DE 7 KRITIEKE BESLUITEN VOOR EEN SUPERRELATIE
Zeg eens eerlijk - hoor je jezelf wel eens onderstaande zinnen zeggen? Of worden ze wel eens tegen jou gezegd?
‘Ik dacht dat we het samen zouden doen.’ ‘Je doet wel je best, maar het is niet goed genoeg.’ ‘Je kiest niet echt voor me.’ ‘Waarom kunnen we niet terug naar hoe het vroeger was?’ ‘Waarom verander je dat niet?’ ‘Je maakt me niet gelukkig.’ ‘Je bent er nooit. En als je er bent, ben je er niet.’ ‘We hebben veel te weinig seks.’ ‘Ben je verliefd op een ander?’ ‘Je kwetst me.’ Komt een van die zinnen je bekend voor? Dat zou namelijk goed kunnen. Je bent zeker niet de enige die dit wel eens denkt. Veel mensen reageren helaas niet al te constructief wanneer ze dit horen. Dat komt niet omdat ze niet constructief willen zijn, maar simpelweg omdat andere, oudere patronen hun vaak te snel af zijn. Het zal je ongetwijfeld zijn opgevallen dat dit je nog nooit écht geholpen heeft. Misschien ben je even opgelucht geweest. Of heb je je even k unnen afreageren. Of heb je iemand anders opgezocht, die je wél gelijk heeft gegeven. Of afleiding heeft bezorgd. Maar het is niet zo dat je het probleem hebt opgelost? Toch?
JIJ BENT JE RELATIE Het zit ’m hierin: jij bent je relatie. Kijk eens goed naar de zinnen aan het begin van dit e-book. Waarschijnlijk valt je op dat daarbij elke keer de verantwoordelijkheid voor het probleem terechtkomt bij de ander. De ander heeft het gedaan. De ander is begonnen. De ander kwetst jou. De ander snapt het niet.
GELOVEN DAT DE OPLOSSING VOOR HET PROBLEEM BIJ DE ANDER LIGT, IS HET PROBLEEM De enige manier om een superrelatie te hebben, is om de volledige verantwoordelijkheid te nemen voor de relatie. Honderd procent. Alles wat er in je relatie gebeurt aan leuke dingen en vervelende dingen is jouw verantwoordelijkheid. Eleanor Roosevelt zei ooit: ‘Iemand kan jou alleen maar kwetsen met jouw toestemming.’ En Gandhi maakte het zelfs nog duidelijker toen hij zei: ‘Iemand kan alleen je zelfrespect afnemen als jij het hem geeft.’ Omdat dit de belangrijkste opmerking uit dit hele e-book is, zeggen we het nog een keer: Je bent zelf volledig verantwoordelijk voor elke relatie die je hebt. Geloven dat de oplossing voor het probleem bij de ander ligt, ís het p robleem.
Het is niet je opvoeding die bepaalt of je een goede relatie hebt. Het is ook niet je afkomst. Of je geslacht. Het is niet je leeftijd die bepaalt of je een goede relatie hebt. Of je ouders. Het is niet je geliefde die bepaalt of je een goede relatie hebt. Of geluk. Of de sterren. Jij bent het, en jij alleen. Kijk eens om je heen. Alles wat je ziet, is een gevolg van de keuzes die jij hebt gemaakt. Sterker nog: je leven zoals het er nu uitziet, is een gevolg van alle keuzes die je hebt gemaakt en die je niet hebt gemaakt. Je bent niet alleen een gevolg van je opvoeding. En ook niet alleen een gevolg van de genen die je hebt meegekregen. Je bent vooral een gevolg van de keuzes die je zelf maakt. Het kan zijn dat je dit een lastig inzicht vindt. Immers, als je verantwoordelijk bent voor alles wat er met je gebeurt, dan ben je dus ook schuldig aan de nare dingen, aan alles wat ellendig is in je relatie. Aan alles wat je overkomt. Dat klopt. En ook weer niet. We maken namelijk een cruciaal onderscheid tussen ‘schuld’ en ‘verantwoordelijkheid’. Of jij ‘schuldig’ bent aan alles wat jou in je leven en je relaties is overkomen? Geen idee. En het interesseert ons ook niet. Want weet je: het zou jou ook niet moeten interesseren. ‘Schuld’ is meestal een ontzettend overbodig begrip. Je hebt er niets aan om te weten wie er schuldig is. Dat bepalen ze in de rechtszaal wel als dat aan de orde is. Schuld maakt jou en de ander kleiner en helpt jullie geen steek vooruit. Stop met denken in die woorden. Waar het om gaat, is of je ‘verantwoordelijk’ bent. En verantwoordelijk ben je altijd, ook al is het misschien de schuld van iemand anders. Het is namelijk jouw leven.
