Bibliography. Primary sources

Bibliography Primary sources Newspapers Algemeen handelsblad Het centrum De Indische Courant De Locomotief Nieuwe Rotterdamsche Courant Nieuwsblad van het Noorden Het nieuws van den dag Het nieuws van den dag voor Nederlands-Indië Preangerbode De Sumatra Post Het Vaderland De Volkskrant Annual reports and government publications Jaarverslag Koloniaal Instituut. Jaarverslag van het Nederlandsch-Indisch Bureau voor anthropologie Jaarverslag Nederlands Nationaal Bureau voor Anthropologie Jaarverslag Rijks Ethnographisch Museum. Nederlandsche Staatscourant Notulen Volksraad Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Verslag der Handelingen van de Staten Generaal Printed sources ‘Aardrijkskundig nieuws. Dr. Nieuwenhuis’ tocht dwars door Borneo’, Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 14 (1897), 142-146. ‘Bericht über die letzten Reisen des Dr. H. ten Kate’, Zeitschrift für Ethnologie 18 (1886), 108. ‘Bestuursvergadering op zaterdag 20 mei 1939’, Tijdschrift voor Taal-, Landen Volkenkunde 98 (1939), xxii-xxiii. ‘De anthropologische expeditie van Dr. H.J.T. Bijlmer naar de Mimikarivier ter zuidkust Nieuw-Guinee’, Tijdschrift Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 53 (1936), 191-194 and 412-416. ‘Het eiland Flores’, Tijdschrift voor Nederlandsch-Indië 17 (1855), 153-184. 283

Letter by Dr. H.F.C. ten Kate, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 8 (1891), 401-402 and 681-682. ‘Mededelingen over Nederlandsche onderzoekingstochten in onze koloniën’, Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 27 (1910), 810-817. ‘Merkwaardige Papoea-typen uit Centraal Nieuw-Guinea’, Verslag Provinciaal Utrechtsch Genootschap. Sectie voor natuur- en geneeskundige wetenschappen (1937), 1-7. ‘Nederlandsche Anthropologische vereeniging’, Nederlandsch tijdschrift voor geneeskunde 43 (1899), 477-485. ‘Schrijven van Dr. H.F.C. ten Kate’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 8 (1891), 401-402. ‘Séance du 6 Août 1975’, in: Congrès International des Sciences Géographiques tenu à Paris du 1er au 11 août 1875, vol 1. (Paris 1878), 275-280. ‘Varia’, Mensch en Maatschappij 1 (1925), 362. ‘Verslag betreffende het onderzoek van de mogelijkheid der bescherming van primitieve inboorlingen, met name de Berg-Papoeastammen op Nederlandsch Nieuw-Guinea’, Mededeelingen van de Nederlandsche commissie voor internationale natuurbescherming 12 (1938). ‘Wet tot vaststelling van bepalingen betrekkelijk het begraven van lijken, de begraafplaatsen en de begrafenisregten’, 10 April 1869, Staatsblad 65. Ariëns Kappers, C.U., ‘Index curves of pygmy and veddoid tribes. Dravidian influences in the Indian Archipelago’, Proceedings Koninklijk Nederlandse Akademie van Wetenschappen 42 (1939), 687700. Arndt, J.W.E., ‘Afmetingen van schedels van inboorlingen van Java, Celebes en Amboina’, Natuurkundig Tijdschrift voor Nederlandsch-Indië 6 (1855), 215-22. Baaren, F.A. van, Kleiweg de Zwaan, J.P. and Oomen, H.A.P.C., ‘Dr H.J.T. Bijlmer †’, Tijdschrift Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 76, (1959), 95-96. Balner, L. and Lebzelter, V.M.M., ‘Zur biologie und Anthropologie der Kenja in Nordost Borneo’, Anthropos: internationale Zeitschrift für Völker und Sprachenkunde 30 (1935), 51-73. Barge, J.A.J., ‘Contributions to the anthropology of Timor and Flores (Dutch East Indies) after data collected by dr. B. Vroklage s.v.d.’, Acta Neerlandica morphologiae normalis et pathologicae 4 (1941-42), 329356 and 5 (1943-45), 119-130, 213-228 and 262-273. Barnard Davis, J., ‘On the method of measurements, as a diagnostic 284

means of distinguishing human races, adopted by Drs. Scherzer and Schwarz in the Austrian circumnavigatory expedition of the “Novara”’, Transactions of the Ethnological Society of London 1 (1861), 123-128. Bartlett, H.H., ‘The problem of the negrito and “vedda” elements in the population of Sumatra, in: Proceedings of the fifth Pacific Science Congress (Toronto 1934), 2851-2862. Bässler, A., ‘Schädel von Niassern und Dajaken’, Verhandlungen der Berliner Gesellschaft für Anthropologie, Ethnologie und Urgeschichte 24 (1892), 433. Bastian, A., Indonesien oder die Inseln des Malayischen Archipel (Berlin 18841894). Beckering, J.D.H., ‘De bevolking van de Timor groep’, in: J.C. van Eerde (ed.), De volken van Nederlandsch Indië 2 (Amsterdam 1921), 128-147. Bergman, R.A.M. and Amir, M., ‘Typologische onderzoekingen bij Maleische en Chineesche studenten’, Geneeskundig Tijdschrift voor Nederlandsch Indië 76 (1936), 202-233 and 77 (1937). Bergman, R.A.M., Over anthropologie (Groningen 1950). Bergman, R.A.M., ‘Prof. dr. Kleiweg de Zwaan tachtig jaar’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 99 (1955), 2091-2092. Bergman, R.A.M., Inleiding tot de physische anthropologie (Haarlem 1957). Bijlmer, H.J.T., ‘Met de centraal Nieuw-Guinee-expeditie, Aº 1920, naar een onbekenden volksstam in het hooggebergte’, Tijdschrift Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 39 (1922), 156184. Bijlmer, H.J.T., Anthropological results of the Dutch scientific central New-Guinea expedition Aº 1920 followed by an essay on the anthropology of the Papuans (Leiden 1922). Bijlmer, H.J.T., ‘Les Papous-Pygmées de la nouvelle-Guinée’, Revue Anthropologique 37 (1927), 156-158. Bijlmer, H.J.T., ‘The pigmy question more especially in relation to New Guinea and its environs’, in: Proceedings of the third Pan-Pacific science congress (n.p. 1928), 2390-2396. Bijlmer, H.J.T., Outlines of the anthropology of the Timor Archipelago (Weltevreden 1929). Bijlmer, H.J.T., ‘D.J.H. Nyèssen, The races of Java’, Mensch en maatschappij 6 (1930), 439-440. Bijlmer, H.J.T., ‘Een anthropologische exploratietocht naar Insulinde’s zuidoosthoek’, Mensch & Maatschappij 6 (1930), 99-113. Bijlmer, H.J.T., ‘Frizzy haired peoples in the Pacific, especially those of 285

the Netherlands East Indies’, in: O. de Vries (ed.), Proceedings of the Fourth Pacific science congress Java 1929, vol. 3 (Batavia and Bandung 1930), 147-156. Bijlmer, H.J.T., ‘De bevolking der zuidwestkust van Nieuw-Guinea’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 49 (1932), 629-632. Bijlmer, H.J.T., ‘Aan de grens der beschaving. Reisherinneringen aan de Papoea’s van zw. Nieuw-Guinee’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 50 (1933), 239-251. Bijlmer, H.J.T., ‘De dwerg-papoea’s van Nieuw-Guinee’, Tijdschrift Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 51 (1934), 403421. Bijlmer, H.J.T., ‘Bevolking’, in: W.C. Klein (ed.), Nieuw Guinea 1 (Amsterdam 1935), 219-270. Bijlmer, H.J.T., ‘Bloedgroepen in Nederlandsch-Indië, beschouwd van anthropologisch standpunt’, Geneeskundig Tijdschrift Nederlansch-Indië 75 (1935), 2186-2197. Bijlmer, H.J.T., ‘Bloedgroep en ras’, Nederlandsch Tijdschrift voor geneeskunde 79 (1935), 2738-2755. Bijlmer, H.J.T., ‘Raskruising’, Natuur en mens. Populair geïllustreerd maandblad gewijd aan de natuurwetenschappen en haar toepassingen (Rassen- en erfelijkheidsnummer) 57 (1937), 234-237. Bijlmer, H.J.T., ‘De Mimika-expeditie 1935-1936 naar Centraal NieuwGuinea’, Tijdschrift Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 55 (1938), 240-259. Bijlmer, H.J.T., ‘Het bevolkingsvraagstuk van Nieuw-Guinea in verband met de Europeesche penetratie’, Mensch & Maatschappij 14 (1938), 241-261. Bijlmer, H.J.T., Naar de achterhoek der aarde: de Mimika-expeditie naar Nederlands Nieuw Guinee (Amsterdam 1938). Bijlmer, H.J.T., ‘Tapiro pygmies and Pania mountain-Papuans. Results of the anthropological Mimika expedition in new-Guinea, 1935-36’, in: Nova Guinea (new series) 3 (1939), 113-184. Bijlmer, H.J.T., ‘J.P. Kleiweg de Zwaan, Anthropologische Untersuchungen auf Bali und Lombok’ (Review), Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde 86 (1942), 1726. Bijlmer, H.J.T., Nieuw Guinea (Deventer 1946). Bleeker, P., ‘Afmetingen van schedels van inboorlingen van Java, Sumatra, Nias, Borneo, Celebes, de Moluksche eilanden en Nieuw-Guinea’, Natuurkundig Tijdschrift Nederlandsch-Indië 2 (1851), 498-520. 286

Boelen, K.W.J., Dokter aan de wisselmeren (Baarn 1955). Bok, E.J., Bijdrage tot de kennis der raseigenschappen van het Javaansche volk (Utrecht 1940). Bolk, L., ‘Das Gehirn eines Papua von Neu-Guinea’, Petrus Camper 3 (1905), 347-366. Bonaparte, R.N., Les habitants de Suriname à Amsterdam (Paris 1884). Bork-Feltkamp, A.J. van, Anthropological research in the Netherlands: historical survey (Amsterdam 1938). Bork-Feltkamp, A.J. van, A contribution to the anthropology of Timor and Roti after data collected by Dr W.L. Meyer (Amsterdam 1951). Bos, H.C., Bijdrage tot de anthropologie der Schouten eilanden (Rotterdam 1935). Broca, P., Instructions générales sur l’anthropologie (Paris 1865). Broca, P., Instructions générales pour les recherché anthropologiques à faire sur le vivant (Paris 1879). Broek, A.J.P. van den, ‘Dwergstammen in Zuid Nieuw-Guinea’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 28 (1911), 821823. Broek, A.J.P. van den, ‘Gezichtsmaskers’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 29 (1912), 187. Broek, A.J.P. van den, ‘Űber Pygmäen in Niederländisch-Süd-NeuGuinea’, Zeitschrift für Ethnologie 45 (1913), 23-44. Broek, A.J.P. van de, ‘Untersuchungen an Schädeln aus NiederländischSüd-West-Neu-Guinea’, Nova Guinea 7, 2 (1915), 163-232. Broek, A.J.P. van den, ‘Zur Anthropologie des Bergstammes Pesechem im Innern von Niederländisch-Neu-Guinea’, Nova Guinea 7, 2 (1915), 233-276. Broek, A.J.P. van den, ‘J.P. Kleiweg de Zwaan. Die Insel Nias bei Sumatra. Band III. Kraniologische Untersuchungen Niassischer Schädel. Mit Anhang, zoologische Resultate (review)’, Tijdschrift Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 32 (1915), 393396. Broek, A.J.P. van de, ‘Das Skelett eines Pesechem. Ein Beitrag zur Anthropologie der Papuaner von Niederländisch Südwest-NeuGuinea’, Nova Guinea 7, 3 (1918), 281-353. Broek, A.J.P. van den, ‘Kleiweg de Zwaan, De rassen van den Indischen Archipel’ (review), Mensch en Maatschappij 2 (1926), 218-220. Brouwer, D., ‘Bloedgroepverdeeling in den Timor Archipel’, Geneeskundig Tijdschrift Nederlandsch-Indië 75 (1935), 646. Brouwer, D., Bijdrage tot de anthropologie der Aloreilanden (Amsterdam 1935). Brouwer, D., ‘Kort verslag van het medisch en anthropologisch werk in 287

