Curriculum Leerroute 5 Rekenen, meten, tijd en geld Dit curriculum is gebaseerd op de PO Basisleerlijn Rekenen, CED- groep. Leerlingen die niveau 4/5 van de PO Basisleerlijn behalen, kunnen uitstromen naar het praktijkonderwijs. Dit moet wel beoordeeld worden in relatie tot andere leergebieden, zoals de Sociaal-emotionele ontwikkeling en Leren leren. Om naar de Gooise Praktijkschool in Hilversum te kunnen gaan, hebben de leerlingen een DLE van 20 nodig, eind groep 4, begin groep 5. (Passende perspectieven SLO, leerroute 1) In dit curriculum zijn de cruciale doelen opgenomen. Dit zijn de doelen waaraan in een leerjaar in ieder geval moet worden gewerkt. Verder kan er (binnen de leerroute), convergent gedifferentieerd worden, door te intensiveren, te verdiepen of te verbreden naar andere doelen uit de leerlijn binnen hetzelfde niveau. De PO-kerndoelen binnen dit curriculum zijn: 23. De leerlingen leren wiskundetaal gebruiken. 32. De leerlingen leren eenvoudige meetkundige problemen oplossen. 33. De leerlingen leren meten en leren te rekenen met eenheden en maten zoals bij tijd, geld, lengte, omtrek, oppervlakte, inhoud, gewicht, snelheid en temperatuur. De items op de sub-leerlijnen zijn: Wiskundig inzicht en handelen 1.1 Ordeningsbegrippen begrijpen en hanteren Meten en meetkunde 10.1. Ruimtelijke oriëntatie en ruimtelijk redeneren 11.1. Meten van lengte, inhoud, gewicht, oppervlakte 11.2. Meten van tijd 11.3. Geldrekenen 11.4. Informatieverwerking en statistiek De doelen in het blauw zijn doelen voor METEN De doelen in het groen zijn doelen voor TIJD De doelen in het geel zijn doelen voor GELD
Curriculum Leerroute 5 - Rekenen, Meten, tijd en geld, 17-08-2015
1
Leeftijd 4 jaar
Niveau leerlijn 1
Item 1.1 10.1 10.1 11.1 11.1 11.1 11.2
5 jaar
2
6 jaar
2
7 jaar
3
11.2 11.3 11.3 10.1 11.1 11.1 11.2 11.3 11.1 11.1 11.2 11.3 10.1 10.1 11.1 11.1 11.1 11.1 11.2 11.3
8 jaar
3
10.1 10.1
Doelen Begrijpt wat binnen een context bedoeld wordt met begrippen als lang, kort, groot, klein, breed, smal, hoog, laag, dik, dun, nat, droog, voor, achter, zwaar, licht, vol, leeg, boven, onder Benoemt waar iets zich bevindt (voor, achter, onder, boven, dichtbij, ver weg) Herkent basisvormen als vierkant, rechthoek, cirkel Ordent voorwerpen van kort naar lang Vergelijkt op het oog of via overgieten twee inhouden (weet daarbij waar meer of minder in past) Vergelijkt twee voorwerpen op gewicht; weet daarbij dat je bij het vergelijken van gewichten in tegenstelling tot het vergelijken van lengten niet alleen af kunt gaan op de grootte van iets Kent het dagritme (ochtend, middag, avond, nacht) vanuit herkenbare gebeurtenissen (slapen, ontbijten, naar school gaan, avondeten, televisiekijken) Kent begrippen: 'duurt lang' en 'duurt kort Kent de munt van 1 euro Weet tijdens het winkeltje spelen dat bijv. iets van 5 euro duurder is dan iets van 4 euro Bouwt eenvoudig blokkenbouwsel na vanuit tekening of foto Vergelijkt (waar direct vergelijken moeilijker is) binnen een context voorwerpen indirect zoals via een strook of stuk touw Ordent voorwerpen op gewicht vanuit het wegen met balans Legt plaatjes in logische volgorde en vertelt er een (logisch) verhaaltje bij Kent de munt van 2 euro Meet “afpassend” met maateenheden als stap, voet en ‘meterstrook’ of meetlat Vergelijkt inhoud via afpassen of uitscheppen met natuurlijke maten als kopje, beker, lepel Begrijpt de indeling van de week in 7 dagen en het cyclische karakter daarvan; benoemt daarbij dagen van de week en weet bijv. wanneer het weekend is, wanneer vrije middag Stelt bedragen t/m 10 euro samen met munten van 1 en 2 euro Kiest bij spiegelen het juiste spiegelbeeld Zet bij het werken met mozaïeken of bij het afmaken van een kralenketting een bepaald patroon voort Leest lengte af met ‘vijfmeterlint” (vijf aan elkaar geplakte meterstroken met alleen getallen bij hele meters) Meet inhoud in liters met behulp van emmer met maatverdeling Meet gewicht in kilogrammen met behulp van balans en kilogewicht en weegschaal Heeft referentiematen voor liter, kilo en meter (zoals pak melk, pak suiker, grote stap) Herkent en benoemt hele en halve uren en kwartieren op klok met cijfers; brengt daarbij deze tijden in verband met gebeurtenissen die rond deze tijd plaatsvinden Stelt tijdens winkeltje spelen bedragen t/m 20 euro samen vanuit munten van 1 en 2 euro, briefjes van 5 euro en briefjes van 10 euro Loopt een route door opvolgen van richtingaanduidingen als linksaf, rechtsaf, rechtdoor Maakt een plattegrond met hoogtegetallen van eigen bouwsel
