Collectief aanbod spouw- en vloerisolatie en zonnepanelen - Ronde 3
Agenda 1. Welkom/inleiding – Kor Al (Energiek Tuindorp)
2. Spouw- en vloerisolatie nader toegelicht – Hans ter Rele (Energiek Tuindorp)
3. Zonnepanelen nader toegelicht – Richard van den Broek (Energiek Tuindorp)
PAUZE
4. Plenaire vragensessie met Feenstra, Conforta, Econovum 5. Individuele informatie en aanmelden
1. Welkom/inleiding Toelichting door Kor Al (Energiek Tuindorp) • Bewonersinitiatief • Zonnig Tuindorp/ Energiek Tuindorp • Werkwijze • Eerste indrukken eerdere ronden
Agenda 1. Welkom/inleiding – Kor Al (Energiek Tuindorp)
2. Spouw- en vloerisolatie nader toegelicht – Hans ter Rele (Energiek Tuindorp)
3. Zonnepanelen nader toegelicht – Richard van den Broek (Energiek Tuindorp)
PAUZE
4. Plenaire vragensessie met Feenstra, Conforta, Econovum 5. Individuele informatie en aanmelden
2. Spouw- en vloerisolatie nader toegelicht 2.1 Huishoudelijk energieverbruik – Wat verbruik je waar? – Hoe kan je dit verminderen? – Waarom spouw- en vloerisolatie?
2.2 Spouwisolatie – Technische aspecten – Wat levert het op?
2.3 Vloerisolatie: – Technische aspecten – Wat levert het op?
2.4 Ervaringen Energiek Tuindorp Ronde 1/2
2.1 Huishoudelijk energieverbruik (gem. NL)
In oudere huizen, zoals in Tuindorp, is dit nog groter
2.1 De oplossing zit in tientallen maatregelen … Zelf elektriciteit of warm water maken met zonnepanelen
Isoleer je dak Koop een HR ketel
HR++ glas Goed ventileren
Gebruik zuinige apparaten
Isoleer je spouw Efficiënte verlichting
Isoleer je vloer
2.1. Waarom spouw- en vloerisolatie? 1.
Is uitermate geschikte voor collectieve inkoop – – –
2.
Levert veel besparing op tegen beperkte kosten – –
3.
Spouwen en vloeren / kruipruimtes Tuindorp zijn vergelijkbaar Ook veel niet geïsoleerde spouwen en vloeren in Tuindorp-Oost en Tuinwijk Staat los van verbouwing Spouwisolatie: vergelijkbaar CO2 effect als 5 zonnepanelen Vloerisolatie: vergelijkbaar CO2 effect als 5 zonnepanelen
Er lijkt hierin nog veel verbeterpotentieel in Tuinwijk, Tuindorp-Oost en Tuindorp
2.2. Spouwmuurisolatie: technische aspecten
• Spouw van minimaal 3,5 cm • Vrij van vervuiling (bv speciebaarden of puin)
2.2 Spouwmuurisolatie: drie soorten materialen • •
Goedkoopst Beste kwaliteit in vergelijkingstabel –
•
EPS parels (piepschuim)
• • •
Onze aanbeveling
(geluid, brandveiligheid, vochtgedrag, snelheid, duurzaamheid, recycling)
Recent in nieuws: stofvorming bij aanbrengen kan, voor mensen die dit werk langdurig doen zonder mondkapje, tot gezondheidsklachten leiden Klein beetje duurder ( € 30,-- voor tussenwoning) Beste kwaliteit (samen met glaswol) in vergelijkingstabel Wellicht beste optie bij: – – –
Voegen waar een `` 18 mm gat te groot is Spouw van minder dan 4 cm Extreem natte omstandigheden
Onze aanbeveling PUR
• •
Biedt geen duidelijke voordelen t.o.v. bovenste twee Duurder
gelijke isolatiewaarden
Glaswol (supafil)