het merengebied’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 56 (1939), 785-791. Bruyn, J.V. de, Het verdwenen volk (Bussum 1978). Buining, D.J., Bloedgroepenonderzoek in Nederlandsch-Oost-Indië: (bijdrage tot de bloedgroepkunde) (Wageningen 1932). Burg, C.L. van der, ‘Dr. Cornelis Swaving’, Natuurkundig Tijdschrift voor Nederlansch-Indië 42 (1882), 20-31. Camper, A.G., Korte beschrijving van het Musaeum Camperianum (s.n. 1810). Čapek, K., War with the newts (New York 2012, original in Czech 1936). Catalogus der afdeeling Nederlandsche Kolonien van de Internationale Koloniale en Uitvoerhandel Tentoonstelling (Leiden 1883). Cohen, A., ‘In memoriam G. Wassink’, Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde 9 (1865), 15-16. Crawfurd, J., History of the Indian archipelago vol. 1 (Edinburgh 1820). Crawfurd, J., ‘On the Malayan and Polynesian languages and races’, Journal of the Indian Archipelago and eastern Asia 2 (1848), 330-374. Cunningham, D.J., ‘Opening address, section H: anthropology’, Nature 64 (1901), 540. Dammann, C. and Dammann, F., Anthropologisch-Ethnologisches Album in Photographien (Berlin 1873-76). Danielli, J., ‘Studio craniologico sui Nias’, Archivio per l’Anthropologia e la Ethnologia 21 (1891), 66-136 and 75-312. Deniker, J., ‘C. ten Kate, Contributions à la craniologie des Mongoloïdes’ (review), Revue d’Anthropologie 6 (1883), 559-563. Deniker, J. and Laloy, L., ‘Les races exotiques à l’Exposition Universelle de 1889’, L’anthropologie 1 (1890), 257-294 and 513-546. Domis, H.J., ‘Het eiland Nias’, De Oosterling 2 (1835-1836), 113-131. Droogleever Fortuyn, A.B., Some data on the physical anthropology of Oajana Indians (Amsterdam 1946). Dudley Buxton, L.H., ‘The passing of the Frisians: anthropography of Terpia by D.J.H. Nyèssen’ (review), Antiquity 3 (1929), 377-378. Dusseau, J.L., Musée Vrolik: Catalogue de la collection d’anatomie humaine, comparée et pathologique de M.M. Ger. et W. Vrolik (Amsterdam 1865). Duyvendak, J.J.L., ‘De zending op het eiland Nias’, Nederlandsch Zendingstijdschrift 8 (1896), 220. Eerde, J.C. van (eds.), De volken van Nederlandsch Indië in monographieën (Amsterdam 1920-21). Elshout, J.M., Over de geneeskunde der Kĕnja-Dajak in Centraal Borneo in verband met hunnen godsdienst (Amsterdam 1923). Eshuis, W., ‘De bescherming der primitieve rassen’, Tropisch Nederland 1 288

(1938), 3-9. Finsch, O., Gesichtsmasken von Völkertypen der Südsee und dem Malayischen Archipel nach Leben aubgegossen in den Jahren 1879-1882 (Bremen 1887). Frets, G.P., Heredity of the cephalic index (The Hague 1924). Fritsch, G., Die eingeborenen Süd-Afrika’s ethnographisch und anatomisch beschrieben (Breslau 1872). Fritsch, G., ‘Praktische Gesichtspunkte für die Verwendung zweier technischer Hülfsmittel: das Mikroskop und der photographische Apparat’, in: G. Neumayer (ed.), Anleitung zu wissenschaftlichen Beobachtungen auf Reisen (Berlin 1875), 591-625. Froe, A. de, ‘Korte beschouwing over de ontwikkeling van de moderne Anthropologie en haar plaats in het werkprogramma der Stichting’, Jaarverslag Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders (1939), 16-19. Gerritzen, H.J., ‘Een onderzoek naar de gezichtsscherpte van militairen door wijlen Dr. G.J. van der Hilst Karrewij, Off. v. Gez. Nader uitgewerkt door H.J. Gerritzen, Off.v. Gez.’, Geneeskundig Tijdschrift Nederlandsch-Indië 53 (1913), 479. Giglioli, E. and Zanetti, A., Istruzioni per fare le osservazioni antropologiche ed etnologiche (Rome 1880). H.J.F., ‘D.J.H. Nyèssen, The passing of the Frisians’ (review), Man 29 (1929), 162. Haddon, A.C., ‘The Pygmy Question’, in: A. Wollaston, Pygmies and Papuans: The Stone Age to-Day in Dutch New Guinea (London 1912), 303-320. Hagen, B., Anthropologische Studien aus Insulinde (Amsterdam 1890). Hagen, B., Anthropologischer Atlas Ostasiatischer und Melanesischer Völker (Wiesbaden 1898). Hagen, B., Die Gajo-Länder auf Sumatra (Frankfurt 1903). Hagen, B., Kopf- und Gesichtstypen Ostasiatischer und Melanesischer Völker (Leipzig 1906). Hagen, B., Die Orang Kubu auf Sumatra (Frankfurt 1908). Halbertsma, H.J., ‘Beschrijving van een Oost-Indischen idiotenschedel’, Nederlandsch tijdschrift voor geneeskunde 8 (1864), 657-661. Halbertsma, H.J., ‘Asymetrie van Javaansche schedels’, Nederlandsch tijdschrift voor geneeskunde 9 (1865), 228-240. Hamy, E.T., ‘Documents pour servir à l’anthropologie de l’île de Timor’, Nouvelles archives du Muséum d’histoire naturelle de Paris 10 (1874), 245268. 289

Hamy, E.T., ‘Sur l’anthropologie de l’île de Timor’, Bulletins de la Société d’Anthropologie de Paris 10 (1875), 224-227. Hamy, E.T., ‘Les races malaique et américaines’, L’Anthropologie 7 (1896), 129-146. Heyink, J., and Hodge, F.W., ‘Herman Frederik Carel ten Kate’, American Anthropologist 33 (1931), 415-418. Hoedt, G.H., Handleiding voor dactyloscopie (Batavia 1914). Hoëvell, W.R. van, ‘Verslag van den staat der werkzaamheden van het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen’, Verhandelingen van het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen 21 (1846-47), 1-115. Hoeven, J. van der, ‘Bijdrage tot de natuurlijke geschiedenis van den mensch’, Tijdschrift voor natuurlijke Geschiedenis en physiologie 1 (1834), 86-97 and 247-262, 2 (1835), 356-371, 3 (1836), 89-114, 4 (183738), 262-270 and 6 (1839), 248-256. Hoeven, J. van der, Bijdrage tot de natuurlijke geschiedenis van den negerstam (Leiden 1842). Hoeven, J. van der, Catalogus craniorum diversarum gentium (Leiden 1860). Hoeven, J. van der, ‘Kort berigt omtrent eenige menschelijke schedels, met welke in de twee laatst jaren mijne verzameling vermeerderd is geworden’, Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde 5 (1861), 481483. Hoeven, J. van der, ‘Nieuwe anthropologische bijdragen’, Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde 6 (1862), 477-478. Hogendorp, W. van, ‘Beschrijving van het eiland Timor voor zoover het tot nog toe bekend is’, Verhandelingen van het Bataviaasch Genootschap 1 (1779), 192-214 and 2 (1780), 405-434. Hrdlička, A., Directions for collecting information and specimens for physical anthropology (Washington 1904). J.F.N., ‘Feestbundel van taal-, letter-, geschied- en aardrijkskundige bijdragen ter gelegenheid van zijn 80en geboortedag aan Dr. P.J. Veth, oudhoogleeraar, door eenige vrienden en oud-leerlingen aangeboden (Review)’, De Gids 59 (1895), 275-290. Jacob, T., Some problems pertaining to the racial history of the Indonesian region: a study of human skeletal and dental remains from several prehistoric sites in Indonesia and Malaysia (Utrecht 1967). Junghuhn, F.W., Die Battaländer auf Sumatra (Berlijn 1847). Kate, H.F.C. ten, ‘Sur les crânes malais du musée de Leyde’, Bulletins de la Société d’Anthropologie de Paris 4 (1881), 37-46. Kate, H.F.C. ten, Zur Craniologie der Mongoloiden (Berlin 1882). 290

Kate, H.F.C. ten, ‘Over antropologisch onderzoek op reis’, Tijdschrift van het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 6 (1882), 254258. Kate, H.F.C. ten, ‘Observations anthropologiques recueillies dans la Guyane et le Venezuela’, Revue d’Anthropologie 2 (1887), 44-68. Kate, H.F.C. ten, ‘Contribution à l’anthropologie de quelques peuples d’Océanie’, L’Anthropologie 4 (1893), 279-300. Kate, H.F.C. ten, ‘Résumé des principaux résultats scientifiques du voyage’, Tijdschrift van het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 2 (1894), 819-822. Kate, H.F.C. ten, ‘Verslag eener reis in de Timoergroep en Polynesië’, Tijdschrift van het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 11 (1894), 195-246, 333-390, 541-636 and 659-700. Kate, H.F.C. ten, ‘Beiträge zur Ethnographie der Timorgruppe’, Internationales Archiv für Ethnographie 7 (1894), 242-249 and 8 (1895), 1-16. Kate, H.F.C. ten, ‘Een en ander over anthropologische problemen in Insulinde en Polynesië’, in: Feestbundel van taal-, letter-, geschied- en aardrijkskundige bijdragen ter gelegenheid van zijn 80en geboortedag aan Dr. P.J. Veth, oudhoogleeraar, door eenige vrienden en oud-leerlingen aangeboden (Leiden 1894), 209-214. Kate, H.F.C. ten, ‘Bijdrage tot de anthropologie der MenangkabauMaleiers’ (review), American Anthropologist 11 (1909), 289-291. Kate, H.F.C. ten, ‘J.P. Kleiweg de Zwaan, Bydrage tot de anthropologie der Menangkabau-Maleiers (review)’, American Anthropologist 11 (1909), 289-291. Kate, H.F.C. ten, ‘Beschouwingen over eenige anthropologische vraagstukken’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 30 (1913), 719-741. Kate, H.F.C. ten, ‘Die Insel Nias bei Sumatra. Vol II. Anthropologische Untersuchungen ueber die Niasser’ (Review), American Anthropologist 17 (1915), 164-166. Kate, H.F.C. ten, ‘De verspreiding van den schedel-, en neus-index in de Timoer-groep en Polynesië’, Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 32 (1915), 205-212. Kate, H.F.C. ten, ‘Die Insel Nias bei Sumatra. Vol II. Anthropologische Untersuchungen über die Niasser’ (Review), American Anthropologist 17 (1915), 164-166. Kate, H.F.C. ten, ‘Mélanges anthropologiques III. Indigènes de l’Archipel Timorien’, L’Anthropologie 26 (1915) 519-554. 291

