Commissie keurt regelgevingsvoorstellen voor een connectief

EUROPESE COMMISSIE

MEMO Brussel, 11 september 2013

Commissie keurt regelgevingsvoorstellen voor een connectief continent goed Vandaag heeft de Commissie haar goedkeuring gehecht aan belangrijke regelgevingsvoorstellen om de eengemaakte markt voor telecommunicatie te voltooien en een connectief continent te verwezenlijken. Wat betekent een connectief continent? Snellere verbindingen. Makkelijker zaken doen. Eenvoudiger dagelijks leven. Klaar zijn voor de toekomst. Dit pakket zegt ja tegen de eengemaakte markt; ja tegen netneutraliteit; nee tegen roamingtoeslagen; nee tegen administratieve rompslomp.

1. Overzicht Waarom is dit zo belangrijk voor groei? Europa heeft dringend behoefte aan nieuwe bronnen voor groei en innovatie. Alle economische sectoren zijn in toenemende mate afhankelijk van een goede connectiviteit. Daarom moet gebruik worden gemaakt van digitale technologieën en ICT (die voor de helft van onze productiviteitsgroei zorgt) om de eengemaakte markt (onze troef) tot stand te brengen. We kunnen het ons niet permitteren verder te gaan met 28 nationale markten. De digitale economie zal in dat geval geen gebruik kunnen maken van de hulpbronnen die het nodig heeft: connectiviteit en schaal. In een gunstig klimaat kunnen digitale ecosystemen snel groeien (sneller dan de Chinese economie) en creëren ze werkgelegenheid (794 000 banen in de app-branche in slechts vijf jaar, en dat in een economische recessie). Met hun hogere productiviteit, efficiëntie en inkomsten stimuleren deze ecosystemen innovatie en zakelijke activiteiten in alle sectoren van de economie. De ontbrekende schakel in dit digitale ecosysteem is een eengemaakte telecommunicatiemarkt die zou kunnen zorgen voor een permanente groei van het bbp (basis: 2010) van bijna 1 %. Wat betekent dit voor banen en consumenten? De Europeanen lijden onder de gevolgen van de economische crisis. Wij moeten alles in het werk stellen om banen te creëren - en geen enkele sector biedt betere mogelijkheden voor uitbreiding van de werkgelegenheid (met name voor jongeren) dan de digitale sector. Bovendien is het van essentieel belang dat burgers volledige toegang krijgen tot het voor hen zo belangrijke internet en dat ze beschermd worden tegen te hoge kosten en oneerlijke praktijken zoals buitensporige roamingtarieven en vage contracten.

MEMO/13/779

Hoe zit het met het industrieel en mondiaal leiderschap van de EU? De wereld keek op naar Europa toen wij begin jaren negentig het voortouw namen in de mondiale mobiele-communicatiesector (GSM), maar nu kan onze industrie haar producten vaak niet kwijt op de thuismarkt (bijvoorbeeld omdat een 4G-net ontbreekt), zodat consumenten niet kunnen profiteren van de nieuwste verbeteringen of niet beschikken over een netwerk waarbij alle functies van hun apparaat ten volle kunnen worden benut. Deze problemen raken alle sectoren en belemmeren nieuwe werkgelegenheid die Europa nu net zo hard nodig heeft. Wereldwijd staan EU-bedrijven wat internet betreft aan de zijlijn. Lagos beschikt over een mobiel netwerk van de vierde generatie, terwijl dat in Brussel nog niet het geval is. Wel zijn er in Europa nog ICT-bedrijven met wereldfaam op het gebied van elektronica, robotica en telecomapparatuur. We hebben voor innovatie gezorgd op het gebied van gezondheidszorgtoepassingen, technologieën voor slimme steden, elektronische overheidsdiensten en open gegevens. Onze versnipperde markt betekent echter dat we wereldwijd geen concurrerende rol kunnen spelen. Alleen een eengemaakte telecommarkt kan zorgen voor een dynamischer digitaal ecosysteem en de EU in staat stellen wereldwijd opnieuw een toonaangevende rol te spelen. Welke voorstellen heeft de Commissie gedaan? De Commissie heeft wetsvoorstellen op tafel gelegd die het bestaande regelgevingskader moeten aanvullen om zo twee hoofdbeginselen van het EU-Verdrag te verwezenlijken, namelijk het vrij verlenen van (digitale) diensten en de vrijheid om overal in de EU gebruik te maken van deze diensten. Het is de bedoeling dat de telecomsector volledig het internettijdperk in gaat (stimulerende maatregelen voor nieuwe zakelijke modellen en meer investeringen) en dat knelpunten en obstakels uit de weg worden geruimd zodat de 28 nationale telecommarkten van de EU één eengemaakte markt worden (voortbouwend op de Telecommunicatie-kaderrichtlijn van 2009 en meer dan 26 jaar van voorbereidende werkzaamheden om de eengemaakte markt tot stand te brengen). Om ervoor te zorgen dat alle belanghebbenden er voordeel bij hebben, is het voorstel in de vorm gegoten van een totaalpakket waaruit de lidstaten niet naar believen een keuze kunnen maken.

2

Wat houdt het voorstel in?

Wat is niet opgenomen in het voorstel? × Geen centrale regelgevende instantie voor telecommunicatie.

9 Vereenvoudiging en vermindering van de regelgeving voor bedrijven. 9 Meer coördinatie van spectrumtoewijzing zodat de breedbandtoegang en de 4G-dekking wordt uitgebreid en er meer in heel Europa actieve bedrijven voor mobiele communicatie met geïntegreerde netwerken bij komen. 9 Gestandaardiseerde wholesale producten: om de onderlinge concurrentie tussen bedrijven aan te moedigen. 9 Bescherming van het open internet om netneutraliteit, innovatie en consumentenrechten te waarborgen. 9 Afschaffen van roamingtoeslagen: een "wortel en stok "-benadering om roamingtoeslagen vóór 2016 of al eerder af te schaffen. 9 Consumentenbescherming: contracten in heldere taal, met meer vergelijkbare informatie en meer rechten om over te stappen op een andere provider of een ander contract.

×

Geen Eurotarief voor gespreksafgifte.

×

Geen wijziging van de definitie van aanbieders van elektronischecommunicatiediensten.

×

Geen Europese spectrumvergunning.

