Midden-Amerika / Costa Rica
Costa Rica staat bekend om haar overweldigende natuurlijke rijkdom. Deze rijkdom is beschermd in goed toegankelijke nationale parken. Voor reizigers wiens eerste belangstelling de uitbundige rijkdom van de tropische natuur is, is Costa Rica een ideaal reisdoel. Naast de natuurlijke rijkdom wordt Costa Rica gekenmerkt door politieke stabiliteit, goede infrastructuur en een goede bereikbaarheid.
land & cultuur
algemeen
Algemeen Feiten en cijfers Oppervlakte: 51.032 km² (1,4 x Nederland) Hoofdstad: San José Inwonertal: 4,24 miljoen Bevolkingsdichtheid: 83,1 inwoners per km² Bevolkingssamenstelling: Europees en mesties (94%), Afrikaans (3%), 1
10-7-2016 14:13
Chinees (1%), inheems (1%), overig (1%) Godsdienst: Rooms-Katholiek (69%), Protestants (18%), geen (12%), overig (1%) Taal: Spaans Klimatologische gesteldheid: Tropisch (kust) en subtropisch; regenseizoen mei - november; koeler in de hooglanden
’¡Qué costa tan rica!’ ’¡Qué costa tan rica!’ zou Columbus hebben uitgeroepen toen hij voor het eerst voet op Costaricaanse bodem zette, ’Wat een rijke kust!’. De rijkdom waarop de koloniale machthebbers gehoopt hadden bleek echter zwaar tegen te vallen. Gedurende de koloniale tijd was Costa Rica een der armste en meest verwaarloosde Spaanse koloniën. De tijden zijn veranderd en tegenwoordig draagt Costa Rica zijn naam met recht. Het is het meest welvarende land van Midden-Amerika en tevens heeft het een overweldigende natuurlijke rijkdom. Vredelievend volk De Tico’s zien zichzelf als een vredelievend volk. Vol trots vertellen zij hoe buitenlandse staatshoofden onthaald worden met 21 saluutschoten uit een kanon én, dat dát kanon het enige is in het hele land. Hoewel de Costaricanen in het verleden ook wel voor hun vrijheid hebben gevochten is sinds 1948 het leger in Costa Rica bij de wet afgeschaft. Het land is een oase van rust in een regio waar sociale en politieke onrust eerder regel dan uitzondering is. Deze vredelievende politiek is een afspiegeling van de volksaard van de Tico’s. Hun spreekwoordt: ’Wij hakken geen koppen, we verlagen gewoon de vloer’, zegt wat dat betreft voldoende. Toerisme is belangrijk voor Costa Rica. Het is na koffie en bananen de belangrijkste bron van inkomsten voor het land. Er zijn twee grote trekpleisters: stranden en natuurgebieden. Vooral de veelzijdigheid van de natuurgebieden is uniek.
bevolking
Bevolking De meerderheid van de bevolking (zo’n 95%) is blank of mesties (van gemengd blank en Indiaans bloed). Naast deze meerderheid kent Costa Rica een aantal minderheden. De voornaamste zijn de Indianen en negers maar er zijn ook lokale nederzettingen van Chinezen, Italianen en Amerikaanse quakers. Hooglanden en Atlantische kust In de hooglanden en aan de Pacifische kust vindt u de erfenis van de Spaanse cultuur vermengd met indiaanse en Amerikaanse invloeden. Hier wonen de blanken en mestiezen. Langs de Atlantische kust vindt u een totaal andere cultuur, die van Engelssprekende afstammelingen van negerslaven uit Jamaica. Oorspronkelijke bevolking De oorspronkelijke bevolking bestaat tegenwoordig uit slechts enkele 2
10-7-2016 14:13
duizenden indianen. Zij wonen voornamelijk in het Talamanca-gebergte langs de Panamese grens. Moderne geschiedenis In de moderne geschiedenis heeft de volksaard van de Tico’s nog maar weinig veranderingen ondergaan. De oude dromen en idealen leven nog steeds maar de kijk is wel realistischer geworden. Zij zijn trots op hun land met z’n verworvenheden en bang dat door plotselinge omwentelingen kwijt te raken. ’En el camino se arreglan las cargas’ (de lading leggen we onderweg wel goed), is een Costaricaans spreekwoord dat deze angst voor grote veranderingen aangeeft, Hun leven is het mooiste wat bestaat en als iets toch beter kan, dan passen ze het wel stukje bij beetje aan.
gastronomie
Gastronomie Het Costaricaanse eten komt in grote lijnen overeen met hetgeen u gewend bent te eten. Met name op het platteland vindt u soms de echt typische gerechten die niet in de smaak vallen bij de gemiddelde reiziger maar in de restaurantjes in de steden kunt u kiezen uit internationale en lokale keuken. Sodas Sodas zijn eenvoudige lokale restaurants die een goede plaats vormen om eens in gesprek te komen met de plaatselijke bevolking. Je kunt er goedkoop eten, drinken, t.v. kijken of een krant lezen en soms komen muziekgezelschappen er hun repertoire doornemen. De meeste Sodas hebben een ’plato del dia’; de goedkoopste warme maaltijd die tussen 10.00 en 14.00 uur wordt geserveerd. Meestal is dat een ’casado’; een bord met wat vlees, bonen met rijst, gebakken banaan en groenten. Een paar uur later betaal je voor hetzelfde gerecht het dubbele.
cultuur
Cultuur Costa Rica is een land waar de natuur op de eerste plaats komt. De kunsten zijn altijd min of meer een ondergeschoven kindje geweest, zeker in vergelijking met andere Latijnsamerikaanse landen. Daarvoor zijn verschillende redenen aan te voeren. Allereerst ontbreekt bijna geheel de ’indigenas’cultuur. Costa Rica heeft nooit veel invloed ondervonden van de inheemse culturen omdat er maar heel weinig Indianen in het gebied woonden. De enkele indianengroepen die er waren, leefden teruggetrokken en integreerden bijna niet met de rest van de bevolking. Gebrek aan vrije tijd Een tweede reden die meegeteld moet worden is het gebrek aan vrije tijd en geld in de koloniale periode. Het leven van alledag speelde zich op de boerderijen af en de weinige vrije tijd die men had werd gevuld met 3
10-7-2016 14:13
familiebijeenkomsten en de wekelijkse gang naar de kerk. De individualistische cultuur die hierdoor ontstond bood weinig ruimte voor theater, muziek of schilderkunst. Wel ontstond er een uitgebreide verteltraditie maar omdat alles zich binnen de familiedeuren afspeelde is daarvan niet veel bewaard gebleven. Religie Religie was overal ter wereld een motor voor de ontwikkeling van schilderkunst en architectuur maar in Costa Rica heeft de kerk nooit een stevige voet aan de grond gekregen. Officeel is 90% van de bevolking katholiek maar slechts weinigen zijn dat belijdend. Noch in het verleden, noch in het heden heeft de kerk daarom veel bij kunnen dragen een opbloei in de kunst. Ruimte voor kunsten Pas als aan het eind van de negentiende eeuw de koffie-elite opkomt, ontstaat er meer ruimte voor vrijetijdsbesteding en daarmee voor de kunsten. In het centrum van San José verrees een prachtig barok bouwwerk met kunstwerken van Italiaanse, Franse en Spaanse kustenaars. Met de komst van het Nationale Theater kwamen ook buitenlandse gezelschappen naar San José. Het imago van de plaats veranderde van een omhooggevallen provinciestadje in een stad met internationale allure. Nog altijd is San José het culturele centrum van Costa Rica met een groot aantal musea, concertzalen en bioscopen.
