Concept. Risicoprofiel Veiligheidsregio Hollands Midden

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Concept Risicoprofiel Veiligheidsregio Hollands Midden

Behoort bij Raadder Mij DeG

Versie: 1 5 Concept Datum: |anuari 2010

GHOR

BRANDWEER .....1...... M . ^ . -

P(tLITIE V

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Inhoudsopgave 1. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

3

t . t CONCLUSiES t.2 AANBEVELINGEN

3 4

2. INLEIDING 2.1 WAAROM EEN RISICOPROFIEL?

5

2.2 W A T IS EEN RISICOPROFIEL'?

5

2.3 W A T LEVERT HET RISICOPROFIEL OP? 2.4 HOE IS HET RISICOPROFIEL OPGEBOUWD?

6 6

3. PROCES VAN TOTSTANDKOMING VAN HET RISICOPROFIEL , 3.1 ORGANISATIE

7

3.2 PROCESSTAPPEN

7

4. RISICO-INVENTARISATIE

10

4.1 CRISISTYPEN

10

4.2 RISICOKAART 4.3 GRENSOVERSCHRIJDENDE RISICO'S 4.4 TOEKOMSTIGE ONTWIKKEL INGEN

11 12 12

5. RISICOBEELD EN RISICOANALYSE

13

5.1 RISICODIAGRAM 5.2 IMPACT EN WAARSCHIJNI IJKHEID 5.3 SCENARIO'S

13 15 16

5.4 VITALE INFRASTRUCTUUR

18

5.5 VERBORGEN RISICO'S

18

6. CAPACITEITENANALYSE

19

6.1 HUIDIGE HULPVERLENINGSCAPACITEiT 6.2 BENODIGDE HULPVERLENINGSCAPACITEIT

19 20

7. VERVOLG ONTWIKKELING RISICOPROFIEL BIJLAGE 1 OVERZICHT PROJECTGROEPLEDEN

22

BIJLAGE 2 LITERATUURLIJST

23

BIJLAGE 3 OVERZICHT INCIDENTTYPEN

24

BIJLAGE 4 RISICO-INVENTARISATIE

26

BIJLAGE 5 IMPACTBEOORDELING BIJLAGE 6 RISICODIAGRAM

28 30

BIJLAGE 7 SCENARIO s BIJLAGE 8 BEGRIPPENLIJST

31 89

9b n«v JiuU»d iid noortsö

GHOR

BRANDWEER

P y

LITIE

21

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN '1 ■■li ■i . tüt

i i . : ,i I'

:

1. Conclusies en aanbevelingen 1.1 Conclusies A. Het nsicoprotiel Veiligheidsregio Hollands Midden gei" 1 inzicht m de risico's in de regio Hollands Midden die veel aandacht verdienen. Tevens geeft hel nsicoprofiel inzicht in de risico's die de regio met haar huidige rampbestri|dingsorganisaties hot hoofd zou moeten kunnen bieden en in risico's die extra aandacht vragen. B. Risico's met een hoge impact en een hoge waarschi|n nkheid verdienen de aandacht. De risico's die de aandacht verdienen zijn: ■ Ziektegolf (griep) • Transport gevaarlijke stoften • Overstroming Di|kring 14 ■ Overstroming Dijkring 15 • Incidenten in tunnels (HSL ) ■ L uchlvaartincidenten • Treinverkeer ■ Hittegolf • Objecten met een publieksfunctie ■ Paniek in menigten ■ Regionale keringen C. De risicos met een lage impact en/o( lage waarschijni -heid kunnen vanuit de huidige organisatie van crisisbeheersing door de veiligheidsregio algedek morden. D. De grensoverschrijdende risico s vanuit omliggende rt verstoring wegen infrastructuur, uitval vitale objecten, kroondomemen en Amerikaanse school Wassenaar. De grensoverschrijdende risico's vanuil Holiands Mid' verstoring wegen infrastructuur, uitval vitale objecten,

no s op Hollands Midden zi|n: Duinbrand, ixische (giftige) wolk, overstroming, m op omliggende regio's zijn: Duinbrand, ^xische (giftige) wolk en overstroming.

E. Op dit momenl zijn er geen ontwikkelingen te voorzier lie kunnen leiden tot nieuwe risicovolle situaties die van invloed zijn op hel risicoprofiel. F

Om de meest waarschijnlijke scenario's ter aanzien v, bovengenoemde risico's af te dekken, is capaciteit nodig voor risicobeheersing, incidentbestrijd ig en nazorg.

CHOR

BRANDWEER

P^llT

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDE N ■ .

■

:■

■'t.

.

■

,'

1.2 Aanbevelingen A. De Wvr verplicht hel bestuur van de veiligheidsregio f een regionaal beleidsplan en crisisplan op te stellen. Geef het regionaal beleidsplan onder andeie vorm door het risicoprofiel als uitgangspunt te nemen, met name de risico's die de n eeste aandacht verdienen. B. Maak afspraken met aangrenzende regio s ten aanzien van grensoverschrijdende risico's. Laai deze afspraken onderdeel uitmaken van het regionaa beleidsplan. C. Bezie jaarlijks toekomstige ontwikkelingen die van invioed kunnen zijn op het risicoprofiel en pas het risicoprofiel daarop aan. D

Wijs een verantwoordelijk bestuurder aan voor de doorontwikkeling van het risicoprofiel, de scenario's en de borging van de risicokaart. Borg hel beheer van de risicokaart en operationahseei het gebruik tevens In de hoofdstructuur van de crisisbeheersing.

E. Zorg voor betrokkenheid bij hel landelijke traject. VRHM blijft betrokken bij de verdere doorontwikkeling en borging van risicoprofiel en risicokaart. F. Draag bij aan hel project 'Risicoprofiel en risicokaart' .an de provincie Zuid-Holland en de vier Zuid-Hollandse veiligheidsregio's.

GHOR

BRANDWEER

P O L I TE I

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN :■■■■■'■'*..■.;■'

f veilig 1

■ i

2. Inleiding 2.1 Waarom een risicoprofiel? Een complexe samenleving als de Nederlandse moet adequaat kunnen inspringen op vele soorten veiligheidsrisico's. Ordeverstoringen, overstromingen, tren ongevallen en terrorisme, maar bijvoorbeeld ook infectieziekten en uitval van nutsvoorziei' igen vormen een continue bedreiging van de vitale belangen van de samenleving. Om deze bedreig 'gen het hoofd te kunnen bieden, moeten overheidsinstanties, bedrijfsleven en de burger nauw sam nwerken. Elke regio herbergt specifieke risico's waarvoor gericht beleid van de veiligheidsregio en aar partners nodig kan zijn. Het regionaal risicoprofiel is bedoeld om inzicht in de aanwezige risico e krijgen. Op basis van dil inzicht kan het veiligheidsbestuur strategisch beleid voeren orn de aanw' ge risico s te voorkomen en te beperken en om de crisisbeheersingsorgamsatie op specifieke risicc s voor Ie bereiden. Ook biedt het een basis voor de risicocommunicatie naar de burgers. In de nieuwe Wet veiligheidsregio's (Wvr) is in artikel 15 n­ risicoprofiel van de veiligheidsregio op te stellen Dit risicoi invoering van de Wvr worden vastgesteld door het bestuu verwachting op 1 juli 2010 van kracht worden. De Veilight convenant met de minister van Binnenlandse Zaken en K( regionale risicoprofiel reeds per 1 januari 2010 beschikba,> Veiligheidsregio Hollands Midden komt hieraan tegemoet

verplichting opgenomen om een lofiel moet binnen zes maanden na de /an de veiligheidsregio. De Wvr zal naar isregio Hollands Midden heeft in een «inknjksrelaties vastgelegd dat hel is. Het nu voor u liggende 'Risicoprofiel in voldoet ook aan de wettelijke vereisten.

De Wvr schrijft voor dat het A lgemeen Bestuur van de veil overleg met de gemeenteraden van de deelnemende geir gemeenteraden tevens hun wensen kenbaar le maken on nemen beleid op basis van het risicoprofiel. Daarnaast noi Regionaal College van politie, de besturen van de betrokk van Rijnland. Hoogheemraadschap van Schieland en de K Amstel Gooi en Vecht en Hoogheemraadschap De Stichtt aangewezen functionarissen uit hun zienswijze kenbaar te

jheidsregio het risicoprofiel vaststelt na enten. Hierbij verzoekt het bestuur de ent het in hel regionaal beleidsplan op le .|t het bestuur van de veiligheidsregio het n waterschappen (Hoogheemraadschap mpenerwaard. Hoogheemraadschap Rijnlanden) en de door het Rijk naken.

2.2 Wat is een risicoprofiel? Het regionaal risicoprofiel is een inventansalie en analyse an de in een veiligheidsregio aanwezige risico's, inclusief relevante risico's uit aangrenzende gebie1 en. De risico­inventarisatie omvat een overzicht van de aanwezige risicovolle situaties en de soo en incidenten die zich daardoor kunnen voordoen. In de risicoanalyse worden de geïnventanseerc' gegevens nader beoordeeld, vergeleken en geïnterpreteerd. Op basis van de conclusies kan het b(­ luur van de veiligheidsregio strategische beleidskeuzes maken over de ambities voor de nsico­ en i sisbeheersing en de inspanningen van gemeenten en regio op elkaar afstemmen. Deze ambities . orden vastgelegd in het beleidsplan van de veiligheidsregio. Hel begrip risico wordt in dil verband edefimeerd als: Een samenstel van de waarschijnlijkheid dat zich een bra 1. tamp of crisis (ol dreiging daarvan) voordoet en de mogelijke impact die dat kan hebben.'' In de Wet veiligheidsregio s wordt het nsicoproliel als volg: eeschreven: Het risicoprofiel beslaal uit: a. Een overzicht van de risicovolle situaties bmnen de vei 'iheidsregio die tot een brand, ramp of crisis kunnen leiden, b. Een overzicht van de soorten branden, rampen en crises die zich in de veiligheidsregio kunnen voordoen. c. Een analyse waarin de weging en inschatting van de gevolgen van de soorten branden, rampen en crises zijn opgenomen.

Uit Handreiking regionaal nsicoprotiel versie 1 9 . IJVBR, 22 see'ember 2009

GHOR

A BR NDWEER

P,,

LITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■■

.

;

: i:

■■ ., ' i ■;

­.­i

,i

)/■), ./i

JJ

2.3 Wat levert het risicoprofiel op? Hel regionaal risicoprofiel is bedoeld om de gemeenten en hel bestuur van de veiligheidsregio antwoord te geven op de volgende vragen. Wat kan ons overkomen ? Alles begint met inzicht in de aanwezige risicovolle situalas. Welke risicovolle bedrijfsactiviteiten worden binnen de regio uitgevoerd? Welke infrastructuur oopt over het grondgebied? Welke soorten natuurrampen kunnen ons overkomen? Welke kwetsbare jebouwen en nutsvoorzieningen kunnen getroffen worden? Hiervoor wordl als eerste slap van het isicoprofiel voor elk crisistype een risico­ inventarisatie uitgevoerd, met behulp van de provinciale risicokaart. Omdat risico's zich niet aan regiogrenzen houden, wordt deze inventarisatie bovenregionaal afgestemd. Hoe erg is dat? Vervolgstap is om te beoordelen hoe ernstig de risico's zijn Daarvoor worden op basis van de risico inventarisatie incidentscenario's uitgewerkt die zich zoudf i kunnen voordoen in de regio. De ernst van deze scenario's woidt geanalyseerd op twee compon nten: de waarschijnlijkheid (kans) dat zich een ramp of crisis voordoet en de impact (effect) die hel k in hebben op de vitale belangen van de samenleving. Hiervoor wordl gebruik gemaakt van dezelfde methode als in de Nationale Risicobeoordeling. Wat doen we er al a a n 7 Op basis van de risicoanalyse besluit het bestuur van de veiligheidsregio voor welke risico's extra inspanningen nodig zijn. Daarvoor moet het bestuur eerst weten welke prestaties de veiligheidsregio nu al levert op het vlak van risico­ en crisisbeheersing. A ls reeds hel maximale is gedaan om een risico te voorkomen, te beperken en te kunnen bestrijden, dan blijven alleen risicoacceptatie en risicocommunicatie nog over. Wat kunnen we nog meer doen? Voor de risico's waaraan het veiligheidsbestuur en de gemeenten extra aandacht willen besteden, zal tot slot een analyse moeten worden uitgevoeid van de handelingsperspectieven. Welke specifieke maatregelen zijn mogelijk om het risico beter le beheersen'' Welke extra voorbereidingen zouden kunnen worden getrolfen? Een integrale analyse van de Meerwaarde van elk van de maatregelen (koslen­baten) zal uiteindelijk moeten leiden tot een set ven specifieke beleidsmaatregelen die de veiligheidsregio samen met haar partners wil treffen De/i strategische beleidskeuzes worden vastgelegd in het beleidsplan van de veiligheidsregio. Het nsicoproliel en beleidsplan moeten resulteren in een door het veiligheidsbestuur vast te stellen crisisplan. Dit plan bevat een beschrijving van de organisalie, de verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden in hel kader van de rampenbestrijding en nsisbeheersing.

2.4 Hoe is het risicoprofiel opgebouwd? Hoofdstuk 1 vermeldt de conclusies en aanbevelingen en biedt de gelegenheid om een eerste indruk te krijgen van de resultaten van het risicoprofiel. Hoofdstuk 2 beschrijf! de aanleiding voor hel risicoprofiel en legt uit wat het risicoprofiel is. Hoofdstuk 3 geeft hel proces weer van totstandkoming van hel risicoprofiel. Hoofdstukken 4 en 5 geven respectievelijk de risico invemarisatie en het risicobeeld en de risicoanalyse voor de regio weer Hoofdstuk 6 handelt over de capaciteitenanalyse. In hoofdstuk 7 wordt het vervolg van de ontwikkeling van net risicoprofiel beschreven.

GHOR

A BR NDWEER

POLITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN S C I / M C " S ' ' . '■

■

. i

> :'

■ l

3. Proces van totstandkoming van het risicoprofiel 3.1 Organisatie Het regionaal risicoprofiel is opgesteld in opdracht van de .'eiligheidsdirectie van de Veiligheidsregio Hollands Midden. De Veiligheidsdirectie fungeert als stuuniroep. De projectleiding berust bij het hoofd afdeling Crisisbeheersing van de Regionale Brandweer H illands Midden en het hoofd Veiligheidsbureau. Het risicoprofiel is ontwikkeld door een multidisciplinaire v^■lkgroep onder voorzitterschap van het hoofd Proactie & Preventie van de Regionale Biandweei ollands Midden en waarin alle disciplines van de veiligheidsregio zijn vertegenwoordigd: oolitie, bra' Iweer, GHOR en gemeentelijke kolom (zie bijlage 1). Een voorbereidingsgroep heeft acties uitgevoei en gecoördineerd en de overleggen van de werkgroep voorbereid. De werkgroep heefl gebruik ge' aakt van een grotere brainstormgroep, bestaande uil diverse partners om haar ideeën en voortga g te bespreken en te toetsen (vertegenwoordigers van de kolommen, defensie, Nations A dviescentrum Vitale Inliastructuur. milieudiensten, waterschappen en provincie).

3.2 Processtappen De Veiligheidsregio Hollands Midden is in september 200) risicoprofiel. Eind 2008 werd op landelijk niveau gestart m risicoprofiel'. Onder leiding van de NVBR gingen de veiligl handreiking Ie maken voor hel nsicoproliel. De VRHM het landelijke project geparticipeerd (risico­inventansatie en rr gezorgd dat de VRHM met alleen gelijk op kon lopen met handreiking, maar dal de veiligheidsregio ook de nodige ii eigen ontwikkelproces.

cjestart met de ontwikkeling van het het project Handreiking regionaal idsregio's met elkaar aan de slag om een in twee ontwikkelgroepen van dit :oanalyse). Op die manier is er voor e ontwikkeling van de landelijke out kon leveren voor de handreiking uit hel

Het landelijke traject is nog niel afgerond. De definitieve h idreiking ligt ler besluitvorming voor in het Veiligheidsberaad, De intentie is het landelijke traject vooi ie zetten in 2010. Het gaat dan om verdere doorontwikkeling en borging van het risicoprofiel en de ns ikaart. De VRHM blijft betrokken bij deze voortzetting.

GHOR

A BR NDWEER

P,, LIT IE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■ < $h 'k :

ii v "

■ ' C l ■'■ ■■'■■ i ' i - '

i

Figuur 1 Procesmodel nsicoprofiel en beleidsplan

Risico­ inventarisatie

Risicoanalyse

L_i I Risicobeeld en risicoduiding

Risicoprofiel

Capaciteiten­ analyse

Het procesmodel risicoprofiel en beleidsplan laat zien welke slappen bij de totstandkoming van het regionaal risicoprofiel zijn genomen. De resultaten van de genomen slappen zijn uitgewerkt in de hierna volgende hoofdstukken. RISICO^ inventarisatie

Bij risico inventarisatie komen vragen aan de orde als: W il kan ons overkomen? Welke soorten branden rampen en crises kunnen zich in de regio en on iggende gebieden voordoen? Welke risicovolle situaties zijn er in de regio en omliggende gebieden aanwezig' Welke toekomstige ontwikkelingen kunnen zich daarbij voordoen? Het resultaat van deze stap is een overzicht van vrijwel alle risico's die de regio kunnen bedreigen en/of zich in dr regio voor kunnen doen. (Zie hoofdstuk 4 Risico­inventarisatie.) Ristcobeeld en risicoduiding De stap risicobeeld en risicoduiding is bedoeld om op ba .is van de veelheid aan inventarisatiegegevens te bepalen welke incidentscenario s maatgevend zijn voor de regio Deze stap vormt daarmee de brug tussen de risicoinventarisatie en de opvolgende slap risicoanalyse. Vragen die daarbij beantwoord worden zijn onder andere: Hoe erg zijn de risico s die ons kunnen overkomen? Hoe groot is de impact als een brand, ramp of crisis zich .oordoef Hoe groot is de waarschijnlijkheid dal een brand, ramp of crisis zich voordoet? (Zie hoofdsti'k 5 Risicobeeld en risicoanalyse.)

' Uil Handreiking regionaal risicoprofiel versie 1,9 , NVBR, 22 september 2009

GHOR

BRANDWEER

POLITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ' uni n .'. r) ■. ii.( mcci ■• ■' ■'

I

fl;s/coana/yse In de stap risicoanalyse wordt een groot deel van de risico s uit het risicobeeld uitgewerkt in scenario's. Voor een aantal risico's worden twee scenario s gemaakt: een meest waarschijnlijk scenario en een ramp­ ofwel worst case'­scenario. De scenario's beschrijven per nsico het verloop van het Incident, de gevolgen, en de mogelijkheden voor risicobeperking en (directe) respons. Met behulp van de scenario's is het eenvoudiger voor te steller wat er mis kan gaan en op basis daarvan in de fase van de capaciteitenanalyse te beoordelen welke maatregelen genomen kunnen worden in alle schakels van de veiligheidsketen. In de stap risicoanalyse wordt naar aanleiding van de scenario's gekeken naar de impact en waarschijnlijkheid als een brand, ramp of crisis zich voordoet. Hiermee wordt de plaats van de risico's op het risicodiagram bepaald, (Zie hoofdstuk 5 Risicobeele en risicoanalyse,) Capacileiten­inveniansatie en Capaciteitenanalyse Hoe gaan we met deze risico's om? Wat zouden we nog aan deze risico's kunnen doen? Enerzijds wordt aangegeven in hoeverre de risico's nu reeds wordei aangepakt. A nderzijds wordt in de analyse aangegeven welke capaciteiten, naast de huidige extra nodig zijn. De term waarmee alle activiteiten van de veiligheidsregio in dit verband worden e mgeduid is capaciteiten'. Het gaat hier met alleen om aantallen voertuigen en manschappen, maar om capaciteiten als deskundigheid op het gebied van proactie­ en preventie adviezen. (Zie hoofdstui< 6 Capaciteitenanalyse.) Risicoprofiel De uitgevoerde risico­inventarisatie en risicoanalyse zijn volgens de Wet veiligheidsregio's voldoende voor het risicoprofiel. Het risicoprofiel zegt echter nog niets over de wijze van risicobeheersing, incidentmanagement en nazorg. De capaciteiteninventanretie en ­analyse bieden inzicht in de aanpak van risico's. Om de risico's aan te pakken, vormen ook de eapaciteiteninventansatie en capaciteitenanalyse onderdeel van hel risicoprofiel. Visie op ontwikkeling veiligheidsregio. beleidsbepaling, beleidsplan veiligheidsregio Op basis van het risicoprofiel worden aanbevelingen geda.iii aan het bestuur van de veiligheidsregio over het te voeren beleid. Dit beleid wordt beschreven in hel regionaal beleidsplan. Het beleidsplan is een strategisch plan dat zich richt op essentiële keuzes ten aanzien van nsico­ en crisisbeheersing. Input voor het beleidsplan is ook de visie die de veiligheids'egio ontwikkelt voor de komende jaren op tal van terreinen. Voor de totstandkoming van het regionaal beleidsplan kan gebruik worden gemaakt van de Handreiking Beleidsplan Veiligheidsregio en het Rmgramma versterking crisisbeheersing. Het regionaal beleidsplan is als hel ware het vervolg op het risicoprofiel (zie paragraaf 2,3 Wat levert het risicoprofiel op? en hoofdstuk 7 Vervolg ontwikkeling risicoprofiel).

GHOR

A BR NDWEER

PÉ1 L I T I E

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDE N 1

; ■ ■ ' - - , ƒ

•■

,

, ■ ■ ■ : , . . . . . ,

::■

ff

, ■ . ,

4. Risico­inventarisatie In dit hoofdstuk wordt antwoord gegeven op onder andere de volgende vragen: Wat kan ons overkomen? Welke soorten branden, rampen en crises kunnen zich in de regio en omliggende gebieden voordoen? Welke risicovolle situaties zijn er in de regio en omliggende gebieden aanwezig? Welke toekomstige ontwikkelingen kunnen zich daarin voordoen? Hel resultaat van deze stap is een uitgebreid overzicht van risico s die de regio kunnen bedreigen en'of zich in de regio voor kunnen doen (zie bijlage 4).

/

4.1 Crisistypen Een oneindig aantal verschillende branden, rampen en crises kunnen één ol meerdere van de vitale belangen aantasten (zie paragraaf 5.2 Impact en waarsch'in(ijkheid). Om deze situaties inventariseerbaar, analyseerbaar en uitlegbaar te maken, is een landelijke umlorme categorisering ontwikkeld. In het verleden zijn hiervoor de achttien ramptypen ontwikKeld, zoals vastgelegd in de Leidraad Maatramp. Deze maatramptypen zijn doorontwikkeld naai bredere, specifiekere crisistypen, per maatschappelijk thema. Het aantal maatschappelijke thema's en crisistypen mag worden bestempeld als limitatief. Hierdoor is het mogelijk om de informatie me' andere regio's te kunnen vergelijken en eenvoudig te kunnen uitwisselen. Elk crisistype kent echter weer verschillende verschijning;wormen. Deze specificaties van crisistypen worden incidenttypen' genoemd. Een voorbeeld: het cnsr lype overstroming' is op deze manier onder te verdelen in de volgende incidenttypen': 'overstroming \ anuit zee', 'overstroming door hoge rivierwaterstanden' en 'overstroming door vollopen polder Het overzicht van deze incidenttypen is lerug te vinden in bijlage 3. De lijst met incidenttypen is nu i limitatief, omdat er oneindig veel verschillende verschijningsvormen van crisistypen te bedenken zijn. Op basis van de crisistypen en bijbehorende incidenttypei is geïnventariseerd wat de risico's zijn. De clustering naar maatschappelijke thema's en de toevo ging van nieuwe typen leidt tot het volgende overzicht van crisistypen:

10 GHOH

A BR NDWEER

Py

LITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN '.;■:'■■.'■•.

