Computer Idee jaargang 2000. Naar Computer Idee jaargang 2001 Of terug naar John en Dini's Homepage
Als je een onderwerp snel wilt zoeken in het computerblad "Computer Idee", typ dan in het zoekscherm: (CTRL F in Internet Explorer) en je vindt het in deze lijst over de populairste onderwerpen in het blad inclusief de "FAQman".
De nummers en jaargangen staan boven aan iedere pagina en de bladnummers staan links. Loopt van nummer 2 1998 tot en met nu. Have fun... John Vissers
Bijgewerkt: zaterdag 23 juni 2001 (14.38) Nummer 1 2000 4 Mailbox Onzichtbare Icons maken op het bureaublad. Werkt alleen op een witte achtergrond, of op de achtergrondkleur van je bureaublad (even de achtergrondkleur vullen met het icoontje opvullen in het paintprogramma). Leuk spelletje "Doolhof" gemaakt door twee lezers van Computer Idee. Het is te downloaden van www.surf.tohilbrand of van www.computeridee.nl 6 Nieuws MP3-speler van Arowana met 32 MB geheugen maar is uit te breiden tot 64 MB. Is aan te sluiten op de parallelle poort. Compleet geleverd met kabels batterijen en koptelefoon. F 389,-
Freeware side voor gratis utillities voor Windows 95/98. Wordt vrijwel dagelijks ververst. www.katho.be/freeware/freeware.htm Baldie is een bedrijf die voor u de boetes betaalt als u te hard tijd. Geld alleen in de periode 1 februari tot 29 februari. Overtredingen boven F200,- worden niet vergoed. Big Brother PC-spel. (Blz 10) F 29,95. 14 Dossier Onze privacy komt in het gevaar als je teveel gegevens op het Internet zet. Op deze bladzijden een uitleg daarover. Ook wat is de Echolon-methode? 19 On line Wat kan je doen om je privacy zoveel mogelijk te beschermen op het Internet? 25 Dossier 1 Ook de mobiele telefoon is zodra je die aanzet op allerlei wijze af te luisteren en te traceren wanneer, waar, hoe laat en tegen wie en waar u zich bevindt. Ook een uitleg over de werking van de mobile telefoon over het netwerk en vooral de zwakheden in de beveiliging daarvan. GSM-scanners die gesprekken en gegevens-uitwisseling op het netwerk kunnen aftappen. Dossier 2 Op deze bladzijden wordt uitgelegd hoe eenvoudig het is om gegevens van een ander, bekent of onbekend, op te zoeken. In dit voorbeeld wordt Hennie Huisman even goed doorgelicht. Aurora.exe, met dit programma kunt u meerdere search engines tegelijk bezoeken. Copernic.exe, (Copernic 200) is een ideale tool om zoekmachines, nieuwsgroepen en E-mailadressen te benaderen, en is te downloaden op www,computeridee.nl telgids.exe Met dit programma kunt u een aantal telefoonboeken op een alternatieve manier benaderen. Op blz 30 staan 9 grote zoekmachines. 38 Software 1 Windows 2000 professional alvast een beetje getest, wat zijn de voordelen en de grote verschillen tussen Windows 2000 en Windows 98? Maar eerst komt nog Millennium een soort afgeslankte Windows 2000 professional. 40 Software 2 Kindersoftware getest waaronder: lezen met Grover voor kinderen van 4-6 jaar F29,95. Maak je eigen bouwplaten voor kinderen vanaf 8 jaar F 19,95.
49 Workshop 1 Snellere harde schijf of CD-romspeler maken dmv de goede instelling DMA (Direct memory Access) of juist geen DMA instellen. 50 Faqman Pagina's met Java-Klasse willen vaak niet openen. Hoe kan dat? Hoe kan ik een RAM-geluidsbestand afspelen? Heb ik daar een Realplayer voor nodig en waar kan ik deze downloaden. Waarom kunnen Nero en Easy CD-creator niet samen werken? Mijn systeem wordt instabiel als ik deze programma's samen gebruikt. Dit komt vooral door het programmate Direct CD zegt men. Ik heb een een harde schijf van 2,5 GB die draait op de ene computer wel en op de andere niet. Op mijn computer Pentium 400 heb ik die geformateerd, wat op mijn ander computer Pentium 75 kan ik maar tot 512 MB formateren. Als ik vervolgens deze geformatteerde schijf over zet in mijn Pentium 75 wordt hij niet herkend. Hoe kan dit? Mijn station A: wordt steeds ingelezen als ik opstart maar ook gewoon onder het werken. Dat doet hij soms kort maar soms lang. Hoe los ik dit op? Ik heb een spel "Hidden and Dangerous" maar dat werkt niet meer nadat ik Windows 98 opnieuw moest installeren. Voorheen deed hij het wel. Mijn PC loopt vast tijdens het opstarten in het eerste Windows-scherm nadat ik een Diamond 16 MB fusion videokaart had geïnstalleerd. Ik kom dus niet verder dan dat eerste scherm. Hoe kan ik als nog mijn drivers voor die kaart installeren? Bestaat er een programma op Internet om de bad sectors van de harde schijf te repareren? Mijn PC loopt steeds vast als ik een programma wil installeren vanaf mijn CD-speler. Ik moet dan mijn computer opnieuw laten opstarten, maar daarna loopt het zaakje weer vast. Hoe kan dat? Ik heb een UDMA66 en een EIDE harde schijf. Hoe moet ik die aansluiten? Moet de UDMA66 schijf combineren met een UDMA33 schrijfstation? Lezers helpen: een virtuele softwarematige CD-wisselaar maken. 62 Spel 4 spellen beoordeeld: The Longest Jouney, Flight Simulater 2000, Ancient Conquest: Het Gulden Vlies, Creatures 3.
66 Workschop 2 Een chatbox (babbelbox) maken op je homepage. Nummer 2 2000 Mailbox Programma GetRight is om het downloaden makkelijker te maken (als een download afbreekt pak het programma het weer op waar het afbrak). www.getright.com 4 Nieuws C3D komt binnen een jaar op de markt met een nieuwe data opslag die vele malen groter is dan de reguliere CD's. Er kan dan 140 GB aan info op ofwel een paar uur televisiebeelden. In de verre toekomst wordt verwacht dat een C3D 1000 GB kan schrijven en lezen. Draagbaar schijfje van 4,3 6,4 8,1 en 10 GB-varianten. Voor notebooks maar hij kan ook gebruikt worden voor de PC via de PCMCIA of USB slot. MP-ROM player die kan CD,'s CD-ROM's DVD-ROM's en MP3 bestanden afspelen. Het kan ook MP3 bestanden downloaden vanaf de PC. Kan nu nog allen maar telefonisch bij de leverancier worden besteld. Zie blz 9. F370,16 Dossier 1 3 Elektronische huishoudboekjes getest: Davi-Cash F 99,-, Thuisbankier 98 de Luxe F 99,-, Privé Financiën Plus F 49,95. Uw financiën en boekhouding elektronisch doen. Davi-Cash is als de beste daaruit gekomen. 20 Dossier 2 Belasting aangifte automatisch met Exel 97 uitrekenen. Zelf doen of er een downloaden op de homepage van Computer Idee. 28 Dossier 3 Beleggen vie Internet. Eerst droogzwemmen dan in het echt. 34 Online Hackers proberen regelmatig uw PC binnen te komen doe daar iets tegen.
Gebruik BlackIce Defender of AtGuard om uw PC in de gaten te laten houden op binnendringers. 44 Workshop 1 Uw register backuppen en weer terugzetten als de boel vast zit. Windows en de subdirectory's backuppen met een autoexec.bat om die in geval van nood terug te kunnen zetten. Dit kan ook met het programma Ghost, dat werkt beter maar vereist wel enige kennis. Een demo versie is te halen op www.symantec.com 48 Faqman Ik wil programma's die normaal automatisch opstarten met Windows niet mee laten opstarten. Kan dat? Ik heb een spel dat niet genoeg memory heeft in Windows 98. Wat kan ik daar aan doen? Bij het verwijderen van een programma van mij krijg ik de melding: dat ik dit programma niet kan verwijderen omdat er bepaalde delen daarvan nog in gebruik zijn, en daardoor ook niet zijn te verwijderen. Mijn modem belt wel een nummer maar maakt geen verbinding. De volume regelaar van is weg uit de taak balk. Hoe kan ik die weer terug krijgen? Ik heb 1 jaar garantie op mijn computer gekregen en ik ben met een defect 1 keer terug geweest. De garantie periode is nu afgelopen, maar ik heb gehoord dat ook als de garantie die de winkel heeft gegeven, toch nog recht kunt hebben op een nieuwe computer of teruggaven van het geld. Ik heb SyGate geïnstalleerd om een netwerk te maken tussen 2 computers. Maar ik weet niet precies hoe ik verbinding van af het werkstation (slave computer) moet instellen. Ik bedoel de DSN-configuratie en de TCP/IP instellingen. Het pictogram van de prullenbak wil ik veranderen. Is dit mogelijk? Mijn oude homepage gebruik ik niet meer, want ik heb een nieuwe gemaakt op een ander adres. Nu weten de gebruikers niet het nieuwe homepage adres. Kan ik, als een gebruiker op de oude inlogt die automatisch naar mijn nieuwe adres sturen? Met mijn Internet-browser kan ik ineens niet meer terug bladeren met de "Back"-functie in de knoppenbalk. Of soms maar een paar pagina's. Ik wil de "history" , ik bedoel daar mee de geschiedenis van Internet pagina's die ik heb bezocht uitwissen met het programma Tweak UI. Waar kan ik dat instellen? 60 Dossier 4
Bij welke bank kan ik het beste telebankieren? Rabobank, VSB, Postbank, ABN-AMRO, ING. Welke heeft het beste Telebankier pakket? Welke is het veiligst? Hoe werken elektronisch handtekeningen? Wat is I-PAY. Is betalen met de Creditcard wel veilig? 8 Webwinkels getest op: overzichtelijkheid, gemakkelijk bestellen, veilig betalen, en betalen. Wat is een Digipass? Hoe ziet het Web trader logo er uit van de consumentenbond? 71 Workshop 2 Bouw je eigen Homepage 4 Je homepage bij verschillende zoekmachines aanmelden zoals Midas. Of het gebruiken van aanmeldprogramma's die ook b.v.onderhoudstaken voor hun rekening nemen. Agent WebRanking is een gratis programma om uw Homepage aan te melden. Op blz 71 een uitleg over hoe dat programma werkt. Zoekmachines zoals Yahoo en Altavista spideren (bots en spiders) Homepages af op het Internet. Steekwoorden (keywords) toevoegen. (Blz 73). Nummer 3 2000 4 Mailbox Direct starten op het Internet vanuit de werkbalk kan met: klik op de werkbalk met de rechter muisknop, ga naar werkbalken en daarna adres aanvinken. De datumpresentatie in de detailweergave van de verkenner veranderen van b.v. 00 in Donderdag 27 januari 2000. 37 search engines (zoekmachines) te gelijk af zoeken met www.37.com 6 Nieuws Producten vergelijken op prijs, merk en type zoal wasmachines auto's, wasdrogers, CD-spelers, computers en dergelijke kunt u op www.koopwijzer.nl 2 of zelfs 4 computers aansturen met 1 muis 1 toetsenbord 1 monitor kan met dit Mini KVM Switsch van Startech Prijs vanaf F200,- (koppeling 2 PC's) en F 375,- (koppeling 4 PC's). www.startech.com 9 Bijna gratis bellen met Net2Phone. Dat is een softwareprogramma om online tegen lokaaltarief te bellen. ICQ het populaire zoekprogramma is daar in geïntegreerd. Het is gratis te downloaden van www.net2phone.com
9 Netaanbieders op een rijtje van mobiele telefoon aanbieders. Op deze homepage van de 14 jarige Ben Woldring kan je precies uit laten rekenen welke provider bij jou telefoongebruik past. 14 Dossier 1 Vitual Reality: wat is dit eigenlijk precies en wat kan je er mee doen? Schietsimulatie. Een toeringcar wordt eerst in 3d gemaakt voordat met de productie er van wordt begonnen. Spellen in 3D. Maastricht te bekijken in een virtuele maquette. Een virtuele winkel. Ongelukken simulaties voor hulpverleners. 20 Voor de heb Allerlei virtuele brillen, muizen, Handschoenen, muizen, stoelen enz. 24 Magazine Een hightech huis met apparaten die vanuit een ander gebouw ingestelt kunnen worden met een z.g. router. 28 Robotica Een stofzuigerrobot die volledig zelfstandig kan stofzuigen. 33 Online VRLM (Vitual Reality Modeling Language). Wat is dat? Wat kan het. VRLM-plugins. VRLM-software. Cosmo player is een populaire plug-in voor Netscape en Internet Explorer die bovendien ook nog gratis is. www.cosmosoftware.com Maar ook de Microsoft VRML 2.0 is ook zo'n plug-in. www.microsoft.com/vrml 37 Magazine Mr. Sterlarc is een kunstenaar/onderzoeker die er vreemde denkbeelden op na houd. Zo moet ons lichaam aangepast worden aan de nieuwe tijd in plaats van de apparatuur. Kijk naar de kunsten van Sterarc op www.stelarc.va.com.au 40 Faqman Hoe kan ik MS Outlook gebruiken in plaats van Outlook Express, of hoe kan ik E-mail importeren vanuit Outlook Express naar Outlook. Ik wil een internet side oploaden naar het Internet hoe moet ik dat doen? Mijn CD-ROM zit op de secundaire master Waar moet ik nu mijn CD-Writer op installeren? Of moet ik mijn CD-ROM aansluiting veranderen?