Kate, H.F.C. ten, ‘Psychologie en ethnologie in de koloniale politiek’, De Indische Gids 38 (1916), 701-749. Kate, H.F.C. ten, Over land en zee: schetsen en stemmingen van een wereldreiziger (Zutphen 1925). Keers, W., ‘Colour of the eyes, hair and skin of the population of the Manggarai’, Acta Neerlandica Morphologiae normalis et pathologicae 3 ( 1939). Keers, W., An anthropological survey of the eastern little Sunda islands (Amsterdam 1948). Ketting, G.N.A., Bijdrage tot de geschiedenis van de lepra in Nederland (The Hague 1922). Kiewiet de Jonge, G.W., ‘Over het lichaamsgewicht van Europeanen, Indo-Europeanen en Chineezen in Nederlandsch-Indië’, Geneeskundig Tijdschrift voor Nederlandsch Indië 64 (1924), 83-96. Kleiweg de Zwaan, J.P., Bijdrage tot de anthropologie der Menangkabau-Maleiers (Amsterdam 1908). Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Daktyloscopisch onderzoek bij de Niassers’, Nederlands tijdschrift voor geneeskunde 55 (1911), 425-433. Kleiweg de Zwaan, J.P., Die Insel Nias bei Sumatra, vol. 1: Die Heilkunde der Niasser (The Hague 1913), vol. 2: Anthropologische Untersuchungen über die Niasser (The Hague 1914) and vol. 3: Kraniologische Untersuchungen Niassischer Schädel (The Hague 1915). Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Bijdrage tot de anthropologie der Niassers’, Nederlands Tijdschrift voor geneeskunde 58 (1914), 475-482 and 13701378. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Brief van Dr. J.P. Kleiweg de Zwaan’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 31 (1914), 766768. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘De anthropologie aan de afdeeling Volkenkunde van het Koloniaal Instituut te Amsterdam’, Tijdschrift voor binnenlands bestuur 49 (1915), 411-415. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Bijdrage tot de anthropologie der Mentaweiers’, Tijdschrift Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 34 (1917), 877-901. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Tanimbarschedels’, Mededeeling Koloniaal Instituut te Amsterdam 8, afdeeling Volkenkunde 3 (1917), 1-90. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Het skelet van een Pĕsĕchem’ (Review), Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde 62 (1918), 1402. Kleiweg de Zwaan, J.P., De mensch in zijn omgeving. Rede uitgesproken bij de 292

aanvaarding van het hoogleeraarsambt aan de Universiteit van Amsterdam, den 5den Mei 1919 (Amsterdam 1919). Kleiweg de Zwaan, J.P., Physical anthropology in the Indian archipelago and adjacent regions (Amsterdam 1923). Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘De anthropologische samenstelling der bevolking van Nederlandsch-Indië’, Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde 68 (1924), 678-681. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘De hoofdlijnen in de ontwikkeling der anthropologie’, Nederlands Tijdschrift voor geneeskunde 68 (1924), 653657. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Rudolf Martin’, Mensch en Maatschappij 1 (1925), 25-326. Kleiweg de Zwaan, J.P., De rassen van den Indischen archipel (Amsterdam 1925). Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Die bewohner der Insel Nias bei Sumatra’, Archiv für Rassenbilder 1 (1926), bildaufsatz 13, archivkarte 121-130. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Bijdrage tot de anthropologie van Celebes’, Tijdschrift Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap 46 (1929), 782-791. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘The anthropology of the Indian Archipelago and its problems’, in: L.F. de Beaufort and L.M.R. Rutten (eds.), Science in the Netherlands East Indies (Amsterdam 1929), 192-208. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘The races of Java’ (review), Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 46 (1929), 828830. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Onrecht aan de Joden’, in: A. Asscher and D. Cohen (eds.), Stemmen van Nederlanders over de behandeling der Joden in Duitschland (Amsterdam 1935). Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Anthropologie’, in: A.W. de Groot et al. (eds.), Scientia. Handboek van wetenschap, kunst en godsdienst (Utrecht 1939), 418-437. Kleiweg de Zwaan, J.P., ‘Bok, E.J., Bijdrage tot de kennis der raseigenschappen van het Javaansche volk’ (review), Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 58 (1941), 243244. Kleiweg de Zwaan, J.P., Anthropologische Untersuchungen auf Bali und Lombok (Leiden 1942). Kleiweg de Zwaan, J.P., Doelstelling en ontwikkeling der anthropologie (The Hague 1943). Koch, J.W.R., ‘Beitrag zur Kenntniss der Anthropologie der Bewohner 293

von Niederländisch-Neu-Guinea (Südliche Küste)’, Petrus Camper 4 (1906-7), 202-214. Koch, J.W.R., Bijdrage tot de anthropologie der bewoners van Zuidwest NieuwGuinea; benevens uitkomsten van lichaamsafmetingen verricht bij Javanen, Sumatranen, Baliërs en Sasaks (Leiden 1908). Kock, A.C. de, ‘Eenige ethnologische en anthropologische gegevens omtrent een dwergstam in het bergland van Zuid-Nieuw Guinea’, Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 29 (1912), 154-170. Koeze, G.A., ‘Schädel von Curaçao, Bonaire und Aruba’, in: J.D.E. Schmeltz, C. Leemans and G.A. Koeze (eds.), Beiträge zur Anthropologie, Ethnographie und Archäeologie Niederl. Westindiens, Mittheilungen aus dem Niederl. Reichsmuseum für Völkerkunde 2 (Haarlem 1904), 36-40. Kohlbrugge, J.H.F., ‘L’anthropologie des Tenggerois. Indonesiens montagnards de Java’, L'Anthropologie 11 (1897), 1-156. Kohlbrugge, J.H.F., ‘Welke waarde heeft de gemeten vorm van den schedel als kenmerk der rassen’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 28 (1911), 758-800. Kooy, Fr. A., Over de sulcus lunatus bij Indonesiers (Amsterdam 1921). Kruyt, A.C., ‘Verslag van een reis door Timor’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 38 (1921), 769-807. Kunst, J., The peoples of the Indian Archipelago (Leiden 1946). Lammers, H.J., De physische anthropologie van de bevolking van Oost-Dawan (Noord-midden-Timor) (Leiden 1948). Lesson, P.A., ‘Quelques mots sur les races noires de Timor’, Revue d’Anthropologie 6 (1877), 256-264. Lorentz, H.A., Zwarte mensen, witte bergen (Leiden 1913). Lubberhuizen, H.W., ‘Onderzoek naar den vorm der hersenen van de Javanen in Oost-Java’, Geneeskundig Tijdschrift Nederlandsch-Indië 75 (1935), 577-598. Lubbers, A.E.H., ‘Eene bijdrage tot de anthropologie der Atjehers’, Geneeskundig Tijdschrift voor Nederlandsch-Indië 30 (1890), 634-644. Lubbers, A.E.H., ‘Eene bijdrage tot de anthropologie der bevolking in de assistant-residentie Gorontalo (residentie Menado)’, Geneeskundig Tijdschrift Nederlandsch-Indië 32 (1893), 775-806. Luschan, F. von, ‘Die anthropologischen Ergebnisse der Reise, bearbeitet durch Herr Professor Dr. Von Luschan, Directorialassistent am Kgl. Museum für Völkerkunde in Berlin’, in: A. Maass, Bei 294

liebenswürdigen Wilden. Ein Beitrag zur Kenntnis der Mentawai-Insulaner (Berlin 1902), 171-187. Maass, A., Bei liebenswürdigen Wilden. Ein Beitrag zur Kenntnis der MentawaiInsulaner (Berlin 1902). Maass, A., Durch Zentral-Sumatra (Berlin 1910-1912). Made, W.M. van der, Constante en inconstante eigenschappen der bloedgroepen in west Java (Batavia 1930). Maitland, R.T., Algemeene regelen voor het bereiden en verzenden van voorwerpen uit het dierenrijk bestemd voor het museum van het koninklijk zoologisch genootschap Natura Artis Magistra te Amsterdam (n.p, n.d.). Martin, R., Die Inlandstämme der Malayischen Halbinsel: wissenschaftliche Ergebnisse einer Reise durch die Vereinigten Malayischen Staaten (Jena 1905). Martin, R., Lehrbuch der Anthropologie in systematischer Darstellung mit besonderer Berücksichtigung der anthropologischen Methoden: für Studierenden, Ärzte und Forschungsreisende (Jena 1914). Meyer, A.B. and Parkinson, R., Album von Papua-Typen, Neu Guinea und ismarck-Archipel (Dresden 1894). Meyer, A.B., The distribution of the Negritos in the Philippines islands and elsewhere (Dresden 1899). Mijsberg, W.A., ‘De Bevolking van Nederlandsch-Indië, anthropologisch en praehistorisch beschouwd’, Natuurkundig Tijdschrift voor Nederlandsch-Indië 97 (1937), 61-77. Miklucho-Maclay, N. von, ‘Anthropologische Bemerkungen über die Papuas der Maclay-Küste in Neu-Guinea’, Natuurkundig Tijdschrift voor Nederlandsch Indië 33 (1873), 225-250. Misse, I.H., Departement van binnenlandsch bestuur politieschool. Het centraal kantoor voor de dactyloscopie bij de politie (Weltevreden 1917). Modigliani, E., Un viaggio a Nias (Milan 1890). Montano, J., ‘Sur les races des Philippines’, Bulletins de la Société d’Anthropologie de Paris 7 (1884), 51-58. Müller, F., Allgemeine Ethnographie (Vienna 1874). Muller, S., ‘Bijdrage tot de kennis van Nieuw Guinea’, in: S. Muller (ed.), Verhandelingen over de natuurlijke geschiedenis der Nederlandsche overzeesche bezittingen. Reizen en onderzoekingen vol. 3, Land- en volkenkunde (Amsterdam 1857). Neuhauss, R. ‘Bemerkungen zu dem Aufsatz von A.J.P. v.d. Broek über Pygmäen in Niederländisch-Süd-Neu-Guinea’, Zeitschrift für Ethnologie 45 (1913), 45-48. Nieuwenhuis, A.W., In centraal Borneo: reis van Pontianak naar Samarinda 295

(Leiden 1900). Nieuwenhuis, A.W., Anthropometrische Untersuchungen bei den Dajak, bearb. durch J.H.F. Kohlbrugge (Leiden 1903). Nieuwenhuis, A.W., ‘J.P. Kleiweg de Zwaan, Die Insel Nias bei Sumatra’ (review), Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 59 (1915), 10011002. Nyèssen, D.J.H., ‘Frisia’s future’, Genetica 9 (1927), 117-144. Nyèssen, D.J.H., The passing of the Frisians. Anthropology of Terpia (The Hague 1927). Nyèssen, D.J.H., ‘The Dutch physician as an anthropologist’, American journal of physical anthropology 12 (1928), 1-13. Nyèssen, D.J.H., ‘Het Java onderzoek’, Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde 75 (1931), 683-685. Nyèssen, D.J.H., ‘Notes on racial types of the Malay archipelago’, American Anthropologist 40 (1938), 341-344. Nyèssen, D.J.H., ‘Anthropography of Northeast Timor’, Quarto Congresso da Associação Portuguesa para o Progresso das Ciências 4 (1943-44), 637643. Oetteking, B., ‘Lehrbuch der Anthropologie in systematischer Darstellung mit besonderer Berücksichtigung der anthropologischen Methoden, für Studierende, Arzte und Forschungsreisende by Rudolf Martin’ (review), American Anthropologist 17 (1915), 751-754. Oetteking, B., ‘Rudolf Martin’, American Anthropologist 28 (1926), 414-417. Plate, L.M.F., Het binnenlandsch bestuur en de koppensnellers van Zuid-NieuwGuinea: Lezing (The Hague 1916 ). Pouwer, J., Enkele aspecten van de Mimika-cultuur (The Hague 1955). Pulle, A.A., Overzicht van de lotgevallen en de werkzaamheden van de Maatschappij in de eerste halve eeuw van haar bestaan (Leiden 1940). Quatrefages, J.L.A. de and Hamy, E.T., Crania ethnica, les cranes des races humaines décrits et figurés (Paris 1882). Quatrefages, J.L.A. de, Les Pygmées (Paris 1887). Quetelet, A. Anthropométrie, ou mesure des différentes facultés de l'homme (Brussels 1870). Ramblay, H.M., Anthropometry in Bengal, or identification of criminals by anthropometric measurement and thumb impressions (Calcutta 1895). Rappard, Th.C., ‘Het eiland Nias en zijn bewoners’, Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde van Nederlandsch-Indië 7 (1909), 477-645. Riedel, J.G.F., ‘Reise durch die zentralen Teile Timors’, Petermann’s Mitteilungen (1880), 30. 296