×

Geen verbod op gedifferentieerde internetproducten.

Waarom is dit zo belangrijk? Telecommunicatienetwerken zijn de grondslag van de digitale economie als geheel. Elke sector is tegenwoordig afhankelijk van connectiviteit. Dit betekent dus dat de huidige telecommunicatiesector de economische ontwikkeling van de overige sectoren afremt. Voor de meeste Europeanen zijn netwerken te traag, te onbetrouwbaar en te onzeker; telecommunicatiebedrijven gaan in veel gevallen gebukt onder zware schulden, zodat zij moeilijk kunnen investeren in modernisering. We moeten zorgen voor een transformatie van deze sector zodat er ruimte komt voor meer productiviteit, meer banen en meer groei. Om te beginnen heeft de sector behoefte aan een eengemaakte markt. Dit zou zorgen voor een groei van het bbp van 0,9 % per jaar en dat is de grootste afzonderlijke macroeconomische impuls waar de EU de komende jaren op kan rekenen. Meer dan 4 op de 10 bedrijven is ontevreden over de connectiviteit die hun nu wordt geboden. Ze vinden de diensten ontoereikend en de snelheden te laag Ook hun concurrentievermogen heeft hieronder te lijden. Ook zijn consumenten de oneerlijke tarieven, de verwarrende informatie en slecht werkende apparaten beu. Door dit pakket voorstellen uit te voeren, kan de EU haar politieke geloofwaardigheid versterken. Een afwachtende houding schaadt iedereen en het is geenszins zeker dat een radicale aanpak politiek gezien tot de mogelijkheden behoort. We moeten nu maatregelen nemen om te voorkomen dat andere economieën ons inhalen, bijvoorbeeld wat betreft de toegang tot online-inhoud en toepassingen. Ook moet worden voorkomen dat nog meer schade wordt aangericht, bijvoorbeeld door een verdere achteruitgang of zelfs het faillissement van telecommunicatiebedrijven.

3

Wat ging hieraan vooraf? De Europese Raad vroeg de Commissie in zijn conclusies van het voorjaar van 2013 vóór de Europese Raad van oktober concrete maatregelen op tafel te leggen om de eengemaakte ICT-markt zo spoedig mogelijk tot stand te brengen. Drie jaar van overleg, openbare evenementen en privé-bijeenkomsten zijn aan deze voorstellen voorafgegaan, met inbegrip van twee grote openbare evenementen in juni met 1 000 deelnemers.

2.

De EU-telecomsector bevindt zich in moeilijkheden

Sinds de vorige hervormingen van de EU-telecomvoorschriften is de vraag massaal gestegen (met name naar gegevens), (IP/11/622) zonder dat deze groei echter in monetaire termen werd vertaald. De inkomsten dalen in reële termen (-2,2 % in 2011 en -1,1 % in 2012), maar ook ten opzichte van de VS, Azië en andere markten. De beurswaarde is sinds 2011 met 22 % gedaald. Het netto rendement van investeringen van de voormalige Europese monopolies in de telecomsector is praktisch nul en lager dan dat van hun

concurrenten (bron: HSBC). Investeringen in draadloze netwerken zijn sedert 2002 nog half zo hoog als die in de VS en Canada. Verschillende exploitanten gaan gebukt onder zware schulden, die soms wel drie maal zo hoog als hun beurswaarde (Telecom Italia) zijn en meer dan 30 miljard EUR bedragen (Telefonica). De ondermaatse prestaties van telecombedrijven belemmeren ook de rest van de economie. Dit heeft met name schadelijke gevolgen voor sectoren als fabrikanten van apparatuur, internetondernemingen, auto's, slimme objecten, groot- en kleinhandel en logistiek, gezondheidszorg en creatieve industrieën. Waaraan ligt dat? •

De telecomsector was traag met het invoeren van hervormingen (bijv. reactie op Skype en de datarevolutie, afschaffen van torenhoge winsten op roaming).

•

Culturele en regelgevingsverschillen betekenen dat Europa niet wordt gezien als een ideale plaats om een wereldwijd internetbedrijf op te zetten of uit te bouwen (vergeleken met bijv. Silicon Valley).

•

Versnippering van de Europese markt en verschillen in de nationale regelgeving belemmeren efficiëntie en schaalvoordelen.

4

•

Nationale regeringen hebben alleen oog gehad voor hun belangen op korte termijn toen zij streefden naar optimale opbrengsten bij spectrumveilingen waardoor talloze telecombedrijven grote sommen geld moesten neertellen die zij anders hadden kunnen investeren in de verdere ontwikkeling van hun netwerk.

•

Bedrijven kunnen niet bij één en dezelfde provider terecht voor hun "grondstoffen" zoals internetconnectiviteit of toegang tot geharmoniseerde frequenties tegen coherente en concurrerende voorwaarden in verschillende lidstaten (omdat er geen eengemaakte markt bestaat voor deze "grondstoffen").

UITEENLOPENDE VOORWAARDEN OP DE EUROPESE MARKTEN • Prijzen voor exploitatiemachtigingen variëren van 0 tot 3000 euro. • Sommige landen schrijven zelfs voor in welk lettertype consumentencontracten moeten worden opgesteld. • Administratieve kosten voor machtigingen variëren van 5 000 euro tot 15 000 euro. Het verschil in opbrengst per gespreksminuut kan oplopen tot 774 %. • Het verschil tussen prijzen van spectrumrechten kan oplopen tot een factor 50 (2600Ghz-band). • Wholesaleprijzen voor kopertoegang die netwerkeigenaren hun concurrenten kunnen aanrekenen voor gebruik van hun netwerk variëren van 4 tot 14 euro per maand (verschil van 333 %). • Vrijwel alle lidstaten hanteren een andere aanpak van de regelgeving voor wholesalebreedbandmarkten. • De prijs van een internationaal mobiel telefoongesprek varieert in de EU van 0,35 euro tot 1,19 euro per minuut.

5

3.

