Jaarverslag
2014 Schone Kleren Campagne / Clean Clothes Campaign
Dutch Secretariat Schone Kleren Campagne Postbus 11584 1001 GN Amsterdam
International Office Clean Clothes Campaign Postbus 11584 1001 GN Amsterdam
Telefoon: (+31) (0) 20 41 22 785 Fax: (+31) (0) 20 41 22 786
[email protected]
Telefoon: (+31) (0) 20 41 22 785 Fax: (+31) (0) 20 41 22 786
[email protected]
Schone Kleren online: www.schonekleren.nl www.facebook.com/schonekleren Twitter: @schonekleren
Clean Clothes online: www.facebook.com/cleanclothescampaign Twitter: @cleanclothes
2
Contents
Inleiding4 Activiteiten 2014
6
Urgent Appeals
14
Schone Kleren Campagne in de (nieuwe) media
16
Politiek en Branche-organisaties
18
Organisatiestructuur19 Financieel overzicht
21
Inleiding De missie van Stichting Schone Kleren Campagne (SKC) / Clean Clothes Campaign (CCC) is het verbeteren van de arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie en de empowerment van kledingarbeiders te ondersteunen. Ons doel is om onderdrukking, uitbuiting en misbruik van (veelal vrouwelijke) kledingarbeiders te stoppen.
Om deze doelstellingen te bereiken voert SKC/CCC de volgende activiteiten uit: • Steun verlenen aan arbeiders, vakbonden en andere arbeidersvertegenwoordigende
organisaties waar kleding wordt geproduceerd; • Druk uitoefenen op bedrijven om hun verantwoordelijkheid te nemen en ervoor te zorgen
dat hun kleding onder goede arbeidsomstandigheden is gemaakt • Het stimuleren van burgers om hun macht als consument te gebruiken, door
hen informatie te geven over arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie en handelingsperspectieven aan te reiken. • Gebruik maken van de (wettelijke) mogelijkheden die er zijn om arbeidsomstandigheden
te verbeteren en te lobbyen voor additionele wetgevingen regelgeving dat daartoe kan bijdragen.
4
In de 25 jaar van zijn bestaan is SKC/ CCC uitgegroeid tot een organisatie waar de verschillende belanghebbenden niet meer omheen kunnen. Het werk van SKC wordt gerespecteerd door arbeiders, consumenten, bedrijven en regeringen. SKC/CCC maakt gebruik van verschillende strategieën; van het informeren over de uitbuiting die plaatsvindt in de kledingindustrie tot het voorstellen van oplossingen om arbeidsrechtenschendingen te voorkomen. En juist deze combinatie zorgt ervoor dat SKC/CCC arbeidsomstandigheden van miljoenen kledingarbeiders werkelijk kan verbeteren. Het is duidelijk geworden dat de huidige manier van zaken doen – gebaseerd op lage prijzen en snelle levertijden – niet werkt. De verschillende stakeholders en actoren voelen de urgentie om problemen aan te pakken. Aan Schone Kleren Campagne de taak om dit momentum vast te houden en de bestaande initiatieven te sturen naar structurele verbetering voor de vrouwen die onze kleding maken.
5
Activiteiten 2014 Who Runs the World? Girls! Het project Who Runs the World? Girls! maakte de rol van vrouwelijk leiderschap en de empowerment van jonge vrouwen bij hun strijd voor betere arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie in Cambodja en Bangladesh zichtbaar voor het Nederlands publiek. De kern van de Who Runs the World? Girls!-campagne werd gevormd door de persoonlijke verhalen van negen kledingarbeidsters uit Cambodja en Bangladesh die zelf zorgen voor verbeteringen voor zichzelf en hun collega’s. Deze levensverhalen maken de effecten van onveilige omstandigheden in de fabrieken en de hongerlonen die ze met het naaien van onze kleding verdienen op het dagelijks leven van deze vrouwen duidelijk. De foto’s van deze negen vrouwen werden gemaakt door Zilveren Camera-winnares Marieke van der Velden. Van de portretten werd een reizende tentoonstelling gemaakt, ondersteund door een folder en campagnefilmpje. De online campagne werd op internationale vrouwendag (8 maart 2014) gelanceerd. De Who Runs the World? Girls!-campagne-expo werd vervolgens in een uitverkochte grote zaal van De Balie in Amsterdam (ruim tweehonderd zitplaatsen) gelanceerd in april 2014. Genodigden bestonden uit de achterban van SKC, studenten, vakbondsmensen, journalisten, collega’s van NGO’s en vertegenwoordigers van bedrijfsleven die een divers programma bijwoonden dat helemaal in het teken stond van stoere vrouwen in de kledingindustrie die opkomen voor arbeidsrechten. Uiteraard werden de foto’s gepresenteerd, evenals het campagnefilmpje. 6
De foto’s waren de hele maand april te zien in het goedbezochte café van De Balie. De presentatie aldaar was de aftrap van de reizende expo van de foto’s. De foto’s zijn vervolgens te zien geweest op zeventien verschillende locaties in heel Nederland, met in totaal ruim 20.000 bezoekers. PerspectieF, ChristenUnie jongeren, waren zo enthousiast over de campagne dat zij SKC benaderden om meer activiteiten op dit onderwerp te ondernemen. In augustus gingen vijf leden van PerspectieF naar Bangladesh om de vrouwen uit de campagne te ontmoeten. De jongeren stelden tientallen vragen die hier in Nederland werden verzameld en overhandigden campagnemateriaal. Van de reis werd ook een korte documentaire gemaakt door Nelleke Koop. Samen met PerspectieF schoof SKC aan bij Koffietijd om deze reis te bespreken en werd er samengewerkt aan een expo bij de Universiteit Wageningen.
