het hart van het kleuteronderwijs!
Breng leren tot leven
SCHATKIST
Spelend leren en lerend spelen met Schatkist Schatkist is al jaren de meest gebruikte methode voor kleuters in groep 1 en 2. Schatkist editie 3 is interactief, speels en leerzaam. Zo maakt Schatkist leren voor kleuters nóg leuker.
Uit het prentenboek ‘De beste kunstenaar van de hele wereld’
• • • • •
2
Leuk én interactief spelen, leren en ontdekken Ruimte voor eigen keuzes Verantwoord en passend aanbod Alle tijd voor lesgeven Kijk op elke kleuter
Inhoud Dé keuze voor kleuters
Maak kennis met Schatkist Inspelen op de natuurlijke manier van ontwikkelen van kleuters
4
Ruimte om in het kleuteronderwijs eigen keuzes te maken
6
Elke kleuter kunnen uitdagen op zijn eigen niveau
8
Zoveel mogelijk met de kleuters zélf bezig kunnen zijn
9
Continu afstemmen op de voortgang van de kleuter
10
Materialen overzicht
11
Zo werkt Schatkist
12
Software voor school en thuis
20
Doorgaande lijn peuters, kleuters, groep 3
21
Service voor gebruikers
22
Meer informatie
23
Verwonderen en ontdekken in een speelse en rijke leeromgeving, waarbij kleuters ieder op hun eigen niveau en op een eigentijdse manier worden uitgedaagd; dát is Schatkist. Met Schatkist werkt u als leerkracht doelgericht aan de brede ontwikkeling van kleuters. Maar Schatkist laat kleuters vooral ook nog kleuter zijn; van instromers tot en met kinderen in groep 2. Bij de ontwikkeling van Schatkist editie 3 is rekening gehouden met de laatste wetenschappelijke inzichten en maatschappelijke veranderingen. Bovendien is er geluisterd naar de wensen van leerkrachten. Waar hebben zíj behoefte aan en hoe hebben we die behoeften ingevuld om Schatkist nog verder te verbeteren. In deze brochure leest u er alles over. Aandacht voor leerling, leerkracht én ouder; dáárom kiest u voor Schatkist. Want een goed begin, … Precies!
3
SCHATKIST
Inspelen op de natuurlijke manier van ontwikkelen van kleuters Schatkist staat voor leuk en interactief spelen, leren en ontdekken. Op een eigentijdse manier leren, zonder dat je het in de gaten hebt. Met de gerichte spelactiviteiten van Schatkist, ontwikkelen kleuters een onderzoekende en ontdekkende houding, ieder kind op zijn eigen wijze.
Doelgerichte spelactiviteiten in de speelleeromgeving Schatkist biedt u de keuze uit totaal 12 hoeken, zoals de bouwhoek, rekenhoek en ontdekhoek. Bij elke hoek in de speelleeromgeving hoort een gerichte activiteit met begeleidingstips, bijvoorbeeld hoe u de hoek kunt inrichten. Elke week kunnen de kinderen samen of zelfstandig in de hoek spelenderwijs onderzoeken en ontdekken. U kiest dus zelf de hoekactiviteit die u en uw leerlingen het meest aanspreekt.
Ontwikkelen van een onderzoekende en ontdekkende houding De kinderen worden uitgedaagd om een probleem van Pompom en zijn vrienden te onderzoeken en samen een creatieve oplossing te bedenken. Pompom is de centrale figuur in de methode en het vriendje van de kleuters. Pompom is er als handpop en als 3D-animatie op het digibord.
4
Eigentijds Ontwikkelingsgebieden Schatkist Een geïntegreerd aanbod van alle ontwikkelingsgebieden
En met de leerlingsoftware voor school en thuis kunnen kinderen zelf spelend oefenen.
schat, verhaaloriëntatie en verhaal-
In Schatkist komen alle ontwikkelingsge-
De software is óók geschikt voor tablets.
begrip, taalbewustzijn en fonologische
bieden spelenderwijs aan bod. Met Schat-
Bovendien is er is een effectieve samen-
vaardigheden, oriëntatie op lezen
kist voldoet u aan alle leerdoelen van het
hang en uitwisseling van gegevens tussen
en schrijven
SLO. Bovendien is Schatkist voortdurend
de leerkracht- en leerlingsoftware.
in beweging. Op basis van de ontwikke-
• Taal: spreken en luisteren, woorden-
• Rekenen: getalbegrip, meten, meetkunde
lingen binnen school en uw ervaringen en
3D-animaties
wensen zullen nieuwe (digitale) modules
Schatkist maakt gebruik van storytelling;
zelfbeeld en persoonlijke ontwikkeling,
aan Schatkist worden toegevoegd,
elk anker start met een filmpje van Pompom,
zelfstandigheid, sociaal gedrag en
bijvoorbeeld Engels. Op deze manier bent
het vriendje van alle kleuters in de klas.
sociale vaardigheid, werkhouding
u actief betrokken bij het ontwikkelen van
Pompom gaat regelmatig logeren bij oma.
nieuwe materialen.
Daar komt hij zijn nichtje Loeloe en de buurjongen Tim tegen. Samen beleven
Software in de klas en thuis
ze avonturen.
Schatkist heeft een uitgebreid software-
• Sociaal-emotionele ontwikkeling:
en concentratie • Motoriek: basiskwaliteiten, fijne en grove motoriek, schrijfhouding • Kunstzinnige vorming: beschouwen en reflecteren, beeldende vorming,
pakket. In Digiregie kunt u uw lessen
Tips voor 21st century skills
plannen, observaties invoeren, resultaten
In elk anker krijgt u tips om bij de kleuters
registreren en op basis daarvan uw leer-
een begin te maken met het ontwikkelen van
levende natuur, aarde en ruimte,
lingen op maat begeleiden.
