November 6
Chiesa del Redentore
2008
Paladio’s – Chiesa del Redentore Groep 2 1552163
-
Ruben Goedendorp
Geschiedenis Palladio
1548909
-
Wessel van Waas
Voorgevel Interieur (Constructie Opgevangen met hulp van Beri en Ruben)
????????
-
Dennis van der Aar
1548888
-
Beri Hormizyar
Paladio’s Il Redentore
NIETS INGELEVERD Waarom staat de kerk hier en ontsluiting
Page 2
Paladio’s – Chiesa del Redentore
Inhoud Groep 2 ................................................................................................................................... 2 Inhoud ........................................................................................................................................ 3 Geschiedenis - Ruben ................................................................................................................. 4 Palladio ................................................................................................................................... 4 Carrière ................................................................................................................................... 4 Venetië.................................................................................................................................... 6 Il Redentore......................................................................................................................... 6 Stadsarchitect ......................................................................................................................... 7 De situering - Beri ....................................................................................................................... 8 Het Festa del Redentore ......................................................................................................... 8 Pontondbrug ........................................................................................................................... 9 Constructie – Wessel – Ruben - Beri ........................................................................................ 11 Algemeen .............................................................................................................................. 11 Opbouw ................................................................................................................................ 11 Koepel - Wessel .................................................................................................................... 12 Licht....................................................................................................................................... 12 Il Redentore Venetië – Gevels – Wessel .................................................................................. 13 De vergelijking................................................................................................................... 13 De Aankleding ....................................................................................................................... 14 Het Interieur...................................................................................................................... 15 Bronnen .................................................................................................................................... 16
Paladio’s Il Redentore
Page 3
Paladio’s – Chiesa del Redentore Geschiedenis - Ruben Palladio Andrea di Pietro della Gondola is in 1508 geboren in de Italiaanse stad Padua. De periode waarin Andrea Palladio is geboren, was voor hem zeer gunstig. Dit omdat Andrea Palladio de kans kreeg zijn eigen creativiteit te uitten in een periode waar veel creatieve architectuur ontwikkeld is. Andrea Gondola is op dertien jarige leeftijd begonnen als steenhouwer. In 1524 werd Andrea Gondola lid van de metselaars- en steenhouwergilde in Vincenza. Hier ontmoette hij in 1537 de edelman Giangiorgio Trissino. Deze heeft zijn theoretische vorming aanzienlijk vergroot, onder andere door hem mee te nemen naar Rome. Ook liet Giangiorgio Trissino Andrea Gondola kennismaken met de ideeën van Vitruvius. In Rome kreeg Andrea Gondola de kans de architectuur van de klassieke Oudheid te bestuderen. Elementen hieruit zijn van groot belang geweest voor zijn latere eigen architectuur. Dit is onder andere te zien in zijn eigen bouwwerken door de symmetrie en universele orde. Ook heeft Andrea Gondola onder andere de ideeën van Vitruvius gebruikt voor zijn architectuurtheoretische opvattingen. Andrea di Pietro della Gondola is echter beter bekend onder de naam Palladio, wat verwijst naar de Griekse godin Pallas Athene. Deze naam heeft hij van Giangiorgio Trissino gekregen wat duidt op zijn wijsheid en kunsten.
Carrière Palladio is zijn carrière als architect begonnen met de bouw van villa’s rond zijn veertigste levensjaar. Zijn eerste belangrijke opdracht kreeg hij pas in 1549, toen hij het middeleeuwse stadhuis van Vizenca, mocht voorzien van een nieuwe façade. Na deze opdracht volgde nog veel nieuwe belangrijke opdrachten voor Palladio. Veel van deze opdrachten heeft Palladio echter niet zelfs afgerond, omdat de bouw soms jaren vertraging op kon lopen. Veel van deze bouwwerken zijn na zijn dood alsnog afgerond door één van zijn leerlingen, genaamd vicenzo Samozzi. Door de bouwtechnische vooruitgangen in de bouwwereld kwamen er meer mogelijkheden, waardoor de meeste bouwwerken niet volgens de oorspronkelijke bouwtekeningen zijn afgerond.
De bouwstijl die Palladio toepaste, kreeg in de negentiende eeuw de benaming renaissance. De renaissance staat voor het herontdekken van de oude griekse bouwkunst. Hierbij is een eigen interpretatie van belang. Palladio deed dit vaak door veel klassieke aspecten in de voorgevel samen te laten komen. Een kenmerk van zijn werk is het gebruik van zuilen verdeeld in de verschillende orden. Deze orde staat duidelijk beschreven in zijn boeken en Paladio’s Il Redentore
Page 4
Paladio’s – Chiesa del Redentore stamt af van de ideeën van onder andere Alberti en Virtuvius. Hiernaast paste Palladio in sommige gevallen ook een combinatie van tempelfronts toe. Duidelijke voorbeelden hiervan zijn onder andere in Venetië te vinden.
