Carnaval in “’t Waoterriijk”
Lesprogramma
Carnaval bovenbouw
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Beste jongens en meisjes,
Stichting Carnavals .Organisatie (C.O.) Nuland heeft een soort van lesprogramma opgesteld over carnaval in het algemeen en over carnaval in ’t Waoterrijk. Aan de hand van een korte inleiding over de historie van carnaval wordt verteld waar het vieren van carnaval nou eigenlijk vandaan komt. In het “waoterrijkse Alfabet” benoemen we alle belangrijke gebeurtenissen en gebruiken van het “Waoterrijkse carnaval. Ook het Nulandse dialect komt nog even aan de orde. Na het doornemen van al deze informatie volgen er een aantal vragen en opdrachten. Wij hopen dat jullie er veel plezier aan beleven en natuurlijk hopen we dat jullie, samen met ons, straks carnaval gaan vieren in het mooie en keigezellige “Waoterrijk”.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Het ontstaan van carnaval in Nederland Weet jij hoe carnaval is ontstaan terwijl je wel elk jaar carnaval viert? De meeste carnavalsvierders weten dit niet. In dit boekje vindt je een klein stukje historie van carnaval, je vindt ook een knutselplaat,een aantal vragen en opdrachten waar je in de klas gebruik van kunt maken.
Het ontstaan van carnaval Het carnavalsfeest is al honderden jaren oud. Hoe oud dat weten we niet precies, maar we weten wel dat de oude Grieken hun wijngod Dyonisos op een schip met wielen rond reden en dat de Romeinen een feest vierden waarbij ze zich verkleedden. Men wilde de boze geesten verdrijven met maskers, ratels en bellen.
De Germanen vierde een feest in Februari, omdat de zon dan weer langer ging schijnen. Ze waren blij dat de lange koude winter weer voorbij was. Toen de Germanen christelijk waren geworden, veranderde het een en ander. De christelijke kerk heeft feestdagen rond het leven van Jezus Christus. Kerstmis is het feest van zijn geboorte. Op Goede Vrijdag wordt herdacht dat hij aan het kruis is gestorven en met Pasen dat hij opstond uit de dood. De gelovigen wilde het lijden van Jezus meebeleven. Veertig dagen lang eten ze geen vlees en leven ze eenvoudig, dat noemen ze de vastentijd. maar voordat de vastentijd begint, willen ze graag nog uitgebreid eten en drinken. Dat werd het feest van Vastenavond, de avond voor de vasten begint. tegenwoordig noemt iedereen dat feest carnaval.
Het woord “carnaval Carnaval komt van het Latijnse woord 'carne vale' wat "vaarwel aan het vlees" betekend. Een andere mogelijke verklaring voor de term is het eveneens Latijnse carrus navalis, wat betekent scheepswagen, hetgeen zou verwijzen naar rondtrekkende groepen in een op een schip lijkende wagen of kar, het zogenaamde narrenschip,
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Carnaval in Nederland Officieel duurt Carnaval van zondag tot en met dinsdag. In de huidige praktijk lijkt het dat Carnaval soms al eerder begint, soms zelfs al op donderdag. Soms lijkt ook Aswoensdag nog een Carnavalsdag te zijn. Er is echter ook sprake van een Carnavalsseizoen, dat op 11 november (de elfde van de elfde) om 11:11 uur begint. In Nederland wordt deze start van het seizoen in iedere Carnavalvierende stad of dorp met een zekere ceremonie gevierd. Met name in de zuidelijke provincies, Limburg en Brabant wordt carnaval gevierd. Het getal 11 is van oudsher het getal van de dwazen en narren en duikt veel op in het Carnaval.
Het Carnavalsfeest blijft het feest waarbij mensen zich vermommen door vreemde kleding aan te trekken, en zo onherkenbaar een alibi hebben om zich in allerlei vormen te buiten te gaan. De burgemeester heeft even “niets” te vertellen, Prins Carnaval ' is de baas. Plaatsnamen worden veranderd, zo heet bijvoorbeeld Nuland “’t Waoterrijk”, ' S-Hertogenbosch “Oeteldonk” en Geffen “’t Rottenrijk”.
