Programmabegroting 2010 - 2013
Postbus 2000 3760 CA Soest Bezoekadres Telefax Telefoon Internet E-mail
Raadhuisplein 1 (035) 609 36 89 (035) 609 34 11 www.soest.nl
[email protected]
INHOUDSOPGAVE LEESWIJZER
4
Hoofdstuk 1 – Bestuurlijke inleiding
5
1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8
Aanbieding..................................................................................................................5 Recapitulatie financiële besluiten voorjaarsnota ................................................................6 Ontwikkelingen/financiële mutaties bestaand beleid ..........................................................8 Bezuinigingen: uitgangspunten-omvang-tempo-voorstellen c.a. ........................................ 10 Nieuw beleid 2010: bijzondere beslispunten ................................................................... 14 Evaluatie voorjaarsnota 2009 c.a.................................................................................. 16 Wijzigingen en verbeteringen in deze begroting .............................................................. 17 Algemene uitgangspunten ramingen ............................................................................. 17
Hoofdstuk 2 - Programma’s
19
2.1 - Programma 1 - Veiligheid.......................................................................................... 19 2.2 - Programma 2 - Verkeer en Vervoer ............................................................................ 26 2.3 - Programma 3 - Economie.......................................................................................... 34 2.4 - Programma 4 - Natuur en milieu ................................................................................ 45 2.5 - Programma 5 - Wonen en Ruimtelijke Ordening ........................................................... 56 2.6 - Programma 6 - Onderwijs ......................................................................................... 67 2.7 - Programma 7 - Zorg en Welzijn ................................................................................. 76 2.8 - Programma 8 - Sport, Recreatie, Kunst en Cultuur........................................................ 90 2.9 - Programma 9 - Bestuurlijke Taken ........................................................................... 100 2.10 - Algemene Dekkingsmiddelen ................................................................................. 115
Hoofdstuk 3 - Paragrafen
119
3A - Weerstandvermogen en risicomanagement................................................................. 119 3B - Financiering ........................................................................................................... 124 3C - Bedrijfsvoering ....................................................................................................... 127 3D - Onderhoud kapitaalgoederen, incl. investeringsoverzicht .............................................. 140 3E - Verbonden partijen ................................................................................................. 155 3F - Grondbeleid ........................................................................................................... 160 3G - Lokale heffingen..................................................................................................... 163
Hoofdstuk 4 - Bijlagen 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9
-
169
Recapitulatiestaat .................................................................................................. 169 Overzicht programma’s, producten en portefeuillehouders ........................................... 171 Kerngegevens ....................................................................................................... 173 Overzicht reserves en voorzieningen, incl. toelichting .................................................. 174 Overzicht mutaties reserves en voorzieningen ............................................................ 185 Overzicht geraamde incidentele baten en lasten ......................................................... 186 Overzicht WMO...................................................................................................... 188 Overzicht subsidies ................................................................................................ 190 Afkortingen ........................................................................................................... 192
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 3 van 196
LEESWIJZER Hoofdstuk 1 bestaat uit de bestuurlijke inleiding. Hierin wordt o.m.: teruggekeken op de besluitvorming van de voorjaarsnota 2009 (§1.2), aangegeven hoe Soest er financieel voorstaat na de autonome aanpassingen en mutaties bestaand beleid 2010 (§1.3), de omvang en het tempo van nieuwe bezuinigingen onderzocht en volgt een voorstel hoe het college deze bezuinigingen wil realiseren (§1.4), de besluitvorming van enkele bijzondere punten nieuw beleid voorgelegd (§1.5) en ingegaan op de wens om de voorjaarsnota 2009 te evalueren (§1.6), een aantal doorgevoerde wijzigingen en verbeterpunten toegelicht (§1.7) alsmede de algemene uitgangspunten van de ramingen (§1.8). In hoofdstuk 2 worden de programma’s gepresenteerd. Per programma worden de volgende 4 onderdelen toegelicht: A.
Omschrijving van het programma Korte omschrijving waar het programma over gaat, welke producten deel uitmaken van het programma (met de verantwoordelijke portefeuillehouder) en een overzicht van de relevante beleidsdocumenten.
B.
Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken (1e W-vraag)? Hier worden de beoogde maatschappelijke effecten benoemd en volgt een overzicht met prestatie-indicatoren die gerelateerd zijn aan de geformuleerde effecten.
C.
Wat gaan we ervoor doen (2e W-vraag)? Hier wordt inzicht gegeven in de beleidsterreinen die onder het programma vallen, met een duidelijk accent op de prioriteiten 2010. De prioriteiten zijn ook in een tabel weergegeven, met vermelding van de doelstelling en de dwarsverbanden. Dit onderdeel wordt afgesloten met een overzicht van kengetallen en een risicoparagraaf.
D.
Wat mag het kosten (3e W-vraag)? Hier worden de uitgaven en inkomsten alsmede de reservemutaties per programma weergegeven. Tevens worden de verschillen tussen de begroting 2010 en 2009 toegelicht. De programmatotalen vormen het autorisatieniveau waarop de raad de middelen alloceert. De cijfers en toelichtingen hebben betrekking op het bestaande beleid en het nieuwe beleid overeenkomstig de voorstellen in hoofdstuk 1 (bestuurlijke inleiding).
Als afzonderlijk onderdeel van programma 9 is het overzicht ‘Algemene dekkingsmiddelen’ opgenomen. Hoofdstuk 3 bestaat uit de (door het ‘Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten en provincies’) voorgeschreven paragrafen. Hierin worden de beleidslijnen voor de beheermatige aspecten, de bedrijfsvoering en lokale heffingen beschreven. Met deze verplichte paragrafen maken we inzichtelijk hoe deze belangrijke, maar meer intern gerichte zaken, door het college en de ambtelijke organisatie worden geborgd. Bovendien verschaffen de paragrafen een zekere noemer voor vergelijking tussen gemeenten. Hoofdstuk 4 bestaat uit een aantal bijlagen waarin vooral een cijfermatige doorkijkje op een aantal onderdelen wordt gegeven.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 4 van 196
Hoofdstuk 1 – Bestuurlijke inleiding 1.1 Aanbieding Hierbij bieden wij u de programmabegroting 2010-2013 Soest aan. Het is de vierde en dus laatste programmabegroting van de raadsperiode 2006-2010. Als basis voor de programmabegroting 20102013 dient het raadsprogramma 2006-2010 en de collegeverklaring ‘Soest actief en open: aan de slag’. Bij de jaarlijkse (kaderstellende) begrotingsvergaderingen vindt een actualisatie plaats. Met de voorjaarsnota, najaarsnota en jaarrekening wordt u (tussentijds) geïnformeerd over de uitvoering. In de voorjaarsnota 2009 hebben wij een financieel meerjarenperspectief geschetst dat er niet rooskleurig uitzag. Om deze situatie tegemoet te treden, hebben wij voorstellen gedaan om tot een sluitende meerjarenbegroting te komen. Tussentijds is aanvullende informatie beschikbaar gekomen (algemene uitkering en begroting BBS) waaruit een nieuwe verslechtering voortkwam. In de kaderbrief van de fractievoorzitters (zie ook §1.2) is met budgetverruimende voorstellen richting gegeven om de begrotingspositie te verbeteren. In de besluitvorming over de voorjaarsnota 2009 zijn belangrijke stappen gezet. Enerzijds om de financiële huishouding van Soest aan de voorliggende situatie aan te passen, anderzijds om voor de grote projecten Van Weedestraat en Smitsveen het ambitieniveau overeind te houden. In paragraaf 1.2 worden de financiële effecten van de besluitvorming nog eens op een rijtje gezet. De uitkomst bestaat uit een financieel meerjarenperspectief na kaderstelling 2 juli 2009. In paragraaf 1.3 worden de autonome ontwikkelingen en andere mutaties bestaand beleid toegelicht en wordt het financieel meerjarenperspectief geactualiseerd. Na doorrekening van deze mutaties blijkt dat het financiële beeld voor de periode 2010-2013 verder is verslechterd. Aan nieuwe bezuinigingen valt niet te ontkomen en is voor Soest een sobere periode aangebroken. Voor nieuw beleid is vooralsnog geen financiële ruimte. In paragraaf 1.4 wordt onderzocht met welke uitgangspunten en richtlijnen rekening moet worden gehouden om te bepalen voor welke omvang en in welk tempo de bezuinigingen moeten worden gerealiseerd. Aansluitend volgt een voorstel voor de wijze waarop wij de bezuinigingen willen realiseren. Onder de noemer nieuw beleid 2010 leggen wij u in paragraaf 1.5 enkele bijzondere punten ter besluitvorming voor, te weten het opstellen van een externe veiligheidsvisie (budgettair neutraal), een aangepaste invulling van de projecten Plan van Aanpak klimaat en een investeringsvoorstel 2010-2012 voor de begraafplaatsen. Tevens wordt aandacht besteed aan de in de kaderbrief gevraagde prioritering van de aanvragen Onderwijshuisvesting. Tijdens de behandeling van de voorjaarsnota 2009 is op evaluatie van dit document aangedrongen. Daaraan voegen wij toe dat er naar ons oordeel op dit moment – meer dan in het (recente) verleden – een noodzaak is om de uitgangspunten voor de inrichting van de P&C-cyclus opnieuw te definiëren en de daarvan afgeleide werkwijze ten behoeve van de financiële planning en (bij)sturing aan te scherpen. In paragraaf 1.6 stellen wij voor om een raadswerkgroep in te stellen om bedoelde evaluatie uit te voeren. Om de discussie te voeden zullen wij voor dit doel een discussiestuk samenstellen. Om de kwaliteit van de begroting verder te verhogen, is een aantal wijzigingen en verbeterpunten doorgevoerd. In paragraaf 1.7 wordt toegelicht welke punten dat zijn. Ten slotte worden in paragraaf 1.8 de algemene uitgangspunten van de ramingen in deze begroting toegelicht.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 5 van 196
1.2 Recapitulatie financiële besluiten voorjaarsnota Op 2 juli 2009 heeft uw raad bij de behandeling van de Voorjaarsnota 2009 de kaders gesteld voor de programmabegroting 2010-2013. Belangrijke input vormde de brief van de fractievoorzitters1, met de titel ‘Perspectief op evenwicht!‘ van 30 juni 2009. Hierna volgt een recapitulatie waarin de volgende punten zijn begrepen: a. De als onuitstelbaar, onontkoombaar en onvoorzien (drie O’s) gerangschikte voorstellen in de voorjaarsnota 2009 (blz. 89 en 91-92). b. Het door het college voorgestelde dekkingsplan in de voorjaarsnota (blz. 86-88). c. De aan de gemeenteraad gestuurde aanvullende informatie door het college (brief van 17 juni 2009). d. Herstel/correctie van een foutief saldo in de jaarschijven 2012 en 2013 (informatie van wethouder financiën t.b.v. het overleg fractievoorzitters d.d. 23-6-2009) e. De geraamde financiële consequenties van de grote projecten Smitsveen en Van Weedestraat (kaderbrief fractievoorzitters d.d. 30-06-2009). f. Budgetverruimende voorstellen (kaderbrief fractievoorzitters d.d. 30-06-2009) De financiële effecten van de genomen besluiten komen in onderstaande tabel tot uiting. Hierbij merken we op dat de saldoregel ‘financieel meerjarenperspectief na kaderstelling 2 juli 2009’ overeenkomt met de saldoregel ‘tussenstand meerjarenperspectief’ van de kaderbrief fractievoorzitters.
1
De brief is ondertekend door zes van de acht fractievoorzitters (de fractie van GGS heeft niet aan het overleg
deelgenomen, de fractie van GL onderschrijft het document niet). Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 6 van 196
Tabel 1 - Recapitulatie financiële besluiten voorjaarsnota 2009 meerjaren raming (bedragen in euro's; - = nadelig/tekort)
2010
2011
2012
2013
Actueel meerjarenperspectief april 2009 (zie voorjaarsnota 2009)
376.000
251.000
426.000
426.000
-787.808
-787.808
-787.808
-787.808
491.400
411.400
411.400
411.400
-48.000
-250.000
-250.000
-250.000
-250.000
-250.000
-250.000
-250.000
130.000
130.000
a) Voorjaarsnota: financiële wijzigingsvoorstellen structureel Onuitstelbaar, Onontkoombaar en Onvoorzien (drie O's) b) Dekkingsplan voor tekort mjb 2010-2013 Door College voorgestelde oplossingsrichtingen/bezuinigingen c) Aanvullende informatie van College aan Raad > algemene uitkering gemeentefonds: uitkomsten meicirculaire > begroting BBS: inkomstendeel Wet Werk en Bijstand d) Herstel/correctie foutief saldo jaarschijven 2012 en 2013 e) Grote projecten > Smitsveen: indicatief voor komende 3 jaar
-250.000
> Van Weedestraat: investering € 3 milj > kap-lst vanaf 2011
-250.000
-250.000
-297.000
-297.000
-297.000
(zie ook pnt f.2 hierna) f) Budgetverruimende voorstellen: kaderbrief fractievoorzitters 1. Aanpassingen 3O's > Openbare verlichting, vanaf 2010 p.m. (vjn09-blz. 16)
50.000
> Schuldhulpverlening, vanaf 2011 p.m, (vjn09-blz. 51)
50.000
50.000
50.000
150.000
150.000
150.000
-49.000
-49.000
-49.000
99.000
99.000
99.000
2. Nieuw beleid (positief) advies > Herinrichting deel wijk De Eng (vjn09-blz. 32): kpl-lst accoord > Van Weedestraat: € 1 milj. uit algemene reserve > daling kpl-lst 3. Aanpassingen overig beleid > Opheffen afsluitingen wegen: vrijval budget 2010 (incidenteel)
110.000
Noot: in dekkingsplan College (vjn09-blz. 88) is de 2e opheffing 2010 al meegenomen. > Jaarlijks budget nieuw beleid van € 170.000 verlagen met >>>
100.000
100.000
100.000
100.000
> Verlagen jaarlijkse dotatie aan reserve onderhoud wegen met:
300.000
300.000
300.000
300.000
Financieel meerjarenperspectief na kaderstelling 2 juli 2009
91.592
-522.408
-217.408
32.592
Bij dit overzicht wordt aangetekend dat in de kaderbrief van de fractievoorzitters is verzocht vóór de begrotingsbehandeling nader te spreken over de voorgestelde bezuinigingen op de politiesurveillanten/buitengewone opsporingsambtenaren (boa’s) en de wijkcoördinatie (punten 2a en 2b van de kaderbrief). Het is ons voornemen een aanvullende onderbouwing voor deze bezuinigingen in de raadhuispleinbijeenkomst van 15-10-2009 in te brengen. Tevens is de gevraagde evaluatie over de jongerencoach/ouderenadviseur beschikbaar zodat op basis daarvan een besluit kan worden genomen over al dan niet continueren van de taken (punt 2j van de kaderbrief). Ten aanzien van de post ‘openbare verlichting’ kunnen we niet meegaan in het ongedaan maken van de in de voorjaarsnota opgenomen verhoging van € 50.000. Deze verhoging vloeit rechtstreeks voort uit de gerealiseerde areaaluitbreiding wegens het op norm brengen van de verlichting. Een onderbouwing van de geraamde kosten zal voor u ter inzage worden gelegd. Het financiële effect hiervan wordt in paragraaf 1.3 verwerkt. Ook hebben we een kanttekening bij uw veronderstelling dat de uitgaven voor schuldhulpverlening vanaf 2011 teruggebracht zouden kunnen worden tot het oorspronkelijk begrote niveau van 2009. Vooralsnog laten de uitgaven een nog sterkere stijging zien dan in de voorjaarsnota is aangegeven. We zeggen u toe onze inspanningen te richten op het ombuigen van de stijgende trend en u hierover nader te informeren.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 7 van 196
In de kaderbrief wordt het college uitgenodigd de begrotingsbehandeling verder voor te bereiden. Daarbij zijn de volgende uitgangspunten meegegeven: a. Een sluitende meerjarenbegroting op basis van de dan beschikbare informatie; b. Geen verhoging van het lastenniveau voor de inwoners met meer dan een trendmatige stijging; c. Grote projecten (masterplan Soesterberg, Smitsveen, Van Weedestraat) blijven doorgaan; d. Bezuinigingsrichting. Het laatste punt betrekken wij verder in paragraaf 1.4
1.3 Ontwikkelingen/financiële mutaties bestaand beleid Na de kaderstelling is de begroting geactualiseerd vanwege het verwerken van autonome aanpassingen (waaronder loon- en prijsontwikkelingen) en andere mutaties bestaand beleid. Voor een aantal belangrijke aanpassingen hebben de VNG en de provincie richtlijnen verstrekt. Hierna worden de belangrijkste aanpassingen – mede gelet op de omvang van de totale mutaties en het effect daarvan op het financieel meerjarenperspectief – toegelicht. 1.3.1 Algemene uitkering De jaren 2012 en 2013 zijn door ons ‘onder de streep’ geplaatst (zie brief van 17-6-2009 aan de raad met aanvullende informatie). Voorgesteld wordt aan te sluiten bij de afspraak tussen de VNG en de beheerders van het gemeentefonds om: a. Voor de ontwikkeling van de lonen en prijzen uit te gaan van de cijfers zoals die in de meicirculaire zijn genoemd namelijk voor beide jaren 0,5% b. Voor de reële ontwikkeling uitgaan van één van de scenario’s zoals door de beheerders worden gepresenteerd. Zeker is dat dit leidt tot een tekort en dus een financiële taakstelling. Deze financiële taakstelling hoeft nu nog niet met concrete maatregelen te worden ingevuld maar er kan hiervoor een taakstellende bezuiniging in de meerjarenramingen worden opgenomen. Dat betekent dat de 17-6-2009 voorgestelde ‘knip’ wordt opgeheven en de algemene uitkering als gevolg van de afspraak als volgt wordt gemuteerd: 2012: - € 620.000 (raming was - € 250.000 en wordt - € 870.000) 2013: - € 885.000 (raming was - € 250.000 en wordt - €1.135.000) Deze werkwijze is door de beheerders met de toezichthouders besproken. Hieruit is de volgende afspraak voortgekomen: Wanneer de begroting 2010 sluitend is, volgt repressief toezicht, ook als de meerjarenbegroting voor 2011, 2012 en 2013 niet sluit. Van repressief toezicht is ook sprake als in 2010 een tekort ontstaat door versnelling van investeringen. Daarover zijn in het aanvullende akkoord tenslotte afspraken gemaakt. De meerjarenbegroting kan eventueel sluitend worden gemaakt met een taakstellende/richtinggevende bezuiniging. Deze taakstelling moet dan volgend jaar (2010) wel invulling krijgen naar de dan geldende inzichten. Bij de begroting 2011 moet er derhalve weer zicht zijn op een sluitende meerjarenbegroting. Als de begroting 2010 niet sluit, geldt preventief toezicht, tenzij de meerjarenbegroting reëel in evenwicht is (reëel, dat wil zeggen niet met een taakstellende/richtinggevende bezuiniging in evenwicht gebracht). In paragraaf 1.4. besteden wij meer aandacht aan de wijze waarop wij aan deze afspraak invulling willen geven. 1.3.2 Ontwikkeling lonen en prijzen De personeelsbezetting 2010 laat een – niet geraamde en ook voor een deel bij het opstellen van de begroting nog niet geheel bekende – stijging zien van ca. € 550.000. Deze stijging wordt veroorzaakt door: • pensioen- en wachtgeldverplichtingen (€ 80.000) Bij het aantreden van een nieuw college van B&W in 2010 zullen mogelijk een aantal collegeleden gebruik gaan maken van de pensioenregeling. Deze kosten zijn in de begroting 2010 opgenomen. Daarnaast is er sprake van een lichte toename van het aantal wachtgeldverplichtingen.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 8 van 196
• •
•
Incidentele loonontwikkeling (€ 100.000; in/uitstroom, bevorderingen, e.d.). CAO/Werkgeverslasten (€ 160.000). Bestaande uit onder andere de reguliere verhoging vergoedingen raad en het wegvallen de pseudo-premie WW die per 1 januari 2009 is vervallen en dus niet meer in de loonsom gestort wordt, zoals in voorgaande jaren. De exacte effecten van deze maatregelen voor de begroting 2010 zijn pas op een later tijdstip bekend geworden. Ter vergelijking: voor Soest bedroeg de positieve storting in de loonsom voor het jaar 2008: € 200.000. Rekening is gehouden met een onvoorziene stijging van de ABP-pensioenpremies. De dekkingsgraad bij ABP was eind vorig jaar 90%. Daarmee heeft ABP een dekkingstekort. Als de dekkingsgraad te laag wordt, zijn pensioenfondsen verplicht een herstelplan op te stellen. In dat plan moet het fonds laten zien welke maatregelen het neemt om te zorgen dat de dekkingsgraad weer op het minimaal vereiste (105%) en het vereiste niveau (125%) komt. Het ABP heeft besloten de huidige pensioenpremie vanaf 1 juli tijdelijk te verhogen met 1% en per 1 januari 2010 met nog eens 2%. Dit leidt tot een extra nadeel van € 210.000.
1.3.3 Ontwikkeling uitkeringsvolume (bijzondere) bijstand/minimabeleid In de begroting is rekening gehouden met een stijgend uitkeringsvolume van per saldo € 560.000, inclusief bijzondere bijstand en gemeentelijke kwijtschelding belastingen. Bij de voorjaarsnota werd nog rekening gehouden met een stijging van € 250.000. Het bestandvolume van de WWB-uitkeringen in Soest is gedurende het eerste halfjaar 2009 met 13% gegroeid, tegenover 4,4% landelijk. Deze ontwikkeling vormt voor ons een groot punt van zorg. Momenteel wordt op een rij gezet welke extra inzet en maatregelen nodig zijn om het snel stijgend aantal uitkeringen in Soest te beperken. Over de resultaten zullen wij u zo spoedig mogelijk informeren. Daarnaast vertonen de uitgaven voor bijzondere bijstand en kwijtschelding belastingen een sterk stijgend verloop. De stijging is vooral het gevolg van het veel hoger bereik van de doelgroep als gevolg van een aantal uitgevoerde acties (50 euroactie, koppeling bestanden, verwijzing door het sociaal juridisch informatiepunt). 1.3.4 Contractuele verplichtingen en gemeenschappelijke regelingen Een aantal begrotingsposten is aangepast wegens contractuele verplichtingen; RMN (+ € 60.000; met name straatvegen), Eemfors (+ € 48.000 (groenonderhoud, areaaluitbreiding), contributie VNG, verzekeringen dan wel voortvloeiend uit de gemeenschappelijke regelingen (VRU, Servicebureau Gemeenten, regio agenda, e.d.). 1.3.5 Onderwijshuisvesting: noodlokalen Als gevolg van stijgende leerlingaantallen wordt via het onderwijshuisvestingsplan voorstellen gedaan om te investeren in aanvullende huisvesting en onderwijsleerpakketten. Middels het budget noodlokalen kan tijdelijk oplossing geboden worden in de huisvesting. Gezien de aanvragen 2010 die momenteel besproken worden en het huidige (aflopende) meerjarenbudget van de noodlokalen, is dit budget aangepast met € 100.000. 1.3.6 Stelposten 2013 Voor het begrotingsjaar 2013 zijn de jaarlijkse stelposten ‘nieuw beleid’ (€ 172.000) en ‘onderwijshuisvesting’ (€ 75.000), totaal € 247.000, toegevoegd. De bovengenoemde ontwikkelingen leiden tot de volgende voorlopige begrotingsuitkomsten:
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 9 van 196
Tabel 2 - Ontwikkelingen/financiële mutaties bestaand beleid meerjaren raming (bedragen in euro's; - = nadelig/tekort) Financieel meerjarenperspectief na kaderstelling 2 juli 2009 Autonome aanpassingen Verhoging budget openbare verlichting Meerjarenperspectief na doorrekening autonome ontwikkelingen
2010
2011
2012
2013
91.592
-522.408
-217.408
32.592
-1.145.551
-1.014.327
-1.496.764
-1.870.715
-50.000
-50.000
-50.000
-50.000
-1.103.959
-1.586.735
-1.764.172
-1.888.123
1.4 Bezuinigingen: uitgangspunten-omvang-tempo-voorstellen 1.4.1 Uitgangspunten en richtlijnen Het meerjarenperspectief na doorrekening van de autonome ontwikkelingen geeft voor de jaren 2010-2013 forse tekorten aan (zie tabel 2 hiervoor). Voordat we in deze paragraaf met oplossingsrichtingen aan de slag gaan, is het noodzakelijk te onderzoeken met welke uitgangspunten en richtlijnen rekening moet worden gehouden. Hierna volgen de meest relevante punten: a) Door de VNG is eerder aangegeven dat er omtrent de ontwikkeling van het gemeentefonds in 2012 en 2013 zoveel onzekerheden zijn dat het onverstandig is om reeds nu forse ombuigingsoperaties bij de gemeenten op te starten. b) Dit uitgangspunt is door de beheerders van het gemeentefonds met de toezichthouders besproken. Zie de hieruit voortgekomen afspraak in paragraaf 1.3 (in kader). c) De provincie Utrecht (als toezichthouder) heeft deze afspraak eind juli 2009 bevestigd en heeft daarbij kenbaar gemaakt dat ‘voor het vaststellen van onze toezichtbeslissing 2010 sprake zal zijn van één van de volgende scenario’s’: Resultaat beoordeling Toezichtbeslissing 2010: 2010 reëel sluitend, jaren Repressief toezicht 2011-2013 niet sluitend 2010 reëel sluitend, tekort Repressief toezicht in de jaren 2011 en/of 2012; laatste jaar 2013 wel sluitend 2010 niet reëel sluitend, 2011-2013 ook niet reëel sluitend
Preventief toezicht
Bijzonderheden Strikte toepassing van art. 201, lid 1, Gemeentewet Ramingen i.v.m. richtinggevende bezuinigingstaakstellingen c.q., ombuigingen zijn toegestaan. De taakstelling moet in 2011 wel invullingen krijgen. Ramingen i.v.m. richtinggevende bezuinigingstaakstellingen, ombuigingen niet toegestaan.