21st century skills. Bijvoorbeeld door het
natuurkundige verschijnselen,
De Leerkrachtassistent is niet alleen een
stimuleren van de vaardigheid ‘probleem-
techniek
optimale ondersteuning voor het lesgeven
oplossend denken en creativiteit’ of de
op het digibord, óók de kinderen kunnen
vaardigheid om samen te werken.
muziek, drama, dans • Wereldoriëntatie: burgerschap,
• Wetenschap & technologie: houding, vaardigheden en denkwijzen
er mee werken.
5
SCHATKIST
Ruimte om in het kleuteronderwijs eigen keuzes te maken Schatkist biedt volop ruimte voor flexibiliteit en eigen invulling. De methode telt voor groep 1-2 in totaal 18 ankers. Dit zijn thema’s die volgens een vaste en herkenbare structuur zijn opgebouwd. U kiest zelf de ankers die u het meest aanspreken en er is uiteraard ruimte voor eigen thema’s of activiteiten. Ook binnen een anker is er genoeg ruimte om eigen ontwikkelingsmateriaal toe te voegen.
Ruimte in de jaarplanning Een schooljaar wordt bij Schatkist verdeeld over drie periodes: u heeft de keuze uit 6 ankers per periode. In elke periode hebben twee ankers dezelfde kleur (groen, blauw
Jaar
of rood). De kleur geeft aan dat de ankers Periode
Een jaar rond
Mijn eigen wereld
De wereld om mij heen
1
start
doen alsof
uitvinden
herfst
wonen
muziek
winter
kunst
gezondheid
lente
communicatie
dieren
avontuur
eten & drinken
buiten spelen
afsluiting
familie
water
2
3
hetzelfde aanbod hebben in leerlijnen en doelen. Ze zijn dus uitwisselbaar. Per periode kiest u één anker van elke kleur, waardoor een uitgebalanceerd aanbod per periode ontstaat.
Keuze binnen het anker Er is per anker bewust gekozen voor een opbouw van drie fases die elk een week kunnen
Overzicht van de 18 ankers
duren, maar u mag er ook langer over doen. • In fase 1 laat u de kleuters kennismaken met het anker.
Week
Anker
1
Kennismaking
2 3
Anker thema 1
• In fase 2 kiest u zelf voor één van de
Anker thema 2
Afronding Uitloopweek Opbouw van een anker
twee ankerthema’s en laat u kleuters de bijbehorende activiteiten doen. U kunt kiezen uit activiteiten die plaatsvinden in: - de kring - kleine groep (instructietafel) - speelleeromgeving (hoeken) - de gymzaal - het schoolplein. • In fase 3 sluit u samen met de kleuters het
De 18 ankers van Schatkist zijn samengebracht in twee jaarpakketten van
anker af. Schatkist biedt u alle ruimte om uw
ieder 9 ankers. Elk jaarpakket kent een uitgebalanceerd aanbod voor een
eigen tempo en indeling te bepalen, vandaar
heel schooljaar. Daarmee biedt u gegarandeerd de juiste leerstof aan.
dat we in elk anker ook een uitloopweek hebben opgenomen.
6
Ruimte voor eigen activiteiten tijdens een anker
Routinematerialen ook te gebruiken bij eigen activiteiten
In elk anker activiteiten voor in de hoeken
Ook binnen de ankers hebt u alle ruimte.
Schatkist werkt met routines: materialen
In elk anker staat beschreven welke activi-
Tijdens het werken met een anker is er
waarmee u dagelijks routinematig werkt
teiten u kunt uitvoeren in de hoeken in de
namelijk voldoende tijd voor eigen activi-
aan taal en rekenen. Bijvoorbeeld de
klas. U krijgt ook suggesties welke ont-
teiten en ontwikkelingsmateriaal. Een groot
woordkaarten voor de routine taal
wikkelingsmaterialen u in de hoeken kunt
voordeel is dat u deze activiteiten kunt
(woordenschat) en de getallenwand voor
gebruiken. U krijgt duidelijk uitgelegd hoe
toevoegen aan het observatie-, registratie-
de routine rekenen (getalbegrip).
u de activiteit kunt inzetten, aan welk doel
en planningssysteem Digiregie. Dit maakt
U kunt deze materialen het hele jaar door in-
de kinderen werken en hoe u de kinderen
het voor u makkelijk om óók aan eigen
zetten. Deze routines komen in elk anker aan
kunt begeleiden. Ook de hoeken zijn
activiteiten observaties te koppelen en de
bod, maar u kunt ze natuurlijk ook inzetten
opgenomen in Digiregie, zodat u de ont-
prestaties van leerlingen te registreren.
bij uw eigen activiteiten.
wikkelingen van de kleuters eenvoudig kunt observeren en registreren. Hierop kunt u het vervolgaanbod aanpassen. Per anker kiest u zelf welke hoeken u in zet.
Flexibel 7
SCHATKIST
Elke kleuter kunnen uitdagen op zijn eigen niveau Elke kleuter is anders en ontwikkelt zich in zijn eigen tempo en op zijn eigen manier. Schatkist houdt rekening met die verschillen. We bieden een verantwoord en passend aanbod voor elke kleuter. Zo is leren en spelen leuk voor iedereen.
Differentiatieniveaus
Persoonlijk leren
• instroomgroep
Zelf intensiveren of uitdagen
Materialen voor thuis
• groep 1
Schatkist biedt per ontwikkelingsgebied
Ook thuis kunnen de kleuters op hun eigen
• groep 2
extra activiteiten aan in Digiregie, speciaal
niveau worden uitgedaagd met de leerling-
voor leerlingen die dat nodig hebben.
software, digitale prentenboeken, spelletjes
Met deze activiteiten kunt u kleuters be-
en informatieve boeken.
geleiden die ergens moeite mee hebben of hen juist extra uitdaging aanbieden.
Elke activiteit kent verschillende niveaus
Passende leerlingsoftware
Met Schatkist spreekt u de kinderen aan op
school én thuis. Met de software kunnen
hun eigen niveau: instroomgroep, groep 1
de kleuters zelf op hun eigen niveau
of groep 2. Bovendien werkt Schatkist
spelenderwijs oefenen met leuke op-
met drie herkenbare differentiatieniveaus:
drachten. Er is leerlingsoftware voor
ster, maan en zon voor alle ontwikkelings-
alle ontwikkelingsgebieden.