Duurzame banen creëren

Een connectief continent biedt een fundament voor duurzame en goedbetaalde banen PROBLEMEN De werkloosheid ligt op een onaanvaardbaar hoog peil. Europa bevindt zich in een digitale overgangsfase. Er liggen echter miljoenen nieuwe mogelijkheden te wachten op de arbeidsmarkt in de digitale sector - volgens ramingen zullen er in 2015 een miljoen vacatures zijn omdat er onvoldoende gekwalificeerde arbeidskrachten zijn en een reeks hervormingen nog niet is afgerond. Bedrijven die afhankelijk zijn van de digitale economie ondervinden momenteel problemen om uit te breiden, te investeren en nieuwe krachten in dienst te nemen. Omdat er onvoldoende in netwerken wordt geïnvesteerd, kunnen verwante branches (van ontwikkelaars van apps tot fabrikanten van telecommunicatieapparatuur) hun volledige potentieel niet verwezenlijken en wordt evenmin vraag gecreëerd naar betere netwerken. Deze vicieuze cirkel moet worden doorbroken. OPLOSSINGEN • De digitale sector met zijn zeer jonge werknemers moet prioriteit krijgen als werkgelegenheidssector, zodat de jeugdwerkloosheid in Europa kan worden aangepakt. • Bedrijven die net gestart zijn, moeten worden ondersteund bij hun groei door hen vanaf de eerste dag de grootste markt ter wereld te bieden (bij jonge bedrijven in Frankrijk steeg de werkgelegenheid na een politieke strijd in 2012 bijvoorbeeld met 24 %). • Telecommunicatiebedrijven die nog niet zijn overgestapt op nieuwe, digitale op data gebaseerde zakelijke modellen, moeten geholpen worden zich aan te passen aan de gewijzigde arbeidsmarktomstandigheden. • Er moet worden samengewerkt met bedrijven in de grote coalitie voor digitale vaardigheden en banen om werknemers op te leiden en het digitale ecosysteem als geheel te verbeteren. IMPACT EN VOORBEELDEN • 794 000 nieuwe banen door de app-economie, waaronder de afgelopen vijf jaar bijna 600 000 rechtstreeks in de app-economie. Zo’n ontwikkeling is alleen mogelijk in een omgeving zonder grenzen. • Deze sectoren hebben goede netwerken nodig. Volgens Analysis Mason and Tech4i2 (2013) zullen zelfs met "bescheiden" maatregelen voor de aanleg van infrastructuur voor snel breedband de eerste drie jaar waarschijnlijk 447 000 nieuwe banen en tegen 2020 twee miljoen nieuwe banen worden gecreëerd. • Voor telecommunicatiebedrijven: Een echte eengemaakte markt voor telecommunicatie zal groei steunen en de negatieve trend (-10 %) van rechtstreekse arbeidsplaatsen in de telecommunicatiesector de komende jaren waarschijnlijk kunnen ombuigen. • Voor andere ondernemingen: Cloud computing werkt alleen op EU- of grotere schaal en de vraag op dit gebied zal verdere investeringen in betere netwerken. aanmoedigen. De cloud is de neemt enorm veel supersnel breedband in beslag. Gestandaardiseerde input, grotere markten, minder marktverstoringen (zoals geblokkeerde diensten), in combinatie met meer digitale vaardigheden zullen het makkelijker maken voor ondernemingen als cloud providers om nieuwe banen te creëren. Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: "Iedere dag van uitstel voor de eengemaakte telecommunicatiemark betekent meer werklozen en met name meer werkloze jongeren." 6

4.

Minder administratieve rompslomp voor ondernemingen

Nr. 1 Eén enkele machtiging PROBLEEM Er is niet één enkel bedrijf voor mobiele of vaste telecommunicatie dat in heel Europa actief is. In theorie kan een bedrijf activiteiten ontplooien in alle lidstaten, maar in de praktijk zijn dergelijke bedrijven niet te vinden omdat het systeem niet werkt. In elke lidstaat waar een bedrijf diensten wil verlenen, moet worden voldaan aan andere registratie-eisen. Uiteenlopende en nauwelijks op elkaar afgestemde voorschriften op nationaal niveau betekenen extra kosten en tijdverlies voor exploitanten en de marktresultaten zijn bovendien zeer variabel. OPLOSSINGEN • Leren en overnemen van andere sectoren in de eengemaakte EU-markt (zoals het bankwezen) door exploitanten de kans te bieden in alle landen te werken via één enkele EU-machtiging en de mogelijkheid alle machtigingskwesties af te handelen bij één hiervoor bevoegde instantie. • EU-rechtszekerheid en het recht op een gelijke behandeling op het gebied van de regelgeving. IMPACT • Meer bedrijven wagen zich aan grensoverschrijdende activiteiten. • Voor bedrijven: minder obstakels die de toegang belemmeren voor nieuwe bedrijven, lagere kosten voor dienstverlening en nieuwe mogelijkheden om uit te breiden naar andere EU-lidstaten. • Voor consumenten: de mogelijkheid om te profiteren van nieuwe aanbiedingen van nieuwe concurrenten in hun lidstaat. • Voor de toekomst: een echte basis voor een bredere eengemaakte digitale markt in Europa. Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: "Het recht om overal actief te mogen zijn, is een holle frase als het niet kan worden toegepast. De beste manier om dit te bereiken is één enkele machtiging, omdat dit een waarborg vormt. Dit geldt niet alleen voor bedrijven van morgen, maar ook voor bestaande bedrijven."

Nr. 2 Nieuwe criteria voor de regulering van markten PROBLEMEN: Nationale regelgevende instanties reguleren te veel of te weinig voor specifieke telecommunicatie(sub)markten, die ze verschillend definiëren. OPLOSSINGEN Versterken van de beproefde "drie criteria"-test door deze op te nemen in de verordening. Met deze test selecteert de Commissie de markten die gereguleerd moeten worden in haar Aanbeveling inzake relevante markten. De nationale regelgevende instanties moeten deze test uitvoeren wanneer zij markten willen reguleren die niet onder de aanbeveling vallen. Deze test wordt nu juridisch afdwingbaar. • Om regelgeving te kunnen vaststellen moet worden voldaan aan drie criteria: 1. er zijn hoge en aanhoudende structurele, juridische of regelgevingsobstakels voor toegang; 2. gezien de situatie van de op infrastructuur gebaseerde en andere concurrentie na de obstakels bij de toegang neigt de marktstructuur binnen de relevante periode niet naar effectieve concurrentie;

7

3. mededingingswetgeving op zich is niet voldoende om de desbetreffende tekortkoming(en) van de markt aan te pakken. • Nationale regelgevende instanties zouden ook rekening moeten houden met alle concurrentiebeperkingen [met inbegrip van Over The Top-aanbieders (OTT's)]. IMPACT • Voor bedrijven: mildere regelgeving die is afgestemd op de meeste andere markten. • Voor consumenten: consistentere bescherming in gevallen waarin de gevestigde bedrijven een dominante positie innemen. • Voor de toekomst: standaardisering van de telecommunicatiemarkt (d.w.z. de telecommunicatiemarkten worden net als de andere markten, waar bedrijven elkaar beconcurreren en de consument kan kiezen). Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: "We willen de administratieve rompslomp beperken als onderdeel van de standaardisering van de telecommunicatiesector. Exploitanten mogen niet zijn overgeleverd aan nationale willekeur of tegenstrijdigheden."

