Bijeenkomst j Natura 2000
28 maart Eindhoven
Vereniging g g van Nederlandse Gemeenten
D Dagvoorzitter itt Johan Vennevertloo: voormalig burgemeester gemeente Berkelland
Vereniging g g van Nederlandse Gemeenten
Programma 12.00-12.30 Ontvangst met Lunch 12.30-12.40 Opening dagvoorzitter 12.40-13.10 12.40 13.10 Natura 2000 (M.Bruinsma) 13.10-13.40 Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) (S.de Bruin) 13 40 14 10 Beheerplannen (G 13.40-14.10 (G. Daandels) 14.10-14.45 Paneldiscussie olv dagvoorzitter 14.45-15.00 Pauze 15.00-15.40 Vergunningverlening,Wabo,Ruimtelijke plannen (P.van der Linden & F. Stouthart) 15.40-16.00 15.40 16.00 Paneldiscussie olv dagvoorzitter 16.00 Afsluiting
Vereniging g g van Nederlandse Gemeenten
V Verwachtingen hti ‘Met welke intentie bent u hier naartoe gekomen?
O b Opbouw presentatie i 1. Waarom Natura 2000? 2. Implementatie Natura 2000 g 3. De rol van het Regiebureau 4. Gemeenten en Natura 2000
W Waarom Natura 2000? N 2000? Biodiversiteit is in de 20e eeuw zeer sterk afgenomen Van totaal aan vogels, g zoogdieren en vissen is 30% (ernstig) bedreigd Biodiversiteit belangrijke indicator voor kwaliteit van ons leefmilieu ons leefmilieu
W Waarom Natura 2000? N 2000? Waarde van natuur en biodiversiteit Natuur en biodiversiteit hebben grote economische waarde die vaak niet in geld is uit Natuur en biodiversiteit hebben grote economische waarde die vaak niet in geld is uit te drukken:
bron van voedsel en andere grondstoffen bron van voedsel en andere grondstoffen bestanddelen voor (nieuwe) medicijnen bestuiving van landbouwgewassen (>30% !!) voorkomen erosie landbouwgrond en overstromingen goed drinkwater en stabilisatie grondwaterpeil demping klimaatschommelingen demping klimaatschommelingen bevorderlijk voor goede gezondheid (mentaal en fysiek)
W Waarom Natura 2000? N 2000? VN Conferentie over Milieu en Ontwikkeling in Rio de Janeiro (juni 1992) Nederland ondertekent, samen met 186 andere landen, het Biodiversiteitsverdrag:
Dit wereldbesluit wordt in Europa uitgewerkt in Natura 2000 (Vogel‐ en Habitatrichtlijn) Totaal 25 000 gebieden in Europa waarvan 166 in Nederland Totaal 25.000 gebieden in Europa, waarvan 166 in Nederland
‐ 162 gebieden + 4 mariene gebieden ‐ 1.117.000 hectare ‐ 1/3 land en 2/3 water ‐ 10% van het Nederlandse landoppervlak ‐ valt in de meeste gevallen binnen de EHS valt in de meeste gevallen binnen de EHS
W Waarom Natura N 2000? Nederland heeft Nederland heeft als deltaland een waardevolle en bijzondere ecologische betekenis met Europees zeldzame soorten en habitats en habitats
Habitatrichtlijn percentage landoppervlak per lidstaat
1. Slovenië 2. Bulgarije 3. Spanje 4. Portugal
31,4% 29,6% 24,5% 17,4%
EU‐gemiddelde
13,6%
24. Frankrijk 25. Nederland 26 Denemarken 26. Denemarken 27. Verenigd Koninkrijk
8,5% 8,4% 7 4% 7,4% 6,8%
Vogelrichtlijn percentage landoppervlak per lidstaat
1. Slowakije 2. Slovenië 3. Spanje 4. Bulgarije
25,1% 23,0% 20,6% 20,4%
10. Nederland EU‐gemiddelde
12,6% 11,1%
24. Luxemburg 25. Malta 26 Ierland 26. Ierland 27. Roemenië
5,6% 5,1% 2 9% 2,9% 0,0%
Bron: Natura 2000 barometer, november 2009 http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/barometer/index_en.htm
I l Implementatie Natura i N 2000 Processtappen ‐ Aanmelden ‐ Aanwijzen ‐ Beheerplan opstellen
Verantwoordelijkheden ‐ Rijk is verantwoordelijk voor het aanwijzen van de gebieden ‐ Bevoegde gezagen (12 provincies, 3 ministeries) zijn verantwoordelijk voor het opstellen van de beheerplannen o.l.v. een ‘voortouwnemer’
I l Implementatie Natura i N 2000 Beheerplannen ‐ Gebiedsproces (regionaal maatwerk) ‐ Benodigde maatregelen (inclusief financiering) passend bij doelstelling ‐ Tijd nemen: meerdere beheerplanperiodes ‐ Minimaal geen achteruitgang => SOU ‐ Ambitie in perspectief van het gebied, bijdrage gunstige staat van instandhouding
Misverstanden (en de waarheid) (en de waarheid)
Frankrijk heeft maar 3 gebieden
Nederland wijst meer aan dan moet van Brussel
Nederland ‘Braafste Nederland Braafste jongetje van de klas? jongetje van de klas?’