Tabel 1: Overzicht crisistypen \ Maatschappelijke omgeving 1 1. Natuurlijke omgeving

2. Gebouwde omgeving 3. Technologische omgeving

4, Vitale infrastructuur en voorzieningen

5. Verkeer en vervoer

6. Gezondheid 7. Sociaal­maatschappelijke omgeving

.■

Ii

Crisistypen 1.1 Overstromingen 1.2 Natuurbranden 1.3 Extreme weersomstandigheden 1.4 A ardbeving 1.5 Plagen 1.6 Dierziekten 2.1 Branden in kwetsb.ire objecten 2.2 Instorting grote gebouwen en kunstwerken 3.1 Incidenien met bia idbare / explosieve stof in open lucht 3.2 Incidenten met giftige stof in open lucht 3,3 Kernincidenten 4.1 Verstoring energievoorziening 4.2 Verstoring drinkwaicrvoorzienirKj 4.3 Verstomig noolwa: jialvoer en afvalwaterzuivering 4.4 Verstoring telecommunicatie en ICT 4.5 Verstoring afvalvc werking 4.6 Verstoring voedsel­oorziening 5.1 LuchtvaartincidenU n 5.2 Incidenten op of o der water 5.3 Verkeersincidenten op land 5.4 Incidenten in lunn 6.1 Bedreioing volksqe.­:ondheid 6.2 Ziektegolf 7,1 Paniek in menigti 7,2 Verstoring openbaie orde

Het overzicht richt zich met name op fysieke veiligheidsrisico's en op sociale risico's met als gevolg paniek in menigten en verstoring openbare orde. Moedwil j handelen (terrorisme) is m dit overzicht geen apart crisistype. Moedwillig handelen ol moedwillige ersloringen van andere aard (zoals sabotage) kunnen een aanleiding (trigger) zijn bij verschill nde crisislypen. Ook de ramp op afstand staat niet op doze lijsl In de voor rekening gehouden te worden met de maatschappelijke o waardoor crisissituaties zich ook kunnen voordoen in de v aan bij de ontwikkeling dat moderne crisisbeheersing bre< Het is niet mogelijk de ramp op afstand apart Ie' inventaris

ereidmg op de crisisbeheersing dient wikkeling len aanzien van emotie nn van emotionele ontwrichting. Dit sluit r is dan de traditionele rampenbestrijding. en

Voor ieder crisistype zijn indicatoren bedacht, die iets zeg situatie. Bijvoorbeeld bij het crisistype 'overstroming' is he overstroming een indicator. Bij de crisistypen 'branden in l gebouwen en kunstwerken' is het aantal (mogelijk) aanwe

en over de omvang van de risicovolle lantal km 2 land wat onder loopt bij een .vetsbare objecten' en instorting grote 'ge personen een indicator

4.2 Risicokaart Voor het inventariseren van de risicovolle situaties zijn zov geïnventariseerd. De belangrijkste bron hiervoor is de nsn oude maatramptypen geografisch weergegeven. Momenli nieuwe crisistypen zoals hierboven genoemd. Gemeenten inventariseren en in te voeren in de risicokaart Voor de ci Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen (RRGSi hel in aangesloten bij een milieudienst, laten deze door de miliei maken gemeenten gebruik van het Invoer Systeem Oveno beheerder van de risicokaart. Gegevens uit de nsicokaart het risicoprofiel.

n'l risicobronnen als kwetsbaarheden •kaart. Op de nsicokaart zijn 13 van de 18 ■I wordt de risicokaart omgezet naar de ijn bij wet verplicht om deze gegevens te istypen met gevaarlijke stoffen is het oersysteem. De gemeenten die zijn lienst invullen. Voor de overige crisistypen Ramptypen (ISOR). De provincie is de ermen de basis risicoinventarisatie voor

11 GHOR

BRANDWEER

POLITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

In de Leidraad Risicoinventarisatie (LRI) staal omschreven wat ingevoerd moet worden op de risicokaart. Hierbij is sprake van diverse drempelwaarden Zo hoeft bijvoorbeeld niet ieder hotel ingevoerd te worden, maar alleen de hotels waar meer dan 10 personen mogen verblijven. Voor de risico-inventarisatie voor het risicoprofiel zijn deze drempi Iwaarden overgenomen. Deze drempelwaarden zijn gebaseerd op de PrevapiPreventie activiteiten-plan)-systematiek. Niet alle risicovolle situaties zijn geografisch te duiden. Bi voorbeeld het crisistype 'ziektegolf' speelt zich niet af op één locatie. Wel zijn hierbij een aantal indicatoren te benoemen, zoals bijvoorbeeld de bevolkingsdichtheid en de bevolkingssamenstelling in leeftijd. Deze gegevens zijn op dit moment nog met beschikbaar op de risicokaart. Bij de herziening van de risicokaart wordt dit meegenomen. Het overzicht van aanvullende gebruikte bronnen voor de nsico-inventarisatie is te vinden in bijlage 2 Literatuurlijst. BIJ de risico-invenlarisatie is gebleken dat de risicokaart vuor een groot deel is ingevuld. Er zijn echter ook nog enkele hiaten. Er is gedurende het proces van tot stand komen van het risicoprofiel naar gemeenten toe gecommuniceerd over het gebruik van de nsicokaart als basis voor de risicoinventarisatie. Daarbij zijn de gemeenten verzocht de risicokaart zo volledig mogelijk in te vullen. Objecten die niet op de risicokaart zijn ingevoerd, zijn me' meegenomen in het risicoprofiel. De risicokaart kan levens, indien adequaat ingevuld en beheerd, een waardevolle informatiebron bieden voor operationele uitvoering in de crisisbeheersing

4.3 Grensoverschrijdende risico's De Veiligheidsregio Hollands Midden grenst aan 6 anden veiligheidsregio's: Kennemerland, Amsterdam Amstelland, Utrecht, Zuid-Holland Zuid, Rotterdam Rijnmond en Haaglanden. Grensoverschrijdende risico's zijn gedefinieerd als: Risicos waarvan de effecten zich, wanneer het nsico zich voordoet, uilstrekken over het grondgebied van de aangrenzende regio',3 Hierbij geldt een haal- en brengplicht. Mogelijke rampen en crises met een voorzienbaar effect over de grens vanuit een omliggende veiligheidsregio's op Hollan.ls Midden moeten worden meegenomen in de inventarisatie (haalplicht). Rampen en crises met een ;ffect vanuit Hollands Midden over de grens van de veiligheidsregio moeten kenbaar worden gemaaki aan de buurregio's (brengplicht). Indien snelwegen (wegen infrastructuur) vastlopen (bijvoi ibeeld de A4 of de At2) zijn de effecten hiervan snel merkbaar in meerdere regio's. Een opstopping in de Veiligheidsregio Hollands Midden heeft effect op de aangrenzende regio's en andersom Ook de uitval van vitale objecten kan effecten hebben m andere regio's. Tenslotte zijn ook overstromingen of duinbranden grensoverschrijdende risico's, waarbij de oorzaak in de Veiligheidsregio Hollands Midden kan liggen. Vanuit de omliggende regio's zijn er risico's met een mogelijk effect binnen de Veiligheidsregio Hollands Midden. Hierbij valt te denken aan duinbrand (Veiligheidsregio's Haaglanden en Kennemerland). toxische wolk (onder andere Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond), kroondomemen en Amerikaanse school Wassenaar (Veiligheidsregio Haaglanden), verstoring wegen mlrastructuur, overstroming en uitval van vitale objecten (bijvoorbeeld hel 380kv-station van TenneT in Dordrecht Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid), Ten aanzien van de grensoverschrijdende risico's dient de Veiligheidsregio Hollands Midden afspraken te maken met de haar aangrenzende regio s [ eze afspraken maken onderdeel uit van het regionaal beleidsplan en crisisplan.

4.4 Toekomstige ontwikkelingen Om in beeld te brengen welke ontwikkelingen de komence vier jaar mogelijk invloed hebben op hel risicoprofiel van de regio Is een toekomstverkenning noodzakelijk. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan de ontwikkeling van nieuwe woongebieden, zoals de Zuidplaspolder, Op dit momenl zijn er geen ontwikkelingen te voorzien die kunnen leiden lot nieuwe rsicovolle situaties die van invloed zijn op het risicoprofiel. Uil Handreiking regionaal risicoprofiel versie 1 9 . NVBR. 22 s pternber 2009

GHOR

BRANDWEER

P..

LITIE

12

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN :■

. ■. • ■ . . i

.

■■■.,■.■■■:■

:

5. Risicobeeld en risicoanalyse In dit hoofdstuk worden onder andere de volgende vragen beantwoord: Hoe erg zijn de risico's die ons kunnen overkomen? Hoe groot is de impact als een brand, ramp ol crisis zich voordoet? Hoe groot is de waarschijnlijkheid dat een brand, ramp of crisis zich voordoet? Voor een aantal risico's zijn scenario's uitgewerkt Deze scenario's zijn ervoor bedoeld om inzichtelijk te maken wat de gevolgen van een nsico kunnen zijn.

L_l |./

5.1 Risicodiagram De risicoanalyse leidt tot een risicodiagram. Hel risicodiagram is een tweedimensionaal diagram waarin de oordelen over impact en waarschijnlijkheid van ie risico s worden samengebracht. Deze oordelen zijn tot stand gekomen door middel van expertns etmgs met zoveel mogelijk betrokken partijen uit de regio. De plaats van een aantal risico's is la delijk bepaald m de Nationale Risicobeoordeling: Overstroming Dijkring 14, Overstromin:] Dijkring 15, Ziektegolf (griep ernstig) en Ziektegolf (griep mild), 1 In de paragraaf 5.2 wordt een toelichting gegeven op de f • gnppen impact en waarschijnlijkheid en paragraaf 5.3 gaat in op de uitwerking van scenario's. Par graaf 5.4 handelt over risicos ten aanzien van vitale infrastructuur en paragraaf 5.5. ovei verborgen sico's.

Nationale Risicobooordeling Leidraad Methode 2008', BZK, jir 2008

13 •■ fe»> ti

GHOR

A BR NDWEER

P,.

u

LITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Snmen ■■■■>.

Categorie Categorie Categorie Categorie

1: Impact 2: Impact 3: Impact 4: Impact

is is is is

■ >■.■■■■ thi

i

catastrofaal of zeer ernstig. zeer ernstig of ernstig. aanzienlijk of beperkt. beperkt.

t

1 = Cateaone 1 |

= Categorie 2 = Categorie 3

Figuur 2 Risicodiagram Veiligheidsregio Hollands Midden

|

­ Categorie 4

ilK^Ll

* Ovar$troiiitrja Dijkring l x

l. i l i i l n l.
*ZleWe jOirQjriap ernstig) ' Owaartiike sloffen transpiMt

" Incidenten in

D Zeer ernstig

ïliöffling Dükrir.g 15

'2iek1e lolt (gnep mild)

•LiirliMjartifuntonli a * Treinverkeer " Parus h rnenlgten ­ OftlBcten tjuijlieterunctic

Emslig

Hi fegoir

' Regtorde ketlngi n ,

' A ardbeving

p l a g e n C

­ ,

H

r

9

_

^

s

e

• Watuurbiand •Oevaariiikeslof­ ebouwen onderwjsfuncl fen imithlt ien * ( ezondheids^orggebnuA i n * Rioni 'ateraf^oe en * Koudeijoir. sneeu * en i­el afiralw ■lerzup/enri i "Telêiommunii atie 'Verstoring *Drinljwatetvootóening enir T .oedsel voorraad

B Aanjienliji

* A iv^ivHrv/^ftdng

gebou ven

* Bxtreme regenval * Storm en windhozen len op 11 iler 'BeditijingvolksgezoiiJtieid ' Gebr,u>A «n ebouvwn «'oonfunctie •eebouvde A* an!ioudeniJe vooi A ­egveikeei ebouvvcn logie­ifunttie üinge­'iiir] overig laaghangende nti; •Wateisptrtgeaed

fi

'Verstoring ooenbare ome

Bepeikt

Z^ei onw aatschijntijt

Onwaarschijnlijk

e

Moge

Waarschijnlijk

Ze ei waarschijnlijk

D

E ■A­anschiirilukhr­ii!

Risico's met een hoge impact en een hoge waarschijnlijkheid verdienen meer aandacht dan risico's met een lage impact en lage waarschijnlijkheid. De veiligheidsregio zal zich in eerste instantie dus moeten richten op de risico's uit categorie 1 en categorie 2 De risico's van de categorieën 3 en 4 (lage impact emol lage waarschijnlijkheid) kunnen vanuit de huidige organisatie van crisisbeheersing door de veiligheidsregio afgedekt worden.

GHOR

BRANDWEER

POLITIE

14

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ' r : ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ . ■ . r ■■■ .

:

5.2 Impact en waarschijnlijkheid impact Om de Impact van de risico s te kunnen bepalen is gekek i n naar de gevolgen hiervan op de door het njk gedefinieerde vitale belangen: 1 2. 3. 4. 5.

6.

Territoriale veiligheid: Hel ongeslooid tunctioneren van Nederland als onafhankelijke staat, en specifieker de territoriale integriteit van ons land Fysieke veiligheid: Het ongestoord functioneren van de mens m Nederland en zijn omgeving. Economische veiligheid: Het ongestoord funclionerei .an Nederland als een effectieve en efficiënte economie. Ecologische veiligheid: Het ongestoord blijven voortb­ staan van de natuurlijke leefomgeving, Sociale en politieke stabiliteit: Het ongestoorde voortbestaan van een maatschappelijk klimaat waarin groepen mensen met elkaar kunnen samenlc ■ :n binnen de kaders van de democratische rechisstaat en gedeelde kernwaarden. Veiligheid van cultureel erfgoed: Het ongestoord blijv< ­ voortbestaan van materiële sporen of getuigenissen uit het verleden die de samenleving oir redenen van collectieve herinnering en identiteitsbehoud dan wel identiteitsvorming van belang achl om te bewaren, te onderzoeken, te presenteren en over te informeren.

Per vitaal belang is minimaal een impactcritenum benoemd. Tabel 2: Vitale belangen en_impactcrjteria_ Vitaal belang Impactcrilerium 1, Territoriale veiligheid 1.1 A antasting va . de inlegriteit van hel grondgebied 2. Fysieke veiligheid 2.1 Doden 2.2 Ernstig gewei «len en chronisch zieken 2.3 Lichamelijk lijden (gebrek aan primaire levensbehoeften) 3, Economische veiligheid^ 3.1 Kosten 4. Ecologische veiligheid 4.1 Langdurige aa ilasting van milieu en natuur (Hora en fauna) 5. Sociale en politieke stabiliteit 5.1 Verstoring va het dagelijks leven 5.2 A antasting va positie van het lokale en regionale openbaar bestu Lr 5.3 Sociaal psycl logische impact 6.1 A aniasting vai cultureel erfgoed J:­^gil­!gJ1^JSLygü_(iMlluree| erfgoed Voor elk van de impactcriterla is een definitie beschreven n de wijze waarop de scoring plaatsvindt (zie bijlage 5). De impact is meetbaar gemaakt op basis van een indeling naar vijf klassen: Beperkt gevolg Aanzienlijk gevolg Ernstig gevolg Zeer ernstig gevolg Catastrofaal gevolg ledere klasse wordt gekenmerkt door een brandbreedte (bijv. 0 tot 10 doden). De klassen zijn voor elk impactcritenum zo gedefinieerd dat ze onderling min of m­er vergelijkbaar zijn. Een 'catastrofaal gevolg' op het impactcrilerium kosten' is qua schaalomve g vergelijkbaar met een catastrofaal gevolg' voor cultureel erfgoed of ecologische schade.

15 GHOR

A BR NDWEER

P

U

L I T I E

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Samen ^lotk vooi rrii

■ . |hi ■ .

Waarschijnlijkheid De term waarschijnlijkheid is gedefinieerd als: 'De kans da' een risico binnen de komende vier jaar plaats zal vinden'. Voor bepaalde risico's kan ook een andere tijdshorizon worden genomen. Voor het inschatten van de waarschijnlijkheid geldt de volgende verdeling in klassen: Tabel 3: Waarschijnltjkheidsbeoordeling Kwalitatieve omschrijving Klasse zeer onwaarschijnlijk A B

onwaarschijnlijk

C

mogelijk

D E

waarschijnlijk zeer waarschijnlijk

Kwalitatieve omschrijving ­ dreiging geen concrete aanwijzingen en gebeurtenis wordt niel voorstelbaar qeacht geen concrete aanwijzingen, maar gebeurtenis wordt enigszins voorstelbaar geacht geen concrete aanwijzingen, maar gebeurtenis is voorstelbaar de gebeurtenis wordt zeer voorstelbaar geacht concrete aanwij.mgen dat de gebeurtenis geëffectueerd zal worden

5.3Scenar/o's De risico­inventansatie (zie hoofdstuk 4) geeft een overzicht van alle risico's die zich in de regio Hollands Midden voor kunnen doen. Een deel van de risico's is uitgewerkt in scenario's. Het gaat om een diepere analyse van de risico's. Deze scenario's zijn ervoor bedoeld om inzichtelijk te maken wat de gevolgen van een nsico kunnen zijn. Met behulp van de scenario's is het eenvoudiger voor te stellen wat er mis kan gaan en op basis daarvan in de fase van de capaciteitenanalyse te beoordelen welke maatregelen (in alle schakels van de veiligheidsketen) genomen kunnen worden. Met andere woorden wat de beïnvloedingsmogelijkheden zijn. Niet alle risico's kennen dezelfde impact en waarschijnlijkheid. Het is bijvoorbeeld zeer onwaarschijnlijk dat zich een aardbeving voordoet in de regio, maar des te meer waarschijnlijk dat er een ramp met een transport van gevaarlijke stoffen plaatsvindt. Er is voor gekozen scenario's te ontwikkelen voor de risico's die de grootste impact hebber (zie paragraaf 5.1): Ziektegolf (griep) Transport gevaarlijke stoffen Overstroming Dijkring 14 Overstroming Dijkring 15 Incidenten In tunnels (HSL) Luchtvaartincidenten Treinverkeet Hiltegolf Objecten met een publieksfunctie Paniek in menigten Regionale keringen Per risico zijn twee scenario's gemaakt: Een meest waarsehijnlijk scenario en een ramp­ ofwel worst case­scenario. Per scenario is het verloop van het scenaio omschreven, van begingebeurtenis tot herstelfase. Vervolgens zijn het slachlolferbeeld en de benodigde capaciteit ten aanzien van risicobeheersing, incidentbestrijding en nazorg inzichtelijk gemaaki. De scenario's zijn beoordeeld op impact en waarschijnlijkheid. Tot slot is de samenhang met andere scenario's aangegeven, ln bijlage 7 zijn de scenario s opgenomen

GHOF

BRANDWEER

PULITIE

16

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN imen ■Jvik : ­.oi mei / ■■ ' tt­ah i )■ Onderstaand overzicht geelt aan hoe de scenario's per imijactcriterium en waarschijnlijkheid scoren. Tabel 4: Impact­ en waarsch nhjk heidbeoordelmg scenario's Impactcriterium Scenario c CD

n a>

­o c o a>

cn f o CU

3

i

(U

£

c

ll

c

0) "O

B ca c c

O

o . a>

0)

8 Ziektegolf (griep ernstig) (W) Gevaarlijke stoffen transporl M W Gevaarlijke sloffen transport W Overstroming Dr 14 M W Overstroming Dr 14 W Overstroming Dr 15 M W Overstrominq Dr 15 W Incidenten in tunnels (HSL) M W Incidenten in tunnels (HSL) W Luchtvaartincidenten MW Luchtvaartincidenten W Treinverkeer M W Treinverkeer W Hittegolf M W Hittegolf W Objecten met e e n publieksfunctie M W Objecten m e i een publieksfunctie W Paniek in m e n i g t e n M W Paniek in m e n i g t e n W Regionale keringen M W Regionale keringen W

Ui

o c

55

Ziektegolf (gnep mild) (MW)

>

­C

Ol

O)

ra ra

Q)

o m c o

■D

^ ­O ai m .O QJ

CZ

0)

o



0) 0) Ü N

II 1 5

•o cn c o IA

1


o co

o 00 D) O O XI

o

>. ü)

rt ö

o E a> Q

CU

a

0)

ra ra

o o

C/5

6

E

D

C

A

D

B

E

D

E

D

E

C

E

B

B

B

A

A

A

A

A

■a ■D CU O Ol ■c

'5 x: j£

o

£_

CQ Q.

'JE

E ra ra

u

r .5

Ifl k.

ra

ca

5

D

B

C

E

E

B

E

A

C

C

C

B

C E

C E B D

D E D E D

C E

C E C D B

C E C C

D E B E A

B A B C A

C E C D A

A B

B

B

B

c

^~A~

c

A

e c A B

D

A

C

D

c

E A D

E C D

A D B C A A A A A B

C D

C

C D

A

B

B

E A D B D A

8

E A E A D A

D A E B B B

D A E A B B

C

C

D

D

D C

C

D

E

A

B

C

C

C D

B C

A B B C

A A D

­ A

B C

1B |

j

­

A

■ ■ A B D B

D A D

D

A C A B A

A

B

C

c

C

B C

A C

C

A A B

B

c

A

C E

P

■■LA

B

B

C

A

A

1 D

B

cJ

MW = Meest waarschijnlijk scenario W = Worst case scenario

17 GHOR

BRANDWEER

P

U

LITI E

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

5.4 Vitale infrastructuur Infrastructuur wordt als vitaal beschouwd als tenminste een van de volgende criteria van toepassing is: verstoring of uitval van een vitale sector, dienst of product veroorzaakt economische of maatschappelijke ontwrichting op (inler-)nalionale schaal; verstoring of uitval leidt direct of indirect tot veel slacht Mfers; de ontwrichting is van lange duur: het herstel kost relatief veel tijd en gedurende het hersiel zijn vooralsnog geen reële alternatieven voorhanden. Er zijn in Nederland twaalf vitale sectoren, die samen drieëndertig vitale producten en diensten leverend Voorbeelden zijn energie, telecommunicatie en ICT, drinkwatervoorziening en waterkwaliteit en -kwantiteit. Deze vitale sectoren zijn lerug te vinden in het risicodiagram. Daarnaast wordt onder vitale infrastructuur ook verslaan de vitale objecten. Gezien hel vertrouwelijke karakter van deze vitale objecten zijn deze risico's met op.ienomen in het risicodiagram. Het ministerie van BZK heett aan de landelijke projectgroep 'Handreikine regionaal risicoprofiel' toegezegd een brief aan de veiligheidsregio's te sturen, waarin wordt ingegaan op omgaan mei vertrouwelijke informatie op het gebied van nationale veiligheid en in het bijzonder . itale infrastructuur. De vitale objecten zijn bekend bij betrokken bestuurders.

5.5 Verborgen risico s Er zijn een aanlal risico's die op iedere situatie van toepassing kunnen zijn. Hierbij valt le denken aan slechte bereikbaarheid, onvoldoende bluswafervoorziemng of asbest. Het is echter met mogelijk om iedere woning in de regio te inventariseren op asbest. Het is ook niet mogelijk om iedere dag alle wegen te controleren op bereikbaarheid. Hel is wel mogelijk om hier procedureel rekening mee te houden. Bijvoorbeeld door altijd tweezijdige bereikbaarheid te eisen of er bij branden rekening mee te houden dal woningen tol en met 1978 asbest houdende n alerialen kunnen bevatten. Deze verborgen' risico's kunnen van een klein incident een grote calamiteit maken. Deze risico's zijn niet meegenomen in dit regionale risicoprofiel, omdat dit zeer )catiespeci(iek is. Het is echter wel belangrijk dat ttier aandacht aan geschonken wordl in hel egionaal beleidsplan (zie hoofdstuk 7. Vervolg ontwikkeling risicoprofiel).

' http:',wvvwininbzk.nl;'onderwerpen veiligheid nationale-veiligheid'vitale; vitale-sectoren-en

GHOR

BRANDWEER

P,; LIT IE

18

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN j , iintvi '.tolk .'ju

liliahi

6. Capaciteitenanalyse In dit hoofdstuk wordt enerzijds aangegeven wat nu al wordt gedaan om de risico's fe beheersen. Anderzijds wordt aangegeven hoeveel capaciteit nodig is om de risico's uit de scenario's te kunnen beheersen, In dit hoofdstuk wordt niet gekeken naar de gewenste hulpverleningscapaciteit. Dit wordl opgenomen in het nog op te stellen regionaal beleidsplan.

n

Cap»cRi5tenÉnventamBflw

Caoacitelenarwtyse

6.1 Huidige hulpverleningscapaciteit Risicobeheersing Risico's kunnen al in een vroeg stadium beheersbaar wom n gemaakt. Bij de ontwikkeling van een bedrijf met gevaarlijke stoffen, wordt conform het Besluit e ;erne veiligheid inrichtingen (Bevi) door de veiligheidsregio geadviseerd ten aanzien van bestemming' olannen. BIJ de uitvoering van het bestemmingsplan adviseert de brandweer conform het gei uiksbesluit en het bouwbesluit over het gebruik en de brandveiligheid van het gebouw. Voor de ve rbereidmg op bestaande situaties worden conform het Besluit risico's en zware ongevallen (Brzo) rai pbestrijdingsplannen opgesteld. Deze zijn opgesteld voor bijvoorbeeld de HSL­tunnel. Overstroming iijkring 15 en inrichtingen met gevaarlijke stoffen. Mede doordat er in de risicobeheersing veel aand, cht wordt besteed aan inrichtingen met gevaarlijke stoffen, zijn deze relatief laag terug ie vinden ii net risicodiagram. Daarnaast worden door de veiligheidsregio calamiteiten bestrijdingsplannen opge; eld (zoals het calamiteiten bestrijdmgsplan vitale transport infrastructuur). Verder worden door de veil .heidsregio convenanten afgesloten met diverse partners (zoals de waterschappen en defensie) ei vorden er contmuïteitsplannen ontwikkeld. Incidentbestrijding Brandweer. Binnen de Veiligheidsregio Hollands Midden i voor het laatst het zorgmveau Rampenbestrijding in 2003 vastgesteld. De operationele ii etbaarheid is echter in de huidige situatie hiervan afwijkend. Voor de brandweer geldl dai zi/ de besi ikbaarheid heeft over één compagnie. GHOR. De benodigde personele capaciteit vooi de genee rampen wordt geleverd door de Regionale Dienst Openba De benodigde capaciteit aan ambulancezorg, ziekenhuiste geleverd door de betreffende instellingen. Hiertoe sluit de zorginstellingen.