1.4.2 Omvang en tempo Uitgangspunt voor ons is en blijft dat Soest in het regime van repressief toezicht wil blijven. Dat betekent dat de begroting 2010 in ieder geval sluitend moet zijn en er in 2010 hoe dan ook € 1,1 miljoen moet worden bezuinigd. Op grond van dit gegeven worden 2 scenario’s belicht. Scenario 1 De begroting 2010 wordt sluitend gemaakt door een incidentele bezuiniging van ruim € 1.100.000. De tekorten van de jaren 2011 t/m 2013 worden in de meerjarenbegroting als taakstellende/richtinggevende bezuiniging verwerkt. De taakstellende/richtinggevende (structurele en incidentele) bezuinigingen 2011 t/m 2013 worden uiterlijk juni 2010 ingevuld naar de dan geldende inzichten, zodat in 2011 een sluitende meerjarenbegroting 2011-2014 kan worden gepresenteerd.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 10 van 196
Scenario 2 In de begroting 2010 worden voor de periode 2010-2013 structurele bezuinigingen met een omvang van ruim € 1.100.000 opgevoerd. De begroting 2010 is hiermee sluitend. De resterende tekorten van de jaren 2011 t/m 2013 worden in de meerjarenbegroting als taakstellende/ richtinggevende bezuiniging verwerkt. De taakstellende/richtinggevende (structurele en incidentele) bezuinigingen 2011 t/m 2013 worden uiterlijk juni 2010 ingevuld naar de dan geldende inzichten, zodat in 2011 een sluitende meerjarenbegroting 2011-2014 kan worden gepresenteerd. Wij hebben er voor gekozen de begroting 2010 sluitend te maken via een mix van scenario 1 en 2. In onderdeel 1.4.3 van deze paragraaf is uitgewerkt op welke wijze wij aan deze opdracht invulling willen geven. Bij de uitwerking van de nieuwe bezuinigingen hebben wij ons laten leiden door de in de kaderbrief genoemde uitgangspunten (zie hierna). Uitgangspunten kaderbrief: als er bezuinigd moet worden (punt 6d) een voorkeur voor die onderdelen die niet direct het aanzien van de woonomgeving en het voorzieningenniveau van Soest beïnvloeden; de ambtelijke organisatie levert ook een aandeel; ontzie de zwakkeren; probeer rekening te houden met het belang van werkgelegenheid; waar mogelijk kan gebruik worden gemaakt van de aanbevelingen van de werkgroep heroverwegingen (bijlage 3 van de brief d.d. 17 juni 2009). 1.4.3 Bezuinigingsvoorstellen De invulling van de opdracht bestaat uit beleidsinhoudelijke bezuinigingsvoorstellen en financieeltechnische aanpassingen (gebaseerd op een kritische beschouwing van de bestaande budgetten). Beleidsinhoudelijke bezuinigingsvoorstellen
Alle programma’s Bedrijfsvoering Structureel voordeel: € 250.000 Met de noodzaak om op korte termijn een structurele bezuiniging te realiseren hebben wij € 250.000 vrijgemaakt door kritisch te kijken naar vacatures die op dit moment open staan in relatie tot de uit te voeren taken. Vanuit de doorontwikkeling van onze organisatie leveren wij de vacature hoofd Algemene Zaken in. Daarnaast wordt ingezet op het niet invullen van de vacature breedtesport met de bij die vacature behorende taken. De overige bezuinigingen zijn gevonden in het gedeeltelijk invullen van de vacatures binnen het serviceteam, een beperking van de formatie voor volkshuisvesting en het op termijn herschikken van de beleidscapaciteit bij de afdeling SOW. Bezuinigingen op langere termijn laten wij parallel lopen met de voorgestelde fundamentele discussie over de resterende begrotingstekorten in de jaren na 2010 bij paragraaf 1.4.4.
Programma 5 Wonen en Ruimtelijke ordening Smitsveen aanpassing jaarschijven (budgettair neutraal) Door de vertraging in de besluitvorming met (tenminste) een half jaar zal ook de start van de voorbereidingen en uitvoering vertraging oplopen. Reden om het oorspronkelijke budget van 2010 aan te passen (afname met € 100.000) en door te schuiven naar 2013 (toename met €100.000). Programma 6 Onderwijs Onderwijsbegeleiding Structureel voordeel: € 94.000 In de afgelopen jaren is de vraagfinanciering voor schoolbegeleiding in het primair onderwijs gefaseerd ingevoerd. Dit heeft tot gevolg dat de gemeente sedert 1 augustus 2006 geen rijkssubsidie voor schoolbegeleiding meer ontvangt. De scholen ontvangen deze rijkssubsidie rechtstreeks. Vanaf 1 januari 2008 beschikken de scholen over het volledige bedrag van de voormalige gemeentelijke OBD-gelden.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 11 van 196
De gemeente stelt al jaren aanvullend een bedrag beschikbaar. Dit betreft een bijdrage van € 188.000 in aanvulling op de eigen inzet/rijkssubsidie van het primair onderwijs voor de schoolbegeleiding. Ons voorstel is om de gemeentelijke bijdrage met ingang van 2010 te verlagen en dit voor nog maar voor 50 % (€ 94.000) te doen. Programma 7 Zorg en Welzijn WMO Incidenteel voordeel: €40.000 Voor het uitvoeren van de zaken die opgenomen zijn het het beleidsplan van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (met 10 prestatievelden) is jaarlijks een bijdrage beschikbaar van € 240.000. In het licht van de niet sluitende begroting en gezien alle voorstellen rond de mogelijke bezuinigingen vinden wij het verantwoord om de bijdrage eenmalig met € 40.000 te verlagen. Programma 7/8 Zorg en Welzijn/Sport, recreatie, kunst en cultuur Gesubsidieerde instellingen Structureel voordeel: € 150.000 De instellingen SWOS, Balans en Idea elk voor een taakstellend bedrag van € 50.000. Programma 9 Bestuurlijke taken Wijkcoördinatie/wijkbeheer Structureel voordeel: € 100.000 Binnen het product wijkgericht werken wordt een additionele besparing van € 100.000 voorgesteld. Eerder is al een besparing voorzien van € 110.000 gericht op de formatie wijkgericht werken. Uitgangspunt bij een additionele besparing is dat deze geen consequentie heeft voor de formatie wijkgericht werken. De totale besparing wordt gevonden in drie posten: kostensoort Onvoorziene uitgaven publiciteit Wijkbudgetten van 8 wijken totaal
Budget 2010 13.500 27.917 154.240 197.667
Voorgestelde besparing Beoogd budget 2010 7.500 6.000 7.500 20.417 85.000 69.240 100.000 97.250
Wanneer deze budgetreductie wordt gehonoreerd wordt een voorstel uitgewerkt om het wijkbudget centraal te beheren. Het publiciteitbudget wordt onder andere gebruikt voor zaalhuren voor WBT/DBT, folder “”Poen voor de wijk” en wijkjaarplanners. Keuze variant Mocht uw raad van mening zijn dat een reductie in budgetten onwenselijk is, dan kan een keuzevariant in overweging worden genomen om een verdere reductie in formatie wijkcoördinatie door te voeren en burgerparticipatie op een andere wijze te ondersteunen. Indien deze koers wenselijk wordt gevonden, dient een verder uitwerking van deze gedachte plaats te vinden. Financieel-technische aanpassingen Fiscale voordelen bij de exploitatie gemeentelijke sportvoorzieningen In 2007 is het besluit van de staatssecretaris van 2005 met betrekking tot de btw-heffing op de exploitatie van sportaccommodaties verruimd. Tot voor kort werd de verhuur van sporthallen en gymnastiekzalen aan verenigingen en dergelijke in vrijwel alle gevallen aangemerkt als van btw vrijgestelde verhuur van onroerend goed. Door het besluit van 2007 kan er sprake zijn van het gelegenheid geven tot sport indien voldaan wordt aan het criterium ‘aanvullend dienstbetoon aan de zijde van de gemeente ten aanzien van het gebruik van sporthallen en gymnastiekzalen” en hetgeen belast is met 6% btw. Daartegenover staat dat de btw-druk van 19% op de bouw- en exploitatiekosten in vooraftrek kan worden genomen tot een teruggaaf van de betaalde btw. Bij nieuwbouw leidt dit tevens tot rentevoordelen. Met de komst van het besluit van 2007 is het begrip sportaccommodatie nader gedefinieerd en dit laat ruimte ook sportvelden onder te brengen onder de noemer “het geven van gelegenheid geven tot sport met aanvullend dienstbetoon” hetgeen betekent dat ook hier de btw-component van investeringen en exploitatiekosten in vooraftrek kan worden genomen. Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 12 van 196
Onze zienswijze ligt momenteel voor bij de belastinginspecteur. Vooruitlopend op zijn uitspraak hebben we in de begroting rekening gehouden met een structureel voordeel van € 125.000. Overige aanpassingen In de overige aanpassingen zijn de volgende mutaties verwerkt: € 35.000 structureel stelpost taakmutaties, € 40.000 structureel stelpost lonen, € 60.000 incidenteel stelpost kapitaallasten sport (latere realisatie investering > fusie Hees/SEC), € 80.000 incidenteel rente en € 31.000 incidenteel correctie kapitaallasten.
Tabel 3 - Samenvatting bezuinigingsvoorstellen meerjaren raming (bedragen in euro's; - = nadelig/tekort)
2010
2011
2012
2013
Beleidsinhoudelijke bezuinigingsvoorstellen Alle programma's Bedrijfsvoering
250.000
250.000
250.000
250.000
Programma 5 Wonen en Ruimtelijke ordening Smitsveen
100.000
-100.000
Programma 6 Onderwijs Onderwijsbegeleiding
94.000
94.000
94.000
94.000
150.000
150.000
150.000
150.000
100.000
100.000
100.000
100.000
btw-sport
125.000
125.000
125.000
125.000
overige aanpassingen
246.000
75.000
75.000
75.000
1.105.000
794.000
794.000
694.000
Programma 7 Zorg en Welzijn WMO
40.000
Programma 7/8 Zorg en Welzijn/Sport, recreatie, kunst en cultuur Gesubsidieerde instellingen Programma 9 Bestuurlijke taken Wijkcoördinatie/wijkbeheer
Financieel-technische aanpassingen
Totaal bezuinigingsvoorstellen en technische anpassingen
Rekening houdend met de hiervoor gepresenteerde bezuinigingsvoorstellen ontstaat het volgende meerjarenperspectief 2010-2013:
Tabel 4 - Meerjarenperspectief incl. bezuinigingsvoorstellen c.a. meerjaren raming (bedragen in euro's; - = nadelig/tekort) Meerjarenperspectief na doorrekening autonome ontwikkelingen Bezuinigingsvoorstellen en technische aanpassingen: zie
2010
2011
2012
2013
-1.103.959
-1.586.735
-1.764.172
-1.888.123
1.105.000
794.000
794.000
694.000
1.041
-792.735
-970.172
-1.194.123
792.735
970.172
1.194.123
tabel 3 hiervoor Meerjarenperspectief incl. bezuinigingsvoorstellen Taakstellende/richtinggevende bezuinigingen 2011 t/m 2013
1.4.4 Fundamentele discussie over resterende begrotingstekorten in de jaren na 2010 Gelet op de toenemende begrotingstekorten in de jaren na 2010 dient ons inziens een fundamentele discussie plaats te vinden, waarbij bestaand én nieuw beleid integraal worden afgewogen. Bij zo’n integrale benadering ligt het naar ons oordeel in de rede om de mogelijkheid van belastingverhoging niet op voorhand uit te sluiten. Het ligt voor de hand deze discussie bij de bespreking van het raadsprogramma na de gemeenteraadsverkiezingen te voeren waarbij ambities en middelen op elkaar worden afgestemd. T.b.v. deze discussie zal de ambtelijke organisatie een dossier met relevante onderwerpen voorbereiden.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 13 van 196
1.5 Nieuw beleid 2010: bijzondere beslispunten In de voorjaarsnota hebben wij de conclusie getrokken dat er voor nieuw beleid 2010-2013 geen financiële ruimte (meer) is. In deze situatie is geen verandering gekomen. Hierbij volledigheidshalve de aantekening dat het raadsbudget voor nieuw beleid met € 100.000 is verlaagd (zie tabel 1 – recapitulatie financiële besluiten voorjaarsnota 2009) waardoor € 70.000 voor nieuw beleid resteert. Onder de noemer nieuw beleid 2010 leggen wij u in deze paragraaf de navolgende bijzondere punten ter besluitvorming voor. 1.5.1. Programma 1 - Veiligheid In de wensenlijst nieuw beleid 2010-2013 van de voorjaarsnota 2009 is het opstellen van een externe veiligheidsvisie opgevoerd maar in de besluitvorming buiten beschouwing gebleven. Aangezien de hieraan verbonden kosten kunnen worden gedekt door PUEV-gelden, vragen wij u alsnog met onderstaand voorstel in te stemmen. Opstellen van een externe veiligheidsvisie
Incidenteel nadeel 2010: € 30.000 Incidentele dekking door PUEV-gelden 2010: € 30.000
Binnen de gemeente Soest zijn verschillende risicobronnen aanwezig die relevant zijn voor externe veiligheid. Dit zijn onder andere bedrijven met veel opslag van gevaarlijke stoffen of LPGtankstations (Bevi-bedrijven) en vuurwerkopslagen. Daarnaast is er sprake van vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg en over het spoor. Er ontbreekt een beleidsvisie op het ambitieniveau dat binnen de gemeente gehanteerd moet worden op het gebied van externe veiligheid en welke risico’s acceptabel zijn. Dit betekent dat de afwegingen en te nemen veiligheidsmaatregelen ad hoc zijn en in vergelijkbare situaties kunnen verschillen. Hierdoor kan rechtsongelijkheid voor bedrijven en burgers ontstaan. Daarnaast is de meerwaarde van een beleidsvisie dat de repressieve capaciteit van de brandweer beter op calamiteiten met gevaarlijke stoffen kan worden afgestemd. De huidige formatie voorziet niet in het opstellen van een beleidsvisie externe veiligheid. Het gevraagde budget is dan ook bedoeld om met externe ondersteuning al het voorwerk te laten verrichten. De kosten hiervoor worden achteraf door de provincie Utrecht vergoed in het kader van het provinciaal uitvoeringsbudget externe veiligheid (PUEV). 1.5.2 Programma 4 Natuur en milieu Uit de kaderbrief (punt 2e.): Plan van aanpak klimaat Er wordt op dit moment gewerkt aan het samenstellen van een nieuw Milieu- en duurzaamheidsplan met ambities voor 2030 en doelstellingen voor 2015. Een eerste presentatie en gedachtewisseling van ambities en doelstellingen heeft plaatsgevonden tijdens een Ontmoeting op de Raadhuispleinavond van 25 juni 2009. Later dit jaar komen we nog te spreken over het concrete plan met daarbij behorende financiële consequenties. Zonder nu al te willen vastleggen op de hoogte daarvan lijkt ons een 50/50 verdeling tussen bijdrage gemeente Soest – bijdrage Stimulering Lokale Klimaatinitiatieven een redelijke aanname. In de Voorjaarsnota wordt op blz. 31 uitgegaan van een hoger aandeel in de kosten van de gemeente Soest. De afdeling AZ heeft de voorstellen inmiddels zodanig aangepast dat er sprake is van een 50/50verdeling. Zie de onderstaande voorstellen: Projecten In het volgende schema staan de projecten die worden geschrapt of anders ingevuld. Project 1: GPR-gebouw hanteren Softwareprogramma waarmee energie-, milieu- en gezondheidsprestaties van gebouwen uitgedrukt worden in rapportcijfers.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 14 van 196
Project is reeds in uitvoering, opgepakt door provincie Utrecht kosten voor gemeente minimaal ten laste van GDP uitvoeringsbudget Subtotaal Project 2: Kiosk Foekenlaan duurzaam bouwen Duurzaam gebouwde kiosk annex natuur educatief voorlichtingscentrum voor dagtoeristen Lange Duinen. Subtotaal Project 3: Spullenhulp Cradle to Cradle Uitbreiding van het bestaande ecologisch gebouwde kringloopcentrum naar C2C ontwerp. via apart raadsvoorstel wordt budget gevraagd Subtotaal Project 4: Energiebesparing openbare verlichting Via dimmen, LED verlichting en slimmere reparaties energie besparen LED verlichting op raadhuisplein is reeds uitgevoerd. Subtotaal Project 5: Klimaatneutrale organisatie Via duurzaam inkopen 100% in 2015 en opwekking duurzame energie voor eigen gebouwen Subtotaal Project 6: Energievoorziening gemeentelijke gebouwen klimaatneutraal in 2030 Geen CO2 uitstoot gemeentelijke gebouwen. Subtotaal Project 8: Energiebesparende maatregelen in de bouwvergunning vergemakkelijken. Subtotaal Project 9: Intentieovereenkomst woningcorporaties Prestatieafspraken maken met Portaal, de Alliantie en SBBS voor verbeteren van de energetische kwaliteit van de woningen Project is reeds in de afronding kosten zijn t.l.v. GDP budget 2009 gebracht Subtotaal Project 10: Financiële stimulering woning naar B-Label Verbeteren van de energiebesparing van bestaande particuliere woningen tot label B Subtotaal Project 11: Communicatiecampagne op weg naar Klimaatneutraal Duur project, onzeker wat rendement van communicatie is. Creatief zoeken naar andere invulling. Subtotaal Project 12: Servicepunt Wooncomfort + Particuliere woningeigenaren interesseren voor mogelijke energiebesparingen in hun huis en ondersteuning bij treffen van maatregelen. Subtotaal Project 13: Duurzaam Masterplan Soesterberg Uitgangspunten EPC en EPL opnemen in beleid voor Wonen RO aanbesteding en/of grondverkoop en zo voorwaarden scheppen voor duurzaam bouwen in Soesterberg. Subtotaal Project 14: Energiebesparende maatregelen in de bouwvergunning U-bouw vergemakkelijken Subtotaal Project 19: Duurzame energie Soest Opwekkingspotentieel Duurzame energie binnen gemeentegrenzen optimaal benutten Subtotaal TOTAAL DEKKING Uitkeringsbedrag Eigen bijdrage TOTAAL
€0
€ 3.750
€ 11.250
€ 1.125
€ 32.500
€77.500
€ 14.125
€0
24.500
€11.917
8.000
€42.500
€ 14.125
€11.000 € 252.292
€ 126.146 € 126.146 € 252.292
Eigen bijdrage naar 50% Bij de aanvraag was de eigen bijdrage € 326.380. Dit hebben we teruggebracht naar € 126.146 (50% van het totaal).
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 15 van 196
Gelet op het vorenstaande wordt voorgesteld om in de begroting alsnog jaarlijks een bedrag van € 42.050 voor drie jaar te ramen. Dekkingsvoorstel: uit de resterende stelpost nieuw beleid ad € 70.000. 1.5.3 Programma 6 - Onderwijs Uit de kaderbrief (punt 2i): Op blz. 44 (van de voorjaarsnota) is onder nieuw beleid de Onderwijshuisvesting toegelicht. In totaal zijn er 25 aanvragen ontvangen tot een bedrag van ca. € 5,1 mln. Vermeld is dat het onderhoud van ca. € 0,8 mln. gedekt kan worden binnen de meerjarenbegroting. Voor de investeringen, het restant ca. € 4,3 mln., is slechts gedeeltelijk financiële dekking. De kapitaallast van de totale investering bedraagt € 367.000, in de begroting is gereserveerd € 89.000. Gelet op de financiële positie ligt de grens wat ons betreft bij de in de begroting opgenomen middelen. Via prioritering moet afgewogen worden welke aanvragen kunnen worden gehonoreerd. Na met de aanvragende schoolbesturen in overleg te zijn getreden, zullen wij u in november 2009 een besluit over de aanvragen onderwijshuisvesting voorleggen. Wij maken ons sterk hierbij binnen de bestaande financiële kaders te blijven. 1.5.4 Programma 7 - Begraafplaatsen In 2006 is de beheersvisie begraafplaatsen vastgesteld met een meerjarig uitvoeringsschema. Bij de vaststelling is geen krediet ineens gevraagd/beschikbaar gesteld maar is gekozen om jaarlijks aan de hand van de vorderingen een onderbouwde raming te overleggen. Dat is voor 2010 het geval. Inmiddels kan een prognose tot en met de afronding in 2012 worden gedaan. De investeringen belopen in 2010: € 100.000; in 2011 eveneens € 100.000 en voor de afronding in 2012 wordt nog een investering van € 50.000 voorzien (budgettair neutraal: kostendekkendheid tarieven). In 2010 gaat het om het ruimen van 67 graven; het rooien van beplanting etc. ten behoeve van een hagenstructuur op de begraafplaats aan de Veldweg. Verder staat het vervangen van de toplagen van paden op het programma; hiermee is in 2009 reeds een start gemaakt. Overige werkzaamheden zijn het vervangen van het toegangshek, het aanbrengen van waterpunten en het vervangen en aanbrengen van beplanting. In 2011 wordt volgens planning de centrale as van de begraafplaats ingericht voor asbestemmingen. De werkzaamheden bestaan uit ruimen van graven, het wijzigen groenstructuur, inrichten ten behoeve van verschillende vormen asbestemming (strooiveld, kelders, nissenmuur) In 2012 is de afronding van de herinrichting voorzien. Voor dit jaar is nog geen detailplanning beschikbaar. Wij verzoeken u met dit investeringsvoorstel in te stemmen.
1.6 Evaluatie voorjaarsnota 2009 c.a.
Tijdens de behandeling van de voorjaarsnota 2009 is gesproken over de bijzondere functie van dit P&C-document. Enerzijds is sprake van financiële mutaties van het lopende begrotingsjaar en anderzijds wordt het gewenste nieuwe beleid als onderdeel van de kaderstelling gepresenteerd. Door enkele partijen is in het raadsdebat van 2 juli 2009 opgemerkt dat deze verwevenheid tot onduidelijkheid leidt en is op evaluatie aangedrongen. Daaraan voegen wij toe dat er op dit moment - meer dan in het (recente) verleden - een noodzaak is de uitgangspunten voor de inrichting van de P&C-cyclus opnieuw te definiëren en de daarvan afgeleide werkwijze en afspraken ten behoeve van de financiële planning, (bij)sturing en beheersing aan te scherpen. In korte tijd is de financiële situatie in Soest als gevolg van de recessie ingrijpend gewijzigd. Deze ontwikkeling kunnen we niet tegenhouden, noch de heftigheid ervan beïnvloeden. Wat we wel kunnen doen is nagaan op welke manier we een effectieve planning, sturing en beheersing van de financiële middelen kunnen bevorderen. Tegen deze achtergrond wordt voorgesteld de huidige werkwijze tegen het licht te houden en na te gaan waar de uitgangspunten en de werkwijze aanvulling en/of aanscherping behoeven. Zoals reeds tijdens de vergadering van 2 juli 2009 is besproken, stellen wij u voor om een raadswerkgroep in te stellen om bedoelde evaluatie uit te voeren. Om de discussie te voeden zullen wij een discussiestuk samenstellen met onderwerpen die naar onze opvatting in ieder geval bij deze evaluatie zouden moeten worden betrokken.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 16 van 196
1.7 Wijzigingen en verbeteringen in deze begroting Om de kwaliteit van de begroting verder te verhogen, is een aantal wijzigingen en verbeterpunten doorgevoerd. Hierbij spelen de uitgebrachte adviezen van de accountant (bij de programmaverantwoording 2008) en de toezichthouder (de provincie Utrecht) een grote rol. Het doel is om (nog) beter aan de voorschriften (BBV) te voldoen en de informatieve waarde van de programmabegroting te verbeteren. Hierna een korte toelichting op de veranderingen. Risicoparagraaf (art. 10 BBV) In 2008 is het Visiedocument Risicomanagement vastgesteld. Als resultaat hiervan is in de begroting 2009 per programma een risicoparagraaf uitgewerkt. De beschreven risico’s zijn vervolgens gebruikt om de benodigde weerstandcapaciteit te bepalen. Door onze accountant is geadviseerd de analyse uit te breiden met de kans waartoe risico’s zich voordoen. Hierdoor ontstaat een beter inzicht in het vereiste weerstandvermogen. In de beantwoording van de vragen over de programmaverantwoording 2008 heeft het college toegezegd het advies met ingang van de begroting 2010 door te voeren. Dat is gebeurd. De resultaten treft u aan in de programma’s en paragraaf A (weerstandvermogen en risicomanagement). (Meerjaren)investeringprogramma (art. 2- 2b BBV) Aan paragraaf D (onderhoud kapitaalgoederen) wordt een (meerjaren)investeringsprogramma toegevoegd. Geraamde inkomsten lokale heffingen (art. 10 BBV) In paragraaf G (lokale heffingen) worden de geraamde inkomsten van de belangrijkste belastingen en heffingen(ozb, rioolheffing en afvalstoffenheffing) opgenomen. EMU-saldo Een tabel voor de berekening van het EMU-saldo (als onderdeel van de toelichting op het overzicht van baten en lasten) wordt aan de recapitulatiestaat toegevoegd.
1.8 Algemene uitgangspunten ramingen Zoals gebruikelijk zijn de geraamde budgetten ten opzichte van de ramingen 2009 geactualiseerd, Enerzijds op basis van realisatie, anderzijds op basis van verwachtingen. Hierbij zijn de wijzigingen en besluiten conform de Voorjaarsnota 2009 en de kaderstelling op 2 juli verwerkt (zie ook paragraaf 1.2). Inflatie/loonontwikkeling Zoals eerder door ons uiteengezet (zie brief van 17 juni 2009) rekent het Rijk voor zijn eigen begroting (waaronder de raming van het Gemeentefonds) met een gemiddeld inflatiepercentage van 0,5%. Dit percentage ligt structureel aanzienlijk onder de raming van het CPB dat voor 2010 (e.v.) uitgaat van een gemiddeld percentage van 1,75% (1,5% loonstijging en 2% prijsstijging materiële uitgaven). Wij hebben deze informatie, gevoegd bij het uitgangspunt van de provincie om van realistische ramingen uit te gaan (zie paragraaf 1.3, punt B), als volgt in de begroting 2010 vertaald: a) Voor de detailbegrotingen per afdeling is de 0-lijn aangehouden. De budgetten 2010 zijn dus op het niveau van de begroting 2009 gebleven. b) Voor de prijsontwikkeling (lonen en prijzen) wordt gerekend met 0,5% gemiddelde prijsstijging. Hiervoor is een stelpost opgenomen (zie ook paragraaf 1,3, punt C). c) Daarnaast zijn alleen de budgetten gemuteerd waarvan de aanpassing onvermijdelijk is. Een uitgebreide toelichting op deze mutaties is in paragraaf 1.3, onderdeel autonome aanpassingen en mutaties bestaand beleid, opgenomen. Met deze vertaling wordt een financieel risico gelopen. Indien de feitelijke loon- en prijsontwikkeling boven de geraamde 0,5% uitkomt, dan ontstaat een tekort en zijn maatregelen nodig om dat op te vangen. Dit risico is door ons eerder onderkend (zie brief van 17 juni 2009). In de voorliggende begroting is voor de rentetoevoeging met 2% gerekend.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 17 van 196
De salarisramingen zijn gebaseerd op het loonkostenniveau van januari 2009 (CAO-ontwikkelingen tot 1 juni 2009). Zoals hiervoor gemeld, wordt voor de prijsontwikkeling (lonen en prijzen) met 0,5% gemiddelde prijsstijging gerekend. Accressen Volumeontwikkelingen als toename van de te onderhouden groen- of wegoppervlakten zijn waar relevant meegenomen in de ramingen en bij substantiële verschillen in de toelichting betrokken. Algemene uitkering De raming van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds is gebaseerd op de meicirculaire 2009. Deze raming wordt bij programma 9 onder ‘Algemene dekkingsmiddelen’ toegelicht. Indien de septembercirculaire 2009 daartoe aanleiding geeft, informeren wij u daarover vóór de begrotingsbesprekingen. Belastingen, heffingen en leges Voor de algemene belastingen (ozb en hondenbelasting) is uitgegaan van een trendmatige tariefstijging van 2,0%. Dit komt overeen met de verwachte, gemiddelde prijsinflatie (CPB-raming juni 2009). Voor de heffingen/rechten (zoals afvalstoffenheffing, rioolheffing, leges, e.d.) is voor de tariefvorming het uitgangspunt 100% kostendekkendheid. In paragraaf G ‘Lokale heffingen’ wordt het beleidskader geschetst en worden de voorgestelde tariefaanpassingen 2010 toegelicht. Deze paragraaf fungeert hiermee als tarievennota. De voorgestelde tarieven 2010 zijn opgenomen in de desbetreffende belastingverordeningen. De belastingverordeningen 2010 worden gelijktijdig met de programmabegroting 2010 voorgelegd en vastgesteld. T.a.v. de legesverordening wordt opgemerkt dat op een later moment aanvullende besluitvorming nodig is om de verordening ‘’WABO-proof’ te maken (zie de toelichting op de bouwleges in de risicoparagraaf van programma 5).