@DeGroeneMeisjes Vanavond naar een MEGA inspirerend event van @schonekleren geweest. Eerlijke mode is zó’n belangrijk onderwerp! Je leest snel een verslag!
“Straks gaan mensen kijken naar mijn gezicht, wat spannend! Het maakt me super trots en ook al kan ik er zelf niet bij zijn, ik ben toch een soort van aanwezig als iedereen naar de expo komt.” vertelde Chhung Srey Sros (37), kledingarbeidster uit Cambodja.
7
Bangladesh Veiligheidsakkoord Schone Kleren Campagne vindt dat alle merken die in Bangladesh kleding laten maken het baanbrekende Bangladesh Veiligheidsakkoord moeten ondertekenen. Dit Akkoord voorziet onder andere in onafhankelijke inspecties van de fabrieken en houdt bedrijven financieel verantwoordelijk voor de verbeteringen waar nodig. In 2013 hadden zich zo’n 40 internationale kledingmerken, waarvan zes Nederlands (C&A, WE, V&D, HEMA, G-Star en Zeeman) dit juridisch bindend plan ondertekend. Eind 2014 hebben zich 190 kledingmerken aangesloten, waaronder 23 Nederlandse merken. Met een groot deel van deze Nederlandse bedrijven heeft SKC het afgelopen jaar contact gehad.
Nog altijd hebben niet alle Nederlandse merken het Bangladesh Veiligheidsakkoord ondertekend. In samenwerking met de nieuwe actiebeweging The Fashion Rebels is er op twee momenten actie gevoerd bij winkels van Mexx in Den Haag en Utrecht om hen over te halen het Bangladesh Veiligheidsakkoord te tekenen. Daaruit volgde, samen met onze bondgenoten van SP en ChristenUnie, Sharon Gesthuizen en Joël Voordewind, een gesprek met de CCO van Mexx. De Turkse CCC heeft al eerder gelobbied bij Eroglu, de nieuwe Turkse investeerder van Mexx om hen bij het Veiligheidsakkoord te krijgen. In december 2014 stond de teller op 185 bedrijven die het Veiligheidsakkoord hebben ondertekenden. Hiermee dekt het Akkoord 1600 kledingfabrieken waar in totaal zo’n 2 miljoen arbeiders werken. Het Bangladesh veiligheidsakkoord heeft een aantal belangrijke bouwstenen. Zo zijn bedrijven (mede) verantwoordelijk voor financiering van zowel de kosten voor verbetering als de kosten voor het doorbetalen van de lonen tijdens renovaties, en zijn vakbonden direct betrokken. Zo zijn bijvoorbeeld lokale bonden betrokken bij het opzetten van gezondheids- en veiligheidscomités in elke Accord fabriek. Dit biedt ruimte voor arbeiders om zelf hun eigen werkplek te monitoren en aan de bel te trekken. SKC dringt erop aan dat er meer transparantie (publieke rapportage) komt over welke ondertekende bedrijven wel en welke niet hun afspraken nakomen, en we verwachten van het Accord dat bedrijven daarop aangesproken worden. Uiteindelijk moeten de kosten voor verbeteringen verrekend worden in de normale bedrijfs voering op ketenniveau.
