Buitenlandsch Overzicht Verrassend zelfstandigheidsgeluid in het Zuid-Afrikaansche parlement

Woensdag 24 Jan. 1940

PROVINCIALE DRENTSCHE ASSER COURANT

Advertentieprijs: I—s regels.... f I.— tedere regel meer 20 cent Bj

contract

117 e Jaaroang No. 20

—

Bureau: Torenlaan 20

EN

belangrijk lager

Telegr.-adres: Torenlaan Postrekening 71786

Assen

Administratie Telef. 3126 2&\4 Redactie " Directie M 31 Dl

UITGAVE: N.V. PROVINCIALE DRENTSCHE EN ASSER COURANT

HET BELANGRIJKSTE EN MEEST GELEZEN NIEUWSBLAD IN DRENTHE OPLAAG CONTROLE)

Dit nummer bestaat uit 2 bladen

Buitenlandsch Overzicht Verrassend zelfstandigheidsgeluid het Zuid-Afrikaansche parlement

in

—Genral

Hertzog wil den staat van oorlog met Duitschland beëindigen. De Poolsche nationale raad te Een Parijs voor het eerst bijeen. soort „parlement” in den vreemde. De Amerikaansche veiligheidszone.

—

—

In Zuid-Afrika is een hevige beroering ontstaan doordat de vroegere premier, ge-

neraal Hertzog, in het parlement een motie heeft ingediend, waarin hij voorstelt den staat van oorlog met Duitschland te doen beëindigen. Zuid-Afrika heeft naar Hertzog meent met het Europeesche conflict niets te maken en het doel van Hitler was z.i. slechts de ongerechtigheden van het verdrag van Versailles uit de wereld te helpen. Hertzog werd direct heftig bestreden door generaal Smuts, die het een „schandaal" vond dat zijn oud-collega zoo had gesproken. Hij diende een amendement op de motie in waarin uitgesproken wordt dat de betrekkingen met Duitseland verbroken zullen blijven. De debatten zijn daarop verdaagd. Vermoedelijk zal het idee niet voldoende worden ondersteund maar als symptoom lijken ons zijn opmerkingen belangrijk. Hij heeft duidelijk aangegeven dat voor dezen oorlog ook in Zuid-Afrika niet de minste animo bestaat en 'tegelijkertijd Engeland een wenk gegeven dat het wellicht niet ten eeuwigen dage op den steun zijner „dominions" kan blijven rekenen, terwijl er tevens een Zuid-Afrikaansch verlangen in doorblinkt om zich nog onafhankelijker van Engeland te maken dan op het oogenblik reeds het geval is. Ook in dit opzicht is de stem van generaal Hertzog een symptoom, waarvan met belangstelling mag worden kennis genomen. #

»

*

Polen is van de landkaart verdwenen, misschien wel voorloopig. Er bestaat althans nog steeds een Poolsche regeering, welke in Parijs zetelt en een Poolsche nationale raad, welke die regeering tot steun zal dienen, is daar dezer dagen opgericht. Gisteren werd dé eerste vergadering van dezen raad gehouden in het gebouw der Poolsche ambassade te Parijs. De raad bestaat uit vooraanstaande personen van alle politieke schakeeringen en zal dienen raadgevend lichaam voor den president
.

Pen.

veifgadering bijgewoond werd ?epresident van de Poolsche

aen Q

OPLAAG OM DE 9000 EXEMPLAREN

BUREAU VOOR PUBLICITEITSWAAROE TE AMSTERDAM

en te onderdrukken op iedere, door het internationale recht toegestane wijze.

Na zijn afkeer te hebben geuit over het uitmoorden, uitwijzen en plunderen van de bevolking, verklaart de raad : „Polen zal nooit eenig besluit erkennen, dat de bevolking met bedreiging of geweld is afgeperst. De schuldigen zullen gestraft worden en de verantwoordelijkheid moeten dragen voor al hun misdaden, plunderingen en vernielingen". Uit een en ander blijkt dat de vooraanstaande Polen de hoop op een herleving van hun vaderland nog niet hebben opgegeven.

***

Frankrijk heeft thans geantwoord op den stap der Amerikaansche regeering, gedaan door Panama op 23 December 1939, inzake de Amerikaansche veiligheidszone van 300 mijl. In dit antwoord wordt gezegd, dat de Fransche regeering van meening ia, dat de démarche voor de oorlogvoerenden meebrengt, dat zij in een uitgestrekt gebied zich rechten most ontzeggen, wel'ie door internationaal gebruik zijn vastgesteld. In het antwoord wordt er verder op gewezen, dat het Fransche schip „.Formose" binnen de vastgestelde veiligheidszone door de „Admiral Graf Spee" is aangevallen en vernietigd. Het is duidelijk, dat, indien dergelijke daden geschieden of slechts worden beproefd binnen de veiligheidszone, Frankrijk en Engeland het recht hebben tot een tegenaanval. Indien derhalve een veiligheidszone zou worden ingesteld, dan moeten de Amerikaansche regeeringen de garantie geven, dat zich geen Duitsche oorlogsschepen of ravitailleeringsschepen in deze wateren zullen ophouden. De onmiskenbare superioriteit van Engeland en Frankrijk op zee heeft tot gevolg, dat talrijke Duitsche koopvaardijschepen een toevlucht hebben gezocht in de Amerikaansche havens. Het instellen van een veiligheidszone zou tot gevolg hebben, dat dit overwicht voor de geallieerden verloren ging. De Amerikaansche regeeringen moeten dus de garantie geven, dat deze Duitsche schepen in de havens worden vastgehouden. Het schijnt, aldus het antwoord verder, dat de Amerikaansche regeeringen niet voornemens zijn de verantwoordelijkheid op zich te nemen, welke voortvloeien uit veiligheidszone van zulk een uitgestrektheid. De mogelijkheid van aanvallen is zoo groot, dat de Fransche vloot zich niet het recht kan-laten ontnemen ze te voorkomen

.

Het doel, dat door de Amerikaansche republieken wordt nagestreefd, kan dan ook slechts worden verwezenlijkt door een overeenkomst op bovengenoemde voorwaarden met alle oorlogvoerenden. In afwachting hiervan, vraagt de Fransche regeering, dat geen strafmaatregelen zullen worden genomen tegen schepen, die niets hebben gedaan, dat in strijd is met het menschenrecht. In een dergelijk geval een toevlucht of ravitailleering weigeren aan een oorlogsschip zou in strijd zijn met de gedragslijn, welke de regeering van Uruguay heeft gevolgd ten aanzien van de „Admiral Graf Spee". Indien een dergelijke overeenkomst niet tot stand komt, verzoekt de regeering van Frankrijk aan de Amerikaansche republieken, dal- zij de volledige uitoefening van de rechten van oorlogvoerenden overeenkomstig het internationale recht zullen erkennen. Van de erkenning der veiligheidszone zal dan ook wel niet veel komen.

Bouwer van de Siegfriedlinie naar Moskou. Ingenieur Tcdt, de bouwer van de Siegfriedlinie is te Lwow aangekomen en hedenochtend, vergezeld van een aantal Duitsche deskundigen en ingenieurs naar Moskou vertrok-

ken.

EEN ROEMEENSCH-DUITSCHE GRENS. De Joodsche kwestie

Kan

opgelost worden.

S:nds Maandagmiddag heeft Roemenië een gemeenschappelijke grens met Duitschland, aldus meldt het dagblad ~Outro", na medegedeeld te hebben, dat Duitsche troepen het gebied van Lwow hebben bezet. Wat de grens tusschen Roemenië en Sovjet-Rusland aangaat, zou een riviergrens zijn vastgesteld, welke bijzonder moeilijk over te trekken is. Men doet te Boekarest opmerken, dat Roemenië behalve politieke en economische voordcelen ook nationale vcordeelen krijgt. Het zal nu de Joodsche kwestie kunnen oplossen, aldus Havas.

De Russen met zware verliezen teruggeslagen HET FINSCHE LEGERBERICHT. Op de landengte vaii Karelie op sommige punten artillerie bedrijvigheid. Tusschen Summa en Nuolaajaervi hebben de Finsche troepen

een Russische verkenningsafóeeling

teruggedreven. De Finsche troepen hebben Maandag vier tanks vernield. Ten N.O. van het Ladogameer hebben de Finnen met succes alle aanvallen van den vijand afgeslagen en hem zware verliezen toegebracht. Zij ontnamen den Russen enkele steunpunten en vernielden verscheidene tanks. De roode troepen hebben in de gevechten om Kallaanjoki in twee dagen tijds meer dan duizend man verloren. Te Aittojoko en ia de richting van Ilomantsi krachtige activiteit der artillerie. Te Aittoojoki viel de vijand op verscheidene punten aan, doch zijn aanvallen werden afgeslagen. Aan de kusten van de landengte van Karelie, evenals aan de kust van het Ladogameer en van de Finsche Golf activiteit van patrouilles op het ijs. De kustartillerie bombardeerde met succes doelen op het land. Maandag zijn Ivalo en Lapland en Sortavala ten Noorden van het Ladogameer door de Russische luchtmacht gebombardeerd, eenige andere plaatsen werden eveneens aangevallen. Volgens tot dusver ontvangen inlichtingen werden twee burgers ernstig gewond. In de operatiezone, voornamelijk op de landengte van Karelie, activiteit van vijandelijke jachtvliegtuigen. Ten Noorden van het Ladogameer activiteit van Sovjet-Russische bombardementsvlieg-

men het Finsche volk wil redden, zonder tijd te verliezen, zich veel grootere inspanningen moeten getroosten. De Russische overval op Finland betreft rechtstreeks ook geheel Scandinavië, want de ambities van Moskou blijven niet tot Finland beperkt. PAMFLETTEN TE LENINGRAD. Het Finsche blad ~Usi Suomi" verneemt uit Talliri, dat in den nacht van 21 Januari, de herdenking van den verjaardag van Lenin, te Leningrad

pamfletten

zijn verspreid,

waarin

stond, dat een einde moest komen aan den oorlog. De pamfletten sloten met de woorden „Leve het pacifisme van Lenin." De GPOE heeft een onderzoek ingesteld en talrijke

verdachten

gearresteerd.

Verder wordt uit Tallin gemeld, dat lederen dag treinen met landbouwproducten uit Estland, Letland en Litauen naar Leningrad vertrekken. Dit was reeds het geval voor het uitbreken'van-de'vijandelijkheden in Finland, doch nadien is deze uitvoer nog- toegenomen. Eerst waren deze landbouwproducten bestemd voor de bevolking van Leningrad, doch thans gaan zij naar het roode leger in Finland.

tuigen.

De Finsche luchtstrijdkrachten hebben veren bewakingsvluchten uitgevoerd en foto's genomen, die van nut waren bij het richten van ons geschutvuur. Volgens nier ontvangen inlichtingen werden zes Russische vliegtuigen neergehaald. Het waarschijnlijk ver?ies wordt gemeld van .drie andere Russische toestellen, zonder dat dit tot dusver kon worden

kennings-

bevestigd.

HET RUSSISCHE LEGERBERICHT. Het communiqué van het hoofdkwartier van het militaire district Leningsrad 1 üdt als volgt: Op 23 Januari hadden er verkenningen plaats in de lichting van Ukhta en Repo'o. Ook in de richting Petrozavodsk was er activiteiï van eenige detachementen infanterie. 'In de landengte ven Karelie trad de artillerie op en hadden verkenningen plaats. De Sovjet-luchtmacht leverde gevechten en hield verkenningsvluch-

Chef der politieke divisie van het roode is generaal L. Mechlis.

leger

NIEUWE STAPPEN INZAKE DE

FINNEN IN DE LUCHT. De Finsche vlieger Jorma Sarvanto heeft in vier minuten tijd zes Russische vliegtuigen vernietigd. Hij was op het vliegveld toen een luchtaanval gemeld werd. HU stapte in zijn toestel en viel een formatie van zeven vijandelijke vliegtuigen aan. Allereerst viel hij het op den linkervleugel vliegende Russische toestel aan, dat hy neerschoot, vervolgens haalde hy een toestel van den rechtervleugel neer en zoo vervolgens, tot zes van de zeven vliegtuigen buiten

door

Racaewicz, minister-president generaal Sikorski en talrijke andere vooraanstaande

personen.

gevecht waren gesteld. Sarvanto bleef zeven minuten in de lucht. De eigenlijke .strijd duur-

De openingsrede werd uitgesproken door Paderewski, die o.m. zei : „Laten wij op het oogenblik nog niet spreken over het regime, dat het bevrijde vaderland zal kiezen. Men zal zich moeten aanpassen aan de omstandigheden die in Europa zullen ontstaan na het sluiten van

de slechts 4 3/2 minuut.

BOM OP SCHUILKELDER NEERGEKOMEN.

Negentien personen werden gedood rn vele gewond, toen Maandag tijdens een Russischen luchtaanval een bom neerkwam op een schuilkelder in Nurmes in midden-Finland.

een zegevierenden vrede". Na de overtuiging te hebben uitgesproken, dat de regeeringen der laatste jaren

voor

—

Finsche successen op verschillende fronten

ten.

republiek.

een groot deel verantwoordelijk zijn Seweest voor het lot, dat Polen heeft getr°ffen, voegde Paderewski er aan toe : "Wij moeten een vorm van politiek regime z°3ken, dat de beginselen der democratische gelijkheid van iederen burger voor de wet en zijn individueele vrijheid van verzoetten met een norm van stabiele en krachtige r egeering". Generaal Sikorski sprak in dezelfde zitting een rede uit, waarin hij o.a. verklaarde: „De kaders waarover wij beschikken en "recruteering van voor den militairen dienst geschikte Polen, stellen reeds in staat de elementen op te stellen voor een !eger van 100.000 man. De luchtmacht zal geheel opnieuw gevormd worden". Zooals in vergaderingen pleegt te geschieden werden ook besluiten genomen en wel in den vorm van moties, in een waarvan o.m. de wensch wordt uitgesproken zooals te verwachten was dat Finland in zijn strijd tegen Rusland zal zegevieren.

OPGERICHT DOOR OE VERCENIQIN3 OE NEDERLANDSCHE DAGBLADPERS

Oefeningen bij het Veldleger in de sneeuw en bij 12 graden Celsius vorst. In witte omhulsels gestoken rukken de groenen van den aanvaller voorwaarts door het besneeuwde terrein,

GIFT UIT BRITSCH-INDIë.

De bond van Britsch-Indische jutewev.erijen heeft besloten de Finsche regeering een zandzakken ten geschenke te geven.

millioen

DE „MESSAGERO” OVER DE HULPVERLEENING

AAN FINLAND. Erkend moet worden, dat de solidariteit der wereld voor de Finsche zaak tot dusver neg weinig practische resultaten heeft opgeleverd, schrijft de bijzondere correspondent van de „Messagero" te Helsinki. Het is duidelijk, dat leeningen en ambulances Finland niet in staat zullen stellen, het tegen den formidabelen overweldiger uit te houden. Wij loopen nu naar het einde van de tweede. oorlogsmaand in Finland, maar zelfs met de meer rechtstreeks betrokken landen als Zweden en Noorwegen zijn ertoe gekomen positieve pogingen te doen. Weliswaar verschaffen Zweden en Noorwegen aan Finland levensmiddelen en ander materiaal, verstrekken zij het financieelen steun en heoben iij eenige duizenden vrijwilligers naar Finland laten vertrekken, maar dat alles is niet voldoende. De Finsche leiders zijn van meening, dat voorai de Scandinavische landen, indien

—

„ASAMA MAROE”.

Japan zeer verbolgen over het

incident.

Een nieuwe anti-Britsche campagne. De Japansche minister van Buitenlandsche Zaken Arita heeft Dinsdagavond te 9 uur den Britschen ambassadeur Craigie op het ministerie ontboden in verband met het incident van de „Asama Maroe". Het protest, dat reeds Maandagavond door den vice-minister Tam was overhandigd, is verder aangevuld. In een on-

derhoud van een half uur heeft Arita erop gewezen, dat het Japansche volk over dit incident zeer verbolgen is. Hy verzocht verder de

Britsche regeering in overweging te nemen een dergeiyk optreden niet te herhalen. Craigie beloofde dit verzoek aan de Britsche regeering over te brengen. In welingelichte kringen wordt vernomen, dat vice-minister Tani Maandag den Britschen ambassadeur heeft voorgesteld de 21 Duitschers, die van de „Asama Maroe" zyn gehaald, naar Japan te zenden. Indien dit niet zal gpschieden, zal Japan zich genoodzaakt zien formeel te verzoeken deze Duitschers vry te laten. De bond van Japansche zeelieden heeft een

spoedvergadering bijeengeroepen, teneinde het „Asama Maroe"-geval te bespreken. De bond heeft een motie aangenomen, waarin de houding van den gezagvoerder van de „Asama Maroe", kapitein Yoshisada Watabe, wordt veroordeeld. Hy wordt beschuldigd verraad te hebben gepleegd aan de traditie van de Japansche zeelieden door 21 ongewapende Duitsche passagiers over te geven aan een Britsch oor-

logsschip. Als gevolg van het incident van de „Asama Maroe" dreigt een nieuwe anti-Biiteche cam-

pagne te ontstaan onder leiding van dezelfde personen, die in den afgeloopen zomer een antiBritsche campagne op touw hebben gezet. Zij hebben een vergadering belegd om te spreken over een plan, de zes en een half millioen inwoners van Tokio te verzamelen tot een betooging tegen het „Asama

Maroe"-incident.

Vóór 25 jaar

De chef van

de Finsche luchtverdediging is geaeraal-majoor Aarne Sihvo.

Een van de afdoende middelen om zconoodig den vijand op het laatste oogenblik onverwacht den overtocht over het ijs te beletten. Een ijsmijn springt.

24 Januari 1915: De posifie der neutralen wordt steeds moeilijker. De oorlogvoerenden nemen heel de wereld voor zich in beslag en rekenen met de anderen niet. Dat ondervindt ook Nederland, wiens koopvaardijschepen door duikbooten van oorlogvoerende staten worden getorpedeerd*

24 Januari 1940: De posifie der neutralen wordt steeds moeilijker, omdat het den schijn heeft, dat de oorlogvoerenden er op uit zijn ook hen gaandeweg in den krijg te betrekken. Dat ondervindt ook Nederland, dat echter alles doet, om, zoo maar eenigszins mogelijk, buiten den krijg te blijven.

1e Blad 2e pagina ii

ii

VERBODEN VISSCHERIJ.

i

WEERBERICHT De depressie, die gisteren over Denemarken was gelegen, trok naar de Noordzee, daarby sterk opvullend. Over deze omgeving, België en waarschynlijk ook over Noord-Oost Frankryk en Duitschland, ontwikkelde zich een gebied van hoogen luchtdruk. Een nieuwe storing nadert de kust van Portugal en Noord-Spanje. zy veroorzaakt daar sterke barometerdalingen en zware regens. Onder invloed v~n de thans heerschende drukverdeeling is de wind in onze omgeving van West naar Zuid gedraaid en daalde de temperatuur over vrywel ons geheele land weer tot —S è. —10 graden tengevolge van eenigen aanvoer van koude lucht uit Frankryk en nach-

tehjke uitstraling.

Het maximum over Scandinavië en Finland Is verder in beteekenis afgenomen en vooral in het Zuiden aangetast door een minimum dat van Hongarye naar de Randstaten is getrokken. Ook het arctische maximum in Groenland nam sterk af. In de Middellandsche Zee heeft zich een depressie ontwikkeld van 990 mbar, die op vele plaatsen zeer zware storm veroorzaakt. Stations aan de kust van Libye melden gisteren zware zandstormen. Vanochtend waaide te Triest een volle orkaan uit het Oosten en ook to de Po-vlakte en aan de Golf van Genua komen orkaanachtige winden voor. In midden-Italië zyn zware regens gevallen. Ook daar heerschen stormachtige winden. Over den Balkan stygt de luchtdruk langhaam.

Weerstoestand van hedenmorgen 8.20 uur: Den Helder : Helder, matig, W.Z.W., 0, 0, 2. Vlissingen: Lichtbewolkt, zwak, Z.Z.W., —6, »

—6, 0,1.

De Bilt: Nevel, zwak, Z., —10, —11, 1. Groningen : Lichtbewolkt, matig, Z.W. —8, i-8, 1. Maastricht: Mist, zwak, Z., —7, —8, 0.4. Verwachting, geldig van hedenavond tot morgenavond ongeveer 19 uur: Des nachts strenge tot matige, overdag matige

tot lichte vorst. Nevelig tot helder of lichtbewolkt, in den ochtend plaatseiyk mist. Zwakke tot matige ZuideUjke tot Zuid-OosteUjke wind.

De laatste dagen bereikten de politie voortdurend klachten over het visschen met kruisnetten in wakken. Vooral de nieuwe vijver en het N.W. Kanaal moesten het ontgelden, zoodat de politie streng toezicht ging houden. Gisternacht werd eèn tweetal personen betrapt bij de sluis, terwyi ze bezig waren dit strafbare feit te plegen. Bij de nadering der politie maakten ze zich uit de voeten en zoo bleven ze onbekend. By onderzoek Week, dat twee kruisnetten te water lagen, waarvan één een verboden vangmiddel was, daar het vervaardigd was van kippengaas. By een ander dergelijk geval had de politie meer succes. Gisteren is een persoon, die zich hieraan by de sluis schuldig maakte op heeterdaad betrapt en er werd proces-verbaal tegen hem opgemaakt.

WEEKMARKT.

Op de heden gehouden varkensmarkt bestond de aanvoer uit 1 drachtige zeug en

229 biggen. De belangstelling van kooperszijde was niet in overeenstemming met den aanvoer, zoodat er een langzame handel heerschte, doch er werden voor de verhandelde dieren goede prijzen besteed: ze varieerden van f 11.— tot f 15.—. De zeug bleef onverkocht.

Tengevolge van sneeuw en Ijs kan vertraging ontstaan in de bezorging van ons blad. Wij verzoeken onzen abonné's daarmede rekening te willen houden, als hun de krant In deze dagen niet tijdig mocht bereiken. BENOEMD.

Met ingang van 1 Maart e.k. is benoemd tot analyste aan hetFrieshS:natoriumte Appelscha, onze stadgenoote mejuffrouw H. Marrink.

De heer P. van der Hoeff, thans assistentdirecteur der zuivelfabriek alhier, wonende te Groningen, is benoemd tot bedryfsleider der fabriek van de Residentie-Melkinrichttog te

zyn.

Nurml heeft tot groote verwondering van de persvertegenwoordigers ook een verklaring afgelegd. Nurmi, zwijgzaam als hy is, deelde op volkomen onverwachte wyze mede, dat hy, ondanks zyn leeftijd, in Amerika weer zou gaan loopen, eventueel over de afstanden, gelegen tusschen 1 myi en de marathon, indien hy zich daarmede verdiensteiyk zou kunnen maken

voor Finland. Uit het feit, dat Maki naar Amerika is gegaan, biykt wel, dat de verwonding, welke hy in den oorlog tegen Sovjet-Rusland heeft opgeloopen,' niet van ernstigen aard is geweest, hetgeen wy trouwens reeds meldden.