Nr. 3 Artikel 7-veto op corrigerende maatregelen PROBLEMEN Nationale regelgevende instanties op het gebied van telecommunicatie passen de EU-regelgeving niet consistent toe of reguleren juist wanneer dit niet nodig is, waardoor onzekerheid ontstaat voor telecommunicatiebedrijven. OPLOSSINGEN • Zorg dragen voor samenhang door een mogelijk veto van de Commissie tegen nationale besluiten over corrigerende maatregelen. IMPACT • Voor bedrijven: Het vetorecht van de Commissie zal een eind maken aan overregulering. • Voor consumenten: Meer samenhang helpt Europese exploitanten en geeft hen het nodige zelfvertrouwen om de consument een breder gamma van nieuwe en aantrekkelijke aanbiedingen te presenteren. • Voor de toekomst: dit is een fundamentele maatregel om de telecommunicatiemarkt te kunnen standaardiseren. Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: "Het is de bedoeling van de telecommunicatiesector geleidelijk een "normale" economische sector te maken, waarbij er minder ex-ante regels zijn en de verantwoordelijkheid doorschuift naar ex-post regelgeving."

5.

Meer toegang tot wholesale producten

Een connectief continent betekent wholesaleproducten voor vaste netwerken (spectrum is de voornaamste input voor mobiele telecommunicatie) PROBLEMEN: De zakelijke markt (die ongeveer de helft van de volledige EUtelecommunicatiemarkt vertegenwoordigt) worstelt met onsamenhangende productontwerpen en connectiviteit, waardoor niet kan worden ingespeeld op potentiële vraag.

8

Nieuwkomers op breedbandmarkten hebben te maken met obstakels die voortvloeien uit de zeer uiteenlopende toegangsproducten tot het gereglementeerde netwerk, waardoor gemeenschappelijke zakelijke modellen en technische keuzes niet in verschillende lidstaten kunnen worden toegepast. OPLOSSINGEN • Wanneer dominante exploitanten met aanmerkelijke marktmacht verplicht worden om hun concurrenten virtuele toegang te verschaffen tot hun netwerken, moeten de voorwaarden en kenmerken in de hele EU geharmoniseerd zijn, zowel voor de koper als voor de verkoper. • Gemeenschappelijke criteria voor connectiviteit met een gegarandeerde equivalente kwaliteit van dienstverlening waarover exploitanten onderling hebben onderhandeld op basis van commerciële voorwaarden. IMPACT • Voor telecombedrijven: Eenvoudiger om uit te breiden naar andere Europese markten. • Voor andere bedrijven: dit is een voorwaarde voor bedrijven die niet tot de telecommunicatiesector behoren, zoals aanbieders van elektronische gezondheidsdiensten, aanbieders van cloud computing en bedrijven die videoconferenties aanbieden – zo kunnen zij er zeker van zijn dat zij aan hun contract- en dienstverleningsverplichtingen kunnen voldoen. Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: "Gestandaardiseerde Europese virtuele toegangsproducten met een gegarandeerde kwaliteit van dienstverlening zullen bijdragen tot groei van de zakelijke markt. De nieuwe verplichtingen zullen niet zozeer de plaats innemen van nationale verplichtingen, maar deze veeleer aanvullen."

6.

Spectrum en 4G

Een

connectief

continent

betekent

spectrum

voor

draadloos

breedband

PROBLEMEN • Europa heeft te maken met talloze regels, prijzen en schema’s die het onmogelijk maken een Europese commerciële strategie voor mobiele communicatie uit te stippelen. • Het grootste deel van spectrumtoewijzingen is gefragmenteerd en landen houden zich niet aan hun verplichtingen om spectrum toe te wijzen. • Slechts 5 van de 28 lidstaten hebben de 1025 MHz-frequentieband van het geharmoniseerd EU-spectrum voor mobiel breedband toegewezen, terwijl dit eind 2012 al had moeten gebeuren. • Slechts 12 lidstaten hebben de 800 MHz-band vrijgegeven voor exploitanten, terwijl deze band van vitaal belang is voor 4G LTE en de uitbreiding van breedbanddekking tot plattelandsgebieden.

9

OPLOSSINGEN • Harmonisering van het tijdstip waarop spectrum wordt vrijgegeven en harmonisering van de geldigheidsduur van rechten. • Invoering van de mogelijkheid een comité vetorecht te geven (COCOM, niet de Commissie alleen) om problemen aan te pakken zoals spectrumveilingen met exorbitante prijzen. • Een reeks beginselen en criteria toepassen die de ontwikkeling beoogt van een draadloze EU-ruimte. • Passende compensaties voor het tijdig vrijmaken van spectrum, infrastructuur en gedeeld spectrum alsook handel in spectrum – bijvoorbeeld om ongebruikt spectrum zinvol te kunnen gebruiken. IMPACT • Voor bedrijven: goed voor alle exploitanten van mobiele netwerken, met name voor degenen die willen uitbreiden. • Voor consumenten: snellere uitrol van draadloos breedband, met name in plattelandsgebieden. • Voor de toekomst: gesprekken die plotseling worden afgebroken en bladzijden die maar niet op een mobiele telefoon worden geladen, zullen tot het verleden behoren. Een efficiënt gebruik en een gecoördineerde toegang tot spectrum zal leiden tot meer investeringen in het netwerk. Kortetermijnbeleid met hoge tarieven die niet verenigbaar zijn met een goed spectrumbeheer zal worden ontmoedigd, waardoor kapitaalinvesteringen in netwerken worden bevorderd. Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: "We hebben een nieuwe spectrumaanpak nodig, zodat Europeanen kunnen profiteren van de meest recente ontwikkelingen op het gebied van mobiele communicatie. Dit punt ligt nogal gevoelig bij de nationale regeringen, zodat we behoedzaam maar vastberaden te werk moeten gaan. Het is een feit dat de vraag naar data fors stijgt en dat het huidige spectrumstelsel de vraag niet aankan. Handhaving van de status quo houdt in dat netwerken overbelast raken en met storingen te maken krijgen, hetgeen gevolgen zal hebben voor zowel burgers als bedrijven en exploitanten van mobiele communicatie de kans ontneemt om een in de hele EU actief bedrijf op te bouwen."