Benetton Pay Up! Naast het Bangladesh Veiligheidsakkoord heeft Schone Kleren Campagne zich hard gemaakt voor het opzetten van het Rana Plaza compensatiefonds ten behoeve van de slachtoffers en nabestaanden van de Rana Plaza ramp. Onder voorzitterschap van de Internationale Arbeidsorganisatie, ziet SKC samen met de Bengaalse overheid en werkgeversorganisatie en lokale en internationale vakbonden en NGOs toe op het compensatieproces om te zorgen dat de slachtoffers krijgen waar zij recht op hebben. De claims die slachtoffers in 2014 konden indienen zijn berekend volgens internationale normen. In 2014 is er 21 miljoen US dollar van het totale benodigde bedrag van 30 miljoen US dollar door bedrijven en anderen in het fonds gestort. 8
SKC heeft een leidende rol gespeeld in een internationale campagne waarbij bedrijven die bij Rana Plaza inkochten gepusht werden om een aanzienlijke bijdrage aan het Rana Plaza fonds te doneren. Minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking deed samen met zes collega ministers tijdens een OESO bijeenkomst in juni een oproep aan kledingbedrijven bij te dragen aan het compensatiefonds voor Rana Plaza slachtoffers. In samenwerking met andere Europese CCCs maakte een slachtoffer van Rana Plaza een tour door Europa en bezocht zij ook Amsterdam: Shila Begum zette de eis om alle slachtoffers volledig en eerlijk te compenseren kracht bij. Haar interview was te lezen in Trouw, Parool en De Correspondent. Internationaal vonden meer dan 15 persmeetings plaats. Het laatste internationale merk dat bleef weigeren om ook maar iets te betalen aan het fonds was Benetton. In Nederland werden alle Benetton winkels en verkooppunten van Benetton kleding aangeschreven en geïnformeerd over de achtergronden van de campagne. 1740 mensen uit Nederland ondertekenden de internationale online petitie gericht aan Benetton. In Italië kleurden bezoekers van de Fashion Week Italië hun handen groen in de kleur van Benetton en riepen het merk op te betalen tijdens een alternatieve CCC-catwalk naast het fashion event. De openbare CCC events kwamen samen op de internationale campagne website http://payup.cleanclothes.org
9
KIK Pay Up! Op 11 september 2014 organiseerde SKC een actiedag voor een Amsterdams filiaal van kleding discounter KiK. KIK is een van de grootste kledingbedrijven in Duitsland (met ruim 2800 winkels) die kleding liet maken in een fabriek in Pakistan die precies twee jaar daarvoor in vlammen opging. Bij deze ramp kwamen 318 kledingarbeiders om. In december 2012 sloot KIK een overeenkomst met de Pakistaanse organisatie PILER om een eerste betaling te doen en verder te onderhandelen over het totale compensatiebedrag voor de slachtoffers van de ramp. KIK heeft dit restbedrag vervolgens nooit betaald. Daarnaast is het bedrijf ook betrokken bij twee andere rampfabrieken in Bangladesh: het ingestorte Rana Plaza en Tazreen waar een brand uitbrak. In Nederland probeert het bedrijf voet aan de grond te krijgen en opende het afgelopen jaar zes winkels.
10
Fair Fashion Lab Schone Kleren Campagne was als inhoudelijk partner betrokken bij de tentoonstelling Fair Fashion Lab in het Humanity House, het museum voor mensenrechten in Den Haag. Deze expositie zoekt vanuit verrassende invalshoeken naar oplossingen voor de problemen in de kledingindustrie. Schone Kleren Campagne stelde het educatief programma samen dat al door minstens 300 leerlingen uit het middelbaar onderwijs is bezocht en werd uitgenodigd voor een aantal lezingen, trainingen, workshops en events. De opening van de tentoonstelling vond plaats precies een jaar na de dag dat Rana Plaza instortte. SKC gaf hierover een presentatie en eregast Minister Ploumen, die de expo opende, gaf aan dat ze haar activiteiten ‘baseert op het goede werk van SKC’ en nam een minuut stilte voor de slachtoffers van de ramp.
Leefbaar Loon Een leefbaar loon is een belangrijk mensenrecht. SKC wil de Nederlandse kledingbedrijven via haar campagnes hiervan doordringen. Via een lobbytraject is er contact geweest met Nederlandse bedrijven om deze merken aan te sporen vaart te maken met stappen richting een leefbaar loon. Er is al een aantal stappen gezet. Naar aanleiding van het onderzoeksrapport ‘Loon naar Werken’ dat uiteenzet wat meer dan 170 internationale merken doen voor een leefbaar loon, verscherpten WE en G-Star, de twee Nederlandse merken die in dit onderzoek zijn meegenomen, hun beleid op dit gebied. Zo publiceert G-Star een openbare lijst van al haar productielocaties. En WE is begonnen met het in kaart brengen van de verschillende loonniveaus bij haar toeleveranciers. Bij het populaire Tros radionieuwsshow op de zaterdagochtend kon SKC de bevindingen van het onderzoeksrapport ‘Stitched Up’ presenteren. Dit rapport laat zien dat ook in Oost Europese landen en Turkije kledingarbeiders verre van een leefbaar loon verdienen.