Prins Carnaval
Prins Carnaval is een man die tijdens Carnaval een belangrijke rol speelt binnen de plaats waar hij Prins van is. Tijdens de Carnavalsdagen is Prins Carnaval de baas van het dorp of de stad, hij neemt het dan over van de burgemeester. Ze zeggen dan ook wel : “ De Prins zwaait de scepter over de gemeenschap”. Bekendmaking van de prins carnaval: Vanwege de betekenis van het getal 11 als het gekkengetal wordt de nieuwe Prins Carnaval in een aantal plaatsen op of rond 11 november (de elfde van de elfde) gekozen. Hoe wordt je prins carnaval? Vooraf aan carnaval is de bekendmaking van de prins een van de belangrijkste gebeurtenissen. Om prins te worden kan je weinig doen. In ieder geval dien je een duidelijk carnavalsgevoel te hebben. Veel carnavalsverenigingen kiezen zelf wie de prins carnaval wordt. Vaak blijft het een groot geheim tot aan de prinsonthulling.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
De Raad van Elf Omdat elf het getal van de carnaval is vond men dat er een groep mensen moest komen die voor sfeer moeten zorgen om zo de stemming er goed in te brengen. Deze groep bestaat uit elf personen en wordt de Raad van Elf genoemd. De Raad van Elf organiseert en begeleidt de activiteiten die plaatsvinden rondom Carnaval. Leden van de Raad van Elf zijn vaak vertegenwoordigd in allerlei commissies die betrokken zijn bij het carnavalsfeest. Zoals de organisatie van de optocht, het jeugdcarnaval en allerlei andere evenementen.
Speciaal voor de jeugd In ’t Waoterrijk wordt jaarlijks ook een jeugdprins en een jeugdprinses gekozen. Sinds 2011 bestaat er zelfs een Jeugdraad van Elf. Deze jeugdraad bestaat uit kinderen van groep 8. Zij ondersteunen de jeugdprins en jeugdprinses tijdens het carnaval. Ieder jaar wordt er getracht om een eigen carnavalslied te maken. Dit wordt bij nagenoeg alle gelegenheden die de jeugdraad bezoekt ten gehore gebracht.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
“’t Waoterrijks” Carnavals alfabet Om jullie een duidelijk beeld te geven over het carnaval in ’”t Waoterrijk” hebben wij een aantal belangrijke gegevens over en onderdelen van het “Waoterrijkse” carnaval op alfabet gerangschikt en beschreven.
Adjudant Hulp / rechterhand van de Prins. Persoonlijk assistent van de Prins. Zodra de Prins bekent gemaakt is kiest hij zelf een adjudant. Meestal is dit een goede bekende van de Prins.
Alaaf Dit is de carnavalsgroet. Het naar de linkerslaap brengen van de toppen van de gestrekte rechterhand is afgekeken van een militaire groet. De uitroep komt uit het Duitse Rijnland en betekent zoiets als “hallo”.
Ankeroverdracht Op de zaterdag voor carnaval vindt in het oude gemeentehuis van Nuland de ankeroverdracht plaats. Hiermee geeft de burgemeester zogenaamd de leiding van Nuland over aan de Prins van ´t Waoterrijk. Het anker staat voor de rest van het jaar tentoongesteld in de Meent.
Ankerplaatsing: Om aan te geven waar Prins Carnaval woont wordt er aantal weken voor de carnaval een anker in de voortuin van de prins gezet. Dit gebeurt door de Raad van Elf en ook de Hofkapel is hierbij aanwezig. Ook bij de Jeugdprins en prinses komt een anker in de voortuin te staan. De ankers blijven staan tot even na de carnaval. De ankers worden dan weer gelicht, dat betekent verwijderd.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Aswoensdag Aswoensdag is de dag na carnaval. In de katholieke traditie is Aswoensdag het begin van de 40 dagen durende vastentijd die loopt tot Paaszaterdag. Op Aswoensdag laten katholieke gelovigen in de kerk een askruisje op hun voorhoofd tekenen. Deze as is het overblijfsel van verbrande palmtakken die het jaar daarvoor gebruikt zijn voor de viering van palmpasen op Palmzondag. Het kleine ritueel wordt uitgevoerd ter bezinning en als uiting van boetvaardigheid. Na het halen van een askruisje is het een carnavalstraditie om te gaan haringhappen (zie haringhappen).