Een connectief continent betekent spectrum voor draadloos breedband PROBLEMEN • Europa bestaat niet uit ontwikkelingslanden, maar dat zou je niet zeggen als je kijkt naar de 4G-dekkingsgraad. 4G/LTE bereikt slechts 26 % van de Europese bevolking. In de VS bereikt één enkel bedrijf (Verizon) al 90 %! • In 2012 had Europa – de grootste economie ter wereld – 6 % van de LTEverbindingen ter wereld, vergeleken met de 47 % in de VS, 27 % in Zuid-Korea en 13 % in Japan. • Overbelasting is nog steeds een risico op 4G-netwerken, ook al is de doelstelling van 1200 MHz geharmoniseerd spectrum voor mobiel breedband in Europa bereikt. We hebben andere back-upsystemen nodig om de vraag beter te kunnen spreiden.

10

OPLOSSINGEN • Verhoging van de capaciteit door minder belastende machtigingsvoorwaarden. • Capaciteitsuitbreiding door afschaffing van ingewikkelde, onnodige machtigingsprocedures voor microbasisstations of draadloze hotspots. • Capaciteitsuitbreiding door het recht op gemeenschappelijk gebruik van wifitoegangspunten. • Operationele verbeteringen zoals gemeenschappelijk gebruik van actieve en passieve infrastructuur, gedeeld spectrumgebruik en spectrumhandel zullen de aanleg of modernisering van draadloze netwerken met nieuwe technologieën makkelijker en goedkoper maken. • Gemeenschappelijke regelgevingsprincipes voor spectrumvergunningen, gemeenschappelijke criteria voor de beschikbaarheid van spectrum en voorwaarden voor spectrumgebruik. IMPACT • Exploitanten van mobiele netwerken zullen gebruik kunnen maken van toegangspunttechnieken met een gering bereik (4G of wifi) om de capaciteit van netwerken te verhogen. • Exploitanten van een vast netwerk zullen aanvullende draadloze breedbandconnectiviteit kunnen aanbieden door openbare toegang tot wifinetwerken die, met voorafgaande toestemming, in particuliere of bedrijfsruimten is geplaatst. • Eindgebruikers krijgen meer keus wat betreft draadloze breedbandaansluitingen en

kunnen met wifi zelf anderen makkelijker toegang verlenen tot het internet. Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: "Exploitanten moeten de capaciteit van hun draadloze breedbandnetwerken op een kostenefficiënte wijze uitbreiden. Consumenten en bedrijven willen draadloos gebruik maken van hun vaste lijnen: Wifi of kleine 4G-cellen lenen zich hiertoe bij uitstek. We dwingen eindgebruikers niet hun wifi te delen, maar geven hen de keus."

11

7.

Stabiele prijzen voor toegang tot het kopernetwerk

Een connectief continent betekent stabilisering van de prijzen voor toegang tot het kopernetwerk PROBLEMEN • Eigenaren van kopernetwerken moeten kunnen rekenen op stabiele inkomsten uit de verhuur van hun netwerken aan concurrenten om te kunnen investeren in snellere netwerken van de volgende generatie • Alternatieve exploitanten beschikken niet over een voldoende samenhangende basis om een commerciële activiteit op EU-niveau te kunnen plannen uitgaande van stabiele en consistente toegangsprijzen. • Nationale regelgevende instanties berekenen de wholesaleprijzen voor toegang tot kopernetwerken op zes verschillende manieren (bijv. aan de hand van de levensduur van activa of door verschillende methoden voor de afschrijving). • Dit betekent dat de maandelijkse ontbundelde wholesaleprijzen voor toegang tot het koperen aansluitnet (local loop unbundling) uiteenlopen van 4 tot 14 euro per maand. OPLOSSINGEN • Stabiliteit op lange termijn en meer op elkaar afgestemde prijzen op de eengemaakte markt. • Geen prijsregulering voor toegang tot hogesnelheidsnetwerken van de volgende generatie wanneer mededingingsverstorend gedrag wordt verhinderd door een aantoonbare concurrentiedruk alsook een versterkt discriminatieverbod om in te staan voor sterke concurrentie. IMPACT • Voor telecombedrijven: de huidige eigenaren van netwerken zullen meer zekerheid krijgen over hun inkomsten, zodat zij verdere verbeteringen van hun netwerk kunnen plannen. Wanneer er geen prijsregulering wordt opgelegd, stemmen de huidige alternatieve exploitanten er mee in gezamenlijk het risico te delen van de modernisering van het netwerk. Geen kunstmatige subsidiëring van toegang tot het kopernetwerk die de aanleg van netwerken van de volgende generatie zou kunnen belemmeren. • Voor andere bedrijven: korte termijn = verwaarloosbaar, lange termijn = snellere netwerken. • Voor consumenten: eerlijke prijzen, hogere kwaliteit en een groter gamma van diensten als gevolg van betere voorwaarden op wholesaleniveau. • Voor de toekomst: Europa kan profiteren van betere netwerken. Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: "We streven ernaar de prijzen over een periode van zes jaar te stabiliseren om de sector zekerheid te verschaffen. Zo kan meer worden geïnvesteerd in netwerken en wordt ruimte geboden voor rationelere commerciële besluiten. Met het oog op de prijsstabilisering op middellange termijn, is het duidelijk dat eerst een aantal prijsaanpassingen nodig zijn om de berekening van de prijzen beter op elkaar te kunnen afstemmen."

