de AKITA
In de bioscoop:
‘H A C H I K O A Dog’s Story’ KARAKTER
M O E D I G & LOYAAL EIGENZINNIG INTELLIGENT ZELFVERZEKERD
OPVOEDING CONSEQUENT LEIDERSCHAP
Een legende uit het land van de rijzende zon
Hachiko: A Dog’s Story
‘De Akita is niet voor iedereen weggelegd!’ De Akita heeft trouw als goede eigenschap, maar hij heeft ook een aantal karaktertrekken waar niet iedereen goed mee overweg kan. De Akita is een rustige hond in huis, maar heeft nog veel oerdriften en zijn temperament maakt hem nog niet tot een van de gemakkelijkste rassen. Een goed profiel van een Akita-eigenaar is dat hij of zij veel geduld moet kunnen opbrengen, zeer consequent is, houdt van een beetje humor, onafhankelijkheid wel waardeert en vooral bereid is aandacht te besteden aan zijn onverschillige houding die kan omslaan in een zeer overheersende manier van reageren.
In de Nederlandse Bioscopen draait de film “Hachiko: A Dog’s Story” met Richard Gere in de hoofdrol. Deze ontroerende film gaat over de trouwe Akita Hachiko die dagelijks zijn baas naar het station brengt en vervolgens weer opwacht. Maar als zijn baas op een dag niet terugkomt, gaat Hachiko negen jaar lang op hetzelfde tijdstip naar het station om op zijn baas te wachten. Zijn grenzenloze loyaliteit maakte Hachiko beroemd en hij werd het symbool van vriendschap en trouw, een voorbeeld voor velen.
De Nederlandse Vereniging voor Akita Inu’s geeft u graag een goed totaalbeeld over het ras, om te voorkomen dat u wellicht impulsief op zoek gaat naar een Akita (pup). Namens het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Akita Inu’s Jessica Melgers
2
De legende Hachiko De meest legendarische Akita heette ‘Hachiko’. Zijn eigenaar was Dr. Ueno, een professor aan de universiteit van Tokio. Elke ochtend wandelde de hond met zijn baas naar het Shibuyu treinstation om de professor te zien vertrekken naar zijn werk. Elke middag kwam de hond precies op tijd naar het station om zijn baas te begroeten als die weer terugkwam. Op 21 mei 1925 ging de professor zoals gebruikelijk naar de universiteit. Die dag overleed professor Ueno aan een hartverlamming. Hachiko bleef elke middag terugkomen om te wachten totdat zijn baas terugkwam. Negen jaar lang, dag in dag uit, tot zijn dood, kwam dit trouwe dier naar het station om zijn baas op te wachten. Na verloop van jaren ontfermde het stationspersoneel zich over Hachiko door hem water en eten te geven. Zijn ongekende trouw werd tenslotte bekend in stad en land.
‘De Akita is onvoorwaardelijk trouw aan zijn baas’ In 1943 werd er zelfs een bronzen standbeeld opgericht op de plaats waar hij al die jaren dagelijks zo trouw had gewacht. Helaas werd het bronzen beeld in verband met de oorlog in beslag genomen en omgesmolten tot munitie. In 1948 heeft een zoon van de kunstenaar van het originele beeld een nieuw standbeeld gemaakt. Deze is op dezelfde plaats neergezet. Hachiko is heden ten dagen een legende geworden in Japan en is het onderwerp in de Japanse kinderboeken. Hachiko is het symbool van alle goede eigenschappen in de Japanse Akita: een hond met een onvoorwaardelijke trouw ten opzichte van zijn baas! Jaarlijks is er op 8 april een herdenkingsdienst voor Hachiko op het Shibuja treinstation.
3
Geschiedenis De Akita is het nationale ras van Japan en is afkomstig uit de provincie Akita, waaraan hij zijn rasnaam dankt. Dit ras is zo oud en heeft zo’n geschakeerde geschiedenis achter de rug dat de stad Odate, gelegen in de provincie Akita, een museum aan deze hond heeft gewijd. Sedert 1931 wordt de Akita door de Japanse regering officieel beschouwd als een deel van het nationale erfgoed, evenals de geisha’s en de sumoworstelaars. De geschiedenis schijnt ongeveer 4000 jaar geleden te zijn begonnen, afgaande op de resten van een hondenskelet dat in het noorden van Japan werd gevonden. De eerste echte getuigenissen over het bestaan van de Akita dateren van ongeveer 300 jaar geleden, vanuit het begin van de Edo-periode (1616-1868). In de 8e eeuw zou in het berggebied van Odate een jachthond hebben bestaan, de Matagi Inu. In de moeilijk te bereiken bergdorpjes was dat ras ‘zuiver’ gebleven. De Matagi Inu was een voortreffelijke jachthond; hij joeg op beren, wilde zwijnen en ander groot wild. Hierna volgt een wat minder gunstige periode voor de honden. De viervoeters werden door hun bazen voornamelijk gebruikt om huis en haard te beschermen. De periode werd namelijk gekenmerkt door boerenopstanden, kleine burgeroorlogen en een grote invasie van goudzoekers in het gebied rondom de stad Odate. De Akita's werden opeens vreselijk geduchte waakhonden, maar ze zouden niet lang de honden van eenvoudige boeren blijven. Rond het jaar 1700 kreeg een shogun, generaal Tsunayoshi die was geboren in ‘het jaar van de hond’, belangstelling voor deze honden. Er werd al snel een wet uitgevaardigd, waarbij het verboden was een hond te verwonden of te doden. Met de Meiji-periode (1868-1912) kwam de opkomst van hondengevechten, georganiseerd om de krijgslust van de Samoerai's te stimuleren. Voor deze hondengevechten werd de Tosa gebruikt, een afstammeling van de Kochi. Deze hond, die speciaal voor dit doel was gekruist met onder andere Bulldogs, Duitse Doggen, Sint Bernhards en Mastiffs, kreeg al gauw de Akita tegenover zich in de vechtring. Deze