Counseling opleiding, lesmaand 4 Inhoudsopgave Les 4 Handelend optreden van de counselor Niet vergeten terug te kijken Actie gevraagd Succesvolle hulpverlening Percepties Zes hoofdgroepen Vaardigheden en technieken Reframing Interventietechnieken Non-directieve interventietechnieken Directieve interventietechnieken Waarneming beïnvloeden Accurate empathie Zelfonthulling Nabijheid Humor Confronteren Hulpverleningsovereenkomst Dia 164: Opdracht 23: Hulpverleningsgesprekken: http:// www.psychowerk.com/opleiding/counseling/ maand4/opdracht23.html Afscheid nemen Het afronden van de hulpverlening Het nemen van afscheid Wanneer stopt de hulpverlening? Moeilijk afscheid nemen Weerstand Voortijdig stoppen Voortijdig stoppen 2 Dia 51: Opdracht 24: Het afscheid: http://www.psychowerk.com/opleiding/ counseling/maand4/opdracht24.html
Pagina 2
Counseling opleiding, lesmaand 4
PsychoWerk
Detective Sherlock Holmes Deductie, mijn beste Watson Het mysterie wacht op je… Durf op onderzoek uit te gaan De vragen Aandachtsgebieden Een metafoor Betalen voor hulpverlening Money makes the world go round Hulpverlening en geld Wat mag hulpverlening kosten? Wat moet jij allemaal betalen? Aandachtspunten Veiligheid Veiligheidsgordels om Hulp vragen binnen een veilige situatie, kan dat wel? Relationele veiligheid Innerlijke veiligheid Normatieve veiligheid Fysieke veiligheid Juridische of ethische veiligheid Existentiële veiligheid De zes vormen van veiligheid Veiligheid binnen een directe en confronterende aanpak? Vertrouwen Onvoorziene omstandigheden Voorspelbaarheid Alternatieve opties De aard van het vertrouwen De kunst van het kwetsbaar zijn Hoe anderen te vertrouwen
Pagina 3
PsychoWerk
Counseling opleiding, lesmaand 4
Angst Over angst Angst en agressie: het fysieke proces Diverse vormen van angst Angst of vrees Vrees Angst Irrationele ideeën over angst Angst bestrijden Dia 88: Opdracht 25: veiligheid http://www.psychowerk.com/opleiding/counseling/ maand4/opdracht25.html Vis-formulier Techniek, vaardigheid & oefening Vis-formulier Het vis-model Het vis formulier Dia 6: Het vis-formulier: http:// www.psychowerk.com/pdf/visformulier.pdf Vorm Inhoud Spel Conclusie Wanneer gebruik je het vis formulier? Videocase Riccardo Janssen Dia 22: Opdracht 22: Videocase: http://www.psychowerk.com/ opleiding/counseling/maand4/opdracht22.html Provocatieve therapie 1 Wie is Frank Farrely? In een notendop Humor is het sleutelwoord Verfrissende kijk Provocatief De vijf thema’s
Pagina 4
PsychoWerk
Counseling opleiding, lesmaand 4
Aan de slag Ben je er klaar voor? Kennismaking met de materie Uitgangspunten Hoe de mens functioneert Veronderstelling 1: Het meest persoonlijke is universeel Veronderstelling 2: Mensen zijn veerkrachtiger dan ze lijken Veronderstelling 3: Vertrouwen is goed, controle is beter Veronderstelling 4: Mensen lachen sneller dan je denkt Veronderstelling 5: Uitdaging schept een band Veronderstelling 6: Paradoxaal werken helpt echt Veronderstelling 7: Iemand brengt structuur aan Veronderstelling 8: Veranderingen komen nooit door de voordeur Provocatieve therapie 2 De Farrely factoren De 7 factoren Factor 1: Doorgaande gedragingen Lichamelijk contact Praat op een grappende wijze Praat op een hypnotiserende toon Praat op een quasi-gefrustreerde toon Praat op een meevoelende toon Het spiegelen van gedrag Verbijzonder de cliënt Don’t help the cliënt Vergeet structuur Factor 2: Conditionele reacties Wie de schoen past .. Emoties? Ja, lekker! Red-green color blindness Beschrijven van reacties Opzoek naar details Bespreek incongruentie Paradoxaal Gematigd optimisme Herhaling Tips
Pagina 5
PsychoWerk
Counseling opleiding, lesmaand 4
Provocatieve therapie 3 Factor 3: Algemene provocatieve gereedschappen Ga van het pad af! Onderbreek de cliënt Overdrijven Aforismen en citaten Wat een drama Factor 4: Reacties op probleemformuleringen van de cliënt If it Works, don’t fix it Ok, heel goed. Ga zo door! Ach, jij toch niet? Absurd Factor 5: Reacties op het zelfbeeld van de cliënt Overdrijf het negatieve Overdrijf lichaamskenmerken Overdrijf stereotypen Factor 6: Strategische patronen Wiens schuld is het? Ik kies voor … Wees amusant Wie is gekker Angst Factor 7: Innerlijke processen van de counselor Het binnenste naar buiten brengen The langhing state Genegenheid Innerlijke gidsen Spreek je gedachten uit Is dat niet erg? Geniet van het werk Haal de wereld naar binnen Wat kom je doen? Literatuurlijst Dia 50: Opdracht 26: Provocatieve therapie: http://www.psychowerk.com/opleiding/counseling/ maand4/opdracht26.html
Pagina 6
Counseling opleiding, lesmaand 4
PsychoWerk