traditie & vooruitgang
Traditie & vooruitgang Costa Rica is een ontwikkelingsland en heeft een forse buitenlandse schuld. In verhouding tot overige Latijns-Amerikaanse landen is het echter relatief welvarend. Schrijnende armoede komt u nauwelijks tegen. Costa Rica kent niet de enorme tegenstellingen tussen rijk en arm, die kenmerkend zijn voor andere Latijns-Amerikaanse landen. Rond San José bevinden zich enkele krottenwijken. In het binnenland zijn de meeste wegen ongeplaveid. Reizen in Costa Rica De reis zal niet altijd precies verlopen zoals hij gepland is. Met enige soepelheid raakt u hieraan gewend en zal het uw reis naar Costa Rica alleen maar verrijken.
landschap & klimaat
algemeen
Algemeen Costa Rica vertegenwoordigt minder dan een promille van het totale landoppervlak van de aarde maar biedt op dat kleine oppervlak een thuis aan 4
10-7-2016 14:13
ongeveer 4% van alle op aarde tot nu toe bekende levende organismen; de biologische rijkdom is onmiskenbaar. In totaal bevolken 205 soorten zoogdieren, 845 vogelsoorten, 218 reptielen en 160 amfibieën de verschillende Nationale Parken. De regering heeft 11% van het landoppervlak wettelijk als natuurgebied aangemerkt. In de beschermde gebieden zijn alle ecosystemen vertegenwoordigd: regenwoud, nevelwoud, mangrove, droog tropisch (bladverliezend) woud, aktieve vulkanen, savanne, paramo en kusten met koraalriffen. Costa Rica is zonder twijfel de meest ’natuurlijke’ bestemming in Latijns Amerika. Natuurbehoud Het vooruitstrevende beleid op het gebied van natuurbehoud van Costa Rica heeft een waardevolle invloed op haar natuurlijke omgeving. Meer dan 11 procent van het land is door de staat beschermd in de vorm van Parques Nacionales; de nationale parken en Reservas Biológicas; de biologische reservaten. Deze bescherming legt de ontginning van uitgestrekte stukken tropisch regenwoud aan banden. Het feit dat er niet gejaagd wordt heeft ervoor gezorgd dat de meeste dieren niet zo schuw zijn als in andere LatijnsAmerikaanse landen. De faciliteiten in de nationale parken zijn over het algemeen zeer goed. Hieronder worden enkele van de natuurgebieden kort toegelicht. Nationale parken Parque Nacional Poás: nevelwouden en actief vulkanisme in de Cordillera Central; Parque Nacional Rincón de la Vieja: actief vulkanisme, regen- en nevelwouden en savanne met een rijk dierenleven in de Cordillera de Guanacaste; Parque Nacional Santa Rosa: savannen en droog tropische wouden in het droge noordoosten van Costa Rica; Parque Nacional Palo Verde: vogelrijk seizoensmoeras, droog-tropische bossen en een vogeleiland in het droge noordoosten van Costa Rica; Parque Nacional Tortuguero: tropisch regenwoud met moerassen, mangroves en natuurlijke kanalen aan de Noord-Atlantische kust. Het park onleent zijn naam aan de zeeschildpadden die hier nestelen. De nestelseizoenen zijn april en mei en van juli tot oktober; Parque Nacional Corcovado: Costa Rica’s meest oorspronkelijke en minst toegankelijke regenwoudgebied; Refugio (reservaat) Nacional Gandoca Manzanillo: regenwouden, mangroven, palmenstranden en koraalriffen aan het oostelijke deel van de Caribische kust; Parque Nacional Braulio Carrillo: tropisch bergwouden op de noordhellingen van de Cordillera Central.
fauna
Fauna 5
10-7-2016 14:13
Zoogdieren In Costa Rica leven vier soorten apen die verspreid over het land voorkomen: doodshoofdaapjes, brulapen, slingerapen (o.a. spinapen) en kapucijnapen. Tandarme zoogdieren zoals gordeldieren, luiaards en miereneters komen veel voor in Costa Rica. Katachtige roofdieren in Costa Rica zijn onder andere de bekende Jaguar, de Poema, de Ocelot, de Margay en de Jaguarundi. Andere roofdieren zijn de Neusbeer of coati, de Wasbeer en de Rolstaartbeer of Kinkajoe. De grootste zoogdierorde in Costa Rica is die van de vleermuizen, waarvan ca. honderd soorten voorkomen. Het zijn niet alleen insecteneters maar ze eten ook onder andere fruit, nectar, muizen en kikkers. Bijzondere knaagdieren zijn de Agouti of Goudhaas en de Paca. Hoefdieren komen niet zoveel voor, alleen enkele soorten dwergherten (o.a. virginiaherten en witstaartherten), kraagpecari’s en witlippecari’s of borstelzwijnen, en tapirs. Vogels Met meer dan 800 vogelsoorten, waarvan 200 trekvogels, is Costa Rica een waar walhalla voor vogelaars. De nationale vogel van Costa Rica is de onopvallende Grays Lijster. De meest waargenomen roofvogels van Costa Rica zijn een aantal giersoorten: Kalkoengier, Zwarte Gier en de zeldzame Koningsgier. De laatste vogel komt nog voor in het Lomas Barbu-dal reservaat en het Nationale Park Corcovado. Van de kleine roofvogels is de Lachvalk erg opvallend en verder de Kaalpootschreeuwuil, de Bonte Bosuil en de Kuifuil. Bijzondere tropische vogels zijn de bont gekleurde trogons, waaronder de prachtige Quetzal. De Quetzal was ooit de heilige vogel van de Azteken en zelfs de nationale munt van Costa Rica is naar deze bijzondere vogels genoemd. Deze vogel leeft vooral in de op 1.000 tot 2.500 m hoogte gelegen nevelwouden. Voor een uitgebreide vogellijst kunt u een kijkje nemen op de volgende website: www.aratinga-tours.com/vogellijst_costa_rica.htm Reptielen en amfibieën Van de 135 soorten slangen die in Costa Rica voorkomen zijn er zeventien giftig. Wat gifslangen betreft kent Costa Rica eigenlijk twee groepen, de groefkopadders (o.a. de lanspuntslang of fer-de-lance) en de koraalslangen. De grootste slang van Costa Rica is de Boa Constrictor, een voor mensen ongevaarlijke wurgslang met een maximale lengte van 3,5 meter. Costa Rica kent een aantal indrukwekkende hagedissen, waarvan de leguanen en basilisken het meest opvallen. De grootste leguanen zijn de Zwarte en de Groene leguaan. Basilisken zijn eigenlijk ook leguanen, maar hebben opvallende kammen op kop, rug en staart. Een veel voorkomend reptiel is de Alligatorhagedis. Insecten Costa Rica kent zo’n tienduizenden verschillende insectensoorten waaronder wandelende takken, termieten, parasolmieren, bid- en sabelsprinkhanen. In totaal zijn in Costa Rica ca. 3.000 vlindersoorten geteld, waaronder de schitterende Blauwe Morpho, Heliconiusvlinder, Uiltje en Grote pijlstaarten.