Binnen het Plan van Aanpak (zie hieronder) van de brancheverenigingen zijn deze bedrijven actief binnen de werkgroep ‘Leefbaar Loon’ waar ook Schone Kleren Campagne een leidende rol in speelt. Doel van deze werkgroep is het realiseren van een leefbaar loon in 2020. Internationaal vormde de loonstrijd in Cambodja de focus binnen de leefbaar loon campagne. Vakbonden en kledingarbeidsters aldaar voeren al enige tijd strijd om het karige minimumloon te verhogen naar $177 per maand. Begin 2014 liepen grote demonstraties compleet uit de hand: militaire politie opende het vuur op stakers waarbij vijf mensen werden vermoord, tientallen gewonden vielen en drieëntwintig vakbondsleiders lange tijd werden opgesloten in een beruchte gevangenis. Schone Kleren Campagne steunde hun strijd via media-aandacht, contact met bedrijven en ambassades en het hosten van een worker tour. Twee Cambodjaanse kledingarbeiders – op bezoek in Nederland - hielden een presentatie en Q & A voor eerstejaars studenten van de retail mode academie in Doorn. De internationale petitie waarbij de looneis van de lokale vakbonden bekrachtigd wordt, werd aangeboden aan de top vijf bedrijven die in Cambodja inkopen (H&M, Zara, Adidas, Puma, Levi’s) en is door ruim 55.000 mensen ondertekend, waarvan ruim 3500 uit Nederland. 11
Ook de oproep om hun favoriete merk te vragen naar de arbeidsomstandigheden van de vrouwen die hun kleding maken werd nieuw leven ingeblazen via vooropgezette teksten bij de bedrijfsprofielen die uit het Leefbaar Loon onderzoek ‘Loon naar werken’ zijn gekomen:
@hmnetherlands vlgns #checkjemerk @schonekleren staat leefbaar loon kledingarbeiders op agenda maar is er nog niks gedaan. Hoe zit dat? bit.ly/1AXg8Um
CNV_Internat Teken de petitie van @schonekleren (@CNVJongeren en wij zijn hier onderdeel van) voor #leefbaarloon kledingarbeiders: schonekleren.nl/ leefbaarloonpetitie
12
Maak van Vuile Was Schone Kleren Ondanks de inspanningen van kledingmerken zijn de arbeidsomstandigheden in landen als Bangladesh en Cambodja nog steeds ontzettend slecht. Kledingarbeidsters werken zes dagen in de week, twaalf uur per dag in onveilige fabrieken voor een hongerloontje. Een leefbaar loon is een mensenrecht. Daarom roept de Schone Kleren Campagne september 2014 uit tot actiemaand: maak van vuile was schone kleren! Tijdens deze actiemaand werden de drie thema’s gender, leefbaar loon en veiligheid succesvol samengevoegd onder de naam ‘Maak van Vuile Was Schone Kleren’. Binnen deze campagne werden diverse acties uitgevoerd die de thema’s belichtten en onder een breed publiek brachten. Voor de campagne werden er 15.000 flyers en 200 posters verspreid in zes steden: Arnhem, Rotterdam, Eindhoven, Utrecht, Haarlem en Almere.
13
Urgent Appeals Een urgent appeal is een verzoek om support van kledingarbeidsters wiens rechten worden geschonden. In 2014 heeft SKC/CCC samen met het internationale netwerk gewerkt op 20 publieke zaken in acht verschillende landen. Het gaat dan bijvoorbeeld om het gebruik van geweld tegen arbeiders en vakbondsmensen of het niet uitbetalen van het wettelijk minimum loon.
Nadat SKC/CCC informatie heeft ontvangen over de schending wordt samen met lokale partners een strategie besproken en worden de eisen geformuleerd. Vervolgens worden kledingmerken die van de fabriek inkopen waar de schending plaatsvindt aangespoord die stappen te zetten die nodig zijn om tot een oplossing van het conflict te komen, en zo nodig wordt er meer druk uitgeoefend. Vaak wordt ook druk uitgeoefend op fabrieksmanagement en overheden. SKC spoort hen aan om positieve actie te ondernemen zodat de arbeidsrechtenschendingen worden beëindigd. Hiertoe worden ook solidariteitsberichten geschreven, wereldwijde petities gelanceerd en op sociale media campagnes opgezet. De meeste urgent appeals betreffen vrijheid van vakvereniging, het recht om zich te organiseren en te onderhandelen, werkveiligheid, uitbetaling van lonen en genderdiscriminatie. Eerst wordt er achter de schermen gewerkt. In tweede instantie, en alleen op verzoek van de partners met wie er wordt samengewerkt, wordt er ook over de zaak gepubliceerd en support van mensen hier gezocht.
14
Behaalde Successen Akkoord over compensatie voor Tazreen slachtoffers Op 24 november 2014, twee jaar nadat de Tazreen fabriek in vlammen opging, waarbij meer dan 120 kledingarbeiders omkwamen, is er een overeenkomst gesloten over een compensatieregeling voor de slachtoffers van de Tazreen ramp. De regeling is gebaseerd op de principes van het Rana Plaza compensatiefonds dat voorziet in compensatie voor verlies van inkomen, onafhankelijke medische beoordelingen en behandelingen. Als onderdeel van deze overeenkomst heeft C&A Foundation beloofd flink bij te dragen aan volledige en eerlijke compensatie voor de Tazreen-slachtoffers.