Het geluid is weg als ik vanuit MS DOS Windows opstart. Als ik normaal Windows opstart dan heb ik wel geluid. Ik kan Windows niet defragmenteren. Ook schijfcontrole lukt niet. De melding van schijfcontrole is steeds: Ben al 10 keer opnieuw opgestart omdat er andere Windows toepassingen geopend waren. Ik heb gehoord dat het mogelijk is om in de MS-dos mode met Defrag.inf dat eenmalig is te doen. Tijdens het opstarten van de computer heb ik 64 MB geheugen. Maar als ik bij Windows 98 kijk bij "Eigenschappen" heb ik maar 56 MB. Ik weet niet wat ik moet kiezen bij de nieuwe aankoop van een computer. Kan ik beter voor DVD of voor een CD-ROM kiezen? Hoe krijg ik de statusbalk in het dialoogvenster tijdens het verzenden en ontvangen van E-mail weer terug? Hoeveel virtueel geheugen moet ik instellen? Is dat 2,5 x het gewone geheugen? En hoe kan ik het virtuele geheugen het beste instellen? Mijn USB-instelling is zoek na een crash en het installeren van een nieuwe harde schijf in de computer. Kan je 3x sneller downloaden met een z.g download- accelerator als je via de kabel internet? En waar haal ik het gratis programmatje vandaan? Ik wil een HTML-pagina automatisch laten opstarten met behulp van autorun van af mijn CD-ROM. Hoe doe ik dat? Als ik zit te computeren blijft om de 4 á 5 minuten de computer hangen. En als ik een knop of zoiets aan klik moet ik dat soms wel 3 of 4 x doen. Licht dit soms aan de printer en scanner, want die zitten alle twee op 1 parallelle poort. 48 Software encyclopedie 's bekeken en getest zoals: Encarta 2000 Winkler Prins Editie, Encarta Reference Suite World. Informatief: NL-SAT, Formule 1. Amusement: MoppenRom. Grafisch: Cd's Labels Ontwerpen en Printen, CD Drukkerij Kit 2, Mijn Handschrift. Informatief: Uitvindingen 3D. 54 Workshop Een presentatie maken met PowerPoint. 59 Hardware
Nooit meer verdwalen met een GPS-ontvanger en een elektronische kaart. De GPS-ontvanger de Garmin GPS 12 is best betaalbaar F 350,- plus 150,- voor een kabel plus adapter F 200,-. Ook is een Labtop nodig. 62 Spel A2 Racer III. Europatour 3D-videokaart is daarbij nodig F 49,95. Spirit of Speed 1937. Racen met oude racewagens op oude circuits. F 99.95 68 Online Test van gratis Internet providers op snelheid, inbelsucces, responsetijd helpdesk, E-mail, Homepage, kosten registratie, gratis of niet gratis of geen CD-ROM, extra's, extra software. Meet de snelheid van uw provider of uw Homepage op www.ivis.nl Telefoonnummers en adressen van gratis Internet providers. (Blz 72). Nummer 4 2000 4 Mailbox Tip van de week: geprinte foto's langer bewaren met deze truc. (blz 5). Faqman tip MS-Word-documenten afdrukken vanuit het Openen-menu met de rechter muisklik. Lezerstip: Als je steeds naar dezelfde personen een E-mail verzendt kun je een snelkoppeling maken op je bureaublad. (blz 4). 6 Nieuws Een Webside maken met Frontpage 2000 Office 97 makkelijker kan het niet! En voor de prijs hoef je het ook niet te laten. F 27.50 www.academicservice.nl (blz 8). USB-radio de DSB-R100 is de uitvinding van de week. De radio is op de USB-poort aan te sluiten en met een handig softwareprogramma zijn uitzendingen meteen op te slaan als MP3-bestanden. F 60,- www.dlink.com (blz 10). De 9 best bezochte websides van computerbedrijven. (Blz 11). 14 Dossier 1
Pentium of Power PC? Windows of Linux? MS Office, WordPerfect Office, Lotus Smart Suite of Star Office? Een uitleg van de verschillende pakketten. 16 Software Alternatieven voor MS Office. Wordperfect Office 2000, WordPerfect, Quattro Pro, Presentations 9, CorelCentral 9, Trellix 2, Smartsuite Millennium Edition, Word Pro, 1-2-3, Freelance Graphics, Organizer 5, en FatSite getest door Computer Idee. Wat kost Lotus Smartsuite en Corels WordPerfect Office 2000. (blz 19). 20 Dossier 2 StarOffice 5.1 is gratis verkrijgbaar en hier wordt uitgelegd hoe er mee te werken en wat de mogelijkheden zijn. 30 Dossier 3 Is Linux al geschikt voor de "gewone" PC-gebruiker? Hier adressen waar je linux kunt downloaden en hoe je het moet installeren. Corel Linux is een speciale versie voor Linux. X Windows is een soort windows voor Linux. KDE is een ook een Window Manager voor Linux. SuSe is een Duitse linux en herkent de hardware het beste. Een VS starterspakket Linux is te koop op blz 34. Waarom is SuSe beter dan RedHed? (Blz 34). 36 Zelf doen Een PC geschikt maken voor Linux met oude onderdelen die je nog ergens op zolder hebt liggen. Voorbeelden en volgorde van het inbouwen zijn aanwezig. 41 Hardware Gateway PC's en Apple iMacs die bij de primafoonwinkels worden verkocht worden getest op o.a. de direkte Internetaansluiting waar mee geadverteerd wordt. 44 Dossier 4 De speciale iMac DV is voorbereid op Digital Video. Hier wordt deze getest. Beelden importeren gaat goed, beelden terug zetten naar de camera gaat wel maar daar is een speciaal programmatje Widgeds genaamd voor nodig om de camera ingangsblokkering op te heffen. 48 Dossier 5 BeOS is een razend snel besturingssysteem. Er is alleen nog maar weinig hardware en drivers voor te krijgen. Het werkt niet meer met DOS maar het werkt onder zijn eigen besturingssysteem. Hier is te lezen waar je het kunt kopen en installeren. Het nu meer voor de echte computeraar ontwikkeld die er niet tegen opziet om een hoop dingen zelf te onderzoeken en uit te proberen.
54 Faqman Als ik mijn PC opstart hoor ik een raar geluid. Net een koffiemolen die draait. Kan dit aan de ventilator voor de koeling liggen? Mijn scrollmuis scrold niet in Internet-pagina's maar wel in Outlook Express en Word en Exelpagina's. Ik heb een USB-scanner. Na een aantal willekeurige scans stopt die en geeft deze error: "fatal error", en dan "hangt" het syteem. Mijn CD-brander wordt wel herkend in mijn WinCommander (soort verkenner) en ik kan bestanden gewoon overzetten van de harddisk naar de Writer. Alleen Easy CD-Creator 3.5 kent mijn brander niet. Komt dat doordat ik de CD heb geformateerd in het UDF-formaat? Hoe kan ik zelf briefpapier maken voor Outlook Express zodanig dat deze niet meer kan worden gewist? Kan ik mijn TMP of TEMP map zo maar legen zonder consequenties? Ik heb een handeling uitgevoerd zoals u beschreven hebt in Computer Idee 24/99 maar nu kan de modem de kiestoon niet meer vinden. 55 Lezers helpen lezers 1 gaat over het conflict tussen Easy CD-Creator en Direct CD en Nero. Hoofdzakelijk is dat Nero niet kan samenwerken met Direct CD. Hier hebben lezers verschillende oplossingen voor dit probleem. 57 Lezers helpen lezers 2 Een oorzaak en een oplossing voor het "hikkende diskettestation a" bij het opstarten. 61 Spel Wintersportspellen zoals: Snow Wave Avalanche, Snowmobile Racing, X Games Pro Boarder, Snow Surfers, Supreme Snowboarding, Sled Storm, MTV Sports Snowboarding worden hier beoordeeld. Goedkope spelletjes zoals Railroad Tycoon II The Next Millennium, Fly (vlucht simulator), Bewegende Puzzels zijn afgeslankte spellen van de oorspronkelijke versie's (light versie) worden hier beoordeeld. 68 Workshop Homepages menu's maken in verschillende frames die onafhankelijk van elkaar kunnen worden gelezen. Je kan de sjablonen ook downloaden van www.computeridee.nl Ook staat hier beschreven
hoe je met die HTML-frames moet linken naar een bepaalde pagina. 72 Dossier 6 Een beoordeling over alternatieve browsers voor het Internet zoals: Opere 3.61, NeoPlanet 5.0, NetCaptor 5.5, Katiesoft en HotJava. Nummer 5 2000 3 Mailbox Een sneltoets toewijzen in een veel gebruikte favoriete Internet-snelkoppeling zodat u zonder de browser op te starten bv met Ctrl-Alt-C naar de side van Computer Idee gaat. 8 Nieuws Napster is een programmatje om vele MP3's te kunnen downloaden vanaf de Napster-server. www.napster.com Nationale Telefoongids van Denda Multimedia op een CD-ROM die zeer snel op 1 naam kan zoeken en bovendien de complete Goudengids aan boord heeft. Ook is een uitgebreide routeplanner aanwezig. Prijs F 29,95 info Denda multimedia tel. 0541-570270. Of Internet www.denda.nl 15 Dossier 1 Draagbare DVD-spelers die nu al te koop zijn (blz 17 en 19). Uitleg over DVD-Video, DVD-Audio, DVD-ROM. Wat is PAL of NTSC? Wat kan er voor data op zo'n schijfje? Wat zij de hardware eisen? Hoe kan het dat er op een DVD-ROM veel meer data kan dan op de oude CD-ROM? Wat is DVD-ROM, DVD-R, DVD-RAM, DVD-RW, DVD+RW? Mooie plaatjes hoe een DVD-schijfje er in doorsnede uit ziet en hoe de data-putjes verschillen van een gewone CD en die van de DVD. 24 Hardware 3 computers getest met een DVD-speler. Gateway, IBM, Packard Bell. Wanneer heb je wel een MPEG-2-decoderkaart om de videobeelden om te zetten nodig en wanneer niet? 28 Binnen kijken Op deze bladzijde kun je goed zien hoe een CD-ROM's en CD-RW's worden gemaakt.
32 Workshop De Formule 1 competitie bij houden met Exell. 38 Faqman Ik wil mijn BIOS upgraden is dit moeilijk en is dit wel verstandig? Bij het opstarten van mijn computer gaat alles goed tot dat het bureaublad moet verschijnen, dan wordt het beeldscherm zwart. Mijn Plextor CD-Writer werkt met een Engelstalig programma. Is daar een Nederlands programma voor te verkrijgen. B.v. Adaptec CD Creator v 4 nl De Luxe met het bijprogramma Direkt CD? (Te koop bij het computercollectief op www.comcol.nl Of bellen: 020-6223573. Op welke CD-ROM of diskette kan ik de stuurprogramma's vinden PCI-bridge en PCI-serialcontroller? Er moet een makkelijk programma te vinden zijn om pictogrammen te veranderen, volgens mij heet het E-icons en moet het te vinden zijn op: members.xoom.com/easyicons98/. Als ik aan het Internetten ben dan wordt de verbinding precies na 10 minuten verbroken. Mijn PC kent de CD-rom speler niet onder DOS. Hoe kan ik E-mail versturen met een foto of plaatje er bij? Na dat ik mijn CD-ROM op DMA heb gezet loopt Windows vast en kan ook onder DOS ook dat niet meer terugstellen. Hoe kan ik mijn register terug plaatsen? Kan dat ook met scan.reg? (Blz 45). 48 Zelf doen Hoe kun je een DVD-Videobeelden van de computer op zolder transporteren naar de TV. Oplossing 1 met draad. Oplossing 2 met een zender en ontvanger. 53 Dossier 2 10 recensies van DVD-titels. Features van DVD-films. Top 100 DVD-Video. Interview met een DVD-verkoper. Alles over regiocodes en CSS. CSS (Content Scrambling System) is een beveiliging op DVD-schijven voor de computer. Ieder land heeft een eigen regiocode die in de DVD-apparatuur zit maar ook op de DVD-schijven zodat je nooit een DVD-schijfje uit Amerika kunt afdraaien op een DVD-recorder in Nederland. 61 Software
Route 66 Benelux 2000 is de beste Nederlandse routeplanner. F 99,95. 64 Spel Een uitleg over de geschiedenis van de flight-simulator. Nummer 6 2000 4 Mailbox Faqman tip: Windows kan snel gestart worden, ga naar het start menu, klik op "De computer opnieuw opstarten" dan de Shift-toets vasthouden en op "O.K."drukken. De computer start nu op zonder eerst een "koude start" te maken. Een goede Firewal is te downloaden op www.zonelabs.com en is FREE!! 6 Nieuws De echte Sesamstraat kan je vinden op: www.omroep.nl/nps/tv/sesamstraat voor kleurplaten, foto's, filmpjes, en muziek voor de kids. Creatief met computertaal (deel 1 de letters A t/m B). Engelse woorden hoe moet je die uitspreken? On line routenplanner kan je vinden op www.routenet.nl 15 Hardware Test van 12 notebooks. Het eind oordeel is te vinden op blz. 20. Wat is de Sysmark-test? Wat is de CD-Tach test? (meet de gemiddelde snelheid van CD-ROM spelers). Tweede hands notebooks (maar ook andere spullen) zijn te vinden op www.tweedehands.nl 24 Magazine Allerlei mogelijkheden en hulpmiddelen om de Labtop te beschermen tegen diefstal. 29 On line Allerlei Internet adressen om een vakantie reis te boeken. Ook verschillende alternatieven zoals een huis ruilen of huren komen hier aan bod. 35 Voor de heb GSM toestellen waar mee je kunt Wappen. (Wireless Application Protocol).
Dat is dus Internetten met een GSM. 40 Faqman Als ik een CD-R in mijn schrijver doet vraagt het programma WinOnCD of die geformatteerd moet worden als CD-R of CD-RW. Maar moet een CD-R wel geformatteerd worden? Ook zou ik willen weten wat het UDF format inhoud. Kan een CD-RW hersteld worden met een programma? BVB net zoals je een harde schijf controleerd met Scandisk? Studio DC10plus werkt bij mij niet goed. Het geluid en de beelden lopen niet synchroon. Het filmbeeld is schokkerig en het geluid is ook te zacht. Ik heb in de verkenner onder "bestand" , "nieuw", een heleboel extra opties die verschillende programma's er bij hebben gemaakt. Hoe kan ik die verwijderen? Als ik Netscape (een Nederlandse versie) download van een side is die toch in het Engels als ik hem installeer. Waar kan ik een Nederlandse versie halen? Tweak UI kan ik niet vinden op mijn installatie disk van Windows 98 en 95. Bovendien weet ik niet hoe ik Tweak UI moet installeren. Wat is het verschil tussen L1, L2 en L3 cache? En waar dien het voor? Is dat soms voor het snellere geheugen? Mijn HP Scanjet 3200c heeft een nieuwe driver nodig. Mijn computer blijft namelijk 10 seconden hangen. Waar kan ik een update vinden? Sommige programma's starten automatisch op als ik Windows opstart. Deze staan niet n de map "Opstarten". Hoe kan ik deze programma's uitschakelen? Gaat dat met Systeem Info? 48 Zelf doen Een Furby hacken en daar vervolgens een led inbouwen, of een Webcam inbouw zodat je een mooie babysit of een spionage object hebt. Of een zender waarmee je draadloos geluiden mee kan opvangen. Ook mogelijk is om de Furby d.m.v. infrarood commando's in dezen te voeren. 57 Software Elektronisch belastingaangiften doen met de Aangiftediskette 1999, Elsevier Belastingdiskette 2000, Kluwer Belastingschijf 2000. Welke past bij u het beste? 64 Workshop
Alle tennis standen bij houden met Exel 69 Spel 1 De volgende spellen werden beoordeeld door Computer Idee: Earth 2150, Earth 2150 en Traffic Giant. 71 Spel 2 Gameboy-spellen eerst in de computer laden en dan op een Smartcard zodat u die altijd een paar spellen bij u hebt op vakantie. Ook is mogelijk om leuke software te downloaden voor de Gameboy. 73 On line Als u echt veilig met een creditcard wilt betalen of andere belangrijke gegevens op een Internet pagina moet zetten, beveilig dan eerst uw Netscape-Browser met het programma Fortify. 79 Surf-furby's 5 Furby Websides voor de fanatieke Furby-fanaat. Nummer 7 2000 4 Mailbox Tip van de Faqman: in de Windows-verkenner kun je direct naar een hoger gelegen map met backspace. CD-Creator help in het Engels? Maak hem hier in de Nederlandse taal. www.adaptec.com/support /files/cdrupdates.html De formule 1 competitie is kant en klaar te downloaden van www.computeridee.nl 6 Nieuws www.zoek-en-vind.nu is een uitgebreide metazoekmachine met gratis adverteren. Een nieuwste en snellere CDRW-schrijver van Philips is de PCRW804K 32 x leessnelheid, 8 x schrijfsnelheid voor CDR en 4 x herschrijfsnelheid voor CDRW. F599,-. Op blz. 8 de best bezochte www-sides. Op www.supertips.nl staan handige tips voor Windows, Word, Exel, Outlook en Frontpage. Horloge van Casio waarmee je zwart/wit foto's kan maken.