Geboren: Gerrit, z. v. G. Boelens en W. H. Vlieger. Overleden: Geert Lugt, 86 j., wed. v. M. van Putten; Jan Gelderman, 26 j. Ondertrouwd*: Wolter Klaucke, 26 j., te Assen en Klaasje Boer, 19 J., te Assen. Gehuwd: Jan Klok en Martha Oldenkamp.

:

Jan Vries van Steenwyk naar Nyiandstr. 3; Marten Hovinga, van Leeuwarden naar Witterstraat 26; Hillechien Grasmeyer van Rotterdam naar Groningerstr. 279; Siemon P. A. Doesburg—Smits, van Norg naar Groningerstr. 243 a ; Johannes van der Burgh, van 's Gravenhage naar Vaart 51 ; Gysbertus Amman, van Apeldoorn naar Vaart 34. Vertrokken: Martha Oldenkamp (echtg. v. Jan Klok), van Hoofdvaartsweg 131 naar Bovensmilde ; Jan H. de Koster, van Torenlaan 6b naar Groningen, Celebesstr. 56 ; Jan Rudolphle van Lodewyk Napoleonplein 4 naar Nymegen, Joh. Vyghstr. lA.

GESLAAGD. fedeboekhou-

j.l. gehouden

Maar een winkelier kan er niet buiten. Daarom moet adverteeren met inzicht en overleg gebeuren

Wij adviseeren daarom:

Adverteert in de Asser Courant

®

omdat dit blad zoowel door de BOFREN- als door de BURGERBEVOLKING gelezen wordt

©omdat ©omdat Oomdat

de Asser Courant in Assen zoo goed als huis aan huis komt, nl. in 95 van de 100 huisgezinnen en daarnaast uren ver in de omgeving

advertenties in de Asser Courant verhouding naar lager zijn dan die van advertenties in de regelprijzen voor

de Volks-Editie, daar de Asser Courafit in tweemaa zooveel huisgezinnen komt de advertenties in een Nieuwsblad meer p»»-voren en dus beter tot haar recht emen

Voor het in December ratie-examen (Mercurius-diploma) den slaagde o.m. de heer J. G. van Dyk alhier, opjeleid door den heer P. Kollé Pzn. te Gro-

Bij Mej. J. Peeting zijn uitgeloot: no. 9954 met f 70 en no. 9944 met niet.

ningen.

De politierechter bepaalde de vorige week de uitspraak tegen Gerard Willem S. te Roswinkel, tegen wien wegens mishandeling van zyn vrouw f 10 of 10 dagen werd gee'ischt, op heden. Het vonnis was vrijspraak. werd de uitspraak op heden bepaald in de zaak tegen Hillegien R. te Veenoord, verdacht van diefstal, tegen wie de eisen 1 maand gevangenisstraf was. Het vonnis was heden 1 maand met proeftyd van 3 jaar. Eveneens

Hedenmorgen had in het Provinciehuis alhier de aanbesteding plaats van het onderhoud van de Rijkswegen en van de verspreide kunstwerken in Drenthe gedurende het jaar 1940, in twee perceelen en in

massa.

Hiervoor waren respectievelijk negentien, negen en veertien inschrijvers. Ingeschreven werd als volgt: Perceel I: U. van oijken, Musselkanaal f 24723; J. Schaap, Hoogezand f28660; Chr. van d. Aa, Coevorden f 24049; H. van Meekeren, Groningen f 24498, dit biljet is ongeldig; J. Henzema en Zn., Oude-Pekela f25700; E. Kerkstra, Munntkezijl f25847, biljet ongeldig; G. v. Olst', Groningen f 25662; J. J. Formsma, Grijpskerk f23880; O. Oosterhof, Grijpskerk f23900; Sj. Dykstra, Den Ham f24823; E. de. Beer, Delfzyi f 25953; P. Kraaysma en S. Vellinga, Haren f21200; J. Dykstra. Haren f21930; H. J. Kruiztoga, Groningen f23080; fa. Gebr. P. en Jh. Boeren, Haren f25210: P. H. Offringa, Uithuizenmeeden f23880; Gebr Chris en J. Meyerlng, Stadskanaal f 25873; fa. H. Sprokholt en Zn., Hattemerbroek f21800; D. Kerkstra, Grijps kerk f25997. Perceel II: G. van Dy ken, Musselkanaal f 21823; J. J. Formsma, Grijpskerk f 20980; F. Kraayma en S. Vellinga, Haren f 25290, ongeldig wegsns niet overeenstemmen van de cyfers; fa Gebr. F. en J. L. Boeren, Haren f21630 fa. H. Aberson en Zn., Steenwyk f21348; Kl. Danser, Meppel f21900; R. Kloosterziel, Meppel f 203:4; Aannemerbedrijf vh. J. B. Hof, Meppel f22200. Massa: G. Bartelds, Haarlem f44900;

NIEUWS UIT HET

OPVOEDING VAN HET KIND TOT GEMENSCHAP .

BINNENLAND

Voordracht van Prof. Mr. Dr. Leo Polak.

Waardebepaling van den voorraad gouden munt en gouden muntmateriaal van de Nederlandsche Bank.

Gisteravond heeft te Amsterdam Prof. Polak, Hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te Groningen in een bijeenkomst, belegd door de Vereeniging voor Paedagogiek, de Nederlandsche Montessori Vereeniging en nog eenige paedagogische

Gulden blijft zwevende.

AANBESTEDING.

Kl.

Huisman, Dedemsvaart f49300; N.V. Noord-Nederl. Wegenbouwmij., Hariingen f46100; C. H. de Jonge, Smilde f45600; G. Versteeg, Groningen f47820; Nat. Wegenbouwmij., Harlingen 148800; J. Dijkstra, Karen f46660; fa. Gebr. L. en J. L. Boeren, Haren f46810; J. B. Siepe, Winterswijk f48000; fa. Gebr. Hellendoorn, Zwolle f 43969; fa. H. Sprokholt, Hattemerbroek f42810; fa. Van Dijk en Takkema, Hattem f44300; N.V. Mabuat, Willemstad f44752.

GETORPEDEERD.

By het achteruitrijden van een vrachtauto is een gaslantaarn to de Alteveerstraat totaal vernield. Daar het nummer en letter van den wagen waren genoteerd, was het mogelijk den schuldige te achterhalen. De schade zal wor-

SPORTNIEUWS SCHAATSENRIJDEN. DATUM VOOR DEN ELFSTEDENTOCHT NOG NIET VASTGESTELD. Het centraal bestuur van de Friesche Elfstedenvereeniging heeft de gevraagde rapporten van de burgemeesters der batrokken gemeenten ontvangen en het betreurt het zeer, dat de conclusie daaruit getrokken, nog niet kan leiden tot het vaststellen van een datum voor den groo-

ten tocht.

Verschillende burgemeesters berichtten, dat de banen Woensdag gereed zijn (indien geen nieuwe sneeuwval ze weer ondars-uift) en anderen stellen de termijn daarvan uiterlijk op Donderdag Een, Hemelumer Oldephaert en Noordwolde zeiden op zijn vlugst Donderdag klaar te kunnen zijn. Maar de moaiüjksóe hoek blijft de Noordwestelijke, in da buurt van Harlingen en verder vandaar langs den zeekant naar Stavoren. Uit Barradeel wordt gerapporteerd: veel sneeuw, 60 c.M. tot 1 Meter hoog, ijs zeer verzwakt en onbetrouwbaar. In Wonseradeel is het al evenzoo, terwijl ook uit de buurt van Hindeloopen bericht wordt dat het ijs onder de sneeuw absoluut niet vertrouwd is en niet bestand tegen een groot aantal rijders. Enkele leden van het centraal bestuur hebben gisteren met den plaatselijken controleur K. D. Schat te Franeker per auto een inspectietocht gemaakt, omdat het ondoenlijk was per schaats een behoorlijk eind te gaan. Zij kwamen in Barradeel tot dezelfde uitkomst als het ambtelijk rapport. In de buurt van het Ropta Stroomkanaal van Getswerderzijl onder Sexbierum af, scheen het ijs verre van betrouwbaar. Ook door de dorpen Hichtum, Kimswerd en Witmarsum bleek het Ijs onberijdbaar en niet vertrouwd.

DE VORST EN DE TUINBOUW.

Groote schade aangericht. By den dooi is in het Westland gebleken.dat de suenge vorst der laatste weken zeer g.ooce sc»:ade heeft aangericht aan de tiunoouwgewassen. Vooral de te velde staande sp.u-tkool blükt voor een groot gedeelte vermetigd te zyn. Deze gioote schade is dus een herhaling van de vorstschade yan December 1938, toen vrijwel alle tuinbouwproducten vernietigd werden. Verscheidene kweekers hadden Dinsdag de spruitkool met stronk en al in de veestallen gehaald om deze* vlugger tot ontdooiing te krijgen. Hierby bleek het grootste deel te geiyken op „groene zeep", zooals een spruitenteler mededeelde. By een verderen dool zal biyken, dat een groot deel verrot zal zyn. De tuinbouwers, vooral de spruitentelers, worden financieel zwaar getroffen. Men verwacht ook, dat de glasandyvie veel geleden zal hebben van de vorst. Óver het bc-, houd van bloemkool- en slaplanten zyn de

DE VEILIGHEID VAN SCHEPEN EN HUN OPVARENDEN. Het advies thans gereed. Naar vernomen wordt heeft de commissie, welke Onlangs onder voorzitterschap van den insfecteur-generaal voor de scheepvaart, den heer P. S. van 't Haaff, door den minister van Waterstaat is ingesteld om op korten termijn advies uit te brengen omtrent de vraag of, en zoo ja, welke extramaatregelen in deze bijzondere tijdsomstandigheden getroffen zouden kunnen worden ter vernooging van de veiligheid van schepen en hun opvarenden in veroand met de heerschende gevaren ter zee. Dinsdag de eindredactie van haar advies vastgesteld, dat aan den minister zal worden

toegezonden.

MAN EN VRODW BEWUSTELOOS GEVONDEN. dampen Benzinede oorzaak? Het parket uit Amsterdam, bestaande uit den rechter-commissaris mr. G. Langmeij-r, den waarnemend subsiituut-off.cier van justitie mr. Dyserinck, vergezeld van den politiedeskundige den heer C. J. v. Ledden Hulsebosch, hebben Dinsdagmiddag een onderzoek ingesteld naar een mysterieus ongeluk, dat Dinsdagmorgen in een woonhuis te Weesp is ontdekt. Het woonhuis is geiegen naast de garage van den heer K. Dinsdagmorgen vroeg werden in het woonhuis een man en een vrouw in diep bewusieloozen toestand aangetroffen. Achter het huis strekt zich het terrein uit van de garage en achter de

*

Zitting van Woensdag 24 Januari.

men niet de anderen als middel voor zichzelf als doel misbruikt. Maar waarin het einddoel voor allen één is en wij naar het woord van Spinoza zijn ais één lichaam en één ziel.

Adverteeren kost geld!!

ADM. PROV DR. en ASSER CCURAinT

Voor den Politierechter te Assen

Ook denkbeelden, als dat van Heroclythos van den droom voor het subjectiefgeldige, waan en egoïsme, en voor de allen geldige wereld der ontwaakten voor het rijk van waarheid en gerechtigheid, kunnen de oogzn voor het zedelijk besef openen. Het algemeen geldige is en brengt, besloot spr. de ware gemeenschap, waarin

verwachtingen ook niet hoog gespannen.

BURGERLIJKE STAND.

Ryswijk.

den versoed.

Vereenigde Staten vertrokken. Maki verklaarde, dat hy to het begin van het voorjaar ta goeden vorm zal zyn en misschien tot enkele uitstekende prestaties zal kunnen komen. Men heeft nog niet vastgesteld op welke afstanden hy zal loopen. Het spreekt van zelf, dat Maki de voorkeur geeft aan de 5000 of 10.000 meter. Doch Maki voegde er aan toe, dat hy desnoods aan een wedstrijd over 100 meter zal deelnemen, indien dat nuttig voor zyn land zou kunnen

482ste STAATSLOTERIJ

ELDERS BENOEMD.

GASLANTAARN

De wereldrecordhouder, Taisto Maki, is gis-

teravond, vergezeld van Paavo Nmmi, naar de

De aanvoer bedroeg 6000 K.G. De prijzen varieerden van f3.50 tot fs.—.

Gevestigd

SNEEUW EN IJS.

MaKi EN NURMI OP WEG NAAR AMERIKA.

den en dat het niet redelijk zou zijn, het brengen van niet onbelangrijke offers voor het instandhouden van een fictie voort te zetten. De minister is niet van oordeel, dat thans tot de wettelijke stabilisatie van den gulden zou zijn over te gaan. Zoo lang belangrijke andere landen niet tot het herstel van den internationalen gouden standaard bereid zijn, dient, naar zijn meening, ook Nederland zijn vrijheid te behouden. Het karakter van een zwevende valuta wordt derhalve door de voorgestelde regeling niet aan den gulden ontnomen. Dsze regeling beoogt bij wijze van voorloopige voorziening, te geraken tot een herwaardeering van den goudvoorraad van de Nederlandsche Bank op den grondslag van een depreciatie van den gulden met 18 ten honderd. Dit percentage stemt ongeveer overeen met de goringste depreciatie, welke de gulden sedert het verlaten door Nederland van den gouden standaard, heeft vertoond. De teten genwoordige depreciatie bedraagt naastenbij 22 ten honderd. De minister meent echter met het oog op het zoosven omschreven karakter van den gulden als zwevende valuta en In verband met de abnormaal hooge kosten, welke onder de geldende omstandigheden aan goudverzendingen verbonden zijn, vooi-hands niet verder te mogen gaan dan in het wetsontwerp wordt voorgesteld.

V. P.N.

LOOP DER BEVOLKING.

ASSEN

ATHLETIEK.

Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp ingediend tot voorloopige voorziening ten aanzien van de waardebepaling van den voorraad gouden munt en gouden muntmateriaal van de Nederlandsche Bank en regeling van de gevolgen dier voorziening. In de Memorie van Toelichting zegt de minister, dat sedert Nederland in September 1936 den gouden standaard heeft verlaten, in de boeken der Nederlandsche Bank de waardeering van den aan haar goudvoorraad gehandtoebehoorenden haafd is on den grondslag van den ouden aankoopDriis van goud, welke prijs laatstelijk f 1647.50 per kg. fijn bedroeg. De depreciatie van den gulden is derhalve bij die waardeering buiten aanmerking gebleven. Deze gedragslijn was gebaseerd ip de overweging, dat ook in andere landen, met name in Engeland, een aanp*s«ing in het hier bedoelde opzicht van de boekhouding der circuJatiebank aan den werke'ijken toestand niet had plaats gevonden en. mede in verband hiermede, on de mogelijkheid, dat binnen betrekkelijk korten tijd tot het herstel van den internationalen gouden standaard èn een definitieve stabilisatie van de nationale geldeenheden zou besloten kunnen worden. De regeering was van oordeel, dat uit hoofde van een en ander de nadeelen, welke uit de handhaving van den voortvloeien, aanvaard ouden moesten worden. Deze nadeelen betreffen in de eerste nlaats de financiering van het egalisatiefonds en voorts de voortzetting van de afschrijving op het door de Nederlandsche Bank geleden pondenverlies overeenkomstig de bij de wet van 27 Mei 1932 getroffen regeling. In beide onzichten is in de eerste plaats het financieel belang van den staat in het geding. Uit dezen hoofde lijdt de staat een nadeel, dat aan de hand der huidige gegevens op omstreeks 2H miUioen ner jaar kan gesteld worden. Hierbil valt in 't oog te houden, dat. zou de rente op de geldmarkt een verdere stijeing gaan vertoonen, dit nadeel dientengevolge aanmerkelijk zou kunnen toenemen. De minister heeft zich afgevraagd of in Nederland aan de tot dusver gevolgde, hierboven uiteengezette gedragslijn zou zijn vast te houden. Hij is tot de slotsom gekonun, dat deze vraag ontkennend moet beantwoord wor-

Mr, Dr. Leo

vereenigingen een voordracht gehouden over het onderwerp : „Hoe voeden wij het kind op tot gemeenschapsmensen in den hoogsten zin van het woord ?" Spr. bepaalde eerst het begrip gemeenschap'in den hoogsten zin van het woord waarbij hij tegenover elkaar stelde het zedellijke begrip, dat in wezen gehechtheid of eerlijkheid is en de principieel daarvan verschillende opvatting, n.l. de utilistische, welke het algemeen belang tot richtsnoer neemt. De laatste vorm van gemeenschapsleer wees spr. af. Het is. geen kwestie van belangenkwantiteit, doch van kwaliteit. Het eigenbelang van een, kan van grooter waarde zijn, dan het belang van duizenden. Spr. haalde in dit verband de leer van Heymans aan, volgens welke het objectieve, het zedelijke is en hij onderscheidde dan ook het subjectief geldige en het objectief geldige belang. Niet het altruïsme, doch de objectiviteit staat tegenover het egoisme. Het verkeerde van egoïsme is niet het opkomen voor eigen belangen, maar de vervalschte subjectiviteit. leder ziet de wereld van een ikperspectief uit, dat niet objectief geldig is. Dit moet worden gecorrigeerd door het objectieve, voor allen geldige. Op zedelijk gebied loopen we allen rond met zoo een vcrvalscht ik-perspectief, n.l. van onzen wil. Egoïsme is het, zooveel zwaarder laten wegen van de eigen belangen, dan die van anderen, die misschien veel zwaarder zijn. De belasterde eer van den enkelen mensch gaat naar ons aller zedelijk besef boven het belang van tienduizend lasteraars. Staten zonder gerechtigheid, aldus Augustinus. zijn niet anders dan rooversbenden in het groot. Het verschil tusschen democratie en dictatuur is volgens spr. uit deze begrippen te verklaren. Hierop kwam spr. op het tweede punt, n.l. wat de opvoeding ten aanzien van zedelijkheid en gemeenschapszin vermag. Tot de eigenlijke zedelijkheid, die niet aan te leeren is, is niet op te voeden. Het karakter, de ingeboren voorkeur voor goed of kwaad, is niet te veranderen. Datgene wat het kind opvoedt, is de sfeer waarin het dagelijks leeft. Het zedelijke moet eigenlijk altijd vanzelfsprekend zijn (Vischer). Dit is de grondregel van alle paedagogiek. Aan het kind moet het verschil van zedelijk en onzedelijk vanzelf blijken. Schijn-onzedelijkheid en schijn-oneerlijkheid moeten nit den weg worden ge-

rulpkd*

woning

van de be-de

menschen, die Dinsdagmorgen bewusteloos werden gevonden, bevindt zich een kuil, waarin afgewerkte resten benz.ne geloosd. Het is niet onwaarschijnlijk, dat benzinedampen onder de vloer door de woning zijn binnengedrongen. De beide slachtoffers zijn naar het Binnengasthuis te Amsterdam vervoerd. —o—

PSEUDO-GEESTELIJKE

AANGEHOUDEN. Goede vangst van politie te Roermond.

De politie te Roermond is er to geslaagd de hand te legden op zekeren C, geboien te Wittem, die zich Jarenlang voor geestelyke heeft uitgegeven en ais zoodanig heeft rondgezworven to Oostenryk, Duitschland, België, Frankrijk en Italië. Ook in'ons land heeft hy op verscheidene plaatsen zyn practyken uitgeoefend. Vrydagavond om zeven uur werd de politie te Roermond opgebeld door een geestelyke uit deze gemeente met de mededeeling, dat zich iemand in zyn gezelschap bevond, die zich als geesteiyke voordeed, doch dien hy niet vertrouwde. Na dit telefoontje achtte de pseudogeesteiyke het biykbaar raadzamer zich uit de voeten te maken. Hy had evenwel by den geestelyke, dien hy had bezocht, een adres achtergelaten, waar hy den nacht zou doorbrengen. De politie vervoegde zich aan dit ad.es, waar zy een onderzoek instelde. Men vond o.a. een koffer met waschgoed en priesterkleeren, w.o. een bonnet en steek. By verder onderzaek bleek, dat de gezochte zich ook te Maasniel had opgehouden. Hier kreeg de politie eenige nadere gegevens. Het signalement kon thans worden samengesteld, waarop de politie radioomroep dit verspreidde. Het bleek, dat de man zich van Roermond naar Nymegen had begeven, waar hy in een klooster had overnacht. Hy werd hier door de recherche achterhaald én op transport gesteld naar Roermond, waar hy Maandagavond arriveerde en nog denzelfden avond aan een scherp verhoor werd onderworpen. Hierbij kwam vast te staan, dat de mm zich by zyn omzwervingen had schuldig gemaakt aan diefstal en oplichting. Ondef het voorwendsel, dat hy over eenige mianden te Marseille priester zou worden gewyd, bad hy geld en onderdak weten te verkrijgen. De man had in verschillende kloosters en s:minrri3s vertoefd. D'nsda-r werd hy ter beschikking van de justitie gesteld.

.

FELLE BRAND TE ZUTPHEN. Winkelpand uitgebrand.

Dinsdagmiddag heeft te Zutfen een felle brand gewoed in het magazijn van rijwielen en onderdeeleh, electrische artikelen enz. van den heer Bess'elink. Het vuur ontstond door het springen van een flesch benzol, en nam spoadig c;en dreigend karakter aan. De bewoners konden zich nog juist bijtijds in veiligheid stellen. Met groot materiaal rukte de Zutfensche brandweer uit. Zeven stralen werden op het brandende huis gericht, terwijl te-

gelijkertijd de omliggende winkairiuiz-n

werden beschermd. Deze liepen dan ook slechts waterschade op, de brandweer kon niet verhinderen, dat het winkelpand en

de daarboven gelegen woning geheel ui*'

braadden»

1«

Blad 3e

Het optreden van het Iersche

pag'na

Republikeinsche leger.

NIEUWS UIT HET BUITENLAND DE POSITIE VAN BELGIë.

Het kan

zijn

neutraliteit bewaren.

*n de

„Independance Beige" geeft kolonel "equette opnieuw uitdrukking aan de overtui&"-%, dat België zeer wel buiten het EuropeeMie conflict kan blijven. Hij schrijft: „Het der overwinning is gelegen to verbrcevan het oorlogstooneal en de flank der en Fransche stellingen ligt noch to e; gië, noch to Zwitserland, maar heel wat Ve*der in het Noorden en het Zuiden van en ook op zee". Kolonel Requette wyst er nogmaals op, dat wanneer België zijn neutraliteit liet varen, en zyn grenzen opende voor
*

fend'.een

huichelachtigheid

ontbloote redevoering lezen den grooten Britschen minister Winston churchill. Zonder moeite zullen zy begrijpen, flat het schoonste Paaschgeschenk dat Duitschland den Franschen generaals en den Engel'ciien admiraals zou kunnen aanbieden, zou fcijn een aanval te richten op België".

vaa

DE ONDERGANG VAN DE „ORAZIO”.