rassen werden met elkaar gekruist. Sommige nakomelingen met de hangoren werden Shin Akita (nieuwe Akita) genoemd. Het klakkeloze kruisen en het vermengen van al die rassen veroorzaakte een ware degeneratie van het ras. In het jaar 1910 werden hondengevechten verboden en het lot sloeg opnieuw toe. Er werd een hondenbelasting ingevoerd waardoor duizenden viervoeters werden afgeslacht en nog eens ontelbare slachtoffers veroorzaakt door een andere ramp, hondsdolheid! Pas tegen het jaar 1930 namen de Japanse autoriteiten maatregelen in verband met de bescherming van bepaalde diersoorten, in het bijzonder de Akita. De Akita werd dus van toen af aan geassocieerd met het Japanse nationale erfgoed. Er werd een vereniging tot bescherming van het ras opgericht. Een edelman Ichinoseki ging aan de slag om de Akita van vroeger te doen herleven. Op zijn aansporing werd onmiddellijk een uitvoerverbod voor Akita's van kracht. Bovendien werd zo selectief gefokt dat binnen de kortste keren het oorspronkelijke type was teruggekeerd, het type waar generaal Tsunayoshi langer dan 200 jaar geleden zo enthousiast over was. Helaas werd alle inzet in een keer tenietgedaan door het gebeuren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook de Akita moest er aan geloven vanwege zijn eetbare vlees en zijn warme vacht. In 1946 bestonden nog maar enkele exemplaren van het eens zo geliefde ras. Opnieuw zette Ichinoseki zich in om de Akita tegen uitsterven te behoeden. Tegen officiële bevelen in, hield hij een paar mooie honden bij hem thuis verborgen om meteen na de oorlog opnieuw een fokkerij te beginnen. Een zekere Ito kruiste tegelijkertijd Akita teven met andere honden en verkocht de resultaten daarvan heel duur aan Amerikaanse soldaten. Deze Amerikaanse variant heeft zich snel verspreid en tegenwoordig bestaan beide rassen naast elkaar.
4
De American Akita De American Akita deelt de geschiedenis met zijn iets kleinere Japanse broer de Akita. Deze imposante honden zijn ooit begonnen als jager op groot wild zoals wilde zwijnen en beren en daarna, toen hondengevechten steeds populairder werden, moesten zij de arena in. Om een grote, nog sterkere hond te verkrijgen, werden zij met onder andere de Tosa Inu, Mastiff, Duitse Dog, Sint Bernard en Duitse Herder gekruist. Het resultaat was weliswaar een grotere hond, maar de kenmerken zoals staande oren en de krulstaart verdwenen hierdoor. Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog was er nog maar een klein aantal Akita’s over. Veel van deze honden werden door militairen meegenomen naar hun vaderland, de Verenigde Staten. Dit waren vooral honden met veel Duitse Herder en Mastiff kenmerken. Het ras nam onder de Amerikanen snel in populariteit toe en in 1956 werd de Akita Club of America opgericht. Doordat de Amerikaanse en Japanse rasvereniging de registratie van elkaars honden niet erkenden, werden er geen nieuwe honden uit Japan ingevoerd. Hierdoor ontwikkelde zich een op zichzelf staand type hond in Amerika. In Japan wilde men de naam Akita graag behouden voor hun eigen type en niet voor het Amerikaanse type, zij gaven het daarom de naam ‘Great Japanese Dog’. In 2006 kreeg het ras uiteindelijk de betere naam ‘American Akita’.
American Akita of (Japanse) Akita? De American Akita is de grootste van de twee en mag voorkomen in allerlei kleuren van zwart tot roodbruin en bont, vaak met een zwart masker. De (Japanse) Akita, voorheen bekend onder de naam Akita Inu, mag alleen voorkomen in de kleuren rood, wit en gestroomd (Brindle) en mag geen zwart masker hebben. De Akita heeft tevens de meest Aziatische trekken door de klein schuin geplaatste ogen en licht naar voren gerichte oren.
5
Het karakter van de Akita De Akita is een opvallende verschijning vanwege zijn grote formaat en zijn vriendelijke gelaatsuitdrukking. De Akita heeft een uitermate sterk en evenwichtig karakter, is moeilijk van zijn stuk te brengen en kent vrijwel geen stress. Dit maakt hem in zekere zin onverstoorbaar. Hij is moedig, waardig, evenwichtig en rustig in huis. Toch is de Akita niet voor iedereen de ideale gezinshond. De Akita leert namelijk heel snel en luistert alleen als zijn baas het nodige respect heeft weten te verwerven. Dat een Akita gehoorzaam kan zijn betekent niet dat hij zich onderwerpt. Door zijn zelfstandigheid heeft hij dus een vastberaden baas nodig. De opvoeding van de Akita moet dus duidelijk en consequent gebeuren, met veel geduld. Een (te) harde opvoeding heeft een averechts effect. Met te veel druk van onze kant kan een Akita negatief reageren en bij extreme druk zelfs overgaan tot actief verzet.
“Zorg ervoor dat u uw Akita motiveert om iets voor u te doen. Zo krijgt u een Akita die graag gehoorzaamt en die het fijn vindt om bij u te zijn.” Voor het gezin is de Akita over het algemeen een vriendelijke en lieve hond die vaak goed met kinderen overweg kan. Hij is aanhankelijk op een ietwat gereserveerde manier. Tegenover vreemden kan de Akita zich terughoudend gedragen, maar tegenwoordig zie je veel meer ‘open’ karakters. Onze fokkers besteden hier veel aandacht aan en zorgen voor een goede socialisatie. Onderschat nooit het beschermende instinct van de Akita. Blaffen doet hij overigens weinig, alleen als het echt nodig is. Dit maakt hem tot een goede waakhond.