Optische illusies Over de aard van waarnemen De buitenwereld Onzichtbare kleuren Gekleurde waarneming Definities & realiteit Wat als echt niet echt is? Cirkel Verschil tussen kijken en zien Objectief waarnemen Subjectiviteit Basisbegrippen Constantie Diepte waarnemingen Convergentie Perspectief Overlappingen Gestalt & waarnemen Definitie Gestalteprincipes De mens neigt er naar om te streven naar sluiting De mens zal een gestalt aan zijn of haar eigen behoeften aanpassen Het gedrag van een mens kan alleen binnen een context worden begrepen De mens ervaart de binnen- en buitenwereld volgens de principes van figuur en grond Het gedrag van een mens is een geheel en geen optelsom van de afzonderlijke (onder)delen Figuur & grond Streven naar sluiting Aanpassen aan het referentiekader Binnen de context Een beeld bestaat uit beeldfragmenten Factoren die invloed hebben Stand Ervaring
Pagina 7
Counseling opleiding, lesmaand 4
Gezichtsbedrog Illusie van Ponzo De illusie van Poggendorff De illusie van Muller-Lyer Cognitieve illusies Wat zijn cognitieve illusies? Over de aard van cognitieve illusies 8 denkstraten 1. De omlijsting van keuzes 2. De scheiding van beslissingen 3. Het verbindingseffect 4. De verwaarlozing van de uitgangspunten 5. Misplaatste causaliteit 6. Tot het bittere einde 7. Het zekerheidseffect 8. Het onzekerheidseffect Bijeffecten van de denkstraten Zelfoverschatting Magisch denken Quasi-magisch denken Voorspelbaarheid achteraf Verankering Eenvoudige veraanschouwelijking Blindheid voor kansen Beïnvloeding door verhaaltjes Cognitieve illusies en gestalt Perceptueel anker Halo effect Pollyanna effect Stereotypen Gelijkwaardigheids vooroordeel Toekenningsvooroordeel
PsychoWerk
Pagina 8
Counseling opleiding, lesmaand 4
PsychoWerk
Percepties Wat is een perceptie? Het ik en percepties Naar jezelf kijken Ben ik een verzameling beelden? Het ik Ben ik dan niet steeds dezelfde persoon? Reconstructies? Herinneringen De dynamiek van verandering Welke perceptiebeelden bestaan er? Hoe ontstaan perceptiebeelden? Perceptiegroepen Zelfbeelden Ideaal zelfbeelden Meta beelden Ideaal metabeelden Alterbeelden Ideaal alterbeelden Congruentie & incongruentie Congruentie Incongruentie Invloeden op de percepties Tot slot Dia 42: Opdracht 27: Percepties: http://www.psychowerk.com/ opleiding/counseling/maand4/opdracht27.html Overdracht Overdracht & tegenoverdracht Overdracht Het doel Triggers Overdrachtspatronen Overdrachtspatronen van Watkins De psychoanalytische overdracht volgens Strean
Pagina 9
Counseling opleiding, lesmaand 4
PsychoWerk
Tegenoverdracht Tegenoverdracht volgens Watkins De psychoanalytische tegenoverdracht volgens Strean Dia 79: Opdracht 28: Overdracht & tegenoverdracht: http:// www.psychowerk.com/opleiding/counseling/maand4/ opdracht28.html
Denken Nadenken over denken John Locke (1632 - 1704) Essay concerning human understanding Denken Geen aangeboren ideeën Enkelvoudige ideeën Een stoel Bedenken Verleden of toekomst Nuttig? Wat moet ik ermee? Citaten van Locke
Roddelen De kunst van het roddelen Oud nieuws Wat? Wat is roddelen? Wat is laster? Waarom? Waarom roddelen wij? Doelen Types? Roddeltypes Film 1 Wie? Ik? Oeps! Saamhorigheid Bekende Nederlanders
Pagina 10
Counseling opleiding, lesmaand 4
Vragen? Groepsidentiteit: Vraag 1 De identiteit: Vraag 2 Waardeoordeel: Vraag 3 Kleur bekennen: Vraag 4 De geschiedenis van de hulpverlening (1) De ontwikkeling van de geestelijke gezondheidszorg De Westerse traditie De periode voor de achttiende eeuw De periode voor het jaar nul De prehistorie Het klassieke midden oosten Zuid Europa De eed van Hippocrates De tekst van Hippocrates
Geschiedenis van de hulpverlening (2) De westerse traditie De tweede periode Het jaar nul tot aan 1600 Europa Bibliotheek Waarheid Wat is waarheid? Op zoek naar de waarheid Waarheid & definitie Waarheid & filosofie Theorieën over de waarheid Correspondentie theorie Coherentie theorie Constructivistische theorie Consensus theorie Pragmatische theorie
PsychoWerk
Pagina 11
Counseling opleiding, lesmaand 4
PsychoWerk
Effe eerlijk zijn Wat is waarheid? Hoog in het vaandel Optreden tegen geweld Een goed motief Oog om oog Liegen Ik lieg niet Liegen ter bescherming Ik lieg speciaal voor jou De waarheid voelen Ik voel mijn neus Effe eerlijk zijn Dia 78: Opdracht: Waarheid: http://www.psychowerk.com/ terugkomdagen/opdracht17.html
Kennistoets 1: Aanvraag wachtwoord Update controle Dia 3: Online update check: http://www.psychowerk.com/opleiding/ counseling/updateactueel/index.html
Kennistoets 2: Lesmaand 4
PsychoWerk
Geeft kleur aan je leven
Barentszplein 65 1013 NJ Amsterdam Telefoon: (020) 3300235 E-mail:
[email protected]