgave. Twee groote dikke boeken samen 1100 blz. met portret Gebonden in 2 Prachtbnd. ter waarde (uitgaaf sprijs)
Sagrado". Toen de heeren Alimonda hun geneeswijze eenmaal wereldkundig gemaakt hadden door het schrijven van een omvangrijk wetenschappelijk werk, bleek hun ambulatorium weldra overbodig. Immers de wijze van behandeling is bij alle ziekten, van welken aard ook, zeer eenvoudig. Daarom, en door de aan het lichaam meegedeelde electriciteit, zooals proeven en de ervaring bewijzen, van zelf, dat is, zon lichaam der eenig verder toedoen, alles regelt, zoodat versterkt, en indien het ziek is gezond wordt, is voor deze behandeling nóch kennis van geneeskunde, nóch voorafgaande beoordeeling der ziekte noodig. Met de in den handel gebrachte apparaten kan ieder zich zelf thuis
IJMUIDEN
.
Verhuizingen
HANDBOEK VAOERLANDSCHE GESCHIEDENIS
Ook in ons land. De Alimonda's hielden er niet van reclame te maken, wat wellicht oorzaak is geweest, dat hun geneesmethode slechts nu en dan in Italië en Oostenrijk en later in Duitschland meer en meer besproken werd. Pas in 1894 drong er iets tot ons land door. In dat jaar verscheen n.l. een brochure, getiteld: „Electrische kuren te
voor het ophalen der abonnementsgelden, verkoopen van boekwerken, enz. Brieven Administratie „De Banier", Rotterdam.
weer het
van het groote en beroemde Standaardwerk van
d. Mark schrijft in het Tijdschrift voor School en Kerk:
zelfbehandeling.
AGENT
Dr Ranieir
ï zeldzaam goedkoop aanbod
Apparaten zeggen!
Genezing door Electriciteit.
I
Gevraagd een flinke
November 1932
KAMPEBSTSSMT 5 " ZWOLLE
fi ij
"
aeev-so
Heeren- en Damesrij wielen compleet voor den weg, met ka»t, seinlicht-bagagedrager met standaard, pomp, bel, drie-veerseh f 37.50 zadel met gereedschapstasch,. freewheel en bandrem rijwiellamp en tevens ter kennismaking een electrische cadeau. Nikkel of zwart stuur,naar verkiezing met.terugtrap- 1 cm of luxe uitvoering f 4.—verhooging. 2 jaar garantie. franco rembours, vrij sich» Verzending miaste ■I .1
■!■
.1
'
'
'
■*