2.2 Spouwmuurisolatie: Vraag 1: Hoe wordt mijn kruipruimte geventileerd?
2.2 Spouwmuurisolatie: Vraag 2: Komt er vochtdoorslag door spouwisolatie? • •
Spouw: vocht van buitenmuur bij binnenmuur weg houden Materialen veel beter dan in jaren ’70: – Hoge dichtheid (inspuiten op 3 bar) -> zeer compacte laag – Waterafstotend
•
Water kan niet, door de isolatie heen, via buitenmuur naar binnenmuur • Verdampt via buitenmuur naar lucht
2.2 Spouwmuurisolatie: Vraag 3: Kan ik vochtplekken krijgen binnen? •
Risico alleen aanwezig bij veel speciebaarden of puin in spouw: – Koudebrug – Vocht in huis slaat neer op koude plekken
•
Oplossing: – Goede inspectie noodzakelijk: geen vervuiling in spouw – Gecertificeerd bedrijf – 10 jaar garantie: herstel isolatie + herstel vochtplekken
•
Een spouwmuur speelt (met en zonder isolatie) bijna geen rol in afvoer binnen-vocht – Slechts 3% van vocht gaat door de muur; de rest gaat via ventilatieroosters e.d. – Spouwmuurisolatie heeft dus nauwelijks impact op vochtafvoer – Ventileren is altijd, met en zonder isolatie, van belang
2.2 Wat is het effect van spouwmuur isolatie? 4
Mate van isolatie
3
2
1
0 Spouwmuur zonder isolatie
Spouwmuur met isolatie
Nieuwbouw spouwmuur
Enkelglas
Oud dubbel glas
HR++ glas
3 voudig HR++ glas
2.2 Wat levert spouwmuurisolatie op? Spaarrekening
9.000 8.000 7.000
• • •
40 m2 geïsoleerde spouwmuur (tussenwoning) Kosten: € 568 330 m3/jr gas besparing (bron: Milieucentraal) –
• •
Spouwmuurisolatie
Gemiddeld gasverbruik rijtjeswoning < 1965 = 2300 m3/jr, dus 14% besparing
Gasprijs: + 3% p.j. (Milieucentraal: +5% p.j.) Voor spaarrekening is 1.5% netto rente aangenomen
Euro's
6.000 5.000 Comfort
4.000 3.000 2.000 1.000 -
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
Jaren
Leverancier
Prijzen spouw Prijzen Type Type bodem Voldoende Vertrouwen Uit Capaciteit / isolatie vloer / bodem vloer isolatie garantie? Utrecht? snelheid Isolatie isolatie Prijs Prijs Prijs Prijs 1 - 10 1 – 10 X of √ X of √ wol parels vloer bodem
Opmerkingen
Vergelijking van alle leveranciers Conforta / Maatwerk isolatie
680
730
1430
700
Helmwijk
?
?
-
?
Isolatienet
Koston
Tonzon Losse parels (Rc ≥ 3) (20 cm)
-
Drocon chips
√
√/x
Maatwerk uit Soesterberg. Conforta vergoed geen gevolgschade en wil alleen bodemisolatie als Tonzon echt niet kan
x
x
Ik weet niet meer wat zij met de spouw deden
Losse parels (30 cm)
√ x Gedetailleerde vergelijkingstabel Zakken + losse parels x x (20.6 cm)
1186
?
?
1064? PUR ≥ 3
-
686
-
1489
Garantie is nog deels mondeling toezegging; prijzen nog excl project korting (?) en niet bevestigd Biedt alleen parels (EPS) aan; dekt geen gevolgschade in garantie
Nuon
568
?
1399
845
PUR ≥ 3
Losse parels (20 cm)
√
x
Garantie is nog deels mondelinge toezegging; Vraag om prijs PUR van 8 cm (Rc > 3) staat nog uit.
Pluimers
966
1025
1552
1352 PUR ≥ 3
Losse parels (21.5 cm)
√
x
Geeft alleen korting per product-soort;
Stichting Energie Advies
666
702
?
?
?
?
