CITES en Traditionele Chinese Medicijnen Mens en Natuur in Balans
CITES and Traditional Chinese Medicines People and Nature in Balance
1
2
De traditioneel Chinese geneeskunst is een geneeswijze waar miljoenen mensen over de hele wereld baat bij hebben. Voor de productie van de traditioneel Chinese medicijnen (TCM) worden voornamelijk bestanddelen van dieren of planten gebruikt. Een aantal van deze soorten komt nog volop in het wild voor. Echter, in deze tijd waarin de mens zoveel ruimte in beslag neemt, wordt het voortbestaan van sommige soorten dieren en planten ernstig bedreigd. TCM is gebaseerd op de eeuwenoude Chinese filosofie van de samenhang tussen mens en natuur en de helende werking van de natuur op de gezondheid van mensen. De internationale wetgeving rond bedreigde dieren en planten is op diezelfde gedachte gebaseerd. Deze streeft een evenwicht na waarbij mens en natuur met elkaar in harmonie kunnen leven.
Nederlands
Tr a d i t i o n e e l C h i n e s e m e d i c i j n e n e n d e n a t u u r
3
Schubdier / Pangolin
Traditional Chinese medicine is a form of treatment from which millions of people all over the world benefit. Traditional Chinese medicines (TCM) are mainly produced with ingredients from animals or plants. A number of these species is found in abundant numbers in the wild. But nowadays, people occupy so much space that the survival of some animal and plant species is in serious danger. TCM is based on the age-old Chinese philosophy of the coherence between people and nature, and the beneficial effect of nature on human health. International legislation on threatened plants and animals is based on the same philosophy: it seeks a balance in which people and nature can live in harmony.
English
Tr a d i t i o n a l C h i n e s e m e d i c i n e s a n d N a t u r e
Om het duurzaam gebruik van onze kostbare natuurlijke hulpbronnen te waarborgen, wordt de internationale handel in medicijnen die bedreigde soorten bevatten gereguleerd door de Convention on International Trade in Endangered Species of wild fauna and flora (CITES). Nederland heeft een eigen wetgeving waarin de CITES-afspraken zijn opgenomen. Deze folder geeft een overzicht van de in Nederland geldende wetgeving met betrekking tot handel in bedreigde dieren en planten én in delen of producten hiervan en geeft enkele voorbeelden van beschermde soorten die tot op heden zijn aangetroffen in TCM.
CITES CITES is een internationaal verdrag waarbij meer dan 150 landen zich hebben aangesloten. Dit verdrag bevat afspraken over de internationale handel in bedreigde dier- en plantensoorten en delen of producten hiervan, om overexploitatie te voorkomen. Deze soorten zijn op lijsten (appendices) geplaatst.
4
Orchidee / Orchid In order to guarantee the sustainable use of earth’s precious natural resources, international trade in medicines containing endangered species is regulated by the Convention on International Trade in Endangered Species of wild fauna and flora (CITES). The Netherlands has its own legislation which implements the CITES agreements. This brochure gives a survey of the Dutch regulations on the trade in (parts of) threatened animals and plants or products thereof, and also gives some examples of protected species that have so far been found in TCM.
CITES CITES is an international treaty with more than 150 member countries. To prevent over-exploitation, the CITES treaty contains agreements on the international trade in threatened plant and animal species and their parts or products. The species in question are given in lists (appendices).
• Lijst I (appendix I) omvat meer dan 800 soorten die met uitsterven worden bedreigd. Er bestaat dan ook een streng verbod op de internationale commerciële handel in uit het wild afkomstige exemplaren van deze soorten. • Lijst II (appendix II) omvat meer dan 29.000 soorten die op dit moment niet direct met uitsterven worden bedreigd, maar die door ongelimiteerde internationale handel wel bedreigd kunnen worden. Daarom wordt voor deze soorten de handel gereguleerd door een vergunningsysteem met bijvoorbeeld specifieke quota en de controle daarop. Internationale handel in exemplaren van (of producten van/met) deze soorten is toegestaan, maar alleen als daarvoor per zending - vergunningen zijn verleend. • Lijst III (appendix III) omvat soorten waaraan een land van herkomst bescherming wil bieden om te voorkomen dat deze door internationale handel uitsterven in dat land. Voor handel in exemplaren van (of producten van/met) deze soorten is - per zending - een exportvergunning of een certificaat van oorsprong nodig, samen met een kennisgeving van invoer bij invoer in Nederland.