47 passagiers en 60 leden der bemanning omgekomen.

Volgens de laatste door de Tirrenia scheep-

Va*rt maatschappij, de reederij van de „Ora"°", gepubliceerde lijsten zijn bij den onderlig van de „Orazio" 107 slachtoffers te be-

muren.

Het betreft

"emanning.

47 passagiers en .60 leden der

Öe geredden te Genua ontscheept Er hebben zich hartverscheurende tooneelen toen de geredden van de „Conté ■Sianca-Mano" en ~Colombo" aan wal kwamen, bloedverwanten en vrienden hielpen de gejonde passagiers bij het aan land gaan. Verscheiden opvarenden hadden ernstige brandopgelocpen. Zij werden naar een zie-

wonden overgebracht. kenhuis

TWEE SCHEPEN OP MIJNEN GELOOPEN EN GEZONKEN. Alle opvarenden gered.

ïiet Noorsche stoomschip „Pluto" (1598 ,?)} uit Haugesund en het Britschestoom"c.hiP „Balt Anglia" (1523 ton) uit Londen
van ip Dinsdag aan de Noordwestkust schepen op nadat deze gsconksn, J?2eland zijn geen w;ren mengeloopen. Er s

waren beraamd. Thans kan naar aanleiding van de alwyzingen op het beroep van twee mannen van het lersche republikeinsche leger, die ter dood zijn veroordeeld wegens medeplichtigheid aan den op 25 Augustus te Coventry gepleegden bomaanslag, waarby verscheiden personen werden gedood en velen gewond, worden onthuld, dat het slechts aan de waakzaamheid der politie is toe te schrijven, dat zich dien dag tezelfdertijd als de ontploffing te Coventry is voorgekomen, zich te Londen geen ontploffingen hebben Verscheidene

bomaanslagen

voorgedaan. Er waren drie ontploffingen te Londen beraamd: een voor de bank van Engeland, een tweede voor de Westminster Abdij en een tier-

de zoo dicht

mogelijk bij

Scotland Yard. Aan-

gezien het op alle drie plaatsen in Augustus des middags druk is zou de schade en het verlies aan menschenlevens groot zyn geweest. Rechercheurs hadden evenwel den ochtend van den dag, waarop de ontploffingen zouden gebeuren, verscheiden mannen gearresteerd en op dezen tydbommen aangetroffen. Deze lieden ondergaan nu een tuchthuisstraf van 20 jaren. Bij Old Bailey te Londen, waar de rechtzitting werd gehouden, waren byzondere voorzorgsmaatregelen genomen.

-Ven over te brengen. ka i el van de » Balt j? ?-

ze.ae, a-t* hy de „Fiu'.o" vo.gde, Thomas, toen er Zish aan boord van de „Fluto" plotseling een ontploffing voordeed, waardoor dit schip bagc-ri over te heilen. Hij gaf order de Pluto hulp te verleenen. Maar toon hij zag, dat ds visschersschepen de bemanning van de ..Pluto" cpnam, besloot hij verier te gaan. Kort daarop is zijn eigen schip op een mijn geloopen. Anglia',

FLOTTIELJELEIDER

„EXMOUTH” VERGAAN.

Alle opvarenden omgekomen. J-n een officieel communiqué deelt de Brit6ch2 admiraliteit mede: "De secretaris der admiraliteit betreurt het t mededeelen, dat de flottieljeleider '*xrrioiith" gezonken is, hetzij door een mijn of pe J öo. Men vreest, dat er geen overlevenden O De naaste bloedverwanten zijn op de ste gebracht".

lieten

DE „SYDFOLD” GEZONKEN. Vijf opvarenden vermist! Noorsche stoomschip „Sydfold" (2433 's aan de Schotsche kust gezonken. Het is op een mijn geloopen of door een tor-

B(.J

leden der -beman° Vij zi Ju door een ander Noorsch schip gered.

ty6

getroffen.

'

f

Personen

Negentien

worden vermist. —o—

DUITSCHE VEILOVEN STOFGEZET.

Steenkoolbezuiniging. Vn

Verl -Sena

de „Basler Nachrichten" zijn alle Ven in Duitsche leger stopgezet, tene verlichting te bezorgen aan het spoorVerkeer en op steenkool te bezuinigen.

«ir.l° We*

MILITAIRM E AATREGELEN IN

ITALIË.

De opieiding der reserve-officieren. voorzitterschap van den Duce de Italiaansche ministerraad een vov"p mil i-?-ire maatregelen besproken. Ver-

VVh !s de raad verdaagd. Ctitwp bi J20nd£r3 beteekenis is een wetsinzake de opleiding van jongere ficieren Zi J zullen telkens voor n t!^d voor herhalingsoefeningen wapenen moeten komen teneinde de tecnnische vernieuwingen op de i S

V 4 St

°0o^ si;e te kornet

-

begrepen.

Drie van de vier gezinnen bezitten een radiotoestel en daar de toegangsprijzen van bioscopen byzonder laag zyn gesteld, en voor de goedkoopste rangen tusschen 3 d. en 6 d. (10 en 20 cent) varieeren, kunnen de meesten zien veroorloven tenminste ééns per week naar de „pictures" te gaan. De publicatie van meer gedetailleerde opgaven van de inkomstenbelasting hebben de statistici in staat gesteld om, beter dan ooit tevoren, den nationalen rijkdom van Engeland als één geheel te schatten. De ontwrichting van den laatsten oorlog ten spyt, was het to 1924 gelukt de positie van 1913 op velerlei gebied te herstellen. Het nationale inkomen (d.i. de totale jaarlijksche verdienste van het geheele volk) steeg van 1924—1930 van £4.376.000.000 tot £ 4.698.000.000. In 1937 werd het op £5.767,000.000 geschat. Tegenwoordig is het, indien men de statistici kan gelooven, zelfs nog hooger. Doch in ieder geval is het zeker, dat het nationale inkomen in Engeland de laatste 15 jaren met pl.m. 30% is toegenomen.

FINSCHE ZIEKENHUIZEN GEBOMBARDEERD. In het Zuiden hoogere geboortecijfers dan in

Russisch offensief bij het Ladogameer mislukt. De Russische vliegtuigen die Finsche steden hebben gebombardeerd, hebben te Hyaynsalmi een ziekenhuis getroffen : twee dokters en negen broeders zijn gedood. Te Nurmis is een vliegtuigbom van 100 kg. terecht gekomen in de schuilkelder van het garnizoenshospitaal. Negentien personen werden gedood, o.m. een dirigeerend arts en verscheiden zieken. Tal van zieken werden zeer ernstig gewond. Er zijn in het geheel wel 400 bommen boven tien plaatsen uitgegooid. Een tiental gebouwen werd verwoest. Negen Russische vliegtuigen zijn neergehaald. Hot offensief der Russen ten noorden en ten noordoosten van het Ladogameer is mislukt na een Finschen tegenaanval, ondanks den steun die de Russische luchtmacht en artillerie aan de troepen heeft

verleend.

In de beide laatste dagen hebben de Russen in dezen sector bij Killaanjoki 1000 man verloren en evenveel in de buurt van Aittajoki tusschen Summa en Morkajaervi aan het front van Karelie. Eon Russisch bataljon ging er tot den aanval over in de hoop de Finnen te verrassen, doch kon slechts tot op een paar honderd meter van de Finsche linies naderen, waar het in de pan werd gehakt. De Finsche troepen hebben een groot aantal stu'tken geschut van de luchtafweer buit gemaakt. Men verwacht in den sector van het Ladogameer een belangrijke ontwikkeling in de operaties. Aan het front van Salla is geen wijziging in den toestand gekomen. De Russen blijven er in versterkte stellingen gekantonnéerd.

DE ZITTING VAN HET AFRIKAANSCHE PARLEMENT.

zijn in de boo.en gegaan

aansckomcn in een vlsschers-orp. 5 b-v. bemanning van visschersschepen hebju,*i B «ïien, dat de bside schepen in de Zij slaagden erin aile reddingsb"o?ts hWoopSen.sleeptouw te nemen en naar de

doorsnede werkmansfamilie altijd wel een paar shilling over voor recreatie en bydragen voor clubs. Hierby zyn de verzekeringspremies natuurlijk niet in-

UIT DE ITALIAANSCHE GEBOORTEN-STATISTIEK.

verloren gegaan. De 22 leden senlevens bemanning van de „Fluto" en de 27 van

eti "Salt Anglia"

zakeiyke uitgaven heeft de

Een rede van Hertzog. In het Afrikaansche parlement is Dinsdag de motie van Hertzog, waarin hy zegt, dat het tijd is, dat de oorlog met Duitschland wordt beëindigd en dat vrede wordt gesloten, behandeld De publieke tribune was dicht bezet. Hertzog zeide, dat hij het als een groot plichtsverzuim sou beschouwen, wenneer hij van deze gelegenheid geen gebruik zou ma'ien om te waarschuwen en opnieuw erop aan te dringen, c'et vrede wordt gesloten, dat esn einde moet Ko-

men aan dezen onteerer.den staat van internationale krankzinnigheid. Minister-president Smuts zeide, dat de :ede van Hertzog eon van de meest verbaimEwekkende was, welke hij ooit heeft gehoord. Nu Zuid-Afrika in oorlog is heeft de leider van de oppositie en vroegere minister-president geen woord tot steun van het eigen Ic.nd, doch steunt lüj de zaak van den vijand. Dit is ie:e, v/at nog nooit is gezien. Smuts voegde hieraan toe, dat de rede van Hertzog wel een hoofdstuk uit ,Mem Kampf" leek. Zooals de leider van de oppositie de zaken stelt is het een verdraaiing van de feiten.

DE AANHOUDING VAN DE „ASAMA MARU” Inhoud van het Japansch protest. De aanhouding van de „Asama Maru" en de verwijdering van de 21 Duitsche passagiers door een Britsch, oorlogsschip geschiedde stellig buiten de Japansche terri" toriale wateren, doch op een punt zoo dicht onder de Japansche kust, dat het als het ware geschiedde in den schaduw van den Heiligen Foeji bsrg, aldus verklaarde de woordvoerder van het departement van buitenlandsche zaken. Deze psychologische factor verklaart waarom de actie van het Britsche oorlogsschip zoo groote verontwaardiging bij het Japansche volk heeft verwekt. Omtrent het onderhoud tusschen Arita en Craigie zeide de woordvoerder nog, dat Arita den ambassadeur erop gewezen heeft, dat de toostand zal verscherpen indien zulk een geval zich in de toekomst herhaalt. Verscheidene Japansche schepen zijn n.l. naar de thuishavens onderweg. Het Japansche protest bij Engeland omvat twee punten : 1. Engeland wordt om volledige uitleg van het geval gevraagd, waarom het Britsche oorlogsschip de Asama Maru heeft aangehouden en de 21 Duitschers heeft verwijderd. 2. Jaoan behoudt zich het recht voor uitlevering van genoemde Duitschers aan Japan te eischen.

het Noorden. Als men belang stelt in de vaststaande wetten, volgens welke het Zuiden een hooger geboortecijfer aanwijst dan het Noorden en in het Oosten wederom meer kinderen geboren worden dan in het Westen, zal men de statistische gegevens van den geboortestand in Italië ongetwijfeld interessant vinden. Het betreft hier een statistiek, die tot 1 Juli 1939 is bijgehouden, en die door de regeering

DE

ENGELSCHMAN

ZIJN GELD? Het gemiddelde weekloon in Engeland betegenwoordig pl.m. £3, d.i. in Nederlandssh geld omgerekend ongeveer f 24. Hiervan wordt pl.m. £2 uitgegeven aan voedsel, huur, vuur en licht. Ondanks deze nooddraagt

—

15.1 p. m. Triest, alhoewel in het Oosten des lands gelegen en als groote stad te beschouwen neeft een geboorteeyfers van 16.0. p. m., wat aanmerkelijk hooger is dan Venetië en Napels. Bari to Zuid-Italië overtreft het toch volkrijke Napels (29.2) met 6 p. m. Een merkwaardig verschynsel is, dat de Pontynsche stad Imperia het laagste geboortecijfer aangeeft in tegenstelling met de zusterstad Littoiia, welke aan de spits staat.

Beide steden bevinden zich in het gedeelte van Italië, waar men vele kleine voerderyen aantreft. Natuurlijk bepalen plaatseiyke verhoudingen ook het geboortecyfer en de groote steden in Sardinië Cagliari, Sassari en Nuoro geven cyfers aan van 33.8 p. m. en 31.5 p. m., hetgeen in geen enkele groote stad in Noorden Midden-Italië bereikt wordt. Over het algemeen kan men zeggen, dat de geboorteeyfers in de groote steden lager zijn dan op het platteland en dat in Noord-Italië een veel geringer aantal geboorten te boeken is dan in het Zuiden des lands.

KOERSENde opgegeven door

Nederlandsche

's GRAVENHAGE, 24 Jan. De inspecteur voor de bescherming van de

luchtaanvallen heeft bepaald, dat in de geriieenten behoorende tot de eerste en tweede gevarenklasse en daaronder valt ook Den Haag niet meer kerkklokken zullen luiden ten teeken, dat het luchtalarm is geëindigd, zooals tot nu toe bij oefeningen het geval was, maar dat .luchtalarm geëindigd", voortaan zal worden aangekondigd door een bevolking tegen

—

—

langgerekten

sirenetoon.

KINDJE LEVEND VERBRAND.

—

De echtgenoote FERWERD, 24 Jan. van J. Zandstra in Hallurn, zou gisteravond een brief posten. Haar man is in militairen dienst. De vrouw wikkelde haar eenjarig kindje in een op de kachel verwarmd laken en legde het in een bedstede. Zij dekte het kind met een wollen deken toe. Toen de vrouw terugkwam, stond de kamer vol rook. De beddeplanken en de deken waren geschroeid, terwijl het kind brandwonden had aan hoofd en handjes. Geneeskundige hulp mocht niet meer baten. Het ongeluk is vermoedelijk gebeurd, doordat bet laken te heet was, waardoor het beddegoed schroeide.

HET FRANSCHE LEGERBERICHT.

—

PARIJS, 24 Jan. Het legerbèricht van den ochtend van 24 Januari vermeldt : Een onzer posten aan den Lauter heeft een vijandelijk element, waarmede men in contact was geraakt, teruggedrongen.

ONBEKEND VAARTUIG GEZONKEN.

Opnieuw een Japansch schip door Britsch oorlogsschip aange houden.

HONOLOELOE, 24 Januari. Een moterschip van de Amerikaansche douane heeft Dinsdag dat een Britsch oorlogsschip het Japansche schip „Tatatoe Maros" tusschen de kust van Californië en Honoloeloe heeft aangehouden. De commandant van het Ameri'.raansche vaartuig zeide, dat de Britten het blijkbaar gemunt hadeten op vijf Duitschers, die zich, naar gemeld werd, aan boord van de ..Tatatee" zouden bevinden. Doyle bevestigde de geruchten, die den geheelen dag hadden geloopen en volgens welke de „Tatatoe" door oen oorlogsschip was aangehouden. Ook de van de reederij van de „Tatatee" heeft bevest'gd, dat het schip door een Britsch oorlogsschip was gepraald. Het schip had evenwel de reis mogen voortzetten zonder te zijn doorzocht. Aan boord van de „Tatatee" bevinden zich veel passagiers. Oorspronkelijk hadden ook eenige Duitschers de reis sullen meemaken, doch op het laatste oogenblik had het Duitsche consulaat te San Francisco afgezegd.

146 personen aan boord? BOSTON,

. De

24 Januari.

dienst van de kustwacht deelt

WISTU

mede,

dat 'n zekere kapitein Brown uit Vineyardhaven beweert op de korte golf om 19 uur 02 pi. t. een door een onbekend gebleven vaartuig uitgezonden draadlooze mededeeling te hebben opgevangen, waarin werd gemeld, dat het schip tuseshen de eilanden Nantucket en Marthasvineyard in zinkenden toestand verkeerde. Twee vaartuigen van de kustwacht zijn uitgezonden om te zoeken naar het schip, dat 146 man aan boord zou hebben.

dat

tot bestrijding der malaria alleen Spanje al jaarlijks 9.000 kilegram kinine verbruikt ?

dat

de schilder Pieri bella Francesca voor het uitbeelden van de slaapkamer van Sixtus IV (1478) in het geheel tien Florentiner ontving, terwijl in 1828 voor de hem daarvoor gegeven kwitantie alleen al een prijs van 400 mark betaald is geworden?

SUCCES VOOR DE CHINEESCHE TEOEPEN. De Japanneezen SJANGHAI,

sware verliezen

toegebracht.

dat

24 Jan.

De Chineesche troepen hebben Kaot Sjeng heroverd. Zij gebruikten daarbij deseifdo tactiek als bij de overwinning van Tsjansja in Ootober 1939, toen zij de Japanneezen zonder tegenstand lieten optrekken. De Chineezen daden tegenaanvallen op de flanken van de Japansche troepen, toen de verbinding tusschen de voor- en achterhoede verzwakt was. De verliezen der Japanneezen werden geraamd op meer dan 4000 dooden en 7000 gewonden. De Chineezen maakten zes zware en twintig lichte kanonnen buit. Uit Sjanghai wordt voorts gemeld, dat ds uitvoerende Yoean 'het .Chineeseh-Russische handelsverdrag heeft geratificeerd, dat in Juni 1939 te Moskou is gesloten.

AMERIKAANSCHE BOMMENWERPER

Engelsche hoofdstad aansnraak kan maken op den titel van de grootste stad ter wereld? In 1938 had Londen namslilk 8 650 000 inwoners, terwijl Nsw Vork nog sreen 7 milMoen telt. In 1933-1937 had Londen 8 204.000 inwoners: de toename is dus niet onaanzienlijk. De voorsteden zijn echter inbegrenen in deze getallen. In Londen zelf zijn „slechts" 4.397.000 Inwoners. Tengevolge van de evacuatie van de Londenaars vooral kinzal thans het inwoners-aanderen tal van Londen wel aanmerkelijk lager zijn.

—

dat

VERONGELUKT.

inzittenden

gedood.

RIVERSIDE (Californië), 24 Januari. Een tweemotorige bommenwerper van het Amerikaansche leger is verongelukt. Het toestel was boven Boxspring op 3 K.M ten noordoosten van Riverside, in brand geraakt. Vier van de zes personen, die zich aan boord bevonden, werden gedood. Het vliegtuig had deelgenomen san de ma-

volgens de onlangs gepubliceerde

statistiek over de bevolking van Londen over de jaren 1936 tot IÖ3B de

dat

—

de parachute in 1738 werd uitgevonden door Lenormand en in 1817 door Garnerin te Parijs voor het eerst benroefd? Tengevolge van de ontwikkeling der luchtvaart Is ook de techniek van het parachutespringen zeer vooruitgegaan. Als maximumprestatie is dezer dasen een sprong van 10.000 meter hoogte genoteerd. pl.m. 425 millioen menschen of te wel 25 pet. van de wereldbevolking in China leeft ?

koers

35V3 25 57

36*/

124 Vs

127

92V, 21

93

—— —

;14

....

tl'U

53>V[6 43

42v«

5672

56V2

Kon. Olie

252V4

256V 4

250*/« b

Tidewater

B'/ ls

8'/w

Alg. Explor

...

sneu

15/I 35/'8

Amst.d. Ruboei tfaudai Kuuöer Del. bat. Kudu.

oeruad.adi Vico

158/2 s>6 liO

-

2

9

i

b"/ie

193l/ 3 i5» 5/g

1933/ 4

lso l/ 4

6

9Vi 6

y'/8

— ——

157

lbö»/ 4 y$

140

102VS

10254

104%

H.V.A.

388

3«

3y4

228 2i3

228 22fc'/j

166i/j 124 138

12j'/2 IjB

java Cultuui,..

Nisu OeliMij

..

Uen Batavia Mij. otiieiiiüaii

>7. Nedeti. '37

6

195

Ned.Sch.v.Unie

......

a

21'/,

27V8 53%

—15>/ —

—— — ——

166

124

bl 3/ 16 raoei vooi net alieaen van ac guluensdepredatie bii velschillende dollarkoersen. Depreciatie

12% 13% 14% 15% 16% 17% 18% 19% 20%

noeuvres bij Monteny. Onverwijld werden ambulance-auto's naar de plaats van het

ongeluk gezonden. Het ongeluk heeft zich tijdens een hevig onweer voorgedaan, welke het vliegverkeer in Zuid-Californië heeft ontwricht en 38 legervliegtuigen, die tusschen de vliegvelden van Hamilton en Marchfisld vlogen, heeft genoopt bij Bakersfiold te dalen. Het verongelukte vliegtuig behoorde tot deze groep. De dooden zijn : twee luitenants, een sergeant en een soldaat. Ds beide andere inzittenden, een sergeant en een soldaat konden zich met hun valschermen redden. Zij zijn ongedeerd gebleven.

1940

hoogste koers

Laagst»

koers

Aku 3b% 25' 2 v. Berkel Cert. Calvé.... sb'/2 20-y2 fokker Philips 123 Lever Br. & Lnlevei 92'/, Anaconua 2U5 8 Kennec. coppei 27% Beth Steel.... 5i 5/ 8 U.S. Steel 41 »/g Rep. Steel 15/,6 3*/ 15 Cities service..

Latere berichten en Telegrammen Thans een lange sirenetoon.

Jan.

Koersen van 24 Vorige

11%

LUCHTALARM GEëINDIGD.

N.V.

Middenstandslank

Kantoor ASSEN

10%

Vier

WAARAAN BESTEEDT

werd gepubliceerd. Het record slaat Littoria, in Midden-Italië, dat aan de spits van alle andere provinciesteden staat met een geboortecyfer van 51.4 per 1000 inwoners. De geboortecijfers van de verschillende hoofdsteden van het in provincies verdeelde iand varieeren van 14.2 tot 39.8 per duizend inwoners. Na Littoria vindt men de hoogste geboorteeyfers in Zuid-Afrika (39.8 en 26.6 per mille), alsmede in Sardinië en Sicilië en voorts to de Italiaansche koloniesteden Tripolis, Misurata, Derna en Benghasi (35.2—29.3 p. m.) De vofstelyke stad Zara aan de Adriatische zee overtreft deze steden nog en wordt to de hoogste klasse ingedeeld (39.6) tezamen met de Zuid-Italiaansche steden. Rome, alhoewel de hoofdstad des lands, heeft een hoog geboortecijfer, althans voor een groote stad n.l 25.9 p. m. terwijl het in verschillenen soms niet de provinciesteden zelfs lager is meer dan 14.2 per maand bedraagt. Groote steden als Milaan, Bologne en Firenze hebben een gering geboortecijfer en wel van 17.1 p. m. Turijn 16.8 p. m. en Genua slechts

bO%

*1.6327 1.6510

Koers

Depreciatie

koer» 1.8601

* 1.8839

21%

22% 23% 24% 25% 36%

1.6698 1.6890 1.7086 1.7287 1.7493 1.7704 1.7920 1.8141

27% 287

1.836

1.9059 1.8335

e

1.9593 1.5357 2.0129 2.0409

29%

2.0696

30%

2.0992

S

Berlijn : 75.60. Londen : 7.49J/4. Parijs : 4.24%. Brussel : 31.74.

