Bouwplaten
GEVELSTEUNPLAAT VOOR SIERPLEISTER TOEPASSINGSRICHTLIJNEN 1 1.
ALGEMEEN
Deze toepassingsrichtlijnen zijn specifiek bedoeld voor de bevestiging van ETERNIT bouwplaten als steunplaat voor sierpleister op een houten draagstructuur voor een gevel. Er worden een aantal basisprincipes weergegeven die moeten worden gevolgd. Voor afwijkingen of bijkomend advies, kan men terecht bij ETERNIT. 2.
BEKLEDINGSMATERIAAL
De volgende ETERNIT producten worden in dit document behandeld.
BLUCLAD
:
10 mm
Voor de productgegevens en de verwerking van de verschillende platen wordt verwezen naar de productinformatiebladen, verkrijgbaar bij ETERNIT. 3.
TOEPASSINGSGEBIED
Deze richtlijnen zijn geldig voor gebouwen tot een bepaalde hoogte onderworpen aan een maximale reële windbelasting. ligging
Landgebied Landgebied Landgebied Kustgebied
Gebouwhoogte
m 0-10 10-20 20-50 0-20
maximale reële windbelasting Middenzone N/m2 650 800
Randzone N/m2 1000 1200
1000
1500
De breedte van de randzone bedraagt minstens 1 m vanaf de hoek van het gebouw moet verder bepaald worden aan de hand van de geldende nationale normen en voorschriften. Indien er een afwijking optreedt op bovenstaande belastingsgrenzen (bijvoorbeeld door bepaalde liggingsfactoren, vormfactoren, etc.), dient het ontwerp te worden bepaald door een studiebureau. OPGELET! De plaat mag slechts tijdelijk worden blootgesteld aan de weersomstandigheden. Er wordt aangeraden om BLUCLAD platen binnen een termijn van 30 dagen af te werken met sierpleister.
1
Deze toepassingsrichtlijnen vervangen alle voorgaande uitgaven. ETERNIT houdt zich het recht voor deze richtlijnen te wijzigen zonder voorafgaande kennisgeving. De lezer dient er zich van te vergewissen steeds de meest recente versie van deze documentatie te raadplegen. De richtlijnen in dit document zijn niet-limitatief. De garanties zijn enkel van toepassing indien de toepassingsrichtlijnen worden gevolgd. Bij afwijkende toepassingen is het aangewezen een advies te vragen aan ETERNIT. GEVEL_STEUNPLAAT_VOOR_SIERPLEISTER_tr_ned.doc ETERNIT, Technical Service Center
1/10 23/03/2009
4.
DRAAGSTRUCTUUR
De gevelsteunplaten worden op verticale houten draaglatten bevestigd. De houten draaglatten worden op een bepaalde afstand (afhankelijk van de gewenste isolatiedikte en luchtspouw) op de achterconstructie bevestigd met behulp van verstelbare winkelhaken of horizontale houten dwarslatten. Om barstvorming te voorkomen is het van groot belang dat de achterconstructie en de draagstructuur vervormingsarm zijn. De draagstruktuur moet de op het gebouw inwerkende windkrachten en de belasting van het eigengewicht kunnen opnemen. In de sterkteberekening dient te worden aangenomen dat de gevelsteunplaat niet bijdraagt aan de stabiliteit van de draagconstructie.
maximale doorbuiging o.i.v. belasting veiligheidsfactor sterkteberekening
: overspanning/300 :3
De kwaliteit van het hout dient te voldoen aan hetgeen voor dit toepassingsgebied beschreven is in de geldende normen. Bovendien wordt het hout beschermd tegen aantasting van schimmels e.d., volgens de geldende norm. Het maximale vochtgehalte van het hout bedraagt 20%. Een vochtgehalte van 15% wordt evenwel aangeraden.
minimale karakteristieke breukspanning hout minimale gemiddelde elasticiteitsmodulus
: 18 N/mm2 : 9000 N/mm2
De gevelsteunplaten worden bevestigd met een geventileerde spouw. Aan de onderzijde, de bovenzijde en de details worden de noodzakelijke openingen voorzien om voldoende ventilatie te bewerkstelligen.