Burgemeester en wethouders van Soest 15 september 2009
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 18 van 196
Hoofdstuk 2 - Programma’s 2.1 - Programma 1 - Veiligheid
A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over de gemeentelijke zorg voor de lokale veiligheid. Het programma richt zich vooral op de brandweer, crisisbeheersing, politie, openbare orde en integrale veiligheid. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. 1.1 1.2 1.3
Product Brandweer Crisisbeheersing Openbare orde en veiligheid
Portefeuillehouder A. Noordergraaf A. Noordergraaf A. Noordergraaf
Relevante beleidsdocumenten a. Horecaconvenant 2004) b. Beleidsstukken Veiligheidsregio Utrecht waaronder: b1. Rapport beleidskader repressie Brandweer Regio Utrechts Land (BRUL) 2005 b2. Rapport Brandweerzorgniveau BRUL 2005 b3. Regionaal Beheersplan Rampenbestrijding februari 2006 c. Handhavingnota ‘Samen en actief handhaven Soest 2005–2008’ (raad 2 juni 2005) d. Crisisbeheersplan gemeente Soest 2005 (raad 23 juni 2005) en het geactualiseerde Regionaal Crisisbeheersingsplan 2009-2013 VeiligheidsRegio Utrecht (VRU) e. Raadsprogramma 2006-2010 (raad 30 maart 2006) f. Convenant politiesurveillanten (raad 7 september 2006) g. Meerjarenbeleidsplan Integrale Veiligheid Soest 2007-2010 (raad 15 maart 2007) h. Wijkveiligheidsplannen 2009 i. Wetsvoorstel Wet op de Veiligheidsregio’s (vastgesteld 2e Kamer mei 2009, invoering 2010) j. Activiteitenplan politie district Eemland Noord en gemeente Soest k. Eindrapport “Naar een geregionaliseerde brandweerorganisatie Utrechts Land 28 november 2007” l. Raadsbesluit “Ontwikkeling naar één geregionaliseerde brandweerorganisatie”, 3 juli 2008 m. Ontwikkeling naar één geregionaliseerde brandweerorganisatie, waarbij het eindrapport "Naar een geregionaliseerde Brandweer Utrechts Land van 28 november 2007” en de nadere afspraken zoals opgenomen in de diverse raadsvoorstellen, als grondslag zijn gehanteerd, besluit Algemeen Bestuur (AB) VRU 9 juli 2008 n. Concept gewijzigde Gemeenschappelijke Regeling VeiligheidsRegio Utrecht (GR VRU), besluit AB VRU juli 2009
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 19 van 196
B. Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken (1e W-vraag)? Een veilige gemeente Een veilig Soest, in objectieve en in subjectieve zin, is belangrijk voor alle inwoners. Brandweerzorg Het raadsprogramma 2006 – 2010 geeft aan dat Soest een goede kwalitatieve brandweerzorg nastreeft. Ook na regionalisering van de brandweer per 1 januari 2010 moet de kwalitatieve brandweerzorg op hetzelfde niveau blijven.
Maatschappelijk effect
Indicator
Een veilige gemeente
Aantal (multidisciplinaire) oefeningen Aantal wijkveiligheidsplannen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010 2011 e.v. 2
3
3
3
0
6
8
8
Pagina 20 van 196
Maatschappelijk effect
Indicator
Brandweerzorg: het voorkomen en beperken van brand (proactie en preventie)
Bouw- en milieuvergunningaanvragen voor bouwwerken met een publieksfunctie of een veiligheidsrisico (ca. 100 op jaarbasis) worden getoetst op brandveiligheidsvoorschrifte n.
Brandweerzorg, preparatief en repressief: bovenlokale VRU-/BRULnorm
Inhaalslag afgifte gebruiksvergunning: bouwwerken die onder de werkingssfeer van het brandveilig gebruik vallen, moeten worden voorzien van een vergunning brandveilig gebruik (i.v.m. de invoering van de AmvB Gebruiksbesluit geheel gerealiseerd). Controle en handhaving. Conform door district Eemland opgesteld controle- en inspectieplan worden alle bouwwerken die zijn voorzien zijn van een gebruiksvergunning of -melding periodiek gecontroleerd op het brandveilig gebruik (ca. 90 vergunningen en 267 meldingen) Informatievoorziening over risico-objecten: 40 aanvalsplannen en 150 bereikbaarheidskaarten Kwaliteit uitrukpersoneel (opleiding, training en oefening) volgens Besluit brandweerpersoneel en Herziene Leidraad oefenen Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) Percentage opkomsttijd Prio 1 norm = in 90% van alle gevallen binnen 8 minuten Prio 2 norm = 90% binnen 15 minuten
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010 2011 e.v. 100% 100% 100% 100%
70%
100%
100%
100%
80%
100%
100%
100%
70%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
< 60%
< 60%
< 60%
< 60%
100%
100%
100%
Pagina 21 van 196
C. Wat doen we ervoor (2e W-vraag)? Management en bedrijfsvoering brandweer Soest Wanneer u als raad akkoord gaat met de voorstellen van de Veiligheidsregio Utrecht met betrekking tot de regionalisering van de brandweer wordt per 1 januari 2010 de brandweer Soest door de nieuwe regionale brandweerorganisatie (VRU) aangestuurd en daarmee losgekoppeld van de gemeentelijke organisatie van Soest. Een nieuwe werkorganisatie in het district Eemland ( Amersfoort, Baarn, Bunschoten, Eemnes, Leusden, Soest en Woudenberg) organiseert de brandweerzorg in alle genoemde gemeenten, aangestuurd door een districtscommandant. Crisisbeheersing: gemeentelijk en regionaal (VRU) Nieuw regionaal crisisbeheersingsplan Naar aanleiding van de nieuwe wet op de veiligheidsregio’s introduceert de VRU i.s.m. de gemeenten een nieuw regionaal crisisbeheersingsplan dat beter past bij een regionale organisatie van de crisisbeheersing. Daarin zorgt de VRU voor het gemeenteoverschrijdende deel en houdt de gemeente alleen de eigen processen actief bij. Daarnaast komt er een nieuw diagnose-instrument Bevolkingszorg. Hiermee kan de voorbereiding van de interne crisisorganisatie worden gemonitord. Openbare orde en integrale veiligheid Gemeentelijke regie op integrale veiligheid In 2010 wordt ook gestart met de formulering van het nieuwe meerjarenbeleidsplan Integrale Veiligheid 2011-2014. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met uw raad. Wijkveiligheidsplannen 2010 Vanaf 2009 worden jaarlijks wijkveiligheidsplannen gemaakt in samenwerking met de wijkbeheerteams (WBT’s), politie, jeugd- en jongerenwerk, woningcorporaties en andere partners. Dit is het jaarlijkse uitvoeringskader Integrale Veiligheid. Jeugd en veiligheid / Invoering shortlistmethodiek Beke-Ferwerda Voor een geïntegreerde aanpak van overlastgevende groepen wordt de shortlistmethodiek BekeFerwerda gehanteerd. Deze maakt onderscheid tussen drie verschillende soorten overlastgroepen en maakt voor elke groep een passende aanpak. Politie, Stichting Balans en de gemeente werken hierbij intensief samen. Invoering Weekendarrangement voor overlastveroorzakers In 2010 onderzoeken we op verzoek van de politie en de officier van justitie of we het weekendarrangement moeten invoeren om daarmee notoire overlastveroorzakers gedurende het weekend preventief vast te zetten. Nut en noodzaak worden in het periodieke horecaoverleg besproken. Bijdrage aan Programmabureau Regionale Veiligheidsstrategie 2010 en 2011 In 2010 vraagt de politie regio utrecht aan de gemeenten een bijdrage van € 0,21 per inwoner voor de aansluiting op het programmabureau Veiligheidsstrategie. Dit bureau moet kennis bundelen en als platform gaan gelden voor de gemeenten op het gebied van Integrale Veiligheid. Daarbij kan gedacht worden aan de regievoering op de Monitor Integrale Veiligheid of de introductie van de groepsaanpak jongeren via de shortlistmethodiek Beke-Ferwerda. Voor deze onderwerpen zijn de gemeenten afzonderlijk te klein, maar juist door de intergemeentelijke aanpak via dit programmabureau kunnen er beter lokale uitvoeringsstappen worden gezet. Buurtbemiddeling Buurtbemiddeling door Stichting Welzijn Amersfoort wordt voortgezet en bekostigd samen met de woningcorporaties Portaal en Alliantie.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 22 van 196
Nazorg ex-gedetineerden De nazorg voor ex-gedetineerden is een taak van de gemeente die steeds actiever moet bemiddelen op inkomen, huisvesting en werk om recidive zoveel mogelijk te voorkomen. De samenwerking tussen de sociale dienst, het activeringscentrum, burgerzaken (als er geen identiteitspapieren zijn) en eventueel de woningcorporatie moet in 2010 actiever worden opgepakt. Specifieke deskundigheid kan worden ingekocht bij het Veiligheidshuis. Uivoering Protocol Huiselijk Geweld en Wet tijdelijk huisverbod Actief aanpakken van huiselijk geweld, uitzetten van daders in het kader van de Wet tijdelijk huisverbod en tegelijkertijd het aanbieden van zorg voor slachtoffers wordt een steeds belangrijker aandachtsveld voor politie en gemeente. Het is de bedoeling om in 2010 aan te sluiten op huisverbod-online. Hiermee wordt de hele procedure van toestemming van de burgemeester om iemand uit huis te plaatsen tot het aanbieden van de zorg aan de slachtoffers geheel digitaal gecoördineerd. Samenwerking met de Landelijke Taakgroep Handicap en Lokale Samenleving De gemeente gaat samen met deze taakgroep die pleitbezorger is van de minder zelfredzamen een volwaardigere plek geven in de brede toegankelijkheid van allerlei instellingen. In 2009 is een themamiddag georganiseerd in samenwerking met de brandweer. In 2010 wordt dit verder opgepakt in samenwerking met Stichting Cliëntenbelang WMO Soest. Sinds 2009 wordt informatiemateriaal voor minder zelfredzamen van de landelijke campagne crisiscommunicatie verspreid samen met de Stichting Cliëntenbelang WMO Soest. Monitor Integrale Veiligheid De monitor Integrale Veiligheid meet de objectieve en subjectieve veiligheid volgens een landelijke uniforme meetmethode. De uitvoering gebeurt lokaal door politie en gemeente om zo nauwkeurig mogelijk te kunnen inzoomen op gemeente of op wijkniveau.
Kengetallen
Gerealiseerde waarden 2006 2007 2008
Raming 2009
Aantal uitrukken brandweer Soest naar aard: - brand - hulpverlening - loos
158 91 335
205 2531 271
140 138 2472
170 3503 190
Totaal
584
729
525
710
1
Het aantal hulpverleningen was extreem hoog door de storm van 18 januari 2007 (120 uitrukken).
2
Loos alarm door brandmeldinstallaties binnen Soest bedraagt circa 17% van het totaal aantal uitrukken. Buiten
Soest (vooral Zeist) gaat het om circa 18% van het totaal aantal uitrukken. 3
Het aantal hulpverleningen is extreem hoog door de storm van 26 mei 2009 (106 uitrukken). Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 23 van 196
Risicoparagraaf programma Veiligheid Regionalisering brandweer Naar verwachting gaan per 1 januari 2010 de 29 lokale brandweerorganisaties in de provincie Utrecht op in een regionale brandweerorganisatie. De ontvlechtingskosten voor Soest zijn begin 2008 berekend op een bedrag van € 363.000. Dit bedrag is exclusief de mogelijke herpositionering van de garage (cluster OMV) en de huisvesting van de brandweer. Ook zijn hierbij niet meegenomen de eenmalige projectkosten; hierbij wordt ervan uitgegaan dat deze kosten worden gecompenseerd door een rijksvergoeding. Beheersmaatregel(en) Volgens het plan van aanpak regionalisering spannen de gemeente Soest en de VRU zich in om de ontvlechtingskosten te beperken en aandacht te schenken aan de herpositionering van de garage en de huisvesting brandweer. Een deel van deze kosten, de zogenaamde vaste overheadlasten, kan niet worden terugverdiend. In de begroting is rekening gehouden met de volgende tekorten: 2010: € 228.000 2011: € 173.000 2012: € 100.000 Dus het risico is € 363.000 - € 228.000 = € 135.000 * 50% Een tweesporenbeleid wordt gevolgd om de ontvlechtingskosten te reduceren. Enerzijds is binnen de gemeentelijke organisatie een taakstelling neergelegd bij die afdelingen die substantieel werk verrichten voor de brandweer; het gaat hierbij slechts om een kleine hoeveelheid formatie per afdeling. Anderzijds heeft de VRU toegezegd mee te willen werken aan het terugdringen van de ontvlechtingskosten. Binnen het overdrachtsdossier tussen VRU en de gemeente Soest wordt overlegd om gemeentelijke capaciteit (groter dan 0,5 fte) over te nemen. Generiek risico Financieel
Kans Gemiddeld = 50%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 135.000
Financieel risico € 67.000
Pagina 24 van 196
D. Wat mag het kosten (3e W-vraag)? Programma Veiligheid Baten en lasten (bedragen * € 1.000)
Rekening 2008
Begroting 2009
2010
2011
2012
2013
Lasten Brandweer Crisisbeheersing Openbare orde en veiligheid Totaal lasten
2.870
3.131
3.285
3.205
3.111
44
91
91
89
89
3.191 89
591
661
891
882
879
881
3.505
3.882
4.266
4.177
4.079
4.161
122
62
62
62
62
62
37 159
43 105
7 69
7 69
7 69
7 69
3.346
3.778
4.197
4.108
4.010
4.092
Baten Brandweer Crisisbeheersing Openbare orde en veiligheid Totaal baten Resultaat Afwijkingen t.o.v. 2009: Lasten
-384
-294
-197
-279
Baten
-36
-36
-36
-36
Resultaat
-420
-330
-233
-315
Toelichting op de afwijkingen: Een negatief bedrag betreft een nadeel/tekort, een positief bedrag betreft een voordeel/overschot.
Brandweer Ontvlechtingskosten Veiligheidsregio Utrecht (VRU)
-228
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: nieuwe bedrijfskleding
80
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: opleidingskosten
15
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: geboorde putten Soesterberg
10
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: update oefentankautospuiten
15
Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-46
Openbare orde en veiligheid Aanpassing budget politiesurveillanten / BOA's door: - toerekening overhead buitengewone opsporingsambtenaren (BOA's),
-191
- budget politiesurveillanten/BOA's is aangepast conform eerdere besluitvorming,
-30
- autonome aanpassingen salarissen
-22
- conform de voorjaarsnota 2009 is een taakstelling van € 75.000 in de begroting verwerkt. In 2009 extra inkomsten door een geplande inhaalactie handhaving.
-35
Overig
12
Totaal
-420
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 25 van 196
2.2 - Programma 2 - Verkeer en Vervoer
A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over de zorg voor alle verkeersvoorzieningen, zowel goed onderhoud van bestaande voorzieningen als aanpassing van voorzieningen op grond van beleid en/of wensen van bewoners. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. 2.1 2.2 2.3 2.4
Product Wegbeheer Schoonhouden wegen Verkeersmaatregelen Openbare verlichting
Portefeuillehouder T. Middelkoop T. Middelkoop P.J.H. Lemmen T. Middelkoop
Relevante beleidsdocumenten a. Beheersplan Reserve onderhoud wegen (raad maart 2004) b. Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (raad oktober 2008)
B. Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken (1e W-vraag)? Verkeersmaatregelen De beoogde effecten van het verkeer- en vervoerbeleid staan in het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (GVVP). De onderstaande doelstellingen hebben net als in het GVVP de planhorizon in 2020. Bereikbaarheid • De gemeente Soest zorgt voor een optimale bereikbaarheid in 2020, gedifferentieerd naar vervoerwijze, bestemming en motief, binnen randvoorwaarden van verkeersveiligheid en leefbaarheid. Hierbij gaat in eerste instantie de voorkeur uit naar het benutten van de bestaande infrastructuur. Verkeersveiligheid • In 2020 bevatten gemeentelijke wegen in Soest geen verkeersongevallenconcentraties (VOC) en ‘black spots’. • Het aantal inwoners dat aangeeft zich vanwege het verkeer onveilig te voelen moet afnemen. In 2010 werken wij uit op welke wijze wij dit meetbaar maken. • De gemeente Soest heeft in 2020 ten minste 80% van het onder haar beheer vallende wegennet ingericht volgens de principes van ‘duurzaam veilig’. Leefbaarheid • Alle nationale en internationale afspraken op het gebied van geluid- en luchtkwaliteit voor verkeer en vervoer over spoor-, weg- en waterwegen worden nageleefd. • Het aantal woningen met een geluidbelasting boven de saneringsgrens van 60 decibel neemt tot 2020 af met 10% ten opzichte van 2006. Langzaam verkeer • Het aantal verplaatsingen per fiets (ritten tot 7,5 km) is in 2010 minimaal 35% (31,8% in periode 2002-2004). Het aantal verplaatsingen per fiets is in 2020 hoger dan het dan geldende
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 26 van 196
•
• •
landelijke gemiddelde voor middelgrote gemeenten, volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de Fietsersbond. Bij nieuwe (stedenbouwkundige)ontwikkelingen en bij bestaande voorzieningen (onder andere winkelgebieden) worden voortaan vaste specifieke normen gehanteerd voor het aantal te realiseren fietsenstallingen. In 2020 bedraagt de afstand tussen voetgangersoversteekplaatsen maximaal 400 meter en de wachttijd om hier over te steken is maximaal 1 minuut. In 2020 voldoet 80% van het wegennet aan toegankelijkheidseisen voor gehandicapten.
Gemotoriseerd verkeer • De gemiddelde reistijd op de hoofdwegenstructuur mag tijdens de ochtend- en avondspits in 2020 maximaal twee keer zo lang zijn als tijdens de daluren. • De verhouding tussen vraag en aanbod van parkeerplaatsen moet in balans zijn en blijven. Openbaar vervoer • De bezettingsgraad van het openbaar vervoer is in 2020 20% hoger dan het huidige niveau. • Het aandeel verplaatsingen per openbaar vervoer blijft – in verhouding - in ieder geval gelijk aan het huidige niveau. Op ritten tot 7 km is dit aandeel in 2020 toegenomen ten koste van het aandeel autoritten. • Gratis openbaar vervoer in de daluren voor gedefinieerde doelgroepen. • Alle woningen in de bebouwde kom van Soest liggen in 2020 binnen de (in de concessie vast te leggen) normafstand van een halte van het openbaar vervoer. • De reistijd van iedere halte naar een hoogstedelijk of stedelijk knooppunt bedraagt in 2020 minder dan 30 minuten. Maatschappelijk effect
Indicator
Bereikbaarheid
Opheffen afsluitingen (aantal wegen)
Verkeersveiligheid
black spots Gevoel van veiligheid % duurzaam veilig ingericht wegennet (80% in 2020)
Leefbaarheid
Aantal woningen met geluidsbelasting >60 dB(A)
Langzaam verkeer
Fietsgebruik Totaal aantal uitgevoerde toegankelijkheidsscans (10 deelwijken)
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010 2011 e.v. 0 0 1 0
2
1
0
0
NB
*
*
*
58%
60%
62%
64%
Zie programma 4 (natuur & milieu) NB
*
*
*
3
5
7
8
Gemotoriseerd verkeer
Doorstroomsnelheid hoofdwegen
NB
*
*
*
Openbaar vervoer
Gebruik openbaar vervoer
NB
*
*
*
12%
12%
43%
43%
% bushaltes dat voldoet aan de eisen van toegankelijkheid
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 27 van 196
* Een aantal indicatoren wordt op dit moment nog niet of niet meer gemeten. Zoals aangegeven in het uitvoeringsprogramma 2009-2010 wordt een nader voorstel gedaan hoe deze indicatoren te meten.
C. Wat doen we ervoor (2e W-vraag)? Het bestaand beleid gaat over het beheer van onze verkeersvoorzieningen in de meest brede zin van het woord: het onderhouden van bestaande wegen, paden, straatmeubilair en openbare verlichting, het treffen van maatregelen op basis van vragen van inwoners en het opheffen van knelpunten die anderszins worden gesignaleerd. Daarbij wordt zo veel mogelijk vraaggericht gewerkt: • verkeerssituaties die door inwoners worden aangekaart, worden bekeken en zo nodig worden verkeerstellingen en/of snelheidmetingen uitgevoerd en maatregelen getroffen; • als een straat aan onderhoud toe is, wordt tegelijkertijd inwoners gevraagd naar hun wensen; • meldingen over de openbare ruimte worden in principe binnen een week opgelost. Overigens leidt een vraag van een inwoner niet altijd tot maatregelen. Het komt nogal eens voor dat een verzoek van de ene inwoner kan leiden tot het schaden van belangen van anderen. Ook worden zaken aangekaart die, gelet op onze normen of vanwege het beschikbare budget, als niet urgent worden beschouwd. Met het toenemende aantal wijkbeheerteams neemt ook het aantal verzoeken toe en daarmee de noodzaak om verkeersproblemen breder te onderzoeken en aan te pakken. Naast de vraaggerichte invalshoek is voor het onderhoud van de openbare ruimte ook een aanbodgerichte benadering nodig: onze kapitaalgoederen moeten adequaat worden onderhouden om kapitaalvernietiging tegen te gaan en risicoaansprakelijkheid te vermijden. Er wordt integraal gewerkt om kansen op samenloop van wegonderhoud, rioolonderhoud, afkoppeling hemelwater en renovatie van groen en bomen zo veel mogelijk te benutten. Wegbeheer Onderhoudswerk wordt uitgevoerd op basis van programma’s. In 2008 is het onderhoudsresultaat van alle (ruim 800) wegvakken en paden geïnventariseerd op de onderhoudsstaat. Op basis daarvan is integraal met riool- en groenbeheer een onderhoudsprogramma voor de komende jaren gemaakt. Naast het treffen van infrastructurele maatregelen wordt ook gebruik gemaakt van het instrument ‘regels’. Dat gebeurt via de APV, waardoor vergunningen nodig zijn bij ingrepen in de openbare ruimte (zoals het maken van inritten, graven van sleuven en plaatsen van containers). Schoonhouden wegen De raad heeft in juli 2007 besloten om voor onkruidbestrijding de zogenaamde wave-methode (Water Als Vitaal Element) in te voeren. In het 4e kwartaal van 2007 is deze wijze van onkruidbestrijding gestart in Soesterberg. Inmiddels is deze werkwijze in de hele gemeente ingevoerd. Verkeersmaatregelen In 2008 is het Gemeentelijk Verkeer- en Vervoerplan (GVVP) vastgesteld met strategische doelen en een afwegingen van de verschillende, soms met elkaar strijdige, aspecten van het verkeer en vervoer. Het GVVP heeft een integraal kader dat bestaat uit de nationale, provinciale en gewestelijke beleidsstukken, studies en plannen. Om de strategische doelen te behalen zijn tactieken en oplossingsrichtingen uitgewerkt. De daadwerkelijke voorstellen voor studies, reconstructies en verkeerskundige of vervoerstechnische maatregelen zijn uitgewerkt in het uitvoeringsprogramma 2009-2010. Vanuit diverse invalshoeken is er aanleiding de infrastructuur aan te passen. Voor de uitvoering kan een beroep worden gedaan op de reserve onderhoud wegen. Vanwege externe subsidiemogelijkheden (onder andere ‘quick wins’ uit de Pakketstudies) is een hoger
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 28 van 196
investeringsvolume beschikbaar. In paragraaf D ‘Onderhoud kapitaalgoederen’ van deze begroting wordt beschreven welke investeringen in 2010 worden uitgevoerd. Bereikbaarheid Regionaal verband Op het beleidsterrein verkeer en vervoer is de gemeente mede afhankelijk van andere partners. Daarom wordt overlegd met politie (handhaving verkeersregels), provincie Utrecht (beheer provinciale wegen en openbaar vervoer), Bureau Regio Amersfoort (regionale schaal), Rijkswaterstaat (planstudies A28, A1/A27 en knooppunt Hoevelaken), programmabureau VERDER (pakketstudie Midden-Nederland), Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid (afstemming subsidie voor acties en campagnes), RMN (uitvoering vegen/borstelen, gladheidbestrijding) en CityTec (straatverlichting en onderhoud verkeerslichten). Pakketstudies In 2005/2006 is samen met de regio Utrecht1 een verkenning en netwerkanalyse uitgevoerd naar het verkeer- en vervoersysteem in onze provincie. Daaruit blijkt dat een groot deel van het hoofdwegennet en het onderliggend wegennet in 2020 niet voldoet aan de normen voor doorstroming. Dit heeft in 2006 geleid tot het besluit van het kabinet om twee gebiedsgerichte en integrale pakketstudies op te starten waarvan één voor de driehoek A1/A27/A28, voor Soest van groot belang. Het doel van de pakketstudies is om te komen tot concrete investeringsbeslissingen voor de drie verschillende netwerken (auto, fiets en openbaar vervoer), waarbij deze in onderlinge samenhang worden beschouwd. Begin 2009 zijn de maatregelen voor de fiets en het openbaar vervoer in het no-regret- en basispakket gepubliceerd. Medio 2009 volgden de aanvullende maatregelen voor de auto, alsmede de planstudie voor de snelwegen A1, A27 en A28. Het gehele pakket is in september 2009 gepresenteerd in de gemeenteraad. Uitvoering van concrete maatregelen wordt voorzien in de periode tot 2020. Beleidsnotitie opheffen van afsluitingen van wegen voor gemotoriseerd verkeer Oorspronkelijk was in eerdere begrotingen uitgegaan van twee afsluitingen per jaar (€ 220.000) voor een periode van vier jaar. In latere ramingen is uitgegaan van ten minste zes afsluitingen. In de ronde van januari 2008 is de aanpak van de afsluitingen in een beleidsnotitie besproken en is in de begroting 2009-2012 een bedrag opgevoerd voor twee afsluitingen per jaar voor een periode van drie jaar. In de raadsvergadering van 11 juni 2009 is het beleid vastgesteld, zijn toekomstige ontwikkelingen in relatie gebracht met genoemde afsluitingen (uitgezonderd Weteringpad) en is besloten om pas een besluit te nemen over daadwerkelijke opheffing zodra we inzicht hebben in de effecten van toekomstige ontwikkelingen. In 2009 wordt onderzocht of de afsluiting Weteringpad kan worden opgeheven. Tijdens de behandeling van de voorjaarsnota 2009 is besloten om de overige vijf afsluitingen af te ramen. Verkeersveiligheid Het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid (ROV) Utrecht biedt diverse verkeersveiligheidsacties aan. Soest neemt deel aan een groot aantal van deze acties op het gebied van voorlichting en educatie. Hiervan wordt 70% gesubsidieerd door het ROV Utrecht. Nieuwerhoekplein/Vredehofstraat/Koninginnelaan De aanpassing van dit kruispunt en de aansluitende wegen daarop, inclusief een gefaseerde oversteek voor langzaam verkeer uit de Regentesselaan, is een jarenlange wens van bewoners van met name Soestdijk/‘t Hart. Er zijn meerdere toezeggingen dat dit kruispunt in het najaar van 2010 wordt gereconstrueerd. De planvorming is afhankelijk van de grondtransacties die nodig zijn.