F 420,-. De Agfa CL18 kan foto's maken, korte videofragmenten en is ook te gebruiken als eenvoudige WebCam. 15 Dossier 1 9 USB-Webcams getest. De Arowana PC Camera Owl, Video Blaster Webcam 3, Logitech Quickcam Web, Phillips Vesta Pro, Intel Create & Share, Trust USB Spacecam, Logitec Quickcam Express, Creative Webcam Go en de Kodak DVC325. De Kodak DVC325 F 339,- is een goede Webcam en de Intel Create & Share is ook een goede keus. 24 Workshop 1 Webcam beelden op uw Homepage zetten met het programma Ispy. 28 Dossier 2 De Webcam gebruiken als waakhond met het programma SupervisionCam. Dat is te downloaden van www.computeridee.nl Het programma kan o.a. een E-mail verzenden als er iemand door de camera loopt. 35 Magazine Een voordracht hoe het chatten met een webcam in de praktijk gaat. Op blz. 36 enkele adressen waar je webcam en netmeeting gerelateerde programma's gratis kunt downloaden. 40 Zelf doen Een webcam als babysitter maken. Ook hoe de hardware zoals een 3d video kaart met video out en een video in poort moet inbouwen, en ook hoe je het geluid moet aansluiten op de TV of videorecorder. 47 On line Enige Webcam adressen om beelden op de computer te kunnen zien. 49 Overzicht Wat zijn computer virussen en wat doen ze? Tips voor het tegen gaan dat er computervirussen in de computer terechtkomen. Hoe krijg je virussen? 55 Workshop 2 Welke voetballers worden er ingezet tijdens een wedstrijd? Voor de juist geraden speler krijg je punten. Moet wel even zelf gemaakt worden met Exel 97. (deel 1).
60 Faqman Ik heb een computer in Duitsland gekocht met een Duitse BIOS. Geeft dat problemen met de Nederlandse versie van Windows 98? Ik wil MP3 bestanden overzetten op MD (minidisk) voor mijn MiniDisk-recorder. Is het mogelijk om die digitaal te kopiëren in plaats van analoog? Heb ik daar een SPDIF-aansluiting voor nodig? De computer van mij blijft vragen om een driver voor mijn PCI-video device. Het blijkt een Herkuleskaart te zijn maar ik heb daar geen driver voor. Weet u een adres of oplossing? Mijn nieuwe harde schijf heb ik gepartitioneerd met Fdisk. Moet ik die nu formatteren met format /s? Het is mij eens verteld dat dit beter is. Wat betekent de schakeloptie s/? De schijf zou dan bootable zijn? Ik wil meer printerpoorten installeren voor mijn 4 printerpoort apparaten. Hoe kan ik dat doen zonder conflicten te veroorzaken? Wat zijn de standaard adressen voor de printerpoorten? Met name voor LPT 1 en LPT 2. Moeten er ook jumpers worden verzet? Mijn computer is niet geaard en het moederbord is in 3 jaar al 3 x vernieuwd. Bij kennissen van mij is de computer ook niet geaard, maar die hebben nergens last van. Hoe kan dit? Update's voor Windows 98 (service pack 1) kan ik niet vinden op de Microsoft homepage. Waar kan ik die vinden? Maar vooral hoe moet ik bij die update pagina komen? Op pagina 54 van computer Idee nummer 1 2000 staat een oplossing voor het probleem dat Windows 98 de pentium III niet kan herkennen. Daar in staat het met het programma CPIUID moet, maar dat kan ik niet vinden op uw aangegeven side. Er schijnt nu een nieuwer programma te zijn (Intel Frequentie Id) waar kan ik dat downloaden? En waar dient het precies voor? Hoe krijg ik de vraag kwijt als ik een Webside bezoek "Wilt u doorgaan met het uitvoeren van scripts?" De muis terug zetten van enkelklikken naar dubbelklikken hoe moet dat? Waarom precies komt het dat mijn modem sneller is vlak bij het begin van de telefoonaansluiting die bij ons binnen komt dan helemaal achteraan? Is Windows 2000 alleen maar voor zakelijke en professionele gebruikers gemaakt en niet voor de consument en thuisgebruiker? 69 Software 1
Koopvaardijrom is een CD-ROM met allerlei wetenswaardigheden op de scheepvaart in Nederland in de afgelopen jaren. 73 Spel FIFA 2000 is een leuk voetbalspel met echt lijkende voetballers. James Bond spellen en Indiana Jones & The Infernal Machine zijn spelletjes die nog het meest op de films lijken die er van gemaakt zijn. 82 Software 2 Software voor "beeldtelefonie" zijn Netmeeting, ICUII, CU-SeeMe, i Visit en Internet Phone. Op www.netmeet.net staat en lijst met ISL-servers. Een er van is ils.worldonline.nl. ILS betekend: Internet Locator Servers en die bevatten gegevens van mensen die via Videoconference-software met andere mensen in contact te komen voor een Webcam-chat. Nummer 8 2000 4 Mailbus Programmatje om een CD-RW te herstellen die niet meer is te lezen. Werkt alleen als er niet meer iets is bijgeschreven de laatste tijd. (Blz 5). Mooie tip om overbodige programma's bij het opstarten uit te schakelen. Ga naar "start>uitvoeren>en typ: msconfig", dan bij het tabblad opstarten kan je de overbodige programma's uit vinken. Ook is het config.sys en autoexec.bat enz te zien en eventueel te bewerken. Leuke ouderwetse abandonware (oude computerspelletjes) zijn geheel gratis op te halen bij www.underdogs.cjb.net Nieuws www.mister.mail.nl is een side waar je oa "reminders" zoals het verlengen van je rijbewijs enz kan invullen zodat als die datum er aan komt je een herinnering 's mailtje krijgt. Ook is het mogelijk om verjaardagen vast te leggen en eventueel verjaardagskaarten van tevoren klaar te zetten en die worden dan automatisch gepost. Telefoonnummers zoeken in binnen en buitenland kan op www.telefoongids.ppt-telecom.nl (binnenland) en op www.teldir.com (buitenland) die laatste is helemaal makkelijk want daar kun je alleen op "naam" zoeken in tegenstelling tot de eerste waar je ook de plaatsnaam moet invullen. Aladdin's is een antyvirus beveiliging voor oa Internet. Het is bovendien nog gratis ook.
www.ealaddin.com E-mail:
[email protected] Vindex vindt de meeste Nederlandse homepage's. 2 = Altavista, 3 = Lycos, 4 = Track, 5 = Vindin, 6 = Ilse, 7 = Zoek. (Blz 10). 15 Dossier 1 Administratie bij houden voor een club. PC-Leden voor Windows of Davi Club 2000 zijn programma's om de club correspondentie en de leden administratie mee te beheren. Hier wordt uitgelegd hoe je het moet installeren en er mee moet werken. 29 Hardware 1 Faxen, printen, scannen en kopiëren met 1 apparaat. Hier worden de HP T65, HP T45, HP R65, Epson Styles Scan 2000, Canon Multipass C70 en de Canon Multipass C80 getest. En op (blz 32) de resultaten. 35 Dossier 2 Nieuwsbrieven en clubbladen maken met Word. 44 Magazine 1 Verschillende elektronische robots en elektronische apparaten die zelf boodschappen kunnen doen, en die je op afstand kunt bedienen. 46 Turning Point boekhandel Een apart boekje met de nieuwste software. 51 Faqman Ik wil een Webside beveiliging maken voor 1 pagina door middel van een password zodat niemand anders niet op die pagina kan komen. Hoe kan ik een snelkoppeling maken op het bureaublad zodat ik makkelijk de muis kan omschakelen van rechtshandig naar linkshandig? Mijn computer heb ik ingeschakeld staan in de stand by modus maar als ik weer verder wilt werken moet ik eerst mijn computer opnieuw opstarten want komt hij niet vanzelf uit de stand by modus. De harde schijf is onder DOS maar 504 Megabyte maar in werkelijkheid is die 1,2 Gigabyte. Het is wel een oude DOS-versie.
Ik kan de gedownloade frames van Computer Idee niet openen met mijn browser. Ik krijg steeds de melding "Uw browser ondersteund helaas geen frames. Haal een nieuwere versie op". Ik kan niet printen vanuit Outlook Express. Ik heb pas Internet Explorer opgewaardeerd naar 5.0. Nu zegt men dat Outlook Express niet is opgewaardeerd nar 5.0. Hoe kan ik deze mee opwaarderen naar 5.0? Vroeger kon je als je in DOS help of help /? Intypt een helpprogramma openen. Nu gaat dat niet meer. Waar kan ik op het Internet kijken hoe die oude DOS commando's ook al weer werken? Is dat soms op www.easydos.com/dosindex.html Station A: is in Windows verdwenen maar in DOS is die er nog wel. Kan ik met het programma Tweak ui station A terugkrijgen? Ik kan een Icoon op het bureaublad net verwijderen. Weet u een oplossing? Hoe kan ik de prullenbaknaam veranderen in een andere naam? De regiocode veranderen voor een DVD-speler kan je veranderen zodat je met 2 verschillende regio's kunt werken. Regio 1 kan je dan Amerikaanse DVD's afspelen en met regio 2 Nederlandse DVD's. Moet je wel mee oppassen want de software laat het maar 5 x toe en die is dan permanent en kan nooit meer veranderd worden. 58 Hardware 2 De Compaq Presario 5476 vergeleken met de Gateway Performance 550. Wie is de snelste, beste, en met de meeste software. 61 Software ACDSee 3.0 is uitgebreid met plaatjes bewerken, kleuren corrigeren, effectfilters, afbeeldingen converteren tussen verschillende formaten, HTML pagina's maken met tumbnails, scannen, en bovendien kent ACDSee meer digitale camera's. F 119,- Info CD&E tel. 020-4535357 of via Internet www.acdsytems.com 65 Magazine 2 Cave Virtual Reality in het groot. 68 Online Een Virtueel clubhuis bouwen op het Internet met verschillende adressen waar dat mogelijk is. Of een professionele homepage bouwen op een domein. 73 Workshop 1
Het reclame schermpje weg halen in Netscape Communicator met de Web-Editor Composer. 74 Workshop 2 Deel 2 Welke voetballers worden er ingezet tijdens een wedstrijd? Voor de juist geraden speler krijg je punten. Moet wel even zelf gemaakt worden met Exel 97. (deel 2). 81 Overzicht Pasjes met magneetstrip of de Smartcard. De geschiedenis, beveiliging, fraude, hoe ziet een smartcard er uit en hoe werkt die en wat voor soorten zijn er? 82 Spel Oude computer-spelletjes worden weer populair. De adressen en prijzen zijn hier te vinden. Nummer 9 2000 4 Mailbus Een goed gratis downloadprogramma is Download Accelerator Plus en is te verkrijgen op www.downloadaccelerator.com Die schijnt 3 x te kunnen downloaden ook voor kabelmodems. 8 Nieuws De nieuwe Rio van S3 Diamond Multimedia is een MP3 en SDMI-speler. SDMI staat voor Secure Digital Music Initiative en dat is een muziekformaat die speciaal is ontwikkeld door de muziekindustrie om illegaal kopiëren tegen te gaan. Komt waarschijnlijk dit najaar op de markt. Prijs is nog niet bekend. 15 Dossier Verschillende computerwinkels en verkopers de meeste praten een hoop onzin. Hun kennis is niet toereikend genoeg. Zie vanaf blz.16 wie goede of wie slechte kennis heeft over het product "computer". Dynabyte en Dixons kwamen er nog het beste van af. De slechtste kennis over computers is bij de Primafoon winkels te vinden. Op blz 30 en 32 een computer checklist die kan je eerst raadplegen bij het aanschaffen van een nieuwe computer. Lees dir eerst is een kolom gewijd aan hoe groot of hoe snel moet een harde schijf tegenwoordig zijn. Moet het een U-DMA33 zijn of een U-DMA66? Hoe groot en snel moet het geheugen zijn? Wat voor sloten moeten er inzitten voor latere uitbreidingen? In ieder geval moet er een AGP-slot inzitten voor de grafische kaart. Wat voor beeldbuis is goed voor dit moment? 37 Faqman
Ik heb een Compaq Deskpro 4100 van 1994 met een 486-processor tweede hands gekocht. Maar de originele installatiediskettes zitten er niet bij. Hoe kan ik dit ding toch weer aan de praat krijgen? Als ik mijn PC aanzet komt er eerst een logo van de fabriek. Hoe kan ik dit weg krijgen? Hoe kan ik mijn E-mail beveiligen zodat mijn huisgenoten die niet kunnen lezen? Javascript uitschakelen hoe kan ik dit doen? Een muis met 3 knoppen wordt door Windows 98 niet goed geïnstalleerd. Hoe moet ik die dan installeren? Na een update van Internet Explorer zie ik als ik CTRL-ALT-Delete indruk een programma staan dat er voor de update nog niet was. "loadwc.exe". En als ik aan het Internetten ben dan zie ik als ik CTRL-ALT-Delete indruk nog zo'n programma actief. "Lights.exe". Is dit normaal? Elke keer als ik spellingcontrole wil uitvoeren in MS Word 97 is die in het Engels. Als ik dat verander in Nederlands dan gaat dat goed. Maar elke keer als ik MS Word 97 opstart dan is het weer Engels. Hoe kan ik dat veranderen zodat het altijd Nederlands is? Alleen lezen bestanden kan ik onder Windows niet wissen. Onder DOS en met de Norton Commander wel. Hoe kan ik alleen lezen uitschakelen? Ik wil mijn Cd-ROM-speler verwisselen voor een DVD-speler, maar bij het installeren gaat het fout. Telkens slaat mijn computer vast. Ook master en slave instellingen veranderen maakt niet uit. Met mijn nieuwe scanner krijg ik plaatjes met het moiré effect. (Vreemde cirkels of vormen in het beeld) Dit heeft te maken met halftoning van het origineel zegt een kennis. Wat is dat en wat kan ik daar aan doen? 41 Lezers helpen lezers. Het adressen boek van Outlook Express op het bureaublad plaatsen zodat als je er aan moet werken niet steeds Outlook Express hoeft op te starten. Windows snel opstarten met de shift-toets. Hardware inschakelen na een snelstart met de button "vernieuwen" (in apparaat beheer). 48 Software 1 5 OCR-programma's getest. Readiris 5.0, Omnipage Pro 10, Omnipage Magic, TextBridge Pro 9.0 BE en FineReader Standard 4.0. Deze zijn op foutpercentage getest. 52 Hardware 1