ventilatie openingen boven/onder
: 10 mm/m of 100 cm2/m
Gebouwhoogte Minimale spouwbreedte
0-10 m 20 mm 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
10-20 m 25 mm
20-50 m 30 mm
afbouwplaat (vb. HYDROPANEL)* dampdicht scherm houtskelet isolatie dampopen windscherm (vb. DURIPANEL)* geventileerde spouw gevelsteunplaat BLUCLAD sierpleister
* HYDROPANEL is een vezelcementplaat van Eternit DURIPANEL is een houtvezelcementplaat van Eternit
GEVEL_STEUNPLAAT_VOOR_SIERPLEISTER_tr_ned.doc ETERNIT, Technical Service Center
2/10 23/03/2009
VARIANT 1: ISOLATIE TUSSEN VERSTELBARE WINKELHAKEN Voor oneffen achterconstructies kunnen de verticale houten draaglatten worden bevestigd met regelbare winkelhaken. De steunwinkelhaken worden bij voorkeur thermisch gescheiden van de draagwand door een kunststof vulplaatje (THERMOSTOP) te plaatsen tussen de draagwand en de winkelhaak.
verstelbare winkelhaak
thermostop
De draaglat is voldoende dik om een goede bevestiging van de winkelhaken mogelijk te maken en de verstelbare winkelhaak heeft de volgende eigenschappen.
minimale dikte draaglat materiaal winkelhaak continue afstandsregeling
: 50 mm : minstens sendzimir verzinkt staal : 60 - 120 mm (achterconstructie - achterzijde lat)
Om een stabiele draagstruktuur te bekomen worden de verstelbare winkelhaken afwisselend links en rechts van de draaglat aangebracht. De haken van twee naast elkaar gelegen draaglatten worden ook gedefazeerd aangebracht. De bevestiging van de verstelbare winkelhaken op de achterconstructie wordt voor elk project afzonderlijk bepaald in functie van de natuur en de toestand van de te bekleden wand. Algemeen wordt een minimale uittrekwaarde per bevestiging van 3 kN (300kg) aangeraden. Dit dient echter geverifieerd te worden per project. Voor beton en volle baksteen wordt meestal een RVS houtschroef (min. 7 mm diameter) met een zeskantkop en een bijbehorende nylonplug gebruikt. De schroeven met zeskantkop worden evenwel niet te hard aangedraaid, zodat de ingetrokken draad in de nylonplug niet wordt vernietigd. Voor andere ondergronden (holle baksteen, gasbeton, systeemwanden, ....) moeten aangepaste bevestigingsmiddelen gebruikt worden die de optredende trekkracht, als gevolg van de windbelasting, en de afschuifkrachten, als gevolg van het eigen gewicht, kunnen opnemen. Indien nodig dient een in-situ trekproef te worden uitgevoerd. De draaglatten worden aan de verstelbare winkelhaak bevestigd door middel van 4 RVS houtschroeven per winkelhaak. De schroeven dringen minstens 25 mm diep in de draaglat. GEVEL_STEUNPLAAT_VOOR_SIERPLEISTER_tr_ned.doc ETERNIT, Technical Service Center
3/10 23/03/2009
VARIANT 2: ISOLATIE TUSSEN HORIZONTALE DWARSLATTEN Voor houtskeletbouw of voldoende effen achterconstructies, wordt de isolatie geplaatst tussen horizontale houten dwarslatten, waarop de verticale draaglatten worden bevestigd.
De bevestiging van de horizontale dwarslatten op de achterconstructie wordt voor elk project afzonderlijk bepaald in functie van de natuur en de toestand van de te bekleden wand. Algemeen wordt een minimale uittrekwaarde per bevestiging van 3 kN (300kg) aangeraden. Dit dient echter geverifieerd te worden per project. Voor beton en volle baksteen wordt meestal een RVS houtschroef (min. 7 mm diameter) met een verzonken kop en een bijbehorende nylonplug gebruikt. De schroeven worden evenwel niet te hard aangedraaid, zodat de ingetrokken draad in de nylonplug niet wordt vernietigd. Voor andere ondergronden (holle baksteen, gasbeton, systeemwanden, ....) moeten aangepaste bevestigingsmiddelen gebruikt worden die de optredende trekkracht, als gevolg van de windbelasting, en de afschuifkrachten, als gevolg van het eigen gewicht, kunnen opnemen. Indien nodig dient een in-situ trekproef te worden uitgevoerd. De verticale draaglatten worden op de horizontale dwarslatten bevestigd met twee RVS houtschroeven per kruispunt.
minimale breedte horizontale dwarslat minimale dikte horizontale dwarslat
: 60 mm : 30 mm
GEVEL_STEUNPLAAT_VOOR_SIERPLEISTER_tr_ned.doc ETERNIT, Technical Service Center
4/10 23/03/2009
VERTICALE HOUTEN DRAAGLATTEN De verticale houten draaglatten zijn éénzijdig geschaafd en worden bij plaatsing uitgelijnd in hetzelfde vlak om voldoende effenheid te bekomen. Bovendien moet het hout voldoende stabiel zijn zodat de uitlijning blijft behouden. Tussen de houten draaglatten wordt een kleine uitzettingsvoeg gelaten.