1
De regio Utrecht bestaat in dezen uit het Ministerie van Verkeer en Waterstraat, provincie Utrecht, Bestuur Regio
Utrecht, gemeenten Amersfoort, Utrecht en Hilversum, Gewest Eemland, Gewest Gooi- en Vechtstreek, NS, ProRail en streekvervoerders. Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 29 van 196
Eempolder 60km-zone 3e fase De afgelopen jaren is gewerkt aan de 60km-zone in de Eempolder. Delen van de A.P. Hilhorstweg, de Peter van den Breemerweg, de Eemweg en de Grote Melmweg zijn al volgens het nieuwe profiel ingericht. In het voorjaar van 2009 is het deel van de A.P. Hilhorstweg tussen de Grote Melmweg en de Spiekerweg afgerond. Afhankelijk van de beschikbaar gestelde kredieten in de voorjaarsnota 2009 volgt het resterende deel in 2010. Stimuleren van verkeersouders en een lokale afdeling Veilig Verkeer Nederland Voorlichting en educatie vormen één van de pijlers van een duurzaam veilig verkeerbeleid. Er zijn diverse landelijke campagnes waarbij wij aansluiten. Met een lokale afdeling van Veilig Verkeer Nederland (VVN) kan de inzet ook specifiek op Soest gericht zijn. Verkeersouders fungeren als schakel tussen scholen en de gemeente. In hun functie zijn zij aanspreekpunt voor verkeersactiviteiten in en om scholen. Als er meer verkeersouders zijn, kan er meer worden bereikt op het gebied van verkeersveiligheid rond de scholen. Vervangen verkeersregelinstallatie Van Weedestraat/Nassauplantsoen Sinds 2000 gelden nieuwe wettelijke eisen waaraan verkeersregelinstallaties moeten voldoen. Er gold een overgangsperiode van vijf jaar waarin wegbeheerders hun verouderde installaties konden vervangen. Deze periode is inmiddels drie jaar verstreken. Naast de voetgangersoversteek bij het postkantoor blijft alleen nog de installatie Van Weedestraat/Nassauplantsoen over, die eigenlijk niet meer mag functioneren. De overige verouderde installaties zijn inmiddels vervangen door rotondes. Het beschikbare budget wordt meegenomen bij het planontwikkeling rondom de Van Weedestraat. Openbare verlichting Nog niet alle openbare verlichting in Soest voldoet aan de landelijke normen voor sociale veiligheid en verkeersveiligheid. Leidraad bij het op norm brengen is het Beleidsplan openbare verlichting. Gelijktijdig met het op norm brengen worden oude armaturen vervangen door energiezuinige armaturen. Omdat gelijkmatigheid in verlichting een belangrijke rol speelt, moeten op diverse plaatsen lichtmasten worden herschikt/bijgeplaatst. Daardoor blijft in de eindsituatie het totale energieverbruik nagenoeg onveranderd. Daarnaast hebben wijkbeheerteams steeds meer behoefte aan ‘lichtschouwen’. Overhees en Soesterberg zijn al op norm gebracht. In Klaarwater, ‘t Hart en Soestduinen wordt momenteel gewerkt aan het op norm brengen en deze wijken zijn eind 2009 afgerond. De nog resterende verlichting verspreid over de kern Soest volgt in het voorjaar van 2010. De implementatie van led-verlichting in de openbare verlichting is nog niet mogelijk. De fabrikanten van verlichtingssystemen gaan uit van een ontwikkelperiode van minmaal 4 jaar voordat de toepassing van led-verlichting op grote schaal, zoals in de openbare ruimte, mogelijk is. Wel werkt Soest mee aan een proefopstelling van LED verlichting: sinds november 2008 is in samenwerking met City Tec en de leverancier rondom het gemeentehuis een proefopstelling gemaakt met ledverlichting. Leefbaarheid De uitvoeringsmaatregelen voor geluid- en luchtkwaliteit zijn te vinden in het programma Natuur en Milieu. Langzaam verkeer Bosstraat Door het ontbreken van goede fietsvoorzieningen ervaart een groot deel van de gebruikers de Bosstraat als onveilig. Bovendien zijn de fietsenstallingen bij de sportverenigingen veelal verouderd. Om het fietsgebruik te stimuleren worden stallingmogelijkheden en de fietsverbinding van en naar sportcomplex Hees verbeterd. Het project moet worden uitgevoerd in 2010 en wordt voor 50% tot een maximum van € 150.000 uit de pakketstudies gesubsidieerd.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 30 van 196
Banningstraat De fietsverbinding van en naar Soesterberg-dorp wordt verbeterd en de Banningstraat krijgt een nieuw profieltype. Ook dit moet worden uitgevoerd in 2010 en wordt voor 50% tot een maximum van € 150.000 uit de pakketstudies gesubsidieerd. Toegankelijkheidsscans woonwijken In navolging van eerdere toegankelijkheidscans door het Cliëntenbelang WMO (in Klaarwater, Boerenstreek, Overhees, De Eng en Smitsveen) wordt in 2009 een scan gehouden in Soest-Midden en 't Hart . De gemeente voert de maatregelen voor Smitsveen en De Eng uit in 2009, en voor Soest-Midden en 't Hart in 2010. Bij deze aanpak krijgen leden van het Cliëntenbelang en andere betrokken inwoners de gelegenheid om actief mee te denken/praten over de toegankelijkheid in de wijk. In 2010 en 2011 zijn er scans in Soestdijk, Soest-Zuid en Soesterberg waarna de maatregelen moeten worden uitgevoerd in 2011 en 2012. In een later stadium wordt daarvoor budget aangevraagd. Door deze gefaseerde aanpak is er een balans tussen de inventarisaties van het cliëntenbelang en de daaropvolgende uitvoeringsmaatregelen. Gemotoriseerd verkeer Rondom het Saenredamplantsoen is een tekort aan parkeerruimte. De werkzaamheden aan de riolering worden aangegrepen om extra parkeerruimte te realiseren. Vanuit de meerjarenbegroting 2008-2011 is hiervoor € 50.000 beschikbaar gesteld. Vanuit de voorjaarsnota is dit aangevuld met € 170.000. Openbaar vervoer Gratis/gereduceerd tarief openbaar vervoer In het voorjaar van 2009 heeft de provincie Utrecht een tariefactie openbaar vervoer gehouden. Hierbij kon tijdens de spits gedurende 6 maanden met 50% korting worden gereisd. In Soest gold deze actie voor de Connexxion lijnen 21, 22 en 70. De gemeente heeft hiervoor geen geld beschikbaar gesteld. Busverbinding Boerenstreek/Clemensstraat De provincie Utrecht heeft niet ingestemd met een busverbinding door Boerenstreek. De extra reistijd zorgt dat de aansluiting van de bus op de trein en op andere bussen bij station Soest-Zuid te veel onder druk komt te staan. Dit kost naar verwachting meer reizigers dan deze maatregel aan nieuwe reizigers in Boerenstreek oplevert. Deze maatregel komt daarmee te vervallen. Het beschikbare budget wordt besteed aan de aanpassingen van het Saenredamplantsoen. Kwaliteitsverbetering bushaltes Eén van de speerpunten van het strategisch mobiliteitsplan provincie Utrecht (Provinciaal verkeersen vervoersplan) 2005-2015 is het verbeteren van de kwaliteit van het openbaar vervoer. Deze kwaliteitsverbetering heeft betrekking op de dienstregeling, het materieel en personeel, infrastructuur en bushaltes. Vanuit het Rijk wordt budget beschikbaar gesteld. In Soest zijn 10 bushaltes al door ‘werk met werk’ toegankelijk gemaakt. Verder worden nog 26 haltes in 2010 (lijn 70) en 30 haltes in 2012 (lijn 21, 22 en 52) aangepast. Daarbij wordt onder andere gekeken naar sociale veiligheid, toegankelijkheid, comfort, fietsparkeervoorzieningen en informatievoorziening. In verband met subsidieverlening zijn wij voor de planning afhankelijk van het implementatieplan van de provincie Utrecht.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 31 van 196
Prioriteiten 2010 Onderwerp Pakketstudies
Doelstelling Bereikbaarheid regio Utrecht vergroten
Dwarsverbanden Verkeersmaatregelen Natuur en milieu Wonen en ruimtelijke ordening Veiligheid Wonen en ruimtelijke ordening Verkeersmaatregelen
Beleidsnotitie afsluitingen en categorisering wegen
Eerlijke verdeling van al het verkeer zonder de veiligheid in gevaar te brengen1
Nieuwerhoekplein/ Vredehofstraat/Koninginnelaan
Verbeteren van bereikbaarheid, verkeersveiligheid en oversteekbaarheid
Verkeersmaatregelen
Bosstraat en Banningstraat
Stimuleren van het fietsgebruik door betreffende wegen veiliger in te richten
Veiligheid Verkeersmaatregelen
Toegankelijkheidsscans woonwijken
Verbeteren van mobiliteit voor gehandicapten
WMO Zorg en welzijn
Kwaliteitsverbetering bushaltes
Stimuleren gebruik openbaar vervoer en verbeteren van toegankelijkheid voor gehandicapten
Natuur en milieu Ouderen
Kengetallen
Gerealiseerde waarden 2006 2007 2008
Raming 2009
Aantal geregistreerde verkeersongevallen op alle wegen binnen de gemeente (inclusief provinciale wegen): -
ongevallen met dodelijke afloop ongevallen met ziekenhuisopname subtotaal ernstige ongevallen
2 31 33
2 15 17
1 16 17
(*) (*) (*)
-
ongevallen met overig letsel (licht gewond) totaal aantal letselongevallen
39 72
58 75
48 65
(*) (*)
(*) Ongevallencijfers worden niet geraamd, alleen werkelijke cijfers worden weergegeven.
1
Onder een eerlijke verdeling wordt verstaan het spreiden van de verkeersdrukte en de lasten die daarmee
samengaan over alle wegen in Soest, indien de verkeersveiligheid kan worden gewaarborgd. Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 32 van 196
D. Wat mag het kosten (3e W-vraag)? Programma Verkeer en vervoer Baten en lasten (bedragen * € 1.000)
Rekening 2008
Lasten Wegbeheer
Begroting 2009
2010
2011
2012
2013
2.627
2.733
3.428
1.138
1.151
1.136
Schoonhouden wegen
775
681
729
727
740
737
Verkeersmaatregelen
1.613
1.020
939
934
902
871
Openbare verlichting
732
1.332
1.320
751
749
745
5.747
5.765
6.416
3.550
3.542
3.490
68
39
39
39
39
39
Totaal lasten Baten Wegbeheer Schoonhouden wegen
127
Verkeersmaatregelen Openbare verlichting
1.262 26
315 507
310 499
10 45
10 45
10 45
Totaal baten
1.483
862
848
95
95
95
Resultaat
4.264
4.903
5.568
3.455
3.447
3.395
Afwijkingen t.o.v. 2009: Lasten
-650
2.215
2.224
Baten
-14
-768
-768
-768
Resultaat
-664
1.448
1.456
1.508
Stortingen/onttrekkingen betrekking hebbend op dit programma: 2008 2009 Storting in de reserve onderhoud wegen 1.397 1.695 Onttrekking uit de reserve onderhoud wegen 2.112 1.531
2010 1.026 2.870
2011 571 605
2012 571 620
2.276
2013 571 620
Toelichting op de afwijkingen: Een negatief bedrag betreft een nadeel/tekort, een positief bedrag betreft een voordeel/overschot.
Wegbeheer Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: toegankelijkheid Overhees Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: fietsactieplan Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
5 15 -15
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008 plus uit de voorjaarsnota 2009: realisatie 2 straten per jaar voor opheffen van afsluitingen Extra BDU toekenning Provincie Middelwijkstraat in 2009
220 -160
In 2009 was het uitvoeringsplan voor reconstructies 1,5 milj. En in 2010 is dit 2,2 milj. Het uitvoeringsplan is opgenomen in paragraaf onderhoud kapitaalgoederen Toegankelijkheidsscan Eng / Smitsveen / midden
-730 15
Uit de voorjaarsnota 2009 : regionale pakketstudie VERDER (2010-2013)
-45
Schoonhouden wegen Verhoging kosten straatvegen en gladheidsbestrijding RMN
-49
Verkeersmaatregelen Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: monitoring verkeer en vervoer Kapitaallasten Ontwikkeling van loon- en overheadkosten Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: verkeersmaatregelen GVVP Uit de voorjaarsnota 2009: amendement m.b.t. raadsvoorstel GVVP (onderzoeken) Hogere bijdrage ROV-gelden Openbare verlichting Overig Totaal
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
20 18 -24 14 45 4
3 -664
Pagina 33 van 196
2.3 - Programma 3 - Economie
A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over het streven naar een vitale en duurzame economie om het (Soester) bedrijfsleven bestaans- en groeimogelijkheden te bieden en de werkgelegenheid in de gemeente Soest te versterken. Verder gaat het over de re-integratie van werklozen/werkzoekenden en, waar dat nog niet mogelijk is, sociale activering van uitkeringsgerechtigden. Daarnaast wordt beoogd om de sociale samenhang in Soest te vergroten, onder het motto ‘iedereen in de Soester samenleving doet mee’. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. 3.0 3.1 3.2 3.3
Product Grote projecten (Van Weedestraat) Markten en standplaatsen Uitstroom naar werk en sociale activering Economische Zaken
Portefeuillehouder T. Middelkoop T. Middelkoop A.F.M. Krijger T. Middelkoop
Relevante beleidsdocumenten a. Ontwikkelingsprogramma Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) (raad 29 juni 2000) b. Vitalisering Soesterberg Noord (raad 20 december 2001) c. Oprichting Structuur en Uitvoering Werk en Inkomen (SUWI) bedrijfsverzamelgebouw Soest (raad 20 december 2001) d. Revitalisering Bedrijventerrein Soestdijk (raad 20 maart 2003) e. Plan van aanpak en dienstverleningsconcept Bedrijfsverzamelgebouw (BVG) ‘De Stroom’ Soest (raad april 2003) f. Afstemmingsverordening (raad 24 juni 2004) g. Service Niveau Overeenkomst (SNO), samenwerkingsafspraken met het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) h. Verordening cliëntenparticipatie Wet werk en bijstand (raad 16 november 2004) i. Verordening Wet kinderopvang (raad september 2004) j. Invoering project Werk Alert, een nieuwe aanpak van re-integratie naar werk (raad 16 december 2004) k. Gewijzigde Re-integratieverordening (raad 25 november 2005) l. Detailhandelsbeleid 2006-2015 (raad 29 juni 2006) m. Verordening Wet Inburgering Gemeente Soest (raad december 2006) n. Aanbesteding uitvoering Wet Inburgering (raad mei 2007) o. Nota Sociaal Economisch Beleid ‘Soest…Groei in Balans’ (raad april 2008) p. Plan van Aanpak modernisering Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), inclusief de verordeningen cliëntenparticipatie en Persoonsgebonden Budget (raad juni 2008) q. Intensivering re-integratieaanpak niet-uitkeringsgerechtigden (college juni 2008) r. Beleidsnotitie “Wie kan, doet mee” (raad november 2008)
B. Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken (1e W-vraag)? Een werkende gemeente
Een goed ondernemersklimaat met voldoende bestaans- en groeimogelijkheden voor bedrijven en meer arbeidsplaatsen.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 34 van 196
Iedereen neemt deel aan de (Soester) samenleving, inclusief niet-uitkeringsgerechtigden, waarbij inwoners bij voorkeur zoveel mogelijk zelfstandig in de noodzakelijke bestaanskosten voorzien.
Maatschappelijk effect
Iedereen, inclusief nietuitkeringsgerechtigden, neemt deel aan de (Soester) samenleving, waarbij inwoners bij voorkeur zoveel mogelijk zelfstandig in de noodzakelijke bestaanskosten voorzien.
Indicator
Omvang uitkeringsbestand WWB, IOAW(Z) en BZ, met arbeidsplicht en een actief re-integratietraject.
176
190
190
2011 e.v. 190
Aantal uitstroom naar werk, uitkeringsgerechtigden met arbeidsplicht
52
65
65
65
Uitstroom naar werk in % van het aantal begeleidingstrajecten WWB met arbeidsplicht
31%
25%
25%
25%
22
30
30
30
167
160
160
160
Aantal te begeleiden nietuitkeringsgerechtigden
23
30
30
30
Aantal inburgeringsbeschikkingen
134
110
110
110
--
80%
80%
80%
Aantal personen met een WSW-dienstverband
176
175
175
175
Aantal personen met een indicatiestelling tot plaatsing in WSWdienstverband (wachtlijst)
10
30
30
30
Aantal personen verminderde instroom (poortwachterfunctie) Aantal uitkeringsgerechtigden met een actief sociaalactiveringstraject (geen arbeidsplicht)
% geslaagd voor het inburgeringexamen met gemeentelijk aanbod Iedereen, inclusief nietuitkeringsgerechtigden, neemt deel aan de (Soester) samenleving, waarbij inwoners bij voorkeur zoveel mogelijk zelfstandig in de noodzakelijke bestaanskosten voorzien
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 35 van 196
Maatschappelijk effect
Een goed ondernemersklimaat met voldoende bestaans- en groeimogelijkheden voor bedrijven en het beschikbaar komen van meer arbeidsplaatsen.
