BIOGARANTIE
LASTENBOEK
Regels en normen voor de certifiëring en kontrole van biologische landbouwprodukten
Uitgave September 2000
BP 1 Stationstraat 24 3051 Sint-Joris-Weert e-mail :
[email protected] Tel. 016/ 47.01.98 Fax.016/ 47.01.99
Inhoud HET BIOGARANTIE SYSTEEM .......................................................................................................................................... 3 DEEL I. ALGEMENE NORMEN VOOR ALLE MARKTDEELNEMERS ...................................................................... 4 A. Regels en procedures ..................................................................................................................................................... 4 B. Gebruik van het merk..................................................................................................................................................... 7 C. Aanwezigheid van niet-bio produkten, bewaring en ontsmetting ................................................................................. 9 D. Verpakkingen................................................................................................................................................................. 9 DEEL II. PLANTAARDIGE PRODUKTEN ....................................................................................................................... 10 A. Onverwerkte plantaardige landbouwprodukten en hoofdzakelijk plantaardige verwerkte produkten bestemd voor menselijke voeding ..................................................................................................................................................... 10 DEEL III. DIERLIJKE PRODUKTEN................................................................................................................................ 11 A. dierlijke producties afkomstig van rundvee, schapen, geiten, varken, leg- en mestkippen.......................................... 11 DEEL IV. NON-FOODPRODUKTEN ................................................................................................................................. 12 A. Was- en reinigingsmiddelen ........................................................................................................................................ 12 B. Etherische oliën voor non-food toepassingen .............................................................................................................. 13 C. Extrakten, maceraten en tinkturen voor non-food toepassingen .................................................................................. 13 DEEL V. VERKOOPPUNTEN ............................................................................................................................................. 14
BIJLAGE 1 : LIJST VAN DE DOOR BIOGARANTIE ERKENDE BUITENLANDSE CERTIFIËRINGSORGANISMEN VOOR NON-FOODPRODUKTEN ................................................................................................................ 16
BIJLAGE 2 : LIJST VAN DE PRODUKTEN OF PRODUKTGROEPEN DIE NIET IN EEN NIET-BIOLOGISCHE VERSIE MOGEN VERKOCHT WORDEN IN EEN VERKOOPPUNT....................................................... 17
BIJLAGE 3 : PLAKKAAT VOOR DE HERKENNING VAN EEN VERKOOPPUNT ...................................................... 18
BIJLAGE 4 : PRIJSKAART VOOR DE HERKENNING VAN PRODUKTEN IN EEN VERKOOPPUNT ...................... 18
BIJLAGE 5 : LOGO BOOK .................................................................................................................................................. 19
BIJLAGE 6 : STANDAARDTEKST VOORAAN IN DE PRIJSLIJST................................................................................. 22
2
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
September 2000
Het Biogarantie® systeem 1. Doelstelling
Het merk Biogarantie geeft de garantie dat produkten van gekontroleerd biologische teelt zijn. Dit lastenboek en bijlagen ervan leggen de regels en normen vast die door marktdeelnemers moeten gevolgd worden om het merk Biogarantie te gebruiken.
2. Het merk Biogarantie
Het merk Biogarantie is gedeponeerd bij het Benelux-Merkenbureau te Den Haag.
3. Beheer van het merk
Het gebruik van het Biogarantie merk wordt beheerd door de beroepsorganisaties van landbouwers, verwerkers en verdelers, die er eigenaar van zijn . Het beheer van het merk houdt o.a. in : - vastleggen van regels en normen (in dit lastenboek) - erkennen van cerftifiëringsorganismen voor gebruik van het merk - erkennen van buitenlandse certifiëringsorganismen - behandelen van beroep van marktdeelnemers
4. Certifiëring en kontrole
De vzw Biogarantie erkent Belgische organismen die én certifiëring én kontrole uitvoeren voor het merk Biogarantie. Als certifiëringsorganisme kunnen ze de bedrijven de toelating verlenen het merk Biogarantie te gebruiken of hen van het gebruik uit te sluiten. Als kontrole-organisme kontroleren ze het bedrijf ter plaatse. In dit lastenboek worden deze organismen certifiëringsorganismen genoemd. Op basis van het kontrolerapport zal een certifiëringskommissie van het organisme zich uitspreken over maatregelen voor elk niet-konform zijn met dit lastenboek. Deze kommissie moet bestaan uit 50 % vertegenwoordigers van de marktdeelnemers en 50 % nietmarktdeelnemers. De certifiëringsorganismen moeten erkend zijn als kontrole-organisme door het Ministerie van Landbouw in het kader van de EG verordening nr. 2092/91. Op dit ogenblik zijn Ecocert Belgium sprl, Brussel en Blik vzw, Wommelgem erkend door Biogarantie.
5. Adressen
September 2000
Voor landbouwers, verwerkers en verdelers en verkooppunten : Ecocert Blik Schermlaan 85 Statiestraat, 164 B 1150 Brussel B - 2600 BERCHEM Tel 081/ 60.03.77 Tel. 03/287.37.50 Fax 081/ 60.03.13, Fax 03/287..37.51 att. Blaise Hommelen att. Bart Maes e-mail :
[email protected] e-mail :
[email protected] www.ecocert.be www.blik.be
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
3
Deel I.