Overwinning voor makers van Fruit of the Loom kleding Na drie jaar van strijd heeft de vakbond een overwinning kunnen behalen in de Bratex fabriek in Sri Lanka. In 2009 gingen arbeiders van de Bratex fabriek in Colombo in staking om uiting te geven aan hun zorgen over de te lage lonen en het niet toestaan van vakbondsvrijheid in de fabriek. 31 arbeiders werden vervolgens ontslagen. In 2011 werd de zaak onder de aandacht van CCC gebracht. CCC heeft het Amerikaanse Fruit of the Loom sindsdien onophoudelijk gevraagd om te zoeken naar een oplossing. De Sri Lankaanse vakbond FTZ&GSEU stelde een schikking voor. Naast het terugnemen van de ontslagen arbeiders, werd uitbetaling van achterstallig loon geëist, en moeten arbeiders zich kunnen aansluiten bij een vakbond en zich kunnen laten vertegenwoordigen door een vakbond. Dit alles werd vastgelegd in een overeenkomst die de fabriek en de vakbond in 2014 tekenden. Overwinningen als deze worden niet altijd bereikt. Urgent appeals zijn vaak langlopende processen van remediëring en compensatie en kunnen vaak op tegenstand rekenen van fabrieksmanagement en (internationale) kledingmerken, werkgeversorganisaties en overheden. Het kan weken tot jaren duren voordat een zaak naar tevredenheid van de betrokken arbeiders kan worden afgesloten. Om alle zaken van 2014 te bekijken, bekijk de Engelstalige online 2014 Annual Review hier: http://www.cleanclothes.org/ua
15
Schone Kleren Campagne in de (nieuwe) media Meer zichtbaarheid leidt tot een groter draagvlak en daardoor wordt de campagne effectiever. Als de roep voor schone kleren luider wordt en meer klanten daar om vragen zullen kledingmerken dit moeten leveren: de klant is immers koning. Schone Kleren Campagne heeft het afgelopen jaar gezorgd voor een enorme vergroting van de zichtbaarheid van de situatie waarin kledingarbeidsters dagelijks moeten werken. Daarom heeft SKC voor het eerst breed ingezet op online en offline adverteren. Hierbij werd succesvol samenwerking gezocht met online mediabureau Zigt en het gerenommeerde campagnebureau BBK/Door Vriendschap Sterker.
Binnen deze samenwerking adverteerde SKC op Facebook, liep er een advertentie- en stoppercampage in Trouw en De Volkskrant en AD, werden er 15.200 flyers en posters verspreid in zes steden in Nederland en werd er ook online geadverteerd via Real Time Bidding en Google Adwords.
16
01-01-2014
31-12-2014
Toename
Facebook SKC
1.786 likes
8.356 likes
6.570 likes
Twitter SKC
2.376 volgers
3.229 volgers
8.53 volgers
Facebook CCC
15.000 likes
23.000 likes
8.000 likes
Twitter CCC
3.574 volgers
5.906 volgers
2.332 volgers
De website van Schone Kleren Campagne had dit jaar 65.249 gebruikers, een stijging van 53,85% ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder (42.411) in 83.650 sessies (versus 55.939 vorig jaar), een stijging van 49,54%. De website van CCC had in 2014 280.653 sessies door 220.850 gebruikers. Deze kleine daling ten opzichte van 2013 werd veroorzaakt doordat de actualiteit rondom de Rana Plaza ramp een enorme toestroom van bezoekers veroorzaakte. In de maand april 2014 – een jaar na de instorting van Rana Plaza – liep er een stopper- en advertentiecampagne in Trouw (oplage 122.407), Volkskrant (oplage 298.065) en AD (oplage 489.746) met een minimale plaatsing van negen keer. Om de modebranche aan te spreken werd er geadverteerd op FashionUnited (75.800 bezoekers) en Textilia (65.000 bezoekers). Deze sites worden met name bezocht door modeprofessionals.