maximale oneffenheid voeg tussen draaglatten
: ≤ L/1000 : ≥ 5mm
De draaglatten worden verticaal geplaatst zodat infiltratie- of condensatiewater van de rugkant van de plaat kan aflopen (en het hout een minimale vochtbelasting ondervindt). Op het ontwerpplan van de gevelbekleding worden de draaglatten uitgetekend. De houten draaglatten moeten voldoende breed zijn voor een correcte plaatsing van de bevestigingsmiddelen. Het is aangeraden om de houten draaglatten ter plaatse van een verticale voeg iets breder te nemen dan de minimale breedte om toleranties in de uitlijning te kunnen opvangen. Zie verder. De houten draaglatten moeten voldoende dik zijn om de optredende belastingen te weerstaan en een correcte plaatsing van de bevestigingsmiddelen mogelijk te maken. tussenafstand bevestigingsmiddelen verticale draaglat 600 mm 800 mm 1000 mm 1200 mm 1500 mm
minimale dikte van de verticale draaglatten Bevestiging met schroeven ≥ 30 mm ≥ 35 mm ≥ 40 mm ≥ 45 mm ≥ 50 mm
Draaglatten van 50 mm dikte kunnen worden bevestigd met regelbare winkelhaken. Voor draaglatten in kleinere diktes, wordt de isolatie geplaatst tussen uitgeregelde horizontale dwarslatten waarop de verticale draaglatten worden bevestigd. De horizontale hart-op-hart (hoh) afstand tussen de draaglatten wordt bepaald door: - de breedte van de plaat - de maximale afstand tussen de bevestigingsmiddelen per bevestigingsvariant in middenzone of randzone - de randafstanden van de bevestigingsmiddelen (zie verder) - de voegopening Als algemene regel kan men stellen dat volgende maximale hart-op-hart tussenafstanden tussen de houten draaglatten moeten worden gerespecteerd. Land 0-20 m
Middenzone gevel Randzone gevel Enkelvoudige overspanning
mm 625
Land 20-50 m Kust 0-20 m mm 500
500
417
GEVEL_STEUNPLAAT_VOOR_SIERPLEISTER_tr_ned.doc ETERNIT, Technical Service Center
5/10 23/03/2009
5. BEVESTIGINGSWIJZE 5.1.
Montage gevelsteunplaten
De gevelsteunplaten worden rechtstreeks op de draaglatten bevestigd. De gevelsteunplaten worden met de ruwe en gemarkeerde zijde naar buiten gemonteerd. De gevelsteunplaten worden koud tegen elkaar geplaatst. De platen worden geschrankt geplaatst zodanig dat vier hoeken van platen niet samenkomen. Doorlopende verticale voegen moeten vermeden worden, horizontale doorlopende voegen zijn wel toegestaan. Een voegdichtingsband is niet noodzakelijk.
5.2.
Maximale afstanden tussen bevestigingsmiddelen
Volgende afstanden tussen de bevestigingsmiddelen op éénzelfde draaglat moeten worden gerespecteerd.
Hoogte 0-8 m Hoogte 8-20 m 5.3.
Middenzone Randzone Middenzone Randzone
Maximale afstand tussen bevestigingsmiddelen op zelfde draaglat (mm) Schroeven Plaatranden Plaatmidden 560 560 300 300 590 295 240 120
Bevestigingsmiddelen en randafstanden
Volgende randafstanden van de bevestigingsmiddelen moeten worden gerespecteerd. er (mm) b (mm) Bevestigingsmiddel ep (mm) Schroef (niet voorgeboord) 15 5xdn = 20 2xep+2xer = 70 Schroef (voorgeboord) 15 3xdn = 12 2xep+2xer = 54 (dn = nominale diameter van de schroef, er = randafstand in draaglat, ep = randafstand in plaat, b = breedte draaglat)
GEVEL_STEUNPLAAT_VOOR_SIERPLEISTER_tr_ned.doc ETERNIT, Technical Service Center
6/10 23/03/2009
Bevestiging met schroeven: De gevelsteunplaten kunnen worden bevestigd met schroeven in roestvrij staal met verzonken kop en freesranden.
Volgende minimale randafstanden van de schroef moeten worden gerespecteerd.
D1 D2
15 mm 50 mm
De schroef wordt bevestigd in de houten draaglat op volgende wijze.