6
10-7-2016 14:13
flora
Flora De plantenwereld van Costa Rica is zeer uitgebreid en gevarieerd. Er komen ruim 12.000 verschillende plantensoorten voor en waarschijnlijk groeien er in afgelegen gebieden nog vele onbekende soorten. Tekenend is dat er maar liefst ca. 1.200 soorten orchideeën groeien. Klimaat, bodemgesteldheid en hoogte zorgen voor de grote diversiteit. De nationale bloem van Costa Rica is uiteraard een orchidee: de dieproze Guaria Morada. De regenwouden Tropische regenwouden komen van oorsprong overal voor waar tropische temeparturen heersen en jaarlijks minimaal 2.000 mm neerslag valt. In Costa Rica zijn de bekendste regenwouden die van het Parque Nacional Corcovado op het Península de Osa en de nationale parken Tortuguero en Barra del Colorado aan de Noordatlantische kust. Geen enkele bezoeker van het regenwoud ontkomt aan de verwondering over de complexiteit van het systeem. Nevelwoud Niet alleen een grote hoeveelheid neerslag, ook een hoge temperatuur is een vereiste voor het ontstaan van een regenwoud. Op de hellingen van de vulkanen waar het kouder wordt, gaat het regenwoud over in nevelwoud. In de biologie wordt tussen regen- en nevelwoud nog een ander bostype onderscheiden dat bergbos wordt genoemd (tussen 500 en de 1.500 m). Omdat het bergbos niets anders is dan een ’logische’ overgang tussen regenen nevelwoud beschrijven wij het hier niet. Het nevelwoud ligt tussen de 1.500 en 2.500 m. Páramo Boven de 2.500 m gaat de boomgroei langzaam over in struikvegetatie. Daar waar ook de struikachtige gewassen het af laten weten, bedekt gras het land. Door de hoogte is het er koud en omdat hoge begroeiing ontbreekt heeft de wind vrij spel. Des te groter de hoogte, des te soortenarmer worden de dieren- en plantenwereld. Op de páramo leven alleen nog kleine zoogdieren en een tiental vogelsoorten. Het mooiste páramogebied van Costa Rica ligt in het Parque Nacional Chirripó. Mangroven Mangroven zijn bomen die groeien in het brakke water van getijdegebieden. Het meest kenmerkende aspect van mangrovebossen zijn de stelt- en ademwortels die de bomen houvast geven in de moerassige bodem. Deze bomen kunnen zoutophoping tegengaan en daarom kunnen zij in tegenstelling tot de meeste planten in door zeewater overspoelde gebieden groeien. Droog-tropische (bladverliezende) wouden Net als de tropische regenwouden ligt dit bostype in het laagland. Het grote verschil is dat in de gebieden van het droog-tropische woud een duidelijk droog seizoen optreedt van meerdere maanden. Tijdens de droge periode 7
10-7-2016 14:13
verliezen veel van de bomen en struiken hun bladeren waardoor het bos een aanzien krijgt van een winterbos in gematigde streken.
geografie
Geografie De Republica de Costa Rica is met 51.100 km2 na El Salvador de kleinste van de Midden-Amerikaanse staten. Het land ligt in de tropische klimaatstreek. Ten westen ligt de Grote Oceaan, ten oosten de Caribische Zee. Dus aan twee zijden een oceaan, hetgeen dit kleine land een uniek klimaat geeft. Aan de noordgrens ligt Nicaragua en aan de zuidgrens Panama. Grondgebied Het land is sinds 1821 een onafhankelijke republiek, met als centrum de meseta (hoogvlakte) of Valle Central (ca. 4.000 km2). Hier wonen nog steeds de meeste mensen (ruim 60%) en dit is het centrum van de economie. Tot het grondgebied behoort het onbewoonde Isla del Coco (24 km2) op 500 km van het vasteland in de Grote Oceaan. San José is sinds 1823 de hoofdstad. Vulkaanachtige bergketens Costa Rica wordt doorsneden door vulkaanachtige bergketens: de Cordillera de Guanacaste, de Cordillera de Tilaran, de Cordillera Central en de Cordillera de Talarnanca (met de hoogste berg in het land, de Cerro Chirripó (3.819 m). Ten oosten van de bergen ligt het Caribische laagland, ten westen de pacifische kuststreek. Het laagland bestaat uit een aantal llanuras (laagvlakten), met hier en daar moerasgebieden. Het westelijke kustgebied bevat de zuidelijke Valle General (1.800 km2) en het noordelijke bergachtige schiereiland Peninsula de Nicoya. Waterhuishouding In de cordilleras ontspringen de meeste rivieren. De ene helft stroomt naar de Grote Oceaan en de andere helft naar de Atlantische Oceaan. De langste rivier is de Rio Grande de Térraba (196 km) die in de Grote Oceaan uitkomt. Belangrijk zijn de waterkrachtcentrales in praktisch alle grote rivieren. Dit levert zo’n 80% van de electriciteit. Daarnaast wordt electriciteit opgewekt door de energie van de vulkanen te gebruiken, maar ook windenergie. Costa Rica heeft geen olie of gas uit de grond.
geologie
Geologie In het tijdvak Boven Jura (150 tot 135 miljoen jaar geleden) lag tussen Noorden Zuid-Amerika op de plaats waar nu Costa Rica en Panama liggen, een ondiepe zee die de verbinding vormde tussen de Atlantische en de Stille Oceaan. In dit gebied komen verschillende aardschollen bij elkaar waarvan de voornaamste de Cocos schol en de Caribische schol zijn. De invloed van de andere schollen, zoals de Nazca schol en de Noord- en Zuid-Amerikaanse 8
10-7-2016 14:13
schollen, is alleen indirect aanwezig. Botsingen Als gevolg van een botsing tussen de Cocos schol en de Caribische schol trad in het Boven Jura een stijging van de zeebodem op en tegelijkertijd ontstond op grote schaal vulkanisme. Het gevolg was een eilandenreeks van vulkanische toppen in het noordwestelijke deel van het kanaal. Erosie van deze vulkanen en de opeenstapeling van hieruit vrijkomende sedimenten vormde het schiereiland Nicoya en stukjes van de schiereilanden van Santa Elena en Osa. Grote geologische activiteit Een nieuwe geologisch actieve periode begon in het Oligoceen (35-30 miljoen jaar geleden). In dit tijdvak werd het Talamancagebergte gevormd dat zich van midden Costa Rica uitstrekt tot ver in Panama. Ook hier was in eerste instantie sprake van eilanden maar 20-15 miljoen jaar geleden waren deze vergroeid tot een aaneengesloten landmassa. De laatste bergketens die werden gevormd waren de Cordillera Central en de Cordillera de Guanacaste. Het ontstaan hiervan begon pas in het Pleistoceen (1,6 miljoen jaar geleden). Gezien het grote aantal actieve vulkanen in deze bergketens is de opbouw nog altijd in volle gang. Erosie Zodra de bergketens zich boven het land hadden verheven werden ze door erosie aangetast. Het vulkanische materiaal dat op de hellingen erodeerde, werd afgezet in de kustvlakten. De laagvlakten in het noorden en noordoosten zoals de Llanura de Tortuguero en de Llanura de San Carlos zijn op deze manier ontstaan.
klimaat
Klimaat De natste maanden van het jaar zijn juni t/m november, waarin ook tropische wervelstormen over Costa Rica kunnen trekken. De droogste maanden zijn december t/m april. In de droge tijd kan het echter hard regenen en in de natte tijd zal ook zeker de zon schijnen. Regen valt bijna altijd in harde stortbuien en het verschil tussen droge en natte tijd is dat deze buien in de natte tijd langer duren en de lucht in de natte tijd vaker bewolkt is. Veel regen kan tot gevolg hebben dat de wandelpaden glibberig worden. Klimaatzones Costa Rica wordt in het noorden doorsneden door een vulkaanketen en in het zuiden door de Cordillera de Talamanca. Hier ligt de hoogste top van het land, de 3.819 m hoge Cirripó. Het land kent door deze hoogteverschillen een grote variatie in klimaatzones: de ‘Tierra caliente’, de hete droge tropen aan de noordwestkust en de vochtige warme tropen van het regenwoud aan de oostkust; de ‘Tierra templada’, het aangename klimaat van de koffiezone in de Centrale Vallei (1.200 m) en de koele nevelwouden (2.000-2.700 m); de 9
10-7-2016 14:13
‘Tierra fria’, koude berggraslanden of páramos boven de 2.800 m. Temperatuur San José heeft een aangenaam lente klimaat van circa 25 °C overdag en zwoele nachten. In het gebied rond de Cerro de la Muerte kan het overdag fris zijn en ligt de temperatuur ‘s nachts rond het vriespunt. Voor de vulkanen geldt eveneens dat het overdag fris kan zijn, zeker als het mistig is. In Santa Rosa, Corcovado, Tortuguero en Gandoca-Manzanillo is het overdag zo’n 30 ° C en ‘s nachts 25 °C. In de regenwoudgebieden aan de Caribische kust heerst het hele jaar een vochtig klimaat. In Santa Rosa is het daarentegen zeer droog.