5
Orchidee / Orchid • List I (appendix I) lists over 800 species that are threatened with extinction. There is a strict ban on commercial international trade in specimens of wild origin of these species. • List II (appendix II) lists over 29,000 species that are not immediately threatened with extinction, but may become so if unlimited international trade continues. Trade is therefore regulated for these species by means of a licence or permit system (with for example specific quotas) that is subject to control. International trade in specimens of (products of/with) these species is allowed, but only if permits have been granted for each consignment. • List III (appendix III) lists species to which a member country wants to give protection in order to prevent their extinction in that country as a consequence of international trade. Trade in specimens of (or products of/with) these species requires an export permit or a certificate of authenticity for each consignment, together with a notification of import when imported into the Netherlands.
CITES is in de regel van toepassing op levende en dode planten en dieren en op delen van dergelijke planten en dieren. Dus ook op producten die van zulke planten of dieren zijn vervaardigd of elementen ervan bevatten. Soms echter zijn delen van planten en dieren uitgezonderd, soms zijn bepaalde verwerkingsstadia uitgezonderd. Zo is bijvoorbeeld de ginsengwortel wel beschermd, maar thee waarin ginseng is verwerkt niet. Dergelijke vrijstellingen zijn specifiek genoemd in de CITES-bijlagen (annotaties).
Nederlandse wetgeving De Nederlandse wetgeving is gebaseerd op de Europese regelgeving waarvan de bijlagen A, B, C en D nauw samenhangen met de lijsten I, II en III van CITES. Kort samengevat komt het erop neer dat Europa (en daarmee ook Nederland) wel strenger, maar niet minder streng dan CITES kan zijn. Eén van die strengere maatregelen is dat bij invoer altijd én een CITESuitvoervergunning of certificaat van oorsprong én een CITES-invoervergunning (voor bijlage A en B) of een kennisgeving van invoer (voor bijlage C) nodig is. Voor de soorten op bijlage D is alleen een kennisgeving van invoer nodig. Saiga antilope / Saiga Antelope
6
CITES generally applies to dead and alive plants and animals as well as to parts of such plants and animals. This means that it also applies to products that are made of such plants or animals or contain parts thereof. However, parts of plants and animals are sometimes exempted, sometimes certain processing stages are exempted. For example, the ginseng root is protected, but tea containing ginseng is not. Such exemptions are specifically mentioned in the CITES appendices (annotations).
Dutch Legislation Dutch legislation is based on European legislation and includes annexes A, B, C and D which are closely connected with CITES lists I, II and III. In short: Dutch legislation can be stricter, but not less strict than CITES. One of these stricter measures is that importing always requires a CITES export permit or certificate of origin together with a CITES import permit (for annexes A and B) or a notification of import (for annex C). For annex D species only a notification of import is required.
Let op: ook als een medicijn geen bestanddelen van beschermde dieren of planten bevat, maar dit wel op het etiket van de verpakking staat vermeld, moeten er CITES-documenten bij een invoerzending aanwezig zijn! Indien een medicijn wordt aangetroffen dat een bestanddeel bevat afkomstig van een beschermde dier- of plantensoort, zonder dat daarbij de juiste vergunningen worden getoond, wordt het product direct in beslag genomen. De douane, Algemene Inspectiedienst (AID) of de politie maakt vervolgens een proces-verbaal op en afhankelijk van de ernst van de zaak (o.a. afhankelijk van de beschermde status van de betreffende soort plant of dier) volgt een gerechtelijke procedure waar een geldboete (voor bedrijven een boete van maximaal 454.000 euro en/of zelfs een gevangenisstraf van maximaal 6 jaar) op kan volgen. Voor particulieren is dit een boete van maximaal 45.000 euro en/of zelfs een gevangenisstraf van maximaal 3 jaar.