10 Digitale Fotocamera's getest. Sony Cybershot DSC-F55, Sony Cybershot DSC-F505, Nikon Coolpix 800, Canon Powershot S10, Agfa ePhoto CL30, Agfa ePhoto CL30 Clik, Agfa ePhoto CL50, Fuji MX 2700, Figi MX 2900, Kodak DC280. Rode ogen weghalen (zie blz. 61). Uit leg over de verschillende soorten flash kaarten (opslag v foto's). Lijstje om mee te nemen bij aankoop van een digitale fotocamera op blz 64. Testresultaten op blz 66. 68 Spel Formule 1 racespellen zoals Johnny Herbert's Grandprix Championship 1998 prijs F 14,94. Official Formula 1 Racing prijs F 99,95. Monaco Grand Prix Racing Simulation 2 prijs F 99,95. F1 2000 van Electronics Arts prijs F 99,96. Grand Prix World prijs F 99,95. Grand Prix Legends prijs niet bekend. Spirit Of Speed 1937 prijs F 99,95. 76 Magazine Leveranciergarantie, fabrieksgarantie, wettelijke garantie, garantieverzekeringen, gemiddelde (economische) levensduur garantie, op welke kunt u zich beroepen als de computer of een onderdeel stuk gaat? Op blz 77 een geschillencommissie SCC=Stichting Computer Consument, speciaal voor computers en onderdelen. U kunt hier meer over lezen op www.hccnet.nl/voordeel/computerconsument 78 Hardware 2 De winnaar van de knock-out competitie tussen 2 computers is de PC-Speed Delta PIII500AE. De vorige winnaar was Gateway Performance550. Hall of Fame: 1 PC-Speed Delta PIII500AE 1/2 Gateway Celtic Performens 550 1/1 3 Compaq Presario 5476 -/1 81 Software 2 Cd-ROM van de week is Retrospect die gaat over de geschiedenis en bestaat uit 6 CD-ROM's. F199,95. Spectrum Naslagwerken 2000 bestaat nu uit 2 CD-ROM's Op de tweede staan nu de videobeelden van de 20e eeuw. F 98,85 Online Tweede hands kopen of verkopen via www.2dehands.nl, www.kliq.nl, www.marktplaats.nl. Een kleine test kan je zien op blz 86. www.2dehands.nl levert de meeste reacties op. Hoe een veiling
werkt en welke veilingen er zijn kan je lezen op blz. 87. Nummer 10 2000 (gratis CD-ROM met MP3-programma's) 4 Mailbus Gratis Domein kun je krijgen op www.namezero.com klik op "Free Sign up" volg de instructies en binnen een dag heb je je eigen gratis domein. 6 Nieuws MP3 programma's op de Computer Idee-CD-ROM zijn: Abe's MP3 Finder, Audio CD MP3 Studio, BladeEnc, Burn Bay Burn, CD Extractor, Cdex, CoolEdit 2000 (demo), CuteFTP, DFX, Download Accelerator, Easy Disk EK 2000 voetbal, eSafe Protect, Go!Zilla, ID3 Tag Editor, MP3 File Editor, MP3 Explorer, Mp3 Box, MPAction MP3 Tools, MultiFormat Audio Scanner, Musicmatch Jukebox 5.0, Napster, PC DJ, Photo Fantasy, PhotoPrinter LE, Pluckkit MP3 Studio, Uncook95, WinAmp, ZoneAlarm. 17 Dossier 1 Wat is MP3, hoe en met wat maak je MP3, is het altijd illegaal, wat gaat de platenindustrie er aan doen, wat is SDMI, wat is IDDN. 19 Hardware Alle portable MP3 spelers die momenteel bestaan getest. De Diamond Rio 500, MP F30, Diamond Rio 300, MP F20, Grundig Mpaxx MP100, LG MF PD330, Arowana MP01, LG AHA FD770, JazPiper, Pine D' Music, Samsung Yepp E+, Creative DigitalAdio Player 2 en de Rome MP3 speler. Conclusie op blz 23. Een overzicht van de MP3-spelers op blz. 24. 28 On line 5 methodes en de rapportcijfers daarvoor, om te zoeken naar MP3-bestanden. Napster is de beste manier om grote databases van MP3-bestanden te zoeken en te downloaden. 33 Voor de heb Verschillende apparaten zoals GSM's Gameboy's enz die ook MP3-bestanden kunnen uploaden en afspelen. 36 Dossier 2
Softwarepakketten om van een gewone CD MP3-bestanden te maken en dan van af de PC of een MP-CD-speler of te kopiëren naar de portable MP3-speler het zogenaamde rippen zoals: MusicMatch Jukebox, Magix MP3 maker, MPAction MP3 tools, White Tiger Standard, MP3 Producer Professional, BladeEnc, Right Click MP3 en Cool Edit 2000. 40 Software MP3 Tools: DFX is een Plugin voor WinAmp. Go!Zilla is een programma om oa MP3-bestanden die worden afgebroken tijdens het downloaden weer op te pakken daar waar de download was gestopt. Uncook is een programma om MP3-bestanden die zijn beschadigd tijdens het downloaden weer goed te maken. WinAmp is een gratis MP3-speler. ZoneAlarm is een gratis firewall voor het Internet en speciaal voor ongure Websides. 42 Zelf doen Een draadloze verbinding maken tussen de PC en de stereo-installatie. 44 Hardware 1 De Gigavideo 30-set van Marmitec is een zender en ontvanger voor geluid maar ook voor video tussen de PC en de stereo-installatie of de Video-recorder of televisie. F 299,-. 57 Faqman Waar is het wachtwoord voor in Windows als je dat kunt omzeilen met annuleren? Hoe kan ik in html een waarschuwing zetten op mijn homepage dat als je met de linkermuisknop op het scherm klikt er een waarschuwing verschijnt met "blijf van mijn homepage af" zodat die niet is te downloaden? Ik weet niet meer hoe ik een MP3-bestand moet hernoemen. B.v. naam.ps naar naam.mp3. Als ik een E-mail krijg hangt daar soms een bestand aan met de extentie PPS. Wat is dat voor een bestand en hoe open ik die? Ik heb allemaal krakende WAVjes op mijn harde schijf als ik die overzet van mijn CD-ROM naar de harde schijf. Mijn Explorer 5 kan niet overweg met de Frames die bij jullie op de homepage staan. Ik kan ze niet lezen, wat doe ik verkeerd? Meerdere apparaten op de USB aansluiting zetten hoe moet dat? Wat heb ik daarvoor nodig? En hoeveel apparaten kunnen op 1 zo'n USB-bus?
De koppelingen van de bureau-accessoires zijn verdwenen. Hoe kan ik die weer terug krijgen? Ik kocht een harde schijf van 6,4 GB. Maar als ik kijk bij syteeminfo is die maar 6.427.738.112. Ik dacht dat een computer telt met 1024-tallen dus klopt hier iets niet. Hotmail kan ik die via Outlook instellen? En hoe doe ik dat? 61 Lezers helpen lezers Hoe kan ik makkelijk het geluid van de modem uitzetten? 64 Hardware 2 In de Knock-out Show is de Winnaar van deze week de Genius Venus 600-MHz PIII-prosessor, 32 MB VGA=kaart (NVIDIA RIVA TNT2), 128 MB SDRAM, 10,2-GB harde schijf (Seagate Barraguda), 48-speed CD-ROM (Sony), 17-INCH monitor (Belinea), E-tech 56K-modem, Geniusspeakers. Meegeleverde software: Windows 98 SE, Sun Staroffice. Garantie 1jaar onside. Prijs F2,999,-. Info: Complies, tel. 050-5280280. Internet: www.complies.nl 66 Spel Ruime uitleg over het sim-spelletje The Sims. 72 Voor de heb Digitale Voice zelf maken. MP3 horloge dat kan worden geladen via de USB-poort. Horloge met infraroodpoort en kan gegevens via de PC uitwisselen via een infrarood-adapter. FM-radiohorloge als je daar een micro-FM-zendertje bij koopt kan je daar in praten en die het horloge draagt kan dat dan horen. De afstand is wel erg beperkt. Horloge kost 39,95 en de zender F 20,- (ongeveer). 74 Hardware 3 Alles over ISDN. Wat is dat? Wat heb ik daarvoor nodig? Hoe sluit je het aan? Hoe moet je het softwarematig instellen? Plus een ISDN-modemtest van 20 interne en externe ISDN-modems. 85 On line Boodschappen lezen of achterlaten op sommige Internetpagina's. Met deze programma's is dat mogenlijk. Third Voice en uTok. WinKaraoke is een programma om met MIDE-bestanden mee te kunnen zingen. Ook teksten van de liedjes uitprinten is mogelijk.
Nummer 11 2000 4 Mailbox Faqman-tip. Trucje om het pictogram "Deze Computer" in een nieuwe werkbalk te maken zodat je overal bij kan komen via een afrolmenu. Ook het configuratiescherm is dan makkelijk op te starten. 7 Nieuws Op de side Maki Kindersoftware wordt Nederlandse kindersoftware in databases opgeslagen. U krijgt een beoordeling en de systeemvereisten. De prijs en voor welke leeftijd die software is. De nieuwe CD-schrijver van Plextor heet Plexwriter die kan 12 x schrijven, 14 x herschrijven en 32 x playback. Het een van de snelste schrijvers van dit moment en gaat ongeveer F 890,- kosten. 16 Software Tuinieren met het toetsenbord. 3 softwareprogramma's en encyclopedie's voor het ontwerpen van uw tuin. Tuin Encyclopedie van TLC Domus, Davi-Tuin 3D De Luxe van Davilex, Vijver Encyclopedie van Denda Multimedia en de Plantengids 4.01 van S&P Software. Tuinkalender om uit te knippen met in welke maand planten bloeien en werkzaamheden in welke maand? 24 Workshop 1 Gratis af te halen agenda (EasyNoter) om tuinwerkzaamheden te plannen en die waarschuwt wanneer een bepaalde klus moet worden gedaan. 32 Zelf doen Een pakket van Velleman uit België om uw tuinwerkzaamheden automatisch te laten verlopen, zoals Sproeien, verlichting, koelen van een broeikas, het vullen van een zwembad enz. 40 Dossier Robot-grasmaaiers die vanzelf het grasmaaien en zichzelf kunnen opladen als de accu leeg dreigt te worden. En een robot-grasmaaiers op zonne-energie. 45 Faqman Ik kan een bepaalde driver niet vinden op het Internet. Ik heb er 1 nodig voor mijn grafische kaart en 1 voor een spelletje te kunnen spelen. www.windrivers.com Wat zijn de minimum syteemeisen voor een computer om Windows 95 te kunnen draaien?
Windows 98 sluit niet meer af. Ook met Windows 98 Second Edition SE sluit de computer niet meer af. Ik heb een zeer oude PC op de kop getikt maar ik weet niet hoe ik die moet installeren. Moet ik eerst DOS en daarna Windows 3.11 installeren en waar kan ik die software vinden op het Internet? De datum van Windows veranderen van 2-3-00 in 2-3-2000 hoe kan ik dat doen? De harde schijf in mijn computer maakt nog al veel geluid, is daar wat aan te doen? Frontpage om een homepage te bouwen kan ik niet vinden op de instalschijf Windows 98 Second Editon. Waar kan ik die downloaden? Ik wil mijn geheugen uitbreiden voor mijn Pentium 133 Mhz. Is dit mogelijk? Wat is de map 'Temporary Internet Files'? Waar dient het voor en mag je die bestanden zomaar weghalen? Het beeldscherm gaat steeds uit als ik bv een CD aan het schrijven ben. Wat is daar de oorzaak van? In het register blijven verwijzingen en sleutels staan van programma's die ik allang verwijderd heb met en uninstalleer-programma. Kan ik die zonder meer wissen of kan ik die beter laten staan? 58 Hardware 23 printers getest in de prijsklasse budgetprinters tot F300,-. Onze keus Lexmark Z31. Middenklassers tussen F300,- en F500,- Onze keus HP-Deskjet 930C. Topmodellen tussen F500,en F 1000,-. Onze keus HP Deskjet 950C. 73 Overzicht Een overzicht over de ontwikkeling van verschillende communicatie technieken voor het internet zoals Kabel, ISDN, Telefoonaansluiting en ADSL. 76 Workshop 2 Een eigen tuinontwerp maken in Exel. Nummer 12 2000 6 Nieuws Goedkoop en klein geheugen, om gegevens op te slaan van videocamera's, GSM's, MP3 spelers, en
palmcomputers. Het is een schijfje met een opslagcapaciteit van 500 MB en kost maar F15,-. Gratis (oude) spelletjes downloaden is mogelijk op www.freeloader.com Docking station voor de labtop computer met 4 USB-poorten, een parallelle poort voor de printer of MP3-speler, twee PS/2-poorten voor toetsenbord en muis, een seriële poortvoor een modem digitale camera of palmtop. F 340,info Belkin Components, tel 023-5698765, Internet: www.mmd.co.uk 24 Workshop 1 EK-voetbalpool zelf maken in Exel. Of kant en klaar downloaden van www.computeridee.nl 36 Workshop 2 AVI's beeldbestanden kunnen kleiner gemaakt worden door de resolutie te verlagen, dat is mogelijk met het programma Fast Movie Prosessor en is te downloaden op www.computeridee.nl AVI bestanden inpakken naar Video-CD, MPEG-1 of MPEG-2 is mogelijk met een demoversie LSX-MPEG Encoder en is ook te downloaden op www.computeridee.nl Om een MPEG-bestand nog verder in te pakken heeft u twee programma's nodig. RealProducer G2 en de benodigde plug-in voor de webbrowser, RealPlayer G2 om online steaming audio en streaming video te downloaden en beluisteren respectievelijk bekijken. Die zijn eveneens zijn te downloaden op www.computeridee.nl 47 Faqman Als ik shareware spelletjes installeer dan doen ze het soms niet. Er wordt dan naar een bestand gezocht als ik het spelletje start en dat kan dan niet worden gevonden. Beschermt een firewall alleen tegen portscan-programma's? Is het zo dat Windows standaard de bestand en printerdeling aan zet voor de Internet-protocollen? Hoe kan ik die uit zetten want anders kan iemand anders aan mijn bestanden komen als ik online ben. Hoe kan ik Internet Explorer en Outlook Express openen in een volledig venster? Als ik een audio CD in mijn CD-rewriter stopt hoor ik geen geluid. Een CD met MP3's geeft wel geluid. In mijn DVD-ROM speelt een audio CD wel. Ik heb een ISDN-aansluiting en een account op Internet met Worldonline. Het downloaden gaat heel erg traag 5kb/sec. Hoe kan ik dit verhelpen? Mijn printer een HP laserprinter 3150 kan ik niet onder DOS laten printen.
Weet u een oplossing? Wat voor voorbereidingen moet ik treffen als ik Windows 98 SE over mijn Windows 95 ga installeren? De Internetverbinding met Outlook wordt steeds onderbroken als er post is opgehaald met Hotmail.com. Dus voor het verzenden van mail wordt de verbinding al verbroken. 51 Lezers helpen lezers Als mijn computer in de Stand-by modus staat kan die niet meer uit die stand-by modus worden gehaald. Hij blijft in de slaapstand. Het schijnt zowel te regelen in Windows zelf maar ook in het BIOS bij powermanagement. 54 Spel 1 De evolutie van de pixel tot Homo Digitalis. Hier wordt de vooruitgang besproken vanaf de eerste spelletjes (grafisch) tot wat nu grafisch mogelijk is. Van pixels naar sprites tot polygonen. 62 Magazine Enkele leuke links die gaan over het EK-gebeuren in 2000. 66 Spel 2 EK2000 Voetbal van Easydisk geeft veel informatie over de geschiedenis van het voetbal. F 49.95. Waardering: zeer goed. Even zo is Euro2000 een zeer goed spel van Electronic Arts. Het is de opvolger van FIFA 2000. En kost F 99,95. 76 Magazine CAREN Computer Assisted Rehabillitation is een techniek voor menselijke bewegingen en is in een ontwikkeling fase. Het wordt ook voor revalidatie in ziekenhuizen ontwikkeld. 82 Hardware 4 designcomputers worden hier getest. Het zijn computers die zo mooi mogelijk zijn gemaakt en de onderdelen op slimme wijze in de computer zijn verwerkt. Zodat er zo veel mogelijk ruimte op de werkplek over blijft. Het zijn de Acer Veriton FP, Toshiba Equium 2000, Gateway Profile 2 en de Nec Powermate 2000. De Computer Idee keus is: Gateway Profile 2.