Robidé van der Aa, P.J.B.C., ‘De verhouding der Papoes en Melanesiërs tot het Maleisch-Polynesische ras’, Tijdschrift Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap 2 (1885), 225-245. Rodenwaldt, E., Die mestizen auf Kisar (Batavia 1927). Rodenwaldt, E., ‘Die nicht gemeinsamen Rasseelemente der Balischen Kasten’, Archiv für Rassen und Gesellschaftsbiologie 32 (1938), 111-142. Roest, P.K., ‘Raskruising op Java’, Geneeskundig Tijdschrift voor NederlandsIndië 70 (1930), 897-914. Römer, L.S.A.M. von, Voet- en handafdrukken verzameld tijdens de NieuwGuinea-expeditie (n.p. 1909). Roo van Alderwerelt, J. de, ‘Eenige mededeelingen over Soemba’, Tijdschrift voor Indische taal- land- en volkenkunde 33 (1890), 565-595. Roos, S., ‘Bijdrage tot de kennis van taal land en volkenkunde van het eiland Sumba’, Verhandelingen van het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen 36 (1872), 1-125. Rosenberg, H. von, ‘De Mentawei-eilanden en hunne bewoners’, Tijdschrift voor Indische taal, land- en volkenkunde 1 (1853), 403-440. Roux, C.C.F.M. le, De bergpapoea’s van Nieuw-Guinea en hun woongebied vol. 1 (Leiden 1948-1950). Sambijono (ed.), Nias-Stovit: lustrum almanak (Surabaya 1938). Sande, G.A.J. van der, ‘De papua’s van Nederlandsch Nieuw Guinea’, Indische mercuur 48 (1905). Sande, G.A.J. van der, Nova Guinea, vol 3. Ethnography and anthropology (Leiden 1907). Sandifort, G., Tabulae craniorum diversarum nationum (1839-1843). Sarasin, P. and Sarasin, F., Versuch einer Anthropologie der Insel Celebes (Wiesbaden 1905-1906). Sarasin, P., Weltnaturschutz, Vortrag gehalten am VIII. Zoologenkongress in Graz am 16. August und an der 93. Versammlung der Schweizerischen Naturforschenden Gesellschaft in Basel am 5. September 1910 (Basel 1910). Sasse, J., ‘Dr. J.P. Kleiweg de Zwaan. Die Insel Nias bei Sumatra, Band II: Anthropologische Untersuchungen über die Niasser’ (review), Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 31 (1914), 654-660. Scherzer, K. and Schwarz, E., ‘Über Körpermessungen als Behelf zur Diagnostik der Menschenracen’, Mittheilungen der KaiserlichKöniglichen Geographischen Gesellschaft 3 (1859), 11-31. Scherzer, K., Narrative of the circumnavigation of the globe by the Austrian frigate Novara 2 (London 1862). 297

Schmidt, E., Anthropologische Methoden. Anleitung zum Beobachten und Sammeln für Laboratorium und Reise (Leipzig 1888). Schoonheyt, L.J.A., Boven-Digoel (Batavia 1936). Schoonheyt, L.J.A., Bijdrage tot de anthropologie der bevolking van Batavia en naaste omstreken (Batavia 1937). Schrieke, B.J.O., ‘Introduction’, in: idem (ed.), The effect of western influence on native civilisations in the Malay archipelago (Batavia 1929), v-vii. Schröder, E.E.W.G., Nias: ethnographische, geographische en historische aantekeningen en studiën (Leiden 1917). Schwarz, E., Novara expedition. Anthropology. A system of anthropometrical investigations as a means for the differential diagnosis of human races (Vienna 1862). Serres, E.R.A., ‘Observations sur l’application de la photographie à l’étude des races humaines’, Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences 21 (1845), 242-246. Serrurier, L. and Kate, H. ten, Notices anthropologiques, vol. 1: Nègres kru, vol. 2: Singalais. vol. 3: Crânes néo-calédoniens (Leiden 1886). Serrurier, L., De pionier: handleiding voor het verzamelen en waarnemen op natuurkundig gebied, inzonderheid in tropische gewesten (Leiden 1891). Sierat, J., Rapádaba. Mensen aan de Wisselmeren (Bergen 1999). Sitsen, A.E., ‘Verslag over 173 lijk-openingen, verricht aan de STOVIA te Weltevreden’, Geneeskundig Tijdschrift Nederlandsch Indië 54 (1914), 191-203. Sitsen, A.E., ‘Über den Einfluss der Rasse in der Pathologie’, Virchows Archiv 245 (1923), 281-294. Sitsen, A.E., ‘Zur Frage der Rassenunterschiede der Organgewichte’, Anthropologischer Anzeiger 7 (1930), 103-106. Sitsen, A.E., ‘Über die Schädelform der Javaner’, Anthropologischer Anzeiger 11 (1934), 68-97. Skeat, W.W. and Blagden, C.O., Pagan races of the Malay Peninsula (London 1906). Snell, C.A.R.D., ‘De tibia der Javanen (vergelijkend onderzoek van Hollandsche tibiae)’, Geneeskundig Tijdschrift voor Nederlandsch-Indië 74 (1934), 723-754. Snell, C.A.R.D., ‘Human skulls from the urn-field of Melolo, EastSumba’, Acta Neerlandica morphologiae normalis et pathologicae 6 (1948), 1-20. Snouck Hurgronje, C., Mekka (The Hague 1988). Staveren, J.A. van, ‘De Rokka’s van Midden-Flores’, Tijdschrift voor Indische Taal-, land- en volkenkunde 57 (1915), 117-175. 298

Stratz, C.H., Die Rassenschönheit des Weibes (Stuttgart 1898). Suchtelen, B.C.C.M.M. van, Endeh (Flores), Mededelingen van het bureau der bestuurszaken der buitenbezittingen 26 (Weltevreden 1921). Swaving, C., ‘Eerste bijdrage tot de kennis der schedels van volken in den Indischen archipel’, Natuurkundig Tijdschrift voor Nederlandsch-Indië 23 (1861), 241-289 and 24 (1862) 175-216. Swaving, C., ‘Beschrijving van schedels van inboorlingen uit de bovenlanden van Palembang (Zuid-Sumatra)’, Natuurkundig Tijdschrift voor Nederlandsch-Indië 31 (1870), 238-280. Tacoma, J., ‘Studies on the physical anthropology of the Netherlands 2. Indian skeletal remains from Aruba’, West Indische Gids 39 (1959), 95-112. Tacoma, J., ‘Studies on the physical anthropology of the Netherlands Antilles 3. Kunstmatige schedeldeformatie in Aruba’, West Indische Gids 43 (1963), 211-222. Tesch, J.W., ‘Voorlopige aantekeningen over anthropologisch onderzoek bij de bewoners van Midden-Celebes’, Geneeskundig Tijdschrift Nederlandsch Indië 79 (1939), 2374-2383. Tichelman, G.L., Indonesische bevolkingstypen (Rotterdam 1948). Topinard, P., ‘Observations upon the methods and processes of anthropometry’, The Journal of the Anthropological Institute of Great Britain and Ireland 10 (1881), 212-224. Topinard, P., ‘Instructions anthropométriques pour les voyageurs’, Revue d’Anthropologie 14 (1885), 397-424. Topinard, P., ‘L’anthropologie aux Etats-Unis’, L’Anthropologie 4 (1893), 301-351. Trutat, E., La photographie appliqué à l’histoire naturelle (Paris 1884). Vallois, H.-V., ‘J.-H. Nyèssen, The races of Java’ (review), L’Anthropologie 39 (1929), 549-551. Verslag van de militaire exploratie van Nederlands-Nieuw-Guinea, 1907-1915 (Weltevreden 1920). Verzameling Kleiweg de Zwaan-Vellema: schilderijen, sculpturen en kunstvoorwerpen van de 12e t/m 16e eeuw: museum mr Simon van Gijn, Dordrecht, 8 Mei31 Okt. 1971 (Dordrecht1971). Veth, P.J., ‘Observations sur les lignes de Wallace’, in: Congrès International des Sciences Géographiques tenu a Paris du 1er au 11 aout 1875, vol 1. (Paris 1878), 305-309. Veth, P.J., (ed.), Catalogus der afdeeling Nederlandsche Koloniën van de internationale koloniale en uitvoerhandel tentoonstelling I (Leiden 1883). Virchow, R., ‘Anthropolgische und prähistorische Forschungen’, in: G. 299

Neumayer (ed.), Anleitung zu Wissenschaftlichen Beobachtungen auf Reisen (Berlin 1888), 571-790. Vogel, J., De opkomst van het indocentrische geschiedbeeld. Leven en werken van B.J.O. Schrieke en J.C. van Leur (Hilversum 1992). Vroklage, B., ‘Forschungen in Zentral-Timor’, Anthropos 33 (1938), 658659. Wagenaar Hummelinck, P., ‘Studies on the physical anthropology of the Netherlands Antilles 1. Indiaanse skeletvondsten op Aruba en Curaçao’, West Indische Gids 39 (1959), 77-94. Wallace, A.R., ‘On the varieties of man in the Malay Archipelago’, Transactions of the Ethnological Society of London 3 (1865), 196-215. Wallace, A.R., The Malay archipelago (London 1869). Wallace, A.R., Insulinde: het land van den orang-oetan en den paradijsvogel. Door Alfred Russel Wallace, uit het Engelsch vertaald en van aanteekeningen voorzien door P.J. Veth (Amsterdam 1870). Weber-van Bosse, A., Een jaar aan boord H.M. Siboga (Leiden 1900). Weisbach, A., Reise der Österreichischen Fregatte “Novara” um die Erde in den Jahren 1857, 1858, 1859. Anthropologischer Theil 2. Körpermessungen an Individuen verschiedener Menschenracen, vorgenommen durch Karl Scherzer und Eduard Schwarz (Wien 1867). West, I. van, Twee Indiaansche bekkens uit de kolonie Suriname (Leiden 1870). Wilken, G.A., Handleiding voor de vergelijkende volkenkunde van NederlandschIndië (Leiden 1893). Willems, W.J.A., Bijdrage tot de kennis der vóór-Romeinsche urnenvelden in Nederland (Maastricht 1935). Winckel, Ch.W.F., ‘In memoriam Dr. H.J.T. Bijlmer’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 103 (1959), 236. Windsor Earl, G., The native races of the Indian archipelago: Papuans (London 1853). Wirz, P., ‘Untersuchungen an Schädeln und Skeletteilen aus dem Gebiet der Humboldt-Bai und dem südlichen Küstengebiet von Holländisch Neu-Guinea’, Nova Guinea 16 (1926), 149-250. Wollaston, A., Pygmies and Papuans: the Stone Age to-day in Dutch New Guinea (London 1912). Zaaijer, T., ‘Anthropologie. Beschrijvingen en afbeeldingen, afgietsels, schedels en geprepareerde hoofden, enz.’, in: P.J. Veth, G.A. Wilken and H.C. Klinkert (eds.), Catalogus der afdeeling Nederlandsche Koloniën van de internationale koloniale en uitvoerhandel tentoonstelling (Leiden 1883), 148-151. Zaaijer, T., Beschrijving van twee vrouwenbekkens uit den Oost-Indischen archipel 300

(Leiden 1862). Zaaijer, T., ‘Untersuchungen über die Form des Beckens Javanischer Frauen’, Natuurkundige verhandelingen van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen 24 (1866), 1-42. Zaaijer, T., Katalogus der ras-schedels, bekkens en skeletten in het anatomisch kabinet der Rijks-universiteit te Leiden (1893), handwritten catalogue. Zondervan, H., ‘Timor en de Timorezen’, Tijdschrift Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 5 (1888), 400-402. Zuckerkandl, E., ‘Zur craniologie der Nias-Insulaner’, Mitteilungen der Anthropologischen Gesellschaft in Wien 24 (1894), 254-263. Secondary sources ‘De Ajam-affaire’, Andere Tijden documentary, first aired at 30 April 2002, see www.geschiedenis24.nl/andere-tijden/afleveringen/20012002/DeAjam-affaire.html ‘Biografische aantekeningen Prof. Dr. J.P. Kleiweg de Zwaan’ and ‘Het werk der vrouw in de geneeskunde. Historische beschouwingen’ (privately published, Heemstede 1995). ‘Nieuw-Guinee’, Tijdschrift Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap 50 (1933), 239-251. ‘Nias’, in: A. Wentholt (ed.), In kaart gebracht met kapmes en kompas. Met het koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap op expeditie tussen 1873 en 1960 (Heerlen and Utrecht 2003), 79-82. ‘Timor-groep’, in: A. Wentholt (ed.), In kaart gebracht met kapmes en kompas: met het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap op expeditie tussen 1873 en 1960 (Heerlen and Utrecht 2003), 58-62. Adas, M., Machines as the measure of men: Science, technology and ideologies of western dominance (Chicago 1989). Alberti, S.J.J.M., ‘Objects and the museum’, Isis 96 (2005), 559-571. Allart, B., De wetenschap heeft ’t uitgemaakt’: wetenschapsbeelden in Nederlandse publiekstijdschriften, 1840-1900 (Enschede 2003). Allegaert, P. et al. (eds.), De exotische mens: andere culturen als amusement (Tielt 2009). Ames, E., Carl Hagenbeck’s empire of entertainments (Seattle 2008). Anderson, C., Legible bodies. Race, criminality and colonialism in South Asia (Oxford 2004). 301