reisperiode
Reisperiode Op grond van het geschetste klimaat zijn december t/m maart de meest geschikte maanden voor een bezoek aan de westkust en het hoogland. Het regent dan weinig en in het hoogland zijn de uitzichten beter omdat er minder bewolking is. Voor de Caribische kust zijn maart en september het best, ook in deze maanden regent het echter regelmatig. Ondanks dit gegeven heeft de ervaring geleerd dat zowel de natte als de droge periode hun eigen charme hebben. Regen spelbreker? Regen vormt echter zelden een reden om binnen te blijven en ook in de overige seizoenen is reizen goed mogelijk. Neerslag in de tropen heeft een ander karakter dan in gematigde streken; de regenbuien zijn meestal kort en hevig. Het kan een uur goed plenzen maar vlak daarna schijnt de zon alweer. Het verschil tussen de droge en natte tijd is niet zozeer dat het in de ene periode slecht en in de andere goed weer is, maar dat het in de droge tijd één, en in de natte tijd twee uur per dag regent. Ook in de regentijd kunnen uitgebreide zonnige perioden voorkomen. Voor de hoogste delen van de cordilleras gaat dit overigens niet op. In het natte seizoen is de ’druilerige dag’ daar wel een algemeen verschijnsel. Toeristisch hoogseizoen Het weer is belangrijk bij het kiezen van een vakantieperiode, een ander argument is de drukte. Het toeristisch hoogseizoen valt voor het hele land in de maanden december en januari, ook is er een piek rond de paasvakantie. Vooral aan de stranden maar ook in het binnenland zijn in deze tijd veel accommodaties lang van tevoren besproken.Tijdig reserveren wordt in deze tijd dan ook sterk aangeraden. Op populaire toeristische plaatsen zoals Manuel Antonio, Cahuita en veel stranden in Guanacaste is het in deze tijd praktisch onmogelijk om aan een kamer te komen als niet tijdig gereserveerd is. Ook voor bussen en binnenlandse vluchten moet in deze perioden ruim van tevoren worden gereserveerd. 10
10-7-2016 14:13
grafiek
Grafiek De onderstaande grafiek toont het klimaat in de regio rond San José. Voor een exacte weergave van de klimaatgemiddelden op uw reisbestemming kunt u informatie vinden in de uitgebreide reisbeschrijvingen.
ontdekken
feesten & festivals
Feesten & festivals Costa Rica kent de volgende afwijkende feestdagen:
19 maart: Día de San José (St. Josef, schutspatroon van de hoofdstad); 11 april: Día de Juan Santamaría (feestdag ter ere van de nationale held); 01 mei: Día del Trabajo (Dag van de arbeid); 29 juni: San Paulo en San Pedro (feestdag van de heilige Petrus en Paulus); 25 juli: Anexión de Guanacaste (annexatie van de provincie Guanacaste); 02 augustus: Día de la Virgin de Los Angeles (feestdag ter ere van de beschermvrouwe van Costa Rica, vanuit het hele land trekken processies naar Cartago); 15 augustus: Día de Asución de la Virgen María (Maria Hemelvaart); 15 september: Día de la Independencia (Onafhankelijkheidsdag, Costa Rica onafhankelijk van Spanje, 1821); 15 september: Día de la Madre 1821 (onafhankelijkheidsdag), talrijke optochten met fanfare-orkesten en majorettes vinden plaats, veel scholieren dragen traditionele kleding en voeren volksdansen op; 11
10-7-2016 14:13
04 oktober: Gedenkdag St. Franciscus van Assisi; Werelddierendag; 12 oktober: Día de la Raza (Columbusdag; ontdekking van Amerika, 1492), Carnaval in Limón; 08 december: Inmaculada Concepción (Maria Onbevlekte Ontvangenis).
Tijdens de feestdagen zijn banken, postkantoren en winkels gesloten en kan het gebeuren dat busdiensten uitvallen. Overige feestdagen In de wekelijks verschijnende Engelstalige krant Tico Times, staat een uitgebreide activiteitenkalender op het gebied van muziek, theater, dans, films en exposities die zich in de komende weken zullen afspelen. De Tico Times is verkrijgbaar bij de meeste krantenverkopers en boekwinkels. De prijzen van de culturele activiteiten zijn laag, zeker in vergelijking met de Nederlandse.
foto & film
Foto & film Costa Rica is fotogeniek. De afwisseling van landschappen, de vriendelijke bevolking en het vele natuurschoon vormen een constante stroom van plaatjes die erom vragen te worden gefotografeerd. De veelheid aan onderwerpen brengt echter wel een aantal problemen met zich mee. Voor de uitgestrekte landschappen is zelfs een groothoeklens niet altijd toereikend en voor het discreet fotograferen van personen ben je aangewezen op een telelens van toch minimaal 135mm. Lichtcondities wijken in de tropen af van die in gematigde streken. De hoge zonnestand zorgt voor zeer sterke contrasten. Fotocamera’s en toebehoren zijn in Costa Rica moeilijk verkrijgbaar en duur. Neem alles mee wat u nodig denkt te hebben.
adressen
Adressen Ambassade van Nederland in Costa Rica Bezoekadres: Oficentro Ejecutivo La Sabana Sur, Edificio 3, 3e verdieping detrás (achter) de la Contraloría La Sabana San José, Costa Rica Telefoon: + 506 22 96 14 90 Noodgevallen (buiten kantooruren): + 506 88 29 33 74 Fax: + 506 22 96 29 33 Website: Ambassade van Nederland E-maïl:
[email protected] Openingstijden Ambassade: maandag t/m donderdag van 07.30 tot 16.30 uur en vrijdag van 07.30 tot 12
10-7-2016 14:13
12.30 uur (ook telefonisch bereikbaar) Openingstijden Consulaire afdeling: maandag, dinsdag, donderdag van 08.00 tot 12.00 uur; woensdag van 08.00 tot 15.00 uur; vrijdag gesloten Telefonische inlichtingen: maandag t/m donderdag van 07.00 tot 16.30 uur en vrijdag van 07.30 tot 12.30 uur E-mail:
[email protected]
lezen
Lezen Goede reisgidsen over Costa Rica zijn: Costa Rica, The Lonely Planet. Lonely Planet. Australia. Deze gids biedt u veel praktische reisinformatie en achtergrondinformatie. Bevat tevens een Costa Rica Wildlife guide achterin (Engelstalig); Handbook Costa Rica (Footprint): uitgebreide informatie over allerlei aspecten van het land; Reishandboek Costa Rica, Luft & Wegter. Uitgeverij Elmar Rijswijk. In deze gids vindt u alleen de meest essentiële praktische informatie, maar wel volop achtergronden. Veel aandacht voor de nationale parken en reservaten (Nederlands); Op natuurgebied zijn Costa Rica Ecotravellers Wildlife Guide (Les Beletsky, uitg. Oxford Press) en Costa Rica National Parks and Reserves (uitg. The Mountaineers) aan te bevelen. Een persoonlijk reisverhaal waarin ontmoetingen met de bewoners van het land centraal staan, is ’De pijlen van Talamanca’ (Loretta van Iterson, uitg. Zipata) Service SNP SNP heeft in samenwerking met de gerenommeerde reisboeken & landkaartenwebshop van De Zwerver een handige bestelservice. De manier om snel en gemakkelijk de juiste reisboeken en kaarten voor uw reis in huis te krijgen. Deze postorderservice en de bijbehorende voorwaarden kunt u via internet gratis raadplegen. Op onze website zoekt u de reis van uw keuze en met twee eenvoudige klikken verschijnt een bestelformulier met de juiste selectie behorende bij uw bestemming. U kiest vervolgens welke boeken of kaarten u wilt bestellen. Normaliter is de levertijd 3 werkdagen. Per verzending wordt va. € 2,95 verzendkosten in rekening gebracht en uw bestelling thuisbezorgd.