Bouwersbal Op carnavalszaterdag is er ´s avonds het Bouwersbal. Dit is een feest voor alle bouwers van de wagens/loopgroepen e.d. van de optocht. Door een jury wordt er een prijs toegekend aan de meest belovende bouwer van een carnavalsgroep. Deze prijs heet: "de Gouwe Bouwkwast".
Brulboei Een van de evenementen die in “’t Waoterrijk” vooraf gaande aan het carnaval wordt georganiseerd is “d’n Brulboei”. Tonpraoten op z'n Waoterrijks. (zie tonpraoten) Tijdens deze pronkzitting, verdeeld over vier avonden wordt het publiek een fantastisch programma voorgeschoteld met veel Waoterrijks (leed)vermaak. De deelnemers zijn vaak al maanden van tevoren bezig met voorbereidingen van hun ´buut´ of ´act´.
Sinds enkele jaren hebben we in “’t Waoterrijk”ook een “Brulboei” op het programma staan speciaal voor kinderen: “Keindergebrul”. Wat is “Keindergebrul”? Dit is een optreden, waarin je iemand op een grappige manier na mag doen. Bijvoorbeeld je meester of jufrouw, de bakker of de burgermeester, een voetballer of een bekende nederlander. Je verkleed jezelf als deze persoon en schrijft er een leuk stukje of liedje over. Dit mag alleen of met een groepje. Het moet wel live zijn, dus geen play-back. Alle kinderen van groep 6-7-8 en de brugpiepers uit ´t Waoterrijk en de Kruisstraat mogen meedoen aan “’t Keindergebrul”.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Carnavalskraker Een lied dat speciaal voor Carnaval geschreven wordt, het zijn vaak simpele liedjes die makkelijk meegezongen kunnen worden en waarop gehost of meegedeind kan worden. Tegenwoordig worden er geen echte carnavalskrakers meer gemaakt, voorbeelden van enkele bekende carnavalskrakers uit het verleden zijn: Er staat een paard in de gang" en “Willempie” van Andre van Duin, "Geef mij de liefde en de gein" en "Bij ons staat op de keukendeur" van de Twee Pinten. En wie kent er nou niet het nummer van Jos van Helvoirt: “ Ik heb ´n karretje”.
Carnavalsmis Met de carnavalsmis op carnavalszondag wordt het samenhorigheidsgevoel, het serieuze aspect van carnaval benadrukt. De carnavalsmis is een moment van bezinning vooraf gaande aan de drukke carnavalsdagen. Carnaval begint met deze katholieke mis, waarin een stuk humor zeker niet vergeten wordt.
Carnavalsvereniging Een carnavalsvereniging bestaat uit een bestuur en een aantal leden. Zij organiseren veel activiteiten rondom carnaval en nemen meestal deel aan de carnavalsoptocht. In “’t Waoterrijk” bestaan vele carnavalsverenigingen, een aantal bestaat al jaren. Enkele voorbeelden zijn: "de Pindollen", "de Lochte Klocht", “de Reddertjes”, “ de Filjomio´s”,
CVT Het Carnavals Voetbal Toernooi, een voetbaltoernooi wat jaarlijks in juni georganiseerd wordt en waaraan iedereen kan deelnemen. De opbrengsten van het CVT toernooi worden beheerd door een aparte stichting. Deze zorgt voor financiële ondersteuning aan het Waoterrijkse carnaval, met name aan de optocht.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Dansmarieke Tijdens de carnaval hoort een dansmarieke altijd aanwezig te zijn. De dansgarde is namelijk een onderdeel van het gevolg van de Prins of een carnavalsvereniging. De basis van een dansgarde wordt gevormd door een groep jonge meiden meestal zijn de meisjes met minimaal zes personen waardoor ze een goede gardedans voort kunnen brengen. De dansgarde heeft als belangrijkste taak om de carnavalsprins te begeleiden en om sfeer te bezorgen. In ’t Waoterrijk hebben we 2 dansgardes. “De Waoterspetjes” begeleiden de Prins van ´t Waoterrijk en “de Waoterdrupkes” horen bij het gevolg van de jeugdprins en jeugprinses.