Algemene normen voor alle marktdeelnemers
A. Regels en procedures 1. Marktdeelnemers
We onderscheiden vier verschillende kategorieën marktdeelnemers, waarvoor de regels, normen en tarieven kunnen verschillen : - landbouwer Een landbouwer kan het volgende produceren : groenten, fruit, kruiden, akkerbouwprodukten, melk, eieren, vlees, paddestoelen, sierplanten en andere plantaardige en dierlijke produkten. Hij kan ook zijn eigen produkten verwerken en verkopen. Het logo wordt gebruikt op kistkaarten, strips e.d. die de produkten vergezellen. De landbouwer die produkten verwerkt die niet van eigen produktie zijn moet ook als 'verwerker' aansluiten. De landbouwer die voor zijn thuisverkoop produkten van andere bedrijven aankoopt, moet deze aktiviteit aangeven en is onderworpen aan de regels voor verkooppunten (deel V). Deel I, II en III van dit lastenboek zijn van toepassing voor de landbouwers. - verwerker, herverpakker Een verwerker bewerkt ingrediënten met de bedoeling een nieuw produkt te bekomen. Een herverpakker koopt produkten aan, wijzigt de verpakking en verkoopt de produkten als biologisch. Het logo wordt gebruikt op de verpakking. Een onderaannemer, die biologische grondstoffen in eigen naam aankoopt, moet zelf als 'verwerker' aansluiten. Wanneer hij zelf geen grondstoffen aankoopt, wordt hij beschouwd als een loonwerker (zie artikel 6). Deel I, II en III van dit lastenboek zijn van toepassing. - verdeler, importeur Deze bedrijven kopen en verkopen produkten, zonder het produkt of zijn verpakking te wijzigen. Het logo kan gebruikt worden op aanbodslijsten. Enkel deel I van dit lastenboek is van toepassing. - verkooppunt Verkoop van produkten aan de konsument in een winkel of op een markt. Het logo wordt gebruikt op prijskaarten. Deel I en V van dit lastenboek zijn van toepassing.
2. Kontrakt
4
Een marktdeelnemer kan het merk slechts gebruiken als hij een kontrakt voor het gebruik van het merk heeft getekend met de merkhouders of hun vertegenwoordiger.
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
September 2000
3. Bijdragen Marktdeelnemers betalen jaarlijks een bijdrage en vergoedingen die als volgt samengesteld is en geïnd wordt : Voor landbouwers : - een vergoeding voor certificering en kontrole, geïnd door het certificeringsorganisme - een bijdrage voor het lidmaatschap van Belbior of Unab, door hen geïnd. - een vergoeding, geïnd door Biogarantie, voor het gebruik van het logo en merk Biogarantie® op een eindverpakking bestemd voor de consument in België. Voor verwerkers, verdelers en importeurs : - een vergoeding voor certifiëring en kontrole, geïnd door het certifiëringsorganisme - een bijdrage voor het lidmaatschap van Probila, geïnd door Probila-Unitrab. - een vergoeding, geïnd door Biogarantie, voor het gebruik van het logo en merk Biogarantie® op een eindverpakking bestemd voor de consument in België. Voor verkooppunten : - Een bijdrage voor certifiëring en kontrole, dat geïnd wordt door de organisaties, die door Biogarantie erkend zijn voor de organisatie van dit systeem. Op dit ogenblik zijn dat Ecocert en Blik. - Een vergoeding, geïnd door Biogarantie, voor het gebruik van het logo en merk op de omzet van de producten, die in bulk of niet voorverpakt verkocht worden. De marktdeelnemer kan het merk slechts gebruiken als hij in regel is met de verschuldigde bijdragen. Wanneer een aktiviteit reeds door een door Biogarantie erkend Belgisch certifiëringsorganisme gekontroleerd wordt in het kader van de EG verordening 2092/91, is er voor deze aktiviteit in het kader van Biogarantie geen bijdrage voor certifiëring en kontrole. De tarieven voor bovenstaande bijdragen zijn te bekomen bij de certifiëringsorganisaties en beroepsorganisaties.
4. Certifiëring en kontrole
Het merk kan enkel uitgereikt worden nadat het bedrijf ter plaatse gekontroleerd is door een door Biogarantie erkend Belgisch certifiëringsorganisme. Daarna wordt het bedrijf minstens 1 maal per jaar gekontroleerd en dit kan op elk ogenblik in de loop van het jaar uitgevoerd worden. Elk nieuw produkt mag slechts op de markt gebracht worden na schriftelijke bevestiging van het certifiëringsorganisme. De kontrole omvat ten minste de in bijlage III van de EG verordening Nr. 2092/91 en wijzigingen omschreven kontrole- en voorzorgsmaatregelen. Kontrole-aktiviteiten De kontrole kan o.a. het volgende inhouden : - kontrole van de bedrijfsvoering van landbouwbedrijven. Dit houdt o.a. alle gegevens over vruchtwisseling, bemesting, voeders en gewasbescherming in. - boekhoudkundige kontrole : kontrole van de aard en de herkomst van aangekochte produkten, kontrole op de biologische herkomst van ingrediënten, kontrole op hoeveelheden aangekochte ingrediënten en eindprodukten, o.a. op basis van aan- en verkoopfakturen, aanbodslijsten, prijslijsten. - kontrole van de produktiewijze : bepaling van de samenstelling van de produkten en van de percentages biologische ingrediënten, doorlichten van produktieprocédé’s en gebruikte materialen, kontrole verpakking en etikettering - bezoek aan percelen, produktieruimtes en magazijnen - residu-analyses op bodem, ingrediënten en eindprodukten
September 2000
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
5
Toegang tot bedrijf Om de kontrole mogelijk te maken, is het noodzakelijk dat het bedrijf alle medewerking verleent. Alle nodige informatie die het certifiëringsorganisme nodig acht om de opportuniteit van de erkenning te beoordelen, moet ter inzage gesteld worden. Zo moeten de desbetreffende lokalen vrij toegankelijk zijn en de benodigde dokumenten op aanvraag beschikbaar. Het bedrijf is verplicht kosteloos monsters af te staan aan het certifiëringsorganisme. Informatie Wijzigingen aan een reeds erkend produkt, bv. aan de samenstelling of de verpakking, moeten voor het op de markt brengen ter goedkeuring aan het certifiëringsorganisme voorgelegd worden. De marktdeelnemer is verplicht aan het certifiëringsorganisme te melden op welke punten de bedrijfsvoering afwijkt van de normen van dit lastenboek. Elke afwijking dient vooraf door het certifiërings organisme schriftelijk te worden goedgekeurd. In gevallen waar de wetgeving een behandeling of voorwaarden inzake de produktsamenstelling oplegt, die niet aanvaard worden door dit lastenboek, zal de marktdeelnemer dit aan het certifiëringsorganisme melden. Niet-biologische produkten De kontrole kan zich mee uitstrekken tot niet-omgeschakelde delen van het bedrijf of tot produkten, waarvoor geen Biogarantie merk werd toegekend.