Schone Kleren Campagne in de Nederlandse pers, 2010-2014 Jaar
Dagbladen (gedrukt)
Tijdschriften
Radio
TV
2010
33
7
3
1
2011
32
6
-
1
2012
33
3
-
4
2013
212
6
11
9
2014
70
5
8
6
Van de 70 krantenartikelen in 2014: Volkskrant (4x), Parool (5x), NRC (2x), Trouw (10x), Telegraaf (1x). Bronnen: LexisNexis Academic en archief Schone Kleren Campagne CCC-IS heeft zoals gewoonlijk regelmatig input gegeven voor veel nieuwsberichten en werd genoemd in alle grote internationale media zoals The Guardian, Al Jazeera, Wall Street Journal en de Financial Times. Wat de Nederlandse dagbladen betrfet heeft SKC-nieuws elke landelijke krant (een aantal keer) gehaald. Een slachtoffer van de Rana Plaza ramp – Shila Begum – die in Nederland op bezoek was werd geïnterviewd door Het Parool, Trouw en De Correspondent. Het artikel dat op De Correspondent verscheen was een van de drie topartikelen die week. Van de aantallen uit bovenstaand schema werd er in 76 gevallen specifiek over de vrouwen van Who Runs the World? Girls! aandacht besteed. Een groot gedeelte van dit bereik wordt gevormd door nieuwe kanalen: blogs over (eerlijke) kleding zoals Groenemeisjes, ilovefashionnews en regionale sites zoals AD en Noord-Hollands Dagblad. Grote successen waren verder aandacht vanuit LINDA magazine (2 miljoen unieke bezoekers per maand), Koffietijd (ruim 100.000 kijkers), ze.nl (400.000) en Adformatie (170.000) alsook NOS Journaal en RTL Nieuws.
17
Politiek en Branche-organisaties Sinds 2012 zien we meer betrokkenheid van bedrijven bij maatschappelijk verantwoord ondernemen. Er blijven bedrijfsinitiatieven opkomen waarin bedrijven samenwerken aan verduurzaming, al dan niet met maatschappelijke organisaties en vakbonden. Op aansporen van Minister Ploumen hebben Nederlandse brancheorganisaties in de kledingsector het initiatief genomen tot een ‘Plan van Aanpak verduurzaming Nederlandse textiel- en kledingsector’. Dit Actieplan werd in juni 2013 aan de minister gepresenteerd en overhandigd. Hierbij wordt samengewerkt tussen bedrijven, branche, vakbonden en Ngo’s. Binnen dit Actieplan zijn tien werkgroepen van start gegaan rond verschillende thema’s in specifieke regio’s zoals leefbaar loon, een veilige en gezonde werkplek, due dilligence en inkooppraktijken, sociale dialoog en kinderarbeid, met elke werkgroep een eigen doelstelling. De werkgroep Veilige en gezonde werkplek heeft zich ten doel gesteld dat alle Nederlandse kledingbedrijven die in Bangladesh inkopen het Veiligheidsakkoord ondertekenen. SKC heeft hierbinnen een actieve rol op zich genomen.
SKC trekt vanaf het begin van dit proces nauw op met CNV. FNV, Landelijke India Werkgroep en SOMO, allen actief in een of meerdere werkgroepen. Gezamenlijk hebben de organisaties veel feedback en input gegeven op het proces. Van de ambities is tot dusver nog weinig terecht gekomen. De organisaties maken zich zorgen over de voortgang en het draagvlak onder de bedrijven om veranderingen te realiseren. Op dit moment is er nog maar een gering aantal bedrijven dat actief meedoet in de werkgroepen. De organisaties is vrijblijvendheid niet langer een optie, en roepen de brancheverenigingen op hun leden tot actie aan te sporen. Van de betrokken bedrijven mogen de brancheverenigingen op zijn minst verwachten dat zij hun productieketen in kaart brengen, verbeteringen doorvoeren en daarover openbaar rapporteren. Intussen heeft de minister aangekondigd dat ze met verschillende risicosectoren waaronder de kledingsector MVO convenanten wil afsluiten. SKC spoort aan tot het maken van bindende afspraken over concrete doelen en toetsbare resultaten. Daarbij is het belangrijk dat (lokale) organisaties gelijkwaardig worden betrokken, dat transparantie de norm is en dat klachten van slachtoffers serieus en onpartijdig worden behandeld. Direct na de Tazreen brand in november 2012 onderstreepte minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking de urgentie van een snelle aanpak van de levensgevaarlijke omstandigheden waaronder kledingarbeiders moeten werken. In 2013 gaf minister Ploumen al politieke steun aan het Bangladesh Veiligheidsakkoord. In 2014 gaf ze ook haar steun aan het Rana Plaza fonds en vond daarbij steun bij collega ministers in Europa. Daarnaast heeft het ministerie leefbaar loon hoog op de agenda. Er lijkt meer draagvlak voor bindende afspraken / wet- en regelgeving binnen de politiek. Tijdens diverse AO’s in de T weede Kamer stond de kledingindustrie in Bangladesh centraal. Diverse malen is SKC benaderd vanuit de politiek met specifieke vragen over dit onderwerp.