souvenirs
Souvenirs De meest typerende souvenirs van Costa Rica zijn de handbeschilderde ossekarren die in Sarchí worden gemaakt. De tijd dat deze fraaie staaltjes van ambachtelijke kunst als vervoermiddel werden gebruikt ligt in het verleden 13
10-7-2016 14:13
hoewel je af en toe nog wel eens een ossekar met beschilderde wielen tegen kunt komen - maar als souvenir heeft de ossekar vermoedelijk het eeuwige leven. Andere typische souvenirs zijn de stenen fluitjes (’ocarinas’) die door de Indiaanse bewoners van Guaitil en San Vicente worden vervaardigd. Souvenirmarkten Souvenirs zijn het goedkoopst op de plaats waar ze gemaakt worden, in de souvenirwinkels van San José zijn de prijzen hoog. Op het Plaza de la Cultura aan de kant van het Gran Hotel Costa Rica vindt dagelijks een souvenirmarkt plaats. Daarnaast zijn er enkele goed gesorteerde souvenirwinkels. Afdingen Op markten en in stalletjes is het de bedoeling af te dingen. Afdingen krijgt u na een paar keer oefenen goed onder de knie. Maar in sommige gevallen zijn de prijzen al zo laag, dat je de mensen het brood uit de mond zou stoten als je afdingt. Laat het dan ook, want men moet er hier wel vaak met grote families van leven. Neem er de tijd voor en wees voorzichtig met het afrekenen, want op sommige plaatsen worden wisseltrucs uitgehaald met toeristen. Bedenk op voorhand wat u het product waard is en betaal niet meer dan dat. CITES De Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES; 1975) is een internationale overeenkomst tussen overheden. De doelstelling van CITES is de handel in wilde dieren en planten zodanig te reguleren, dat deze door overmatige exploitatie en verlies van hun leefomgeving niet in hun voortbestaan of zelfs met uitsterven worden bedreigd. Ook de handel in dierlijke en plantaardige producten, zoals voedingsmiddelen, huiden, bont, tassen, hout, houten (muziek)instrumenten, toeristische souvenirs en medicijnen van tegenwoordig meer dan 30.000 dieren plantensoorten vallen onder CITES. Natuurbescherming Natuurbescherming staat in Costa Rica gelukkig op een hoog niveau. Het uitvoeren van dieren óf souvenirs die gemaakt zijn van dieren - zoals gitaartjes van gordeldieren - is verboden. Op Schiphol worden dergelijke souvenirs in beslag genomen. Invoer souvenirs Kijk voor de meest actuele informatie over CITES, het invoeren van voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke op de website van de Nederlandse douane.
taal & etiquette
Taal & etiquette De officiële taal in Costa Rica is Spaans. Door de grote invloed van NoordAmerika zijn er echter vele mensen die ook Engels spreken. Dit geldt zeker 14
10-7-2016 14:13
voor hotels, lodges en andere plaatsen waar veel toeristen komen. In de buurt van Limón wordt een Engels dialect gesproken. De Bribri-Indianen uit het Talamancagebergte spreken naast Spaans ook Bribri. Kennis van de voertaal Kennis van het Spaans is niet absoluut noodzakelijk. Enige kennis van het Spaans is echter wel handig en verrijkt uw reis. Spreekt u helemaal geen Spaans probeert u dan vooraf wat simpele beleefdheden aan te leren en neem een reiswoordenboekje mee. Fooien Restaurants zijn wettelijk verplicht 10% servicekosten te berekenen, daardoor is een fooi geven niet nodig. Een fooi geven is echter een manier om waardering uit te drukken voor bewezen diensten. In het toerisme zijn fooien normaal maar soms wordt een fooi geweigerd als een dienst uit ’naastenliefde’ werd verricht.
van belang
reisdocumenten
Reisdocumenten Voor een bezoek aan Costa Rica moet u een paspoort hebben dat bij binnenkomst nog minstens 6 maanden geldig is. N.B. Als toerist kunt u het beste altijd een kopie van uw paspoort bij u dragen voor het geval hiernaar gevraagd wordt. N.B. Wijziging van deze informatie is altijd mogelijk! Neemt u daarvoor contact op met de ambassade of een consulaat van Costa Rica (zie nuttige adressen). Ook wanneer u niet de Nederlandse nationaliteit bezit, kunnen afwijkende bepalingen gelden. Naar Costa Rica via de Verenigde Staten Als u naar/vanuit Costa Rica via de Verenigde Staten vliegt, moet u in het kader van het ESTA-programma vooraf een reisvergunning voor de VS aanvragen.Voor meer belangrijke informatie over deze reisvergunning (ESTA), uw paspoort, het Advanced Passenger Information System (APIS) en uw bagage Lees verder... Medisch paspoort Een Europees Medisch Paspoort (EMP) is geen geldig grensdocument! Maar het is wel erg handig voor mensen die met regelmaat medicijnen (moeten) innemen. Het is verkrijgbaar bij oa. huisarts, apotheek, medisch specialist of GGD. Op het EMP vermeldt de arts gegevens over ziekte en de benodigde medicijnen. Met dit document voorkomt u problemen bij de douane. Meer informatie vindt u op EMP en douane. Voor het meenemen van medicijnen die 15
10-7-2016 14:13
onder de Opiumwet vallen, is een aparte vergunning nodig (zie medicijnen Opiumwet).
Visum
Visum Voor een verblijf in Costa Rica van minder dan 90 dagen hebt u geen visum nodig. U moet beschikken over een reserveringsbevestiging van uw eerste accommodatie en een vliegticket voor uw terug- of doorreis. Uw paspoort moet bovendien minstens 1 lege visumpagina bevatten. Daarnaast moet u beschikken over voldoende financiële middelen tbv. uw verblijf. N.B. Wijziging van deze informatie is altijd mogelijk! Neemt u daarvoor contact op met de ambassade of een consulaat van Costa Rica (zie nuttige adressen). Ook wanneer u niet de Nederlandse nationaliteit bezit, kunnen afwijkende bepalingen gelden. SNP service visumverplichtingen SNP biedt een extra service waarmee u zich kunt informeren over de visumverplichtingen voor een te ondernemen reis en de mogelijkheid om via VisumCentrale CIBT tegen een gereduceerd tarief een visum aan te vragen. VisumCentrale CIBT Klik hier voor de visumverplichtingen en het aanvragen van een visum voor Costa Rica Vliegen via de Verenigde Staten Indien u een vlucht boekt met een overstap in de Verenigde Staten naar uw eindbestemming, dan moet u minimaal 72 uur voor vertrek een elektronische reistoestemming aanvragen. Dit kunt u online aanvragen op de website van 'US Immigrations', mits uw reis niet langer duurt dan 90 dagen en u staatsburger of ingezetene bent van een land dat valt onder het VISA Waiver Program (VWP), waaronder Nederland en België. Zonder deze reistoestemming heeft u geen toegang tot het land, ook niet voor een tussenlanding of overstap. Baby’s en kinderen dienen over een eigen paspoort te beschikken. Meer uitleg kunt u vinden op de website van SNP, klik hier (http://www.snp.nl/esta). Voor het aanvragen van een ESTA reistoestemming, klik hier: (https://esta.cbp.dhs.gov/esta/).