12

8. Afschaffing van roaming en internationale toeslagen binnen de EU Een connectief continent betekent korte metten maken met toeslagen voor roaming en internationale gesprekken binnen de EU

PROBLEMEN •

Burgers en bedrijven ergeren zich in gelijke mate aan de hoge toeslagen voor roaming en internationale gesprekken binnen de EU. Deze verstoren de markt en hebben geen recht van bestaan in een eengemaakte markt, omdat ze verbruikers eerder angst inboezemen dan ze aanzetten om gebruik te maken van hun telefoon.

OPLOSSINGEN • Een echte Europese communicatieruimte creëren door een geleidelijke totale afschaffing van de verschillen in de prijzen voor binnenlandse en buitenlandse gesprekken in de EU en voor roaming. Roaming: • Exploitanten mogen niet langer vergoedingen verlangen voor inkomende gesprekken wanneer een gebruiker binnen de EU op reis is en hebben verder de keus tussen stimulerende of sanctionerende maatregelen. • De stimulerende maatregel is dat zij grotendeels niet worden onderworpen aan Europese regelgeving als zij hun binnenlandse plannen/bundels uitbreiden, zodat klanten hun telefoons en smartphones tegen juli 2016 overal in de Unie op reis kunnen gebruiken tegen binnenlandse tarieven. Deze tarieven zullen met ingang van juli 2014 geleidelijk worden ingevoerd, zodat exploitanten het aantal tariefplannen dat zij aanbieden of het aantal landen waar zij binnenlandse tarieven aanrekenen kunnen aanpassen.

13

• De sanctie bestaat uit onderwerping aan de roamingverordening van 2012 die bedrijven dwingt hun klanten de mogelijkheid te bieden voor roamingdiensten gebruik te maken van nieuwe concurrenten (alternatieve roamingproviders). Klanten zullen namelijk het recht hebben om in plaats van roamingdiensten van hun binnenlandse provider gebruik te maken van goedkopere roamingdiensten van plaatselijke providers of van een binnenlandse concurrent zonder van sim-kaart te moeten veranderen.

EUROPESE VASTE OPROEPEN: − De tarieven die exploitanten in rekening brengen voor een vaste oproep naar een andere EU-lidstaat mogen niet hoger zijn dan die voor binnenlandse langeafstandsgesprekken. Eventuele extra kosten moeten objectief gerechtvaardigd zijn. EUROPESE MOBIELE COMMUNICATIE: − Voor mobiele verbindingen met andere lidstaten mogen exploitanten hoogstens de eurotarieven die zijn vastgesteld voor gereguleerde roaminggesprekken en sms-roamingberichten aanrekenen. Eventuele extra kosten moeten objectief gerechtvaardigd zijn. IMPACT • Consumenten: geen zorgen, meer gemak en redelijke prijzen Deze maatregelen komen ten goede van zowel reizigers als thuisblijvers en van klanten die hun vaste lijn gebruiken alsook diegenen die de voorkeur geven aan hun GSM. • Voor telecombedrijven: Het verdwijnen van de verschillen tussen de tarieven voor binnenlandse gesprekken en gesprekken binnen Europa zou een inkomstendaling tot gevolg moeten hebben van ongeveer 0,5 %, die op middellange termijn gecompenseerd zal worden door een stijging van het gebruiksvolume. De voorgestelde roamingregeling is vrijwillig en zou de bedrijven op middellange termijn ten goede komen.

14

• Voor andere ondernemingen: Verdere besparingen naast de 1 100 euro per jaar die een bescheiden zakelijke reiziger in de loop van een jaar al bespaart (vergeleken met de prijzen van 2009). Afschaffing van roamingtarieven zal grensoverschrijdend gebruik van digitale apparatuur en diensten (bijv. M2Mtoepassingen) bevorderen en de ontwikkeling van mobiele datatoepassingen een impuls geven, en zo bijdragen aan een gunstiger commercieel klimaat. • Voor de toekomst: Het bewijs dat echte hervormingen in de telecommunicatie mogelijk zijn en dat de EU kan zorgen voor tastbare verbeteringen in het dagelijks leven van haar burgers. Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: ”Ons voorstel over roaming bouwt voort op bestaande regels door exploitanten ertoe aan te zetten geleidelijk retailaanbiedingen in te voeren met een binnenlands tarief voor zowel binnenlandse als roamingdiensten (Roam-like-at-home). Tevens wordt een eind gemaakt aan ongerechtvaardigde prijsverschillen tussen de prijzen van nationale en van internationale (binnen de EU) gesprekken.” EU-consumenten zouden niet meer moeten betalen wanneer zij in het buitenland bellen of wanneer zij in het buitenland reizen. De huidige roamingvoorschriften beogen de problemen van nationale markten aan te pakken, maar ze dragen niet bij aan de oprichting van een echte eengemaakte markt. De huidige regels werden geformuleerd voordat duidelijk werd hoe dringend de oprichting van een eengemaakte telecommunicatiemarkt is. De bestaande regels zijn een veiligheidsnet en een stok achter de deur en vormen een aanvulling op de nieuwe mogelijkheden en de stimulerende maatregelen in dit pakket. Net als de drie achtereenvolgende dalingen van de tariefplafonds voor mobiele roaming zijn ook de nationale tarieven voor mobiele communicatie alleen maar omlaag gegaan. Niets wijst erop dat afschaffing van roamingtoeslagen zal leiden tot een stijging van deze prijzen.”

15

9. Ja tegen netneutraliteit! Een connectief continent betekent een open internet

PROBLEMEN • Er zijn op dit moment geen duidelijke regels met betrekking tot netneutraliteit op EU-niveau, zodat 95 % van de Europeanen geen rechtsbescherming geniet wat betreft hun recht op toegang tot het volledige open internet. • Nationale regelgevende instanties staan op grond van de huidige EU-regels machteloos tegenover blokkering en bandbreedtebeperking. • Sommige EU-lidstaten (NL, SI) hebben wetgeving goedgekeurd, andere overwegen maatregelen, maar zonder EU-actie zou de Europese markt wel eens verder kunnen versnipperen en een geïntegreerd beheer van multiterritoriale netwerken behoorlijk ingewikkeld kunnen worden. • Blokkering en bandbreedtebeperkingen van P2P en VoIP is het meest voorkomende voorbeeld van onaanvaardbaar beheer van telecommunicatieverkeer door exploitanten: ongeveer 21 % van de abonnees met een vaste internetaansluiting en zo’n 36 % van de mobiele internetklanten hebben te maken met deze beperkingen. • Dit veroorzaakt problemen voor verbruikers die niet volledig kunnen profiteren van het internet, voor leveranciers van inhoud en van toepassingen die geen gegarandeerde toegang hebben tot hun klanten en op lange termijn verhinderd worden te innoveren; voor exploitanten die geconfronteerd worden met een aanpak van verkeersbeheer die per lidstaat verschilt en die niet worden aangemoedigd nieuwe zakelijke modellen op te zetten, maar eerder het oude/bestaande territorium en traditionele bronnen van inkomsten zoals gespreksafgifte beschermen.