6
Overwicht en training De Akita is een hond die heel goed weet hoe groot en sterk hij is, daarbij zelfstandig van aard en ook nog eens een heel natuurlijke hond is. Respect als leider moet je verdienen. Aangezien reuen sterker zijn, is hun uitgangspositie ook veel sterker en zal de baas nog meer geestelijk overwicht moeten hebben. De baas-hond relatie is cruciaal. Aandachtsoefeningen dienen van pup af elementair in de huisregels en dagelijkse routine te zijn opgenomen. Akita’s zijn erg intelligent, leren snel (ook de verkeerde dingen) en hebben daarom korte trainingsessies nodig op het gebied van gehoorzaamheid. Ze zijn snel verveeld, een training moet echt spannend blijven. Echter wat opvallend is dat de Akita wel rustig en geduldig naast de baas gaat zitten tijdens pauzemomenten. De Akita is niet nieuwsgierig, eerder afwachtend en de baas zal dus actief aan moeten bieden. De waardering van de baas is wat de Akita wil. Het aanbieden van activiteiten levert nauwelijks beloning voor hem op. Wel als we bij de betreffende activiteit kunnen appelleren aan de jachtdrift, zoals een speurcursus. Met corrigeren bij de Akita is het belangrijk dat de hond doorheeft waar de correctie voor geldt. Snapt hij niet waar de correctie voor is, dan kan de hond zowel passief als actief verzet plegen. Pas dan ook nooit ‘recht van de sterkste’ toe, helemaal niet met een vreemde Akita. Met name een volwassen reu weet heel goed dat hij sterker is en zal dit dus niet pikken. Toon dat je geestelijk een leider bent en correcties vanuit die rol worden geaccepteerd. Met het loslaten van een Akita tijdens trainen moet wel rekening gehouden worden met het dominante gedrag naar andere honden toe (van hetzelfde geslacht). Een Akita neemt vrijwel alles op het veld en in de omgeving waar. Een goede plaatsing van de groep en de positie er binnen kan veel afleiding voorkomen. Een gemengde trainingsgroep is voor een Akita erg belangrijk. Dit grote, sterke ras krijgt soms makkelijk het stempel van ‘problematisch’ en dat is niet terecht. De Akita is in feite een heel doorzichtig en rechtlijnig ras. Omdat hij met zijn markante uiterlijk niet altijd met de juiste beweegredenen wordt aangeschaft, is het onvermijdelijk dat er baas-hond mismatches zijn. Met name bij dit ras, waarbij de baas als baas aanvaard wordt op basis van verdiend respect, mondt een mismatch vaak uit in opvoedingsproblemen en conflicten in het huishouden. Met de Akita is het belangrijk om minimaal puppycursus te volgen, het liefst ook tijdens de pubertijd en daarna een gehoorzaamheidscursus. Het draagt bij aan een goede baas-hond relatie. De cursus speuren is uitermate geschikt voor een Akita. Zoek in ieder geval een training wat de hond leuk vind om te doen. Van Akita’s, merendeel reuen, is bekend dat zij niet altijd gemakkelijk met vreemde honden omgaan. Dit begint meestal rond de pubertijd. De Akita is overheersend en benadert honden op natuurlijke wijze en legt ze graag zijn wil op. Tijdens kennismaking met andere honden dient de Akitaeigenaar zeer alert te zijn. Een Akita wéét dat hij sterk is en het regelmatig winnen van ‘opstootjes’ zal hem geen geliefde hond van de buurt maken. Naast het jachtinstinct is dit een reden waarom veel Akita eigenaren geen risico nemen en de hond dus aangelijnd houden. Een Akita heeft veel beweging nodig, lange wandelingen en fietstochtjes zijn heel goed voor ze. Een enkel blokje om is te weinig. De Akita wil veel tijd buiten doorbrengen, veel lopen en snuffelen doen ze graag. De Akita is een actieve hond die graag dingen met de baas onderneemt.
7
De Akita heeft een goede roedelleider nodig In veel publicaties wordt gemeld dat de Akita ongeschikt is voor iemand die nog niet eerder een hond heeft gehad. Deze honden zijn zeker ongeschikt voor mensen die geen tijd willen investeren in een consequente opvoeding en geen geduld bezitten. Echter, als de rastypische karaktereigenschappen aanspreken, dan kan een Akita ook voor een beginner een leuke, gezellige huishond worden. Belangrijk is dat de toekomstige Akita-eigenaar vóór de aanschaf gaat verdiepen in hondengedrag. Een roedelleider hoeft niet zijn rang te handhaven door geweld of dreigen. Hij heeft natuurlijk overwicht over de anderen door zijn houding en manier van doen. De functie van leider is in feite de rol van een ouder, niet die van een dictator.
Consequent zijn is nee = nee In de opvoeding is consequent zijn ontzettend belangrijk. Een ‘nee’ moet een ‘nee’ blijven. Het respect als roedelleider zal je moeten verdienen met een aantal duidelijke gedragsregels en omgangsvormen. Uw stem en houding dienen zelfverzekerd gedrag uit te stralen. Laat duidelijk merken uit de toon waarop u iets zegt dat u meent wat u zegt. Het is niet nodig om te brullen of te schreeuwen tegen uw hond. Herhaal de commando’s ook niet eindeloos; als u het vandaag drie keer moet zeggen, moet u het morgen waarschijnlijk vier keer zeggen en in de toekomst laat de hond u maar wat aanpraten. U hoeft er alleen maar voor te zorgen dat gehoorzaamheid hem iets oplevert dat hij de moeite waard vindt. Indien u aarzelend bent in uw optreden dan zal de hond dit feilloos aanvoelen en zal meer durven en in een conflictsituatie winnen. Spreek met uw huisgenoten af wat de hond wel en wat niet mag. Als iets in de ene situatie wel mag en in de andere situatie niet, brengt u de hond in verwarring. Om duidelijk te maken dat u degene bent die bepaalt wat er gebeurt, moet u ervoor zorgen dat het initiatief voor activiteiten bij u ligt en niet bij de hond. Sommige Akita’s zijn erg creatief in het bespelen van hun eigenaar om hun zin te krijgen. Voorkom dus dat uw Akita u gaat besturen. Voordat hij iets krijgt wat hij heel graag wil hebben, moet hij er eerst wat voor doen. Dit principe wordt ook wel ‘niets in het leven is gratis’ genoemd. Soms wordt aangeraden om dit ras stevig aan te pakken. Dit is vragen om moeilijkheden en absoluut niet nodig. Een krachtmeting met een volwassen Akita reu zullen wij verliezen. Bovendien bereiken we er niets mee als we fysiek geweld inzetten. Ook de hond op de rug leggen is niet zonder risico. Hij gaat zich niet lager geplaatst voelen, maar hij zal zich bedreigd voelen en wordt misschien wel gedwongen om te gaan bijten.