De leerlingsoftware bij Schatkist is voor
gebieden. Elk kind krijgt het basisaanbod nodig hebben kunt kiezen voor intensivering
VVE-proof: óók voor taalzwakke kinderen
(ster) of juist extra uitdaging (zon). Bij elke
Bij de ontwikkeling van Schatkist editie 3
activiteit kunt u dus een stapje omhoog
is nadrukkelijk gekeken naar taalzwakke
of omlaag.
kinderen. Voor hen zijn woordkaarten,
Binnen een anker worden zowel voor groep
digitale prentenboeken en extra activiteiten
1 als groep 2 aanbevelingen gedaan
beschikbaar. In elk anker is bovendien een
om de activiteit geschikt te maken voor
preteachingactiviteit met een preteaching-
kinderen met een zonaanpak en kinderen
plaat opgenomen, als voorbereiding op
met een steraanpak.
het lezen van het ankerverhaal.
(maan), waarbij u voor kinderen die dat
Uit het prentenboek ‘De beste kunstenaar van de hele wereld’
8
Zoveel mogelijk met de kleuters zélf bezig kunnen zijn Schatkist biedt optimale ondersteuning en maakt het u op veel gebieden zo gemakkelijk mogelijk. Zo houdt u alle tijd over voor de kleuters in uw groep.
Gemakkelijk observeren en registeren dankzij Digiregie
Ook thuis bezig zijn met Schatkist
In Digiregie legt u de observaties van alle
digitale prentenboeken, spelletjes en in-
kleuters gericht vast. Voor leerlingen die
formatieve boeken. Op die manier betrekt
intensivering of uitdaging nodig hebben,
Schatkist ouders optimaal bij het leerproces
krijgt u aanvullende activiteiten aangeboden.
van hun kind. Met de leerlingsoftware voor
Digiregie biedt ook een overzichtelijke
thuis blijven zij eenvoudig op de hoogte
database met aanvullend lesmateriaal en
van de vorderingen van hun kind. Daarnaast
leuke extra’s. Bovendien kunt u eigen ont-
kunt u ouders bij elk anker een nieuwsbrief
wikkelingsmateriaal toevoegen en delen
sturen met tips en activiteiten voor thuis.
Schatkist daagt kleuters óók thuis uit met
met uw collega’s. Ook aan dit materiaal kunt u observaties koppelen, zodat u in Digiregie een volledig beeld krijgt van de ontwikkelingen van de kleuters.
Interactieve introductie en uitleg via de Leerkrachtassistent
Aanvullende leesseries
De Leerkrachtassistent is de software die
lezen veel aandacht besteed aan lees-
u gebruikt voor het digibord. Bij elk anker
bevordering en vrij lezen door middel van
zijn er ondersteunende modules opge-
digitale prentenboeken, voorleesboeken,
nomen, zoals een 3D-animatiefilmpje met
informatieve boeken, aanvullende lees-
Pompom. Daarnaast biedt de software een
series en het tijdschrift Rompompom.
digitaal prentenboek, spelletjes en letter-
Met het gratis online platform Land van
filmpjes die aansluiten bij de doorgaande
lezen kunt u veel achtergrondinformatie
lijn met Veilig leren lezen.
over vrij lezen op school vinden, maar ook
Bij Schatkist wordt net als bij Veilig leren
een zoekfunctie waarmee u gericht de
Eenvoudig inzicht in resultaten van leerlingsoftware
juiste boeken voor iedere leerling vindt.
Via Digiregie beheert u ook de leerling-
kinderboekenaanbod van Nederland met
software, zodat u de kleuters op maat
verrijkingsmateriaal zoals digibordlessen,
oefeningen en spelletjes kunt aanbieden.
kleurplaten en werkbladen.
U vindt er het meest actuele en complete
Maximaal ondersteunend
9
SCHATKIST
Continu afstemmen op de voortgang van elke kleuter Kleuteronderwijs is vrolijk en speels, maar kent ook zijn doelen en verplichtingen. Schatkist brengt elke kleuter in beeld met het online observatie-, registratie- en planningsprogramma Digiregie. Hiermee krijgt u als leerkracht de juiste ondersteuning bij het opbrengstgericht werken in groep 1-2.
Voortgang continu in beeld
Snel signaleren van problemen
In Digiregie kunt u eenvoudig bij elke acti-
Dankzij het digitale leerlingvolgsysteem
Groepsplannen en koppeling met Cito
viteit observaties invoeren. Digiregie geeft
kunnen problemen bij uw leerlingen snel
In Digiregie kunt u bovendien drie keer
aan welke leerlingen u nog niet geobser-
worden gesignaleerd. Op basis van de
per jaar groepsplannen maken die u kunt
veerd heeft en hoe de kinderen de vorige
resultaten krijgt u adviezen die u helpen
koppelen aan het leerlingvolgsysteem van
keer op het centrale doel van de activiteit
uw leerlingen op maat te begeleiden.
Cito. Dit zorgt ervoor dat u niet op twee
scoorden. Alle gegevens vindt u terug in
Aan het eind van elke periode krijgt u
plaatsen gegevens hoeft vast te leggen.
het leerlingenoverzicht.
per ontwikkelingsgebied een advies over welke aanpak de leerling de volgende
Concreet observeerbare doelen
periode nodig heeft. Het programma
Bij elke activiteit staat een doel centraal.
biedt naar aanleiding daarvan gerichte
Bij dit doel is aangegeven wat u mag ver-
differentiatieactiviteiten aan. Kortom: met
wachten van een kind dat net is ingestroomd
behulp van de gegevens in Digiregie richt
in de groep en wat een kind in groep 1 en in
u uw kleuteronderwijs in
groep 2 dient te beheersen. U observeert en beoordeelt hoe goed het kind dit doel
Opbrengstgericht
beheerst.