16

OPLOSSINGEN • Dit voorstel zal een eind maken aan discriminerende blokkering en bandbreedtebeperking en het open internet doeltreffend beschermen. Het omvat duidelijke regels voor het beheer van internetverkeer, dat niet-discriminerend, evenredig en transparant moet zijn. • Bedrijven mogen hun aanbod echter wel differentiëren (bijvoorbeeld wat de snelheid betreft) en concurreren met een betere dienstverlening. Dit is zeker niet ongebruikelijk – bij de post (expreszending) en in de luchtvaart (economy/business class) gebeurt dit al decennialang. Er is echter wel een voorwaarde: er mag niet worden getornd aan de kwaliteit van het internet. • Om te kunnen voldoen aan de vraag van de consument naar betere kwaliteit van dienstverlening, kunnen leveranciers van inhoud afspraken maken met internetproviders om te zorgen voor een bepaalde kwaliteit van dienstverlening (“gespecialiseerde diensten”). Dergelijke aanbiedingen zullen exploitanten van telecommunicatiediensten in staat stellen extra inkomsten van OTT-actoren, leveranciers van inhoud en van verbruikers te genereren, die bereid zijn meer te betalen voor betere of snellere diensten. Met deze inkomsten kunnen exploitanten op hun beurt weer investeren in modernisering en uitbreiding van het netwerk. • Gespecialiseerde diensten mogen niet leiden tot een verslechtering van de kwaliteit van het "gewone" internet. Nationale regelgevende instanties zullen toezicht houden op de kwaliteit van dienstverlening en kunnen minimumkwaliteitseisen vaststellen die gecoördineerd zullen worden door de Commissie. IMPACT • Voor bedrijven: Een springplank voor innoverende bedrijven die niet meer geconfronteerd zullen worden met blokkering en kunnen kiezen om te betalen voor een gegarandeerde kwaliteit van dienstverlening (bijv. videoconferenties, cloud computing, elektronische gezondheidszorg). • Europese exploitanten kunnen nieuwe zakelijke modellen ontwikkelen op Europese schaal. • Voor consumenten: Zij krijgen nieuwe rechten die zij vandaag nog niet hebben. Zij zullen op elk gewenst apparaat toegang krijgen tot alle inhoud en toepassingen die zij willen (binnen de grenzen van de datavolumes of snelheden in hun contract en in overeenstemming met de bestaande wetgeving). Tevens zullen zij kunnen profiteren van een ruimer aanbod van kwalitatief hoogwaardige diensten. Ze krijgen toegang tot een open internet, van cruciaal belang voor de vrijheid van meningsuiting en voor het uitwisselen van gedachten, en een uitgangspunt voor innoverende jonge onlinebedrijven. • Voor de toekomst: Een echte basis om diensten te kunnen leveren en deze overal in de EU te kunnen gebruiken. Innoverende bedrijven kunnen zo nieuwe diensten aanbieden zonder bang te moeten zijn voor blokkering of bandbreedtebeperking, en nieuwe diensten ontwerpen die een gegarandeerde kwaliteit van dienstverlening vereisen. Exploitanten zullen toegang krijgen tot extra inkomsten die ze kunnen investeren in modernisering en uitbreiding van het netwerk.

17

Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: ”Momenteel kent Europa geen netneutraliteit. Met dit voorstel komt hier verandering in. Dit voorstel zal voor optimale resultaten zorgen voor eindgebruikers, leveranciers van inhoud en aanbieders van internetdiensten."

18

10. Nieuwe consumentenrechten Een connectief continent betekent nieuwe rechten voor de consument: ten eerste kwaliteit van dienstverlening

PROBLEMEN • Exploitanten zijn vandaag de dag onvoldoende transparant over de wijze waarop zij dataverkeer beheren en de kwaliteit van de dienst die zij in werkelijkheid leveren. • 94 % van de verbruikers vinden dat de informatie over blokkering of breedbandbeperkingen van specifieke toepassingen of diensten die leveranciers van internetdiensten op hun website verstrekken niet duidelijk genoeg is. • Op vaste netwerken verschilt de beloofde snelheid vaak van de feitelijke snelheid. Verbruikers in de EU krijgen gemiddeld slechts 74 % van de snelheid die hen beloofd was en waarvoor ze betaald hebben. OPLOSSINGEN • Exploitanten moeten (zowel openbare als contractuele) informatie verstrekken over de gemiddelde snelheden die zij daadwerkelijk verschaffen aan hun klanten tijdens normale en piekuren, over de beperkingen op datavolumes en over de praktijken voor verkeersbeheer. • De nationale regelgevende instanties moeten de kwaliteit van dienstverlening controleren en kunnen minimumkwaliteitseisen opleggen, onder toezicht van de Commissie. • Verbruikers kunnen hun contract opzeggen of een schadevergoeding eisen wanneer er belangrijke en aanhoudende verschillen zijn tussen dat wat hen werd beloofd en de dienst die zij ook echt hebben ontvangen (bijv. snelheid).

19

IMPACT • Voor bedrijven: zij krijgen meer kansen om te concurreren met prijs en kwaliteit als inzet omdat verbruikers zich meer bewust zijn van de diensten die zij ontvangen en makkelijk van provider kunnen veranderen als zij niet tevreden zijn of een ander soort dienst wensen. • Voor consumenten: zij zullen beschermd zijn tegen misleidende aanbiedingen en exacte informatie krijgen over de dienst die zij verwachten, alsmede het recht hebben om een provider te verlaten wanneer zij niet meer tevreden zijn. • Voor de toekomst: beter voorgelichte verbruikers kunnen op basis van die informatie de voor hen meest geschikte provider en aanbiedingen kiezen en de diensten krijgen waarvoor zij betaald hebben. Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: ”Met deze maatregelen zullen wij echte transparantie kunnen bereiken, zodat consumenten met kennis van zaken een besluit kunnen nemen. Je weet wat je wel of niet krijgt voordat je tekent en betaalt. Deze eisen moeten gelden voor de hele EU, zodat de eengemaakte Europese consumentenruimte kan functioneren."