18
Organisatiestructuur SKC/CCC is een netwerkorganisatie die bestaat uit Europese CCC coalities en een sterk internationaal partnernetwerk. In totaal zijn er nu in zeventien Europese landen CCC secretariaten (in België is er een Nederlandstalige en een Franstalige campagne actief). In andere landen hebben we veel vaste partners en kandidaten voor nieuw op te richten CCCs. CCC is een internationaal netwerk bestaande uit vakbonden en maatschappelijke organisaties (vrouwenorganisaties, consumentenorganisaties, onderzoeksinstellingen, organisaties voor eerlijke handel, solidariteitsgroepen, jongerenorganisaties, etc.). In totaal participeren meer dan tweehonderdvijftig verschillende organisaties in de campagne.
Het kantoor van Schone Kleren Campagne wordt gedeeld met het internationaal secretariaat (CCC-IS) en gemeenschappelijke administratieve ondersteuning (het bureau). In november 2014 organiseerde CCC een internationaal forum in Hong Kong voor alle partners. Ruim 200 mensen van 143 NGOs’ en vakbonden uit 52 landen waren aanwezig om de prioriteiten voor de komende jaren op te stellen. Tijdens het Forum is het Global Strategic Framework 2015 – 2020 (GSF) voor en met het hele netwerk afgesproken. Rondom vijf hoofdthema’s zijn hierin de de doelen van het netwerk voor de komende vijf jaar vastgelegd. Elke individuele organisatie in het netwerk neemt het GSF als uitgangspunt voor het plannen en implementeren van hun strategieën, afhankelijk van hun lokale context en wat voor organisatie ze zijn. Een en ander wordt gecoördineerd en overzien door het Internationale Secretariaat in Amsterdam. Naast inhoudelijke thema’s werd er tijdens het forum gesproken over de herstructurering van het internationale netwerk. De herstructurering wordt vanaf 2015 geïmplementeerd. De taken van SKC zijn: • Het bewust maken en activeren van het Nederlandse publiek, onder andere door het
geven van voorlichting over de arbeidsomstandigheden in de kledingindustrie en het voeren van campagnes. • Beïnvloeden van Nederlandse kledingbedrijven. SKC draagt constructieve oplossingen
aan voor de implementatie van maatschappelijk verantwoorde keuzes in de toeleveringsketen van deze bedrijven. • Ondersteunen van arbeiders en hun organisaties in urgent appeals waarbij (Nederlandse)
bedrijven betrokken zijn. • Beïnvloeden van overheid om goede wetgeving te implementeren en zelf verantwoord in
te kopen.
19
De taken van het Internationale secretariaat zijn: (CCC-IS) • Coördineren van internationale activiteiten en campagnes. • Faciliteren van de ontwikkeling van strategie en beleid. • Faciliteren van internationale campagne structuren en communicatie. • Zorg dragen voor publicaties, en informatie toegankelijk maken voor een breed
internationaal publiek. Hierbij hoort het uitzetten van nieuw onderzoek. • Het faciliteren van training en zorgen voor capaciteitsopbouw van het netwerk
Organisatieteam en besluitvorming SKC/CCC heeft geen directeur of management team. Er is een organisatie team dat bestaat uit een vertegenwoordiger van SKC en van CCC-IS en dat wordt voorgezeten door de O rganisatie Coördinator. Besluiten aangaande arbeidsvoorwaarden zoals salaris en overwerkbeleid worden door het gehele personeel genomen.
Bestuur In de statuten staan de principes van bestuur van SCK/CCC. Het bestuur bestaat uit vijf vrijwillige leden: Samenstelling van het bestuur: Mr. Evert de Boer (voorzitter) Mr. Sjef Stoop (penningmeester) Ms. Nina Ascoly Ms. Hester Klute Mr. Just van der Hoeven
20
Financieel overzicht Ook in 2014 heeft SCK/CCC verschillende subsidies aangevraagd – en gehonoreed gekregen. Als eerste hoorde SKC/CCC dat de Nationale Postcode Loterij een eenmalige bijdrage van €500.000 had toegekend. Tijdens het Goed Geld Gala werd deze prijs vol trots in ontvangst genomen. Vervolgens heeft CCC-IS een hernieuwing van de speciale bijdrage van het Ministerie van Buitenlandse Zaken voor het Bangladesh Veiligheidswerk gekregen. Het betreft een subsidie tot eind 2015 voor een bedrag van € 125.280. Na de succesvolle campagne Who Runs the World? Girls! werd SKC uitgenodigd door Oxfam Novib om opnieuw een beroep te doen op hun Women Peace and Security Fonds. SKC diende een projectvoorstel in voor een grootscheepse Nederlandse campagne in 2015 genaamd ‘Wij willen schone kleren!’ Deze aanvraag is door OxfamNovib gehonoreerd met een bijdrage van € 75.000. In 2014 heeft SCK/CCC samen met Mama Cash een projectvoorstel ingediend bij de Nationale Postcode Loterij voor de trekking van 2015. Voor SKC/CCC gaat het om een bedrag van € 750.000 voor de periode juni 2015 – mei 2017. Verder stond 2014 natuurlijk in het teken van de grote subsidieronde van het Ministerie van Buitenlandse zaken voor de ‘Partnerschappen voor Pleiten en Beïnvloeden’. SKC/CCC heeft als onderdeel van de Fair Green and Global Alliantie, waarmee we ook de afgelopen 4 jaar in 21
