Classificatie - da’s klasse ! Annick Viaene, revalidatiearts
CLASSIFICATIE • FAIR PLAY • “minimal disability” • Groeperen van sporters met evenwaardige mogelijkheden en beperkingen
HISTORIEK • 1944 Stoke Mandeville Hospital – Sir Ludwig Guttman – Revalidatie van oorlogsslachtoffers WOII – Sport als therapie
• 28.07.1948 : Stoke Mandeville Games – Bakermat van de paralympics – rolstoelatleten
• • • • •
1960 1976 1988 1989 2001
Paralympische Spelen Rome Winter Games Olympic Games - Paralympic Games IPC IOC – IPC official agreement
DOELGROEPEN Sporters met een Fysieke beperking Sporters Sporters Sporters Sporters
met een ruggenmergletsel (1952 SM) met een amputatie (1976 Toronto) met hersenschade (1980 Arnhem) ~ CP-ISRA “les autres” ( 1988 Seoel)
Sporters met een zintuiglijke beperking Visuele beperking : IBSA (1976 Toronto) (Auditieve beperking)
Sporters met verstandelijke beperking Inas – FID : mental disablity (1996 Atlanta)
(Sporters met een psychische beperking)
CLASSIFICATIE • Medische classificatie vanuit historisch perspectief: – ISMWSF : SCI – ISOD : amputees , “les autres” – CP – ISRA : cerebral palsy – IBSA : visual disability – Inas – FID : mental disablity • Functionele classificatie – Sportspecifiek – 1988 Seoul > 1992 Barcelona
PARA - TETRA - POLIO • IA tetraplegie : hoogste letsels (elleboogflexie) • IB tetraplegie : triceps functie • IC tetraplegie : functie van de hand • II - III - IV paraplegie : onderscheid zitbalans (rolstoelgebruikers) • IV - V - VI lage paraplegie : onderscheid kracht onderste ledematen (stappen therapeutisch of functioneel)
AMPUTATIES • • • • • • • •
A1: A2: A3: A4: A5: A6: A7: A8:
dubbele AK enkele AK dubbele BK enkele BK dubbele AE enkele AE dubbele BE enkele BE
Boven of door het kniegewricht Onder knie, door of boven het tibiotalair gewricht Boven of door het ellebooggewricht Onder elleboog, door of boven het polsgewricht
• A9: gecombineerde amputaties van OL+BL
CP-HERSENVERLAMDEN • 1. Quadriplegie - rolstoel gebruikt meestal een duw-rolstoel of kan geindividualiseerd elektrisch rijden. • 2. Quadriplegie - rolstoel ofwel zijn de OL beter, ofwel zijn de BL beter • 3. Zwakke quadriplegie of triplegie – rolstoel gebruiker kan langzaam rolstoel duwen met 1 of 2 armen. • 4. Diplegie - rolstoel gebruikt rolstoel voor ADL en SPORT.
• 5. Diplegie of matige/ uitgesproken hemiplegie - ambulant mag al of niet loopmiddelen gebruiken zoals krukken of stokken. • 6. Quadriplegische athetose – ambulant • 7. Gematigde tot minieme hemiplegie of gematigde tot minieme quadriplegie ambulant. • 8. Minimale handicap - ambulant.
LES AUTRES WIE? • Atleten van andere dan de pathologiegroepen • Minimum handicap, permanent. • Minimum verlies 10p voor onderste lidmaat, 20p voor bovenste lidmaat. • Minimum bewegingsbeperking: flexie heup 60°, knie 30° en schouder mag maximaal 135° elevatie. Elleboog 45° beperkt. • Ankylosis van gewrichten. • Beenlengteverschil minimum 7cm. • Dwerggroei.
• L1: • zware bewegingsbeperking 4 ledematen • rolstoelgebonden en verminderde F en ROM • spasticiteit 1 of 2 armen • slechte zitbalans • L2: • zware bewegingsbeperking 4 ledematen maar minder dan L1 • slechte tot middelmatige zitbalans
• L3: • beperkte functie in min 2 extremiteiten • normale zitbalans • L4: • beperkte functie in min 2 extremiteiten, minder dan L3 • L5: • beperkte functie van min 1 extremiteit of vergelijkbare aandoening • L6:
• geringe beperking maar wel voldoende om niet in validensport te kunnen deelnemen.
FUNCTIONELE CLASSIFICATIE Paralympic Games Belg. Athletes
1984 1988 1992 1996 2000 2004
New York Seoul Barcelona Alanta Sydney Athens
51 56 70 (teams) 37 30 25 (teams)
Medailles G S B 22 22 12 16 17 9 5 5 7 8 10 7 1 4 4 3 2 2
Tot.
56 42 17 25 9 7
Dressuur paardensport
Zwemmen
Dries Christiaens • In het zwemmen is dit gebaseerd op een controle grens door fysische testen. • Als men niet meer dan 15 testpunten verliest door zijn beperking wordt men niet toegelaten tot de IPC zwemsport. • “To be eligible to compete , the swimmer is required to lose a minimum number of 15 points on the bench test” • Deze grens wordt niet opgelegd door een “soort” beperking. • Er zijn natuurlijk ook een deel beperkingen die niet toegelaten worden in de zwemsport
Teamsporten • In basketbal wordt een speler ingedeeld in één van de acht klassen • De klassen gaan van 1.0 tot 4.5 (Klassen 1.0, 1.5, 2.0, 2.5, 3.0, 3.5, 4.0 en 4,5) • Een hoger cijfer geeft aan dat de speler minder motorische beperkingen heeft. • Het maximaal toegestane puntenaantal van een opgesteld team is 14.0 voor landenteams en 14.5 voor clubteams - 5 spelers per ploeg. • Maximum puntenaantal zorgt voor gelijkwaardigheid in teams. • Spelers met een ernstigere beperking zijn noodzakelijk voor het team.
Materiaalvereisten • Wie mag wat gebruiken
• Reglementering
Actueel • Schrappen van wedstrijdnummers met minimale impact van de beperking vb. onderarm- amputatie en marathon
• Invoegen van Intelectual Disability op basis van wetenschappelijk evidentie • Wetenschappelijke onderbouw
Medisch classificatie IPC 2017 Phsysical impairment (8) Intellectual impairment Visual impairment “impact op sportprestatie”
Physical impairment Eligible Impairment Types: • Impaired muscle power • Impaired passive range of motion • Limb deficiency (congenital/amputation) • Leg length difference • Short statue • Hypertonia • Ataxia • Athetose
Visual impairment • Blind • Impaired vision
Personen met een visuele beperking B1: geen lichtperceptie beiderzijds lichtperceptie zonder mogelijkheid tot het zien van handbewegingen op elke afstand en in eender welke richting B2: herkennen van handbewegingen tot een gezichtsscherpte van 2/60 en/of een gezichtsveld kleiner of gelijk aan 5° B3: een gezichtsscherpte van >2/60 tot 6/60 en/of een gezichtsveld van > 5° en minder dan 20°
Intellectual impairment • Limitation both in intellectual functioning and in adaptive behavior • Expressed in conceptual, social and practical adaptive skills • The disability originates before the age of 18 • The diagnostics must be made using internationally recognized and professionally administered measures as recognized by INAS • International Federation for sport for paraathletes with an intellectual disability (INAS)
SCIENTIFIC RESEARCH Department of Rehabilitation Sciences Adapted Physical Activity en psychomotorische therapie Prof. Dr. Y. Vanlandewijck ( Chairman Scientific Committee IPC)
• • • •
15y follow up Quad Rugby Verstandelijke beperking Handbike ABC Topsport - keuringscentrum