Indicator
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010 nee
nee
nee
2011 e.v. ja
Uitwerking nota sociaaleconomisch beleid gereed
In voorbereiding
ja
ja
Ja
Het vergroten van het areaal aan bedrijfsterrein (exclusief vliegbasis)
0
0
0
35 ha
124
124
124
159
Uitwerking detailhandelsprojecten afgerond
Totaal aantal ha (bruto) bedrijfsterreinen1
C. Wat doen we ervoor (2e W-vraag)? Uitstroom naar werk en sociale activering Soest moet voldoen aan wettelijke eisen: • Het in eigen beheer intensief trainen en begeleiden van werklozen/werkzoekenden/nietuitkeringsgerechtigden (nuggers), wat moet leiden tot reguliere werkaanvaarding of tot het (sociaal) activeren – waaronder vrijwilligerswerk - van deze doelgroepen. • Uitvoering klantmanagement, waarbij de klantmanager optreedt als begeleider, trainer/coach jobhunter en trajectcoördinator van de werkloze/werkzoekende. • Het aanbieden van ondersteunende voorzieningen voor de toeleiding naar werk of het (sociaal) activeren (bijvoorbeeld gesubsidieerde arbeid, kinderopvang, vergoedingen voor scholing/opleiding). • Het werven van werkstages, vrijwilligersplaatsen, participatieplaatsen, leerwerktrajecten en reguliere banen. Verder willen we met subsidies aan individuele werklozen positief gedrag stimuleren en de uitstroom naar werk en sociale activering bevorderen. Daarnaast is voor werkgevers een loonkostensubsidie beschikbaar, om de uitstroom naar regulier werk van nog niet ‘volledig productieve’ uitkeringsgerechtigden te bevorderen. Omdat deze maatregelen niet altijd voldoende resultaat hebben, proberen we bij uitkeringsgerechtigden - die als gevolg van belemmeringen (nog) niet aan het reguliere arbeidsmarktproces kunnen deelnemen - de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. Ook bieden we begeleiding om sociale uitsluiting te voorkomen. Voortzetten en verder uitbouwen Werk Alert Sinds april 2007 wordt Werk Alert grotendeels uitgevoerd in het Nijverheidscentrum, waar inmiddels diverse verbeterpunten zijn doorgevoerd. In het Nijverheidscentrum kunnen alle reintegratieactiviteiten, sociale activering en een belangrijk deel van het inburgeren onder één dak worden uitgevoerd. De komende tijd wordt ingezet op meer variatie in werkzaamheden, trainingen en opleidingen, zodat op maat gesneden activiteiten kunnen worden geboden. Tijdens de reguliere rapportages worden de resultaten van Werk Alert in beeld gebracht. De doorontwikkeling wordt in 2009 en 2010 in hoger tempo uitgevoerd. Dit heeft te maken met de economische crisis, de gevolgen daarvan voor de instroom / uitstroom in de WWB en met de ontwikkeling van de gemeentelijke organisatie waarbij kansen ontstaan om voor de bevolking meer op maat gesneden dienstverlening aan te bieden. Het participatiebudget geeft grotere beleidsruimte
1
Er zijn geen indicatoren over leegstand opgenomen wegens gebrek aan representatieve gegevens Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 36 van 196
aan het inzetten van re-integratie instrumenten voor iedereen in Soest als dit de toeleiding naar de arbeidsmarkt dichterbij brengt. Implementeren beroepsopleidingen Het uitkeringsbestand WWB daalde aanzienlijk tot begin 2009. Door de economische crisis is dit veranderd. In de doelgroep die nu naar werk wordt begeleid (inclusief sociale activering) moet meer worden geïnvesteerd om het uiteindelijke doel - toeleiding naar de arbeidsmarkt - te behalen. Veel van de huidige uitkeringsgerechtigden hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt, mede vanwege een laag of gebrekkig opleidingsniveau. Met (kort gericht) beroepsonderwijs zullen hun kansen toenemen. Het is de bedoeling dat het beroepsonderwijs modulair en op maat wordt ingekocht. Op dit moment zijn gesprekken gaande met het ROC, Stichting Werkartaal, het Van Arkel Instituut en Symphora. Ook wordt op dit moment een pakket aan zelf ontwikkelde opleidingen en trainingen geïmplementeerd, gericht op het vergemakkelijken van de toetreding tot de arbeidsmarkt. Continueren ketensamenwerking Wij spannen ons in voor een doelgerichte, efficiënte en klantgerichte uitvoering van wet- en regelgeving. Hierbij wordt nauw samengewerkt met de ketenpartners: het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI), de sociale dienst Baarn Bunschoten en Soest (BBS) en het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Vanwege de economische crisis wordt nu gesproken met het UWV Werkbedrijf over een betere bewaking aan de poort door de gemeente Soest: het UAC kan vanuit het participatiebudget al na de intake door UWV Werkplein re-integratie instrumenten gaan inzetten als mogelijk instroom in de WWB volgt op een WW voorziening Modernisering Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) De WSW biedt mogelijkheden voor aangepast werk voor mensen met een lichamelijke, verstandelijke of psychische handicap. Sinds 1 januari 2008 is de wet aangepast en legt de WSW de regie nadrukkelijker bij de gemeente. De aanpassing volgt onder andere uit aanbevelingen van de Commissie De Vries: werken in een beschutte werkomgeving handhaven voor de groep die niet zelfstandig kan werken en zoveel mogelijk inzetten op doorstroom en uitstroom door te leren en te ontwikkelen voor de groep die daar in potentie wel geschikt voor is. Gezien het grote aantal WSW ‘ers en de sterke stijging die nog wordt verwacht, is modernisering essentieel om de WSW beheersbaar te houden. Uiteindelijk is het doel om de hele sociale zekerheid volgens één systematiek te benaderen: kijkend naar mogelijkheden en capaciteiten. Met één intake moet duidelijk worden hoe de betrokkene kan worden ondersteund en vanuit welke voorziening. Inmiddels heeft een aantal gemeenten zich aangemeld voor een pilot waar de aanbevelingen vanuit de Commissie De Vries getest worden. Het Regionaal sociaal Werkvoorzieningschap Amersfoort (RWA) doet het beheer en uitvoering van de wachtlijst van WSW geïndiceerden in Soest. In 2008 en 2009 is deze gemeenschappelijke regeling aangepast aan de gemoderniseerde WSW. De gemeenschappelijke regeling wordt omgevormd tot een regeling op collegeniveau. Daarnaast heeft binnen het RWA een herstructurering plaatsgevonden. Dat ging gepaard met het herverdelen van de aandelen, Voor Soest is het aandelenpercentage (17%) niet veranderd. Daarnaast ondersteunt Soest de WSW doelgroep door bijvoorbeeld uit WWB-gelden een voortraject te betalen, de zogenoemde ‘sluitende aanpak’. De WSW’er kan dan al beginnen met werkzaamheden en stroomt zodra het mogelijk is, regulier in op een WSW arbeidsplek in zijn eigen werkzaamheden. Financieel wordt deze constructie mogelijk door een raamovereenkomst met het UWV Werkbedrijf, waarbij het UWV Werkbedrijf garant staat voor 80% van de loonkosten als een WSW’er afkomstig is uit een UWV-voorziening (Wajong, WAO, WIA, WW). Verder wordt gezocht naar aanvullingen op de werkzaamheden voor WSW’ers bij het RWA, om tegemoet te komen aan de specifieke WSW doelgroep. Het ligt niet voor de hand om een tweede sociaal werkbedrijf op te richten gezien de regionale samenwerking waarvoor is gekozen.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 37 van 196
Uitvoering Wet Investeren in Jongeren (WIJ) Vanaf 1 oktober 2009 is de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) van kracht: jongeren in de leeftijd van 16/17 tot 27 jaar krijgen geen uitkering vanuit de WWB meer, maar een leerwerktraject van de gemeente. In bepaalde gevallen kan deze worden vervangen door een inkomensvoorziening. Voor de bestaande jongeren met een uitkering geldt het overgangsrecht waardoor de gemeente tijd heeft de relevante verordeningen aan te passen en aan de raad voor te leggen. Relatiebeheer bedrijfsleven De bedrijfscontactfunctionaris in haar functie als relatiebeheerder onderhoudt de contacten met het bedrijfsleven, om signalen op te vangen, te analyseren en deze te vertalen naar (uitvoerings)beleid. Ook is zij de schakel tussen het bedrijfsleven en de interne gemeentelijke organisatie. Door de komst van de Bedrijven Management Organisatie (BMO) met bedrijvenmanager kan de communicatie met het bedrijfsleven nog beter gestroomlijnd worden. De bedrijvenmanager en bedrijfscontactfunctionaris houden bijvoorbeeld elke maand een bedrijvenspreekuur voor ondernemers. Bij de BMO zijn betrokken: Soester Zakenkring, Stichting de Soestdijkse Grachten, Ondernemers Stichting Soesterberg-Noord en de gemeente Soest. De partijen zijn overeengekomen doelen na te streven op het gebied van beheer van de openbare ruimte, veiligheid, communicatie, vergroten ledental en collectieve bedrijfsvoorzieningen. Een belangrijk speerpunt voor 2009 is het groenonderhoudconvenant tussen gemeente en BMO. Dit betekent dat BMO verantwoordelijk wordt voor al het groenonderhoud op alle bedrijventerreinen in Soest. In het convenant zijn duidelijke afspraken gemaakt over het kwaliteitsniveau waaraan het groenonderhoud moet voldoen. De gemeente ondersteunt de BMO tot en met 2009 financieel. De kosten worden gedeeld tussen de gemeente Soest en de betrokken ondernemersverenigingen. Voor 2010 wordt een bijdrage gevraagd van € 20.000 wat neer komt op 22% van de totale kosten. Het gaat dus eigenlijk om voortzetting van het in 2007 ingezette beleid. Echter nu voor de periode van 1 jaar met de insteek om dit in 2010 voor 2011 opnieuw te bekijken gezien nieuwe ontwikkelingen zoals BIZ (bedrijven investeringszone). Een heffing als het BIZ zou een mogelijke financieringsbron voor BMO kunnen zijn vanaf 2011. Uitvoeren deelonderzoeken Detailhandelsnota Naar aanleiding van het detailhandels- en marktbeleid 2006-2015 zijn voor de (winkel)gebieden Van Weedestraat, Smitsveen, Klaarwater en Overhees en Soest-Zuid uitwerkingsplannen ontwikkeld. Het creëren van een centrummarkt in de Van Weedestraat is hierin meegenomen. Herinrichting Van Weedestraat De Van Weedestraat wordt ontwikkeld tot hoofdwinkelcentrum voor Soest. Dit is momenteel een van de grotere projecten voor Soest. In december 2008 is ingestemd met het voorstel om voor de van Weedestraat een projectplan op te stellen dat moet resulteren in een ontwikkelingsplan. Het Plan van Aanpak met voorbereidingskrediet is begin 2009 geaccordeerd door de gemeenteraad en op dit moment wordt gewerkt aan een uitwerking van de planvorming. De resultaten daarvan worden verwoord in een ontwikkelingsplan dat in het najaar van 2009 wordt aangeboden aan de gemeenteraad en vervolgens conform plan van Aanpak de inspraakprocedure ingaat. Eind 2009 wordt het definitieve inrichtingsplan met doorkijk naar de mogelijke uitvoeringsfase voor besluitvorming aangeboden aan de gemeenteraad. Smitshof Winkelcentrum Smitshof moet worden versterkt als wijkwinkelcentrum voor Soest-West. Hiervoor heeft overleg plaatsgevonden met enkele betrokken partijen. Uit dit overleg is medio 2009 naar voren gekomen dat de belangrijkste grondeigenaar als gevolg van de economische crisis op dit moment niet bereid is tot medewerking aan een integraal plan voor het totale winkelcentrum. In afwachting van de gevolgen van de economische crisis wordt daarom op dit moment niet verder gewerkt aan een integraal plan. Wel vindt enige versterking plaats, wanneer Lidl verplaatst naar De Plantago. De mogelijkheden daarvoor worden onderzocht, eind 2009 is hier meer duidelijkheid over.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 38 van 196
Soest-Zuid Verschillende partijen hebben een belangrijke grondpositie bij het winkelcentrum Soest-Zuid. Het overleg tussen deze partijen heeft door verschillende oorzaken nog niet geresulteerd in een concreet integraal plan. Wel wordt het pand van ABN AMRO herontwikkeld. Eind 2009 moet bekend worden in hoeverre, ook gezien de economische crisis, draagvlak aanwezig is voor een integrale herontwikkeling. Uitvoeren nota sociaaleconomisch beleid In het sociaaleconomisch beleid is de missie voor de gemeente Soest: de komende 10 jaar selectief te groeien, zodat de gemeente niet alleen sociaaldynamisch, maar ook economisch vitaal blijft zonder de aantrekkelijke omgevingskwaliteiten geweld aan te doen. De sociaaleconomische beleidsnota ‘Soest…groei in balans’ benoemt hiervoor pijlers. Deze pijlers zijn: economische structuur, bedrijfsomgeving, arbeidspotentieel, woon- en leefklimaat en gemeentelijke dienstverlening. De nota concretiseert de realisatie van het beleid door voor de verschillende pijlers uitvoeringsprojecten te benoemen. Voor de uitvoeringsprojecten is in de voorjaarsnota geld vrijgemaakt voor de komende jaren (voor 2009 € 45.000,voor 2010 € 65.000 vanaf 2011 en verder € 45.000). Per jaar wordt bekeken in hoeverre deze bedragen nog actueel zijn en of er andere projecten moeten worden uitgevoerd. Citymarketing Soest heeft op toeristisch-recreatief gebied een gebrek aan uitstraling en imago. Alhoewel Soest de toerist met zijn omgeving veel heeft te bieden, is dit tot op heden onvoldoende terug te zien in de (beleids)aandacht die de gemeente aan dit thema geeft. Om de toeristisch-recreatieve mogelijkheden van Soest op de kaart te zetten, neemt citymarketing een belangrijke plaats in bij het economisch beleid. Daarbij heeft citymarketing niet alleen een lokaal blikveld, maar moet juist ook in regionaal verband worden bekeken wat de mogelijkheden zijn. In 2009 is de uitvoering gestart van de regionale samenwerking om de Utrechtse Heuvelrug te promoten. In 2010, 2011 en 2012 wordt de uitvoering verder vorm gegeven. Toeristisch Platform Soest Een groot aantal partijen is actief op toeristisch-recreatief gebied, waarvan een deel is verenigd in uiteenlopende samenwerkingsverbanden. Om de versnippering te doorbreken, is in november 2008 een Toeristisch Platform Soest opgericht, waarin de belangrijkste partijen en samenwerkingsverbanden actief aan de slag zijn. In oktober 2009 zullen een promotieboekje Soest, een evenementenkalender en een website www.uitinsoest.nl gelanceerd worden. In 2010 zullen er nieuwe publiekstrekkers bedacht en uitgezet worden en verder gewerkt worden aan de in 2009 ingezette activiteiten. Wijkeconomie Veel ondernemers beginnen hun bedrijf vanuit de eigen woning. Pas wanneer daar aanleiding toe is, vertrekken ze naar een bedrijfspand. Bedrijvigheid in een wijk vergroot de levendigheid en verbreedt de lokale economie, maar wordt vaak beperkt door (onbedoelde) belemmeringen. Via dit project wil de gemeente nagaan hoe de werkmogelijkheden in en rond huis kunnen worden gestimuleerd en daarbij voorkomende belemmeringen kunnen worden weggenomen. Verwerven bedrijventerreinen Het vergroten van het areaal aan bedrijventerrein De voorraad uitgeefbaar bedrijventerrein in de gemeente Soest is nihil. Om in de gemeente Soest ruimte te kunnen bieden aan bestaande bedrijven en aan mogelijke (nieuwe) economische dragers is de ontwikkeling van nieuwe bedrijfslocaties noodzakelijk. Zonder te investeren in nieuwe bedrijfslocaties daalt de werkgelegenheidsontwikkeling onherroepelijk. De inspanningen om gronden voor bedrijventerrein te verwerven worden gecontinueerd. Het ontwikkelen van de Richelleweg is momenteel de enige concrete mogelijkheid om het aantal hectare bedrijventerrein uit te breiden. De ontwikkeling van bedrijventerrein Richelleweg gaat in samenwerking met de provincie. De verwachting is dat pas na 2010 grond uitgegeven kan worden.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 39 van 196
Huidige bedrijventerreinen Bestaande bedrijventerreinen willen we aantrekkelijk houden/maken voor bedrijfsvestiging. Dat gebeurt samen met ondernemers onder andere via de Bedrijven Management Organisatie. Prioriteiten 2010 Onderwerp Voortzetten en verder uitbouwen aanpak Werk Alert
Implementeren van beroepsopleidingen
Intensiveren van de ketensamenwerking
Beleid ontwikkelen voor modernisering Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), inclusief terugdringen wachtlijst
Doelstelling Uitkeringsgerechtigden zo snel mogelijk (terug)leiden naar een positie waarin zij zelfstandig in de noodzakelijke bestaanskosten kunnen voorzien. Dit betekent met sociale activeringstrajecten, coachen en trainen, werkstages en vrijwilligerswerk de uitstroom naar regulier werk bevorderen. Door op maat (korte) opleidingstrajecten in te kopen werklozen/werkzoekenden meer kansen op een reguliere baan bieden In de keten van Werk en Inkomen de samenwerking tussen CWI, BBS, UWV en UAC intensiveren, waardoor efficiency, effectiviteit en de kwaliteit van de dienstverlening (klant centraal) worden vergroot. Daarnaast in het kader van de economische crisis, beleid ontwikkelen om grip te krijgen en regie te houden op de instroom en de uitstroom. Behoud van de WSW als specifieke voorziening voor mensen voor wie deze bedoeld is en het bevorderen van werken in een zo regulier mogelijke omgeving.
Dwarsverbanden Zorg en welzijn Integratie Inkomensondersteuning
Zorg en welzijn Integratie Inkomensondersteuning Onderwijs Zorg en welzijn
Geen
Uitvoeren nota sociaaleconomisch beleid
De lokale economie versterken en Arbeidsmarktbeleid werkgelegenheid bevorderen Re-integratiebeleid Onderwijs Zorg en welzijn Wijkgericht werken
Citymarketing Soest
Profilering van Soest als toeristisch-recreatief centrum en als uitvalsbasis voor de regio
Sport, Recreatie, Kunst en Cultuur Natuur en milieu Communicatie
Toeristisch Platform Soest (TPS)
Bedenken en uitzetten nieuwe publiekstrekkers en verder werken aan de in 2009 ingezette activiteiten
Sport, Recreatie, Kunst en Cultuur Natuur en milieu Communicatie
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 40 van 196
Wijkeconomie
Stimuleren van de werkgelegenheid en economische vitaliteit in (woon)wijken door het creëren van mogelijkheden voor kleinschalige, niet-hinderlijke bedrijvigheid
Arbeidsmarktbeleid Re-integratiebeleid Wijkgericht werken Wonen en ruimtelijke ordening
Herontwikkeling Smitshof
Smitshof ontwikkelen tot versterkt wijkwinkelcentrum voor Soest-West
Wijkgericht werken Wonen en ruimtelijke ordening Verkeer en vervoer
Herinrichting Van Weedestraat
Van Weedestraat ontwikkelen tot hoofdwinkelcentrum van Soest
Verkeer en vervoer Wonen en ruimtelijke ordening
Winkelcentrum Soest-Zuid
Een kwaliteitsverbetering van het huidige winkelcentrum teweegbrengen.
Wonen en ruimtelijke ordening Verkeer en vervoer
Verwerven bedrijventerreinen Werkgelegenheid aantrekken en verplaatsingsmogelijkheden bieden voor Soester bedrijven
Kengetallen Aantal vestigingen (bron: PAR)1 Aantal arbeidsplaatsen (bron: PAR)
Programma Hart van de Heuvelrug (Richelleweg) Ruimtelijke ordening
Gerealiseerde waarden 2006 2007 2008 3.128 3.234 -
Raming 2009 -
19.779
19.667
-
-
541
502
500
500
1.197
480
390
800
Aantal geregistreerde nuggers (gemeente)
32
23
25
25
Percentage beperking instroom WWB, fase 2 en 3 (klanten met arbeidsplicht)
30
20
30
30
Gemiddelde instroom nieuwe klanten in de WWB, IOAW(Z), BZ (toegekende uitkeringen).
177
171
170
210
22.253
0
0
0
Aantal geregistreerde WWB’ers, IOAW(Z) en BZ totaal bestand, fase 1 t/m 4 (gemeente) Aantal geregistreerde WW’ers (UWV werkbedrijf))
Voorraad uitgeefbaar bedrijfsterreinen (in m2)
1
Het Provinciaal Arbeidsplaatsen Register (PAR) van de provincie Utrecht wordt als bron gebruikt. Hierin worden
lege bv’s niet meegenomen. PAR corrigeert ieder jaar de historische gegevens.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 41 van 196
Risicoparagraaf programma Economie Uitvoering project winkelpromenade Soestdijk In Soest wordt al jaren gesproken over het winkelbeleid en daarbij specifiek over de toekomst van het winkelgebied Van Weedestraat. De gemeenteraad heeft groen licht gegeven voor het uitwerken van een ontwikkelingsplan om de Van Weedestraat opnieuw in te richten tussen de rotonde Burg. Grothestraat en de kruising met de Stadhouderslaan. Uitgangspunt is het autovrij maken van de drukke verkeersader door het winkelgebied. In december 2009 wordt het ontwikkelingsplan inclusief aanvraag voor het uitvoeringsbudget ter goedkeuring aan de gemeenteraad aangeboden. In het plan van aanpak is een aantal risico’s gedefinieerd, zowel project inhoudelijk als qua proces. Optreden van vertragingen in het proces is onwenselijk, maar gezien de complexiteit (afhankelijkheid van derden) en de doorlooptijd van dit project niet ondenkbaar. Beheersmaatregel(en): • Actieve processturing • Actieve communicatie met bewoners, ondernemers en betrokkenen • Scenario beheersing (inzichtelijk maken van mogelijkheden en consequenties) Generiek risico Realisatie en imago
Kans Gemiddeld = 50%
Financiële impact n.v.t.
Financieel risico n.v.t.
Salariskosten afdeling Uitstroom- en activeringscentrum (UAC) Toelichting: Al geruime tijd wordt in totaal circa € 300.000 aan loonkosten van afdeling UAC gedekt uit externe subsidies en het Participatiebudget. Hoewel het niet in de lijn der verwachtingen ligt, kan deze dekking theoretisch wel wijzigen, waardoor de loonkosten van de huidige medewerkers ten laste komen van de algemene middelen. Beheersmaatregel(en): Nog geen specifieke beheersmaatregelen getroffen. Generiek risico Financieel
Kans Laag = 25%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 300.000
Financieel risico € 75.000
Pagina 42 van 196
De uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening op grond van de gemeenschappelijke regeling door het Regionaal Sociaal Werkvoorzieningschap Amersfoort (RWA) Toelichting: Op grond van de samenwerkingsovereenkomst tussen Amfors Holding B.V. en het RWA is bepaald dat Amfors voor 60% verplicht is om eventuele bij de gemeenschappelijke regeling RWA ontstane exploitatietekorten (= werkelijke kosten WSW minus rijkssubsidie WSW) aan te zuiveren. Deze verplichting geldt uitsluitend als het eigen vermogen van de holding daalt onder de € 4,5 miljoen. De gemeenten zijn samen voor 40% aansprakelijk voor de aanzuivering. Voor het gedeelte van het eigen vermogen van Amfors Holding B.V. tussen de € 2,5 miljoen en € 4,5 miljoen geldt dat Amfors voor 50% aansprakelijk is voor aanzuivering van exploitatietekorten van het RWA. Als het eigen vermogen daalt onder de € 2,5 miljoen is de aansprakelijkheid voor de gemeenten 100%. Voor Soest is dat risico gerelateerd aan het aandelenpercentage van 17%. Al 12 jaar lang wordt voor de uitvoering van de WSW door het RWA van de gemeente geen extra financiële bijdrage gevraagd. Sinds 2003 loopt het exploitatietekort op. In 2008 is dit voor het eerst afgenomen: van circa € 2,1 miljoen in 2007 naar € 1,8 miljoen in 2008. Het eigen vermogen van Amfors Holding B.V. bedroeg aan het eind van 2008 € 10,5 miljoen. De verwachting is dat de komende periode geen extra bijdrage van de gemeente Soest wordt gevraagd. Dit wordt ondersteund door de begroting 2010 van RWA, die laat zien dat (op dit moment) ook in 2010 geen extra bijdrage nodig is. De kanttekening hierbij is, dat de begroting onder voorbehoud is voorgelegd aan de raden van de deelnemende gemeenten. Het voorbehoud betreft de landelijke economische ontwikkeling (die ongunstig voor RWA kan zijn) en de mogelijke gevolgen van de invoering van het nieuwe strategische plan door de nieuwe directie van Amfors Holding BV (vanaf juli 2009). De resultaten uit de exploitatie van de eerste maanden van 2009 waren wat dat betreft niet gunstig. Om het subsidietekort vanuit de Amfors Groep bij het RWA te kunnen aanzuiveren, moet de Amfors Groep € 2,1 miljoen uit haar operationele activiteiten verdienen. Het RWA adviseert daarom waar mogelijk de gemeentelijke werken te laten uitvoeren door RWA. De wachtlijstproblematiek kan in 2009 leiden tot overrealisatie van de WSW-taakstelling. Op dit moment worden gesprekken afgerond met UWV Werkplein om in een co-financieringsvorm de WSW’ers in de gewenste beschutte werkplek te laten werken, weliswaar niet gefinancierd uit WSW gelden, maar door gedeeltelijke financiering vanuit het UWV en vanuit de WWB gelden. Bovendien wordt de mogelijkheid onderzocht van het overnemen van taakstelling voor 2009 van andere gemeenten. Beheersmaatregel(en: De beheersmaatregelen die Deloitte is 2007 heeft voorgesteld betreffen onder andere prestatieafspraken tussen de gemeenten en RWA. In juli 2009 vindt hierover ambtelijk overleg plaats. Generiek risico Financieel
Kans Laag = 5%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact Vooralsnog: nihil
Financieel risico Vooralsnog: nihil
Pagina 43 van 196
D. Wat mag het kosten (3e W-vraag)? Programma Economie Baten en lasten (bedragen * € 1.000)
Rekening 2008
Begroting 2009
2010
2011
2012
2013
Lasten Grote projecten
0
1.000
218
213
87
122
104
102
98
98
5.919 175
5.848 267
6.012 265
5.998 242
5.993 241
5.993 241
6.181
6.237
7.380
6.560
6.544
6.538
Markten en standplaatsen Uitstroom werk en sociale activering Economische zaken Totaal lasten
207
Baten Markten en standplaatsen Uitstroom werk en sociale activering
42
45
47
50
50
50
5.446
5.208
5.394
5.394
5.394
5.394
Economische zaken Totaal baten Resultaat
7
5
5
5
5
5
5.495
5.258
5.446
5.449
5.449
5.449
686
978
1.934
1.111
1.095
1.089
Afwijkingen t.o.v. 2009: Lasten Baten
-1.143 188
-324 191
-308 191
-301 191
Resultaat
-956
-133
-117
-110
Toelichting op de afwijkingen: Een negatief bedrag betreft een nadeel/tekort, een positief bedrag betreft een voordeel/overschot.
Grote projecten Project van Weedestraat (budgettair neutraal; Bijdrage vindt plaats bij de dekkingsmiddelen)
-1.000
Markten en standplaatsen Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: marktverplaatsing
20
Uitstroom werk en sociale activering Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
22
Economische zaken Overig
2
Totaal
-956
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 44 van 196
2.4 - Programma 4 - Natuur en milieu
A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over het onderhoud van de waterhuishouding, de waterberging die een bijdrage levert aan het ecologisch systeem, het onderhoud en de inrichting van het openbaar groen en de bescherming van de natuur. Speelvoorzieningen en recreatie zijn niet in dit programma opgenomen, maar in programma 8. Ook richt het programma zich op de verwijdering van afvalstoffen, het onderhoud van de gemeentelijke riolering, handhaving en uitvoering van het gemeentelijk milieubeleid en het stimuleren van energie- en milieubewust gedrag bij zo veel mogelijk doelgroepen. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6
Product Waterhuishouding Natuurbescherming Openbaar groen Reiniging Riolering Milieu
Portefeuillehouder A.F.M. Krijger A.F.M. Krijger A.F.M. Krijger A.F.M. Krijger A.F.M. Krijger A.F.M. Krijger
Relevante beleidsdocumenten a. Algemene Plaatselijke Verordening 2000 (kapvergunningen, evenementen, toegang bossen) b. Provinciale Bestuursovereenkomst handhaving (2000) c. Beleidsplan Bos en natuur 2001-2010 (april 2001) d. Baggerplan (2002) e. Gemeentelijk rioleringsplan III (GRP) 2005-2009 (2004) f. Waterplan Soest 2004-2008 (2004) g. Verordening rioolheffing (jaarlijks) h. Verordening rioolaansluitrecht (jaarlijks) i. Afvalstoffenverordening en uitvoeringsregeling (jaarlijks) j. Verordening reinigingsheffingen (jaarlijks) k. Regionaal handhavingprogramma Gewest Eemland (jaarlijks) l. Landschapsbeleidsplan (juli 1992) / Landschapontwikkelingsplan 2005 (LOP) m. Groenstructuurplan 2005-2015 n. Milieu-uitvoeringsprogramma (jaarlijks) o. Jaarprogramma Natuur- en Milieueducatie 2009-2010 p. Dienstverleningsovereenkomst RMN (2006) q. Nota onkruidbestrijding (raad juli 2007) r. Plan van aanpak diffuse bronnen 2007–2011 (2007) s. Kadernota groenbeheer (juni 2007) t. Kwaliteitsnotitie openbaar groen (juni 2007) u. Prestatie-eisen voor groen (maart 2008) v. Groenbeheersplan (maart 2008) w. Nota aanpak hondenbeleid (2004)
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 45 van 196
B. Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken (1e W-vraag)? Behoud van groen imago gemeente Soest, door het ontwikkelen en beheren van groen samen met de inwoners van Soest en Soesterberg. • • • • • • • •
Het versterken van de groenstructuur en de samenhang tussen verschillende groengebieden. Zorgdragen voor een duurzame bomenstructuur. Toepassen van natuurvriendelijk groenbeheer om de aanwezigheid van planten en dieren te bevorderen en voor de educatieve waarden en natuurbeleving. De verscheidenheid van flora, fauna en landschap wordt in stand gehouden. Bij bouwprojecten wordt waardevol groen ingepast in een duurzaam groen inrichtingsplan. Groen in de directe woonomgeving wordt goed onderhouden volgens de drie vastgelegde onderhoudsniveaus. Op wijk- en buurtniveau worden inwoners betrokken bij de (her)inrichting van openbaar groen. Uitgebreide beheermaatregelen in bebouwd gebied worden vooraf gecommuniceerd met inwoners.
Het beperken van wateroverlast (oppervlaktewater, water op straat en grondwater) waarbij de volksgezondheid en het milieu beschermd worden en verdroging van de bodem wordt tegengegaan. • • • • • •
De riolering zorgt voor voldoende afvoercapaciteit, met zo min mogelijk overstorten van afvalwater naar het oppervlaktewater en water op straat. Verstoppingen worden zo veel mogelijk voorkomen. Rioollekkages worden zo veel mogelijk voorkomen om bodemvervuiling tegen te gaan. Hemelwater wordt afgekoppeld van het riool en waar mogelijk geïnfiltreerd in de bodem of afgevoerd naar het oppervlaktewater. Watergangen en duikers hebben voldoende bergingscapaciteit en worden adequaat onderhouden, zodat de waterdoorvoer wordt gegarandeerd. Meldingen over grondwater worden geregistreerd en geanalyseerd, zodat probleemgebieden in kaart worden gebracht.
Beperken of wegnemen van de nadelige milieugevolgen van menselijk handelen. • • •
Zowel bij inwoners als bedrijven wordt milieubewust gedrag gestimuleerd. Nadelige milieugevolgen van bedrijfsactiviteiten worden zo veel mogelijk weggenomen. Natuur- en milieucommunicatie & Natuur- en milieueducatie.
beperkt
of
De milieubelasting van huishoudelijke afvalstoffen zoveel mogelijk beperken. • •
Een aantoonbaar schonere leefomgeving wordt bewerkstelligd. Verbetering van de afvalscheiding met goede dienstverlening en acceptabele kosten.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 46 van 196
Maatschappelijk effect
Behoud groen imago
Indicator
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010 1
*
*
2011 e.v. *
1.124
1.500
2.000
2.000
28.500
22.000
40.000
n.n.b.