New-York : 1.887/i6. BEURSOVERZICHT.

AMSTERDAM, 24 Jan. Hoewel het zakenverkeer op de Amsterdamsche effectenbeurs heden wederom van bescheiden afmetingen was, ging er toch wat meer om, dan de laatste dagen gebruikelijk was. Voor enkele rubrieken openbaarde zich eenige belangstelling en de markt als geheel had daardoor niet het dcodsche voorkomen, dat tegenwoordig zoo veelvuldig kan worden waargenomen. Naar men ter beurze veronderstelde hield de verbeterde tendenz grootendeels verband met de kleine koersstijging in Walistreeet. In de eerste plaats werd de aandacht getrokken door de aandeelen en de certificaten Nederlandsche Bank, die in een grooten open hoek werden verhandeld en onder beurstijd geregeld flinke affaire te zien gaven. De herwaardeering van den goudvoorraad van de Nederlandsche Bank en de restitutie van het jaren geleden geboekte verlies, kon niet anders dan gunstig worden uitgelegd. De aandeelen en de certificaten, die gisteren resp. 120/2 en 121 procent waren genoteerd, konden een belangrijke koerswinst boeken. Bij de opening werd gehandeld tegen omstreeks 134 procent, doch reeds spoedig liep de koers in een vrij vlug tempo op tot 145 procent, op welk peil echter eenige materiaal aan de markt kwam, zoodat zich een kleine inzinking voltrok. Per saldo kon echter een belangrijke koerswinst worden aangetoond. Voor scheepvaartpapieren bestond eenige belangstelling in het bijzonder voor Nederlandsche Scheepvaart Unie. Aanvankelijk werd gehandeld op het peil van gisteren. Niettegenstaande zich eenig aanbod voordeed, kon de koers tijdens de middaguren enkele punten monteeren, daar zich voldoende vraag openbaarde- om het aanbod ruimschoots te absorbeeren. Koninklijke booten en diverse andere soorten werden eveneens hooger afgedaan. Op de petroleumafdeelingen waren Koninklijke goed van toon. Reeds dadelijk werd boven de prijzen van gisteren gehandeld en langzaam maar zeker kon een verbetering worden geconstateerd, zoodat tenslotte een avance van een zestal punten kon worden geboekt.- De overige rubrieken hadden een rustig verloop. Rubberaandeelen waren overigens goed gedisponeerd. Naast Amsterdam rubber waren diverse incourante soorten hooger. De suikerafdeeling was zeer stil. Onder beurstijd ging in H.V.A.'s vrijwel nists om. De vraag voor slechts enkele stukken was echter toereikend om een hooger noteering te voorschijn te roepen. Tabakken hadden een zeer stille markt, maar waren niet noemenswaardig veranderd. Voor industrieelen bestond geen animo. De Philips-aandeelen konden in overeenstemming met de algeheele beursstemming een koerswinst van eenige punten behalen. Ook Aku's waren iets beter. De affaire in de Amerikaansche waarden was van kalmen aard. D? stealaandeelen en de koperwaarden, speciaal Anaconda's, veroorzaakten echter eenige beweging. Na goed prïjshoudenie coenng kon onder beurstijd nog een kleine verbetering worden opgemerkt. De markt was kalm. De Nederlandsche papieren lagen vast in de markt, in het bijzonder de obligatiën uit de jongere emissies en Nederlandseh-Indië. Bultenlandsche fondsen trokken nauwelijks atten-

sTaats-

tie.

Prolongatie 2/2 procent.

Markt- en Handelsberichten GRONINGEN.

EIERNOTEERINGEN

(23

Jan.)

—

Eieren

hooger. Groothandel f 4 de 100 ; kleine eieren f 3.50 de 100 ; kleinhandel f 1 de 20. Coöp. Eierenveiling „Eendracht" v/h. „Het Groningen: Aanvoer 13000 stuks,

Noorden",

Kippeneieren f 4—f 4.63 de 100 ; kleine eieren, 13.71—13.89 de 100 j kleinhandel i 1.05.

ONS INDISCH HOEKJE

Karimata, Nederland.

-

den, primitieve hulpmiddelen, weinig technische hulp eischt veel van het doorzettingsvermogen van den aanlegger, vaak een ambtenaar van Binnenlandsch bestuur, een niet technicus dus. De auto stopte voor de droge bedding van een rivier. Tientallen menschen waren er bezig steenen te verplaatsen, gaten te maken voor de pijlers der aan te leggen brug. Daar werd een kiek genomen van eenige werklieden, flinke, stevige jonge kerels. Met moeite en geduwd door al die menschen, lukte het de auto met keien en steenen bedekte bodem te doen passeeren. Die bedding, nu droog, was in den regentijd een honderden meters bréede, woest stroomende rivier. Met een heel matig vaartje ging het toen verder. „Eensklaps voelden wij een stoot", vervolgde de K.P.M.-man. Wij dachten een wild varken te hebben overreden, maar het bleek, dat wij een der wegwerkers hadden

Australië en hoeden van Roti

geraakt. Gelukkig was de stoot door onze geringe vaart niet ernstig aangekomen en kon de man, die eerst versuft was, weer opstaan. De Mandoer (ploegbaas) vertelde, dat hij hard had gewaarschuwd, opzij te gaan, toen hij de auto zag aankomen, maar dat was niet vlug genoeg gegaan: de man had nog geen begrip van snelheid! Eenige kilometers verderop waren Rotineezen (bewoners van het eiland Roti) bezig palmen af te toppen. Die menschen leven een groot deel van 't jaar uitsluitend van het tot suiker ingedikt sap van die palmen. Op hun eigen eiland zijn er niet genoeg en daarom steken ze jaarlijks naar Timor over, waar ze veel voorkomen. Op hun eiland heerscht veel malaria. Een merkwaardigheid van dezen Rotinees is zijn hoofddeksel. Het lijkt net een fleurige vrouwenhoed. H. F. TTLLEMA.

IJSWEDSTRIJDEN

NIEUW-WEERDrNGE.

ZWINDEREN. Maandagmiddag had <* de ijsbaan een hardrijderlj plaats v(X>r mannen, .vrije deelname. Prijswinnaar* waren: 1. W. Hoving te Gces; 2. L. Burrtëi militair; 3. L. Strijks te Gees; 4. A. te Zwinderen. De prijzen waren: f 10, f/JU f5, f2.50. RUINERWOLD. Maandagmiddag werd door de ijsclub alhier een wedstrijd gehouden in schaatsenrijden voor dames op eefl baan van 500 meter op het z.g. Sultans' meer met den volgenden uitslag: Ie prij* flO H. RemmeKs—Holterman in 1 minuu' 3,6 sec; 2e prijs f7.50 G. Mulder Hd. in J min. 5,2 sec; 3e prijs f 5 A. Kleene Jd. W 1 min. 5.4 sec; 4e prijs f 2.50 K. Eggens I» 1 min. 7 sec. Het aantal deelneemsters W droeg 12.

Flinke, stevige, Jonge kerels.

Het gesprek liep indertijd over de „Lutine" en of de „Karimata" die geweldige tinbaggermachine, nu eindelijk het op den bodem der zee rustende goud te voorschijn zou brengen. De meeningen waren verdeeld. Er waren optimisten en twijfelaars. „Maar weten jullie nu wel", merkte een der aanwezigen op, „hoe die machine aan haar. naam komt, waaraan ze dien ontleent ?" Neen, dat wist men niet. „Nu dan zal ik het eens vertellen", zei de vrager, een oud-K.P.M.-man. „Tusschen Borneo en Billiton ligt een groep eilanden, de „Karimata-archipel" genaamd. Daar is ook een breede zeestraat

ADVERTENTIEN

te Schoonoord ontvangen bii het Met blijdschap geven wij kennis overlijden van ons geliefd Dochtertje, van de geboorte van onze Zoon, lIKKINA, betuigen wij onzen harteiijken dank. ALBERT. Koog aan de Zaan (N.-H.). A. W. FOKKEMA Reeëlingstr. no. 7.

J. FOKKEMA-

VEENSTRA.

Assen, 23 Januari 1940. Heden overleed, zacht en kalm, onze lieve Vader, Behuwd-, üroot- en Overgrootvader, GEERT LUGT, In den ouderdom van 86 jaar en 3 maanden. Assen, Januari 1940. Uit aller naam: W. LUOT. Teraardebestelling Vrijdag te H uur vanaf Middenstraat 19. M,

Dijkstra.

S*'

De Gruytrer's

A. O. SIKKEMA-OTTEN en Vader O OITEN.

Hardrïjderïj - Smilde Ijs en weder dienende

Hardrijderlj

I

40e HACO-TREKKING 5e KLASSE, 2e LIJST TREKKING VAN DINSDAG 23 JANUARI 1940

HOOGE PREMIËN t 1000.— 18240 13940 t 400.— 142P5 16215 t 200.— 2557 6002

t

100.— 3503 4920 5241 7370

PREMIËN

16618 17465 17482 20328 VAN ’7o—

123 139 452 539 655 700 924 982 1071 1316 1335 1444 1506 1782 1997 2188 2377 2491 2495 2553

2590 2950 3003

4130

3525 3535 3597 3849 3870 3979 4109

4147 4363 4445 4462 4488 5428 5429 5580 6600 5795 6550 6723 6759 6823 6844 7514 7650 7706 7789 8088 8867 8878 9071 9078 9165 10129 10333 10446 10457 10522 10997 11134 11164 11177 11199 11817 11821 11909 11959 12020 12991 13042 13303 13430 13548 14438 14473 14476 14705 14721 15038 15287 15298 15432 15505 15986 16028 16046 16144 16164 16668 16832 17115 17480 17759 18447 18584 187C8 18844 19354 20039 20059 20077 20117 20284 30571 30775 30836 30880

54

86

380 431 707 742 1276 1?83 1553 1588 1796 1816 3171 2228 2424 2525 3015 3033 3366 339.) 3881 38/5 4255 43 (3 4823 4846 5265 5301 5507 5521 5838 5926 6474 6515 7012 7251

r

De dokter zei: I Borstvoeding en daarna

7536

—

7705 8147 8419 8678 SG6S

I

754Ü

163 436

4634 4905 4954 5183 5211 5814 5930 6123 6517 6524 6862 6SOB 7013 7092 7353 8295 8384 8417 8553 8773 9296 9593 9787 10092 10117

10547 10636 10674 10723 10944

11239 11336 11398 12539 12556 12610 13753.13853 14086 14732 14865 14960 15661 15662 15695 16216 16306 16337 17843 18103 18216 19428 19496 19553 20377 20399 20427

J0313 ïïï"

319

507

537

320 642 974

753 768 860 1338 1349 1425 1448 1610 1635 1667 1659 1889

1913

1986 2009

2556 3062 3417 3905 4400

2624 3064 3466 3909

2731 3142 3667

2244 2254 2280 2285

2657 3073 3662 3957 4403 4465 4917 4930 4970 53C2 5369 5418 5537 6576 5651 6117 6191 6227 6518 6637 6654 7330 7421 7434 7556 7601 7618 7762 7782 7809 8184 8210 8i36 8483 8544 8557 8721 8736 8745 9121 9179 9185 9642, 9667 9668 9916 8986 9989 10339 10510 10612 10845 10895 10908

4083

4484 4996 5472 5664 6255 6733

Eén heerlijk en versterkend voedsel """■Voor „baasjes" en „vrouwtjes" van 6 maanden tot 6 jaar. Molenaars Kinder■ * meel geelt ze kracht en gezondheid.

I I

228

19590 19780

%

-

308

343

352 647 1238

1549 178c! 2147 2394 2955 3354

3756

4254 4706 6243 5504 5800 6460 6953 7521 7524 7678 7702 7935 8068 8337 8403 8637 8655 8984 9031

JZS2J J22S "

14300 14541 15032 15509 15936 16717 17184 17423 18019 18515 19002

13995 14316 14598 15086 15605 IÖO7O

16765 17200 17508

14062 14317 14672 15111 15626 16089 16852 17221 17610 18149 18613 19180

HAAP lil Ir

UVVI

11762 12014 12663 13180

"""

JSto

14150 ÏÏ158 14362 14369 14724 14769 15119 15260 15644 15645 16349 16413 16853 16858 17248 17372 17666 17697 18189 18192 18676 18773

1«65 14387 14786 15263

Ï5?9Ï

14169 14489 14829 15268

Ï5824

16540 16557 16863 16865

17®73 lilao

17864 17918

ISM§

18033 18235 18540 18910 {SooS 18798 19121 jo 4 19711 19623 19842 19933 20161 20206 20379

Wo

n? !oin4

SSS S» X SS& SS? 28SS S9" " 33!

NU IR «ONDER INSPANNING WEER GOED HOOR'

.

■.

'"' mw M

'

:■■■

$t, v:\oA

: ■■::■'.';,,^H

-*';

|

Uw boekhouding in orde Zakagenda's

Leitzordners

Opbergmappen Doorschrij boeken Balanspapier Tabell. Registers

Kasboeken

Rekeningblocs Kantooragenda's

.

■"y**'

Voor hei faar 1940 Winke.boeken

11843 11897 11918

12074 12241 12242 12684 12702 12719 "209 13233

"OB HEERLIJK

EN RUSTIG

MMUM§ Ook gf). dttfoi arden gf n«netd b«bi aßdßi (ü dacht. .Et » 'och oltu it dot»" kam gtbolpra «ordes Volledig» I*l M V ACOUSTiCOM t. MI*UW* f»LBiK AHMMaM

8325 8334 8597 8605 8913 8926 9311 9387 9546 9579 9703 9844 9867 9880 10030 10043 10103 10249 10633 10638 10721 10793 10964 10971 10980 11096 11257 11280 11337 11358

13427 13474 13493 1348Q ITUfI 13671 13698 13715 13724 13778 13786 13703 13924 13967

14274 14527 14928 15443 15914 16648 17041 17335 981 18294 18356 18469 18980 18991 18998 19424 19426 10561

|

20538 30540

563 602 1001 1025 1090 1461 1494 1519 1684 1728 1756 2014 2108 2130 2290 2303 2361 2736 2753 2899 3220 3277 3297 3689 3691 3749 4086 4129 4237 4557 4620 4701 5045 5053 5112 5486 5488 5496 5756 5780 5793 6271 6289 6397 6739 6797 6824 556

7471 7475 7483 7641 7657 7664 7843 7854 7890

13260* 13334 ï111l 13389 13416 13417 ° 13657 13887 14266 14500 14888 15438 15889 16628 16974 17314

11679 11703 12725 12920 14346 14367 15004 15019 15724 15916 16609 16633 18304 18361

GEEN PREMIËN

198

7758 8164 8323 8456 8575 8686 8747 9077 9211 9585 9618 9685 9893 9914 10015 10361 10620 10797 10805 10915 Ul2l II2U IJ23S 11240 lms 11379 11424 11547 11565 11581 11600 11751 11934 11935 11968 11990 11998 12001 12243 12271 12331 12492 12541 12620 12825 J3882 13 18 13158

13S08 13600 13346 14265 14495 14837 15365 15881 16562 16901 17304

■■'

mm^mm^*m *rï!mWm mm^*l

Snikt*»"*?-

*

Groep m: 1. M. Krikke, 2. F. Dijkstra, 3. CM Koops. in de verliezersronde was de uitslag: 1. J< einders, 2. H. Koops, 2. H. Marissen.

Een eigenaardigheid in de hoofdtooi.

F. SIKKEMA

voor paren (mannen en vrouwtn) ingezetenen van bmilde van 16 jaar en ouder om prijzen van f 12, f 8, t 6, f 4, f 2 op Donderdag 25 Januari, nam. halt twee. Aangifte Donderdag 25 lan. tot 1 uur bij Hotel „De OUDE VEEN HOOP ' bmilde, tel. Ib Inleggeld 50 et. per paar. Het Comité.

■

WEZUPERBRUG. Dinsdagmiddag werd op het Oranjekanaal een hardrijderlj op schaatsen gehouden, welke georganiseerd was door af vereeniging „Ons Belang". Er werd in dri» groepen gereden, nl. a. jongens van 14 tot en met 18 jaar. b. Mannen boven 19 jaar, en ft Meisjes van 14 jaar en ouder. De uitslag wa« na menig feilen strijd als volgt: Groep 1 : 1. W. Huizing, 2. B. Oostingh, J. X Stevens. Groep n: 1. B. Ziengs, 2. H. Dijkstra, 3.

van dien naam". Dat wist men dus weer. Van de schatgraverij kwam men op de vliegerij, op de nieuwe verbinding : Nederland Sumatra, Java, Timor, Australië. De K.P.M.-man kende Timor, het verre, onbekende eiland in de Molukken. Hij vertelde hoe hij daar eens een autotocht had gemaatk langs een weg, die toen nog niet heelemaal gereed was. Het ging langzaam, met een vaartje van 30 kilometer. Overal waren de Timoreezen nog bezig met de verharding, het aanleggen van geulen voor den afvoer van regenwater, van bruggen, enz. Het maken van wegen in de Buitengewesten, met ongeschoolde werklie-

Voor de vele bewijzen van deelneming von familie, buren en vrienden

Maandagmiddag vs-j

had bij het 3e Kruisd.ep alhier een wed'1 strijd plaats tusschen de beste rijders Roswinkel en Nieuw-Weerdinge. Het ble* dat Roswinkel twee b3nen steriier wa& Hierna werd door de winnaars om geW' prijzen gereden. De uitslag was als volgt' le prijs f7.50 B. Bloeming, Roswinkel! 2e prijs f 5 B. Wierlng, Roswinkel; 3e pri J f2.50 Alb. Grooten Lzn., Nieuw-WeercLngj. De publieke belangstelling was zeer groot er waren 40 deelnemers.

Ingenaaide en gebonden Registers voor Debi' leuren- Crediteuren en Voorraadadministratie' Alle voorkomende drukwerken. Inbinden van a(g«" loopen jaargangen enz. enz.

?

Boekhandel „De ZuidOoster"

Emmen, Telefoon 60, Noordeisir. &

Provinciale Drentsche en Asser Courant

Tweede Blad

De Motorrijtuigenbelasting in 1939 Invloed van het Zondagsverbod

No. 20

Woensdag 24 Jan. IMO

II alle verkoudhedenet net de 3 Dampo producten bestrijd!Damponeusdruppels, Flacon met Dampo-verkoudheids-balsem, Pot 50, Doos 30 et. Dampo hoestbonbons, Doos 25 et. "P^^^J NATIONALE

'

LANDSTORMCOMMISSIE.

Jaarverslag

over 1839.

Aan het jaarverslag van de Nationale Landstorm-Commissie ove» 1939 wordt het volgende ontleend:

In het jaar, dat voorbij ging, bleef de samenstelling van de Nationale Landstorm-

Commissie ongewijzigd. Twee belangrijke feiten deden zich voor, nl. de zeventigste verjaardag van den Eere voorzitter Dr. H. Colijn en het 50-jarige officieus jubileum van Luitenant-Generaal b.d. L. P. Duymaer van Twist. De totale sterkte van landstormvrijwilligers, welke beschikbaar zijn voor de handhaving van de orde en rust is 97965 man. Ten behoeve van de consolidatie van het Instituut waren werkzaam 6238 Commissie-

leden.

Tengevolge van de afkondiging der algemeene mobilisatie op 29 Augustus werden 42338 der bij den Bijzonderen Vrijwilligen Landstorm aangesloten vrijwilligers gemo-

biliseerd. Terugkeerende tot de opbrengsten der motorrijtuigenbelasting, dient te worden opgemerkt, dat in den loop der jaren de maandeüjksche opbrengsten van elk jaar elkaar niet veel ontloopen. Het is derhalve interessant de maandopbrengsten van 1939 te vergelijken met die van het voorgaande jaar. In Maart en April vertoonen deze een kleine inzinking van resp. 2.89% en 3.48%, welke echter ruimschoots wordt goedgemaakt door de groote stijging van 36.95% (of ruim 800.000 gulden) in Mei, die uiteraard voor een gedeelte most worden verklaard uit de invoering der verhoogde

.Op de verkeersfondsbegrooting van vorig Jaar, schrijft de K.N A.C., werd de opbiengst der motorrijtuigenbelasting over 1939 geraamd op f23.750.000 (f 23.200.000 in 1938) en die der op f8.250.000 (f 7.800.000 in 19.J8). Met ingang van 1 Mei 1939 werd nog een vernoogde belasting voor Dieselauto's ingevoerd, waarvan de opbrengst over het eerste jaar werd geraamd op f 200.000, dus voor de maanden Mei tot en met December van afgeloopen jaar op omstreeks f 135.000. In totaal werd dus voor de opbrengst der motorrytu.genen rijwielbelasting over 1939 een opbrengst verwacht van omstreeks f32.135.000. De minister van Financiën is ditmaal in zyn verwachtingen niet teleurgesteld, aangezien de totaalopbrengst f32.224.521 bedroeg of f89.521 meer dan de raming. De rijwielbelasting bracht f158.902 meer op dan de raming, de motofrüindien met het bedrag van tu.genbelasting f 135.000 voor de verhoogde dieseibelasting In

—

dieselbelasting.

—

neemt f69.381 minder. De motorrijtuigenbelasting komt betrekkelijk onregelmatig verdeeld over de verschillende maanden binnen. De grootste opbrengst van ongeveer 25 pet. van het totaal, vindt gewoonlijk plaats in April, hetgeen moet worden verklaard uit het feit, dat jaarkaarten alleen met ingang van 1 Mei kunnen worden verkregen en dat alle, reeds vóór de eerste eener maand aangevraagde en betaalde kaarten onder de inkomsten van de vorige maand worden geboekt. Deze boekingswijze maakt het practisch aanmerking

onmogelijk uit de maandopbrengsten op te maken voor welke belastingtermijnen de gelden gestort werden. Gezien het feit, dat de fiscus ten aanzien van de motorrijtuigenbelasting ■weinig soepelheid kent en niet toestaat, dat op

dagen belastingkantoren zijn geslozijn, waarop de ten) op de oude kaart wordt gereden, moet

de eerste

dagen

der maand

(.wanneer

dit

worden aangenomen, dat het meerendeel der belastingplichtigen betaalt voor den eersten Tan de maand en de opbrengst dus onder de vorige maand wordt geboekt. Destijds heeft de K.NA.C. zich tot den Mieter van Financiën gewend met het verzoek *«n regeling als bovenbedoeld, waarin zij ook voordcelen voor den fiscus ziet, te willen horderen, doch zij ontving hierop een afwij2efid antwoord. De K.N.A.C. blijft van meening, dat aan het niotorwegverkeer,

_

hetwelk

aan verschillende heffingen Jaarlijks omstreeks 70 millioen gulden in Rijkskassen stort en derhalve als een der beste „klanten" van den fiscus dient te worden beschouwd, onvoldoende „service" wordt geboden in den vorm van soepelheid.