88 Alles over WAP WAP Wireless Application Protocol is een protocol voor draadloze systemen zoals een mobiele telefoon de GSM. Op deze pagina's wordt het een en ander daarover uitgelegd. 92 Spel 3 Need for Speed Porsche 2000 is een spel waar u alle Porsches die ooit gemaakt zijn kunt besturen. F99,95. Nummer 13 2000 4 Mailbus Faqman tip: het rechtermuismenu is ook op te roepen via het toetsenbord. Zorg dat het gewenste object actief is druk dan op CTRL-F10. 6 Nieuws Wrapster is een broertje van Napster en is in opkomst. Downloaden via www.scour.net Makkelijk diverse producten vergelijken kan op www.koopwijzer.nl en www.consumerdesk.nl de laatste is uitgebreider. 15 Zelf doen Een netwerk bouwen met de buurman. Het boren, kabels trekken en UTP-kabels maken met een speciale krimptang. En de kleuren van de draden voor een Unshielded Twistet Pair of een cross-over kabel (0-modemkabel) aansluiten op een UTP-stekker. (Blz. 22). 24 Workshop 1 De software instellen en configureren voor een netwerk. De printer delen. 33 Workshop 2 Een Internetverbinding maken met twee computers op een netwerk. Windows 98 Second Edition (Win 98 SE) kan worden opgehaald op www.microsoft.com/benelux/cdrom/nld/windows98.asp Een patch voor de afsluitfout van Windows 98 SE is te vinden op www.microsoft.com/windows98 /downloads/contents/WURecommended/S WUFeatured/win98SE/Default.asp. 39 Faqman Als ik een tijdje met de muis heb gewerkt en ik wil dan het toetsenbord gebruiken doet hij het niet.
Pas na een herstart weer wel. Wat is de laatste versie van Window, waar kan je het bestellen of kopen, en wat is een OEM-versie? Kan ik mijn computer i.v.m. slijtage beter aan laten staan of uitzetten als ik er niet mee werk? Kan ik beter stand-by-mode gebruiken als de computer aan blijft staan of de screensaver? Als de computer in de stand-by-mode staat worden dan de taakplanner-taken nog wel uitgevoerd? Ik heb HKEY-CURRENT USER verwijderd uit het register. Nu doet de computer raar, is er een oplossing om dit te herstellen? Hoe kan ik het gebackupte register terug zetten? Is er een verschil in snelheid van een Athlon en een Pentium III, en maakt het nog verschil uit waar je de computer voor gaat gebruiken? Mijn toetsenbord is ingesteld op de goede taal maar enkele toetsen kloppen niet meer. Er zitten andere leestekens onder. En hoe kan ik zien wat voor type toetsenbord ik heb? Als ik overstap van Windows naar het Linux besturingssysteem wat zijn daar voordelen en nadelen van? 44 Van de Faqman Hoe een virus zoals het I Love You-virus zich kan verspreiden via Outlook van het Microsoft Office. Dat je niet moet verwarren met Outlook Express het bekende E-mail programma. 45 Lezers helpen lezers Hoe kan ik mijn E-mail programma zo instellen met een wachtwoord dat niemand anders mijn persoonlijke E-mail kan lezen? 53 Dossier Hulp bij computerproblemen. Wie is het beste? De helpdesk nieuwsgroepen PC Dokter helpdesk van de fabriek enz. Met op blz. 61 helpdesks op het Internet. 66 Spel Le Mans 24 Hours De 24 uur van Le Mans. F 99,95 74 On line www.happypoint is een webside waar je z.g. Happy's mee kunt verdienen met het ontvangen van E-mail. www.surfjerijk.nl is een webside waar 5 vragen worden gesteld en daar voor je 1 gulden krijgt. Het
moeten dan wel de goede antwoorden zijn. www.krassen.nl is een webside waar je digitaal kunt krassen. 3 goede is een prijs. www.opinionbar.com is een webside waar op uw mening wordt gevraagd. Maximaal 5 vragen moeten worden ingevuld en voor elke vraag krijg je twee eurocent. Nummer 14 2000 4 Mailbus Faqman tip: om alle vensters snel te minimaliseren kan je klikken op het pictogram "bureaublad" of op de Windows-toets + M, om de programma's weer te openen: Window-toets + Shift + M. 8 Nieuws 10 best bezochte, internationale websides. (Blz 8). Een Nederlands woordenboek raadplegen kan op www.vandale.nl Een side om geld waarde om te rekenen van verschillende landen kunt u terecht op www.gwk.nl (klik vervolgens op Koers informatie en Koersconverter). 15 Dossier 1 PC's kopen bij de Nederlandse webwinkels. Uitleg over verschillende koopmogenlijkheden en wat je kunt verwachten bij de verschillende winkels op service enz. Een testrapport op blz. 20. En alle geteste computerwebwinkels op een rij op blz. 23. 24 Online Verschillende adressen over productinformatie, Prijzen en vergelijken, Samen kopen, en waar je kunt klagen als een artikel niet goed is. 26 Overzicht Een overzichtje van de mogelijkheden met het mobiel bellen voor nu en in de toekomst. 28 Dossier 2 CD's kopen op het Internet. Hoe moet je dat doen? Een verslag van CD's kopen in de verschillende Internetwinkels op blz 31.
37 Faqman Ik heb pas mijn CR-ROM speler laten vervangen omdat hij de CD's niet meer kon lezen. Maar met de nieuwe heb ik er een probleem bij. Die wil oude DOS-programma's niet installeren en of afspelen. Moet ik dan in het dosstart.bat, wat zich in C:\windows bevind iets er bij zetten want de soundblasterkaart doet het ook niet meer onder DOS. Als de CD-ROM in de DOS-Modus wordt gebruikt moeten deze commando's in het autoexec.bat en het config.sys worden gezet. (Zie blz. 38). Als nood kan je ook Ook cd-rom.sys wat op de opstartdiskette staat kopiëren naar C:\Windows. Op Naster kan ik geen toegang meer krijgen sinds ik een plaatje van Metallica heb gedownload. Ook niet nadat ik het programma en mijn geluidskaart opnieuw heb geïnstalleerd. Ook met andere passwords en nieuwe namen lukt het niet meer. Op de systemtray staat bij mij een ronddraaiende 4 en op mijn browser staat "Aangeboden door Freeler". Hoe kan ik dat weghalen? Een USB printer kan die ook vanuit DOS printen of vanuit Windows95 en lager? IN BIOS Basics worden een aantal algemene BIOS-instellingen uitgelegd. 49 Hardware 42 computerspeaker worden hier getest op prijs en kwaliteit. Ook wordt uit gelegen hoe een luidspeaker werkt. 62 Zelf doen Zelf een speakertje voor de computer bouwen met een zelfbouwpakket van de firma Speakerland. Kijk ook eens op www.speakerland.nl 72 Spel Enkele Multy Games worden uit gelegen wat je er zoal mee kunt spelen. Unreal Tournament, Risk II, Nerf Arena, GP 500, Need for Speed Posche 2000, Force Commander en Starcraft, 78 On line Waarop moet u letten bij het kopen op Internet? Oplichters zitten ook op Internet. Verschillende betaal methoden zoals Creditkaart, betalen met de set-methode of SSL , onder rembours of met een met een girokaart. Wat is het Web Trader Logo en is dat wel veilig? En het kopen in het buitenland. 10 tips voor veilig on-line kopen.
Nummer 15 2000 Extra boekje Bouw uw eigen homepage. 3 Wat is het Internet? 4 HTML-bestanden. 6 Een eerste basispagina. 11 Het overzetten van de homepage met FTP. 13 Koppelingen tussen pagina's 18 Alles in frames. 23 Wie vindt mij? Aanmelddienst voor zoekmachines op het Internet: www.nedside.nl/cgi-bin/urlsubmit form.pl 25 AgentWebRanking is een gratis programma voor het aanmelden van 34 zoekmachines. 4 Mailbox Een speciale startpagina voor meisjes is www.meiden.nl 6 Nieuws Muzikale sleutelhangers zijn chips (F 10,-) ter grote van een sleutelhanger waarop muziek is opgeslagen. Die zijn te beluisteren via de Hitclips-Microplayer (F20,-). Is allen te bestellen op www.tigertoys.com De snelste Pentium tot nu is de Pentium III 933-MHz. Zie www.intel.com Een kookboek vol recepten: www.snelklaar.nl Een mooie en goede Force Feedback Joystick is de WingMan Force 3D van Logitec met schakelaar voor het kijken in acht richtingen. F160,Telefoon trucje: Als je belt en die iemand is in gesprek druk dan op de 5-toets en hang dan op. Als degene klaar is met zijn gesprek gaat de telefoon over en bent u gelijk met hem of haar verbonden. 16 Dossier
Kabel, satelliet, ISDN, ADSL of analoog? Wat is goedkoper bij het gebruik van een x aantal uren op het Internet. Kortom wat past het beste bij uw internetgebruik. De verschillende kosten voor de bovenstaande aansluitingen. Op blz. 17 het KPN telefoontarief op dit moment. Wat is Internet 2? (Blz. 21). Uitleg over een firewall. Hoe heten die programma's om een firewall te maken? (Blz 22). BlackIce Defender, ZoneAlarm (gratis), Norton Internet Security 2000 (het Anti Virus programma zit daar gratis bij), At Guard, Sybergen Secure Desktop. 28 Workshop Het gratis programma ZoneAlarm installeren stap voor stap. 30 On line Kinderfilters om kinderen te beschermen tegen geweld, seks, enz. Cybersitter, Netnanny, Cyber Patrol, Chatnanny, en Kidcontrol zijn door computer Idee uitgeprobeerd. 38 Overzicht Een overzicht van verschillende draadloze verbindingen voor de computer die nu of in de toekomst gaan worden gebruikt. 41 Faqman In Exel ben ik bezig met en uitgaventabel, en nu wil ik het bedrag dat in B1 staat in A2 hebben, dat van B2 in A3 enz. Hoe kan ik die reeksen automatisch aanpassen zonder veel typewerk? Bij elke nieuwe zin die ik begin in Word 97 wordt een een hoofdletter. Hoe kan ik die functie uitzetten? Ik wil het startmenu sorteren op alfabetische volgorde, hoe kan ik dit doen? Ik heb mappen met programma's verwijderd, maar nu kan ik in Configuratiescherm>software bij het tabblad Installeren en verwijderen die bepaalde programma's niet meer verwijderen. Uninstal werkt niet meer. Kan ik die nog met Tweak Ui of via regedit in het register verwijderen? Als ik aan het defragmenteren ben begint het programma steeds weer opnieuw nadat het bericht "Station inhoud is gewijzigd: opnieuw defragmenteren" en dat doet het dan zo'n 10 keer en dan stopt het defragmentatieprogramma. Het defragmenteren duurt bij mij wel zo'n anderhalf uur, mijn harde schijf is maar 2,5 GB is dit normaal?
Wat is defragmenteren eigenlijk? (Blz. 46). Als ik mijn PC herstart krijg ik de melding dat er in de bootsector een fout is gevonden, defragmenteren en schijfcontrole kan het niet oplossen. Tijdens het defragmenteren van de harde schijf zag ik veel clusters die niet verplaatst worden (unmoveble files). Wat zijn dit voor clusters? De C-schijf defragmenteren gaat goed maar de D-schijf geeft na 10% de volgende melding: "ID Nr:DEFRAG 00205: Scan schijf op fouten" Dit heb ik 2 keer gedaan maar er worden geen fouten aangetroffen. Hoe kan ik controleren of de harddisk gebruik maakt van FAT 32? Ik wil mijn harde schijf s'nachts automatisch laten defragmenteren als ik toch de computer niet gebruik. Kan dit met de Taakplanner? 54 Hardware 1 25 USB en interne analoge 56K modems getest. Uitleg over het verschil van een USB-Extern modem en een PCI-kaart modem. Welke kan je beter nemen? Intern versus extern, UB of serieel. Op blz. 58 de meetresultaten in KB per seconde en de gemiddelde communicatiesnelheid. Wat is een V 90-modem op blz. 60. Wat is een AMR-modem? Op blz. 62 alle modems met alle specificaties en prijzen. Computer Idee Onze keus id voor een intern modem Diamond Supra SST 56k intern, prijs F 89,-. En voor de externe modems: Diamond Supra Max56e UB modem. 68 Hardware 2 CID's Knock-out Show. De Genius Venus versus Octec Pro. De Genius Venus wint flink op punten. De hall of Fame is nu: 1) Genius Venus 54 punten. 2) PC Speed Delta PIII500AE 48 punten. 3) Octec Pro 43 punten. 4) Gateway Performance 550 35 punten. 5) Compaq Presario 5476 21 punten. 70 Hardware 3 Met een goedkope TV kaart Canal+ kijken op de PC. Wij laten zien hoe je dat kunt maken.
Nummer 16 2000 6 Nieuws Een van de kleinste MP3-speler is de Cube (USB) F 279,- komt in september 2000 op de markt. Een goed speakersysteem voor de pc is Soundworks Digital Speakers met mooiere diepe bassen. Van Creative Labs. F 229,Kleurenflatbed-scanners van Canon op blz. 9. Een computer bestellen voor 4 uur 's middags bij MyCom, wordt voor 9 uur thuis bezorgd met een Ferrari waar je ook even in mag mee rijden. F25,- extra voor deze service. Printmaster Patina bestaat uit 11 cd-roms met alle denkbare drukwerkjes. F 149,- Blz. 11. 15 Workshop Digitaal op pad met de GSM met GPS (Global Positioning System), Digitale camera, Noteboek, Routeplanner en hoe je die moet gebruiken en wat voor abonnementen zijn nodig om de GSM met modemfuncties zoals E-mail, Faxen Internetten enz. te kunnen gebruiken? 28 Software 6 Routeplanners getest op betrouwbaarheid en gebruiksgemak. De routeplanner Route 66 Benelux komt daar wat betreft prijsverhouding en gebruik het beste uit. 36 Zelfdoen TV, Schotel, Video, Dia, en een Camcorder installeren, de stroomvoorziening maken in een caravan. 45 Faqman Als ik een PS2-muis installeer dan doet de printer het niet. Ook niet met een PS2-Adapter naar serieel. Mijn computer staat altijd uit als ik er niet mee werk. Is het dan mogelijk om een soort E-mailverklikker op de modem te laten werken d.m.v. een ledje te laten branden als er E-mail voor mij is? Als de computer aanstaat is er dan wel een programmatje voor om mij te waarschuwen als er E-mail is? Op mijn werkplek heeft mijn baas een firewall geïnstalleerd en nu kan ik niet chatten. Is het misschien toch mogelijk om te chatten op een of andere manier?
Hoe kan ik mijn E-mail splitsen zodat de binnenkomende mail niet meer in Postvak in komt maar gelijk in de goede mappen? Waarom kan ik op spitsuren met een bepaalde provider wel goed verbinding maken en intenetpagina's opvragen en met andere juist weer niet? Kun je met een USB-verbinding twee computers met elkaar verbinden zodat je bestanden kunt uitwisselen enz. Kunt u mij uitleggen wat een DNS-error is? Steeds krijg ik deze melding: Connection to side failed: Cannot find server (DNS Error). Of kan dit ook komen door mijn download-accelerator? Hoe kan ik een Printscreen maken van een heel scherm maar ook apart van een actief scherm? Waar kan ik het klembord vinden? Of als ik het niet hebt hoe kan ik die alsnog installeren? Nadat ik mijn abonnement heb op gezegd bij mijn provider blijft er een tekst in de browser staan van die provider. Hoe kan ik deze weghalen? De Startbalkknoppen onder in het beeldscherm zijn verdwenen. Hoe kan ik die terug krijgen? Het eurosymbool wil ik typen in Word, maar hoe kan ik die vinden? (ALT-GR-5) voor Windows 98. De combinatie ALT-GR aan de rechterkant van het toetsenbord gebruiken. De linkse werkt niet. Het eurosymbool is ook te krijgen via: (capslock aan) Linker ALT-Knop en op het nummerieke gedeelte van het toetsenbord 0128 drukken. Monitor flikkerd als ik de speakers te dicht bij de beeldbuis zet. Ook heb ik gemerkt dat mijn bureaulampje waarin een halogeen lampje zit ook zorgt dat de beeldbuis flikkert. Hoe komt dit? 58 Hardware 10 videokaarten getest. De Hercules 3D Prophet II GTS is de beste maar ook de duurste kaart. F 949,- maar heeft geen TV-in. De snelste prijs/prestatie verhouding is de ASUS V6800 Geforce 256 DDR met een TV-in en TV-out en hardwarematige DVD-ondersteuning. F 515,In de Knokout computertest staat nu in de Hall of Fame nummer 1 de Intel 733 Basis. Specificaties: 733-Mhz PIII-processor, 32 MB VGA-kaart(Gigabyte GA-660 Plus), 128-MB intern geheugen, 10,2-GB harde schijf (Seagate Barracuda), 48-speed CD-ROM-speler, 17 inch monitor (LG 775N) en Twister G-200-speakers. Meegeleverde software: Windows 98 SE. Garantiebepaling: 2 jaar carry-in op arbeidsloon en onderdelen, 2 jaar telefonische helpdesk op normaal tarief. Prijs F 2.999,- Info X-Ray Systems, tel 0252-680796.