Anderson, W., The cultivation of whiteness: Science, health and racial destiny in Australia (Melbourne 2002). Asad, T., ‘Afterword: from the history of colonial anthropology to the anthropology of western hegemony’, in: G.W. Stocking (ed.), Colonial situations: Essays on the contextualization of ethnographic knowledge (Madison 1991), 314-324. Asad, T., ‘Remarks on the anthropology of the body’, in: S. Coakley (ed.), Religion and the body (Cambridge 1997), 42-52. Baal, J. van, Dema: description and analysis of Marind-Anim culture (South New Guinea) (The Hague 1966). Baal, J. van, Ontglipt verleden (Franeker 1989). Bahuchet, S., ‘L’invention des Pygmées’, Cahier d’études africanes 33 (1993), 153-181. Ballantyne, T., Orientalism and race: Aryanism in the British empire (Basingstoke 2002). Ballantyne, T. and Burton, A. (eds.), Bodies in contact: rethinking colonial encounters in world history (Durham 2005). Ballard, C., ‘Blanks in the writing: possible histories for West New Guinea’, The Journal of Pacific History 34 (1999), 149-155. Ballard, C., ‘Collecting pygmies. The ‘Tapiro’ and the British Ornithologists’ Union Expedition to Dutch New Guinea, 19101911’, in: M. O’Hanlon and R.L. Welsch (eds.), Hunting the gatherers. Ethnographic collectors, agents and agency in Melanesia, 1870s1930s (New York and Oxford 2000), 127-154. Ballard, C., ‘A.F.R. Wollaston and the ‘Utakwa River Mountain Papuan’ Skulls’, The Journal of Pacific History 36 (2001), 117-126. Ballard, C., Vink, S. and Ploeg, A., Race to the snow. Photography and the exploration of Dutch New Guinea, 1907-1936 (Amsterdam 2001). Ballard, C., ‘Strange alliance: pygmies in the colonial imagery’, World archaeology 28 (2006), 133-151. Ballard, C., ‘‘Oceanic negroes’: Early British anthropology of Papuans, 1820-1869’, in: B. Douglas and C. Ballard (eds.), Foreign bodies: Oceania and the science of race 1750-1940 (Canberra 2008),157-201. Barnard, T.P., ‘Protecting the dragon: Dutch attempts at limiting access to Komodo lizards in the 1920s and 1930s’, Indonesia 92 (2011), 97123. Barringer, T. and Flynn, T. (eds.), Colonialism and the object. Empire, material culture and the museum (London 1998). Barringer, T., ‘The South Kensington Museum and the colonial project’, 302

in: T. Barringer and T. Flynn (eds.), Colonialism and the object. Empire, material culture and the museum (London 1998), 11-27. Bates, C., Race, caste and tribe in central India: the early origins of anthropometry (Edinburgh 1995). Baum, D., The rise and fall of the Caucasian race: a political history of racial identity (New York 2006). Bayly, S., ‘French anthropology and the Durkheimians in colonial Indochina’, Modern Asian Studies 34 (2000), 581-622. Beavan, C., Fingerprints: the origins of crime detection and the murder case that launched forensic science (New York 2001). Becker, P., Dem Täter auf der Spur. Eine Geschichte der Kriminalistik (Darmstadt 2005). Bennett, S.J.M.M., ‘The status of museums: authority, identity, and material culture’, in: D.N. Livingstone and C.W.J. Withers (eds.), Geographies of nineteenth century science (Chicago 2011), 51-72. Bergen, L. van, Van koloniale geneeskunde tot internationale gezondheidszorg: een geschiedenis van honderd jaar Nederlandse Vereniging voor Tropische Geneeskunde (Amsterdam 2007). Beyen, M., ‘A tribal trinity: the rise and fall of the Franks, the Frisians and the Saxons in the historical consciousness of the Netherlands since 1850’, European History Quarterly 30 (2000), 493-532. Beynon, H., Tropeninstituut in Amsterdam (Amsterdam ca. 1972). Blackley, R., ‘Beauty and the beast: plaster casts in a colonial museum’, in: A. Smith and L. Wevers (eds.), On display. New essays in cultural studies (Wellington 2004), 41-64. Blanckaert, C., De la race à l’évolution. Paul Broca et l’anthropologie française (1850-1900) (Paris 2009). Bloembergen, M., Colonial spectacles: the Netherlands and the Dutch East Indies at the world exhibitions, 1880-1931 (Singapore 2006). Bloembergen, M. and Raben, R. (eds.), Het koloniale beschavingsoffensief. Wegen naar het nieuwe Indië (Leiden 2009). Bloembergen, M., Uit zorg en angst. De geschiedenis van de politie in NederlandsIndië (Amsterdam 2009). Boomgaard, P., ‘Oriental nature, its friends and its enemies: Conservation of nature in late-colonial Indonesia, 1889-1949’, Environment and history 5 (1999), 257-292. Boomgaard, P., ‘The making and unmaking of tropical science. Dutch research on Indonesia 1600-2000’, Bijdragen tot de taal-, land-, en volkenkunde 166 (2006), 191-217. Boomgaard, P., Southeast Asia. An environmental history (Santa Barbara 2007), 303

256-261. Boskovic, A. (ed.), Other people’s anthropologies: ethnographic practice on the margins (New York 2008). Bosma, U. and Raben, R., Being “Dutch” in the Indies. A history of creolisation and empire, 1500-1920 (Athens Ohio 2008). Bosma, U., Sens A. and Termorshuizen, G. (eds.), Journalistiek in de tropen. De Indisch- en Indonesisch-Nederlandse pers, 1850-1958 (Amsterdam 2005). Brattain, M., ‘Race, racism and antiracism: Unesco and the politics of presenting science to the postwar public’, The American Historical Review 112 (2007), 1386-1413. Brechtken, M., Madagaskar für die Juden: antisemitische Idee und politische Praxis, 1885-1945 (München 1997). Breman, J., Taming the coolie beast: plantation society and the colonial order in Southeast Asia (Delhi 1989). Bremen, J. van, and Shimizu, A. (eds.), Anthropology and colonialism in Asia and Oceania (Richmond 1999). Brink, E.-J., ‘Menschenmeting en menschen herkenning. Opkomst en ondergang van de Bertillonage’, Spiegel historiael 32 (1997), 264-269. Broeckmann, A., A visual economy of individuals: the use of portrait photography in the nineteenth-century human sciences (unpublished thesis University of East Anglia 1995). Brons, F., ‘Fotografie als Weltanschauung. Die Internationale Photographische Ausstellung Dresden 1909’, Zeitschrift Fotogeschichte 29 (2009), 15-30. Brown, M., ‘Ethnology and colonial administration in nineteenth-century British India: the question of native crime and criminality’, The British journal for the history of science 36 (2003), 201-220. Browne, J., ‘A science of empire: British biogeography before Darwin’, Revue d’histoire des sciences 45 (1992), 453-475. Burton, A., ‘London and Paris through Indian spectacles. Making a spectacle of Empire: Indian travellers in fin-de-siecle London’, History workshop journal 42 (1996), 127-146. Çağaptay, S., ‘Race, assimilation and Kemalism: Turkish nationalism and the minorities in the 1930s’, Middle Eastern Studies 40 (2004), 86101. Camerini, J.R., ‘Evolution, biogeography, and maps: An early history of Wallace’s line’, Isis 84 (1993), 700-727. Clancy-Smith J. and Gouda, F. (eds.), Domesticating the Empire. Race, gender and family life in French and Dutch colonialism (Virginia 1998). 304

Clifford, J., ‘On ethnographic authority’, Representations 1 (1983), 118-146. Cohn, B., Colonialism and its forms of knowledge (Princeton 1996). Cole, S., Suspect identities: a history of fingerprinting and criminal identification (Cambridge MA 2001). Conklin, A.L., ‘Skulls on display. The science of race in Paris’s Musée de l’homme, 1928-1950’, in: D. Sherman (ed.), Museums and difference (Indiana 2007), 250-288. Constandse-Westermann, T.S., ‘Antropobiologie en samenleving: vroeger en nu’, Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde 136 (1980), 1-20. Constandse-Westermann, T.S., History of physical anthropology in the Netherlands (Newcastle 1983). Cooper, F. and Stoler, A.L., ‘Between metropole and periphery. Rethinking a research agenda’, in: Idem (eds), Tensions of Empire. Colonial cultures in a bourgeois world (Los Angeles and London 1997), 1-56. Corbey, R., Wildheid en beschaving. De Europese verbeelding van Afrika (Baarn 1989). Couttenier, M., Congo tentoongesteld: een geschiedenis van de Belgische antropologie en het museum van Tervuren (Leuven 2005). Cribb, R. (ed.), The late colonial state in Indonesia. Political and economic foundations of the Netherlands Indies, 1880-1942 (Leiden 1994). Cribb, R., ‘Birds of paradise and environmental politics in colonial Indonesia, 1890-1931’, in: P. Boomgaard, F. Colombijn and D. Henley (eds.), Paper landscapes: explorations in the environmental history of Indonesia (Leiden 1997), 379-408. Cribb, R., ‘Nature conservation and cultural preservation in convergence. Orang pendek and Papuans in colonial Indonesia’, in: S.B. Barthet (ed.), A sea for encounters: essays towards a postcolonial Commonwealth (Amsterdam 2009), 223-242. Cribb, R., ‘Pluralism and Dutch colonial policy in Indonesia’, paper presented at the twenty-first international Congress of historical sciences, Amsterdam, August 2010. Dassen, P., ‘De wetten van mens en maatschappij. S.R. Steinmetz en de ontwikkeling van de sociologie in Nederland rond 1900’, Tijdschrift voor Geschiedenis 115 (2002), 383-402. Daston, L. and Galison, P., Objectivity (Cambridge 1990). Davison, P., Human subjects as museum objects: a project to make life-casts of ‘Bushmen’ and ‘Hottentots’, 1907-1924 (Cape Town 1994). Dias, N., ‘The visibility of difference. Nineteenth-century French anthropological collections’, in: S. MacDonald (ed.), The politics of 305

display: museums, science, culture (London 1998), 36-52. Dijk, C. van, ‘Tussen koloniale handel en wetenschap. De volkenkundige musea in Nederland in de negentiende eeuw’, Tijdschrift voor geschiedenis 105 (1992), 346-366. Dijk, J. van, et al., Photographs of the Netherlands East Indies at the Tropenmuseum (Amsterdam 2012). Dikötter, F. (ed.), The construction of racial identities in China and Japan (St. Leonards 1997). Dirks, N.B., ‘Castes of Mind’, Representations 37 (1992), 56-78. Doel, W. van den, and Vinken, P., ‘Jacob Elisa Doornik: een vroeg negentiende-eeuws koloniaal criticus’, Tirade 47 (2003), 77-100. Douglas, B., ‘Science and the art of representing “savages”: Reading “race” in text and image in South Seas voyage literature’, History and Anthropology 11 (1999), 157-201. Douglas, B., ‘Slippery word, ambiguous praxis: ‘Race’ and late-18thcentury voyagers in Oceania’, The Journal of Pacific History 41 (2006), 1-29. Douglas, B. and Ballard, C. (eds.), Foreign bodies: Oceania and the science of race 1750-1940 (Canberra 2008). Douglas, B., ‘Climate to Crania: science and the racialization of human difference’, in: B. Douglas and C. Ballard (eds.), Foreign bodies: Oceania and the science of race 17501940 (Canberra 2008), 33-96. Drayton, R., ‘Science, medicine, and the British Empire’, in: R. Winks (ed.), The Oxford History of the British Empire, vol. 5: Historiography (Oxford 1999), 264–277. Drieënhuizen, C., Koloniale collecties, Nederlands aanzien. De Europese elite van Nederlands-Indië belicht door haar verzamelingen, 1811-1957 (unpublished PhD thesis University of Amsterdam 2012). Dubow, S., Scientific racism in modern South Africa (Cambridge 1995). Duuren, D. van, et al., Physical Anthropology reconsidered. Human remains at the Tropenmuseum (Amsterdam 2007). Eckart, W.U., ‘The colony as laboratory: German sleeping sickness campaigns in German East Africa and in Togo, 1900-1914’, History and philosophy of the life sciences 24 (2002), 69-90. Edwards, E., ‘Surveying Culture’, in: M. O’Hanlon and R.L. Welsch (eds.), Hunting the gatherers. Ethnographic collectors, agents and agency in Melanesia, 1870s-1930s (New York and Oxford 2000), 103-126. Edwards, E., ‘Exchanging photographs, making archives’, in: idem (ed.), 306