5. Vertrouwelijkheid
Het certifiëringsorganisme engageert er zich toe het kontrolerapport van het kontroleorganisme (in het biezonder alle gegevens over samenstelling van produkten) en de verslagen van de certifiëringsploeg vertrouwelijk te behandelen. Enkel de besluiten mogen door het certifiëringsorganisme bekend gemaakt worden.
6. Loonwerkers
Het bedrijf kan een deel van zijn aktiviteiten uitbesteden aan een loonwerker.De loonwerker moet zich aan dezelfde regels houden als het bedrijf, dat op voorhand aan het kontroleorganisme moet melden dat met een loonwerker zal gewerkt worden. De loonwerker moet er zich schriftelijk toe engageren de produktienormen te respekteren en de kontrolemaatregelen te aanvaarden. Bij elke overtreding van dit lastenboek is het bedrijf dat aangesloten is verantwoordelijk en zal het bedrijf gesanktioneerd worden.
7. Erkenning buitenlandse produkten
Volgende produkten worden als gekontroleerd biologisch erkend : - plantaardige produkten die zijn gekontroleerd door een in één van de lidstaten van de Europese Unie erkend kontrole-organisme in het kader van de EG-verordening 2092/91en zijn wijzigingen. - Dierlijke producties die gecertificeerd zijn door een erkende controleorganisme in een lidstaat van de Europese Unie en in het kader van de EG verordening 2092/91 en zijn wijzigingen, waarin de voorschriften voor biologische dierlijke produkten beschreven zijn, behalve voor de produkten die de volgende ingrediënten bevatten: nitraten en nitrieten (bijlage VI A) en gelatine (Bijlage VI B) aanwezig zijn en mits de toepassing van de verpakkingsnormen van het Biogarantie lastenboek. - non-foodprodukten die gecertifieerd zijn door een door Biogarantie erkend buitenlands certifiëringsorganisme (zie bijlage 1). De vzw Biogarantie kan de erkenning van specifieke produktgroepen tijdelijk opschorten.
8. Sankties
6
Het overtreden van dit lastenboek zal door het certifiëringsorganisme kunnen gesanktioneerd worden onder de vorm van schriftelijke waarschuwingen, tijdelijke of definitieve intrekking van een of meerderte certificaten lastens de marktdeelnemer. De intrekkingen van de certificaten kunnen publiek bekend gemaakt worden.
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
September 2000
De marktdeelnemer zal gehouden zijn de merkhouders te vergoeden voor de schade die zij door de overtreding hebben berokkend. De schadevergoeding wordt forfetair vastgesteld op een bedrag dat gelijk is aan het economisch voordeel dat de marktdeelnemer als gevolg van de overtreding heeft genoten. Dit voordeel wordt door het certifiëringsorganisme vastgesteld . De schadevergoeding wordt namens de merkhouders door het certifiëringsorganisme geïnd.
Bedoelde schadevergoeding is niet verschuldigd in de mate waarin het certifiëringsorganisme van oordeel is dat ze niet hoeft opgevorderd worden.
9. Beroep
Marktdeelnemers kunnen tegen iedre beslissing van het certifiëringsorganisme beroep aantekenen bij de certifiëringskommissie van het certifiëringsorganisme. De beslissing van laatsgenoemde commissie kan in hoger beroep aangevochten worden bij het Commitee van beroep van de vzw Biogarantie. De beslissing van deze laatste is bindend voor alle partijen.
B. 1. Gebruik op produkten
Gebruik van het merk Het logo Plantaardige voedingsprodukten met 95 % bio en andere produkten erkend door BG.