■ undige coördinatie bij ongevallen en r Gezondheidszorg Hollands Midden, iliteiten en overige gezondheidszorg wordt HOR convenanten met de

ledere zorginstelling en elke zelfstandige beroepsbeoefen verantwoordelijk voor het verlenen van zorg. Daarom moe maatregelen beschreven staan, die de zorgcontmuïteil ooi garanderen. Deze plannen moeten binnen de beroepsgro worden om de ketencontinuïteit (ook wel meso continuïtei bureau voert hierover de regie en hanteert hiervoor het Rc plan heeft de GHOR inzicht in de mate van vooibereiding zorg in de regio Hollands Midden. Daarbij gaal het in het f van de zorg bij en tussen zorginstellingen en zelfstandige

ar is ook onder bijzondere omslandigheden en ZIJ plannen hebben, waarin de onder bijzondere omstandigheden oen en zorgketen onderling afgestemd jenoemd) te handhaven. Hel GHOR iionaal zorgcontinuïleitsplan. Middels dit ip bedreigingen voor de continuïteit van /onder om het behoud van de continuïteit eroepsbeoefenaren.

19 GHOR

BRANDWEER

Py LITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Samen ­f­ >r* .■,..; i n e c ­■ ■■■■ te

De GHOR maakt afspraken met de omliggende regio s over bijstand. Er wordt gebruik gemaakt van het gewondenspreidingsplan en het ambulancebijsfandsplan. Politie. Politie Hollands Midden beschikt over een Bureau Conflict­ en Crisisbeheersing (CCB), Bureau CCB is onder andere verantwootdelijk voor de voorbereiding op crisisbeheersing en rampenbestrijding. Bureau CCB wordt betrokken bij evem inenten als er sprake is van C­klasse': Een giootschalig evenement met een sterk verhoogd risico. Dr; politie beschikt over reguliere middelen om de uitvoering van de in de rampenbestrijding gelegen verantwoordelijkheden en deelprocessen vorm te geven. Bij het KLPD zijn specifieke middelen beschikbaar. Bureau CCB is namens de korpsbeheerder verantwoordelijk voor de aanvragen van politionele bijstand en militaire bijstand c.q. steunverlening bij het ministerie van BZK. Daarnaast worden door BZK aan politie Hollands midden gevraagde bijstand getonfst en binnen het korps uitgezet. Politie Hollands Midden gebruikt via Bureau CCB de landelijke si tndaard voor bijstandsaanvragen. Tevens zijn met omliggende regio's alspraken gemaakt over beschikbaarheid en het leveren van bijstand. Bijstandsprocedures zijn vastgelegd. Gemeenten. Naast de hulpverleningsdiensten brandweer, politie en GHOR beschikken de gemeenten ook over capaciteit voor de rarnpbestrijdingsorganisatie. ledere gemeente beschikt over mensen en middelen om de gemeentelijke processen rampenbestrijding/crisisbeheersing uit te voeren en ondersteunen. De capaciteit van de kolommen kan worden aangevuld met capaciteit van andere partners. Hiervoor zijn convenanten gesloten met RMC West en de waterschappen,

6.2 Benodigde hulpverleningscapaciteit Bij de diverse scenario's is aangegeven hoeveel capaciter er nodig is om de genoemde risico's te kunnen beheersen. Hieronder wordt per proces generiek beschreven welke hulpverleningscapaciteit nodig is om de risico's te kunnen beheersen. Risicobeheersing Uit de scenario's is gebleken dat veel risico's al in een vroeg stadium beter beheersbaar gemaakt kunnen worden. Er is specialistische kennis nodig om de eemeente gericht te kunnen adviseren over de verschillende risico's. Zo is er voor de HSL­tunnel kenms nodig over tunnelveiligheid. Daarnaast is er ook specialistische kennis nodig op het gebied van brandveiligheid en risicobeheersing, om de gemeente conform het bouwbesluit, het vuurwerkbesluit I el gebruiksbesluit, hel Bevi en het Brzo te kunnen adviseren. Ter voorbereiding op alle mogelijke rampen en crises is hel van belang om een goede rampenbestrijdingsorganisatie le hebben. Hiervoor moeten ook afspraken worden gemaakt met partners in de rampenbestrijding en crisisbeheersing. Incidentbestrijding Er moet volgens de scenario's voldoende capaciteit beschikbaar zijn om alle deelprocessen gelijktijdig voor een langere periode uil te kunnen voeren. Voorde sliuctuur (er ondersteuning hiervan is het van belang dat conform de GRIP opgeschaald kan worden. Bi; het scenario Luchtvaartincidenten 'worst case' is de behoefte aan hulpverleningscapaciteit het grootst. Hierbij moeten voor de brandweer 3 compagnieën beschikbaar ztjn. Voor de GHOR zijn 2 GNI­ s en maximaal aanlal ambulances nodig en voor de politie 140 eenheden. 1 peloton ME en maximale bijstand. Daarnaast is er ook van de diverse partners capaciteit nodig, hiervoor moeten convenanten w uden opgesteld. Het is voor de regio niet verplicht al deze capaciteit in eigen beheer te hebben, er /al gebruik moeten worden gemaakt van interregionale en/of landelijke bijstand. Nazorg Onder nazorg wordt verslaan: Alles dat eraan bijdraagt om zo spoedig mogelijk het herstel van de oude situatie te bewerkstelligen, zoals schadeherstel, opvang, psychosociale zorg bij getroffenen. Om risico's beter te kunnen beheersen is het belangrijk dat inudenten worden geëvalueerd. Daarnaast moet er onderzoek worden gedaan naar de oorzaak en toedracht van een incident. Ook voor evaluatie en onderzoek is capaciteit nodig.

20 GHOR

A BR NDWEER

P..

LITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN . ■ , , , . . . , , , . . . . • , , . , '

i

7. Vervolg ontwikkeling risicoprofiel Relatie risicoprofiel en beleidsplan en cnsisplai Dit risicoprofiel vormt de opstap voor het regionaal beleidsplan waarin onder andere beleidskeuzes ten aanzien van de prioritering voor multidisciplinaire voorbereidingen worden bepaald. Dit zowel op organisatorisch niveau als praktische voorbereidingen op scenario's. De Veiligheidsregio Hollands Midden dient daarnaast ook een regionaal crisisplan (organisatiestructuur voor de operationele aansturing) te maken. Tussen deze twee planftguren en het regionaal risicoprofiel zit een duidelijke relatie. Het risicoprofiel vormt input voor beide plannen en andersom kunnen ontwikkelingen t.a.v. beleidsplan en crisisplan van invloed zijn op het risicoprofiel. Dit houdt in dat dit eerste, volgens de Wet veiligheidsregio's gemaakte, risicoproliel Veiligheidsregio Hollands Midden aan verandering onderhevig zal zijn. Met andere woorden, een risicoprofiel is nooit af. Niet alleen nieuwe beleidsontwikkelingen zullen ertoe leiden dat hef risicoprofiel aangepast dient te worden, maar ook de risico's zelf. Risico's waar de regio , ch goed op voorbereid, worden in de loop der jaren misschien minder van belang. En in de loop der I |d kunnen nieuwe risico's zich voor gaan doen Risicokaart Een ander aspect is de belangrijkste bron die gebruikt is . ior het ontwikkelen van dit risicoprofiel, de provinciale risicokaart. In het algemeen worden de databn­.es van de risicokaart (RRGS: Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen: ISOR: Invoer Systeen Overige Ramptypen) door de gemeenten, milieudiensten en provincie goed gevuld. Zoals gesteld in hoofdstuk 4 zijn er echter ook enkele hiaten zichtbaar, In het kader van de doorontwikkeling van het le.jionale risicoprofiel moeten deze hiaten worden ingevuld. Daarnaast wordt de risicokaart doorontwikkeld Enerzijds naakt dit het gemakkelijker om aan de gegevens voor het risicoprofiel te komen. En anderzijds k m dit gevolgen hebben voor bijvoorbeeld benamingen van risico's. Consultatie Conform de Wet veiligheidsregio's vindt er consultatie bij te gemeenteraden, het Regionaal College van politie, de besturen van de waterschappen en andere loor de minister aangewezen functionarissen plaats, waarna het risicoproliel kan wordi vastgesteld.

21 «HOR

A BR NDWEER

P,^

LITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Samen siork sooi m> 'Ci ■■■'ii: i'

- i

Bijlage 1 Overzicht projectgroepleden Het regionaal risicoprofiel van de Veiligheidsregio Holland? Midden is tot stand gekomen door medewerking van: Projeclleidinq Regionale Brandweer Hollands Midden Veiligheidsbureau

E. Stijger L. Weber

Voorzitter Regionale Brandweer Hollands Midden Regionale Brandweer Hollands Midden

H. Spobeck E. Stijger

Voorbereidingsgroep Regionale Brandweer Regionale Brandweer Regionale Brandweer Veiligheidsbureau Regionale Brandweer Regionale Brandweer

H. Spobeck E. Stijger M, Baars A. Heus-van den Berg A, de Regt J, Smit

Hollands Midden Hollands Midden Hollands Midden Hollands Midden Hollands Midden

Werkgroep Regionale Brandweer Hollands Gemeente Gouda Veiligheidsbureau Regionale Brandweer Hollands GHOR Hollands Midden Regionale Brandweer Hollands Politie Hollands Midden Regionale Brandweer Hollands Regionale Brandweer Hollands Regionale Brandweer Hollands Veiligheidsbureau

M, Baars G J , Buth A, Heus-van den Berg A, de Regt M, Roosjen J. Smit R, Smits H Spobeck E, Stijger A, van der Watering L, Weber

Midden

Midden Midden Midden Midden Midden

Brainstormqroep Regionale Brandweer Hollands Midden Milieudienst West-Holland Regionaal Militair Commando-West Gemeente Gouda Hoogheemraadschap van Rijnland Regionale Brandweer Hollands Midden Veiligheidsbureau Hoogheemraadschap van Schieland en de Knmpenerwn, Nationaal Adviescentrum Vitale Infrastructuur Regionale Brandweer Hollands Midden GHOR Hollands Midden Regionale Brandweer Hollands Midden Politie Hollands Midden Regionale Brandweer Hollands Midden Provincie Zuid-Holland GHOR Hollands Midden Regionale Brandweer Hollands Midden Milieudienst Midden-Holland Regionale Brandweer Hollands Midden Veiligheidsbureau

I

M. Baars F. Bakker W. Buiting G.J. Buth E. de Groot A. Haasbroek A. Heus-van den Berg A. Kleijburg J.A. Muller A de Regt M. Roosjen J, Smit R. Smits H. Spobeck J. Sneep I. van Steensel E. Stijger B Süsser A van der Watering L, Weber

22 GHOR ...*-.. I W

BRANDWEER

POLITIE

VEILIGHEIDS^

HOLLANDS MIDDEN ■ .

'i

*. ­ ' r

. ■ ;■ e

■

:

. .

■

l':

■■ I

Bijlage 2 Literatuurlijst Algemeen Gewijzigd voorstel van wet (Wet veiligheidsregio's) BZK, 23 apnl 2009. Handreiking Regionaal Risicoprofiel versie 1.9', NVBH, 22 september 2009. 'Nationale Risicobeoordeling Leidraad Methode 2008 BZK, juni 2008. Nationale Risicobeoordeling bevindingenrapportage BZK, juni 2008. 'Regionaal Beheersplan Crisisbeheersing Hollands Midden', 27 juni 2005. Risicoinventarisatie 'Leidraad Risicoinventarisatie (LRI)', Ministerie van v iOM, oktober 2007. 'Handleiding risico inventarisatie', RBHM, 2001, Rapportage risico inventarisatie m de gemeente Leiden', maart 2001, Crisisplan gemeente Reeuwijk', 16 juli 2007 Risicoinventarisatie gemeente Nieuwkoop', 2008. Crisisplan gemeenten Bergambacht, Nederlek. Ouaekerk, Schoonhoven en Vlist', oktober 2008. Gemeentelijke risico analyse conform Leidraad Manu amp', gemeente Hillegom. Risico­inventarisatie Zoeterwoude', november 2008 Scertarioj; 'Crisisbestrijdingsplan Luchtvaartongevallen , Veiligheidsregio Kennemerland, januari 2008. 'Handleiding omgaan met gevaarlijke stoffen voor ovei heden'. Provincie Gelderland, januari 2006. Rampbestrijdingsplan Dijkring 15', Veiligheidsregio Utrecht, Veiligheidsregio Rotterdam­Rijnmond, Regionale Brandweer en GHOR Hollands Midden, Politie Hollands Midden, juni 2007, Scenario's Nationale Risicobeoordeling 2007', BZK \ mi 2008, Scenario's Nationale Risicobeoordeling 2008''2009, BZK, oktober 2009, Coördinatieplan Dijkring 14'. februari 2010. Scenario's Grieppandemie', Ministerie van VWS en Ministerie van BZK, april 2008. Model Crisisplan', Veiligheidsregio Hollands Middei uli 2007, Calamiteitenmatnx HSL­Zuid', Veiligheidsregio Holl.n Is Midden, augustus 2009.

23 GHOR

A BR NDWEER

P,,

LITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Sami 'i •■lak voc

Bijlage 3 Overzicht incidenttypen Maatschappelijk thema

Crisistype

Natuurlijke omgeving

overstromingen

[ I ncidenttype overstroming vanuit zee overstromingen door hoge rivierwaterstanden vollopen van een polder/ dijkdoorbraak

natuurbranden

bosbrand | heide, (hoog)veen- en duinbranden koude golf sneeuw en ijzel extreme weersomstandigheden hittegolt droogte storm en windhozen extreme regenval

Gebouwde omgeving

Technologische omgeving

aardbeving plagen dierziekten branden in kwetsbare objecten

instorting I n grote gebouwen en kunstwerken ongevallen met brandbare / explosieve stof in open lucht ongevallen met giftige stof in open lucht

kernongevallen

aanhoudende laaghangende mist aardbeving ongedierte ziektegolf grote brand in gebouwen met met of verminderd zelfredzame personen grote brand in gebouwen met een grootschalige publieksfunctie grote brand in bijzonder hoge gebouwen of ondergrondse bebouwing brand in dichte binnensteden instorting door explosie instorting door gebreken in de constructie of fundering ongeval ve. /oer weg ongeval ve' /oer water ongeval sp iorvervoer ongeval transport buisleidingen ongeval stationaire inrichting ongeval vervoer weg ongeval vei /oer water ongeval sp orvervoer ongeval transporl buisleidingen ongeval stelionaire inrichting ongeval A ebjecten: centrales ongeval A objecten: nabije centrales grensovei schrijdend ongeval A objecten: scheepvaart met kernenergie en nucleair defensiemateriaal ongeval B ebjecten: vervoer grote eenheden radioactief materiaal ongeval B ebjecten: overige nucleaire faciliteiten brandklas;, i ongeval B objecten: nucleaire laciliteiten brandklasse ii ongeval B objecten: overig vervoer en gebruik nucleaire materialen (laboratoria etc) militaire tremen en transporten nucleaire materiaal

24 GHOR

BRANDWEER

PULITIE

VEILIGHEIDS

f Vitale infrastructuur en voorzieningen

Verkeer en vervoer

HOLLANDS MIDDEN j verstoring energievoorziening

1 uitval olievoorziening | uitval gasviorziening | uitval elektnciteitsvoorziening verstoring uitval drinkwatervoorziening drinkwatervoorziening problemen waterinname verontremiiiing in drinkwaternet verstoring uitval rioleringssysteem rioolwaterafvoer en uitval afval vaterzuivering afvalwaterzuivering verstoring '. uilval voon iening voor spraak en datacommunicatie telecommunicatie en ICT uitvalafval, ^rwerking verstoring afvalverwerking verstoring uitval diste ;iitiecentra voedselvoorziening luchtvaartincidenten incident bi| start of landing op of om een luchtvaartii-rrein

incidenten op water

verkeersincidenten op land incidenten in tunnels

Gezondheid

bedreiging volksgezondheid

incident oj ruim water incident wegverkeer incident tn nverkeer incidenten n tremtunnels en ondergrondse stations incident in vegtunnels incident in iam- en metrotunnels en ondergrondse station besmettim loetsenboi leitelijke gi ziektevers besmettiiu

ziektegolf Sociaalmaatschappelijke omgeving

incident vli 'gtoestel bij vliegshows incident wMerrecreatie en pleziervaart incident b« oepsvaart (anders dan met gevaarlijke stollen

paniek in menigten verstoring openbare orde

gevaar via contactmedia (o,a, telefoon, i) lotschalige besmetting (nog) zonder hynselen gevaar vanuit buitenland

besmettmc sgevaar in eigen regio dierziekte /erdraagbaar op mens ziektegolf esmettelijke ziekte ziektegoll iet besmetlelijke ziekte paniek tijdens grote festiviteiten, concerten en demonstra ies rel rondon demonstraties en andere manifestaties gewelddacf qheden rondom voetbalwedstrijden maatschai pelijke onrust en buurtrellen

GHOR

BRANDWEER

PULITIE

25

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ii !■

i

Bijlage 4 Risico-inventarisatie Maatschappelijk thema

Veiligheidsthema

Natuurlijke omgeving

Wateroverlast

Natuur

Gebouwde omgeving

Gebouwen met een woonlunctie

Gebouwen met een logiesfunctie

Gebouwen met een onderwijsfunctie

Gezondheidszorggebouwen

Bodiijtsgebouwen

Gebouwen voor wegveik- n Objecten met een publieksfunctie

Overig

GHOR

BRANDWEER

POLITIE

Categorie Risicokaart Overstroming Buitendijksgebied Dijkringen Natuurbrand Aardbeving Extreme weersomstandigheden Tehuizen Kloosters/abdijen Gevangenissen Bejaardenoorden Asielzoekerscentra Hotels Pensions/Nachtverblijven Dagverblijven Kampeerterreinen/Jachthavens Onderwijsinstellingen (leerlingen < 12 jr) Onderwijsinstellingen (leerlingen > I2jr.) Kinderdagverblijven Peuterspeelzaal Klinieken (poli-, psychiatrische) Ziekenhuizen Verpleeghuizen Kantoren Fabrieken Loodsen, vemen, opslagplaatsen Studio's Garage-inrichtingen (opslag/stalling) Theaters, schouwburgen, bioscopen, aula's Musea, bibliotheken Buurthuizen, ontmoetingscentra, wijkcentra Gebedshuizen Tentoonstellinqs-/concertgebouwen Calé's, discotheken Sporthallen, stadions Zwembaden Winkelgebouwen Stationsgebouwen Tijdelijke bouwsels Kantines, eetzalen Gymzalen, (dans/sport jstudio Alle gebouwen met 25 bouwlagen en hoger Politiebureaus Ambulance posten Brandweerkazernes

26

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

f technologische omgeving

Vitale infrastructuur en voorzieningen

Verkeer en vervoer

Gezondheid

Sociaal maatschappelijke omgeving

GHOR

] Gevaarlijke stoffen inrichtingen

[LPG Opslag Ammoniak Emplacement Vervoer Vuurwerk [Nucleair Ontplofbare stoffen Defensie Overig BRZO Bevi Gevaarlijke stoffen transp-ut Weg Spoor Water Buisleiding Lucht Uilval beperking Energie Drinkwater Kwaliieit Kwantiteit Voedsel Kwaliteit Kwantiteit Uitval/beperking Telecommunicalie Land Weg Spoor Tunnel 1 ncht Vliegvelden Lucht Water Vaarwegen Watersportgebied Haven Infectieziekten mens en d er Legionella Grieppandemie Nieuwe technologieën Nanotechnologie Biomedische technolqcfie UMTS Grootschalige evenemen-?n Paniek in menigten Verstoring openbare orde Paniek/verstoring

BRANDWEER

P

U

LITI E

--—

1

27

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ' i n • ' i ■•. 'k . ­ o . ; ' ■ ■ ■ . r . , rt i>. ■ I

Bijlage 5 Impactbeoordeling In deze bijlage wordt een toelichting gegeven op de gebruikte impactcnteria. Deze criteria zijn gebruikt om de impact van ieder risico te bepalen, in termen van beperkt gevolg ­ aanzienlijk gevolg ­ ernstig gevolg ­ zeer ernstig gevolg ­ catastrofaal gevolg. Per vitaal belang worden de bijbehorende criteria aangegeven. Per criterium is de definitie opgenomen en de indicatoren voor hel meten van het betreffende impactcriterium.

Vitaal belang 1. Territoriale veiligheid Impactcriterium 1.1. Aantasting van de integriteit van het giondqebied Definitie: Het feitelijke of functionele verlies van. dan wel het buiten gebruik zijn van, dan wel het verlies van zeggenschap over delen ven de regio. Indicatoren: Oppervlakte van het bedreigde of aangetaste gebied Tijdsduur gedurende welke hel gebied weidt bedreigd of aangetast Bevolkingsdichtheid van het betreffende gebied Vitaal belang 2. Fysieke veiligheid Impactcriterium 2.1 Doden Definitie: Dodelijk letsel, direct overlijden of vervroegd overlijden binnen een periode van 20 jaar. Indicatoren: Het aantal doden als gevolg van het incident Hel tijdstip van overlijden Impactcriterium 2.2 Ernstig gewonden en chronisch zieken Definitie: Letsel gevallen behorend tot categorie Tl en T2, en personen met langdurige ol blijvende gezondheidsproblemen zoals ad'­mhalingsklachten, ernstige verbrandingen of huidaandoeningen, gehoorbeschadigme lijden aan oorlogssyndroom. Slachtoffers behorend tot categorie T1 of T2 hebben onmiddellijk medische hulp nodig en behandeling dient binnen 2 uur aan te vangen (Tl) dan wel moeten continu bewaakt worden met een behandeling binnen 6 uut (T2). Chronisch zieken zijn personen die gedurende lange periode (>1 jaar) beperkingen ondervinden: medische zorg nodig hebben met ol gedeeltelijk kunnen deelnemen aan hel arbeidsproces, door hun ziekte belemmering ervaren in het sociale functioneren. Indicatoren. A antal chronisch zieken Aantal ernstig gewonden Impactcritenum 2,3 Lichameltik Inden (gebrek aan primaire levensbehoelten) Definitie: Blootstelling aan extreme weer en klimaai imstandigheden, alsmede het gebrek aan voedsel, drinkwater, energie, onderdak ol inderszins primaire levensbehoelten. Indicatoren. A antal getroffenen Tijdsduur Vitaal belang 3. Economische veiligheid Impactcriterium 3.1 Kosten Definitie: Euro's in termen van herstelkosten voor geleden schade, extra kosten en gederfde inkomsten. Indicatoren Materiële schaden en kosten Gezondheid schaden en kosten Financiële schaden en kosten Kosten van bestrijding, hulpverlening en herstel Vitaal belang 4. Ecologische veiligheid Impactcritenum 4.1 Langdurige aantasting van milieu en naiuur (flora en fauna) Definitie: Langdurige of blijvende aantastmg van de kwaliteit van het milieu, waaronder verontreiniging van lucht, watei of bodem en langdurige of blijvende verstoring van de oorspronkelijke ecologische functie, zoals net verlies van soortendiversiteit flora en fauna, het verlies van bijzondere ecosystemen, overrompeling door uitheemse soorten.

28 GHOR

A BR NDWEER

POLITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Som. 'fi sie >. .■•.■■! rnec ■ .1 'ilighoia!

Indicatoren: A antasting van natuur en landschappelijk 3 gebieden die als beschermwaardig zijn aangewezen Aantasting van het milieu in algemene zm ook buiten de genoemde natuur en landschappelijke gebieden Vitaal belang 5, Sociale en politieke stabiliteit Impactcritenum 5.1 Verstoring van het daqeliiks leven Definitie: De aantasting van de vrijheid zich te verpl latsen en samen te komen op publieke plaatsen en in openbare ruimten, waardeer de deelname aan het normale maatschappelijke verkeer wordt belemme­d. Indicatoren: Geen onderwijs kunnen volgen Niet naar het werk kunnen gaan Geen gebruik kunnen maken van maalsel,appelijke voorzieningen als de voor sport. cultuur of gezondheidszorg Verminderde bereikbaarheid door blokknr ? van wegen en uitval van openbaar vervoer Niet kunnen doen van noodzakelijke aankopen wegens winkelsluitmg Impactcritenum 5.2 A antasting van positie van het lokale en regionale openbaar bestuur Definitie. De aantasting van het functioneren van d< Nederlandse overheid, in het bijzonder de lokale en regionale overheid, en haar instituties en/of de aantasting van rechten en vrijheden en andere kernwaarden verbonden aan de Nederlandse democratie en vastgelegd in de grondwet, Indicatoren: aantasting van het functioneren van de politieke vertegenwoordiging aantasting van het tunctioneren van het openbaar bestuur aantasting van het functioneren van hel financiële stelsel aantasting van de openbare orde en veiligneid aantasting van vrijheden en'of rechten (godsdienst, meningsuiting, vereniging, kiesrecht, etc.) aantasting van geaccepteerde Nederlandse waaiden en normen zoals gebruikelijk in het maatschappeli|k verkeer dan wel vasteelegd in wetgeving Impactcritenum 5.3 Sociaal psychologische impact Definitie: Gedragsmatige reactie van de bevolking ■ i!e door uitgingen van angst en woede (mogelijk ook vermengd met verdriet en a schuw) worden gekarakteriseerd en waaraan de media aandacht besteden. Di ze uitingen kunnen komen van personen die direct worden getroffen, en van de res van de bevolking, en moeten waarneembaar zijn (d,w,z, hoorbaar, zichtoaar. leesbaar). Indicatoren. Perceptie van het incident (o.a, onbekeiulneid, onzekerheid) Verwachtingspatroon rond het incident (o 1 mate van gevoelde verwijtbaarheid) Handelingsperspectief voor getroffenen bi het Incident Vitaal belang 6. Veiligheid van cultureel erfgoed Impactcritenum 6.1 A antasting van cultureel erlgoed De beschadiging, vernietiging ol verdwiji 1 g van materiële sporen ol getuigenissen uit Definitie: het verleden in het heden die de samenle mg om redenen van o.a. collectieve herinnering en identiteitsbehoud dan we lentiteitsvormmg van belang acht om le bewaren, le onderzoeken, te presenterei n over te informeren. Indicatoren: Er is sprake van uniciteit Er is sprake van aantasting van de identi Er is sprake van aantasting van de harnii ne en'of waarde en/of samenhang van een groter geheel door de aantasting van hei Dject als deel van dat geheel Er ztjn beperkte mogelijkheden tot restaunitie Het betreft bronmateriaal

GHOR

BRANDWEER

POLITIE

29

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Bijlage 6 Risicodiagram Een deel van de risico's is uitgewerkt in scenario's (zie paiagraaf 5.3 Scenario's). Het gaat om een diepere analyse van de risico's. Deze scenario's zijn ervoor bedoeld om inzichtelijk te maken wat de gevolgen van een risico kunnen zijn. Met behulp van de scenario's is het eenvoudiger voor te stellen wat er mis kan gaan en op basis daarvan in de fase van de capaciteitenanalyse te beoordelen welke maatregelen (in alle schakels van de veiligheidsketen) genomen kunnen worden. Met andere woorden wat de beïnvloedingsmogelijkheden zijn. Per risico zijn twee scenario's gemaakt: Een meest waars: hijnlijk scenario en een ramp­ ofwel 'worst case' scenario. De scenario's zijn beoordeeld op impact en waarschijnlijkheid en opgenomen in het onderstaande risicodiagram. = Categorie I Categorie Categorie Categorie Categorie

l: 2: 3: 4:

Impact Impact Impact Impact

is is is is

catastrofaal of zeer ernstig. zeer ernstig of ernstig. aanzienlijk of beperkt beperkt.