Nummer 17 2000 6 Nieuws Norton PersonalFirewall 2000 Een Firewall die ook cookies opruimt. Prijs F 110,- Internet service.symantec.com. Oortelefoon (Panasonic) zonder hoofdband. Wordt op je oor geplaatst. F 29,95. Pentium III wordt opgevoerd tot 1,4 gez. en komt binnenkort op de markt. 15 Dossier 1 Katten een introductie. Hier wordt u een beetje wegwijs gemaakt in de wereld van het katten. Wat voor verschillende Chatprogramma's met diverse interfaces zijn er? Blz 16. Veel gebruikte afkortingen die tijdens het chatten worden gebruikt staan op blz. 17. Wat voor chatsides zijn er? Blz 17. De meest gebruikte Smilies en andere Smilies die met het Chatten en E-mailen worden gebruikt, op blz. 18. Webbased chat bij Veronica.nl. Computer Idee heeft ook een eigen chatroom. Yahoo heeft heel veel chatrooms. 21 Software 5 chatprogramma's worden hier uitgelegd en getest. mIRC, chatten met een webcam doe je met Visual IRC, Chatten als in strips kan met Microsoft Chat. Webbased chatten met geluid dmv een microfoon doe je met de chat van de zoekmachine van Yahoo. Chatten op Excite daar kan je ook voice-chatten en met Virtual Places eventueel een eenvoudig spelletje spelen zoals zeeslag. ICQ is een zeer populair programmatje dat berichtjes en bestanden heen en weer kan sturen tussen gebruikers, ook een chatboxfuntie (voicemail), een zoekfuntie voor willekeurige chat-vrienden en een antwoord apparaat die u waarschuwd als uw kennissen of vrienden zich op het net begeven. Bovendien staan op deze bladzijde nog wat messengers zoals Yahoo Messenger, AOL Instand Messenger en MSN Instand Messenger. 28 Dossier 2 10 tips om veilig te chatten op het Internet. 31 Faqman Van en naar een ver land mailen hoe kan ik dat het beste doen? En wat is de prijs die je daar voor moet betalen.
Waar is een adres te vinden waar je gratis domeinnamen kunt aanvragen. Welke kabel moet ik gebruiken om een directe verbinding te maken tussen twee computers. Is dat een DDC (Direct Cable Connection) of wel een interlink of lablink-kabel of een bi-directioneel IEEE 1284-kabel? Hoeveel Internet-providers kun je gebruiken op de computer en hoe kan je die het beste installeren? Kan je dat beter doen via de cd-software of via de Internet Connection Wizzard en de gegevens handmatig invoeren om conflicten te voorkomen? Ik zoek een geheugenmodule voor een Compaq Presario 4506, maar die is niet meer te leveren. Waar kan ik dan het beste zoeken op het Internet om die eventueel tweede hands te kunnen kopen? Ik heb een hele map van een programma weggehaald, en nu kan ik via Configuratiescherm>Software het programma niet meer verwijderen. Zijn hier programma's voor om die als nog te verwijderen? Kan dat met Tweak UI of met Norton Cleansweep of kan ik beter Windows opnieuw installeren? Hoe kan ik een koptelefoon of headset aansluiten om via het modem te kunnen praten met een ander op het Internet? Heb ik daar een modem met Speakerphone-faciliteiten en kan ik dan ook nog de modem verbinden met mijn luidsprekers zodat het geluid uit de luidsprekers komt? Een Voice-modem wat is dat? En een antwoordapparaat via een modem kan dat ook? Ik heb WAV-bestanden en die bestanden wil ik afspelen op mijn CD-speler. Moet ik die bestanden omzetten naar CD-DA (Compact Disk Digital Audio). Kan ik MP3-bestanden ook rechtstreeks branden op een CD? Er blijven gegevens achter in het Windows-Register van Napster nadat ik muziek heb gedoawnload van Metallica en Dr. Dre. Is daar een programmaatje voor of een "fix" die de gegevens uit het register kan halen? Het staat op de side van Computer Idee en heet Napster Fix.zip www.computeridee.nl 36 Spel 1 5 spellen beschreven en gewaardeerd met bolletjes nl. Ages of Myst, Myst Masterpiece, Chikken Run Fun Pack, Vampire: The Masquerade-Redemption, Shogun Total War. 40 Voor de heb 10 kleine computertjes worden hier besproken waaronder de verschillende soorten die er momenteel zijn: Pocket PC, Organizer, Handheld, Palm of PDA. 45 Workshop 1
De naderende voetbalcompetitie bij houden in een spreadsheet van Exell. Er is ook een beperkte versie met 4 clubs te downloaden op www.computeridee.nl 50 Workshop 2 Met het programma Kali kan je multiplayen (online gamen) op het Internet maar dan net of je op een netwerk zit en dus sneller kunt spelen. GameSpy is ook zoiets maar maakt gebruik van het moderne TCP/IP-protocol en het zoekt zelf op het Internet naar spelservers. 55 Spel 2 3 Helikopter-spelletjes getest, Gunship, Team Alligator KA-52 en Comance Hokum Enemy Engaged. 56 Hardware Wat kan je allemaal instellen met een muis van Logitec en de muis van Microsoft. Leuke software voor de muis zoals Active Eyes, Mouse Drift, Cat95, Bzzz, OuttaSight, MouseImp, Screen Loupe, Pop-Mouse Lite, Mouse-O-Meter en een Virtual Keybord. 60 Voor de heb Acht WAB (Wireless Application Protocol) mobiele telefoontoestellen waar mee je kan Internetten en E-mailen. 62 Mobile Tarieven. De Mobile tarieven van 10 maart 2000. 64 Workshop Copernic 2000 meld een zoekopdracht bij een grote hoeveelheid zoekmachines aan, en laat de gevonden resultaten keurig gerangschikt zien. Op deze bladzijde kan je hen downloaden en installeren. Bovendien word het basisgebruik van Copernic uitgelegt Nummer 18 2000 6 Nieuws PC-DVD Encor 12x Drive is een station waarop DVD-films op PC of TV zijn te bekijken, spellen te spelen, audio-CD's te beluisteren. Daarbij moet dan wel Dxr3, (een DynamicXtended Resolution) decoderkaart worden gebruikt, maar die wordt bij de speler bijgeleverd. F779,- Info Creative Labs, tel 011-3230081. Internet: www.creative.com
16 Software 1 Vier brandersoftware pakketten getest nl Copy Station, Easy CD Creator 4 Deluxe, Nero Burning Rom en WinOnCD 3.7 Power Edition. Met op blz. 18 de waardering en wat die verschillende software-programma's wel of niet kunnen, zoals Data ISO 9660, Data Joliet, Data UDF, Audio-CD , Mixet-mode enz. Onze keus is WinOnCD 3.7 Power Edition. Op blz 18 wordt uitgelegd wat ISO 9669, Joliet, UDF, DVD, CD-Extra, Photo CD en Video-CD betekend. 20 Hardware 9 PC's met een ingebouwde brander getest. De Dell Dimension L667r, Dixons Sky Power 733 @ 133 Mhz a la Carte, Dynabyte Headstart, NEC Direction 667VP, Gateway GP7, Informatique Mediastation, Mycom High Freakency, Packard Bell Club 3600RW en de Vobis Family Celeron 667 met Writer. Op blz 24 de puntenwaardering en de gegevens van de computers. Op blz. 26 een uitleg over IDE of SCSI. 28 Workshop 1 Een kleine uitleg over de werking van Easy CD-Creator om op te letten wanneer u en audio CD gaat maken. CD zonder pause, DAO Disk At One's, CD-Rewritble, Disk Image, de snelheid van de cdr-schijfjes. Een CD-R kan maar 99 x in de brander worden gestopt, bij 100 kun je er niet meer mee schrijven. 30 Zelf doen Zelf een CD-Writer inbouwen. Letten op de Master en Slave instellingen op een EIDE-Interface. 34 Workshop 2 Zelf CD-hoesjes en Labels voor CD's maken. Wesites waar originele labels en CD-hoesjes zijn te downloaden. Een hoesje op maat maken op blz 35. Kant en klare pakketten voor het maken van CD-labels en CD-hoesjes o.a. Multi Flip 2000+ HP CD-Labeler II, CD-Drukkerij, en TDK CD-Insert Kit. Op blz 36 een miniworkshop om zelf CD-hoesjes te ontwerpen nadat we ze van het Internet hebben gehaald. 39 Software 2 Brandersofware en de download adressen: Sonicburn, Fireburner, Feurio, MP3 CD-Maker is een
brandprogramma waar mee je MP3's direct kunt branden en CDRWin worden hier uit gelegen wat die programmatjes wel of niet kunnen. 43 Faqman Automatische verbinding met het Internet aan of uitzetten in het register. Zijn namaak inktpatronen voor een bubblejet-printer echt slechter dan de originele inktpatronen? Wat is het verschil tussen RD-RAM en SD-RAM? Welke is sneller en welke wordt straks meer gebruikt? Wat betekent bij een Internet adres www.naam.to en dan bedoel ik dus de laatste.to? Is dat soms een afkorting van het eiland Tonga? Kan ik een CD-Rewriter met USB aansluiting die in een MAC-computer heeft gezeten zomaar overzetten in mijn Windows PC? Is het voor mijn computer beter om het virtueel geheugen zelf in te stellen of het door Windows te laten beheren. En wat moet ik als maximum en minimum virtueel geheugen in stellen? Moet dat altijd van dezelfde grote zijn? Mijn CD is gecrasht, nu wil ik dus mijn PC opstarten met de opstartdiskette van Windows maar de computer zegt steeds "Geen Systeemdiskette gevonden" of Disk IO Error. Wat betekend dit en wat kan ik daar aan doen? Als ik een back-up heb gemaakt op een CD-R dan zijn alle bestanden Read Only geworden. Is dat normaal? Wat kan ik daar aan doen? Als ik die bestanden kopieer naar de harde schijf kan ik dan het Read Only attribuut weer uitzetten? In mijn PC zit de Pentium III direct op het moederbord geprikt, met daarboven op de cooler. Is dit wel een echte Pentium of ben ik afgescheept met een Celeron? Met mijn kabelnetverbinding van Cello (UPC) gaat het downloaden supertraag. Ik woon in een flat met meerdere gebruikers van die kabel, kan het daar aan liggen? Of ligt het aan de lengte van de verbinding? Bij mijn vrienden die ergens anders wonen gaat het veel sneller. Lezers helpen lezers. Als ik aan het Internetten ben werd de verbinding al na 5 minuten verbroken. Nadat ik de computer opnieuw had opgestart deed hij het weer 5 minuten. Nu hoorde ik dat als je in configuratiescherm bij het netwerk de "Client voor Microsoft-netwerken verandert in "Windows aanmelding" dat dan de problemen zouden zijn verholpen. Het werkt inderdaad en bij alle Windows-besturingssystemen. Als je Internetbrowser een naam heeft gekregen in de balk onderaan van een provider kun je die
weghalen op deze manier in het register. (Blz. 46) 58 Telecom Nieuws over WAP telefoons, en surrogaat WAP. Gratis Nieuws per SMS. (Blz. 60). Nummer 19 2000 9 Nieuws Product van de week is de MP3-speler Yepp New E met 32 of 64 MB geheugen. Bij deze MP3-speler kunt u songs downloaden op www.y3pp.com waar zich een bibliotheek bevindt van MP3 songs. Verkrijgbaar met parallelle poort aansluiting of met USB. F 499,-. 15 On line Waarom een Webcam? Wat is en wat kan je doen met een webcam? Wat kost deze? Wat wordt er bijgeleverd? Plus het inbouwen van een Webcam3 van Creative in een PC. Wat voor software en drivers besturen een Webcam? 18 Workshop In deze workshop wordt helemaal uitgelegd hou je een videomail kunt versturen via een speciale server. Als je die mail hebt verstuurd kan de ontvanger via een link in de mail gaan kijken op die server en de video bekijken en downloaden. 24 Hardware 1 Digital Videocapturekaarten (DV). Op deze bladzijden staan vijf van deze kaarten. De Pinnacle Studio DV, de Pinnacle DV200, de Fast DV.GO!, De Fast DV.NOW LITE, en de Dynalink 1394. Van deze kaarten worden de voor en nadelen belicht en dan is vooral de prijs nog al verschillend. 30 Workshop Om videobeelden te kunnen bewerken is een programma nodig. Adobe Première is zo'n programma maar is soms te duur of te ingewikkeld. Daar is een uitgeklede versie van nl Première LE ofwel Limited Edition. In deze workshop ziet u hou u daar mee kunt werken.