Genormeerde toets eind groep 2 De toets Letterkennis bepaalt het startniveau van lezen in groep 3. U kunt deze toets geheel naar eigen wens afnemen aan het eind van groep 2 en/of het begin van groep 3. Het voordeel van het herhalen van de toets na de zomervakantie is dat u meteen ziet of er sprake is van ‘zomerverlies’, omdat kinderen bij de start in groep 3 misschien niet meer het niveau hebben dat ze voor de zomervakantie hadden.
10
Materialen overzicht Basismaterialen • pop Pompom • set van twee dobbelstenen • schatkistkaarten • schatkist • gebruikswijzer • Routine rekenen (tijd): Weekkalender • Routine rekenen (getalbegrip): Getallenwand 0-12 • Routine taal (oriëntatie op lezen en schrijven): Zoemboek, reiskaart, pop Zoem • Routine taal (woordenschat): Woordkaarten
Ankermaterialen Elk van de 18 ankers bestaat uit: • prentenboek • activiteitenboek • voorleesboek
Software • Digiregie • Leerkrachtassistent • leerlingsoftware school • leerlingsoftware thuis
Jaarlijks verbruiksmateriaal • Routine rekenen (tijd): Jaarkalender • Routine taal (oriëntatie op lezen en schrijven): Letterposter • Routine taal (oriëntatie op lezen en schrijven): Lettergroeiboekje
Aanvullend materiaal • Routine rekenen (getalbegrip): Getallenwand (aanvulset 13-20) • pop Loeloe • aanvullende leesseries en spellen
11
SCHATKIST
Zo werkt Schatkist Pop Pompom Ook bij deze versie van Schatkist is Pompom de centrale hoofdfiguur. Hij is het vriendje van de kinderen en met hem beleven ze tijdens het hele anker allerlei avonturen. Door Pompom komt het anker tot leven en voelen de kinderen zich veilig om te gaan ontdekken en te onderzoeken.
De ha ndpoppen Pompom en Loeloe
3D-animatie Elk anker start op het digibord met een 3Danimatiefilmpje van Pompom waarin hij een probleem introduceert. De kleuters worden uitgedaagd om dit probleem te verkennen en oplossingen te zoeken. Pompom is 5 jaar en heeft een nichtje Loeloe van 4 jaar. Zij gaan regelmatig bij oma op bezoek en logeren er samen weleens. Oma woont vlakbij een heel mooi plein. Naast oma woont Tim. Een jongen van 15 jaar waar Pompom en Loeloe erg tegenop kijken. Ze vinden het leuk als Tim met hen speelt en allerlei zaken voor hen maakt, zoals een boomhut. Tim is namelijk een handige jongen.
12
Schatkist Tim heeft voor Pompom en Loeloe ook een schatkist gemaakt. Deze schatkist heeft Pompom meegenomen naar school en staat in de klas. In de schatkist verzamelen de kinderen samen met Pompom en de leerkracht schatten die passen bij het anker. De gevonden schatten worden tentoongesteld op de schatkisttafel. Bij het anker herfst kunnen de kinderen bijvoorbeeld spullen uit het bos verzamelen. De schatkist kan ook echt op slot. Met een ‘code’ (getal, letter of kleur) kunnen de kinderen de schatkist zelf openen!
Samenhangend pakket Elk van de 18 ankers bestaat uit: • een prentenboek met met het ankerverhaal • het bijbehorende activiteitenboek • een bijpassend voorleesboek. Elk voorleesboek bevat 15 korte verhalen die u kunt voorlezen gedurende de weken waarin u met het anker werkt. Elke dag 5 minuten een voorleesverhaal: goed voor de taalontwikkeling!
13
SCHATKIST
Prentenboek Uit het prentenboek leest u het ankerverhaal voor. Het verhaal geeft informatie over het centrale probleem dat u de komende drie weken met het anker behandelt. Het verhaal activeert de voorkennis bij de kleuters.
Het prentenboek is ook digitaal beschikbaar en via de Leerkrachtassistent te tonen op het digibord. In het digitale prentenboek worden belangrijke woorden en begrippen uit het verhaal geanimeerd. Het digitale prentenboek kunnen ouders ook thuis met hun kind bekijken via de leerlingsoftware voor thuis.
Naast fictieteksten krijgen de kinderen ook informatieve platen aangeboden. Deze plaat brengt de echte wereld in de klas en zorgt ervoor dat de kinderen zich nog meer kunnen verdiepen in het onderwerp. De leerlingen krijgen informatie om het probleem van Pompom op te kunnen lossen. De informatieve platen zijn ook opgenomen in het prentenboek.
14
ZO WERKT SCHATKIST
In elk anker is ook een preteachingactiviteit met een preteachingplaat opgenomen. Deze plaat kunt u bespreken met taalzwakke kinderen. De plaat bereidt de kinderen voor op het ankerverhaal.
15
SCHATKIST
Activiteitenboek Na de introductie van het anker aan de hand van de 3D-animatie en het prentenboek, gaat u aan de slag met het activiteitenboek. Hierin vindt u alle activiteiten die bij het anker horen. Ook de werkvormen en ontwikkelingsgebieden staan beschreven.
werkvorm
anker
fase
Doen alsof
Foppen & verstoppen
werkvorm
ontwikkelingsgebieden
Kring
Wetenschap & technologie
routine
Dieren die foppen en verstoppen Voorbereiding Maak vier vlinders. Teken op een gekleurd vel twee
vlindervleugels en knip deze vleugels uit. Bekleed een wc-rolletje met dezelfde kleur papier. Niet de vleugels vast aan het wc-rolletje.