“de Waoterdrupkes 2011”
Durpsversieren Ook een evenement in "t Waoterrijk", wijken, buurten en straten kunnen deelnemen aan de wedstrijd "'t skonste straotje" of "buurtje" van ’t Waoterrijk door hun straat of wijk te versieren in de Waoterrijkse kleuren geel en blauw. Ook huizen ( "de skonste vurgevel") en winkels ("de skonste etalagie") kunnen aanhet durpsversieren meedoen.
Elf Elf is het gekkengetal. Op de elfde dag van de elfde maand begint de voorbereiding voor de carnaval met het bekend maken van de nieuwe Prins. Het getal elf komt overal terug tijdens de carnaval.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Gardedans De dans die de dansgarde laat zien tijdens de carnaval is de gardedans. In deze dans worden vaak herkenbare pasjes gezet. Zo is het omhoog gooien van de benen, de spagaat en het arm in arm huppelen erg duidelijk te herkenen. De gardedans wordt vaak begeleid met herkenbare nummers zoals de can can.
Haring happen Op Aswoensdag wordt onder het genot van een haring nog even teruggeblikt op het voorbije feest. Dit haring happen stamt uit de tijd dat tijdens de vastenperiode geen vlees maar wel vis mocht worden gegeten.
Hofkapel Dit is een muziekkapel bestaande uit blazers en slagwerkers. Ze begeleiden de Prins en zijn gevolg tijdens de bezoeken die deze afleggen en zijn bij diverse evenementen aanwezig. De muziek die gespeeld wordt is vaak carnavalesk, in ieder geval feestelijk. In 't Waoterrijk hebben we “de Waoterbloazers” als hofkapel.
Hossen Hossen is schouder aan schouder, met de armen over elkaars schouder, in een rij springend dansen en rondslingeren.
Janus (de Zeebonk) Janus is de mascotte van het “Waoterrijkse”carnaval. Je komt hem tegen bij veel publicaties over het carnaval in Nuland. Op dinsdagavond wordt de namaakpop ”Janus de Zeebonk” verbrand. Dit is tevens het traditionele einde van de carnaval in ´t Waoterrijk.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Krakend concert Komt oew stem smere op d’n dinsdagmèrge! Het Krakend Concert op de dinsdagochtend is de laatste jaren uitgegroeid tot een waar muziekspektakel! Een vrolijke, gezellige maar vooral een spontane happening voor en door Waoterrijkers. Iedereen kan meedoen, de enige voorwaarde is dat het optreden LIVE moet zijn. Dus geen playback-act of iets dergelijks, maar een echt ‘KRAKEND’ geluid.
Logbuukske Ieder jaar, een aantal weken voor dat de carnaval begint komt “’t Logbuukske” uit. Dit is de carnavalskrant van “’ Waoterrijk” met veel foto’s , nieuws van carnavalsverenigingen, interviews en het complete programma. Al een aantal jaren op rij doen we vanuit “’t Waoterrijk” mee met de “Krantenwisseltrofee” en hierbij is “’t Logbuukske” al diverse keren uitgeroepen tot 't Skonste Carnavalsbloaike van Brabant.