36 Hardware 2 CID's Knock-out Show met de Intel 733 Basis en de Mycom Frekenty Ringmaster. De Winnaar voor de 2e keer is Intel 733 Basis. 39 Turning Point Met o.a. Windows Millennium F 599,- en Intel 733 Basis upgrade. F 149,-. 41 Faqman Ik heb een Voodoo1-kaart, zonder driver. Windows 98 SE heeft de kaart wel herkend als 3Dfx Voodoo-kaart, en geïnstalleerd. In apparatenbeheer zegt Windows "dit apparaat werkt correct" maar bij stuurprogramma's staat: er zijn geen stuurprogramma's vereist of geladen. Is dit normaal en waar kan ik eventueel de drivers vinden op het Internet? Ik ben mijn Desktop Icons in de taakbalk kwijt. Ik heb Windows 95 en daar zitten ze standaard niet in. Maar bij de installatie van Internet Explorer zat vorige keer een Desktop Update. Nu heb ik Windows 95 opnieuw moeten installeren, en nu zit die Desktop update er niet bij in deze versie. Hoe kan dat? Ik wil mijn Harde schijf met Partition Macig 3.0 verder indelen. Ik heb van tevoren met Fdisk al een logische partitie gemaakt en toen geformatteerd. Maar nu geeft Partition Macig aan: dat de schijf FAT 32X en niet verder kan worden opgedeeld. Weet u een oplossing? Ik zoek een encoder waarmee ik AVI-video kan omzetten naar MPEG-formaat. www.mnsi.net/~jschlic1 Ik stuur wel eens een E-mail met een foto naar twee adressen in Canada. Het gekke is dat bij het ene adres de foto goed te zien is maar op het tweede adres zijn alleen maar letters en tekens te zien. Ligt dit soms aan dat de 1 wel de MIME (Multi-Purpose Internet Mail Extentions) gebruikt in de browser en de ander de Uuencode? (Unix to Unix code). Is dat weer goed te krijgen met de opdracht: "Uudecode"? Als ik met mijn Videocapturekaart AV Master een beeldje van mijn video heb gecaptioneerd en ik wil die uitprinten dan wordt het een klein plaatje omdat mijn printer een resolutie heeft van 72 dots/inch. Maar ik wil een grote foto daar van maken. Is daar een oplossing voor of een programma? In MS-Word wil ik twee stukjes tekst van een kader voorzien via menu 'Opmaak' 'randen' en arceringen'. Daarna wil ik beide kaders samen in één kader onderbrengen en vervolgens in een volgende alinea weer tekst intypen. Heeft u een oplossing? Als ik met FTP-programma probeer bestanden over te brengen naar de server krijg ik deze foutmeldingen: "Login incorrect. Logon Failure, so quiting. Permission denied. Wat doe ik
verkeerd? Ik wil een zelfstartenden slideshow op een CD maken zodat al mijn foto's achterelkaar worden vertoond. Ik maak de Slideshows altijd met Iphoto Express. Bij Napster download ik MP3-bestanden maar het gebeurd regelmatig dat de verbinding van de computer die Napster mij heeft gegeven wegvalt. Met GoZilla is die verbinding ook niet meer te maken. Hoe komt dit? Lezers helpen lezers Op www.esafe.com.nl staat een gratis Virus-programma inclusief firewall ESAFE genaamd. Het is wel een 10 MB bestand. Een handig script om de reclamebalk die aan een pagina hangt van de provider weg te halen. (Provider vindt dit niet leuk). 51 Olympia on line Olympische sides. 60 Magazine Kinderfilters voor het Internet getest. Werken ze wel? F1 2000 racespel Formule 1 van Electronics Arts. F 109,95 Grand Prix 3. Racespel formule 1. F99,95. Nummer 20 2000 4 Mailbox CD-hoesjes maken doe je met Coverpro. Cd-Hoesjes makkelijk op maat maken met Coverprint. 6 Nieuws Mooie en kleine digitale fotocamera is de Kodak DC3800. 2,1 miljoen pixels, 2 x digitale zoom, optische zoeker, 38 mm LCD-kleurenscherm, autofocus, Close-up focus van 20-70 CDM (macrostand) en automatische flitser (invulflits en anti rode ogen) F1399,16 Workshop Fotobewerking tips van de professional. Beeldbuis kalibreren (instellen0, Welk bestandsformaat
JPG of TIF), het juiste formaat en resolutie instellen, kleur corrigeren, lichtsterkte (lightnes), de foto verscherpen (contrast), Klonen het werken met de kloon-tool, rode oogjes wegwerken doormiddel van klonen, horizon recht maken. 20 Met powerPoint een dia show maken. Scannen een apart vak. Scannen voor plaatjes voor de monitor en Internet doe je op een lagere resolutie. (72 dpi). Het berekenen van de resolutie. Scannen voor de printer gebruik je de halve resolutie van de printer. 28 Waar moet je opletten bij het gebruik van een inkjet printer? Een foto op een A4 printen. Papier kiezen. Het instellen van de printerdrive. Nieuwe driver downloaden. Foto-cartridges. Uitgedroogde inkpatronen schoonmaken. 30 Magazine 6 enthousiaste fotobewerkers vertellen over hun vak en geven tips waar je op moet letten bij het maken van foto's. 41 Faqman Ik wil een Chatbox maken op mijn homepage hoe moet ik dat doen? Ik wil Batchfiles maken om meerdere programma's tegelijk te laten starten, kan dat? Ik krijg een foutmelding van mijn floppy drive (station A) en er blijft een lampje constant branden. Het adressen boek van Outlook Express wil ik overbrengen van mijn host computer naar de slave computer (ik heb een netwerk). Hoe moet ik die importeren of exporteren van de ene Outlook naar de andere Outlook Express. Bij het installeren van tweukUI gaat het fout. Ik heb hem bij de u opgegeven URL gedownload. www.annoyances.org/win98/features/tweakui.html Hoe kan ik de geluiden in Windows veranderen? En waar kan ik geluiden downloaden op het Internet? Ik kwam laatst nog al wat oude bestanden tegen op mijn harde schijf. Kan ik die zomaar verwijderen of weet u een betere (veiligere) manier? 46 Lezers helpen lezers Als ik om updates vraag bij Microsoft dan word mijn hele computer doorzocht. Is er een manier omdat te veranderen?
49 Software Virtuele metamorfose 2 is een kapsel en opmaak programma waarmee je allerlei kapsels kunt uitproberen die je leuk staat en met een printje daarvan kun je tegen de kapper zeggen, kijk dit kapsel wil ik. Van het Internet zijn de nieuwste kapsels te downloaden. F69,95 De ruimtevaart Encyclopedia is een mooi programma waarmee je alle belangrijke ruimtevaart gebeurtenissen kunt zien, lezen en er zitten ook nog diverse ruimtevaart spelletjes in. 57 Workshop Je loonstrook zelf controleren deel 1. Dit is een workshop om dit met Exel te maken. Deze loonstrook controleur kan u ook compleet downloaden op www.computeridee.nl 62 Hardware 1 Negen 17" CRT monitoren met platte beeldscherm en 9 15" LCD-schermen worden getest en vergeleken op voor en nadelen. Op blz 70 en 71 staan de uitslagen van de testen. De beste prijs/prestatie verhouding is voor de CRT de Acer 77E. Voor de LCD is dat de Adi PV571. 74 Hardware 2 CID's Knock-out show. Intel 733 Basis tegen Bess Athlon 75 is een technische Knol out, (gelijk) maar de Intel 733 Basis mag door wegens omdat dat de huidige kampioen was. 86 Software 7 gratis beeldbewerkings-programmatjes die op het Internet zijn te downloaden. 90 On line Beter met beeld op het WWW. Wat voor formaat kan je het beste gebruiken voor een homepage GIF of JPG? Wat voor software heb je daar voor nodig? Beeld bewerken met Paint Shop Pro. Wat is DPI, pixels en beeldpuntjes en resolutie? Het beste gebruikt u 800 x 600 pixels voor het Internet en uw 17" beeldscherm. Een transparant plaatje maken gaat alleen met GIF. Tumbnails maken met Pink Mouse's Image Organisers en is te downloaden op www.supershareware.couk/apps/5703.asp. Nummer 21 2000
6 Nieuws Mp3 en CD's afdraaien kan met de draagbare eXpanium van Philips. F599,MP3 compleet is een externe MP3 speler die je op een gewone stereo installatie kunt aansluiten. F 479,-. Er ia ook een makkelijk bouwpakket dat kost F 369,-. www.conrad.nl Photoshop 6.0 is het nieuwe fotoprogramma van Adobe. Met veel meer uitbreidingen waarvan de belangrijkste is bewerkingen voor weppublikatie's. F 1.565.- of de upgrades F 480,- of 630,-. (Blz 8). 10 Nieuws Windows ME een zegen of een ramp? In Windows ME zitten nog veel bugs waaronder de netwerkkaart die soms niet wordt gevonden en de USB-hub. 18 Bluetooth Bluetooth is een Nederlandse uitvinding en is een technologie die apparaten draadloos met elkaar verbind d.m.v. radiogolven. Op deze bladzijden hoe Bluetooth werkt en wat je er mee kan doen. Hoe werkt Bluetooth? (Blz. 21) Blz 22 enkele apparaten die nu of al snel op de maakt komen (zijn). Jaap Haartsen is de Nederlander die Bluetooth heeft ontwikkeld. Op blz 23 kunt u wat meer over hem lezen. 24 hebbedingetjes zonder kabel. Infrarood: de Scanpen, Muis en toetsenbord, microfoon, infraroodpoorten voor de PC, mobile printer, draadloze palmtop. Cablesender is een zender die audio en videosignalen over een maximale afstand van honderd meter dwars door muren of vloeren gaat. Muis zonder bal, draadloze pen, schrijftabletten en Internet met een GSM, multi-afstandsbediening bediend alles: infraroodpoorten, televisie, videorecorders en satelietontvangers. F 45,-. Pakket van GSM en handheld computer zodat je met alleen zo'n pakket op het Internet kunt en tegelijkertijd kunt computeren. 29 Workshop Alle begin is makkelijk deel 1. Hoe formatteer je ook alweer een diskette? 32 Magazine Huisdieren een chip inbrengen. Waar is dat voor en wat is het nut? Een weggelopen huisdier weer terug vindt via de Nederlandse databank voor gezelschapsdieren. 36 Faqman
Als ik de prullenbak leeg maak waar blijven die bestanden dan? Kan ik die bestanden alsnog terugkrijgen? Als Ik ze echt helemaal wil laten verdwijnen van de harde schijf hoe moet ik dat doen? Is Clean Sweep van Norton of BCWipe, een Diskcleaner dat op het Internet is te verkrijgen bij Tucows wel goed? Tucows.euro.net/diskc95.html. Kan ik ook USB-apparaten aansluiten met Windows 95 (nieuwe versie)? Zo ja, kan ik dan ook USB-apparaten gebruiken met syteemeis Windows 98? Ik heb al een USB kaart. Ik heb een Pentium 1 met 64 MB geheugen en Windows 95. Kan ik een USB kaart inbouwen, ik heb nog een PCI-slot vrij. Ik wil nl met een digitale fotocamera beelden overbrengen naar mijn PC. Windows start niet meer goed op door een fout in het register. Hoe kan ik het oude register bestand terug zetten? Is het waar dat Windows 5 back-ups bewaart? Dat terugzetten van het register moet dat onder DOS? Met de toets F8, en dan typen: scanreg /restore? Ik moet dan wel de juiste datum van het registerbestand uitzoeken. Als ik een CD kopieer en die gekopieerde CD kopieer ik nogmaals gaat er dan de kwaliteit achteruit? Ik had Netscape maar nu gebruik ik Internet Explorer. Hoe kan ik de bestanden van Netscape importeren naar Internet Explorer? Vroeger brak de Internetverbinding vanzelf af bij het verlaten van Internet Explorer. Hoe kan ik die instelling weer goed zetten? Wat is een goede instelling voor het virtuele geheugen? En hou stel ik dat in? (2,5 x het interne geheugen). Hoe kan ik een bericht dat ik gemaakt hebt met WP 5.1 per E-mail versturen? De ontvangers die geen WP 5. hebben moeten het wel kunnen lezen. Bij Start>programma's, hoe kan ik die programma's alfabetisch sorteren? 38 Lezers helpen lezers Read only bestanden uitschakelen nadat je een CD met read only bestanden gekopieerd hebt naar de harde schijf. 48 Dossier Legio infrarood toepassingen voor de PC. Wat kunt u er mee, met name uw PC, printer, muis, GSM en afstandsbediening, of 2 PC's op een netwerken, digitale camera's en audio en video.
Wat zijn de voor en nadelen? Het afstandsbediening lampje testen met een camcorder, U ziet dan een blauw lampje branden. De snelheid van het infrarode licht op blz. 48. 52 Zelf doen Het inbouwen van een infraroodpoort in de computer. En het aansluiten van: de Printer, labtop, TV, En Video. 55 Software De software installeren voor verschillende apparaten met Infrarood. 58 Workshop 1 Uw persoonlijke elektronica zoals een organizer via infrarood laten communiceren. De GSM gebruiken voor data en fax-communucatie, het bijhouden van het telefoonboek en het verzenden van SMS-berichten. GSM als modem installeren in 8 stappen. (Blz 61). 66 Spel Packman kunt u vinden op www.java4fan.com/games/pacman.html Leuke katten en honden of andere animaties van dieren op uw desktop. www.petz.com 71 Workshop 2 Je loonstrook zelf controleren deel 2. Dit is een workshop om dit met Exel te maken. Deze loonstrook controleur kan u ook compleet downloaden op www.computeridee.nl 78 De slimste WAP & Wepsites Gratis SMS-en SMS-weerbericht, een robot uw berichten laten voorlezen en WAPen zonder een WAP telefoon en nog wat meer leuke dingen voor een WAP-telefoon. Nummer 22 2000 7 Nieuws De Aiwa MM-fx500 is een MP3-speler die zelf zonder tussenkomst van de computer
MP3-bestanden maakt en opslaat. F899,Een autoradio die kan MP3-bestanden die op een schijfje staan gebrand afspelen. Zo kun je makkelijk 150 MP3-bestanden afspelen, en bovendien speelt hij ook CDRW-schijfjes af. (Blz 8) F999,32 Software 3 Spraakherkenning pakketten getest nl Dragon Naturally Speaking, L&H Voice Xpress en Philips Freespeech. Onze keus is Dragon Naturally Speaking geworden. 36 Workshop 1 Een digitale krant van www.kranten.com op je desktop plaatsen en automatisch of met de hand laten vernieuwen. Trucje om een programma in de taakbalk of op het bureaublad met CTRL-Alt-en een letter automatisch op te starten, zodat mensen die in de omgeving van de computer komen niet kunnen zien wat je stiekem aan het doen bent. Nog een trucje hoe je programma's automatisch iets kunt laten doen, bijvoorbeeld het Defragmentatie programma of virusscanner starten. (Blz 38). 41 Faqman Nadat ik WinAmp heb geïnstalleerd start de defaul speler van Windows niet meer op als ik een audio CD afpeel. Nu wordt WinAmp gebruikt maar dat wil ik niet. Ik kan mijn harde schijf niet meer formatteren. Het programma zegt: dat dit niet kan omdat er bestanden op de schijf staan die Windows in gebruik heeft. Supernet heeft een voordelige manier om te Internetten. Het zegt dat je 50 uur per maand kan Internetten. Is dit goed of zitten er addertjes onder het gras? Ik had EZ-drive geïnstalleerd om dat mijn vorige BIOS geen grotere harde schijven ondersteunde. Nu heb ik een andere BIOS maar nu krijg ik dat programma EZ-Drive er niet meer af. Ook al formatteer ik de harde schijf dan lukt het nog niet. Als ik zit te Internetten dan kan ik niet telefonisch bereikt worden. Ik heb maar 1 lijn. Maar met *21 en dan de telefoon doorschakelen naar mijn mobiele telefoon dan zou dit mogelijk moeten zijn. Maar het probleem is dat de computer dan zegt: geen kiestoon als ik wil bellen. Is een modem zo in te stellen dat dat wel mogelijk is? Mijn computer had een 75 Mhz processor die is opgevoerd (overklokken) tot 90 Mhz. Ik heb nu
een 133 Mhz processor in de computer gezet, maar nu geeft die maar 90 Mhz aan. Ik heb een intern softmodem in mijn computer. Maar die belt niet goed in bij verschillende providers. Of hij belt helemaal niet in of de verbinding wordt steeds afgebroken. Wat is nu beter: een buspowered USB-HUB of een selfpowered mode USB-HUB. Men zegt dat sommige USB-apparaten nog al wat stroom gebruiken en dat je dan beter een selfpowered mode USB-HUB kunt gebruiken. 42 Lezers helpen lezers Als je E-mails binnen krijgt is het mogelijk om een SMS-bericht naar je mobiele telefoon te laten sturen. Alleen nog niet alle providers hebben een samenwerkings verband met de KPN. Dus voorlopig werkt dit alleen op KPN-toestellen. Deze service komt van Easy Mail-service van de KPN. Automatisch inbellen met een Internetverbinding moet u zo instellen: (blz 42). 51 Workshop 2 (alle begin is makkelijk: deel 2) Met Wordpad tekst opslaan, een naam geven aan het bestand, openen van een bestand op de harde schijf, een nieuwe map aanmaken voor het opslaan. 54 Hardware 5 PC's getest en vergeleken in de prijsklasse van F 2295,- tot F 2695,- De winner is X-Ray Intel Pentium III Customer Syteem F 2399,- Maar een zeer goede tweede is Colossus superinstapper F 2695,-. 60 Workshop 3 Een hoofd van bv een alien of een ander hoofd op de plaats zetten van iemand op een foto. In deze workshop kunt u lezen hoe en met welke tools u dit kan doen. 65 Workshop 4 deel 1 Uw volledige huis inventaris in een database met Access 97 met behulp van de wizard. Dit kunt u ook doen met Corel Quattro Pro van Corel. Nummer 23 2000 6 Nieuws 2 Ferrari racesturen van Trust, 360 Modena F 139,50 en de 360 Modena Pro F 199,95.