Het logo Biogarantie mag enkel op produkten aangebracht worden als het % bio ingrediënten berekend op het totaal van de landbouwingrediënten, hoger is dan een bepaald %. Dit % wordt in dit lastenboek bij elke produktgroep vermeld (b.v. voor plantaardige voedingsprodukten is het 95 %). Plantaardige voedingsprodukten 70 - 95% bio: Het BG logo zal mogen gebruikt worden voor plantaardige verwerkte voedingsprodukten die tussen 70 en 95% biologische ingrediënten bevatten, maar het BG logo moet geplaast worden naast de officiële tekst “ X% van de ingrediënten van agrarische oorsprong is verkregen volgens de biologische produktiemethode ” en dit in een zelfde kader. Het logo en het % mogen niet worden weergegeven in een kleur of formaat of in karakters die hen meer tot uiting laten komen dan de verkoopsbenaming. Indien in de tarieven melding wordt gemaakt van bio of BG, moet ook het percentage worden weergegeven. Gebruik van het logo Op produkten met het logo BG, moet het Biogarantie logo duidelijk herkenbaar aangebracht worden en moet vermeld worden door welk kontrole-organisme de kontrole werd uitgevoerd. De ® moet het logo steeds vergezellen In de ingrediëntenlijst Op produkten met minstens 50 % bio-ingrediënten, berekend op het totaal van de landbouwingrediënten, is het toegelaten de vermelding ‘Biogarantie’ in letters achteraan de ingrediëntenlijst te gebruiken. Deze vermelding mag alleen verwijzen naar die ingrediënten die erkend zijn door Biogarantie en moet in een zelfde kleur, een zelfde lettergrootte en een zelfde lettertype weergegeven zijn als de andere gegevens van de ingrediëntenlijst.
September 2000
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
7
2. Gebruik op verse landbouwprodukten
3. Gebruik op landbouwprodukten in omschakeling: 4. Gebruik op veevoeders:
Voor Belgische produkten moet het etiket duidelijk vermelden dat ze van Belgische oorsprong zijn. Onder het logo Biogarantie moet ‘Belgium’ vermeld worden. Als verpakking kunnen zich verschillende gevallen aandienen : - verpakking in kisten : kistkaarten met Biogarantie logo dienen gebruikt te worden. Indien deze produkten niet herverpakt worden, moeten de originele kistkaarten tijdens de distributie behouden blijven. Ook buitenlandse produkten die niet herverpakt worden, moeten hun oorspronkelijke kistkaart behouden; het Biogarantie logo mag erbij geplaatst worden. - verpakking met strips (bv. prei) of een gesloten verpakking (bv. eieren) - het Biogarantie logo mag ook op elk individueel produkt gekleefd worden (bv. komkommers) - bulkpartijen dienen vergezeld te zijn van een Biogarantie certifikaat of een faktuur met duidelijke Biogarantie vermelding Voor zover het produkt dat op de markt wordt gebracht voldoet aan de E.G. regelgeving 2092/91 ( Art. 5 § 5) De tekst "in omschakeling naar biologische landbouw" moet worden gebruikt. De termen "in omschakeling" moeten in vet aangegeven zijn, dadelijk onder het BG logo (boven "Belgium").
Voor zover het produkt dat op de markt wordt gebracht voldoet aan de Belgische regelgeving (Koninklijk besluit van 17 april 1992 en zijn wijzigingen)
5. Gebruik door verkooppunten
Verkooppunten kunnen het logo gebruiken op prijskaarten en plakkaten, mits ze de regels in deel V van dit lastenboek naleven.
6. Gebruik in prijslijsten
Een standaardtekst (bijlage 6) dient verwerkt te worden vooraan in de prijslijst waarin het systeem wordt uitgelegd op welke wijze produkten uit de biologische landbouw worden aangeduid. In de prijslijst zelf moet er een kolom voorzien worden betreffende de garantie en deze zal een gepaste code bevatten voor elk produkt.
7. Ontwerp etiketten
Een bedrijf kan zelf etiketten en verpakkingen ontwerpen, mits ze de regels in bijlage 5 van dit lastenboek naleeft. Het ontwerp moet vóór het drukken aan het certifiëringsorganisme ter goedkeuring wordt voorgelegd.
8. Promotie en verkoop
Het logo Biogarantie of elementen ervan kunnen niet verwerkt worden in een bedrijfslogo, briefhoofd, adres, firmanaam of welke kommerciële vormgeving ook. Het logo van het bedrijf mag ook niet vlak bij het Biogarantie logo geplaatst worden. Produkten waaraan het Biogarantie merk werd toegekend, moeten in prijslijsten, katalogi e.d.voorafgegaan of gevolgd worden door de term ‘Biogarantie’ Op verkoopfakturen en leveringsbons moeten produkten die het Biogarantie merk dragen als Biogarantie worden aangeduid. Op voertuigen van een aangesloten bedrijf kan het logo Biogarantie aangebracht worden, mits de omzet van het bedrijf betreffende voedingsmiddelen uitsluitend gerealiseerd wordt met biologische produkten (eventueel met enkele uitzonderingen) en mits de regels over plaatsing van het logo, vermeld in dit reglement, worden gerespekteerd. Als een bedrijf het merk Biogarantie in een algemene publiciteit gebruikt, moet dit bedrijf onder kontrakt met Biogarantie staan. Als het merk in een publiciteit enkel verwijst naar een bepaald produkt met Biogarantie merk dat geproduceerd wordt door een andere firma, dan moet het bedrijf niet noodzakelijk onder kontrakt staan.
8
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
September 2000
C. Aanwezigheid van niet-bio produkten, bewaring en ontsmetting Deze normen zijn in voorbereiding.
D. Verpakkingen 1. Algemeen
Overbodige verpakking moet vermeden worden. Recycleerbare verpakkingen of hergebruikverpakkingen moeten gebruikt worden wanneer mogelijk.
2. Materialen
Alle materialen gebruikt voor de verpakking moeten van een goede kwaliteit, proper en geschikt zijn voor het beoogde doel. In het algemeen worden milieuvriendelijke verpakkingen aanbevolen Recipiënten bestaande uit PVC en andere chloorbevattende plastieksoorten zijn verboden, behalve voor herbruikbare verpakkingen met statiegeld. Geëxpandeerd polystyreen, waarbij gebruik werd gemaakt van CFK’s in de produktie, is verboden. Gezien de snelle evolutie op het vlak van milieuvriendelijke verpakkingen, is het te verwachten dat Biogarantie op zeer korte tijd verdergaande restrikties op het gebruik van bepaalde verpakkingsmaterialen zal opleggen.