Natura 2000‐gebieden op slot voor recreanten
Natura 2000 kost alleen maar geld
Waarheid (en de misverstanden) (en de misverstanden)
Tijdschaal per gebied verschillend
Ervaring met gebiedsproces per gebied verschillend
Het is nieuw: learning by doing Het is nieuw: learning by doing
Van beelden naar feiten
Einddoel is echter voor iedereen gelijk: Opstellen van een beheerplan met maatregelen en actiehouders om de achteruitgang van de biodiversiteit te keren! van de biodiversiteit te keren!
W d Wat doet het Regiebureau? h R i b ? Regiebureau Natura 2000: Regisseert, coördineert en stimuleert een voortvarende realisatie van Natura 2000 beheerplannen Steunpunt Natura 2000: N t Natura 2000‐partijen optimaal laten profiteren van beschikbare informatie, kennis 2000 tij ti ll t fit b hikb i f ti k i en ervaring Communicatie (kernboodschap): i i (k b d h ) Natura 2000: beleven, gebruiken en beschermen!
P d Producten Beleidsproducten: sociaal economische aspecten, water, monitoring Kennisproducten: checklists (beheerplannen, vergunningverlening), begrippenkader, voorbeelden Communicatieproducten: g gezamenlijk communicatieplan, wegwijzer, publieksartikel, nieuwsbrieven j p , g j ,p , Bijeenkomsten: Kennisdag 12 mei 2011 Kennisdag 12 mei 2011
G Gemeenten en Natura 2000 N 2000
Inspreken op aanwijzingsbesluiten Deelname aan beheerplanproces Deelname aan beheerplanproces Vergunningverlening (NB‐wet haakt aan bij Wabo)
Bestemmingsplannen Ontwikkelruimte i.h.k.v. PAS Grond beheren conform beheerplan Marketing
Ministerie van Economische Zaken,, Landbouw en Innovatie (EL&I)
Stikstof aanpak: p PAS
Sander de Bruin Programmaleider PAS Programmadirectie Natura 2000
Ruimte voor de titel | 20 april 2009
Waarom Natura 2000?
Economische groei Bbp per hoofd van de bevolking door de eeuwen heen
dollar (1990) 100.000
Opkomst Verenigde Staten als wereldmacht Industrialisatie Engeland Nederlandse Gouden Eeuw
10.000
Renaissance R Romeinse i Rijk
1.000
Snelle opkomst China Middeleeuwen 100 1
1000
Italië
1500
1600
Nederland
1700
VK
1820
1870
1900
VS
Bron: Angus Maddison, The World Economy: A Millennial Perspective, OESO 2001.
China
1913
1950
Japan
1980
2000
2008
Wereldtotaal
Nederland heeft unieke natuur!
Waarom het lastig is….