Raw histories: photographs, anthropology and museums (Oxford 2001), 2750. Edwards, E., ‘Professor Huxley’s ‘well-considered plan’’, in: idem (ed.), Raw histories. Photographs, anthropology and museums (Oxford 2001), 131-155. Eickhoff, M., Henkes, B. and Vree, F. van (eds.), Volkseigen: ras, cultuur en wetenschap in Nederland 1900-1950 (Zutphen 2000). Eigen, S., ‘Self, race, and species: J. F. Blumenbach’s atlas experiment’, The German Quarterly 78 (2005), 277-298. Elson, R.E., ‘Constructing the nation: ethnicity, race, modernity and citizenship in early Indonesian though’, Asian Ethnicity 6 (2005), 145-160. Elson, R.E., The idea of Indonesia: a history (Cambridge 2008). Ergin, M., ‘‘Is the Turk a white man?’ Towards a theoretical framework for race in the making of Turkishness’, Middle Eastern Studies 44 (2008), 827-850. Ergin, M., ‘Biometrics and anthropometrics: the twins of Turkish modernity’, Patterns of prejudice 42 (2008), 281-304. Ernst, W. and Harris B. (eds.), Race, science and medicine, 1700-1960 (London 1999). l’Estoile, B. de, Neiburg, F. and Sigaud, L. (eds.), Empires, nations, and natives: anthropology and state-making (Durham 2005). Evans, A.D., ‘Race made visible: the transformation of museum exhibits in early-twentieth-century German anthropology’, German Studies Review 31 (2008), 87-108. Evans, A.D., Anthropology at war: World War I and the science of race in Germany (Chicago 2010). Fabian, A., The skull collectors. Race, science and America’s unburied dead Chicago 2010). Fabian, J., Time and the other. How anthropology makes its object (New York 1983). Fabian, J., Out of our minds. Reason and madness in the exploration of central Africa (Berkeley 2000). Fasseur, C., De indologen. Ambtenaren voor de oost, 1825-1950 (Amsterdam 1993). Feldman, J.D., ‘Contact points: museums and the lost body problem’, in: E. Edwards, C. Gosden and R.B. Philips (eds.), Sensible objects: colonialism, museums and material culture (Oxford and New York 2006), 245-267. Fernando, M.R., ‘The trumpet shall sound for rich peasants: Kasan 307

Mukmin’s uprising, East Java, 1904’, Journal of Southeast Asian Studies 26 (1995), 242-63. Fijnaut, C., A history of the Dutch police (Amsterdam 2008). Foucault, M., Discipline and punish: the birth of the prison (New York 1975). Foucault, M., The archeology of knowledge (London 1972). Ginkel, R. van, and Henkes, B., ‘On peasants and ‘primitive peoples’: moments of rapprochement and distance between folklore studies and anthropology in the Netherlands’, Ethnos 68 (2003), 112-134. Glenn Penny, H. and Bunzl, M. (eds.), Worldly provincialism: German anthropology in the age of empire (Ann Arbor 2003). Glick, T.F., ‘The anthropology of race across the Darwinian revolution’, in: Kuklick, H. (ed.), A new history of anthropology (Oxford 2008), 225-241. Godschalk, J.A., ‘A.C. de Kock’s encounter with the ‘Goliath pygmies’, The Journal of Pacific History 34 (1999), 219-228. Goor, J. van, ‘A.W. Nieuwenhuis (1864-1953): explorer of Central Borneo’, in: V.T. King (ed.), Explorers of South-East Asia. Six lives (New York 1995), 229-280. Goschler, C., Rudolf Virchow: Mediziner – Anthropologe – Politiker (Cologne 2002). Gosden, C. and Knowles, C., Collecting colonialism. Material culture and colonial change (Oxford and New York 2001). Goss, A., ‘Decent colonialism? Pure science and colonial ideology in the Netherlands East Indies, 1910–1929’, Journal of Southeast Asian Studies 40 (2009), 187–214. Goss, A., The floracrats. State-sponsored science and the failure of the Enlightenment in Indonesia (Madison 2011). Gouda, F., Dutch culture overseas. Colonial practice in the Dutch East Indies, 1900-1942 (Amsterdam 1995). Gouda, F., ‘Colonial encounters, body politics, and flows of desire’, Journal of Women’s History 20 (2008), 166-180, 175. Gouda, F., Raben, R. Schulte Nordholt, H. and Stoler, A.L., Debate on Ann Laura Stoler, Along the archival grain. Epistemic anxieties nd colonial common sense, Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde 165 (2009), 551-567. Gouda, F., ‘Mimicry and projection in the colonial encounter: the Dutch East Indies/Indonesia as experimental laboratory, 1900-1942’, Journal of Colonialism and Colonial History 1 (2000), online article. Gould, S.J., The mismeasure of man (New York 1981). Griffiths, A., Wondrous difference: cinema, anthropology, and turn-of-the-century 308

visual culture (New York 2002). Groeneveld A. and Faber, P., Toekang Potret. 100 years of photography in the Dutch Indies 1839-1939 (Amsterdam 1989 ). Groot, H., Van Batavia naar Weltevreden: het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, 1778-1867 (Leiden 2009). Grove, R.H., Green Imperialism. Colonial expansion, tropical island Edens and the origins of environmentalism 1600-1860 (Cambridge 1996). Guha, S., ‘Lower strata, older races, and aboriginal peoples: racial anthropology and mythical history past and present’, The journal of Asian studies 57 (1998), 423-441. Hacking, I., The taming of chance (Cambridge 1990). Hagner, M., ‘Skulls, brains and memoral culture: on cerebral biographies of scientists in the nineteenth century, Science in context 16 (2003), 195-218. Hagner, M., ‘Das Fritsch-Projekt. Anthropologische Fotografie und kulturelles Gedächtnis’, Fotogeschichte 112 (2009), 47-54. Harrison, M., ‘Science and the British Empire’, Isis 96 (2005), 56–63. Harrison, M., Climates and constitutions: health, race, environment and British Imperialism in India, 1600-1850 (New Delhi 1999). Harrison, S., Dark trophies. Hunting and the enemy body in modern war (New York and Oxford 2012). Hart, M. ‘t and Zon, H. van (eds.), special issue on ‘Natuur en milieu in Belgische en Nederlandse koloniën’, Jaarboek voor ecologische geschiedenis (2009). Hau, M., ‘The holistic gaze in German medicine, 1890-1930’, Bulletin of the History of Medicine 74 (2000), 495-524. Hauser-Schäublin, B., ‘“Bali Aga” and Islam: Ethnicity, ritual practice and “old-Balinese” as an anthropological construct’, Indonesia 77 (2004), 27-55. Heiningen, T.W. van, Gerard Sandifort (1779-1848) in twee werelden (Utrecht 1995). Heiningen, T.W. van (ed.), The correspondence of Sebald Justinus Brugmans (1763-1819) (The Hague 2010). Henkes, B., Uit liefde voor het volk: volkskundigen op zoek naar de Nederlandse identiteit 1918-1948 (Amsterdam 2005). Hermkens, A.-K., ‘Gendered objects. Embodiments of colonial collecting in Dutch New Guinea’, The Journal of Pacific history 42 (2007), 1-20. Hesselink, L., Healers on the colonial market: native doctors and midwives in the Dutch East Indies (Leiden 2011). Hirschman, C., ‘The making of race in colonial Malaya: political economy 309

and racial ideology’, Sociological Forum 1 (1986), 330-361. Hoffmann, A., ‘Introduction’, in: Idem (ed.), What we see: reconsidering an anthropometrical collection from Southern Africa: images, voices, and versioning (Basel 2009), 4-16. Hondius, D. and Haarnack, C., ‘‘Swart’ (black) in the Netherlands. Africans and Creoles in the Northern Netherlands from the Middle Ages to the twentieth century’, in: E. Schreuder and E. Kolfin (eds.), Black is beautiful: Rubens to Dumas (Zwolle and Amsterdam 2008), 88-107. Hontheim, A. de, ‘Imagination behind shape. The invisible content of Asmat artefacts’, Anthropological Forum 20 (2010), 235-249. Hossfeld, U., Geschichte der biologischen Anthropologie in Deutschland (Stuttgard 2005). Hovens, P.Th.F.M., Herman F.C. ten Kate Jr. (1858-1931) en de antropologie der Noord-Amerikaanse Indianen (Meppel 1989). Howes, H., ‘The Race Question in Oceania’. A. B. Meyer and Otto Finsch between metropolitan theory and field experience, 1865-1914 (unpublished thesis Australian national University 2011). Hüsken-Nillissen, H.W.M. and Moulin, D. de, ‘De Dienst der Volksgezondheid in Nederlandsch-Indië; een terugblik’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 130 (1986), 2356-60. Hugentobler-Schwager, H.M., Der anthropologe Rudolf Martin (1864-1925) (Zürich 1990). Huisman, T., The finger of God. Anatomical practice in 17th century Leiden (Leiden 2008). Huistra, H., Collecting pathological anatomy at the Leiden medical collections (forthcoming PhD thesis University of Leiden). Jehel, P.-J., Photographie et anthropologie en France au XIXe siècle (unpublished thesis Université Paris VIII 1994-5). Jeurgens, C., Kappelhof, T. and Karabinos, M. (eds.), Colonial legacy in South East Asia: the Dutch archives (The Hague 2012). Jobse, P., De tin-expedities naar Flores 1887-1891 (Utrecht 1980). Jong, A. de, ‘Kleiweg de Zwaan’, in: A. Wentholt (ed.), In kaart gebracht met kapmes en kompas: met het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap op expeditie tussen 1873 en 1960 (Utrecht 2003), 80-83. Juzda, E., ‘Skulls, science and the spoils of war: craniological studies at the United States Army Medical Museum, 1868-1900’, Studies in history and philosophy of biological and biomedical sciences 40 (2009), 156-167. Juzda Smith, E., The Rise and Fall of British Craniometry,1860-1939 (Unpublished PhD thesis University of Cambridge 2010). 310

Kaplan, E.A., Looking for the other: feminism, film, and the imperial gaze (New York 1997). Keevak, M., Becoming yellow: a short history of racial thinking (Princeton 2011). Keurs, P. ter (ed.), Colonial collections revisited (Leiden 2007). Khor Manickam, S., ‘Africans in Asia: the discourse of ‘Negritos’ in early nineteenth-century Southeast Asia’, in: H. Hägerdal (ed.), Responding to the west: essays on colonial domination and Asian agency (Amsterdam 2009), 69-86. Kidd, C., ‘Inventing the “pygmy”: representing the “other”, presenting the “self”’, History and anthropology 20 (2009), 395-418. Kiminus, M., Ernst Rodenwaldt: Leben und Werk (Unpublished PhD thesis Heidelberg 2002). Köbben, A.J.F., ‘Sebald Rudolf Steinmetz (1862-1940). Een hartstochtelijk geleerde’, in: J.H.C. Blom, P.H.D. Leupen and P. de Rooy (eds.), Een brandpunt van geleerdheid in de hoofdstad: de Universiteit van Amsterdam rond 1900 in vijftien portretten (Hilversum 1992), 313-340. Koningsveld, P.S. van, Snouck Hurgronje alias Abdoel Ghaffar: enige historischkritische kanttekeningen, (Leiden 1982). Kuklick, H. (ed.), A new history of anthropology (Oxford 2008). Kuitenbrouwer, M., The Netherlands and the rise of modern imperialism: colonies and foreign policy, 1870-1902 (New York 1991). Kuitenbrouwer, M., Tussen oriëntalisme en wetenschap: het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde in historisch verband, 1851-2001 (Leiden 2001). Labrousse, P., ‘Les races de l’Archipel ou la scientisme in partibus (France, XIXe siècle)’, Archipel 60 (2000), 235-265. Laffan, M., The makings of Indonesian Islam (Princeton 2011). Larson, F., Petch, A. and Zeitlyn, D., ‘Social networks and the creation of the Pitt Rivers museum’, Journal of Material Culture 12 (2007), 211239. Latour, B., Science in action: how to follow scientists and engineers through society (Cambridge MA 1987). Legassick M. and Rassool, C., Skeletons in the cupboard: South African museums and the trade in human remains, 1907-1917 (Cape Town 2000). Legêne, S., ‘Photographic playing cards and the colonial metaphor. Teaching the Dutch colonial culture’, in: E. Edwards and J. Hart (eds.), Photographs objects histories: on the materiality of images (London 2004), 96-112. Lenoir, T., ‘Kant, Blumenbach and vital materialism in Germany’, Isis 71 311