September 2000
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
9
Deel II.
Plantaardige produkten
A. Onverwerkte plantaardige landbouwprodukten en hoofdzakelijk plantaardige verwerkte produkten bestemd voor menselijke voeding Onverwerkte plantaardige landbouwprodukten en produkten, bestemd voor menselijke voeding, die hoofdzakelijk bestaan uit één of meer ingrediënten van plantaardige oorsprong, moeten voldoen aan volgende voorwaarden :
- deel I van dit lastenboek - EG verordening 2092/91 van 24 juni 1991 en daaropvolgende wijzigingen
10
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
September 2000
Deel III. Dierlijke produkten Dierlijke produkten moeten voldoen aan volgende voorwaarden : - de E.G. verordening 2092/91 - deel I van dit lastenboek - het koninklijk besluit van 17 april 1992 en zijn wijzigingen waarin de voorschriften voor de biologische dierlijke producties beschreven zijn
A. dierlijke producties afkomstig van rundvee, schapen, geiten, varken, leg- en mestkippen, paardachtigen, konijnen, hertachtigen, struisvogels, slakken en bijen
September 2000
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
11
Deel IV.
Non-foodprodukten
A. Was- en reinigingsmiddelen 1. Gebruik van het merk
Was- en reinigingsmiddelen als afgewerkt produkt kunnen het Biogarantie logo niet krijgen. Het gebruik van het merk Biogarantie is enkel toegestaan om te verwijzen naar de biologische herkomst van de oliën gebruikt bij de zeepproduktie.
2. Percentage biologische ingrediënten
Het percentage biologische grondstoffen (berekend op alle grondstoffen, behalve water) moet minimum 50 % zijn.
3. Grondstoffen
Alle grondstoffen of additieven, die hier niet vermeld worden, zijn verboden. Zepen en detergenten op basis van plantaardige oliën zijn toegestaan voor verwerking in wasmiddelen. Petrochemische detergenten zijn niet toegestaan. De oliën gebruikt voor de produktie van de zepen of voor de detergenten op plantaardige basis moeten van gekontroleerd biologische herkomst zijn. Ze moeten gecertifieerd zijn door een kontrole-organisatie, die in één van de EG lidstaten erkend is voor het uitvoeren van kontroles in het kader van de EEG verordening 2092/91. Tijdens het procédé om vóór de verzeping de oliën te splitsen in vetzuren en glycerol zijn geen additieven toegelaten. Als oplosmiddel en bewaarmiddel is enkel ethanol, ontstaan door fermentatie en gedenatureerd door bitterstoffen, toegelaten. Als onthardende stoffen zijn enkel volgende stoffen toegelaten : citraat en soda. NTA, EDTA. fosfaten, fosfonaten en polycarboxylaten zijn niet toegelaten. Als pH regulerende stoffen zijn enkel citroenzuur en azijnzuur toegestaan. Minerale zuren zijn dus niet toegestaan. Enkel geurstoffen van natuurlijke oorsprong zijn toegelaten. Natrium- en kaliumchloride is toegelaten als verdikkingsmiddel. Kleurstoffen zijn verboden.
4. Bewerkingen
In de produktie van de olie : Mechanische bewerkingen voor het sorteren en verkleinen van de grondstof zijn toegelaten. Persing, wringing of centrifugatie is toegestaan. Extraktie met oplosmiddelen is niet toegelaten. Ongewenste bestanddelen mogen verwijderd worden door zeven, bezinken, centrifugatie en filtratie. Elk gebruik van chemische stoffen voor ontslijming, neutralisatie, ontkleuring, ontgeuring, kleuring, aromatisatie of voor andere bewerkingen is verboden. Ontgeuring bij middel van stoom al dan niet onder gedeeltelijk vakuüm is niet toegelaten. In de zeepproduktie : Volgende bewerkingen zijn toegelaten : verzepen met natrium- of kaliumhydroxide, mengen.
5. Dierproeven
12
De was- en reinigingsmiddelen mogen niet zijn uitgetest op dieren.
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
September 2000
B.
Etherische oliën voor food en non-food toepassingen
1. Percentage biologische ingrediënten
Op etherische oliën kan het Biogarantie logo aangebracht worden indien het percentage biologische grondstoffen, berekend op het totaal van de landbouwingrediënten, minstens 95 % bedraagt.
2. Grondstoffen
Volgende grondstoffen van landbouwherkomst zijn toegelaten : wortels, bast, bladeren, vruchten, bloemen en eventueel andere delen van de plant. Deze grondstoffen moeten konform zijn aan de EEG verordening 2092/91. De technische kommissie van het certifiëringsorganisme kan voor grondstoffen die onvoldoende beschikbaar zijn, ontheffing verlenen. Als grondstof van niet-landbouwherkomst is enkel water toegelaten.
3. Bewerkingen
Volgende bewerkingen zijn toegelaten : stoomdestillatie, persen.
C. Extrakten, maceraten en tinkturen voor food en non-food toepassingen 1. Percentage biologische ingrediënten
Op extrakten, maceraten en tinkturen kan het logo Biogarantie aangebracht worden indien het percentage biologische ingrediënten, berekend op het totaal van de landbouwingrediënten, minstens 95 % bedraagt.