Neushoorn / Rhinoceros
7
NOTE: even if a medicine does not contain any elements of protected flora or fauna but indicates such on the package label, the CITES documents must accompany the consignment. If a medicine contains an element from a protected plant or animal without the proper documents, the products will be confiscated immediately. The customs, the AID (General Inspectorate) or the police will then draw up a statement and, depending on the seriousness (which depends again on the protection status of the plant or animal species in question), the case will be brought to trial, to be followed by a fine (for enterprises a fine of 454,000 euro at the most and/or even a prison sentence of up to 6 years). Private individuals can get a fine up to 45,000 euro and/or face imprisonment for a maximum of 3 years.
Het is van belang te weten dat het Nederlandse recht ervan uitgaat dat eenieder de wet kent. Ook degenen die per ongeluk de wet overtreden door een (product van een) beschermde plant of dier te importeren worden vervolgd. De overheid wil graag voorkomen dat vanwege onwetendheid de wet wordt overtreden. Deze folder en de meer uitgebreide brochure “CITES en traditionele medicijnen: mens en natuur in balans” helpen daarbij.
Meer weten? Deze folder is ook verkrijgbaar in het Nederlands/Chinees. Daarnaast kunt u voor meer uitgebreide informatie de brochure “CITES en traditionele medicijnen: mens en natuur in balans” aanvragen of downloaden van internet: www.minlnv.nl/cites of www.wnf.nl/publicaties/cites. In de brochure wordt meer in detail de wetgeving rond bedreigde dieren en planten toegelicht. De brochure is verkrijgbaar in Engels/Nederlands/ Chinees. Bovengenoemde brochure of meerdere exemplaren van deze folder kunt u bestellen door te bellen met: LASER/CITES-bureau, tel.: (078) 639 5395.
8
Ginseng / Ginseng It is important to know that according to Dutch law everybody is supposed to know the law. Even those who have accidentally broken the law by importing a (product of) a protected plant or animal will be prosecuted. The authorities try to avoid that people break the law out of ignorance. This brochure and a more extensive booklet called “CITES and traditional medicines: people and nature in balance” may prove to be helpful.
More information This brochure is also available in Dutch/Chinese. In addition, you can apply for the booklet “CITES and traditional medicines: people and nature in balance” for more detailed information. You can also download the text from Internet: www.minlnv.nl/cites or www.wnf.nl/publicaties/cites. The booklet explains in detail the legislation on threatened animals and plants. The booklet is available in English/Dutch/Chinese. The above mentioned booklet or several copies of this brochure can be ordered by calling LASER/CITES-bureau, telephone: +31(0)78 639 5395.
Aanvraagformulieren voor vergunningen kunt u downloaden van de internetsite www.minlnv.nl/cites of telefonisch aanvragen bij het CITESbureau van LASER. Aan de informatie in deze brochures kunnen geen rechten worden ontleend. Als u twijfelt of voor een medicijn met plantaardige of dierlijke ingrediënten in Nederland een vergunning nodig is, kunt u de internetsite van het CITES-bureau bezoeken (www.minlnv.nl/cites) of contact opnemen met: LASER Dordrecht, CITES-bureau Postbus 1191, 3300 BD Dordrecht, tel.: (078) 639 5340
9
Tijger / Tiger Application forms for permits can be downloaded from the Internet site www.minlnv.nl/cites or contact the LASER CITES-bureau by telephone. No rights may be derived from the information in this brochure. If you are not sure whether a permit is required for a medicine with botanical or animal ingredients in the Netherlands, please go to the Internet site of the CITES-bureau (www.minlnv.nl/cites) or contact: LASER Dordrecht, CITES-bureau P.O. box 1191, 3300 BD Dordrecht telephone: +31(0)78 639 5340
Overige websites met meer informatie: • • •
•
www.cites.org voor informatie over CITES. www.wcmc.org.uk/species/trade/eu/database.htm geeft een overzicht van soorten in de bijlagen van CITES en de Europese verordening. www.minlnv.nl/cites bevat informatie over de Nederlandse regelgeving. Voor nadere informatie en voor het aanvragen van vergunningen kunt u contact opnemen met het CITES-bureau. www.wnf.nl en www.panda.org over het natuurbeschermingswerk van het Wereld Natuur Fonds.