(1980), 77-108. Lester, A., ‘Imperial circuits and networks: geographies of the British Empire’, History Compass 4 (2006), 124-141. Lewis, J.E. et al., ‘The mismeasure of science: Stephen Jay Gould versus Samuel George Morton on skulls and bias’, PLoS Biology 9, 6 (2011), e1001071. Limburg, S. van, Samenvatting van het manuscript van G. A. J. van der Sande: het onvolledige verslag van de Nova Guinea Expeditie en het verslag van de reizen langs de kleine Soenda Eilanden, resp. in 1903 en in 1907 tot en met 1909 (Leiden 1992). Limburg, S. van, G.A.J. van der Sande: een case-study over een verzamelaar aan het begin van de twintigste eeuw (Unpublished thesis University of Leiden 1993). Lindee, S. and Ventura Santos, R., ‘The biological anthropology of living human populations: world histories, national styles, and international networks’, Current Anthropology 53 supp. 5 (2012), 316. Lipphardt, V., ‘Isolates and crosses in human population genetics; or, a contextualization of German race science’, Current anthropology 53, suppl 5 (2012), 69-82. Locher-Scholten, E., Ethiek in fragmenten. Vijf studies over koloniaal denken en doen van Nederlanders in de Indonesische Archipel, 1877-1942 (Utrecht 1981). Locher-Scholten, E., ‘Dutch expansion in the Indonesian Archipelago around 1900 and the Imperialism debate’, Journal of Southeast Asian Studies 25 (1994), 91-111. Locher-Scholten, E., Women and the colonial state: essays on gender and modernity in the Netherlands Indies, 1900-1942 (Amsterdam 2000). Low, M., ‘Physical anthropology in Japan. The Ainu and the search for origins of the Japanese’, Current Anthropology 53, suppl. 5 (2012), 57-68. Luyendijk-Elshout, A.M., ‘Jan van der Hoeven (1802-1868) als Nachfolger von Petrus Camper und seine Korrespondenz mit europäischen Gelehrten, in: G. Mann and F. Dumont (eds.), Die Natur des Menschen: Probleme der physischen Anthropologie und Rassenkunde (17501850) (Stuttgart 1990), 337-350. Luyendijk-Elshout, A.M., ‘The magic of the skull. ‘Commercium craniorum’ in the nineteenth century’, International Journal of Osteoarchaeology 7 (1997), 571-574. Maat, G.J.R., Opsporing verzocht. De natuulijke geschiedenis van den mensch, 312

inaugural lecture, Leiden 5 December 2003. Macdonald, H., ‘The Bone Collectors’, New literatures review 42 (2004), 4556. Macdonald, H., ‘Reading the ‘Foreign Skull’: An episode in nineteenthcentury colonial human dissection’, Australian Historical Studies 37 (2005), 81-96 Macdonald, H., Human remains. Dissections and its histories (New Haven 2005). Mackenzie, J.M., Museums and Empire: natural history, human cultures and colonial identities (Manchester and New York 2009). Macleod, R., ‘Introduction’, special issue on Nature and Empire: Science and the Colonial Enterprise, Isis 15 (2000), 1-13. Maksudyan, N., ‘The Turkish Review of Anthropology and the racist face of Turkish Nationalism’, Cultural Dynamics 17 (2005), 291-322. Manias, C., ‘The Race Prussienne controversy: scientific internationalism and the nation’, Isis 100 (2009), 733-757. Maxwell, A., Picture imperfect: photography and eugenics, 1870-1940 (Brighton 2008). McMahon, R., ‘Networks, narratives and territory in anthropological race classification: towards a more comprehensive historical geography of Europe’s culture’, History of the human sciences 24 (2011), 70-94. Mehos, D.C., Science and culture for members only. The Amsterdam Zoo Artis in the nineteenth century (Amsterdam 2006). Mehos, D.C., ‘Colonial commerce and anthropological knowledge: Dutch ethnographic museums in the European context’, in: H. Kuklick (ed.), A new history of anthropology (Oxford 2008), 173-90. Meijer, M.C., Race and aesthetics in the anthropology of Petrus Camper (17221789) (Amsterdam 1999). Mercks, K., ‘Nawoord’, in: K. Čapek, Prenten van Holland (Amsterdam 2009). Mills, J.H. and Sen, S. (eds.), Confronting the body: the politics of physicality in colonial and post-colonial India (London 2004). Mok, I., In de ban van het ras: aardrijkskunde tussen wetenschap en samenleving, 1876-1992 (Amsterdam 1999). Mok, I., ‘Een beladen erfenis. Het racial vertoog in de sociale wetenschap in Nederland 1930-1950’, in: M. Eickhoff, B. Henkes and F. van Vree (eds.), Volkseigen: ras, cultuur en wetenschap in Nederland 19001950 (Zutphen 2000), 129-155. Mooij, A., Doctors of Amsterdam: patient care, medical training and research (16502000) (Amsterdam 2002). 313

Mooij, A., ‘De pathologisering van de ontleedkunde’, in: L. de Rooy et al.(eds.), Verzamelaars van vorm (Amsterdam 2009), 35-44. Moore, C., New Guinea: Crossing boundaries and history (Honolulu 2003). Morris-Reich, A., ‘Anthropology, standardization and measurement: Rudolf Martin and anthropometric photography’, British Journal for the History of science (2012) [first view article], 1-30. Mosse, G.L., Towards the final solution: a history of European racism (New York 1978). Mrázek, R., ‘From darkness to light: optics of policing in late-colonial Netherlands East Indies’, in: V.L. Rafael (ed.), Figures of criminality in Indonesia, the Philippines, and colonial Vietnam (Ithaca N.Y. 1999), 23-46. Muijzenberg, O. van, Two ethnographic collectors in the late Spanish Philippines: Alexander Schadenberg & P.K.A. Meerkamp van Embden (Leiden 2004). Mulder, E.G., ‘prof. Dr. O. de Vries’, Plant and Soil 1 (1949), 213-214. Mulder, M.M., A shared and contested heritage. The Dutch and American expedition to New Guinea of 1926 (unpublished MA thesis University of Amsterdam 2009). Nair, S.P., ‘Science and the politics of colonial collecting: the case of Indian meteorites, 1856–70’, The British Journal for the History of Science 39 (2006), 97-119. Nobayashi, A., ‘Physical anthropology in wartime Japan’, in: A. Shimizu and J. van Bremen (eds.), Wartime Japanese anthropology (Osaka 2003), 143-150. Noordman, J., Om de kwaliteit van het nageslacht: eugenetica in Nederland, 19001950 (Nijmegen 1989). Otterspeer, W. (ed.), Leiden Oriental connections 1850-1940 (Leiden 1989). Otterspeer, W., Groepsportret met dame 3. De werken van de wetenschap: de Leidse universiteit, 1776-1876 (Amsterdam 2005). Özbudun Demirer, S., ‘Anthropology as a nation-building rhetoric: the shaping of Turkish anthropology (from 1850s to 1940s)’, Dialectical anthropology 35 (2011), 111-129. Painter, N.I., The history of white people (New York 2010). Pelras, C., ‘Les collections d’Insulinde du Musée de l’Homme. Inventaire sommaire d’un trésor méconnu (1ère partie)’, Archipel 62 (2001), 163-208. Philip, K., Civilising natures: race, resources and modernity in colonial South India (New Delhi 2003). Pickstone, J., Ways of knowing. A new history of science, technology and medicine 314

(Chicago 2001). Pinney, C., ‘Colonial anthropology in the laboratory of mankind’, in: C.A. Bayly (ed.), The Raj: India and the British, 1600 - 1947 (London 1990), 252-263. Pinney, C., Camera Indica. The social life of Indian photographs (Chicago 1997). Pinney, C., Photography and anthropology (London 2011). Ploeg, A., ‘First contact, in the highlands of Irian Jaya’, The Journal of Pacific History 30 (1995), 227-239. Ploeg, A., ‘Observations on the value of early ethnographic reports: Paul Wirz’s research in the Toli Valley, Irian Jaya, in 1921’, Zeitschrift für Ethnologie 122 (1997), 209-228. Poliakov, L., The Aryan myth: a history of racist and nationalist ideas in Europe (London 1974, first French edition 1972). Pols, H., ‘The development of psychiatry in Indonesia: from colonial to modern times’, International Review of Psychiatry 18 (2006), 363-370. Pols, H., ‘Eugenics in the Netherlands and the Dutch East Indies’, in: A. Bashford and P. Levine (eds.), The Oxford handbook of the history of eugenics (New York 2010), 347-362. Pols, H., ‘Notes from Batavia, the Europeans’ graveyard: the nineteenthcentury debate on acclimatization in the Dutch East Indies’, Journal of the history of medicine and allied sciences 67 (2012), 120-148. Porter, T.M., The rise of statistical thinking, 1820-1900 (Princeton 1986). Porter, T.M., Trust in numbers. The pursuit of objectivity in science and public life (Princeton 1995) Pouwer, J., Enkele aspecten van de Mimika-cultuur (Nederlands Zuidwest Nieuw Guinea) (The Hague 1955). Pouwer, J., ‘The colonisation, decolonisation and recolonisation of West New Guinea’, The Journal of Pacific History 34 (1999), 157-179. Prakash, G., Another reason: science and the imagination of modern India (Princeton 1999). Pratt, M.L., Imperial eyes: travel writing and transculturation (London 1992) Proctor, R., ‘From anthropology to Rassenkunde in the German anthropological tradition’, in: G. Stocking (ed.), Bones, bodies, behavior: essays on biological anthropology (Madison 1988), 138-179. Protschky, S., ‘Race, class, and gender. Debates over the character of social hierarchies the Netherlands Indies, circa 1600–1942’, Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde 167 (2011), 543-556. Qureshi, S., ‘Displaying Sara Baartman, the ‘Hottentot Venus’’, History of science 42 (2004), 233-258. Raj, K. Relocating modern science. Circulation and the construction of scientific 315

knowledge in South Asia and Europe (New Delhi 2006). Reed, J.L., (ed.), Towards independence: a century of Indonesia photographed (San Francisco 1991). Reid, A., ‘Understanding Melayu (Malay) as a source of diverse modern identities’, Journal of Southeast Asian Studies 32 (2001), 295-313. Ribeiro, L. and Escobar, A. (eds.), World anthropologies: Disciplinary transformations within systems of power (Oxford 2006). Risley, H., The people of India (Calcutta 1908). Roede, M.J., ‘A history of physical anthropology in the Netherlands’, in: H. Vermeulen and J. Kommers (eds.), Tales from Academia. History of anthropology in the Netherlands 2 (Saarbrücken 2002), 1033-1094. Roodenburg, H., ‘Making an island in time: Dutch folklore studies, painting, tourism, and craniometry around 1900’, Journal of Folklore Research 39 (2002), 173-199. Roodenburg, L., De Bril van Anceaux – Antropologische fotografie vanaf 1860/ Anceaux’s Glasses – anthropological photography since 1860 (Zwolle 2002). Roodenburg, L., ‘Far away and close at hand. Photography in the National Museum of Ethnology’, in: F.H. Bool et al. (eds.), Dutch eyes: a critical history of Dutch photography (Zwolle 2007), 291-343. Roodenburg, L., ‘Op zoek naar verschillen. Antropometrische fotografie in het licht van rassenonderzoek en Darwins evolutieleer’, in: P. Allegaert et al. (eds.), De exotische mens: andere culturen als amusement (Tielt 2009), 77-95. Rooy, L. de, ‘De dichter en de tsaar’, in: L. de Rooy et al (eds.), Verzamelaars van vorm (Amsterdam 2009), 32-34. Rooy, L. de, ‘Uittocht van een kabinet’, in: L. de Rooy et al (eds.), Verzamelaars van vorm (Amsterdam 2009), 59-81. Rooy, L. de, Lodewijk Bolk en de bloei van de Nederlandse anatomie, 1860 – 1940 (PhD thesis University of Amsterdam 2009), 217-222. Rooy, L. de, Snijburcht: Lodewijk Bolk en de bloei van de Nederlandse anatomie (Amsterdam 2011). Rooy, P. de, ‘De flessehals van de wetenschap. Opvattingen over ‘ras’ rond de eeuwwisseling’, Feit & Fictie 2 (1996),48-64. Roque, R., Headhunting and colonialism. Anthropology and the circulation of human skulls in the Portuguese empire, 1870-1930 (Cambridge 2010). Roque, R. and Wagner, K.A., ‘Introduction: engaging colonial knowledge’, in: idem (eds.), Engaging colonial knowledge: reading European archives in world history (Basingstoke 2011), 1-32. Roque, R., ‘Mountains and black races: Anthropology’s heterotopias in 316