U ziet welke materialen u nodig heeft voor deze activiteit
m at e r i a a l 8 gekleurde vellen papier: (blauw, geel, groen, bruin), 2 vellen van elke kleur wc-rolletjes | schaar nietmachine informatieve plaat ‘Foppen & verstoppen’ uit het prentenboek ‘Het restaurant van Olifant‘ Leerkrachtassistent
Welke woorden leren de kinderen? Ze staan aangegeven voor de differentiatieniveaus maan, zon en ster, zowel voor groep 1 als 2
w o o r d e n s c h at groep 1 o de kleur verstoppen dezelfde groep 1
groep 2 herkennen veranderen o het gevaar
Introductie
Laat de kinderen het effect van schutkleuren ervaren door het volgende spel te spelen. Toon een gekleurde vlinder en laat de kinderen daarna hun ogen dichtdoen. Zet de vlinder op een plek in de klas die een andere kleur heeft dan de vlinder. Laat twee kinderen de vlinder zoeken. Herhaal dit, maar zet de vlinder nu op een plek in de klas die dezelfde kleur heeft als de vlinder. Bespreek de ervaringen van de kinderen. i Waar is de vlinder? Welke kleur heeft deze vlinder? 0
Welke kleur heeft de verstopplek? 1 Was het gemakkelijk om de vlinder te vinden? Waarom? 2 Welke vlinder vond je moeilijk om te vinden en welke makkelijk? Waarom?
Kern
Toon de informatieve plaat ‘Foppen & verstoppen’ uit het prentenboek en wacht de reacties van de kinderen af. Reageer niet meteen op wat de kinderen zeggen, maar prikkel hen om op elkaars reactie in te gaan en verder te denken. Bijvoorbeeld: ‘Mees ziet op deze foto geen dier. Tom, zie jij op de foto wel een dier?’. Benoem en bespreek vervolgens afzonderlijk de afgebeelde dieren op de plaat. Ga in op enkele kenmerken van de dieren en lees daarna de tekst voor. Laat de kinderen reageren en vragen stellen. Stel samen vast dat de dieren op de plaat zich vanwege hun uiterlijk goed kunnen verstoppen en daarmee andere dieren i op een slimme manier foppen. i Waar zie je de poolhaas? Wijs hem eens aan. Zie je de poolhaas goed? 0
1 Wat gebeurt er als de poolhaas in het gras zit? Zie je hem dan beter of slechter? 2 Waarom heeft de leeuw zich verstopt in het gras? Is hij bang?
groep 1
Bij het stellen van vragen houdt u rekening met het niveau van de kleuters: i = instromer 1 = kleuter in groep 1 2 = kleuter in groep 2
16
groep 2 o foppen de kameleon groep 2 de schutkleur o de prooi opvallen
10
Afsluiting
Herhaal het startspel. Een kind verstopt de vlinder. De andere kinderen doen hun ogen dicht. Kies daarna een kind dat de verstopte vlinder mag zoeken. Maken de kinderen gebruik van het principe van de schutkleuren? 0i Waar ga je de blauwe vlinder verstoppen? Is dat een goede verstopplek? 1 Wat is een goede verstopplek voor de blauwe vlinder? En voor de gele vlinder? 2 Waarom is de kast een goede verstopplek voor de bruine vlinder?
ZO WERKT SCHATKIST
W&T hoofddoel
Houding > willen weten Het kind is nieuwsgierig naar een object, organisme of probleem
0i Het kind is verwonderd over het object, organisme of probleem en wil het verkennen met zijn zintuigen.
1 Het kind is verwonderd over het object, organisme of probleem en wil het verkennen met zijn zintuigen.
2 Het kind is verwonderd over het object, organisme of probleem en wil het verkennen met zijn zintuigen, en stelt er vragen over. Bijvoorbeeld bij een slak: ‘Wat heeft de slak op zijn kop?’, ‘Wat doet hij daarmee?’.
WO subdoel
Levende natuur > organismen Het kind kan organismen uit de directe omgeving onderscheiden en kent enkele overeenkomsten en verschillen tussen deze organismen.
Differentiatie
Tips en verdieping
groep 1 Vraag de kinderen de verstopte dieren op de plaat aan te wijzen. Merken ze op dat sommige dieren moeilijk aan te wijzen zijn?
Reflectie
groep 1 Laat de kinderen bij elk dier uitleggen waarom het dier dezelfde kleur heeft als zijn leefomgeving. groep 2 Stimuleer de kinderen om zo veel mogelijk dieren op de plaat te benoemen. Laat hen ook de kleur van het dier en de achtergrond benoemen. groep 2 Laat de kinderen nadenken over de vraag welke kleur een kameleon krijgt in het gras, in het zand, tussen paarse bloemen, enzovoorts. Kennen de leerlingen nog andere dieren die zich door middel van schutkleuren verstoppen?
Tips en verdieping
Taalstimulering
Bespreek na het bespreken van de informatieve plaat welke dieren goed te vinden zijn en welke minder goed. Vraag ook waarop de kinderen de volgende keer zullen letten als zij het spel verstoppertje spelen.
Vraag kinderen met een andere culturele achtergrond hoe zij de dieren op de informatieve plaat noemen in hun moedertaal. Laat ze ook bijbehorende dierengeluiden maken. Deze kunnen namelijk ook per cultuur verschillen.
Feedback
Coöperatieve werkvorm
Stimuleer de kinderen om bij de informatieve plaat een aantal kenmerken van de dieren en de verstopplaats te benoemen. Welke kleur heeft de vacht van de leeuw? Welke kleur heeft het gras? Is dat dezelfde kleur of een andere? Wijs een aantal kenmerken aan als er geen reactie van de kinderen (meer) komt.
Pas de coöperatieve werkvorm ‘denken-delen-uitwisselen’ toe bij het vlinderspel. Laat de kinderen voorafgaand aan het verstoppen nadenken over wat een goede verstopplek kan zijn. Ze denken eerst individueel na, delen dit daarna met het kind naast hen en kiezen vervolgens een aantal kinderen die de vlinder op die plek verstoppen. Kansen voor fijne motoriek Vier kinderen prikken voorafgaand aan de activiteit de vlindervleugels uit. Laat ze ook het wc-rolletje omwikkelen.