Waarom een stikstof aanpak Problemen vergunningverlening Juridische houdbaarheid Impasse ongunstig voor bedrijvigheid en natuur Stikstofdepositie p sterk g gedaald Fors overschrijden KDW Snel bereiken KDW niet mogelijk Adviezen Trojan en later Huys: * integrale aanpak * N één van de factoren * N niet alleen landbouw ook andere sectoren
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ruimte voor de titel | 20 april 2009
Programmatische Aanpak Stikstof -> Realiseren doelen Natura 2000 -> Economische ontwikkelingen mogelijk maken Wettelijke status in de NB-wet (CHW) N-breed: landbouw, verkeer, industrie, import Maatregelen op landelijk, provinciaal (en gebiedsniveau) Relatie met waterhuishouding, g beheer, herstelmaatregelen g Afspraken over financiering, monitoring en borging Samenwerking g rijk j ((EL&I,, I&M)) en p provincies Afstemming met maatschappelijke organisaties
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ruimte voor de titel | 20 april 2009
Waar staan we nu? Start PAS V-PAS 1 juli 2010 V-PAS: * dalende N-depositie N depositie * landelijke maatregelen voor reductie * richting voor vervolg * werking van het systeem Uitwerken V-PAS -> D-PAS Deeltrajecten
31
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ruimte voor de titel | 20 april 2009
Deelproducten
Herstelstrategieën Gebiedsmodel (rekeninstrument) Rijkspakket aan maatregelen Provinciale maatregelpakketten Ontwikkelruimte (omvang en verdeelmechanisme) Stappenplan Pilots
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ruimte voor de titel | 20 april 2009
Ontwikkelruimte Dalende lijn j door ‘autonome ontwikkelingen g en reeds ingezet g beleid’ Extra generieke maatregelen Extra provinciale maatregelen -> depositiedaling Realisatie natuurdoelen (‘reële inspanning’) Economische ontwikkelingen kh th F bb l d l t lli ’ -> werkhypothese Fase III III: ‘d ‘dubbele doelstelling’ Ontwikkelruimte bestuurlijk vastgesteld
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ruimte voor de titel | 20 april 2009
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ruimte voor de titel | 20 april 2009
PAS en Beheerplannen PAS levert: Daling depositie per Natura 2000-gebied Rekeninstrument Herstelstrategieën per habitattype Inzicht in ontwikkelruimte Wat moet er in het gebied gebeuren: Opnemen in beheerplan en toepassen herstelstrategie (wat, wie, geld) Aanvullende stikstofmaatregelen ?? p g j g naar PAS Stikstofparagraaf met verwijzing ->
testen in Fase III
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ruimte voor de titel | 20 april 2009
Fase III
Erg belangrijk Testen of de PAS ook werkt Technische exercitie Geen besluitvorming 3 maanden Spannend !!
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ruimte voor de titel | 20 april 2009
Eindbeeld
Daling D li stikstofdepositie tik t fd iti Ecologisch onderbouwde herstelstrategieën Verslechtering voorkomen en herstel inzetten (reële inspanning) Creëren ontwikkelruimte Uitgangspunt voor beheerplannen Vlottrekken vergunningverlening
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ruimte voor de titel | 20 april 2009
Hoe nu verder
Fase III Resultaten verwerken naar eindconclusies Instemming alle partijen -> bestuurlijke afspraken Wettelijke verankering D-PAS ‘najaar 2011’
Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Ruimte voor de titel | 20 april 2009
Gerard Daandels
Aandachtspunten gemeenten bij Natura 2000 en PAS
Inhoud
1.
Kerntaken gemeenten
2 2.
Natura 2000
3.
Beheerplannen
PAS
Ontwikkelruimte
40
Kerntaken gemeenten
Vergunning verlenen (WABO)
milieu, bouwen, sloop, kap, aanleg
Ruimtelijke ordening
Bestemmingsplannen (structuurvisie)
• •
Woonwijken, bedrijventerreinen, buitengebied Infrastructuur: rondweg, verbreding wegen, nieuwe wegen
Natuur: geen formele rol of taak
well als l b beleidsl id en gesprekspartner k t van Rijk en provincie i i aanvullend: faciliteren processen, aankaarten knelpunten, bij elkaar brengen g p partijen j ((bruggen gg slaan)) 41
Beheerplan de Peel - historie
op slot knelpunt: ammoniak en water Convenant
Crisis- en Herstelwet Verordening g stikstof en Natura 2000
Aandachtspunten p
bestaand gebruik (7 dec. 2004) interimbedrijven (7dec. 2004 – 25 mei 2010) melding en depositiebank beschikken we over de juiste gegevens middelen om piekbelastingen op te lossen beleefbaarheid natuur - recreatief gebruik: wie bepaald wat mag42
Beheerplan: interne ontwikkeling Beheerplannen: borgen instandhoudingsdoelstellingen
interne ontwikkelingen
beheer gebied (plaggen, weiden, waterhuishouding, …) verplaatsen activiteiten met negatief effect (veehouderij etc.) grondverwerving, inrichting van het gebied
gemeente krijgt te maken met doorwerking naar
bestemmingsplan (aanpassen, wijzigen) vergunningverlening (aanleg, kap, bouw)
43
Natura 2000 Beheerplannen: borgen instandhoudingsdoelstellingen
externe ontwikkelingen
veehouderijen
• •
andere activiteiten met mogelijk negatief effect
• •
p piekbelasters ((> 200 mol): ) verplaatsen, p , saneren (g (geheel / deels)) overige belasters: emissiearm (Besluit huisvesting, Verordening) vergunning i en van wie? i ? ((crossevenement, t recreatieve ti ontwikkeling) t ikk li ) rol gemeente: doorsturen naar provincie of EL&I? of helpen / doe je samen met de ondernemer de voortoets vergunningplicht?
gemeentelijke nieuwe ontwikkelingen -
nieuwe / aanpassen infrastructuur nieuwe eu e woonwijken, oo j e , bedrijventerrein bed j e te e cq. cq herstructurering e st uctu e g moet de gemeenten een vergunning aanvragen bij …provincie / EL&I? ??? depositie salderen of ontwikkelingsruimte uit PAS beschikbaar ???