Motto Een motto is een soort van korte slagzin, die als een soort "rode draad" door de carnavalstijd van dat jaar loopt. Jaarlijks wordt er een nieuw motto bedacht. De meeste carnavalsvierders doen iets met zo'n motto, ze beelden het uit in de optocht of ze verkleden zich er naar. Enkele voorbeelden van motto's van de afgelopen jaren in 't Waoterrijk" zijn: 2010 't zal dûr krulle” , 2009 “Dûr zit muziek in” , 2008 “Ge moet ’t pruuve” , 2007” 't Waoterrijk: dè vuult goewd”, 2006 “'t is vur mekaor”.
Optocht Een aantal praalwagens / carnavalswagens of loopgroepen trekken, met veel muziek, door het centrum van het dorp. De wagens en/of loopgroepen hebben meestal een duidelijk onderwerp dat aansluit bij het thema van Carnaval dat jaar. Er prijzen te winnen een jury bepaalt de uitslag en de winnaars ontvangen bekers en/of geldprijzen.
zijn
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Oudprinsen Ben je eenmaal Prins Carnaval geweest dan kun je lid worden van de "ROP", de raad van oudprinsen. Deze groep neemt de organisatie van een aantal activiteiten tijdens de carnaval voor haar rekening, o.a. het bejaardenbal op carnavalszaterdag.
Plaatsnamen Plaatsnamen van dorpen en steden worden aangepast tijdens de carnaval. vaak hebben de namen betrekking op iets uit de geschiedenis van een bepaald dorp of stad.
Polonaise De polonaise is een dans , gebaseerd op de Poolse dans de Polonez. Bij de polonaise danst iedereen in een rij achter elkaar, met tenminste één hand op de schouder van de persoon vóór iemand in de rij. Gedurende de dans kan de wandelrichting worden omgekeerd. Grootste voordeel van deze dans is dat iedereen hem kan.
Praalwagen Een praalwagen of carnavalswagen is een versierde wagen in een optocht. De praalwagens beelden altijd een thema uit. Ook de mensen die meelopen zijn een onderdeel van de praalwagen. Er worden prijzen uitgereikt aan de mooiste praalwagens in een optocht.
Social media Je kunt Janus overal volgen. Op Hyves, Facebook, Twitter en Internet. Meld je aan als vriend, en je bent te allen tijde op de hoogte van alle gebeurtenissen in “´t Waoterrijk”.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Snèrtbal OP vrijdagavond voor de carnaval wordt in “'t Waoterrijk" het startschot gegeven voor de carnaval met het "Snèrtbal", traditie is dat er tijdens het Snèrtbal gratis snert wordt uitgedeeld. Sinds 2012 wordt hier ook het “Snèrtwijf” van het Jaor” verkozen. Dit is de prijs voor degene die de lekkerste snert van “´t Waoterrijk” maakt. Verder is er de uitreiking van de Snertonderscheiding en de onthulling van ”Janus de Zeebonk”.
Snertonderscheiding De belangrijkste onderscheiding die in ’t Waoterrijk”” tijdens de carnaval wordt uitgereikt. deze gaat naar mensen die zich inzetten voor de Waoterrijkse gemeenschap.
Steek De steek is het hoofddeksel van Prins Carnaval en meestal ook van de leden van de Raad van Elf. De Prins draagt een steek met fazantveren.
Tonpraoten Iemand houdt, vaak verkleed en staand in een soort ton, een cabaretesk verhaal in het dialect. Daarin passeren allerlei actuele, meestal lokale, zaken de revue. (d’n Brulboei in ‘t Waoterrijk).
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Waoterrijk de naam voor Nuland tijdens carnaval. Hoe is deze ontstaan? Een vrome legende maakt gewag van een rijke schipper die in grote nood verkeerde en beloofde een kerk te stichten mocht hij behouden aan land komen. Eindelyck gelukt 't hem 't binnenwater in te loopen (waarmee de Beerse Maas werd bedoeld) en hij vond daar een nauw stuk land, alwaar hij behouden aan land kwam en hij bouwde aldaar eene schoonen kerk zoals hij beloofd ha, nadat hij uitgeroepen had: "Nu heb ik land!". Daaromheen lag ´t Waoterrijk.