De Nederlandse versie van Napster heet KaZaA van het Nederlandse bedrijf FastTrack. Heeft naast MP3 bestanden ook Video en fotobestanden, software en documenten. Downloads zijn gratis maar in de toekomst gaan ze samenwerken met de entertainmentindustrie om een systeem voor betaalbare downloads op te zetten. www.kazaa.com 19 Hardware Een uitleg over de technische termen van het geluid zoals: mono, stereo, surround, sampling-rates wavetable, samplefrequentie, aantallen bits, analoog, digitale in of uitgang en MIDI en andere geluidstermen. De echte test staat op blz 25. De volgende geluidskaarten werden getest: Guillemot MaxiSound Muze, Guillemot MaxiSound Fortissimo, Terratec DMX Xfire 1024, Soundblaster Live 1024, Diamond MonsterSound MX400, VideLogic Sonic Fury, Terratec DMX Advenced Audio Accelerator en de Soundblaster Live Platinum. Op blz. 28 zijn alle geluidskaarten in een grafiek te zien. 32 Workshop 1 Een snelcursus MIDI. MIDI-bestanden maken met verschillende opnamen-programma's en bewerken. Enkele belangrijke MIDI-commando's op blz. 33. Een MIDI-poort aansluiten. Het mixen van geluidsbestanden. Zo maakt u uw eerste MIDI-bestand. Software voor MIDI-bestanden vindt u op blz. 36. Cakewalk, Steinberg, en Cubase zijn bekende software programma's voor MIDI. 39 Faqman Kan ik zomaar een Pentium III 800 Mhz met een bus-snelheid van 133 Mhz processor in mijn computer zetten? Die er nu in zit is een 133 Pentium in. In het BIOS staat dat het kan maar in mijn instructie boekje van het moederbord staat dat het niet mogelijk is. CDR-schijven zijn in allerlei verschillende prijsklassen en uitvoeringen te verkrijgen. Het geluid wat ik met sommige schijfjes krijg ben ik niet tevree over. Moet ik per see een bepaald merk bij mijn schrijver gebruiken? Ik merk namelijk dat sommige schijven het beter doen dan andere merken. Ik wil JPG-bestanden op een CDR-schijfje zetten, maar niet in 1 keer. Ik wil telkens er een paar bij zetten maar dat lukt mij niet. Kunt u mij uitleggen hoe ik dat het beste kan doen? Als ik veel pagina's wil afdrukken dan zou ik het liefst het in omgekeerde volgorde doen. Dus als ik 14 pagina's wil afdrukken dat de printer begint bij pagina 14 en dan 13 enz. Waar kan ik dit instellen in MS Word of WordPerfect? Ik wil een handboek maken met inhoudsopgave, Hoofdstuk onderverdeling enz. Hoe kan ik dit met
MS Word 2000 doen? Uninstaller van McAfee en Cleansweep van Norton. Welk van deze twee programma's zijn goed om de computer schoon te maken van overbodige bestanden en verwijzingen in het register die niet meer kloppen, en voor het monitoren bij het installeren van programma's en het deinstalleren van programma's? 40 Lezers helpen lezers Waar en hoe kan ik drivers vinden voor mijn VooDoo-kaart? 48 Magazine Uitleg over DivX een manier om DVD's te rippen tot AVI's en in te pakken met MPEG-4 tot veel kleinere bestanden. DivX is voor film het zelfde als MP3 voor de Muziek. Een nachtmerrie voor de filmindustrie. Waar vind ik DivX? Op blz. 49. 50 Workshop 2 deel 2 Alle inboedel in huis maken in een spreadsheet met Access of Exel. 62 Workshop 3 Knippen en plakken in het montageprogramma Cool Edit 2000. Een voorbeeld van het maken van een hoorspel. Dit is een uitleg over hoe je met Cool Edit de eenvoudige mogelijkheden kunt verwezenlijken. 69 Workshop 4 Alle begin is makkelijk: deel 3 Hoe kan ik met Windows geluid opnemen en bewerken en opslaan. Hoe kan ik het volume van bv de microfoon instellen in Windows 95 en 98? 84 On line Radiozenders op het Internet. Nummer 24 2000 7 Nieuws 13e uitgaven van de Dikke Van Dale op CD-ROM werkt goed samen met WordPerfect en Word. F 339,- www.vandale.nl
Een volledige televisiegids is te vinden op www.tvgids.nl Blz. 9. Gratis helpdesk voor al uw hard en softwareproblemen. Is uw vraag daar niet te vinden, dan kunt u uw vraag daar achter laten en hopelijk wordt die daar snel beantwoord. www.helpmij.nl 17 Magazine Is betalen op het Internet nu verantwoord of niet? Op blz. 20 10 vuistregels voor veilig betalen/surfen. De voor en nadelen van het betalen met Creditcard, Creditcard met SET (Secure Electronic Transaction), I-Pay met SET (SSL = Secure Socket Layer), onder rembours, factuur vooraf, factuur achteraf, Cheques, E-go Creditcard, en Rabo Direct worden hier beschreven. Ook de verschillende betaal methoden van banken en de Postbank worden uitgelegd op blz. 23. 32 On line 110 Webwinkels getest op betrouwbaarheid. Is op Categorie gedaan zoals: boodschappen, Voedingswaren, Medicijnen, Boeken en tijdschriften, Muziek, Software, Film, Cadeaus, Speelgoed, Kleding, Wijnen, Warenhuizen, Bloemen, Computers, Baby's en kinderen, en Diverse. 43 Faqman Als ik de harde schijf wil defragmenteren stop hij na het 10 x geprobeerd te hebben. Dan stopt hij. Ik heb een pentium III en een netwerkje voor een tweede computer. Kan het netwerk de oorzaak zijn? Of programma's die op de achtergrond draaien? Kan ik het programma ook onder MS-DOS draaien en werkt dat dan beter? Waar kan ik het defragmentatie vinden voor als ik het opnieuw wil installeren? Ik heb een fotoalbum gemaakt op www.msn.nl Maar ik kan de plaatjes niet zien die ik wil uploaden. Ligt dit soms aan de soort plaatjes die ik gebruik? Ik heb plaatjes met de extentie TIF. Een Screensaver-bestand waar kan ik die vinden op de harde schijf? Kan ik die zomaar weggooien? Welke encoder kan mijn AVI-bestanden met geluid omzetten naar VCD-formaat? Moet ik dan specifieke specificaties instellen voor het PAL-formaat? Ik heb gehoord dat het kan met LSX-MPEG Encoder kan, waar kan ik dat programma vinden? En ik wil een VCD gaan maken kunt u mij zeggen hoe ik dat kan doen? Ik zoek het programmatje symbolen van Windows maar ik kan het niet vinden Men zegt dat het op de installatie CD-ROM moet staan. Kunt u mij helpen?
Ik wilde laatst een ZIP-bestand downloaden, toen kreeg ik 3 vragen waaruit ik moest kiezen. Click one of the following to download. ZIP File, Selfextracting or Alternate Site. En daarna de vragen: openen vanaf de huidige lokatie of opslaan op de vaste schijf? Wat betekenen die 5 vragen? Kilo en Megabits moet ik die net zo uitrekenen als Kilo en Megabytes. Die laatste heeft toch de waarde 1024. Maar bij Bits is dat gewoon het 10 delige stelsel of is dit niet waar? 46 Lezers helpen lezers. Met Napicater kan je handig overspringen naar de verschillende Servers van Nescape. Ook kan je de verschillende aantal bestanden, Gigabytes die aanwezig zijn en zelfs de ping tijd aflezen. Het is te downloaden op www.napicater.com Als je niet zeker weet of je een bepaald bestand niet meer gebruikt wordt en wilt weggooien op een veilige manier rename die dan van abcdef.DLL naar abcdef.DL! (een uitroepteken op de laatste extentieletter). Als dan na een paar weken niet om die DLL wordt gevraagd kan je die weggooien. Wordt er toch nog door een programma naar gevraagd dan weer terug vernoemen. 57 Workshop Alle begin is makkelijk: deel 4 Is een les en gaat over de Directorystructuur (mappen en submappen) op de harde schijf van de computer. 68 Workshop 1 Uw Internet Explorer 5.0 of Netscape Communicator beveiligen voor o.a. aankopen via het Internet. 72 Magazine Shoppen terwijl u werkt. Een kijkje achter de schermen wat er allemaal gebeurt bij de aankoop van een koffiezetapparaat bij Wehkamp. 76 Workshop 2 Een adressenbestand met Outlook het programma dat is meegeleverd met Microsoft Office bestanden maken en bewerken. 85 Software Verschillende muziekprogrammaatjes getest op mogelijkheden en kosten. Klankenkrakers, Notenkraker, Musiccenter2, Printmusic! 2000/finale 2001, SimSynth (gratis), Orangator (gratis), Musicmaker generation 6, Radio 538 en Music Machine.
Nummer 25 2000 6 Nieuws Spectrum Encyclopedie 2001 op twee CD-ROMS. F 52,75. Pentium 4 op 1,5 Gigahertz is uit. Gaat circa F 5000,- kosten. (Blz 10). 16 Voor de heb: computercadeaus van 10 piek. 250 verschillende gekleurde vellen voor de printer. Hema F 8,-. 5 MMORE CDR's voor 9,95. www.microdirect.com Boekje over Internet taal. F 8,95. www.deslegte.com 18 Zelf doen Sinterklaascadeaus maken van oude computer onderdelen. 24 Voor de krijg Elektronisch speelgoed getest voor en door kinderen. Op blz 26 de resultaten in een schema. 31 Faqman Ik heb laatst 2 geheugenmodules van 128 MB PC113 Mhz geplaatst op mijn moederbord dat standaard op 100 Mhz staat. Nu krijg ik een foutmelding. Een opstart-diskette maken voor DOS in Windows ME (millennium) gaat niet meer, want Windows ME start niet meer in DOS op. Als ik een opstartdiskette maak met Windows ME en de overbodige bestanden er af haal kan dat en werkt dat ook? Wat wordt er bedoeld met een Bètaversie? Dat staat wel eens bij sommige software. Hoe kan ik een eigen icoon maken in favorieten voor op mijn homepage? Foto verhoudingen zijn meestal in de verhouding 2:3 of 3:2 voor de lengte en breedte. Maar sommige foto's of afbeeldingen (plaatjes) zijn niet in die verhouding maar op 4:5 bv 1024 x 1280 pixels. Hoe kan ik met Photoshop die hoogte breedte verhouding zo maken dat ik op een verhouding zit van 3:2 of andersom. Kan dat met het Crobtool? De stand-by optie is verdwenen bij het scherm dat je krijgt als je Windows afsluit. Hoe kan dit, en hoe kan ik dat weer goed krijgen?
44 Workshop 1 Software om een webcam te gebruiken als waakhond. Met SupervisionCam kun je dat instellen. Hoe dat moet zie je in deze workshop. In nummer 7 2000 kun je nog meer instellingen zien zoals het verzenden van beelden via de modem naar je e-mail adres. 48 Workshop 2 Een plaatje van SupervisionCam bewerken met het fotoprogramma Paintshop Pro. 56 Hardware 14 USB-scanners getest. De Epson Perfection 64OU van F 379,- en de Umax Astra 3400U van F 230,- komen er het beste van af en zijn dus Onze Keus Computer Idee geworden. Hier kan je ook lezen: wat is CCD of CIS, Resolutie, Kleurdiepte en Scantips op blz 65. 73 Workshop 3 Etiketten printen vanuit Word. Tekst en een plaatje invoegen op een etiket. 79 Software Voor kinderen Putt-Putt de reis door de tijd. 6 -8 jaar F 99,50. Info Transposia Tel +32-9-2439810. www.transposia.be 83 Spel Waar kun je goedkoop soms iets oudere spellen kopen. De z.g. Budgetspellen. 95 InterZ Een huisarts per E-mail. www.vraagdedokter.nl. Nummer 26 2000 6 Nieuws Een nieuwe snelle externe SCSI-brander van Plextor. 12 voudig branden, 10 voudig herbranden en 32 voudig lezen. F 1050,- info Plextor tel +32-27255522 en op www.plextor.com Een goedkope MP3-CD-speler is de Jazz Piper MCD650. F 260,-. Info 020-6373905 en op www.mediaforte.com 20 Voor de heb
Met dit multimedia-toetsenbord van Trust kunt u CD-Rom-speler, het Internet, het volume en meer multimedia-functies regelen. F 49,95. Info Dixons B.V. tel.: 0900-7277483. Of www.dixons.nl Draadloze muis (infrarood) compleet met zendertje voor in de computer van Trust. F 44,95. Info Bruna, tel.: 030-6391911. Of www.bruna.nl 22 Hardware MP3-CDR-CDRWspelers getest. De Lenoxx MP-786 is als beste uit de test gekomen. F 349,-. Info: mp3spelers.com tel 0320-223822. Internet: www.mp3spelers.nl 27 Workshop 1 Een menukaart voor het kerstdiner of kerstkaarten ontwerpen met Word. 34 Online Goedkoop bellen via het Internet. Op deze bladzijden enkele adressen. 38 Hardware CID's Knock-out test van computer tegen computer. In de Hall of Fame: o.a. nog steeds de Intel Basis van 2.999,-. 41 Faqman Wat betekenen de afkortingen: DSTN, HPA, TFT bij LCD-schermen? Wat is de beste voor een LCD-scherm? Mijn scanner en printer werken niet samen op de LPT-poort(en). Als ik de software van de scanner installeer werkt de printer niet en andersom ook. Hoe kan ik de map geschiedenis wissen? Ik wil niet dat anderen mijn surfen op het Internet kunnen zien. Ik kan nergens de Wizard web-publikaties vinden in Windows ME. Ook niet in het configuratiescherm. Hoe kan ik een ontvangsbevestiging instellen als ik een e-mail verzend? In Outlook Express moet dit ergens mogelijk zijn. Ook als je alle e-mail met een ontvangstbevestiging wilt verzenden. In Word (Office 2000) ben ik de taakbalken kwijt. Hoe kan ik die weer terug krijgen? 43 Lezers helpen lezers De pictogrammen die op je bureaublad staan weg werken en in de taakbalk onderaan zetten bij het
gebruik van de actieve Desktop. 49 Alle begin is makkelijk Het op orde brengen van bestanden en in daarvoor bestemde mappen kopiëren of verplaatsen. Een nieuwe map aanmaken. Bestanden apart of een gedeelte of een hele map selecteren. 48 Workshop 2 Gas en elektra meterstanden bijhouden in Exel 97 en een prognose maken van het gebruik na een paar maanden invullen. 74 Workshop 3 Een persoonlijke uitnodiging maken voor het uitnodigen van je vrienden. Met Word 97 en het eerder gemaakte adressenbestand in Outlook in Computer Idee 24/2000. Adresetiketten maken en printen op blz. 76.
80 Software Carbase Actueel 2000-2 is een programma dat steeds ongeveer 4000 verschillende autotypen heeft. U kunt ook al uw wensen zo ook de prijsklasse van tevoren bekent maken, daarna zoekt het programma een aantal auto's die bij u passen. 97 Online Verschillende URL's Internet adressen die met Kerstmis hebben te maken. Ook adressen om een digitale kerstkaart te versturen. 91 Dossier Uw homepage aanpassen met een beetje kerstsfeer zoals een kerstboom met allerlei draaiende of stil hangende ballen. Bij deze uitgave van Computer Idee zit een boekje met uitleg voor het maken van een Multimedia CD. Computer Idee jaargang 2000. Naar Computer Idee jaargang 2001
Of terug naar John en Dini's Homepage