10
Muskushert / Muskdeer
Other websites with further information: • •
•
•
www.cites.org for information about CITES. www.wcmc.org.uk/species/trade/eu/database.htm gives a survey of species mentioned in the CITES appendices and the European regulations. www.minlnv.nl/cites has information on Dutch legislation. Please contact the CITES-bureau for further information and for requesting permits. www.wnf.nl and www.panda.org about the World Wide Fund for Nature’s work on nature conservation.
•
www.traffic.org (de website in het Chinees: www.wow.org.tw en de website in het Japans: www.twics.com/~trafficj) informeert over het door het Wereld Natuur Fonds gesteunde werk van TRAFFIC. TRAFFIC volgt de handel in bedreigde dier- en plantensoorten, brengt smokkelroutes in kaart en signaleert welke landen te weinig optreden tegen de illegale handel.
11
Muskushert / Muskdeer
•
www.traffic.org (the website in Chinese is: www.wow.org.tw and the website in Japanese is: www.twics.com/~trafficj) gives information on TRAFFIC’s work, which is supported by the World Wide Fund for Nature. TRAFFIC monitors the trade in threatened animals and plants species, maps out smuggling routes and points out what countries take insufficient action against illegal trade.
Vo o r b e e l d e n v a n i n TC M a a n g e t ro f fe n b e s c h e r m d e d i e r- e n p l a n t e n s o o r t e n Op de volgende pagina’s vindt u een tweetal TCM-overzichten van tot op heden in de handel aangetroffen medicijnen, die delen van dier- of plantensoorten bevatten die beschermd zijn. Deze lijsten zijn niet volledig en als u niet zeker weet of er een beschermd dier- of plantensoort in uw bestelde product zit, neem dan contact op met de exporteur of kijk op: www.cites.org.
12
Zeeschildpad / Sea turtle
Examples of the protected animal and plant species found in TCM The following pages give two overviews of TCM containing parts of protected animals or plants, which have so far been found in trading activities. These lists are not complete, and if you are not sure whether the product you ordered contains parts of protected animals or plants, please contact the exporter or consult: www.cites.org.
Enkele voorbeelden van beschermde diersoorten, aangetroffen in (traditionele) Chinese medicijnen Some examples of protected animal species found in (traditional) Chinese medicines
Latijnse naam Scientific (latin) name
Soort geneeswijze Kind of medicine
Latijns/farmaceutisch Latin/pharmaceutical
Pin-Yin naam Pin-Yin name
Gewone naam Common name
Wettelijke status Legal status
Panthera tigris
TCM
Os Tigris
Hu Gu
Tijger/Tiger
Cites I EU annex A
Rhinocerotidae
TCM
(Cornu) Rhinocerotis
Xi Jiao
Neushoorn/ Rhinoceros
Cites I EU annex A
Chelonidae
TCM
(Carapax) Eretmochelys
Dai mao
Zeeschildpad/ Sea turtle
Cites I EU annex A
Elephantidae
TCM
(Dens) Elephantis
Xiang Ya
Olifant/Elephant
Cites I/II EU annex A/B
Ursidae
TCM
(Fel) Ursi
Xiong Dan
Beer/Bear
Cites I/II EU annex A/B
Moschus specimen TCM
Moschus
She Xiang
Muskushert/ Musk deer
Cites I/II EU annex A/B
Krokodil/Crocodile
Cites I/II EU annex A/B
Crocodylia
TCM
Saiga tatarica
TCM
Saigae Tataricae (Cornu Antelopis)
Ling Yang Jiao
Saiga antilope/ Saiga antelope
Cites II EU annex B
Macaca mulatta
TCM
(Calculus) Macaca
Hou Zao
Makaak/Macaques
Cites II EU annex B
Manis spp.
TCM
(Squama) Manitis
Chuan Shan Jia
Schubdier/Pangolin
Cites II EU annex B
Cuora spp.