Paladio’s Il Redentore
Page 5
Paladio’s – Chiesa del Redentore Venetië In het oude Venetië was het voor een romein als Palladio niet makkelijk om mooie opdrachten binnen te halen. Echter, een jonge groep adelen was erg geïnteresseerd in bijzondere bouwwerken, die zich qua stijl onderscheiden van andere bouwwerken uit Venetië. Hiervoor haalden zij architecten als Palladio naar de stad. De rustige en klassieke bouwstijl die Palladio toepaste viel namelijk erg op tussen de weelderige Venitiaanse bouwstijl.
In de periode dat Palladio zich in Venetië vestigde, waren er veel pest epidemieën in Europa. Het geloof was in deze periode erg belangrijk en invloedrijk, waardoor alle gebeurtenissen aan het geloof werden toegekend. Zo ook de pestepidemie die Venetië tussen 1575 en 1576 in de ban hield. Als dank voor de snelle verlossing van deze epidemie werd er een votiefkerk gebouwd. Voor de bouw van deze kerk heeft Palladio twee ontwerpen ingebracht. Waarvan er uiteindelijk door de commissie van Venetië is gekozen voor het ontwerp met het langwerpige grondplan.
In deze kerk zijn de invloeden van Palladio’s denkbeelden in veelvoud te zien. Zo spelen symmetrie en maatverhoudingen een grote rol. De kerk is dubbel zo lang als hij breed is en in het vooraanzicht is de kerk zeer symmetrisch. De zijgevel van de kerk is in de traditionele baksteen uitgevoerd, iets wat je in Venetië wel veel ziet. Een ander belangrijk punt voor Palladio was de lichtinval in de kerk, dat door velen geprezen wordt.
Il Redentore Ook een heel bijzonder punt aan deze kerk is de voorgevel. Omdat de voorgevel over het algemeen het belangrijkste is, is hier veel tijd en geld in gestopt. De gevel is uitgevoerd in een dure steensoort die van verre afkomst is. Verder heeft Palladio hier veel gebruik gemaakt van zijn kennis over de historische bouwkunst. In deze gevel zijn vier tempelfronts verwerkt. Ieder met zijn eigen fronton, cimaan, fries en zuilenorde. De zuilen zijn niet volledig uitgevoerd maar als half pilasters. Echter zijn deze half pilasters wel uitgevoerd volgends de zuilenorde zoals Palladio deze in zijn boeken omschrijft. De lagere zuilen zijn uitgevoerd in de Corinthische orde en de zuilen die het grote fronton moeten “dragen” zijn uitgevoerd in de Corintisch Ionische orde.
Paladio’s Il Redentore
Page 6
Paladio’s – Chiesa del Redentore Stadsarchitect Palladio is in zijn leven gegroeid naar een positie die heel bijzonder was. Hij is als Romeinse molenaarszoon opgeklommen tot stadsarchitect van Venetië. In het jaar dat Palladio overleed heeft hij de ontwerpen van de S. Luca kerk in Venetië en het Teatro Olimpico in Vizenca gemaakt. Naast zijn werk als architect heeft Andrea Palladio ook vier boeken geschreven over architectuur. Vele tijdgenoten gebruikten het boek ‘I quattro libri dell'Architettura’, dat hij in 1570 uitbracht, als handboek. Na zijn dood in 1580 werd het geschrift de basis voor het ‘Palladianisme’. Hij plaatste hiermee een grondvest voor de Engelse en Amerikaanse architectuur.
Paladio’s Il Redentore
Page 7
Paladio’s – Chiesa del Redentore De situering - Beri Het gebouw wordt gedurende het hele jaar gebruikt als kerk en is met de boot bereikbaar en op het eilnad via de vele bruggetjes en grachten. Alleen tijdens het Festa del Redentore wordt er een pontonbrug aangelegd richting het Piazzo de San Marco of wel het San Marcoplein. Dan kan de processie in één keer doorlopen tot aan het voorste deel van de kerk.
Het Festa del Redentore Het Festa del Redentore is een evenement op de derde zondag van juli in Venetië ter herinnering aan de pestepidemie van 1577. Er is een groot vuurwerk en er zijn versierde gondels op de kanalen van Venetië. Er is een ponton van Zattere in de wijk Dorsoduro naar het eiland Giudecca om bij de kerk de Il Redentore te komen. Op zaterdagavond voor het vuurwerk gaat men met vrienden per boot eten en drinken in het Canalle della Giudecca.