gezondheid
Gezondheid Als u op reis gaat, dient u goed uitgerust te zijn en over een goede gezondheid en conditie te beschikken. Begin rustig aan en weersta de 16
10-7-2016 14:13
verleiding om teveel te proeven van het aantrekkelijke eten, totdat uw maag gewend is aan het voedsel. Hierdoor kunnen ongemakken, als 'reizigersdiarree' veroorzaakt door een ander klimaat, de hoogte en vreemd voedsel tot een minimum worden beperkt. Gezondheidszorg N.B. Zorg dat u niet vertrekt zonder een uitgebreide ziektekosten- en/of reisverzekering. Medicijnen Gebruikt u medicijnen op doktersvoorschrift, neem dan een medicatielijst en voldoende voorraad vanuit Nederland mee voor de duur van uw verblijf in duidelijk gemerkte verpakkingen. N.B. Let op mogelijke invoervoorwaarden van uw medicijnen. Dit voorkomt problemen met de douane (zie ook 'medisch paspoort'). Heeft u speciale aandoeningen, dan is het zeer aan te raden een codicil/talisman te dragen. Denk eraan de (plaatselijke) reisleiding in te lichten over uw medicijngebruik en eventuele allergieën voor bepaalde medicijnen. Hygiëne Goede hygiëne is erg belangrijk tijdens uw vakantie. We raden aan uw handen vaak en goed te wassen, zeker na toiletbezoek en voor het eten. Een paar pakjes ‘wetties’ komen op veel momenten goed van pas. Pas op met wat u eet en drinkt. In de meeste plaatselijke restaurantjes kunt u met een gerust hart eten, maar wees voorzichtig met het eten van oa. vlees, salades, ijs, geschild fruit enz. Drink alleen gekookt of met jodium gedesinfecteerd water of gebotteld mineraalwater. Wees voorzichtig met onverpakt ijs en ijsblokjes. EHBO U dient zelf te zorgen voor enkele EHBO-spullen, oa. pijnstillers, pleisters, compeed, jodiumtinctuur, norit, immodium, zakjes ORS tegen uitdroging door diarree, sporttape, rekverband, evenals lippenzalf, zonnebrand, zonnebril, ed. Praktisch
Neem tijdens wandelingen bij warm tot zeer warm weer 3 liter drinkwater per persoon mee. Draagt u lenzen, neem ook een reservebril (met zonneglazen!) mee. Na verloop van tijd kan het moeilijk worden lenzen zonder stof in te doen! Droge lucht vermindert het draagcomfort. Voldoende luchtige kleding (lange broek, lange mouwen!), een hoofddeksel of -doek ter bescherming tegen felle zon.
Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) Het KIT geeft lezenswaardige boekjes uit over gezond blijven in het buitenland, oa. ’Hoe blijf ik gezond in de tropen’, 'Hoe blijf ik gezond in de diepte', ’Grote reizen met kleine kinderen' of 'Gezond op reis met kinderen’. Ze zijn te koop in de betere boekhandels, buitensportzaken en bij het KIT zelf.
vaccinatie 17
10-7-2016 14:13
Vaccinatie Verplicht Als u binnen 6 dagen UIT een Gelekoorts-gebied Costa Rica binnenkomt, is Gelekoorts-vaccinatie verplicht. In Costa Rica zelf komt geen Gelekoorts voor. Aanbevolen Malaria prophylaxis wordt aanbevolen, zeker wanneer u onderstaande gebieden bezoekt. Malaria In Costa Rica komt het hele jaar in enkele delen van het land Malaria voor, zoals in de provincies Matina en Talamanca. Om risico's zoveel mogelijk uit te sluiten zijn bescherming tegen muggenbeten en goede anti-muggen maatregelen tegen Malaria en andere door muggen overdraagbare ziekten, extra belangrijk. Voor de bescherming tegen Malaria worden antiMalariamiddelen aanbevolen op basis van een persoonlijk medische advies. Neem bij koorts of griepachtige verschijnselen tijdens of na verblijf in een Malaria-gebied altijd direct contact op met een arts. Dengue (Knokkelkoorts) Dengue (Knokkelkoorts) komt vooral tijdens het regenseizoen voor. Om besmetting te voorkomen, dient u zich goed te beschermen tegen muggenbeten. Algemeen en persoonlijk advies inentingen Voor de meest actuele informatie over verplichte/aanbevolen (herhalings) inentingen per ziekte en per land met bijbehorende, algemene beschermingsadviezen verwijzen wij u naar de website van het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (LCR) in Nederland of het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) in België.Voor een persoonlijk advies moet u zich 4 tot 6 weken voor vertrek laten adviseren door uw huisarts en/of een arts van een reizigersadviescentrum (GGD Nederland). Vaccinaties en antiMalariamaatregelen kunnen verschillen per reiziger. Neem voor een gericht medisch advies het SNP reisprogramma mee om te kunnen zien in welk gebied u reist. Vaccinaties halen tijdrovend? U gaat op reis en heeft vaccinaties nodig, maar heeft weinig tijd door uw drukke baan of gezinsleven. Een afspraak maken kost u veel tijd en kan vaak niet op het moment dat het u uitkomt. Dit is nu verleden tijd. Thuisvaccinatie.nl biedt u namelijk hét alternatief voor de GGD of ander vaccinatiecentrum. Natuurlijk wilt u die welverdiende vakantie ook niet laten verpesten door het oplopen van een infectieziekte. Dankzij tijdige vaccinatie kunt u uzelf een hoop ellende besparen. Een kleine moeite, vooral omdat Thuisvaccinatie.nl gewoon bij u thuis komt voor de vaccinatie. Ook vaccineren we regelmatig tijdens bijeenkomsten. Makkelijk toch? De voordelen van Thuisvaccinatie.nl:
vaccinatie en reisadvies bij u thuis 18
10-7-2016 14:13
buiten kantooruren en in weekenden vaccinatie door erkende artsen vergoeding meestal (deels of geheel) mogelijk
Klik hier om naar de site van Thuisvaccinatie.nl te gaan.
veiligheid
Veiligheid Algemeen Costa Rica staat bekend als een van de veiligste, vriendelijkste en rustigste landen van Latijns Amerika. Op het gebied van politiek en bevolking is dat zeker nog altijd het geval, op het gebied van criminaliteit begint dat imago echter te veranderen. Het gaat daarbij over het algemeen om kleine delicten zonder geweld zoals diefstal. In de ogen van veel Costaricanen is de toerist een rijke westerling met een dure tas, dure schoenen, een duur horloge, een onbetaalbare camera en misschien wel een dure zonnebril. Het enige wat daar tegen te doen is, is er niet mee te koop lopen. Enkele tips: Laat sieraden en dure horloges zoveel mogelijk thuis. Stop camera’s in een tas; Ga niet met een overvolle portemonnee een kopje koffie afrekenen. Grote geldbedragen, belangrijke papieren etc. kunnen in bijna elk hotel in bewaring worden gegeven. Sommige hotels hebben privé-kluisjes te huur (iedere buitenlander moet overigens wel altijd een paspoort bij zich dragen). Tassen, jassen of camera’s niet om de rugleuning van een stoel, zelfs niet in ’goede’ hotels of restaurants waar alleen maar buitenlanders komen. Op de grond tussen je voeten of om een stoelpoot is veiliger. Een rugzak is diefstalgevoelig, op drukke pleinen of straten en in de bus is een ’buikzak’ beter te overzien. Laat nooit waardevolle spullen achter in een huurauto. Alleen toeristen kunnen zich de luxe van een huurauto veroorloven en ze zijn duidelijk herkenbaar aan het nummerbord. Maak kopieën van belangrijke papieren (paspoort, visum, rijbewijs etc.) en bewaar die apart van de originelen. Kijkt u ook de website van het www.minbuza.nl voor hun visie op en informatie over de actuele situatie. Stormseizoen Van juni tot in oktober kunnen tropische wervelstormen over Costa Rica trekken. Voor meer informatie verwijzen wij u naar www.tropicalstormrisk.com of www.nhc.noaa.gov van de Amerikaanse overheid.