8
Met kinderen altijd onder begeleiding Net als bij andere (ras)honden is het ook bij de Akita heel belangrijk dat kinderen nooit alleen worden gelaten met een hond. Wanneer de omgang tussen kinderen en de Akita wordt begeleid en het niet samen alleen laat, kunnen deze Japanners prima in een gezin met kinderen. De Akita gaat heel goed samen met kinderen en ze kunnen enorm veel plezier aan elkaar beleven. Hoe leuk een hond ook is, kinderen moeten goed beseffen dat het een dier is en geen speeltje. Een hond voelt zich niet op zijn gemak als er met hem wordt gesold. Hij kan er angstig of zelfs agressief van worden. Leg dus duidelijk uit wat een hond wel en niet leuk vindt. Ze moeten met rust gelaten worden bij het slapen en het eten. Laat de kinderen zo veel mogelijk meehelpen bij de verzorging, zodat er een hechte band ontstaat. Het geeft een kind een goed gevoel en de hond vindt kinderen dan ook heel leuk. Echter kunnen honden niet worden uitgelaten door kinderen, omdat zij onvoldoende overwicht hebben op een hond. De Akita is enorm sterk en dat kan in gevaarlijke situaties uitmonden. Ook bij de komst van een baby is het verstandig de Akita er zoveel mogelijk bij te betrekken. Het is belangrijk u te realiseren dat een baby zich misschien op sommige punten net als een pup gedraagt, maar dat er voor de rest een hemelbreed verschil is. Pups gooien zich op de rug als ze zich bedreigd voelen; baby’s liggen altijd op hun rug. Pups die zich overgeven liggen heel stil; baby’s spartelen, of ze nu blij of ongelukkig zijn. Hoe ellendiger baby’s zich voelen, hoe harder ze krijsen en spartelen; pups liggen doodstil. Het is handig om de hond en kind op voor beiden neutraal terrein te laten kennismaken. Dus de hond niet meteen in de babykamer of bij de box en de baby mag nooit worden neergelegd in de mand van de hond. U kunt de hond laten ruiken aan de gedragen babykleertjes en dan meteen iets leuks met hem gaan doen. Datzelfde doet u met de baby erbij als de baby wakker is. Het is heel belangrijk dat een baby het signaal tot iets plezierigs is, en niet geassocieerd kan worden met dingen die de hond niet leuk vindt. Heel belangrijk is uw Akita aandacht te geven juist als de baby ‘op’ is. In de praktijk gebeurt het regelmatig dat een hond met boze stem op zijn plaats wordt gestuurd, wordt weggeduwd of zelfs in een andere kamer wordt gezet. Terecht zal een hond dan zo’n baby niet leuk vinden.
Meer informatie over de omgang tussen kinderen en honden kunt u vinden op www.blauwe-hond.nl. Inititatiefnemer LICG (Landelijk InformatieCentrum Gezelschapsdieren) heeft als doel kinderen en hun ouders te leren hoe ze veilig met hun hond kunnen omgaan in de thuissituatie. Via deze site is een interactief computerspel op cd-rom te bestellen voor kinderen in de leeftijd van 3 tot 6 jaar en hun ouders.
9
Jachtpassie De Akita heeft een behoorlijke jachtpassie. Als hij de kans krijgt vangt hij vogels, mollen, muizen en konijnen. Sommige exemplaren wachten ineengedoken op het juiste moment en springen dan met hun voorpoten bovenop hun slachtoffer. De zogenaamde ‘kattensprong’. Ook zijn er enorme speurders die een heel spoor uitlopen om een schuilplaats te vinden. Bij wandelingen langs vijvers jaagt de Akita op eenden. De een stormt op het eend af als deze aan de kant van het water zit, de ander gaat als een roofdier laag over de grond sluipend af op het prooi. Ook zijn ze heel goed in staat laagvliegende vogels uit de lucht te vangen. Het zijn stille jagers die niet blaffen tijdens de achtervolging. Al deze gedragingen benadrukken het oerinstinct van deze hond.