44
Dank voor uw aandacht Vragen?
45
Verordening stikstof en Natura 2000 Noord-Brabant Systematiek verordening Werkwijze beoordeling Depositiebank Piekbelastingen Monitoring en hand aan de kraan Conclusies/aanbevelingen
Systematiek y verordening g (1) ( ) 31 maart 2010 Crisis- en Herstelwet •
Effecten van stikstofdeposities buiten beschouwing laten als d deze niet i t toenemen t in i vergelijking lijki mett de d depositie d iti op 7 december 2004 (art 19kd Nbw)
25 mei 2010/15 juli 2010 Provinciale verordening •
Provincie draagt er zorg voor dat passende maatregelen worden genomen om verslechtering van de kwaliteit van de voor stikstof gevoelige habitats te voorkomen danwel de habitats te verwezenlijken (art 19ke Nbw)
Systematiek verordening (2)
1 Techniek 1. T h i k (werkwijze ( k ij beoordeling) b d li ) 2. Salderen (depositiebank) ( p ) 3. Piekbelastingen 4. Monitoring en hand aan de kraan
Werkwijze beoordeling - Er moet een melding ingediend worden als er een nieuwe stal gebouwd wordt waarvoor: - een bouwvergunning nodig is en - de milieuvergunning dan wel melding Besluit landbouw milieubeheer na 25 meii 2010 is/wordt i / dt verleend l dd dan well geaccepteerd
Vragen: Wordt er een nieuwe stal gebouwd? Voldoet de nieuwe stal aan de eisen? Is er een toename in bestaande stallen? Moet er gesaldeerd worden? Hoeveel?
Depositiebank 5 4,5 4 3,5 3 25 2,5 2 1,5 1 0,5 0
Vergunningplicht art.19d en 19kd
Saldering N-depositie
7-12-2004
Gecorr. plafond
2011
Hoe wordt er gesaldeerd?
Habitatnr Habitatnr.
Bank < 5 mol
Bank > 5 mol
2310
222,229
215,191
2330
6,230
3,405
Resultaat (na 8 weken) •
GS nemen besluit melding voor kennisgeving aan (artikel 2.4 onder a van de Verordening).
•
GS accepteren de melding en nemen gelijktijdig salderingsbesluit ld i b l it (artikel ( tik l 2.4 2 4 onder d b van de d Verordening) V d i )
Publicatie
Leges ogv N-Verordening om salderingsbesluit in het verlengde van een melding mbt een nieuwe stal: € 656; legesnota voor aanvrager gaat uit van NV.
Piekbelastingen
Monitoring •
In het eerste half jaar (stand van zaken januari 2011) zijn er ruim 200 meldingen ontvangen.
•
Hi Hiervan zijn ij er 71 behandeld. b h d ld
•
Daarvan zijn er 19 voor kennisgeving aangenomen en op 29 meldingen is een salderingsbesluit genomen.
•
23 meldingen zijn ingetrokken of buiten behandeling gelaten. xxx
•
26 meldingen zijn wegens onduidelijkheid over de toetsing aan beschermde natuurmonumenten in overleg met de aanvrager opgeschort.
•
Daarnaast zijn er nog 95 meldingen in procedure. xxx
•
Februari 2009:
Pas op de plaats depositiebank.
Conclusies/aanbevelingen (relatie gemeenten) Techniek •
Bij aanvragen rekening houden met de technische eisen uit de verordening. d i
•
Controle emissie-arme stalsystemen
Salderen •
Actueel Bestand veehouderijbedrijven (BVB)
•
Intrekkingsbesluiten: Bureau Milieubeheer, directie Ecologie, postbus 90151, 5200 MC, 's-Hertogenbosch (
[email protected]);
Vragen? g Secretariaat Groene Wetten: groenewetten@brabant nl
[email protected] secretariaat 073 – 681 21 38
Fred Stouthart
Aandachtspunten gemeenten bij Natura 2000 en PAS
Inhoud
1.