TCM
Zoetwaterdoosschildpad/ Freshwater Box turtle
Cites II EU annex B
Naja naja
TCM, Homeopathy
Brilcobra / Common cobra
Cites II EU annex B
Syngnathidae Genus Hippocampus
TCM
Zeepaardjes/ Seahorses
EU annex D 1
Hippocampus
Hai Ma
1
Alleen levende en complete of in essentie complete dode exemplaren.
1
Only live specimens and complete, or essentially complete dead specimens.
13
Enkele voorbeelden van beschermde plantensoorten, aangetroffen in (traditionele) Chinese medicijnen Some examples of protected plant species found in (traditional) Chinese medicines
14
Latijnse naam Scientific (latin) name
Soort geneeswijze Kind of medicine
Latijns/farmaceutisch Latin/pharmaceutical
Pin-Yin naam Pin-Yin name
Gewone naam Common name
Wettelijke status Legal status
Saussurea costus/lappa
TCM, Ayurveda
(Radix) Aucklandiae
Mu Xiang
Costuswortel/ Costus root
Cites I EU annex A
Dendrobium spp.
TCM
Herba Dendrobii
Shi Hu
Orchidee / Orchid
Cites I/II EU annex A/B
Aloe spp.
TCM
Aloë / Aloe
Cites I/II EU annex A/B 1
Gastrodia elata
TCM
(Rhizoma) Gastrodiae Tian Ma
Orchidee / Orchid
Cites II EU annex B
Cibotium barometz
TCM
(Rhizoma) Cibotii
Gou Ji
Boomvaren specie/ Tree fern specie
Cites II EU annex B
Cistanche deserticola 4
TCM
(Herba) Cistanches
Rou Cong Rong
Desert living Cistanche Cites II EU annex B
Nardostachys grandiflora 4
TCM, Ayurveda
(Radix) Nardotacys jatamansi
Gan Song
Indian Nard/ Spikenard Cites II EU annex B
Panax quinquefolius
TCM, Ayurveda, Homeopathy, Phytotherapy
(Radix) Panacis Quinquefolii
Xi Yang Shen
American ginseng
Cites II EU annex B 2
Panax ginseng
TCM, Ayurveda, Homeopathy, Phytotherapy
(Radix) Ginseng
Ren Shen
Ginseng
Cites II EU annex B 3
Picrorhiza kurrooa 4
TCM, Ayurveda
(rhizoma) Picrorhizea
Katuki / Kutki
Cites II EU annex B
Podophyllum hexandrum (=emodi) 4
TCM
Podophylii Emodi
Tao Er Qi
Himalayan May apple
Cites II EU annex B
Bletilla striata
TCM
(Tuber/Rhizoma) Bletillae
Bai Ji
Orchidee / Orchid/ Hyacinth Bletilla Purple ground orchid
Cites II EU Annex B
1 2 3 4
1 2 3 4
Van Aloë Vera (Barbadensis) zijn de bladeren uitgesloten van bescherming. Alleen wortels en als wortel herkenbare delen. Alleen wortels van Russische populatie. Van deze soorten zijn de chemische en farmaceutische afgeleiden vrijgesteld. Aloë Vera (Barbadensis) leaves are excluded from protection. Only the roots and parts recognisable as root. Only the roots of the Russian population. Chemical and pharmaceutical derivatives are exempted.
Indien EU-bijlage A/B vermeld staat, betekent het dat onder de groep bepaalde populaties of soorten onder bijlage A en andere populaties of soorten onder bijlage B vallen. Medicijnen waarin (delen van) planten of dieren zijn verwerkt die op EU-bijlage A staan en die uit het wild afkomstig zijn, mogen NIET in Nederland worden geïmporteerd voor commerciële doeleinden. In het geval van neushoornhoorn en tijgerbotten en de daarmee vervaardigde producten is import en bezit geheel verboden (dit geldt voor gefokte en wilde exemplaren). Medicijnen waarin (delen van) planten of dieren zijn verwerkt die op EU-bijlage B staan of van (delen van) aantoonbaar gekweekte planten die op EU-bijlage A staan, mogen alleen met de juiste vergunningen in Nederland worden geïmporteerd. Uitzondering op deze regel vormen de genoemde panaxplanten; daarvan zijn alleen de wortel en de herkenbare delen ervan beschermd en dan alleen bepaalde populaties. Indien Cites I/II vermeld staat, betekent dit dat onder de groep bepaalde populaties of soorten onder lijst I en andere populaties of soorten onder lijst II vallen.