10
De verzorging van de Akita Van nature is de Akita heel schoon op zichzelf, wat bijna katachtig lijkt. Ze hebben niet de typische hondengeur die de meeste honden bezitten en ze maken een echt ritueel van het wassen van zichzelf. Wanneer u meer dan één Japanner bezit, zullen zij elkaar uitvoerig schoonlikken. Daarmee samenhangend zijn ze ook heel snel zindelijk te krijgen. Veel Akita pups zijn al vrijwel zindelijk als zij de fokker verlaten en hun intrek nemen in hun uiteindelijke thuis. De Akita heeft een dubbele vacht. De dichte, zachte ondervacht heeft een isolerende functie. De harde bovenvacht beschermt de hond tegen diverse weersinvloeden en houdt het vuil weg. De vacht vereist geen bijzondere verzorging. Tweemaal per jaar komt de vacht in de rui. Wanneer u in die periode niet dagelijks borstelt, zult u hele bossen haar in huis vinden. Veel borstelen en een keer wassen met een huidvriendelijke shampoo (of alleen met water) is goed voor de vacht en huid. De haren laten dan eerder los. Buiten de ruiperiode is er weinig vachtverzorging nodig, af en toe borstelen houdt de vacht in prima conditie. Loopt de hond vaak op een harde ondergrond dan slijten de nagels meestal op natuurlijke wijze af. Lopen ze daarentegen altijd op een zachte ondergrond dan slijten ze niet. Deze lange nagels veroorzaken spreidtenen en deze veroorzaken op hun beurt weer een afwijkend gangwerk. Heeft u geen ervaring in het knippen van nagels, laat het dan uw dierenarts voordoen. Het is belangrijk dat u uw pup al vroeg leert om te accepteren dat u aan zijn pootjes komt. Dit kan veel ellende op latere leeftijd voorkomen. Het borstelen is voor sommige honden een aanslag op hun dominantie. Bovendien wordt de persoonlijke zone, die ieder levend wezen om zich heen heeft (tot zover en niet verder) doorbroken. Als uw hond borstelt en de hond gromt of hij loopt weg en u stopt met borstelen, dan heeft de hond gewonnen. Heeft uw hond moeite met het borstelen, begin dan bij de plaats waar hij nog geen verzet toont (meestal schouderstreek en rug) en probeer met een voortdurend ‘braaf’ de grenzen te bepalen en te verleggen om ze vervolgens geheel uit te wissen. Borstel en betast uw hond in het begin iedere dag, niet zozeer voor de vacht, maar om hem te laten wennen aan het ritueel. Ga geen harde strijd met een Akita aan, die zou u kunnen verliezen. Bepaal echter wel zelf wanneer de hond klaar is en dat is altijd op een moment dat de hond zich niet verzet. Verder moet de Akita, net als elke hond, elk jaar ingeënt en viermaal per jaar goed ontwormd worden. En ze moeten natuurlijk ook regelmatig op vlooien en teken nagekeken worden. De oren van een Akita vragen normaal weinig onderhoud. Het is echter goed om wekelijks de oren van de hond te inspecteren. Is de oorschelp echt vuil, dan kunt u deze schoonmaken met een watje of gaasje om de vinger gewikkeld en gedrenkt in wat olijf- of babyolie. Ga nooit met een wattenstokje in het oor van uw hond. Hiermee duwt u het meeste vuil alleen maar dieper het oor in, met alle gevolgen van dien. Als er iets mis is met het oor, door bijvoorbeeld schudden van de kop, kop scheef houden en stank, dan dient u naar de dierenarts te gaan. Ogen die licht geïrriteerd zijn, kunt u zelf schoonmaken met een watje gedrenkt in afgekoeld, gekookt water. Het oog altijd schoonmaken van binnen (neuskant) naar buiten in verband met het derde ooglid van de hond. Bij etterige afscheiding, bindvlies ontsteking (rood van kleur), andere oogkwalen, de dierenarts raadplegen. Tegenwoordig komen er ook heel veel honden bij de dierenarts terecht met gebitsproblemen. Harde brokken, een kluif of een flostouw helpen bij het voorkomen van tandsteen, maar ook regelmatig tandenpoetsen met een hondentandpasta lijkt steeds belangrijker te worden. Voor de juiste advisering kunt u uiteraard terecht bij uw dierenarts. Wen de jonge hond ook aan het verzorgen van het gebit.
11
De verschijning van de Akita De Akita is een grote hond, robuust gebouwd met veel substantie en goed van verhoudingen. Als ze jong zijn, zijn het net kleine beertjes, maar ze groeien zeer snel uit tot grote, krachtige honden. De American Akita heeft meer massa en een andere expressie dan het Japanse type. De American Akita komt voor in alle kleuren met of zonder masker. Ook vlekken op een witte ondergrond (Pinto) is toegestaan. F.C.I.-standaard Akita Van alle hondenrassen die door de F.C.I.¹ zijn erkend, is een standaard opgesteld. Zo’n standaard dient als leidraad voor fokkers en keurmeesters. Het is als het ware een ideaalbeeld waar de honden van het betreffende ras aan zouden moeten voldoen. Gebruik: gezelschapshond Classificatie FCI: Groep 5 spitsen en oertypen. Sectie 5 Aziatische spitsen en gerelateerde rassen. Zonder werkeigenschappen. Algeheel voorkomen: Grote hond, robuust gebouwd, goed van verhoudingen en met veel substantie. Secundaire geslachtskenmerken bescheiden gedragen met veel adel en waardigheid. Sterk lichaamsgestel. Proportie: De verhouding tussen schofthoogte en lichaamslengte bedraagt 10:11. Het lichaam is bij teefjes iets langer dan bij reuen. Gedrag en temperament: Het temperament is bedaard, trouw, volgzaam en ontvankelijk. Hoofd Bovenschedel Schedel: de grootte is in verhouding tot het lichaam. Het voorhoofd is breed, met een duidelijke groef. Geen rimpels. Stop: aangeduid. Aangezicht Neus: groot en zwart. Lichtvoorkomend gebrek aan pigment is slechts toegestaan bij witte honden, maar zwart heeft altijd de voorkeur. Snuit: matig lang en sterk met een brede basis, toelopend maar niet puntig. De neusrug is recht. Kaken/tanden: krachtig scharend gebit. Lippen: strak. Wangen: matig ontwikkeld. Ogen: naar verhouding klein, bijna driehoekig ten gevolge van het oplopen van de buitenste ooghoek. Matig uit elkaar geplaatst. Donker bruin, hoe donkerder hoe beter. Oren: naar verhouding klein, dik, driehoekig, iets afgerond aan de punten, matig uit elkaar staand, rechtopstaand en naar voren gebogen. Hals: dik en gespierd, zonder keelhuid, in verhouding met het hoofd. Lichaam Rug: recht en sterk. Lendenen: breed en gespierd. Borst: diep, voorborst goed ontwikkeld en ribben matig gewelfd. Buik: goed opgetrokken. Staart: hoog aangezet, dik, krachtig gekruld over de rug gedragen; de staartpunt reikt bijna tot de spronggewrichten als deze naar beneden hangt.
¹ Op internationaal niveau is de Fédération Cynologique Internationale (F.C.I.) het overkoepelende orgaan binnen de kynologie die onder andere de rasstandaarden goedkeurt.