Doch ook Juni en Juli geven belangrijk hoogere inkomsten van resp. 9 en 24%. Dan komt de Augustusmaand, welke in de laatste dagen mobilisatie en vordering van motorrijtuigen brengt, met als direct gevolg minder aanvragen voor belastingkaarten, welke in September ingaan. Men bedenke daarbij dat militaire motorrijtuigen vrijgesteld zijn van motorrijtuigenbelasting. .De Augustusdaling van 13% wordt in September voortgezet met een daling van 22% ten opzichte van het voorgaande jaar, waaraan ongetwijfeld het Zondagsverbod mede debet is, dat, zooals de K.N.A.C. uit haar uitgebreide correspondentie kon opmerken, velen deed besluiten hun wagens voorloopig op stal te zetten. De moderne volkshuishouding kan de auto als vervoermiddel niet missen. De gevorderde wagens worden in snel tempo wedar door andere vervangen en als de door het Zondagsverbod geschapen onzekerheid omtrent de benzinesituatie, door het verbreken der ministerieele zwijgzaamheid wordt weggenomen, ziet men de inkomsten uit de motorrijtuigenbelasting weer stijgen, aanvankelijk tot 95% ten opzichte van het voorgaande jaar in de maanden October en November, doch daarop tot 100.79% in December. Het ziet er dus naar uit, dat een „normale" situatie weer is bereikt De K.N.A.C meent echter de conclusie te mogen trekken, dat de bélastingmarkt der motorrijtuighouders zeer gevoelig blijkt te zijn voor invloeden, voortvloeiende uit de benzinssituatie. Het zal derhalve van belang zijn bij de onverhoopte invoering van een benzinedistributie aan houders van motorrijtuigen, die daarvan in ernsfcge

mate bezwaren ondervinden, compensatie te verleenen in anderen vorm, bijv. belastingverlaging, om te voorkomen, dat in grooten getale autos geheel worden opgelegd, waarmede noch de volkshuishouding, noch de f'scus, noch de arbeidsmarkt gediend kunnen zijn.

BINNENLAND DE KONINGIN EN PRINSES JULIANA NAAR MARKEN.

Per auto over de Gouwzee. Dinsdagmiddag werd Monnikendam verrast

heeft de Nationale Landstorm Commissie ditmaal een Leger- en Vlootfilm laten vervaardigen, welker samensteling uitnemend is geslaagd en die een goed beeld geeft van den omvang, de verrichtingen en samenstelling van onze Wesrmacht, zooals deze thans in Nederland en de Overzeesche gebieden bestaat. De Nationale Noodhulp Organisatie heeft beoogende het verkrijgen haren arbeid personeel, van dat bereid is, zich in moeilijke dagen ter beschikking van de Regeevoortgezet. ring te stellen

— —

KIORTHCTATE 11 Pamerican (INGEZ. MEDEDEELING).

SCHRIFTELIJK BEANTWOORDE VRAGEN.

Het opruimen van mijnen in de Groninger Wadden. Op schritelijke vragen van het lid der Tweede Kamer, den heer Wendelaar betreffende het opruimen van mijnen in de Groninger Wadden, heeft de minister van Defensie geantwoord, dat in de Groninger Wadden sedert het begin van den ooorlog een gering aantal losgeslagen mijnen (tot 1 Januari 1940 8 stuks) zijn aangetroffen Indien deze mijnen op de eilanden, den vasten wal of op het wad — dit laatste voor aanzoover de mijnen bereikbaar zijn spoelen, worden zij gedemonteerd of ver-

—

nietigd.

EEN VERGADERING VAN DE N.S.B. IN EEN GEBOUW, WAARIN EEN MILITAIRE

COMMANDOPOST GEVESTIGD WAS

men aan het einde van den huidigen oorlog de vorming moet verwachten van een Europeesch overwicht, zooals dat bestaan heeft in de zeventiende en de achttiende eeuw. In dat statuut zullen de kleine staten hun plaats vinden. In het tweede deel van zijn rede maakte

NIEUWS UIT HET

Voor de diverse functies waren reeds eerder plaatsvervangers aangewezen, zoodat het werk zijn voortgang kon hebben. In de doelstelling van den Bijzon ieren Vrijwilligen Landstorm kwam geenerlei wijziging; het instituut blijft het oog gericht houden op het verleenen van steun aan het wettig gezag en is daartoe uitsluitend ter beschikking van de Overheid. Verschillende landdagen werden gehouden, waarop de onderlinge Band verstevigd werd. Schietwedstrijden werden gehouden. Met het oog op den, algemeenen toestand

Prof. van Hamel een toespeling op den heldhaftigen strijd van Finland, dat vecht voor zijn onafhankelijkheid en ook voor de onafhankelijkheid en de handhaving der kleine landen. Het voornaamste is, dat de kleine landen niet het vertrouwen verliezen in hun bestaansrecht en dat zij bereid zijn zeer belangrijke offers te brengen voor de handhaving van hun onafhankelijkheid.

Op schriftelijke vragen van het lid der Tweede Kamer, de heer Van der Goes van Naters, betreffende het houden van een vergadering der N.S.B, in een gebouw, waarin een militaire commandopost gevestigd

was en het waarnemen van een functie in den „Nationalen Jeugdstorm" dcor een reserve-kapitein, heeft de minister van Defensie geantwoord, dat het onderzoek geleid heeft tot de volgende conclusie : Op 29 November 1939 is in een hotel te Zeist door de leden van de groepen Zeist en Driebergen van de NS.B. een besloten vergadering gehouden. Voor het houden van een besloten vergadering was geen vergunning vereischt, noch van de burgerlijke, noch van de militaire autoriteiten.

Enkele kilometers ten Zuiden van Enkhuizen, onder de gemeente Venhuizen, heeft het kruiend ijs van het IJsselmeer zich vele meters op elkaar gestapeld. Daar het ijs gescheurd is en naar de binnenzijde is afgegleden, levert het een ernstig gevaar op voor het verkeer.

De zaal, waarin de vergadering werd geligt houden de beneden-achterzaal geheel afgescheiden van de localiteiten op de eerste verdieping —, waarin de commandopost van den kantonnementscommandant is gevestigd; zaal en commandopost kunnen niet door denzelfden ingang worden bereikt. Bovendien worden op de eerste verdieping de kamers, waarin de bureaux van de commandoposten gevestigd zijn, door militair personeel bewaakt. Er zijn geen militairen in de vergadering aanwezig geweest. Evenmin hebben zich. gedurende de vergadering, militairen opgehouden in de straat waar het hotel is gelegen. De betrokken reservekapitein heeft met de vergadering geen enkele bemoeienis gehad. Deze conclusie geeft den minister geen aanleiding tot het treffen van maatregelen. Afgescheiden van het vorenstaande is meerbedoelde resörve-kanitein bii koninklijk besluit van 17 Januari eervol ontslag uit den militairen dienst verleend op grond van het feit, dat hij nadat de minister van Defensie hem er op had gewezen, dat aansluiting bij of eenigerlei steunverleening aan den Nationalen Jeugdstorm op grond van het bepaalde in de ministerieele beschikking van 10 Maart 1933, in strijd Is met de plichten van den militairen arnotenaar en derhalve voor hem is verboden niet binnen redelijken tijd voor het lidmaatschap van den Nationalen Jeugdstorm heeft bedankt.

— —

—

—

—

HET VERLEENEN VAN VERLOF AAN NEDERLANDSCHE VRIJWILLIGERS VOOR FINLAND. In de bestaande tijdsomstandigheden ongewenscht, zegt minister De Geer. Op een schriftelijke vraag van het lid der Tweede Kamer, den heer Van der Goes van Naters, betreffende het verleenen van verlof aan Nederlandsche vrijwilligers, zich in Finschen krijgsdienst te begeven, heeft de minister van Algemeene Zaken a. i., voorzitter van den Raad van Ministers, geantwoord, dat de regeering het in de bestaande tijdsomstandigheden ongewenscht acht te bevorderen, dat aan Nederlanders verlof wordt verleend in vreemden krijgsdienst te treden.

gesteld een bedrag van f 100.000 uit s lands kas door bemiddeling van het Nederlandsche Roode Kruis ter beschikking te stellen van het Finsche Roode Kruis, in voorbereiding is.

VLIEGTUIG EN VRACHTAUTO'S NAAR URK.

De geschiedenis van „Klein Duimpje”

herhaalt zich In den vroegen middag van Dinsdag is de K.L.M.-piloot Bax met een Fokker 7, komende van Schiphol, op Urk geland. Het toestel had een hoeveelheid post en tien kisten gist medegenomen. Op den terugtocht nam de machine enkele passagiers en post mede. Vanochtend om kwart over negen is v.ederom een vliegtuig van Schiphol naar Urk vertrokken voor het brengen van post, waarna dit toestel om half elf voor de tweede maal naar Urk is gegaan voor het vervoeren van passagiers. Van Lemmer komen regelmatig vrachtauto's over het ijs naar Urk. Maandagavond voerde een der wagens o.a. vleesch en andere levensmiddelen mede. Dinsdag bracht een der auto's rogge en melk. Aan dezen wagen was een slede gebonden, waarop zich eveneens levensmiddelen voor winkeliers op Urk bevonden. Omstereks 12 uur is Dinsdag de heer G. Stoel met zijn twee zoons van Kampereiland met een arreslede over het ijs naar Urk gekomen. Hij vertelde, dat het ijs i-ycr het algemeen betrouwbaar was, doch dat hij niettemin twee spleten van bijna een meter had moeten overschrijden, hetgeen niet zonder moeite was gegaan. Op de route, welke de slede gevolgd had, had de heer Stoel boomtakjes gelegd, ten einde bij een tweeden tocht, welke hij vandaag met de slede zal maken, den weg gemakkelijker terug te kunnen vinden. Om twee uur aanvaardde het drietal weer per slede de terugreis.

HET VERLEENEN VAN STEUN AAN FINLAND. Een wetsontwerp, waarbij wordt voorgesteld ’100.000 aan het Finsche Roode Kruis te schenken, in voorbereiding. Op schriftelijke vragen van het lid der Eerste Kamer, den heer Van Embden betreffende het verleenen van steun aan Finland heeft de minister van Staat, minister van Algemeene Zaken a.i., voorzitter van den raad van ministers, geantwoord, dat een wetsontwerp, waarbij wordt voor-

d°or de komst van H. M. de Kon.ngin en H. H. Prinses Juliana, die even over half vier *■ ïter auto in het dorp arriveerden. Op den Zui«krzeedrjk verlieten de vorstelijke personen den begaven zij zich een oogenblik op het *»gen

en om te genieten van den prachtigen aandik en de vroolijke bedrijvigheid van de schaat8erH'ijders in oogenschouw te nemen. Daarna stapten de hooge bezoekers weer in e auto, waarmede zij den tocht over de Gouw"fce naar het eiland Marken voortzetten. Hier°P volgde een tweede auto, waarin het gevolg Sleten was. Aan de haven was een groote menigte samengestroomd, die de beide vorstinnen hartelijk

*

De hooge commissaris van Australië te Londen is S. M. Bruce.

*

AARDAPPEL OMMELET. Men neme % kg. gekookte aardappelen (koud); 4 eieren; 1 lepel bloem; peper; zout; noot; gehakte peterselie; 50 gram boter; 1 a 2

toejuichte.'

H. M. de Koningin en H. K. H. prinses Juzijn omstreeks vier uur in Monniken'aTO teruggekeerd. in In vrij snelle vaart hadden de auto's gereden, Marken getal totaal drie in naar langs denzelfden weg de terugtocht er d gemaakt. De hooge bezoeksters zijn op ket eiland niet aan land gegaan.

"ana

—

—

onwaar

eetlepels

*

—

—o

REDE Het

VAN

PROFESSOR VAN HAMEL.

bestaansrecht der kleine landen.

Pr °f. dr. J. A. van Hamel, oud-Volkenbonds-

'ommissaris in Dantzig, thans lid van de Ne"terlandsche legatie in Bern, heeft Dinsdagavond

'sn rede gehouden over het bestaansrecht der e ine landen. Prof. van Hamel verklaarde dat de huidige tijden niet gunstig zijn °°r de kleine landen. De huidige levensomandigheden mogen echter het vertrouwen der elne volken in hun bestaansrechten niet "bokken. Spr. gaf uiting aan de meening, dat

H.K.H. Prinses Juliana vertoefden Dinsdag eenigen tijd op de Gouwzee. tochtje op. da schaats. deze gelegenheid in gezelschap, van .eenige hofdames sen

H.M de Koningin en

bij

De Prinses maakte

melk;

Parmezaansche

kaas. Aardappelen malen of door pureeknijper fijn verdeelen en vermengen met de bloem, zout, peper, noot en peterselie. Eierdooiers kloppen met melk en bij de puree voegen, zoodat een stevige samenhangende bal gevormd wordt, waarbij tenslotte liet eiwit komt, dat met een tikje zout zeer stijf geklopt is. De helft van de boter in de koekepan smelten en de puree aan beide kanten lichtbruin bakken. Indien de onderkant gebakken is, laat men de ommelet op een deksel glijden voegt de rest van de boter bij en bakt den bovenkant. Warm opdienen, bestrooid met kaas. In plaats van een ommelet kan men ook kleine koekjes van dit mengsel bakken.

2e Blad 2e pagina

zetting van de moeilijkheden, waarmede men te kampen heeft. Telkenjare overtreffen de uitgaven de ontvangsten, waardoor het in vroegere jaren gekweekte saldo met het daarnaast gestichte reservefonds gevaar liep. Een kleine vermindering van de uitkeering werd door enkele bestuursleden wel wenschelijk geacht- Waar deze vergadering evenwl niet gerechtigd was in deze richting besluiten te namen, werd besloten tinnen niet te langen tijd opnieuw een vergadering uit te schrijven.

EERSTE KAMER De Eerste Kamer vergaderde Dinsdagavond onder voorzitterschap van mr. W. L. Baron de Vos van Steenwyk. Aan de orde kwamen o.m. een wetsontwerp tot voorloo-

pige gemeentelijke indeeling van eenige gebieden langs den rand van den noordoostelijken polder, hetwelk zonder hoofdelijke stemming en discussie werd aanvaard en een wetsontwerp, houdende machtiging tot het sluiten van een overeenkomst als bedoeld in art. 5a der Indische mijnwet met de te 's-Gravenhage gevestigde N.V. „Mijnbouw Mij. „Celebes" voor de opsporing en ontginning van ijzer, nikkel, kobalt chroom en mangaan in een terrein gelegen in de residentiën Celebes en onderhoorigheden en Manado. B\j dit laatste zei de heer Vijlbrief (s.d.) dat het wetsontwerp in den Volksraad met slechts 2i—29 stemmen is aanvaard. De stemverhouding daar en in den Tweede Kamer wyst op afkeuring der zoogenaamde 5a contracten De voorzitter verzocht den spreker in de rede te mogen vallen en merkte op dat de minister van Koloniën, de heer Welter, niet aanwezig is ter verdediging van het wetsontwerp, en geen der aanwezige ministers is gemachtigd, hem te vervangen. Spr. stelde voor, het wetsontwerp aan te houden tot een volgende vergadering, waartoe z. h. st. werd besloten. De vergadering werd dan verdaagd tot den volgenden ochtend elf uur. Later bleek dat minister Welter op weg naar de Kamer vertraging had gehad door de gladheid. Hij kwam selchts eenige minuten te laat, maar toen was de zitting reeds verdaagd.

VIJF AUTO'S IN DE SLOOT. (23 Jan.). De weg naar Nieuwlande was Maandag geheel ingesneeuwd, daar de landen hooger liggen dan de weg. Een 5-tal auto's raakte hierdoor het spoor bijster erf kwam in de bermsloot, die men met heel veel moeite en hulp van omwonenden weer vrij maakte. De provincie zorgde voor 'n flinke sneeuwploeg, die denzslfden dag weer een groot deel van den weg bruikbaar maakte.

ELIM.

—

Maandagavond werd in de (24 Jan.). zaal Van der Weide de jaarvergadering gehouden van de Tuinbouwvereeniging, onder voorzitterschao van den heer Alb. Vos. Nadat de vergadering door den voorzitter was geopend, werd door den secretaris een al°emeen overzicht gegeven over het jaar 1939, waaruit bleek, dat de vereeniging thans 234 leden telt. Hij gaf daarna een overzicht van den teelt in 1939. Afgeleverd werden aan doppers 170.000 kg., dubbel witte 270.000 kg. en trosjes 7000 kor. Da omzet der vereeniging bedroeg

kleedt,

De peniv'ngmeester, de heer H. Benjamins scnrak oo rijm tot den heer Boertien een prijzend woord, hetgeen door de vergadering wel op Drijs werd gesteld, gezien het hf"t*lllk applaus. Uit het ver?lag van den penningmeester bleek, dat er een voordeelig saldo was. De controlecommissie, die bii monde van den heer J. Kuiter ranport uitbracht, deelde mede, dat alles in beste orde was bevonden. In de controlecommissie werd benoemd de heer Fred. Blokzijl, d*e de benoeming aanvaardde. Bij de gehouden bestuursverkiezing werden met groote meerderheid van stemmen herkozen de heeren H. Benjamins en Chris Mol. Na de pau*e sorak de controleur enkele woorden van dank voor de hartelijke woorden hem toe
DALEN. STAATSPENSIOEN (23 Jan.) Door den Sond voor Staatspenslonneering afdeeling Dalen werd Maandagavond in het café van de weduwe D. G. Kuiper een groote propaganda-avond gehouden. De opkomst was zeer talrijk. Mede aanwezig was het afdeelingsbestuur te Wachtum. Als spreker trad op de heer R. Zegering Hadaers te Emmen. Deze had tot onderwerp van zijn rede „Onrust". In een kernachtig betoog schetste spr. hoe tegenweordig door de meeste berichten van het oorlcgsvcld ter zee of te land steeds meer onrust verwekt wordt.'ln tegenstelling hiermee kan in duizenden gezinnen rust verkregen worden wanneer eindelijk besloten wordt aan alle ouden van dagen staatspensioen te verschafïen. Een hartelijk applaus volgde op deze rede, terwijl 26 nieuwe leden werden opgegeven. Hierna volgde het optreden van het gezelschap Lotte en Alex Win 3uit Amsterdam. Dit is één groot succes geworden. De aanwezigen hebben allen volop genoten. In cte pauze werden twee taarten verioot, welke ter beschikking v/aren gesteld door de bakkers G. Naber en Joh. Kip alhier. Na af.oop bracht de voorzitter, de heer H. Derks, een woord van dsnk aan den spreker, den hser Zegering Hadders, en aan de leden van het gezelschap Lotte en Alex Wins.

—

—

In het café Bus'e.maker hield de afdeeling Oosterhessslen van den Boerlnnenbond eer. vergadering onder leiding van mevrouw De Koek. Door mej. Van der Heide werd gesproken over ~Het leven der vrouw in moeilijke t'jden". De opkomst was matig, tengevolge van do weersomstandigheden. (24-Jan.).

—

—

De strenge vorst ONGEVALLEN (24 Jan.) heeft alhier aan de fabriek 2 bedrijfsongevallen veroorzaakt. De monsternemer H. Ydens kwam Maandag zoo ongelukkig met zijn hoofd tegen een paal te vallen, dat hy op advies van dokter Cristiaans eenige dagen volstrekte rust moet nemen. Tevens bleek Dinsdagmorgen dat den ondermelkuittapper H. Berkhof tydens de werkzaamheden eenige vingers waren bevroren. Ook hy moet op advies van den dokter eenige dagen rust nemen.

—

f42.739.85.

Woorden van dank werden gesproken tot den controleur, den heer J. Boertien, die nu reeds gedurende 10 jaren deze functie be-

In LEZING Ir. A. VEDDER. (24 Jan.). het café Nijenhuis werd on initiatief van

den Bond van Oud-leerlingen „Staring" door ir. A. Veddër, Rijkslandbouwconsulent voor Drenthe, 'n voordracht gehouden over „De verbouw van eigen voedsrmiddelen in vrband met de voedselschaarschte". Van vele gewassen weru de verbouw behandeld. Na aflcoo van de voordracht beantwoordde ir. Vedder uitvoerig verschillende vragen.

HOOGHALEN.

—

Dinsdagavond L. EN M. (24 Jan.). | werd alhier een propaganda-avond gehou! den van L. en M. Medewerking werd veri leend door de jeugdclub „Halen". De avond ! werd gevuld met een blijspel „Paul speelt en voordrachten. Als spre| het klaar", zang i ker trad op de heer Knollema, die een dankbaar gehoor vond, getuige het hartelijk applaus. Het bestuur Kan terugzien op een geslaagden avond.

i

!

—

POLS GEBROKEN. (24 Jan.). Toen Dinsdagmiddag het knchtje van den landbouwer B. Meiering met het opruimen van sneeuw bezig was, kwam hij zoo ongelukkig te vallen, dat hij een pols brak. De jongen j is naar het Wilhelmina-Ziekenhuis te As| sen vervoerd.

MELODIEDER HERINNERING DOOR

ANNY VON PANHUYS Geautoriseerde C. DUMOULIN

5

GOEDKOOP van

vertaling

Woensdag.

Ze maakte geen aanstalten om de kamer te verlaten, ze stond niet eens van haar stoel op. Zoo rustig, als het naar mogelyk was, antwoordde ze: ~Uw naam zal me niet omhoog helpen. Als u dat niet wersscht, behoeft niemand behalve ik en mijn allernaaste omgeving iets er van te weten, als u nog mocht besluiten om rmj een heel korten tijd les te geven. Sinds ik u die eene keer gehoord heb, moet ik er altijd en altijd weer aan denken, wat een enkele les van u voor myn kunst beteekenen zou. Ik naar " heb er naar verlangd als naar Ze kon geen goede vergelijking vinden en besloot de zin: „Zooals ik nog ncoit naar iets verlangd heb." Ze werd nu wat opgewonden. ,Mag ik u niet lets voorspelen? Ik zou dat zoo dolgraag doen, en als u niets in mijn spel ziet, kunt u my wegsturen, dan begryp ik, dat het esn ongehoorde brutaliteit van me was om u met dit verzoek aan boord te komen." De grijze meisjesoogen leken heel donker nu en de fijne neusvleugels trilden even. Er was iets in haar blik. in den vorm van haar gezichtje, dat hem even herinnerde aan een ander gemaar dat was iets ouder geweest, en zicht volmaakt mooi eigenlijk. mooier

——

zyn.

leme Wohlbrück smeekte: „Toe, laat u my tenminste iets voorspelen, nujnheer TangerowU hebt het anderen ook toegestaan, staat u het my dan ook toe." Bruusk viel hy haar in de rede: ,Jk heb het nog nooit aan iemand toegestaan, niemand, sinds ik my uit het openbare leven heb teruggetrokken. Een paar vrijpostige lieden is het weliswaar gelukt tot in myn kamer door te dringen, maar dat heeft hun geen grein geholpen."

