Lettertypen
Waaruit mag je kiezen en wat moet je dan kiezen.
Hoe is het begonnen?
Een anekdote over de vergelijking van een bestaande techniek met een vernieuwing. De type-machine vergeleken met schrijven met de hand. Voordelen en nadelen tegen elkaar afwegen en dan schatten hoe het uitpakt. Het potlood is veruit de meerdere.
Bij de type-machine heb je één lettertype.
Iedere toets heeft twee tekens op de hamer. Welk van de twee tekens op papier komt wordt met al of niet met de shifttoets gekozen De volgende verbetering was de letterbol van IBM, je kon een andere bol met een ander lettertype opzetten, dan had je twee of drie lettertypen tot je beschikking.
De tekstverwerker als opvolger
Hier kwam behoefte aan een afspraak om de letters te coderen. Ieder teken kreeg een code dwz. een getal toegevoegd: de beroemde ASCII-code. Dat is een 8bits-code dus met 256 plaatsen in de matrix. 1963/7 Ieder teken wordt op die manier in het geheugen bewaard. 95 printbare en 33 niet printbare tekens. In de eerste tijd was er geen keuze voor een lettertype.
Invoer en uitvoer
Er is nog niet besloten, hoe de code in het geheugen komt. Er is een afspraak over welke toets geeft welke code.(Je moet een toetsenbord kiezen) Wij hebben het amerikaanse. Bij de uitvoer zijn ook verschillende afspraken nodig, omdat er verschillende output-media zijn.(monitoren, printers)
De ASCII-code is uitgebreid
Omdat tekstverwerkers meer algemeen in gebruik kwamen was de ASCII-code niet meer toereikend en is daarvoor de uni-code in de plaats gekomen. De ASCII-matrix was 16 x 16 (2 hexa’s) maar de uni-code is 256 x 256 (4 hexadecimals) We vinden dit in Word bij Invoegen --> symbolen.
Waaruit kunnen we nu kiezen?
We laten de matrixprinter-lettertypen buiten beschouwing en denken even alleen nog maar aan letters die als plaatjes naar de printer gestuurd worden. We kunnen kiezen uit ASCII- of uni-code lettertypen. Met ASCII hebben we maar 2 bytes/teken Met uni 4 bytes/teken te gebruiken. Zie Word --> Invoegen --> Symbolen
Een fontviewer laat alles zien
http://www.ampsoft.net/utities (Gratis) Fontviewer.zip (427kB) Uitgepakt 1 MB Kijk ook eens met de verkenner. Er zijn 3 soorten lettertypen: True Type, PostScript en Open type (Sinds 1992) Nieuwe lettertypen
True type
Bestand-type .ttf Microsoft ontwikkeling in 1992 Beschreven in mathematische formules daardoor zijn ze schaalbaar (sinds w3.1) Times New Roman Arial Courier
PostScript
Ontwikkeling van Adobe, geschikt voor goedkope laserprinter en professionele zetmachines. Dit type bestaat uit twee bestanden *.pfb, *.pfm soms nog *.afm of *.inf Gebruikt in de professionele drukwereld
Open type
Ontwikkeld door Adobe en Microsoft. Heeft ook één bestand per lettertype Microsoft ondersteunt dit type sinds 2000. Specialiteit: Extra speciale tekens Niet-latijnse tekenset.
Nieuwe lettertypen
Er worden steeeds nieuwe lettertypen ontworpen, websites voor gratis fonts: 1001 Free Fonts Acid Fonts Cool Archive, Font Freak Font Garden Font Paradise
Wat moet je kiezen?
Hangt af van waarvoor je tekst wilt gebruiken word-document of website teksten. Bij Word staat het lettertype in de onzichtbare tekst van het document. Maar de informatie, die de code vertaalt naar het plaatje (voor monitor of printer) gaat niet mee. Die moet bij de ontvanger ook zijn.
Als het type er niet is, kiest hij er één.
Als de ontvanger het lettertype niet in voorraad heeft, gaat hij een dichtbij zijnd lettertype nemen, zodat de tekst toch leesbaar wordt. In zeldzame gevallen komt het voor dat ik blokjes heb gekregen, zodat ik zelf een geschikt lettertype moest zoeken.
Teksten op een website
Bij teksten, die met kopiëren en plakken op de pagina zijn gekomen kunnen zonder opmaak zijn als ze van kladblok afkomen. Die hebben dan geen lettertype en dan wordt er ook weer gekozen om toch tekst te zien te krijgen. En wat te doen bij ASCII en uni-code in één pagina met ASCII zonder opmaak uit het kladblok.
Om kies problemen te vermijden
Het is gewoonte om het ‘kiezen in het wilde weg’ te vermijden door behalve één lettertype op te geven nog een paar andere op te geven mocht het eerst gevraagde type niet aanwezig zijn. Lettertypen van het ASCII-soort is door zijn eenvoud te verkiezen boven uni-code typen.