CHW: peildatum 7 december 20
2 2.
Referentie bepalen
3.
Voorbeeld 1: uitbreidende veehouderij, geen verordening
4.
Provinciale Verordening
5.
V b ld 2 Voorbeeld 2: uitbreidende itb id d veehouderij h d ij (N (Noord-Brabant) d B b t)
Verklaring van geen bedenkingen (VVGB)
Verantwoordelijkheden gemeenten 60
Crisis- en Herstelwet B t Bestaand d gebruik b ik ((referentiedatum f ti d t – peildatum) ild t ) gekoppeld aan aanwijzing gebied door Europese Commissie • 7 dec. 2004 (huidige N2000 gebieden)
Geen Nbwet vergunning nodig (voor aspect stikstofdepositie)
(per saldo) geen depositietoename t.o.v. peildatum 61
Referentie bepalen V h d ij op peildatum Veehouderij ild t 7d dec. 2004
NB.wet vergunning
Milieuvergunning
onherroepelijke milieuvergunning
in werking getreden met bouwvergunning (?) 62
Voorbeeld 1
(geen provinciale verordening)
Veehouderij: uitbreiding / meer dieren, dieren hogere emissie stikstofdepositie op 7 dec. 2004 = 10 mol Achtergronddepositie > kritische depositie emissiereductie depositie ≤ 10 mol
geen of onvoldoende emissiereductie depositie >10 mol
Salderen
Geen NBwet verg. verg nodig Provincie: geen VVGB Gem. verleent WABO
Achtergronddepositie ≤ kritische depositie toename depositie - geen negatieve effecten - passende beoordeling? Nbwet vergunning Provincie: geeft VVGB af Gem. verleent WABO
Passende beoordeling toename depositie negatieve effecten weigeren Nbwet verg. Provincie: weigert VVGB / Gem. weigert WABO
63
Provinciale Verordening Crisis- en Herstelwet: provincie mag bij verordening passende maatregelen opleggen ivm. stikstofdepositie
Provincie Noord-Brabant Emissiearme systemen Bijlage 1 Verordening
Salderen ammoniakdepositie
• D Doell • IV: 85% • Melkvee: beweiden 40%, opstallen t ll 70% • Cie van deskundigen • Stand der techniek • BBT+ BBT++
• gecorrigeerd emissieplafond • berekend met max. emissiewaarden van Besluit huisvesting
Voorbeeld 2: Provinciale verordening stikstof en Natura 2000 prov prov. Noord-Brabant
Veehouderij: stikstofdepositie op 7 dec. 2004 = 15 mol • uitbreiding, meer dieren, hogere emissie • •
andere diercategorie of ander huisvestingsysteem bouwvergunning: nieuwe stal of gerenoveerde stal
Achtergronddepositie in Noord-Brabant > kritische depositie
Melding: nieuwe i off gerenoveerde d stal t l emissiereductie: voldoet aan bijlage 1 verordening
geen toename depositie: ≤ 15 mol Geen NBwet verg. nodig Provincie: geen VVGB
geen of onvoldoende emissiereductie: depositie >15 mol
Sa de e Salderen (depositiebank)
65
Verklaring g van geen g Bedenkingen g ammoniakdepositie ≤ dan peildatum 7 dec dec. 2004
geen Nbwet vergunning nodig geen grondslag om een Verklaring van geen Bedenkingen (VVGB) af te geven G Gemeenten t krijgen k ij d daarom geen VVGB je hoeft VVGB ook niet te vragen
WABO vergunning motiveren waarom geen VVGB benodigd is en daarom niet is aangevraagd / afgeven
Verklaring van geen bedenkingen Gemeente WABO verlenen als blijkt j aanvraag g niet in strijd is met de Nbwet (motiveren beschikking)
Provincie Provincie kan geen VVGB afgeven (grondslag ontbreekt)
Beoordeelt depositieniveau ≤ 7 dec. 2004
Communicatie: andere info waaruit blijkt dat geen Nbwet vergunning i nodig di iis Ongeacht verordening
WABO weigeren i bij gebleken strijdigheid met Nbwet (motiveren beschikking)
Provincie weigert VVGB Communicatie: info waaruit blijkt dat geen Nbwet vergunning wordt verleend
Beoordeelt depositieniveau >7 dec. 2004 - onvoldoende reductie - onvoldoende ld d gesaldeerd ld d significante effecten weigert Nbwetvergun.
67 NB. Dit schema is alleen van toepassing op overbelaste gebieden (achtergrond > kritische depositie )
Dank voor uw aandacht Vragen?
68