2. Grondstoffen
Volgende grondstoffen van landbouwherkomst zijn toegelaten : wortels, bast, bladeren, vruchten, bloemen en eventueel andere delen van de plant; plantaardige oliën en vetten; ethanol; glycerol. Deze grondstoffen moeten konform zijn aan de EG verordening 2092/91. Het certifiëringsorganisme kan voor grondstoffen die onvoldoende beschikbaar zijn, ontheffing verlenen. Als grondstof van niet-landbouwherkomst is enkel water toegelaten.
3. Bewerkingen
Volgende bewerkingen zijn toegelaten : snijden, macereren, extraheren, persen, filtreren, indampen.
D. Biotextiel Deze normen zijn in voorbereiding.
September 2000
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
13
Deel V.
Verkooppunten
1. Verkooppunt van erkende biologische produkten
Dit deel is van toepassing voor verkooppunten waar, door Biogarantie erkende biologische produkten, aan de konsument worden verkocht en waar deze produkten ook als biologisch herkenbaar worden gemaakt met het Biogarantie logo.
2. Herkenning verkooppunt
Het verkooppunt kan via een gestandardiseerde plakkaat (in overeenstemming met bijlage 3) aan de konsument aangeven dat het verkooppunt onder kontrole staat.
3. Herkenning produkten
Alle erkende produkten zullen op rekken, in bakken en togen duidelijk herkenbaar apart van niet-erkende produkten liggen. Zij zullen aangeduid worden met een eenvormige prijskaart (waarop een Biogarantie logo) in overeenstemming met bijlage 4. Voor de produkten met 70 tot 95 % bio, mag het BG logo worden gebruikt enkel met de vermelding “ +70% bio ” onmiddellijk geplaatst onder het BG logo (zie bijlage 4).
De marktdeelnemers die ook produkten verkopen, die niet van hun eigen bedrijf afkomstig zijn, vallen hieronder.
Afwijkende uitvoeringen van deze prijskaarten moeten aan het certifiëringsorganisme ter goedkeuring voorgelegd worden. Het gebruik van de prijskaart is niet verplicht indien prijsetiketten (waarop een Biogarantie® logo gebruikt worden waarmee elk individueel product geëtiketteerd wordt. Het is verboden het logo voor niet door Biogarantie erkende produkten te gebruiken.
4. Aankoop erkende produkten
Enkel erkende biologische produkten, zoals gedefinieerd in Deel I, hoofdstuk A, artikel 7, mogen met het logo Biogarantie aangeduid worden.
Biologische verswaren en bulkprodukten mogen enkel aangekocht worden bij een verdeler, verwerker of teler, die erkend is in het kader van de EEG-verordening of voor het gebruik van het Biogarantie merk.
5. Produktgroepen exklusief in bio
Als gevolg van het toenemend aanbod aan biologische produkten kan Biogarantie bepaalde produkten of produktgroepen aanduiden die enkel nog in biologische versie mogen worden verkocht. Voor de lijst van deze produkten, zie bijlage 2. Daarnaast kan het verkooppunt bijkomende productgroepen uitsluitend in een biologische versie verkopen en dat aanduiden in het verkooppunt, nadat het verkooppunt daarvoor de schriftelijke toestemming aan het certifiëringsorganisme heeft gevraagd en van het certifiëringsorganisme heeft verkregen.
6. Voorverpakte produkten
Als in een verkooppunt produkten tegelijkertijd aanwezig zijn in een erkende en in een nieterkende versie, dan moet de erkende versie voorverpakt of individueel gemerkt zijn op het ogenblik dat dit product wordt aangekocht door het verkooppunt en moet de erkende versie zonder dat de verpakking of de etikettering wordt gewijzigd, worden verkocht.
7. Herverpakking
Wanneer de uitbater van het verkooppunt zelf produkten voorverpakt (in een verpakking met het merk Biogarantie), moeten de herkomst, aangekochte hoeveelheden, aankoopdatum en de voorverpakte hoeveelheden van elk produkt in een afzonderlijk register worden genoteerd.
8. Gebruik van het merk
Elke verpakking, etikettering of publicitair dokument dat refereert naar het merk Biogarantie, moet vóór het drukken of het op de markt brengen, ter goedkeuring aan het certifiëringsorganisme voorgelegd worden en voldoen aan de voorwaarden van bijlage 5 van
14
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
September 2000
dit lastenboek. Indien deze produkten niet alleen in de eigen winkel verkocht worden, moet men aansluiten als verwerker.
9. Kontrole
Een verkooppunt kan slechts erkend worden als het ter plaatse gekontroleerd is door een door Biogarantie erkend certifiëringsorganisme. Per jaar zal het verkooppunt minstens tweemaal bezocht worden. Dit kan op elk ogenblik van het jaar en onaangekondigd gebeuren. De kontrole ter plaatse houdt o.a. in : - nazicht of alle produkten die de Biogarantie-prijskaart dragen, aan de vereiste voorwaarden voldoen. Hiervoor kunnen het verpakkingsregister, de aankoopfakturen, leveringsbons, en kistkaarten ter inzage opgevraagd worden. - nazicht of er geen verwarring mogelijk is tussen gangbare en biologische produkten, en in het bijzonder of er niet tegelijkertijd niet-voorverpakte producten in een biologische en een gangbare versie aanwezig zijn.
Om de kontrole mogelijk te maken, is het noodzakelijk dat de winkel alle medewerking verleent. Zo zullen de betreffende lokalen vrij toegankelijk zijn en de benodigde dokumenten op aanvraag beschikbaar.
