C
i r c u s
i n
N
e d e r l a n d
Ma
Alles over de NL’se circuswereld
g a z i n e
2015
CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE | 3
Inhoud
Cover
3 Circus in Nederland 8 Circusdieren 10 NL’se Jeugdcircussen 13 Codarts, CIOS & Fontys 14 Kerstcircussen komen! 17 Op bezoek 18 TV-Bekendheid tekende 20 Circusvrienden
Volop in het nieuws in 2015. Olifantendame Buba van Circus Freiwald die niet meer mag optreden door het verbod op bepaalde exotische dieren in het circus en het Nederland Nationaal Circus Herman Renz dat door een inbeslagname van de belastingdienst gedwongen werd te stoppen en failliet verklaard werd.
Circus in Nederland nu ook als magazine! De Nederlandse circuswereld is volop in beweging. Er komen nieuwe circussen bij en helaas verdwijnen er ook circussen. Circus-in-Nederland.nl informeert over het heden en verleden van het Nederlandse circus. Nu ook in magazine vorm.
Circus-in-Nederland.nl & Circus in Nederland Magazine zijn uitgaves van Piet-Hein Out in het kader van de promotie van de Nederlandse circuswereld. Beeld, tekst en archiefmateriaal komt uit de privécollectie van Piet-Hein Out. Wij zijn niet verantwoordelijk voor de inhoud van links. Nieuws? Mail het naar:
[email protected]
Circus in NL In • • • • • • •
2015 waren er in Nederland: 12 tentcircussen 44 jeugdcircussen 24 kerst- en wintercircussen 2 HBO-Opleidingen 1 MBO-Opleiding circusinstructeur 10 buitenlandse tentcircussen 16 buitenlandse theatercircussen
Waarom een magazine en waarom digitaal? Het antwoord op deze vraag ligt vooral in de reden van de start en doelstelling van Circus-in-Nederland. nl als website. Dit magazine moet informeren en vooral ook inspireren! Ik wil niet alleen de 60+-’ers voorzien van informatie en dit is ook zeker geen magazine dat voor circuskenners gemaakt is. Voor wie dan wel? Voor iedereen die meer wilt weten over het circus. Van gemeenteambtenaar tot basisschoolleerling die aan een spreekbeurt werkt. Fris qua vormgeving, jong qua geluid en vooral leuk om te lezen. Althans, dat is het doel. In dit eerste nummer biedt ik een overzicht van de Nederlandse circussen, de jeugdcircussen, circus-opleidingen, kortom alle vormen van circus in Nederland komen aan bod. Het streven is om 4x per jaar een nieuw nummer online te plaatsen. Je kunt
het downloaden en uitprinten, online doorbladeren, delen op Facebook, noem maar op. Circus verdient steun en respect en op deze wijze hoop ik mijn bijdrage aan circuspromotie en bewustwording te leveren.
Dit magazine biedt informatie en verdieping over alle circusvormen die er in Nederland zijn. Veel leesplezier! Heb jij informatie over circusactiveiten of circussen in Nederland? Dan horen we dat graag! Veel leesplezier! Piet-Hein Out - Hoofdredacteur
[email protected]
^ Foto: Helene Wiesenhaan
4 | CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE
De Nederlandse tentcircussen van 2015
CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE | 5
De Nederlandse tentcircussen van 2015
Nederlands Nationaal Circus Herman Renz
Cirque Moustache
In 2015 presenteerde het Nederlands Nationaal Circus Herman Renz de gloednieuwe show ‘WOW - World Of Wonders’ met o.a. fascinerende circusacts, live muziek en een kleurrijke lasershow. Helaas werd door een belastingschuld beslag gelegd op wagens en tent. De Belastingdienst bleek haar huiswerk niet goed gedaan te hebben. Zo wilde men ook de aanwezige dieren van het Zweedse Cirkus Olympia in beslag nemen, evenals de illusies van de Franse illusionist Vincent Vignaud. Op 13 oktober 2015 sprak de rechtbank ‘s-Hertogenbosch het door de belastingdienst aangevraagde faillissement uit. Voor 2015 was dit, tot afgrijzen van velen, het einde van Circus Herman Renz.
De campingtournee boodt weer een nieuw programma met top talent van eigen bodem. Acrobaten Harm en Maartje, koekenbakker Daniel en ladderman & koorddanser Berl. Ook geeft Moustache toptalenten van diverse Nederlandse circusscholen de kans om zich te laten zien in de piste. Dit jaar waren Eveline, Luna en Marleen de uitverkorenen.
Circus Freiwald
Circus Salto
Nadat dit circus afgelopen jaar uitsluitend de show met familieleden in de piste vulde is dit haar Daniel Hasler met zijn partner Kaley Bo Netting gecontracteerd met hun eenwielers en een jonglage op een quad.
Circus Salto vierde haar 5-jarig jubileum met de show ‘Happy Birthday!’. Aileen was te zien als koorddanseres en in een ‘mens of pop act’ Lindy schitterde met handstandacrobatiek en hoepels. Beide dames lieten gezamenlijk ook nog een doeken- en ringtrapeze act zien.
Familie Steyvers www.hermanrenz.nl
Familie Freiwald www.circus-freiwald.nl
In de show stond olifantendame Buba centraal. Men moest noodgedwongen het seizoen zonder de olifant en zebra’s in de show eindigen door het verbod op exotische dieren. Het circus liet daarom de act op video zien en blijft vechten tegen dit verbod.
Jasper Riedeman www.cirquemoustache.com
Cirque Moustache (2013) is een circus zonder pretenties, maar met ambitie. Jonge artiesten die graag ervaring willen opdoen in de wereld van het circus krijgen de kans op te treden met studenten van circusscholen en professionele artiesten. Hoewel de sfeer je meeneemt naar vroeger tijden, zijn de voorstellingen modern en zonder dieren. Sander Balk www.circussalto.nl
Mr. Bill, ceremoniemeester, moest het hele feest goed laten verlope. Scott, bekend van Holland’s Got Talent verbaasde het publiek door met maar liefst 7 stuiterballen tegelijkertijd te stuiteren. Directeur Sander Balk presenteerde illusies en goocheltrucs, een buikspreekact met de brutale vogel Charlie en zijn alter ego Clown Sander.
Magic Circus
Circus Bongo
In 2015 presenteerde het Magic Circus de show STRONG!. Zoals altijd een gedurfde mengeling van klassiek en modern circus, overgoten met een meer dan eigentijds sausje. Een voorstelling naar de smaak van het stadspubliek.
Op 20 mei 1978 speelde Circus Bongo zijn eerste voorstelling. Het circus reisde door heel het land. Op 19 april 2005 gaven de oprichters Ben en Tine Diks het directie stokje over aan Tamara Diks en haar echtgenoot Roy ten Brincke.
Tien artiesten uit Polen, Roemenië, Frankrijk, Oostenrijk en… Nederland combineerden acrobatiek, jongleren, illusionisme, trapeze, mentalisme en vernieuwende clownerie tot een meeslepende circuservaring. In de show o.a. Clown Jofri, Anna Anna Jednorowicz, Olga Guseva en Christoph Muchsel.
Elke zomer maakt het circus Bongo een campingtournee door ons land, dit jaar met de show ‘Offline’. Een voorstelling waarin alles anders werd toen plotseling het internet er mee stopte. Het werd een dolkomische show met koorddansen, jongleren, magic, boerderijdieren en nog veel meer.
Circus Sijm
Circus Fantâsia
Wie de verwarmde tent betreedt waant zich direct in een sfeervol circuspaleis met kroonluchters, pluche en gouden ornamenten. Niet voor niets heeft deze jubileumproductie de titel: Diamonds - een juweel van een voorstelling.
Het circus is opgericht als onderdeel van het evenementenbureau Backstage Kitty Hagen voor een jaarlijkse campingtournee en uitkopen. Elk jaar presenteert men een gloednieuw circusprogramma waarin gezelligheid voorop staat.
In de show waren te zien:Veronika Faltiny met doekentrapeze & hoela hoep, Paolo Ernesto clownerie, Maria Bizzarro zwaardbalance, Duo Paschenko lucht- & krachtacrobatiek, The Skating Ernesto’s rolschaatsacrobatiek, Jasper Bolechowski trapeze en Alex Sijm spreekstalmeester & magic.
De Productie 2015 ‘Carrousel van Vermaak’ bood een show geïnspireerd door fantasieverhalen als Charly and the Chocolate Factory met Willy Wonka, The Wizard of Oz, Peter Pan en nog veel meer verhalen. Het resultaat was een show die de grote en kleine gasten meenam op avontuur!
Maurice Veldkamp www.magic-circus.nl
Alex Sijm www.circussijm.nl
Tamara Diks & Roy Ten Brincke www.circusbongo.nl
Kitty Hagen www.circusfantasia.nl
6 | CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE
CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE | 7
De Nederlandse tentcircussen van 2015
Circus Harlekino Peter Verberk www.circusharlekino.nl
Dit circus reist iedere zomer langs campings en recreatieparken. In de zomer van 2015 presenteerde men balansacrobatiek op de vrijstaande ladder uit Tsjechië van de familie Dvorak. De familie toonde ook een schwungtrapeze en een contorsionistenact waarbij een jongeman zich opvouwde in een kleine kubus. Het Duitse Duo Melenzias bracht hun papegaaien-, honden-, fakir- en reuzenslangenshow. Verder was er traditiegetrouw clown Pepino met jongleren, diabolo en draaiende borden. Hij werd ondersteund met reprises van Clown Franky uit Nederland.
Circus Fiësta Frank van Hulle www.circusfiesta.eu
Ze zijn vooral bekend in de Noordelijke provincies; Clown Franky en zijn circus Fiësta. In 2015 hielp men het noodlijdende Circus Cornelio. In de show waren o.a. de Fakira Fakirshow, de ponydressuur van Francesco, Clown Bink, Valentino met zijn geitjes en boerderijdierenact, Miss Rachel met hoelahoep, de duiven van Miss Lena, jonglages van Valentino en de Rachinty Family Westernshow.
Circus Zanzara Mayka & Paulo Heessels www.circuszanzara.com
Dit in 1999 opgerichte circus mixt circus, straattheater en theater en speelt de acts met een brede glimlach en geeft geregeld een dikke knipoog. In 2015 trouwt directiedochter Jans met haar Rik, samen waren zij al de trotse ouders van Dorus. De show 2015/16 kreeg de titel “Promesse”. Hierin stond het huwelijk van Jans en Rik centraal. Al was het alleen maar zodat iedereen de echte trouwjurk kon bewonderen. Misschien wel een kwalificatie als ‘langst lopende trouwfeest van Nederland’ waard?!
Circus Cornelio Corné van Oevelen
Begin mei dit circus van start te gaan. Keer op keer werd de start uitgesteld. Aangekondigde artiesten verdwenen van de site nog voor de tournee startte. Eind april was het eindelijk zover. Cornelio ging op reis. Het concept dat men presenteerde was uniek: een beweegcircus. Kinderen konden dansen en springen terwijl zij zich vergaapten aan de kunsten van de artiesten. De tweedehands gekochte tent bleek een bouwval en moest vervangen worden. Maar men zette door. Tevergeefs. Onheil achtervolgde de zaak, dierenpolitie stond op de stoep en op 11 juni meldde Omroep Zeeland het einde van de zaak na slechts 1,5 maand tournee.
Alla & Yevheniia, Circus Herman Renz - Foto: Piet-Hein Out >
8 | CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE
CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE | 9
de ketting stonden. Een tamelijk subjectief oordeel voor een wetenschappelijk onderzoek. Renz-Berlin loste dit op door de olifanten voortaan niet meer overdag te ketenen. Hiermee zijn de enige kanttekeningen al opgelost door de circuswereld zelf. SYMBOOL POLITIEK Bij het bekend worden van het voorgenomen verbod liet een van de makers van het rapport van Wageningen weten dat de uitkomsten
GEEN STRESS
Circusdieren
^ Olifantendame Buba loopt regelmatig los onder toezicht. - Foto: Piet-Hein Out
Enkele jaren geleden al vroeg de Vereniging Nederlandse Circusondernemingen (VNCO) in Den Haag om regelgeving voor het houden van circusdieren om zo zwarte schapen circussen aan te kunnen pakken. Men kreeg nul op rekest. Toen was er in het laatste regeerakkoord plotseling sprake van een verbod op bepaalde “wilde” dieren in het circus. Onze premier Mark Rutte had zonder overleg met zijn eigen partij dit verbod in het akkoord laten optekenen om zo politieke steun voor de toekomst te waarborgen. In een reactie op televisie liet een VVD-woordvoerder zelfs weten met het voorgenomen verbod in zijn maag te zitten.
Op het punt van olifanten werd een negatief advies uitgebracht, maar wel schrijft men op pagina 53 “Het uitgevoerde onderzoek is beperkt van omvang(…) en dat geldt in het bijzonder voor het onderzoek aan
Terecht, want uit de onderzoeken die gedaan zijn omtrent het houden van dieren in het circus blijkt dat er niets op tegen is om dieren in het circus te houden. In de eerste versie van het rapport worden misstanden gemeld bij het Benelux circus op het gebied van leeuwen en tijgers. Een Belgische onderneming waar de trainer en eigenaresse op sterven lag. Een circus dat haar dierenzaken al beter voor elkaar had gehad, of helemaal niet meer in Nederland had gereisd, als de regering de eerder gevraagde regels had ingevoerd. Deze dieren zijn na de dood van de trainer herplaatst.
een verbod niet.
Regelgeving garandeerd een welzijnsniveau,
de drie olifanten. (…) Om te komen tot een voldoende wetenschappelijk onderbouwd algemeen standpunt over de mogelijkheden/ onmogelijkheden om het welzijn van olifanten en veiligheid van mensen en olifanten in circussen te kunnen borgen is onzes inziens nadere studie vereist.” Deze nadere studie is nooit uitgevoerd. Men had o.a. bij de twee olifanten van het Duitse Circus Renz-Berlin het “sterke vermoeden” dat deze te lang aan
van zeker geen reden zijn voor een verbod op het houden van dieren in het circus. Sterker nog hij noemt het gebruik van het rapport als reden voor een verbod pure symboolpolitiek. Toch zette de regering door en Staatssecretaris Dijksma deed ongefundeerde uitspraken in de media o.a. over stress bij circusdieren. Uitspraken die direct van organisaties als Wilde Dieren De Tent Uit leken te komen. Het is mogelijk om stress te meten bij o.a. roofdieren. Trainer Martin Lacey jr. heeft zijn dieren voor, tijdens en na een extreem lange verplaatsing van Monte Carlo naar München laten onderzoeken. De uitkomst? Geen stress voor de dieren. De enige die stress had tijdens het reizen was Martin Lacey jr., de trainer, zelf. Zie ook de video van dit onderzoek: KLIK HIER
dierentuin/safaripark niet onderzocht. Waar baseerde zij zich op deze uitspraken? Het heeft er in ieder geval alle schijn van dat de staatssecretaris behoorlijk bevooroordeeld de hele beroepsgroep van dierentrainers in een hoek zette. DIERENTUINEN WEL? De uitspraken van Dijksma geven ook aan dat ze zich niet echt heeft ingelezen in de materie. In het boek van Dr. Marthe Kiley-Worthington is namelijk wel de vergelijking tussen dierentuin/ safaripark en circus gemaakt. Dit boek bevat een onafhankelijk onderzoek dat in Engeland gedaan werd in
horizon hebben. Bij de uitloopmogelijkheden die het circus biedt een nieuw territorium en geuren om te ontdekken. Stimuli die het geestelijke welzijn enorm bevorderen én die een dierentuin of safaripark onmogelijk kan bieden. Hoeveel stimulerende speeltjes men ook ophangt. In de conclusie van het onderzoek van Kiley-Worhtington staat dan ook dat het onredelijk is om tegen het houden van dieren in het circus te zijn, tenzij je ook tegen iedere andere vorm van het houden van dieren door de mens bent. Dus ook paarden in de manege, huisdieren of dierenopvang.
Staatssecretaris Sharon Dijksma deed in de media diverse ongefundeerde uitspraken opdracht van de RSPCA, de Engelse dierenbescherming. Deze weigerden in eerste instantie de uitkomsten openbaar te maken omdat deze niet in hun straatje pasten. Toen besloot Kiley-Worthington om het onderzoek zelf te publiceren in boekvorm. De conclusie is duidelijk. In veel gevallen bleken circusdieren en dan met name roofdieren en olifanten over een afwisselender leven te beschikken dan hun soortgenoten in de dierentuin. Ruimte was jarenlang de enig meetbare factor en is daardoor overgewaardeerd. Welzijn draait ook om zaken als sociaal contact, vertrouwde omgeving en geestelijke en lichamelijke conditie
Dijksma ging nog verder. Zij zei da een Dolfinarium en dierentuin wel bepaalde dieren mochten houden omdat de dieren daar meer ruimte hadden en niet reisden.
REIZEN IS GOED
Vreemd, want in het rapport van Wageningen is deze vergelijking tussen dieren in het circus of in een
Met name het reizen zorgt er voor dat circusdieren telkens een andere
WET DOORGEDUWD 15 september werd het verbod op bepaalde exotische diersoorten in het circus van kracht. De wet is volledig buiten de Eerste en Tweede Kamer om geloodst. Zo voorkwam Dijksma een mogelijk wegstemmen van de wet. De Vereniging van Nederlandse Circusondernemers laat het er echter niet bij zitten en gaat het verbod aanvechten. In Duitsland heeft bondskanselier Angela Merkel een verbod op dieren in het circus een inbreuk of de grondrechten van vrije beroepsuitoefening en eigendom genoemd. Tevens zegt Merkel dat een verbod enkel in aanmerking komt als hetzelfde doel, dierenwelzijn, niet op een andere wijze geregeld zou kunnen worden. Zoals bijvoorbeeld met regelgeving. Regelgeving... iets waar de Nederlandse circussen al jaren geleden om vroegen en Den Haag geen gehoor aan wenste te geven. Iets waar Den Haag nog steeds geen gehoor aan wenst te geven. Een schande! VNCO, succes met jullie strijd!
10 | CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE
CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE | 11
NL’se Jeugdcircussen ^ Circus Rotjeknor in de tent van het Magic Circus, 2015 Katendrecht Rotterdam - Foto: Piet-Hein Out
De beoefening van circuskunst en de circusliefde beginnen vaak al op jonge leeftijd bij een jeugdcircus. Diverse circusprofessionals zijn zo hun carrière gestart. Is jeugdcircus amateuristisch? Sommige “circuskenners” zullen meteen volmondig ‘ja’ antwoorden. Natuurlijk presteert een 8-jarige nog niet op het niveau van een professioneel acrobaat of jongleur.
FRIESLAND Jeugdcircus Saranti Huizumerlaan 45 8934 DB Leeuwarden
[email protected] www.saranti.nl
Toch kan je de jeugdcircussen als organisaties niet van amateurisme beschuldigen. Zij hebben via de Stichting Circomundo (www.circomundo. nl) hun krachten gebundeld. Op deze wijze Nederland heeft jeugdcircussen zetten de aangesloten jeugdcircussen zich in voor de kwaliteitsontwikkeling waar jonge talenten o.a. werken en de belangen van de Nederlandse jeugdcircussen. Zo weten zij als groep aan skills en zelfbewustzijn. diverse subsidies en bijdragen te krijgen. De focus van Circomundo ligt voor de komende jaren Circusschool de Hoogte op talentontwikkeling en een betere aansluiting tussen Postbus 180 jeugdcircus en circusopleiding. 8400 AD Gorredijk
[email protected] Ben jij op zoek naar een jeugdcircus bij jou in de buurt? www.circusschool.nl Hier de adressen van alle 44 jeugdcircussen in Nederland. Witova Trainingcentre LET OP, sommige adressen zijn postadressen en niet de Langebuorren 40 plek waar je kunt oefenen. Check altijd de website! 9074 CH Hallum
[email protected] www.witova.nl
44
GRONINGEN Circus Santelli Professor Enno Dirk Wiersmastraat 3a 9713 GH Groningen
[email protected] www.jeugdcircus.nl
GELDERLAND Jeugdcircus Pippin Laageinde 24 4191 NS Geldermalsen
[email protected] www.jeugdcircuspippin.nl
NOORD-HOLLAND Sportcircus Dircus Bosdrift 98 1215 AN Hilversum
[email protected] www.circusdircus.nl
DRENTHE Circus Bombari Postbus 124 9400 AC Assen
[email protected] www.bombari.nl
Circus op de Utrechtse Heuvelrug Teldersweg 135 3911PW Rhenen
[email protected] www.circusopdeutrechtseheuvelrug.nl
Circusschool TEFREDO Postadres Merwede 47 1703 KR Heerhugowaard
[email protected] www.stoepjee.nl
Jeugdcircus Carantelli Industriestraat 29 7891 GV Klazienaveen
[email protected] www.carantelli.nl Kindercircus Okidoki De Bloemen 31 7943 LW Meppel
[email protected] www.kindercircus-okidoki.nl OVERIJSSEL Skillzgroep TwoB Brem 11 7577 EN Oldenzaal
[email protected] www.twob-zwolle.nl Jeugdcircus Pavarini Zwolle Engweg 26 8181 PT Heerde
[email protected] www.pavarini.nl Jeugdcircus Caroly Van Ruysdaelstraat 6 7471 HT Goor
[email protected] www.jeugdcircuscaroly.nl
Circus op de bult Zaslaan 1 6823GA Arnhem
[email protected] www.circusopdebult.nl Circustheater Stoffel Graafseweg 274 6532 ZV Nijmegen
[email protected] www.circustheaterstoffel.nl Circus Challaballa Hollandseweg 27A 7078 BE Megchelen (GLD)
[email protected] www.circusmegchelen.nl FLEVOLAND Circus Balans Goedewerf 213 1357 AX Almere
[email protected] UTRECHT Circus Amersfoort Soesterweg 314b. 3812 BH Amersfoort
[email protected] www.circusamersfoort.nl
Circus TijdGeest Enschede
[email protected] www.circustijdgeest.nl
Circus Diedom Postbus 2793 3500 GT Utrecht
[email protected] www.diedom.nl
Jeugdcircus Tubantino Zenegroen 21 7577 AM Oldenzaal
[email protected] www.jeugdcircus-tubantino.nl
Parel Circus (Hilversum & Nieuwegein) Europaplein 429 3526 WJ Utrecht
[email protected] www.parelcircus.nl
Jeugdcircus Acrobatico Hoofdweg 72 1175 LB Lijnden
[email protected] www.acrobatico.nl Olympia Circus Secretariaat Bonnefantenstraat 50 1064 PN Amsterdam
[email protected] www.olympia-circus.nl Circus Elleboog Laan van Spartaan 4 1061 MA Amsterdam
[email protected] www.elleboog.nl Circuswerkplaats Boost Marcusstraat 48 1091 TK Amsterdam
[email protected] www.cwboost.nl Pretpiste p/a Havikstraat 12 1171 DW Badhoevedorp
[email protected] www.pretpiste.nl
12 | CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE
ZUID-HOLLAND Jeugdcircus Atleta p/a Apollolaan 66 2341 AW Oegstgeest
[email protected] www.circusatleta.nl
NOORD-BRABANT Jeugdcircus Don Bosco Broeder Christofoorlaan 6 4731 DX Oudenbosch
[email protected] www.jeugdcircusdonbosco.nl
CircusKabel Kasstraat 8 2242 XS Wassenaar
[email protected] www.circuskabel.nl
Jeugdcircus Woenzini Teteringsedijk 87 4817 MB Breda
[email protected] www.woenzini.nl
Circus Miloco (Leiden & Haarlem) Louis Elsevierstraat 17 2332 PL Leiden
[email protected] www.circusmiloco.nl
Circuskunst (Oosterhout, Barendrecht & Etten-Leur) Keiweg 119a 4902 PC Oosterhout
[email protected] www.circuskunst.nl
Circaso Teijlerstraat 126 2562 RZ Den Haag
[email protected] www.circaso.nl
Il Grigio public relations Nemelaerstraat 17 5076 AP, Haaren
[email protected] www.ilgrigio.nl
Circus Nevermind Kwadrant Theater, Circuszaal Franklinstraat 15 2723 RE Zoetermeer
[email protected] www.circusnevermind.nl Circus Kwibus Pijnacker www.circuskwibus.nl Circus Rotjeknor Veerlaan 19E 3072 AN Rotterdam
[email protected] www.circusrotjeknor.nl Circusschool Hannes & Co Zuidbuurt 89 3132 KA Vlaardingen
[email protected] www.circushannes.nl ZEELAND Jeugdcircus Reinardi Rossinistraat 36 4561 VP Hulst
[email protected] www.reinardi.nl
Circus Bon Bourgon Papenhulst 24 5211 LC ‘s-Hertogenbosch
[email protected] www.circusbonbourgon.nl Jeugdcircus Jongleers Jan van Goyenstraat 7 5613 JN Eindhoven
[email protected] www.jongleers.nl Kindercircus Sim-Sala-Bim Postbus 1704 5602 BS Eindhoven
[email protected] www.kindercircussimsalabim.nl
Codarts, CIOS & Fontys Circusopleidingen
Steeds meer studenten ontdekken het circus en willen zich ontwikkelen in Circus en Performance Art. Daarom startte Codarts te Rotterdam in september 2006 de 4-jarige hbo-opleiding ’circus arts’ voor twaalf tot vijftien studenten. Sinds september 2013 is de opleiding te vinden op Katendrecht in Rotterdam. Ook Fontys in Tilburg wilde toen starten, maar moest de start een jaar uitstellen door o.a. het verkrijgen van een keurmerk. Augustus 2007 was de Academy for Circus and Performance Art (ACaPA) een feit, eerst in een tent op het terrein en sinds september 2013 in een nieuwe circushal.
^ 2e Jaars studenten van Codarts in hun show “So into you” - Foto: Piet-Hein Out.
Dit jaar startte in Heerenveen het Friesland College met het Cirque CIOS, een nieuwe specialisatie van hun uitstroomrichting Trainer/coach.De opleiding is gericht op het aanleren van turn- en circustechnieken. Je wordt dus geen turner of circusartiest, maar hebt na je opleiding de bevoegdheid om les te geven.
< 2e Jaars studenten van Codarts in hun show “So into you” - Foto: Piet-Hein Out.
In 2015 startte een MBO-opleiding circus naast de 2 HBO-opleidingen in Rotterdam en Tilburg. ADRESSEN Codarts Circus Academy HBO 4 jaar Veerlaan 19F 3072 AN Rotterdam
[email protected] www.codarts.nl/circus Academy for Circus and Performance Art (ACaPA) HBO 4 jaar Postbus 90907 5000 GJ Tilburg
[email protected] www.fontys.edu/circus Cirque CIOS MBO 3 jaar Abe Lenstra Boulevard 29 8448 JA Heerenveen
[email protected] www.frieslandcollege.nl/cirquecios
14 | CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE
CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE | 15
Kerstcircussen komen! ^ Florian Richter, ook deze winter weer in Carré. - Foto: Piet-Hein Out
Het is het populairste familieuitje rond de kerstdagen: een bezoek een een kerst-
^ Alessio komt naar ‘t 20e Circusfestival van Enschede. - Foto: Piet-Hein Out
of wintercircus. Zoals elk jaar strijkt in iedere plaats van betekenis een circus neer.
Wintercircus Maastricht 19 dec. t/m 3 jan. MECC MAASTRICHT
Kerstcircus Dordrecht 19 dec t/m 3 jan. Sportboulevard, DORDRECHT
Circus of Horrors 29 & 30 dec. Rai, AMSTERDAM
Een beetje gemeente heeft er één: een kerstcircus. In het plaatselijk theater, in een lokale evenementenhal of in een sfeervolle verwarmde tent kunnen gezinnen samen genieten van circusvermaak en elkaars gezelschap.
Circusfestival Enschede 19 t/m 27 dec. Go Planet Expo Hal, ENSCHEDE
Noord-Hollands Wintercircus 19 t/m 30 dec. De Omloop, HEILOO
Groot Tilburgs Kerstcircus 19 dec. t/m 3 jan. Laarveld West, TILBURG
Kerstcircus Sander & Friends Leeuwarden, Sneek & Akkrum www.sandersvariete.nl/kerstcircus
Kerstwintercircus Eindhoven 19 t/m 27 dec. Parktheater EINDHOVEN
Groot Kerstcircus Den Haag 19 dec. t/m 3 jan. Malieveld, DEN HAAG
Kerstcircus Etten-Leur 19 dec. t/m 3 jan. Brabantpark, ETTEN-LEUR
Meer info? Surf snel naar: www.circus-in-nederland.nl
Wintercircus Hilversum 24 t/m 30 dec. Mussenstraat, HILVERSUM
Kerstcircus Goes 19 dec. t/m 3 jan. Molenplein, GOES
Wintercircus Apeldoorn 24 t/m 30 dec. De Voorwaarts, APELDOORN
Crazy Circus 19 dec. t/m 3 jan Frontstraat, UDEN
Waarom circus? Omdat het geschikt is voor alle leeftijden én er altijd wel iets mooi, leuk of ontroerend is. Wereldkerstcircus 17 dec. t/m 3 jan. Koninklijk Theater Carré, AMSTERDAM Wintercircus Amsterdam 19 dec. t/m 3 jan. Rai, AMSTERDAM
24 kerst- en wintercircussen dingen deze winter naar de gunst van het Hooggeëerd publiek
Circus Zanzara 17 dec. t/m 3 jan. Westergasfabrieksterrein, AMSTERDAM
Kerstcircus Nijmegen 23 dec t/m 3 jan. Goffertpark, NIJMEGEN
Limburgs Kerstcircus 22 dec. t/m 3 jan. Haspelsestraat, SITTARD
Cirque d’Hiver-Roermond 25 t/m 28 dec. De Orangerie, ROERMOND
Kerstcircus Ahoy 19 t/m 28 dec. Ahoy, ROTTERDAM
Wintercircus Utrecht 19 dec. t/m 3 jan. Jaarbeurs UTRECHT
Kerstcircus Arnhem 18 dec. t/m 5 jan. P-Rijnhal / Olympus 1, ARNHEM
Wintercircus Martin Hanson 11 dec. t/m 13 jan. theatertournee www.wintercircus.nl
Het Duo André-Leo Wintercircus Martin Hanson - Foto: Wintercircus >
16 | CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE
CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE | 17
Op bezoek Diverse buitenlandse circusondernemingen waren in 2015 in ons land op bezoek. De verwachting is dat in 2016 nog meer (kleinere) buitenlandse circussen, al dan niet van enige kwaliteit, hun heil in ons land gaan zoeken. Een grote concurrentie voor de NL’se zaken. De volgende buitenlandse tentcircussen waren in ons land te zien: Circus Renz-Berlin (Bernhard Renz), Duitsland Circus Renz-Internationaal (Franz Renz), Duitsland Circus Belly-Wien (Roman Zinnicker), Duitsland Circus Werona (Mario Sperlich), Duitsland Circus Kastello (François Kaselowsky), Duitsland Horror-Circus (Gino Winter & Sascha Bossle), Duitsland Circus Bossle (David & Tunita Bossle), Duitsland Circus Montana (Monty Frank), Duitsland Circus Barani (Robert Zinnecker), Duitsland Circus Bavaria (Bart de Vrind), België
Zo’n 10 tentcircussen en 16 theatercircussen kwamen in 2015 shows geven in ons land. De volgende theatercircusshows waren in ons land te gast:
Zo’n 10 tentcircussen en 16 theatercircussen kwamen in 2015 shows geven in ons land.
Chinees Nationaal Circus (Raoul Schoregge), Duitsland Recirquel - The naked clown, Hongarije Cirque Plume, Frankrijk Circo Ripopolo, België Race Horse Company, Finland Groupe Acrobatique de Tanger, Marokko Silver Lining, Groot-Britannië Galapiat Cirque, Finland, Frankrijk 15FEET6, België, Australië, Engeland Collectif Malunés, België Casus, Australië Lonely Circus, Frankrijk Circolito, België Compagnie Rasposo, Frankrijk Cirkus Cirkör, Zweden La Bande de Z’Oufs, België < Lassoshow van François Kaselowsky in Circus Kastello. - Foto: Piet-Hein Out
18 | CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE
CIRCUS IN NEDERLAND MAGAZINE | 19
TV-Bekendheid tekende - de circuskunst van Dorus Antoon (Tom) Manders Den Haag, 23 oktober 1921 - Utrecht, 26 februari 1972
Tom Manders was beroemd in Nederland als de komische zwerver Dorus. Weinig mensen weten echter dat Manders naast zijn talenten op de bühne en voor de camera als cabaretier en komiek ook een bijzonder goed geschoold tekenaar was. Al jong bleek zijn talent voor tekenen. Na het doorlopen van de ULO volgde hij een driejarige avondcursus aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Manders was onder andere actief als reclameschilder en ontwerper van affiches. Later ontwierp hij ook decors voor toneel en cabaretvoorstellingen. Tot zijn vaste opdrachtgevers behoorden Theater Carré, Lou Bandy, Heintje Davids, Wim Kan én Circus Strassburger. Op deze pagina’s enkele circusposters van Manders uit de collectie van Piet-Hein Out.
^1950 - 140 x 100 cm
^1949 - 70 x 100 cm
^1948 - 50 x 94 cm
^1949 - 70 x 100 cm
^1948 - 100 x 180 cm
^1949 - 70 x 100 cm
Circusvrienden
Sinds 1949 is de Club van Circusvrienden dé vereniging voor iedereen die het circus een warm hart toedraagt. Men geeft het clubblad De Piste uit en bezoekt regelmatig circussen in binnen- en buitenland. Lid worden? Er zijn speciale tarieven voor jongeren tot 21 jaar en 65+-‘ers. Normaal lidmaatschap € 49,50 65+ / Jongeren tot 21 jaar € 42,50 België / Belgique € 53,50 Foreign Membership € 56,50 Partner lidmaatschap* € 9,00 * enkel i.c.m. een ander lidmaatschap Stuur een mailtje naar
[email protected] Vermeld je naam, adres en leeftijd (indien Jeugd of 65+) en het gewenste lidmaatschap.
www.circusvrienden.nl
^ Circus Strassburger door Tom Manders (Dorus) 1949 - 199x50 cm
Circus
14 november 2015 t/m 9 januari 2016 Museum De Koperen Knop Binnendams 6 3373 AD Hardinxveld-Giessendam
www.koperenknop.nl