Paladio’s Il Redentore
Page 8
Paladio’s – Chiesa del Redentore
Pontondbrug Een pontonbrug is een brug die drijft op het water op meerdere pontons, en meestal uitsluitend als noodvoorziening wordt aangelegd omdat de scheepvaart ernstig door de brug gehinderd wordt. Een pontonbrug is een snelle en goedkope manier om een oeververbinding tot stand te brengen. Het nadeel is dat er niet onder een drijfbrug doorgevaren kan worden. De enige manier om scheepvaartverkeer door te laten is door een gedeelte van de brug weg te varen. Ook is de brug nogal beweeglijk. In pretparken is dat echter juist een voordeel, omdat het lopen over zo een wiebelende brug als leuk ervaren wordt.
Paladio’s Il Redentore
Page 9
Paladio’s – Chiesa del Redentore
Giudecca is een eiland bij Venetië met een lengte van ongeveer 2 km en een breedte van maximaal 300 meter.
Het ligt tegenover de wijk Dorsoduro aan het kanaal van Giudecca. Het is bereikbaar met de Vaporetto.
Paladio’s Il Redentore
Page 10
Paladio’s – Chiesa del Redentore Constructie – Wessel – Ruben - Beri Algemeen
De kerk is opgebouwd uit twee delen, Het longnitudinale middenschip met aangesloten aan weerzijden halfronde apsis. De kruisverbinding in het midden van de kerk moet de koepel dragen. Deze koepel draagt al zijn krachten af aan vier grote steunberen rondom de kruising. Het middenschip draagt een trommelvormig gewelf. Dit draagt niet op de buitenwanden maar op de bogen boven de dikke zuilen. Deze zuilen bestaan uit metselwerk en worden afgewerkt met stucwerk waar halve zuilen tegen aan staan voor decoratie. De afdracht van de krachten gebeurd in deze kerk volledig binnendoor de buitenste wanden dragen een deel van het dak en hun eigen gewicht. Opbouw
De zuilen zoals ze hieronder te zien zijn dragen hun krachten direct op staal af. Daarboven dragen de zuilen op hun beurt de bogen er boven waar weer de buitenwand en het tongewelf op dragen. De ramen die in deze lichtbeuken staan recht boven de bogen. Boven de zuilen is de draagkracht van de wand er boven ook het grootst
Paladio’s Il Redentore
Page 11
Paladio’s – Chiesa del Redentore Koepel - Wessel
De Koepel staat op het midden van de kerk deze draagt alle krachten af aan de vier zuilen om de koepel heen. In de afbeelding hieronder is te zien hoe deze krachten ook afgedragen worden door bogen die gekoppeld zijn aan de tongewelven uit de apsis en het middenschip Licht Om het normaal zo sombere middenschip wat te verlichten heeft Palladio ervoor gekozen om grote lichtbeuken onder de koepel te plaatsen. Dit zorgt voor een theatrale verlichting op het altaar maar heeft ook zijn nadelen. Een koepel is zelf een steunende constructie door de ronde vorm worden de stenen bovenin op hun plaats gehouden. Als je hieronder de gevel onderbreekt moet je de krachten naar de zijkanten afdragen. Dit heeft Palladio gedaan door kleine zuilen naast de ramen te plaatsen die de krachten afdragen naar beneden.
Paladio’s Il Redentore
Page 12
Paladio’s – Chiesa del Redentore Il Redentore Venetië – Gevels – Wessel De vergelijking De voorgevel van de Redentore (afb.Onder) lijkt verdacht veel op dat van de San Giorgio Maggiore (afb.rechts boven). Op zich niet zo vreemd want de Architect is in beide gevallen Andrea Palladio. Palladio heeft ook de ‘Chiesa di San Francesco della Vigna’(afb. linksboven) ontworpen dit gebouw is ontworpen voor 1534 en daarmee de eerste in rij. Hier zie je al de vier composiet muurpijles met de acanthusbladeren en bovenaan de Voluten die het weer een Composiet maken. Naast het hoge schip liggen er lagere gangen. Hiermee zie je meteen wat Palladio als oplossing heeft aangedragen voor de vervorming van Romeins naar Christelijk. Een Romeinse tempel heeft alleen het hoge schip. Een christelijke kerk heeft ook zijbeuken dit loste Palladio dus op door aan de zijkant lager te bouwen in de zelfde stijl. Zo blijft de kerk erg massief en voor het beeld Romeins maar wie verder kijkt ziet wat hier gebeurd.