12
Ledematen Voorhand Schouders: matig hellend en ontwikkeld. Ellebogen: vast. Voorbenen: recht en zwaar van bot. Achterhand Goed ontwikkeld, sterk en matig gehoekt. Voeten: dik, rond, opgebogen en gesloten. Gangwerk: veerkrachtige en sterke bewegingen. Vacht Haar: de bovenvacht is hard en recht, de ondervacht zacht en dicht. De schouders en de romp zijn bedekt met iets langer haar, het haar op de staart is langer dan de rest van het lichaam. Kleur: roodgeel, sesam (roodgele haren met zwarte punten), gestroomd (brindle) en wit. Alle kleuren behalve wit moeten het ‘Urajiro’-patroon vertonen. ‘Urajiro’ is de witachtige vacht aan weerskanten van de voorsnuit, op de wangen, aan de onderkant van de kaak, nek, borst, lichaam en staart en aan de binnenzijde van de benen. Maat Schouderhoogte reuen 67cm, teven 61cm. Een afwijking naar boven en naar beneden van 3cm is toegestaan. Fouten Elke afwijking van de voorgaande punten moet als fout worden beschouwd en de beoordeling van de ernst van de fout moet in verhouding staan tot de mate waarin de fout zich voordoet. • Teefachtige reu, reuachtige teef. • Ondervoorbijten of overbijten. • Het ontbreken van tanden. • Blauw of zwart gevlekte tong. • Iris licht van kleur. • Korte staart. • Schuwheid. Diskwalificerende fouten • Agressief of overdreven angst. • Niet staande oren. • Hangende staart. • Lang haar (ruig). • Zwart masker. • Aftekeningen op witte achtergrond. Elke hond die duidelijk fysiek of abnormaal gedrag vertoont, zal worden gediskwalificeerd. N.B.: de reuen moeten twee normaal ontwikkelde, volledig in het scrotum ingedaalde testikels hebben.
13
Voeding Voeding moet bestaan uit koolhydraten, vetten, eiwitten, mineralen en sporenelementen, ruwe vezelstoffen en water. Een compleet voer (o.a. brok) bestaat uit al deze bestanddelen, bovendien in de juiste verhoudingen. De betere voeders bevatten geen geur-, kleur- , smaak- en schadelijke conserveringsstoffen (chemische anti-oxidanten). Over het geven van de juiste merk en soort voeding zijn de meningen verdeeld. Overleg met uw dierenarts of fokker. Akita’s kunnen overgevoelig reageren op bepaalde eiwitten. De meest voorkomende gevoeligheden zijn voor rund, zuivel, granen en kip. Deze dienen dan ook in een voeding voor honden met een gevoelige huid vermeden te worden. Om allergieën voor granen te vermijden is het aan te raden een voeding te kiezen met een ander koolhydraatbron, zoals rijst of maïs. De vetzuren Omega- 3 en Omega- 6 zijn belangrijk in de verbetering van de conditie van huid en haar. Een voeding die verrijkt is met visolie, een bron van deze Omega vetzuren, kan van groot belang zijn. Geef uw hond nooit chocolade, druiven en rozijnen. Deze voedingsmiddelen bevatten stoffen waar de hond niet tegen kan. Geef liever geen rauw of zachtgekookt ei, varkensvlees en rauwe lever. Ook zijn er veel planten en struikgewassen die giftig kunnen zijn voor uw hond. Pas dus met jonge honden op die overal aan willen knagen.
De gezondheid van de Akita De Akita is een sterk ras, maar heeft net als andere rassen een aantal aandachtsgebieden. Heupdysplasie, oogkwalen en soms patellaluxatie (knieproblemen) of schildklierafwijkingen kunnen voorkomen bij de Akita. Zoals veel grote rassen heeft ook de Akita een ietwat hoger risico op een maagtorsie. Ook komen er problemen voor met het immuunsysteem. Het afweersysteem of immuunsysteem zorgt ervoor, dat destructieve invloeden van buitenaf geen kans krijgen. Het immuunsysteem zorgt voor herstel bij ziekte. Maar soms reageert het immuunsysteem verkeerd. Bijvoorbeeld bij een allergie of bij de groei van een tumor. Er zijn ook gevallen waarbij het immuunsysteem het eigen lichaam aanvalt en vernietigt. Dat wordt auto-immuunziekten genoemd. Soms zijn deze ziekten rechtstreeks levensbedreigend, soms kunnen ze in de hand gehouden worden door medicijnen. De oorzaak van het feit dat een immuunsysteem gestoord raakt is niet precies bekend. In de reguliere geneeskunde worden corticosteroïden (o.a. Prednison) gebruikt die vervelende bijwerkingen hebben. Bij secundaire infecties worden Antibiotica gebruikt. Het middel Atopica (Cyclosporine) vertoont een onstekingsremmende en jeukstillende werking bij huidallergie, heeft minder bijwerkingen dan Prednison, maar is vrij kostbaar. Bij de Akita komen vormen van Phemphigus, Uveitis, Lupus en Huidleukoderma voor, in Japan bekend onder de naam Hokuto-Koyanagi-Harada-Syndrom, in Europa en Amerika Vogt-Koyanagi-HaradaSyndrom (VKH). Daarnaast komt Sebadenitis voor bij de Akita. Bij Pemphigus en Lupus wordt de huid aangetast; in ernstige gevallen doen ook de slijmvliezen mee. Er zijn verschillende vormen van Pemphigus en Lupus waarbij o.a. depigmentatie van neus, oogleden, lippen en voetzolen optreden. Bij een ernstiger vorm neusopeningen, oogleden, vulva, voorhuid en anus. Er is een gebrek aan eetlust, depressie en koorts. Voor een belangrijk deel door de secundaire infecties. VKH is een ziekte die vooral gevonden wordt bij jonge honden. Bij deze aandoening worden lichaamseigen pigmentcellen door het afweerapparaat aangevallen. De symptomen beginnen meestal met depigmentatie van de iris en er kan cataract of glaucoom optreden. Vervolgens treden er ook huidproblemen op, beginnend met kaalheid van de lippen, depigmentatie van oogleden en voetkussens. Sebadenitis (SA) is een onsteking en een verstoring van de talgklieren. Bij een gezonde hond produceren de talgklieren een vetlaagje op de huid, die het uitdrogen van de huid en de haren tegengaat en de huid tegen bepaalde kiemen beschermt. De talgklieren doen bovendien ook nog mee aan de vorming van hoornlaag op de huid. Bij SA gaan de talgklieren verloren waardoor deze verhoorning wordt verstoord, de hoornlaag wordt dikker, de huid wordt schilferig. Kleine plukjes van een paar haren samen gehouden door een bruin vliesje aan de onderkant, kunnen uitvallen of gemakkelijk uitgetrokken worden. De huid is in dit stadium zeer ontvankelijk voor abnormale bacteriekolonies. Dit leidt tot enorme jeuk, vaak etterende ontstekingen van de huid die zeer onaangenaam ruiken. Men gaat er vanuit dat de oorzaken voor SA erfelijk zijn. Het onderzoek van professor Pfeiffer van de Duitse universiteit van Götingen richt zich juist op de vraag waardoor de talgklier ziek wordt en haren afstoot.