0 0 1
2 0 2
2 0 2
2 0 2
Aantal -overstorten Maatweg -overstorten Koningsweg -overstorten Kampdwarsweg
14 -
12 12 12
12 12 12
12 12 12
Aantal verstoppingen
59
70
70
70
Aantal hectare afgekoppeld
1,6
3,6
2,0
1,2
Aantal kinderen dat deelneemt aan lesactiviteiten en projecten of dat op school aan de slag gaat met leskisten en lesmaterialen
15.000
15.000
15.000
15.000
Deelnemers subsidieregeling regenton & compostvat
27
50
50
50
64
75
100
100
565
750
1.000
1.000
7
7
7
7
54% 66%
56% 75%
56% 75%
56% 75%
234
230
225
220
120 79 25 5 2 0,6
105 75 23 5 2 1
105 75 23 5 2 4
105 75 23 5 2 6
Aantal straten met boomrenovaties Aantal m² door inwoners beheerde plantvakken Aantal m² groenrenovatie
Beperken wateroverlast
Beperken nadelige milieugevolgen van menselijk handelen
1
Aantal keer optreden wateroverlast: - oppervlaktewater - rioolwater op straat - grondwater
Actie met Belgerinkel naar de winkel: - aantal deelnemende winkeliers - aantal deelnemers Aantal rubrieken Duurzaam Soest Beperken milieubelasting afvalstoffen
Bronscheiding: - totale afvalstroom - grof huishoudelijk afval Hoeveelheid huishoudelijk restafval in kg/inwoner1 Bronscheiding in kg/inwoner: - gft - papier/karton - glas - textiel - klein chemisch afval - plastic
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 47 van 196
*Deze indicator wordt niet meer gemeten omdat deze onvoldoende inzicht geeft in het behoud van het groene imago. 1
een nieuwe indicator die meer inzicht geeft in het behoudt van het groen imago van de gemeente.
C. Wat doen we ervoor (2e W-vraag)? Behoud groen imago Soest Uitvoering maatregelen Groenbeheersplan De kadernota Groenbeheer is samen met de kwaliteitsnotitie Openbaar groen de basis voor het Groenbeheersplan (maart 2008). Het Groenbeheersplan bestaat uit een beheervisie en een werkplan. De beheervisie geeft in grote lijnen aan hoe het dagelijks beheer omgaat met beeldkwaliteit, natuurwaarden en gebruikswaarden. Daarnaast beschrijft de visie randvoorwaarden voor de uitvoering van maatregelen vanuit de beheerbaarheid, veiligheid en kostenoogpunt. De beheervisie geeft op systematische wijze de eindbeelden aan voor het groen. De feitelijke maatregelen staan beschreven in het werkplan en zijn gekwalificeerd als een hoge of minder hoge prioriteit. Het groenbeheersplan beslaat een periode van tien jaar waarbinnen het realiseren van de beheerdoelen wordt nagestreefd. Na deze periode, in 2017, is het van belang het beheer te evalueren en de doelen bij te stellen aan de eisen van die tijd. De speerpunten en projecten openbaar groen voor 2009 – 2012 zijn: • ontwikkelen van een gewaardeerde groenstructuur in Soest en Soesterberg; • versterken van de hoofd-bomenstructuur; • versterken van de ruimtelijke structuur van het groen; • versterken van de beeldkwaliteit van het openbaar groen; • opwaarderen van de entrees van Soest en Soesterberg; • naar een vitaal bomenbestand; • kwaliteitsverbetering van het onderhoudsniveau; • heldere uitgangspunten voor het beheer van het openbaar groen. In 2009 is een bezuiniging doorgevoerd van € 50.000 op de groenrenovatie. Voor het realiseren van de beheerdoelen is minder budget beschikbaar. In 2010 wordt het groen in het binnengebied van de buurt Egghermonde in Soesterberg gerenoveerd. Verouderde en slecht te onderhouden beplanting wordt vervangen door nieuwe. Ook worden bomen met matige conditie of die te dicht op elkaar staan verwijderd. Daar waar mogelijk worden bomen duurzaam herplant. In het kader van ‘werk met werk maken’ worden de asfaltpaden in dit gebied vervangen door tegelverharding. In aansluiting op het groenbeheerplan wordt het Nassauplantsoen gerenoveerd. In combinatie met de groenrenovatie wordt een nieuwe speelplaats aangelegd. Daarnaast wordt verouderde beplanting in de P.C. Hooftlaan en buurt tussen de Talmalaan / Vermeerlaan en A. Cuyplaan/J. Steenlaan gerenoveerd, waarbij indien nodig bomen worden verwijderd/vervangen. In combinatie met rioleringswerkzaamheden, aanpassingen aan de rijwegen/parkeerplaatsen en speelplaatsen wordt het groen in de omgeving van het Saenredamplantsoen gerenoveerd. Hiervoor is een krediet van € 105.000 beschikbaar gesteld. Hondenbeleid Naar aanleiding van de evaluatie van het hondenbeleid in 2009 zijn hondenuitlaatterreinen en losloopterreinen aangepast, uitgebreid of verplaatst. Over het algemeen zijn bewoners, zowel honden- als niet-hondenbezitters, tevreden over het beleid. Wel is behoefte aan intensievere handhaving en communicatie. In 2009 is de geactualiseerde hondenuitlaatkaart uitgebracht.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 48 van 196
Beperken wateroverlast Uitvoeringsplan Waterbeheer 2010 Het beheer betreft het onderhoud aan en de vervanging van de beschoeiing en duikers, het baggeren van de waterbodem en het maaien van de watergangen en het opruimen van vuil. Gemiddeld moeten de watergangen en vijvers eens per 10 jaar gebaggerd worden. Zie voor het uitvoeringsplan 2010 paragraaf D ‘Onderhoud kapitaalgoederen’. Uitvoeringsplan Grondwater 2010 Bij het Meldpunt woonomgeving kunnen bewoners klachten, vragen en opmerkingen over grondwater kwijt. De gemeente registreert en analyseert de meldingen. Daardoor kunnen trends worden gesignaleerd en kunnen we inzicht krijgen waar structurele probleemgebieden zijn. In die gebieden kan de gemeente besluiten om bijvoorbeeld op het moment dat de riolering aan vervanging toe is maatregelen te nemen, waar mogelijk samen met bewoners. Zie voor het uitvoeringsplan 2010 paragraaf D ‘Onderhoud kapitaalgoederen’. Uitvoeringsplan Riolering 2010 Tot de riolering behoren de vuilwaterriolen, de gemalen, de bergbezinkbassins, het biezenveld, de regenwaterriolen en de infiltratievoorzieningen van regenwater in de bodem. Werkzaamheden aan de riolering bestaan uit onderhoud aan de riolering, verhelpen van verstoppingen en vernieuwen van delen van de riolering. Zie voor het uitvoeringsplan 2010 paragraaf D ‘Onderhoud kapitaalgoederen’. Beperken nadelige milieugevolgen van menselijk handelen Wet milieubeheer De gemeente Soest doet zelf de vergunningverlening en acceptatie van meldingen op grond van de Wet milieubeheer. Het Service Bureau gemeenten voert de handhaving en het periodiek toezicht uit aan de hand van een uitvoeringsprogramma. Vanaf 1 januari 2010 valt deze taak onder verantwoordelijkheid van de nieuwe afdeling Vergunningverlening en handhaving. ISV-bodembudget De provincie Utrecht heeft op grond van de bodemmodule bij het Meerjarig Ontwikkelingsprogramma ISV een budget vastgesteld voor de uitvoering en programmering in 20052009. De eindverantwoording van dit programma geschiedt begin 2010. Natuur- en milieueducatie en milieucommunicatie Om inwoners actief te betrekken bij de woon- en leefomgeving en om milieubewust gedrag te stimuleren worden natuur- en milieueducatie (NME) en milieucommunicatie (NMC) ingezet. Deze beleidsinstrumenten zijn naast wet- en regelgeving verankerd in het gemeentelijk milieubeleidsplan (MBP). Alle scholen voor basis- en voortgezet onderwijs schrijven zich jaarlijks in voor activiteiten uit het jaarprogramma NME Soest. Milieucommunicatie wordt als beleidsinstrument ingezet om inwoners te betrekken bij het gemeentelijk beleid rond afval, water, mobiliteit, klimaatbeleid, energie, algemeen milieu en groen. NME werkt aan leerprocessen in de samenleving, met als doel werken aan een duurzame Soester samenleving. Klimaatbeleid De uitkering voor lokaal klimaatbeleid ‘Stimulering van Lokale Klimaatinitiatieven’ (SLOK, voorheen BANS) is aangevraagd. De financiering van het klimaatbeleid vindt plaats op grond van een 50/50 verhouding. Naast de uitkering van het Rijk moet de gemeente eenzelfde bedrag ter beschikking stellen. De aanvraag is gecorrigeerd na behandeling van de voorjaarsnota 2009 en de kaderstelling voor de programmabegroting. Er is nu sprake van een 50/50 financiering. Geurbeleid In januari 2007 is de nieuwe Wet geurhinder en veehouderijen in werking getreden. Op grond van deze wet kunnen gemeenten lokaal geurbeleid, binnen bandbreedten, vaststellen. Dit beleid moet worden vastgelegd in een verordening. Lokaal geurbeleid kan mogelijkheden bieden om gewenste bouwplannen, ondanks geurcirkels van agrarische bedrijven, doorgang te verlenen. Voor het
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 49 van 196
formuleren van de verordening moeten we onderzoek doen naar de huidige en te verwachten geurbelasting. Ook moeten we alle gewenste ruimtelijke ontwikkelingen in kaart brengen. In 2009 is gestart met het opstellen van geurbeleid. Dit beleid wordt naar verwachting in september/oktober 2009 ter vaststelling voorgelegd aan de raad. Milieubeleidsplan Een integraal milieubeleidsplan 2010-2014 is in voorbereiding. Daarnaast ontwikkelen we een richtinggevende beleidsvisie op een duurzaam Soest in 2030; voor de volgende generatie. De beleidsvisie beschrijft het ambitieniveau voor het beperken en voorkomen van milieubelasting. Voor 2009-2012 vertalen we deze visie in een uitvoeringsgericht plan met meetbaar geformuleerde doelstellingen en concrete acties en projecten. Op basis van de bespreking van de voorlopige ambities en doelstellingen bij de ontmoeting op 25 juni 2009 wordt het plan verder uitgewerkt. Een ontwerpplan verwachten we september/oktober aan uw raad te kunnen presenteren. Beperken milieubelasting afvalstoffen Verbetering afvalscheiding In 2008 is 54% van het afval aan de bron gescheiden. De doelstelling voor de komende jaren ligt op 56%. De hoeveelheid restafval is in vergelijking met 2007 licht gestegen. Landelijk is de hoeveelheid restafval steeds meer een indicator voor de mate van afvalscheiding. Uit jaarlijkse sorteeranalyses van het restafval blijkt dat hier nog steeds een aanzienlijke hoeveelheid herbruikbaar afval in zit, meer dan 100 kg per inwoner per jaar op een totaal van 234 kg restafval per inwoner per jaar. De planperiode van het gemeentelijk afvalstoffenplan (GAP) is in 2008 afgesloten. Er is een evaluatie uitgevoerd. Een nieuw afvalstoffenbeleid maakt deel uit van het nieuw op te stellen integrale milieubeleidsplan. In juni 2009 is een nieuwe methode van plastic afval inzamelen ingevoerd. De eerste resultaten zijn bemoedigend. Het scheiden van plastic afval leidt tot een enorme volumereductie van het restafval. Het hergebruik van goederen kan worden bevorderd door het kringloopcentrum Spullenhulp uit te breiden. Het hergebruik van goederen, voordat zij het afvalstadium bereiken, kan een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen van de hoeveelheid restafval. Beperken zwerfafval Het beeld dat voor inwoners zichtbaar is, is bepalend in de aanpak van zwerfafval. RMN veegt de verhardingen op basis van beeldkwaliteit, waarbij voor winkelcentra een hogere kwaliteit is afgesproken dan voor woonwijken, doorgaande wegen en bedrijventerreinen. Eemfors verwijdert zwerfafval uit het groen op basis van een frequentiebestek. Het Plusproject Zwerfafval is eind 2008 beëindigd. Het project heeft geresulteerd in meer prullenbakken en blikvangers, vaker legen van prullenbakken, invoering monitoringssysteem en zicht op gewenste beheersafspraken met Eemfors. Het monitoringsprogramma wordt ook gebruikt voor maandelijkse kwaliteitscontroles, die aan RMN worden teruggekoppeld. Het programma kan ook voor andere beheersaspecten van de openbare ruimte worden ingezet. Prioriteiten 2010 Onderwerp Actie Zandloper (doelgroep: basisonderwijs/ voortgezet onderwijs)
Doelstelling Dwarsverbanden Dit natuurbeheerprogramma Groenbeheer gaat onderdeel uitmaken van het jaarprogramma NME
Grondwater
Beleid op het gebied van grondwater formuleren
Oppervlaktewater en duikers
Baggeren om de doorstroming te kunnen garanderen
Riolering
Boomwortels en obstakels uit het riool verwijderen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 50 van 196
Uitvoering hondenbeleid
Uitvoering maatregelen groenbeheersplan
Overlastplekken bij hondenvoorzieningen aanpakken/ verbeteren
Recreatie Groenbeheer
Verspreiden hondenkaart
Recreatie Groenbeheer
Kwaliteitsverbetering groen
Recreatie hondenbeleid
Integrale aanpak van projecten in de openbare ruimte
Recreatie hondenbeleid
Actualiseren beleid boombescherming
Goede bescherming voor (waardevolle)bomen en duidelijke transparante regelgeving
Plan van aanpak klimaatbeleid
Voor de periode 2010-2013 worden klimaatprojecten ingepland en gelden (50% van het totaal budget) aangevraagd bij VROM.
Inkoopbeleid Wonen en ruimtelijke ordening Gemeentelijke gebouwen Openbare verlichting Verkeer en vervoer
Uitbreiding Kringloopcentrum Spullenhulp
Duurzame uitbreiding Spullenhulp dat als voorbeeldproject kan gelden voor duurzaam bouwen. Verdubbeling van hoeveelheid herbruikbare goederen. Toename aantal arbeidsplaatsen.
Inkoopbeleid Milieubeleid Uitstroom naar werk en sociale activering
Nieuw milieubeleidsplan
Een integraal milieubeleidsplan wordt vastgesteld voor de periode 2010-2014.
Inkoopbeleid Wonen en ruimtelijke ordening Gemeentelijke gebouwen en installaties Verkeer en vervoer
Uitvoering Jaarprogramma NME 100% (20 basisscholen) van 2009-2010 basisonderwijs Soest schrijft zich in voor activiteiten uit het jaarprogramma NME dat jaarlijks voor de scholen wordt samengesteld
Onderwijs Zorg en welzijn Milieubeleid Groenbeleid Natuurbescherming Goed Burgerschap
Voor elke bouw (kleuter-, onder-, midden- en bovenbouw) zijn er voldoende activiteiten die aansluiten bij de kerndoelen en bij de meest gebruikte natuurmethodes
Onderwijs Zorg en welzijn Milieubeleid Groenbeleid Natuurbescherming Goed Burgerschap
Basisonderwijs Soest werkt mee aan kwaliteitsverbetering en werkwijze NME Soest van
Onderwijs Kwaliteitszorg
Kwaliteitsnetwerk NME Soest
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 51 van 196
Uitvoering NME-projecten Voortgezet Onderwijs
aanbod- naar vraaggericht Leerlingen voortgezet onderwijs betrekken bij de natuurlijke woon- en leefomgeving, de geschiedenis en het beheer ervan
Zwerfafval Wonen en ruimtelijke ordening
Uitvoering actie Belgerinkel naar de winkel
Fietsgebruik stimuleren en aandacht vestigen op het milieu- en fietsbeleid van de gemeente.
Economie Verkeer en vervoer
Stimuleringsregeling regentonnen en compostvaten
Beperken watergebruik en hergebruik gft-afval.
Communicatie
Kengetallen
Gerealiseerde waarden 2006 2007 2008
Raming 2009
Totale hoeveelheid afval huishoudens (in tonnen): - restafval - gft - papier/karton - glas - grofvuil - textiel - klein chemisch afval - plastic
27.472
29.049
28.374
28.730
10.691 5.226 3.167 1.272 6.875 162 79
10.553 5.678 3.623 1.123 7.810 180 82 6
10.700 5.485 3.610 1.165 7.017 244 80 28
10.440 5.400 3.660 1.100 7.760 140 70 160
Aantal bomen in de bebouwde kom
17.253
17.146
17.135
17.100
Aantal verleende kapvergunningen
270
325
281
*
39
50
122
230
50
175
242
240
587
425
16
2
Aantal verleende kapvergunningen openbare bomen 1
Aantal gekapte openbare bomen (kapvergunningplichtig) 1 Aantal herplantte openbare bomen
1
Aantal verleende kapvergunningen particuliere bomen 1 Aantal gekapte particuliere bomen (kapvergunningplichtig) 1 Aantal herplantte particuliere bomen 1
* Dit kengetal wordt niet meer gemeten, omdat deze onvoldoende inzicht geeft in het al dan niet behoud van het groene imago. 1
een nieuw kengetal, dat meer inzicht geeft in het behoud van het groen imago van de gemeente.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 52 van 196
Risicoparagraaf programma Natuur en Milieu Aansprakelijkheid beheer en onderhoud openbare ruimte 1. De gemeente kan door inwoners en bedrijven aansprakelijk worden gesteld voor het handelen en nalaten van het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Hoewel de te verwachten stijging tot op heden uitblijft worden inwoners steeds mondiger en kunnen we wellicht in de toekomst meer schadeclaims verwachten. 2. De gemeente kan voor kosten worden geplaatst als gevolg van stormschade ed. De bijna 18.000 bomen binnen het stedelijk gebied vormen bij storm een risico voor de bomen zelf, goederen van de gemeente en goederen van derden. Daarnaast bestaat een risico voor personen (letsel of overlijden). Ook kan gevolgschade ontstaan doordat openbare wegen niet meer bruikbaar zijn. Beheersmaatregel(en) 1. Verzekering met een eigen risico 2. Goed structureel beheer en onderhoud helpen risico te verkleinen Jaarlijkse VTA (Visual Tree Assessment) controle draagt bij aan het in kaart brengen van de actuele risico’s. Bij (her)inrichting kan bij boomkeuze en groeiplaats rekening worden gehouden het risico van stormschade. Generiek risico 1. Financieel/juridisch 2. Financieel/juridisch
Kans Gemiddeld = 50% Laag = 25%
Financiële impact € 50.000 € 100.000
Financieel risico € 25.000 € 25.000
Bodemsanering Soest moet, als programmagemeente ISV-bodem, voor 2010 een compleet beeld van de bodemkwaliteit binnen de bebouwde kom geven. Dit beeld is eind 2009 compleet. Daarna zijn er geen bodemsaneringen meer te verwachten. In het buitengebied bij het railecoduct Op Hees (Dolderseweg) wordt Soest mogelijk voor maximaal € 20.000,- aangesproken als ProRail onverwacht in ons terrein, een voormalige stortplaats, onder het maaiveldniveau moet saneren. Beheersmaatregel(en) Bij nieuwe gevallen wordt eerst afgewogen of sanering nodig is. Het Rijk stelt dat er alleen gesaneerd moet worden als er sprake is van actuele risico’s voor mens, flora en fauna en/of bij wijzigingen in gebruik. Verder wordt de eventuele plicht tot saneren (inclusief betaling kosten) in eerste instantie gelegd bij de eigenaar van de verontreinigde bodem. Generiek risico Financieel/juridisch
Kans Laag = 25%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 20.000
Financieel risico € 5.000
Pagina 53 van 196
D. Wat mag het kosten (3e W-vraag)? Programma Natuur en milieu Baten en lasten (bedragen * € 1.000)
Rekening 2008
Begroting 2009
2010
2011
2012
2013
Lasten Waterhuishouding Natuurbescherming
71 431
72 539
73 459
72 457
72 456
72 456
Openbaar groen
2.519
2.632
2.593
2.594
2.597
2.590
Reiniging
3.969
4.028
4.216
4.195
4.185
4.176
Riolering
4.745
5.334
5.399
6.098
6.389
6.537
Milieu
1.015
1.172
949
936
933
850
12.750
13.777
13.688
14.352
14.632
14.680
53 76
46 66
46 66
46 66
46 66
46 66
4.454 4.675
4.270 5.279
4.390 5.405
4.658 6.135
4.648 6.430
4.640 6.601
Totaal lasten Baten Waterhuishouding Natuurbescherming Openbaar groen Reiniging Riolering Milieu
83
1
42
42
42
Totaal baten
9.341
9.662
9.950
10.948
11.233
11.354
Resultaat
3.409
4.115
3.738
3.404
3.399
3.326
Afwijkingen t.o.v. 2009: Lasten Baten
89 287
-575 1.285
-855 1.570
-903 1.692
Resultaat
377
711
716
789
Stortingen/onttrekkingen betrekking hebbend op dit programma: 2008 2009 Storting egalisatie reinigingsheffing 160 Onttrekking egalisatiereserve reiniging 98 114
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
2010
2011
2012
2013
288
Pagina 54 van 196
Toelichting op de afwijkingen: Een negatief bedrag betreft een nadeel/tekort, een positief bedrag betreft een voordeel/overschot. Waterhuishouding Overig
-1
Natuurbescherming Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-14
Afloop van het project aktie Zandloper
5
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: renovaties speelplaatsen en groen
20
Uit de voorjaarsnota 2009: verlaging van het budget groenstructuurplan
50
Uit de voorjaarsnota 2009: verlaging van het budget landschapsontwikkeling
22
Kapitaallasten
-3
Openbaar groen Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-56
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: renovaties speelplaatsen en groen
121
Verhoging van de kosten Eemfors
-48
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: facelift grafheuvel de Windhond
5
Uit de voorjaarsnota 2009: herinrichting Grafheuvel Zuidelijke Eng
11
Overig
3
Onderhoudskosten kwekerij Molenstraat
3
Reiniging Minder inzet ambtelijke uren en ontwikkeling van loon- en overheadkosten Afrekening DVO-taken RMN
25 -188
Kostenverhoging RMN
-64
Meer inkomsten uit reinigingsheffing
120
Kapitaallasten
-40
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: plusproject huishoudelijk afval
48
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: plusproject zwerfafval
32
Riolering Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-19
Kostenverhoging RMN
-23
Kapitaallasten
151
Onttrekking uit de voorziening door hogere kapitaallasten Toevoeging aan de voorziening
-62 -189
Hogere opbrengsten van de rioolheffing
189
Uit de voorjaarsnota 2009: aanschaf WION-module
15
Milieu Minder inzet ambtelijke uren en ontwikkeling van loon- en overheadkosten
82
Plan van aanpak klimaat 3 jaar vanuit nieuw beleid gefinancierd
-42
Opstellen geurbeleid in 2009
40
Opstellen milieubeleidsplan in 2009 afgerond
30
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: milieuvergunningen en meldingen
92
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: project BANS vervolg
48
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: milieubeleidsplan
22
Verhoging van de kosten van het Servicebureau Gemeenten (voorheen het Gewest)
-8
Totaal
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
377
Pagina 55 van 196
2.5 - Programma 5 - Wonen en Ruimtelijke Ordening
A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over wonen, ruimtelijke indeling en de kwaliteit ervan en invulling van het gemeentelijk grondgebied. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4
Product Grote projecten (Masterplan en Smitsveen) Ruimtelijke ordening Stedelijke vernieuwing Bouwen en wonen Woonruimtezaken
Portefeuillehouder T. Middelkoop T. Middelkoop T. Middelkoop T. Middelkoop T. Middelkoop
Relevante beleidsdocumenten a. Nota ‘Kansen voor starters op de woningmarkt’ (raad 10 februari 2004) b. Raamovereenkomst Hart van de Heuvelrug (raad 24 juni 2004) c. Welstandsnota (raad 24 juni 2004) d. Ontwikkelingsprogramma Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing ISV II (raad 17 februari 2005) e. Verdeelbesluit ISV II (raad 15 september 2005) f. Nota beleidsregels voor de toepassing artikel 19 lid 3 WRO in de gemeente Soest (raad 16 augustus 2005) g. Clusterovereenkomst Hart van de Heuvelrug, eerste cluster Soest (27 september 2005) h. Clusterovereenkomst Hart van de Heuvelrug, cluster Zeist III (1 juli 2009) i. Convenant afstemming woningdifferentiatie 2005-2010 Stadsgewest Amersfoort (16 november 2005) j. Bestuurlijke overeenkomst wonen, welzijn, zorg regio Eemland (21 december 2005) k. Stimuleringsbijdrage Dorpsplein, prestatieovereenkomst met provincie (26 april 2006) l. Treasurystatuut, § 2.11-2.16 met betrekking tot garantstellingen (raad september 2006) m. Stimuleringsbijdrage digitale bestemmingsplannen, prestatieovereenkomst provincie (28 november 2006) n. Bouwverordening (laatstelijk gewijzigd: raad 21 december 2006) o. Prestatiecontract corporaties 2008-2010 (7 oktober 2008) p. Clusterovereenkomst Zeist II (raad 26 april 2007) q. Bouwbeleidsplan (raad 29 mei 2007) r. Plan van aanval bestemmingsplannen (raad 2 oktober 2007) s. Woonvisie Soest 2007-2015; Soest verbindt bestaand en nieuw (raad 21 december 2007) t. Huisvestingsverordening Soest 2008 (raad 17 januari 2008, wijziging 10 juni 2008)) u. Concept ruimtelijk plan vliegbasis Soesterberg (raad 23 juni 2008) v. Concept Masterplan Soesterberg w. Digitalisering ruimtelijke plannen x. Concept visie Bosstraat y. Handboek digitalisering bestemmingsplannen z. Nota onrechtmatig wonen op recreatiecentra
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 56 van 196
B. Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken (1e W-vraag)?
Een ook op langere termijn levendig Soest met een kwalitatief goed woon-, werk- en leefklimaat, te bereiken door actief in te spelen op ontwikkelingsmogelijkheden op verschillende terreinen.
Met woonbeleid streven naar woningdifferentiatie, waarmee een evenwichtige bevolkingsopbouw kan worden gerealiseerd.