Paladio’s Il Redentore
Page 13
Paladio’s – Chiesa del Redentore
De Aankleding Op de zijkanten van het fronton staan twee engelen en op de top een beeld van Maria gezien het grote kruis in haar handen. Dit klinkt heel vreemd maar het wordt gezien als een Allegorie op het geloof. Het Maria beeld met de beker en het kruis symboliseert in één keer het hele geloof. Op de zijbeuken staan twee heiligen. Naast de deur zijn er ook nog twee beelden te vinden de linker van de twee is in ieder geval San Marco. San Marco is en van de heilige van Venetië het grootste plein van Venetië draag zijn naam en er zijn vele beelden van hem te vinden. Eigenlijk is dit Marcus de Auteur van de gelijknamige evangelie. Het beeld van San Marco wordt vergezeld door een leeuwenkop waar aan hij te herkennen is, zijn symbool is de Leeuw in de woestijn. San Marco is gekoppeld aan Venetië omdat hij verschenen zou zijn om zijn relieken aan te wijzen. Voor de Venitiaanse Paus Pius X was Leeuw ook zijn wapen. Zo kan je in Venetië overal de Leeuw tegenkomen en zit deze ook in het stadswapen alhouwel deze dan verkeerd getekend is. Wie de laatste man moet voorstellen aan de rechterkant is niet direct te achterhalen. “Hier lijkt de Redemptor te staan van Venetië maar dit kan ik niet met zekerheid zeggen. Het feit dat de stadsheilige links staat en alle andere belangrijke christelijke figuren al in de bovenste delen zitten zegt mij dat dit dan de Redemptor moet zijn. Wie de Redemptor was valt te raden maar is ook verder terug te zoeken”. Als je zoekt op de Redemptor kom je in vele talen tegen dat het hier gaat om een Verlosser ‘de naam van de kerk is namelijk ook Kerk van de Verlosser’ Maar wie is deze verlosser?. Jezus wordt in vele talen en geloven aangewezen als de Verlosser dus zou het beeld aan de rechterkant toch Jezus moeten voorstellen. Ook het kruis wat hij draagt zou daarop kunnen wijzen.
Paladio’s Il Redentore
Page 14
Paladio’s – Chiesa del Redentore
Het Interieur Wat meteen opvalt aan de Chiesa del Redentorre is de grote hoeveelheid licht die er binnenkomt door de vele en grote lichtbeuken. Verder lijkt het gebouw geïnsprireerd door de Thermen van Diocletianus de vorm van het gebouw komt in vele onderdelen overeen. Zie bijvoorbeeld hoe de lichtval is geörganiseerd. Natuurlijk kan je elk gebouw als voorbeeld nemen op deze manier maar de hoge lichtbeuken zie je niet in alle Romeinse tempels maar wel heel duidelijk in deze twee gebouwen. Het plafond is op de grote uitsneden na erg sober ook dit komt de lichtval ten goede. Dit lichte interieur is voor de rest niet erg zwaar aangekleed, geen beeldenrijen of plafondschilderingen en ook de nissen zijn voor het grootste gedeelte leeg. De enige aankleding van het gebouw bestaat uit een grijze band en de grijs geschilderde acanthusbladeren die het gehele gebouw rondlopen. De vloer is rood – wit getegeld in een dambord patroon Verder worden er een aantal schilderijen tentoon gesteld in de kerk deze hangen er voor het grootste gedeelte al sinds de afronding van het gebouw In Il Redentore zijn schilderijen van onder meer Francesco Bassano, Lazzaro Bastiani, Carlo Saraceni, Leandro Bassano, Palma de Jongere, Jacopo Bassano, Francesco Bissolo, Rocco Marconi, Paolo Veronese, Alvise Vivarini en Tintoretto. Het belangrijkste schiderij wat in de kerk hangt is de Doop van Jezus Christus geschilderd door Paolo Veronese
Paladio’s Il Redentore
Page 15
Paladio’s – Chiesa del Redentore Bronnen Wessel Wikipedia Nederlands: Koppeling in ontwerp tussen de gebouwen Wikipedia Engels: Meer informatie over de feesten en rituelen om het gebouw om de beelden beter te begrijpen Wikipedia Nederlands: Informatie over Marcus Informatie Interieur en kunst http://www.kunstreis.com/landen/italie/venetie/Il Redentore Venetie.htm Foto’s Eigen archief Beelden en voorgevel Giorgio Maggiore Overige Foto’s uit de archieven van Wikipedia Broninformatie Ruben Goedendorp Internet: http://www.kunstkennis.nl/kunstgeschiedenis/renaissance/Andrea%20Palladio.htm http://www.digischool.nl/ckv2/ckv3/utopia/palladio/andrea_palladio1.htm Boek:
Palladio – James s. Ackerman
Persoon:
Dhr. M.F. Schreurs
Paladio’s Il Redentore
Page 16