Waoterrijkse kleuren De blauwe en gele kleur zijn de officiële kleuren van ’t Waoterrijks Carnaval. Blauw staat voor het water en de kleur geel geeft de verbintenis met de Kerk weer. Met de Waoterrijkse kleuren mag niet worden gespot:
Verf
Verf
Wijzonol
RAL
helder geel
H01520
1021
reflex blauw
H03830
Waoterrijkse vlag De Waoterrijkse Tweekleur De Vlag van ’t Waoterrijk bestaat uit twee ongeveer gelijke horizontale banen van geel en blauw, die golvend aan elkaar grenzen. De afmetingen zijn altijd in de verhouding 1 hoog tot 1,5 lang. In het gele vlak staat een boot afgebeeld. Deze boot is alom bekend als het Waoterrijkse logo, en voert terug op de legende over de stichting van onze gemeenschap. In het blauwe vlak staat in ’t geel de tekst Waoterrijk.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
vragen/opdrachten 1 Carnaval in Nederland Carnaval wordt niet in heel Nederland echt gevierd. In welke provincies wordt het meest carnaval gevierd? _________________________________________________________________________________________
2 Voorjaarsfeest Heel vroeger was carnaval een "voorjaarsfeest", waarom waren de mensen zo blij dat het voorjaar werd? _________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
3 waarmee verjoeg men boze geesten? __________________________________________________________________________________________
4 Carnaval hete vroeger Vastenavond, want direct daarna begon de vastentijd. bij het vasten wordt er overdag niet of weinig gegeten en gedronken. Waarom gingen de mensen op vastenavond feesten met veel eten en drinken? __________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
5 Plaatsnamen Met carnaval krijgen de meeste plaatsen een andere naam. probeer uit te zoeken om welke plaatsen het gaat. “Oeteldonk” :
___________________________________________________________________
“Zandhazendurp”:
____________________________________________________________________
“’t Rottenrijk”:
____________________________________________________________________
“Knollenrijk”:
__________________________________________________________________
“Krullendonk”:
__________________________________________________________________
Carnaval in “’t Waoterriijk”
6 Motto's Probeer zelf een leuk motto voor de carnaval te verzinnen. als je een superleuke hebt stuur je deze in. wie weet wordt jouw motto wel het motto van het volgend jaar.
verzonnen, dan
7 Hoe wordt het getal 11 ook wel genoemd? __________________________________________________________________________________________
8 noem een voorbeeld van een carnavalskraker. __________________________________________________________________________________________ 9 wat zijn de Waoterrijkse kleuren? __________________________________________________________________________________________
Carnaval in “’t Waoterriijk”
“’t Waoterrijkse lied”:
( melodie “Droomland“)
Waar kom je steeds graag kijken Waar hoor je “hoi” nog op Daar bij de Meent of ‘t Heike Daar komt iedereen vroeg of laat Refrein Nuland, Nuland, Is er wat mooiers dan Nuland Groen, stil en klein Zo mooi rond dat plein Ligt daar dat prachtige Nuland Waar ken je nog je buren Speelt ieder kind nog op straat War zal dat blijven duren Zolang ons dorpje bestaat Refrein: Waar zijn er zoveel groepen Verschillend te kust en te keur Je hoort ze straks allemaal roepen We feesten hier zonder gezeur Refrein: Een plek tussen 2 grote steden Een buffer van kunst en cultuur We laten ons zeker niet kneden Want Nuland heeft veel pit en veel vuur. Refrein 2x:
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Hoe moet dat op z'n Nulands? Als je in Nuland op straat naar pratende mensen luistert, dan hoor je vaak woorden en uitdrukkingen die je misschien bij jouw thuis nooit hoort. De mensen op straat en in de winkels gebruiken woorden en gezegden die we typisch Nulands noemen. Dat is dialect. Een dialect is een spreektaal die heel gemakkelijk in de mond ligt, waarbij je tong en je lippen zo weinig mogelijk beweging hoeven te maken. Probeer zelf maar eens bij welke van onderstaande zinnen je tong en je lippen het meeste werk moeten doen. De boer is aan het werken op het land Dun boer is aont wèèrk op ut laand Dialect kiest heel vaak de gemakkelijkste (juiste?) weg voor de tong en de lippen. Er zijn honderden dialecten in Nederland. Je kunt vaak horen waar mensen geboren zijn of vandaan komen, als ze bijvoorbeeld Amsterdams, Haags, Gronings en zeker Fries of