Buitenleven | boompje | huisje
Wie wonen er? Lonneke de Kok Zonen Siebe en Wessel
Waar? Oisterwijk
In wat voor huis? Een stoomgemaal uit 1870
Sinds? Werken sinds 2001, wonen sinds 2009
Wat vroeger een molen was, is nu woning, winkel en atelier van kunstenares Lonneke de Kok. Een bijzondere plek in het Brabantse Oisterwijk, waar natuur en kunst samenkomen. Tekst Yvonne Polman Fotografie Henk Brandsen
Waar binnen en buiten samenkomen Bakkerijtje, woonhuis en atelier in één. Dat de woning van Lonneke de Kok bijzonder is, staat als een huis. Lonneke woont in een antiek pand uit 1870 in hartje Oisterwijk. Een gebouw dat duidelijk afwijkt van de rest, maar zeker niet misstaat in het mooie groene dorpje. De rauwe bakstenen maken het pand stoer, maar de groen-witte luiken geven het ook iets schattigs, bijna sprookjesachtigs. Op het romantische terrasje voor de deur worden met mooi weer de stoeltjes uitgeklapt zodat je koffie kunt drinken in de zon. Het pand was ooit een molen. Wieken zijn er niet want het was een stoomgemaal, later werd er een dieselmotor in geplaatst. Tot in de late jaren zestig was dit bouwwerk niet meer dan vier muren, een maalsteen en een dak. Een bouwval dus waar alleen de fundamenten van bewaard waren gebleven. Maar het was mooi genoeg om er brood te verkopen, kunst tentoon te stellen én te wonen, vond Lonneke. Tien jaar geleden besloot ze de molen te kopen. Aanvankelijk alleen als werk- en expositieruimte, maar het beviel haar zo goed dat ze er twee jaar geleden samen met haar twee zoontjes ook ging wonen. Dat je met geen mogelijkheid in de molen kon koken en ook de sanitaire
voorzieningen niet optimaal waren, vond ze geen punt. Het gaat haar om het gevoel dat ervan kreeg, en dat was goed. “Toen ik het kocht was het een hoopje steen. Alles was rot, er was geen elektra, water of riolering. Maar ik voelde een chemie die ontzettend sterk was. Ik vond het pand zo authentiek en puur dat ik me er in een andere wereld waande. Ergens waar binnen en buiten samenkomen.”
Barsten en imperfecties Driekwart jaar werd er verbouwd, en toen was het voor Lonneke bewoonbaar genoeg. Van binnen is het al net zo bijzonder als van buiten. Ruwe originele muren, stoeptegels op de grond. En originele ramen in een boogje, waar het herfstlicht door naar binnen sijpelt. Een perfecte afwerking vond ze niet nodig. “Het is juist de charme van het onvolmaakte dat me aanspreekt. Het karakter van het pand moest bewaard blijven vond ik, en dus heb ik het voor een groot deel gelaten zoals het was.” Zo bleef het een open ruimte waar de leidingen gewoon bloot liggen en de muren barsten en imperfecties vertonen. Het woongedeelte kwam achterin het pand. Boven het atelier
2011 oktober /november
61
Nooit wegdoen “De kastjes boven mijn bank zijn mij erg dierbaar. Het zijn maar simpele kistjes van hout met een glasplaatje, maar ze weerspiegelen wie ik ben. Het is een verzameling waarin ik me de afgelopen jaren heb kunnen uiten, een soort dagboekje. Ook zal ik het bureautje dat ik ooit van mijn opa kreeg nooit wegdoen. Het heeft een mooie plek gekregen in mijn woonkamer.”
– dat zo hoog is dat er veel warmte verloren ging – liet Lonneke een vide bouwen, een plekje waar het lekker warm is. Hier maakte ze het gezellig met meubels en spullen die ze onder andere kreeg van haar opa en oma, of die ze vond op rommelmarkten en in brocantewinkeltjes. Maar er staan ook wat nieuwe dingen van Ikea tussen. “Oude spullen hebben vaak een bijzonder verhaal. Wat ik bijvoorbeeld prachtig vind is een oude eettafel waaraan jarenlang verhalen zijn gedeeld. Daar kan ik echt van genieten.” Boven de bank in de woonkamer hangt een verzameling kleine kastjes, die Lonneke haar dagboek noemt. Kleine kistjes in allerlei maten met daarin de meest opmerkelijke vondsten uit de natuur. Van flesjes tot steentjes en schelpen. Er liggen zelfs een paar sponzen tussen. “Het zijn dingen die ik door de jaren heen verzameld heb, die ik mooi vond en de moeite waard om mee naar huis te nemen. Het is een afspiegeling van de afgelopen jaren.”