Ze waagde het om hier tegen in te brengen: ~Er wordt toch verteld " Weer viel hy haar in de rede: ,Alles, wat daarover verteld wordt, is gelogen. Ik denk er niet aan en ik heb er nooit over gedacht om les te geven. Geen enkel uur!" Toen zag leme Wohlbrück haar verwachting, die ze als een kostbare kasplant gekoesterd had, in rook vervliegen. En ze kon het niet helpen, ze zuchtte opeens zoo hartbrekend en zoo luid, dat er even een glimlach om zyn mondhoeken kroop. Het speet hem byna, dat hy dit Jonge, frissche ding verdriet moest doen; maar het was nu esnrnaal niet anders; hy wilde ayn voornemen gestand doen. Heel langzaam stond leme op en zeide gelaten: „Ik geloof, dat ik my van nu af aan nergens meer over zal kunnen verheugen!" En weer aarzelde een lachje om zijn mond.

70.

69.

ROLDE. COÖP.

Jan.)

—

LANDBOUWVEREENIGING,

(24

De coöp. landbouwvereeniging hield onder voorzitterschap van dsn vlce-voorzitter, den heer J. Bakker, haar algemeene jaarvergadering in café Schipper. De secretaris had zich tot het C.B. gewend met het verzoek de kalkstikstoftoewyzing aan de vereeniglngen op de zelfde wijze als de reductieregeling te doen zijn. Hiermee kon het C.B. zich niet vereenigen. Voorts was er een aanbieding pootaardappelsn en zaaihaver binnengekomen van H. Brands. Als nieuw lid werd aangenomen B. Talens, Ellersloo. Vervolgens kreeg men het jaarverslag van den secretaris, den heer Beijering. Hij wees o.a. op de regeeringsmaatregelen. Het was weer de landbouw die oprecht kon en deed spreken van afkeurende maatregelen. De regsering stelde o.a. den roggeprijs vast op f 8 per 100 kg. Gelukkig hebben de boerenorganisaties dit onrecht ten deele weten te herstellen en tevens een toezegging van den minister gekregsn van een redelijke belooning voor den volgenden oogst. Blijft de minister woord houden dan krijgt de boer eindelijk wat hem toekomt. Om de belangen van den boerenstand in dezen tijd ten volle te kunnsn behartigsn is eendracht en aaneensluiting noodig. Het is volgens spr. te dwaas om te denken dat wij een en ander moeten krijgen door politiek. Z.i. brengt politiek ellende en ellende politiek. Hiermede gaat men z.i. elkaar verachten en de groote lijnen waar het om gaat

verwaarloozen. Voorts werd nog herdacht wijlen P. Westebring, die een lange reeks van jaren als bestuurslid zijn krachten aan de vereeniging heeft gewijd. Verder sprak hy namens allen den wensen uit, dat het dsn heer Meijering spoedig gegeven mogen zijn, de leiding der vergadering weer in handen te nemen, wat hem al een 29 tal jaren is toevertrouwd. Het ledental bleef vrijwel constant, doch de omzet vermeerderde met f 15025.35. Overzicht van de ontvangen grondstoffen In balen van 100 kg. 1712 kalkstikstof, 2886 chiüsalpeter, 3174 kalkammonsalpeter, 30 kalksalpeter, 10 zw. ammoniak,. Een vermeerdering van 1400 baal. Verder is ontvangen 5625 kali 20%, 1071 kali 40%, 1060 patent kali, 5154 tho-

masmeel, 1410 superfosfaat. Ook de kali begaf sich in opwaartsche richting, terwijl het fosforzuur verbruik lets tenig liep. Voorts is nog ontvangen 187000 kg. eierkolen, 10800 kg. kopersulfaat, 900 kg. gras- en klaverzaad, 900 kg.

zaaihaver, 3700 kg. org. zaairogge, 63000 kg. silicakalk, 4000 herik kainiet, 1375 kg. puntdread en 3450 kg. pootaardappelen. De omzet bedroeg totaal f 100760.83%. Werktuigen aangekocht voor f 108.95, reductie C.B. f 199.23, contributie f 228, verhuur waag en werktuigen f274.30. Uitgaven afschr. effecten f5OO, idem gebouwen f 99, boekwaarde thans f 1, betaling vrachten f2873.96, winst f 149.84%. Dit aan de re-

serve toegevoegd wordt deze nu f6412.11. Esn luid applaus volgde op dit zeer uitvoerige jaarverslag. De voorzitter bracht den heer Beijering een woord van harteljjken dank. De kascommissie deelde bij monde van den heer G. Eiremer mede dat alles in beste orde was bevonden en stelde voor den secretarispenningmeester décharge te verleenen. Als nieuw lid in de kascommissie werd gekozen de heer L. Kruit, zulks inplaats van G. Kremer (niet herkiesbaar). De aftredende bestuursleden werden allen bij acclamatie herbenoemd, evenals de bode H. Jansen. Bij de rondvraag kwam nog te sprake de potersregeling. Men vond den datum van 1April te laat, verder kon de vergadering er niet mee instemmen dat voor haver geen bewaarloon betaald werd en het hooi nog steeds niet is betaald. Het bestuur zal zich tot de bevoegde instanties wenden.

Kiespijn ?

m.

Het was druk in de winkel en opeens gaf de groenteman zonder erg, een schop tegen het fleschje met ammonia. Het fleschje brak en verspreidde zoon bedwelmende lucht, dat'alle klanten, en ook de groentenman in een flauwte neerzegen op den grond.

Drie katten, die aan de deur van de winkel hadden gezeten, vlogen van schrik mot één sprong over den rug van den ezel, die voor het trottoir voor een schillekar stond. De ezel schrok geweldig en sloeg op hol met kar en al.

RUINERWOLD.

niging „Onderlinge Hulp". Voorzitter was de heer B. Oost. Uit het financieel verslag bleek, dat het kasgeld ruim f 586 bedraagt. De heer W. Slot Sr. bracht verslag uit vcor de controle-commissie. De boeken van den penningmeester waren in de beste orde bevonden. Op. voorstel van het bestuur werd besloten, dat jongens boven 1G jaar zich bij „Onderlinge Hulp" verzekeren kunnen. Bij een contributie van 10 cent per week kunnen ze dan bij ziekte f4.50 per week en bij 20 cent contributie f 9uitkeering ontvangen indien ze in eigen bedrijf werken. Als bestuursleden werden herkozen J. Hilbrands, H. Brinks en M. Jipping. De heer R. Eiting was aftredend voor de controle-commissie en niet herkiesbaar. Hiervoor werd gekozen A. Meerloo. De wekelijksche rondgang voor het ophalen der contributie werd weer gegund aan de wed. L. Snijders. Het bestuur stelde voor het minimum kasgeld op f5OO te bepalen. Op voorstel van den heer Slot werd dit vastgesteld op f375. Komt het saldo hier beneden dan zal een dubbele contributie worden geheven.

—

Vier EEN GOEDE VANGST. (23 Jan.). jagers in ons dorp is't gelukt om dezer dagen 21 ganzen te schieten. Een mooie buit. AMBACHTSONDERWIJS IN DRENTHE.

In de vergadering van de plaatselijke afdseling is tot b2s uuisi>d van de Vereeniging van het Ambachtsonderwij.s in Drenthe aangewezen de voorzitter dier afdeeling de heer dr. mr. W. S. Gelinck, burgemeester dezer gemeente. Uit het jaarverslag, dat door den heer E. J. Luichjes werd uitgebracht, bleek, dat het aantal leden met 5 was vermeerderd. Nadat het bestuurslid, de heer B. Smilde Rzn. was herkozen werd de vergadering gesloten. UFFELTE. i

VERGADERING BOND VAN BOERINNEN. Maandagavond had in 't café bovengenoemde vergadering plaats. Aanwezig waren 16 leden; voorzitster mej. Van dsn Berg—Holtrop. Na rekening' en verantwoording door mej. J. Harm.s werden boeken en bescheiden nageinen door mej. J. Boyerhof—Wever en in orde bevonden. Mej. J. Tissing bracht verslag uit van de najaarsvergadering te Assen. Als bestuurslid werd gekozen in dé plaats van mej. A. Buiten—Tiernes mej,. G. Kloeze— Veldman. In de pauze werd koffie met gebak gebruikt. (24 Jan.). Boyerhof

—

VERGADERING VAN JONGE BOEREN.

(24 Jan.).

— van

Maandagavond had de verga-

BURGERLIJKE STAND EMMEN. Burgerl. stand van 23 Jan. Geboren : Sieberdina, d. v. P. de Blaauw en G. Haverkamp, E.C. Kanaal A ZZ 29 ; Wander, z. v. L. Evers en J. Bosma, N.w. Weerdingcïkan. ZZ 219 ; Pieter Martinne, z. v. P. Bos en

den Bond van Jonge Boeren onder voorzitterschap van den heer " C. M. E. Stöver, E.C. Moorweide 25 ; Hender.ka, dering plaats

Jans Haveman. Na opening las de voorzitter den Nieuwjaarswensen ven meester De Vries voor. Vervolgens bracht de heer R. Liezen verslag uit omtrent de inleiding, welke de vorige vergadering gehouden was. In plaats van den heer R. Schenkel Wz.n werd als lid der Kalverkeuringecommissie benoemd de heer H. Tiernes Jzn. Hierna hield de adviseur, de heer De Vries een inleiding óver: „Grassen van blijvende graslanden". De heer H. Tiernes Jz.n werd aang.=wezen hierover de volgende vergadering een verslag uit te brengen. Bij de rondvraag kwam ter scrake om 25 cent per lid en oer jaar te betalen ter afschrijving der kettingegge, hetgeen werd afgewezen. Vervolgens kwam ter sprake om een zaaimachine en schoffeltuig aan te schaffen. Een commissie van voorbereiding werd aangewezen, bestaande uit de heeren R. Liezen, Hendrik Snoeken en Roelof Tiernes.

—

De landERNSTIGE VAL. (24 Jan.). Eiting Havelte deed alhier 'n bouwer H. uit boodschap bij bakker Duker. Op de terugreis kwam hij zoodanig te vallen, dat de hulp van dokter Miedema en dokter Van de Weg moest worden ingeroepen die den toestand zóó ernstig inzagen, dat E. onmiddellijk naar een ziekenhuis is overgebracht.

WITTEVEEN.

—

In het ONDERLINGE HULP (24 Jan.) ontspanningsgebouw vergaderde de veree(INGEZONDEN

Weg met die gedachten! Die kwelden hem al veel te veel. Ze hadden hem weggcmarteld van het podium, hem uit de concertzaal gerukt. Zyn Wieken waren geknot door dat eeuwig broedende denken en nimmermeer zou hy zich met trotschen adelaarsslag kunnen verheffen tot de yie hoogten, waar de kunstenaar eenzaam kan

Avonturen van de familie Dinges

—

PLAATSELIJK BELANG, (24 Jan.) Maandagavond hield de vereeniging Plaatselijk Belang de jaarvergadering in het hotel Dik onder leiding van dsn heer T. E. H. Oosterwijk. Uit het jaarverslag van den secretaris, den heer H. Manroh bleek, dat er in het afgeloopon jaar heel wat is bereikt. Het ledental bedraagt thans 133. De penningmeester gaf verslag. De inkomsten waren met de reserve f 474.44, de uitgaven f 130.99, het batig saldo f 343.45. De controlecommissie bevond alles in de beste orde. De aftredende' bestuursleden, de heeren T. E. H. Oosterwijk en A. Heinz, werden herkozen. De contributie werd op f 0.50 vastgesteld, vroeger fl. Omtrent aansluiting bij de waterleiding van Stadskanaal zal opnieuw een adres aan den raad van Borger worden gezonden. Nog werd geklaagd over te groote beknoptheid van de gemeenteraadsverslagen in de pers waardoor de gemeentenaren van een goed overzicht verstoken blijven. Ook hieraan zal de vereeniging haar aandacht besteden.

JAARVERGADERING „ONS BELANG".

NIEUWS UIT DE PROVINCIE

DE KRIM. JAARVERGADERING ZIEKENFONDS. (23 Jan.). Het ziekenfonds „Heipt Elkander" kwam Maandagavond in jaarvergadering bijeen In het café Spijker. Voorzitter was de heer K. Btavennan. Het jaarverslag werd uitgebracht door den secretaris, den heer A. J. v. d. Belt. Het ledental liep met 3 terug. De inkomsten waren f 1723.55, de uitgaven bedroegen f 1979.46, zoodat het kassaldo met f255.91 terugliep. Als bestuursleden werden herkozen de heeren J. Santing, R. Tuik en A. J. v. d. Beït. Vervolgens had een geanimeerde bespreking plaats over de vermindering van de vereeniging. De heer R. Tuik, waarnemend penningmeester, gaf een duidelijke uiteen-

NIEUW-BUINEN.

d. v. B. Groenhof en J. Braam, N.A. Schooneb.str. 31. Ondertrouwd: Geene. Getrouwd : J. Beuker en H. Wilts, Er. Ericaschestr. 89inw.; B. Kok en A. Hilberts, N.W. Siepelv.wyk ZZ 148 ; G. Dykstra en S. G. de Boer, Emmen, Kerkhoflaan. Overleden : Grietje Boonstra, 85 j., wed*, van Jan Klok, Kl. Langestr. 99. ROLDE. Burgeriyke stand van 16 tjn. 23 Jan. Geboren: Jantje, d. v. J. Ottens en R. Woering.

Getrouwd : C. Askes, 28 jaar, Anloo en A. Zeewuster, 25 jaar, Rolde. Overleden : Frederik Veldhuis, 56 jaar, echtgenoot van H. Jansen (overleden te Assen). WESTERBORK. Burg.

stand van 16 t.m. 22 Jan.

Geboren : Albertus Albert, z. v. A. Koekoek en M. Daatselaar te Nieuweroord ; Ellsabeth, d. v. J. Zwaagstra en J. Bosch te Westerbork ; Grietje, d. v. B. Drenth en J. Brinkman te Wltteveen ; Derk, z. v. D. Speelman en L. Mol te Westerbork; Hendrikje, d. v. K. Koekoel: en G. Meyers te Nieuw-Balinge ; Willem, z. v. K. Klunder en A. Prins te Nieuw-Balinge ; Albert, z. v. W. Hakkenes en J. Horlings te Westerbork ; Hendrik, z. v. H. Kerssies en G. Hidding te Orvelte. Ondertrouwd, gehuwd en overleden : Geene.

MEDEDEELINQ)

Als een bestraft kind ging ze naar de deur, een beetje sloffend met gebogen hoofd. Over haar blonde kopje gleed een zonnestraal en het trof hem: Als een jonge martelares stond ze daar, zoo hulpeloos. Opeens voelde hy iets van medeiyden met het vreemde meisje, dat hem die groote, gloeiende rozenruiker gebracht had. Eer WJ het zelf wist, waren de woorden er uit: „Komt u dan maar Zaterdag om tien uur voorspelen!"

Neen, zooveel vreugde had hij nog nimmer gezien. Het kind was buiten zich zelf! Water-

had het slanke meisje zich weer naar hem toegewend en de groote gryae oogen straalden vlug

als sterren. leme wilde iets zeggen, maar ze was haar

stem geen meester,, zoo dronken van vreugde was ze. Ze stamelde het woordje „dank" en toen wipte ze de deur uit, terwyi de korte klank van haar vreugdige stem in de kamer bleef hangen en alles biy maakte. Zoo althans scheen het Albrecht Tangerow toe. Nooit had hy geweten, hoe goed het kan doen, dat kleine woordje „dank." leme Wohlbrück liep in de gang byna den knecht omver, die zich al verwonderd had over het lange onderhoud, dat zyn meester zoon jong ding toestond; dat was anders zyn gewoonte niet, leme lachte eens vrooiyk tegen hem en fluisterde: „Zal ik je een geheimpje toevertrouwen? Want och, Zaterdag kom je er toch vanzelf achter, dus dan mag je het nu wel vast weten: „Ik mag terug komen, maar met myn viool!" Franz bekeek het meisje van het hoofd tot de voeten en stelde voor zich :;elf vast, dat hy zich heusch niets meer hoefde te verbeelden op het punt van Zrjn menschenkeunis. Ten eerste had

dat blonde kind nooit voor een violist gehouden en ten tweede had hy nooit gedacht, dat zyn meester zich door zoon jong ding zou laten voorspelen. Want wat kon dat nu worden!. leme Wohlbrück liep naar de deur, wuifde den knecht een vrooiyken groet toe. Ze was zoo gelukkig, en overmoedig huppelde ze langs den weg, zooals ze als kind vaak uit school gehuppeld had.

hij

De prijsvraag. Robert Welden zat by de tafel, muziek te schrijven. Intucschen neuriede hij van tyd tot tijd een paar maten voor zich heen. Hij scheen de muziek al te hooren. Een knappe man was het. Een Adonis kon men hem weliswaar niet noemen, zyn schouders waren daarvoor te breed by zyn middelmatige lengte; zyn trekken waren onregelmatig en zijn oogen te klein. Maar de vrouwen zagen hem gaarne en als hy 's avonds zyn orkestje dirigeerde dan kon hy in het bijzonder rekenen op de toejuichingen van het vrouweHjke gedeelte van zyn gehoor. Een oogenblik zat Robert Welden rustig aan de tafel, schreef zijn muziek, neuriede van tijd tot tyd een paar maten, maar plotseling sprong hij op, wierp zyn schrijfstift met een wrevelig gebaar zoo hard op de tafel, dat er inktvlekken op het keurige blad muziek vielen. Dat maakte hem nog boozer en hy gaf daar luidkeels uiting aan. De deur van een zykamer ging open en voorzichtig met zyn stokje voor zich uit tastend kwam een oude heer op den driftigen jongen man toe. Hij was blind, maar hij scheen to

voelen, waar zyn kleinzoon stond, want regelrecht kwam hy op hem toe en bleef voor den jongen staan: „Wat scheelt er nu weer aan,

Bert?" Hoe klankloos wordt een stem, die het byna honderd jaar heeft moeten volhouden. Grootvader Robert Welden had een paar dagen geleden zyn negen en negentigsten verjaardag ge\aeid.

Bert Welden, die ter eere van zyn grootvader Robert gedoopt was, lachte kort en wat geërgerd. „Och, grootvader, wat zou er zyn? Het gaat immers den laatsten tijd aldoor om hetzelfde! Ik heb het nu eenmaal in mün heofd gehaald om aan die prijsvraag mee te doen en in het beain ging het ook wel, was ik wel tevreden met myn compositie; maar hoe verder ik er mee vorder, hoe meer ik tot de overtu'ging kom, dat het afschuweiyk, zielloos maakwerk is, en dat het geen doel heeft om het in te zenden." „Die niet waagt; die niet wint," onderwees de matte stem van den ouden heer. ,Juryn oogen zyn gedoofd, maar myn gehoor is nog scherp. Ik vond je compositie nog zoo slecht niet, Jongenlief." De kleinzoon trok een stoel by en hielp zijn grootvader om te gan zitten. Hy schoof nog een kussen in den ouden rug. Grootvader was altyd even lief voor hem geweest, en nog steeds. Ze waren buitengewoon op elkaar gesteld, de beide Roberts, de bijna honderdjarige

en de dertigjarige.

(Wordt vervolgd)

2e Bfad 3e

pagina

PLUIMVEERUBRIEK Een warm nachthok is hsusch niet noodig Ér zijn onder onze

pluimveehouders al-

tijd nog een vrij groot aantal, die bang zijn

d&t hun dieren het 's winters in het nachth;

*

te koud zullen hebben. Ze zijn dan bang voor een geringere eierproductie of *el voor het optreden van allerlei ziekten e& aandoeningen. Die bangheid voor kou komt dan tot ui"ng in het aanbrengen van allerlei koudeerend materiaal, hetwelk op zichzelf heel Sosd is, en verder in het potdicht houden Vftn deuren en vensters, hetwelk geheel v erkeerd is. Trouwens, over het algemeen gesproken, is een warm naehthok glad verkeerd voor kippen en de ervaring heeft geleerd, dat we zulke „warme" hekken veel en veel meer kst van ziekten hebben dan in hokken, ht koud is. Deze op het eerste geacht misschien eenigszins vreemd aanomstandigheid is echter gemakkelijk te begrijpen en zeer voor de hand lig-

.

rende gend.

In nachthokken, waarin gedurende den avond en den nacht een vrij hooge tempeïatuur heersent, worden de dieren min of Weer verwend en verweekeliikt. Het gevolg hiervan is, dat. wanneer ze 's morgens buiten komen en het is koud en guur weer, ze het te pakken krijgen en kou vatten..Het optreden van „snot" wordt dan ook door de '"warme" stallen ten zeerste in de hand g-

*erkt. Behalve daardoor

de te hooge staltemperatuur, de dieren verwerkelijken, is er wat anders en wel dit. Zooals wij hierboven reeds onmerkten, bestaat één der om het in het naehthok warm e krijgen, in het dicht houden van deuren vensters. Door dit dichthouden komt In
£°S '

°j*k

in het naehthok hangt, op de dieren een slechten invloed heeft. De slijmvlizen worden er door verweekelijkt, evenals het geheele organisme en het gevolg is dan ook, dat de dieren, wanneer ze in herfst en winter uit het warme naehthok in de koude buitenlucht komen, het te pakken krijgen. De kans op kouvatten is dan ook heel groot en maar al te vaak ziet men bij dergelijke dieren natte neuzen. Dit laatste zou nu per slot, wanneer net maar bij het beginstadium bleef, nog zoo erg niet zijn, maar dat doet het niet. De slijmvliezen, welke door het kouvatten in een lichte ontsteking geraakt zijn, verliezen- daardoor nog meer hun weerstandsvermogen met als gevolg, dat verschillende bacteriën, welke geregeld in de omgeving van de dieren voorkomen, nu gelegende ontheid krijgen om hun slag te stoken slijmvliezen binnendringen en de ontsteking verergeren. Bij gezonde dieren komen ze waarschijnlijk ook wel voor, maar worden dan door het natuurlijk weerstandsvermogen van de kippen als 't ware in toom gehouden. Het gevolg van het optreden van de bacteriën is, dat de dieren nu aan een besmettelijken vorm van verkoudheid gaan lijden, de bekende snot, en daardoor zoo van de wijs geraken, dat er van de dure wintereieren voorshands niet veel tercht komt. Daarom is het dan ook een zaak van veel belang, er vooral voor te waken, dat de temperatuur in de hokken niet te hoog stijgt. Houdt gerust de ramen open, dat geeft niets, mits de dieren er maar geregeld aan gewend raken. Natuurlijk moeten wij daarbij oppassen voor tocht, want tocht en vocht zijn dingen, waar onze hoenders maar heel slecht tegen kunnen en welke zich altijd wreken door het optreden van verschillende ziekten. Bij een naehthok van voldoende diepte behoeven wij bij het openstaan van de ramen voor tocht niet bang te zijn, aangenomen natuurlijk, dat de wind niet op de zijde van het hok staat, waarin de vensters zijn aangebracht. Een geregelde controle is hiervoor dus noodig en dient men door het aanbrengen van windvangers enz. het direct Inwaaien te voorkomen. Een andere kwestie van veel belang Is, dat er niet te veel kipoen in het hok samengebracht worden. Het maximum bedraagt 4 hennen per vierkante meter. Beter is echter 3. De dieren hebben dan tevens voldoende ruimte om bij slecht weer in het hok een schuilplaats te zoeken. De warmte, welke zij bij het op stok gaan dan produceeren, is niet zoo groot, dat het in het hok te warm wordt en de kans op het optreden van ziekten en allerlei tegen cl ag wordt door zoon kleine bezetting van het hok aanzienlijk verminderd. Nadruk verboden. R.

verwezenlijking van economische en sociale rechtvaardigheid. ïn de huidige Eüropessche crisis, waarin het Hongaarsche volk al zijn krachten en waarden noodig heeft voor het vervullen van zijn belangrijke missie in het Donaubekken, zijn in vakbonden georganiseerde Hongaarsche arbeiders bereid zich in dienst te stellen van het land en geven zij uitdrukking aan hun onwankelbare gehechtheid aan de Hongaarsche natie. Zij vragen echter een beter begrip voor het streven, dat strekt tot verwezenlijking der rechten der arbeiders.