Limburgs praten. Ook in Noord-Brabant heb je heel veel verschillende dialecten. Ze lijken soms een beetje op elkaar, maar zijn toch allemaal weer verschillend. In Nuland zeggen ze sommige dingen echt anders dan in bijvoorbeeld Geffen. Misschien ken je zelf wel enkele voorbeelden. Nog niet zo lang geleden vonden veel ouders het niet goed dat hun kinderen dialect praatten. Dat was in veel families niet netjes en onbeleefd. Op scholen zijn de leraren verplicht om in het Algemeen Beschaafd Nederlands (ABN) te spreken en te schrijven. Dat is heel begrijpelijk want we moeten natuurlijk allemaal dezelfde taal kunnen lezen en schrijven. Je dialect is echter ook heel belangrijk. Je moet het zien als een "extra taal", die niet iedereen zomaar kent. Op je dialect mag je best trots zijn! Tegenwoordig vinden mensen het weer fijn om "de taal van hun hart" te horen en te spreken. je krijgt daar vaak een warm gevoel ( "un wèèrm gevuul") bij. Veel Nulandse kinderen hebben geluk. Die leren "Nulands" als extra taal thuis. Die krijgen dat met de paplepel ingegoten. Andere Nulandse kinderen leren "Nulands" op straat van vriendjes of vriendinnetjes. Ze komen vaak thuis met woorden en uitdrukkingen, die hun vader en moeder helemaal niet kennen........ Weer andere kinderen schamen zich er voor en willen een dialect niet leren. Die vinden het erg als ze kunnen horen dat je met een "zachte g"praat.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Hieronder vindt je een aantal woorden in het Nulandse dialect. Zet ze achter het juiste woord in ABN. bojem / brumbissemen / neffe / kreuge / Hendig zat / 'k wit nie / flodderbonne / skôn durske toffel / mik / des sunde / gullie / geminte / haus / sepke / olling / zeige / ammoal / Gullie it d'n hillen dag deur / bessem / krek / taus / olienutjes / juin / wefke / we hedde / Sutta / schotelslet / zeveren / joarmert Bodem
_____________________________________________________________________
Braambessen
_____________________________________________________________________
Brood
_____________________________________________________________________
dat is jammer
_____________________________________________________________________
dropje
____________________________________________________________________
heel makkelijk
_____________________________________________________________________
helemaal
____________________________________________________________________
huis
____________________________________________________________________
ik weet niet
____________________________________________________________________
jullie
____________________________________________________________________
Jullie eten de hele dag door ______________________________________________________________ kruiwagen
____________________________________________________________________
mooi meisje
_____________________________________________________________________
naast
____________________________________________________________________
pinda's
____________________________________________________________________
precies
_____________________________________________________________________
tafel
_____________________________________________________________________
thuis
_____________________________________________________________________
tuinbonen
_____________________________________________________________________
ui
_____________________________________________________________________
vaatdoek
_____________________________________________________________________
Carnaval in “’t Waoterriijk”
veger
_____________________________________________________________________
vrouw
_____________________________________________________________________
wat heeft u?
_____________________________________________________________________
zeuren
_____________________________________________________________________
zou dat zo zijn?
_____________________________________________________________________
jaarmarkt
____________________________________________________________________
zeggen
_____________________________________________________________________
allemaal
____________________________________________________________________
gemeente
____________________________________________________________________
Misschien ken je zelf ook nog wel wat woorden in het Nulandse dialect? Schrijf ze hieronder met daarbij het woord in het ABN.
Carnaval in “’t Waoterriijk”
Versier je eigen steek: