Business en filosofie p. 17. Vlnr. Bart Van Coppenolle (Metris), Pierre Gurdjian (McKinsey&Company) en Pierre De Nayer (Citobi)

June / July 2008 – Issue 59

CxO houdt Expert Groups boven de doopvont CxO Expert Groups

CxO verschijnt tweemaandelijks, 7e jaargang, June/July 2008, Issue 59, afgiftekantoor Charleroi X – P106 176, toelating gesloten verpakking; PB-België – B-7, Prijs lidmaatschap ¤ 105,00 (excl. BTW)

Business magazine on strategy and innovation for CEOs, CIOs, CFOs, CTOs, COOs and other executives

Business en filosofie – p. 17 Vlnr. Bart Van Coppenolle (Metris), Pierre Gurdjian (McKinsey&Company) en Pierre De Nayer (Citobi)

Management Human Resources ICT Logistics

Bedrijfsimago positioneren – p. 22 Jeroen De Wit, managing partner Duval Guillaume Corporate

Manufacturing Sales Marketing

Lancia Delta – p. 56

Finance

Groot nieuws uit Italië

www.cxonet.be

Cover me. We’re going in.

Be a businessman of action. Achtervolg kansen. Verzeker uzelf van betaling, dankzij een Credit Managementsysteem afgestemd op uw behoeften. Groei verder, ondersteund door ons wereldwijde informatienetwerk en geïntegreerde incassodiensten. Geïnformeerd, voorbereid en volledig in controle.

070/661 705

Kredietverzekering

[email protected]

Incasso

Go to Atradius.be

Bedrijfsinformatie

Editoriaal / Editorial Dirk Vermant

uitgever / éditeur & directeur

CxO Expert Groups zorgen voor nog relevantere inhoud Les CxO Expert Groups veillent à encore augmenter la pertinence du contenu Dat u als lezer de vruchten plukt uit de aanwezigheid van een groot aantal Captains of Industry in de CxO Raad Der Wijzen is een feit. Ondernemers die via een set van managementmedia (magazine, eZine,website, debatten) hun ervaring en visie over innovatie en strategie uitwisselen maakt onze inhoud een pak bruikbaarder. Kennis die men deelt, vermenigvuldigt zich, zoveel is zeker.

En tant que lecteur, vous cueillez les fruits résultant de la présence d’un grand nombre de capitaines d’industrie au sein du Conseil des Sages de CxO. Des entrepreneurs qui par le biais d’un ensemble de médias de management (magazine, eZine, website, débats) échangent leur expérience et leurs vues sur l’innovation et la stratégie, rendent notre contenu sensiblement plus utile. Partager la connaissance, permet de l’augmenter.

Maar alles kan beter. Bedrijven worden niet alleen geleid door entrepreneurs, maak ook door intrapreneurs. Uit onderzoek blijkt dat deze intrapreneurs die CxO lezen op zoek zijn naar een gelijkaardig initiatief op departementsniveau. Met andere woorden deze managers zijn vragende partij om informatie uit te wisselen over relevante thema’s en aldus actief deel te nemen als lid van de verschillende nieuwe CxO Expert Groups.

Mais on peut toujours faire mieux. Les entreprises ne sont pas seulement dirigées par des entrepreneurs, mais également par des intrapreneurs. Un enquête révèle que ces intrapreneurs qui lisent CxO sont à la recherche d’une initiative similaire à l’échelon des divisions. Autrement dit, ces managers demandent à échanger des informations sur des thèmes pertinents et ainsi de participer activement en tant que membre des divers nouveaux groupes experts de CxO.

In de vorige editie lanceerde de redactie de CxO Expert Group HRM. Op de pagina’s 12, 14 en 15 worden ze voor de eerste keer aan de tand gevoeld over uitzendarbeid. De CxO Expert Group ICT wordt in deze editie boven de doopvond gehouden (p. 41) De lancering van de CxO Expert Groups: finance, sales, marketing, logistiek en productie krijgen hun kick of in de volgende edities van CxO Magazine en CxO eZine. Hierdoor krijgt u nog meer praktijkgerichte artikels te lezen. Indien u zelf een van de hierboven vermelde departementen in uw organisatie leidt, nodigen wij u uit uw kandidatuur te stellen. De voorwaarden kunt u bekomen via [email protected] Wilt u specifieke vragen stellen of specifieke thema’s voorleggen aan bepaalde CxO Expert Groups, dan kan dat door een e-mail te sturen naar hetzelfde adres: [email protected] Indien uw vragen en/of thema’s weerhouden worden krijgt u de antwoorden erop in de eerstkomende editie van CxO Magazine of CxO eZine. Veel leesplezier

Dans l’édition précédente, la rédaction lança le CxO Expert Group HRM. A la page .... ils interviennent une première fois à propos du travail intérimaire. Dans la présente édition, c’est au tour du CxO Expert Group ICT de s’élancer (p. 41). Le compte à rebours pour les CxO Expert Groups finance, sales, marketing, logistique et production sera effectué dans les prochaines éditions de CxO Magazine et de CxO eZine, avec au bout du compte, davantage d’articles centrés sur la pratique. Si vous-même dirigez un de ces départements au sein de votre organisation, nous vous invitons à rejoindre le groupe expert concerné. Demandez les conditions via [email protected]. Si vous avez des questions spécifiques à adresser à tel ou tel CxO Experts Group, ou des thèmes à leur soumettre, vous pouvez le faire en envoyant un courriel à la même adresse: info@ cxonet.be. Si vos questions et/ou thèmes ont été retenus, nos réponses et réactions paraîtront dans la prochaine édition de CxO Magazine ou de CxO eZine. Bonne lecture

Editie Edition

Medium Média

Verschijningsdatum Date de parution

58 59 60 61 62 63 64 65

CxO eZine CxO Magazine CxO eZine CxO Magazine CxO eZine CxO Magazine CxO eZine CxO Magazine

27/06/2008 31/07/2008 29/08/2008 30/09/2008 31/10/2008 28/11/2008 31/12/2008 30/01/2009

Adverteerderslijst 4C Consulting 32 Alfacam 46 Atradius 2 BCD Travel 1 Carrée Biebuyck & Partners (advertorial) 13 CxO 69, 75 Dexia 76 DigiPoint 71 easyFairs 65 Econocom 68 Exqi 69 Groenhoven 27

Hudson ING Luon Merak Mewaf (advertorial) Orisma PS-Testware PwC Switzerland Uniweb VIL VLM YES-MIS

11 49 54 63 60-61 12 54 23 68 68 70 32 11

CxO Magazine | June – July 2008 | www.cxonet.be

strategy and innovation Inhoud

Management & Human Resources |07| Lean administration, de oplossing |08| Excelleren is dé succesfactor van een bedrijf |10| Thema-artikel: Interim Management Tijdelijk inzetbare topmanagers niet langer uitzondering |12| Uitzendarbeid |16| Monthly Headlines Management |17| Business en filosofie: verrassend maar geslaagd huwelijk |18| Monthly Headlines Human Resources |19| Hoe kan je sneller opportuniteiten zien dan de concurrentie? |20| Adviesbrief Unizo voor de groei-kmo

Sales & Marketing

ICT & Networks

|24| Deel 11: Merkenstrategie Merkstrategie met twee gezichten

|33| Les décideurs francophones ont leur club CIO Club Wallonie

|26| Strijd om het behoud van klanten woedt hevig Loyalty marketing beoogt consumententrouw |28| Monthly Headlines Sales & Marketing |29| Spam naar klanten stoort niet E-mailings en nieuwsbrieven sturen naar klanten blijkt niet zo storend, zolang de frequentie maar niet te hoog wordt |30| Thema-artikel: Business Travel Zakenreiziger zoekt evenwicht tussen prijs en comfort

|21| HR-beleid Zoo van Antwerpen en Dierenpark Planckendael onder de loep

|36| Newsletter CIOnet |37| Central role of the CIO is crucial for successful Governance, Risk and Compliance |39| iPhone 3G tot op het bot getest

|41| CxO Expert Group ICT |42| Handige of leuke high tech spullen

|18|

|35| Downloaden op het werk almaar groter probleem Computervirussen, overbelasting van de server en beperking van de schijfruimte

|40| Thema-artikel: IT Security La sécurité à l’extérieur

|22| Bedrijfsimago positioneren is van een andere orde dan een merk communiceren

Shoppen

|34| Monthly Headlines ICT & Networks

|40|

|30| Flexibel programma


IT security

Logistics & Manufacturing |43| Authorized Economic Operator (AEO) Bouwsteen voor een geoptimaliseerde toeleveringsketen |44| Monthly Headlines Logistics & Manufacturing |45| Ardenne Logistics mikt op Vlaanderen Wallonië werkt in snel tempo verder aan het herstel van haar zo zwaar getroffen economie |47| ‘Slimme’ goederen kunnen het verschil maken De technologische trends die we in de logistieke keten aantreffen, worden gestuwd door de nood aan veiligheid en optimalisatie

Legal & Finance

Varia

|48| Thema-artikel: Vermogensbeheer of private banking? (deel I) België telt 72.000 mensen die een vermogen hebben van minstens 1 miljoen dollar

|56| Lancia Delta Groot nieuws uit Italië

|50| Aandeelhoudersovereenkomsten (deel II) Besluitvorming binnen de vennootschap en bescherming van bestaande machtsverhoudingen |51| Het scholingsbeding Hoe het voortijdig vertrek van een werknemer oplossen welke net een opleiding op kosten van het bedrijf heeft genoten? |52| Monthly Headlines Finance

|58| IT security 4 sites tested |62| Thema-artikel: Kantoren Vers le Green Office |64| Visie en Strategie Inzake Innovatie en Bedrijfsondernemerschap Newsletter Vlaamse Strategievereniging

|53| Software speelt in op behoeften KMO’s BOB 50 vereenvoudigt boekhoudkundig en commercieel beheer

|66| Doorzetters Winnen Newsletter Junior Chamber International

|54| The worst is yet to come Atradius voerde grootschalig kredietonderzoek

|69| Ford Kuga: originele lancering

|55| Garagehouder aansprakelijk?

|53|

|44| Belgische chocolade

|57| Jaguar terug naar af met nieuw XF-model Oudste Britse merk breekt met schitterende traditie

BOB 50

|67| “Myers Briggs Type Indicator®, ik ben niet gek, ik ben gewoon anders”

|70| Storytelling |72| Executive summaries

|57| Jaguar XF: Trendbreuk?


CxO’s Raad der Wijzen – Conseil des Sages – Board of the Wise

Recent toegetreden lid Johan Bosschaerts managing director Northgate Arinso

Etienne Blomme secretaris generaal Telenet

Eddy Bruyninckx afgevaardigd bestuurder Havenbedrijf Antwerpen

Paul Baron Buysse voorzitter RvB Bekaert

Koert Damveld gedelegeerd bestuurder Fiege

Luc De Bruyckere gedelegeerd bestuurder Ter Beke

Vincent de Clippele CEO Nestlé

Luc Deflem CEO Securex

Wouter De Geest gedelegeerd bestuurder BASF Antwerpen

Eddy de Mûelenaere managing director Vandemoortele

Anton De Proft gedelegeerd bestuurder Icos Vision Systems

Paul de Rooij afgevaardigd bestuurder Ford Motor Company

Luc Desender afgevaardigd bestuurder Electrawinds

Chris Dewulf president & CEO Picanol Group

Kaat Exterbille managing director Kate Thomas & Kleyn

Serge Fautré afgevaardigd bestuurder Cofinimmo

Gabriel Fehervari CEO Alfacam en Euro1080

Peter Fimmers general manager American Express

Dirk Fransaer afgevaardigd bestuurder Vito

Inge Geerdens CEO CVWarehouse

Jannie Haeck gedelegeerd bestuurder NMBS

Marc Haelemeersch gedelegeerd bestuurder Centea

Roger Heijens voorzitter PwC

Jan Heiremans managing director StepStone

Ronnie Leten business area president compressor technique Division, Atlas Copco

Christian Leysen voorzitter RvB AXE

Ingrid Lieten directeur generaal De Lijn

Luc Philips voorzitter RvB KBC Verzekeringen

Karel Plasman gedelegeerd bestuurder Acerta

Nicolas Saverys gedelegeerd bestuurder Exmar

Olivier Serruys directeur Benelux Overtoom International

Ajit Shetty managing director Janssen Pharmaceutica

Stéphane Thiery directeur TEC

Pol Vanbiervliet general manager Cisco

Bart Van Coppenolle president & CEO Metris

Phillip Vandervoort general manager Microsoft BeLux

Urbain Vandeurzen voorzitter VOKA

Mieke Vandromme managing director Gamma Solutions

Karel Van Eetvelt gedelegeerd bestuurder Unizo

Gerard van Os zaakvoerder van Os - Sonnevelt

Norbert Verkimpe CEO WDM Belgium

Eric Verrept voorzitter MIVB

Prof. dr. L. Van den Berghe Luc Van den Bossche executive director gedelegeerd bestuurder Belgian Governance Inst. BAC

Chris Van Roey zaakvoerder The House of Brands

Bart Verhaeghe afgevaardigd bestuurder Uplace


Management & Human Resources Herman Van den Keybus

E-governance en administratieve vereenvoudiging, een noodzaak

Lean administration, de oplossing Het huidige technologische aanbod biedt ongebreidelde mogelijkheden en zeer grote voordelen. We kunnen hierdoor op zeer professionele wijze het beheer van onze ondernemingen waarnemen. Naast onmiskenbare voordelen zijn er echter ook onweerlegbare nadelen verbonden aan deze verwennerij. We moeten daar zeer alert op zijn. Koning ICT volgt immers dezelfde weg als koning auto, die ondertussen, louter als gevolg van een onvoldoende doordacht beleid, een zeer ernstig knelpunt is geworden. Nochtans, toen hij in de jaren 60 gemeengoed werd, betekende de auto een belangrijke stap voorwaarts in de economie.

Knelpunten Het risico dat we ook de E-mogelijkheden niet kritisch genoeg benaderen is pertinent aanwezig. Sterker nog, nieuwe inefficiëntie ontstaat louter door het gebruik van de nieuwe technologieën zelf. Hoe verklaar je anders dat we ons administratief werk in het E-tijdperk moeilijker bol gewerkt krijgen dan in de periode voorafgaand? De veel complexere administratie, enkel mogelijk gemaakt door de alom geroemde ICT, werkt dus wel degelijk in twee richtingen, enerzijds oplossend, anderzijds verstikkend. Een negatieve vaststelling is dat, door het gevoel van comfort en zekerheid veroorzaakt door ICT, bij veel medewerkers elke vorm van kritische aandacht weggenomen wordt. Nieuwe vormen van bedrijfsblindheid worden ook nieuwe winnaars. Bovendien gaan we zeer consequent elke confrontatie uit de weg. Onze ICT heeft immers zoveel gekost dat hij wel goed moet zijn. Er is een tweede, uitermate vervelende problematiek. Belangrijke medewerkers hebben niet altijd de drang om het competentieniveau te halen dat noodzakelijk is om op gepaste wijze om te gaan met de technologie die in huis gehaald is. Uiteraard kan de discussie gevoerd worden of iemand die gewoon is om zich met

De laatste decennia worden we verwend met technologie die zich alsmaar sneller vernieuwt. Ondernemers willen beschikken over software die voldoet aan de hoogste verwachtingen. Het vergroten van de toegang tot informatie en het bijna automatisch verbreden van onze kennis zijn positieve gevolgen van deze zoektocht.

chauffeur te verplaatsen, ook zelf de auto moet kunnen besturen. Het antwoord kan inderdaad ‘neen’ zijn. Echter, niet iedereen heeft de beschikking over een chauffeur. In deze omstandigheden niet met de auto kunnen rijden – of bij vergelijking, de ICT niet machtig zijn – roept ernstige vragen op. Blind varen op ICT en systemen, zonder er enige gebruikskennis van te hebben, houdt onweerlegbaar ernstige bedreigingen in. Het ontstaan van administratieve knelpunten is daarbij slechts het kleinste risico.

Ongestructureerde data Een derde negatief fenomeen bestaat er in dat medewerkers uitermate ijverig zijn in het verzamelen en het, op ongestructureerde wijze, opslaan van data en documenten. Zij doen dit op elektronische dragers waar capaciteit geen enkel probleem meer is en waar iedereen, naar eigen goeddunken, onwezenlijk grote hoeveelheden informatie verzamelt om er zeer dikwijls niets mee te doen.

We hebben écht niet nog meer medewerkers en software nodig. Daarvan zijn de bewijzen ondertussen onweerlegbaar geleverd. We kunnen met de principes van lean administration én 25% minder administratieve medewerkers zelfs gemakkelijk veel efficiënter werken op de bestaande systemen. In ons volgende magazine laten we www. halwema.be aan het woord. Het is een sterk klantgericht bedrijf dat in de voorbije 50 jaar rustig uitgroeide tot één van de toonaangevende leveranciers van houtbewerkingmachines en diensten voor schrijnwerkers. Zeer recent werd beslist om een grondige en doordachte administratieve vereenvoudiging door te voeren rond de ERP die in gebruik is. De algemene principes van lean zijn in deze onderneming gekend. Met de principes van lean administration wordt de Paperless Office gerealiseerd.

E-governement, administratieve vereenvoudiging en lean administration De feiten tonen aan dat administratieve vereenvoudiging bittere noodzaak is. Het bestaan van ellenlange lijsten met knelpuntberoepen is hiervan de spijtige bevestiging. Dertig jaar geleden was er geen sprake van administratieve knelpuntberoepen. Het wordt echter de hoogste tijd dat we onze zoektocht stopzetten.

Met administratieve vereenvoudiging zetten wij een volgende belangrijke stap in de volledige reorganisatie van onze onderneming. Rechts: Tom Vanlommel, zaakvoerder Halwema.


Management & Human Resources Stijn Dom

Paul Thiers en Jos Vaessen, gepassioneerd door het ondernemerschap

Excelleren is dé succesfactor van een bedrijf Hoewel ze elk afkomstig zijn uit een ander uiteinde van België – Paul Thiers is West-Vlaming, Jos Vaessen komt uit Limburg – hebben deze twee ondernemers veel gemeen met elkaar. Ze hebben allebei hun bedrijf zien evolueren van een kmo naar een grote, internationale onderneming. En ze hebben het allebei verkocht. Als het over groei en succes gaat, zijn deze industriëlen dus ervaringsdeskundigen pur sang.

Is groei een noodzakelijke dynamiek voor een bedrijf? Paul Thiers: Dat is heel persoonlijk, denk ik, maar ik vind van wel. Waarom zou je blijven stilstaan? Een bedrijf moet toch een groeistrategie hebben? Groei geeft spanningen, maar dat is niet noodzakelijk negatief. In een groeiproces blijven de beste over. Het is een beetje als natuurlijke selectie. Maar daarvoor moet je toch niet laten om te groeien? Jos Vaessen: Groeien is een fantastisch avontuur, zeker als het rendement erbij is (lacht). Maar de vraag of je als bedrijf moét groeien, is iets wat mij zeker bezig houdt. De vraag is eigenlijk – en nu ga ik misschien een beetje de filosofische toer op: wat wil je van je leven maken? Als je met je bedrijf 5 miljoen omzet haalt, en je kan daarvan leven en je gezin onderhouden, en je bent daar binnen die context gelukkig mee, is het misschien niet nodig om te groeien. Binnen een andere context is groei wel noodzakelijk: als je mij vraagt wat er nodig is om een succesrijk bedrijf te hebben, dan is daar maar één juist antwoord op. Je moet excelleren, de beste zijn. Je moét beter zijn dan je concurrenten.

seren. Ze stuwen je bedrijf omhoog, ook dát doet je bedrijf groeien. Goede mensen aanwerven heeft zo’n dynamiserend effect, daarin hebben we optimaal geïnvesteerd bij Unilin. Jos Vaessen: Ik spreek dat niet tegen, maar het is duidelijk dat het resultaat van je bedrijf de som is van de kwaliteit van de mensen. In het begin van mijn carrière werkte ik voor een bedrijf dat een enorme

Hoe hebben jullie de groei van het bedrijf gefinancierd? Jos Vaessen: Met Vasco hebben wij onze groei helemaal zelf gefinancierd. Ik ben begonnen met zeer weinig middelen, ik had alleen drie kleine leningen afgesloten. Eind de jaren ’70, begin de jaren ’80 heb ik een paar moeilijke jaren gekend.

Jos Vaessen: “Een succesvol bedrijf is zo’n fijn verhaal” Jos Vaessen wordt heel vaak in één adem genoemd met KRC Genk. Niet onterecht natuurlijk, want onder zijn voorzitterschap klom de Limburgse club – van wie Vasco, Vaessens voormalige bedrijf, één van de grote sponsors is – naar de top in de Belgische voetbalcompetitie. En dat is wellicht geen toeval: ook Vasco, het convectorenbedrijf dat hij in 1975 in Dilsen uit de grond stampte, groeide uit tot één van de modernste radiatorenfabrieken in Europa. In 1998 werd Vasco overgenomen door het Amerikaanse Masco Corporation. Jos Vaessen: “Rationeel gezien is Vasco verkopen een van mijn betere beslissingen ooit geweest. Maar op emotioneel vlak heb ik er nog altijd spijt van.”

Heeft de factor talent/people impact op mogelijke groei? Paul Thiers: Zeker. Om te kunnen excelleren, hebben wij bij Unilin enorm op talent gefocust. Als je goede mensen aanwerft, brengt dat een dynamiek op gang. Toptalenten willen vooruit, die willen iets reali-

groei meemaakte. En tijdens die groei zag ik voortdurend dat de goede mensen weggekocht werden of zelf een zaak begonnen. Toen ik met mijn eigen bedrijf startte, heb ik me met die wetenschap in mijn achterhoofd voorgenomen dat ik geen ‘supermensen’ wilde. Werknemers die de capaciteiten in zich droegen om concurrent te worden, die wou ik niet, wetende dat ik daardoor misschien een hypotheek om mijn management legde. Want ik wou geen bedrijf waar er constant commotie was rond vertrekkende mensen of nieuwe concurrenten.

Jos Vaessen: “Je moet excelleren, de beste zijn. Je moét beter zijn dan je concurrenten.”


Ik ben ook nooit in een juridische procedure verwikkeld geweest. Mijn leveranciers waren mijn kredietverstrekkers. Ik ben uiteraard wel met al die mensen gaan praten, en er is er maar één die me buiten gezet heeft. En toen heb ik gezworen: ik leen geen frank meer, het bedrijf moet zelf genereren wat het gaat investeren. De voorwaarde daarvoor is veel geld verdienen, maar die werd vervuld: Vasco heeft heel veel jaren meer dan 30% bruto cashflow gemaakt. Paul Thiers: Bij Unilin beschikten wij over redelijk wat eigen kapitaal, wat uiteraard aangevuld werd met bancaire leningen. Op dat vlak waren we nogal conservatief, want we hadden van onze vaders geleerd om niet te wild te doen. We hebben in eerste instantie altijd op onze aandeelhouders kunnen rekenen. Ze lieten ons toe om jaar na jaar de cashflows te herinvesteren waardoor we heel sterk op onszelf hebben kunnen groeien.

Heeft Deloitte tijdens jullie groei specifieke impulsen gegeven? Paul Thiers: Ik vergelijk groeien graag met het dragen van een mannenpak: je begint met maat 52, een paar maand later is het 54 en nog een jaar later moet je je een 56 aanschaffen … Zo gaat het ook met groeien, op een bepaald moment besef je dat je een structuur nodig hebt die systematisch die groei kan opvangen. Dat was kennis waarover wij niet beschikten. Deloitte Fiduciaire heeft daar al vroeg in het groeiproces bij geholpen. We zaten bij wijze van spreken bijna continu samen om de juiste structuren op te zetten die onze groei optimaal zouden kunnen vatten. Jos Vaessen: Deloitte heeft bij ons zijn intrede gedaan toen het goed begon te gaan met Vasco. Wij kwamen van een financiële begeleider van de oude stempel. Deloitte Fiduciaire heeft eerst en vooral structuur gebracht in het bedrijf, maar is ook van veel betekenis geweest in subsidiedossiers. Toen wij in het begin van de jaren ’90 volop aan het groeien waren, hadden we geen subsidiedossiers. Gewoon omdat we het niet kenden.

Is een goede structuur dan een van de kritieke succesfactoren van een bedrijf? Paul Thiers: Uiteraard. Dat is een basisvereiste. Maar als ondernemer moet je ook gepassioneerd en nieuwsgierig zijn. Vandaag is het bon ton om grote theorieën over innovatie te verkondigen, terwijl innovatie gewoon een evidentie is volgens mij. Innovatie is een attitude. Als je open staat voor dingen, als je receptief bent, dan kom je dingen tegen. Jos Vaessen: Ik hoor het u graag zeggen. Ondernemen ís innoveren. Paul Thiers: Wat zeker ook bijdraagt aan

Paul Thiers: “Groeien is een boeiende reis” Paul Thiers, één van de voormalige CEO’s van de groep Unilin, stapte begin de jaren ’80 in het familiebedrijf. Unilin – tegenwoordig een deel van het Amerikaanse, beursgenoteerde Mohawk Industries, Inc. – was toen nog een kleine kmo in alle betekenissen van het woord. Maar het bedrijf groeide, organisch en door gerichte overnames, en Paul Thiers groeide

je succes, is een gefocuste strategie volgen. Eens je de krijtlijnen van je strategie uitgetekend hebt, moet je dan en cours de route eigenlijk alleen nog maar invullen. Dat hebben wij met Unilin ook gedaan en momenteel zie je gelijkaardige verhalen in andere sectoren. Ondernemers die stap voor stap een groep creëren die strategisch ongelooflijk goed in elkaar zit. Ondernemers die een concept hebben en hun sector consolideren op een zeer intelligente manier. Weten waar je naartoe wil, en dat stap voor stap gerealiseerd zien worden. Zoiets vind ik echt fantastisch. Die focus, dat is zo belangrijk. En als je dat hebt, heb je je succesverhaal.

met het bedrijf mee: “Ik behoorde tot de tweede generatie. Wij zaten vol ambitie, wij waren echt gepassioneerd bezig met het familiebedrijf. Groeien was voor ons een conditio sine qua non. Ik zeg altijd dat ik niet één, maar tien bedrijven heb gehad. Bij elke nieuwe stap in het groeiproces werden we geconfronteerd met een andere problematiek.” Tegenwoordig is hij een van de industriëlen achter de durfkapitaalgroep Pentahold.

Paul Thiers: “Bij elke nieuwe stap in het groeiproces werden we geconfronteerd met een andere problematiek.”


Management & Human Resources Erwin De Weerdt

Tijdelijk inzetbare topmanagers niet langer uitzondering

Interim management thema-artikel Onder Interim management verstaat men het tijdelijk invullen van leidinggevende capaciteiten en vaardigheden. In feite gaat het om de aanstelling, zij het voor een relatief korte periode, van ervaren zwaargewicht-managers aan wie men vraagt om tijdens een overgangsperiode, een crisis of een restructurering de zaken in goede banen te komen leiden.

Relatief jonge discipline Het concept “Interim Management” ontstond in de jaren ‘70 in Nederland, waar medewerkers in vaste dienst, zich beschermd wisten door zeer lange opzegperiodes. In die tijd iemand ontslaan kostte bedrijven altijd handenvol geld. Interim Management als dusdanig, is hier bij ons pas in de loop van de negentiger jaren echt doorgebroken, toen heel wat kaderleden einde carrière waren. Van-

“Vroeger kon een bedrijf het zich permitteren om eenzijdig de selectie voorwaarden te bepalen. Vandaag klopt een werkzoekende aan met de vraag: “Wat heeft u mij te bieden qua opleiding, financieel, carrière, doorgroeimogelijk heden, work-life balance?” Hij kan immers kiezen, want het aanbod overstijgt duidelijk de vraag. Bedrijven moeten be seffen dat zij voortaan in een erg competitieve vijver moeten vissen. Maggy Toremans, Acerta HR-Flex.

daag is de leeftijdsgrens nog verlaagd omwille van de structurele veranderingen in de arbeidsmarkt. Jongeren starten hun loopbaan heel dikwijls via de klassieke weg van de interim in jobs die vaak uitmonden in een vaste benoeming. Vervolgens maken zij gedurende ruim 20 jaar carrière. Maar eens de moeilijke kaap van 50 jaar in zicht komt, of wanneer zij hun job verliezen, blijken hun toekomstkansen plots zwaar gehypothekeerd. Vele

10

veertigers hebben dan weer snel carrière hebben gemaakt en zitten nu op hoge posten. Ook veel buitenlanders claimen topmanagementfuncties. Vele Belgische ondernemingen zijn immers via overnames of fusies opgeslorpt door multinationale bedrijven. Vijftigjarigen zet men nu liever in alle stilte aan de kant als zijnde “over qualified, té duur en té oud”.

Management-on-demand Interim Management biedt deze seniors echter nieuwe carrièremogelijkheden als zelfstandige, als crisismanager of als overgangsmanager. Moderne bedrijfsleiders hebben eindelijk ontdekt dat zij in crisissituaties of bij plotse ontslagen, ziekte, overlijden, herstructurering, tijdelijke loopbaanonderbreking, MBO’s of IPO’s of voor speciale projecten een beroep kunnen doen op “over-gekwalificeerde” specialisten die zeer snel inzetbaar zijn. De prioriteit van de Interim Manager is immers het bedrijf zo snel mogelijk uit de nood te helpen en de problemen op te lossen binnen een strak omlijnde opdracht. Uiteindelijk hebben verschillende factoren (snelle inzetbaar heid, ervaring, objectiviteit, resultaatge bondenheid, efficiëntie en persoonlijke inzet) bijgedragen tot de groeiende populariteit van “Interim Managers” als waardevol bedrijfsinstrument.

Interim Managementbureaus

De essentiële activiteit van een Interim Managementbureau stoelt op twee hoofdtaken. De eerste bestaat in het op-


Het interim managementbureau brengt uiteindelijk beide partijen bij elkaar. zoeken van bedrijven die in aanmerking komen voor Interim Management oplossingen en het vinden en voorstellen van geschikte Interim Managers. De tweede hoofdtaak is het selectioneren en recruteren van kwalitatief hoogwaardige kandidaat Interim Managers. Interim Management verjongt nu vele veertigers eveneens de stap zetten naar onafhankelijkheid. Het concept “een job voor het leven” is achterhaald en eerder dan zich voorbij te lopen in de ratrace om te overleven, kiezen velen realistisch voor projecten van beperkte duur. Zo’n beslissing vergt natuurlijk enige maturiteit en een commerciële ingesteldheid, want aan het einde van de dag moet men toch zichzelf weten te verkopen. Het Interim Managementbureau brengt uiteindelijk beide partijen bij elkaar.

Beroepsfederatie Federgon Interim Management (FIM) is de overkoepelende beroepsfederatie die de belangen behartigt van de bureaus die zich specialiseren in Interim Management. Haar leden opereren in de top van de markt en hanteren strikte kwaliteitscriteria als uitgangspunt (www.federgon. be/Interim-Management). In die zin is Federgon de federatie van alle sectoren die het “Human Capital” optimaal willen aanwenden.

Witte raven zijn nu eenmaal schaars

Interim management: unieke mensen voor specifieke opdrachten Bedrijven moeten verstandig kunnen omgaan met schaarste. Bepaalde expertise is nu éénmaal moeilijk te vinden op de markt. Wilt u een nieuwe organisatie opzetten in binnen- of buitenland? Zoekt u uitzonderlijke competenties in uw management of directiecomité? Wilt u een project succesvol laten begeleiden? Of wilt u een ontbrekende schakel tijdelijk invullen? YES-IMS kan u op zeer korte termijn een flexibele oplossing bieden voor deze uitdagingen. YES-IMS beschikt over een groep interim managers die hun jarenlange expertise weten om te zetten in daadkrachtig beleid. Wenst u meer te weten over de interim management oplossingen van YES-IMS? Contacteer ons voor een kennismakingsgesprek: [email protected]

YES-IMS Kontichstraat 196 - 2650 Edegem Tel. +32(0)3 451 30 00 www.yes-ims.be

“As an Interim Manager in this organisation I am always confident that I am the right person on the right project.”

Interim Management Talents The right skills right when you need them

You need to manage changes, a transition period or a specific project? Our interim managers provide you with the right skills when you need them and can hit the ground running. Our network of experienced interim managers is extensive and we have a unique expertise in selecting the right interim manager for your organization. Flexibility of staffing, access to high quality professionals, knowledge sharing, thought leadership and cost-effectiveness: this is where we at Hudson excel. Interested? Visit our website www.hudson.com or contact us via [email protected].

Belgian market leader in: Recruitment & Selection, Leadership Development, Competention Management, Assessment & Development Centers, Compensation & Benefits, Organisation Development, Function Classification, Career Guidance, Interim Management.

Werner Braemscheute, Interim Manager

www.belgium.hudson.com

Antwerp | Brussels | Ghent | Kortrijk | Hasselt | Louvain-La-Neuve | Luxembourg | Amsterdam


11

Management & Human Resources

HR Expert Group over:

Uitzendarbeid Hier volgen de eerste reacties van onze kersverse HR Expert Group. Zij gaven hun visie over uitzendarbeid.

Astrid De Lathauwer (ADL) HRD Belgacom

Andrea Van Dijse (AVD) HR manager Belgium & Luxembourg Belgian Shell

Diane De Winter (DDW) HR manager Speed-Colli

1. Werkt u samen met een vast uitzendkantoor? Welk is dat? ADL: Nee, we werken niet met gededicaceerde uitzendkantoren. We maken gebruik van de expertise van een zestal verschillende bureaus (Accountemps, Office Team, Start People, Ago, Manpower en Vedior). AVD: Ja, met verschillende uitzendbureau’s, voornamelijk Vedior en Randstad DDW: Wij werken samen met verschillende uitzendkantoren. Voor de steeds terugkerende mensen is dit Ritmo (evanals jobstudenten).

12

Verder werken wij nog samen met Accent en Start People. GA: Ja, met volgende twee kantoren: Vedior en Start People. KD: Voor bepaalde functiegroepen werken wij met vaste gespecialiseerde uitzendkantoren. KVDH: Vedior en Randstad MVDM: Ik werk bij de vlaamse overheid, en de context is daar dat interimwerk wettelijk was verboden. Er is daar nu recent een kentering in gekomen waarbij de


overheid, in geval ze in haar databank geen contractuelen heeft die eerder bij de Vlaamse overheid contractueel hebben gewerkt, beroep kan doen op de interimsector (op basis van een expertisecontract) die dan op zoek gaat naar geïntereseeerden. Het bestuur betaalt een wekelijkse fee gedurende een bepaalde periode aan de bemiddelaar, en regelt de tewerkstelling rechtstreeks met de geselecteerde via een arbeidsovereenkomst voor een bepaalde duur of opdracht. ND: Wij doen beroep op een aantal uitzendkantoren, maar hebben een paar preferente partners. De situatie is als volgt: Arbeiders: Randstad 95%, StartPeople 5%. Aantal: van 0 tot 123 Vaste werknemers: 303. Bedienden: Randstad 40%, Ago 40%, Andere 20%. Aantal: 12 Vaste werknemers: 316 PM: Wij werken samen met Manpower dat op twee van onze vestigingen een inhouse-kantoor heeft. In functie van recrutering met optie op vaste tewerkstelling schakelen wij echter ook andere uitzendkantoren in. Wegens de spanning op de arbeidsmarkt is het niet meer opportuun in dergelijke gevallen “alle eieren in één mand” te leggen. WR: Ja, Randstad.

>>

Advertorial

Karin Kohnenmergen, uitzonderlijke vrouw in uitzonderlijk beroep

Interim management in handen van vrouw Carrée, Biebuyck & Partners, met kantoren in Brussel en Antwerpen, is een onafhankelijk en eigentijds adviesbureau, gespecialiseerd in het identificeren en het selecteren van hoogwaardig kwaliteitspersoneel in alle bedrijfssectoren. Het bureau, dat is opgericht in 1991, telt vandaag in totaal 14 medewerkers waaronder een hecht team van 6 ervaren senior consultants. CBP is lid van een internationaal IRC-Recruitment netwerk, dat operationeel is in heel Europa, Noord- en Zuid-Amerika en Azië.

Leading Lady Niet voor niets vertrouwde Carrée, Biebuyck & Partners de leiding van “Interim Management” toe aan Karin Kohnenmergen. Binnen de Interim Management Consultancy kan zij er prat op gaan één van de weinige vrouwelijke gesprekspartners te zijn van ondernemingen en bedrijfsleiders die op zoek zijn naar tijdelijke oplossingen. In 2000 stond ze mee in voor de oprichting van de “Interim Management”-afdeling binnen Robert Walters

Carrée, Biebuyck & Partners breidt aanbod uit naar Interim Management Om in te spelen op de reële behoeften in de arbeidsmarkt heeft Carrée, Biebuyck & Partners haar specifiek aanbod van diensten uitgebreid met “Interim Management”. Vele ondernemingen hebben immers meer en meer nood aan hooggekwalificeerde werkkrachten op tijdelijke basis. Interim Management staat voor het tijdelijk inhuren van zeer ervaren managers die in staat zijn om in samenwerking met de bedrijfsleiding operationele problemen op te lossen. Interim Management is zondermeer uitgegroeid tot een volwaardige specialisatie. Interim Managers hebben een zeer hoge toegevoegde waarde voor bedrijven die niet over de mensen of de middelen beschikken om hun doelstellingen te bereiken. Bedrijfsleiders worden vaak geconfronteerd met managers die vertrekken, plots ziek vallen of zwanger worden. Interim managers zijn van onschatbare waarde om een nieuwe onderneming op te starten, een bedrijf te sluiten, een overname of een fusie te begeleiden, een nieuw bedrijfsproces op gang te trekken of de

waar ze zich gedurende een 7-tal jaar een indrukwekkende reputatie als professional opbouwde. Na het behalen van haar Licentie Handelswetenschappen aan de HEC Liège bouwde Karin Kohnenmergen internationale ervaring op in marketingfuncties, o.m. binnen de Duitse Groep BASF, bij Coca-Cola en bij het reclamebureau Karamba. Karin Kohnenmergen verbleef beroepshalve in Italië en Griekenland en spreekt Duits, Frans, Engels, Nederlands en Italiaans.

verhuis naar een andere locatie te regelen. Interim Management laat ook toe het hoofd te bieden aan acute crisissituaties waarbij de aanwezigheid van een ervaren en overgekwalificeerde manager onontbeerlijk is. Wie dus een beroep wil doen op een tijdelijk manager stuurt meteen een email naar [email protected]. Zelfstandige kandidaten met een onderbouwde beroepservaring kunnen op hun beurt hun gedetailleerd cv kwijt op hetzelfde e-mailadres.

Voordelen Interim Management legio

Karin Kohnenmergen, Manager Interim Management, Carrée, Biebuyck & Partners.

een onderneming aanbieden, van middel management tot senior niveau en van Algemene Directie, Financiën, HR, ICT, Productie, Logistiek tot Sales and Marketing. Bij het beheer van haar opdrachten ligt het accent op regelmatige, transparante communicatie en een gepersonaliseerde opvolging, zowel van de klant als van de Interim Manager.

Informatie en contact Voor meer informatie kan u terecht bij Philippe Biebuyck, Partner, [email protected] en bij Karin Kohnenmergen, [email protected]

1. Snelheid 2. Ervaring 3. Resultaten 4. Kennisoverdracht 5. Objectiviteit 6. Concentratie 7. Efficiënte investering

Volledig gamma managementsfuncties Carrée, Biebuyck & Partners wil het volledige gamma management functies binnen

Carrée, Biebuyck & Partners Interim Management (www.cbp.be) Avenue Roger Vandendriesschelaan 73 1150 Brussels Tel. 02 779 53 53


13

>>

Georges Anthoon (GA) HR manager Axa Belgium

Koenraad D’Helft (KD) chief human resources Hansen Transmissions Groep

Kristian Vandenhoudt (KVDH) HR manager Atlas Copco

Michel Vandermeulen (MV HR-directeur IWT

2. Maken uitzendkrachten een wezenlijk onderdeel uit van uw HR-beleid? ADL: Dit beleid is onder supervisie van HR, dus wordt er eerst binnen Belgacom nagekeken of er beschikbare personeelsleden zijn en, indien er geen beschikbare of geschikte profielen zijn, doen we een beroep op uitzendkantoren. AVD: Ja GA: Ja, gezien we nu draaien rond een honderdtal krachten gemiddeld. KD: Op elke afdeling zijn een aantal functies benoemd als bufferfuncties. Deze functies worden ingevuld met uitzendkrachten. Indien er morgen op een bepaalde afdeling minder arbeid nodig is dan zijn het de bufferfuncties die ald eerste verdwijnen. Tevens worden uitzendkrachten altijd ingezet voor pieken en is elke nieuwe gecreeërde functie een

tijdlang een interiemfunctie tot de nood op lange duur volledig bewezen is. KVDH: Uitzendkrachten alleen voor jobstudenten en onze logistieke afdeling, maar uitzendkantoren zijn voor ons vooral een belangrijk recruteringskanaal (aanwervingsfee). ND: Ons beleid is erop gericht om vlug en vlot de geschikte arbeidskrachten te krijgen die nodig zijn om onze operaties te verzekeren. PM: Zeker in een flexibele omgeving zoals de voedingsindustrie. Maar het gaat veel verder dan alleen tewerkstelling van uitzendkrachten. Door de evoluerende HR-behoeftes is louter in kwalitatieve kandidaten voorzien niet voldoende. Wij verwachten van

ons kantoor dat zij een partner zijn die anticipeert en meedenkt. Zij zijn het verlengde van onze HR-afdeling die de personeelsbezetting van onze productiesites dienen te borgen. Manpower moet dus perfect op de hoogte zijn van onze bedrijfscultuur en objectieven als de leidraad voor een uitstekende samenwerking. Gans het proces van recrutering, selectie, testing, onthaal, begeleiding, contractering, betaling en evaluatie gebeurt door onze partner. Hierdoor wordt er ons werk uit handen genomen en springt men bij op het moment dat we extra hulp en advies nodig hebben. WR: We stellen gemiddeld 5 % uitzendkrachten tewerk in logistiek.

3. Om welke redenen doet u een beroep op uitzendkrachten? AVD: Veelal om medewerkers tijdelijk te vervangen terwijl deze op een project werken. Om een tijdelijke verhoging van werklading op te vangen. Ter vervanging tijdens verlof. Soms ook als recruiteringsmechanisme. DDW: Wij maken bewust gebruik van uitzendarbeid. Voornamelijk tijdens pieken worden deze mensen ingeschakeld. Als wij een vacature hebben die vrij snel zou ingevuld moeten worden, gaat onze voorkeur ook uit naar interim met optie vast. Indien we echter spreken over een nieuwe functie opteren we meer voor een

14

vacature via de krant en in eigen beheer. Functies die steeds open blijven staan (zoals bv. CE chauffeurs) lanceren wij via interim en via de krant. We merken wel dat de interimarbeid langs beide kanten (werkgever en werknemer) meer en meer wordt ingeschakeld. Er zijn ook vele vacatures die zelfs enkel nog via interim lopen. Het enige nadeel van samenwerken met een interimkantoor is dat er bij sommige kantoren een lange periode is vooraleer we de mensen vast in dienst kunnen nemen (vroeger spraken we over 3 maanden, tegenwoordig is dit 4, 5, 6


maanden). Dit is vooral voor arbeiders toch wel vrij lang. Ik merk ook op dat interimkantoren hun mensen zelf niet altijd goed informeren over de duurtijd van deze periode. Deze rol nemen wij dan zelf op. GA: Vervangingen (ziekte, ...). Speciale omstandigheden (fusie, pieken opvangen, ...). Meer en meer ook als ‘recruteringskanaal’ (eerst interim en nadien vaste aanwerving). KD: Invullen van de bufferfuncties, piekmomenten en als eerste fase voor een nieuwe functie.

VDM)

Noë Denecker (ND) HR manager Honda Europe

ND: Voor wat de arbeiders betreft is dit samen te vatten onder “flexibiliteit”. Dit betekent dat we het ons toelaat om onze seizoensfluctuaties op een vlotte manier op te vangen. Tevens is het een kwaliteitsvolle flexibiliteit, daar de nodige aandacht gegeven wordt aan de selectie. Het is dus niet zomaar de eerste de beste aanbieden. Selectie geschiedt op basis van test, gesprek met uitzendkantoor, ge-

Patrick Muylle (PM) Directeur personeel en organisatie Campina België

sprek met HR van Honda. Dit alles op een minimum van tijd. Voor wat de bedienden betreft is het eerder een manier om mensen te selecteren door ze aan het werk te zien. Tevens is het een stuk flexibeler dan werken met tijdelijke contracten of vaste contracten, gezien men daar steeds vastzit aan de opzegtermijnen. PM: Traditioneel worden uitzendkrachten

Wim Roef (WR) HR Director Benelux Tech Data

ingeschakeld voor pieken en/of uitzonderlijke werkzaamheden (bv. extra labelling van producten wegens promotionele acties). Uiteraard ook voor de vervanging van tijdelijk afwezige eigen medewerkers. Wij zetten onze inhouse-partner ook in voor de instroom van productie-operatoren met optie op vaste tewerkstelling. WR: Omwille van de flexibiliteit.

4. Bent u over het algemeen tevreden over de medewerkers die via uitzendkantoren in uw bedrijf tewerk worden gesteld? ADL: De algemene tevredenheid over de verschillende bureaus is hoog en er is geen bijzonder negatief punt dat ik moet vermelden. Na elke actie is er ook een debriefing voorzien met het bureau, zodat we ons altijd verbeteren. AVD: Is heel variabel en loopt echt van de ene kant naar de andere kant van de balans. We doen dus vaak een vrij strict sollicitatiegesprek om goed te testen m.b.t. onze selectiecriteria. DDW: Als bedrijf gaan wij er prat op dat wij geen verschil maken tussen interim en vaste medewerkers. We hebben enkel afgesproken dat mensen in proeftijd of via interim geen maaltijdcheques krijgen. Of er een verschil is met mensen die vast in dienst komen durf ik niet te beweren. Ik denk dat dit meer afhankelijk is van de ingesteldheid van de kandidaat werknemer. Als wij als bedrijf een omgeving creëren waarin een vaste medewerker

of een interimmer hetzelfde aanzien en respect krijgen, dan heb ik niet de indruk dat deze laatste categorie zich anders gedraagt. Wij mogen wel stellen dat wij tevreden zijn over de mensen via interim – indien wij niet tevreden zijn hebben wij eerst een gesprek met hen om te zien wat er scheelt. Maar deze strategie wijkt niet af van andere mensen. GA: Dat varieert uiteraard, maar globaal oké. KD: Neen. In de fase van deze arbeidskrapte op de markt is het een feit dat de betere medewerkers zowiezo niet vrij zijn. De meeste uitzendmedewerkers zijn mensen die nog heel veel bijscholing en interne opleiding nodig hebben. Tevens hebben zij meestal veel moeilijkheden met gezag en continue arbeid. KVDH: Ja, we zijn even kritisch voor kandidaten die via de uitzendkantoren dan voor kandidaten die via andere recruteringskanalen komen.

ND: Ja, we zijn over het algemeen tevreden. Dit is normaal, gezien de focus op de selectieprocedure. Als er een periode is van abnormale “kwaliteitsdaling”, dan praten we daar over met het uitzendkantoor, proberen de oorzaak vast te leggen en stellen tegenmaatregelen op die de situatie in de toekomst dan moeten verbeteren. PM: De succesratio van de instroom wordt gemeten en geëvalueerd. Alles staat of valt met een goede selectie en een degelijke opleiding/introductie in het bedrijf. Wel moet worden aangestipt dat de succesratio in vergelijking met een paar jaar geleden gedaald is door de gespannen arbeidsmarkt. WR: Ja, gezien de samenwerking sinds een 8-tal jaren tot een partnership uitgroeide. We hebben een streng recruitmentproces afgesproken en het contract is gebaseerd op diverse SLA’s die driemaandelijks het onderwerp van een evaluatie zijn.


15

Management & Human Resources Erwin de Weerdt

Monthly Headlines

Management Biobrandstoffen oorzaak van armoede in de wereld? De opgang van biobrandstoffen dreigt wereldwijd 30 miljoen mensen in de armoede te storten, zegt de Britse hulporganisatie Oxfam. Volgens Oxfam zijn biobrandstoffen een belangrijke factor achter de fors gestegen voedselprijzen. Daardoor zouden 30 miljoen mensen extra in de armoede belanden. De Britse hulporganisatie beweert dat biobrandstoffen weinig of niets bijdragen tot de strijd tegen een klimaatsverandering. Oxfam roept de Europese Unie dan ook op om biobrandstoffen niet langer te promoten of te ondersteunen door subisides. Die maken gewassen voor biobrandstof financieel interessanter dan voedingsgewassen. De laatste tijd is er steeds meer kritiek op bio-ethanol als vervangmiddel

voor fossiele brandstoffen. Voorstanders, zoals Brazilië, zeggen daarentegen dat veel landbouwers in de derde wereld net uit de armoede kunnen geraken door lucratieve gewassen voor biobrandstoffen te kweken.

OPEC: bevoorrading oliemarkt loopt, prijzen lopen op Volgens de OPEC (Organisation of Petroleum Exporting Countries) is er voldoende olie beschikbaar op de markt maar zal de olieprijs blijven stijgen omwille van een resem probelemen die niets met de bevoorrading te maken hebben. Volgens OPEC liggen naast overdreven speculatie en schommelingen op de financiële markten, geopolitieke toestanden zoals het conflict in Irak mee aan de basis van de pan uitswingende petroleumprijzen. Toch is OPEC bezorgd dat uitzonderlijk hoge olieprijzen een negatieve impact hebben op de stabiliteit van de markt en het vertrouwen van investeerders. Sommige OPEC-leden, waaronder Saudi-Arabië, hebben gepleit voor een verhoging van de olieproductie in een poging om de prijzen onder controle te houden. In het vooruitzicht van verdere ontsporing van de prijs van ruwe olie, sommigen gewagen van prijzen van 200 tot 250 USD per barrel voor het einde van jaar, doemt het scenario van een wereldwijde economische crisis op. De Franse minister van Energie, Jean-Louis Borloo, wil een economische terugval vermijden en roept daarom op tot het sluiten van een wereldwijd actief energiepact tussen alle betrokken sleutelpartijen. De eerste besprekingen tussen olieproducerende en -verbruikende landen om dankzij een verderreikend partnerschap de olieprijzen te doen dalen zijn alvast mislukt.

Corruptie, catalisator in wereldwijde watercrisis Corruptie in de watersector is de echte oorzaak van de actuele wereldwijde crisis rond water. Zij ondermijnt de inspanningen om tot gemeenschappelijke standpunten te komen om de problemen rond de klimaatsverandering en de voedselbevoorrading aan te pakken. In hun rapport dienaangaande geven een twintigtal experten aan hoe belangrijk goed bestuur is voor de watersector. Volgens hun rapport hebben zowat 1,2 miljard mensen op aarde zo goed als geen toegang tot water en beschikken er 2,6 miljard niet over de meest elementaire sanitaire voorzieningen. Dit cijfer gaat oplopen tot 3 miljard in landen waar er watertekort is. Corruptie brengt de regelmatige waterbevoorrading in het gedrang en kan zondermeer aanleiding geven tot politieke conflicten. Op die manier dreigt corruptie ook te wegen op de actuele voedselcrisis in de wereld waarbij een gebrek aan irrigatie voor levensgrote problemen zorgt. Volgens het rapport verhoogt corruptie de prijs van irrigatiecontracten in India met 25% wat zich vertaalt in een stijging van de waterprijs, lagere landbouwopbrengsten en een toename van het globale watertekort. Dat soort corruptie slaat nu ook toe in China, waar de milieunormen sterk zijn vervaagd. Er zijn aanwijzigingen dat 90% van de waterbekkens in de steden en 75% van de stadsrivieren vervuild zijn omwille van omkoping. Het fenomeen bedreigt zowel publieke als privé watermaatschappijen en het breidt zich uit tot zowel rijke als arme landen. Het gaat om een bijzonder winstgevende handel in West-Europa, Noord-Amerika en Japan. Geschat wordt dat er met het toekennen van contracten en infrastructuren jaarlijks 210 miljard USD gemoeid is.

Subsidies maken gewassen voor biobrandstof financieel interessanter dan voedingsgewassen.

16



Filosofische benadering zorgt voor aparte aanpak binnen bedrijfsleven

Business en filosofie: verrassend maar geslaagd huwelijk De perceptie van de meeste mensen over managers vloekt met de visie van Bart Van Coppenolle (Metris), Pierre De Nayer (Citobi) en Pierre Gurdjian (McKinsey&Company). Dikwijls worden managers beschouwd als personen met een duidelijk doel voor ogen waarvoor alles moet wijken en dat zo snel mogelijk bereikt moet worden. Ze staan onder zware druk en moeten elk jaar resultaten voorleggen, al was het maar om de aandeelhouders tevreden te stellen. In ‘De Tijd’ van 18 maart 2008 antwoordt cultuurfilosoof Lieven De Cauter in dat verband het volgende op de vraag waarom er zo weinig intellectuelen uit het bedrijfsleven komen: “Het is het een of het ander. De race for money enerzijds en afstand en kritisch vermogen anderzijds, dat gaat niet samen. Waarom zouden bedrijfsleiders plots intellectueeltje moeten spelen? Het economisch runnen van de wereld is alles aan het wegvreten. Geld en engagement gaan niet samen. Ik heb heus niets tegen bedrijfsleiders, maar ik ken er geen enkele met intellectuele aspiraties.” Maar is dat ook werkelijk zo? Voor de drie managers die aan de gesprekstafel zaten alvast niet. De filosofische benadering komt concreet als volgt aan bod. Ze stappen als het ware uit hun dagdagelijkse rol als bedrijfsleider en nemen afstand. Ze denken na over zichzelf, over hun omgeving en gaan na hoe ze functioneren en wat de gevolgen zijn voor hun medewerkers.

Storytelling De filosofische benadering maakt deel uit van de bedrijfscultuur. Medewerkers worden aangespoord om zich in vraag te stellen. Filosofie betekent in grote mate de openheid om ideeën uit te wisselen en van mening te veranderen. Storytelling is in dat verband essentieel; het gaat om de capaciteit om geloofwaardige verhalen te vertellen. Ondernemingen zullen de economische realiteit meer en meer overstijgen. Een bedrijf wordt, net als andere leefomgevingen, een plek waar mensen zich goed

Bedrijfsleiders en filosofie: het lijkt een vreemde combinatie. Maar er zijn een aantal gediplomeerde filosofen die succesvolle bedrijven leiden en die een beleid voeren dat geïnspireerd is door een filosofische benadering. Wij hadden een exclusieve ontmoeting met drie filosofen annex bedrijfsleiders (of is het vice versa?). Hieronder leest u de weergave van het gesprek.

voelen en zich kunnen ontplooien. Talentvolle medewerkers zullen van dat criterium uitgaan bij de keus van een baan. Menselijke waarden worden vooropgesteld, zowel door het bedrijf als de medewerker. ‘Window dressing’ is uit den boze. Medewerkers zullen dat onmiddellijk aan de lijve ondervinden. De firma verliest zijn geloofwaardigheid en talentvolle medewerkers verlaten het bedrijf. De vooropgestelde waarden uiten zich in een economisch rendement en zijn niet tegenstrijdig met de economische en concurrentiële realiteit. Winst maken blijft dus de boodschap, maar de manier waarop is drastisch aan het veranderen.

primordiaal. Een bedrijf wordt een leefwereld die even belangrijk wordt als andere leefwereld (gezin, vereniging, sportclub, …). De tijd dat mensen van 9 tot 5 hun taken uitvoeren en niets meer is (gelukkig) definitief voorbij. Er is nog een evolutie op gang gekomen. Het onderscheid tussen werkgever en werknemer gaat verdwijnen. Binnen bedrijven zullen mensen in cellen aan projecten werken. De realiteit is veel flexibeler dan vele organigrammen doen uitschijnen.

Authenticiteit De grenzen tussen bedrijven die vanuit verschillende visies zijn ontstaan, vervagen. Zo zal de grens tussen de louter economische en niet-gouvernementele sector stilaan verdwijnen. De waarden die een firma aanhangt, bepalen mee het imago. Die waarden zullen van doorslaggevend belang zijn in de keuze van de consument. Die zal bijvoorbeeld geen kleding of schoenen kopen die bedrijven dankzij (of ten koste van) kinderarbeid op de markt brengen. Bovendien worden talentvolle mensen aangetrokken door bedrijven die bepaalde waarden hoog in het vaandel dragen. Ze identificeren zich met die waarden en vinden het belangrijk dat hun loonheren die effectief naleven. Authenticiteit en geloofwaardigheid zijn in dat verband

Vlnr. Bart Van Coppenolle (Metris), Pierre Gurdjian (McKinsey&Company en Pierre De Nayer (Citobi): drie filosofen annex be drijfsleiders (of is het vice versa?).


17

Management & Human Resources Bruno Koninckx

Monthly Headlines

Human Resources Aanbevelingen communicatiebeleid topsalarissen Uit een eerste studie van het RNCI, een initiatief van HR-dienstengroep Acerta, blijkt dat het remuneratiebeleid en de communicatie hieromtrent bij beursgenoteerde bedrijven zeer divers verloopt. Het RNCI concludeerde dit uit het gedetailleerd onderzoek van de jaarverslagen, websites en corporate governance charters van 75 beursgenoteerde bedrijven in België. Het RNCI wijst op de vele mogelijke combinaties bij het samenstellen van het salaris. Terwijl in bedrijf A 94% van de vergoeding van de CEO vast is, krijgt de CEO van bedrijf B een salaris dat slechts voor

19% vast is, voor 64% variabel en dat voor 17% bestaat uit andere vergoedingen. “De gemiddelde totale jaarvergoeding van een CEO van een Bel 20 bedrijf bedraagt € 2.100.000. Maar dat ook hier grote verschillen heersen blijkt wanneer men het hoogste jaarsalaris van een CEO van een Bel 20 bedrijf (€ 4.000.000) vergelijkt met het laagste (€ 500.000). Bij Bel Mid en Bel Small bedrijven ziet men eveneens dergelijk verschil, zij het in mindere mate,” aldus Geert Volders, Algemeen Directeur van Acerta Consult. Ten slotte is de kwaliteit van de communicatie over het remuneratiebeleid zeer uiteenlopend: ‘van schoorvoetend tot zeer overtuigd’. Bij ongeveer de helft van de onderzochte Bel 20 bedrijven wordt het remuneratiebeleid in de onderzochte bronnen in het geheel niet vermeld. Op basis van dit onderzoek formuleert het RNCI enkele praktische richtlijnen om de communicatie over het remuneratiebeleid en topsalarissen efficiënter te doen verlopen: Leg intern een uitgewerkt remuneratiebeleid vast en maak daar grote delen van openbaar. Verzeker de aanwezigheid van voldoende HR-competentie in het remuneratiecomité. Hanteer een proactieve en gepersonaliseerde aanpak in de communicatie aangaande remuneraties. Gebruik tabellen in de publicatie van de remuneraties en geef hierbij de nodige toelichting.

SD Worx biedt cafetariaplanning aan 48% wenst een budget waarbinnen hij naar eigen behoeften kan ‘shoppen’.

18

SD Worx deed een onderzoek bij 3.500 werknemers naar hun voorkeuren op het vlak van verloning. Daar bleek on-


der meer uit dat 48% een budget wenst waarbinnen hij naar eigen behoeften kan ‘shoppen’. SD Worx vroeg aan dezelfde groep werknemers of ze bereid zijn geld in te ruilen voor vrije tijd of andere voordelen: 42% antwoordt hierop positief. Deze werknemers zouden ook graag een deel van het cash loon kunnen opsparen om er later in de loopbaan extra vrije tijd mee te kunnen opnemen in de vorm van een sabbatical year, zorgverlof, en dergelijke. Voor 32% van de werknemers beantwoordt de samenstelling van het huidige beloningspakket niet aan de huidige behoeften. Om werkgevers aan hun werknemers zo’n variabele verloning of cafetariaplanning te kunnen laten aanbieden, lanceerde SD Worx zijn Flex Income Plan. www.sdworx.be

Belgische werknemer is vierde duurste van Europa Enkel in Zweden, Denemarken en Luxemburg ligt de gemiddelde kostprijs van een werknemer per uur hoger dan in België. Dat blijkt uit vergelijkende statistieken van Eurostat, het statistisch bureau van de Europese Unie. Met een kostprijs van 32,16 euro per uur was de Zweedse werknemer in 2006 de duurste van alle Europeanen. De Denen (€ 31,98 in 2005), de Luxemburgers (€ 31,98) en de Belgen (€ 31,58) maken de top-vier compleet. De arbeidskosten waren het laagst in Roemenië (€ 2,68) en Bulgarije (€ 1,65). Naast lonen en salarissen vormen bijdrages aan de sociale zekerheid de belangrijkste component van de arbeidskosten. Dat aandeel lag het hoogst in Zweden (30,6%). België bezette de tweede stek met een percentage van 30,3%. Frankrijk volgt op de derde plaats met 28,6%. bron: Belga

Management & Human Resources

Interview met Kaat Exterbille over toekomstmanagement

Hoe kan je sneller opportuniteiten zien dan de concurrentie? Wat is toekomstmanagement? Toekomstmanagement kan organisaties helpen de toekomst helder, creatief en met vertrouwen tegemoet te treden. Het is een combinatie van klassieke management consultancy technieken, wetenschappelijk onderzoeken van historische gegevensonderzoek en een dosis creatief denken. De saus over het geheel is dat we vanuit onverwachte hoek inbreng doen. Daarenboven werken de medewerkers het toekomstplan uit. Dus er is een groter draagvlak. Vervolgens gieten we alles in een veranderingsplan dat meteen kan worden uitgevoerd. Volgende zaken zijn essentieel om tot verandering te komen: de geschiedenis van de organisatie want de toekomst mag er niet haaks opstaan, uitwerken van verschillende alternatieve scenario’s met fallback strategieën, ontwikkelen van een gedragen visie, een actieplan dat de brug slaat tussen de toekomst en het heden met voldoende meetbare parameters en tenslotte de uitvoering van het plan dat moet aandacht hebben voor routines en processen. Toekomstmanagement is je eigen lot in handen nemen. Weten wat staat te gebeuren voordat hét zich voordoet, is voor een bedrijf goud waard.

Kan toekomstmanagement op elk bedrijf worden toegepast? Of je nu groot, klein of een regio bent voor iedereen is toekomstmanagement belangrijk. Vandaag ben ik met een studie bezig over de toekomst van vaardigheden. Niet onbelangrijk in het kader van de globalisering. Chinezen en Indiërs appreciëren immers andere vaardigheden en wij zullen ons moeten aanpassen.

Wat is jouw bijdrage als toekomstmanagement adviseur? Ik help bedrijven anders en creatief te denken en trek correlaties tussen hoe

veranderingen binnen het systeem elkaar kunnen beïnvloeden.

Hoe weet jij wat er gaat veranderen in de toekomst? Ik weet dat niet maar ik volg trends, sociaal, technologische, economische en gedragsveranderingevoluties en maak relaties tussen die ontwikkelingen.

Waar haal je je informatie vandaan? Wij beschikken over een netwerk van 44 associates die verbonden zijn met 10.000 communities, die op hun beurt dagelijks informatie aanreiken. We hebben een breder netwerk van meer dan 1.000 academisch geschoolde toekomstmanagers. Sommigen zijn vast verbonden aan bedrijven. Anderen focussen zich niet op één sector maar eerder op de evolutie van bv. stadsregio’s.

Waarin verschillen jullie van trendwatchers?

Trends analyseren is maar één element van toekomstmanagement. Een trendwatcher bekijkt de sociale, economische trends van vandaag en probeert uit te zoeken hoe die morgen zullen evolueren binnen een relatief korte tijdspanne en dit met veel empathie en creativiteit. Forecasters doen hetzelfde maar dan enkel mathematisch met een beperkte creativiteit. Een futuroloog werkt met verschillende methoden beschikbaar, inclusief community overleg. Wij nemen trends op in onze horizon scanning rapporten, maar confronteren bedrijfsleiders juist met die trends die mekaar tegenspreken. Het is zoiets als een bedrijfsleider voor een signalisatiepaal zetten met 50 rode lichten die gelijktijdig aangaan. Na de trendrapporten volgt natuurlijk het echte werk. Je moet je bedrijf of aanbod als uniek positioneren en dat doe je niet door anderen te copiëren.

Hoe initieer je het idee om een toekomststrategie te maken voor je organisatie? Je kan het zelf proberen door een groep creatieve denkers tezamen te zetten. Je laat die brainstormen en stelt vragen zoals: – Wat is onze visie, waar gaat het bedrijf en de sector naartoe? – Waar bevinden we ons binnen 5 jaar? De vraag is natuurlijk afhankelijk van de levenscyclus van uw product. – Hebben we een goed beeld over het gewijzigd gedrag van de klanten en de markt? Kennen we hun levensstijl en behoeften? Voeg al die informatie samen en vraag je af of je alles in de sociaal, economische, politieke, waarde, milieu en technologische omgeving van je bedrijf hebt gecoverd. Of je een duidelijk beeld hebt over die toekomst en het plan om daartoe te geraken. Indien niet, dan heb je nood aan een gestructureerde toekomstmanagement aanpak. Vervolgens ga je iemand zoeken die buiten je sector zit maar wel je organisatie kan inspireren en uitdagen. [email protected]

Kaat Exterbille, adviseur toekomstma nagement, academische titel “strategic fo resight expert” van Kate Thomas & Kleyn.


19

Adviesbrief van UNIZO voor de groei-KMO Karel Van Eetvelt Gedelegeerd bestuurder – UNIZO – www.unizo.be – [email protected]

Wie niet groeit, is niet goed bezig

Groeien is een ‘must’ Groei is een veelgebruikt woord. Een bedrijf wordt verondersteld te groeien. Dat impliceert dat wie niet groeit, niet goed bezig is. Geldt dat ook voor KMO’s? En wat is ‘groei’ eigenlijk?

Wat is groei? De definitie van groei hangt onder meer af van de gehanteerde criteria. Benader je groei louter kwantitatief, dan is groei een stijging van omzet, winst of het aantal personeelsleden. Kwalitatieve groei wordt bepaald aan de hand van andere toetsstenen. Is de kwaliteit toegenomen? Is de inspraak van de werknemers vermeerderd en is de onderneming daardoor rijper geworden? Groei kan dus vele betekenissen hebben. Voor mij is het nogal duidelijk dat winststijging alleen niet voldoende is. Groei moet het lot van de mensen verbeteren. Anders heeft ondernemen geen ‘doelstelling’. Winststijging op zich is geen waardevolle groei, maar voldoende winst is

Cover van het boek.

20

wel een noodzakelijke voorwaarde om die kwalitatieve groei mogelijk te maken. En die winst moet op zijn minst enkele procenten hoger zijn dan de inflatie, anders kun je je geld evengoed risicoloos beleggen. Het is hier ook belangrijk een onderscheid te maken tussen het micro- en het macroniveau. Op microniveau kan een ondernemer inzien dat zijn bedrijf moet groeien om te kunnen overleven. Op macroniveau zijn Vlaanderen en de EU zonder meer gedoemd tot groeien. Niet groeien staat gelijk met verlies van welvaart. Het antwoord op de vraag ‘Moet je groeien?’ is op dit niveau altijd ‘Ja’. Op bedrijfsniveau is groeien niet per se een zaak van stijgende cijfers voor omzet, winst of personeelsbestand. Aan bepaalde ondernemingen hoef je niet te vragen: ‘Groei je genoeg?’, maar: ‘Verander je genoeg?’ Voor KMO’s is dat eigenlijk de kernvraag.

Ieder zijn groei Als een ondernemer te veel obstakels moet overwinnen is dat vaak een aanwijzing dat zijn bedrijf de grenzen van zijn groei heeft bereikt. Voor heel wat sectoren en bedrijven is er immers een soort optimum, de ideale bedrijfsomvang. Hierover bestaan geen regels. Iedere ondernemer moet voor zichzelf dat optimum zoeken. Vele ondernemers voelen zich goed met één of twee personeelsleden en willen het daarbij houden. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als het gaat om een dakwerker, een loodgieter, een kinesist of een slager en zijn meewerkende echtgenote. Zij hebben minder besognes, zowel qua administratie als qua personeel. Niet alleen de sector is bepalend, ook de persoonlijkheid van de ondernemer speelt een rol. Er zijn zelfstandigen die goed zijn in wat ze doen. Die misschien wel graag leiding geven, maar geen echte


‘entrepreneurs’ zijn. Die zijn zeker niet minderwaardig. Een economie genereert vele opdrachten die kunnen worden uitgevoerd door zelfstandige individuen, zeker voor wat de binnenlandse markt betreft. ‘Ken uzelf’ blijft een wijze raad. Ondernemers moeten weten tot waar hun competenties reiken. Zeker als ze moeten beslissen of ze gaan voor verdere groei van hun onderneming, al of niet in kwantitatieve zin. Als ze zelf niet over de noodzakelijke capaciteiten beschikken, moeten ze die aantrekken. Dat beseffen en ernaar handelen, bewijst de rijpheid en professionaliteit van onze huidige zelfstandige ondernemers.

Externe factoren die groei bepalen Ook externe factoren, tijdelijk of structureel, bepalen de groei van een bedrijf. Zo is er op dit moment een krapte op de arbeidsmarkt. Voor veel bedrijven een reële rem op de groei. De politiek kan deze rem versterken of verkleinen. Daarnaast is ook kapitaal een één van de remmen op groei. Vreemd eigenlijk. In een periode waarin waarschijnlijk meer kapitaal ter beschikking is dan ooit tevoren, vinden KMO’s zo moeilijk externe financiering. De redenen hiervoor zijn zowel te zoeken bij de KMO’s als bij de banken. We kunnen dus stellen dat het antwoord op de vraag of ondernemingen moeten groeien altijd ‘ja’ moet zijn. Alleen kan dat groeien soms de vorm aannemen van veranderen. Maar macro-economisch gezien is groeien in de kwantitatieve betekenis essentieel. Geen groei betekent achteruitgang van de welvaart. En kannibalisme is geen groei. Uit Winst voor welvaart, over onderne mers zonder taboes van Karel Van Eetvelt, ISBN 978-90-5826-521-0


HR-beleid Zoo van Antwerpen en Dierenpark Planckendael onder de loep

“Met schaarste op de arbeidsmarkt worden we niet geconfronteerd” Johan Poplemon is HR Manager van de vzw De Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde Antwerpen vzw. Concreet omvat de KMDA de Zoo van Antwerpen, Dierenpark Planckendael, de Koningin Elisabethzaal met de aanpalende congres- en feestzalen en het natuurreservaat De Zegge. “Tot 1993 was er van een HR-beleid eigenlijk weinig sprake”, vertelt Poplemon. “Sindsdien is het stilaan aan het veranderen, maar we hebben nog een hele weg af te leggen.”

De werknemers van de Zoo van Antwer pen werken in een unieke omgeving die tot de verbeelding spreekt.

zelfs de algemene directeur. Het is ook gekoppeld aan een employee self service systeem waarbij mensen vakantieaanvragen online kunnen doorgeven. Alle verzamelde info wordt op het eind van de maand automatisch in de salarisadministratie verwerkt.”

dracht van ‘edutainment’ hebben. We zitten voor een deel in de amusementensector, maar we zijn verplicht om dat op een educatief verantwoorde manier aan te pakken. Het natuurreservaat De Zegge in Geel is niet zo bekend omdat we het niet commercieel uitbaten. Het is een reservaat van ongeveer 100 ha

Dierenverzorgers “Innovatie betekent voor mij op dit ogenblik informatisering en automatisering”, aldus Poplemon. “Op dat gebied hadden we een achterstand in te halen. Ook aan de optimalisering van het salarispakket besteden we de nodige aandacht. Ik probeer ook te focussen op competenties in plaats van diplomavereisten. Functioneringsgesprekken willen in de toekomst ook invoeren.” Opleidingen en trainingen behoren ook tot de bevoegdheid van HR. “Zo hebben we vorig jaar een intensieve training klantgerichtheid georganiseerd voor alle mensen die rechtstreeks in contact komen met onze bezoekers. De bedoeling was om een huisstijl te ontwikkelen over alle departementen heen en om een uniform idee te krijgen op het gebied van klantgerichtheid in onze twee parken. Het was een heel praktijkgerichte opleiding met cases, rollenspellen en acteurs.” “We zijn volop bezig met de implementatie van een tijdsregistratiesysteem”, gaat Poplemon verder. “We hadden al een systeem met archaïsche prikkaarten en een heel beperkt elektronisch systeem. Voor het nieuwe werken we samen met de firma Amano en het is de bedoeling dat iedereen het systeem gaat gebruiken,

Het verloop van personeel is heel klein. “We zijn een sociale werkgever en zitten in een unieke werkomgeving. We spreken tot de verbeelding van de mensen en we krijgen heel wat spontane sollicitaties, zeker naar aanleiding van de tv-reeks ‘Het leven zoals het is’. We krijgen op dit ogenblik een twintigtal spontane sollicitaties per dag. Met schaarste op de arbeidsmarkt worden we dus niet geconfronteerd.” Bij het grote publiek heerst een misvatting in verband met de samenstelling van het personeel. “Het krioelt bij ons niet van dierenverzorgers en biologen. Die maken ongeveer een derde uit van ons personeelsbestand. Het gaat om ongeveer 95 verzorgers. Er komt heel wat bij die baan kijken. Het gaat niet enkel om dieren te voederen en hokken schoonmaken, maar ook om observatie en rapportering. Maar dat neemt niet weg dat er bijvoorbeeld ook fotografen en universitairen als dierenverzorger bij ons aan de slag zijn. Het is een amalgaam van profielen.”

Edutainment “Wij zijn een vzw omdat we tot de socioculturele sector behoren en we een op-

“Tot 1993 was er van een HR-beleid eigenlijk weinig sprake. Sindsdien is het stilaan aan het veranderen, maar we hebben nog een hele weg af te leggen.”

waarmee wij aan onze missie van natuurbehoud werken en waar zeldzame vogel- en plantensoorten aanwezig zijn.” Het personeel bij de KMDA fluctueert. “In totaal werken we in dalperiodes met ongeveer 330 personen. Het personeelsbestand groeit aan naarmate de zomer nadert. In piekperiodes tellen we ongeveer 370 medewerkers.” De HR-afdeling bestaat uit vier voltijdse medewerkers en ook nog een bedrijfsverpleegkundige die halftijd in dienst is. “Mijn medewerkers houden zich vooral met salaris- en personeelsadministratie bezig. In Planckendael is er nog iemand die zich ondermeer bezighoudt met de personeelszaken van de mensen die daar werken. Die persoon antwoordt op de meest dringende vragen en het verzamelen van basisinformatie voor de personeelsadministratie.”


21

Sales & Marketing Karel De Decker

InBev: maatschappelijke verantwoordelijkheden opnemen

Bedrijfsimago positioneren is van een andere orde dan een merk communiceren Dit jaar rangschikte het gerenommeerde Eurobrand het merk InBev op plaats tien in hun overzicht van meest waardevolle merken in Europa. Enkele jaren geleden bestond InBev niet eens.

De fusie van het Braziliaanse Ambev en het Belgische Interbrew stelde op zijn zachtst gezegd een grote uitdaging op communicatievlak. Al snel groeide bij het nieuwe fusiebedrijf het besef dat van de naam InBev een echt, sterk merk moest worden gemaakt. Een merk met een duidelijke inspirerende lading, zowel naar interne als naar externe doelgroepen: naar de medewerkers, financiële aandeelhouders, sollicitanten, business partners, het grote publiek. Zo’n merk heeft behoefte aan een identiteit en een verhaal. Duval Guillaume Corporate schreef dat verhaal voor InBev en gaf er wereldwijd inhoud aan. Een reis die DGC ook letterlijk in alle hoeken van de wereld deed belanden: van Brazilië over Moskou tot in China. Maar de imaginaire reis op zich was nog een stuk boeiender. En bracht duidelijk resultaat.

Hoe wordt een re-brandingtraject aangepakt? Jeroen De Wit, managing partner bij Duval Guillaume Corporate, heeft het wereldwijd re-brandingtraject aangepakt en begeleid. Het startpunt is de missie. Maatschappelijk verantwoord ondernemen loopt als een rode draad doorheen het ganse communicatieplan dat wereldwijd moet worden opgezet. Alle bedrijfsactiviteiten moeten op een sociaal verantwoorde manier worden uitgevoerd. Doel? De gezondheid en veiligheid van de bedrijfsmedewerkers, het welzijn van consumenten en externe betrokkenen en het milieu waarborgen. De richtlijnen voor Corporate Governance waarborgen dat de organisatie op een

22

verantwoorde wijze wordt geleid en gecontroleerd. Als verantwoorde brouwer is InBev zich bewust van de mogelijke negatieve consequenties van alcoholverbruik. Daarom moeten de marketingactiviteiten alleen gericht worden naar consumenten die oud genoeg zijn om alcohol legaal te nuttigen. InBev moet ook voorkomen dat marketingacties excessief of onverantwoord alcoholgebruik aanmoedigen. De InBev Code voor Commerciële Communicatie bevat de algemene richtlijnen over verantwoord communiceren. Alle lokale InBev-organisaties in de wereld moeten de bepalingen ervan naleven. Grote transparantie en een open dialoog met de samenleving staan eveneens hoog in het vaandel van de missie. De commerciële objectieven voor de organisatie zijn duidelijk omschreven: InBev wil ‘the best, most profitable, beer company in a better world’ zijn.

Jeroen De Wit, managing partner Duval Guillaume Corporate.

Onze cultuur is onze passie Wat in de communicatie moet overgebracht worden is een ‘spirit’ van individuele- én teamverantwoordelijkheid, waar resultaten behaald worden door hard te werken en veel discipline te tonen, zonder omwegen. Recht op het doel afgaan is de opdracht voor alle betrokkenen. Het is iets dat concurrenten nooit kunnen copiëren en een hoge toegevoegde waarde vertegenwoordigt, zo luidt het bij InBev. Hiervoor staat een heel arsenaal van communicatiemiddelen ter beschikking. DGC ontwikkelde een omvangrijke set van communicatie-apparatuur en dit in 17 verschillende talen. In dit takenpakket zitten onder meer: corporate magazines uitge-

CxO Magazine | February – March 2008 | www.cxonet.be

ven, gedragscodes bekendmaken, waardevolle brochures aanmaken: verder nog personeelsmagazines, websites, internet, interne communicatie-instrumenten, financiële en aandeelhoudersinformatie, trainingprogramma’s, trade magazines, merkeninformatie ... Het stroomlijnen van al deze activiteiten, aangepast aan de diverse culturen waar InBev bedrijvig is, is een van de grootste uitdagingen van deze oefening in ‘rebranding’. Ook het feit dat InBev in de voedingssector zit, verplicht tot strenge gedragscodes en legt de lat bijzonder hoog.

PricewaterhouseCoopers - CxO advertentie - 25-02-08.qxd

25/02/2008

10:17

Page 1

Corporate Boards: New Risks. New Realities.* Today, it becomes ever harder as a board or a board member to meet stakeholder expectations in respect of corporate governance, in a transparent and demonstrable way and link it to business success. We, at PricewaterhouseCoopers, can help you solve the related issues by assisting you in developing your roadmap and translating this vision into real improvements in: — Safeguarding and Building corporate equity & reputation; — Protecting and Enhancing the continuity of the enterprise (current value and potential to value creation); — Getting and Keeping the cost of compliance under control.

Call us ... It really helps*

In Belgium: Eddy Schuermans

+32 2 710 4004

*connectedthinking

“PricewaterhouseCoopers” refers to the network of member firms of PricewaterhouseCoopers International Limited, each of which is a separate and independent legal entity. © PricewaterhouseCoopers, 2005. *connectedthinking is a trademark of PricewaterhouseCoopers.

Sales & Marketing Geert Vanhees

Deel 11: Merkstrategie

Merkstrategie met twee gezichten

Zowel monolithische als individuele merkstructuren tonen maar één gezicht, dat van het moedermerk ofwel dat van het individuele merk. De endorsed merkstrategie toont allebei. Hoe is de relatie tussen beide? De klant gebruikt het corporate gezicht (merk) om het individuele gezicht (merk) te beoordelen. Met haar kwaliteitsgarantie geeft het corporate merk de endorsement, maakt het de individuele merken betrouwbaarder, makkelijker te beoordelen en maakt het duidelijk wie verantwoordelijk is voor het merk.

Olins was in 1989 de eerste om merkidentiteiten te structureren en drie verschillende structuren voor te stellen: het monolithisch model, de branded strategie en de endorsed identiteitsstructuur. Na hem kwamen Kapferer (1992), Holzhauer (1992), Laforet & Saunders (1994), Van Riel (1994), en nog zeven anderen die meestal verfijningen aanbrachten aan de basisstructuur van Olins. Maar de eenvoud en toegankelijkheid van de pionier blijft overeind. In het vorige artikel beschreven we de monolithische en de indi-

viduele merkstructuur. Maar wat met de nieuwe trend, het gebruik van het corporate merk samen met het individuele merk?

Piaggio is het bronmerk, Vespa het productmerk In de endorsed merkstructuur waar zowel het corporate merk als de individuele merken worden opgenomen, benoemt men het moedermerk vaak als het bronmerk of het afzendermerk. De ‘parent’ brand is namelijk de roots, de bron, de af-

komst van de individuele merken. Het is dezelfde kerncompetentie die de diverse individuele merken gemeen hebben. Het corporate merk staat dan voor het generalisme van de kerncompetentie terwijl de individuele merken staan voor de segmentatie en specialisatie ervan. Neem nu het merk Piaggio, Europa’s grootste producent van motorfietsen, dat staat voor ‘twee wielen voor elke weg’, het generalisme rond alles wat zich op twee wielen gemotoriseerd voortbeweegt, terwijl haar zeven individuele merken telkens staan voor een specifiek segment of specialisme. Zo is het individuele merk Vespa de meest succesvolle lifestyle-versie van de scooter. Vespa communiceert subtiel dat het een merk van Piaggio is. Individuele merken kunnen een veel scherpere merkbelofte communiceren en dus herkenbaarder zijn voor hun doelgroep, ze roepen sneller een voorkeur op dan generalisten.

Het moederconcern Campina blijft grafisch herkenbaar Typerend voor een endorsed merkstrategie is dat het moedermerk altijd een grafische herkenbaarheid houdt, al worden de individuele merken omgezet in een eigen grafische stijl met eigen kleurkeuze, een eigen positionering, eigen tagline, … Neem Campina. Naast het gelijkaardig gebruik en plaatsing van het logo, merk je dat de grafische stijl van de endorsed merken zoals Yazoo, Choco choco, Yogho drinks, Chevagne, Calcifort,… een Campina eigen stijl hebben. Die herkenbaarheid heb je dan weer niet bij de Campinamerken die als individuele merken worden verkocht -zonder verwijzing naar Campina- zoals Joyvalle of de ambachtelijk bereidde kazen Passendale, Père Joseph en Wynendale.

De semi-monolithische keuze van een medisch bedrijf remde haar groei Piaggio is het bronmerk, Vespa het productmerk

24


Toen ik de merkstrategie uittekende voor het bedrijf B&Co, een specialist in medical

devices in orthopdie en lasertechnologie, had het corporate merk een overwicht in de communicatie en waren de individuele merken tot beschrijvende eigenschappen van het corporate merk herleid. Alles was bovendien ondergebracht onder één B&Co website. B&Co met zijn vijf merken was een voorbeeld van een ‘strong endorsement’. In dit geval was de semi-mono lithische keuze groeibelemmerend want de vijf merken hebben eigen medische doelgroepen die andere orthopedische hulpmiddelen of lastertechnologie aangeboden krijgen. Die doelgroepen kopen niet het corporate merk, maar wel het specifiek medisch aanbod. Zo is lasertechnologie voor een tandarts, een plastisch chirurg of een uroloog helemaal anders. Tegelijk had elk merk van B&Co haar eigen specialistische concurrenten en werden ze benadeeld door in die specialistische categorieomgeving eerder als een generalist te communiceren. Specialisten worden bijna altijd relevanter gevonden dan generalisten. Met die administratief makkelijke en goedkopere maar merkstrategisch minder gunstige merkstructuur groeide het bedrijf jaarlijks ongeveer 10%. Welke groei was te verwachten bij een optimale merkstructuur?

Die merken kregen een eigen uitgekiende communicatie en positionering, gebaseerd op de determinerende merkeigenschappen, zeg maar de brand diffe rence van het merk. Elk divisiemerk kreeg naast een eigen logo, een veel scherpere merkbelofte, volledig afgestemd op haar meest relevante doelgroep. Zo kreeg het divisiemerk gespecialiseerd in lasertechnologie voor tandartsen, (tandbleking, parodontologie en endodontie) de tagline ‘enjoy laughing’ omdat dit merk vooral de patiënt van de tandarts met zijn esthetische behoeften moest bereiken. Lasermedico, het merk voor plastische chirurgen en dermatologen, kreeg dan weer een tagline die vooral de medische specialist moest aanspreken – ‘Your laser solution’ – omdat het gamma van dit merk zo ruim en gevarieerd is dat het een gepersonaliseerde keuze voor elke medische specialist mogelijk maakt. Alle divisiemerken werden voor hun specifieke doelgroep(en) veel herkenbaarder, de merkbelofte werd scherp en overtuigend en identificatie met de specialistische positionering en het specifieke aanbod van de divisiemerken werd mogelijk.

Sterk groeien op een endorsed merkstructuur Het duidelijke onderscheid tussen het holdingmerk en de divisiemerken, werd ook in de organisatie vertaald door de directie (CEO, COO, salesdirecteur en marketingdirecteur) binnen het corporate merk onder te brengen, en bij elk divisiemerk een divisiemanager verantwoordelijk te maken voor de activiteiten van het individuele merk. Beide ‘endorsed’ ingrepen realiseerden uiteindelijk een groei van meer dan 30%, wat veel hoger lag dan gemiddeld in voorgaande jaren.

Geert Vanhees Managing Director van het merkstrategisch consultingbureau MINIMUM en gastdocent Vlerick Leuven Gent Management School ([email protected])

Verschillende kinderen binnen de medische familie

De divisiemerken van B&Co hebben een eigen grafische stijl maar tonen tegelijk de herkenbaarheid van het holdingmerk, B&Co.

De divisiemerken vertaalden hun specialisme met eigen boodschappen en grafische identiteit De prominente aanwezigheid van het corporate merk werd vervangen door de individuele merken met eigen logo en kreeg een minder opvallende vermelding ‘member of B&Co’ in het productenlogo.

Elk medisch nichemerk (Lasermedico, High Tech Laser, Smartbleach International, Ortho-medico en Hospital Innovations) kreeg een eigen website, eigen advertising, eigen beursstanden, eigen e-flashes, kortom eigen communicatie. Toch bleef, binnen de onderscheiden grafische identiteiten, de groepsidentiteit merkbaar. De zwakke endorsement strategie, waarbij de parent brand minder prominent aanwezig is, en de connectie met het divisiemerk door de doelgroep veel relevanter werd, zorgde voor een veel rijker en gevarieerder corporate merk. De endorsement ging dus niet alleen uit van B&Co naar de divisiemerken (met zijn associatie van betrouwbaarheid en innovatie) maar ook uit van de divisiemerken naar B&Co.

Geert Vanhees: “Een juiste merkstrategie juist uitgevoerd is een sterke driver of growth”.


25

Sales & Marketing Stijn Dom

Loyalty marketing beoogt consumententrouw

Strijd om het behoud van klanten woedt hevig Loyalty marketing wordt almaar belangrijk voor bedrijven. Er wordt veel ingezet om klanten te behouden. Ze aantrekken is één ding, maar ze houden is de kunst; zeker in sectoren waar er sprake is van saturatie. Ervoor zorgen dat de consument het merk trouw blijft is dus cruciaal. En daarvoor worden specialisten ingezet.

Carlson Marketing is een bekende naam in de sector van loyalty marketing. Het bedrijf maakt deel uit van de Carlson Group die ook actief is in de reissector en een aantal hotels beheerd. De marketingpoot van Carlson in België telt 27 medewerkers. Carlson Marketing ontwikkelt en beheert in opdracht van bedrijven sales-, marketing- en relationship programma’s. Het bedrijf, met zetel in Brussel, heeft één hoofdactiviteit: loyalty marketing. En dat is een bewuste keuze. In het begin, toen Carlson de Belgische markt begon te exploreren, lag de nadruk vooral op het organiseren van incentives en waren er vijf mensen in dienst. Gertjan Keg, Executive Vice President EMEA, heeft het roer al snel omgegooid en beslist om enkel op loyalty marketing te focussen. De eerste klant was destijds Sabena waardoor Carlson nationale bekendheid heeft verkregen. Brand loyalty komt neer op het engagement van de consument om trouw te blijven aan een merk. Hij of zij koopt regelmatig producten of maakt gebruik van de diensten van hetzelfde bedrijf en laat niet na om positief te spreken over de ‘brand’. Er is dus sprake van een positieve attitude ten aanzien van het merk. De consument is ook bereid om hoge prijzen te betalen, ook al liggen de prijzen van de concurrentie lager. Dankzij zijn trouw, kost de consument de firma minder op het gebied van dienstverlening. Bovendien brengt hij nieuwe klanten aan. Het voorbeeld bij uitstek van brand loyalty zijn de Mac-adepten. Denk maar aan de jaarlijkse bijeenkomst waar duizenden ‘fans’ aanwezig zijn en waar Steve Jobs

26

zelve telkens een nieuw product lanceert. Ze dragen Apple heel hoog in het vaandel en blijven het merk levenslang trouw.

Strategisch plan Loyalty marketing is een begrip waaronder heel wat activiteiten kunnen vallen. Een technisch platform is noodzakelijk. Carlson neemt de integratie voor zijn rekening en zoekt, indien nodig, leveranciers die het nodige werk verrichten. Als er met een klant in zee wordt gegaan, worden verschillende fasen doorlopen. Eerst wordt een strategisch plan bepaald. Daarna wordt het programma ontwikkeld en heeft men aandacht voor het technische aspect. Verder ontwikkelt Carlson het communicatieplan en – indien nodig – onderwerpt men de database aan een analyse. Carlson maakt gebruik van een aantal parameters om de ROI te meten. Aan het begin van de campagne wordt de uitloop van klanten gemeten en hetzelfde gebeurt na een aantal maanden of jaren. Dat proces kan gekoppeld worden aan de interne keuken van de klant zodat meteen duidelijk wordt wat de actie in cijfers heeft opgebracht. Cruciaal in dit verband is de ‘relationship strength’: de sterkte van de relatie tussen de klant en de eindgebruiker.

Emotionele band Voor Proximus is Carlson negen jaar geleden begonnen met loyalty marketing. De Proxiclub is gericht op de klanten die tot de top 30% behoren en die dus, logi-


Gertjan Keg is met Carlson actief in de sector van de loyalty marketing. Consu menten aantrekken is één ding, ze behou den een ander.

scherwijs, het meeste opbrengen. Voor de mobiele operator is het belangrijk om ervoor te zorgen dat die klanten de ‘brand’ trouw blijven. Ook de emotionele band met de klant en de tevredenheid wordt verhoogd. In het begin liep de campagne heel vlot, maar met de opkomst van concurrenten als Mobistar en Base bleek het niet altijd evident om klanten te houden. Vooral Base speelt het spel hard en biedt scherpe prijzen aan. Carlson heeft ook een account management team en een contact center opgestart. Bovendien werd er gewerkt aan de creatieve ontwikkeling van gepersonaliseerde communicatie. Carlson heeft Proximus het advies gegeven om haar klanten zo veel mogelijk in de markt te ‘verankeren’. De markt van de mobiele telefonie is zo goed als gesatureerd. Het heeft dus weinig zin om te focussen op nieuwe klanten en des te meer op acties om bestaande klanten te behouden.

for “OUT OF THE OFFICE” activities & performance for directors & top-management:

“engineering” the company - strategy refining organisation development - public communication

for human resources:

enhancing creativity & inventivenes - technical and commercial training - teambuilding - motivation corporate dinners

for efficient marketing & MORE SALES:

product launch - contacting clients & distributors networking - business meeting

“GROENHOVEN meeting the future for you and your company” beauty GROENHOVENestate-brussels a place, inspiring people for “OUT OF OFFICE” activities & performance

“abandon your office” invest in more profit for the future tel: +32 52 38 17 61 [email protected] www.groenhovenestate.com

Sales & Marketing Karel De Decker

Monthly Headlines

Sales & Marketing Digitalisering van audiovisuele content geeft kijker meer invloed Volgens een studie van Ernst &Young blijkt dat ‘content’ de nieuwe ‘must have’ is geworden voor de actoren op de mediamarkt. Logisch, want breedbandnet, web 2.0 toepassingen en mobiele telefonie reiken nieuwe mogelijkheden aan voor het aanbieden en gebruiken van ‘content’. Niet te verwonderen dan ook dat het aanbod exponentieel toeneemt. Als gevolg van dit alles zien we nieuwe samenwerkingsverbanden ontstaan tussen de spelers die de distributiekanalen beheren en spelers die de content kunnen aanleveren. Digitalisering heeft voordelen, maar ook limieten, want de interactiviteit blijft relatief beperkt, met uitzondering van VOD (Video On Demand). De kijker onderkent nog onvoldoende de voordelen die dergelijke interactiviteit zou kunnen opleveren. De digitalisering leidt ook tot een nieuwe kostenstructuur, maar niet noodzakelijk ook tot een kostenbesparing. De belangrijkste verandering die de digitalisering met zich heeft meegebracht; is dat het niet langer de media zijn die bv.

157 Belgische en Luxemburgse Jet-tank stations gingen over in de handen van de Russische oliemaatschappij Lukoil.

sales- en marketingontwikkelingen sturen, maar de kijker. Hij is het die voortaan beslist, dankzij de nieuwe toepassingen, welke producten hij wil bekijken, wanneer en waar.

LUKOIL: eerste grote Russische maatschappij op Belgische markt De introductie van het oliemerk Lukoi is een feit. De 157 Belgische en Luxemburgse Jet-tankstations gingen daarmede over in de handen van de Russische oliemaatschappij Lukoil. Om te concurreren met de andere merken zet Lukoil alles op de peilers: scherpe prijspolitiek, gegarandeerde hoge kwaliteitsbrandstof, de persoonlijke service en het uitgebreide convenience shopassortiment. Lukoil is één van de grootste verticaal geïntegreerde olie- en gasbedrijven ter wereld, waarbij het alle activiteiten die met olie en gas te maken hebben, verenigt in één enkele groep met één enkel management. De aspecten die hierbij komen kijken zijn de ontginning, de productie, de raffinage, de logistiek en de marketing. De missie van Lukoil is glashelder: streven naar economische groei, sociale stabiliteit, welvaart en vooruitgang op lange termijn in de regio’s waar Lukoil actief is. Daarbij houdt het bedrijf rekening met het milieu en een duurzaam gebruik van de natuurlijke bronnen. Innovatie staat evenees hoog aangeschreven in de missie. ‘Bij overnames van andere netwerken en naamsveranderingen houdt Lukoil alktijd rekening met lokale gewoontes, de uitbaters en de klanten van het betrokken land. Lukoil erkent dat input van het lokale management m.b.t. strategie en ontwikkelen van een business onmisbaar is om tevreden klanten en uitbaters te hebben. Zowel in de VS als in Finland heeft Lukoil deze aanpak reeds succesvol uitgewerkt. Of het in ons land ook zo zal lopen, is afwachten.

28


Jonge senioren verwisselen graag van merk Dat blijkt uit een marktonderzoek naar de koopvoornemens van ‘medioren’, zoals deze jonge senioren, babyboomers, of de generatie tussen 50 en 64 jaar ook genoemd wordt. Op die koopkrachtige doelgroep focussen producenten zich meer en meer. Toch richten grote reclamecampagnes zich zelden tot de medioren, omdat men er vanuit ging dat deze doelgroep zweert bij hun aankopen en hun merken. Niets is minder waar. Ze staan wel open voor nieuwe merken en willen experimenteren. Medioren nemen tijd om te kiezen, uit te testen en hebben een sterk ontwikkeld kritisch vermogen. Slimme marketeers durven dus ook naar medioren te adverteren. Vooralsnog een trend, maar nog lang geen hype.Volgens trendwatchers volstaat het de ‘boodschap’ aan te passen. Belangrijk is het verhaal en de ‘content’ rond de aanbieding. Goed gefundeerde en eerlijke informatie is de enige vereiste om deze doelgroep te bereiken.

Duval Guillame wint als eerste Belgisch bureau Grand Clio Duval Guillaume heeft op het 49e Clio Festival in Miami een Grand Clio Award gewonnen in de categorie Innovatieve Media. Het bureau won deze prestigieuze prijs voor zijn campgane ‘A Blind Call’ voor de Brailleliga. De jury prees de vernieuwende aanpak waarop DG reclame aanpakt. De Clio Awarsds zijn met meer dan 20.000 inzendingen een van de belangrijkste reclameprijzen ter wereld. Het is de eerste maal dat een Belgisch bureau een Grand Clio wint. Je kunt de film bekijken via: ftp.duvalguillaume.com (login: prod, paswoord: prod 40).

Sales & Marketing Jan Lagast Adviseur Industriële Marketing – www.forte.eu

Klanten op de hoogte houden

Spam naar klanten stoort niet Regelmatig kreeg ik tijdens adviessessies de vraag hoe vaak men klanten commercieel mag “lastig vallen” voor ze zich beginnen storen aan die informatie. Hoe frequent mogen we mailings uitsturen naar de bestaande klantenbasis? Hoe vaak willen die klanten een nieuwsbrief van ons ontvangen? Het zijn vragen die elke marketer zich vroeg of laat wel eens stelt. Mijn advies luidt altijd: “bij twijfel, vraag het de klant meteen zelf”. En om dan maar meteen de koe bij de hoorns te vatten, deden we onlangs bij Forte zelf een enquête bij onze eigen klanten. We peilden naar het aantal keer dat ze nieuwe commerciële informatie wensten te krijgen over ons en of ze die informatie eerder via de post of via e-mail wensten te ontvangen. Het resultaat van die enquête (zie grafiek) is het onderwerp van dit artikel.

Vier keer … of meer? Wat de frequentie van de informatie betreft, waren de antwoorden sterk verdeeld. Zelfs “elke 14 dagen” behoorde tot de desiderata van enkele klanten. Anderen vonden twee keer per jaar dan weer welletjes. De grote middenmoot was echter gelijk verdeeld tussen meer dan vier keer en minder dan vier keer per jaar. En dat is geen leuk antwoord. Wat moet men daar nu mee? De ene groep zegt “laat maar komen”, terwijl de anderen liever wat minder worden gestoord. De oplossing ligt – zoals altijd bij marketing – bij de interpretatie van deze cijfers en het gebruik maken van de perceptie van de respondent. Als iemand antwoordt slechts Frequentie

E-mailings en nieuwsbrieven sturen naar klanten blijkt niet zo storend, zolang de frequentie maar niet te hoog wordt. En e-mail geniet steeds meer de voorkeur, ongeacht de sector van de respondent. Wie toch veel wil communiceren doet er goed aan om veel variatie in de media te brengen en af en toe een papieren mailing of newsletter aan de mix toe te voegen.

vier keer per jaar gestoord te willen worden, dan is het weinig waarschijnlijk dat die zal merken dat het in realiteit vijf keer was. Ook zal die een e-mailing voor een zomersluiting of een kerstkaartje wellicht niet meetellen. En daar zit de oplossing voor wie meer wil doen dan vier mailings. Varieer de mix. Stuur bijvoorbeeld vier ezines per jaar en twee papieren newsletters. Stuur na een mailing op papier nog een e-mail invitatie om klanten uit te nodigen naar een seminar. De kans is groot dat de klant niet begint op te tellen – wat beslist wél het geval is als je al deze communicaties via dezelfde soort e-mailing gaat versturen.

E-mail no problem Overigens wordt e-mail doorgaans niet als storend aanzien – op enkele uitzonderingen na. En dat verbaasde ons toch wel, omdat we verwacht hadden dat ongevraagde commerciële e-mail als spam zou worden gepercipieerd door onze klanten – we hebben de enquête zelfs bewust per post verzonden om te vermij-

den dat ze enkel door e-liefhebbers zou worden ingevuld. Wellicht hebben alle media-artikels over spam en de noodzaak aan een spamfilter de indruk gewekt dat spam uit den boze is. Blijkt dat klanten de communicaties van hun leverancier niet als spam aanzien, maar eerder als nuttige informatie over de partner waarop ze een beroep doen. De wet op de privacy spreekt trouwens ook over toegelaten e-mail als het gaat om informatie die je opstuurt naar bestaande klanten, op voorwaarde dat het gaat om informatie die past binnen het aanbod dat de klant van zijn leverancier verwacht. Als een bank nieuwe aanbiedingen heeft, dan is het die bank toegelaten om daarover de klant te e-mailen zonder voorafgaand toestemming te moeten vragen. Als de partner van die bankier plots een eigen zaak opent, dan mag die bankier zijn klanten niet via e-mail inviteren naar de openingsreceptie zonder voorafgaande toestemming. Dat is althans wat de wet op de privacy dicteert. Maar ook die wet laat dus ruimte voor ongevraagde e-mails met commerciële inhoud.

Informatiewijze

De helft van de respondenten van het onderzoek van Forte wil meer dan vier keer informatie over haar leveranciers ontvangen. De andere helft minder dan vier keer (grafiek Forte).


29

Sales & Marketing Wim Vander Haegen

Trein en business jets komen sterk opzetten

thema-artikel

Zakenreiziger zoekt evenwicht tussen prijs en comfort

Buitenstaanders denken vaak dat een zakenreis een aangenaam tijdverdrijf is voor toplui uit de bedrijfswereld. De praktijk wijst echter uit dat het tegendeel waar is: zakenreizen zijn vermoeiend, stresserend en duren liefst zo kort mogelijk. Voor nabije bestemmingen ligt de hoge snelheidstrein voor de hand, voor verdere afstanden blijft een lijn- of zakenvliegtuig de beste keuze.

Diverse enquêtes tonen aan dat voor de Belgische zakenman de trein in ‘pole position’ ligt voor Europese topbestemmingen zoals Parijs en Londen. Voor steden die verder van ons afliggen, blijft het vliegtuig, ondanks de fors stijgende ticketprijzen, het aangewezen vervoermiddel. Voor veel grote vliegtuigmaatschappijen zijn zakenmensen – vaak aangeduid als ‘premium passengers’ – nog steeds een uitstekende bron van inkomsten, maar het aandeel zakenreizen neemt niet toe. In de Verenigde Staten daalde het percentage zakenpassagiers, dat de afgelopen jaren een commerciële lijnvlucht koos, spectaculair. Bijna een vijfde verkoos een business jet en dat heeft veel, zoniet alles, te maken met de vraag naar

meer (werk)comfort. Ofwel kiest men voor de goedkoopste vlucht met alle bijbehorende negatieve aspecten, ofwel speelt de kostprijs minder mee en opteert men voor een snelle en flexibele oplossing in de vorm van een business jet. In België richt onder meer VLM zich direct op deze markt. Een zakenreiziger is geen toerist, maar iemand die prijs stelt op comfort met onder meer de mogelijkheid om onderweg in alle rust te werken en te netwerken. Ook snel inchecken of in laatste instantie de planning kunnen wijzigen zijn factoren die in het voordeel spelen van gespecialiseerde zakenvluchten. De almaar strenger wordende veiligheidsmaatregelen bij gewone lijnvluchten slorpen veel tijd op. En als er iets is waar een zakenman de pest aan heeft, zijn het lange wachttijden.

Hogesnelheidstrein

Met b.flex economy+ heeft Brussels Airli nes een flexibel programma voor de za kenman (doc. Brussels Airlines)

30

Ondanks de vraag naar comfort blijkt de ticketprijs wel degelijk een keuzebepalend gegeven. Tweederde van de zakenreizigers vliegt in economy class, zo blijkt uit een rondvraag van het weekblad Trends. Anderen houden het op iets meer dan de helft van de business reizigers, maar het is en blijft een feit dat voor relatief korte afstanden niet meteen de duurste oplossing wordt gekozen. Opvallend is dat zakenmensen in dit geval toch blijven kiezen voor de traditionele luchtvaartmaatschappijen. Slechts 8% neemt zijn toevlucht tot low cost carriers. Onder meer het gebrek aan comfort, de (vaak) afgelegen luchthavens en de minder gunstige vertrek- en aankomsttijden maken


De hogesnelheidstrein vormt een aan trekkelijke oplossing voor zakensteden in de buurlanden.

dat goedkope tickets niet echt inslaan in de zakenwereld. Niet minder dan 85% van alle zakenreizen speelt zich af binnen Europa. Een extra troef voor de trein, zou men denken, maar ook dat is lang niet altijd het geval. Het spoor heeft nochtans aanzienlijke voordelen zoals de kostprijs, het reiscomfort zelf, de mogelijkheid om aan boord te werken of in comfortabele omstandigheden gesprekken te voeren met collega’s of zakenpartners en de transportsnelheid. Bij een recente test van Het Nieuwsblad werden drie personen naar Parijs gestuurd. De treinreiziger haalde het moeiteloos van de autobestuurder en de luchtpassagier. De hogesnelheidstrein is bijgevolg het aangewezen vervoermiddel voor zakenbestemmingen zoals Parijs, Amsterdam, Londen en Keulen. Thalys en Eurostar zijn de onbetwiste marktleiders in dit segment. Nadeel van zakenreizen

Maatschappijen die de zakenreiziger in de watten leggen, zijn onder meer Continental, Lufthansa, JAL, Singapore Airlines en onze eigen Brussels Airlines met het b.flex economy+ programma.

Kortere verblijven

per spoor is dat veel bestemmingen buiten de hoofdsteden met de trein moeilijk te bereiken zijn.

Het fenomeen zakenreizen is vrij jong en raakte pas in het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw in een stroomversnelling. Voordien werd ook gespoord en gevlogen, maar business trips doken toen minder frequent op en duurden vooral veel langer. Opvallend is immers dat de verplaatsingen vandaag steeds korter in tijd worden. Eén op twee trips beperkt zich tot de dag van de meeting zelf. Vroeger lag de afreisdatum makkelijk een of twee dagen voor de business ontmoeting, vandaag gaan zakenmensen rechtstreeks van het vliegtuig of de trein naar de afspraak en keren zo snel mogelijk terug. Een en ander heeft tot gevolg dat de vraag naar werkcomfort voor zowel het transportmiddel als de verblijfplaats toeneemt. Luchtvaartmaatschappijen en luchthavens bieden exclusieve voordelen aan in de vorm van business lounges en vergaderzalen op de luchthaven, grote winkelcentra, wellnesscenters en zelfs slaapmogelijkheden om wachten transittijden zo aangenaam mogelijk te maken.

Voor verder gelegen afspraken geldt het vliegtuig, ondanks alle tijdrovende beslommeringen, nog steeds als de beste oplossing. De topbestemmingen voor vliegreizen in Europa zijn Madrid, Barcelona, Milaan en Frankfurt. Het Verre Oosten en Noord-Amerika worden vaak als toplocaties genoemd, maar in praktijk blijkt dat ze samen ‘slechts’ goed zijn voor +/- 3% van de geboekte trips. De vraag naar verre bestemmingen in Azië neemt wel toe, maar spectaculair kunnen we dit vooralsnog niet noemen. Wie intercontinentaal reist, kiest bijna onvoorwaardelijk voor het comfort van ‘first’ of ‘business class’ en opteert vaak voor maatschappijen die speciale arrangementen voor zakenlui ontwikkelen.

De concurrentie tussen luchtvaartmaatschappijen onderling mag dan hard zijn, in de hotelsector is het pas echt een strijd op leven en dood. Gerenommeerde zakenhotels sparen kosten noch moeite om het de zakenreiziger naar de zin te maken, maar daar hangt uiteraard een stevig prijskaartje aan vast. Een belangrijke trend is dat niet alleen de vlucht, maar ook het verblijf fors duurder worden. Advito voorspelt dat de prijs van de tickets in 2008 minstens 2% zal stijgen. De gemiddelde kamerprijs zou volgens de reisadviseur zelfs met 6 tot 9% toenemen, terwijl ook de prijs van meeting centers en vergaderzalen de hoogte ingaat. Het boeken van een zakentrip gebeurt gemiddeld vijf dagen vooraf. Vroeger was

het in veel gevallen de secretaresse die de reisplanning opmaakte en de nodige stappen ondernam om de boekingen in orde te maken. Vandaag stappen veel, vooral grotere, bedrijven daar vanaf en wenden zich tot gespecialiseerde reisbureaus of reisadviseurs zoals Amex, Carlson Wagonlit Travel, BTS Travel, ATP, Omnia,… Zij hebben een duidelijker beeld van de verschillende mogelijkheden, hebben internationale netwerken en kunnen makkelijker kostprijzen vergelijken om de beste oplossing voor te stellen.

Frequent travellers Aan de andere kant zijn er niet weinig bedrijven die zelf online boeken om de ticketkostprijs te drukken. Toch is hier enige voorzichtigheid geboden. De jongste tijd is er heel wat te doen over de op websites geafficheerde prijzen. Wie online boekt moet ook de kleine lettertjes goed in de gaten houden. Er is immers niet alleen de prijs van de vlucht zelf, maar ook allerlei taksen die de basisprijs flink kunnen opdrijven. De jongste tijd duiken ook andere faciliteiten op zoals paperless boarding, waarbij de boarding pass elektronisch wordt geleverd via PDA of mobiele telefoon (MMS). Voor frequente reizigers zijn er tal van mogelijkheden om van extra kortingen en andere faciliteiten te genieten. Thalys bijvoorbeeld biedt bedrijven de mogelijkheid om gebruik te maken van het Thalys Corporate Program (TCP). Voor trouwe klanten is er het Cybelys-programma. Maar ook luchtcarriers pakken uit met programma’s om frequent flyers extra voordelen toe te kennen. Sommige maatschappijen gaan daarbij heel ver en laten de druk bezette klant zelfs toe om reisplannen tot vlak voor afreis aan te passen. In economisch onzekere tijden woedt de strijd om de zakenreiziger in alle hevigheid. Wat de toekomst ons brengt, is momenteel koffiedik kijken, onder meer door de brandstofprijzen die de pan uitrijzen. Voor de business traveller komt het er op aan om zeer goed te plannen en de juiste balans te vinden tussen kostprijs en reiscomfort.


31

a l l : + 3 2123.5 2 2 7 5x 9175mm:Layout 0 00 M t : w w w .09:29 4cconsu l t i n g1. c o m CxO CMagazine 1 e e7/7/08 Page

Mail

:

[email protected]

Short check-in times + Full inflight service + Frequent Flyers Points every time you fly.

Relax... Antwerp > London City > Manchester Brussels > London City If you’d like to arrive unruffled in the heart of London or Manchester, fly VLM Airlines. With attentive cabin crew, complimentary inflight service and just five minutes from landing to leaving the terminal, it’s easy to loosen up a little and enjoy a more relaxing way to fly.

www.flyvlm.com

32


Book online or call +32 (0)3 287 80 80 or see your travel agent.

CIO World Jean-Luc Manise

CIO Club Wallonie:

Les décideurs francophones ont leur club Après 3 mois d’existence, le club des CIO et dirigeants de sociétés IT francophones comptent plus de 30 membres effectifs, et plus de 10 adhérents. L’objectif pour fin 2008 est d’atteindre - et de ne pas dépasser - les 50 effectifs et les 15-20 adhérents. Les raisons d’être du CIO Club: jouer la carte de l’excellence IT francophone.

Impact essentiel en Wallonie et à Bruxelles

Thierry Vermeeren, Président: “Nos mem bres ont un impact essentiel et reconnu en Wallonie et à Bruxelles”.

Thierry Vermeeren, Président: “Tout a démarré dans un transit d’aéroport, où l’on se parlait en anglais, Bruno Schröder (national technology officer Microsoft) et moi-même (Chief Information Officer Le Forem). On s’est rendu compte dans, dans le secteur technologique, il y avait des francophones innovatifs, avec des projets, qui avaient besoin de travailler ensemble. Notre volonté est de nous profiler comme des professionnels. Le CIO Club n’a pas vocation à se fermer sur luimême. Nous somme intéressés par des relations avec les autres réseaux, comme le MIT Club ou le CIO Forum. Nous voulons pouvoir exister et peser sur le tissu et l’économie TIC au niveau régional, fédéral voire européen. Chaque membre, chaque collaborateur de notre club doit apporter de l’excellence. C’est pour cela que nous ne voulons pas dépasser la centaine de membre. Nous voulons rester un réseau de gens qui se connaissent”.

“Les TIC sont devenus un acteur direct et indirect fondamental de l’économie. Leur intégration correcte dans l’économie régionale est un facteur essentiel de la compétitivité. Toute politique durable de développement économique et social doit en intégrer les composantes. Il est pour nous essentiel de fédérer les acteurs francophones du secteur pour améliorer l’accès des décideurs à l’information critique. L’économie régionale a besoin d’améliorer ses liens avec les autres régions, l’Europe, l’industrie et l’expertise internationale. Nos membres ont un impact essentiel et reconnu en Wallonie et à Bruxelles. Ils ont une influence sur l’industrie, le monde académique, les médias, les investissements ou le législateur. Ils contribuent directement ou indirectement à la croissance des TIC dans l’économie régionale”.

Echange entre pairs Dans ce contexte, le CIO-Club a pour mission de renforcer la contribution de ses membres à l’économie régionale et nationale au travers d’un environnement à haute valeur ajoutée, de favoriser les échanges d’expérience stratégiques et opérationnelles entre pairs et de contribuer au développement régional par une réflexion indépendante sur l’écosystème TIC. Nous avons 4 objectifs. Tout d’abord, mettre en réseau et promouvoir les principaux acteurs du secteur TIC belge et francophone. Deuxième, créer un espace et des opportunités de partage

d’expériences et de benchmarking. Troisièmement, proposer un programme de formation continuée aux métiers de dirigeants de cette industrie. Enfin, avoir une réflexion et une prospective sur le secteur TIC francophone.

Plan de formation Premier résultat concret: le CIO-Club met à la disposition de ses membres 12 modules répartis sur 3 axes: leadership et stratégie (en collaboration avec l’Insead) ; Gouvernance business et technologique (Solvay Business School, Guberna) et Leadership et capital humain (CounterStrain Management, Peter Koestenbaum). Des formations courtes, d’une demie journée ou d’une journée maximum, menée par des experts de références en la matière. Patrick Crasson, Vice Président: “Nous mettons la barre très haut. Nous voulons apporter de l’excellence. Les trois thèmes que nous avons choisis sont cruciaux. Ils traitent du rôle de l’innovation des CIO et des CEO, de l’alignement stratégique du business et des TIC et du rôle de leadership”.

Approcher les métiers dirigeants des TIC En octobre, le thème de la rentrée sera consacré à la gestion des identités et des accès, en collaboration avec l’agence européenne ENISA. L’année prochaine, le Club, qui souhaite approcher de façon ultra-pointue les métiers dirigeants des TIC, voudrait atteindre une vitesse de croisière avec 3 ou 4 conférences d’exception.


33

ICT & Networks Jean-Luc Manise

Monthly Headlines

ICT & Networks Appels fixes-mobiles: pas de baisse de tarif Le Beltug annonce que son “baromètre des tarifs de fixe à mobile » indique un avis de tempête. Danielle Jacobs: “Les baisses longuement attendues des tarifs exorbitants des communications de fixe à mobile n’en finissent pas d’arriver. Beltug condamne cette situation qui empêche les utilisateurs de télécoms de réaliser d’importantes économies de coûts. Fin 2007, notre premier baromètre indiquait déjà que les opérateurs de téléphonie fixe n’avaient pas sinon guère répercuté la baisse spectaculaire de leurs coûts, à l’époque de 40%, dans les tarifs appliqués à leur clientèle. Mais aujourd’hui, la situation s’est encore détériorée. Une baisse supplémentaire, intervenue en février 2008, a été suspendue en avril par la justice et le régulateur a décidé de remettre en vigueur les anciens tarifs d’interconnexion de 2007!” Et le Beltug de conseiller les entreprises à la plus grande vigilance: “Beltug a communiqué les nouveaux tarifs de terminaison à ses membres, aux entreprises et institutions publiques. Si ceux-ci les comparent aux prix qu’ils paient actuellement par appel, ils verront d’emblée si la différence est importante. Dans ce cas, nous leur conseillons de contacter leur opérateur et de lui réclamer des réductions de tarifs. En effet, une enquête réalisée en janvier a clairement montré que les baisses de tarifs sont surtout appliquées aux clients qui les réclament explicitement”.

borinage avec, en janvier 2009 si tout va bien, l’ouverture des portes du Microsoft Innovation Center dans le Parc Initialis de Mons. Il comprendra un incubateur et a pour vocation de susciter le lancement de start-ups (une petite dizaine par an) visant tout particulièrement le secteur des soins de santé, “grâce à un soutien opérationnel, financier et technologique”, selon Ballmer. Le MIC servira aussi de centre de formation en technologies Microsoft qui manque de spécialistes certifiés en la matière (Plus de 1400 ressources feraient ainsi défaut en Belgique). Enfin, il constituera un espace privilégié pour aider éditeurs et entrepreneurs à bâtir des solutions innovantes sur base des briques logicielles de Microsoft.

Infos en continu à la SNCB Ballmer a également profité de sa visite pour évoquer une première mondiale: la fourniture par la SNCB d’informations en temps réel aux voyageurs via Windows

34

VDAB lâche Siemens pour EDS C’est Siemens IT Solutions & Services qui assurait jusqu’à présent la gestion de l’informatique du VDAB. Il sera remplacé par EDS qui, en partenariat avec Econocom et Belgacom, a décroché ce tout beau contrat de six ans, d’une valeur de € 50 millions. Celui-ci couvre l’ensemble des services d’infrastructure. EDS prend en charge la gestion système et applicative, la gestion réseau et la sécurité. Belgacom se concentre sur le WAN et Econocom assurera le support utilisateur et les services d’intervention. Le contrat, d’une durée de 6 ans, a début le 1 juin.

Office 2007 va supporter les documents ODF et PDF2

Après Google, Microsoft s’installe à Mons En investissant € 1,2 million, pour € 2 millions mis sur la table par la Région Wallonne. Après Google, c’est donc au tour du géant de Redmond d’investir le

Live. Cette application devrait approvisionner d’information personnalisée, 24 heures sur 24 et 7 jours sur 7 les 350.000 usagers quotidiens de la SNCB. Ceux-ci pourraient ainsi être avertis via des alertes (SMS ou e-mail) des incidents, retards et autres annulations de trains sur la ou les lignes qu’ils empruntent régulièrement. Un service gratuit, dont les tests devraient débuter cette année encore.

Les patrons de la SNCB et de Microsoft main dans la main pour une première mondiale: l’information en temps réel des voyageurs du rail belge.


Microsoft n’a pas toujours été premier de la classe en termes d’interopérabilité et l’annonce en a surpris plus d’un mais c’est confirmé. Sa suite Office 2007 supportera bien le format PDF d’Adobe, et ODF (Open Document Format), qui concurrence son propre format OpenXML. Ce support résident d’ODF 1.1 sortira avec le deuxième pack de correctifs (‘service pack 2’) pour Office 2007. ODF devra alors être paramétré comme format par défaut pour Office 2007. Le ‘service pack’ qui introduira ces nouvelles fonctionnalités est attendu au courant du premier semestre 2009.

ICT & Networks Stijn Dom

Computervirussen, overbelasting van de server en beperking van de schijfruimte

Downloaden op het werk almaar groter probleem Volgens een studie van de Karel De Grote Hogeschool eind 2007, werkt downloaden de verspreiding van virussen in het bedrijfsnetwerk sterk in de hand. Verder beperkt downloaden in belangrijke mate de beschikbare schijfruimte en is het een belangrijke oorzaak van overbelasting van de servers. De combinatie van deze problemen eindigt vaak in ernstige computerpannes die leiden tot technische werkloosheid met de daarbij behorende financiële repercussies voor de onderneming. Daarnaast brengt downloaden uiteraard ook een aantal onmiskenbare juridische en veiligheidsrisico’s met zich mee. Onderzoek van de Business Software Alliance (BSA) leert dat het privé internetgebruik op de werkvloer toeneemt. 35% van de werknemers surft op het werk regelmatig naar nieuws- en sportwebsites. Het aantal werknemers dat online eindejaarsaankopen doet, steeg in 2007 van 25 naar 33%. Een derde daarvan doet dat via de bedrijfscomputer, met gevaar voor virussen en andere malware tot gevolg. De installatie van software voor toepassingen zoals internetbankieren of muziek downloaden zou bovendien meestal zonder medeweten van de werkgever gebeuren.

Inbreuk op het auteursrecht Muziekbestanden, films, software, videospelletjes of elk ander auteursrechtelijk beschermd materiaal downloaden en opslaan op de bedrijfscomputer- of netwerk, zonder de toestemming van de rechthebbenden of zonder vergoeding, staat gelijk met een inbreuk op de auteurswet. Bovendien zijn websites en softwarepakketten om digitale bestanden uit te wisselen zelf vaak een bron van virussen en andere problemen. De Internationale federatie van de muziekindustrie, IFPI becijferde in november 2007 dat 1 op 17 Britse werknemers de bedrijfscomputer gebruikt om illegaal muziek te downloaden. Dat cijfer stijgt zelfs tot 17% bij werknemers jonger dan 25 jaar. Gemiddeld spendeert men jaarlijks ongeveer 4 werkdagen aan het zoeken en downloaden op illegale muzieksites, een

De democratisering van het Internet zet de poort naar de grote cyberwereld en een enorme hoeveelheid aan informatie wagenwijd open. Toepassingen als online shopping, internetbankieren, maar ook het downloaden en delen van muziekbestanden, films of software zijn vandaag grotendeels ingeburgerd. Ook de bedrijfscomputer wordt hiervoor meer en meer gebruikt. Een evolutie die voor een onderneming tegelijk heel wat gevaren inhoudt.

strafbaar feit. 43% weet nochtans dat zijn werkgever een beleid heeft inzake kopiëren, downloaden of delen van muziekbestanden. Ruim 7 op 10 van de illegale downloaders zegt de risico’s van file-sharing niet te kennen of denkt dat het weinig of geen risico’s meebrengen. Een kwart van de Britse werknemers kopieert CD’s op het werk en pleegt dus een inbreuk op het auteursrecht. Uit het onderzoek van de Karel De Grote Hogeschool bij meer dan 300 Belgische ondernemingen blijkt dat computerpannes, die in een kwart van de gevallen veroorzaakt worden door overbelasting van de server, in 40% leiden tot technische werkloosheid. Het oplossen van een computerpanne duurt in 26% van de gevallen minstens 1 uur, in 1 op 10 gevallen meer dan 8 uur.

men zijn spam, virussen en phishing of identiteitsdiefstal. Weinig van de onderzochte bedrijven beschikt vandaag over formele regels inzake downloaden op het werk. Informele regels worden vaak niet goed gecommuniceerd of gecontroleerd en werknemers kennen vaak de bestaande regels niet. In 22% van de onderzochte bedrijven leidde schending van de downloadregels reeds tot ontslag, in 11% tot een tijdelijke schorsing. Werknemers die niet mogen downloaden van hun werkgevers hebben tenslotte gemiddeld 35% minder last van computerpannes.

Ontslag Computerpannes door overbelasting van bedrijfsnetwerken zijn niet zelden het gevolg van ongecontroleerd downloadgedrag van werknemers. De onmiskenbare link tussen downloaden op de werkvloer en IT-securityproblemen bleek echter niet alleen bij werknemers, maar ook bij heel wat IT-managers onvoldoende bekend. De drie belangrijkste problemen zijn de verspreiding van computervirussen, overbelasting van de server en beperking van de beschikbare schijfruimte. Veel voorkomende gerelateerde veiligheidsproble-

Het downloaden en delen van muziekbe standen, films of software zijn vandaag grotendeels ingeburgerd.


35

Newsletter CIOnet Hendrik Deckers

CIOnet Profile: Prof. Dr. Bart Van den Bosch

Programmeren is een creatieve en inventieve kunst Ogenschijnlijk was er niets dat Prof. Dr. Bart Van den Bosch voorbestemde om directeur Informatica te worden van een organisatie met meer dan 8.100 personeelsleden. Dat deze telg uit een artsenfamilie geneeskunde ging studeren, lag misschien wel voor de hand. Hoewel: hijzelf bestempelt die keuze eerder als het gevolg van zijn zeer brede belangstelling en onvermogen om op 18 jaar definitief te beslissen. En ligt geneeskunde niet pal op het raakvlak tussen exacte en humane wetenschappen? Maar hoe komt een arts dan aan een succesvolle IT-carrière in een van de grootste Europese academische ziekenhuizen? “Kleine toevalligheden kunnen je hele verdere leven richting geven. Als ik één conclusie uit mijn loopbaan moet trekken, is het dat wel”, zegt Bart Van den Bosch. Tijdens zijn eerste kandidatuur, in 1976, kocht zijn vader een programmeerbaar rekenmachientje, een HP met magneetkaartjes. Het leukste eraan was de uitgebreide en heldere handleiding en Bart had de smaak van het programmeren meteen en voorgoed te pakken. Aan het LUC in Diepenbeek, waar hij zijn kandidaturen deed, ontdekte hij het PLATOsysteem. Het was voor die tijd bijzonder geavanceerd, met e-learning, message boards, berichtenuitwisseling met gebruikers in andere landen en zelfs een soort online games met verscheidene deelnemers. En voor Bart zo fascinerend, dat computers hem nooit meer los zouden laten.

Eiwitsequenties ontleden het plezantste “Programmeren is als muziek schrijven. Het is creatieve en inventieve kunst. ” De passie klinkt nog door in de stem van Bart Van den Bosch. Tijdens zijn licentiejaren in Leuven slaagde hij erin om via Prof. Bob Vlietinck van het Centrum voor Menselijke Erfelijkheid toegang te krijgen tot het Rekencentrum. Daar leerde hij zichzelf in zijn vrije tijd de redelijk exotische, setgeoriënteerde programmeertaal APL.

36

Wat later zou hem dit goed van pas komen, want APL bleek bij uitstek geschikt voor moleculaire computerbiologie: “Eiwitsequenties ontleden behoort bij de plezantste dingen die ik ooit gedaan heb.” Het werd zijn hobby. Maar voor de eerste keer drong een keuze zich op en daar moest Bart niet lang over nadenken: informatica. In zijn zevende jaar geneeskunde beperkte hij zijn studie van de psychiatrie tot het consultatiegedeelte. Gesprekstechnieken zijn immers algemeen bruikbaar! Tegelijk volgde hij een tweejarige, aanvullende licentie Informatica bij Prof. P. Verbaeten en Y. Willems. De nadruk lag sterk op programmeren en de meeste toen aangeleerde computertalen zijn nu verdwenen. Maar dat vindt Bart geen bezwaar: “Daar bestaan veel misverstanden over. De principes van het programmeren zijn echt wel universeel en de inzichten die je door de studie van een taal verwerft, blijven nuttig. Het echte ‘hands-on’ programmeren mis ik trouwens nu het meest.”

Prof. Dr. Bart Van den Bosch

Bart Van den Bosch begon zijn loopbaan bij EDS en trad al na anderhalf jaar, op 1 januari 1988, in dienst bij UZ Leuven. Een carrière van ruim 20 jaar in dezelfde organisatie en 15 jaar aan het hoofd van de ICT, raak je daar niet op uitgekeken?

niet zo dik gezaaid. Bovendien is de klinische automatisering misschien wat laat op gang gekomen, maar ze heeft nu wel een enorme vlucht genomen. Een academisch ziekenhuis met de omvang van UZ Leuven kan je vrijwel op geen enkel punt meer vergelijken met wat het 20 jaar geleden was. Je krijgt hier voortdurend nieuwe uitdagingen en dat houdt het plezant. Elke afdeling heeft ook zijn eigenheid: een lab vertoont raakpunten met fabrieksautomatisering, bij radiologie zijn de workflows heel belangrijk enz.”

“Helemaal niet. Trouwens, de carrièremogelijkheden voor iemand met een combinatie geneeskunde en informatica zijn

Lees verder op onze site: http://www. cxonet.be/iframe.asp?articleid=1194&so urce=2

Na 20 jaar geen spoor van vermoeidheid

CIOnet (www.cionet.com) is the first independent, private and invitation-only online business network that empowers CIO’s & ICT Managers to network more efficiently and effectively for business. CIOnet is all about Building Relationships, Sharing Knowledge & Growing a Peer Network in the CIO community. CIOnet is an independent network where 95% of the members are CIO’s, ICT-managers, academics and industry experts. CIOnet is supported by business partners such as HP, Microsoft, BT, Capgemini, Quint, PWC, Unisys, BMC Software, Rittal, Xplore, BDNA, Techteam, APC, Xerox, IBM and Orange.


ICT & Networks Ad van Dijke Manager ERP Systems & Compliancy – Synaxion B.V. – www.synaxion.com

Governance, Risk and Compliance (GRC) on the agenda of the CIO

Central role of the CIO is crucial for successful Governance, Risk and Compliance High costs for Governance, Risk en Compliance Organizations are facing an increasing number of external regulations, like SoX, Lippens, IFRS and MiFiD. Due to globalizations of markets, increasing pressure on financial markets and high expectations of stock owners and customers, the need to comply with these regulations is becoming essential. To comply with all these relatively new external regulations high costs are involved. The basis for a good GRC-implementation is founded by centralized business applications and standardized business processes, all within the domain of the CIO.

Which types of controls should be implemented? Many organizations have defined a number of so called key controls to comply with the external regulations. These key controls are primarily focussed on the integrity of the financial statement. Within organizations that are using enterprise wide business applications like SAP and Oracle EBS the following key controls are typical: – Procedures (e.g. sales pricing or central vendor selection). – Segregation of duties (e.g. separating the task of entering invoices and release for payment). – Required input fields (e.g. required fields for the VAT number of a customer and P.O. Box of vendors). – Tolerances (e.g. prevention of high payment differences and granting too high sales discounts). – Reporting controls (e.g. detecting overdue salesordersand overdue invoices).

Proven in control When the controls are implemented, the effectiveness should be monitored and

External regulations like SoX, Lippens, IFRS and MiFiD require that a large number of controls should be implemented. The costs of implementing and monitoring the compliance are high. An opportunity for the CIO to reduce the costs of Governance, Risk and Compliance.

evaluated periodically (proven in con trol). However, the control effectiveness is sometimes difficult to compare as the different operating companies have different process flows and practices of registering transactions in the business applications. Both the process flows and the registration in the business applications are a joined responsibility of both the CFO and the CIO.

implementing the standardized (harmonized) business processes in centralized business applications. A number of multinationals are currently in the processes of migrating to centralized business applications with common processes.

The CIO can play an important part in the process of being proven in control by monitoring the control effectiveness.

Opportunities for the CIO What are the opportunities for the CIO to counter the high costs and other problems regarding the implementation of GRC? Besides the involvement of the CFO, the CIO should play a more central role from the very beginning of the GRC implementation. Many fundamental problems with a GRC implementation have their roots in the business applications such as SAP and Oracle EBS and the business processes. Successful and sustainable GRC begins with the standardisation of business processes (process harmonization). Controls for Segregation of Duties, reporting controls and procedures can only be defined and implemented in the business applications if the business processes are aligned. The CIO can play a bigger role by

The CIO can play an important part in the process of being proven in control by monitoring the control effectiveness. Proven in control means that the organization should have a controls monitoring system to prove that the controls have been operating effectively during a specific period. Using a central controls monitoring system the costs of collecting, analyzing and reporting the control effectiveness can be reduced significantly. In the next issue of CxO Media an article about continuous monitoring of business processes will be included. Continuous Monitoring is a process that management puts in place to ensure that its policies, procedures, and business processes are operating effectively.


37

Don’t shout.

Talk.

Spreken zonder denken, is als schieten zonder mikken.

Hoog tijd voor intelligente e-mailmarketing • Bouw vlot efficiënte campagnes met een intuïtieve, meertalige én gebruiksvriendelijke interface. • Dankzij de online rapportering in real-time, leert u veel uit de reactie van uw e-mailcontacten. Zo worden uw volgende campagnes nóg gerichter.

• Houd de dialoog moeiteloos levendig – met voorgedefinieerde scenario’s anticipeert u meteen op het specifieke gedrag van elke ontvanger.

EMG-partner

Enkele tevreden EmailGarage-klanten

• De nieuwe functies Email Interaction en Email Health Score verrijken elk e-mailadres met een gedetailleerd interactieprofiel.

Test EmailGarage 6.0 en stuur uw eerste 1000 e-mails gratis* Surf naar www.emailgarage.com/testrit * aanbod geldig voor nieuwe gebruikers tot een maand na activatie

EmailGarage - Brusselsesteenweg 560, 3090 Overijse, Tel. +32 2 658 29 58

38


ICT & Networks Reinout Mechant

Kritische review enkele dagen na lancering

iPhone 3G tot op het bot getest

Reinout Mechant, CxO-contributor van het eerste uur, schreef enkele dagen na de lancering van de nieuwe Apple iPhone 3G een kritische review. Hieronder vindt u zijn bevindingen. We stonden donderdag 11 juli om middernacht met zowat 500 enthousiastelingen op de stoep bij Mobistar op de Guldenvlieslaan te Brussel. Pittig detail er waren slechts 300 toestellen beschikbaar.

iPhone 3G: een aantal tekortkomingen, maar wel ander toestel heeft die niet?

helder en geeft enorm veel detail weer. De precieze afmetingen zijn: breedte 62mm, hoogte 115mm, dikte 12mm. Het geluid is heel goed, en zelfs luid. Dit in tegenstelling tot eerdere berichten.

Ikzelf heb in totaal zeven uur rijtje geschoven, maar het was de moeite waard. Gemakshalve verdeel ik de ervaringen in verschillende groepen. Voor diegene die willen weten of de iPhone de moeite waard is: JA! Natuurlijk heeft het een aantal tekortkomingen, maar welk ander toestel niet? Ik kan geen vergelijking maken met de vorige iPhone, daar ik deze nooit in mijn bezit heb gehad. Mijn vorige smartphones waren toestellen van het merk Sony Ericsson: P800, P990 en P1. Allemaal wel zakelijke toestellen, waardoor er ook vanuit dat oogpunt een toelichting volgt. Ik heb een Mobile Internet abonnement bij Proximus, dus zal ik vanuit deze ervaring ook een vergelijk maken.

Negatief: Stof onder het scherm! Ik heb ondertussen al op drie plaatsen stofdeeltjes onder het scherm. Niet dat het echt zo storend is, maar voor een toestel van 615 euro zou dit toch niet mogen. Een geïntegreerde camera met slechts 2 Megapixels is te weinig en het gemis aan een tweede videoconferentie camera doet er ook geen goed aan.

Hardware algemeen

2G: Heel goed, behalve het verzenden van sms’jes. Ik kreeg al talrijke keren een error dat het bericht niet verzonden was.

Ik ging voor de aankoop van een zwarte uitvoering van de iPhone. Een streep door mijn rekening toen ik vaststelde dat Mobistar momenteel enkel de ‘witte’ toestellen aanbiedt. Toegegeven, de hoogglanzende witte lak zet de unieke Apple touch extra in de verf. Positief: De grootte valt heel goed mee. M’n SE P1 was wel kleiner, maar dit stoort me eigenlijk niet. Hij ligt heel goed in de hand (de grote van een Leo-wafel), lijkt gevoelsmatig zelfs kleiner dan de visuele impressie. Scherm is heel duidelijk, heel

Connectiviteit WIFI: Valt heel goed mee, niets op aan te merken. Bluetooth:Even gebruikt met een headset van SE, werkt prima. Nadeel is natuurlijk extra batterijverbruik.

3G:Op het batterijverbruik na werkt dit heel goed. Snelheid valt goed mee (Proximus). Dekking 3G: Hier heb ik toch wel een probleem. Dit lijkt op het eerste gezicht een beetje slechter dan m’n SE P1. Niet echt storend, maar kon toch beter. 2G-3G switch: Dit is echt vervelend! De iPhone 3G ziet het Proximus 2G netwerk verschillend van het 3G netwerk. Wanneer je geen 3G dekking meer hebt, geeft hij mel-

ding dat hij het netwerk kwijt is en vraagt of je opnieuw wenst te zoeken. Meestal doe ik dan Dismiss en gaat hij zowieso voor Proximus, maar dit stoort toch wel. GPS: In een gebouw totaal niets. Buiten valt het wel mee. Het opzoeken van de locatie duurt wel heel lang. Dit heeft volgens mij te maken dat hij zowel GPS, masten van operatoren en WIFI localisatie gebruikt. Ik denk dat deze laatste twee te veel tijd nodig hebben.

Software – Apple Algemene indrukken Positief: Zelfs voor zakelijke gebruikers is het een nieuwe wereld die opengaat. Negatief: Mijn iPhone lijkt soms ‘traag’. Foto’s pinchen (met twee vingers in en uitzoomen) gaat niet altijd vlot. Ik bedoel niet dat het toestel echt traag werkt – zoals dikwijls het geval is bij Windows Mobile – maar het lijkt even te haperen. Ik ben ook wel super kritisch, dus daar kan het ook aan liggen. Keyboard Positief: Gewoonweg cool! Ik kan op 3 dagen tijd zonder problemen snel met twee duimen typen. Ik betrapte mezelf vandaag er op dat ik af en toe al blindelings typ op de iPhone. Dit is toch wel uniek en had ik niet verwacht. Ook de verbeteringsfunctie is subliem. Lees verder op onze site: http://www.cxonet.be/iframe.asp?articlei d=1207&source=2


39

ICT & Networks Jean-Luc Manise

Managed Security Services

La sécurité à l’extérieur thema-artikel Selon les analystes du cabinet Frost & Sullivan, le marché des services de sécurité gérés connaît actuellement une croissance exponentielle et devrait dépasser les 4 milliards d’euros en 2011. Principaux critères motivant cette externalisation: la complexité et l’importance stratégique croissantes des systèmes d’information.

Selon un rapport d’Infonetics, la croissance du marché des “MSS” (Managed Security Services) a été de 21% en 2006 et 2007, avec plus de la moitié des revenus issus des services de gestion des firewalls. L’année passée, les grandes entreprises représentaient 44% de ces investissements. Le profil des acteurs sur ce marché est fort variable. Hébergeurs, fournisseurs de services en ASP, acteurs traditionnels des services IT ou encore opérateurs de télécoms s’instituent ainsi en tant que “MSSP” (Managed Security Services Provider).

BT Security Pour sortir de la crise des telcos, BT a entrepris un virage vers les services - en commençant par le créneau de la mobilité - et en développant une offre de services gérés en matière de sécurité. Elle repose sur quatre briques: un service de supervision de pare-feux, un service d’authentification, un troisième sur les réseaux privés virtuels et un dernier sur les accès nomades. Le tout via des accords avec quelques acteurs clés du secteur: Check Point Software, Cisco ou encore WebSense. L’opérateur a aussi procédé à des acquisitions ciblées comme celle de Counterpane Internet Security, jeune société britannique spécialisée sur le marché de l’externalisation de la sécurité, et plus particulièrement sur la gestion des log-in.

Very Cyber

Sécurité IT pour grandes entreprises: seul le modèle “Follow the Sun” prévaut .

40

Certains spécialistes ont interprété cette acquisition comme une réaction face au rachat par Verizon l’année d’avant du spécialiste de la sécurité NetSec. Ils avaient raison: l’opérateur télécom américain a frappé plus fort encore en jetant son dévolu sur Cybertrust, devant ainsi l’un des principaux fournisseurs de services gérés de sécurité des informations auprès des grandes des entreprises et administrations du monde entier. Pour mémoire, c’est Cybertrust qui avait intégré le Louvaniste Ubizen. Cybertrust compte quelque 30 établissements en Amérique du Nord et du Sud, en Europe, au Moyen-Orient et en


Asie-Pacifique. Ses services portent sur la gestion d’identité, les services de sécurité gérés, la gestion des vulnérabilités et menaces, les programmes de certification de sécurité. Ils comprennent également toute une gamme de services professionnels tels que l’analyse de risque quantifié pour l’ensemble de l’entreprise, les évaluations d’applications individuelles, ainsi que des services d’analyse des machines compromises et de réponse aux incidents. Cybertrust apporte également à Verizon sa suite de gestion d’identité et ses centres d’opérations de sécurité dont la répartition géographique permet une couverture “24 heures sur 24”.

Follow the sun Le modèle global “follow the sun” est ainsi devenu une condition sine qua non pour désservir les grandes entreprises. Ce qui n’empêche pas de jouer avec brio sur le plan local.

Acteurs locaux Merak vient ainsi d’obtenir de SGS la certification ISO 27001: 2005 pour la gestion sécurisée de données. La société, spécialisée dans l’archivage et la conservation (externes) des informations a beaucoup investi dans la protection de ses systèmes. André Rooms, responsable PR Merak: “Le processus d’archivage de Merak permet à nos clients de consulter leurs archives en tout moment, et en toute sécurité. La société a également été soumise avec succès à un audit PCI DSS, une initiative commune sociétés émettrices de cartes de crédit qui consiste en 12 points de contrôle portant sur la garantie de traitement, de transmission et de stockage sécurisés des données des titulaires de cartes de crédits”. Et depuis février 2008, les utilisateurs belges d’eBay peuvent s’enregistrer sur eBay.be au moyen de leur carte d’identité électronique, une première mondiale pour eBay, qui a confié à Certipost l’identification et la validation en ligne des internautes.

ICT & Networks

ICT Expert Group

De visie van ICT managers over actuele topics Om u, lezer, nog beter van dienst te zijn, lanceren we vanaf dit nummer onze tweede expertengroep. Zoals u hieronder ziet, hebben we een mooie groep van ICT-managers verzameld om deel uit te maken van de ICT Expert Group. De redactie van CxO zal hen in elke editie aan het woord laten over thema’s die brandend actueel zijn. U leest bruikbare informatie uit de praktijk. Verscheidene standpunten komen aan bod en visies worden onder de loep genomen. Zoals u van ons kunt verwachten, spelen strategie en innovatie ook hier een cruciale rol.

CxO Expert Groups ICT

Geert Sinnaeve IT Manager Thomas Cook Belgium

Catherine Hellebaut Country IT Manager 3M Belgium

Jan Buys IT Manager Accor Hotels – Belgium

Andries Boogmans ICT Manager Bosal Benelux

Jos Kayaerts IT Manager Siemens

Guy Lodewijks IT Manager Lyfra

Kevin Couvreur ICT Manager Alfacam

Freddy Van den Wyngaert Christiaan Peeters IT Manager IT Manager Agfa Gevaert Johnson Controls

Wim Schollaert ICT manager Gates Europe

Marc Van Harneveldt ICT Manager Randstad Belgium

Joost Rommelaer IT Manager Tessenderlo Group

Chris Borremans General manager, European IT Komatsu Europe

Jan Heylen ICT Manager Sanoma Magazines Belgium


41

ICT & Networks Bruno Koninckx

Multimedia

Handige of leuke high tech spullen

BlackBerry met een bochtje De BlackBerry Curve 8320 is vormelijk een mooi compromis tussen de klassieke ‘grote’ toestellen van RIM en hun meer telefoonachtige modellen. Met zijn laag gewicht en afgeronde vormen ligt hij prettig in de hand, en stoort hij niet te hard in een (broek)zak. Het is daarnaast de kleinste BlackBerry met een compleet toetsenbordje. De toetsen zijn wel klein, maar typen valt nog vrij goed mee. Meest opvallende technische eigenschappen zijn een 2 megapixel camera, een geheugenkaart en WiFi. In andere landen kan je dankzij de WiFi-verbinding ook telefoneren, maar in België werkt dit spijtig genoeg niet. Deze verbinding is wel interessant omdat ze een snellere netwerktoegang biedt. Een nadeel aan deze Curve is namelijk dat hij alleen maar GPRS ondersteunt, geen UMTS/3G. Voor e-mail is dat niet zo’n heel groot probleem omdat het platform heel slim omspringt met bandbreedte, maar om te surfen zou het toch wat sneller mogen. Standaard staan er trouwens flink wat toepassingen op deze Curve, maar de browser is niet de meest moderne. 393 euro bij Mobistar www.blackberry.com

42

Maak van elk USB geheugen een mediaspeler Om foto’s of video’s op een TV af te spelen heb je meestal een apart toestel nodig: een mediaspeler met aansluitingen, een harde schijf en software om alles op TV te kunnen bekijken. Freecom maakt met zijn Mediaplayer XS nu van elke USB geheugenstaaf of externe USB harde schijf een mediaspeler. Het toestelletje is zo groot als een pakje sigaretten. Aan de ene kant sluit je het aan op het stroomnet en op de TV, en aan de andere kant kan je er een USB-opslagmedium in steken. Bij onze test zagen we meteen het menu op het scherm, en konden we ook direct doorheen de foto’s en video’s op een geheugenstaaf bladeren. Het toestelletje toonde ook zonder probleem de foto’s en video’s. De Mediaplayer XS ondersteunt de belangrijkste foto-, video- en audiobestanden. De firmware kan aangepast worden, zodat in de toekomst ook eventueel andere formaten ondersteunt kunnen worden. Dankzij de afstandsbediening gaat het bedienen heel vlot. Wie niet graag teveel toestellen of kabels ziet, kan bovendien nog een infrarood oogje aan een kabel bevestigen aan het toestel, zodat dit samen met de harde schijf in een kast kan blijven. Voor 89 euro is dit een heel compacte, eenvoudige en goedkope oplossing voor wie toch al een gewone externe harde schijf heeft of aan een USB staaf genoeg heeft. www.freecom.be


TomTom heeft IQ De nieuwe topreeks van TomTom is de Go 930. Een handige nieuwigheid hier is dat je bij (ingewikkelde) rijstroken en afritten een heel realistisch beeld krijgt voorgeschoteld van de situatie, en waar je precies moet rijden. Een nieuwe technologie om routes te berekenen, IQ Routes houdt rekening met ervaringen van andere gebruikers, om zo realistisch mogelijke inschatting van de rijtijd te maken. De namen van steden of straten kan je ook via spraakherkenning selecteren, wat in de praktijk vrij goed werkt. Omgekeerd kan je ook een stem kiezen die straatnamen en dergelijke via tekst-naar-spraak technologie redelijk verstaanbaar uitspreekt. Opmerkelijk is ook de ingebouwde FMzender: je kan je autoradio hier op afstemmen, en zo de instructies via het geluidssysteem van de auto beluisteren. Bij de Go 930 HD Traffic zit ook een externe ontvanger om via RDS-TMC verkeersinformatie te ontvangen. Met 499 euro blijft dit een duur toestel, maar je krijgt er wel flink wat functies en kaarten voor van zowat heel Europa en Noord-Amerika. www.tomtom.be

Logistics & Munufacturing Kris Neyens – Expert – VIL

Bouwsteen voor een geoptimaliseerde toeleveringsketen

Authorized Economic Operator Deze ontwikkelingen versterken de tweeledige rol van de douane, enerzijds de bevordering van de internationale handel, anderzijds de toegenomen verantwoordelijkheid op het vlak van veiligheid. Dit heeft geleid tot een belangrijke herdefiniëring van de rol van de douane en de wijze waarop controles worden ingericht. Aansluitend op initiatieven van de Amerikaanse bedrijfswereld in samenwerking met de overheid, C-TPAT en het Safe framework of standards dat werd ontwikkeld door de Wereld Douane Organisatie (WDO of WCO), heeft de Europese Commissie de AEO-reglementering ontwikkeld die ondersteuning moet bieden voor de tweeledige rol van de douane. Het AEO-statuut vormt tevens een essentiële bouwsteen van het MASP (Multi-Annual Strategic Plan) van de Europese Commissie waarbij gestreefd wordt naar een doorgedreven automatisering van de douane met het oog op een enkelvoudig loket voor de marktdeelnemers binnen Europa. De weg die de Commissie hier heeft ingeslagen is onomkeerbaar en bedrijven, regio’s en landen die hierop het best inspelen zullen hun positie in de internationale toeleveringsketen kunnen behouden en versterken.

De toegenomen liberalisering van de wereldhandel en de enorme groei van de economie hebben tot een steeds grotere stroom van handelsgoederen geleid. Tegelijk is er de toegenomen dreiging op het vlak van internationaal terrorisme.

Bij een certificatie zal de douane dan ook belangrijke faciliteiten toekennen aan het gecertificeerd bedrijf waarvan een sterke vermindering van controles één van de meest opvallende is.

ming van goederen en worden controles ten volle geoptimaliseerd.

De douane zal zijn fysieke controles voortaan concentreren aan de buitengrenzen van de Unie en op die goederenstromen van marktdeelnemers die niet gecertificeerd zijn. Het AEO-statuut zal in de toekomst trouwens de basis zijn om nog van verdere faciliteiten van de douane te kunnen genieten. Het is tevens een essentiële voorwaarde om deel te kunnen uitmaken van een beveiligde logistieke keten (STL) of “Green Lane”. In een dergelijke STL wordt een omgeving geschapen die toelaat goederen aan de buitengrenzen van de Unie te laten passeren zonder of met een minimum aan controles. Hierdoor bereikt men een maximale doorstro-

De AEO-certificering is gebaseerd op een grondige analyse door de marktdeelnemer van de eigen activiteiten en de daaraan verbonden risico’s, en het optimaliseren van de eigen bedrijfsprocessen. Hierdoor kan de aanvragende marktdeelnemer zijn controlesystemen op de meest effectieve en eenvoudige manier inrichten. Het komt de efficiëntie van het bedrijf ten goede, en de samenwerking tussen de marktdeelnemer en de douaneautoriteiten zal steeds vlotter verlopen. www.aeo-oea.be www.vil.be www.vil.be/webshop/Default.aspx

Risicoanalyse en optimalisering van de eigen bedrijfsprocessen

Van verticale, transactiegerichte controles naar horizontale, systeemgerichte controle Door bedrijven het AEO-statuut of certificaat toe te kennen geeft de douane te kennen dat een marktdeelnemer een betrouwbare handelspartner is vanwege zijn goede staat van dienst, dat hij voldoet aan bepaalde criteria betreffende controlesystemen en financiële solvabiliteit en dat hij bovendien bepaalde veiligheidsnormen respecteert. De douane heeft de manier waarop zij haar controles inricht sterk gewijzigd. Daar waar zij voorheen louter transactiegebaseerde controles uitvoerde, heeft zij nu een nieuwe auditmethodologie ontwikkeld die erop gestoeld is de processen en het risicobeheer van de aanvragende marktdeelnemer te onderzoeken.

De steeds grotere stroom handelsgoederen heeft geleid tot een belangrijke herdefiniëring van de douane en de wijze waarop controles worden ingericht.


43

Logistics & Munufacturing Karel De Decker

Monthly Headlines

Logistics & Manufacturing Producenten onder druk voor aankopen in opkomende markten De toegenomen media-aandacht voor teruggeroepen producten zorgt ervoor dat productveiligheid, productkwaliteit en milieunormen in opkomende markten brandende actuele thema’s zijn. Uit ‘Innovation in emerging markets’, een jaarlijks onderzoek door de Global Manufacturing Industry Group van Deloitte, blijkt dat de raden van bestuur, senior managers en investeerders van globale producenten uit alle sectoren dit erkennen en er rekening mee houden. Ongeveer tweederde of meer van de executives in ontwikkelde en opkomende markten gaf aan dat deze problemen aan belang wonnen voor globale bedrijven die een beroep doen op leveranciers uit opkomende markten. Bijgevolg nemen de producenten extra maatregelen om deze risico’s aan te pakken. Het onderzoek bracht ook aan het licht dat hoewel executives het belang erkennen van een doeltreffend toezicht op hun supply chain, zij ook toegeven dat er duidelijk ruimte is voor verbetering. Productveiligheid, productkwaliteit en milieuproblematiek in de opkomende markten vallen nu ook binnen het blikveld van het publiek, de overheid en de concurrerende productiebedrijven. Zoals zovele aspecten van de productie-industrie zijn deze problemen niet statisch, zij vormen een dynamische en evoluerende uitdaging. Bedrijven die snel en intelligent handelen om hogere standaarden te implementeren in hun toeleveringsketen zullen wellicht minder getroffen worden door deze problemen, en ze zelfs tot nieuwe voordelen kunnen ombuigen. www.deloitte.com/manufacturing

keuze dan de verhoogde kosten door te rekenen aan de verladers. Volgens O.T.M. zouden een deel van de goederen, die momenteel met vrachtwagens worden vervoerd, moeten overgenomen worden door alternatieve modi. Zij hebben momenteel een te beperkte capaciteit en flexibiliteit om deze volumes te verwerken. Daardoor zijn ze niet in staat om aan de vereiste kwaliteitsnormen te voldoen. Om de concurrentie niet in het gedrang te brengen, kan men de lawine van steeds stijgende toeslagen niet altijd doorrekenen in de eindproducten. ‘Onze bedrijven hebben nood aan een stevige en goed functionerende logistieke structuur, die hen in staat stelt hun klanten op een kwalitatieve en concurrentiële manier te bedienen. Dit vereist een gecoördineerde en verantwoorde aanpak van al onze overheden’, aldus O.T.M.

Manpower Logistics Academy opende tweede vestiging in Tessenderlo HR-dienstverlener Manpower opende recent in Tessenderlo zijn tweede opleidingscentrum voor de logistiek. Met intensieve praktijkopleidingen wil het bedrijf het tekort aan talent in deze Limburgse speerpuntsector pro-actief indij-

ken. Op deze manier wil Manpower het succes van zijn eerste Logistics Academy in de haven van Brussel overdoen. In minder dan een jaar tijd stroomden daar bijna 300 kandidaten door naar logistieke knelpuntvacatures. Vanaf nu worden dar er 800 per jaar. De Academy vormt nu reeds orderpikkers en expediteurs op. Binnenkort komen er douanedeclaranten en teamleaders bij. www.manpower.com

Belcolade viert 20 jaar chocoladepassie: 45.000 ton echte Belgische chocolade Belcolade, de laatste 100% Belgische chocoladeproducent uit Erembodegem, heeft sinds zijn start een sterke groei gekend. De productie steeg van 80 ton naar 45.000 ton. De 100% dochteronderneming van de Belgische Puratos-groep gelooft sterk in smaakdifferentiëring en innovatie als wapen om aan de internationale top te blijven. In de toekomst zal dit paradepaardje van de Belgische economie de vernieuwing op het vlak van smaakontwikkeling en gezonde voeding verder zetten. Belcolade produceert al zijn chocolade in zijn state-of-the-art productiesite in Erembodegem, vlakbij Aalst. www.belcolade.com

O.T.M bezorgd om steeds toenemende logistieke kost O.T.M., de Belgische Verladersorganisatie, maakt zich meer en meer zorgen over de steeds stijgende transportkosten. De dienstverleners hebben geen andere

44

Belcolade, de laatste 100% Belgische chocoladeproducent uit Erembodegem, heeft sinds zijn start een sterke groei gekend.


Logistics & Munufacturing Guido Fonteyn

Uitkijken naar investeerders

Ardenne Logistics mikt op Vlaanderen Wallonië werkt in snel tempo verder aan het herstel van haar zo zwaar getroffen economie. Men doet er in Vlaanderen geen goed aan om in deze materie enkel maar naar de werkloosheidsstatistieken te kijken, omdat die maar een deel – het sociale deel – weergeven van de werkelijkheid. Als over enkele jaren alle gewezen mijnwerkers en werkloze staalarbeiders uit deze statistieken zullen verdwenen zijn, zal blijken dat dit gewest met succes een verjongingskuur heeft ondergaan. Dit geldt ook in hoge mate voor de logistiek. Wallonië is niet homogeen. Grosso modo kan het gebied van het Waalse gewest in drie zones worden ingedeeld: de provincies Henegouwen en Luik, en de as die vanuit Brussel over Waals-Brabant naar Luxemburg en het gelijknamige Groothertogdom loopt. Over Henegouwen en Luik wordt voldoende bericht, met in Henegouwen als nieuw zwaartepunt de luchthaven van Charleroi-Gosselies, met het bedrijvencentrum ,”Aeropolis” in de onmiddellijke buurt, en in Luik als zwaartepunten eveneens de luchthaven – Bierset, de tweede grootste vrachtluchthaven van Europa – evenals de universi-

teit. Zowel Gosselies als Bierset zijn nog in volle expansie. Maar ook de as naar Luxemburg is in volle expansie, wat blijken mag uit ,”Ardenne Logistics”, project dat op termijn moet leiden naar een van de grootste logistieke polen van België. “Ardenne Logistics” is een van de grote realisaties van de ontwikkelingsmaatschappij Idelux. De Luxemburgers houden zich in het Wallonië van vandaag graag wat op afstand van die van Luik en die van Charleroi, met wie zij geen gemeenschappelijke economische en sociale geschiedenis delen. De meeste Luxemburgers zijn ook niet vies van hun bijnaam: de “Vlamingen” van Wallonië. De privé-sector werkt dan ook in Luxemburg op een voorbeeldige wijze samen met overheidsinstanties, zoals Idelux. Het is dan ook geen toeval dat een belangrijk aantal Vlaamse bedrijfsleiders via Idelux in de provincie Luxemburg zijn beland.

Info

Banaan “Ardenne Logistics” kijkt dan ook nu al uit naar investeerders uit Vlaanderen. Op een terrein van 80 ha bij Neufchâ-

De eerste opslagplaatsen zijn inmiddels al operationeel.

teau verrijst hier in snel tempo een voor logistiek bestemde site die tot 250.000 m² aan opslagplaats zal tellen, en straks gaat beschikken over eigen op-en afritten naar de autowegen E411 en E25. De slogan van Ardenne Logistics luidt dan ook “Logisticiens, touchez 58 millions de consommateurs en 4 heures” (of logistici, bereik 58 miljoen verbruikers in 4 uur). Neufchâteau ligt immers strategisch op wat men in dit gedeelte van Europa de “banaan” heeft genoemd, de vrij smalle zone waarmee de Noordzeehavens verbonden worden met het zuiden. De eerste opslagplaatsen zijn inmiddels al operationeel. Kandidaat-bedrijven hebben de keuze uit drie formules. Zij kunnen terreinen aankopen en opslagplaatsen bouwen met eigen middelen. Zij kunnen de constructie toevertrouwen aan Idelux. Zij kunnen ook gebouwen huren voor drie, zes of negen jaar.

IDELUX Ludovic Waha +32 (0) 63 231825 [email protected]

Op een terrein van 80 ha bij Neufchâteau verrijst hier in snel tem po een voor logistiek bestemde site die tot 250.000 m² aan opslag plaats zal tellen.


45

Logistics & Munufacturing Karel De Decker

Technologische trends gestuwd door nood aan veiligheid

‘Slimme’ goederen kunnen het verschil maken Uit diverse analyses blijkt dat er in ons land een grote nood is aan intelligente supply chains, waarbij RFID ( Radio Frequency IDentification)-technologie, lokalisatiesystemen en identificatietechnieken een belangrijke plaats opeisen. De behoefte aan een verdere optimalisering van de goederenstroom en de striktere veiligheidseisen die aan de goederen worden opgelegd dwingen tot aanpassingen. Dankzij de hedendaagse technologische ontwikkelingen is het mogelijk dat de goederen zelf informatie doorheen de supply chain kunnen meedragen, die op verschillende plaatsen in de keten worden uitgelezen. En zo kom je tot een intelligente supply chain.

Belangrijke evoluties Zuiver technologisch bekeken zien we twee belangrijke evoluties naar ons toekomen. Data kunnen in ‘real time’ worden opgevangen en in ‘real time’ worden doorgestuurd, waardoor goederen automatisch kunnen geregistreerd en herkend worden. Zo kunnen bv. containers of heftrucks met een ‘slim’ apparaatje uitgerust worden zoals een sensor of een RF(radiofrequentie)tag, waardoor ze in staat zijn met hun omgeving te communiceren over hun identiteit en locatie. Ander voorbeeld: trailers uitrusten met een ‘real time’-locatiesysteem gebaseerd op GPS, die autonoom ‘real time’ via satelliet of GPRS zijn locatie doorstuurt naar de centrale.

650 toeleveranciers van Metro investeren in RFID De Metro-groep (o.a. moederorganisatie van Makro) gebruikt al langer RFID-oplossingen om de goederenbewegingen binnen de eigen supply chain te analyseren. Recent werden deze toepassingen nog uitgebreid buiten de eigen bedrijfsgrenzen. Het Duitse moederbedrijf heeft besloten dat alle palletten die naar de 180 winkels in Duitsland worden vervoerd, moeten worden voorzien van een RFID-tag. Intussen zijn alle Metro Cash&Carry-winkels

De technologische trends die we in de logistieke keten aantreffen, worden gestuwd door de nood aan veiligheid en optimalisatie: veiligheid op macroniveau (denk aan 9/11) en op microniveau (zie de dioxinecrisis) en optimalisatie van de volledige supply chain. En dit om aan elke mogelijke inefficiëntie het hoofd te kunnen bieden. ‘Slimme’ goederen kunnen hier helpen.

en de ongeveer 100 hypermarkten in Duitsland uitgerust met RFID-portalen om de binnenkomende goederen te kunnen registreren. Ook MGL Metro Group Logistics heeft zijn negen food-distributiecentra uitgerust met RFID-lezers. In Duitsland gaat het hier om 650 toeleveranciers die de RFID-technologie moeten implementeren. De relatief hoge investeringskost die met deze nieuwe technologieën gepaard gaat, zorgt ervoor dat de toepassingen vooralsnog beperkt blijven tot goederensectoren met een relatieve hoge waarde zoals bv. in de medische sector. Een ding is zeker. Identificatiecodes die van bij de producent worden aangebracht, verhogen de transparantie van de goederenketen van bij de oorsprong en leggen onmiddellijk inefficiënties bloot.

Wanneer je met de Franse spoorwegen reist, maak je kennis met de nieuwe technologie. 10.000 treinen van de SNCF worden op alle lijnen uitgerust met Workabout Pro-toestellen, waardoor ze zowel gewone barcodes (op de tickets die via het web zijn gegenereerd), 2D barcodes (op treintickets verkocht aan automaten en stationsbalie) als RFID-tags (op seizoentickets) kunnen lezen. Reizigers kunnen op de trein cash betalen, met een check of een bankkaart, de toestellen kunnen het allemaal genereren. De controles gebeuren efficiënter, de aanbiedingen zijn meer klantgericht en controleurs kunnen de reizigers alle mogelijke informatie geven. Een draagbare printer zorgt ervoor dat de tickets (en de boetes) vlot afgedrukt worden.

Vervalsen en frauderen wordt moeilijker De RFID-tags maken meer en meer deel uit van ons dagelijks leven.Twee voorbeelden. De Finse telefoonproducent Nokia heeft al een tijdje gsm’s op de markt die RFIDtags kunnen lezen. Je kunt er niet alleen draadloos mee betalen, maar je kunt even goed een vervalsing opsporen. De gsm leest de RFID-tag waarmee bv. de dure Delvaux-handtas is uitgerust, maakt verbinding met een wereldwijde database en weet je te vertellen of de handtas ‘echt’ is of niet. Een namaakhandtas wordt onmiddellijk ontmaskerd.

De Finse telefoonproducent Nokia heeft al een tijdje gsm’s op de markt die RFIDtags kunnen lezen.


47

Legal & Finance Erwin de Weerdt

België telt 72.000 rijke mensen

thema-artikel

Vermogensbeheer of private banking? (deel I)

Volgens de krant “de Tijd” telt België 72.000 mensen die een vermogen hebben van minstens 1 miljoen dollar. Voor CxO aanleiding om het fenomeen “vermogensbeheer en private banking” voor niet-ingewijden even tegen het licht te houden. Deel 2 leest u in ons eerstvolgend nummer.

Vermogensbeheer Vermogensbeheer is te vertalen als het beheer van vermogens voor derden, gespecialiseerde organisaties of personen, zowel op individuele als op collectieve basis. Bij individueel vermogensbeheer vertrouwt een opdrachtgever een vermogen toe aan een beheerder. Meestal gaat het om het beleggen van tamelijk grote bedragen. Daarbij maken zij afspraken over de manier van beheren, de vrijheid van de beheerder bij zijn aan- en verkoopbeslissingen, en over de wijze en frequentie van rapporteren. Het staat elke beheerder in principe vrij eigen minimumbedragen te bepalen, maar in de markt gelden toch bepaalde ondergrenzen. Collectief vermogensbeheer kent twee formules. Vermogensbeheerders kunnen beleggingvormen aanbieden waarin het publiek naar keuze kan deelnemen. Schaalgrootte speelt hier in het voordeel van de belegger. De beheerder kan zijn kosten, die allicht in verhouding staan tot de omvang van het beheerde vermogen, immers spreiden over een veel groter vermogen. En de individuele belegger kan al deelnemen met betrekkelijk kleine bedragen. Een tweede voordeel is dat beleggers een betrekkelijk klein vermogen toch kunnen spreiden over meerdere aandelen of sectoren.

Beleggingsprofiel Vermogensbeheerder en opdrachtgever bepalen best eerst samen welk doel zij nastreven. Daaruit moet de risicotolerantie blijken die de opdrachtgever bereid is te aanvaarden. Een aldus bekomen “beleggingsprofiel” kan variëren van “zeer

48

defensief” tot “zeer offensief”. De defensieve belegger die slechts een klein risico wil lopen moet weten dat hij minder kans heeft op een hoger rendement. De offensieve belegger die een hoger rendement wil, moet weten dat de kans groter is dat hij een deel van zijn investering verliest.

Vergoeding en mandaat Bij een vermogensbeheersovereenkomst hoort ook een vergoeding voor de vermogensbeheerder, die men meestal uitdrukt in ‘basispunten’ of honderdsten van procenten van het belegde vermogen. Men koppelt vaak de vergoeding aan de bereikte resultaten. Wanneer het gaat om externe vermogensbeheerders, dan onderhandelen opdrachtgever en beheerder over de vergoeding. Bij individueel vermogensbeheer legt men de mondelinge afspraken tussen potentiële klant en vermogensbeheerder schriftelijk vast. Indien er geen beleggingsprofiel is opgesteld, kan men de vermogensbeheerder gedeeltelijk aansprakelijk stellen in geval van verlies. Maar ook de opdrachtgever is verplicht zijn vermogensbeheerder duidelijk te informeren over zijn inzichten. Het geheel van afspraken tussen opdrachtgever en vermogensbeheerder noemt men in het vakjargon “het mandaat”. Een vermogensbeheerder zal bijna altijd kunnen terugvallen op volgende ondersteunende functies binnen zijn organisatie: 1. research 2. front office 3. backoffice 4. risk management,


België telt 72.000 mensen met een vermogen van minstens 1 miljoen dollar.

Private banking Private Banking is dan weer een term die slaat op diensten zoals bankieren, investeren en andere financiële verrichtingen die banken verlenen aan privépersonen die over een aanzienlijk vermogen beschikken. In tegenstelling tot de dienstverlening aan het grote publiek, doelt de term “privé” specifiek op een eerder gepersonaliseerde dienstverlening door speciaal opgeleide bankadviseurs. Niet te verwarren met een privébank. Historisch gezien sprak men in vroeger tijden van private banking als een exclusieve dienstverlening aan gefortuneerde mensen met een vermogen van meer dan 2 miljoen USD. Vandaag kunnen privé-investeerders echter al een rekening openen met een inleg van slechts 250.000,00 USD. De “private banking”-afdeling van een financiële instelling zal haar klanten verschillende diensten aanbieden zoals het beheer van het fortuin, spaarformules, erfenissen en taxplanning. Voor sommigen is “private banking” synoniem van “fortuinbeheer”. Het woord “private” verwijst zijdelings ook naar het bankgeheim en het minimaliseren van belastingen.

Hoe beter uw private banker u kent, hoe beter zijn advies.

Nelson Piquet Jr.

Profiteer van onze expertise, bel ons op 02 547 86 22. Wanneer u over een aanzienlijk vermogen beschikt, kiest u best voor advies op maat van iemand die uw specifieke behoeften perfect begrijpt. Uw ING Private Banker verbindt zich ertoe uw welverdiende vermogen te beschermen en te vergroten. ING Private Banking bestaat uit een wereldwijd netwerk van meer dan 2.000 Private Banking professionals die samen 70 miljard euro beheren

www.ingprivatebanking.be

voor cliënten over de hele wereld. Onze cliënten hebben toegang tot alle middelen en troeven van de ING Groep, één van de sterkste financiële organisaties wereldwijd. Bel ons en u zult onmiddellijk overtuigd zijn dat ING Private Banking de enige juiste keuze is voor het beheer van uw vermogen.

Legal & Finance Dirk Huygens – Buntinx Huygens Advocaten – www.bnh-law.be

Besluitvorming binnen vennootschap en bescherming

Aandeelhoudersovereenkomsten (deel II) In de vorige editie bespraken we de mogelijkheid om via een aandeelhoudersovereenkomst de werking en de besluitvorming binnen de vennootschap te regelen. In deze bijdrage bekijken we de clausules die de continuïteit in het aandeelhouderschap verzekeren, en de vrije overdracht van aandelen beperken.

Onvervreembaarheids clausules Stand-still Een onvervreembaarheidsclausule verbiedt de bestaande aandeelhouders om hun aandelen over te dragen gedurende een bepaalde termijn (de zgn. ‘stand-still clausule). Ze worden vaak gebruikt in joint-ventures of bij de oprichting van een vennootschap wanneer partijen van elkaar zeker willen zijn dat ze toch minstens voor een bepaalde periode het bewuste project zullen ondersteunen. Aldus kunnen zij een algemeen verbod tot overdracht inhouden of in het bijzonder een verbod opleggen om over te dragen aan welbepaalde personen (bijvoorbeeld derden die een met de vennootschap concurrerende activiteit voeren, etc.). Onvervreembaarheidsclausules worden ook gebruikt als zekerheidsmechanisme naar de bank of kredietverstrekker toe. Wanneer een belangrijke solvabele aandeelhouder zich er in een onvervreembaarheidsclausule toe verbindt om zijn aandelen gedurende een welbepaalde periode niet over te dragen, biedt dit voor de bank een bijkomende zekerheid naar de solvabiliteit van de vennootschap – kredietnemer. Zoals de stemovereenkomsten, moeten ook deze onvervreembaarheidsclausules (1) in de tijd beperkt zijn en (2) steeds verantwoord zijn op grond van het belang van de vennootschap.

50

Volgrecht Wanneer bijvoorbeeld een meerderheidsaandeelhouder zijn aandelen aan een derde wenst over te dragen, wordt overeengekomen dat op dat moment de derde kandidaat-koper zijn bod moet uitbreiden tot alle aandelen van de vennootschap. Doet de derde kandidaat-koper dit niet, dan mag de meerderheidsaandeelhouder zijn aandelen niet verkopen. Deze clausule beschermt de minderheidsaandeelhouder tegen een onverwachte en meestal ongewenste machtsruil. Om geldig te zijn moet ook deze clausule het belang van de vennootschap dienen. Goedkeuringsclausules Goedkeuringsclausules zijn clausules waarbij de overdracht van een aandeel afhankelijk wordt gesteld van de toestemming van een daartoe in de clausule aangewezen persoon of college, zo bv. de Raad van Bestuur. Gelet op het uitgangspunt dat aandelen in een NV in principe vrij overdraagbaar zijn, heeft de wetgever wel uitdrukkelijk bepaald dat goedkeuringsclausules, zoals ook voorkooprechten (zie verder), niet tot gevolg mogen hebben dat de onoverdraagbaarheid van de aandelen verlengd wordt met meer dan 6 maanden. Meestal wordt daarom een goedkeuringsclausule gekoppeld aan een voorkooprecht (zie verder) of het recht om een derde koper voor te dragen. Zo is het ook gebruikelijk dat bepaald wordt dat het


orgaan (Raad van Bestuur of Algemene Vergadering) dat de overdracht weigert, de verplichting heeft zelf de aandelen te kopen, hetzij een alternatieve kandidaat naar voor te schuiven.

Voorkooprechten Door een voorkoopclausule in te lassen wordt tussen de bestaande aandeelhouders overeengekomen dat de aandelen gedurende een beperkte tijd eerst moeten worden aangeboden aan alle andere aandeelhouders. Enkele wanneer zij niet wensen te kopen, kunnen de aandelen vrij worden overgedragen. Dit geeft de bestaande aandeelhouders de garantie dat de machtsverhoudingen binnen de vennootschap niet zonder enige vorm van controle worden gewijzigd (wanneer bijvoorbeeld een minderheidsaandeelhouder zijn participatie zou verkopen aan een andere minderheidsaandeelhouder die hierdoor plots de meerderheid van de stemmen verkrijgt), en dat derden (waaronder eventuele directe concurrenten) niet zonder enige controle aandeelhouder kunnen worden in de vennootschap. Best wordt deze bepaling ingeschreven in de statuten, omdat zij op deze manier de beste bescherming biedt. De Raad van Bestuur van de vennootschap oefent controle uit op de naleving van de voorkoopregeling. In principe zijn overdrachten die de statutaire voorkoopclausules hebben miskend niet tegenstelbaar aan de vennootschap. Wel bestaat er onduidelijkheid of de derde overnemer die ter goeder trouw (d.w.z. zonder weet te hebben van de voorkoopregeling) de aandelen heeft gekocht, toch niet het recht heeft om de afgifte ervan te vorderen. Een belangrijk instrument Een goed voorbereide aandeelhoudersovereenkomst helpt tal van ongewenste problemen te voorkomen en staat garant voor continuïteit binnen de onderneming.

Legal & Finance Brecht Lambrecht – Advocaat-vennoot VDBL

Hoe voortijdig vertrek van werknemer oplossen na recente opleiding

Het scholingsbeding

Steeds meer werkgevers komen overeen met hun werknemer dat zij een opleiding kunnen volgen op kosten van het bedrijf. Denken we maar aan een MBA, avondonderwijs, buitenlandse opleiding, … Daar staat echter een engagement tegenover om op zijn minst voor een bepaalde duur in dienst te blijven…

Uitgebreide wettelijke regeling Om geldig en afdwingbaar te zijn heeft de werkgever voorwaarden opgelegd aan het scholingsbeding.

Bedrijven willen op veilig spelen. Een werknemer zou wel eens met zijn bijkomende vaardigheden vroegtijdig of vóór het einde van zijn contract voor een andere werkgever of zelfs voor een concurrerend bedrijf kunnen gaan werken. De hoger opgeleide werknemer kan immers meer voordelige arbeidsvoorwaarden afdwingen bij de volgende werkgever. De opvolgende werkgever hoeft deze opleiding evenmin nog te betalen. Hoe lost het bedrijfsleven dit probleem op?

Oplossing: het scholingsbeding! Een scholingsbeding biedt een evenwichtsoplossing. Hierbij zal de werknemer, die een vorming volgt op kosten van de werkgever, er zich toe verbinden om aan de werkgever een gedeelte van de vormingskosten terug te betalen ingeval hij de onderneming verlaat vóór het einde van een overeengekomen periode. Vroeger oordeelde de rechtspraak verdeeld over dergelijk beding waardoor er onzekerheid bestond over de geldigheid en afdwingbaarheid ervan. De wetgever heeft echter een nieuwe uitgebreide wettelijke regeling voorzien die in werking is getreden op 7 januari 2007.

Om geldig (en dus afdwingbaar) te zijn heeft de werkgever talrijke beperkende voorwaarden opgelegd. Het beding dient vooreerst schriftelijk te worden opgesteld én dit voor elke werknemer afzonderlijk. Dit ten laatste op het moment waarop de werknemer aanvangt met de vorming. Belangrijk is ook dat een scholingsbeding enkel kan worden voorzien in een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur, niet meer dan drie jaar mag bedragen en in verhouding moet staan met de kost en de duur van de vorming. Bovendien dient dit beding een aantal verplichte vermeldingen bevatten (zoals bv. een omschrijving van de overeengekomen vorming, de duur van de vorming en de plaats waar de vorming zal doorgaan; begindatum en geldingsduur van het scholingsbeding). Het beding zal enkel kunnen worden ingeroepen ingeval het jaarloon van de werknemer hoger ligt dan 28.093 euro (bedrag vanaf 01/01/2007) of 28.580 euro (bedrag vanaf 01/01/2008). Bovendien moet het gaan om een specifieke vorming die “toelaat om nieuwe professionele competenties te verwerven die desgevallend ook buiten de onderneming kunnen gevaloriseerd worden” (sic). De vorming moet minstens 80 uren omvatten of een waarde hebben van minstens tweemaal het gemiddeld minimum maandinkomen en mag niet voortvloeien uit een wettelijke of reglementaire verplichting voor de uitoefening van het beroep van de werknemer die werd aangeworven.

Zelfs met dergelijk beding behoudt de werknemer steeds de mogelijkheid om ontslag te nemen (uiteraard mits respecteren van een opzegtermijn). Hij moet dan wel een gedeelte van de opleidingskosten

Zelfs met scholingsbeding behoudt de werknemer steeds de mogelijkheid om ontslag te nemen. Hij moet dan wel een gedeelte van de opleidings kosten terugbetalen. terugbetalen waarbij dit gedeelte afhangt van de periode waarbinnen men na de opleiding nog in dienst bleef. Het terug te betalen bedrag door de werknemer, ingeval de duur die werd overeengekomen in het scholingsbeding niet wordt gerespecteerd, wordt inderdaad begrensd. De wet schrijft daartoe een specifieke berekeningsformule voor. Het scholingsbeding heeft geen uitwerking wanneer een einde wordt gesteld aan de overeenkomst, hetzij tijdens de proefperiode, hetzij na deze periode door de werkgever zonder dringende reden, of door de werknemer omwille van een dringende reden. Het scholingsbeding heeft tenslotte geen uitwerking wanneer de arbeidsovereenkomst wordt beëindigd in het kader van een herstructurering in het kader van het generatiepact. Verder advies: [email protected]


51

Legal & Finance Jan Callant

Crisis, eens te meer crisis

De eentonige lichtheid van het bestaan

Mijn besluit staat vast: ik wil weg uit de rubriek ‘Finance’. De reden is dat alles zo eentonig wordt. Met CxO zijn we op zoek naar innovatie, naar nieuwigheden dus, in het economische leven. Maar niets daarvan, allemaal oude en verziekte koek. Het economisch klimaat is slecht en iedereen gebruikt dit als middel om niet in de belangstelling te moeten komen.

Een kleine stijging van 35% Het begint nu pas duidelijk te worden hoe catastrofaal het beleid in ons land geweest is de laatste acht jaar. De dalende koopkracht is een eerste voorbeeld. De uit de pan swingende kosten een tweede.

Innovatie ver zoek in de financiële wereld.

Beginnend met dit laatste moet ik een woord van dank richten aan de paarse beleidsmensen die destijds de energiefactuur lieten betalen door Electrabel en aanverwanten. Het resultaat is duidelijk. Ik kreeg mijn afrekening voor gas en electriciteit. Met de maandelijkse voorschotten van 290 euro heb ik meer dan voldoende betaald. Ik mag mijn bankrekening gevuld zien met bijna 130 euro. De euforie verwelkt echter snel wanneer ik zie dat mijn maandelijks voorschot vanaf nu opgetrokken wordt naar 380 euro. Snel berekend een stijging met 35%. Vraag is hoeveel KMO’s deze prijsstijging gaan overleven. Het zuiverste bewijs dat wat paars ons destijds vertelde toen ze Electrabel lieten opdraaien voor het gat in de begroting, grove leugens waren.

Koopkracht Ik moet ook nog een belofte nakomen. Ik had beloofd een hartelijke dank neer te schrijven aan de landbouwers en de truckers die op woensdag 18 juni een grote

52

rush richting Brussel organiseerden. Jullie traktoren stonden prachtig in het Jubelpark en jullie waren een toonbeeld voor iedereen die frustratie of enthousiasme kwijtmoeten. Jullie waren minder erg dan de Anderlecht-hooligans na de (overigens gewonnen) bekerfinale. Daarenboven lieten jullie me toe om in volle ochtendspits het traject Gent-Grimbergen in wel geteld 45 minuten af te haspelen. Bij deze: hartelijk bedankt! Dat er zo weinig verkeer was heeft economisch blijkbaar geen gevolgen gehad. Geen jankende bedrijfsleiders, geen morrende treinreizigers, geen misnoegde werknemers. Blijkbaar had iedereen vakantie genomen wat de bedrijfsleider goed uitkomt (vakantie opgenomen is weg en keert niet meer terug). Ofwel zijn de afwezige personeelsleden niet echt nodig of werken ze gewoon van op afstand verder. Misschien was het ook de dag. Blijkbaar wordt op woensdag veel minder gewerkt dan op andere dagen. Conclusie van dit alles blijft dat een paperless office en werken op afstand (twee zaken die overigens voorbeeldig samengaan) de oplossing moet bieden voor het transportprobleem.

Overnamegeweld Tot slot een topic die in rechte lijn te maken heeft met de economie. Het overnamegeweld is niet te stuiten. De grootste klepper is zonder meer het bod dat InBev uitbracht op concurrent Anheuser-Busch. Schaalvergroting en een concurrent minder, meer valt achter dit bod niet te zoe-


Dat er zo weinig verkeer was heeft econo misch blijkbaar geen gevolgen gehad.

ken. Ondertussen zijn er strubbelingen aan de top want één van de leden van de Raad van Bestuur van A-B nam ontslag. De ware reden was en is onduidelijk. Carlos Fernandez is de topman van het Mexicaanse Modelo, een brouwerij waar A-B ondertussen ook al een bod op deed. Deze overname maakt A-B wellicht te duur voor InBev, maar vraag is of dat de strategie achter dit alles is. Over een paar weken weten we meer, wanneer alle nodige mededingingscomitées zich over de zaak zullen uitgesproken hebben. Een ander dossier dat binnenkort een ontknoping moet krijgen is de overname van Innogenetics. Solvay, reeds aandeelhouder, wou het Gentse biotechbedrijf helemaal in handen krijgen. Maar plots dook een hoger bod op van het Amerikaanse Gen-Probe. Vraag is nu waar Rudi Mariën gaat voor vallen. Zijn aandelen zijn immers van goudwaarde in deze overname. Het enige wat we kunnen hopen is dat het Gentse bedrijf er goed bij vaart. Een andere vraag is of de verliezer in dit opbodproces zich niet gaat wreken door de overname van andere of een ander bedrijf uit de sector. In dat geval staan er de Biotech harde maanden te wachten.

Legal & Finance Stijn Dom

BOB 50 vereenvoudigt boekhoudkundig en

Software speelt in op behoeften KMO’s Sage heeft een nieuwe tool in haar gamma van beheer- en boekhoudsoftware gelanceerd. BOB 50 werd speciaal ontwikkeld voor KMO’s. De oplossing bevat verschillende modules die het boekhoudkundige en commerciële beheer van bedrijven vereenvoudigen.

François Josz, Sales & Marketing Director van Sage: “BOB 50 speelt in op de gevor derde eisen van KMO’s op het vlak van boekhouding en commercieel beheer.”

BOB 50 is een 100% Belgische ontwikkeling. “Deze software werd speciaal ontwikkeld voor KMO’s. Zo speelt ze in op de gevorderde eisen van KMO’s op het vlak van boekhouding en commercieel beheer: beheer van verkooppunten, facturatie, aan- en verkoopbeheer, voorraadbeheer, enz”, zegt François Josz, Sales & Marketing Director van Sage. Sage ontwikkelt lokale producten voor lokale behoeften. “De producten die we in België op de markt brengen, verschillen dus van de oplossingen die in de Verenigde Staten worden gelanceerd. We beschikken over een eigen research en development team dat specifiek voor ons land oplossingen ontwikkelt.” BOB 50 biedt verschillende modules aan; waarvan de boekhoudkundige en commerciële de meest gevraagde zijn. Een bedrijf kan een keuze uit de modules maken. Men hoeft dus niet het hele pakket aan te kopen. Het vorige pakket blijft ondersteund, maar nieuwe klanten wordt

aangeraden om voor BOB 50 te kiezen. De software is ontwikkeld voor bedrijven tot 5 medewerkers. Sinds de lancering zijn er 200 klanten die de BOB 50 gebruiken. Binnenkort is ook de module BOB Direct beschikbaar, een interface die de gebruikers de uitwisseling van gegevens verzekerd met sociale secretariaten, financiële databases, besturen, enz.

Poetsvrouwen Makkie is een bedrijf dat in West-Vaanderen poetsvrouwen via dienstencheques tewerkstelt. Eind 2004 is het bedrijf van start gegaan. Op dit ogenblik stelt Makkie zo’n 600 poetsvrouwen tewerk. Het bedrijf uit Kortrijk maakt enkel gebruik van het luik boekhouden omdat er weinig of geen commerciële aspecten (offertes, bestelbons, …) worden behandeld. Bij Makkie werken in het hoofdkantoor twee mensen met BOB 50. De planning gebeurt deels in de filialen, maar daar wordt niet met de boekhoudsoftware gewerkt. Per jaar verwerkt Makkie zo’n 1.000 inkomende facturen. Voor de implementatie heeft Makkie een beroep gedaan op de diensten van de verdeler SAWS. Dat bedrijf heeft ook de opleiding en de ondersteuning voor zijn rekening genomen. “De implementatie bij Makkie heeft maar een dag in beslag genomen”, vertelt Christiaan Bert van SAWS. “En dat is belangrijk voor een bedrijf. Voor sommige pakketten duurt het namelijk heel lang vooraleer de oplossing operationeel is. En dat heeft dan indirecte kosten tot gevolg omdat de medewerkers ‘technisch werkloos’ zijn.”

Integratie met bestaande systemen Bij het gebruik van BOB 50 is de integratie met andere bestaande systemen (zoals CRM) mogelijk. Op het gebied van rapporteringen zijn er diverse mogelijkheden. Via een dynamische link met Excel is het mogelijk om, met een eenmalig opgemaakt rapport, altijd de meest recente cijfers op te vragen. Sage heeft de ambitie om klanten flexibiliteit aan te bieden. De software kan aan de behoeften van de klant aangepast worden. Bovendien kunnen aan gebruikers verscheidene profielen en daaraan gekoppelde rechten toegekend worden. Voor boekingen die regelmatig terugkeren, zijn er templates beschikbaar. Uiteraard kunnen de bedragen aangepast worden. Dat is onder meer interessant voor loonberekeningen. Het systeem genereert automatisch de btw-aangifte. Sage heeft in België 15.000 klanten, waaronder ongeveer 2.000 fiduciaires. De Sage-groep is de partner van bedrijven voor hun beheer. Om een vlotte samenwerking met haar klanten te garanderen, doet Sage een beroep op de expertise van haar medewerkers, op een netwerk van 22.000 partners en op meer dan 40.000 boekhoudersexperts (of fiduciaires). De wereldwijde omzet bedraagt 1,5 miljard euro. In Belgë heeft Sage recent een kantoor in Sint-Martens-Latem opgestart. Daar zijn op dit ogenblik 5 mensen actief waarmee het totale aantal medewerkers in België op 42 komt. Daarnaast heeft het bedrijf nog kantoren in Luik en Zaventem. Het bedrijf doet voor de Belgische en Luxemburgse markt een beroep op 150 verdelers.


53

Legal & Finance Jan Callant

Atradius voerde grootschalig kredietonderzoek

The worst is yet to come

Wie had ooit durven verwachten dat de economische crisis zo hard zou toeslaan? Het is een eerder rethorische vraag. Maar toch, een uitgebreide rondvraag van Atradius bij 2500 business professionals uit 14 landen, toont aan dat we nog niet alles gezien hebben. Weinigen van hen zien de toekomst echt rooskleurig tegemoet. U weze gewaarschuwd.

De harde realiteit De survey, uitgevoerd door Heliview met de steun van Atradius en ‘The Credit Research Foundation’ (US) wou, door een uitgebreide bevraging nagaan wat de huidige en mogelijke impact is van de kredietcrisis op alle mogelijke zakelijke sectoren. Tevens wou men nagaan welke plannen er op tafel liggen om op bedrijfsniveau de kredietcrisis aan te pakken of de gevolgen ervan te beperken. Uit deze resultaten wou men ook nagaan hoe de verwachtingen liggen. De resultaten zijn niet echt hoopgevend. Zelfs in het anders koele en minzame Engeland, heeft de schrik lelijk huisgehouden. En als we de survey bekijken is dat niet helemaal onterecht. Shaun Purrington, Regional Director, Commercial - UK & Ireland (Atradius) omschreef de situatie als volgt: ‘The UK has been reliant on the financial and property sectors for much of its growth, which have been particularly badly affected by the credit crunch. As these industries slow, we would need a significant pickup in other sectors to bolster the economy and the belief that this will not happen is fuelling the UK business community’s pessimistic outlook.’ Er heerst dus met andere woorden grote angst voor de gevolgen van de wereldwijde kredietcrisis.

Enkele opmerkelijke vaststellingen Je zou er kunnen van uitgaan dat de resultaten uitermate voorspelbaar en voor de hand liggend zijn. Toch strookt dit niet

54

helemaal met de realiteit. De resultaten die de Atradius-survey opleverde, zijn immers van die aard dat ze op zijn minst aanzetten tot nadenken, om niet te zeggen dat ze af en toe beangstigend zijn. Gelukkig zijn ze hier en daar ook belerend. Een aantal van de resultaten zijn op zijn minst merkwaardig te noemen, althans als we wat kort door de bocht gaan. Wie nadenkt kan inderdaad wel een aantal goede redenen bedenken waarom de realiteit nu eenmaal anders is. Een voorbeeld. Eén van de uitkomsten is dat de grotere ondernemingen de kans lopen sneller de gevolgen van de kredietcrisis te voelen dan kleine ondernemingen. Dat is op zijn minst opmerkelijk. Je zou er immers moeten van uitgaan dat de basis van grotere ondernemingen stabieler is. En toch, net de grote ondernemingen zijn de eersten die uitkijken naar middelen voor de ‘zekere inning’ van hun openstaande klantenvorderingen, met het oog op het verbeteren van hun cash-flow. Daarnaast beschikken zij vaker over een uitgebreidere klantenportefeuille en over klanten die geografisch meer verspreid zitten. Allemaal factoren die een duidelijke risico bieden om zwaarder getroffen te worden door de wereldwijde kredietcrisis. Dat Amerika de draaischijf is voor veel onrust lijkt echter wel begrijpelijk. Vanuit heel veel landen wordt immers handel gedreven met de US. Net daar zijn het meeste bedrijven ‘aangetast’ door de kredietcrisis (68%), waarvan we mogen uitgaan dat die daar ook grotendeels ontstaan is.


Waar zal de kredietcrisis echt stoppen?

Bedrijven uit de energiesector ondervinden het meeste last van de crisis (51%). Ondanks het feit dat het hier gaat om meestal grote en stabiele bedrijven, hebben zij een klantengroep die sneller een factuur wat later gaat betalen. Zij staan daardoor in de frontlinie om de gevolgen het sterkst te voelen. Daarenboven worden zijn vaak verplicht om minimale dienstverlening te verzekeren, iets wat ook al niet in het voordeel is om de klantensaldi laag te houden. Tot slot valt ook op dat veel bedrijven een vertraging in de economie verwachten en dat ze de gevolgen daar eerst en vooral zien in de banksector.

Conclusie De kredietcrisis, die eerder werd afgedaan als een Amerikaans intern probleem, heeft dus duidelijk veel bredere gevolgen dan aanvankelijk aangenomen. Kordate maatregelen en een strikte opvolging zijn dus zeker aangewezen. www.atradius.be

Legal & Finance Solange Tastenoye

De “foutaansprakelijkheid”: Artikels 1382 en 1383 van ons Burgerlijk Wetboek

Garagehouder aansprakelijk? De artikels 1382 en 1383 BW stellen dat elke daad van de mens waardoor aan een ander schade wordt veroorzaakt, verplicht de schuldige persoon om de opgelopen schade te vergoeden. Bovendien is elk persoon aansprakelijk voor de schade welke hij door zijn daad heeft veroorzaakt, maar ook voor de schade welke ontstond door zijn nalatigheid of onvoorzichtigheid. Kortom betekent dit dat diegene die door zijn fout of nalatigheid aan iemand anders schade toebrengt, deze schade zal moeten vergoeden. Dit is de zogenaamde “foutaansprakelijkheid”. Een fout kan hier gedefinieerd worden als een daad die een normaal voorzichtig en maatschappelijk bewuste burger in dezelfde omstandigheden geplaatst, niet zou gesteld hebben. Een fout maken kan aldus een inbreuk uitmaken op één of andere wetgeving, maar het kan ook een inbreuk zijn op de “algemene zorgvuldigheidsnorm”. In dit laatste geval wordt er nagegaan hoe iemand anders in dezelfde omstandigheden zou handelen (het zogenaamde principe van een “goede huisvader”). Opdat er sprake kan zijn van deze “foutaansprakelijkheid” moet er aan drie voorwaarden worden voldaan. In de eerste plaats moet er “schade” zijn. Deze schade moet het gevolg zijn van een effectieve fout en bovendien moet er een oorzakelijk verband bestaan tussen deze schade en de fout. Met “oorzakelijk verband” bedoelt men hier dat de schade niet zou ontstaan zijn zonder de fout.

De beroepsfout Een garagehouder stelt zijn vaardigheden, kennis en ervaringen beroepsmatig ter beschikking van zijn klanten. Indien hij tijdens de uitoefening van zijn beroep als garagehouder een fout maakt, dan begaat hij een “beroepsfout”. Een “beroepsbeoefenaar” dient zich te gedragen naar de “algemene zorgvuldigheidsnormen”. Er moet steeds beoordeeld worden hoe een normaal, voorzichtig en redelijke beroepsbeoefenaar van eenzelfde categorie zich in dezelfde feitelijke

Er doen zich problemen voor aan uw bedrijfswagen en u brengt hem naar de garagehouder. Na een herstelbeurt gaat u uw wagen terughalen bij de garagist, maar onderweg doet zich een vreemd ongeval voor. U verdenkt uw garagist ervan dat hij een fout heeft gemaakt bij het herstellen van uw voertuig. Kan dit? Op welke wettelijke regels kan u zich hiervoor baseren?

Na een herstelbeurt gaat u uw wagen terughalen bij de garagist, maar onderweg doet zich een vreemd ongeval voor. U verdenkt uw garagist ...

omstandigheden zou gedragen. Tot deze algemene zorgvuldigheidsnormen waarnaar de beroepsbeoefenaar (hier dus de garagist) zich moet gedragen behoren bijvoorbeeld de voorwaarden om het beroep uit te oefenen, of de verplichting om de nieuwe ontwikkelingen in zijn vakgebied bij te houden. Komen partijen onderling niet tot een akkoord ten tijde van een schadegeval, dan zal het de rechter zijn die zal moeten beoordelen of de beroepsbeoefenaar zich heeft gedragen volgens deze algemene zorgvuldigheidsnormen. Bij deze beoordeling kan de rechter beroep doen op zogenaamde “gedragsregels” zoals bijvoorbeeld: technische normen, gewoonten,

gebruiken enz… Deze gedragsregels zijn niet bindend; de rechter behoudt steeds de mogelijkheid om hier vrij over te oordelen. Indien er zich een praktijkgeval voordoet, moet er in de eerste plaats nagegaan worden welke de precieze feiten en omstandigheden zijn. Indien partijen niet tot een vergelijk komen, zal alleen de rechter de mogelijkheid krijgen om de zaak te beoordelen.


55

Varia Erwin De Weerdt


Lancia Delta Lancia bestaat 102 jaar en heeft best een bewogen geschiedenis achter de rug. Lancia is een merk van populaire modellen, elegante afwerking en briljante techniek. Typisch Italiaans en onnavolgbaar. Maar ambitie kost geld en in 1955 gaat Lancia failliet. Na de overname door de Pavesi Groep verwerft Fiat in 1969 het merk voor een symbolische lire. Vandaag kan Lancia, met modellen zoals de Musa, de Phedra, de Thesis en de Ypsilon en onder de vleugels van moederhuis Fiat, om uw aandacht vragen als ontwerper van auto’s met grandeur. De nieuwe Lancia Delta trekt die lijn door, zij het in een gans ander register. De Lancia Delta maakte in de jaren ’80 vooral furore in de rallysport waar wie wilde winnen aan het stuurwiel van een Delta Integrale moest draaien.

Luxueuse middenklasser De nieuwe Delta, de eerste echte creatie die voortvloeit uit de nieuwe Lancia-filosofie, is op weg naar de dealers waar hij in principe vanaf september de show zal stelen. De naam Delta is synoniem voor ‘onderscheidend’, zowel in de letterlijke

als in de figuurlijke betekenis van het woord. Hij is én origineel én uniek en verenigt van bumper tot bumper twee sleutelwaarden: elegantie en temperament. Een meer dan comfortabele berline met een stevige sportieve look. Wij vinden de bi-color Platina-uitvoering bijzonder smaakvol, op het prestigieuze af. De auto staat dan visueel nog breder op 17 duimsvelgen en krijgt standaard een panoramisch schuifdak mee en een aan zoveel zonnewarmte aangepaste airco. De prijzen zijn ze nog aan het uitrekenen.

Binnen en buiten ruim De nieuwe Delta staat op het platform van de Fiat Bravo maar kreeg wel een langere wielbasis mee van 2,7 m met de bedoeling een binnenruimte te creëren waar je in de meeste auto’s van die klasse alleen maar kan van dromen. Ook de lengte van de auto, 4,5 m, geeft aan dat Lancia de Delta wil positioneren als betere gezinsen bedrijfswagen. De Delta is dus een mooi ogende knuppel in het hok van gewaardeerde middenklassers zoals Audi, BMW en Mercedes maar bv. ook ook Citroën, Opel, Peugeot, Toyota of VW.

De nieuwe Delta, de eerste echte creatie die voortvloeit uit de nieuwe Lancia-filosofie, zal in principe vanaf september de show stelen.

56


Interieur De nieuwe Delta is 4,5 m lang, 1,8 m breed en 1,5 m hoog. Dankzij een wielbasis van 2,7 m goed voor een uitzonderlijke interieurruimte. Achterin geen economy class toestanden waar je met geschaafde knieën uitstapt, wel een diepzittende achterbank die over 16 cm verschuift en in een hoek van 25° kan kantelen, in functie van bv. de gewenste bagageruimte. Met volledig vooruitgeschoven achterzetels loopt het koffervolume op tot niet minder dan 465 liter. Het interieur is stil, ook met draaiende motor. En licht. Luxueuze materialen gaan samen met harmonieuze kleuren. Een ‘GranLuce’ zonnedak zet chauffeur en passagiers in het zonnetje en de auto is volgestouwd met technologische snufjes. Van hifi-radio/cd-speler, mp3-lezer en bedieningstoetsen aan het stuur tot een gloednieuw satellietnavigatiesysteem ontwikkeld door Magneti Marelli.

In het vooronder Lancia biedt de Delta aan in drie turboversies, zowel benzine als diesel, met een vermogen tussen 120 en 200 pk, allemaal gekoppeld aan een handgeschakelde, gerobotiseerde of automatische transmissies met 6 versnellingen. Wie benzine wil rijden heeft keuze uit een 120 of 150 pk sterke Turbojet. Later komt daar allicht een superkrachtige en 200 pk sterke 1,8 Di Turbojet met directe benzineinspuiting. Dieselende kilometervreters kunnen terecht in een 120 pk sterke 1,6 Multijet turbo die slechts 130g/km CO² uitstoot. Een aanrader voor wagenparkbeheerders die van bijkomende fiscale voordelen willen genieten. Wegens België dieselland vult Lancia eerstdaags het dieselgamma nog aan met een 2,0 Multijet van 165 pk en een 1,6 Twinturbo Multijet van maar liefst 190 pk. Alle diesels zijn uitgerust met roetfilter en respecteren de Euro 5-norm. Een geavanceerde elektronische stabiliteitsregeling (ESC) en een SDC-ophanging (met elektronische dempersturing) dragen bij tot het optimaal in toom houden van al die vermogens.

Oudste Britse merk breekt met schitterende traditie

Jaguar terug naar af met nieuw xf-model Jaguar behoort niet langer tot het Ford imperium. Samen met Land Rover is dit laatste Britse chique automobielkroonjuweel voor 2,3 miljard USD verkocht aan Tata, India’s grootste voertuigconstructeur. Ford slaagde er maar niet in de alsmaar oplopende verliezen van het eigen merk in de US onder controle te krijgen. En aan Jaguar heeft het nooit één euro verdiend, integendeel. Insiders vonden de aankoop van Jaguar in 1989 al een miskleun van jewelste. Maar overkwam Mercedes niet hetzelfde met Chrysler? Grootheidswaanzin heeft in de geschiedenis van de automobielindustrie al menig Captain of Industry parten gespeeld. Ford moest Jaguar wel laten gaan. Het merk boekte in 2006 wereldwijd een recordverlies van 12,6 miljard USD in 2006 en zette in 2007 nog eens een negatief resultaat neer van 2,7 miljard USD. Het vond in Tata gelukkig een amateur “met diepere zakken” die het legendarische Britse merk zal kunnen laten overleven. “De 2.3 miljard USD die Tata neerlegde is een “koopje” tegenover de 5,2 miljard USD die Ford in 1989 betaalde terwijl het in die 20 jaar nog eens zo’n 10 miljard US$ in beide merken investeerde” aldus automobielanalyste Rebecca Wright van Global Insight.

Trendbreuk, welke trendbreuk? Het nieuwe Jaguar XF-model moet de Stype vervangen en Jaguar hoopt dat ook de vernieuwing van het XJ-topgamma de verkoop opnieuw zal aanzwengelen. Dat is broodnodig want in 2002 verkocht Jaguar wereldwijd nog 130.000 auto’s. Sindsdien halveerde de verkoop, een trend die zich nog steeds doorzet. De ontwerpers van de XF wilden wel resoluut trouw blijven aan de Jaguar-filosofie van mooie, snelle wagens maar het merk toch een nieuwe dimensie meegeven. De stijl en prestaties van een sportwagen met het raffinement, de ruimte en de verfijning van een luxeberline. De XF werd dus een 4-deursberline met de visueel verleidelijke lijnen van een coupé die binnenin plaats biedt aan 5 inzittenden in

een uitermate eigentijds, stijlvol en uniek Jaguar-interieur.

Interieur Binnenin biedt de XF naast een overvloed aan ruimte ook een rijkelijke afwerking met minutieus bewerkte, luxueuze materialen, gesofistikeerde instrumenten en een rustgevende sfeerverlichting. Het interieur is bepaald geraffineerd en comfortabel, ook voor de passagiers, dankzij de uitzonderlijke technologie en aandacht voor details. Er is intelligent gebruik gemaakt van technologie en het aanraakscherm is bijzonder gebruiksvriendelijk. Van buiten gezien laat de XF niet vermoeden dat het interieur zoveel ruimte biedt: er is comfortabel plaats voor vijf volwassenen. Er zijn tal van opbergvakken voorzien, de koffer slikt 540 liter en met neergeklapte achterzetels verkrijg je nog eens 420 liter extra laadruimte.

Aandrijving In het XF-gamma zitten 3 benzinemotoren (een 3,0 l, een atmosferische 4,2 l V8, een 4,2 l V8 met compressor) en éen diesel. Wij reden de 2,7 l V6 Twin Turbodiesel met 24 kleppen, die een op een vermogen draait van 207 pk/152 kW en een koppel van 435 Nm. Hij haalt de 0-100 km/u in 8,2 seconden en is 229 km/u snel. Met zijn CGI-cilinderblok (Compacted Graphite

Iron) en zijn aluminium cilinderkoppen is dit volgens Mick Mohan, hoofdingenieur van het XF-project, de lichtste dieselmotor in zijn soort en cilinderinhoudsklasse. Doordat hij gewicht bespaart scoort hij hoog inzake de verhouding gewicht-vermogen, prestatievermogen en drukt hij het brandstofverbruik. Op alle versies van de XF zit een 6-trapsautomaat gemonteerd die zijn sporen verdiende in andere Jaguars. Er is geen manuele versnellingsbak verkrijgbaar als alternatief. Het meest sensationele kenmerk van deze transmissiesturing is de gloednieuwe JaguarDrive Selector™, een absolute primeur in de sector, want het eerste systeem met een roterende schakelinterface die zich aanpast aan de rijomstandigheden én aan de rijstijl van de bestuurder.

Ter vergelijking De Nano, ‘s werelds goedkoopste low cost auto van Tata (4-deurs mini-micro car, 3,1 m lang, 1,5 m breed en 1,6 m hoog, een 33 pk sterke 623 cc tweecilinder achterin, maar voorlopig niet bij ons te koop omwille van de strenge Europese veiligheidsnormen.) kost € 1.700,00 (2.500,00 USD, £ 1.250,00). Voor de nieuwe Jaguar XF (in 3,0 V6 Luxury-versie, 4-deurs toplimo, 4,9 6m lang, 1,8 7m breed en 1,45 m hoog, een 238 pk/175 kW sterke 6-cilinder vooraan) bedraagt de basisprijs € 49.500,00.

Van buiten gezien laat de XF niet vermoeden dat het interieur zoveel ruimte biedt.


57

Varia Testlab

4 sites tested

IT Security

A number of companies provide services related to IT security. We had a look at the websites of four of them and tested them from a first-visitor perspective: Trend Micro, IBM, Symantec and McAfee.

www.trendmicro.com The main site offers three menus located at the top half of the screen. These menus can be seen as a kind of portal to the services the company has to offer: there is a site map and contact choice type of menu, quick links and a menu that presents a choice between the different markets the company targets (from private to enterprise). All of this is topped off by the possibility of being redirected to the ‘worldwide’-site. The bottom half of the screen is reserved for resources, articles and an event calendar. All the way down, a space is reserved for access to certain resources through a fixed set of key words. Lots of choices are offered for the visitor to continue his/her quest for further information. The site offers a lot of information, accessible from what seems to be a logically organized structure, that also seems to

form a complete company-picture and presents the visitor with a easy access to the company’s services. Concerning user-friendliness, the amount of information on the site seems a bit overwhelming. Colours – red and grey – and fonts are kept in check to ensure the page does not dazzle too much and give the site an overall business-like feel. Most of the menu choices lead to an overview of items of information and products within the choice made, as well as a menu that leads to general background information. Strangely, if a purchase is what you want to make, a Danish menu choice is offered that leads to a page that, unexpectedly is entirely… in English. The other language-possibilities offered here show the same imperfection. Press releases however are available in the respective countries’ own language. Thinking of performance, the amount of sheer information, pictures and anima-

www.trendmicro.com

58


www.ibm.com

tion can leave the site a bit on the slow side at first, however this improves rapidly to become satisfactory.

www.ibm.com IBM offers a site that gives the visitor the possibility to enter it via four distinct ways. There is the general menu at the bottom which displays chapters as ‘About IBM’, ‘Privacy’, ‘Contact’, ‘Accessibility’, ‘IBM feeds’. A main menu shows submenus at the moment you hover over them with your mouse: Solutions, Services, Products, Support & Downloads, My IBM. A third option is a row of five tabs that feature ‘learn about’, ‘shop for’, ‘get suppport’, ‘my IBM links’ and ‘about IBM’. Finally an inspirational menu of three pictogram-choices offering actualities on sponsoring and endorsement, the future and other IBM-related subjects. The site also offers the visitor the possibility to log on as well as the choice for another region. The main picture is animated which goes to show that you are dealing with a company that must know the technology behind your screen very well and is eager to use it. Do not loose yourself in the parts where IBM shows its visions for the future, you would not feel the need to return to the original page and this will certainly not increase your browsing productivity.

Menus already offer the user different perspectives on the data they wish to view. Software products, for instance, can be retrieved ordered by business need or product category, a keyword search can be chosen as option, an ‘overview’, or simply ‘all products’. As we see on quite a few sites these days, search functionality is not all that advanced. Concerning user-friendliness the number of different colours used on the site is minimized and therefore easy on the eyes. Submenus that appear when your mouse is over a menu sometimes trigger a sub-submenu to enable you to go from homepage to the object of your inquiry through the shortest possible path. The ‘My IBM’ options present you with an easy way of streamlining the amount of information that is presented to you and keep up to date with changes within the product range, company or information on the site.

www.symantec.com This website of Symantec has a fresh design in which the colours yellow and black are dominant as in the company logo. The first thing that captures the eye is the flashy items that Symantec wants to give some special attention to. The top of the website has a quick-select and a search fiel. The main menu bar is very clear and only shows a minimal amount of choices. A nice eye-catcher is the threatCon meter that shows the current virus threat currently circulating on the internet. This website offers 6 ways of navigating from the homepage: via search, top down via the main menu, via the flash image, via a secondary menu, via quick-

www.symantec.com

links and via footer links. This makes it very user-friendly if you are familiar with the website and are looking for specific information. New visitors however can get a bit lost because of all the possible options it offers. Large flash images and pictures are supposed to help the visitor which is good in itself but also decrease the performance somewhat and require a flash-plugin. Reading information on the website can sometimes be a bit annoying since the font type used for large text blocks is dark grey on a light grey background. However the designers did think about visitors that have lesser eyesight. Enlarging the website using your browser or Ctrl-mouse-scroll option enlarges the text very well without messing up the graphical user interface giving it an extra point in usability. Another good thing about this site is that the chosen language translates almost the whole site. Too bad that it does not translate the current page you are on. It always sends you back to the homepage when the language setting is changed. Overall this website has an up-to-date design and really tries to take into account different user groups. It works very well on Internet Explorer and Mozilla Firefox. Sometimes too much information is shown (information overflow) but overall a very good and organised website.

www.mcafee.com The McAfee website uses red and black as dominant colours. The site also has a search field in the top right corner, a simple short main menu and a large flash image in the middle as an eye-catcher. The website shows several ways for navigating but the main menu is repeated in

small text blocks with images. This shows the designers thought both of the experienced frequent visitor (fast navigating) and of the new visitor (what are my options?). Something only worked in Firefox was that the language setting was automatically set the native language. When you navigate through the site and you are clicking on one of the links on the homepage it shows a message that it will redirect to the UK site. It is a positive thing the site shows this message but it gets quite annoying because you have to click OK every time you visit the link when you are in another language. When you change the language to something else it will automatically redirect without warning to the homepage instead of translating the current page you are on. When you navigate to “Home and Home office” you navigate to a different website of McAfee opening in a new window or tab. Another issue is that the submenu is not displayed below the main menu item in Firefox. This makes it impossible for the Firefox user to click on any sub-link as the menu disappears as soon as the mouse pointer leaves the main menu item. A nice feature on the main McAfee website is the threat centre where one can see what viruses are currently active and where they were discovered. It is also possible to login to your own account but you really have to search for it. Apparently McAfee does not find registration on their website very important. Overall we looked at a very easy to use website with a readable and well-organised text. Performance is good and again you can really see McAfee put lots of effort in making their site look good and feel easy to use. Main minor points are the navigational issues in Firefox.

www.mcafee.com


59

Unchained Working®

Metrix 3 - Bib Bench

Unchained Working®

Mewaf International is niet alleen een heel bekende naam in het land van herkomst

België, ook in de rest van Europa is de firmanaam een synoniem voor vernieuwende concepten op het gebied van kantoorinrichting. Het bedrijf bestaat al zestig jaar en slaagt er elke keer weer in om vanuit die traditionele basis een geheel frisse kijk op kantoren te ontwikkelen. Het meest recente concept heet Unchained Working®.

Déchaînez-vous

Metrix® by MEWAF Mewaf International n'est pas seulement une enseigne réputée en Belgique, pays dont elle est

originaire; ailleurs en Europe, son nom est également synonyme de concepts novateurs en matière d'aménagement de bureaux. L'entreprise existe depuis soixante-dix ans déjà et réussit, à chaque nouvelle rentrée, à transcender sa base traditionnelle pour jeter un regard inédit sur l'univers des bureaux. Son concept le plus récent s'intitule Unchained Working®. Dankzij de toegenomen aandacht voor het persoonlijke welbevinden van de kantoormedewerker, en daarmee samenhangend de inrichting van de werkomgeving, werd er ook nauwkeuriger gekeken naar de specifieke taken binnen het kantoorwerk. Mewaf vertaalde deze behoefte door het creeen van activiteit-gerelateerde werkplekken en besloot een analyse te maken van de bezigheden die men dagelijks op het kantoor verricht. ABC Het Activity Based Concept, dat Unchained working® mogelijk maakt, betekent het creeren van een flexibele werkomgeving die communicatie, concentratie, samenwerken en interactie bevordert. Metrix Het Unchained Working Concept leidt in de praktijk tot een geheel andere manier van kantoorindeling. De medewerker kan kiezen welk soort werkplek hij of zij gaat innemen voor het vervullen van een bepaalde taak. In

de kantoorruimte zijn daarvoor werkplekken die de verschillende activiteiten perfect faciliteren: Zo kan men geconcentreerd werken in een zogenoemde Cockpit of bibliotheek, een afgesloten ruimte waar men niet gestoord wordt. Taken die een mindere mate van concentratie vereisen, kunnen worden verricht in een loungewerkplek of werkniches. Communicatie en interactie vindt plaats in een meer open ruimte waar mensen comfortabel bij elkaar kunnen zitten aan een bench of in een clubgebied. Effectiever In eerste instantie zal de meer traditioneel ingestelde beslisser wellicht een punt maken van de iets hogere kosten die verbonden zijn aan het inrichten van diverse soorten werkplekken in één kantoor. Echter, op de middellange termijn zal het al geld opleveren, juist omdat de medewerkers effectiever kunnen werken. De werkplek faciliteert de vervulling van de taak, en zo hoort het ook. Koken doe je in de keuken, douchen doe je in de badkamer.

Metrix 2 - Niche

Loftbench s Bovendien bespaart het geld omdat dankzij het flexibele werken er minder werkplekken nodig zijn. Dat bespaart dure vierkante meters. Uit onderzoek is gebleken dat 30 procent van de werkplekken op het traditionele kantoor leeg staat. Weggegooid geld dus.

Unchained Working® is meer dan alleen een meubelconcept, het is een complete manier van werken die ondersteund wordt door het specifieke meubilair en kantoorindeling. Samen met de opdrachtgever wordt gekeken welk soort indeling of meubilair de medewerker het beste kan ondersteunen. Mewaf geeft ook handvatten waarop de organisatie de nieuwe manier van werken kan implementeren want deze is niet te verwarren met ‘desk sharing’. Website Er is een aparte website ontwikkeld waar men alles te weten kan komen over Unchained Working®: www.unchainedworking.eu Dans la foulée du surcroît d'attention désormais prêté au bien-être personnel de l'employé de bureau et à l'aménagement de l'environnement de travail allant de pair, ses spécialistes se sont penchés plus attentivement sur les tâches spécifiques qu'induit le travail de bureau. Mewaf a traduit ce besoin en créant des postes de travail typiquement liés à une activité, après avoir décidé d'analyser les tâches journalières au bureau.

ABC Le concept Activity Based, fondement du système Unchained Working®, consiste à créer un environnement de travail privilégiant la flexibilité et favorisant la communication, la concentration, la collaboration et l'interaction. Metrix Le concept Unchained Working® débouche en pratique sur une tout autre manière d'agencer les bureaux. Le collaborateur est invité à choisir quel type de poste de travail il va occuper pour effectuer une tâche déterminée. L'espace de bureau est dès lors pourvu de postes de travail qui facilitent la réalisation parfaite de ces diverses activités : se concentrer dans un cockpit ou dans la bibliothèque, une niche ou un lounge pour un travail exigeant moins de concentration. A chaque activité correspond un poste de travail qui facilite l'accomplissement de la tâche – et c'est ce qu'on attend de lui. La préparation du dîner se fait à la cuisine, la douche se prend à la salle de bains… Un gain d'efficacité De surcroît, ce système économise de l'argent parce que la flexibilité de travail qu'il

autorise implique un moins grand nombre de postes nécessaires, ce qui permet de gagner de précieux mètres carrés. Une étude a montré que 30 pour cent des postes de travail d'un bureau traditionnel restaient vides, soit autant d'argent jeté par les fenêtres. Unchained Working® va au-delà du simple concept de mobilier; c'est une philosophie de travail à part entière, reposant sur un mobilier et un aménagement de bureau spécifiques. En concertation avec le client, les spécialistes de Mewaf étudient quel type d'aménagement ou de mobilier optimisera au mieux le travail des collaborateurs. Mewaf a donc élaboré une série de consignes de référence au départ desquelles l'organisation peut mettre en œuvre sa nouvelle méthode de travail qui n’est pas a confondre avec le "desk sharing". Site web Un site web tout à fait spécifique a donc été développé pour le concept Unchained Working®: www.unchainedworking.eu Contact: Tülay Yüksel Manager Projects Unchained Working® E [email protected] T 00 32 479 61 20 75 W www.unchainedworking.eu Photographs: Mewaf

Metrix 4 - Twin Corner Lounge

Varia Jean-Luc Manise

Fun Office

Vers le Green Office thema-artikel La grand messe du bureau se tient du 21 au 25 octobre prochains à Cologne. Le slogan du salon Orgatec est “Better Office - Greater Success” - ou comment se sentir bien pour que l’entreprise se porte mieux. En même temps, tous les regards se tournent le bilan écologique des bureaux de demain, ouvrant ainsi la porte sur le “green office”.

C’est le rendez-vous incontournable du petit monde du bureau. Dès février, les organisateurs pouvaient annoncer que 90% de la surface d’exposition était réservée, avec des participants comme Assmann, Bene, BULO, Dauphin, Dynamobel, S.I.D.I., Girsberger, HAG, Haworth, Herman Miller, Hund Büromöbel, Interstuhl, König+Neurath, Sedus Stoll, Okamura, Nurus, Kvadrat, NOWY STYL, Palmberg, WINI, Wilkhahn, Vitra ou encore Walter Knoll. La majorité des partcipans sont allemand bien sûr mais l’Italie, l’Espagne, la Grande-Bretagne, la Suisse, la Turquie et la Belgique sont aussi au rendez-vous.

Better Office: Greater Success Better Office: Greater Success ou comment l’environnement de travail peut avoir un impact positif sur les résultats de l’entreprise et augmenter la motivation des employés, en favorisant leur sentiment d’appartenance à l’entreprise. Pour illustrer cette thématique, Orgatec a convié un sportif de haut niveau devenu par la suite un homme d’affaires à succès. Eberhard Gienger ouvrira le 21 octobre l’Ultima Office Dialogue avec la conférence ‘The way to achieving top performances’. Le rapport entre sport de haut niveau et le (bon) environnement de bureau? Eberhard Gienger: “Mon expérience sportive et ma vie professionnelle m’ont prouvé qu’il n’est possible d’avoir du succès que si les conditions idéales convergent avec le plan parfait. De cette manière, on crée un environnement propice au succès”.

62

Bureau vert C’est le mouvement de fond qui habite toutes les consciences et les producteurs de solutions d’aménagement de bureau mènent aussi une réflexion de fond sur l’impact écologique de leur industrie. Le recyclage ne se limite plus à jeter les canettes de cola dans la corbeille à papier. Les producteurs de chaises de bureau, et ce n’est qu’un exemple, font en sorte que celles-ci soient recyclables à 99%. Le minimalisme est aussi une tendance dans le secteur du bureau. Plus la conception est simple, plus l’environnement est épargné par la production. Les bureaux misent sur l’équilibre entre délicatesse, fluididité, dynamisme et solidité. La préférence va aux matériaux naturels: on assiste donc au retour du bois, mais aussi du coton, du lin et du liège. En matière de sécurité et d’écologie, des labels ont vu le jour, qu’il s’agisse de la norme EMAS 2 et des standards ISO.

Espaces collaboratifs Sans surprise, on privilégie aussi les espaces de travail collectifs et les bureaux partagés, symbole d’économie d’énergie et de rationalisation. L’espace de travail est désormais dédié à une tâche et non à un individu. Cela n’empêche pas la respiration. Des zones ouvertes accueillent des tables simples et modulables comme support au travail collaboratif. Simples et intelligentes: ce sont des outils de travail multifonctionnels, connectés (de plus en plus en mode sans fil) aux différents systèmes d’informations et de communica-


Unchained Working: tout un programme…

tion de l’entreprise. Des espaces modulables, pouvant être réduits ou agrandis en fonction du nombre des participants aux réunions de projets. En parallèle et en quelque sorte par ricochet, des zones “cocoon” vont permettre de s’isoler quelques instants pour faire le point ou décompresser. D’où l’impressionnante apparition de fauteuils “sieste” lors de la dernière édition d’Orgatec, dont certains avec systèmes de massage intégrés. Dans la foulée, les cafétérias se transforment en zone de relaxation et les salles de réunions en espaces de communication.

5 pierres angulaires Restent les cinq pierres angulaires sur lesquelles toute bonne formule d’aménagement d’espaces de bureau doit être bâtie: l’acoustique, l’éclairage, les planchers et les techniques de communication. La cinquième consacre le succès des meilleurs opérateurs, ceux qui réussissent à faire harmonieusement interagir l’ensemble au meilleur prix et avec un bilan environnemental positif.

DATA VERLOREN?

Archiving Solutions

Yo u r i n f o r m a t i o n i s n o w h e r e s a f e r

de volledige back-up beveiliging bel nu naar 078 15 31 61 of surf naar www.merak.eu

Newsletter VSV Marc Van Gastel Vlaamse Strategievereniging

Visie en Strategie Inzake Innovatie en Bedrijfsondernemerschap Op donderdag 26 juni vond de tweemaandelijkse avondbijeenkomst van de Vlaamse Strategievereniging plaats, ditmaal in het Kasteel Cleynhoff op het domein van de Brabantse Golf in Melsbroek – een schitterende lokatie die zeer gesmaakt werd door de aanwezige leden en hun genodigden. Keynote spreker van de avond was Marc Lambotte, Afgevaardigd Bestuurder, Unisys Belgium NV en ondertussen ook VicePresident & General Manager, Europe North, Systems & Technology. “Ik wil dat de mensen trots zijn op hun projecten en dat uitstralen naar hun klanten. Vlamingen doen 95 % perfect en zwijgen erover, omdat 5 % niet perfect is. Daarin mogen we een stuk meer Hollander worden,” zei Marc in Trends (27/4/2006). Unisys zet zijn medewerkers dus vaker in de bloemetjes. Het managementteam heeft objectieven gekregen voor zijn zichtbaarheid op de markt. Ondertussen maakt hij met deze non-conformistische benadering sinds 2005 als Country General Manager voor België gestadig zijn projecties in de markt waar. Reeds bij de start van zijn betoog (Titel: “Visie en Strategie Inzake Innovatie en Bedrijfsondernemerschap”) blijkt dat Marc inderdaad een non-conformistische denker is a.d.h. van de aan zichzelf én zijn medewerkers gestelde vragen betreffende de bedrijfsstrategie: – Wat willen we met dit bedrijf bereiken? – Hoe gaan we dat doen? – Wat wordt van mij verwacht? – Hoe word ik hier beter van? Kernvragen dus die onmiddellijk naar de essentie gaan, op een directe en duidelijke manier gebracht, het kenmerkt zijn denken én handelen zal blijken. Marc spreekt van grote en kleine dingen (groot: Unisys werledwijd: 5,8 miljard

64

dollar, 31.000 medewerkers) maar waar je innovatie bottom-up, met de kleine initiatieven eerst, stelselmatig moet doen groeien. Hij gelooft daarbij niet in een zgn. ‘Innovation framework’, maar wel in het creëren van een innovatie-stimulerende omgeving die medewerkers ertoe aanzet creatief te willen zijn. En dat betekent vooral dat je fouten maken moet durven toelaten, (‘Failure IS an option’) want daar leer je dikwijls meer door. Dit wordt trouwens in de vakliteratuur en de academische wereld bevestigd (o.m. Chesbrough en Vanhaverbeke, European Center for Open and Collaborative Innovation). Innovatie is volgens Marc vragen stellen over welk creatief idee je naar de markt wil brengen en wat je ‘go-to-market’ straegie dan precies inhoudt. “Hoe” is de basis, “wat” is het resultaat. Maar minstens zo belangrijk is de timing. Prachtige innovaties kunnen namelijk te vroeg of nét te laat de markt bereiken. Ook daar toont Marc openlijk voorbeelden van, wat bij de aanwezigen het respect nog enkel maar doet toenemen. Marc’s conclusie is even doordacht als de opbouw van zijn betoog: de succesvolle resultaten van het creatieve denken liggen vooral in de verkoop van de eigen proces-innovatie (dus eerder incrementeel – evolutief dan disruptief), het creëren van een omgeving die innovatief denken en handelen stimuleert en vooral het voeren van de juiste communicatie (extern én intern). De vragensessie na de speech nam dan ook bijna een uur in beslag, want deze ervaringrijke topmanager had op alle vragen een ter zake doende, soms eigenzinnig, veelal diepgaand antwoord klaar. Juist, nog even over kleine dingen die uiteindelijk groot worden: Marc slaagde erin zijn Corporate Headquarters in de VS te overtuigen 2 miljoen euro te investeren in


Keynote spreker van de avond was Marc Lambotte.

de oprichting van een Unisys Innovation Center in België (Bourgetlaan 20, 1030 Brussel). Dit centrum wordt geopend op 6 Oktober 2008, en staat open voor samenwerking met ICT bedrijven, universiteiten, kenniscentra, etc... en staat daardoor model van Open Innovatie in de ICT sector. Ter conclusie: opnieuw een top-evenement van VSV, een top-spreker op een prachtige lokatie met een select én deskundig publiek, een geslaagde combinatie. Noteer in je agenda daarom alvast dat we op 2 oktober 2008 op bezoek zijn bij Willy Lenaers in de Drukkerij van Concentra te Beringen (inschrijven: [email protected]).

Vlaamse Strategievereniging vzw p/a Metrologielaan 10 bus 15 1130 Brussel (Haren) Tel. 02 242 11 41 Fax 02 242 03 45 www.vsv.be [email protected]

TFQUFNCFS

#3644&-4&910

FBTZ'BJSTÛ

130-0(*45*$4

4JNQMZMPHJTUJDT .BUFSJBMIBOEMJOH]8BSFIPVTJOH]%JTUSJCVUJPO]5SBOTQPSU]-PHJTUJDTTPGUXBSF ]-PHJTUJDTCVJMEJOHT]4VQQMZ$IBJONBOBHFNFOU]3'*% "VUP*% 7PJDF

A-PHJTUJDTNBOBHFNFOUDPNNPOTFOTFPSCJHUIFPSJFT 7PPSBBOTUBBOEFPOBGIBOLFMJKLFTQSFLFSTHFTQFDJBMJTFFSEJOTVQQMZ DIBJO JOGPSNFSFOVPWFSEFMBBUTUFJOOPWBUJFTFOCFTUQSBDUJDFT

A4VQQMZ$IBJO4FDVSJUZ5SPFGPGCFESFJHJOH )PFHBBUVPNNFUBMMFSMFJEXJOHFOEFTFDVSJUZ WPPSTDISJGUFO ,SJKHPQEFEFAEBHWBOEFWFSMBEFS FFOPWFS[JDIUWBOEFSFHFMHFWJOH%BBSOBBTU XPSEFOEFFSWBSJOHFOWBOCFMBOHSJKLFWFSMBEFST VJUHFXJTTFME

1SBLUJTDI ]IBMM]OPOTUPQ (SBUJT];POEFSWPPSJOTDISJKWJOH

1SBLUJTDI ]IBMM]o 05.NFNCFST ]XXXPUNCFPSH

1SPHSBNNB FBTZ'BJSTDPN130-0(*45*$4#&

0OEFSTDIFJEJOHWBOEFTOFMTUHSPFJFOEFCFESJKWFO BDUJFGJOEFUSBOTQPSUFOMPHJTUJFLFTFDUPS

,PNOBBSIFU#VTJOFTT1PJOUPQEFCFVST XJOVXHSBUJTVJUOPEJHJOH

(SBUJTCF[PFLFO

0Q,BOBBM;FOPPLBBOXF[JHPQEFCFVST

4BNFONFU

7SBBHOVVX(3"5*4CBEHFPOMJOFBBOWPPSLPNXBDIUUJKE

FBTZ'BJSTDPN130-0(*45*$4#&

1PXFSFECZ

.FEJBQBSUOFST

FBTZ'BJSTDPN130-0(*45*$4#&

FBTZ'BJSTÛ&.1"$,

$BUBMPHVT QBSUOFS

Newsletter JCI Lieve Woutters Voorzitter JCI Vlaanderen

JCI Vlaanderen lanceert ubeon Management Game

Doorzetters Winnen

Woordje van de voorzitter

Ouders helpen ondernemers starten Xavier Vanneste (28 jaar) van Brouwerij De Halve Maan uit Brugge is op 17 mei uitgeroepen tot Vlaamse JO 2008. JCI Vlaanderen kent deze award, ondertussen het vierde jaar op rij, toe aan jonge ondernemers. Enerzijds met als doel hen erkenning en een podium te bieden, anderzijds om jonge dromers en potentiële ondernemers een voorbeeld te geven en te inspireren. De jury lauwerde Vanneste voor zijn visie en durf bij de lancering van het nieuwe bier ‘Brugse Zot’. Deze jonge Bruggeling hervatte in 2005 de activiteiten in brouwerij De Halve Maan, enkele jaren nadat zijn ouders de activiteiten om economische redenen hadden stilgelegd. Tegen het advies van zijn ouders in, maar wel in dezelfde gebouwen waar zijn moeders bedrijf draait, lanceerde de toen 25-jarige Xavier een nieuw bier: Brugse Zot. Met succes: de verkoop stijgt continu in binnen- en buitenland en het bier kaapt wereldwijd belangrijke prijzen weg. Tijdens de jureringsdag,waarop we de negen genomineerden voor de Vlaamse JO beoordeelden, is net die rol van de ouders bij het starten en groeien van jonge ondernemers mij vooral opgevallen. Daarom ben ik van oordeel dat het goed zou zijn om ouders extra te stimuleren hun kinderen te steunen indien zij het pad van het ondernemerschap willen opgaan.

Lieve Woutters Voorzitter JCI Vlaanderen

Secretariaat JCI Vlaanderen E. Bockstaellaan 193 – 1020 Brussel Tel. 02 428 36 61 – Fax 02 425 48 90 [email protected]

In een steeds sneller veranderende globale economie is snel en effectief beslissen uitermate belangrijk geworden. De succesvolle manager heeft een overkoepelende visie en houdt rekening met alle vakgebieden: inkoop, HR, sales, marketing, dienstverlening en productie. Maar hoe kunnen we deze vaardigheid aanleren wanneer er zoveel op het spel staat?

66

Een boek lezen of een seminarie volgen is maar een deel van het leerproces. Want wist u dat mensen slechts 10% onthouden van wat ze lezen, 40% van wat ze zien en horen en maar liefst 90% van wat ze zelf kunnen doen? Management simulatiegames geven mensen de kans om te leren door zelf te “doen”. De impact van deze games is dan ook bijzonder groot.


Xavier Vanneste van Brouwerij De Halve Maan uit Brugge wint Vlaamse JO 2008 omwille van zijn visie bij de lancering van de ‘Brugse Zot’.

Daarom organiseren JCI Vlaanderen en ubeon|business experts binnenkort de ubeon Management Game. Dit online gebeuren is te vergelijken met de populaire beursspelen en kan gespeeld worden met vele honderden spelers tegelijk. Elke speler neemt hierbij de rol aan van een beslissingsnemer in een virtuele onderneming. Zijn of haar beslissingen beïnvloeden de performantie van het eigen bedrijf en de andere spelers. U wordt uitgenodigd om gratis aan het spel deel te nemen, belangrijke nieuwe vaardigheden aan te leren en... een mooie prijs te winnen. Deelnemers kunnen zich inschrijven vanaf begin juli 2008. De ubeon Management Game wordt gespeeld gedurende 6 weken, van eind oktober tot midden december. – Voor meer info, ga naar www.ubeonmanagement-game.be – Voor meer info m.b.t. de organisatie, contacteer Stephan Vanhaverbeke per mail: stephan.vanhaverbeke@ ubeon.be. www.jcivlaanderen.be www.ubeon.be www.ubeon-management-game.be

Column Jef Brouwers


“myers briggs type indicator®, ik ben niet gek, ik ben gewoon anders” MBTI® is geen test. Onthoud u vooral dat. De vragenlijst, die wordt ingevuld zorgt vaak voor deze verwarring. Onze eigen, vaak negatieve ervaringen met psychologische testen, doet de rest. WEL is het een werktuig. Op de juiste wijze gebruikt, kan het een individu inzicht bezorgen in zijn of haar mentaal functioneren. MBTI® is ontwikkeld door Katharine Briggs en Isabel Myers vanaf 1923. Een eerste versie van de vragenlijst werd gerealiseerd in 1962, gebaseerd op het werk van Carl Gustav Jung, Zwitsers psychoanalyst. MBTI® is een indicator, die geenszins exactheid pretendeert, noch enige voorspellende waarde heeft. Onethisch is het MBTI® te gebruiken in selectieprocedures. Het voorziet de mens in een aantal kapstokken bij het maximaal realiseren van zijn of haar competenties via het kennen van zijn/haar persoonlijkheid. MBTI® geeft mentale voorkeuren aan voor de wijze waarop men zijn leven wil inrichten, georganiseerd of niet (JudgingPerceiving). Vanuit die levensstijl verklaart het de voorkeur in het nemen van

beslissingen, logisch of eerder invoelend (Thinking of Feeling) en nog hoe men bij voorkeur zijn wereld waarneemt, vanuit de vijf zintuigen of eerder intuïtief (Sensing vs Intuiting). Een laatste element is het bepalen van de bron van energie, de buitenwereld of de binnenwereld (extraversie of introversie). Het rapport beschrijft die voorkeuren; weliswaar zonder voor te schrijven wat goed en niet goed is. Alle voorkeuren zijn gelijkwaardig en even belangrijk voor allen. Het bepalen van voorkeuren helpt de mens om zichzelf en zijn/haar functioneren beter te begrijpen enerzijds. Anderzijds helpt het ook om de niet – voorkeurkant van de persoonlijkheid te ontwikkelen. Het mobiliseren van die minder ontwikkelde zijde van de persoonlijkheid stelt een individu in staat om in meer situaties erg effectief om te gaan met zijn/haar totale persoonlijkheid. Het niet-bedreigende van de ‘indicator’ vooral is erg prettig. Al ‘spelend’ leert men aandacht krijgen voor de evidente en minder evidente elementen van zijn/haar persoonlijkheid.

De uitleg en de beleving – in een workshop of een individuele coaching sessie – is dan ook cruciaal. Als louter ‘rapport’ is de MBTI® ‘een weetje’. Het verstaan van de combinaties is een must om er een werktuig van te maken. In dergelijke sessies ontdekken deelnemers via ervaringsgerichte oefeningen hoe zij mentaal functioneren op de verschillende aspecten die met mentale voorkeuren te maken hebben. Slechts nadat zij, vanuit de oefeningen, bepaald hebben hoe zij mentaal functioneren, krijgen zij de feedback over de vragenlijst. Deze confrontatie van eigen ontdekken en het vragenlijstresultaat is op zich een bijzondere ervaring. Beide resultaten vallen veelal volledig samen. Indien er verschil bestaat tussen beide resultaten (voorspeld en gerapporteerd uit vragenlijst) dan zal de persoon, via analyse zelf bepalen wat voor hem of haar het juiste “type” is. Bij wijze van spreken “plakt” de persoon het etiket dat hem best past op zijn/haar persoonlijkheid. Het Best Fit’type; zoals Myers en Briggs (respectievelijk dochter en moeder) is dan bepaald. Interessant is ook dat via deze mentale voorkeurenanalyse een zeer duidelijk beeld kan worden geschetst hoe stress een invloed heeft op het mentaal functioneren van een individu. In mijn werk met topsporters en managers is MBTI® dan ook een werktuig dat niet mag ontbreken. Het verschaft op korte tijd veel inzicht, wat via gesprekken, na veel langere tijd, minder kennis voor het individu zou opleveren over zichzelf. Ook de coach heeft er zijn voordeel bij. MBTI® is dan ook een modern instrument: vlug beantwoord, grondig bestudeerd, snel resultaat, en absoluut resultaten opleverend. Ook emotionele situaties, die vandaag vaak aan de orde zijn, kunnen op een adequate manier worden beheerd. Deze situaties met enorme druk hoeven dan niet te leiden tot wat wij noemen ‘perversiteiten’, gedragingen waarvan we vaak vinden dat ze niet passen maar waartegen we ons blijkbaar slecht kunnen wapenen. Voor de kenners: ik ben ENTP.

Ik ben niet gek, ik ben gewoon anders.


67

119_08e_05_ins_belgien_klein

7.5.2008

11:06 Uhr

Seite 1

Nieuw @ CxO Business Card Service Dec. 2007

/ Jan. 2008

– Issue

February

53

/ March

2008 –

Issue 55

Meeting on top level.

van er van Kamer ese Kam Chinese ms-Chin tieke Vlaamslogistieke er Vlaa rzitter ischee logis voorzitt Belgisch – voo de Belg on – 37 Maton voorr de kt. p.p. 37 is voo Luc Luc Mat markt. ke mar Chinaa is kelijke del: Chin trekkelij phandel: aantrek Koo Koophan een aan Raad der ers een rleners Wijzen stverlen Europes dien dienstve maakt for e stand on van zake innovati utives n op. p. tegy and r exec 7 on stra

P106 176,

othe e COOs and s magazin Busines , CFOs, CTOs, CEOs, CIOs olis – p.

ce bij Kinep

14

CxO verschijn t tweemaa toelating ndelijks, gesloten 7e jaargang, verpakkin g; PB-België February/ March – B-7, Prijs lidmaats 2008, Issue 55, chap ¤ afgifteka 105,00 (excl. BTW) ntoor Charleroi X–

Governan

ss en Busine , Senior lis nhuyse Nieuwe er, Kinepo Dries Van ence Manag Intellig Market

toor Charleroi afgiftekan Issue 53, . 2008, (excl. BTW) Dec. 2007/Jan hap ¤ 105,00 lidmaatsc 7e jaargang, – B-7, Prijs ndelijks, t tweemaa g; PB-België verpakkin CxO verschijn gesloten toelating

X – P106

176,

Corporate

Nummer

ger van

het Jaar

Mana KBC comité, ter directie , voorzit

KBC-baas André Bergen

n vult ty Wago 47 Kia Spor ma aan – p. cee’d-gam

2007 –

Bus

ines agements magazin Man CEO e on stra s, CIOs s , CFO tegy and s, CTO Resource

Human

p. 20

s, COOs

ICT

Van koers stics en te bereLogiwijzig om doels iken – tellingen p. g17

inno and othe vation for r executiv es

Mieke Vandro

turin Manufacmme, voorzitter Markan t Sales

eting Duidelijk Mark van Euro maken hoe groot pa Finance

Diane Struyve

is – p. 18

n, directe

ed VBO

Logistics Manufac

turing

Sales Marketing

– p. 59

Totaal nieuw

design

e

xonet.b

www.c

ent Resource s ICT

de invlo

ur Europe es Depart ement,

Audi A4

Managem Human

Finance

8 11:08:48

28/01/200

Nummer

53.indd

1

55.indd

CxO Europe Wielstraat 12 2880 BORNEM, België Tel.: 03/889 52 59 Fax: 03/899 03 78 www.cxonet.be

1

www.c

For free advice or quotation please contact the Switzerland Convention & Incentive Bureau +32 (0)2 345 83 57 or mail [email protected]. Visit us on www.MySwitzerland.com/mice.

xonet.b

e

2008 Businesscard 105 x 74,25.in3 3

19/05/2008 12:09:08

9[gehd]l]g^^]jlgeYfY_]qgmjAL Yf\L]d][geaf^jYkljm[lmj] Hjg\m[lkKgdmlagfk EYfY_]\K]jna[]k Gmlkgmj[af_$;gfkmdlYf[q$KmhhgjlEYafl]fYf[]

L]d][geK]jna[]k >afYf[aYdK]jna[]k =[gfg[geaf[j]Yk]kmk]jkYlak^Y[lagfYf\hjgna\]k]^Õ[a]fl Y[[]kklgaf^gjeYlagf&&&Yfqlae]$Yfqo`]j]&

www.econocom.be “En als u uw klanten nu eens reclame laat maken voor u?” Uw klanten zijn tevreden? Mooi! Dan bent u klaar voor mond-aan-mond reclame op het web. Ga naar www.our-clients.com en ontdek hoe eenvoudig het wordt om nieuwe klanten te werven via uw bestaande.

www.our-clients . c o m

68


Varia Redactie CxO

Originele lancering

Ford Kuga Waarom zou de lancering van een nieuwe wagen moeten lijken op een lancering van een wagen? Met de Kuga heeft Ford

07

June

/

20 July

sue – Is

Dec. 2007

October / November 2007 – Issue 51

ue 49

7 – Iss

er 200

ptemb

st / Se

Augu

zijn originaliteitskaart uitgespeeld door vandaag en morgen een straatballet aan te bieden aan chauffeurs en voorbijgan-

/ Jan. 2008

– Issue

53

Uniek aanbod!

Febr

uary

/M

arch

2008

– Is sue

55

47

Om het managementtijdschrift CxO magazine de volgende zes maanden kosteloos te ontvangen dien je slechts te voldoen aan de volgende twee criteria:

roen ge), Je avelan Jansen er w s rts (H Jeroen et’ae anpo en Bog n rn ers M , wer) te Jo,ha le em po in a fn an Roger Leyssens – Dexia: “We stellen ie b ed initiat weNysos(M 40 p. p. 40 HR ten dienste van de klanten en we 3D ip R etys): demy. Luc Ma the ? Phil (@th ics Aca , ton spreken p. 13 e – voorzit for de taal van de klanten”. st Koopha Lif tion p.p. 1414 Logi ation ter Vla ndel: Chi ams-Chin innov ecutives nd lu ab. na is voo for dienstver ese Kam y and r ex L eco revo r de Bel er van leners tion tiveson strateg and othe gische een aan ova cu Is S t big inden Os ine trekkeliEuro Raalog inn r m d distieke agaz CTOs, CO exe jke pe er W mase andsin eses rkt. p.p. nex nder L Os, ment th y Bu Business magazine on strategy and innovation for ge o g CF 37 ijz , sta 37 na te Os Ma nd en nd ineexecutives ent CEOs, CIOs,urc CFOs, CTOs, COOs andBus other fou ss magaz stra OOs aCEOs, CI es van maa so on CEO agem ine



Lo

n Re

ne Antoi

Ma

ICT

rler oi X

P106 176,

Huma

s

tic Jaar 2007 – p. 18 gishet OndernemingLo van Groep H. Essers laureaat

ring

tu ufac

Man

– P10 6 176

,

inge

CxO toe versch lati ng ijnt twe ges lote emaan n ver pak delijks kin g; PB-, 7e jaa Bel rgang, gië – B-7 Februa , Prij ry/ s lidm March 200 aat sch 8, Issu ap ¤ 105 e 55, ,00 afg ifte (ex kan cl. BTW too r Cha )

176,

– P106 eroi X toor Charl

ast, Jan Lag

s

Sale

w

ing

s, CIOs,

on zake kt CFOs, CTO strate B gy and no s, COCOsusine innovation p. p. for EO andss 7 mer s, C oth IOs, agaexe zi cutive CFO ne o s s, C n stra TOs, te CO gy an Os and d inno oth vatio er e n xecu for tive s

Management

Corporat e Gov

Human Resources ernance Dries Van bij Kine Nieuwenhu Ma Vans – poli Market Intelligence yse, Senior p. 14 koer Sales Business te Manager, ICT Manage en be Kinepolis reik s wijz ment Miek igen en ting e Va Logistics ndrom – p. Hum an Res om Marke 17 doel ources me , vo Cliniques Saint-Luc: dean plus ce en plus stel orzit KBC-baa Manufacturing linge ter de mal à garder desFin talents – p. 29 Ma s Manage ICT n rka r van hetD André Berge nt uide Benoît Debande, CIO, Cliniques Saint-Luc n, voorz Sales Jaar 2007 itter direct Logistic van lijk iecomité, s mak– p. 20 Eu Dian KBC ro en pa Marketing Man e Str ho ufac is – uyve turing p. e groo n, dir t de ecteu 18 Finance r Eu invl Sale Johnson & Johnson MD&D wint Supply Chain rop oed s Kia ees Award-Project of the year 2007 – p. 38 Sporty Wag Depa on vult Audi cee’d-ga Mar rteme keti mma aan To A4 ng Laurence Coudroy, Johnson & Johnson MD&D nt, 03 – p. taa VBO 33: 47l nie – p. 59 :41 11: 14:03 7 uw Finance /2007 200 desig 07/ 24/09 13/ n Num tur nufac

p. 51 JCI liteiten – ting g letter wa ren arke dranNews rschapsk Vlaa Mnde er JCI ings nce Leideg, voorzitt tin ieuw tters, Fina rke Ma Lieve Wou vern nt en t uw 19 me klan – p. Manage uw as? in n or ba ss Ka de ofe est ol 48 nog rwise, Pr s Scho 25C-Crosserroën – p. es p.La Ba sin Cit – ie e Prof. on Bu ilibr une vra Lond l’équ t.be e de uring one cart , To .cx r la laer, CIO ww tte Joue air te Aff

Ac Van Jan rpora & Co

ekan 49, afgift , Issue 2007 (excl. BTW) 0 mber Septe ap ¤ 105,0 stus/ Augu lidmaatsch ang, jaarg B-7, Prijs s, 7e – delijk elgië maan ; PB-B twee kking hijnt verpa CxO versc gesloten ting toela

, 6 176 – P10 oi X rler r Cha too ) kan ifte cl. BTW afg (ex e 47, 105,00 7, Issuap ¤ li 200aatsch i/Ju Jun lidm ng, , Prijs rga jaa – B-7 , 7e gië ijks Bel del PBaan king; em twe verpak ijnt n sch ver geslote CxO ng lati toe

Man rces reld zet we esgou rkeRtin ICT maan riële Hum Forte – p. 22 Indust kop keteer, ics en mar op zijn gist nieur

CxO verschi jnt tweema toelatin andelijk g geslote s, 7e jaargan n verpakk ing; PB-Belg g, Dec. 2007/Ja ië – B-7, Prijss lidmaatn. 2008, Issue 53, afgiftek schap ¤ 105,00 antoor (excl. BTW) Charler eroi oi X –

C

7 – p. en het en ciliter sources fa ober n Re t pr es te Huma nt moe proc ide HR vatie Pres yen, s, Barco inno ole

CxO verschijnt tweemaandelijks, 7e jaargang, Oktober/November 2007, Issue 51, afgiftekantoor Charleroi X – P106 176, toelating gesloten verpakking; PB-België – B-7, Prijs lidmaatschap ¤ 105,00 (excl. BTW)

ne s, gazi CTO ma FOs, s, C

ness Busi s, CIO CEO

ind

Numme

r 53.indd

1

an

.be

et cxon

www.

d

1

www.cxonet.be www.c

dd

er 49.in

1

xonet.be

Numm

28/01/2

008 11:08:4

8

ww d

ind

r 47.

1

agem

ent ourc es

Res

ICT Logi stic s ufac turi ng Sale s Mar keti ng Fina nce

Man

me

r 55.

Man

Hum

gers in Brussel. Een buitengewoon initiatief dat wij op maandag 23 juni hebben vastgelegd.



Neem deel aan onze mini enquête, deze duurt minder dan 5 minuten. Geef ons drie personen op kader- of directieniveau die we met dit unieke aanbod ook een dienst kunnen bewijzen. (klanten, leveranciers, collega’s, ...)

www.cxonet.be/pop.html

w.c xon e

t.be

me

Num

20/

03/

200

8

9:5

1:0

5

2008 Advertentie CxO 210 x 74,251 1

19/05/2008 11:22:20


69

Varia Jens Pas

Storytelling

Goesting “En wat doet u?” vroeg zijn gesprekspartner. Het gesprek stokte even want hij kon zoals gewoonlijk geen spontaan antwoord geven. Hij deed zoveel. Maar dat was niet meteen de vraag die de vreemde hem stelde. Hij stond op één van de vele obligate bedrijfsfeestjes. Op zijn kaartje stond zijn naam. Zoals ook bij zijn gesprekspartner. Dat moest de drempel tot een gesprek verlagen. En onder zijn naam stond ... opnieuw zijn naam. Op deze plaats stond bij de andere de naam van een belangrijk bedrijf. Hij had geen bedrijf, ’t is te zeggen, hij was zijn bedrijf. Hij was alleen. Zelfstandig zoals men dat bij de fiscus noemt. Hij was gewoon zichzelf. Dat had hij enkele jaren ervoor beslist. Moedig, vond zijn vrouw. Durven naar buiten komen zonder je te verschuilen achter een merk. Maar het naamkaartje kon niet overweg met mensen zonder bedrijf. Dus had de organisator maar besloten om zijn naam ook als bedrijfsnaam te gebruiken. Waardoor hij rondliep met een badge die twee maal hetzelfde vertelde. Op zich opvallend. Dat was dan weer meegenomen. Met de vraag die hem gesteld werd, wou zijn gesprekspartner eigenlijk weten wat zijn werkactiviteit was en vooral op welke plaats in de hiërarchie hij zich daarin bevond. Want het belang van het gesprek hangt daarvan af. Soms zei hij dat hij consultant was. Dat kenden de mensen. Maar dat was eigenlijk niet echt waar, want hij had weinig uitstaans met die consultants die voor bedrijven markten in kaart brachten of over te nemen concurrenten evalueerden. En hij was ook geen eminent orakel waar grote directeurs zich, in alle discretie, toe wendden. Hij gaf hier en daar wel wat advies en men kwam het hem zelfs af en toe vragen, maar of het dan ook werd opgevolgd was nog de vraag. Soms zei hij dat hij verhaaltjes vertelde. Dat was heel correct. Hij vertelde verhaaltjes. Geen Roodkapje of Sneeuwwitje. Maar hij had de gave van het woord en kon mensen boeien met een inspirerend verhaal over bedrijfsbeleid en creativiteit. Als hij sprak zat het publiek aan zijn lippen gekluisterd. Zijn toehoorders reageerden altijd heel verrast en geïntrigeerd als hij als verhalenverteller werd voorgesteld. Zelf had hij altijd al het idee dat hij hierdoor misschien niet voor vol werd aanzien. En dus dikte hij het wat aan door de gewichtigheid van zijn verhalen toe te lichten. Maar ook dat voelde niet echt comfortabel aan. Want zo belangrijk was het nu ook weer niet. Hij schreef, maar had schroom zich een schrijver te noemen. Claus zou zich in zijn graf omdraaien. Hij maakte zelfs theater,

70


maar had geen enkel vergelijk met Jan Decleir. Echte theatermakers zouden met hem lachen. En zo kwam het dat hij altijd naar adem hapte als men hem de vraag stelde wat hij deed. Hij wisselde daarenboven tussen schrijven, vertellen, adviseren en theater maken, gewoon omdat hij het fijn vond. Wellicht kon hij veel efficiënter zijn als hij zich op slechts één van zijn activiteiten zou concentreren. Maar hij volgde gewoon zijn goesting, zijn gevoel. Als hij ertoe kwam dat toe te lichten, keek men hem doorgaans ongelovig aan. “Wellicht was hij dus rijk en kon hij zich permitteren om niet te werken”, zo zei er ooit iemand tegen hem. Waarop hij zich begon af te vragen of de definitie van werken dan was om iets te doen dat niet helemaal je zin was. Hij was niet rijk. Meer nog, de resultaten waren helemaal niet van die aard dat je eruit zou kunnen besluiten dat als je je eigen zin en gevoel volgt, je er succesvol mee wordt. Zijn succes was hetzelfde als bij ieder ander. Soms eens goed, soms minder goed. Je goesting doen is geen garantie op succes. Meer nog, als er geen succes is, wordt vaak gezegd dat dit komt omdat hij persé zijn goesting wou doen. Er is immers geen andere zondebok. Hij was authentiek. En dat herkenden zijn klanten. Ze vroegen hem omdat hij hèm was. Dat gaf een kick. Als ze hem vroegen. “Wat doet u?” ... “Mezelf zijn, misschien?” Als we dat nu eens allemaal zouden kunnen zeggen. De bedrijfsfeestjes zouden dan pas echt fijn zijn.

Life is interaction Interactive Campaigns yielding Results


+32 (0)15 28 60 00 - www.digipoint.be - [email protected]

71

Executive summaries

Management&HumanResources Excelleren is dé succesfactor van een bedrijf – p. 8-9 Hoewel ze elk afkomstig zijn uit een ander uiteinde van België – Paul Thiers is WestVlaming, Jos Vaessen komt uit Limburg – hebben deze twee ondernemers veel gemeen met elkaar. Ze hebben allebei hun bedrijf zien evolueren van een kmo naar een grote, internationale onderneming. En ze hebben het allebei verkocht. Als het over groei en succes gaat, zijn deze industriëlen dus ervaringsdeskundigen pur sang. (SD) Business en filosofie: verrassend maar geslaagd huwelijk – p. 17 Bedrijfsleiders en filosofie: het lijkt een vreemde combinatie. Maar er zijn een aantal gediplomeerde filosofen die succesvolle bedrijven leiden. De filosofische benadering maakt deel uit van de bedrijfscultuur. Medewerkers worden aangespoord om zich in vraag te stellen. Filosofie betekent in grote mate de openheid om ideeën uit te wisselen en van mening te veranderen. (SD) HR-beleid Zoo van Antwerpen en Dierenpark Planckendael onder de loep – p. 21 Johan Poplemon is HR Manager van de vzw De Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde Antwerpen vzw. Concreet omvat de KMDA de Zoo van Antwerpen, Dierenpark Planckendael, de Koningin Elisabethzaal met de aanpalende congres- en feestzalen en het natuurreservaat De Zegge. “Tot 1993 was er van een HR-beleid eigenlijk weinig sprake”, vertelt Poplemon. “Sindsdien is het stilaan aan het veranderen, maar we hebben nog een hele weg af te leggen.” (SD)

Sales & Marketing Excelleren is dé succesfactor van een bedrijf – p. 8-9 Hoewel ze elk afkomstig zijn uit een ander uiteinde van België – Paul Thiers is West-

72

Vlaming, Jos Vaessen komt uit Limburg – hebben deze twee ondernemers veel gemeen met elkaar. Ze hebben allebei hun bedrijf zien evolueren van een kmo naar een grote, internationale onderneming. En ze hebben het allebei verkocht. Als het over groei en succes gaat, zijn deze industriëlen dus ervaringsdeskundigen pur sang. (CxO Redactie) Bedrijfsimago positioneren is van een andere orde dan een merk communiceren – p. 22 Een marketingmix en communicatiemixprogramma voorbereiden, opbouwen en uitvoeren is een ander soort oefening dan dit te doen voor een doorsnee merk. Bij ‘corporate’ komt veel meer kijken. Zo keken we even naar een re-branding project van InBev, dat groot belang hecht aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en als markten wereldleider in het land van het bier het goede voorbeeld moet geven en daarop kan afgerekend worden. Jeroen De Wit, managing partner van Duval Guillaume Corporate, zette het project mee op de rails. (KDD) Merkstrategie met twee gezichten – p. 24 Endorsed merkstrategieën hebben voordelen omdat ze het vertrouwen van het bronmerk combineren met de specialistische positionering van het individuele merk. Een foute merkkeuze kan de groei beperken. Een juiste, zoals in het voorbeeld van B&Co, een specialist in medische devices, kan de groei sterk stimuleren. (GVH) Strijd om het behoud van klanten woedt hevig – p. 26 Loyalty marketing wordt almaar belangrijk voor bedrijven. Er wordt veel ingezet om klanten te behouden. Ze aantrekken is één ding, maar ze houden is de kunst; zeker in sectoren waar er sprake is van saturatie. Ervoor zorgen dat de consument het merk trouw blijft is dus


cruciaal. En daarvoor worden specialisten ingezet. Een van hen is Carlson. (CxO Redactie) Spam naar klanten stoort niet – p. 29 E-mailings en nieuwsbrieven sturen naar klanten blijkt niet zo storend, zolang de frequentie maar niet te hoog wordt. Dat is een van de resultaten van een onderzoek dat Forte deed in haar eigen klantenbasis. Daaruit bleek ook dat e-mail steeds meer de voorkeur, geniet ongeacht de sector van de respondent. Wie toch veel wil communiceren doet er goed aan om veel variatie in de media te brengen en af en toe een papieren mailing of newsletter aan de mix toe te voegen. (JL) Zakenreiziger zoekt evenwicht tussen prijs en comfort – p. 30 - 31 Zakenreizen zijn voor veel luchtvaartmaatschappijen een lucratieve business en in sommige gevallen de enige mogelijkheid om uit de rode cijfers te blijven. Maar de concurrentie loert om de hoek en slaat onverbiddelijk toe. Op korte afstanden zoals Parijs, Londen en Amsterdam boekt de HST aanzienlijke vooruitgang, onder meer door een ruim aanbod aan faciliteiten aan boord. Voor verdere afstanden blijft het vliegtuig populair, maar speelt naast de prijs ook het comfort op toestel en luchthaven een rol van belang. (WVDH)

ICT & Networks CIO Club Wallonie: les décideurs francophones ont leur club – p. 33 Le “CIO club” se veut entièrement indépendant. Son budget sera alimenté par ses activités payantes et par les cotisations des membres. Le “CIO club Wallonie-Bruxelles” organisera des formations, colloques, séminaires. Il mènera des études sur des thèmes variés liés aux TIC. Il publiera annuellement un bilan sur le rôle des TIC dans leur environnement économique. (JLM)

Downloaden op het werk almaar groter probleem – p. 35 De democratisering van het Internet zet de poort naar de grote cyberwereld en een enorme hoeveelheid aan informatie wagenwijd open. Toepassingen als online shopping, internetbankieren, maar ook het downloaden en delen van muziekbestanden, films of software zijn vandaag grotendeels ingeburgerd. Ook de bedrijfscomputer wordt hiervoor meer en meer gebruikt. Een evolutie die voor een onderneming tegelijk heel wat gevaren inhoudt. (SD) Central role of the CIO is crucial for successful Governance, Risk and Compliance – p. 37 External regulations require that a big number of business controls should be implemented in and surrounding the business applications. The CIO should facilitate harmonized business process and central business applications as they are the basis for solid Governance, Risk & Compliance. (AVD) La sécurité à l’extérieur – p. 40 Gestion sécurisée à distance des postes clients, des sites de production, des accès Internet et des messageries, avec une couverture internationale 24 heures sur 24, garantie par des Service Level Agreements. Un défi qui pèse 20% de croissance annuel. (JLM)

Logistics & Manufacturing Ardenne Logistics mikt op Vlaanderen – p. 45 Wallonië werkt in snel tempo verder aan het herstel van haar zo zwaar getroffen economie. Men doet er in Vlaanderen geen goed aan om in deze materie enkel maar naar de werkloosheidsstatistieken te kijken, omdat die maar een deel - het sociale deel - weergeven van de werkelijkheid. Als over enkele jaren alle gewezen mijnwerkers en werkloze staalarbeiders

uit deze statistieken zullen verdwenen zijn, zal blijken dat dit gewest met succes een verjongingskuur heeft ondergaan. Dit geldt ook in hoge mate voor de logistiek. (GF)

Legal & Finance Aandeelhoudersovereenkomsten (deel II) – p. 50 Aandeelhoudersovereenkomsten vormen een zeer nuttig en belangrijk instrument binnen een vennootschap. In een vorige en volgende aflevering bekijken we welke clausules nuttig kunnen zijn om de besluitvorming aan te passen aan de reële noden van de aandeelhouders en de bestaande machtsverhoudingen te beschermen. Een goed voorbereide aandeelhoudersovereenkomst helpt tal van ongewenste problemen te voorkomen en staat garant voor continuïteit binnen de onderneming. (DH) Het scholingsbeding – p. 51 Steeds meer werkgevers komen overeen met hun werknemer dat zij een opleiding kunnen volgen op kosten van het bedrijf. Denken we maar aan een MBA, avondonderwijs, buitenlandse opleiding, … Daar staat echter een engagement tegenover om op zijn minst voor een bepaalde duur in dienst te blijven. (BL) De eentonige lichtheid van het bestaan – p. 52 Niemand ondervond hinder van de optocht van traktoren en truckers in Brussel. Minder files dan anders en toch geen klagende bedrijfsleiders dat hun personeel niet ter plekke geraakte. Bestaat er dan toch een oplossing voor het verkeersinfarct? Of was de gehele situatie overtrokken en zijn dergelijke conclusies niet op hun plaats? (JC) Software speelt in op behoeften KMO’s – p. 53 BOB 50 is een 100% Belgische nieuwe

ontwikkeling van Sage. “Deze software werd speciaal ontwikkeld voor KMO’s. Zo speelt ze in op de gevorderde eisen van KMO’s op het vlak van boekhouding en commercieel beheer: beheer van verkooppunten, facturatie, aan- en verkoopbeheer, voorraadbeheer, enz”, zegt François Josz, Sales & Marketing Director van Sage. (SD) The worst is yet to come – p. 54 Dat de kredietcrisis vooral een impact zou hebben in het land waar die begon, met name Amerika, lijkt voor de hand te liggen. Een uigebreid onderzoek door Atradius bij meer dan 2500 ondervraagden in 14 landen, toont echter aan de gevolgen veel meer landen en sectoren hebben aangetast. Daarenboven geloven de meeste ondervraagden dat de toestand niet direct op verbeteren staat. (JC) Garagehouder aansprakelijk? – p. 55 Eenieder kan bij het uitoefenen van zijn beroep wel eens een fout maken. Doet men beroep op een “vakman” (zoals hier dus beroep wordt gedaan op een garagist) dan gaat men ervan uit dat deze man zijn taak naar behoren zal uitvoeren. Maar…ook hij kan een fout begaan! De vraag stelt zich dan wat er gebeurt indien een dergelijk vakman zich niet beroepsmatig heeft gedragen? Kan het slachtoffer van zijn onkunde zich tegen hem keren door beroep te doen op één of andere wetsbepaling? (ST)

Varia Vers le Green Office – p. 62 Ecologie, ergonomie et travail collaboratif sont les trois tendances clé de l’industrie du bureau. Avec quelques points forts : l’acoustique, l’intégration de l’informatique et de la téléphonie et puis, de plus en plus, le côté Zen. Ou comment faire entrer en entreprise des fauteuils de sieste… (JLM)


73

CxO Magazine is een drietalige uitgave van CxO Europe bvba en ver schijnt 6 maal per jaar met een oplage van 20.000 exemplaren. Het tijdschrift kan bekomen worden via een lidmaatschap aan 105,00 euro excl. BTW, inbegrepen een jaarabonnement op het magazine en het elektronisch archief en 15% korting op CxO Conferenties. Het lidmaatschap voor Europa bedraagt 135,00 euro en 150,00 euro buiten Europa. CxO Magazine est une édition trilingue de CxO Europe sprl qui paraît 6 fois par an avec un tirage à 20.000 exemplaires. On peut se procurer le magazine par une adhésion à 105,00 euros hors TVA qui comprend un abonnement annuel sur le magazine et l’archive électronique et 15% de rabat aux conférences de CxO. l’Adhesion pour l’Europe est à 135,00 euros et hors Europe à 150,00 euros.

Redactie | Rédaction Jef Brouwers, Jan Callant, Karel De Decker, Jan De Kimpe, Erwin De Weerdt, Stijn Dom, Guido Fonteyn, Frans Godden, Marc Honnay, Dirk Huygens, Bruno Koninckx, Jan Lagast, Dominik Malfait, Jean-Luc Manise, Steve Mertens, Paul Muys, Jens Pas, Solange Tastenoy, Frans Uyttebroeck, Wim Vander Haegen, Geert Vanhees, Alex Van Breedam, Herman Van den Keybus, Michel Visart CxO Testlab In samenwerking met | en collaboration avec ps_testware Fotografie | Photographie Patrick Van Hoof

Jan Callant Hoofdredacteur | Rédacteur en chef

Vertalingen | Traductions Marc Honnay

Dirk Vermant Uitgever – Directeur | Editeur – Directeur

Lay-out | Mise en page dotplus – Merelbeke

Sylvie Scherrens Sales Manager

Verantwoordelijke uitgever | Editeur responsable Dirk Vermant Wielstraat 12, B-2880 Bornem | e-mail: [email protected]

Gerda Van Keer Marketing Officer

Niets uit deze uitgave mag verveelvuldigd en/of openbaar gemaakt worden zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De publicitaire aankondigingen vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever. Ondertekende artikels vallen onder de verantwoordelijkheid van de auteur(s). Feitengegevens in de ‘monthly headlines’ vallen onder de verantwoordelijkheid van de inzender. Cette édition ne peut pas être reproduite et/ou publiée sans l’autorisation écrite de l’éditeur. Les annonces publicitaires ne relèvent pas de la responsabilité de l’éditeur. Les articles signés relèvent de la responsabilité de l’/des auteur(s). Les faits communiqués dans les ‘monthly headlines’ relèvent de la responsabilité de l’envoyeur. © CxO Europe bvba.

Dirk Vackier Business Relations Manager Irmin Persy Secretariaat | Secrétariat Raad der Wijzen | Conseil des Sages Fotogalerij van de leden: pagina 6 Galerie de photos des membres: page 6 Uitgeverij | Redactie | Administratie | Regie Maison d’éditions | Rédaction | Administration | Régie CxO Europe bvba | Wielstraat 12, B-2880 Bornem Tel.: +32 (0)3 889 52 59 | Fax: +32 (0)3 899 03 78 e-mail: [email protected] | internet: www.cxonet.be

Uitgeversbedrijf CxO Europe is lid van de Unie van de Periodieke Pers/La Maison d’editions CxO Europe est membre de l’Union de la Presse Périodique

Lijst vermelde organisaties en bedrijven in deze editie van CxO Magazine 4C Consulting 32 Acerta/HR-Flex 10 Advito 31 Alfacam 46 Amex 31 Anheuser-Busch 52 Apple 26 Assmann 62 ATP 31 Atradius 2, 39 B&Co 24 Ballmer 34 Base 26 BASF 13 BCD Travel 1 Belcolade 44 Belga 18 Belgacom 34 Beltug 34 Bene 62 Biotech 52 Brailleliga 28 Brouwerij De Halve Maan 66 Brussels Airlines 30 BSA 35 BT 40 BTS Travel 31 Bulo 62 Campina 24 Carlson Marketing 26 Carlson Wagonlit Travel 31 Carrée Biebuyck & Partners 13 Certipost 40 Check Point Software 40 CIOnet 36 Citobi 17 Coca-Cola 13 Continental 30 Counterpane Internet Security 40 CxO 69, 75 Cybertrust 40 Dauphin 62

74

De Tijd Deloitte Delvaux Dexia DigiPoint Duval Guillaume Dynamobel easyFairs eBay Econocom Econocom Electrabel ENISA Ernst & Young Eurobrand Eurostar Eurostat Exqi Forte Freecom Gen-Probe Girsberger Google Groenhoven HAG Halwema Haworth Heliview Herman Miller Het Nieuwsblad Hudson Hund Büromöbel IBM Idelux IFPI InBev Infonetics ING Innogenetics Insead Interstuhl JAL

17, 48 9, 44 47 76 71 22 62 65 40 34 68 52 33 28 22 30 18 69 29 42 52 62 34 27 62 7 62 39 62 30 11 62 58 45 35 22, 52 40 49 52 33 62 30


JCI 66 Karamba 13 Karel De Grote Hogeschool 35 Kate Thomas & Kleyn 19 KMDA 21 König+Neurath 62 KRC Genk 9 Kvadrat 62 Lasermedico 24 Le Forem 33 Lufthansa 30 Lukoil 28 Luon 54 Makkie 53 Makro 47 Manpower Logistics Academy 44 Masco Corporation 9 Mc Afee 59 McKinsey & Company 17 Merak 40, 63 Metris 17 Metro Group Logistics 47 Mewaf 60-61 Microsoft 33, 34 Minimum 25 Mobistar 26, 42 Mohawk Industries Inc. 9 NetSec 40 Nokia 47 Nowy Styl 62 Nurus 62 O.T.M. 44 Okamura 62 Omnia 31 OPEC 16 Orgatec 62 Orisma 12 Oxfam 16 Palmberg 62 Piaggio 24 Proximus 26 PS-Testware 54

Puratos PwC RIM RNCI Robert Walters S.I.D.I. Sage SAWS SD Worx Sedus Stoll Siemens Singapore Airlines SNCB Solvay Business School Switzerland Symantec Synaxion Thalys Thalys TomTom Trend Micro Trends Ubizen Unilin Unisys Belgium Uniweb Unizo Vasco VDAB Verizon Vespa VIL VIL Vitra VLM VLM VSV Walter Knoll WDO WebSense Wilkhahn WINI YES-MIS

44 23 42 18 13 62 53 53 18 62 34 30 34, 47 33 68 59 37 30 31 42 58 30 40 8 64 68 20 8 34 40 24 43 70 62 30 32 64 62 43 40 62 62 11

Word lid van de CxO community

Devenez membre de la communauté CxO

(Magazine – eZine – web – archief)

(Magazine – eZine – web – archives)

Ik wens mij te abonneren op CxO Magazine (6 nrs./jaar) – Je souhaite m’abonner à CxO Magazine (6 n°/an) – q CxO q CxO eZine gratis (6 nrs./jaar) eZine (6 n° gratuits/an)

q België: 105,00 EUR q Europa: 135,00 EUR q buiten Europa: 150,00 EUR

q Belgique: 105,00 EUR q Europe: 135,00 EUR q Hors Europe: 150,00 EUR

meer informatie over adverteren q inIk wens CxO Magazine en CxO eZine Mijn gegevens zijn niet correct. q Gelieve hieronder de juiste gegevens in te vullen.

Je souhaite plus d’information sur le placement d’an q nonces publicitaires dans CxO Magazine et CxO eZine Mes coordonnées sont incorrectes. q Veuillez trouver ci-dessous mes coordonnées exactes.

5 goede redenen om u te abonneren op CxO Magazine:

5 bonnes raisons de vous abonner à CxO Magazine:

– lees praktijkgerichte artikelen over visie, strategie, leiderschap en innovatie – laat u inspireren door de interviews met leden van onze Raad der Wijzen – ontdek de executive summaries: handige, korte samenvattingen – geniet 15% korting op CxO Conferences – ontvang gratis CxO eZine

– lisez des articles centrés sur la pratique en matière de vision, de stratégie, de leadership et d’innovation – laissez-vous inspirer par les interviews des membres de notre Conseil des Sages – découvrez les “executive summaries”: des brèves et des résumés bien utiles – bénéficiez de 15% de réduction sur les conférences CxO – recevez gratuitement CxO eZine

Fax terug naar +32 (0)3 899 03 78 | Fax à renvoyer au n° +32 (0)3 899 03 78 NAAM - NOM ………………………………………............................................................................................................................. VOORNAAM - PRENOM ……………………………………….............................................................................................................. FIRMA - FIRME ………………………………………........................................................................................................................... FUNCTIE - FONCTION ……………………………………….................................................................................................................. STRAAT - RUE ………………………………………............................................................................................................................. NR - N° ……………………………………….......................................... BUS - BOÎTE ……………………………………….............................. POSTCODE - CODE POSTAL ………………………………………........................................................................................................ PLAATS - LOCALITE ………………………………………..................................................................................................................... TEL ………………………………………................................................. FAX ………………………………………........................................... E-MAIL ………………………………………...................................................................................................................................... BTW - TVA ……………………………………….................................................................................................................................

Discuss your assets with someone who shares your vision.

When it comes to managing your assets, understanding is key. That’s why your Dexia Private Banker is always ready to listen to your plans and work together with you to ﬁnd the perfect solution. Whether you want to protect your capital, transfer it or let it grow, you can expect nothing less than the most professional service available. Dedication, drive and responsibility are just the beginning of the things we have in common. www.dexia-private-banking.be

Sharing a vision, sharing responsibilities PRIVATE BANKING

Business en filosofie p. 17. Vlnr. Bart Van Coppenolle (Metris), Pierre Gurdjian (McKinsey&Company) en Pierre De Nayer (Citobi)

Recommend Documents