handig 19
10-7-2016 14:13
douanebepalingen
Douanebepalingen Reizigers naar Costa Rica mogen alleen elektronische gebruiksartikelen voor eigen gebruik bij zich hebben. Deze moeten officieel geregistreerd worden bij binnenkomst en bij vertrek mee terug naar het land van herkomst. Over een gewone toeristenuitrusting zoals 2 camera’s, verrekijker, videocamera en föhn wordt eigenlijk nooit moeilijk gedaan. Iemand die bijvoorbeeld een draagbare computer meeneemt, doet er goed aan deze wel te laten registreren. Registratieformulieren worden uitgedeeld op alle binnenkomende internationale vluchten. Sigaretten, drank, parfum en dergelijke mogen vrij worden meegenomen mits het gaat om ’redelijke’ hoeveelheden. Drugs Het moge voor zich spreken, maar het wordt ten zeerste aangeraden geen soft- of harddrugs mee te nemen naar Costa Rica. In vergelijking met de Nederlandse wetgeving is de Costaricaanse erg streng. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen hard- en softdrugs en de gevangenisstraffen liggen tussen de 8 en 20 jaar. Beter niet dus. Medicijnen Voor medicijnen die onder de Opiumwet vallen wordt een medisch paspoort aanbevolen (medicijnen Opiumwet). Andere medicijnen: geen problemen mits voor eigen gebruik en beperkte hoeveelheid. In- en uitvoer Voor alle in- en uitvoerbepalingen voor Nederland van oa. wilde dieren en planten en ervan afgeleide producten (CITES), voedingsmiddelen, souvenirs, namaakartikelen, cultuurvoorwerpen en dergelijke verwijzen wij u naar de website van de Nederlandse douane.
algemeen
Algemeen Kleding Zoals van een land in de tropen mag worden verwacht, heeft Costa Rica een overwegend warm klimaat. Alleen in de hogere regionen van de berggebieden treden echt lage temperaturen op. Voor het laagland langs de beide kusten zijn luchtige zomerkleren voldoende. Daar vooral in het laagland insecten soms zeer irritant kunnen zijn, is het verstandig ook een blouse met lange mouwen en een lange broek mee te nemen. Voor de Centrale Vallei voldoet dezelfde kleding met toevoeging van een trui, want ’s avonds en ’s nachts koelt het stevig af. Voor de hogere berggebieden zoals de toppen van de Chirripó en Cerro de la Muerte zijn temperaturen van rond de 5 graden Celsius normaal. In combinatie met de harde wind en de frequent optredende mist en regen maakt dit het hooggebergte tot een gebied voor dikke truien en goede wateren winddichte overkleding. 20
10-7-2016 14:13
communicatie
Communicatie Telefoneren Wilt u vanaf uw vakantiebestemming in Costa Rica naar Nederland telefoneren, dan draait u 00-31. De thuisblijvers die vanuit Nederland naar Costa Rica willen bellen, doen dat door eerst 00-506 te draaien. In 2008 zijn alle telefoonnummers in Costa Rica gewijzigd. Alle vaste nummers kregen een 2 voor het bestaande telefoonnummer, alle mobiele nummers kregen een 8 voor het bestaande nummer (die met een 3, 8 of een 9 beginnen), zodanig dat er een 8-nummerig telefoonnummer ontstaat. Collect Call Collect-calls naar Nederland of België kunnen vanuit bijna alle publieke telefooncellen gemaakt worden. Draai 116 en je krijgt een Engelssprekende operator aan de lijn, geef het land en het telefoonnummer door en de rest gaat vanzelf. Een collect-call naar Costa Rica kan aangevraagd worden via 06-0410 (België 1224). Post versturen Het versturen van internationale post kan alleen vanaf het hoofdpostkantoor, Calle 2 Av. 1/3. Openingstijden ma. t/m vr. 7.00 tot 18.00 uur en za. 8.00 tot 12.00. De mogelijkheid om brieven te posten bestaat tot middernacht. In de duurdere hotels zijn vaak brievenbussen voor klanten geïnstalleerd vanwaar de post eens per dag naar het hoofdpostkantoor wordt gebracht. Tarieven Op brieven en briefkaarten naar Europa moet ongeveer 60 eurocent aan postzegels worden geplakt. Pakketpost is aanmerkelijk duurder. Pakketten tot 1 kg kosten ca. 16 euro en per kilo extra gewicht moet ongeveer hetzelfde bedrag erbij gerekend worden. Kaarten en brieven naar en vanuit Europa komen gemiddeld na ongeveer twee weken aan.
eten & drinken
Eten & drinken Costa Rica is een schoon land. De hygiëne staat in vergelijking tot andere landen in deze regio op een zeer hoog peil. In de meeste plaatselijke restaurantjes kunt u met een gerust hart eten. Een van de grote verrassingen van de tropen is het enorm gevarieerde aanbod aan onbekende groente- en fruitsoorten. Hoewel het maag-darmkanaal niet altijd even blij verrast reageert op vreemde tropische gerechten, is de kans op serieuze darmstoornissen in Costa Rica klein. In tegenstelling tot veel tropische landen is de kwaliteit van het drinkwater (in het hoogland) goed en de hygiënische standaard ligt dichter bij die van Noord- dan die van Zuid-Amerika. Het eten van voorgesneden fruit en vruchtesappen op markten en bij straatstalletjes is 21
10-7-2016 14:13
desondanks niet aan te bevelen.
geldzaken
Geldzaken Colón en Céntimos De munteenheid van Costa Rica is de Costaricaanse colón (CRC) die onderverdeeld is in 100 céntimos. Munten in céntimos en 5, 10 en 20 colón zijn door de inflatie waardeloos geworden en daarom niet of nauwelijks nog gebruikt. Er zijn verder nog munten van 25, 50, 100 en 500 colón in omloop en bankbiljetten van 1000, 2000, 5000, 10.000, 20.000 en 50.000 colón. Betaalmiddelen De Costaricaanse colón is een incourante geldsoort en is daarom buiten Costa Rica vrijwel niet verkrijgbaar. Het is daarom verstandig bij de grensovergangen of op het vliegveld de overgebleven valuta in te wisselen. Met Amerikaanse dollars kunt u ook op veel plaatsen betalen. Amerikaanse dollars kunt u bij vrijwel iedere bank wisselen. In hotels en grote restaurants worden de meeste creditcards geaccepteerd. Geld wisselen kan direct na aankomst en op verschillende plaatsen gedurende de reis. Terugwisselen kan op het vliegveld. Betaalpassen Ter voorkoming van betaalpasfraude en vergroting van de veiligheid hebben alle Nederlandse banken besloten om het gebruik van de betaalpas buiten Europa standaard te blokkeren. Als je je betaalpas buiten Europa wilt gebruiken, zul je dit bij de bank moeten aangeven. Doe dit voor vertrek, want bij de meeste banken duurt het minimaal 1 dag voor de aanpassing is verwerkt. Bij de meeste banken kan het betaalprofiel online voor de duur van je verblijf buiten Europa gewijzigd worden binnen de ‘internetbankieren’ omgeving, aanpassing op bankkantoren is ook mogelijk. Kijk op de website van je bank voor meer informatie over het gebruik van de betaalpas buiten Europa en hoe je het betaalprofiel kunt wijzigen. Geldautomaten Waar in Costa Rica geldautomaten aanwezig zijn, geschikt voor pinpassen met het Maestro/Cirrus-logo, vindt u op de website: Mastercard ATM locator. Wij attenderen u op het feit dat de wereldpas van de Rabobank ondanks een juiste activiatie, problemen kan geven en als 'not valid' wordt gelezen bij betalingen bij restaurants, winkels maar ook bij de geldautomaten. In dit geval biedt alleen uw creditcard uitkomst. Het gebruik van de pinpas is zeker de handigste en goedkoopste manier om aan lokale valuta te komen, maar omdat deze pinautomaten soms niet goed functioneren raden we u echter aan hier niet volledig blind op te varen en ook een deel van uw budget in Amerikaanse dollars mee te nemen.