Zorg dat je eerst zelf helemaal ‘heel’ bent of wordt: onafhankelijk, vrij, s tabiel, in balans en vol vertrouwen om pas daarna een succesvolle liefdesrelatie met een ander te kunnen hebben. Die volgorde is van belang: je hebt de a nder niet nodig om jezelf compleet te voelen; je bent al compleet en de ander mag je aanvullen. Het nemen van verantwoordelijkheid helpt je ontzettend om s tabiel, onafhankelijk en ‘compleet’ te zijn. Dat komt hierdoor: verantwoordelijke mensen zijn de oorzaak van de dingen die er in hun leven gebeuren en niet het gevolg ervan. Je voelt meteen het verschil: hoeveel krachtiger is het om ergens de oorzaak van te zijn in plaats van het gevolg? Stel: je vriendin is met haar vriendinnen een avond uit en daarom zit jij a lleen thuis. Je voelt je eenzaam en het slachtoffer van haar keuze. Of stel: je leidinggevende besluit te reorganiseren. Jouw takenpakket verandert enorm en opeens doe je niet meer waarvoor je hier bent komen werken. Je voelt je het slachtoffer van zijn keuzes. Schrijf eens op van welke situaties in je leven jij jezelf het gevolg vindt en niet de oorzaak:
En kijk nu eens of het lukt om in precies die situaties het initiatief naar je toe te trekken. Wat zou je eraan kunnen veranderen? Het is vaak meer dan je denkt. Soms is simpelweg het gesprek aangaan al genoeg. Dit is belangrijk: hoe minder situaties waarin je jezelf het gevolg vindt in plaats van de oorzaak, hoe krachtiger je jezelf zult voelen. En hoe aantrekkelijker je zult zijn. Dat wil helemaal niet zeggen dat het altijd goed uitpakt. Natuurlijk maak je fouten. Verantwoordelijkheid is niet hetzelfde als onfeilbaarheid. De truc is om te erkennen dat het spannend is en het toch te doen. Pas wanneer je zelf de verantwoordelijkheid neemt voor jouw leven, ben je in staat de relatie te creëren die jou gelukkig maakt. NEEM DE VERANTWOORDELIJKHEID Dat is allemaal leuk en aardig, zelf verantwoordelijk zijn. Maar hoe doe je dat? Het mooie is dat je dat vaak zelf het beste weet. Jouw situatie is namelijk altijd anders dan die van anderen. We geven je zo een paar tips, maar voordat we dat doen vragen we je eerst eens zelf op te schrijven wat je nú zou kunnen doen om meer verantwoordelijkheid te nemen in je relatie. Wat ik eigenlijk al weet en dus meteen ga doen is dit:
Mooi dat dat er staat! Het belangrijkste heb je zojuist gedaan: jezelf verantwoordelijk gemaakt. Zonder die stap is al het andere zinloos. Pas wanneer je jezelf honderd procent verantwoordelijk voelt voor jouw relatie, kun je een superrelatie bouwen. Heel veel relaties gaan ten onder aan het feit dat beide partners zich het slachtoffer voelen van de ander. Het nemen van je eigen verantwoordelijkheid is dus zó belangrijk (en vaak ook net zo moeilijk), dat we je graag wat extra advies geven. 1. VERWACHT NOOIT DAT DE ANDER JOU GELUKKIG KAN MAKEN Jouw geluk komt uit jezelf. Als je de ander verantwoordelijk maakt voor jouw geluk, doe je twee onhandige dingen. Allereerst geef je zelf de sleutel uit handen. Opeens heb je geen invloed meer op je eigen welzijn, dat heb je net aan iemand anders cadeau gedaan. En daarmee komt ook meteen het tweede onhandige ding: die verantwoordelijkheid kun je een ander niet aandoen. Met als belangrijkste reden: hun invloed is maar klein. Dus je geeft de ander iets waar ze verantwoordelijk voor zijn, en ondertussen slechts weinig invloed op hebben. Dat is zwaar! Geluk komt altijd van binnen en stroomt vervolgens naar buiten. Wanneer je het van een ander verwacht, draai je dat om. Je hoopt opeens dat het van buiten komt en bij jou naar binnen gaat. Als dat al gebeurt, is het slechts van zeer tijdelijke aard. 2. NEEM VERANTWOORDELIJKHEID VOOR JE EIGEN PROBLEMEN Jouw problemen zijn van jou. Dat klinkt als een enorme open deur en dat is het ook. Toch zien we vaak dat relaties hierop vastlopen. We ontmoeten regelmatig stellen bij wie het onderscheid tussen beide partners langzamerhand is verdwenen.