Douchen in de tuin De slaapkamer is op de begane grond, achter de bakkerij. Het is tevens de badkamer. “Dat heeft een praktische reden, de afvoer was namelijk op deze plek. Heel handig en ook nog eens erg gezellig. Zo kunnen we badderen en luieren tegelijk.” Toen ze er pas woonden, hadden ze geen badkamer. Douchen deden ze buiten, in de tuin. Een oude douchekop aan de muur, tussen de klimop en plantenbakken, getuigt er nog van. “Gelukkig hadden we wel warm water zodat we ook ’s winters een douche
2011 oktober /november
63
Ultieme woondroom “Daar leef ik in. De molen is mijn droom, hier voel ik me vrij. Ik zou het alleen iets warmer willen hebben in de winter, maar dat is ook het enige wat er nog aan ontbreekt.”
Stylingtip “Mijn motto is: laat de charme van het onvolmaakte zijn werk doen. Hiermee bedoel ik dat niet alles mooi en gepolijst hoeft te zijn. Juist dingen met krasjes en deukjes maken een ruimte mooi en geven het karakter.”
64
BUITENLEVEN
Favoriete adresjes Vintage Room “Omdat het zo doet denken aan mijn jeugd. Je vindt hier dingen waar je als kind mee speelde, zoals Lego en dingen van Mattel en Fisher Price. Maar ze hebben ook stoere vintage meubels, onder andere van ontwerpers als Mathieu Challieres en Lumina.” Vintage Room, Snellestraat 30, Den Bosch, 073-6144983, www.vintageroom.nl
Gezellig antiek “Een van de leukste adresjes vind ik Mi Casa in Den Bosch. Een fijne plek om antiek te kopen. Ze hebben daar supermooie spullen die ze over laten komen uit Amerika. En ook nog eens heel gezellig want de oude dame achter de toonbank is echt een schat die je met alle liefde helpt.” Mi Casa, Postelstraat 54, Den Bosch, 06-81620977, www.micasadenbosch.nl
Fabriek NL konden nemen. Maar op een gegeven moment werden de jongens groter en vond ik het tijd voor een echte badkamer.” Het ziet er gemoedelijk uit, zo’n antiek bad op pootjes naast het grote bed. De voorkant van het pand doet dienst als bakkerij en atelier. Helemaal verbouwd, maar nog echt ‘van toen’. Jaren geleden werkte Lonneke bij haar zwager in de bakkerij. Wat ik daar kan, kan ik thuis ook dacht ze, en verbouwde een gedeelte van de molen tot bakkerswinkel. Leuk voor de sociale contacten, en ook nog eens handig. Want vanuit de bakkerij kom je in haar atelier; volgens Lonneke een uitgelezen kans om mensen bekend te maken met haar werk. Midden in de bakkerij staat de originele grote maalsteen, met daaromheen tafeltjes. Erbij een toonbank met broodjes, scones en zelfgebakken appelcake. In het atelier hangt een indrukwekkende collectie thinnerdrukken op doek. Ook staan er poefjes van leer, beklede stoelen, borden en liggen er geweven wollen dekens, allemaal met afbeeldingen van mooie dingen uit de natuur. Ook tref je er verzamelingen botjes, libelles, salamanders en andere dingen van buiten. Lonneke maakt thinnerdrukken van dieren en spullen die ze vindt in het bos, of gewoon buiten op straat. “Vroeger had ik een bloemenwinkel, maar na een tijdje vond ik het zonde om al die mooie stengels en bladeren ondergeschikt te maken aan het geheel. Een bos bloemen is leuk, maar wat je dan niet ziet zijn de prachtige details van de materialen op zich. Zoals de stampers of de nerven van een blad. Daar wilde ik iets mee doen en zo begon ik van alles te verzamelen. Blaadjes, takjes, maar ook insecten en later kleine dode dieren. Alles wat ik mooi vond nam ik mee naar huis om er een zeefdruk van te maken.” Niet alleen haar atelier, eigenlijk haar hele huis staat in het teken van buiten. “Als ik binnen ben, heb ik altijd een buitengevoel. Dat doet dit huis met mij.”
“Als je op zoek bent naar mooie vintage designstukken is Fabriek NL in Waalwijk een aanrader. Wat vroeger een oude fabriek was, is nu een gigantische ruimte met een van de grootste designcollecties van Europa. Je vindt hier veel ontwerpers uit Scandinavië, van Rosengren tot Arne Jacobsen. Heerlijk om rond te dwalen.” Fabriek NL, Hoogeinde 37, Waalwijk 0416-650140, www.fabrieknl.com
Noordermarkt “Als ik in Amsterdam ben, ga ik altijd even naar de Noordermarkt. Gezellig vind ik dat. Ze verkopen er leuke ouderwetse spulletjes en er is op zaterdag een biologische markt. Op de hoek zit een leuk tentje waar je de lekkerste appeltaart van Amsterdam kunt eten.” www.jordaanmarkten.nl
Inspirerend “Een andere bijzondere plek in Amsterdam vind ik The Frozen Fountain. Ze hebben meubels en woonaccessoires van Nederlandse ontwerpers als Piet Hein Eek, Studio Job en Hella Jongerius. Ook organiseren ze exposities en tentoonstellingen die me erg inspireren.” The Frozen Fountain, Prinsengracht 645, Amsterdam, 020-6229375, www.frozenfountain.nl
2011 oktober /november
65