Maatschappelijk effect
Indicator
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010 2011 e.v. Vaststelling Masterplan Soesterberg ja
Een ook op langere termijn levendig Soest met een kwalitatief goed Vaststelling structuurvisie woon- en leefklimaat Ruimtelijk plan voor de vliegbasis Evaluatie bouwbeleidsplan
ja ja In voorbereiding
Ja Ja
Inventarisatie en handhaving permanente bewoning recreatiewoningen Evaluatie welstandsnota
Ja
Opstellen reclamebeleid
Ja
Vaststelling bestemmingsplannen in de raad: ja
Soesterveen Apollo-Noord Overhees-Boerenstreek Soest-Midden en -Zuid Smitsveen: 2011 De Eng: 2011 Vliegbasis: 2012 Landelijk gebied: 2012 Soesterberg: 2013 Bedrijventerrein Soest: 2013 Soestdijk: 2014 Met het woonbeleid streven naar woningdifferentiatie, waarmee een evenwichtige bevolkingsopbouw kan worden gerealiseerd
Oplevering woningen in Soesterberg Oplevering nieuwe woningen in Soest
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja ja 28
55
25
100
143
75
75
140
Pagina 57 van 196
C. Wat doen we ervoor (2e W-vraag)? Herstructurering Smitsveen Het verbeteren van de leefbaarheid in Smitsveen is voor de gemeente Soest en voor woningcorporatie Portaal de meest urgente binnenstedelijke vernieuwingsopgave in Soest. Om de leefbaarheid te verbeteren is herstructurering onvermijdelijk. In juli 2009 zou het deelplan voor sloop en nieuwbouw door de gemeenteraad worden vastgesteld. Maar op 1 juli heeft Portaal kenbaar gemaakt het deelplan nog te willen aanpassen. Portaal heeft hiervoor de tijd tot eind oktober 2009. Nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening (WRO) Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening in werking getreden. De belangrijkste veranderingen betreffen (a) de rol van de provincie, (b) de gesanctioneerde actualisering van bestemmingsplannen, (c) het verdwijnen van de artikel 19-procedure en mogelijkheid om ontwikkelingen snel in gang te zetten, (d) digitaliseringseisen (per 1 juli 2009). De nu nog noodzakelijke goedkeuring door Gedeputeerde Staten vervalt. Volgens de nieuwe regelgeving moet de provincie vooraf eisen stellen en deze via het gebruikelijke overleg inbrengen en de naleving ervan controleren. In de huidige WRO moeten gemeenten minimaal elke tien jaar bestemmingsplannen vaststellen voor het buitengebied. Er is echter geen sanctie. In de nieuwe WRO moeten gemeenten alle bestemmingsplannen elke tien jaar vernieuwen op straffe van verlies van legesinkomsten. De vrijstelling op grond van artikel 19 WRO vervalt, maar wordt vervangen door het projectbesluit. Dit heeft dezelfde functie als voornoemde vrijstelling. Het verschil is echter dat de gemeente binnen een jaar na het onherroepelijk worden van het projectbesluit het bestemmingsplan moet aanpassen op basis van bedoeld projectbesluit. Ook hier geldt de financiële prikkel: er mogen geen leges worden geïnd voor bouwplannen die op basis van het projectbesluit zijn gerealiseerd totdat het bestemmingsplan daarop is aangepast. De gemeente moet een kwaliteitsslag maken om haar nieuwe rol waar te maken. Hoe beter de kwaliteit, hoe terughoudender rijk en provincie zich zullen opstellen. Met name de vroegtijdige integratie tussen RO en grondbeleid en andere relevante beleidsvelden is van cruciaal belang. De winst moet vooral zitten in een meer beleidsmatige aanpak en het werken van grof naar fijn; eerst een beleidskader en dan pas aan de slag en niet pas beleid ontwikkelen op het moment dat zich initiatieven aandienen. De gemeenteraad moet een sturingsfilosofie vaststellen en daarbij aangeven hoe de gemeente haar rol, taken en verantwoordelijkheden vormgeeft. Deze nieuwe benadering vraagt om een aantal kernkwaliteiten en een andere manier van werken. Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) Naast programma 4 Natuur en milieu heeft de Wabo óók betrekking op dit programma, daar waar het gaat om de bouw-, sloop en monumentenvergunningen. 1 januari 2010 is de richtdatum voor de invoering van de Wabo. Het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM) wil met de invoering van de Wabo verschillende gebonden vergunningen zo veel mogelijk samenvoegen in één omgevingsvergunning, die bij één loket kan worden aangevraagd. Er gaat één procedure gelden waarop één besluit volgt. Voor beroep tegen dat besluit komt ook één procedure. Bovendien wordt ernaar gestreefd de indiening van de aanvraag en de behandeling daarvan, zo veel mogelijk digitaal te laten plaatsvinden via een aansluiting op het OLO (omgevingsloket online) Voor gevallen waarin de aanvraag van een omgevingsvergunning samenloopt met bepaalde andere vergunningen, werkt de één-loket-benadering door. Uitgaande van de huidige organisatie wordt veel tijd gestoken in voorlichting, opleiding, ICT, uniformering van regels, procesbeschrijvingen en zaken als een uniforme mandaatregeling.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 58 van 196
Handhaving De inzet van het bouwtoezicht is vastgelegd in het in 2007 vastgestelde bouwbeleidsplan. Daar bovenop is extra prioriteit gegeven aan bestrijding van illegale bewoning en illegale bouwwerken aan de Birkstraat. Het vastgestelde bouwbeleidsplan wordt jaarlijks geëvalueerd. Mede op basis van de nieuwe WRO is handhavingsbeleid vereist. Daarnaast moet voor 1 januari 2010 op persoonsniveau duidelijkheid worden verschaft over het al dan niet permanent mogen bewonen van een recreatiewoning. Na deze datum zijn gemeenten verplicht om op verzoek een persoonsgebonden ontheffing te verlenen. In 2003 heeft het Rijk voor de bewoning van recreatiewoningen beleid vastgesteld. Voor bewoners die sinds 31 oktober 2003 of eerder in een recreatiewoning wonen moet een oplossing worden gevonden. De gemeente kan ervoor kiezen illegale bewoning aan te pakken, het bestemmingsplan te wijzigen of bewoners een persoonsgebonden gedoogbeschikking of ontheffing te geven. Hiervoor vindt op een praktische wijze controle op permanente bewoning plaats. Op 29 april 2009 is daartoe de nota ‘onrechtmatig wonen recreatiecentra’ vastgesteld. Masterplan Soesterberg Met de unanieme instemming door de raad met het Masterplan Soesterberg in mei 2009 is het globale ontwerp van de 4 deelprojecten van het Masterplan vastgesteld. Tevens is een budget van EUR 5 miljoen beschikbaar gesteld. Vanaf dat moment wordt gewerkt aan het opstellen van de uitvoeringsplannen van de 4 deelprojecten. Deze voorbereidingskosten worden gedekt vanuit het beschikbaar gestelde budget. Het ambitieniveau van het Masterplan Soesterberg en de beperkte beschikbare middelen leveren een spanningsveld op. De verwachting is dat in het eerste kwartaal van 2010 de haalbare uitvoeringsplannen, met een financiële onderbouwing, aangeboden kunnen worden voor besluitvorming. Vliegbasis Soesterberg Het Ruimtelijk Plan is 11 juni 2009 vastgesteld door de raden van Soest en Zeist en Provinciale Staten van Utrecht. Binnenkort starten Soest en Zeist met het opstellen van het bestemmingsplan. Ook maken de drie partners afspraken over de realisering van het Ruimtelijk Plan. Hart van de Heuvelrug Na de uitspraak van de Raad van State wordt nu gewerkt aan reparatie van het bestemmingsplan Hart voor Groen 2005. Voor de ontwikkeling van de Richelleweg wordt samengewerkt met de provincie. Het beroep tegen het nieuwe goedkeuringsbesluit voor de Richelleweg is gegrond verklaard, maar de rechtsgevolgen zijn in stand gehouden. Het project Richelleweg kan dus doorgaan Voor Apollo-Noord ligt vanaf 2 september 2009 een nieuw bestemmingsplan ter visie. Tegelijkertijd wordt een integrale planvisie opgesteld met de belangrijkste kwalitatieve eisen voor dit gebied waar zo’n 400 woningen en een sauna zijn voorzien. De gemeente trekt dit project en de opbrengsten komen ten bate van groene projecten binnen Hart van de Heuvelrug. De gemeente heeft inmiddels een grondpositie verworven achter Kontakt der Kontinenten. In Soesterveen wordt een waterberging gerealiseerd, gekoppeld aan natuurontwikkeling. Hiervoor is overeenstemming nodig tussen eigenaar, provincie en gemeente Soest. Bestemmingsplannen Na een onderzoek van de rekenkamercommissie in 2007 over actualisering van bestemmingsplannen heeft het college het ‘Plan van Aanval, Actualisering Bestemmingsplannen’ opgesteld. Hierin staat welk bestemmingsplan op welke wijze wordt geactualiseerd, wat de doorlooptijd is en wanneer besluitvorming plaatsvindt. Het doel is om in 2013 tien actuele gedigitaliseerde bestemmingsplannen voor het gehele grondgebied van de gemeente Soest te hebben. In 2010 wordt gewerkt aan de plannen voor: Apollo-Noord, Overhees-Boerenstreek en Soest-Midden en -Zuid.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 59 van 196
Digitalisering ruimtelijke plannen De nieuwe WRO verplicht tot digitalisering van bestemmingsplannen per 1 januari 2010. Op dit moment worden de laatste stappen gezet om ruimtelijke plannen digitaal te kunnen opstellen, beschikbaar stellen en publiceren. Soest kan op 1 januari 2010 voldoen aan de digitaliseringsvereisten. Structuurvisie In 2009 heeft een ontwerp structuurvisie ter visie gelegen. De reacties worden beoordeeld en waar nodig verwerkt. De structuurvisie wordt in oktober 2009 aan de raad voorgelegd. Archeologiebeleid Sinds 1 september 2007 geldt de nieuwe Wet op de archeologische monumentenzorg. Gemeenten moeten nu de verantwoordelijkheid voor archeologische monumentenzorg zelfstandig op zich nemen. RAAP BV stelt samen met de stadsarcheologen van de gemeente Amersfoort een archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart op in opdracht van Soest. De stadsarcheologen van Amersfoort geven Soest nu nog per bouwplan advies over archeologie. In september 2009 wordt een samenwerkingsovereenkomst gesloten waardoor dit meer gestructureerd plaatsvindt. Zo wordt voldaan aan de nieuwe wettelijke eisen voor archeologie. Asbestinventarisaties gemeentelijke objecten Naar aanleiding van gewijzigde regelgeving en opgedane ervaring bij de sanering van het Kodakterrein en de verbouw van kinderdagverblijf Dribbel/Villa Kakelbont aan de Driehoeksweg is besloten een asbestinventarisatie te doen. Gebleken is dat vooraf de financiële risico's onvoldoende worden onderkend, waardoor onder andere procesvertraging en kredietoverschrijding kunnen ontstaan. Asbestinventarisatie brengt de locaties in kaart waar asbest gevaar kan opleveren voor de volksgezondheid. Ook worden de financiële consequenties/risico's inzichtelijk en zo veel mogelijk beperkt. Uitvoering Woonvisie 2007-2015 De Woonvisie 2007-2015 kent vijf hoofdthema’s. Projecten en beleidsvoornemens worden de komende jaren verder uitgewerkt. In 2010/2011 vindt een tussentijdse evaluatie en bijstelling plaats. Per thema zijn de volgende speerpunten en projecten in de periode 2008-2012 aan de orde: Een bijzondere kwaliteit in de regio, een thuis voor alle Soesters Realiseren van 40% betaalbare woningen (koopprijs < € 200.000 of huurprijs < aftoppingsgrens voor huurtoeslag) binnen de totale woningbouwopgave van de gemeente Soest (bij projecten van meer dan 4 woningen) Verkenning mogelijkheden voor een volkshuisvestingsfonds om de bouw van sociale koop- en huurwoningen te stimuleren (sluit aan bij mogelijkheden van nieuwe WRO en grondexploitatiewet). Stimuleren van nieuwe koop- en huurvormen voor mensen met een smallere beurs Verkenning mogelijkheden van een gemeentelijke starterslening Levensloopbestendig bouwen in de wijk creëert doorstromingskansen Opstellen van een gemeentelijke visie op wonen zorg en welzijn Afspraken met woningcorporaties en SBBS voor het opplussen van de woningvoorraad en het realiseren van levensloopbestendige woningen Ontwikkelaars adviseren over aanpasbaar bouwen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 60 van 196
Invullen van ‘gaten in de markt’ Bouw van goedkope eengezinswoningen (huur en koop) mogelijk maken in samenhang met verkoop van dure eengezinshuurwoningen door de woningcorporaties Realiseren van een groter aanbod aan woonvormen (met name duurdere appartementen voor 50-plussers uit Soest om doorstroming op gang te brengen) Het programma: fysiek én sociaal investeren in bestaande en nieuwe buurten Start uitvoering stedelijke vernieuwing Smitsveen op fysiek en sociaal vlak Gezamenlijke ontwikkelingsvisie opstellen met woningcorporaties De Alliantie en Portaal voor hun bezit in De Eng en Soesterberg Gemeente en partners maken afspraken over investeren in wonen Afsluiten van prestatieafspraken met SBBS, De Alliantie en Portaal Optimale benutting van rijks- en provinciale subsidies op het gebied van volkshuisvesting Woningmarktanalyse gemeente Soest In 2010 wordt een nieuwe woningmarktanalyse uitgevoerd om inzicht te krijgen in de huidige woningbehoefde in de gemeente Soest. Dit gebeurt op basis van het rijkswoningbehoefteonderzoek ‘WoON 2009’ waaraan Soest heeft deelgenomen. De vorige woningmarktanalyse dateert uit 2006. Woonruimteverdeling Soest/Soesterberg (WVS) De Huisvestingswet wordt momenteel herzien en eind 2009 wordt meer bekend over gevolgen voor de gemeentelijke huisvestingsverordening. Het is aannemelijk dat dit gevolgen heeft voor de woonruimteverdeling en de regels die de gemeente daarbij mag stellen. Daarom moeten in 2010 of 2011 de uitvoering (contract) en de regels (verordening) waarschijnlijk worden herzien. De geplande herziening van het contract tussen gemeente en corporaties is in het kader van deze ontwikkeling uitgesteld. Het huisvesten van specifieke doelgroepen wordt blijvend gemonitord: huisvesting van senioren en jongeren (starters op de huurmarkt), voldoen aan de taakstellingen uitstroom COA en generaal pardon. Uitvoeringsplan volkshuisvesting In de voorziening Volkshuisvesting worden jaarlijks de Besluit Locatiegebonden Subsidies (BLS) van het Rijk gestort. In het Convenant Woningdifferentiatie tussen provincie Utrecht, het gewest Eemland en de verschillende gewestgemeenten is een beoogd bouwprogramma afgesproken. De provincie verdeelt de BLS-gelden op basis van de werkelijke woningbouwproductie. Gemeenten moeten deze subsidies aanwenden voor het ontwikkelen van woningbouwlocaties. Het college wil de voorziening volkshuisvesting aanwenden voor het instellen van een volkshuisvestingsfonds. Zo’n fonds biedt financiële ondersteuning bij de realisering van sociale huuren sociale koopwoningen. Dit sluit aan op de primaire doelstelling van het gemeentelijk volkshuisvestingsbeleid. Ook gezien de beperkende regels rondom staatssteun en aanbestedingen is dit de meest logische keuze. Met de BLS-gelden legt de gemeente een goede basis voor dit fonds. Stortingen aan dit fonds kunnen vervolgens worden gedaan door de gemeente zelf of door ontwikkelende partijen. Dit laatste sluit aan bij de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (WRO). Deze wet biedt namelijk de mogelijkheid om met exploitatieovereenkomsten financiële bijdragen te vragen voor ruimtelijke ontwikkelingen op basis van een vastgestelde structuurvisie. Het instellen van volkshuisvestingsfonds heeft zodoende een nauwe relatie met de totstandkoming van de structuurvisie. Het fonds kan na het vaststellen van de structuurvisie in werking treden.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 61 van 196
Prioriteiten 2010 Onderwerp Masterplan Soesterberg
Herinrichting Vliegbasis Soesterberg
Doelstelling Opstellen van de uitvoeringsplannen van de 4 deelprojecten ondertunneling N237, herstructurering Soesterberg Noord, Dorpshart-Campus-Kop en Dorpsuitbreiding +besluitvorming daarover Opstellen bestemmingsplan en maken van afspraken maken over realisering van het Ruimtelijk Plan.
Dwarsverbanden Verkeer en vervoer Economie Natuur en milieu Recreatie
Verkeer en vervoer Economie Natuur en milieu Recreatie Welzijn Economie Verkeer en vervoer Natuur en milieu Verkeer en vervoer Natuur en milieu Recreatie Economie
Herstructurering Smitsveen
Verbetering leefbaarheid in Smitsveen
Actualiseren bestemmingsplannen
In 2013 beschikken over tien actuele gedigitaliseerde bestemmingsplannen
Digitalisering ruimtelijke plannen
Voldoen aan nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening (WRO)
Automatisering Andere Overheid
Hart van de Heuvelrug
Verwijderen van bedrijventerreinen uit natuurgebieden en de voor Soesterberg zo belangrijke toevoeging van woningen en voorzieningen
Verkeer en vervoer Economie Natuur en milieu Recreatie
Opstellen structuurvisie
Evenwichtige bevolkingsopbouw, passende werkgelegenheid en een groene en levendige gemeente
Verkeer en vervoer Economie Natuur en milieu Recreatie
Inventarisatie asbest
Overzicht van locaties waar asbest gevaar kan opleveren voor de volksgezondheid
Volksgezondheid Risicomanagement Onderhoud gebouwen
Inzicht in financiële consequenties/ risico’s en beperking daarvan
Volksgezondheid Risicomanagement Onderhoud gebouwen
Visie Wonen met Welzijn en Zorg
Verbetering van mogelijkheden op het Zorg en Welzijn snijvlak van wonen met welzijn en zorg Ouderen
Volkshuisvestingsfonds
Realisatie van voldoende betaalbare woningen
Zorg en welzijn Jongeren Ouderen
Woningmarktanalyse 2010
Inzicht in de recente gemeentelijke woningbehoefte
Welzijn en Zorg
Herziening woonruimteverdeling
Eerlijke verdeling van schaarse goedkope woonruimte
Economie Ouderen Jongeren Zorg en welzijn
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 62 van 196
Kengetallen
Gerealiseerde waarden 2006 2007 2008 502 489 475
Te beoordelen bouwaanvragen % bouwaanvragen afgedaan binnen 3 maanden
Raming 2009 350
85
88
85
85
1.400
1.452
2.000
2.000
Bestemmingsplannen vastgesteld
2
3
0
1
Beeldkwaliteitplannen vastgesteld
0
1
0
0
3.742
3.881
3.880
3.879
Aantal uren bouwcontroles
Aantal woningen in kernvoorraad van De Alliantie en Portaal tot € 511,99 Aantal woningen Huur op Maat van de Alliantie en Portaal (woningen bereikbaar voor mensen met huurtoeslag)
4.253
Risicoparagraaf programma Wonen en Ruimtelijke Ordening
Uitvoering project Masterplan Soesterberg Met betrekking tot de kern Soesterberg is een ambitieus ontwikkelingsplan opgesteld. De concrete uitvoering van dit plan wordt afhankelijk gesteld van de daarvoor beschikbaar gestelde financiële middelen. Indien de beschikbaarheid van de financiële middelen achterblijft bij de verwachting, dan zal de uitvoering van dit plan in tijd en ambitie heroverwogen moeten worden. Beheersmaatregel(en): • Voeren van een adequate financiële administratie • Actieve fondsenwerving • Transparant bestuurlijk besluitvormingsproces • Actieve communicatie met bewoners en betrokkenen Generiek risico • Realisatie • Imago
Kans Gemiddeld = 50%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact n.v.t.
Financieel risico n.v.t.
Pagina 63 van 196
Uitvoering project Hart van de Heuvelrug Het ontwikkelingsprogramma Hart van de heuvelrug wil de kwaliteit van het gebied tussen Amersfoort en Utrecht verbeteren. Voor dit programma is in 2004 een raamovereenkomst gesloten tussen 17 partijen, waaronder de gemeente Soest. Vervolgens is in 2005 voor een cluster van 6 projecten in Soest een clusterovereenkomst gesloten tussen provincie Utrecht, Zeist en Soest. De risico’s betreffen: 1. Tegenvallende opbrengsten in het gehele programma tot nu toe 2. Tegenvallers in ontwikkeling diverse locaties. Beheersmaatregelen (overeenkomstig de raamovereenkomst): • Kosten en opbrengsten van de projecten optimaliseren • Negatieve saldi van projecten zoveel mogelijk verevenen met andere projecten • Negatieve saldi van clusters zoveel mogelijk verevenen met andere clusters • Als verevening onvoldoende soelaas biedt, zoeken naar nieuwe verdienprojecten binnen het plangebied Hart van de Heuvelrug Generiek risico • Realisatie en imago • Financieel: 1. • Financieel: 2.
Kans Gemiddeld = 50% Gemiddeld = 50% Laag = 10%
Financiële impact n.v.t. p.m. p.m.
Financieel risico n.v.t. p.m. p.m.
Uitvoering project revitalisering Smitsveen Toelichting: Op 2 juli 2009 zou de raad een beslissing nemen over het Vernieuwingsplan Smitsveen. Doel is een fysiek en sociaal leefbare wijk met een positief imago, waar mensen prettig wonen en een sociale infrastructuur die aansluit bij de behoeften van de (nieuwe) bewoners in een veranderde wijk Smitsveen. Op 1 juli heeft Portaal het plandeel voor sloop en nieuwbouw, dat zij bij herhaling bij de gemeenteraad en de bewoners heeft gepresenteerd en verdedigd, voorlopig van tafel gehaald. Besluitvorming heeft op 2 juli dan ook niet plaatsgevonden. Portaal blijft zich voor de plannen van Smitsveen inzetten, maar wil tot eind oktober 2009 de gelegenheid om dit onderdeel van het integrale plan alsnog aan te passen. Voorbereidende werkzaamheden voor de uitvoering van de integrale plannen waren reeds in volle gang. Totdat Portaal de aangepaste plannen voor sloop en nieuwbouw presenteert, staan deze werkzaamheden ‘on hold’. In de op te stellen uitvoeringsplannen worden de risico’s van het project uitgebreid en specifiek omschreven. Beheersmaatregel(en): • Actieve programmasturing en -beheersing • Actieve projectsturing en -beheersing • Actieve communicatie met bewoners en betrokkenen Generiek risico • Samenwerking • Realisatie • Imago gemeente • Financieel
Kans Gemiddeld = 50% Gemiddeld = 50% Groot = 75% Gemiddeld = 50%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact n.v.t. nog niet in te schatten n.v.t. nog niet in te schatten
Financieel risico n.v.t. nihil n.v.t. nihil
Pagina 64 van 196
Bouwleges Toelichting Door het teruglopen van het aantal bouwaanvragen als gevolg van de economische recessie zal rekening moeten worden gehouden met een forse vermindering in de opbrengsten bouwleges. Dit gegeven is landelijk waarneembaar en krijgt ook in de pers op dit moment veel aandacht. Deze component is conjunctureel en daarmee niet van structurele aard. Wel moet worden aangenomen dat de daling in aantal (van 475 in 2008 naar 350 geprognosticeerd in 2009) ook in 2010 in vergelijkbare mate zal plaatsvinden. Daarnaast zal door de invoering de Wabo op 1-1-2010 het aantal vergunningvrije bouwwerken toenemen. Hierdoor zal structureel een verschuiving van werkzaamheden plaatsvinden van vergunningverlening naar toezicht en handhaving, maar hiertegenover staan geen legesinkomsten. Ingevolge de Wabo zal in principe het college van B&W bevoegd gezag zijn voor de besluitvorming van de aanvragen om omgevingsvergunning. Voor enkele omgevingsvergunningen moet rekening worden gehouden dat door de invoering van de Wabo de minister van VROM dan wel het college van GS bevoegd gezag zal worden. Met name zullen dit omvangrijkere, samengestelde aanvragen zijn waarbij milieuaspecten een belangrijke componenten zijn. Het gaat hier om incidentele gevallen die financieel wel relevant zijn omdat de legesinkomsten voor objecten met een hoge bouwsom méér dan kostendekkend zijn. Voor 2010 kan de invulling van 1 fte. vergunningverlening worden opgeschort, uitgaande van de thans bestaande informatie. (ca. € 50.000,=) In het vierde kwartaal van 2009 ontstaat er meer duidelijkheid over de benodigde ambtelijke inzet in het kader van zowel het project Afdeling Vergunningverlening en Handhaving als de vorming van omgevingsdiensten. Aansluitend bij onze beleidsuitgangspunten moet voor het overige kostendekkendheid van het product worden nagestreefd, hetgeen kan neerkomen op het verhogen van de tarieven. Beheersmaatregel(en) Het verhogen van de bouwleges ter ondervanging van de verminderde legesopbrengsten en dit verwerken in de aan de Wabo aan te passen legesverordening. Hierbij wordt opgemerkt dat uit benchmark onderzoeken en onderzoeken van “Vereniging Eigen Huis” is gebleken dat de bouwleges in Soest in relatie tot andere gemeenten met name bij de bouwplannen van geringe omvang aan de hoge kant zijn. Bij bouwplannen met een bouwsom van € 45000 en hoger komen de bouwleges nagenoeg overeen met het landelijk gemiddelde. Generiek risico Financieel
Kans Percentage: 75
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 400.000
Financieel risico € 300.000
Pagina 65 van 196
D. Wat mag het kosten (3e W-vraag)? Programma Wonen en ruimtelijke ordening Baten en lasten (bedragen * € 1.000)
Rekening 2008
Begroting 2009
2010
2011
2012
2013
Lasten Grote projecten Ruimtelijke ordening Stedelijke vernieuwing Bouwen en wonen Woonruimtezaken Totaal lasten
847 173 1.409 147 2.576
1.299 314 1.705 106 3.424
150 997 43 1.716 107 3.013
250 984 8 1.691 143 3.076
250 979 8 1.683 107 3.027
100 979 8 1.683 107 2.876
Baten Ruimtelijke ordening Stedelijke vernieuwing Bouwen en wonen Woonruimtezaken Totaal baten
84 1.087 76 1.247
225 1.093 50 1.367
35 1.114 50 1.198
1.114 50 1.163
1.114 50 1.163
1.114 50 1.163
Resultaat
1.329
2.058
1.815
1.912
1.864
1.713
Afwijkingen t.o.v. 2009: Lasten Baten Resultaat
411 -168 243
Stortingen/onttrekkingen betrekking hebbend op dit programma: 2008 2009 Storting reserve bestaande bebouwde omgeving Onttrekking reserve BBO
51
2010
38
349 -204 145
2011
38
38
397 -204 194
2012
548 -204 344
2013
38
38
Toelichting op de afwijkingen: Een negatief bedrag betreft een nadeel/tekort, een positief bedrag betreft een voordeel/overschot. Grote projecten Conform de voorjaarsnota 2009 is de indicatieve kostenpost voor Smitsveen opgevoerd (€ 250.000), als bezuinigingsmaatregel gepresenteerd; dit geeft een verschuiving van de lasten
-150
Ruimtelijke ordening Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-16
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: feest afscheid vliegbasis
46 187 85
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: structuurvisie Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: Digitaliseringsprojecten Stedelijke vernieuwing Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: Project huurwoningen Portaal Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: Ontwikkeling van Weedestraat
36
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: Herontwikkeling Smitshof
15
30
Bouwen en wonen Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-24
Bestemmingsplan ecoduct ophees (voorjaarsnota)
8
Leges verhoging bouwvergunning met 2%
21
Overig
5
Totaal
243
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 66 van 196
2.6 - Programma 6 - Onderwijs
A. Omschrijving van het programma Dit programma omvat de zorg voor het onderwijs in brede zin voor jeugdigen in de leeftijd van 0 t/m 23 jaar, het onderwijskansenbeleid, het peuterspeelzaalwerk en het onderwijs aan volwassenen. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6
Product Openbaar primair onderwijs Huisvesting primair en voortgezet onderwijs Lokaal onderwijsbeleid Leerlingenvervoer Volwasseneneducatie Peuterspeelzaalwerk
Portefeuillehouder P.J.H. Lemmen P.J.H. Lemmen P.J.H. Lemmen P.J.H. Lemmen P.J.H. Lemmen P.J.H. Lemmen
Relevante beleidsdocumenten a. Verordening overleg lokaal onderwijsbeleid (raad, 1997) b. Tijd voor kwaliteit. Bestuurlijke verzelfstandiging en besturenfusie openbaar primair onderwijs (raad, 2005) c. Leerplichtbeleid inzake luxeverzuim: Streven naar één lijn (B&W, 2006) d. Verordening voorziening huisvesting onderwijs 2006 (raad, 2006) e. Plan Lokaal Onderwijskansenbeleid Soest 2006-2010 (raad, 2006) f. Tussentijdse evaluatie onderwijskansenplan 2006-2010 (B&W, 2009)) g. Plan van aanpak ‘Doorgaande lijn Voor- en vroegschoolse educatie (B&W, 2009) h. Verordening leerlingenvervoer (raad, 2006) i. Notitie lokaal onderwijsbeleid 2007-2010 (B&W, 2007) j. Raamovereenkomst Regionaal Opleiding Centrum (ROC) Midden Nederland 2006-2009 (B&W) k. Productovereenkomst educatie ROC Midden Nederland 2009 (B&W) l. Verordening kwaliteitsregels peuterspeelzalen (raad, 2005) m. Notitie toekomst peuterspeelzaalwerk 2007-2010 (B&W, 2006) n. Contract beleidsgestuurde contractfinanciering met de stichting kindercentra soest 2010 (B&W 2009 o. Jaarverslag leerplicht 2008/2009 (B&W 2009)
B. Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken (1e W-vraag)?