Folders, affiches en verpakkingsmateriaal zullen beschikbaar zijn voor de aangesloten verkooppunten.
10.
Promotie
In publiciteit en aankondigingsborden, die door het verkooppunt zelf aangemaakt worden, moet er steeds een duidelijk onderscheid gemaakt worden tussen erkend biologische produkten en niet-erkende produkten.
Niet-erkende produkten mogen niet als ‘biologisch’ aangeduid worden of enige verwijzing naar Biogarantie dragen, ook als het woord biologisch of een aanverwant woord op de verpakking staat.
In geval van overtreding moeten de promotiemiddelen op het eerste verzoek van het kontroleorganisme onmiddellijk teruggetrokken worden. Het is steeds aan te bevelen nieuwe ontwerpen aan het certifiëringsorganisme voor te leggen.
September 2000
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
15
Bijlage 1 : Lijst van de door Biogarantie erkende buitenlandse certifiëringsorganismen voor non-foodprodukten Deze lijst geldt enkel voor non-food produkten (textiel en andere). Deze vallen niet onder de EG verordening 2092/91.
De lijst van de door Biogarantie erkende buitenlandse certifiëringsorganismen wordt jaarlijks door Biogarantie uitgebracht en is verkrijgbaar op aanvraag.: Voor produkten uit alle andere landen moet men het Belgisch certifiëringsorganisme raadplegen. Dit wil zeggen dat zulke produkten slechts kunnen aangekocht worden na goedkeuring door het Belgisch certifiëringsorganisme. Ook voor produkten die niet afkomstig zijn van het land van oorsprong van het label, moet men het Belgisch certifiëringsorganisme raadplegen. Ook deze produkten kunnen slechts aangekocht worden na goedkeuring door het Belgisch certifiëringsorganisme.
16
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
September 2000
Bijlage 2 : Lijst van de produkten of produktgroepen die niet in een niet-biologische versie mogen verkocht worden in een verkooppunt - groenten - rijst - brood (met uitzondering van het glutenvrije brood) - fruit (vanaf 2001)
vrijwillige biogamma’s
September 2000
-
zuivel (melkproducten en eieren)
-
vleeswaren (inclusief gevogelte)
-
vis
-
gebak (inclusief viennoiserie)
-
granen (muesli, vlokken, melen, deegwaren) en peulvruchten
-
vleesvervangers
-
versnaperingen (koekjes, snoep, chocolade, zoute snacks)
-
beleg (zoet en hartig)
-
gedroogd fruit, noten en zaden
-
olie, azijn, mayonnaise, mosterd, dressing, sojasauzen
-
margarine
-
zoetmiddelen (suiker, stropen, honing)
-
warme dranken (koffie, thee, granenkoffie, cacaodrank)
-
sappen en niet alcoholische dranken
-
wijn
-
alcoholische dranken (uitgenomen wijn)
-
melkvervangers (soja en rijstdrinks)
-
beschuit en aanverwanten
-
babyvoeding
-
groenten- en fruitconserven
-
soepen, bouillons, sausen, bindmiddelen
-
gedroogde kruiden, kruidenthee’s
-
voedingssupplementen
-
kant- en klaarmaaltijden
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
17
Bijlage 3 :Plakkaat (afmeting 25X10)
IN DEZE WINKEL ZIJN DE PRODUKTEN, AANGEDUID MET HET KEURMERK BIOGARANTIE, GEGARANDEERD VAN BIOLOGISCHE TEELT *
kontrole ...(1)...
(2) * Geteeld zonder scheikundige meststoffen en synthetische pesticiden
(1) Naam van het certifiëringsorganisme (2) Adres en tel. van het certifiëringsorganisme
Bijlage 4 : PRIJSKAART Voor verwerkte produkten : Plantaardige voedingsprodukten met 95 % bio en andere produkten erkend door BG.
Plantaardige voedingsprodukten 70 tot 95% bio
Produkt
Produkt
Merk
Merk +70% bio
Prijs
Prijs
Voor verse groenten en fruit : Produkt
Herkomst
Prijs
18
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
September 2000
Charter voor het gebruik van het Biogarantie® logo
70% des ingrédients d’origine agricole ont été obtenus selon les règles de production biologique 70% van de ingrediënten van agrarische oorsprong is verkregen volgens de biologische produktiemethode
BELGIUM
Het charter voor het gebruik van het Biogarantie® logo heeft als doel de impakt van het logo op verpakkingen, etiketten, e.d. te verbeteren, om de aanwezigheid van het Biogarantie® logo voor het publiek te benadrukken en dus het beeld dat de konsument heeft over biologische produkten te verbeteren. Boeren, verwerkers, verdelers enz. zijn door de ondertekening van de overeenkomst voor het gebruik van het Biogarantie® merk verplicht deze regels na te leven. Het gebruik van het merk Biogarantie® is enkel toegelaten voor deze produkten waarvoor de marktdeelnemer uitdrukkelijk de toelating heeft gekregen van het certifiëringsorganisme.
19
1
Om elke verwarring met eigen logo's en merken te vermijden, moeten de bedrijven die gerechtigd zijn het Biogarantie® logo te gebruiken, het logo gebruiken met een kader met afgeronde hoeken erom heen. Deze regel geldt voor elk gebruik : verpakkingen, prijskaarten, promotiefolders,...