DE ROEMEENSCHE OLIE AAN Engeland en Frankrijk beramen tegenmaatregelen. Er zijn in Londen geen definitieve berichten ontvangen omtrent de volledige strekking van de door de Roemeensche regeering ingevoerde nieuwe maatregel ten aanzien van de controle op en de coördinatie van de olieproductie en raffinaderij in Roemenië. Wanneer echter mocht blijken, dat de Roemeensche autoriteiten deze methode aannemen om Duitschland een onmatig groot deel der Roemeensche olieleveranties te geven, dan is het duidelijk aldus de diplomatieke correspondent van dat van Groot-Brittannië en Reuter Frankrijk niet kan worden verwacht, dat zij doorgaan met hun huidige politiek van levering van grondstoffen en andere producten, die Roemenië op het oogenblik van de geallieerden betrekt.

—

ZWEEDSCHE OVERLEVENDEN

VAN VERGAAN SCHIP GERED. Een tocht vol ontberingen op een vlot. De eenige overlevende van vijf Zweedsche zeelieden, die op een vlot in de Noordzee twee dagen rondzwalkten, is Dinsdagavond in een haven aan de Noordoostkust van Engeland aangekomen. Hij was gered door het Noorsche schip „Leka". Op het vlot lagen de bevroren lijken van zijn vier scheepskameraden, onder welke zich ook dat van zijn jongeren broer bevend. De vijf man waren opvarenden van het Zweedsche schip „Foken", dat op de Noordzee door een mijn of een torpedo tot zinken was gebracht. Geheel doorweekt en zonder voedsel of water waren zij aan de elementen overgeleverd. De een na den ander stierf door uitputting. De overlevende, Siig Bergstrom, oud 23 jaar, was volkomen uitgeput toen de „Leka" hem ontdekte. Hij had echter nog de kracht zich aan het vlot vast te klemmen. Hij was zoo verzwakt door ontbering en honger, dat hij nauwelijks kon staan toen de „Leka" de haven was b!nnengeloopen. Hij zal in een ziekenhuis worden opgenomen. De gezagvoerder van de „Leka" was kapitein Ottp Pertersen uit Oslo, die eenigen tijd geleden den gezagvoerder en drie leden der bemanning van het Noorsche schip „Manx" op de Noordzee redde, welk schip eveneens tot zinken was gebracht.

KUNST en WETENSCHAP

LANDBOUW en VEETEELT DE VERSPREIDVNG AN HET MILTVUUR.

Een verbetering is ingetreden. ge ,

ar

.tn'o^?

vernomen

611

wordt hebben zich in de aflo het district Noord-Holland trecht van de inspectie van den

week

P?=l^"Y ksveearteenykundigen Rl

dienst 18 nieuwe ge-

Vallen van miltvuur voorgedaan. iDt is een verbetering ten opzichte van de daaraan voorafgaande week, toen 28 gevallen berden gemeld. Bij den dienst bestaat do indruk, dat, hoewel de uitbreiding van de ziekte hog niet tot stand gekomen is, o-a het ocgenbïik esn lichte verbetering In de situatie is ir.getie-

den. Thans

is besloten veevoeder dat wordt aangetroffen bij de boeren, bij wier vee miltvuur ia geconstateerd, dat verdacht wordt, met miitte zijn besmet, in beslag te ne-

hlen en te

vernietigen.

Koninklijk Nederlandsen

Landbouw-Comité.

Teeltheffing voor 1940.

In de onder ®

leiding van den heer H. D. Louui t Ulrum gehouden maandelijksche ver-6 SrlnS der eerste afdeeling van het Koninklijk b s 6rlandsch Landbouw-Comité werd de vraag token of ook in 1940.de teeltheffing voor

ïC. ca^

moet blijven gehandhe;f.n Besloten werd op handhaving der teeltS aan te dringen. Suikerbietenteelt.

,

k 6r 6 Vergaderingr was van oordeel, dat een suls van fl4 per 1000 kg. niet over«ievletsnpi-y z zijn. Besloten werd deze te beoude doe"der plaatse te bepleiten. voedselvoorziening oorlogstijd (V.V.O.)

Rijksbureau

.

S otsn werd bij -0 rijksbureau

'

in

bespreking met gede orde te stellen de aan 'So;ide or.derwerpen: v aocSing v&a het geldende rantsoen van 1 Öc-v, achtvoeder, wat voor werkpaarden onvolh(K

de

,J

--

toe deggne, die grasland wenscht te scheuren fe eel e staan, dat de gescheurde oppervlakte ge-

met

haver mag worden beteeld en niet deel. or de overheid vastgestelde prijsverSehn tu ssehen gewonen gerst en bro.uwgerst V atl per 10 kg is te laag Voo *a s bet uitbreken van den oorlogstoestand f vers°bil grooter, het varieerde van °-5o v ïst-.-. t,ot fl Aangedrongen zal worden op het iOO fe» n van bet prijsverschil op f 0.75 per 6>e,,

J '*° o

Swfc& '

oll Werd U Voor

°

'

Inundatie-schade.

overleS te Piesen met het ontruimin £ omtrent de wijze. de georS aniseerde landbouw zal kuntr\ rt % ede Werken aan het terugbrengen in goeltuurt oestand der geinundeerde tendeophsffin e d3r inundaties en aan het de daarbiJ betrokken landbouwers V n e n°odlge bedrijfsmiddelen.

"

ren"

!.K

NIEUWS UIT HET BUITENLAND ZITTING VAN HET PRIJSHOF TE HAMBURG.

Neutrale schepen verbeurd verklaard. Het prijsgerechtshof te Hamburg heeft D_nsdag zün tweede openbare zitting gehouden onder groote belangstelling der persvertegenwoordigers uit bijna alle neutrale landen in en buiten Europa. Dinsdag werd behandeld het opbrengen van het Noorsche s.s. „Korsnes". In de uitspraak werd bepaald, dat het schip vrij gegeven wordt. De schadevergoedingseisch der reederij werd afgewezen. De uit balen droge, chemische cellulose bestaande lading werd in beslag genomen en de schadevergoedingseischen der ladingeigenaars werden principieel gerechtvaardigd verklaard. De eischen zelf echter werden afgewezen. De kosten, ontstaan door het in bewaring houden van schip en lading worden ten laste van het schip verklaard. Vervolgens werd het geval van het Zweedsche s.s. „Jupiter" behandeld. Het schip en de lading werden verbeurd verklaard. De eischen töt vrijlating en schadeloosstelling afgewezen. Ten aanzien van het Finsche s.s. „Vernah", dat met een lad.ng chemische sulphaat cellulose naar Engeland onderweg was toen het werd opgebracht, werd als vonnis gewezen, dat de lading volstrekte contrabande vormde.

EEN VERKLARING VAN DEN RAAD DER HONGAARSCHE VAKVEREENIGINGEN. Een beter lot voor de arbeiders door nieuwe orde in Europa.

een

De raad der Hongaarsche vakvereeniglngen heeft een verklaring uitgegeven, waarin gewezen wordt op het groo'.e belang, dat in de huidige ernstige omstandigheden volkomen eenheid van opvattingen gevestigd wordt ten aanzien van de groote nationale doelstellingen. De verklaring constateert, dat de in vakbonden georganiseerde Hongaarsche arbeiders onwrikbaar gehecht zijn aan de onafhankelijkheid en vrijheid van Hongarije. Zij weten, dat het voor een land behoud daarvan onmisbaar is, dat het leger in zijn en dat uitgerust is volkomen verdedigen te zijn het vaderland staat moet tegen iedere agressie, met deelneming van zijn de krachten van het geheele volk. Zn Hongarije dat dragen, bij te bereid er toe langs den weg der evolutie, zonder scnoKeen ken en catastrophen, zal komen tot de tot en betere en gelukkiger toekomst aspiragewettigde zijn verwezenlijking van een ties. Van een rechtvaardigen vrede en op een nieuwe orde in Europa, gebaseerd overeenstemming, verwachten algemeene de Hongaarsche arbeiders een beter lot voor Europa en de wereld, dat Hongarije in staat zal stellen vrij en onafhankelijk te leven binnen aijn herstelde grenzen en i»

Een strijdlustig studentenblad bestaat een halve eeuw Wat in een laag en donker kamertje achter rsamiuiken werd uitgebroed Het Amsterdamsche studentenweekblad „Propria Cures" bestaat dezer dagen 50 jaar. In verband met dit unieke Jubileum ontleenen wij aan „Het Hollandsche Weekblad" onderstaand opstel, dat de interessante feiten uit deze halve eeuw studentenjournalistiek in de herinnering terugroept.

In het lage en donkere vertrekje van het oude huis van den „Studentendrukker" Clausen in de St. Jansstraat te Amsterdam, waar het kunstlicht van vroeg tot laat brandend moet worden gehouden, achter de raamluiken die nog heden ten dage met dezelfde zorgvuldigheid worden gesloten als 75 jaar geleden, is baanbrekende arbeid ver richt. Daar immers daagde het licht van Kloos, Tledeman, Paap, Boeken en Van der Goes, van de „Nieuwe Gids-ers", die er hun proeven corrigeerden, in de dagen, dat laatstgenoemde er blnnenvluchtte, toen hij door opgewonden zakencollega's van de beurs gedrongen werd. Daar zetelde onder aanvoering van Hendrik Scholte vier jaren lang de vijfhoofdige redactie van „Filmliga", daar werden ter verheldering van het Inzicht omtrent de artistieke mogelijkheden der film, campagnes beraamd, polemieken gekeurd en theoriën gevormd en tenslotte: daar vond de toevallige ontmoeting plaats, als resultaat waarvan „Propria" geboren werd.

Bekende namen. Zóó althans, kan men de oprichting zien

van het studentenweekblad, dat in den loop van vijftig jaren zóó vele en veelal in zoo wijden kring vermaarde oud-studenten in haar redactie had. Velen van wie wij géén chronologische volgorde en geen volwHen noemen: ledigheid pretendeerend J. J. Slauerhoff, Martinus Niihoff. Mr. L. van Gieeh, J. F. Ankersmit, Tiedeman. den oud-redacteur van de Nieuwe Gids. C. 6. Adema van Scheltema, Renko ter Laan, den zoon van den vroesreren burgemeester van Zaandam. H. Bakels, den bekenden predikant-schrijver van de „leekeoreeken" die eens in Haarlem, Davld Wiinkoon collega's hardhandig en met veel zijn door gerucht buiten de deur van de „Janskluize" Tjebbo Franken, de latere werd gezet hoo?leeraren Paul Scholten, Kohnstamm, Posthumus, Van Hamel, L. G. Kortenhorst, Francois Pauwels, die eens t»r redactie een pak slaag onlien voor een feuilleton, dat hij niet geschreven had, Chr. van Eeghen. Jan de Vries (van de Maatschappij voor Letterkunde in Leiden), Mevr. van Kampen-Zernike, Mevr. M. Moussalt-Ven gens, Leida Schot, de bekende vertaalster van Russische boeken, Hendrik Scholte, den lateren filmcriticus, die in 1924 als redacteur werd opgevolgd door Menno ter Braak, H. M. Wertheim, den grooten „Hippocreen" dichter, Johanna Diepenbrock, dochter van AÏphonse Diepenbrock, H. Brugmans, het

—

—

— —

in de perswereld

en Ellen S. Kahn, kunstredactrice aan de N. R. Crt. en schrijfster van het eerste meisjeslustrumspel „Amazone". Zooals gezegd, de opgave is lang niet volledig, maar voor de complete lijst ware het bestek van dit opstel ontoereikend. Ruimer* dan het resultaat van de toevallige ontmoeting der heeren Koenen en Wierdels in het kamertje van den ouden zij behoorden met H. G. heer Clausen Willenborg, G. van Tienhoven Jr. en H. K. Westendorp, den eenigen overlevende deimoeten wij de vijf „P.C." oprichters stichting van het oudste studentenblad, dat nog in zijn oorspronkelijke vorm bestaat, tegen de achtergrond zien van den tijd, waarin zij plaats vond, als een logisch gegroeide noodzakelijkheid. „Propria Cures" („Bezorg je eigen zaken") 'dat wilde zeggen, gelijk H. K. Brugmans het in zijn in 1932 verschenen lijvige „Geschiedenis van het Amstrdamsche Studentenleven" stelde: genoeg gastvrijheid gebedeld van anderen, genoeg de vuile ". wasch gedaan in andermans tobbe ,propria Cures" verscheen en handhaafde zich vijftig jaar onafgebroken als een studentenweekblad, waarin zich allengs een bijzondere geest ontwikkelde, arrogant en terzelfdertijd goedmoedig, strijdvaardig en een enkel maal gedwee, cynisch en sentimenteel, met alles en iedereen spottend en tot elk enthousiasme bereid, vol srudielust en zotternij, rebelsch en baldadig vaak. in hoce mate erillig. maar vol eigen, rechtomi"nd karakter, door alle tijden heen. „P.C." verscheen in een tijd van uiterlijke rust, dis zich kenmerkte door bedpagdheld en het gezanige temno. Maar in een tijdperk ook van uitbottende krachten, van drift en drang naar vernieuwing en heroriënteering van den geest. Een tijd van verandering en hervorming op het gebied van de literatuur en de wetenschap op dat van tooneel en kunst. Een renai csance-tijd onder Kloos en Van Deyssel. Vernieuwde zich niet het tooneel.'dat in die dagen met stukken van een moderne schriiver als Ibsen kwam, met opvoeringen, die zich aansloten bij. de toen nieuwe, naturalisatische literatuur? Vertelden Breitner en Bauer, Tooroo en Roland Holst met het penseel niet precies wat zij te zeggen hadden? en juist in de kringen der stuen denten manifesteerden zich waardeering voor de nieuwe kunst en voor de vele en verschillende uitingen daarvan weid in de kolommen van P. C. een ruime plaats vrijgemaakt. G~l ;ik die kolommen even voortdurend getuigden van de strijdlust van hen, die haar vulden.

HHH : ■ ' "■■■■

j/t'- '■'■ ■■'#&' /

—

—

DUITSCHLAND.

—

huidige 2e kamerlid voor de S.D.AP., S. L. een niet onbekende naam F. Vaz Dias

De geboorte bracht tweedracht

mee.

„Strijdlustig is P.C. immer geweest en

gebleven. In de eerste plaats al in haar prille jaren toen het blad zich doodeltjk gehaat maakte bij de bevriende corpora en zelfs in sommige Amsterdamsche kringen verontrusting en beroering wekten. Toen Amsterdam met Leiden op vost van oorlog leefde en Koenen schreef: „Met kwajongens kunnen wij, Amsterdammers niets gemeen hebben, wij sijn studenten en zij „prachtvee", gelijk ook de agressieve en sedert klassiek geworden titel van zijn stuk luidde. En met Utrecht ook; van welks de „geknotte vrijde heid" en de „zelfgenoegzaamheid" veroordeeld werd. Het was een tijd van overmoedig en luidruchtig klaroengeschal waaraan nog enkelen hun meec t bewogen herinne„Natuurlijk ring bewaren. En verder: maakte de Amsterdamsche studentenpers ook wel eens een periode van crisis door en leed zij aan een geestelijke malaise, die duHeüjk snrak uit een stylistl'éhe onmacht en het pebrek aan fantasie en humor in P.C.'s kolommen, maar de reactie op een dergelijke inzinking liet nimmer lang op zich wachten. Aan zulk een herleving herinnert het tijdperk waarin nieuwe literaire medewerkers als FrancoLs Pauwels en André ScMllfngs versch bloed door de verstolde aderen deden vloeien, medewerkers als Van Dillen en Vliegen hun instructieve artikelen en verslagen publiceerden en ook de lichtere lectuur met meer toewijding verzorgd werd. Verschafte P.C. zich niet het alleenrecht dat het blad sindsdien onwrlkbsar behield van de vermaarde .Bipnocreen", de verrukkelijke vrijbuitersverzen en versjes, de unieke niet on- maar a-literaire soms pappige, soms melodieuze, maar immer puntige gedichtjes, waarin zich Hendrik Wertheim, de groote meester toonde? Het is niet wel mogelijk de ontwikkelingsgang van P.C. in de vijftig jaar van zijn bestaan, dat vele besloeg, te volden. De geschiedenis van het blad is daarvoor te bewogen en met een vergeeflijke variant „wo Ihr Sic packt. da ist sic interessant". Maar wij willen gaarne no«- even stilstaan by de periode van 1921-1924, waarin de meeste reactionnairs dabesloten liggen, de darren gen van het waarin de contra-revolutie in de lucht

.

——

hing.

„Niet ten onrechte kon Brugmans getuigen: „Wie iets van dit groote, zielvolle in zijn studententijd mocht mee beleven, wie in persoonlijke herinnering kan terugdenken aan de bekroning van dit alles, de stichting van Filmliga vereeniging en blad, die behoudt voor zfin leven een sterke, onuitroeibare trots, dat hij erbij was, maar tevens ook een weemoed als hij bedenkt, hoe snel deze springvloed weer verebde".

jij

JUIST NU!

'

tm&Êtmm ?ix ?

nengchalte

van tomatensap Hero

4| f|

is 'n noodzakelijke aanvulling van ons winter-menu.

m

;j,.

houdt U slank en

Winkelprgs '4 et.

/Ym\ /

//|l\V v

Tomatensap (INGEZ. MEDEDEELING).

—

Weekkaleidoscoop. 5.30 AVRO-Amusements6.30 Sporthalfuur. 7.00 Voor de kinorkest. 7.30 Engelsche deren. 7.05 Voor militairen. les. 8.00 Berichten ANP, mededeelingen. 8.15 „De barbier van Bagdad", opera, (om 9.20

— — —

——

— —

Causerie „Bouwers van Nederland over zee)" 11.00 Berichten ANP. 10.30 Gram.pl. 11.10—12.00 AVRO-dansorkest en Gram.pl.

—

—

HILVERSUM n, 301.5 M. 8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 2.00—12.00 NCRV. 800 Berichten ANP. 8.05—9.15 en 10.00 Gram. 10.45 Gram.pl. pi. 10.15 Morgendienst. 12.00 Berichten. 11.30 Gosdienstig halfuur. 12.15 KRO-orkest (12.45—1.10 Berichten ANP 2.00—2.55 Handwerkuurtje. en Grampl.) 3.30 Gram.pl. 3.45 3.00 Vrouwenhalfuur. Bijbellezing. 4.45 Gram.pl. 5.00 Handen5.30 NCRV-salcnorkest arbeid voor de jeugd. 7.15 Journaen Gram.pl. 7.00 Berichte-n. 7.45 Gram.pl. S.OO Belistiek overzicht. richten ANP, herhaling SOS-berichten. 8.15 Haagsch kamerorkest en solist. 9.00 Declamatie-club. 9.45 Gram.pl. 10.00 Berichten ANP, actueel halfuur. 10.30 Haagsch kamerorkest. 11.05 Gram.pl. ca. 11.50—12.00 Schriftlezing.

——

—

— — — — — —

—

—— — — — ——

—

—

— —— — —

ENGELAND, 391 en 449 M. (Na 6.20 n.m. ook 342 M.) 12.50 12.20 Het Claydon-kwintet. 1.20 Berichten. Victor Silvester's dansorkest. 350 Reportage. 1.30—2.20 BBC-orkest. 3.50 Pantomime-uitzending. 4.20 Berichten. 4.30 „Talking it over", causerie. 450 Reportage. 5.20 Kinderhalfuur. 5.50 Populair concert. 6.20 Berichten. 6.35 „Loose box'", causerie. 6.50 Revue-programma. 7.20 BBC-orkest en -koor. 8.05 Radiotooneel met 8.50 Variété. muziek. 9.20 Berichten. 9.35 Causerie „War commentary." 9.50 RaKorte kerkdienst. 10.55 diotooneel. 10.35 11.20 Phil Cardew en BBC-Harmonie-orkest. zijn band. 11.50 Het Grlnke-trio en het McEwen-trio. 12.20—12.35 Berichten.

—

—

— — —— — — — — — — —— —— — —

—— — — — ——

—

— —— — —— — — —

RADIO PARIS, 1648 M. 12.05 Zang. 12.35 Cellovoordracht. 1.05 Zang. 1.35 Pianoduetten. 2.00 Gram.pl. 2.05 Pianoduetten. 2.30 Saxofoonvoordracht. 350 Orkestconcert m.m.v. solisten. 5.20 Radiotooneel. 6.20 Opera-uitzending. 9.50 Piancvoordracht. 10.20 Kamermuziek. 11.05 Radiotooneel. 11.35 Zang. 12.05—12.20 Orkest-

— — — — — concert.

——

5.50 Leo Eysoldt's orkest KEULEN. 456 M. 7.40—8.50 Gram.pl. 9.30—9.50 Pianovoordracht. 10.50 Gram.pl. 11.20 Omroeporkest en solist. 1.15 Muzikaal tusschenspel. 1.35 Populair concert. 2.45 Vroolijk concert. 3.35 Populair programma. 3.55 Fluit, viool en altviool. 4.30 Bont programma. 4.50 Folkloristisch programma. 5.20 Gram.pl. 6.20 Willi Libiszowski's orkest. 7.35 Zie Deutschlandsender. 8.45 Omroeporkest. 9.50—11.20 Zie Deutschlandsender.

— — —

—

— — — — — — — — — — —

BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.: 1250, 1.30—2-20 en 5.20 Gram.pl. 6.20 Radiotooneel. 6.50 en 7.20 Gram.pl.