= Categorie 2 J

= Categorie 3 |

= Categotie 4

'mpKl

CilaTTiofaal

' Luchlva'ivrinc._ •Trelnvei '/vsretromii a &r 16 W

­ eevaarlilktT Z * » * ifrlf (gnep einsligi stoften transport W'

* Hittegolf W * Oliieden pi jtiekslunctie W Zeei eiiBtiq " OveiEliorrm j D t 1­4 mw

•Ziekte lOlfCgtiepmlö;

' Incidenten n tunneK ( i ^ tromii g Dr I5mw •Par iel» in menijtf Re; ionale keiingen VV Ernstig

Uichtiraarti icidenten m * * li ■ iJenlBn II i tunnel (HSL) mw p i a M n t r , e i S i e v o o r a 6 Kg .V­iegveikee ^^.'gw Dier: lekten . .Hittegolfrm. • iJatuuibrand * Gevaarlijke •A ot­ ' ( ehouwir onderwisfunci fen imit ' ( ezondlieiclszorgaebouwJn "Riooi iterafvoe en 'Obierter ublietefunctieniw Koudegolf, sni sneeu f fen k e i atVaivsraletzulvem !ri e * i'­oudegon, Ten rpwu T I By ^ , / . i ..­ei m^r >i k in .menigten twate.'vooraening T e l , ­'jmmuniiatie 'Vecstoring, nc ' Regionale I erlngen nrw jke stotTen transport mw n T ïoedselvoofrföi ­FPW e ­ 'A(ïal./en.vci king gebou wen ' EKtreme regenval ' Stoim en v * «stdr,ng windhozen n op watei openbaie oi ie Bedreiging volksaejordneid * Gebouwen eboUii^en woonfunctie ' Oetiüu de A' anhoudendt vooi wegverkeer ebouwen logiesfunctie omgevin overig laagi i oendei;: i ; t 1 Wnitetspc itgebied

'Aarotteving

B Aanzienlijl'

A Bepeikt

Zeei onwaarschijnlijk

Jriwaai5chi|rili|k B

Moge

Waarschijnlijk D

Zeer waarschijnlijk E

waèi^tm'Ml&J

30 GHOR

BRANDWEER

POLITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Si-imcn ■l-'-f. v a ■■ cni.'o i ,i te i' ■ I

Bijlage 7 Scenario's In deze bijlage wordt eerst een toelichting gegeven op de opbouw van de scenario's. Daarna zijn de beschreven scenario's opgenomen. Van de volgende risico's zijn scenario's geschreven: Ziektegoll (griep); Transport gevaarlijke stoffen: Overstroming Dijkring 14: Overstroming Dijkring 15; Incidenten in tunnels (HSL); Luchtvaarlincidenten: Treinverkeer: Hittegolf: Objecten met een publieksfunctie; Paniek in menigten; Regionale keringen. Opbouw scenario's Paragraaf Scenario uitwerking: Naam scenario

Begin gebeurtenis Eerste kwartier Eerste uur Eerste 4 uur Eerste 24 uur Herstelfase Slachtofferbeeld

Benodigde capaciteit

Impact van het scenario op vitale belangen

GHOR

Uitleg Meest waarschijnlijk scenario: Hel -cenario wat zich naar alle waarschijnlijkheid voor kan doen Worst case scenario: Het scenario net de grootste effecten en de minste kans om zich voor te doen. Beschrijving van de aanleiding (trigger) en omstandigheden van de ramp. Beschrijving van de eerste 15 minuten, m.uv, hetgeen beschreven is in de begin gebeurtenis. (De tijdlijn kan i ier scenario verschillen.) Beschrijving van de gebeurtenissen in het eerste uur, na hel eerste kwartier. Beschrijving van de gebeurtenissei in de eerste 4 uur, na het eerste uur. Beschrijving van de gebeurtenissei in de eerste 24 uur, na de eerste 4 uur. Beschrijving van wat nodig is om de situatie te herstellen en naar de normale situatie lerug te gaan. Lichamelijke slachtoflers: T l : Het aantal slachtoffers da: mmiddellijke medische hulp nodig heeft. T2: Het aantal slachtolfers dat nedische hulp nodig heeft, maar met ininder prioriteit, T3: Het aantal slachtoffers mei minder ernstig letsel. Dodelijke slachtoffers: Het aantal doden, Ovenqe slachtoffers: Het aanlal s • chtoffers dat belrokken is bn het incident, maar geen fysiek letsel heeft opge open. Toelichting: Toelichtmq op het slat ttoflerbeeld. Discioline: Onder discipline staan de verschillende hulpdiensten en overige partners. Overige partners zijn kernpartners van de Veiligheidsregio Hollands Midden die bij risicobehi trsing, incidentbestrijding en/of nazorg betrokken zijn bij het betreffende i imptype. Deelprocessen: Deelprocessen ze ils beschreven in het model crisisplan tuil 2007 Veiligheidsregio Hollands Mi iden, Hulpvraaa: Benodiqd aantal eenh' den en andere capaciteit, Risicobeheersinq: De zorq die is n 'daan om een ramp te voorkomen, dan wel le beperken, Incidentbestrijdma: De zora die is iedaan om een ongeval of ramp te bestrijden Nazorq: De zorq die is gedaan on alles naar redelijkheid te herstellen. Hieronder wordt ook verstaan de azorg voor de eigen hulpdienst. Voor alle scenario's en alle hulpdiensten gi lt dan ook als hulpvraag een 'Bednjfsopvang Team (BOTi. Territoriale veiliqheid: De impact d tor aantastinq van de mteqriteit van het grondgebied. Fysieke veiligheid: Impactscore a qevolq van doden, ernstig gewonden en

31 BRANDWEER

P

U

LITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN 'I

Waarschijnlijkheid van het scenario Samenhang met andere scenario's

■: ■ii. I l

I

lichamelijk lijden. Economische veiliqheid: Impactscore OD basis van kosten door materiële. gezondheids­ en financiële schade en bestnjdingskosten. Ecoloqische Veiliqheid: De schade door lanodurioe aantastinq van milieu en natuur. Sociale en Politieke stabiliteit: Schede als qevolo van de verstoring van het dagelijks leven, aantasting van de positie van het lokale en regionale openbaar bestuur en de sociaal psychologische impact. Cultureel Ertooed; Schade als oevelq van aantastinq van cultureel erfqoed. Totaalscore impact: De eindscore ip de impact aan de hand van bovengenoemde criteria. Beschrijving van de waarschijnlijkt id van het scenario. Beschrijving van de scenario's die i ip enige wijze van invloed kunnen zijn op het betreffende scenario.

Voor het beschrijven van de scenario's is gebruik gemaaki van meerdere bronnen. Zie Bijlage 2. Literatuurlijst.

GHOR

BRANDWEER

P0LITIE

32

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Scenario uitwerking: Ziektegolf (griep mild) Meest waarschijnlijk scenario Beqin gebeurtenis: Een wereldwijde uitbraak van gnep. veroorzaakt door een .-oor de mensheid nieuw influenzavirus met een lage mortaliteit. Begint in centraal Azië. treedt dne weken na bekendmaking op in Nederland. Eerste drie weken: ln de eerste drie weken na bekendmaking maatregelen om de kans op besmetting tot een minimum te beperken. Hieronder valt risicocommunicatie en de aanschaf van antivtrale middelen. Eerste vijftien weken: De eerste meldingen van besmetting komen binnen. Er werden veel maatregelen genomen in de omgeving van deze personen. Na verloop van tijd worden Ueeds meer mensen ziek. Rond de 10' week bereikt de gnep zijn piekmoment en is 30% van do t ';volking ziek. De duur van de ziekte en het herstel bedraagt maximaal 2 weken. Het aantal doden bedraagt 0,03% van de bevolking. Deze gevolgen gelden ook voor de hulpverleningsdiensten. Hieidoor is de hulpverleningscapaciteit in deze periode lager. Eerste dertig weken: Een tweede griepgolf treft Nederland. Hierin gelden dezelfde aannames als in de eerste griepgolf. alleen worden de getroflenen van de eerste griepgolf niet neer ziek. Herstelfase: Er vindt geen derde griepgolf plaats. Het herstel is zichtbaar. De economie heeft veel schade opgelopen, het duurt jaren voordat de schade is ingelopee Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtoffers

Ii T2 T3 Dodelijke slachloffers

Ovetige slachtoffers Toelichting: Bij een pandemie zal iedereen iemand met ( iemand in zijn omgeving. Daarom is het aantal betrokkem slachtoffers bedraagt 30% en het aantal doden 0,03% pei Hollands Midden. +750.000). De overige slachtoffers is I" betreffende griepgolf. Doordat er al mensen in de eerste ( aantal overige slachtoffers tn de tweede griepgolf. Ondei ziekenhuisopnamen verstaan. Benodigde capaciteit: Tijdens een grieppandemie zullen ook hulpverleningsdiee Tevens zullen bij hulpverleningsdiensten die gebruik mak' maken krijgen. De vrijwilliger is nodig op zijn werk. Ook 0| invloed op de regio, denk bijvoorbeeld aan uitval nutsvoi"

Eerste griepgolf

Tweede griepgolf

Totaal

; 25 '5,000

160 160,000

385 385,000

nep kennen of zorg moeten dragen voor n altijd maximaal. Het aantal overige Tnepgolf (inwoners Veiligheidsregio aantal personen dat ziek wordt tijdens de lepgolt besmet zijn geweest vermindert het verige slachtoffers worden ook

len kampen met tekorten op personeel. n van vrijwilligers met lagere capaciteit te andere vlakken heeft een grieppandemie leningen.

Risicobeheersing: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie

GUOS

Hulpvraag Continuiteitsplan Continuiteitsplan Preparatie GHOR processen: Cont uïteitsplan; Operationeel draaiboek Influenzapandemie Continuiteitsplan

BRANDWEER

PULITIE

33

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN n ste?'» voor meet i-ci/iqtv 'idi

Continuiteitsplan Gemeente [Overige partners J Afspraken nutsbedrijven; Continuïteitspjan Incidentbestrijding: 1 Discipline | Multidisciplinair Brandweer GHOR

1 Politie Gemeente

Deelprocessen

Hulpvraag 1 'voorbereidend' ROT

12 Preventieve Openbare gezondheidszorg 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg 8 Handhaven van rechtsotde l b Interne alarmering 3 Voorlichting 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoelten 30 Nazorg

Coördineren continuïteit van de zorg

1 BT 1 actiecentrum

Instellingen: Registratie van slachtolfers

Overige partners

Nazorg: Discipline ! Multidisciplinair Brandweer GHOR

Hulpvraag Evalu.itie en onderzoek 12 Pteventieve Openbare gezondheidszorg 24 Psychosociale zorg

1 Politie Gemeente

3 Voorlichting 17 Uitvaartverzorging 30 Na; org

Overige partners Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de grootte van het getroff'M gebied en de duur van de ramp is de impact op de territoriale veiligheid catastrofaal. Fysieke veiligheid: Gezien hel slachtofferbeeld en het aantal zieke personen is de impact op de fysieke veiligheid ernstig tol zeer ernstig. Daarnaast worden de opkomsttijden langer (door continuïteilsproblemen), wat in brede zin gevolgen heeft op de lysieke veiligheid. Economische veiligheid: Gezien de kosten voor beheer' ng en capaciteitsverlies is de impact op de economische veiligheid catastrofaal. Ecologische Veiligheid: Natuur en milieu worden mei aangetast, er is geen impact op de ecologische veiligheid. Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien hel aantal betrokkenen zijn er ernstige gevolgen voor de sociale en politieke stabiliteit. Cultureel Erfgoed: Cultureel erlgoed wordt met aangelat, er is geen impact op de veiligheid van cultureel erfgoed. Totaalscore impact: Zeer ernstige gevolgen Waarschiinlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt waarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Ziektegolf (griep ernstig) (worst case).

CBOH

BRANDWEER

P0LIT»E

34

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Scenario uitwerking: Ziektegolf (griep ernstig) Worst case scenario Begin gebeurtenis: Een wereldwijde uitbraak van griep, veroorzaakt door een voor de mensheid nieuw influenzavirus met een hoge mortaliteit. Begint in centraal Azië, treedt drie weken na bekendmaking op in Nederland, Antivirale midden werken onvoldoende. Eerste drie weken: In de eerste drie weken na bekendmaking worden maafieijelen genomen om de kans op besmetting tot een minimum Ie beperken. Hieronder valt risicocommu ncatie en de aanschaf van medicijnen. Eerste vijftien weken: De eerste meldingen van besmetting komen binnen. Er w irden veel maatregelen genomen in de omgeving van deze personen. Na verloop van tijd worden steeds meer mensen ziek. Rond de 10° week bereikt de griep zijn piekmoment en is 30% van de 1 evolking ziek. De duur van de ziekte en het herstel bedraagt 1 a 2 weken. Het aantal doden bedraaq: 0.47% van de bevolking. Deze gevolgen gelden ook voor de hulpverleningsdiensten. Hierdoor is de hulpverleningscapaciteit in deze periode lager. Eerste dertig weken: Een tweede griepgolf treft Nederland. Hierin gelden dezelfde aannames als in de eerste gnepgolt. Herstelfase: Er vindt geen derde gnepgolt plaals. Het herstel is zichtbaar. De economie heelt veel schade opgelopen, hel duurl vele jaren voordat de schade is mge open, Slachtofferbeeld: Status

Eerste griepgolf

Lichamelijke slachtoffers

T1 T2 T3 Dodelijke slachtoflers

Overige slachtoffers

525 ­■5.000

Tweede griepgolf

Totaal

2.500 160,000

6,025 386,000

Toelichting: Bij een pandemie zal iedereen iemand mei ■ iep kennen of zorg moeien dragen voor iemand in zijn omgeving. Daarom is hel aantal belrokkeiii n altijd maximaal. Het aantal getroffenen bedraagt 30% en het aantal doden 0,47% per griepgolf di woners Veiligheidsregio Hollands Midden: ±750,000). 'Overige slachtoffers' is het aantal personen d il ziek wordt tijdens de betrellende griepgolf Doordat er al mensen in de eerste griepgoll besmet zijn g .weest verminderd het aantal getroffenen in de tweede griepgolf. Onder overige slachtolfers worden o ik ziekenhuisopnamen verstaan. Benodigde capaciteit: Tijdens een grieppandemie zullen ook hulpverleningsdiee Tevens zullen bij hulpverleningsdiensten die gebruik maki maken krijgen. De vrijwilliger ts nodig op zijn werk. Ook oj invloed op de regio, denk bijvoorbeeld aan uitval nutsvotr

>len kampen met tekorten op personeel. n van vrijwilligers mei lagere capaciteit te andere vlakken heeft een grieppandemie ­leningen.

Risicobeheersing: DiscipMne Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Ovenge partners

GHOR

Hulpvraag Continuiteitsplan Continuïteitsplan Preparatie GHOR processen: Comi uJHeitsplan; Operationeel draaiboek Influenzapandemie Continuïtei] splan Continuïteitsplan Afspraken nutsbedrijven; ContinuiU 'splan

BRANDWEER

P

0

LITI E

35

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ' ;■: ' 'i './C"*­ vooi moor vciiiQl

Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair

Deelprocessen

Brandweer

21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 12 Preventieve Openbare gezondheidszorg 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg 8 Handhaven van rechtsoide f 6 Identificatie van overledenen 23 Strafrechtelijk onderzoek tb Interne alarmering 3 Voorlichting 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoefien 30 Nazorg

GHOR

Politie

Gemeente

Hulpvraag 1 ROT 1 RBT

Coördineren continuïteit van de zorg

1 BT t actiecentrum

Instellingen: Registratie van slachtolfers

Overige partners

Nazorg: Discipline Multidisciplinair | Brandweer GHOR

Hulpvraag Evaluatie en onderzoek 12 Preventieve Openbare gezondheidszorg 24 Psychosociale zorg

Politie Gemeente

3 Voomchting 17 Uitvaartverzorging 30 Na/org

Overige partners Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de grootte van tiet getrofft 11 gebied en de duur van de ramp is de impact op de territoriale veiligheid catastrofaal Fysieke veiligheid: Gezien het slachtofferbeeld en het aa tal zieke personen ts de impact op de fysieke veiligheid catastrofaal. Daarnaast worden de opko: nsttijden langer (door continuïteilsproblemen). wat in brede zm gevolgen heeft ot de lysieke veiligheid, Economische veiligheid: Gezien de kosten voor beheers '■ig en capaciteitsverlies ts de impact op de economische veiligheid catastrofaal Ecologische Veiligheid: Natuur en milieu worden met aai getast, er is geen impact op de ecologische veiligheid. Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien het aantal betrokk enen zijn er catastrofale gevolgen voor de sociale en politieke stabiliteit. Cultureel Erfgoed: Cultureel erlgoed wordt niet aangetas: er is geen impact op de veiligheid van cultureel erfgoed. Totaalscore impact: Catastrolale gevolgen Waarschiinlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt waarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Ziektegoll (griep mild) (meest waarschijnlijk).

GHOR

BRANDWEER

P

U

LITI E

36

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Scenario uitwerking: Transport gevaarlijke stoffen Meest waarschijnlijk scenario Beqin gebeurtenis: Tijdens graafwerkzaamheden wordt een hogedruk aardgt stransportleiding beschadigd. Hierdoor ontstaat er een klein lek en vindt uitstroming van het gas | laats, ln de omgeving bevindt zich een woonwijk. Eerste kwartier: De hulpverleningsdiensten en de Gasunie worden gealaineerd. Door statische elektriciteit vindt er een gaswolkexplosie plaats. De personen die bij de graef verkzaamheden belrokken zijn hebben lichte verwondingen, twee personen hebben ernstige brandwon fen opgelopen. De hulpverleningsdiensten kunnen niks aan de lekkage doen. De nabije omgeving w rdl ontruimt. Eerste uur: De leiding wordt tijdelijk afgesloten. Vanwege de grote media belangstelling en het aantal persoenen dat is ontruimt wordt er opgeschaald naar GRIP 3. Eerste 4 uur: Door het afsluiten van de leiding wordt de uitstroom gestopt. Eerste 24 uur: Na vier uur kan het sein veilig worden gegeven. Op de weg van het plaats incident na worden alle wegen weer vrij gegeven. De politie begint een onderzoek naar de oorzaak. Herstelfase: Hel gat in de leiding wordt binnen drie dagen gerepareee Via andere leidingen kan in de tussentijd de gasvoorziening worden voortgezet. Er wordt een onde /oek naar de toedracht van hel incident gestart, Slachtofferbeeld:

Status Lichamelijke slachtoffers

Overige slachtoffers

Aantal

Tl rT2 T3 Dodelijke slachtoffers 1500

Toelichting: De T l - en T2-slachtolfers betrelfen de personen die betn Kken zijn bij het ongeval. De overige slachtoffers betrellen personen uil de geëvacueerde ome ving. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Mullidisciplinair JBrandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

GHOR

Hulpvraag

Routering gevaarlijke sloffen Transporteur: gebruik van veiligheidsnormen

BRANDWEER

POLITIE

37

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN f V C (/.'Qi

Incidentbestrijding: Hulpvraag 1 CoPI 1 ROT

Discipline Multidisciplinair

Deelprocessen

Brandweer

l a Alarmering bestuur en uitvoerenden 2 Bron- en effectbestrijding 4 Waarschuwen van de bevolking 18 Waarnemen/meten 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieei 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzing) 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg 5 Ontruimen en evacueren 6 Afzetten en afschermen 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechtsorde 23 Stralrechtelijk onderzoek tb Interne alarmering 3 Voorlichting 14 Opvang & verzorgen 15 Registreren van slachtollers 29 Milieu 30 Nazorg

GHOR Politie

Gemeente

1 BT 5 acliecentra

Transporteur

Overige partners Nazorg: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Polilie Gemeente Ovenge partners

Hulpvraag Evaluriiie en onderzoek 24 Psychosociale zorg 23 Strafrechtelijk onderzoek 3 Voo1 lichting

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Door de beperkte duut en omvang van het incident is er beperkte impact op de territoriale veiligheid. Fysieke veiligheid: Gezien hel slachlolferbeeld zijn er aanzienlijke gevolgen voor de fysieke veiligheid. Economische veiligheid: Gezien de omvang van hel incident zijn de gevolgen aanzienlijk. Ecologische Veiligheid: Er zijn beperkte gevolgen voor de ecologische veiligheid. Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien de kleine omvang van de ramp zijn de gevolgen beperkt. Cultureel Erfgoed: Er wordl geen cultureel erlgoed aangi last, er geen impact op de veiligheid van cultureel erlgoed. Totaalscore impact: Aanzienlijke gevolgen. Waarschiinlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt waarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Transport gevaarlijke sloffen (worst case). Objecten met een publieksfunctie (meest waarschijnlijk en worst case).

GHOR

BRANDWEER

PULITI

38

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Scenario uitwerking: Transport gevaarlijke stoffen Worst case scenario Begin gebeurtenis: Een goederentrein met gemengde lading ontspoort in zijn teheel ten hoogte van een woonwijk met 1 000 inwoners per km"' Er zijn drie wagons met een inhoud van 48 ton LPG. Eén van de wagons scheurt open. Er ontstaat een koude BLEVE (boilmg liquid expandtng vapor explosion). Als gevolg hiervan scheuren de andere twee LPG-wagons ook waardoor twee koude BLEVEs achter elkaar volgen. Eerste kwartier: De hulpverleningsdiensten worden gewaarschuwd. Een CoPI wordt ingericht en er wordt opgeschaald naar GRIP 4. De ravage is enorm en hulpverleners beginnen met het helpen van de vele slachtoffers. In de omgeving zijn talloze branden ontstaan. Huizen en gebouwen zijn ingestort of staan op het punt dat le doen Eerste uur: Hulpverlening stroomt toe vanuil het hele land. De brandweer is bezig met hel blussen van talloze branden en het redden van slachtoffers is in volle gang V-el slachtoffers liggen onder het puin van ingestorte gebouwen. (Internationale) media stroomt toe en er is veel vraag naar inlormatie. Eerste 4 uur: Mensen worden opgevangen in diverse opvanglocaties in le hele regio. Ambulances rijden al en aan. Eerste 24 uur: Alle branden in de omgeving zijn geblust. Het redden van slachtoffers neeml nog dagen tijd in beslag. Van veel slachtoffers is de identiteit onbekend; identificatie kost dagen. Herstelfase: Veel huizen zijn verloren gegaan Het duurl jaren voordal de omgeving weer geheel is opgebouwd. Slachtoffers zijn geïdentificeerd en uitvaartverzorging gen geld. Onderzoeken naar de ramp duren lang en er is nog lang vraag naar informatie Slachtofferbeeld:

Status Lichamelijke slachloffers

Tl T2 T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachtoffers Toelichting: Aangezien de 1% letaliteitgrens op 310 meter wordt gesn verwachten. De schadelijke ellectafstand ( f graads verb slachloffers vallen. Verwondingen van overige slachtolfC'' botbreuken, brandwonden, verwondingen als gevolg van gescheurde trommelvliezen Bij een dergelijke ramp is hi

GHOR

BRANDWEER

POLITIE

Aantal 1.400 1.900 1.200 3.000 i 000

d ts hel hoge aantal slachloffers te tndtng) is 520 meter waardoor veel --ijn divers. Hieronder vallen o.a. ondvliegend glas, beknellingen en hele land betrokken.