2
Algemene regels • Het Biogarantie® logo mag niet in direkt verband gebracht worden met het merk van het produkt noch met de logo of de naam van het bedrijf, maar wel met de benaming van het produkt of met de ingrediëntenlijst. Het logo kan ook niet verbonden worden aan andere teksten, ook promotionele, zonder voorafgaand akkoord van het certifiëringsorganisme. Geen enkel ander logo mag geplaatst worden in direkt verband met het Biogarantie® logo. • Biogarantie® is een gedeponeerd merk: het moet altijd met hoofdletter geschreven worden en gevolgd worden door een R.
12mm 4mm
• Het Biogarantie® logo moet op de linkerzijde van het dokument of links van de verkoopsbenaming geplaatst worden. Rond het Biogarantie® logo moet een lege ruimte zijn, waarvan de breedte minstens een derde bedraagt van de breedte van het logo zelf (een logo van 12 mm groot zal omringd worden door een lege ruimte van minstens 4 mm) • Het logo moet ofwel in het zwart ofwel in de donkerste kleur van het dokument afgedrukt worden, op een lichte achtergrond. Indien nodig zal de achtergrond van het logo wit of in een lichte kleur zijn (bijv. op een doorschijnende verpakking). • Het logo moet voldoende groot zijn zodat het duidelijk en onmiddellijk geïdentificeerd kan worden en het woord Biogarantie® duidelijk leesbaar blijft (minimum afmeting van het kader is 8 mm, maar bij voorkeur niet onder de 10 mm gaan).
minimum afmeting : kader = 8mm 20
• Het is niet toegelaten het logo op welke manier dan ook te veranderen, het is evenmin toegelaten de lettertypes te veranderen. Enkel de bromures, filmen of diskettes, die door het certifieringsorganisme geleverd worden, mogen gebruikt worden.
3
Informatie en bijkomende termen • Bijkomende termen, zoals controle Blik, controle Ecocert, worden bij voorkeur opgenomen in de ingrediëntenlijst. Indien ze bij het Biogarantie® logo geplaatst worden, moet het lettertype HELVETICA gebruikt worden (of een ander gelijkaardig lettertype - Univers, Geneva, enz. - zonder dwarsstreepjes aan de voet). Hetzelfde geldt voor de vermelding BELGIUM. De woorden CONTROLE en BELGIUM worden uitgevuld over de breedte van de 'stempel', BLIK en ECOCERT worden gecentreerd op de 2de regel. De letterspatiëring is licht open.
CONTROLE ECOCERT
BELGIUM
• Landbouwprodukten in omschakeling : de term IN OMSCHAKELING moet geplaatst worden in HELVETICA CURSIEF VET onder het logo, maar boven het woord BELGIUM, indien dit ook vermeld is. EN RECONVERSION IN OMSCHAKELING BELGIUM
70% des ingrédients d’origine agricole ont été obtenus selon les règles de production biologique 70% des ingrédients d’origine agricole ont été obtenus selon les règles de production biologique 70% van de ingrediënten van agrarische oorsprong is verkregen volgens de biologische produktiemethode
70% des ingrédients d’origine agricole ont étéobtenus selon les règles de production biologique
• Kategorie 70 tot 95% : de vermelding 'X% van de ingrediënten van agrarische oorsprong is verkregen volgens de biologische produktiemethode' moet rechts van het logo geplaatst worden, in HELVETICA NARROW, binnen in een kader waarin ook het Biogarantie® logo geplaatst wordt. Het kader moet gelijkaardig zijn aan het kader rond het Biogarantie® logo zelf (dezelfde dikte, afgeronde hoeken). Noch het logo, noch het percentage bio-ingrediënten mogen weergegeven worden in een kleur, een lettertype of lettergrootte, die meer opvallen dan de verkoopsbenaming van het produkt. • Kategorie 50 tot 70% : het gebruik van het Biogarantie® logo is niet toegestaan. Het woord Biogarantie® kan in de ingrediëntenlijst geplaatst worden na de verwijzing naar de biologische landbouw, in hetzelfde lettertype en dezelfde kleur als de andere gegevens in deze lijst. Het gebruik van het woord Biogarantie® voor deze kategorie is slechts toegestaan tot 31/12/97.
4
Nazicht en goedkeuring vóór gebruik Om elke betwisting achteraf te vermijden zijn de marktdeelnemers verplicht aan het certifiëringsorganisme een proefdruk van elk nieuw dokument (etiketten, promotiemateriaal, prijskaarten,...) ter goedkeuring voor te leggen. 21
Bijlage 6 : standaardtekst vooraan in de prijslijst Marktdeelnemer onder controle van BIOGARANTIE ® Teneinde u de beste garanties te bieden in verband met de oorsprong en de verwerking van onze biologische produkten, heeft ons bedrijf een contract met BIOGARANTIE vzw afgesloten.
De controles worden uitgevoerd door (naam van het certificatie organisme)
De produkten die beantwoorden aan de normen van de biologische teelt erkend door BIOGARANTIE vzw, zijn herkenbaar door het merk BIOGARANTIE ®.
BG =
BIOGARANTIE ® = Produkt dat 95 tot 100 % ingrediënten van biologische teelt bevat.
O =
Produkt dat 70 tot 95 % ingrediënten van biologische teelt bevat.
Het teken O kan worden vervangen door andere symbolen met toestemming van het controleorganisme
PS : Voor verdere inlichtingen :
BIOGARANTIE VZW Het info-nummer van
22
PB 1
Biogarantie is groen
3051 Sint-Joris-Weert
Bel voor informatie
Tel.016/ 47.01.98
078/ 15.34.90
Fax.016/ 47.01.99
(zonaal tarief) of surf naar
e-mail :
[email protected]
www.bioforum.be
BIOGARANTIE
LASTENBOEK
September 2000