colonial East Timor’, Journal of Pacific History (2012), online version of 25 July 2012. Ruggendorfer, P. and Szemethy, D. (eds.), Felix von Luschan (1854 - 1924): Leben und Wirken eines Universalgelehrten (Vienna 2009). Ryan, J.R., Picturing empire: photography and the visualization of the British Empire (Chicago 1997). Sawday, J., The body emblazoned. Dissection and the human body in Renaissance culture (London and New York 1995). Schaffer, S., ‘Metrology, metrication, and Victorian values’, in: B. Lightman (ed.), Victorian science in context (Chicago 1997), 440-474. Schiebinger, L., Nature’s Body: Gender in the making of modern science (Boston 1993). Schiller, F., Paul Broca, founder of French anthropology, explorer of the brain (Berkeley 1979). Schmidt, A.E., Paul Wirz: ein Wanderer auf der Suche nach der “wahren Natur” (Basel 1998). Schulte Nordholt, H., ‘The making of traditional Bali. Colonial ethnography and bureaucratic reproduction’, in: P. Pels and O. Salemink (eds.), Colonial subjects. Essays in the practical history of anthropology (Michigan 1999), 241-281. Schulte Nordholt, H., ‘A genealogy of violence’, in: D. Colombijn and J.T. Lindblad (eds.), Roots of violence in Indonesia: contemporary violence in historical perspective (Leiden 2002), 33-62. Schutz, H.K., ‘Die gründung des Zürcher Lehrstules für Anthropologie’, Gesnerus 40 (1983), 166-173. Schuylenberg, P. van, ‘Albert national Park: the birth of Africa’s first national park (1925-1960)’, in: M. Languy and E. de Merode, Virunga: the survival of Africa’s first national park (Tielt 2009), 65-73. Schwegman, M., ‘Het diabolische gezicht van Italië. De zonderlinge geschiedenis van dr. Cesare Lombroso’, in: R. van der Laarse, A. Labrie and W. Melching (eds.), De hang naar zuiverheid: de cultuur van het moderne Europa (Amsterdam 1998), 123-138. Selcer, P., ‘Beyond the cephalic index. Negotiating politics to produce UNESCO’s scientific statements on race’, Current anthropology 53, suppl 5 (2012), 173-184. Sen, S., Savagery and colonialism in the Indian Ocean: power, pleasure and the Andaman islanders (London 2010). Sengoopta, C., Imprint of the Raj: how fingerprinting was born in colonial India (London 2003). 317

Seth, S., ‘Putting knowledge in its place: science, colonialism, and the postcolonial’, Postcolonial Studies 12 (2009), special issue: Science, colonialism, postcolonialism, 373-388. Sheets-Pyenson, S., Cathedrals of science: The development of colonial natural history museums during the late nineteenth century (Montreal 1988). Sibeth, A., ‘Bernhard Hagen - vom Kolonialarzt zum Museumsgründer’, in: S.S. Kasprycki (ed.), Ansichtssachen: ein Lesebuch zu Museum und Ethnologie in Frankfurt am Main (Frankfurt 2004). Sibeud, E., Un science impériale pour l’Afrique? La construction des saviors africanistes en France, 1878-1930 (Paris 2000). Sibeud, E., ‘A useless colonial science? Practicing anthropology in the French colonial Empire, circa 1880-1960’, Current Anthropology 53, suppl. 5 (2012), 83-94. Skotnes, P. (ed.), Miscast: negotiating the presence of the Bushmen (Cape Town 1996). Sollewijn Gelpke, J.H.F., ‘On the origin of the name Papua’, Bijdragen tot de taal-, land- en volkenkunde 149 (1993), 318-332. Somers Heidhues, M.F., Golddiggers, farmers, and traders in the “Chinese districts” of West Kalimantan, Indonesia (Ithaca NY 2003). Spencer, F., ‘Some notes on the attempt to apply photography to anthropometry during the second half of the nineteenth century’, in: E. Edwards (ed.), Anthropology and photography, 1860-1920 (New Haven and London 1992), 99-107. Spencer, F. (ed.), History of physical anthropology. An encyclopedia (New York and London 1997). Spivak, G.C., ‘Can the subaltern speak?’, in: C. Nelson and L. Grossberg (eds.), Marxism and the interpretation of culture (Urbana 1988), 271– 313. Stanton, W., The leopard’s spots: scientific attitudes towards race in America, 18151859 (Chicago 1966). Stepan, N., The idea of race in science (London 1982). Stepan, N., Picturing tropical nature (Ithaca 2001). Stocking, G.W., ‘Afterword: a view from the center’, Ethnos 47 (1982), 173–186. Stocking, G.W., Victorian anthropology (New York 1987). Stocking, G.W. (ed.), Bones, bodies, behavior: essays on biological anthropology (Madison 1988). Stocking, G.W. (ed.), Volksgeist as method and ethic. Essays on Boasian ethnography and the German anthropological tradition (London 1996). Stoler, A., Race and the education of desire: Foucault’s history of sexuality and the 318

colonial order of things (Durham 1995). Stoler, A., Carnal knowledge and Imperial power: Race and the intimate in colonial rule (Berkeley 2002). Stoler, A., Along the archival grain: Epistemic anxieties and colonial common sense (Princeton 2009). Stuurman, S., ‘François Bernier and the invention of racial classification’, History Workshop Journal 50 (2000), 1-21. Stuurman, S., De uitvinding van de mensheid (Amsterdam 2009), 458-472. Swanson, M.W., ‘The sanitation syndrome: bubonic plague and urban native policy in the Cape Colony, 1900-1909’, Journal of African History 18 (1977), 387-410. Sysling, F., ‘Dead bodies, lively debates. Human remains in Dutch museums’, in: S. Scholten and A. Kieskamp (eds.), Sense and sensitivity. The Dutch and delicate heritage issues (Rotterdam 2010), 5461. Sysling, F., ‘Heritage of racial science. Facial plaster casts from the Dutch Indies’, in: S. Legêne and H. Schulte Nordholt (eds.), Sites, bodies stories. Local heritage, colonial legacies and historical narrative between state and society (forthcoming) Sysling, F., ‘Geographies of difference. Dutch physical anthropology in the colonies and the Netherlands, ca. 1900-1940’, Low countries historical review (forthcoming 2013). Taylor, J., The social world of Batavia (Madison 1983). Taylor, P.M., ‘Western New Guinea. The geographical and ethnographic context of the 1926 Dutch and American Expedition’, in: idem, By Aeroplane to Pygmyland: revisiting the 1926 Dutch and American expedition to New Guinea (Washington 2006), digital publication, www.sil.si.edu/expeditions/1926/essays. Termorshuizen, G., Realisten en reactionairen. Een geschiedenis van de IndischNederlandse pers, 1905-1942 (Amsterdam and Leiden 2011). Theile, G., Anthropometrie: zur Vorgeschichte des Menschen nach Maß (München 2005). Theunissen, B., ‘Biologie en Bildung. Jan van der Hoeven (1802-1868)’, Gewina 21 (1998), 108-126. Theye, T., Ethnologie und Photographie im deutschsprachigen Raum: Studien zum biographischen und wissenschaftsgeschichtlichen Kontext ethnographischer und anthropologischer Photographien (1839-1884) (Frankfurt 2004). Thomas, A. (ed.), Beauty of another order: photography in science (New Haven 1997). Tilley, H.L., and Gordon R.J. (eds.), Ordering Africa: anthropology, European 319

imperialism and the politics of knowledge (Manchester 2007). Tilley, H., Africa as a living laboratory: empire, development, and the problem of scientific knowledge, 1870-1950 (Chicago 2011). Tucker, J., Nature exposed: photography as eyewitness in Victorian science (Baltimore 2005). Tucker, J., ‘The historian, the picture, and the archive’, Isis 97 (2011), 111120. Urry, J., ‘‘Notes and Queries on Anthropology’ and the development of field methods in British anthropology, 1870-1920’, Proceedings of the Royal anthropological Institute of Great Britain and Ireland 1972 (1972), 45-57. Vanpaemel, G., ‘Het getal regeert de wereld: Adolphe Quetelet en de wetten van de samenleving’, in: F. van Lunteren et al. (eds.), De opmars van deskundigen: souffleurs van de samenleving (Amsterdam 2002), 45-58. Velde, P. van der, ‘The Royal Dutch Geographical Society and the Dutch East Indies, 1873-1914: from colonial lobby to colonial hobby’, in: M. Bell, R. Butlin and M. Hefferman (eds.), Geograpy and Imperialism 1820-1940 (Manchester 1995), 80-92. Velde, P. van der, A lifelong passion: P.J. Veth (1814-1895) and the Dutch East Indies (Leiden 2006). Vermeulen, H.F. and Kommers, J. (eds.), Tales of academia. History of anthropology in the Netherlands (Nijmegen 2002). Vermeulen, H.F., ‘Anthropology in the Netherlands. Past, present and future’, in: A. Boskovic (ed.), Other people’s anthropologies: ethnographic practice on the margins (New York 2008), 44-69. Vetter, J., ‘Wallace’s other line: human biogeography and field practice in the Eastern colonial tropics’, Journal of the history of biology 39 (2006), 89-123. Vickers, A., ‘‘Malay identity’: Modernity, invented tradition and forms of knowledge’, in: T.P. Barnard (ed.), Contesting Malayness. Malay identity across boundaries (Singapore 2004), 25-55. Visser, R.P.W., ‘Die Rezeption der Anthropologie Petrus Campers (17701850)’, in: G. Mann and F. Dumont (eds.), Die Natur des Menschen: Probleme der physischen Anthropologie und Rassenkunde (1750-1850) (Stuttgart 1990), 325-335. Vlasblom, D.J., Papoea: een geschiedenis (Amsterdam 2004). Wagner, K.A., ‘Confessions of a Skull: Phrenology and colonial knowledge in early nineteenth-century India’, History workshop journal 69 (2010), 27-51. 320

Wal, D. van der, Christiaan Snouck Hurgronje: the first western photographer in Mecca, 1884-1885 (Amsterdam 2011). Weber, A., Hybrid ambitions. Science, governance, and empire in the career of Caspar G.C. Reinwardt (1773-1854) (Phd thesis Leiden University 2012). Webster, E.M., The moon man: a biography of Nikolai Miklucho-Maclay (Berkeley and Los Angeles 1984). Westerman, F., El negro en ik (Amsterdam 2004). Wilder, K., ‘Visualizing radiation. The photographs of Henri Becquerel’, in: L. Daston and E. Lunbeck (eds.), Histories of scientific observation (Chicago 2011), 349-368. Williams, E.A., ‘Anthropological institutions in nineteenth-century France’, Isis 76 (1985), 331-348. Williams, E.A., The physical and the moral: anthropology, physiology and philosophical medicine in France, 1750-1850 (Cambridge 1994). Wise, M.N. (ed.), The values of precision (Princeton 1995). Wolf, J.J. de, Eigenheid en samenwerking: 100 jaar antropologisch verenigingsleven in Nederland (Leiden 1998). Yamashita, S., Bosco J. and Eades, J.S. (eds.), The making of anthropology in East and Southeast Asia (New York and Oxford 2004). Yanni, C., Nature’s museums. Victorian science and the architecture of display (New York 2005). Zimmerman, A., Anthropology and antihumanism in imperial Germany (Chicago 2001). Zimmerman, A., ‘Adventures in the skin trade. Physical anthropology and the colonial encounter’, in: M. Bunzl and H. Glenn Penny (eds.), Worldy provincialism. German anthropology in the age of empire (Ann Arbor 2002), 156-178. Zwitzer, H.L. and Heshusius, C.A., Het Koninklijk Nederland-Indisch Leger, 1830-1950 (The Hague 1977).

321