Een connectief continent betekent nieuwe rechten voor consumenten: ten tweede betere contracten en meer transparantie

PROBLEMEN Contracten zijn vandaag de dag moeilijk te begrijpen, bevatten geen essentiële informatie voor de verbruiker en kunnen moeilijk worden toegepast of opgezegd. Verbruikers zitten vaak vast aan hun internet- en telefooncontract. Obstakels om van provider te veranderen zijn met name langdurige procedures, verlies van het e-mailadres, hoge boetes bij contractbreuk en lange opzegperiodes. Ongeveer de helft van de respondenten (44 %) in het kader van een studie over de werking van de markt voor toegang tot het internet en de levering van internetdiensten vanuit het perspectief van de consument in de Europese Unie heeft problemen ondervonden toen zij van provider wilden veranderen. OPLOSSINGEN • Extra informatie die in een contract moet worden opgenomen: a) beperking van datavolumes; b) feitelijke datasnelheden; c) de manier waarop toezicht kan worden gehouden op het verbruik; en d) een toelichting op de kenmerken van diensten voor het gebruik van inhoud, toepassingen en diensten in de praktijk. • Contractperiode: de looptijd van een eerste contract mag niet langer zijn dan 24 maanden en de klant moet ook een contract worden aangeboden van 12 maanden. • Verlenging van het contract: de abonnee moet ten minste een maand voor het verstrijken van een contract hiervan in kennis worden gesteld en de mogelijkheid krijgen dit niet stilzwijgend te laten verlengen; als een contract wordt verlengd, kan dat zonder enige kosten worden beëindigd en geldt een opzegtermijn van 1 maand.

20

• Contractbeëindiging: consumenten krijgen het recht een contract na zes maanden te beëindigen zonder boete en met een opzegtermijn van één maand. Alleen het saldo van de restwaarde van eventuele gesubsidieerde uitrusting of promotie-acties moet worden vergoed. Eventuele beperkingen van het gebruik van eindapparatuur op andere netwerken moeten kosteloos worden opgeheven wanneer eventuele verschuldigde compensatie van subsidies en/of promotie acties is betaald. Overstappen op een andere aanbieder: •

• • • •

•

Expliciet recht om binnen de kortst mogelijke termijn over te stappen op een andere aanbieder. Eventuele kosten die rechtstreeks in rekening worden gebracht van de eindgebruikers mogen hem niet ontmoedigen over te stappen op een andere aanbieder; Expliciet verbod om verbruikers te laten overstappen op een andere aanbieder zonder hun toestemming; Automatische annulering van oude contracten met vorige leveranciers zonder dat de eindgebruikers dit specifiek moet vragen; Recht voor de abonnee met pre-paiddiensten op terugbetaling van eventuele saldi bij overstappen op een andere aanbieder; De mogelijkheid om e-mails te laten doorsturen van de vorige leverancier van internetdiensten naar de nieuwe (wanneer de vorige leverancier een e-mailadres ter beschikking had gesteld); Het aanvankelijke e-mailadres wordt minimaal twee jaar lang niet opnieuw toegewezen aan een andere eindgebruiker.

TRANSPARANTIE:

• •

• • •

Ter beschikking stellen van informatie over volumes, tarieven en kwaliteit van de dienst die is geleverd, daadwerkelijke dienstverlening; Verplichte beschikbaarheid van vergelijkingsinstrumenten die door de leverancier of erkende derde partijen moeten worden verstrekt, zodat gebruikers een beeld kunnen krijgen van de feitelijke prestaties van toegang tot elektronische-communicatienetwerken en -diensten en de kosten van alternatieve gebruiksschema’s; Schadevergoeding voor eindgebruikers in geval van misbruik of vertraging bij de procedure om over te stappen op een andere aanbieder; Uitbreiding van de transparantiewaarborgen van (waarschuwingsmechanisme, kostenbegrenzing) communicatie;

de roamingverordening voor binnenlandse

Beschermingsmechanisme tegen exorbitant hoge facturen om onaangename verrassingen te voorkomen.

IMPACT • Voor bedrijven: Meer kansen voor concurrentie, omdat consumenten nu over meer informatie beschikken en makkelijker op een andere aanbieder kunnen overstappen. Zo ontstaan kansen voor aanbieders om aantrekkelijke en op de klant afgestemde aanbiedingen voor te stellen. • Voor consumenten: zij kunnen parameters van de dienst opvragen bij hun aanbieder en hun rechten beter laten gelden wanneer deze niet in acht worden genomen. Het wordt makkelijker om op een andere aanbieder over te stappen. Zij kunnen hun verbruik controleren en zijn beschermd tegen torenhoge rekeningen.

21

• Voor de toekomst: beter voorgelichte consumenten kunnen hun rechten beter doen gelden. Tevreden klanten zullen waarschijnlijk meer verbruiken. De kwaliteit van dienstverlening zal beter worden dankzij mogelijkheden om op een andere aanbieder over te stappen en meer concurrentie. Vicevoorzitter Neelie Kroes verklaarde hierover: ”Deze maatregelen zullen verbruikers de middelen verschaffen om dat te verkrijgen waarvoor ze betaald hebben. Je kunt voortaan overstappen op een andere aanbieder wanneer je niet krijgt waarvoor je betaald hebt of gewoon een ander soort dienst wenst. Je hebt dezelfde rechten, ongeacht waar je woont in Europa en ongeacht je aanbieder. De nieuwe bepalingen inzake transparantie en de mogelijkheid over te stappen op een andere aanbieder betekenen een aanzienlijke versterking van consumentenrechten en moedigen concurrentie tussen aanbieders aan. Deze eisen die voor de hele EU gelden, zijn nodig voor een goede werking van de eengemaakte Europese consumentenruimte.”

Contacts Email: [email protected] Tel: +32.229.56361 Twitter: @RyanHeathEU

22