14
De aanschaf van een Akita Wanneer u erover denkt om een Akita aan te schaffen, moet u zich terdege afvragen of u bereid en in staat bent zeer veel tijd en aandacht aan de hond te besteden. De keus voor een reu of een teef is heel persoonlijk. Een reu heeft over het algemeen meer leiding nodig, omdat hij wat dominanter gedrag vertoont. Wanneer teefjes geslachtsrijp zijn, worden ze loops. De loopsheid vindt gemiddeld twee keer per jaar plaats en duurt ongeveer drie weken. Na ongeveer tien dagen van de loopsheid kan de teef op zoek gaan naar een reu, omdat ze dan gedekt wil worden. Een reu laat meer mannetjesgedrag zien als hij geslachtsrijp is. Dit zijn reuen bij een leeftijd van ongeveer zes maanden oud, zodra ze de pubertijd ingaan. Hij maakt andere honden duidelijk wat zijn territorium is door vaak en op zoveel mogelijk plaatsen zijn poot op te tillen. Ook de keuze voor een pup of een volwassen hond is persoonlijk. Het grootbrengen van een pup kost veel energie en tijd, maar u kunt zijn opvoeding wel helemaal in eigen hand nemen. Bij een volwassen hond is het karakter al gevormd, maar kan door de vorige eigenaar ook op een minder plezierige wijze gevormd hebben. Twee of meer honden in huis is gezellig voor ons, maar ook voor de honden zelf. Honden kunnen veel plezier beleven aan elkaars gezelschap. Het zijn tenslotte van oorsprong roedeldieren. Wanneer u er zeker van bent dat u twee jonge honden wilt, kunt u ze beter niet tegelijkertijd aanschaffen. Zowel de opvoeding als het opbouwen van een band tussen hond en baas kost enige tijd. Bovendien bestaat de kans dat ze zich meer op elkaar gaan richten in plaats van op hun baas. Schaf de tweede pup bij voorkeur pas aan als de eerste (bijna) volwassen is. Laat ze kennis met elkaar maken op neutraal terrein, zodat ze vervolgens thuis zelf de rangorde kunnen bepalen. De oudste hond, mits goed opgevoed, kan u helpen met de opvoeding van de pup. Jonge honden imiteren namelijk het gedrag van hun oudere soortgenoten. Heeft u een oude hond en wilt u er nog een pup bij? Bedenk goed of dit voor uw oudere hond een verstandige keuze is. Oude honden hebben veel rust nodig en een leuke onstuimige pup kan zijn rust verstoren, met als gevolg dat de oudere hond de pup niet leuk gaat vinden. Voor de aanschaf van meer Akita’s zal rekening gehouden moeten worden met het geslacht, reu - teef combinatie wordt aanbevolen.
15
Aandachtspunten voor de aanschaf van een pup Hebt u eenmaal besloten om een Akitapup aan te schaffen, koop dan niet overhaast, maar neem de tijd om u te oriënteren. Om een vrolijke, vrije hond te krijgen is het belangrijk een goede fokker te zoeken. Een fokker is iemand die met veel liefde en plezier af en toe een nestje fokt met het ras waar hij zo dol op is. Fokken is een hobby en dat moet het ook blijven. Een hobby fokker fokt zijn nestje in huiselijke kring en niet in een schuur of stal. Ze zijn dan minder gewend aan mensen en dagelijkse geluiden waardoor de pup schuw en angstig en daardoor minder betrouwbaar kan worden. Bezoek meer fokkers en wacht liever een paar maanden op een pup van een betrouwbare fokker, dan een pup te kopen waarvan u de achtergrond (karakter en gezondheid ouders) onvoldoende of helemaal niet kent. Van groot belang is tevens dat u desgewenst meermalen naar het nest van uw keuze mag komen kijken, zodat u kunt zien hoe de pups zich ontwikkelen en zodat ook de fokker de kans krijgt om met u kennis te maken en u te leren kennen. De fokker zal gedurende de periode dat de puppies daar zijn heel veel tijd en energie moeten steken tijdens de inprentingsfase en daarna de socialisatieperiode van een puppy. Ook wanneer de pup bij zijn nieuwe eigenaar is, zal men door moeten gaan met het socialisatieproces. Hem kennis laten maken met allerlei zaken, waar hij later in zijn latere leven ook mee te maken krijgt is een voorwaarde om later een gezellige, sociale hond te hebben. Voordat u de pup heeft, kunt u vast op zoek naar een goede hondenschool (kynologenclub) in de buurt. Een trainer kan u bij de opvoeding van uw pup en jonge hond begeleiden. Zoek een school die voorstander is van het belonen met lekkers en speelgoed en vermijd alle cursussen waar het gebruik van slipkettingen en prikkelbanden worden aanbevolen. Als u een cursus volgt waarbij slechte methoden worden toegepast, zal uw verstandhouding met uw pup achteruit gaan. Ook als uw hond ouder is, is het goed om een cursus of hondensport te volgen met uw hond. Het versterkt de relatie tussen elkaar.
Kynologenclubs zijn te vinden via de website van de Raad van Beheer, de overkoepelende organisatie van de kynologie in Nederland: www.raadvanbeheer.nl.