Curriculum Leerroute 5 - Rekenen, Meten, tijd en geld, 17-08-2015
2
Leeftijd
Niveau leerlijn
Item 11.1 11.1 11.1 11.2 11.3
9 jaar
4
10.1 10.1 11.1 11.1 11.2 11.3
10 jaar
4
10.1 10.1 10.1 11.1 11.1 11.2 11.3
11 jaar
5
12 jaar
5
10.1 10.1 11.1 11.2 11.3 11.3 10.1 10.1 11.1 11.1 11.1 11.2
Doelen Vergelijkt en ordent voorwerpen op oppervlakte door daar natuurlijke maten als tegels bij te gebruiken Hanteert meetintrumenten als huishoudcentimeter, duimstok en liniaal; kent daarbij de standaardmaat m en cm Meet gewicht in kilogrammen met personenweegschaal Herkent en benoemt hele en halve uren en kwartieren op klok met cijfers; brengt daarbij deze tijden in verband met gebeurtenissen die rond deze tijd plaatsvinden Stelt tijdens winkeltje spelen bedragen t/m 20 euro samen vanuit munten van 1 en 2 euro, briefjes van 5 euro en briefjes van 10 euro (herhaling) Leest al doende en met leerkracht overleggend eenvoudige plattegrond en tekent met hulp zelf een eenvoudige plattegrond Bouwt aan de hand van constructietekening met lego iets na Meet gewicht met instrumenten (personenweegschaal, brievenweger) kent daarbij de maten kilogram en gram Meet met maatbeker in l en cl Heeft enig besef van hoe lang een uur of half uur ongeveer duurt (rekenles), waar je een kwartier mee bezig bent en hoe lang een minuut of seconde duurt Weet dat als je alleen papiergeld in je portemonnee hebt en een bedrag als 7, 17, 27……87 euro moet betalen, hoeveel je geeft en hoeveel je terugkrijgt Bouwt eenvoudig blokkenbouwsel na vanuit plattegrond met hoogtegetallen Ziet zonder gebruik van blokken welke plattegrond met hoogtegetallen bij welk afgebeeld bouwsel hoort Gebruikt bij het vertellen van een route richtingaanduidingen als linksaf, rechtsaf, rechtdoor Ziet bij het vergelijken van oppervlakten via het leggen van tegels relatie met vermenigvuldigen Weet dat een kilometer overeenkomt met 1000 meter (1000 flinke stappen) Zet analoge tijd om in digitale tijd en andersom, begrijpt daarbij dat je door de 24 uurs aanduiding aan digitale tijd kunt zien of het ochtend, middag, nacht is Weet dat als je alleen papiergeld in je portemonnee hebt en een bedrag als 7, 17, 27……87 euro moet betalen, hoeveel je geeft en hoeveel je terugkrijgt (herhaling) Ziet relatie tussen tekening en bovenaanzicht en tekent zelf bovenaanzicht van voorwerpen Leest en maakt eenvoudige plattegrond van bekende “loopomgeving” (van school naar huis) Leest af en noteert grammen en milligrammen Herkent en benoemt op cijferklok naast hele/halve uren/kwartieren ook de minuten en seconden Benoemt de waarde van munten 1,2 euro, 50, 20, 10, 5, 2 en 1 eurocent en biljetten van 5, 10, 20, 50, 100 euro Benoemt de totale waarde van een gegeven hoeveelheid munten Ziet relatie tussen een luchtfoto en een plattegrond Tekent gelopen route op een plattegrond van klas of school Bepaalt vanuit ‘hokjesschema’ de oppervlakte in aantal hokjes en ziet verband met vermenigvuldigen Hanteert de maten mm en dm, meet voorwerp met een liniaal in m, cm, dm, en mm Hanteert de maten dl, cl en ml Herkent en benoemt op cijferklok naast hele/halve uren/kwartieren ook de minuten en seconden (herhaling)
Curriculum Leerroute 5 - Rekenen, Meten, tijd en geld, 17-08-2015
3
Leeftijd
Niveau leerlijn
13 jaar
5
14 jaar
6
11.3 10.1
6
11.1 11.1 11.1 11.2 11.3 11.4 10.1
15 jaar
Item 11.3 10.1 11.1 11.1 11.1 11.2
10.1 11.1 11.2
16 jaar
17 jaar
7
8
11.3 11.4 11.4 10.1 10.1 11.1 11.2 11.3 11.3 11.4 11.4 10.1 10.1 10.1
