Daily Dynamics A smart office for Carlink International in Amsterdam
PAUL KROESE architecture & creative strategy IWAN BAAN photography
© 2012 www.paulkroese.com
CS
CARLINK
CARLINK
Piet Heinkade 177, Pakhuys Afrika.
Locatie in Amsterdam
Levendige plint, combinatie wonen en werken.
Interactie interieur en stad. Foto: Iwan Baan
Opgave: en compact kantoor in de binnenstad van Amsterdam Carlink is een internationale organisatie die gespecialiseerd is in het importeren en exporteren van auto’s binnen Europa. Het grootste gedeelte van het werk vindt plaats via het beeldscherm en telefoon. Voor het werk is het niet langer noodzakelijk om fysiek bij de auto’s te zijn. Daarom heeft de organisatie bewust gekozen om te verhuizen van een afgelegen standaard kantoor langs de snelweg naar een compact kantoor in de binnenstad van Amsterdam. De stad is levendiger, heeft aantrekkelijke voorzieningen op loopafstand en is goed bereikbaar met auto en openbaar vervoer. Door de nieuwe locatie wordt de organisatie onderdeel van de stad en het internationale, stedelijke leven. Bovendien is het voor de meeste medewerkers ’s ochtends niet meer nodig om in de file te staan. De jonge, professionele organisatie is ongecompliceerd en straight forward. Ze regelt alle noodzakelijke procedures en complexe logistiek, waardoor de internationale handel van auto’s overzichtelijk, begrijpelijk en betaalbaar wordt. Het was een uitdaging om de benadering en mentaliteit van de organisatie tot uitdrukking te laten komen in het nieuwe kantoor.
“Investeer in de essentie en laat overbodige conventies geheel achterwege. Zo dring je door tot de essentie van de zaak. Welke activiteiten vinden plaats? Wat wordt het meest gebruikt? Wat is echt belangrijk? Waar wordt de meeste waarde aan gehecht? Waar worden mensen blij van? Door heldere keuzes te maken, houd je meer geld over om uit te geven aan dingen die er toe doen.”
Small and Smart Op een klein vloeroppervlak moest ruimte worden gevonden voor een grote diversiteit aan functies en activiteiten: bureauwerk, vergaderingen, ontvangst klanten, presentaties, lunch en een reeks aan ondersteunende functies (printen, server, archivering, opslag e.d.). In een conventioneel kantoor krijgen al deze functies als snel een eigen plek en ruimte. Hier werd de oplossing gevonden door alle functies in één overzichtelijke, logische ruimte te realiseren. Door slim gebruik te maken van de compacte ruimte is een flexibele werkplek ontstaan voor zes personen en een hond. In het project is gericht met het beschikbare budget omgegaan. Er is geen aparte vergaderkamer, lunchruimte, presentatieruimte, keuken, receptie of directiekamer. Dat zijn ruimtes die over het algemeen beperkt worden gebruikt, soms slechts een aantal uur per week. Door deze ruimtes weg te laten, zijn minder vierkante meters nodig en vervalt ook de investering, de huur en exploitatie voor deze ruimtes. Hierdoor is het mogelijk een kwalitatief hoogwaardig interieur te realiseren tegen geringe huisvestingskosten. In vergelijking tot het oude kantoor zijn er uiteindelijk minder vierkante meters, maar wel betere vierkante meters: veel vrije hoogte, veel daglicht, maatwerk meubilair, slimme inrichtingselementen en een inspirerende omgeving in de binnenstad. Storage Wall Een essentieel onderdeel van het ontwerp is de ontwikkeling van het concept ‘Storage Wall’. In één wand zijn alle noodzakelijke voorzieningen, berging en installaties opgenomen zoals archief, meterkast, server, garderobe, toilet, installatieruimte, pantry, combi-oven, documentkasten, dossiers, printer, alle computers, mechanische ventilatie, telefooncentrale en TV. De wand heeft een afmeting van 13,3 x 4 meter en bestaat uit 59 panelen die geheel greeploos zijn aangebracht. Door de wand te introduceren, blijft de rest van de ruimte open, overzichtelijk, vrijindeelbaar en opgeruimd.
Gebruikers
Gordijnen
2 Tafels
Storage Wall
Keuken
Structuur
Foto’s: Iwan Baan.