22
10-7-2016 14:13
openingstijden
Openingstijden Winkels: ma. t/m za. van 8.00 tot 18.00/19.00 uur. Sommige winkels sluiten eerder (zeker op zaterdag) en soms is er een middagpauze Postkantoren: ma. t/m vr. 7.00 tot 18.00 uur en za. 8.00 tot 12.00. Banken: de meeste staatsbanken zijn van maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 15.00 uur geopend. Veel van deze banken hebben evenwel een ’Agencia Vespertina’: een bijkantoor dat op werkdagen tot ongeveer 18.30 uur en soms ook op zaterdagochtend geopend is. Op zondagochtend zijn alleen de wisselkantoren op de luchthaven geopend.
overig
Electriciteit In het hele land is de netspanning 110 Volt en wordt gebruik gemaakt van Amerikaanse stekkers. Bij goed uitgeruste electriciteitszaken is een reisstekker of ’world-wide travelplug’ te koop waardoor Europese apparaten die ook op 110 volt werken toch te gebruiken zijn. Ook in de eenvoudigste hotels heeft praktisch iedere kamer een stopcontact. Meer informatie over het type stopcontact, stekker, netspanning en frequentie, zie de website wereldstopcontacten.nl. Tijdsverschil Het tijdsverschil met de Greenwich Mean Time (GMT) is 6 uur. Dit betekent dat het in Costa Rica 7 uur vroeger is dan in Nederland. Zomertijd geldt niet in Costa Rica waardoor het tijdsverschil gedurende deze periode 8 uur is.
op reis
algemeen
Rondreizen De shuttle bus service vormt een waardevolle aanvulling op het reeds bestaande vervoersaanbod in Costa Rica. Shuttle bussen (een soort collectieve taxi’s) pendelen tussen belangrijke toeristische bestemmingen en vervoeren passagiers van hotel naar hotel. U reist van deur naar deur en hoeft dus geen gebruik te maken van openbaar vervoer of bijvoorbeeld transfer naar het vliegveld in het geval van een binnenlandse vlucht. Helaas zijn nog slechts enkele plaatsen met deze shuttle service bereikbaar.
per auto
23
10-7-2016 14:13
Per auto Autobestuurders dienen in Costa Rica rekening te houden met een andere verkeersmentaliteit, onverlichte wegen, de drukte in en rond San José en de ’licht anarchistische rijstijl’ van veel automobilisten en buschauffeurs. Op zich wijken de verkeersregels niet sterk af van de Nederlands/Belgische maar in de praktijk zijn er toch aanzienlijke verschillen. Zo is het van belang te weten dat foutparkeerders in een mum van tijd worden weggesleept en onbewaakt geparkeerde huurauto’s een geliefd doelwit zijn van criminelen. Parkeren in bewaakte stallingen sluit beide bovengenoemde problemen uit. Wegenkaart De ICT verstrekt een gratis wegenkaart waarop de belangrijkste verbindingsroutes zijn aangegeven. Op de achterkant van deze kaart staat uitgebreide informatie over verkeersregels en de procedures bij een ongeval. Voetgangers, kijk uit! Voor voetgangers is er slechts één belangrijke verkeersregel: kijk uit!
per bus
Per bus Costa Rica heeft een uitgebreid netwerk van intercity bussen die u naar alle uithoeken van het land brengen. Door het kleine formaat (ongeveer zo groot als Nederland) zijn de reistijden (meestal) beperkt. Naar de meeste bestemmingen gaan bijna dagelijks bussen. Om een idee te geven over de reistijden volgen hier enkele indicaties: San José - Cahuita = ± 4 uur; San José - Liberia = ± 4 uur; San José - Puerto Jimenez = ± 10 uur. Houdt u er wel rekening mee dat met name in de regentijd en in het achterland vertragingen kunnen optreden. Het is niet mogelijk om bij SNP reserveringen te maken voor lokale busdiensten. Boekt u bij SNP een rondreis waarbij u voor het volgen van het programma gebruik dient te maken van openbare bussen dan kunt u in het informatiepakket dat u ontvangt lezen waar u dient te zijn voor reserveringen e.d.
per ferry
Per ferry Bootvervoer speelt in Costa Rica geen grote rol van betekenis. Alleen voor een bezoek aan het Tortuguero N.P. maken de meeste bezoekers gebruik van de boot. Deze bootreis is echter inbegrepen bij de arrangementen. Wel vormen boten in waterrijke natuurreservaten een belangrijk vervoermiddel voor het bezoeken en bezichtigen van afgelegen gebieden.
24
10-7-2016 14:13
per trein
Per trein Treinen zijn er ’helaas’ niet meer in Costa Rica. De rails van San José naar Puerto Limón en Puntarenas liggen er nog wel maar op beide trajecten rijden sinds een aantal jaren geen passagierstreinen meer. Hoewel de treinen een grote stap voorwaarts betekenden toen zij voor het eerst reden, zijn ze nu hopeloos verouderd en achterhaald door auto’s en vliegtuigen. Privatisering Er is sprake van dat de ’jungle-train’ van San José naar Puerto Limón zal worden geprivatiseerd en weer zal gaan rijden maar voorlopig is nog onduidelijk of, en zo ja wanneer, dit het geval zal zijn. Deze Noordatlantische spoorlijn volgt een zeer spectaculair traject van het hoogland naar de kust en is niet voorzien van bovenleidingen; er rijden alleen diesellocomotieven. De lijn naar Puntarenas was een geëlektrificeerde lijn en werd minder hoog aangeslagen als toeristische attractie.
per vliegtuig
Binnenlandse vluchten Costa Rica is ongeveer zo groot als Nederland en de meeste plaatsen zijn goed over land bereikbaar. Toch zijn veel plaatsen dagelijks vanuit San José per binnenlandse vlucht bereikbaar en de tarieven zijn alleszins redelijk. In vele gevallen komen ze bijna overeen met de prijs van privé transfers over land. De prijzen van lokale vluchten wijzigen regelmatig en kunnen ook variëren van dag-tot-dag. Schema’s en tijden zijn aan wijzigingen onderhevig. Meer informatie over vluchten en prijzen kunt u telefonisch of bij de SNP Reiswinkel opvragen. Luchthaventransfers U kunt door SNP ook airporttransfers bij aankomst en vertrek laten regelen. Zo weet u in ieder geval zeker dat u bij aankomst met al uw bagage zonder problemen bij uw eerste hotel zult komen. Meer informatie over tarieven kunt u telefonisch of bij de SNP Reiswinkel opvragen.
25
10-7-2016 14:13