39

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Sami ri ^i- 'k voo: n

■■ • ii ■"r

Benodigde capaciteit: Risicobeheersing:

Discipline

Hulpvraag

Multjdjscipjinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Ovenge partners

Routering gevaarlijke stollen Transporteur: gebruik van veiligheidsnormen

Incidentbestrijding: 1 Discipline j Multidisciplinair

j Brandweer

GHOR

Politie

Gemeente

1 Deelprocessen

l a Alarmering bestuur en uitvoerenden 2 Bron- en effectbestrijding 4 Waarschuwen van de bevolking 18 Waarnemen/meten 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzing) 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg

5 Ontruimen en evacueren 6 Alzetten en afschermen 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechtsorde 16 Identificatie van overledenen 19 Gidsen 23 Strafrechtelijk onderzoek tb I nterne alarmering 3 Voorlichting 14 Opvang & verzorgen 15 Registreren van slachtoffers 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoeften 25 Schade 29 Milieu 30 Nazorq

1 Hulpvraag 1 CoPI 1 ROT 1 RBT t NCC 3 compagnies Interregionale bijstand

2GNK Maximaal aantal ambulances vrijmaken Bijstand

1 BT 8 actiecentra

Transporteur Defensie: Ondersteuning USARNL: Ondersteuning

Overige partners

40 GHOR

BRANDWEER

P

U

IITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■

i

Nazorg: Hulpvraag Evaluatie en onderzoek

Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Polilie Gemeente

24 Psvchosociale zorg 23 Str ilrechtelijk onderzoek tb Interne alarmering 3 Vooi lichting 17 Uitvaartverzorging 22 Voetzien in primaire levensbehoeften 25 Schade 30 Na, org Ondei oeksinslellingen: onderzoek naar toedracht en bestrijding^

Overige partners

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: De grootte en lange aantasting va i het getrotlen gebied in combinatie met de aantasting van de inlrastructuur en de bevolkingsdichtheio maakt de impact op de territoriale veiligheid ernstig. Fysieke veiligheid: Gezien het slachtofferbeeld is de imp, iet op de lysieke veiligheid catastrotaal, Economische veiligheid: Gezien de grootte van de ramj en de daarbij behorende materiële, financiële en gezondheids­ en bestrijdingskosten is de imp act catastrolaal, Ecologische Veiligheid: Natuur en milieu worden nauwel jks aangetast, er is beperkte impact op de ecologische veiligheid. Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien de omvang van d ; ramp zijn er ernstige gevolgen voor de sociale en politieke stabiliteit. Cultureel Erfgoed: Er zijn aanzienlijke gevolgen voor de antastmg van cultureel erlgoed. Totaalscore impact: Catastrofale gevolgen Waarschiinlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt waarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Transport gevaarlijke stoffen (meest waarschijnlijk). Objecten met een publieksfunctie (meest waarschijnlijk en worst case)

41 GHOR

BRANDWEER

PULITI

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■ ' imen sfcrk voot mi ■<■: voiiioi ■ 'iOi

Scenario uitwerking: Overstroming Dijkring 14 Meest waarschijnlijk scenario Begin gebeurtenis: Als gevolg van hevige regenval in het stroomgebied van de Rijn bereikt de waterstand een dusdanig peil dat er sprake is van bedreigend hoogwater. Er vindt een dijkdoorbraak plaats van dijkring 15 en bij Lopik komt stroomt het water de polder en dijkring 14 in. Bmnen enkele uren stroomt de polder vol. De waterstand in de rivier daalt snel. A ndere doorbraken langs dezelfde rivier vinden met plaats. Eerste drie dagen: Door het bekend worden van de dijkdoorbraak van dijkring 15 wordt op tijd begonnen met evacuatie van bewoners uit het bedreigde gebied in dijkring 14, Het water stijgt geleidelijk. Er wordt geen hoge waterstand bereikt, kelders lopen onder water. Bmnen 12 tot 24 uur is de instroom van water in de poldei waar de dijkdoorbraak heelt plaatsgevonden, gestopt. Er wordt gestart met de aanleg , an een noodkenng om zo snel als mogelijk de leeggelopen watergang weer van water te voorzien. Tevens wordt door middel van het poldergemaal en de inzet van noodbemaling de polder zo snel mogelijk drooggemalen. Vervolg: Door de polilie is het gebied afgezet. Na de rarnp is er materiële schade aan huizen en bedrijven. Bewoners uit het getroffen gebied worden, zover het kan, epgevangen door familie en vrienden. Voor bewoners die deze mogelijkheid met hebben wordt onderdak op een andere plaats gerealiseerd. Herstelfase: De polder zal binnen 2 tot 5 dagen zijn drooggemalen, zodat gestart kan worden met opruim­ en herstelwerkzaamheden. Herstel treedt in wanneer het water is afgevoerd en huizen en bedrijven opnieuw zijn opgebouwd of hersteld. De Waterschappen spelen een grote rol in de herstelfase, vanwege het herstellen van de dijk en definiliel herstellen /an alle waterstaatkundige objecten. Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtoffers

Aantal 0

T1 12

J3_ Dodelijke slachtoffers

550

Overige slachtoffers

Toelichting: A angezien evacuatie op lijd is begonnen zijn er weinig slachtolfers gevallen. Toch zijn er nog 5 slachtoffers verdronken. Het aantal ovenge slachtoffers zijn de geëvacueerde personen die op opvanglocaties opgevangen moeten worden. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Polilie Gemeente Overige partners

Hulpvraag Convenant VRHM ­ waterschappen Coördinatieplan Dijkring 14; Regionaal coördinatieplan Dijkring^ 14

Waterschappen: Treffen maatregelee conform bestnjdingsplan: aandeel leveren tn regionale risico­aanpak. Rijkswaterstaat

42 GHOR

BRANDWEER

P y l l Tl E

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair

Deelprocessen

Brandweer

l a Alarmering bestuur en uitvoerenden 4 Waarschuwen van de bevolking 18 Waarnemen/meten 20 Toegankelijk, begaanbaar maker rt opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzing) 24 Psychosociale zorg 5 Ontruimen en evacueren 6 Afzetten en afschermen 8 Handhaven van rechtsorde tb Interne alarmering 3 Voorlichting 11 Inzamelen besmette waren 14 Opvang & verzorgen 15 Registreren van slachtollers 22 Voorzien in primaire levensbehoelten 25 Schade 29 Milieu 30 Nazorg

GHOR Politie

Gemeente

Hulpvraag 1 ROT 1 RBT

1 BT 8 actiecentra

Waterschappen: Uitvoeren calamiteitenplannen Rijkswaterstaat: Uitvoeren calamiteitenplannen Defensie: Ondersteuning

Overige partners

Nazorg: Hulpvraag Evalu ilie en onderzoek

Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente

24 Ps /chosociale zorq 3 Ven lichting 22 Vr irzien in primaire levensbehoeften 25 5 iade 29 Mi eu 30 Nf^org Watei ïchappen: Herstel keringen: restaureren watei laatkundige objecten Rijk .aterstaat; Uitvoeren calamiteitenplannen

Overige partners

GHOR

BRANDWEER

PJJLITIE

43

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Samen slork voot meci vc ii. ­.f ■ i

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de grootte van het aangetaste gebied is de impact op de territoriale veiligheid ernstig. Fysieke veiligheid: Aangezien er een aantal slachtollers is gevallen is de impact ernstig te noemen. Economische veiligheid: Gezien de materiële, financiële en bestnjdingskosten zijn er ernstige gevolgen voorde economische veiligheid. Ecologische Veiligheid: A ls gevolg van de overstroming zijn er ook ernstige gevolgen voor de ecologische veiligheid. Sociale en Politieke stabiliteit: De impact op de sociale en politieke stabiliteit is ernstig. Cultureel Erfgoed: Er is een beperkte impact op de veiligheid van cultureel erfgoed. Totaalscore impact: Zeer ernstig. Waarschiinlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt onwaarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Overstroming Dijkring 14 (worst case). Overstroming Dijkring 15 (meest waarschijnlijk en worst case).

44 GHOR

A BR NDWEER

POLITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Scenario uitwerking: Overstroming Dijkring 14 Worst case scenario Beqin gebeurtenis: Voorafgaand aan een storm wordt verwacht dat een extreme weersomstandigheid volgt, die gevaar oplevert voor de Nederlandse kust ( superstorm': dijkbreuk |, Acht dagen voor de overstroming, ziet het KNMI in het patroon van depressies de eerste aanwijzingi n voor een storm met orkaankracht. Er is sprake van een zware (noord)westerstorm in combinatie net zeer hoge zeestanden, Pas twee dagen voor de depressie de kust bereikt ts de weersverwachting oetrouwbaar genoeg om de waterstands- en golfverwachting langs de kust met voldoende nauwkeurigl eid te geven. Pas één dag vantevoren is duidelijk waar de kern van de depressie naar toe gaat. Incerdaad breekt langs de kust de dijk door. Gezien de voorafgaande korte handelingstijd, zijn er geen mogelijkheden tot evacuatie van mens en dier. Eerste 24 uur: In de eerste 12 uur na de doorbraak breidt de overstronm j zich nog sterk uit. Er is sprake van doorgroeiende brespunten waardoor het water met een neger tempo naar binnen stroomt. 12 tot 24 uur na de storm komt de eerste hulpverlening op gang. Vf el wegen zijn onbegaanbaar geworden en moeten eerst worden vrijgemaakt. Slachtoffers zullen dus zelfredzaam moeten zijn. Er Is een grootschalige uitval van vitale inlrastructuur tol ver over de regiogrenzen. Niet getrotlen gemeenten in de hele regio schalen op om slachtoffers op te kunnen vai gen. Eerste 48 uur: De storm heeft maximaal 35 uur aangehouden. Na 48 uut slaat tot 240 km ? land onder water zonder kans op uitbreiding. De omvang van hel totale gebied is b kend en breid zich niet vetdet uit. Eerste week: Het zeewater kan via de bres in de kering (gat in de dijki vrij het gebied in- en uitstromen. Er wordt een eerste start gemaakt met het sluiten van deze 'spoelg ilen'. Er wordt gewerkt aan het begaanbaar maken van wegen. De evacuatie van mensen en het bem in van slachtoflers is in volle gang. Herstelfase: Herstel treedt in wanneer het water is afgevoerd en huize en bedrijven opnieuw zijn opgebouwd ol hersteld. Door de grootte van het gebied en het aantal ge ollen personen duurt dit proces jaren. Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtoffers

T1 T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachtolfers Toelichting: Aangezien direct redding wordt gegeven aai geplaatst. De T3-slachtotfers betreffen chronisch zieken stresstoornissen. waar naar schatting 5 tot 10% van de bi slachloffers zijn slachtoffers dte huis en haard verloren hi

BRANDWEER

PULITI

Aantal 86.000 19.000 1.500 380.000 slachtoffers worden deze in categorie Tt s gevolg van posttraumatische rokkenen last van krijgt. Overige )ben.

45

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ' •■! ■ ­i ■;, • i , , 1/ m c e i .­i l i r i ' r ■ ■ f

Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Multidisciplinair

Hulpvraag Convenant VRHM ­ waterschappen Coördinatieplan Dijkring 14; Regionaal coördinatieplan Dijkring 14

Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

Waterschappen: Treffen maatregelen conform bestnjdingsplan; aandeel leveren in regionale risico­aanpak Rijkswalerstaat; Onderhoud kustversterking

Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair

Deelprocessen

Brandweer

1 a Alarmering bestuur en uitvoerenden 2 Bron­ en effectbestrijding 4 Waarschuwen van de bevolking 18 Waarnemen/meten 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzing) 13 Geneeskundige hulpvedening 24 Psychosociale zorg

GHOR

Politie

Gemeente

5 Ontruimen en evacueren 6 Afzetten en afschermen 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechtsorde 16 Identificatie van overledenen 19 Gidsen tb Interne alarmering 3 Voorlichting 11 Inzamelen besmette waren 14 Opvang & verzorgen 15 Registreten van slachtoffers 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoelten 25 Schade 29 Milieu 30 Nazorg

2GNK Maximaal aantal ambulances vrijmaken Maximale inzet surveillance eenheden, motorrijders, ME Maximale bijstand

1 BT 9 actiecentra Meerdere opvanglocaties

Waterschappen: Uitvoeren calamiteitenplannen Rijkswaterstaat: Uitvoeren calamiteitenplannen Defensie: Ondersteuning USARNL: Ondersteuning Calamiteitenhospitaal Utrecht

Overige partners

GHOR

Hulpvraag 1 ROT 1 RBT 3 Compagnieën

BRANDWEER

PULITIE

46

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN '• ;■ c n stoik v o o i n■'■■ i . < ii ih . 1

Nazorg: Hulpvraag Evaluatie en onderzoek

Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente

24 Ps/chosociale zorg l b I nterne alarmering 3 Voo lichting 11 In. amelen besmette waren 14 Opvang & verzorgen 15 Registreren van slachtoffers 17 Uil/aartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoeften 25 Schade 29 Mi eu 30 Nazorg Watei schappen: Herstel keringen: restaureren watei .taalkundige objecten Rijkswaterstaat: Uitvoeren calamiteitenplannen Defei aie: Ondersteuning

Overige partners

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de grootte van de ramp /i n er catastrofale gevolgen voor de territoriale veiligheid Fysieke veiligheid: Gezien het slachtofferbeeld zijn et ca astrofale gevolgen voor de fysieke veiligheid. Economische veiligheid: Gezien de extreme kosten zijn er catastrofale gevolgen voor de economische veiligheid. Ecologische Veiligheid: Gronden zijn door het zoute water aangetast, er zijn catastrolale gevolgen voor de ecologische veiligheid Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien hel aantal betrok enen zijn er catastrolale gevolgen voor de sociale en politieke stabiliteit. Cultureel Erfgoed: Aangezien et veel cultureel erlgoed n iloren is gegaan zijn er aanzienlijke gevolgen voor cultureel erfgoed. Totaalscore impact: Catastrofale gevolgen Waarschijnlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt zeer onwaarschijnlijk geacht. Dit koml ■ ens in de 10.000 jaar voor. Samenhang met andere scenario's: Overstroming Dijkring 14 (meest realistisch) Overstroming Dijkring 15 tmeest realistisch en worst case

47 GHOR

BRANDWEER

P

u

LmE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN : r ■■■■■) •.ic'k / o o i ■■ ■•■ ­i voiligt ■ ■ ■ i

Scenario uitwerking: Overstroming Dijkring 15 Meest waarschijnlijk scenario Beqin gebeurtenis: Er is ten hoogte van Lobith (Gelderland) hoog water voorsjjeld. Twee dagen later zal het hoogwater dijkring 15 bereiken. De hoogwaterverwachting is al vroeg bekend. Gedurende twee dagen zullen inwoners binnen de dijkring worden bedreigd. Eerste twee dagen: Er zijn voldoende signalen om de regionale teams bij elkaar te halen. Er wordt opgeschaald naar GRIP 4, Gekozen wordt tot een volledige evacuatie van mensen en dieren gedurende de bedreigde periode. Door middel van een voorlichtingscampagne woeien mensen opgeroepen hun spullen te pakken. Grote dieren worden met veewagens naar buitendijkse gebieden gebracht. Veel mensen kunnen zichzelf en familie naar veilig gebied biengen. Niel zelfredzame personen worden vervoerd naar opvanglocaties. Na verloop van tijd mogen mensen het binnendijkse gebied met meer in ter voorkoming van criminaliteit. Materiaal t.b.v, rampenbestn jtng wordt op hogere gronden geplaatst. Eerste vier dagen: Het gebied is geëvacueerd. Er is constante controle op de dijken. De dijk langs de Lek breekt door. De Krimpenerwaard loopt onder water. Eerste week: Hulpverleningsdiensten, reddingsbrigades, delensie en andere hulpverleners gaan het gebied in om achterblijvers uit het rampgebied te evacueren en slachtoflers te bergen. Herstelfase: Het gebied is zodanig aangetast dat veel huizen onbewoonbaar zijn. Herstel duurt jaren, ln andere gebieden zullen huizen gebouwd moeten worden voor slai htollers van de ramp, Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtoffers

Tl T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachtoffers

Aantal 230 310 20 83,000

Toelichting: Dodelijke slachloffers zijn gevallen als gevolg van verdrinking. De T1 ­slachtoffers zijn onderkoeld of hebben andere aandoeningen als gevolg van een dergelijke ramp. Deze slachloffers worden direct door hulpverleningsdiensten geholpen, er werdt daarom geen onderscheid gemaakt tussen Tl en T2, Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

Hulpvraag Convenant VRHM ­ waterschappen Rampbestrijdingsplan Dijkring 15

Waterschappen: Treffen maatregelee conform bestnjdingsplan; aandeel leveren in regionale risico­aanpak. Rijkswaterstaat

48 GHOR

BRANDWEER

PULITI

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■ . 'i ,', - i vooi t r n e i i-CM/.gfifid!

Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair Brandweer

GHOR Politie

Gemeente

Deelprocessen

Hulpvraag 1 ROT 1 RBT

ta Alarmering bestuur en uitvoerenden 2 Bron- en elfectbestnjding 4 Waarschuwen van de bevolking 18 Waarnemeivmelen 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzing i 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg 5 Ontruimen en evacueren 6 Alzetten en afschermen 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechtsorde 16 Identificatie van overledenen 19 Gidsen l b Interne alarmering 3 Voorlichting 11 Inzamelen besmette waren 14 Opvang & verzorgen 15 Registreren van slachtolfers 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoe en 25 Schade 29 Milieu 30 Nazorq

Waterschappen: Uitvoeren calamiteitenplannen Rijkswaterstaat: Uitvoeren calamiteitenplannen Defensie: Ondersteuning

Overige partners

GHOR

1 BT 9 actiecentra Meerdere opvanglocaties

BRANDWEER

P0LITIE

49

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Somen stek voi
i

Nazorg: Hulpvraag Evaluatie en onderzoek

[Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente

24 Psvchosociale zorg 3 Voorlichting 11 Inzumelen besmette waren 14 Opvang & verzorgen 15 Registreren van slachtoffers 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoeften 25 Schade 29 Miheu 30 Na,:org Waterschappen: Herstel keringen; restaureren waterstaatkundige objecten Rijkswaterstaat: Uitvoeren calamiteitenplannen Defensie: Ondersteuning

Overige partners

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de grootte van de ramp zijn er aanzienlijke gevolgen voor de territoriale veiligheid. Fysieke veiligheid: Gezien het slachlolferbeeld zijn er ernstige gevolgen voor de fysieke veiligheid. Economische veiligheid: Gezien de kosten zijn er ernstiqe gevolgen voor de economische veiligheid. Ecologische Veiligheid: Gronden zijn door het water aangetast. Landbouw is lange tijd onmogelijk. Er zijn ernstige gevolgen voor de ecologische veiligheid. Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien hel aantal betrokkenen zijn er ernstige gevolgen voor de sociale en politieke stabiliteit. Cultureel Erfgoed: Aangezien er enig cultureel erfgoed verloren is gegaan ztjn de gevolgen beperkt. Totaalscore impact: Ernstige gevolgen Waarschiinlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt onwaarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario s: Overstroming Dijkring 15 (worst case). Overstroming Dijkring 14 (meest waarschijnlijk en worst case).

OHOR

BRANDWEER

PyLITI E

50

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Smipn ­i­ ­rk / o c n ­ 'i f /afi }hi •■rij

Scenario uitwerking: Overstroming Dijkring 15 Worst case scenario Begin gebeurtenis: Er is ten hoogte van Lobith (Gelderland) hoog water voouoeld. Twee dagen later zal het hoogwater dijkring 15 bereiken. Tegelijkertijd is er een grote storm op komst, die water vanuit zee de rivieren opduwt. Gedurende twee dagen zullen inwoners binnen de dijkring worden bedreigd. Onderstaande gebeurtenissen beginnen bij de voorspelling ten hoogte vnn Lobith, Eerste twee dagen: Er zijn voldoende signalen om de regionale teams bij elke ii te halen. Er wordl opgeschaald naar GRIP 4. Gekozen wordt tot een volledige evacuatie van n ensen en dieren gedurende de bedreigde periode. Door middel van een voorlichtingscampagne wei ten mensen opgeroepen hun spullen te pakken Grote dieren worden met veewagens naar builen iijkse gebieden gebracht. Veel mensen kunnen zichzelf en familie naar veilig gebied brengen. Nu zelfredzame personen worden vervoerd naar opvanglocaties. Na verloop van tijd mogen mensen i et binnendijkse gebied met meer tn ter voorkoming van criminaliteit. Materiaal t.b.v. rampenbestn ding wordt op hogere gronden geplaatst. Eerste vierdagen: Het gebied is geëvacueerd. Er ts constante controle op v­ dijken. De dijk breekt bij Lopik door. De Krimpenerwaard loopt onder water. Eerste week: Hulpverleningsdiensten, reddingsbrigades, delensie en ai dere hulpverleners gaan het gebied in om achterblijvers uit het rampgebied te evacueren en slachte ers le bergen. Herstelfase: Het gebied is zo danig aangetast dat veel huizen onbewo mbaar zijn. Herstel duurt jaren, In andere gebieden zullen huizen gebouwd moeten worden voor sl; htoffers van de ramp, Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtollers

Tl T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachtoffers

Aantal 900 1,000 325 82,000

Toelichting: Dodelijke slachtolfers zijn gevallen als gevo i van verdrinking. Dc Tl slachtolfers ztjn onderkoeld ol hebben andere aandoeningen als gevolg v n een dergelijke ramp. Deze slachtoffers worden direct door hulpverleningsdiensten geholpen, er v irdt daarom geen onderscheid gemaakt tussen Tl en T2. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: ( Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

Hulpvraag Convenant VRHM ­ waterschappe

Waterschappen: Treffen maatregel in regionale risico­aanpak. Rijkswaterstaat

Rampbestrijdingsplan Dijkring 15

conform bestnjdingsplan: aandeel leveren

51 ■

OHOH

BRANDWEER

POLITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■

■■■ ■ l '

■!

:

!

■■

■■ :

.1

i ■ :■

:

Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair

Deelprocessen

Brandweer

1 a Alarmering bestuur en uitvoerenden 2 Bron en ellectbestrijding 4 Waarschuwen van de bevolking 18 Waarnemerwnelen 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Ramplerrein igebiedsaanwijzing) 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg

GHOR

Politie

Gemeente

5 Ontruimen en evacueren 6 Alzetten en afschermen 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechtsorde 16 Identificatie van overledenen 19 Gidsen tb Interne alarmering 3 Voorlichting 11 Inzamelen besmette waren 14 Opvang & verzorgen 15 Registreren van slachtollers 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoelten 25 Schade 29 Milieu 30 Nazorg

Overige partners

GHOR

Hulpvraag 1 ROT 1 RBT 3 Compagnieën

2GNK Maximaal aantal ambulances vrijmaken Maximale inzet surveillance eenheden, motorrijders. ME Maximale bijstand

1 BT 9 actiecentra Meerdere opvanglocaties

Waterschappen: Uitvoeren calamiteitenplannen Rijkswaterstaat, Uitvoeren calamiteitenplannen Defensie: Ondersteuning USAR,NL: Ondersteuning

BRANDWEER

P

0

LITI E

52

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN S o i r n n Mc.'k -.ooi

'i /cil.'qhcia:

Nazorg: Discjpline Mullidisciplinair Brandweer GHOR Polilie Gemeente

Hulpvraag Evaluatie en onderzoek 24 Ps/chosociale zorg 3 Voc lichting 11 lii/ amelen besmette waren 14 Opvang & verzorgen 15 Registreren van slachtoffers 1 7 Uil-'aartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoeften 25 Sr nade 29 M eu 30 Nazorg Wel .chappen: Herstel keringen: restaureren watei laatkundige objecten RijkM.aterstaat: Uitvoeren calamiteitenplannen Detei sie: Ondersteuning

Overige partners

Impact van het scenario OP vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de grootte van de ramp zi ernstig. Fysieke veiligheid: Gezien het slachlolferbeeld zijn er ca veiligheid. Economische veiligheid: Gezien de kosten zijn er zeei i veiligheid. Ecologische Veiligheid: Gronden zijn door het water aai Er zijn ernstige gevolgen voor de ecologische veiligheid. Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien het aantal betrok sociale en politieke stabiliteit. Cultureel E rfgoed: Aangezien er cultureel erlgoed verloi

i de gevolgen voor de territoriale veiligheid astrofale gevolgen voor de fysieke i listige gevolgen voor de economische jetast. Landbouw is lange tijd onmogelijk. enen zijn er zeer ernstige gevolgen voor de n zijn de gevolgen aanzienlijk.

Totaalscore impact: Catastrofale gevolgen Waarschiinlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt zeer onwaarschijnlijk geacht Dit koml ■ ens in de 2,000 jaar voor. Samenhang met andere scenario s: Overstroming Dijkring 15 (meest waarschijnlijk). Overstroming Dijkring 14 (meest waarschijnlijk en worst e. o).