Generiek en specifiek Het ontwerp richt zich op de gebruikers en de activiteiten. Het houdt rekening met veranderingen in tijd. De open, neutrale ruimte kan op verschillende manieren worden gebruikt. Afhankelijk van de dagelijkse activiteiten, de wisselende wensen en de weersomstandigheden kan de ruimte door middel van gordijnen worden aangepast en opgedeeld. Zo wordt de generieke ruimte specifiek op de momenten dat het nodig is. De ruimte kan worden aangepast voor een vergadering, een presentatie, een lunch of een persoonlijk gesprek. Gebruikers hebben direct invloed op hun omgeving. De huisvesting biedt een dynamische pasvorm aan de dagelijkse dynamiek.
Curtain Configurations
Loft, gesloten lange wand, afschermen voordeur in winter.
Dubbele geluidsbarrière.
Drie kamers, afschermen vergaderruimte.
Vrije indeling, afschermen zicht en zonlicht.
Maximaal uitzicht, gordijnen hangen voor gesloten wand.
Logo als zwevend lichtobject in de open ruimte. Foto Iwan Baan.
1
2 4
5
3
3 6
1 2 3 4 5 6
Kastenwand Keuken Gordijnrail Werktafel Lunch- en vergadertafel Entree
1 : 100
Storage Wall geheel gesloten. Foto Iwan Baan.
Storage Wall geheel open. Foto Iwan Baan.
Storage Wall geheel gesloten
Lade met hangmappen
Kast met ordners
Computers
Flat screen multi media TV
TV draait uit de wand richting werktafel
Archief
Storage Wall geheel open.
Foto’s Iwan Baan
Foto Iwan Baan.
Foto Iwan Baan.
Akoestisch plafond (‘het tappijt ligt op het plafond’) met LED spots. Foto Iwan Baan.
De stalen tafels zijn speciaal voor dit project ontworpen. Foto Iwan Baan.
Open, hoge ruimte met veel daglicht
Foto Iwan Baan
Foto Iwan Baan
Gebruik open keuken
Detail toilet met achteruitkijkspiegel
Detail Keuken, Corean blad en betonwand
Detail leren gordijn en plafond, foto Iwan Baan
Detail AVL stoel bekleed met natuurlijk leer
Verborgen toegang tot toilet. Foto Iwan Baan.
Toilet en serverruimte. Foto Iwan Baan.
Integrale en multidisciplinaire benadering van de architectuurpraktijk Paul Kroese werkt vanuit een integrale benadering van de Architectuurpraktijk, waarbij wordt gekeken naar het bouwproces alsmede het hele huisvestingsproces en de voorwaarden waaronder architectuur tot stand komt.
Layers of change
“Because of the different rates of change of its components, a building is always tearing itself apart” (Stuart Brandt)
‘Layers of Change’ Bij de benadering van flexibiliteit en duurzaamheid wordt rekening gehouden met de verschillende gebouwonderdelen die ieder een eigen levensduur en dynamiek hebben zoals beschreven in ‘How Buildings Learn’ door Stuart Brand.
Om de duurzaamheid en de toegevoegde waarden van een project te vergroten, richt Kroese zich in het creatieve proces op een multidisciplinaire benadering, waarbij sociale aspecten (gebruiker, interactie, activiteit, beleving), fysieke aspecten (omgeving, openbare ruimte, architectuur) en financiële aspecten (investering, exploitatie, waardeontwikkeling) worden geïntegreerd. Daarnaast zoekt hij actief samenwerking en inspiratie in aangrenzende
vakgebieden zoals mode, reclame, design, film, kunst, catering, performances en events. Door een verruimde blik en strategische samenwerking kunnen inspiratie en creatie ontstaan uit onverwachte hoek. Een ‘architectonische ingreep’ hoeft dan ook niet per definitie fysiek te zijn. De voorwaarden voor een project en de toegevoegde waarden kunnen bijvoorbeeld ontstaan door een financiële vondst, een nieuwe coalitie of door op een andere manier tegen het gebruik en de programmering aan te kijken. Bij het project in Amsterdam is intensief samengewerkt met de opdrachtgever, verhuurder, interieurbouwer en installateurs. Daarnaast had Paul Kroese voor de gordijnen aanvankelijk ook Claudy Jongstra en Petra Blaisse/ Inside Outside benaderd. Uiteindelijk heeft de opdrachtgever gekozen voor natuurlijk leer, De gordijnen zijn vervolgens ontworpen door Paul Kroese en gemaakt door modeproducent Els Roseboom. Voor het ontwerp van de tafels is nauw samengewerkt met de smederij die de tafels heeft geproduceerd. Voor de fotografie is Iwan Baan benaderd vanwege zijn aandacht voor mensen, activiteiten en de dagelijkse realiteit. ‘Dynamic Fit’ en de factor Tijd Paul Kroese is gefascineerd door de sportschoenenindustrie. Om prestaties van sporters te verbeteren, worden veranderingen in tijd bestudeerd en gemeten. De sportschoen moet een optimale ‘dynamische pasvorm’ bieden in de verschillende fasen van het gebruik. Dit gebruikt hij als een analogie en een inspiratie voor de architectuurpraktijk waarbij zowel het product als de praktijk een dynamische pasvorm moeten hebben om zich aan te kunnen passen aan de veranderende omstandigheden in de tijd.