het kader van het MFS 2 programma al samenwerkten, een aanvraag ingediend. Voor SKC/CCC is hier ene bedrag mee gemoeid van € 7,5 miljoen voor de periode 2016 – 2020. Bij het ter perse gaan van dit jaarverslag was al duidelijk dat ook deze twee laatste subsidies zijn toegekend. Financieel blijft SKC/CCC dus een gezonde organisatie. Aan het eind van het financiële jaar is het resultaat € 587.873 en de stand van het eigen vermogen € 774.171. Het resultaat en het eigen vermogen zijn relatief hoog, vanwege de bijdrage van de Nationale Postcode Loterij van € 500.000 die in 2014 is ontvangen, maar pas in 2015 wordt uitgegeven. Hiervoor is een bestemmingsreserve ‘Activiteiten NPL’ gevormd. Het eigen vermogen dient als reserve om de continuïteit te bewaren en om financiële tekorten tijdelijk te kunnen ondervangen. Het bestuur heeft de gewenste continuïteitsreserve vastgesteld op het bedrag dat nodig is om zonder inkomsten de staf- en kantoorkosten een half jaar te kunnen betalen. In 2014 is dat bedrag € 261.572. Door het vaststellen van de gewenste hoogte is tevens een bovengrens aan de reserves gesteld. De kosten om fondsen te werven was in 2014 € 34.113, vooral bestaande uit personeels kosten: fondsenwerving vindt plaats door het aanvragen van subsidies. Uitgaven voor de doelstelling waren in 2014 73%. SKC/CCC belegt haar middelen niet in aandelen, obligaties of andere risicodragende financiële instrumenten. SKC tracht met haar middelen op duurzame en verantwoordelijke wijze te bankieren. Gelden die niet onmiddellijk nodig zijn worden op een direct opvraagbare ASN spaarrekening gezet. Alle werknemers van SKC/CCC ontvangen hetzelfde salaris, ongeacht hun leeftijd, senioriteit of positie binnen de organisatie. Het bruto maandsalaris bedroeg voor alle werknemers in 2014 € 2.854 bij een 36 urige werkweek (2013: €2.784).
22
Balans 31 December 2014 €
31 December 2013 €
€
€
VASTE ACTIVA Inventaris
12.599
Totaal vaste activa
17.525 12.599
17.525
VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen en overlopende activa
522.416
108.887
Liquide middelen
505.955
651.240
Totaal vlottende activa binnenland
1.028.371
760.127
TOTAAL ACTIVA
1.040.970
777.651
RESERVES Continuïteitsreserve Bestemmingsreserve activa in bedrijfsvoering Bestemmingsreserve activiteiten NPL
261.572
168.773
12.599
17.525
500.000
-
Totaal reserves Kortlopende schulden Totaal kortlopende schulden TOTAAL PASSIVA
23
774.171 266.799
186.298 591.353
266.799
591.353
1.040.970
777.651
Staat van baten en lasten Realisatie 2014 €
Begroting 2014 €
€
Realisatie 2013 €
€
BATEN Baten uit eigen fondsenwerving Subsidies overheden Baten uit acties derden Rentebaten en baten uit beleggingen
21.657
20.000
21.932
2.044.062
2.224.261
1.373.978
500.000
-
-
8.909
3.600
9.874
19
-
441
Overige baten Som der Baten
2.574.647
2.247.861
1.406.226
LASTEN Besteed Aan Doelstellingen Pers en publieke beïnvloeding binnenland
159.542
174.779
117.710
buitenland
345.175
379.079
251.403
binnenland
164.564
183.332
110.799
buitenland
1.215.153
1.346.226
844.273
Campagnes
In % van baten besteed aan doelstelling
1.884.434
2.083.416
1.324.185
73%
93%
94%
WERVING BATEN Kosten eigen fondsenwerving Kosten verkrijging van subsidies overheden
-
35.728
30.886
34.113
35.728
30.886
2%
2%
2%
68.227
71.457
61.771
1.986.774
2.190.601
1.416.842
95%
95%
93%
587.873
57.260
-10.616
34.113 In % van baten eigen fondsen werving + subsidies overheden BEHEER EN ADMINISTRATIE Kosten beheer en administratie SOM DER LASTEN In % van lasten besteed aan doelstelling RESULTAAT RESULTAATSBESTEMMING Ten gunste van continuïteitsreserve
92.799
-16.254
Onttrekking aan de bestemmingsreserve activa in bedrijfsvoering
-4.926
5.638
500.000
-
Ten gunste van bestemmingsreserve NPL
24