√
Van der Bunt
983
983
1300
980
PUR ≥ 3
Losse parels (26.5 cm)
√
Laag
x x
Schakelt anderen in; zelf vaste fee; direct schade max factuurwaarde Adviseert 14 mm en parels; vochtschade bij spouw en vloer gedekt
2.2 Aanbeveling spouwmuurisolatie: Nuon • Serieuze aanbiedingen ontvangen van 7 partijen • Alle partijen zijn op de koffie geweest – De twee beste zijn ook een tweede keer langs geweest
• Partijen vergeleken op hele set aan prijs en kwaliteitscriteria • Redenen keuze Feenstra: – – – –
Prijs Goede garanties Grote organisatie met 1 aanspreekpunt Ervaring in de buurt met projecten (b.v. Fuchslaan)
• Wat biedt Nuon/Feenstra: – Spouw muur isolatie o.b.v. Supafil (glaswol) – met EPS parels (piepschuim) kleine meerprijs( € 30,-- voor tussenwoning) Beiden producten hebben dezelfde isolatiewaarde)
2.3. Vloerisolatie: verschillende soorten
Tonzon
PUR
EPS parels op bodem
• • • • •
Hoge isolatiewaarde (Rc = 3.8) Materiaal tussen balken, onderkant blijft vrij; balk kan ademen Combinatie met vochtwerend zeil op de bodem Zeer weinig materiaal gebruik Onze aanbeveling Gemakkelijk verwijderbaar
• • • • •
Technisch goede optie (Rc = 2.4 – 3; afh. van dikte) Veel discussie omtrent gezondheidseffecten Goede kierafdichting Volledige afsluiting vloer zien we als licht nadeel Hoe gelijkmatig is de dikte van de opgespoten PUR laag
• • • • •
Is in beginsel vooral bedoeld voor zeer vochtige kruipruimtes Isolatie is bij-effect: ventilatielucht tussen isolatiemateriaal en vloer Minder comfort effect Als Tonzon niet zou kunnen Goed alternatief in het geval van zeer lage of natte kruipruimtes Relatief goedkope optie
• • • •
2.3. Vloerisolatie: Vraag 1: Kan mijn vloer nog wel ademen? De aluminiumzakken worden tussen de balken gehangen De kopse kanten van de balken blijven vrij en kunnen daardoor blijven “ademen” Het verlies van isolatie effect hierdoor is gering (van Rc = 3.8 → Rc = 3.5) Bijkomend voordeel: eventuele leidingen blijven bereikbaar + geen hoogteverlies
2.3 Vloerisolatie: Vraag 2: Kan het ook als de kruipruimte vochtig is? • • •
De bodem wordt eerst bedekt met een bodemfolie Dit houdt vocht onder het zeil, uit de kruipruimte Indien balken vochtig zijn, kunnen ze nu drogen: – Drogere omgeving – Balken worden warmer, door isolatie – Balken kunnen nog steeds “ademen”
• •
Bijkomend voordeel: kruipruimte wordt “schone” ruimte Als het extreem vochtig is of extreem laag: – Dan is bodem isolatie een goede “2nd best” – Zal in Tuindorp beperkt voorkomen, is onze verwachting
2.3 Wat levert vloerisolatie op? Spaarrekening
9.000 8.000 7.000 Euro's
6.000
• •
50 m2 geïsoleerde vloer (tussenwoning) Kosten: € 1550 –
•
Exclusief kosten als u het verwijderen van eventueel puin aan anderen uitbesteedt.
360 m3/jr gas besparing (bron: Milieucentraal) –
• •
Vloerisolatie
Gemiddeld gasverbruik rijtjeswoning < 1965 = 2300 m3/jr, dus 16% besparing
Gasprijs: + 3% p.j. (Milieucentraal: +5% p.j.) Voor spaarrekening is 1.5% netto rente aangenomen Comfort
5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 -
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
Jaren
2.3 Aanbeveling vloerisolatie: Conforta • Serieuze aanbiedingen ontvangen van 6 partijen • Alle partijen zijn op de koffie geweest – De twee beste zijn ook een tweede keer langs geweest
• Partijen vergeleken op hele set aan prijs en kwaliteitscriteria • Redenen keuze Conforta: – Wij staan achter het product Tonzon: – Hoge isolatiewaarde (Rc = 3.8) – Goede vochtregulering – Weinig materiaalverbruik
– Utrechtse ondernemer – Prijs vergelijkbaar met PUR met een Rc van ong. 3
• Wat biedt Conforta: – Vloerisolatie met Tonzon – Indien Tonzon niet mogelijk is: Bodemisolatie door Nuon
2.4 Ervaringen Energiek Tuindorp Ronde 1/2 • Spouwmuur isolatie: – – – –
Aantal offerte aanvragen: Aantal getekende offertes: Reeds uitgevoerd: Ervaringen (korte telefonische enquete): • • • •
Over het algemeen positief Vriendelijke mensen Aantal klachten over stof / vuil worden huis 1 klacht over niet aanbrengen conform afspraak
• Vloer isolatie: – – – –
Aantal offerte aanvragen: Aantal getekende offertes: Reeds uitgevoerd: Ervaringen: • Over het algemeen positief • Mensen werken netjes • Behoorlijk wat tegenvallers qua kosten door enorme hoeveelheden puin in de kruipruimte
Agenda 1. Welkom/inleiding – Kor Al (Energiek Tuindorp)
2. Spouw- en vloerisolatie nader toegelicht – Hans ter Rele (Energiek Tuindorp)
3. Zonnepanelen nader toegelicht – Richard van den Broek (Energiek Tuindorp)
PAUZE
4. Plenaire vragensessie met Feenstra, Conforta, Econovum 5. Individuele informatie en aanmelden
3. Zonnepanelen nader toegelicht
3.1. Hoe werken zonnepanelen? 3.2. Waar kan je zonnepanelen plaatsen? 3.3. Welke type systemen worden aangeboden? 3.4. Wat kosten zonnepanelen en wat leveren ze op? - Wat is Saldering? - Indicatieve kosten en baten van zonnepanelen