Zijn somberheid wordt ook die van haar. Haar onzekerheid wordt ook die van hem. Zijn nervositeit wordt ook die van haar. Haar angst wordt ook die van hem. En opeens zit je samen twee keer zo diep in de put. Draag zelf de verantwoordelijkheid voor jouw emoties, jouw tegenslagen en voor wat je overkomt. Zeur er niet over. Gebruik de ander als g esprekspartner, maar verwacht nooit de oplossing van de ander. Neem ze niet mee in jouw ellende. Draag het zelf en los het zelf op. Zo gauw je dat vergeet, loopt je relatie scheef. Vergelijk het eens met het volgende: kinderen verwachten een oplossing van hun ouders. Leerlingen verwachten een oplossing van hun leraar. Op het moment dat jij stopt jezelf baas te maken over je eigen problemen en naar de ander kijkt, verandert de verhouding die je hebt. De ander wordt groot en jij wordt klein en je kunt elkaar niet langer in de ogen kijken op dezelfde hoogte. 3. LEEF NAAR JE EIGEN WAARDEN Ieder mens beschikt over een aantal kernwaarden. Dat zijn belangrijke persoonlijke principes die richting geven aan wat jij doet en belangrijk vindt. Wanneer we niet zo stevig in onze schoenen staan, zijn we nog wel eens geneigd die waarden te vergeten. We nemen onbewust die van krachtige anderen over en dat voelt als een jas die niet past. Het voelt alsof je een toneelstukje speelt. Alsof je opeens in een andere film terecht bent gekomen waarin het niet meer echt over jou gaat. Dat maakt je ongelofelijk wankel en daardoor slecht in staat verantwoordelijkheid te nemen. Daarom is het belangrijk naar je eigen kernwaarden te leven.
4. ZORG VOOR JEZELF Pas als je goed voor jezelf zorgt, kun je goed voor een ander zorgen. Slaap voldoende, eet goed, werk niet te hard, besteed tijd aan dingen waar je energie van krijgt. Je kunt pas zware dingen dragen als je stevig op de grond staat. Wat zou je nú kunnen doen om beter voor jezelf te zorgen? O mschrijf het eens zo concreet mogelijk, dat wil zeggen dat je bijvoorbeeld niet opschrijft ‘beter slapen’ of ‘op tijd naar bed’, maar wel: ‘elke avond lig ik er om 23 uur in.’
5. ZOEK ALTIJD NAAR WAT JE WÉL KUNT DOEN Een van de belangrijkste redenen waarom we het moeilijk vinden honderd procent verantwoordelijkheid te dragen, is omdat we van onszelf denken dat we de situatie niet kunnen veranderen. Als je er toch niets aan kunt doen, kun je maar beter ook niet verantwoordelijk zijn, toch? We kunnen echter meer beïnvloeden dan we denken. Dat lukt heus niet altijd meteen en we denken echt niet dat je kunt toveren, maar wat we je willen vragen is dit: sluit nooit je ogen voor wat je wel kunt doen. Al is het nog zo klein. Dit is helemaal belangrijk tijdens ruzies. Zo gauw de temperatuur oploopt gaan we harder naar de ander schreeuwen, terwijl we zelf ook fouten m aken.
We worden bozer en bozer en geven de ander van steeds meer de schuld. Ondertussen gebruiken we steeds lelijkere woorden, steeds gemenere verwensingen en verwijten en worden we steeds onredelijker. Er bestaat al zelden zoiets als de waarheid (meestal is het alleen maar je waarneming), en tijdens ruzies geldt dit helemaal: het eerste wat er sneuvelt tijdens een ruzie is de waarheid. En daardoor zijn de gevolgen van een ruzie altijd erger dan de aanleiding ervan.