GHOR

BRANDWEER

P

0

LITIE

53

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN '.. ;}■,■■ n e, ■'-, ■. ii ii ITV'I i veilicji

,I

Scenario uitwerking: Incidenten in tunnels (HSL) Meest waarschijnlijk scenario Begin gebeurtenis: De hogesnelheidslijn (HSL) rijdt richting Amsierdam. Twee kilometer voorde Tunnel Groene Hart botst de trein tegen een onbekend voorwerp. Hierdoor heeft de voorkant van de trein aanzienlijke schade opgelopen en de trem gaat in de noodtem. De trein komt tot stilstand in de tunnel, ln de trein bevinden zich 245 inzittenden. Eerste kwartier: De voorkant van de trein heelt veel schade. De machinist is door de klap bewusteloos geraakt. Inzittenden weten niet wat er is gebeurd en blijven in de trein zitten. In de voorste wagon liggen slachloffers. De conducteur meldt een TIS 3.2 (trein in boi-ing met object) bij de meldkamer. De hulpverleningsdiensten rukken uit en zijn binnen het eerste kwartier aanwezig. Eerste uur: Er wordt een CoPI ingericht en opgeschaald naar GRIP 3 inzittenden worden opgevangen door de hulpverleningsdiensten. E r is aandacht vanuit de media en veel vraag naar informatie. Passagiers verlaten onder begeleiding de trein. Inzittenden die utt de nem zijn gekomen worden opgevangen door de hulpverleningsdiensten Eerste 4 uur: Alle inzittenden zijn uit de trein. Inzittenden worden met bussen naar hun bestemming gebracht. Het onderzoek naar de toedracht van het ongeval wordt gestan De hulpverleningsdiensten schalen al. Herstelfase: Tot na afronding van het onderzoek en evenluele veiligheidsmaatregelen wordt de HSL-tunnel niet gebruikt. Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtoffers

Aantal Tl T2 U T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachloffers

d

4 40 0 i 200

Toelichting: De T2 slachtollers betrelfen voornamelijk de inzittenden van de eerste wagon, tevens zijn personen die slaan ol lopen in de gangpaden extra kwetsbaar op he-i moment van het ongeluk. Onder overige slachtoflers worden de inzittenden verstaan die niel lichamelijk gewond zijn, maar wel betrokken zijn geweesl bij het ongeluk. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

Hulpvraag Rampbestrijdingsplan HSL-Zuid tunnel HM, beveiligingsconcepten Opstellen van veiligheidseisen bij aai leg van HSL-Zuid-tunnel Procedure langstransport Vergunningverlening Prorail: voorbereiding op calamiteiten met HSL VWS: veiligheidseisen stellen aan trem NS HiSpeed: risicocommunicatie

54 GHOR

BRANDWEER

P

U

UTIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair

Deelprocessen

Brandweer

la Alarmering bestuur en uitvoerenden 2 Bron en ellectbestrijding 20 Toegankelijk, begaanbaar maken t n opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdittgspolentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzing) 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg 6 Alzetten en afschermen 19 Gidsen 23 Strafrechtelijk onderzoek lb Interne alarmering 3 Voorlichting 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachtollers 30 Nazorg

GHOR Politie

Gemeente

Hulpvraag 1 CoPI 1 ROT 4TS 1 HV 1 OvD 1 HOvD 1 VC 1 COH

4 ambulances OvDG 6 Surveillance eenheden 1 KLPD 1 OvD-P 1 BT 4 actiecenlra 1 opvanglocatie

Prorail: OvD-Rail NS HiSpeed

Overige partners

Nazorg: Hulpvraag Evain ilie en onderzoek

Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

24 I's/chosociale zorg 23 Sl alrechteltjk onderzoek 30 Nazorg Proi i NS H Speed

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien het lijdelijk verlies van intt jstructuur zijn er beperkte gevolgen voor de territoriale veiligheid Fysieke veiligheid: De impact op de lysieke veiligheid w idt gezien het aantal slachtollers ernstig geacht. Economische veiligheid: Er ts een aanzienlijke impact' > de economische vettigheid. Naast materiële, gezondheids en herstelkosten zijn er ook linai etële kosten door de stillegging van het traject. Ecologische Veiligheid: Er ztjn geen gevolgen voor nat ir en milieu, dil betekent dat er geen impact op de ecologische veiligheid is Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien de politieke bela lenheid van de HSL zal er een beperkte impact op de sociale en politieke stabiliteit zijn Cultureel Erfgoed: Er ts geen impact op cultureel erlgoe i Totaalscore impact: Ernstige gevolgen. Waarschijnlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt mogelijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Incidenten m tunnels (HSL) (worst case). Treinverkeer (meest waarschijnlijk en worst case).

GHOR

BRANDWEER

PULITIE

55

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MI DDEN So'/UVi Sft fk :■ toi " ■ ■• ■; ■. i ili i' I

Scenario uitwerking: Incidenten in tunnels (HSL) Worst case scenario Begin gebeurtenis: Net na aankomst in de Groene Hart Tunnel ontspoort de hogesnelheidstrein mei een snelheid van 160 kilometer per uur. De wagons worden door de kracht tegen de randen van de tunnel gegooid. Hierdoor vervormt en kantelt de complete trein en ts de tav age zeer groot Eerste kwartier: Bij de meldkamer wordt een TIS 3,4 (ontsporing waardooi wagenstellen vervormd, gekanteld ol gestapeld zijn) gemeld. De hulpverleningsdiensten rijden massaal uit. Bij aankomst van de hulpverleningsdiensten wordt begonnen met verkenning v m de tunnel. Eerste uur: Er wordt een CoPI ingericht en opgeschaald naar GRI P 3 Hulpverleners maken een start met het opvangen en bevnjden van slachtollers. Slachloffets in de mddelste gedeeltes van de trein zijn moeilijk te bereiken. Op vooral bepaalde plaatsen wordl de Geneeskundige Combinatie opgezet. Er is zeer veel media-aandacht en veel vraag naar inlormatie. Eerste vier uur: Het bevrijden van slachtollers is in volle gang. ambulance^ rijden al en aan. Eerste 24 uur: Na verloop van lijd zijn alle slachtoflers bevrijd Er wordt begonnen met het bergen van overledenen. De vraag naar inlormatie is nog steeds zeer groot. Herstelfase: De tunnel is lange tijd onbruikbaar. Allereerst moet onder .nek worden gedaan naar de oorzaak. Tevens moet de tunnel te worden opgeruimd en hersteld. Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtoffers

Aantal Tl T2 T3 Dodelijke slachtolfers

Overige slachtolfers

21

... ^ _. ...

J

49 70 30 225

Toelichting: Het aantal dodelijke slachtollers is toe te schnjven aan de ernst van de ramp Het aantal Tt slachtoffers liep gedurende de reddingswerkzaamhedon op door de moeilijke bereikbaarheid. Er zijn veel botbreuken, hersenschuddingen en diverse ernstn)0 verwondingen. Onder T3 zijn de slachtoflers geplaatst met kneuzingen, blauwe plekken en schrammen. Het is onwaarschijnlijk uit een dergelijke ramp te komen zonder verwondingen Onder ovenge slachtolfers worden de inzittenden verstaan die niet lichamelijk gewond zijn, maar wel betrokken zijn geweest bij het ongeluk Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

Hulpvraag Rampbestrijdingsplan HSL Zuid-tunr el HM, beveiligingsconcepten Opstellen van veiligheidseisen bij aanleg van HSL-tunnel Procedure langstransport Vergunningverlening Prorail: voorbereiding op calamiteiten met HSL VWS; veiligheidseisen stellen aan trein NS HiSpeed: risicocommunicatie

56 GHOR

BRANDWEER

P

u

LlTtE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■' m u ■> stO'd v n o i '■■■■ ■ ■ .■■ i i . i . ­ , i i

Incidentbestrijding: Lpiscipline 1 Multidisciplinair

Deelprocessen

j Brandweer

la A larmering bestuur en uilvoerenden 2 Bron­ en ellectbestrijding 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzinq) 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg

GHOR

Politie

Gemeente

6 Afzetten en afschermen 16 Identificatie van overledenen 19 Gidsen 23 Strafrechtelijk onderzoek tb Interne alarmering 3 Voorlichting 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachtoffers 17 Uitvaartverzorging 30 Nazorg

Hulpvraag 1 CoPI 1 ROT 8TS 2HV 2 OvD 2HOvD 1 VC (verbindingscommando­ wagen) 1 COH (commando haakatm bak) 1 Ondersteuningspeloton THV 21 ambulances OvDG 1 GNK 15 Surveillance eenheden 4 KLPD 2 0vD­P 1 BT 5 acliecentra 1 opvanglocatie

Prorail: OvD­Rail NS HiSpeed

Overige partners

Nazorg: Hulpvraag EvaliMlie en onderzoek

Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente

24 Ps/chosociale zorg 23 Sl'atrechleltjk onderzoek 3 Vot lichting 17 Ui'.'aartverzorging 30 Nazorg Prorail NS H Speed

Overige partners

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien het langdurig verlies van voor de territoriale vettigheid. Fysieke veiligheid: Gezien het slachlolferbeeld en hel ­i fysieke veiligheid zeer ernstig. Economische veiligheid: Er is een ernstige impact op d gezondheids en herstelkosten zijn er ook financiële kost' Ecologische Veiligheid: Er zijn geen gevolgen voor nan op de ecologische veiligheid is. Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien de politieke bela dergelijk slachtofferbeeld met zich meebrengt zal er een ? stabiliteit zijn. Cultureel Erfgoed: Er geen gevolgen voor verlies van ci

ifrastrucluur zijn er aanzienlijke gevolgen ntal zieken personen ts de impact op de economische veiligheid. Naast materiële, n door de stillegging van hel traject, ir en milieu, dit betekent dat er geen impact 'onheid van de HSL en de woede die een mzienlijke impact op de sociale en politieke titreel erfgoed.

Totaalscore impact: Ernstige gevolgen.

57 GHOF

BRANDWEER

PULITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Samen slerk voor meer i/ciligi

;

Waarschiinlükheid van het scenario: Dit scenario wordt zeer onwaarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Incidenten in tunnels (HSL) (meest waarschijnlijk). Treinverkeer (meest waarschijnlijk en worst case).

58 GHOR

BRANDWEER

Py

LITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Scenario uitwerking: Luchtvaartincidenten Meest waarschijnlijk scenario Begin gebeurtenis: Een Boeing 737-800 vertrekt vanaf Amsterdam Airport Si iphol met 155 inzittenden aan boord en krijgt onmiddellijk te maken met motorproblemen. Het vliegtuig is niet in staat om terug te keren naar Amsterdam Airport Schiphol. Het vliegtuig maakt een niet geplande landing in onbebouwde omgeving, het recreatiegebied Reeuwijkse Hout, Er wordt een spooi an vernieling getrokken van algebroken en losgetrokken bomen en struikgewas. Eerste kwartier: Vanaf de A12 hebben veel automobilisten de crash geziet Er wordt massaal gebeld en de hulpverlening komt snel op gang. Er wordt opgeschaald n, ar GRIP 4 en een compagnie wordt opgeroepen. Bijstand van Brandweer Amsterdam Airport chiphol (AAS) wordt aangevraagd, maar niet geleverd, omdat Schiphol zelf dan dekkingsproblemei krijgt Doordat het gebied afgelegen ligt is hel voor de brandweer moeilijk om dicht bij de rampplek ti komen, er kan alleen over lietspaden gereden worden. Verder is hel vliegtuig dat in drassige gn id ligt alleen voor tractoren, dan wel andere geschikte voertuigen bereikbaar. Wanneer de brat dweer arriveert komen de eerste inzittenden uil het vliegtuig. Er is een toeloop van ramptoi isfen op de Al 2, Er is aandacht van de media en vraag om informatie bij de betrokken diensten. Eerste uur: Bovenwinds wotden gewondennesten ingericht. De slaclv ilfers worden naar ziekenhuizen gebracht. De politie zorgt voor afzetting van wegen en doorstroming ./an het verkeer. De media ts tn grote getallen aanwezig Eerste 4 uur: Alle levende inzittenden zijn uit het vliegtuig gehaald De . :meente vangt de slachtoffers die niet naar het ziekenhuis hoeven op tn een m de buurt gelegen opv;. iglocatie. Er is veel vraag naar inlormatie. Onderzoeksteams beginnen met het onderzoek naar de ti edracht van het Luchtvaartincident. Eerste 24 uur: Het sein veilig wordt gegeven. De onderzoeksteams gaan ian de slag. Herstelfase: Et is veel schade aan de natuur. Wrakstukken liggen vers leid over het gebied Het onderzoek met evaluatie woidt opgeleverd met aanbevelingen. Slachtoflerbeeld: Status Lichamelijke slachtolfers

Tt f2 T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachtoffers

Aantal 30 65 25 25 10

Toelichting: Veel slachtoffers hebben te kampen met botmeuken, schaafwonden, hersenschuddingen, kneuzingen en beknellingen. Daarna ist zijn er veel betrokkenen, zoals familieleden van de slachtolfers. Daarnaast staan er ook iel mensen te kijken op de A i 2. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Een luchtvaartmcidenl is een regio overschrijdende crisis, In de fase risicobeheersing is het moeilijk maatregelen te treilen. Voor wat betreft planvorming wordl dit meegenomen tn het rampbestrijdingsplan Vitale transporten infrastructuur. Binnen de regio wordt hierdoor middel van de voorbereiding op de rampenbestrijding in zijn algemeenhe e aandacht aan gegeven door alle disciplines.

GHOR

BRANDWEER

P y L I T I E

59

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDE N ■ ■.,■■■

.1 ilighi rl!

Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair

Deelprocessen

Brandweer

1a Alarmering bestuur en uilvoerenden 2 Bton en effectbestrijding 4 Waarschuwing van de bevolking 9 Ontsmetten van mens en dier 18 Waarnemen'meten 20 Toegankelijk, begaanbaat maken i n opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzing) 12 Preventieve openbare gezondheidszorg 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg

GHOR

6 Afzetten en afschermen 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechlsorde 16 Identificatie van overledenen 19 Gidsen 23 Strafrechtelijk onderzoek l b Interne alarmering 3 Voorlichting 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachtollers 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoelten 25 Schade 29 Milieu 30 Nazorg

Polilie

Gemeente

Overige partners

Hulpvraag 1 CoPI 1 ROT 1 RBT 1 Compagnie 1 AGS-adviseur 1 Schuimblusondersteuning

2 GNK Maximaal aantal ambulances vrijmaken 20 surveillance eenheden 8 motorrijders

1 BT 6 actiecentra t opvanglocatie

Defensie; ondersteuning

Nazorg: Discipline Multidisciplmaii Brandweer GHOR Politie Gemeente

Hulpvraacj Evaluatie en onderzoek 24 Psychosociale zorg 23 Sti airechtelijk onderzoek 3 Vooilichling 25 Schade 30 Na- org Ondei oeksinslellingen: onderzoek

Overige partners

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de kans dal er met-Nederlandse inzittenden aan boord zijn, kan er n.a.v. de hulpverlening en/ol de uitkomsten van het onderzoek, een verstoring optreden in buitenlandse betrekkingen dan wel het aanzien van Nedenand. De impact op de territoriale veiligheid is gezien de duur en grootte van hel gebied beperkt. De bii tenlandse interesse is groot. Fysieke veiligheid: Gezien het aantal slachtolfers is de impact ernstig. Economische veiligheid: Gezien de kosten zal de impact op de economische veiligheid aanzienlijk zijn.

■

GHO o

.

BRANDWEER

PyLITI

60

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Ecologische Veiligheid: De natuur kan niet eenvoudig werden geschoond, de oppervlakte wordt geschat op maximaal 4 km2. De impact is beperkt. Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien de ernst van hel ongeval Is er sprake van een aanzienlijke verstoring van het dagelijks leven. Cultureel Erfgoed: Er zijn geen gevolgen voor cultureel erfgoed. Totaalscore impact: Ernstige gevolgen. Waarschiinlijkheid van het scenario: Gezien de veiligheid van het luchtverkeer wordt dit scenaio zeer onwaarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Luchtvaartincidenten (worst case). Gevaarlijke stoften transport (meest waarschiinlijk en wort t case).

GHOR

BRANDWEER

POLITIE

61

VEILIGHEIDS

'

HOLLANDS MIDDEN 1

■■ .

■ ■.! ­IHghi

. I:

Scenario uitwerking: Luchtvaartincidenten Worst case scenario Begin gebeurtenis: Een Boeing 747­400 vertrekt vanal A msterdam A irport Schiphol met 420 inzittenden en krijgt te maken met motorproblemen. Het vliegtuig is niet in slaat om terug te keren naar Amsterdam A irport Schiphol, Het vliegtuig maakt een ongeplande landing in het centrum van Leiden, Over een groot gebied wordt brand veroorzaakt door verspreide kerosine; huizen en objecten worden vernietigd en een deel van de inlrastructuur wordt verwoest. Eerste kwartier: Media bellen massaal naar de gemeente en hulpverleningsdiensten en vragen om informatie. De gemeenschappelijke meldkamer wordt overspoeld met telefoontjes. Er wordt direct een compagnie naar het rampgebied gestuurd en opgeschaald naar GRIP i Eerste uur: Er wordt een inferiegionaal bijstandsverzoek aangevraaga Via het LOCC wordt de Brandweer Amsterdam A irport Schiphol (A A S) gealarmeerd. Inzittenden die de ramp hebben overleefd komen uit het vliegtuig. Bij aankomst van de eerste TS wordt direct begonnen met het vuurvrij houden van de romp, Slachtolfers worden opgevangen door omstanders on de massaal uitgerukte ambulancediensten. De politie begint met een ruime alzett ng van het gebied. De ontruiming van het gebied begint. De bijstand komt opgang. Traumateams zijn onderweg. Aan de situatie is nog weinig veranderd. Reddingswerkers halen overlevenden uit het vl egtuig. De vraag om informatie wordt steeds groter. Op de grond zijn veel slachtollers gevallen. ■ let registeren van slachtollers is in volle gang. Ziekenhuizen tot ver over de Nederlandse grens maken bedden vrij. Op Schiphol worden lamilie en vrienden van inzittenden opgevangen. Het gemeenlelijk beleidsteam (BT) en regionaal operationeel team (ROT) kunnen mei in Leiden opereren, üouda wordt uitwijklocatie. Eerste 4 uur: Onderzoeksteams zijn aangekomen. Vuurhaarden in de omgeving worden geblust. Slachtollers worden opgevangen door de gemeente in het dichtstbijzijn ie ojwangcentrum. A lle inzittenden die het vliegtuigongeluk hebben overleeld zijn utt het vliegtuig gehaald. A lle gealarmeerde mslanties, bedrijven en de bevolking worden hierover geïnlormeerd Getroffen gebouwen staan op instorten. Het is nog een chaos in de stad. Brandhaarden wotden nog geblust en ambulances tijden af en aan. Ziekenhuizen in het buitenland worden ingezet om slachtoffers op te vangen. Defensie start met het opzetten van opvangkampen voor slachtollers. Eerste 24 uur: Door de omvang van het Luchtvaartincident en de daarbij » omende problemen (bereikbaarheid, brandhaarden, instortingsgevaai, chaos, grote hulpvraag) duurt het lang voordat het overgedragen kan worden aan onderzoeksinstanties. Mensen die niet naar huis kunnen worden opgevangen bij in de buurt gelegen opvanglocaties. Herstelfase: Als de onderzoekers klaar zijn kan er worden begonnen met herstelwerkzaamheden. Er zal nog veel aandacht zijn vanuit de media. Het tampgebied moet geheel worden opgeruimd en opnieuw worden opgebouwd. Het getroffen gedeelte van het centrum zal gedurende lange tijd niet bereikbaar zijn. Bedrijven zijn totaal verwoest en moeten opnieuw worden ipgebomvd. De gemeenle zorgl voor vervangende woon­ en werkruimte Dit proces duurt jaren Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtollers

Tt T2 T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachtoffers

Aantal vliegtuig 100 20 0 i00

Aantal grond 900 1,100 800 650

Totaal 1,000 1,120 800 950 50,000

62 GHOR

BRANDWEER

POLITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN :

:

,

■

■

■!

.

■

■

.

.

.

I

I

'

:

Toelichting: Veel inzittenden zijn omgekomen door de klap waarmee l et vliegtuig is neergestort Bijkomend door de brand(en) die na de crash ontstaan. Op de grond zijn veel slachtollers gevallen door rondvliegend puin. Onder overige slachtolfers worden de mensen verst ian die de crash van dichtbij hebben meegemaakt, doordat ZIJ bijvoorbeeld in de buurt waar de crash plaatsvond wonen ol werken. Daarnaast zijn er zeer veel betrokkenen, zoals familieleden van de slachtoffers. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Luchtvaartincident is een regio­overschrijdende crisis, In cie fase risicobeheersing is het moeilijk maatregelen te ttellen. Voor wat betreft planvorming WOK: dit meegenomen in het rampbestrijdingsplan Vitale transporten infrastructuur, Bin ion de regio wordt hier door middel van de voorbereiding op de rampenbesttijding aandacht aan gegeven door alle disciplines, Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair

Brandweer

GHOR

Politie

Gemeente

Deelprocessen

ta A larmering bestuur en uitvoeren), n 2 Bron­ en effectbestiijding 4 Waarschuwing van de bevolking 9 Ontsmetten van mens en dier 18 Waarnemen/meten 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzing i 12 Preventieve openbare gezondhei­ nzorg 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg 5 Ontruimen en evacueren 6 Alzetten en afschermen 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechtsotde 16 Identilicatie van overledenen 19 Gidsen 23 Stralrechtelijk onderzoek tb Interne alarmering 3 Voorlichting 11 Inzamelen besmette waren 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachtollers 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoe ten 25 Schade 29 Milieu 30 Nazorg

2 GNK Maximaal aantal ambulances vrijmaken 100 surveillance eenheden 40 motorrijders 1 peloton ME Maximale bijstand

1 BT 9 actiecentra meerdere opvanglocaties

Defensie; ondersteuning USARNL: ondersteuning Calamiteitenhospitaal Utrecht

Overige partners

cnoR

Hulpvraag 1 CoPI 1 ROT 1 RBT 3 Compagnieën 1 OGS­peleton 4 meeteenheden 1 schuimblusondersteuning

63 BRANDWEER

PyUTIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN r veiligl

Nazorg: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente

Hulpvraag Evaluatie en onderzoek 24 Psychosociale zorg 23 Strafrechtelijk onderzoek 3 Vooilichling 17 Uitvaartverzorging 22 Voet zien in primaire levensbehoeften 25 Schade 29 Milieu 30 Na/org Onden oeksinstellingen: onderzoek

Overige partners

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de kans dat er met-Nedetiandse inzittenden aan boord zijn, kan er n.a.v, de hulpverlening en'of de uitkomsten van het onderzoek, een verstoring optreden in buitenlandse betrekkingen dan wel het aanzien van NedeiUnd. De impact op de territoriale veiligheid is gezien de duur en grootte van hel gebied ernstig. Fysieke veiligheid: Gezien het grote aantal slachtollers is de impact catastrofaal. Economische veiligheid: Gezien de kosten is de impact eatastrofaal. Ecologische Veiligheid: De ecologische impact zal gezien vervuiling van het water door kerosine aanzienlijk zijn. Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien de ernst van de ramp zal een zeer ernstige verstoring van hel dagelijks leven optreden. Cultureel Erfgoed: Gezien de schade aan het historische eentrum van Leiden is de impact ernstig. Totaalscore impact: Catastrolale gevolgen Waarschiinlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt door do veiligheid van het luchtvaartver+eer als zeer onwaarschijnlijk gezien. Samenhang met andere scenario's: Luchtvaartincidenten (meest waarschijnlijk). Transport gevaarlijke sloffen (meest waarschijnlijk en wors! case). Objecten met een publiekslunctie (meest waarschijnlijk en .vorst case).

GHOR

BRANDWEER

POLITIE

64

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MI DDEN ',

• ■

. , ,,r i'., ) i/cmghi hl:

Scenario uitwerking: Treinverkeer Meest waarschijnlijk scenario Begin gebeurtenis: Bij een spoorwegovergang komt een passagierstretn in botsing met een auto. Eerste kwartier: Er wordt een TIS 3,2 gemeld (aanrijding rnet klein voertuig) De meldkamer wordt tevens door getuigen gewaarschuwd. Bij aankomst van de eerste hulpverleners heeft een aantal passagiers de trein al verlaten. De trein is ntet ontspoord. De auto is zwaar vervormd en ligt tn een greppel, In de trein zijn enkele gewonden. Hel slachtoffer in de auto is o1 erleden. De wegen naar hel incident worden afgezet en verkeer wordt omgeleid Eerste uur: Slachtoffers worden uit de trein gehaald en vervoerd naat n de buutt gelegen ziekenhuizen. Er wordt een CoPI ingericht en opgeschaald naar GRI P 1 NS Rei; gers regelt verder vervoer van passagiers. Bussen komen aan om passagiers naar hun bestemming e brengen. Het ttemverkeer in de regio is ontregeld. Eerste vier uur: Een onderzoek naar hel incident is gestart en atgerond Herstelfase: Herstel treedt in nadat de trein en auto zijn verwijderd, hel spoor ts gerepareerd en het onderzoek ts afgerond. Na verloop van tijd komt hel treinverkeer op gang. Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtolfers

Tl T2 T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachtolfers

Aantal 0 20 1 95

Toelichting: Het dodelijke slachtoffet betreft de inzittende van de auto. T2-slachiolfers zijn het gevolg van de klap door botsing met het voertuig. Onder T3slaci tollers vallen kneuzingen en blauwe plekken als gevolg van sloten en vallen. Overige slachtofti ts ztjn passagiers dte geen verwondingen hebben opgelopen. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Polilie Gemeente Overige partners

Hulpvraag

Prorail: onderhoud spoorwegen en

i/ergangen

65 GHOR

BRANDWEER

P UI L I T

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDE N tl '.'f V i ■ ' " ■ ■ ■ ■ . : ' ! ■ : > ' ■

i'.