In deze activiteit werkt u aan wetenschap & technologie, met als subdoel wereldoriëntatie
Per groep suggesties voor differentiatie
11 17
SCHATKIST
Zoemboek Thea Dubelaar met tekeningen van Katrien Van Schuylenbergh
Het Zoemboek gebruikt u bij het verkennen van de letters en hun klank en bij het voorbereidend schrijven. In dit knieboek zitten verhaalplaten en een voorleestekst. Bij het Zoemboek horen ook losse kijk-
Zoemboek
platen. In de doos met schatkistkaarten
ha ndpop Z oe m
zitten losse letterkaarten. Het bijtje Zoem woont bij oma in de tuin
Voelplaat letter k
en krijgt allemaal neefjes en nichtjes. Zoem gaat in elk verhaal op zoek naar een naam voor één van de babybijtjes. Oma schrijft deze naam op en Pompom maakt er een mooie tekening bij. U kunt hier de handpop Zoem bij gebruiken. Op deze manier maakt u een start met het zoemend lezen, zoals dat in Veilig leren lezen in groep 3 aan bod komt. Ook werkt u aan zithouding en schrijfpatronen, waarmee u weer aansluit bij de schrijfmethode Pennenstreken in groep 3.
Pompom en Loeloe staan al op de uitkijk. ‘Daar komt hij
en ouderwets met wijzers.
aan, oma,’ roepen ze precies tegelijk. Zoem gaat op de grote wijzer zitten en kijkt opzij. Daar zijn Ze zetten het raam vast open. Zo kan Zoem meteen naar ramen. En in de ramen zitten kruizen . Boven de klok binnen. Hij landt op de tafel. is ook een raam. Dat is rond maar er zit ook een ‘Heb je het vierkant gevonden?’ vraagt Pompom. Aan de overkant van de straat is een groot gebouw met ‘Er was een vierkante klok,’ vertelt Zoem. ‘Maar ook een glazen deuren . Die zijn ook vierkant. Zoem raakt raam en glazen deuren. Allemaal vierkant. helemaal in de war. Waar is de plek van oma’s reiskaart? Er zat een kruis in het raam en er was ook een kruis op de Hier of daar aan de overkant? rug van Lok de spin en de spin deed k k k k . Kkkk … Wat is dat voor een raar geluid? ‘Lok? Wat een rare naam,’ zegt Loeloe. Kkk , klak, ik ben Lok ,’ zegt een stem schuin ‘Lok past wel bij een spin,’ zegt oma. ‘Want een spin lokt boven Zoem. Hij kijkt omhoog. Zijn hart bonkt van schrik. In vliegen in haar web.’ de verste hoek van de klok is een web met daarin een dikke ‘Wow. Je hebt een echte spin ontmoet,’ zegt Pompom. Lok klakt met haar kaken . Een spin is eng en een ‘Ik ga Lok meteen in het bijtjesboek schrijven.’ web is gevaarlijk. Als je daarin vliegt, kom je nooit meer los. ‘Maar Lok past niet bij een babybijtje,’ zegt Zoem vlug. Zoem schuift naar het puntje van de wijzer en kijkt naar het Dan vertelt hij over het verkleedfeest. ‘Daar was meneer Hak met worstjes om zijn nek.’ ‘Mmmm, lekker
,’ roept Pompom.
Kijk uit voor de spin!
Voelplaat letter k
‘En ik zag Lot met koek op haar hoofd.’
Pompom en Loeloe vouwen oma’s reiskaart op. Zoem heeft
Lok landt op de kleine wijzer van de klok. Nu ziet Zoem dat
Pompom en Loeloe staan al op de uitkijk. ‘Daar komt hij
met zijn ogen dicht een plek geprikt met een vierkant en een
er een kruis
aan, oma,’ roepen ze precies tegelijk.
kruis. Nu vliegt hij kriskras door oma’s tuin. Hij zoekt een
Ze lijkt zo nog groter en ze is opeens vlakbij.
Ze zetten het raam vast open. Zo kan Zoem meteen naar
vierkant en een kruis. Hij ziet gras en bloemen en bomen.
‘K k klik klak
binnen. Hij landt op de tafel.
Er is niets vierkant in de tuin. En hij ziet ook geen kruis.
een aardige spin. Ik eet je heus niet op.’
Maar dan denkt hij aan het plein. Vlug vliegt hij erheen.
Maar voor alle zekerheid duikt Zoem toch omlaag.
Boven het plein gaat hij omhoog tot hij heel ver kan kijken.
Op straat is het een vrolijke bende. Overal lopen verklede
Hij ziet een klok op een groot gebouw. De klok is vierkant
mensen.
en ouderwets met wijzers.
Er is een man met een lange sliert worstjes om zijn nek
op haar rug staat. Lok
is een kruisspin.
! Je hoeft niet bang te zijn,’ zegt ze. ‘Ik ben
‘Een koek op haar hoofd?’ Loeloe giechelt.
‘Heb je het vierkant gevonden?’ vraagt Pompom. ‘Er was een vierkante klok,’ vertelt Zoem. ‘Maar ook een raam en glazen deuren. Allemaal vierkant.
‘Er zat ook brood in een mand,’ zegt Zoem. ‘En er was een Er zat een kruis in het raam en er was ook een kruis op de
Zoem gaat op de grote wijzer zitten en kijkt opzij. Daar zijn
Die worstjes lijken net
ramen. En in de ramen
buik
zitten kruizen
. Boven de klok
echt, maar ze zijn nep
.
. Op zijn
hangt een bord. Daarop staat: “ik ben slager hak”.
rug van Lok de spin en de spin deed k k k k
.
‘Lok? Wat een rare naam,’ zegt Loeloe.
‘Lok past wel bij een spin,’ zegt oma. ‘Want een spin lokt
mevrouw met een jurk van goud. Maar dat was eigenlijk een
is ook een raam. Dat is rond maar er zit ook een kruis
Een vrouw loopt met een mand vol broodjes. Ze heeft een
vliegen in haar web.’
Aan de overkant van de straat is een groot gebouw met
koek op haar hoofd.
‘Wow. Je hebt een echte spin ontmoet,’ zegt Pompom.
glazen deuren
‘Ik ben Lot
in.
. Die zijn ook vierkant. Zoem raakt
, de bakker,’ roept ze de hele tijd.