Het plaatsen van de schroeven gebeurt met behulp van een elektrische schroefmachine voorzien van een kwalitatief hoogwaardige bit, aangepast aan het type schroefkop. De kop van de schroef mag niet te diep in de plaat worden gedreven.
GEVEL_STEUNPLAAT_VOOR_SIERPLEISTER_tr_ned.doc ETERNIT, Technical Service Center
7/10 23/03/2009
6.
AFWERKSYSTEEM
Het afwerken van de gevelsteunplaat dient te gebeuren volgens de richtlijnen en onder de garantievoorwaarden van de leverancier van de sierpleister. Niet alle afwerksystemen zijn geschikt voor de afwerking van BLUCLAD gevelsteunplaten! Het afwerksysteem dient voldoende flexibel te zijn om thermische en hygrische bewegingen van de plaat op te vangen. Volgende fabrikanten van afwerkingsmaterialen beschikken over afwerkadviezen en garantieverklaringen specifiek voor het afwerken van BLUCLAD. STRIKOTHERM Lissenveld 9-13 NL-4940 AB Raamsdonksveer Tel. 0031 162 514750 www.strikotherm.nl
7.
VOEGAFWERKING
7.1.
GEWONE VOEG TUSSEN PLATEN
De gevelsteunplaten worden koud tegen elkaar geplaatst.
1. 2. 3. 4. 5.
GEVEL_STEUNPLAAT_VOOR_SIERPLEISTER_tr_ned.doc ETERNIT, Technical Service Center
gevelsteunplaat hechtprimer grondlaag wapeningsnet sierpleister
8/10 23/03/2009
7.2.
OPPERVLAKTE EXPANSIEVOEG
Oppervlakte expansievoegen worden voorzien volgens de voorschriften van de leverancier van het afwerksysteem (doorvoeren, randenafwerking, maximaal toegelaten aaneengesloten oppervlak, etc.)
voegbreedte oppervlakte expansievoeg
: 5 mm
1. 2. 3. 4. 5. 7.
7.3.
gevelsteunplaat hechtprimer grondlaag wapeningsnet sierpleister flexibele kit
STRUCTURELE EXPANSIEVOEG
Structurele expansievoegen worden voorzien volgens de voorschriften van de leverancier van het afwerksysteem, onder andere op volgende plaatsen: - maximaal 33 m voegloze lengte - expansievoegen in de achterconstructie worden overgenomen - om plaatsen waar beweging in de ondergrond kan optreden (bvb. overgang tussen verschillende materialen)
voegbreedte structurele expansievoeg
: 5 mm
1. 2. 3. 4. 5. 6.
GEVEL_STEUNPLAAT_VOOR_SIERPLEISTER_tr_ned.doc ETERNIT, Technical Service Center
gevelsteunplaat hechtprimer grondlaag wapeningsnet sierpleister flexibele kit
9/10 23/03/2009
8.
ACCESSORIES
Volgende toebehoren kunnen verkregen worden bij ETERNIT. Schroef met verzonken SQD kop en boorpunt Schroef met verzonken kop en boorpunt voor metalen draagstructuur
9.
RVS RVS
4,2x45 4,5x32
ANDERE CONSTRUCTIEDETAILS
Hiervoor wordt verwezen naar de leverancier van de sierpleister. 10.
GEZONDHEIDS- EN VEILIGHEIDSASPECTEN
Zoals bij veel bouwmaterialen, kan het inademen van fijn inadembaar kwartsbevattend stof - in het bijzonder wanneer in hoge concentraties of gedurende langere periodes - leiden tot ernstige longziektes. Bij het machinaal bewerken van dit product kan fijn kwartsbevattend stof vrijkomen. Voor meer details en de nodige veiligheidsmaatregelen, moet het Veiligheid Informatie Blad (conform 91/155/EEC) worden geraadpleegd.
BENELUX & EXPORT
ETERNIT nv/sa, GEVEL – FAÇADE Belgium & exports: Kuiermansstraat 1, B-1880 Kapelle-op-den-Bos Tel. 0032 15 717443 * Fax. 0032 15 717449 e-mail:
[email protected] website: www.eternit.be RPR Brussel 0466.059.066 - BTW BE 466.059.066 Vanuit Nederland: Tel. 030 2368732 * Fax. 030 2313375 e-mail:
[email protected] website: www.eternit.nl
GEVEL_STEUNPLAAT_VOOR_SIERPLEISTER_tr_ned.doc ETERNIT, Technical Service Center
10/10 23/03/2009