16
Eenmaal uw pup thuis Eenmaal in zijn nieuwe ‘huis’ aangekomen zal de pup erg onder de indruk zijn van alles wat voor hem nieuw is. Meestal als de Akitapup het nest verlaat, bij ongeveer 8 weken, is hij al bijna zindelijk. Laat een pup meerdere keren per dag kort uit en beloon de pup bij het plassen buiten en negeer het als het per ongeluk een keer binnen gebeurt. Breng de pup consequent na het spelen, slapen of eten naar buiten, zodat hij leert buiten zijn behoeften te doen. Vaak krijgt u puppyvoer mee van de fokker wat voldoende is voor de eerste dagen. Mocht het veranderen van voer noodzakelijk zijn, dan wordt mixen aanbevolen ter voorkoming van diaree. Meestal geeft een fokker ook een stuk doek of speeltje mee uit het nest zodat de pup in zijn nieuwe huis toch nog een bekend luchtje heeft. Til een pup of jonge hond op bij het traplopen of in de auto tillen. Optillen gebeurt met de ene had onder zijn borst/voorpootjes en de ander onder zijn kontje. Gooi nooit met stokken en laat een pup of jonge hond ook niet eindeloos achter een balletje aan hollen. Stokken kunnen in de luchtpijp schieten en zijn, ook voor oudere honden, levensgevaarlijk. Laat uw pup niet ravotten met grotere, zware honden. Laat de pup in het eerste jaar niet traplopen en rennen op gladde vloeren, dit om HD of andere problemen te voorkomen en laat hem nooit rennen of spelen met een volle maag vanwege het risico dat zijn maag dan omdraait (maagtorsie). Koop, leen of huur een kamerkennel (bench) waarin uw pup rustig en veilig kan slapen en zorg voor voldoende rust. Door hem af en toe eventjes daarin te doen (nooit te lang in een keer, maar opbouwen) leert hij goed alleen te zijn. Tegelijkertijd weet u dat de pup niets kapot kan maken of knagen aan bijvoorbeeld elektriciteitsdraden. Bovendien is een kamerkennel een handig hulpmiddel bij de zindelijkheidstraining. Als uw pup van het begin af aan in een kamerkennel slaapt, zal hij deze ruimte als een veilige en plezierige plek beschouwen. Ook voor de Akita geldt dat het heel belangrijk is dat hij goed gesocialiseerd wordt. De pup zal kennis moeten maken met zoveel mogelijk mensen, dieren, materialen, geluiden, verzorging en omgevingen. Zorg ervoor dat de pup alleen positieve ervaringen opdoet met vriendelijke honden om te voorkomen dat hij door een slechte ervaring de rest van zijn leven agressief gedrag kan gaan vertonen. Als uw pup, ondanks uw zorgvuldige toezicht, een naar incident meemaakt, is het belangrijk dat u dit zo spoedig compenseert door hem in een zelfde situatie te brengen die deze keer plezierig is. Er zullen verscheidene prettige gebeurtenissen moeten plaatsvinden om over die ene onaangename heen te komen. Voor de eerste kennismaking met een huisgenoot wordt aanbevolen dit voor beiden op neutraal terrein te doen.
17
De vereniging waar de Akita in is opgenomen heet de Nederlandse Vereniging voor Akita Inu’s. De vereniging is 1 januari 1991 opgericht en biedt onderdak aan de rassen: Akita, Shiba, American Akita, Hokkaido, Kai, Kishu en de Shikoku. De vereniging heeft ten doel fokkers en liefhebbers van de aangesloten rassen nader tot elkaar te brengen en geïnteresseerden voor de fokkerij van deze rassen in Nederland voor te lichten en in de meest ruime zin alle belangen van deze rassen zoveel mogelijk te behartigen. Er wordt getracht leden, fokkers en liefhebbers te stimuleren en te steunen in het houden en ontwikkelen van gezonde, karaktervolle en mooie vertegenwoordigers van de aangesloten rassen.
‘Onze vereniging stimuleert het houden en ontwikkelen van gezonde, karaktervolle en mooie vertegenwoordigers van de aangesloten rassen’
De vereniging informeert haar leden vier maal per jaar middels het clubblad de ‘Nihon Ken’. Een blad met een scala interessante vaste rubrieken en artikelen. Met actuele berichten uit de kynologie en wetenswaardigheden over de Japanse rassen. Daarnaast organiseert zij wandelingen, lezingen en de jaarlijkse jonge hondendag en kampioenschapsclubmatch. Juist voor mensen die er niet zo voor voelen om tentoonstellingen te bezoeken, zijn deze evenementen een leuke gelegenheid om hun hond eens te laten beoordelen op zijn uiterlijk. Deze dagen zijn ideaal om op een ongedwongen en gezellige sfeer kennis te maken met het ‘showen’ en kennis te maken met fokkers en andere Japanse hondeneigenaren. Op de jonge hondendag nodigt de NVAI, via de aangesloten fokkers, eigenaren uit die net een Japanse hond hebben aangeschaft. De Nederlandse Vereniging voor Akita Inu’s stelt een aantal gezondheidseisen aan de honden waarmee gefokt wordt binnen de vereniging. De actuele gezondheidseisen kunt u navragen bij de vereniging. Een stamboom van de Raad van Beheer op Kynologisch gebied in Nederland is niet meer of minder dan een ‘afstammingsbewijs’, dus vraag de fokker ook altijd naar de officiële gezondheidsuitslagen van beide ouderdieren. De Raad van Beheer verstrekt ook stambomen aan nakomelingen van ouderdieren die nooit gecheckt zijn op (erfelijke) afwijkingen. Garanties op gezondheid kan een fokker u nooit voor 100% geven, het blijven namelijk levende wezens die ziek kunnen worden. Wel kunt u proberen de kans op ziektes en problemen te verkleinen door naar een fokker te gaan die is aangesloten bij de rasvereniging. Iedereen die zich verbonden voelt met de Japanse rassen en met de doelstellingen van de NVAI is welkom als lid. De vereniging beijvert zich om het exterieur, de gezondheid en karakter van de rassen te behouden en de ethische kanten van het fokken te bewaken door het opstellen van een fokreglement.
www.akitaclub.nl 18