Over Paul Kroese Paul Kroese (1971) is zelfstandig architect en werkzaam op het gebied van architectuur, design en stedelijke ontwikkeling. Momenteel werkt hij tevens als adviseur voor het International New Town Instiute (INTI). Voor INTI organiseerde hij de conferentie ‘New Towns | New Territories’ in september 2012. Daarnaast is hij initiator en coordinator van de internationale heruitgave van het boek over de Nederlandse architect Hugh Maaskant (1907-1977)*. Het is de verwachting dat dit boek in het voorjaar van 2013 verschijnt. Met het boek wil Kroese aandacht vragen voor het belang en de betekenis van modern cultureel erfgoed en de mogelijkheden voor de toekomst. Voordat hij begon als zelfstandig architect heeft Paul Kroese gewerkt bij verschillende bureaus waaronder MVRDV en OMA/ Rem Koolhaas. Voor OMA werkte hij tijdens zijn studie in Rotterdam en later in Beijing in China. Met Ole Scheeren maakte hij twee tentoonstellingen over het CCTV gebouw, in de Courtyard Gallery in Beijing en in het MoMA in New York. De nadruk lag daarbij op de collectiviteit en de organisatie van de verschillende gebruikersgroepen en programmaonderdelen van het project. Na zijn studie heeft hij gewerkt bij de Architekten Cie R&D, een multidisciplinaire onderzoekstudio voor stedelijke ontwikkeling. In samenwerking met sociologen en sociaal geografen werkte hij onder andere aan stedenbouwkundige ontwikkelingsvoorwaarden voor naoorlogse woonwijken en deed hij onderzoek naar de beleving van openbare ruimte. Tijdens zijn studie Bouwkunde op de TU Delft organiseerde hij lezingen voor de studievereniging Stylos en werkte hij op de afdeling Real Estate and Housing, waar hij als student-assistent van Hans de Jonge marktonderzoek deed naar de kansen voor de Nederlandse architectuurpraktijk in samenwerking met Frank Duffy en Lars Mosman. Tijdens deze periode ontstond zijn belangstelling voor de integrale benadering van de architectuurpraktijk, waarbij wordt gekeken naar het bouwproces alsmede het hele huisvestingsproces en de voorwaarden waaronder architectuur tot stand komt. Als student woonde hij jarenlang als tijdelijk beheerder in leegstaande kantoorpanden. Zo deed hij ervaring op met de voordelen en mogelijkheden van het wonen in een kantoorgebouw en ontstond zijn fascinatie voor transformatie, flexibiliteit en tijdelijk gebruik. * Internationale uitgave van het boek ‘Hugh Maaskant, Architect van de Vooruitgang’, Michelle Provoost. 010 Publishers, Rotterdam 2003.
Contact informatie PAUL KROESE Van Nideckstraat 37 3039 TL Rotterdam Netherlands T +31 6 48 18 96 21 E
[email protected] www.paulkroese.com
Projectgegevens Titel: ‘Daily Dynamics’ | ‘Dagelijkse Dynamiek’ Project: Kantoor Carlink, Amsterdam, Nederland. Opdrachtgever: Carlink International, Amsterdam. Ontwerp en creatieve strategie: PAUL KROESE, Rotterdam. Projectteam: Paul Kroese en Ivo Hoppers. Interieurbouwer: Roord Binnenbouw, Amsterdam. Elektrische installaties: Terberg, IJsselstein. LED verlichting: SOLID lighting design, Rotterdam. Neon lichtkunstwerk: PAUL KROESE, Rotterdam. Wanden: casco betonnen ruwbouwwanden in het zicht. Vloeren: Axxon, Arnhem. Gordijnen: handgemaakte leren gordijnen. Ontwerp PAUL KROESE, Rotterdam. Productie Els Roseboom, Amsterdam. Tafels: PAUL KROESE, Rotterdam. Stoelen: AVL/ Joep van Lieshout, Lensvelt, Breda. Vloeroppervlakte: 72 m2 Oplevering: 2011 Fotografie: Iwan Baan Contact informatie PAUL KROESE Van Nideckstraat 37 3039 TL Rotterdam Netherlands T +31 6 48 18 96 21 E
[email protected] www.paulkroese.com
© PAUL KROESE 2012