3.1. Hoe werken zonnepanelen?
3.2. Waar kan je zonnepanelen plaatsen? • Richtingen: – – – –
Zuid = ideaal Oost / West = goed haalbaar West-NW: kan ook nog Noord: minder aantrekkelijk
• Locaties: – Dak achterzijde: – Dakvlak – Boven dakkapel – Onder dakkapel
– Op dakkapel – Schuurtjes – Dak voorzijde: let op inpassing qua vormgeving en kleur
3.3. Welke type systemen worden aangeboden? • Kristallijne panelen met normale omvormer: – Kenmerken: • 1,64 x 1 mtr; zowel landscape als portrait te plaatsen • Als 1 paneel in de schaduw komt, levert de rest ook minder • Zwart (265 Wp) of blauw (260 Wp); aluminium lijnen bij beide panelen zichtbaar – Geschikt voor: • Grotere daken met weinig schaduw en goede ligging
• Dunne film panelen (type CIGS) – Kenmerken: • Mooi egaal zwart uiterlijk zonder lijnen; Iets kleiner: 1,64 x 0,65 m (140-160 Wp) • Schaduw geeft alleen minder opbrengst precies daar waar de schaduw valt • Iets duurder per Wp – Geschikt voor: • Voorzijde van huizen, wegens uiterlijk • Oost-West opstellingen
• Kristallijne panelen met SolarEdge systeem – Kenmerken: • Per paneel wordt de opbrengst geoptimaliseerd om schaduw effect te verminderen • Iets duurder per Wp – Geschikt voor: • Daken met veel schaduw en diverse richtingen
3.4 Wat is Saldering? • •
Stroom kost ca. 0,24 €/kWh, waarvan ruim 0,16 €/kWh (bijna 70%) belasting is Zonnepanelen produceren soms minder en soms meer dan je verbruikt – Wat over is gaat naar het net – Wat tekort is, wordt vanuit het net geleverd (zie voorbeeld winterdag in plaatje hieronder)
•
Energiebedrijven moeten dit over een heel jaar verrekenen. Dit heet Salderen. – Je mag maximaal tot de hoogte van je eigen verbruik salderen.
• • •
Het effect van Salderen is dat je zonnestroom met die 0,24 €/kWh wordt beloond. Als je over een heel jaar meer produceert dan je verbruikt, dan krijg je daar slechts ongeveer 0,05 – 0,09 €/kWh voor. Minister Kamp: – Salderen blijft zeker bestaan t/m 2019. Daarna gaan we bezien wat we er mee doen. – Mocht het gaan verdwijnen, dan komt er een overgangsregeling.
•
Als er geen saldering meer is, is je netto vergoeding ongeveer 0,13 €/kWh. – Accu’s kunnen dit verbeteren, omdat die het verbruik van je zonnestroom uit kunnen stellen.
De meest zekere inkomsten per jaar zijn gedurende de komende 5 jaar!
Zonnestroom Verbruik Stroom naar net
Stroom uit net
3.4 Indicatieve kosten en baten van zonnepanelen Spaarrekening
9.000 8.000
• • • •
9 zonnepanelen op Oost-Zuid-Oost (op, boven, en onder dakkapel) Kosten: ± € 3350 excl. BTW Totale kostenbesparing over 25 jaar: ± € 8500 ± 1950 kWh (>40% van gebruik); inkoop prijs incl. belasting ≈ € 0,24
Euro's
–
7.000
•
6.000
• •
Zonnepanelen
Gemiddeld stroomverbruik gezin 4 personen ≈ 4600 kWh
Saldering: aangenomen mogelijk t/m 2019 en dan nog 2 jaar (t/m 2021) als een soort overgangsregeling (lijkt conservatief) Stroom + belasting: + 3% p.j. (studies noemen 2-6% p.j.) Voor spaarrekening is 1.5% netto rente aangenomen
5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
Milieucentraal: “Het rendement van een investering in zonnepanelen is vergelijkbaar met een rente van 6% op een spaarrekening”
Jaren
Agenda 1. Welkom/inleiding – Kor Al (Energiek Tuindorp)
2. Spouw- en vloerisolatie nader toegelicht – Hans ter Rele (Energiek Tuindorp)
3. Zonnepanelen nader toegelicht – Richard van den Broek (Energiek Tuindorp)
PAUZE
4. Plenaire vragensessie met Feenstra, Conforta, Econovum 5. Individuele informatie en aanmelden