Coaching als je puber moet kiezen De verschillende keuzestijlen
Het College Weert 8 april 2013
Programma • • • • • • • •
Kennismaken met elkaar, het onderwerp Het puberende brein en LOB Kiezen en keuzestijlen De ouder als prefrontale cortex Pauze De ouder als coach Tips voor coaching-gesprek Afsluiting en evaluatie 2
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Opwarmertje • Mijn droomberoep was………. • Ik ben…………….….geworden. • Welke ervaringen (+ / - ) zijn van invloed geweest? • Hoe verliep de begeleiding?
3
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Loopbaanoriëntatie en-begeleiding Wist u dat… • Verkeerde LOB-keuzes grote kosten met zich meebrengen? • Ieder jaar 25% van de eerstejaars studenten hun studie afbreken door een foute studiekeuze? • Veel studenten een studie doen waarin ze na het afstuderen geen werk kunnen vinden? • Schoolverlaters het steeds moeilijker vinden om een keuze te maken uit de meer dan 2500 opleidingen? • Het ministerie van Onderwijs geld uittrekt voor LOB? • Er in het examenprogramma VMBO voorschriften gelden voor LOB? 4
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Rijping van puberhersenen Er wordt veel onderzoek verricht naar de ontwikkeling van puberhersenen • Het menselijke brein is tot het 25ste levensjaar in ontwikkeling • De hersenen van pubers werken anders dan die van volwassenen • Rijping van de prefrontale cortex duurt het langst 5
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Om goed te kunnen plannen: • • • • • • •
Duidelijk noteren van taken. Taken onderling vergelijken. Hoofd- en bijzaken kunnen scheiden. Prioriteiten stellen. Je niet af laten leiden. Tijdbewaking. Toetsen voorbereiden /adequaat scoren. 6
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Hart en hoofd Kiezen met hart of met hoofd?
Kiezen voor nu of voor later? Oefening Keuzestijlen
7
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
De eigenzinnige keuzestijl • “Wees jezelf, er zijn al zoveel anderen” (Loesje)
• • • • •
Dat bepaal ik zelf wel Hoezo? Eigenwijs? Je moet trouw blijven aan jezelf Eigen mening eerst Ik doe vooral wat ik zelf wil 8
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
De emotionele keuzestijl • “Wie alleen voor zijn gevoel kiest zal daar een slecht gevoel aan over houden”
• • • • •
Bij buikpijn is het ‘NEE’ Het voelt gewoon goed -Je gevoel van dat moment telt Het gaat mij om de sfeer Ik laat mijn buik en hart beslissen 9
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
De impulsieve keuzestijl • “Er zijn vele wegen die naar Rome leiden, maar één is meer dan voldoende”
• • • • •
Volg je eerste impuls Vertrouw jezelf Baat het niet dan schaadt het niet. Heb nu eens lef Niet denken maar doen 10
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
De intuïtieve keuzestijl • “Je kunt niet altijd het beste kiezen, het beste kiest jou” • • • • •
Ik wist het meteen Zeker weten dit klopt en hoort helemaal bij mij Diep van binnen voelt het goed Jaaaah, dit is het! Op een of andere manier wist ik dat ik deze keuze moest maken
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
11
De logisch-rationele keuzestijl • • • • • •
• “Altijd naar je verstand luisteren is niet altijd verstandig” Gebruik je hersens Stel objectief vast wat het beste is Verstandig duurt het langst Alleen argumenten tellen Feiten geven garantie Stappenplan en schema’s helpen 12
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
De meegaande keuzestijl • “Een kameleon is het meest kleurrijke dier” • • • • •
Wat vinden de anderen Ik wil het liefst samen Ik kan mij best aanpassen De meerderheid beslist Het maakt mij niet zoveel uit 13
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
De uitstellende keuzestijl • “Stel niet uit wat morgen of overmorgen even moeilijk of onmogelijk zal blijken als vandaag”
• • • • •
Waarom zo’n haast Komt tijd ,komt raad! Er kan nog nieuwe info komen Ik weet het (nog) niet Ik kan altijd nog later beslissen 14
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Vooruitdenken Loopbaanoriëntatie en-begeleiding vraagt om vooruitdenken! - Informatie. - Voorlichtingsdagen. - Eerst zichzelf en anderen begrijpen! - Zet je puber op “aan” 15
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
De ouder als prefrontale cortex Na de jongere zelf hebben ouders de belangrijkste invloed op zijn of haar loopbaansucces. 10-14 jaar: Manager 14-17 jaar: Sturende coach 17-25 jaar: Motivator 16
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Lange termijn denken en plannen • De meeste pubers zullen niet nadenken over de lange termijn consequenties van hun keuzes. • Plannen vraagt een goede samenwerking tussen verschillende controlefuncties, als geheugen, feedback gebruiken, aandacht erbij houden, multi-tasken en informatie filtreren. • Hersenen op aan zetten! 17
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Ouder als prefrontale cortex
Ouders bespreken in groepjes van 4 de uitspraken van jongeren aan de hand van de vragen.
18
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Pauze
De ouder als coach • Kwaliteiten van ouders als coach van hun kind. • Valkuilen voor ouders als coach van hun kind. • De ouder als coach.
20
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Coaching Coach zijn betekent: • Betrokken zijn; actief luisteren, reflecteren, spiegelen, supporteren • Sturing geven; visie hebben, ruimte geven respect hebben • Zelfsturing van jongeren toelaten (zelf-)vertrouwen hebben 21
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Oefening ‘de ouder als coach’ 4 coachings-stijlen: 1. 2. 3. 4.
Mentor Leraar Reflectie Resultaatgericht
22
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Terugkoppeling • Hoe verliep het gesprek?
• Zijn er gouden tips?
23
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Tips voor een coachingsgesprek • • • •
Praten met pubers begint met luisteren Pas uw woordgebruik aan Angst is een slechte raadgever bij LOB-keuzes Vraag door en wordt concreet. Zorg ook voor concrete alternatieven • Vind de kracht van je kind en blijf positief • Hou het luchtig
24
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Tips voor een coachingsgesprek • Neem eventueel een time-out • Neem uw kind serieus • Steun uw kind in zijn of haar proces van zelfacceptatie • Geef ruimte voor eigen keuzes en fouten • Stimuleer uw kind om een ander denkperspectief in te nemen door vragen te stellen • Vertel uw kind over uw ervaringen met uw beroep
25
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Afronding Evaluatie: • Mondeling • Schriftelijk
Nog vragen? • Bel de NKO: 070-328 28 82 • Mail naar
[email protected]
26
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs
Hartelijk dank voor uw aandacht bv @Peter_Kanters www.nko.nl
[email protected]
NKO – Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs 0800-5010 27
Nederlandse oudervereniging Katholiek Onderwijs