‘Ik ga Lok meteen in het bijtjesboek schrijven.’
meneer met een leuke naam. Hij heette Luuk.’
helemaal in de war. Waar is de plek van oma’s reiskaart?
En dan ziet Zoem een mevrouw in een jurk
Hier of daar aan de overkant?
‘Ik ben Luuk
Kkkk
mevrouw is helemaal geen mevrouw. Ze is een verklede
‘Daar was meneer Hak met worstjes om zijn nek.’
meneer.
‘Mmmm, lekker
boven Zoem. Hij kijkt omhoog. Zijn hart bonkt van schrik. In
‘Luuk!’ zoemt Zoem. ‘Dat is een mooie naam voor een
‘En ik zag Lot met koek op haar hoofd.’
de verste hoek van de klok is een web met daarin een dikke
babybijtje.’ Zo snel als hij kan, vliegt hij terug naar oma’s
‘Een koek op haar hoofd?’ Loeloe giechelt.
spin. Lok klakt met haar kaken
huis.
‘Er zat ook brood in een mand,’ zegt Zoem. ‘En er was een
‘K k k
… Wat is dat voor een raar geluid? , klak, ik
ben Lok
,’ zegt een stem schuin
van goud.
,’ zingt ze. Haar stem is heel laag. De
‘Maar Lok past niet bij een babybijtje,’ zegt Zoem vlug. Dan vertelt hij over het verkleedfeest. ,’ roept Pompom.
‘Die naam schrijf ik op,’ zegt oma. Ze gaat aan tafel . Een spin is eng en een
zitten en schuift de stoel onder haar billen
. Met een
web is gevaarlijk. Als je daarin vliegt, kom je nooit meer los.
mevrouw met een jurk van goud. Maar dat was eigenlijk een
Zoem schuift naar het puntje van de wijzer en kijkt naar het
meneer met een leuke naam. Hij heette Luuk.’
gebouw aan de overkant van de straat. Koop & Ko
‘Die naam schrijf ik op,’ zegt oma. Ze gaat aan tafel
erop.
staat
zitten en schuift de stoel onder haar billen
. Met een
gouden potlood schrijft ze heel netjes de naam Luuk in het
‘Dat is een winkel,’ zegt Lok. Ze wandelt naar de rand van
gouden potlood schrijft ze heel netjes de naam Luuk in het
haar web. ‘Daar is vandaag een verkleedfeest! Het staat
bijtjesboek.
boven de deur. “Doe alsof je iemand anders bent en win een
bijtjesboek.
taart.” Daarom is het er zo druk.’
deze zijde zien de kinderen
18
deze zijde is voor de leerkra cht
ZO WERKT SCHATKIST
Schatkist editie 3 • Shutterstock • © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg
Schatkistkaarten Doos met 300 kaarten die u tijdens
Schatkist editie 3 • Shutterstock • © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg
alle ankers kunt inzetten om belangrijke begrippen voor kinderen inzichtelijk maken. Schatkist editie 3 • Shutterstock • © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg
Set van 2 dobbelstenen Getallenwand en weekkalender
Daarin kunt u woordkaarten of schat-
In Schatkist editie 3 wordt per anker ook
kistkaarten plaatsen om spelenderwijs
duidelijk aandacht besteed aan rekenen.
aandacht te geven aan begrippen.
Dit gebeurt met de week- en jaarkalender
Woordkaarten
en de getallenwand. De week- en jaar-
Letterposter
Bij de routine taal krijgt ook woordenschat
kalender gebruikt u bij het vooruitkijken
Poster met 36 letters om in de klas
een prominente plek in het anker. Bij elk
en terugblikken op de dag, de week, de
op te hangen. Als er een nieuwe letter
anker zijn 24 woordkaarten ontwikkeld.
maand en het jaar. De getallenwand kunt
wordt aangeboden kunt u bij deze
Op deze woordkaarten staat niet alleen
u inzetten bij de rekenactiviteiten, waarbij
letter een bijtje plakken op de poster.
het woord met de foto aangegeven, maar
de kinderen spelend leren over hoeveel-
De leerlingen krijgen zo een overzicht
als leerkracht krijgt u ook handvatten hoe
heden en getallen. De getallenwand is uit
van alle letters die er zijn en bij welke
u dit woord kunt inslijpen bij de kinderen
te breiden met de getallen 13 t/m 20.
letters een naam gevonden is.
door middel van een definitie, contextzin
Lettergroeiboekje
en woordweb.
Elke leerling heeft een eigen lettergroeiboekje. Als er een nieuwe letter wordt
,
4 PER I OD E 1 anker doen alsof
aangeboden plakken de leerlingen in Goochelen lijkt op toveren, maar je doet allemaal trucjes.
hun eigen lettergroeiboekje een bijtje
Bij het goochelen doet hij een trucje om een konijn uit de hoed te toveren.
bij dezelfde letter. Zo krijgen de kinderen een overzicht
toveren
wat doe je
de trucjes
van de letters die ze geleerd hebben.
foppen
dit kun je erbij gebruiken
de goochelaar
de hoed
verwonderen
goochelen
de kaarten de doekjes de toverstaf het konijn
het publiek
goochelen
de goochelshow
Gebruikswijzer In de gebruikswijzer vindt u achtergrondinformatie die nodig is om op de juiste wijze te werken met Schatkist.
Schatkist editie 3 • Foto: Shutterstock • © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg
19
SCHATKIST
Software op school en thuis
Software • Digiregie: observatie-, plannings- en
Schatkist heeft een zeer rijk aanbod van software voor op school en thuis.
registratiesysteem • Leerkrachtassistent: digibordsoftware • leerlingsoftware: voor school en thuis
Digibordsoftware
Leerlingsoftware
De Leerkrachtassistent ondersteunt u bij
Met de leerlingsoftware voor school en
het lesgeven en verlevendigt de activiteiten.
thuis kunnen kinderen zelf spelend
Het maakt uw aanbod nog rijker door
oefenen. Ze krijgen op hun eigen niveau
middel van filmpjes, liedjes, spelletjes en
leuke opdrachten voor alle ontwikkelings-
een digitaal planbord met de hoeken.
gebieden aangeboden. De software is
Daarnaast zijn er in de Leerkrachtassistent
óók geschikt voor tablets (informeer naar
spelletjes opgenomen die de kinderen
de systeemeisen). Een groot voordeel is
tijdens het hoekenwerk in tweetallen
dat alle resultaten automatisch worden
kunnen spelen.
bijgehouden in Digiregie.