Incidentbestrijding: 1 Discipline Multidisciplinair Brandweer

GHOR Politie

Deelprocessen la Alarmering bestuur en uilvoerenden 2 Bron- en effectbestrijding 18 Waarnemen'meten 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterretn (gebtedsaanwijztng) 13 Geneeskundige hulpvei lening 6 Afzetten en afschermen 7 Verkeer regelen 23 Strafrechtelijk onderzoek

Gemeente Overige partners

Hulpvraag 1 CoPI 1 Peloton

2 ambulances 3 Surveillance eenheden t KLPD

Prorail: OvD-Rail NS Reizigers; informatievoorziening

Nazorg: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

Hulpvraag Evaluatie en onderzoek

23 Stra(rechtelijk onderzoek Prorail reparatie spoor en overgang

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Door de beperkte aantasting van de inlrastructuur is de impact op de territoriale veiligheid beperkt. Fysieke veiligheid: Gezien het slachlolferbeeld en hel aanlal getroffen personen is de impacl op de fysieke veiligheid aanzienlijk. Economische veiligheid: Directe kosten als gevolg van de gebeurtenis zijn beperkt. De Impact op de economische veiligheid ts beperkt. Ecologische Veiligheid: Natuur en milieu worden niet aangetast, er is geen impacl op de ecologische veiligheid Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien de beperkte omvang is er beperkte impact op de sociale en politieke stabiliteit. Cultureel E rfgoed: E r zijn geen gevolgen voot verlies van cultureel erfgoed. Totaalscore impact: Aanzienlijke gevolgen, Waarschiinlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt mogelijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Treinverkeer (worst case). Incidenten tn tunnels (HSL) (meest waarschijnlijk en worst n.ase).

GHOR

BRANDWEEF

P

0

LITIE

66

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Scenario uitwerking: Treinverkeer Worst case scenario Begin gebeurtenis: Tijdens de spits rijdt een intercity van Amsterdam naar Rr -terdam ter hoogte van gemeente Teylingen, Door onbekende oorzaak ontspoort de trein volledig. De trein komt tot stilstand tegen een viaduct. Meerdere wagons schuiven tegen elkaar aan. Eerste kwartier: Er wordt een TIS 3,4 gemeld (zeer ernstige ontsporing met slachtollers). De meldkamer wordt geiiitormeerd en de hulpverlening komt op gang. De bove tieidingen worden uitgeschakeld door Prorail, Hierdoor staan tremen op een groot gedeelte van iet traject stil. Enkele overlevenden vinden de weg naar builen. Hel rampterretn is een chaos, overal iggen brokstukken en lichamen van overleden passagiers. Er is veel vtaag naai inlormatie. Door de moeilijk bereikbare plaats is hel lastig om naar de rampterrein te komen. Eerste uur: De hulpverleners komen aan bij het rampterretn en bepaic n hun opstellocatie. Ze beginnen met het redden van overlevenden en het stabiliseten van de trein: ellen. Veel slachtoffers zijn bekneld. Er wordt een CoPI ingericht en opgeschaald naar GRIP 4 Si tchtollers worden opgevangen door hulpverleners. Eerste vier uur: Het treinverkeer is ernstig verstoord, iedereen gaat met di auto. Reddingswerkzaamheden zijn in volle gang. De hulpverlening verloopt moeizaam vanwege het grote aantal beknellingen. Eerste 24 uur: Alle overlevenden zijn uil de wagons bevrijd. Hel bergen - an overledenen is gestart en onderzoeksteams beginnen met onderzoek Herstelfase: De herstelfase duurt lang door de sociale impact dat een lergelijk incident met zich meebrengt, Slachtotferbeeld: Status Lichamelijke slachtolfers

Tt T2 T3 Dodelijke slachloffers

Ovenge slachtollers

Aantal 100 50 7

!L

150 500

Toelichting: Gezien de ernst van hel incident ts het aant slachtolfers te verwachten. Onder overige slachlolfers wordt o.a. verstaan ooggetuigen en hulpvetk ers waarvoor geestelijke bijstand nodig is. Er zijn veel mensen indirect betrokken bij hel incident doe dat het treinverkeer voor een groot deel ontregeld is. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: i Discipline [ Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

GHOR

Hulpvraag [ Planvorming TIS

Prorail: onderhoud spoorwegen en i vergangen

BRANDWEER

POLITIE

67

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN , ■ mal

Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair

Deelprocessen

Brandweer

l a A larmering bestuur en uitvoerenden 2 Bron­ en effectbestrijding 4 Waarschuwing van de bevolking 18 Waarnemen/melen 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterretn (gebiedsaanwijzing) 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg

GHOR

Politie

Gemeente

6 Afzetten en afschermen 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechtsorde 16 Identificatie van overledenen 19 Gidsen 23 Stralrechlelijk onderzoek 1 binterne alarmering 3 Voorlichting 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachtoffers 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primaire levensbehoeften 25 Schade 29 Milieu 30 Nazorg

Overige partners

Hulpvraag 1 CoPI 1 ROT 1 RBT 1 NCC 2 Compagnieën

2 GNK Maximaal aantal ambulances vrijmaken 15 surveillance eenheden 4 KLPD Maximale bijstand

1 BT 8 actiecentra t opvanglocatie

Prorail: stillegging spoornet, herstel spoor, OvD­Rail NS; vervoer van gestrande reizigers Defensie: ondersteuning Calamiteitenhospitaal Utrecht

Nazorg: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente

Hulpvraag Evaluatie en onderzoek 24 Psychosociale zorg 23 Sttatrechtelijk onderzoek 3 Vooilichling 30 Na/org Ondei /oeksinslellingen: incidentenonderzoek

Overige partners

GHOR

BRANDWEER

p

u l ITIE

68

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■

■ -i

'■

■ .

■ .1

hg! ■

i

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: E r ts een belangrijke infrastructurele verbinding zwaar beschadigd De impact op de territoriale veiligheid ts zeer ernstig. Fysieke veiligheid: Gezien hel slachtofferbeeld en de vei wachting dat veel mensen getraumatiseerd zullen zijn is de impacl op de lysieke veiligheid zeer ernst'g. Economische veiligheid; Gezien de kosten is de impact zeer ernstig. Ecologische Veiligheid: Naluur en milieu worden niet aangetast, er is geen impact op de ecologische veiligheid. Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien de impact op de maatschappij is de impact op sociale en politieke stabiliteit catastrofaal. Cultureel E rfgoed: E r zijn geen gevolgen voor aantastmi van cultureel erfgoed. Totaalscore impact: Catastrolale gevolgen Waarschiinlükheid van het scenario: Dit scenario wordt zeer onwaarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Treinverkeer (meest waarschijnlijk) Incidenten in tunnels (HSL) (meest waarschijnlijk en won, case).

69 GHOR

BRANDW E E R .

KI...,.

P,. U

LITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN S ïnii n :.'--* , ioi n e r vi ilighc-td!

Scenario uitwerking: Hittegolf Meest waarschijnlijk scenario Verloop scenario: Door hitte en droogte m een langere periode drogen gronden, planten en bomen uit. Er ontstaan in de hele regio op meerdere plekken kleine branden (duingebied, bermen en bos). Er ontstaat smog en andersoortige milieuproblemen. Spoorrailsen zetten uit en er ontstaan openbaar vervoersproblemen. De locus van de hulpverlening ligt op preventieve maatregelen. Door verdroging van de grond is extra alertheid t.a.v. dijken en regionale keringen nodig. Door de hitte wordt de hulpverlening bemoeilijkt. De brandweer kampt met capaciteitsproblemen. Herstelfase: De periode van hitte is ten einde. Het herstel van o.a. dijken neeml langere tijd in beslag. Het openbaar vervoer is weer genormaliseerd. Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtoffers

Tl T2 T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachlolfers

j Aantal 0 0 0 0 150

Toelichting: Onder overige slachtoffers worden de slachtolfers verstaan die hinder hebben ondervonden van de kleine branden. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Mullidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

GHOR

Hulpvraag

BRANDWEER

P

0

IITI E

70

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■,i,

■ ■ > ,

>

,1

■

i

Incidentbestrijding: [ Discipline Multidisciplinair j Brandweer

GHOR Politie Gemeente

Deelprocessen

Hulpvraag 1 ROT

ta Alarmering bestuur en uitvoeren-!• n 2 Bron- en effectbestrijding 4 Waarschuwing van de bevolking 18 Waarnemen'meten 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspolentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Ramplerrein (gebiedsaanwijzing 7 Verkeer regelen tb Interne alarmering 3 Vootltchting 29 Milieu Prorail: herstel spoor NS: vervoer van gestrande reizigers Waterschappen: Uitvoeren calamiteitenplannen

Overige partners

Nazorg: Hulpvraag Evali itie en onderzoek

Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeenle Overige partners

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de oppervlakte is de imp; Fysieke veiligheid: Er zijn geen slachtollers gevallen, er Economische veiligheid: De kosten voor bestrijding zijn veiligheid is daarmee aanzienlijk. Ecologische Veiligheid: Door de milieuproblemen is de Sociale en Politieke stabiliteit: Door de verstoring van I Cultureel Erfgoed: Er is geen aaniasting van cultureel ei

t op de territoriale veiligheid aanzienlijk. s geen impact op de fysieke veiligheid lanzienlijk. de impact op de economische npact ernstig. t dagelijks leven is de impacl aanzienlijk joed

Totaalscore impact: Aanzienlijk. Waarschiinlükheid van het scenario: Dit scenario wordt waarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Hittegolf (worst case). Regionale keringen (meest waarschijnlijk en worst case) Treinverkeer (meest waarschijnlijk en worst case). Paniek in menigten (meest waarschijnlijk en worst case)

71 GHOR

BRANDWEER

PO L ITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDE N ■ n ' l - -k voo/ n OCi vt ifigi

Scenario uitwerking: Hittegolf Worst case scenario Verloop scenario: Door hitte en droogte in een langere periode drogen gronden, planten en bomen uit. Er onistaan in de hele regio op meerdere plekken branden (duingebied, bermen en bos). E r ontstaat smog en andersoortige milieuproblemen (blauwalg. vissterfte, verzilting). Spoorrailsen zetten utt en er ontstaan openbaar vervoersproblemen. Mensen, met name ouderen bezwijken onder de hitte. E r ontstaan problemen met drinkwater- en bluswatervoorzieningen. Land- en tuinbouw kampen met watertekorten. De locus van de hulpverlening ligt op preventieve maatregelen. Door verdroging van de grond is extra alertheid t,a,v, dijken en regionale keringen nodig. Door de hitte wordt de hulpverlening bemoeilijkt De brandweer kampt met capaciteitsproblemen. Herstelfase: De periode van hitte ts ten einde Het herstel van o a , dijke- neemt langere tijd in beslag. Het openbaar vervoer is weet genormaliseerd. Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtoffers

Tl T2 T3 Dodelijke slachtoflers

Overige slachtolfers

Aantal 100 0 0 35 ■00

Toelichting: Door uitdroging zijn veel mensen met uitdrogingsverschijnselen in hel ziekenhuis opgenomen. Door de aanhoudende hitte is er sprake van een verhoogde vroegtijdige sterfte van met name oudere mensen. Onder ovenge slachtollers worden de slachtolfers verstaan die hinder hebben ondervonden van de branden. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Ove hge partners

GHOR

Hulpvraag Aangepaste inzetprocedures i.v.m. buiswatercapaciteit

Waterschappen: calamiteitenplan

BRANDWEER

POLITIE

72

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Incidentbestrijding: Discipline I Multidisciplinair | Brandweer

GHOR Politie Gemeenle

1 Deelprocessen

Hulpvraag 1 ROT

i 1 a Alarmering bestuur en uilvoerendi n 2 Bron- en ellectbestrijding 4 Waarschuwing van de bevolking 18 Waarnemenmelen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzing) 7 Verkeer regelen 1ta Interne alarmering 3 Voorlichting 29 Milieu Prorail: herstel spoor NS: vervoer van gestrande reizigers Waterschappen: Uitvoeren calamiteitenplannen

Ovenge partners

Nazorg: Hulpvraag Evali atie en onderzoek

Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeenle Övetigc partners

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de oppervlakte is de imp. Fysieke veiligheid: De impact op de lysieke veiligheid i: Economische veiligheid: De kosten voor bestrijding zijt veiligheid is daarmee zeer ernstig. Ecologische Veiligheid: Door de milieuproblemen is de Sociale en Politieke stabiliteit: Door de verstoring van i Cultureel Erfgoed: Er is geen aantasting van cultureel et

1 op de territoriale veiligheid ernstig, 'eer ernstig, eer ernstig, de impact op de economische npact catastrolaal, •t dagelijks leven is de impact ernstig goed.

Totaalscore impact: Zeer ernstig. Waarschiinlijkheid van het scenario: Dit scenario wordt zeer onwaarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Hittegoll (meest waarschijnlijk). Regionale keringen (meest waarschijnlijk en worst case) Treinverkeer (meest waarschijnlijk en worst case). Paniek in menigten (meest waarschijnlijk en worst case)

GHOR

BRANDWEER

P

U

LITI E

73

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Scenario uitwerking: Objecten met een publieksfunctie Meest waarschijnlijk scenario Begin gebeurtenis: In het centrum van de stad ligt een bioscoop, met daarboven enkele woningen. Op een zaterdagmiddag zijn tn de bioscoop 180 personen aanwezig waarvan 108 kinderen In de technische ruimte is brand ontstaan. Door middel van een OMS wordt de brandweer snel gealarmeerd. Eerste kwartier: Twee personeelsleden (BHV ers) proberen de brand te blessen en personen te redden. Een groot deel van de bezoekers vluchten via de deur waardoor ze naar binnen zijn gekomen. Door de paniek is een aantal kinderen onder de voel gelopen. Veel kinderen zijn erg geschrokken. De brandweer koml ter plaatse en begint met bluswerkzaamheden. Eerste uur: De brand heeft zich ontwikkeld lot een grote btand en GRIP 2 wordl algekondigd. De bovengelegen woningen worden door de politie ontruimd en de omgevme wordl afgezet. De media komt ter plaatse en vraagt om informatie. De bewoners van bovengelegen -voningen en bioscoopbezoekers zijn opgevangen tn de opvanglocatie. Eerste 4 uur: De brand is geblust. Er Is veel schade aan hel pand en sommige bezoekers hebben hun bezittingen in paniek achtergelaten. De gemeente is begonnen met het legislreren van bewoners en bezoekers. De hulpverleningsdiensten schalen af en de media gaat weg. Herstelfase: Bovengelegen woningen zijn lijdelijk onbewoonbaar, de gemeenle zorgt voor vervangende woonruimte. De bioscoop is voor lange lijd gesloten De oorzaak van de brand wordt onderzocht, Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtoffers

r

T1 T2 T3 Dodelijke slachtoffers

Aantal 3 7 15 i

155

Overige slachtoffers

Toelichting: De 3 Tl-slachtollers zijn toegeschreven aan jiersonen die te dicht bij de vuurhaard zijn geweest, T2- en T3-slachtoffers zijn ontstaan door verdrukking en onder de voet lopen tijdens het verlaten van het pand. Onder overige slachtoflers worden andere bezoekers van de bioscoop verstaan. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

GHOR

Hulpvraag Opstellen veiligheidseisen in het kader van bouwbesluit en gebruiksbesluit

Vergunningverlening in het kader vat bouwbesluit en gebruiksbesluit Eigenaar bioscoop: uitvoeren veiligheidseisen

BRANDWEER

POLITIE

74

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN , , , , . , -rk

Incidentbestrijding: Discipline j Multidisciplinair Brandweer

GHOR 1 Politie

Gemeente

f Deelprocessen

1a Alarmering besluur en uitvoerenden 2 Bron- en effectbestrijding 4 Waarschuwing van de bevolking 18 Waarnemen'meten 20 Toegankelijk, begaanbaar maken n opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwij/itig 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg 5 Onlruimen en evacueren 6 Alzellen en afschermen 7 Verkeer regelen 23 Slrafrechlelijk onderzoek l b Interne alarmering 3 Voorlichting 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachtoffers 22 Voorzien in primair levensbehoelt n 25 Schade 30 Nazorg

1 Hulpvraag t CoPI 1 ROT 1 Peloton

1 GNK 3 ambulances 6 surveillance eenheden

1 BT 5 actiecenlra 1 opvanglocatie

Eigenaar bioscoop: BHV

Over/ge partners Nazorg: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR

Hulp raag Evalt itte en onderzoek 24 23 25 30

Politie

Gemeente

P; /chosociale zorg Si ifrechtelijk onderzoek S< nade N, /org

Overige partners Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Er is beperkte impact op de ternti Fysieke veiligheid: Gezien het slachtollerbeeld is er eer Economische veiligheid: Er ts een beperkte impacl op c Ecologische Veiligheid: Er ts geen sprake van aantastit Sociale en Politieke stabiliteit: De impact op de sociale Cultureel erfgoed: Er zijn geen gevolgen voor cultureel i

nale veiligheid. aanzienlijk impact op de lysieke veiligheid, matetiële en linanciële schade, van naluur of milieu. n politieke slabtltteit is aanzienlijk, jgoed.

Totaalscore impacl: Aanzienlijk Waarschijnlijkheid van het scenario: Dit scenario wordl waarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Objecten met een publieksfunctie iworst case). Paniek m menigten (meesl waarschijnlijk en worsl case).

GHOR

BRANDWEER

POLITIE

75

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDE N Somen s^cr* ■. ■ n "■' mvci vciligt :■ ;

Scenario uitwerking: Objecten met een publieksfunctie Worst case scenario Begin gebeurtenis: Het is koopavond, donker en druk op straal. In de Pieterskerk in Leiden vindt een concert plaats waar veel oudere mensen op af zijn gekomen. E r bevinden zich 1.500 personen in de kerk. Plotseling stort een deel van de kerk in. Eerste kwartier: Er breekt paniek uit. Veel slachtoffers zijn direct overleden ol zitten bekneld. Bezoekers die met bekneld zitten begeven zich naar de (nood)uilgangen. Dooi de paniek worden mensen onder de voet gelopen. Het incident wordt snel gemeld, vanwege de grolt? drukte kampt de hulpverlening met verminderde bereikbaarheid. Het gebouw is nog steeds instabiel waardoor hulpverleners niet naar binnen kunnen. Eerste uur: Er wordt een CoPI ingericht en opgeschaald naar GRIP 3 f tentallen personen hebben ademhalingsproblemen door stol, zijn gevallen (immobilisaiie) en krijgen hartproblemen. Builen de kerk ontslaan spontane gewondennesten. E en groot deel van de mensen zit vast in de kerk. Omstanders proberen naar binnen te gaan om mensen te ledden. Er bevinden zich nog zeker 800 mensen in de kerk, waarvan een klein gedeelte bereikbaat is. Mede door de grote media-aandacht komen veel verzoeken om inlormatie binnen. De polilie zoigl voor doorstroming van het hulpverleningsverkeer. Eerste 4 uur: Na vijl kwartier stort de kerk verder in. De mensen die zich nog in de kerk bevinden, komen er niet uit. Gewonden worden verplaatst naar de geneeskundige combinatie. Hel publiek wordt op afstand gehouden. E r is nog steeds veel media-aandacht. E r wordt begonnen met het stabiliseren van de kerk. Eerste 24 uur: De slachtoffers worden geregistreerd. De omgeving is alge/el met hekken en publiek wordt op afstand gehouden. De pers wordt begeleid. E r is een toeslioom van mensen naar de ramplocalie. Na slabilisalie van de kerk kunnen hulpverleners naar binnen om mensen te redden. Herstelfase: De hulpverleningsdiensten zijn volledig algeschaald. Slachtoffers worden geborgd. Hel onderzoek naar de oorzaak van de crisis loopt door Het duurl nog jaren voordat de herstellase is voltooit Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtollers

Tl T2 T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachtoffers

Aantal 220 180 250 500 350

Toelichting: Het grote aantal slachlolfers is toe te wijzen nan hel lage waarnemingsvermogen en de lage zellredzaamheid van hel voornamelijk oudere publiek Verwondingen onistaan door len val komen, verdrukt worden of onder de voet gelopen worden

76 GHOR

BRANDW E E R

P, . 1 1 Tl E

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeenle Overige partners

Hulpvraag Opstellen veiligheidseisen in het kaeer van bouwbesluit en gebruiksbesluit

Vergunningverlening in het kader van bouwbesluit en gebruiksbesluit Organisator: uilvoeren veiligheidsei: en

Incidentbestrijding: Discipline j Multidisciplinair Brandweer

GHOR

Polilie

Gemeente

Deelprocessen

1a Alarmering bestuur en uitvoerendf n 2 Bron en ellectbestrijding 4 Waarschuwing van de bevolking 18 Waarnemen'meten 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterrein (gebiedsaanwijzing i 13 Geneeskundige hulpvot lening 24 Psychosociale zorg

5 Ontruimen en evacueren 6 Alzetten en alschermen 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechlsorde 16 Identilicatie van overledenen 19 Gidsen 23 Stralrechtelijk onderzoek tb Interne alarmering 3 Voorlichting 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachtollers 17 Uitvaartverzorging 22 Voorzien in primair levensbehoelli n 25 Schade 30 Nazorg

1 Hulpvraag t CoPI 1 ROT 1 Compagnie

2 GNK Maximaal aantal ambulances vrijmaken Bijstand 20 surveillance eenheden Bijstand

1 BT 6 acliecentra 1 opvanglocatie

Organisator; 1 Calamiieitencoördmator USAR NL

Overige partners

Nazorg: Hulpvraag Evalu lie en onderzoek

Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeenle

GHOB

24 Ps .chosociale zorg 23 SL iltechlelijk onderzoek 3 Voorlichting 17 Uil aartverzorgtng

BRANDWEER

PULITIE

77

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ' ■ • . ■ ■ ' ■ . . ■ ■ ■ ' .1 High

■ ii

25 Schade 30 Na/org Ovenae partners Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de omvang van het ramptetrein is er een beperkte impacl op de territoriale veiligheid. Fysieke veiligheid: Gezien het slachlolferbeeld is er een catastrofale impacl op de fysieke veiligheid. Economische veiligheid: Gezien de materiële, linanciële gezondheids­ en bestnjdingskosten zijn er aanzienlijke gevolgen voor de economische veiligheid. Ecologische Veiligheid: Er ts geen impacl op naluur en milieu. Sociale en politieke stabiliteit: De impacl op de sociale en polilieke stabiliteit is aanzienlijk Cultureel erfgoed: Gezien de cultuurhistorische waarde v in de kerk is sprake van zeer ernstige gevolgen voor cultureel erfgoed Totaalscore impact: Zeer ernstig. Waarschiinlükheid van het scenario: Dit scenario wordt zeer onwaarschijnlijk geacht Samenhang met andere scenario's: Objecten met een publieksfunctie (meest waarschijnlijk). Paniek in menigten (meest waarschijnlijk en worst case).

78 GHOR

A BR NDWEER

P . . L I I I E O'

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Samt-n ■'<■■ -k ■■ ■ : moei .■ il ih' ■ i:

Scenario uitwerking: Paniek in menigten Meest waarschijnlijk scenario Begin gebeurtenis: Tijdens een optreden van een populaire dj met een publiek van 7,500 personen slaat het weer om. Mensen worden nat en krijgen hel koud. De dichtstbijzijnde opvanglocatie ts op 10 minuten rijden. Eerste kwartier: Via de polilie krijgt de meldkamer melding van de gebeur nis en waarschuwt de betrokken hulpverleningsdiensten. Het publiek blijtt rustig en volgt aanwijzingen van hulpverleners op. Doordat veel publiek tegelijk naar huis gaat ts er veel verkeersdrui-ie. Verkeersregelaars en de politie zorgen voor een goede verkeersdoorstroming, er ontstaat echtei vel grootschalige vertraging. Eerste uur: Er wordt een CoPI mgerichl en het evenement wordt otfii eel ten einde gebracht. E r wordt ojsgeschaald naar GRIP 1 Mensen worden opgevangen nabijgelegen opvanglocaties. Door de kou zijn een aantal bezoekers onderkoeld geraakt. Op de opv nglocaties wordt warme kleding uitgedeeld. Na registratie kunnen mensen naar huis Herstelfase: Na verloop van tijd zijn alle mensen huiswaarts gekeerd Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachloffers

Tt T2 T3 Dodelijke slachtoffers

Overige slachtolfers

Aantal 5 10 100 0 2350

Toelichting: E en aantal personen zijn zo ernstig onderki ld geraakt dat ZIJ met spoed naar het ziekenhuis zijn gebracht. Onder T3 slachtoffers zijn veel i ensen die het erg koud hebben en snel warmte nodig hebben. Onder overige slachtollers wordei eezoekers van het evenement verslaan. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Mullidisciplinair Brandweer GHOR Polilie Gemeente Overige partners

Hulpvraag Voorbereiding op evenementen Advisering t.a.v. evenemenlenvergi Opstellen veiligheidseisen conform Advisering Adviserinq/inlormalie. handhaving c Evenementenvergunning APV, han, Organisator: E HBO, voldoen aan ve Inrichten evenemententerrein

ming ouwbesluit toezicht naving en toezicht igheidseisen

79 GHOR

BRANDWEER

PULITIE

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■ ■ ■

■

,■;•■■ :i.

Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair Brandweer

GHOR Polilie

Gemeenle

Deelprocessen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 27 Verbindingen 13 Geneeskundige hulpverlening 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechtsotde 19 Gidsen tb Interne alarmering 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachtollers

Overige partners

Hulpvraag 1 CoPI 2TS

2 GNK 6 ambulances 15 surveillance eenheden

1 KT 4 actiecentra t opvanglocatie Organisator; EHBO

Nazorg: Hulpvraag Evaluatie en onderzoek

Discipline Mullidisciplinair Brandweer GHOR Polilie Gemeenle Overige partners

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Er is een beperkte impact op de territoriale veiligheid. Fysieke veiligheid: Gezien het slachtofferbeeld is de impact op de fysieke veiligheid aanzienlijk. Economische veiligheid: De koslen voor bestiijdmg, gezi.ndheids en linanciële schade zijn beperkt. De impact op de economische veiligheid ts beperkt. Ecologische Veiligheid: Er is geen gevaar voor de ecolocische veiligheid. Sociale en politieke stabiliteit: Er is sprake van beperkte gevolgen voor de sociale en politieke stabiliteit. Cultureel Erfgoed: Er geen gevaar voor culluteel erfgoed Totaalscore impact: A anzienlijk Waarschijnlijkheid van het scenario: Dil scenario wordl mogelijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Paniek in menigten (worst case). Objecten met een publiekslunctie (meest waarschijnlijk en .vorsl case).

GHOR

BRANDWEER

P

U

UTIE

80

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDE N r . r - . i . - i -.i-

I. v i , l

■ ..., ■■ .■■ i ' . i l

■ I

Scenario uitwerking: Paniek in menigten Worst case scenario

Begin gebeurtenis: Tijdens de druk bezochte kermis in Gouda valt door lecht sche redenen een reuzenrad om. Het gevaarte koml terecht in het publiek en valt over andere attracties. Hel aanlal bezoekers bedraagt op dal momenl 10.000 mensen. Eerste kwartier: De meldkamer wordt gewaarschuwd en de hulpverleniiui voml op gang. Aanwezige hulpverleners en omstanders ztjn bezig slachtollers le redden. E r zitten vei i slachtoffers bekneld tussen de stalen constructies. Bezoekers van het evenement kunnen hei li nem moeilijk vertalen. Eerste uur: Er wordl een CoPI mgerichl en opgeschaald naar GRIF' 3 Veel publiek kijkt toe en er wordt overgegaan lol afzetling van het rampgebied Ambulancf ■ njden af en aan, maar door de drukle wordt de hulpverlening bemoeili|kl. Er wordt getracht publiek op afstand te houden, het ts echter zo druk dat mensen elkaar verdrukken. E r is behoefte aan informatie en de media is aanwezig. Eerste vier uur: Het publiek wil niel op afstand blijven en de ME wordt ingeschakeld om de massa in beweging le krijgen, Slachtollers die de ramp hebben overleeld worden opgevangen in een in de buurt gelegen opvanglocatie, ze worden direct geregistreerd. E r liggen nog veel mensen bekneld onder de conslructie. Doordat de constructie zo zwaar ts wordt dc I ulpverlening bemoeilijkt. Met hekken wordt hel terrein algezet. Doordat er weinig te zien is gaan sommige toeschouwers weg, er is echter ook een grote toestroom van ramptoeristen'. Wegen van en t :iar ziekenhuizen zijn algezet, waardoor de lokale verkeersdoorstroming een chaos is. De polilie wordl vooral ingezet voor het op alstand houden van ■ramptoeristen' en verkeerscirculatie. Eerste 24 uur: Het reuzenrad wordl opgetild om slachtolfers onder de ci tstructie vandaan te krijgen. Als alle slachtoffers zijn gered kan het strafrechtelijk onderzoek I u iginnen E r komen minder toeschouwers op de ramp af. Lokaal is hel verkeer nog een chaos, Herstelfase: Herstel treedt in wanneer alles is opgeruimd en (strafrechtelijk) onderzoek is verricht, Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachloflers

Tl T2 T3 Dodelijke slachtollers

Overige slachtoffers

Aantal 60 40 60 30 1,300

Toelichting: Dodelijke slachtoffers ztjn gevallen door verplettering, beknelling en rondvliegende brokstukken T l en T2 slachtolfers vallen door dezelld' .mstandigheden T3 slachlolfers zijn gevallen door rondvliegende brokstukken en verdrukkmu De overige slachtoffers betrelfen de personen die het ongeval hebben zien gebeuren of bij he' evenement aanwezig waren.

_ GHOR

BE RE ANDW R

.._._

P (_, L

81

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ■ ■ ' ■ ■ '

■

■

■,

'

, i

,/

i'

:

Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Hulpvraag Voorbereiding op evenemenletrevenementenbeleid Advisering l,a,v, evenementenvergunning Schouwen evenemententerrein Opstellen veiligheidseisen conlorm bouwbesluit Advisering Adviserinq/mlormatie. handhaving en toezicht Evenementenvergunning A PV. handhaving en toezicht Organisator; EHBO. voldoen aan veltgheidseisen Inrichten evenemententerrein

Discipline Multidisciplinair

Brandweer GHOR Polilie Gemeenle Overige partners

Incidentbestrijding: [ biscipiine Mullidisciplinair Brandweer

GHOR

Politie

Gemeenle

Deelprocessen

l a A larmering bestuur en uitvoerenden 2 Bron en eltectbeslrijding 4 Waarschuwing van de bevolking 18 Waarnemen/meten 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Rampterretn (gebiedsaanwijzing) 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg 5 Onlruimen en evacueren 6 Alzetten en afschermen 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechtsorde 16 Identificatie van overledenen 19 Gidsen 23 Stralrechlelijk onderzoek l b Interne alarmering 3 Voorfichling 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachloffers 17 Uitvaartverzorging 25 Schade 30 Nazorg

Hulpvraag 1 CoPI 1 ROT 2 Compagnieën

2 GNK Maximaal aantal ambulances vrijmaken 12 surveillance eenheden

1 BT 6 actiecentra 1 opvanglocatie Bouw­ en woningtoezicht

Organisator: EHBO. beveiliging Milieudienst Arbeidsinspectie USARNL

Overige partners

Nazorg: Discipline Mullidisciplinair Brandweer GHOR Politie

Hulpvraag Evaluatie en onderzoek 24 Psychosociale zorg 23 Stififrechtelijk onderzoek

|

82 rtuo*-

GHOR

BRANDWEER

PULITI

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN 'Linirn i.lc:,. voot meet voikgheidi

3 Voorlichting 17 Uilvaartverzorging 25 Sciiade 30 Nazorg Bouw en woningtoezicht

Gemeenle

Ovengepartners Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de oppervlakte van het getroffen gebied is de impacl op de territoriale veiligheid beperkt Fysieke veiligheid: Gezien het slachtofferbeeld is de impact op de lysieke veiligheid ernstig. Economische veiligheid: De kosten voor bestrijding, gezondheids- en linanciële schade zijn aanzienlijk. Ecologische Veiligheid: Natuur en milieu worden ntet aangetast, er is geen gevaar voor de ecologische veiligheid. Sociale en Polilieke stabiliteit: Er zijn ernstige gevolgen voor de sociale en politieke stabiliteit. Cultureel Erfgoed: Er geen gevaar voor aantasting van cultureel erlgoed. Totaalscore impact: Ernstige gevolgen, Waarschiinlükheid van het scenario: Dil scenario wordt zeer onwaarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario's: Paniek in menigten (meesl waarschijnlijk). Objecten met een publieksfunctie (meest waarschijnlijk et worsl case).

- , * . . * M...-

GHOR

BRANDWEER

P,.LITIE

u

83

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Scenario uitwerking: Regionale keringen Meest waarschijnlijk scenario Begin gebeurtenis: Na een tijd van droogte breekt het oostelijke deel van de regionale kering Enkele Wirtcke' (boezemwaterkering) door tussen Nieuwerbrug en Bodegraven. Hel water stroomt de polder in en boerderijen komen onder water te staan. Eerste kwartier: Er wordt melding gemaakt van een dijkdoorbraak bij de meldkamer. De hulpverlening komt op gang. Bij aankomst is er al veel water de polder ingelopen. Eerste uur: Er wordt een CoPI ingericht en opgeschaald naar GRIP 3 Mensen en dieren worden geëvacueerd. De politie evacueert zorgt voor de doorgang van hulpverleningsvoertuigen. Benodigd materieel om de dijk te dichten wordt aangevraagd. Een opvangcentrum in Ie buurt vangt getroffen bewoners op. Eerste vier uur: Er stroomt nog sleeds veel water de polder in, steeds meet huizen en bedrijven worden bedreigd. Het aangevraagde materieel is aangekomen en men begint mei het dichlen van de dijk. Eerste 24 uur: Nooddammen zijn geplaatst, er staat veel water in de polder. Huizen en bedrijven hebben schade opgelopen. Er wordt begonnen met hel wegpompen van hel water uit de polder. Herstelfase: Herstel treedt in wanneer het water ts weggepompt en schade is hersteld. Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtollers

Aantal Tl T2 T3 Dodelijke slachtoffers

Overige sfachtolfers

i 0

0 0 0 600

Toelichting: Het water is niel veel hoger gekomen dan 50 cm. De overige slachtolfers betreffen alle bewoners van het gebied. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Hulpvraag

Discipline Multidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeenle Overige partners

Waterschappen: Onderhoud keringen, calamiteitenplannen

Incidentbestrijding: Hulpvraag 1 CoPI 1 ROT

Discipline Mullidisciplinair

Deelprocessen

Brandweer

l a Alarmering bestuur en uitvoerenden 2 Bron en effectbestrijding 4 Waarschuwing van de bevolking

GHOR

BRANDWEER

PutlTIE

84

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ghi-d:

GHOR Politie Gemeente

18 Waamemenmeten 20 Toegankelijk, begaanbaar maken en opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdingspotentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Ramplerrein (gebiedsaanwijzinqi 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg 5 Onlruimen en evacueren 7 Verkeer regelen l b Interne alarmering 3 Voorlichting 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachtollers 22 Voorzien in primaire levensbehoeien 25 Schade 29 Milieu 30 Nazorg

1 BT 7 acliecentra 1 opvanglocatie

Waterschappen: Uitvoeren calamiteitenplannen Defensie; Ondersteuning

Overige partners

Nazorg: Hulpvraag Evalu Hie en onderzoek

Discipline Multidisciplinair Brandweer ^3HOR_ Politie Gemeente

24 Ps ychosociale zorg 22 Vi irzien in primaire levensbehoelten 25 Srnade 29 Mneu 30 f org Wal tchappen: Herstel kering

Overige partners

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: De impact op de temlonale veiligl Fysieke veiligheid: Aangezien er geen slachtoffers zijn i veiligheid. Economische veiligheid: Gezien de materiële. Itnanciei aanzienlijke gevolgen voor de economische veiligheid. Ecologische Veiligheid: De impact op de ecologische v Sociale en Politieke stabiliteit: Gezien hel aantal betroisociale en politieke stabiliteit. Cultureel Erfgoed: Er geen gevaar voor cultureel erlgoe

eid ts beperkl. vallen is er geen impact op de fysieke gezondheids en bestnjdingskosten zijn er igheid is aanzienlijk. enen zijn er beperkte gevolgen voor de

Totaalscore impact: Aanzienlijk Waarschiinlükheid van het scenario: Dit scenario wordt onwaarschijnlijk geacht. Samenhang met andere scenario s: Regionale keringen (worst case). Overstroming Dijkring 14 (meesl waarschijnlijk en worsl c tse). Overstroming Dijkring 15 (meesl waarschijnlijk en worst c tse). Hittegolf (meest waarschijnlijk en worsl case).

GHOF

BRANDWEER ...i,...........

P..

w

LITIE

85

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Scenario uitwerking: Regionale keringen Worst case scenario Begin gebeurtenis: Na een lijd van droogte breekt een deel van een regionale kering door. Het water stroomt een dorp in en veel hutzen en bedrijven komen onder water te staan Eerste kwartier: Er wordt melding gemaakt van een dijkdoorbraak bij de meldkamer. De hulpverlening koml op gang. Bij aankomst is er al veel water hel dorp ingelopen. Eerste uur: Er wordt een CoPI ingericht en opgeschaald naar GRIP 3 De politie evacueert bewoners van hel getrotlen dorp. Benodigd materieel om de dijk te dichten wordt aangevraagd. Een opvangcentrum buiten hel getrolfen gebied vangt getroffen bewoners op. Het verkeer in de regio is een chaos. Eerste vier uur: Er sttoomt nog sleeds veel watei het dorp binnen, steeds meer huizen en bedrijven staan in hel water. Eerste 3 dagen: Nooddammen zijn na 3 dagen geplaatst. Huizen en bedrijven hebben veel schade opgelopen. Er wordt begonnen met het wegpompen van het water uit het getroffen gebied. Herstelfase: Herstel treedt tn wanneer hel water is weggepompt en sciiade is hersteld, Slachtofferbeeld: Status Lichamelijke slachtoffers

Tl T2 f3 Dodelijke slachloffers

Overige slachtollers

Aantal 1 1 0 8,000

Toelichting: Slachtoffers zijn te verwachten door het plotselinge water tn een dichtbevolkt gebied Overige slachtoffers betreffen bewoners van het getrolfen jebied. Benodigde capaciteit: Risicobeheersing: Discipline Mullidisciplinair Brandweer GHOR Politie Gemeente Overige partners

GHOR

Hulpvraag

Waterschappen, onderhoud keringen calamiteitenplannen

BRANDWEER

Pt, LITIE

86

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Incidentbestrijding: Discipline Multidisciplinair 1 Brandweer

GHOR Polilie

! Gemeente

[ Deelprocessen

1 Hulpvraag 1 CoPI 1 ROT

l a Alarmering bestuur en uitvoerenden 2 Bron- en ellectbestrijding 4 Waarschuwing van de bevolking 18 Waarnemenmelen 20 Toegankelijk, begaanbaar maken n opruimen 21 Verzorging logistiek rampbestrijdiitgspolentieel 26 Operationeel basisplan 27 Verbindingen 28 Ram|3terrein (gebiedsaanwij/mii 13 Geneeskundige hulpverlening 24 Psychosociale zorg 5 Ontiuimen en evacueren 7 Verkeer regelen 8 Handhaven van rechtsorde 19 Gidsen l b Interne alarmering 3 Voorlichting 11 Inzamelen besmette waren 14 Opvang en verzorgen 15 Registreren van slachtoffers 22 Voorzien tn primaire levensbehoehen 25 Schade 29 Milieu 30 Nazorg

1 BT 8 actiecentra 1 opvanglocatie

Waterschappen: Uitvoeren calamiteitenplannen Delensie; Ondersteuning

Overige partners

Nazorg: Discipline Miiltidisciplinaii Brandweer GHOR Polilie Gomeente

Hulpvraag Evalu ilie en onderzoek 24 Psychosociale zorg 25 Sn tade 29 M- e U 30 N; zorg VVateischappen: Hetstel kering.

| Overige partners

GHOR

BRANDWEER

P

0

LITI E

87

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Soinc n •,ii > .

, ; .1 n

l

Impact van het scenario op vitale belangen: Territoriale veiligheid: Gezien de grootte van hel getroffen gebied en de duur van de ramp ts de impact op de territoriale veiligheid aanzienlijk. Fysieke veiligheid: Gezien het lage aantal slachtoffers is er een beperkte impacl op de fysieke veiligheid. Economische veiligheid: Gezien de materiële, financiële gezondheids- en bestnjdingskosten zijn er ernstige gevolgen voor de economische veiligheid. Ecologische Veiligheid; Flora en fauna ztjn ernstig aangi-iast. Sociale en Politieke stabiliteit: Er zijn aanzienlijke gevoiqen voor de sociale en politieke stabiliteit. Cultureel Erfgoed: Er is geen impact op de veiligheid van cultuur erfgoed. Totaalscore impact: Ernstig Waarschiinlükheid van het scenario: Dit scenario wordt zeer onwaarschijnlijk geacht Samenhang met andere scenario's: Regionale keringen (meest waarschijnlijk). Overstroming Dijkring 14 (meest waarschijnlijk en worst case). Overstroming Dijkring 15 (meest waarschijnlijk en worst case). Hittegoll (meesl waarschijnlijk en worst case).

GHOR

BRANDWEER

P ,KJ , LITIE

88

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN

Bijlage 8 Begrippenlijst BT; Beleidsteam Het door de burgemeester samengestelde orgaan dat hem bij hel voeren van hel opperbevel over de rampbestrijding bijstaat. Het team bestaat, algezien van de burgemeester, uil de gemeentesecretaris, het hoofd Voorlichting, de Medewerker Openbare Veiligheid en vertegenwoordigers van politie, brandweer en GHOR Bnstand Aanvullend polentieel van buiten de eigen dienst, aangeviaagd door het bevoegd gezag Bron- en effectbestrijdtnq Alle te verrichten activiteiten ter directe bestiijding en stabilisatie van een incident en het terugdringen van gevaar Compagnie 8 brandweereenheden. Coördinatie De onderlinge alslemmtng van informatie, adviezen, vei.in'woordelijkheden ot laken teneinde een doellreliende besluitvorming ol uitvoering te bevorderen Coördinerend burgemeester De burgemeester die bij een gemeentegrensoverschrtjdei d incident verantwootdelijk is voor de bestuurlijke afstemming en coördinatie, CoPI (Commando Plaats Incident) Wanneer GRIP-t m werking wordt gesleld wordt hel Coiin-iando Plaats Incident (CoPIl opgestart. Hel CoPI keni éénhoofdige leiding in de persoon van de leidei CoPI, Dit ts de hoofdofficier van dienst brandweer (HOvD). tenzij in onderling overleg anders wm II bepaald. Het CoPI ts in het algemeen belasl met de coördinatie tussen en de aansturing van de iperattonele diensten op de plaats van hel incident, CRAS (Centraal Reotslratiebureau Alhandelinq Schade) Een taakgroep van schade-experts die zich door actiel en oasstel inlormatie vergaren richt op het op een centrale plaals verkrijgen van een totaaloverzicht van intstane schade, CRIB (Centraal Reatstralte- en Inlormatie Bureau) Het bureau dat gegevens verzamelt omtrent doden, gew- den. vermisten en verplaatste personen, deze gegevens registreert en op aanwijzingen van het be oegd gezag aan belanghebbenden versterkt Crisis Een ernstige verstoring van de basisstructuren dan wel a 'laslmg van lundamentele waaiden en normen van hel maatschappelijk systeem. Crisisbeheersing Acties die leiden lol een beheersing van een crisis waarb' le bescherming van vitale maatschappelijke belangen centraal staal. Evacuatie Evacuatie betreft het op last van de overheid tal dan met verplaatsen van groepen personen en/ol dieren Onder e (vervoers)begeleiding, opneming, verzorging, (voorbereid naar hun wontng en nazorg. BIJ een evacuatie is in hel ale gebiedsontruiming. Indien nodig kan dit expliciet worden a

GHOR

BRANDWEER

P

u

LITIE

.-dwongen en meestal onder begeleiding) icuatie wordl ook begrepen de registratie, q van) terugkeer van (groepen) personen meen sprake van (langdurige) massale gedwongen.

89

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN Somen i t c l ■ ■ ■' ­■.■■ ' .■

:

;'

;

GNK (Geneeskundiae combinatie) Een GNK ts een groep prolessionele en vrijwillige hulpverleners en hun hulpmiddelen die ingezel kan worden wanneer bij een ramp of groot ongeval de reguliere medische hulpverlening ontoereikend ts. Een GNK bestaat uil een SIGMA team, ambulanceteams en een MMT (medisch mobiel team), GRIP (Gecoördineerde Regionale Incidentenbestnjdinqsptocedurel GRIP is in Nederland een landelijke afspraak over de opschaling van incident­ en rampenbestrijding. Hieronder zijn de verschillende fases beschreven. GRIP 1 Bronproblemen Er is een brongebied waar zich een groter incident heett atgespeeld. Van alle operationele dienslen zijn meer mensen en middelen nodig De inzet gaat langeie tijd duren. De burgemeester van de betreffende gemeente wordl op de hoogte gesteld. GRIP 2 ­ Bron en elfectoroblemen Er is een brongebied waar zich een groter incident heelt akjespeeld. er ts ook een ellectgebied (van beperkte omvang). Ook bij deze fase ztjn er van alle operasonele diensten meer mensen en middelen nodig. De inzet gaat nog meer tijd kosten. De btitgemeestei van de betreffende gemeente wordt op de hoogte gesteld GRIP 3 Gevolgen tn één gemeente Er is een brongebied waar zich een groter incident heeil afgespeeld, de bevolking van (een deel van) een gemeente ondervindt elfeclen De burgemeester van de betreffende gemeente neemt het opperbevel op zich en activeert een deel van hel gemeentelijk apparaal GRIP 4 Gevoiqen in meer dan één gemeenten Er is een brongebied waar zich een groter incident heett afgespeeld, er is ook een elfectgebied waar de bevolking van meerdere gemeenten In valt. De burgemeesters van de betrellende gemeenten houden het opperbevel in hun eigen gemeente, maar vragen een coördinerend burgemeester mee te helpen de schaarse middelen le verdelen, Hulpverleninqsqebied Dat deel van het rampterrein waarop de hulpverlening zich concentreert, omdat daar sprake is van waarneembare of le verwachten schade aan de gezondheid van grote aantallen personen ol grote materiële belangen, HOVD (Hooldotlicter van Dienst) De HOVD is verantwoordelijk voor de incidentbestrijding tijdens rampen en zware ongevallen, (ISOR) Invoer Systeem Overige Ramplypen Database waar gemeenten, milieudiensten en provincie gegevens over kwetsbare objecten en andere objecten, exclusiel bedrijven met gevaarlijke sloffen, invoeten, OGS (Ongevalsbeslriidtno oevaarltike stotteni Eenheid gespecialiseerd in het bestrijden van incidenten met gevaarlijke stollen Opschaling Opschalen is het proces van veranderen van het funclione'en van hel besluur. de operationele en gemeentelijke dienslen vanuit de dagelijkse situatie naar eén (regionale) organisatie, waarmee een zwaar ongeval ol ramp multidisciplinair wordt bestreden. Opvangcentrum De plaats waar niet­gewonden en (behandelde) lichtgewonden worden ondergebracht in alwachting van de mogelijkheid tot terugkeer naar de eigen woongelegenheid of onderbrenging elders.

90 GHOR

A BR NDWEER H

ll.­tr.

M #■».­

P, , L I T I E >■'

VEILIGHEIDS

HOLLANDS MIDDEN ', ,­, , ri Mi­,­.

. , , , , , .

,' ■

i

OVD (Officier van Dienst) De OVD is verantwoordelijk voor de reguliete incidentbestrijding in de Veiligheidsregio Hollands Midden, Pelolon 4 brandweereenheden PSHOR (Psychologische hulpverlening bn ongevallen en ampen) Richt zich op al die hulpverlening die gericht is op het beperken van psychosociale klachten. Ramp ot zwaar ongeval Een gebeurtenis; 1 waardoor een ernstige verstoring van de openbare ve igheid is ontstaan, waarbij het leven en de gezondheid van vele personen, hel milieu of grote materiële belangen in ernstige mate worden bedreigd ol zijn geschaad, en 2. waarbij een gecoördineerde inzet van diensten en oig misaties van verschillende disciplines is vereist om de dreiging weg te nemen of de schadeltiK. gevolgen te beperken. Rampenbestrijding Het geheel van overheidsmaatregelen ter bescherming va t de bevolking en gericht op de beperking of verzachting van de gevolgen van rampen en zware oneevallen. Rampgebied ol rampterrein Het door de opperbevelhebber aangewezen gedeelte vai een gemeente waarbinnen bijzondere regimes gelden ten aanzien van de handhaving en het he stel van openbare veiligheid en openbare orde. RBT (Regionaal beleidsteam) Het door de coördinerend burgemeester samengestelde i gaan dal hem bij de bestuurlijke coördinatie tijdens het zware ongeval of de ramp bijstaat RCC (Regionaal Coördinatie Centrum) Hier komen bestuurlijke en operationele mlormattestromei rond de ramp of het zware ongeval binnen en bevinden zich de comtnunicalieve en materiële voor/n nngen. Het wordt bemand door de operationele leider met het Regionaal Operationeel Team BIJ een GRIP­4­situatie komt ook het Regionaal Beleidsteam hier bijeen. In de regio Hollands Midden is het Regionaal Coördinatiecentrum gevestigd aan de Rooseveltstraat 4a in leiden. ROT (Regionaal Operationeel Teami Het Regionaal Operationeel Team is een team dat op tact .ch niveau leiding geelt aan de inzet. RRGS (Register Risicosituaties Gevaarlijke Stollen) Database waar gemeenten, milieudiensten en provincie g gevens over bedrijven met gevaarlijke stollen invoeren Het gaat hier om de vergunde situaties SIGMA (Snel Inzetbare Groep ter Medische A ssistentie) De SIGMA bestaat uit 8 vrijwilligers van bij voorkeur hel F ide Kruis ot anders EHBO­verenigmgen. waaronder een leider en een chaulleur. die de prolession le hulpverleners assisteert en ondersteunt bij grootschalige ongevallen en rampen, SIGMA maakt oi lerdeel uit van de Geneeskundig Combinatie (GNK) TIS (Trem Incidentscenario s) Vooral opgestelde landelijke scenario s voor Iretntncidenti n. Waarschuwen Betrokkenen inlormeren ovet een gevaar en het daarbij gi jen van een gedragsadvies.

91 GHOR

A BR NDWEER

POLITIE