HET GEVOLG VAN EEN RUZIE IS VAAK ERGER DAN DE AANLEIDING Kortom, hoe meer we vinden dat het aan de ander ligt, hoe meer het aan onszelf ligt. De oplossing is vaak heel dichtbij: maak direct je excuus. Niet om jezelf weg te cijferen en eigenlijk te zeggen: het ligt alleen aan mij. Geef o precht aan dat je niet meende wat je zei. Herhaal dit desnoods drie keer. Je hebt namelijk een hele goede reden, hoe erg de ruzie ook is, om je excuses aan te bieden. Je meende namelijk niets van wat je zei. En je zult merken: het wordt er altijd beter van. En dan ontstaat de ruimte om het e chte onderwerp te bespreken. Ruzies gaan namelijk altijd over iets anders dan waar je denkt dat ze over gaan.
WANNEER JE JE WERELDBEELD VERANDERT, VERANDER JE JE WERELD De volgende oefening helpt je om in kaart te brengen wat je zelf kunt doen. Schrijf in de linkerkolom eens zo veel mogelijk dingen op waaraan je je stoort in je relatie. Schrijf vervolgens in de rechterkolom op wat je zelf kunt doen om iets aan die situatie te veranderen (en dat is dus niet: tegen de ander zeggen dat hij moet veranderen...): IK STOOR ME AAN...
WAT IK ZELF KAN DOEN IS...
• zij maakt nooit schoon
• een schoonmaker regelen
• hij ziet nooit dat ik naar de kapper ben geweest
• vragen wat hij van mijn nieuwe kapsel vindt
• sommige stompzinnige ruzies
• sorry zeggen voordat de ruzie escaleert en praten over hoe we het de volgende keer kunnen voorkomen
6. BESLUIT DAT HET JOUW VERANTWOORDELIJKHEID IS Soms is een besluit genoeg. Kies ervoor zelf de verantwoordelijkheid voor je relatie te dragen. Kijk eerst naar jezelf. Wacht niet op de ander. Want waarschijnlijk wacht de ander op jou - en dat kan heel lang duren... 7. INVESTEER IN JE RELATIE Er zijn maar twee manieren om in een relatie te staan. Ofwel je bent aan het investeren, ofwel je bent aan het vertrekken. Investeren is dit: je bent actief en vol vertrouwen bezig om je relatie te laten groeien en ontwikkelen. Je investeert tijd en aandacht in elkaar en leert e lkaar steeds beter kennen. Je ontwikkelt je samen en neemt elkaar mee in het leven. Je bouwt aan een geweldig perspectief met elkaar. Vertrekken is dit: je laat andere prioriteiten zoals je kinderen of je werk steeds voorgaan op je partner. Je ontwijkt goede gesprekken, momenten samen en intimiteit. Je gedachten over de ander zijn niet per se positief. Je bedenkt regels voor elkaar om het goed voor jezelf te houden. En let op. Niet investeren is hetzelfde als vertrekken. Er is geen tussenweg. Als je single bent, geldt precies hetzelfde: of je bent aan het investeren om het leven te creeren zoals jij dat wilt, of je loopt verder op een pad dat je niet gelukkig maakt. Aan jou de keuze. Als je kiest voor investeren, schrijf je dan nu in voor het Superrelatie Weekend op www.superrelatie.nl
ONTMOET DAVID & ARJAN David en Arjan horen bij de invloedrijkste denkers van Nederland over geluk en succes. Vanwege hun unieke combinatie van praktische spiritualiteit en ondernemerschap, vind je ze ergens tussen business en boeddha. Hun boeken rondom succes, geluk, liefde en relaties horen al vier jaar lang bij de bestverkochte boeken van Nederland en er zijn inmiddels meer dan 60.000 exemplaren van verkocht. De Amsterdamse krant Het Parool plaatste David en Arjan in het rijtje Paulo Coelho, Deepak Chopra en Brené Brown als het gaat om mensen die je het beste helpen jouw leven krachtig en plezierig te leiden.
Hun Facebook-community met 200.000 leden, hoort bij de grootste platforms in Nederland op het gebied van persoonlijke ontwikkeling. Hun Jaarprogramma is ondanks het strenge toelatingsbeleid elk jaar hartstikke uitverkocht.
David is na een verdrietige scheiding inmiddels al 10 jaar heel gelukkig in zijn relatie en samen heeft hij 3 mooie kinderen. Arjan en zijn verloofde zijn al 16 jaar samen en nadat ze de nodige stormen hebben doorstaan, zijn ze met hun twee kinderen al heel veel jaren erg gelukkig. Daarbij goed om te weten: David en Arjan doen niks anders dan keer op keer hun eigen methodiek volgen, die ze jou ook zo graag leren.
HEB JE EEN RELATIE? JA
NEE
IS ‘IE’ AL SUPER? NEE JA
SOMS
KOM NAAR HET SUPERRELATIEWEEKEND!