—— —

320 Voor soldaten.

——

9.20 Omroepsymphonieorkest en solist. 10.30 Omroepsymphonie-orkest. 10.50 Bidstonde "oor den vrede. 11 05 —11.20 Gram.pl.

—

—

—

484 M.: 1250 Gram.pl. 12.50 en 1.30 Radioorkest. 1.50—2.20 en 6.35 Gram.pl. 7.35 Zng met toelichting. 8.20 Voor soldaten. 8.50 en 955 Radio-orkest. 10.80 Het van Hecke-kwartet. Hierna tot 11.20 Gram.pl.

—

— —

— —

—

DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M. 755 Barnabas von Géczy's orkest. 8.30 Radiotooneel. 9.20 Berichten. 9.50 Populair concert 1050 Politiek overzicht. Hierna: otto Dobrindfs orkest. 1120 Berichten. Hierna tot 12.20 Nacntconcert.

— —

RADIO

—

— —

3e Programma

Asser Radio Centrale

—

(Wijzigingen voorbehouden.)

—

PROGRAMMA.

DONDERDAG 25 JANUARI. 8.00—8.20 Engeland.

DONDERDAG 25 JANUARI.

— — —— — —— — ■-"

--

8.20—9.20 Brussel (VI.)

— — —— — — —— —— —

HILVERSUM I, 1875 en 414.4 M. AVRO-uitzending. 8.00 Berichten ANP. 8.10 Gram. pi. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Gram.pl. 10.30 Voor de vrouw. 10.35 Omroeporkest. 11.00 Weekoverzicht. 11.15 Omroeporkest en soliste. 12.15 Gram.pl. 12.30 Orgelspel (om 12.45 Berichten ANP.) 1.00 Vagebonden en soliste. 1.45 Gram.pl. 2.00 Voor de vrouw. 2.30 Viool en pinno. 3.00 Brei- en borduurcursus. 3.45 Gram.pl. 1.00 Voor zieken en thuiszitter.a.-i';.! 5.00 AVRO-

— — — — ——

——

——

9.20—10.20 Engeland. 10.20—10.50 Diversen 10.50—11.20 Engeland. 11.23—11.50 Ka-

—

—

lundborg. 11.50—12.05 Diversen. 12.05— 1.20 Kalundborg. 1.20—2.20 Brussel (VI.) 2.20—3.50 Kalundborg. 3.50—4.20 Keulen. 4.20—4.35 Diversen. 4.35—5.20 Duitschlandzender. 5.20—6.00 Motala. 6.00—8.20 En6.20—7.00 Diversen. geland. 7.00—8.00 Gramofoonmuziek Radiocentrale. 8.00—8.30 Duitschlandzender. 8.30—9.20 Kalundborg. 9.20—9.35 Diversen. 9.35—10.20 Brussel (F.) 10.20—10.35 Brussel (VI.) 10.35—11.20 Milaan. 11.20—12.00 Engeland.

—

—— —

—

——

—

2e Blad 4e

pagina

SPORTNIEUWS DE DRENTSCHE KORFBALBOND IN 1939.

Het jaarverslag over 1939 van den Drentschen Korfbal bond is verschenen.

Hst volgende is er aan ontleend : Een moeilijk jaar ligt achter den Bond. Konden Udi," Havelte, Kwiek Assen, G. E. S. H. Valthermond en Oring, Odoorn het niet langer bolwerken, daartegenover zag de D.K.B. 2 nieuwe clubs met jonge leden, n.l. Dowoes, De Wijk en „Smilde" te Smilde deelnemen aan de competitie en tevens heeft een nieuwe vereeniging, n.l. D.O.S. te Ruinen, gevraagd om inlichtingen en zal deze club in 1910 misschien aan de competitie deelnemen. Het bestuur was dit jaar als volgt samengesteld : J. Dilling, voorzitter, H. F. Galjaard, secr.-penn., W. Dassen, 2e voorzitter: H. Thiel, P. Weijer, A. Diepenbrug en S. Huisman. Aan het eind van 1933 bestond de bond uit 18 vereenigingen met 334 leden en 147 adspiranten. In 1939 daalde het aantal vereenigingen tot 16 met 339 leden. Het aantal adspiranten tot slechts 53. Het verslag eindige met de woorden : „Laten wij niet bij de pakken neerzitten, maar probeeren er van te maken» wat er van te maken valt. De leus moet bij ons blijven, dat korfbal in Drenthe niet meer mag verdwijnen, maar daarvoor is noodig Uw aller medewerking. Wij rekenen op U '." Financieel verslag. Hèt financieel verslag vermeldt in ontpost van en uitgaven een f 619.88'. 2. Het kassaldo voor 1938 bedroeg f6208, terwijl verder bij de ontvangsten vermeld wordt een post aan contributie groot f220.30 en achterstallige contributie 1938 f 21.57. De abonnementsgelden bedroegen f 102.50, bijdrage jubileum f 42.50, boete fB, seriewedstrijden f5O en batig saldo D.P.8.-wedstrijden f 47.94%. Bij de uitgaven wordt „in kas" vermeld een bedrag van f 152.62%. In het verslag van den competitieleider wordt opgemerkt, dat er dit jaar ontzettend gesukkeld is met scheidsrechters. Had de ccmpetitie-leider de beschikking niet gehad over half „M.V.", dan waren zeker de wedstrijden niet gespeeld kunnen worden. De protest- en strafcommissie deelt mee, dat zij niet één zaak kreeg te behandelen. vangsten

UIT DE PERS DE VERLIEZERS. Ket Utrechtsch Dagblad schrijft 0.a.: „Leugen en oorlog teisteren Europa. Het zijn niet in de laatste plaats de neutralen, die het gelag van den waanzin betalen. De strijd tusschen Duitschland eenerzijds en Engeland en Frankrijk anderzijds is een harde strijd om belang en macht. De kleine neutralen kunnen van dez*n strijd nooit profijt trekken. Hun rol' is die van dupe. Evenals in den wereldoorlog van 1914— 1918 doen leuzen thans opgeld. Evenmin als na den wereldoorlog zullen de leuzen der oorlogvoerenden na den huidigen oorlog ooit in practijk gebracht (kunnen) worden. Ook om deze reden is een spoedig einde van den strijd een neutraal, en dus een Nederlandsch belang van de allerhoogste orde. Want wie er ook den oorlog wint, de neutralen zullen dit niet doen. Zij zijn en blijven verliezers. Dit is een rol, die zeker den neutralen Nederlander slecht ligt. En dit wel een der redenen, dat, zoo eenig vcik, het Nederlandsche vclk hartgrondig verlangt n?ar het herstel van den vrede in West-Europa. Wij zijn een handelsvolk en het is nu eenmaal zoo, dat, hoe men het ook keert of wendt, de koopman van nature de betaalheer is van het krijgsvolk; eene waarheid, die niet gebonden is aan nationale grenzen."

bemanning aan haar lot overgelaten,

den.

Tot nog toe liep de scheidslijn tusschen contrabande- en niet contrabande goederen. Un al was bij het trekken van die scneiasiijn willekeur allerminst uitgesloten schuldig men bleef daarmee over het beiae partijen maken zich daaraan schuiuig men bleef daarmee over het geheel binnen de grenzen van de internationaal aanvaarde regelen. Naar de leer van dezen Duitschen duikbootcommandant heeft die opvatting thans afgedaan, voor zoover een schip een vijandelijk land als reisdoel heeft. Vvat het aan boord heeft, doet er dan niet tee, zelfs al heeft het niets aan boord, al vaart het in 'baiiast; wanneer de bestemming een vijandelijk land is, dan gaat het schip naar den booem der zee. Die leer ruimt ook een andere moeilijkheid uit den weg. Deze met name, dat vernietiging van scnepen, die contrabande vervoeren, in 't algemeen slechts geoorloofd is als meer dan de helft der lading uit contrabande-goederen bestaat. Vervangt men de contrabande-leer door die van ue bestemming, naar de opvatting van den torpedeur van Arendskerk, dan behoeft men irameis ook niet te onderzoeken of meer dan de helft der lading contrabande is of niet. Want het doet er niet eens meer toe of het schip lading aan boord heeft of niet. En als men dan den torpedeur van de Sliedrecht er nog bij haalt cm nieuwe regelen voor den oorlog ter zee tegen neutralen te formuleeren, dan wordt de zaak al heel makkelijk. Een vaartuig kan maar twee bestemmingen hebben: een vijandelijk land (Arendskerk) of een neutraal land (Suedrecht). De bestemming is volgens de Duitschers beslissend, de lading telt niet mee. Ergo alle schepen, uitgenomen die, welke voor Duitsche en (waarschijnlijk) Russische havens bestemd zijn, mogen door Duitsche duikbootcomandanten getorpodeerd worden. Dat zou de consequentie zijn van de gemeenschappelijke opvatting van de commandanten die Sliedrecht en Arendskerk naar den bodem der zee hebben ge-

op wijzend, dat het «chip naar

den bodem der zee werd gezonden, omdat het op v/eg was naar Zuid-Afrika, welk land met Duitschland in oorlog is, schrijft het blad. Dat laatste had er eigenlijk niet bijgevoegd hoeven te worden, want de Sliedrecht hoewei op weg naar een neutraal land werd óók getorpedeerd en de

——

— —

—

—

zonden.

Is er nog hoop, dat de Duitsche regeering deze handelingen zal veroordeelen ? Wij weten het niet, aldus het blad, maar heel groot is die hoop niet, omdat men van Duitsche zijde blijkbaar onderscheid maakt tusschen neutralen en neutralen. Het blad wijst er op, dat tot 1 December 1939 getorpedeerd zijn: 4 Noorsche, 7 Zweedsche, 6 Finsche, 1 Belgisch, 5 Grieksche, 1 Russisch, 7 Deensch, 1 Rcemeensch 1 Nederlandsen vaartuig (Sliedrecht) en « vervolgt- dan : „Daarentegen geen Italianen, geen Spanjaarden, geen Japanners, geen Amerikanen. Natuurlijk deelen schepen van deze nationaliteit wel in het mijnengevaar, doch de duikbootcommandanten dren ten aanzien van de vier grooteren blijkbaar als Nelsen voor Copenhagen: ze zien niet wat ze niet wenschén te zien. En waar men nu eenmaal uit is op vernietiging van scheepsruimte en de Engelsche scheoen vee'al in konvooi varen, daar vreezen we, dat de vloten der kleine neutrn.len ook verr e r het gelaf? zu'len hebben te betalen, zoo besluit de Standaard.

,

'

482ste STAATSLOTERIJ Trekking van Dinsdag 23 Jan.

5e Klasse

—

6e Lijst.

Prijzen van f 70. 1178 1623 2162 2584 3174 3483

3740 4157

4423

4809 5203 5697 5910 6556 6841

WONDERLIJKE THEORIE. De Standaard (A.R.) wijdt onder het opschrift „Wonderlijke Theorie" een driestar aan het torpedeeren van de „Arends-

kerk''. Er

/[-st

is intusscaen niet zonder beteekenis, dat deze nieuwe leer geformuleerd is gewor-

"

7151

1249 1659 2291 2591 3283 3578 3946 4254 4443 4837 5321

2735 3295 3597 4004 4322 4502 4883 5395

5725

5763

5995 6623 6903 7172 7506 8035

7497 8031 8469 8489 8615 8704 9475 9540 9873 9954 10626 10660 11068 IJOBS

1373 1660

2299

1378 1681 2352 2860 3325 3599 4032 4330 4555 4932 5478

1600

1609 1718 1824 2438 2482 2908 3171 3446 3462 3624 3398 4034 4118 4345 4370 4594 4693 4985 5004 5528 5558 5830 5853 5901 6243 6274 6502 6717 6720 6791 7010 7133 7141

6152 6635 6916 7224 7278 7362 7380 7569 7585 7729 7754 8053 8180 8312 8441 8518 8557 8585 8599 8750 9026 9238 9297 9610 9680 9694 9770 10102 10162 10368 10608 10803 10972 10979 11035 11258 11287 11392 11411

In het Carlton Hotel te Amsterdam vond een liefdadigheidsavond plaats ten bate van Finland. Finsche meisjes in nationale klee derdracht informeeren bij dr. Ch. W. F. Winckel, den leider van de Roode Kruis-expeditie naar Abessynië, nu een Nederlandsche ambulance naar Finland wordt ge-zonden, of hjj yser «Is leider zal optre-

den.

«

''

"

11437 11929 11973 12127 12238 12427 12461 12463 12604 12694 12519 12906 13073 13091 13114 13178 13306 13332 13373 13534 13579 13744 13798 13807 13903 13961 13983 14312 14371 14463 14540 14804 14734 14912 14948 15290 15305 15339 15419 15429 15600 15790 15948 15991 16004 16087 16118 16146 16363 16454 16479 16543 16588 16659 16808 16888 16598 16901 16919 16935 16989 17055 17099 17109 17116 17187 17260 17398 17408 17422 17453 17653 17776 17958 18066 18071 18137 18228 18282 18482 18623 18640 18795 18869 18956 19195 19226 19232 19297 19391 19575 19335 19370 20005 20060 20184 20256 20332 20372 20460 20634 20663 20802 20928 20931 20958 21007 21045 21146 21245 21389 21892 21894 21920 21927

Nieten. 1008 1170 1398 1564 1757 1963 2202

2327 2425 2425 2711 3094

3405 3807

3972

4107

4314 409 4751 4930 5076 5371

5418 5544 5770

1082 1218 1404 1599 1807 1982 2217 2382 2447 2447 2757

3159 3428 3819 4036 4139 4332 4455

4762 4951 5191 5377 5158

5560 5784

5900 5905 6173 6180 6347 6387 6445 6186 6609 6725 6910

6329 6744

6933 7137 7193 7282 7292 7388 7400 7486 7507 7596 7615 7561 7872 8018 8099 8301 8334 8567 8571 8623 8526 8765 8-303 900 9053 9176 9211 9318 9404 9333 9648 9639 9398 9838 9814 10008 10.010 10111 10225 10303 10334 10544 10583 10715 10773 10937 10955 11033 11086 11319 11360 11*52 11480 11670 11713

11814 11815 11912 11916 12209 12215 1233 S 12371 12608 12664 12830 13016 13016 13196

13419 13626 13314 14031 14273 14421 14598 14769 15021 15198 15373 15620 15879 16032 16153 16368 16665 16811

1084 1231 1408 1614 1810 2031 2222

1088 1241 1465 1621 1817 2038 2267

11822 11938 12253 12487

15240 15375 15614

15892

16033

16187 16501 16666

16812

16979 17021 17142 17161 17315 17364 17570 17592 17777 17804 17945 17961 18041 18064

1383 1556 1733 19*9

13843 14172

14298 14539

GRÜNFELD-INDISCH.

Wit: 1. dü—d4 2. c2—c4

EEN FRAAIE LOKZET.

6

o—o

5. e2—e3 6. c4xds

20331

Rubriek No. 586.

Zwart:

PgB—f6 g/—g 3. Pol—c 3 d7—ds 4. Lel—f 4 LfB—g7

19760 19877 20065 20217

ONZE DAMRUBRIEK

2196

SCHAAKRUBRIEK No. 586.

19338 19472 19586

20430 20597 20746 20830 21097 21112 21129 21148 21189 21216 21288 21377 21433 21435 21453 21520 21533 21610 21626 21738 21750 21812 21864 21910 21936

SCHAAKRUBRIEK

ONZE

18846 18856 18984 19008 19144 19145

19296 19437 19576 19595 19679 19709 19725 19758 19763 19805 19840 19842 19843 19879 19882 19887 19982 20020 20086 20112 20119 20209 20216 20277 20292 20298 20315 20316 20335 20351 20385 20398 20421 20446 20487 20495 20532 20583 20694 20726 20733 20739 20744 20789 20800 20805 20813 20820 20873 20963 21002 21020 21027

2398

Pf6 xds DdBxds

7 Pc3xds 8. Lf4xc7

Dit gold langen tijd als ejii gewaagde onder* omdat zwart een geduchtigen voor* sprong in ontwikkeling krijgt. In de practil" blijkt dat echter nogal mee te vallen. 8 Pb3—c6 9. Pgl—e2 Het is zeer belangrijk dat wit in deze stellirtf een paard op c 3krijgt; daarom is deze beter dan Pf3. 9 LcB—fs 10. Pe2—c3 Dds—d7 11. Lc7—g3 TfB—dB Meer moeilijkheden kon zwart zijn tegenP^ stander in den weg leggen met 11 12. Tel (of 12. Lbs) Pds 13. Le2 Pc3. 14. Tc3i neming,

"*'

Dds enz. 12. Lfl—e2 13. d4—ds 14. Ddl—b3 15. e3—e4

e7—es Dd7—e7 Pc6—b4 Lfs—cB Het is duidelijk dat wit nu, afgezien vanzijll pluspion, ook positioneel beter staat, 16.

o—o

a7—as

17. Tal—cl 18. Tel—di

Lg7—h6

Pb4—a6

19. Db2—b6l Verovert nog een pion ; immers een paard' zet zou beantwoord worden met ds—d 6e"

Pc3—ds. 19

TdB—d«

20. Db6x a 3 b7—b6

21. Das—a 3 LcB—b7 22. Da3—b3 H—fs Pa6—cs 23. f2—f3 24. Db3—c2 15— 25. Lg3—f2 TaB—CB 26. Dc2—bl Er dreigde fsx e* 26 Pcs—d7 27. Pc3—bs Td6—-f6 28. Tdl—cl g6—gs Noodzakelijk was Tf6—fB; zwart verliest B»

«

Stand in cijfers: Zwart: 4, 6/9, 13, 14, 18/21, 23, 24 en 35 (14). Wit: 25, 29, 32/34, 38, 40/42, 44, 45 en 47/49

(14).

Wit: Zwart: Wit speelt deze zet om zwart tot het volgende te verlokken. 23—28 ? 32x3 Als wit op 1 slaat, speelt zwart 13—18 en 19x46, waarna wit niet kan winnen. Deze damzet blijft er echter na het slaan op 3 ook in, het loopt nu evenwel op verlies van 'zwart uit. 6—ll 3 x 26 11—17 26 x 1 13—18 1x23 19x46 Zwart meent nu zijn doel bereikt te hehben ; heeft evenwel niet op wits revanche gerekend. 29—23 ! 46 X 19 47—41 19 x 46 38—32 46x50 34—30 35 x 44 20x10 5x15 25x3! en wint door insluiting. Een combineeren, hetgeen in de partij niet

gemakkelijk voorkomt.

geforceerd.

na 28 29. TolxcBt

Stelling

g 6g

5 X.Wxe6

30. Tfl—cl Tf6—fB 31. Pbs—a7 LcB—b7 32. Tel—c 7 TfB—bB LaB 33. Lbs TdB 34. Pc6 1»* Ook 32 Dc 6: 35. Db 436. cd 7: Dbs: 37. Ddl | vlot. 33. Le2—bs en zwart gaf het op.

.

Probleem No. 586.

11907 11910 12000 12145 12337 12341 12550 12557 12803 12809

12980 13085 13685 13400 13462 13758 13908 13919 14184 14197 14353 14359 14550 14575

18346 18371

18573 18645

1139

2305 2399 2393 2481 3011 3094 eaoin 2481 2505 2596 2688 2807 2929 2981 3011 3201 3219 3223 3294 3468 3602 3681 3713 3842 3924 3930 3935 4044 4062 4063 4084 4150 4176 4272 4273 4340 4349 9391 4400 4488 4526 4598 4715 4851 4920 4927 4828 4974 4985 5027 5066 5215 5246 5274 5342 5387 5388 5400 5405 5459 5473 5493 5527 5354 5584 5692 5713 5793 5802 5818 5888 5951 6038 6068 6098 6183 6190 6280 6342 6398 6413 6422 6442 6194 6495 6528 6569 6638 6851 6385 6714 6753 6784 6817 6896 7014 7059 7035 7076 7209 7225 7244 7271 7313 7334 7350 7376 7430 7461 7478 7485 7515 7524 7547 7588 7750 7762 7791 7800 7857 7907 7952 7998 8132 81 63 82*5 8271 8391 8527 8543 8583 8578 8531 8588 8593 8673 8713 8727 8758 8804 8309 8310 8938 9077 9145 91*7 9164 9295 9298 9309 9337 9176 9517 95"<8 9531 9356 9"63 9574 9835 9783 9789 9795 9836 9893 9919 9944 9963 10058 10100 10104 10106 10262 10281 10294 10296 10371 10395 10415 10539 10813 10339 10387 10704 10779 10794 10316 10881 10999 110"0 11057 11076 11132 11162 11185 11214 11412 11425 11425 11429 11516 11592 11625 11663 11721 11732 11773 11813

2391

11835 11947 12281 12527 12679 12748 12903 12912 12972 13017 13054 13061 13017 13054 13061 13221 13235 13307 13434 13441 13447 13651 13732 13736 13842 14058 14285 14503 14606 14795 15023

1131 1310 1522 1690 1820 2169 2283

18211 18240 18232 18328 18433 18466 18493 18506 18663 18775 18780 18810 18879-18939 18962 18970 19041 19057 19123 19124 19171 19192 19249 19273 19358 19360 19416 19422 19483 19486 19521 19528

12991 13103

Probleem No. 586.

13103

i

13408

13558 13791 13994 14256 14393 14595 14649 14688 14749 14859 14938 14945

14631 14801 15033 15075 15257 15308 15441 15565 15762 15780 15943 15976 16058 16068 16334 16338 16522 16531 16721 16747 16866 16887 17094 17097 17167 17172 17518 17520 17639 17641 17807 17854 17938 18000 18084 18098

15124 15329 15579 15819

15150 15371 15592

15829 15999 16012 16097 16147

16357 16362 16605 16308 16760 16767

16920 17100 17277 17536 17732

16957 17140 17282 17550

17756

17880 17915

18004 18006 18147 18171

Stand in cijfers: Zwart: 5, 8, 9, 16, 19, 22, 23, 24, 29 (9). Wit: 15, 20, 21, 26, 34, 35, 40, 49 en 50 (9). Wit speelt en wint.

Oplossing probleem No. 586.

Wit: 21—17 20—14 26—21 35—30

24x44 29 x 40

15 x 2

2x191

Door de aanhoudende vor*t 1* via een met behulp

kwrtnw» ihani

Zwart: 22x 11 9x20 gedw. 16 x 27

Wit: Kei, Dal, Tcs, Lhl, Pf3, pi. a 2, b3, c2» f6en g 3(10). Zwart : Ke4, Tc3, Pg6, pi. 3, b4, c 6, e2, e3< f7en h 2(10).

a

Oplossing probleem No. 586. 1. Dbl enz.

Wit

geeft

mat in twee

-

(2)

de Rijn bij Cuiemborg geheel dicht gaan zitten. Voetganaers ven Ukken afgebakend voetpad de rivier o*»r steken tegen betaling *m

17i stal

zetten.