15
The indication EU annex A/B means that the populations or species comes under annex A and other populations or species come under annex B. Medicines containing (parts of) plant or animal species listed on the EU annex A that are found in the wild, are NOT ALLOWED to be imported into the Netherlands for commercial purposes. In the case of products containing rhino horn and tiger bones and products made from them, importation and possession is entirely forbidden (this applies both to bred specimens and wild specimens). Medicines containing (parts of) plant or animal species listed in the EU annex B or containing (parts of) evidently cultivated plants listed in EU annex B or of (parts of) cultivated plants listed in EU annex A can only be imported into the Netherlands on presentation of the appropriate permits. Exceptions to this rule are the Panax plants, of which only the roots and the recognisable parts are protected in certain populations. If CITES I/II is mentioned it means that in this group given populations or species come under List I, and other populations or species come under list II.
Voor meer informatie over CITES-regelgeving kunt u contact opnemen met: LASER/CITES-bureau, Postbus 1119, 3300 BD Dordrecht Tel. 078-639 5340, www.minlnv.nl/cites For further information on CITES legislation, please contact: LASER/CITES-office, P.O. box 1119, 3300 BD Dordrecht, The Netherlands Phone +31 (0) 78-639 5340, www.minlnv.nl/cites Februari/February 2002
Deze folder is tot stand gekomen door een samenwerkingsverband van: This brochure has been realised in co-operation with: Het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij (LNV) is onder meer verantwoordelijk voor beleid, regelgeving en internationale samenwerking ten aanzien van de handel in bedreigde dier- en plantensoorten. The Ministry of Agriculture, Nature Management and Fisheries is, amongst other things, responsible for legislation and international co-operation concerning the trade in endangered animal and plant species. Het CITES-bureau is de administratieve instantie voor de uitvoering van CITES in Nederland. Dit bureau, verantwoordelijk voor de vergunningverlening, is ondergebracht bij LASER. The CITES bureau is the administrative body for the implementation of CITES in the Netherlands. The bureau is responsible for the issue of permits and is accommodated by LASER.
16
LASER is een agentschap van het ministerie van LNV. LASER verzorgt meer dan 150 (subsidie)regelingen op het gebied van landbouw, natuurbeheer en visserij. LASER voert zo ook de regelingen van CITES uit. LASER is an agency of the Ministry of Agriculture, Nature Management and Fisheries. LASER takes care of legislation (including subsidies) in the field of agriculture, nature management and fisheries. It also carries out CITES regulations. De Algemene Inspectie Dienst (AID) is - als onderdeel van het ministerie van LNV verantwoordelijk voor de (coördinatie van de) handhaving van de regelgeving op het gebied van de handel in bedreigde dier- en plantensoorten. The AID Inspectorate, a division of the Ministry of Agriculture, Nature Management and Fisheries, is responsible for (the coordination of) the enforcement of legislation on trade in endangered animal and plant species. De politie handhaaft de openbare orde en naleving van wetten. Zo ook wetten die gelden op het gebied van handel in en bezit van (delen van) dier- en plantensoorten of producten ervan. Hiertoe werkt zij nauw samen met de AID. The police maintain public order and compliance with the law. This includes legislation in the field of trade in and possession of (parts of) animals and plants or products. They work closely together with the AID Inspectorate. Het Wereld Natuur Fonds wil de afbraak van de natuurlijke soortenrijkdom aan planten en dieren op aarde stoppen en - waar mogelijk - herstellen met als streven een leefbare aarde waar de mens in harmonie met de natuur leeft. WWF’s mission is to stop the degration of the planet’s natural environment and to build a future in which humans live in harmony with nature. TRAFFIC volgt de handel in bedreigde dier- en plantensoorten, brengt smokkelroutes in kaart en signaleert welke landen te weinig optreden tegen de illegale handel. TRAFFIC actively monitors and investigates wildlife trade and seeks out which countries take insufficient action against illegal trade.