Digiregie kunt u ook thuis op een tablet beheren
Planning, observatie en registratie In Digiregie kunt u zowel de ankers als uw eigen thema’s plannen. Het programma biedt ook ondersteuning bij het observeren van de kleuters in uw groep. Bij elke ingeplande activiteit kunt u met een druk op de knop een observatie invoeren. Deze worden meegenomen in het leerlingenoverzicht. Op basis hiervan krijgt u bij elk ontwikkelingsgebied gerichte differentiatieactiviteiten aangeboden. In Digiregie vindt u bovendien een overzichtelijke database met aanvullend lesmateriaal, leuke extra’s en kunt u eigen materiaal toevoegen. Via de Leerkrachtassistent kunt u een animatiefilmpje van het prentenboek vertonen op het digibord
Ook zijn er in Digiregie bij elk anker oudernieuwsbrieven opgenomen, waarmee u ouders de juiste handvatten kunt geven om thuis met het anker aan de slag te gaan.
20
Doorgaande lijn Doorgaande leerlijnen: peuters, kleuters, groep 3 Alle methoden van Zwijsen zijn met elkaar verbonden en worden ontwikkeld vanuit dezelfde visie. Schatkist is daarmee het hart van de doorgaande lijn tussen Uk & Puk (kinderen tot vier jaar), Veilig leren lezen en Pennenstreken (groep 3).
Aansluiting Schatkist en Uk & Puk • aansluitende thema’s en pictogrammen; • klassenpop en prentenboek; • activiteitenopbouw: introductie - kern - afsluiting; • VVE-proof.
Aansluiting Schatkist en Veilig leren lezen • unieke didactiek die optimaal voorbereidt op het leren lezen: zoemend zeggen en zoemend lezen met het bijtje Zoem die samen met de kinderen letters ontdekt en leert lezen; • aansluitende thema’s en pictogrammen; • differentiatie op drie niveaus: ster, maan en zon; • Digiregie: planning, observatie, registratie, leerlingoverzichten, groepsplannen, materialen en achtergrondinformatie; • lettertoets in groep 2 en/of groep 3; • Leerkrachtassistent als digibordsoftware; • veel aandacht voor leesbevordering en vrij lezen, óók met materialen voor thuis.
Aansluiting Schatkist en Pennenstreken Schatkist bereidt kinderen al voldoende voor op het schrijven door aandacht te besteden aan de zithouding, schrijfpatronen en -schrijftekens en aan het schrijven van cijfers. Daarnaast kunt u het kleuterdeel van Pennenstreken moeiteloos inpassen in de thema’s van Schatkist. Op deze manier kunnen de kinderen een goede start maken met het leren schrijven met Pennenstreken in groep 3.
21
SCHATKIST
Mijn Schatkist Schatkist houdt u graag op de hoogte van de allernieuwste ontwikkelingen. Dit doen we op verschillende manieren.
Online Scholen die werken met Schatkist kunnen op de website terecht op een speciaal gedeelte met tips, informatie en extra materialen. Dit maakt werken met Schatkist nog leuker en makkelijker.
Nieuwsbrief Via de nieuwsbrief Schatkist houden we u op de hoogte van ontwikkelingen en linken we regelmatig naar leuke extraatjes voor in de klas. Schrijf u in via de website schatkist.nl.
Klantenservice Vragen over de methode of materialen? Stel ze aan de Klantenservice van Zwijsen. Bereikbaar via
[email protected] of bel 013- 583 88 88.
22
Colofon Tekst: Elle Smolders, Monique Hulshoff Eindredactie: Marc Heezen Ontwerp & opmaak: ik-ook.nl Beeld & illustraties: Renate Reitler Fotografie, Shutterstock (foto’s), Jort van der Jagt, Sylvia van Ommen, Katrien Van Schuylenbergh (Illustraties), Muller Design Delft (3D), Oxedio, Geertruidenberg & x-hoogte, Tilburg (ontwerp Schatkist) Marketing: Charlotte de Clerck, Jan-Willem Besteman
1e druk
Meer weten? Gebruik de antwoordkaart bij deze brochure om meer informatie aan te vragen over Schatkist
Introductiepakket Vraag gratis en vrijblijvend een introductiepakket van Schatkist aan.
Presentatie op school Onze accountmanagers komen graag bij u langs op school om Schatkist toe te lichten en uw vragen te beantwoorden. Ook kunnen zij samen met u een begroting opstellen, afgestemd op de situatie bij u op school. Deze presentatie is altijd gratis en op maat.
Zwijsen Plus Uitgeverij Zwijsen BV
De methodespecialisten van Zwijsen helpen u graag de methode goed te implementeren.
Postbus 805
Kijk voor meer informatie over de starttrainingen van Zwijsen Plus op zwijsen.nl.
5000 AV Tilburg
Internet Zwijsen Klantenservice
Op schatkist.nl vindt u de meest actuele informatie over de methode, zoals nieuwe
T 013-583 88 88
materialen. Bovendien kunt u hier terecht voor veelgestelde vragen.
E
[email protected] I www.zwijsen.nl
Prijslijst Prijsinformatie over alle materialen van Schatkist staat op schatkist.nl.
23
Waarom Schatkist? • Leuk én interactief spelen, leren en ontdekken • Ruimte voor eigen keuzes • Verantwoord en passend aanbod • Alle tijd voor lesgeven • Kijk op elke kleuter
B01229200
Schatkist is dé verbinding tussen school en thuis!
24 Voor meer informatie: www.zwijsen.nl | (013) 583 88 88