Doelen Benoemt de totale waarde van een gegeven hoeveelheid munten (herhaling) Maakt plattegrond van eigen klas, eigen kamer Kent binnen context het begrip kubieke meter als maat voor inhoud Hanteert de maten mm en dm, meet voorwerp met een liniaal in m, cm, dm, en mm Hanteert de maten dl, cl en ml Benoemt de kloktijd vanuit “ankerpunten” hele en halve uren in aanduidingen als “het is bijna half 6”of “het is zojuist elf uur geweest” Benoemt de totale waarde van een gegeven hoeveelheid munten (herhaling) Bepaalt vanuit bovenaanzicht welk standpunt de fotograaf had bij het nemen van foto’s van opzij, van voren, van achteren Bepaalt omtrek van een vierkant of rechthoekig voorwerp Heeft vanuit context enig schaalbegrip (1cm op tekening is 100 meter in werkelijkheid echt) Kent binnen context het begrip kubieke dm, cm (m3, cm3) als maat voor inhoud Zoekt data op kalender en berekent met behulp van kalender hoeveel dagen, maanden iets nog duurt Leest bedragen met een komma af, noteert en vergelijkt deze: 1,25 euro, 25, 50 euro, 0,95 euro Gebruikt een eenvoudige legenda Leest plattegrond van een bepaalde streek, provincie, eiland en begrijpt daarbij schaalaanduidingen (1 centimeter is in werkelijkheid 5 kilometer) Kent windrichtingen en past deze bij het lezen van een kaart toe Kent binnen een context het begrip vierkante m, dm, cm (m2, dm2, cm2) als maat voor oppervlakte Berekent tijd in contexten (zoals het is 's avonds vijf voor half 9, als de trein vertrekt om 20:47, hoeveel tijd heb je dan nog) Stelt bedragen t/m 1000 euro samen Leest en interpreteert eenvoudige globale grafieken en diagrammen Gebruikt een eenvoudige tabel om informatie uit een situatiebeschrijving te ordenen Begrijpt de meer formele schaalaanduiding 1:15 Tekent plattegrond van eigen klas op schaal Drukt maten in verhouding tot elkaar uit, ook in kommagetallen (dm=0,1m) Legt uit wat het verschil tussen zomer - en wintertijd is Past geld bij om het terugkrijgen te vergemakkelijken ( geeft bij 38,10 euro bijvoorbeeld 40 euro en ook 10 eurocent) Weet hoeveel je terug moet krijgen bij het betalen (268,25 euro als je betaalt met 270 of met 300 euro) Maakt een staafdiagram op basis van gegevens Leest informatie uit veelvoorkomende tabellen zoals een dienstregeling of lesrooster af Bepaalt op welke schaal een afbeelding is afgebeeld op grond van informatie over de echte breedte of lengte Tekent plattegrond van een verdieping van de school op schaal 1:50 Noteert gewicht, lengte-, oppervlakte- en inhoudsmaten en spreekt deze juist uit
Curriculum Leerroute 5 - Rekenen, Meten, tijd en geld, 17-08-2015
4
Leeftijd
18 jaar
19 jaar
Niveau leerlijn
9
10
Item 10.1 10.1 11.1 11.2 11.4 10.1 11.1 11.1 11.4 11.4 10.1 10.1 11.1 11.1 11.4 11.4
Doelen Gebruikt functioneel een aantal standaard referentiematen (in een standaard melkpak zit 1 liter) Brengt lengtematen in verband met decimale getallen (1,65m is 1 meter en 65 centimeter) Begrijpt onderlinge relatie tussen inhoudsmaten als liter en kubieke decimeter; rekent om van de ene maatsoort in de andere Gebruikt verschillende tijdseenheden functioneel (uur, minuut, seconde, eeuw, jaar, maand) Tekent een grafiek bij informatie of een tabel Benadert oppervlakte via rooster Noteert namen van vlakke en ruimtelijke figuren zoals ruit, parallellogram, cilinder en piramide en spreekt deze juist uit ’Leest’ en interpreteert allerlei schalen (kilometerteller, weegschaal, duimstok) Beschrijft het verloop van een grafiek met termen als stijgend, dalend, steeds herhalend, minimum en maximum Leest en interpreteert verschillende soorten diagrammen en grafieken Interpreteert eenvoudige werktekeningen (montage kast, plattegrond eigen huis) Beschrijft en leest routes op een kaart met behulp van een rooster Weet de betekenis van het symbool voor rechte hoek, evenwijdig, loodrecht en haaks Kiest de juiste maat in een gegeven context (zand koop je per kuub m3) Tekent een grafiek bij informatie of tabel Trekt uit het verloop, de vorm en de plaats van punten in een grafiek conclusies over de bijbehorende situatie
Curriculum Leerroute 5 - Rekenen, Meten, tijd en geld, 17-08-2015
5