Jongeren zijn optimaal voorbereid op een vervolgopleiding of deelname op de arbeidsmarkt.
Volwassenen kunnen volwaardig deelnemen aan de samenleving.
Dit programma is nauw gerelateerd aan programma 7 (wat betreft jeugd- en integratiebeleid) en programma 3 (wat betreft volwassenen).
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 67 van 196
Het beoogde effect is feitelijk niet meetbaar. Daarom zijn afgeleide doelstellingen geformuleerd, waarbij een relatie met het beoogde effect wordt voorondersteld. •
Passende huisvesting voor de scholen voor basisonderwijs, (voortgezet) speciaal onderwijs en voortgezet onderwijs.
•
Jongeren uit Soest verlaten het onderwijs met een startkwalificatie.
•
Adequaat leerlingenvervoer zodat leerlingen onderwijs kunnen volgen op basis van hun levensovertuiging en/of de behoefte aan speciaal onderwijs.
•
Versterking van afstemming tussen onderwijs-, jeugd-, sport- en welzijnsbeleid.
•
Verbetering van de leerprestaties en schoolloopbaan van kinderen in achterstandsituaties.
•
Ontwikkeling van peuters bevorderen door elkaar te ontmoeten en met elkaar te leren spelen als voorbereiding op het primair onderwijs.
Maatschappelijk effect Indicator
Jongeren zijn optimaal voorbereid voor een vervolgopleiding of voor deelname op de arbeidmarkt
% jongeren tot 23 jaar dat het onderwijs verlaat zonder startkwalificatie (zie toelichting onder tabel) % peuters dat peuterspeelzalen bezoekt % doelgroepkinderen dat deelneemt aan een voorschools programma
Volwassenen kunnen volwaardig deelnemen aan de samenleving
Aantal deelnemers opleiding volwasseneneducatie
Meetbare doelen werkelijk doelstellingen in 2008 2009 2010 2011 e.v. * * * *
60%
54%
57%
57%
geen
66%
70%
70%
250
250
250
monitor uitgevoerd
274 **
Opmerking: Vanaf 2009 komt informatie over de tevredenheid over het onderwijsaanbod uit Waarstaatjegemeente.nl. *
Tot op heden zijn er geen betrouwbare gegevens, wel wordt hieraan gewerkt om toch deze percentages te
presenteren. ** NB: Ingekocht wordt op trajecten. Niet op aantal deelnemers. De realisatie 2008 is: Sociale redzaamheid: Professionele redzaamheid:
158 18
Ned. tweede taal (NT2)
27
Alfabetisering NT2
30
Educatieve redzaamheid/VAVO
41
Startkwalificatie Tot nu toe is geen betrouwbaar inzicht te krijgen in startkwalificaties. Landelijk is dit probleem onderkend. Het heeft de aandacht.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 68 van 196
C. Wat doen we ervoor (2e W-vraag)? Passende huisvesting Schoolbesturen kunnen jaarlijks aanvragen indienen voor huisvestingsvoorzieningen. De gemeente bekostigt de noodzakelijke voorzieningen. Jaarlijks krijgt de raad het programma en overzicht onderwijshuisvesting voorgelegd. In 2009/2010 wordt nieuwbouw van ‘De Lasenberg’ gerealiseerd. Integraal onderwijshuisvestingsplan Er is een werkgroep opgericht voor het integraal huisvestingsplan (IHP). Deze heeft de opdracht om de behoefte- en capaciteitsvraag te inventariseren, mede ingegeven door het bredeschoolconcept. Het resultaat is een vanuit het onderwijsveld gedragen IHP (oplevering eind 2009). Startkwalificatie Om jongeren zoveel mogelijk kansen te bieden op de arbeidsmarkt, is het belangrijk dat ze met een startkwalificatie van school komen. Met een startkwalificatie kunnen ze geschoold werk doen op de arbeidsmarkt. Een vmbo-diploma geeft toegang tot het mbo, maar is géén startkwalificatie. Een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2) is wél een startkwalificatie. De overheid streeft ernaar om jongeren mét een startkwalificatie van school te laten gaan. Jongeren tot 23 jaar zonder diploma die niet meer op school komen, meldt de school bij de gemeente als voortijdig schoolverlater. De leerplichtambtenaar of RMC-coördinator (Regionale meld- en coördinatiefunctie voortijdig schoolverlaten) neemt actie. Het doel is om de schoolverlater terug naar school te krijgen en te zorgen dat hij alsnog een diploma haalt. Adequaat leerlingenvervoer Na een Europese aanbesteding is in 2009 het leerlingenvervoer gegund aan vier vervoerders. Dit gaat met ingang van het schoolseizoen 2009/2010 in. Aanbesteding vervoer gymnastiek en schoolzwemmen Voor september 2010 wordt het vervoer gymnastiek en schoolzwemmen opnieuw aanbesteed. Integrale afstemming Er is een structureel uitvoeringsbudget om samenwerking tussen onderwijs en welzijn (bredeschoolconcept) gestalte te geven. Er zijn al diverse vormen van afstemming en samenwerking zonder het stempel van brede school. Wij willen onderzoeken of er mogelijkheden zijn verder inhoud te geven aan de geformuleerde doelstellingen binnen de bestaande capaciteit en middelen. Samenhang en samenwerking in en tussen voorzieningen Voor 2007-2010 is de notitie Lokaal Onderwijsbeleid vastgesteld, getiteld ‘De nieuwe Lokale Educatieve Agenda’. Hierin staan de prioriteiten in het onderwijsbeleid. Uitwerking van de prioriteiten vindt plaats in werkgroepen. In de werkgroep ‘Zorg in en om de school’ wordt gewerkt aan versterking van de samenwerking tussen onderwijs en voorzieningen rond het onderwijs. Schoolbegeleiding Geld dat voorheen naar de schoolbegeleidingsdiensten ging, is per 1 januari 2008 volledig overgeheveld naar de scholen. Naast de eigen middelen hiervoor beschikken de scholen nu over het volledige bedrag van het gemeentelijke budget voor schoolbegeleiding. Voorgesteld wordt de gemeentelijke bijdrage vanaf 200 te halveren. Met de schoolbesturen is afgesproken dat gezamenlijk over de inzet van die middelen (output)afspraken worden gemaakt. Leerplicht en handhaving Na een melding van signaalverzuim worden ouders en jongere opgeroepen voor een gesprek. Bij ongeoorloofd verzuim volgt een waarschuwing, bij herhaaldelijk verzuim kan een proces-verbaal worden opgemaakt om het verzuim tegen te gaan. Hulp kan hierbij dwingend als maatregel worden opgelegd. Leerplicht werkt in het verplichtende kader maar is altijd gericht op het aanpakken van de oorzaken van het verzuim.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 69 van 196
Volwasseneneducatie Bij het ROC Midden Nederland wordt - vastgelegd in de productovereenkomst - educatie ingekocht. Het gaat om trajecten sociale redzaamheid (onder andere taal, rekenen, maatschappelijke participatie), trajecten Nederlands als tweede taal voor cursisten die het inburgeringexamen hebben behaald of nog gealfabetiseerd moeten worden, alfabetiseringstrajecten voor laaggeletterden en trajecten voortgezet algemeen volwassenen onderwijs (VAVO). Het beroepsonderwijs van het ROC wordt door het Rijk bekostigd. Met ingang van 2009 is het budget volwasseneneducatie deel van het participatiebudget. In 2009 was dit geld nog geoormerkt voor de inkoop van educatie bij een ROC. Ook in 2010 en 2011 is er nog een bestedingsverplichting van participatie/educatiemiddelen bij het ROC. Ontwikkeling van peuters Soest heeft zeven door de gemeente gesubsidieerde peuterspeelzalen. Op twee peuterspeelzalen wordt Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) aangeboden om taal- en ontwikkelingsachterstanden te beperken en/of te voorkomen. Vanaf september 2009 is het programma Kaleidoscoop vervangen door het VVE programma Puk en Ko, omdat dit programma beter uitvoerbaar en overdraagbaar is. De basisscholen werkten reeds met Ik en Ko, waardoor de doorgaande lijn wordt verstevigd. Verbetering leerprestaties/schoolloopbaan van kinderen in achterstandsituaties De gemeente is verantwoordelijk voor de voorschoolse educatie, de schakelklassen en het voorkomen van voortijdig schoolverlaten. Zij zet hiervoor rijksmiddelen en eigen middelen in. Scholen zijn verantwoordelijk voor het bestrijden van onderwijsachterstanden bij hun leerlingen. Zij ontvangen daarvoor rechtstreeks middelen van het Rijk. Onderwijsachterstandenbeleid De bestaande notitie onderwijskansenbeleid 2006-2010 moet in 2010 worden herijkt.
Prioriteiten 2010 Onderwerp Lokaal onderwijsbeleid
Doelstelling Jaarlijkse evaluatie van plan lokaal onderwijsbeleid 2007-2010 en de daarin opgenomen prioriteiten
Dwarsverbanden Jongeren Integratie Zorg en welzijn
Samen met scholen, ouder- en kindzorg en welzijnswerk opstellen van een omschrijving van de doelgroep
Jongeren Integratie
Vergroten bereik voorschoolse educatie (andere peuterspeelzalen en/of kinderdagverblijven)
Jongeren Integratie Zorg en welzijn
Uitvoering geven aan het spreidingsbeleid
In samenspraak met schoolbesturen en directies de mogelijkheden nagaan om scholen gemengd te maken, bijvoorbeeld door centrale inschrijving
Jongeren Integratie Zorg en welzijn
Verdere verankering samenwerking onderwijs en organisaties/ instellingen
Stimuleren van inhoudelijke samenwerking bredeschoolconcept bij alle basisscholen
Sport Cultuur Zorg en welzijn
Aanpak laaggeletterdheid
Uitvoeren van het plan van aanpak Zorg en welzijn laaggeletterdheid Economie Integratie Maatschappelijke
Uitvoering onderwijskansenbeleid
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 70 van 196
ondersteuning Cultuur Bibliotheekwerk Wonen en ruimtelijke ordening
Integraal huisvestingsplan
Opstellen tweede kwartaal 2009 en eerste rapportage derde kwartaal 2009
Uitvoering regionaal convenant schoolverlaters wordt uitgewerkt in maatregelen.
Aantal schoolverlaters terugdringen Handhaving Zorg en welzijn
Plan van aanpak participatie (re-integratie, inburgering, educatie)
Uitvoering geven aan het plan van aanpak
Kengetallen Bewegingsonderwijs: - aantal benodigde klokuren - beschikbare capaciteit in klokuren
Zorg en welzijn Economie Integratie Jongeren
Gerealiseerde waarden 2006 2007 2008
Raming 2009
7.620 7.280
7.500 7.280
7.680 8.320
7.680 8.320
599 6.904
617 6.920
545 7.004
545 7.004
594
591
559
559
Schoolvervoer: - aantal leerlingen - aantal verstrekte vergoedingen
267 122
248 103
270 99
270 99
Zwemles: aantal uren
880
840
900
900
158 57 45 n.v.t.
136 34 33 53
168 8 43 40
168 8 43 40
100
201
221
201
Leerplicht: Aantal niet-leerplichtige leerlingen (4 jaar) Aantal leerplichtige leerlingen volledig (5 t/m 16 jaar) Aantal leerplichtigen partieel (17 jaar)/ per 1/8/2007 de kwalificatieverplichtingen (tot 18 jaar)
Volwasseneneducatie: - trajecten sociale redzaamheid - trajecten professionele redzaamheid - trajecten educatieve redzaamheid - trajecten Nederlands als tweede taal Aantal meldingen schoolverzuim
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 71 van 196
Risicoparagraaf programma Onderwijs
Terugbetaling rijksgelden schakelklas 2007/2008 Toelichting: De subsidie is verleend, echter de termijn van toekenning was overschreden. Beheersmaatregel(en: Verantwoording is reeds ingediend Generiek risico Financieel
Kans Gemiddeld = 50%
Financiële impact € 50.000
Financieel risico € 25.000
Stichting Katholiek Onderwijs Soest en Soesterberg (SKOSS) Toelichting: In 2004 is een krediet beschikbaar gesteld voor de nieuwbouw van de Montessorischool. De dekking van het krediet bestond uit drie onderdelen. Een deel vanuit onderwijshuisvesting, een deel vanuit de grondexploitatie Spoordal en een deel vanuit de reserve onderhoud. Echter, het schoolbestuur interpreteert het deel onderhoud als een extra krediet boven op het totaalkrediet. Het schoolbestuur vindt dat zij recht heeft op de € 98.000 extra en heeft een bezwaarschrift ingediend, die door de bezwaarschriftencommissie niet ontvankelijk is verklaard. De zaak is in januari 2009 voor de rechtbank Utrecht verschenen, die het in beroep ongegrond heeft verklaard. Het schoolbestuur heeft de zaak nu aanhangig gemaakt bij de Raad van State. De verwachting is dat deze zaak in 2009 nog wordt behandeld. Beheersmaatregel(en: Juridisch advies inwinnen. Generiek risico Financieel/Juridisch
Kans Laag = 25%
Financiële impact € 98.000 + € 10.000
Financieel risico € 27.000
Wijziging Verordening huisvesting onderwijs gemeente Soest Toelichting: Uitvoering van het jaarlijkse programma of in de uitvoering van het Integraal huisvestingsplan kan door de aankomende wijziging in de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs gemeente Soest leiden tot verruiming van het wettelijk aantal m² voor de scholen. Beheersmaatregel(en: Afwegingen/consequenties meenemen bij het voorstel tot wijziging van de Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs Generiek risico Financieel
Kans Laag = 25%
Financiële impact € 1.450.000
Financieel risico € 362.500
Invoering wet Ontwikkelingskansen door educatie Toelichting: Aanname van de wet kan leiden tot extra kosten voor het peuterspeelzaalwerk per 1 januari 2010, omdat de groepen dan uit maximaal 16 kinderen mogen bestaan en nu nog uit maximaal 20 kinderen. Beheersmaatregel(en): Door meer kosten van de VVE-peuterspeelzalen ten laste te brengen van de rijksbijdrage Onderwijsachterstandenbeleid, vallen er gemeentelijke middelen vrij. Deze kunnen worden gebruikt om de financiële gevolgen van de groepsverkleining af te dekken. Generiek risico Financieel
Kans Laag = 25%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 80.000
Financieel risico € 20.000
Pagina 72 van 196
Afwikkeling overdracht onderhoud Stichting Eemvallei Educatief Toelichting: De gemeente Soest heeft de resterende rijksgelden verrekend met de stichting en is van mening dat hiermee de overdracht is geregeld, echter de stichting meent recht te hebben op € 398.000 en zal de gemeente dagvaarden. Beheersmaatregel(en): Indien het tot een rechtzaak komt zullen (juridische) kosten volgen. Generiek risico Financieel
Kans Laag = 10%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 398.000
Financieel risico € 39.800
Pagina 73 van 196
D. Wat mag het kosten (3e W-vraag)? Programma Onderwijs Baten en lasten
Rekening 2008
(bedragen * € 1.000)
Begroting 2009
2010
2011
2012
2013
Lasten Openbaar primair onderwijs
152
145
56
56
56
56
Huisvesting primair en voortgezet onderwijs
2.472
2.799
3.865
2.905
3.269
2.966
Lokaal onderwijsbeleid
1.800
1.433
1.373
1.315
1.308
1.304
Leerlingenvervoer
791
782
788
787
787
787
Volwasseneneducatie
514
492
512
512
512
512
515 6.244
521 6.172
536 7.130
537 6.112
536 6.468
544 6.169
Peuterspeelzaalwerk Totaal lasten Baten Openbaar primair onderwijs Huisvesting primair en voortgezet onderwijs
46
13
501
25
25
25
25
25
Volwasseneneducatie Peuterspeelzaalwerk Totaal baten
472 96 1.115
461 86 585
461 89 575
461 89 575
461 89 575
461 89 575
Resultaat
5.129
5.587
6.554
5.536
5.892
5.594
Lokaal onderwijsbeleid Leerlingenvervoer
Afwijkingen t.o.v. 2009: Lasten
-957 -10 -967
Baten Resultaat Stortingen/onttrekkingen betrekking hebbend op dit programma: 2008 2009 Storting reserve onderhoud onderwijsgebouwen Onttrekking onderhoud onderwijsgebouwen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
2010
61 -10 51
2011
-295 -10 -305
2012
3 -10 -7
2013
190
308
333
333
333
333
30
233
960
109
523
299
Pagina 74 van 196
Toelichting op de afwijkingen: Een negatief bedrag betreft een nadeel/tekort, een positief bedrag betreft een voordeel/overschot.
Openbaar primair onderwijs Afloop bijdrage bruidschatregeling voor het openbaar onderwijs
87
Overig
2
Huisvesting primair en voortgezet onderwijs De kosten van het onderwijshuisvestingsplan worden verrekend met de reserve onderhoud onderwijsgebouwen
-727
Hogere kapitaallasten voornamelijk door de nieuwbouw Lasenberg
-312
Hogere huurlasten voor noodlokalen
-63
In 2009 is een asbestinventarisatie onderwijsgebouwen gepland
35
Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-12
Lokaal onderwijsbeleid Ontwikkeling van loon- en overheadkosten en meer inzet van uren (134) Opgenomen bezuinigingsmaatregel onderwijsbegeleiding Overig
-40 94 7
Leerlingenvervoer Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-6
Volwasseneneducatie Aanpassing voorjaarsnota 2009
-20
Peuterspeelzaalwerk Aanpassing voorjaarsnota 2009 Aanpassing huren
-17 5
Totaal
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
-967
Pagina 75 van 196
2.7 - Programma 7 - Zorg en Welzijn
A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over welzijnswerk, maatschappelijke inkomensondersteuning, minimabeleid, integratiebeleid, uitvoering ondersteuning en zorg voor begraafplaatsen.
zorg, Wet
gezondheidzorg, maatschappelijke
Producten
Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8
Product Portefeuillehouder Welzijnswerk P.J.H. Lemmen Maatschappelijke zorg P.J.H. Lemmen Gezondheidzorg A.F.M. Krijger Inkomensondersteuning P.J.H. Lemmen Minimabeleid P.J.H. Lemmen Integratie P.J.H. Lemmen Individuele verstrekkingen en subsidies WMO P.J.H. Lemmen Begraafplaatsen A. Noordergraaf
Relevante beleidsdocumenten a. Gemeenschappelijke Regeling GGD Midden-Nederland (Algemeen bestuur GGD MiddenNederland) b. Visie ouderenbeleid (raad, 2002) c. Notitie vrijwilligersbeleid (raad, 2003) d. Beheersverordening begraafplaatsen (raad, 2003) e. Capaciteitsbepaling en beleidsvisie begraafplaatsen (raad, 2003) f. Kaderstelling sociaal beleid (2004) g. Nota gehandicaptenbeleid (B&W, 2004) h. Algemene subsidieverordening Soest (raad, 2005) i. Uitvoeringsovereenkomsten Stichting Welzijn Ouderen Soest, Stichting Vluchtelingenwerk Midden Nederland, Stichting Balans, Beweging 3.0, Amant Maatschappelijk Werk (B&W) j. Gemeenschappelijke regeling Samenwerking sociale diensten Baarn, Bunschoten, Soest (2007) k. Toeslagenverordening Wet werk en bijstand (raad, 16 september 2004) l. Afstemming-/maatregelenverordening Wet werk en bijstand (raad, 16 september 2004) m. Beleidsregels verhaal Wet werk en bijstand (B&W, 11 mei 2004) n. Beleidsregels terugvordering Wet werk en bijstand (B&W, 11 mei 2004) o. Handhavingsverordening (raad, 16 december 2004) p. Cliëntenparticipatieverordening bijstandverlening (raad, 16 december 2004) q. Beleidsnota bijzondere bijstand (raad, 15 februari 2007) r. Verordening cliëntenparticipatie WMO (raad, 2006) s. Verordening individuele WMO-voorzieningen 2007 (raad, 2006) t. Bestek Europese aanbesteding hulp bij het huishouden (B&W, 2006) u. Verstrekkingenboek individuele voorzieningen WMO 2007 (B&W, 2006) v. Besluit individuele voorzieningen Wet maatschappelijke ondersteuning 2007 (B&W, 2006) w. Overeenkomst Hulp bij het huishouden ten behoeve van de gemeente Soest (B&W, 2006) x. Verordening Wet inburgering (raad, 2006) y. Beheervisie begraafplaatsen (B&W, 2006) z. Faseringsplan beheer begraafplaatsen (B&W, 2006) aa. Convenant aanpak huiselijk geweld Eemland (9 maart 2009) bb. Intentieverklaring voor samenwerking bij de uitvoering van de Wet tijdelijk huisverbod (9 maart 2009) cc. Beleidsregels welzijn, cultuur en sport 2009 (B&W, 2008) dd. Plan van aanpak Wet inburgering (B&W, 2007)
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 76 van 196
ee. ff. gg. hh. ii.
Beleidsplan WMO Soest 2008-2011 (raad) Nota lokaal gezondheidsbeleid 2008-2011 (raad) Herijking schuldhulpverlening (raad, 2008) Startnotitie Wet Participatie (raad, 2008), Kaderstellende notitie Centrum voor Jeugd en Gezin (raad 2009)
B. Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken (1e W-vraag)?
Grotere sociale samenhang en leefbaarheid.
Versterking van de maatschappelijke participatie.
Optimale ontwikkeling van de jeugd.
Vermindering van sociaal isolement en maatschappelijke uitsluiting.
Lichamelijk en geestelijk gezonde inwoners.
De effecten kunnen (gedeeltelijk) worden geconcretiseerd in beleidsdoelstellingen. Centraal staat het stimuleren van zelfredzaamheid gericht op het zo volwaardig mogelijk deelnemen aan de samenleving. Hierbij wordt primair uitgegaan van de eigen verantwoordelijkheid van individuen. • • • • • • • • • •
De gemeente aantrekkelijker maken voor jongeren van 12-18 jaar door het vergroten van het (welzijns)activiteitenaanbod. Problemen bij opvoeding zo vroeg mogelijk voorkomen en/of verhelpen door adviezen en kortdurende pedagogische ondersteuning aan verwijzers en/of ouders. Voorkomen van uitval en bestrijden van achterstanden bij kwetsbare groepen. Stimuleren en verder vergroten van vrijwillige inzet en maatschappelijk ondernemen. Mensen met een functiebeperking nemen zo veel mogelijk deel aan het maatschappelijk leven op een vergelijkbare wijze als de niet-gehandicapte mens. Ouderen blijven zo lang mogelijk zelfredzaam, waarbij hun deelname aan het maatschappelijke leven wordt bevorderd. Inkomensvoorzieningen om in de noodzakelijke kosten van levensonderhoud te voorzien, maar ook om sociaal isolement te voorkomen. Actief benaderen van groepen en personen die niet of onvoldoende gebruikmaken van inkomensondersteunende voorzieningen. Voorkomen dat er in Soest een groep ontstaat die door problematische schulden niet of onvoldoende deel kan nemen aan het maatschappelijk verkeer. Wegnemen belemmeringen voor allochtone inwoners om volwaardig te kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 77 van 196
• • • • •
Bevordering (of herstel) van zelfredzaamheid van mensen met psychosociale, relationele en materiële problemen. Voorkomen van discriminatie op grond van etniciteit, geslacht, geaardheid en handicap of anderszins door voorlichtingsactiviteiten. Bevorderen van een gezonde leefstijl en een gezonde omgeving. Stimuleren en faciliteren van een gezonde keten, waaronder het op het huidige niveau handhaven van de medische basisvoorzieningen Garanderen van een inkomen op minimum bestaansniveau als vangnetvoorziening.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 78 van 196
Maatschappelijk effect
Grotere sociale samenhang en leefbaarheid
Indicator
Niet bekend
985
1.000
2011 e.v. 1.000
212
160
170
170
141 50
50
50
50
300
450
675
675
62
60
60
60
4.296
4.500
6.000*
6.000
Aantal bereikte personen Vereenzaming Ouderen Soest
194
165
165
165
Aantal senioren dat informatie en advies heeft gehad van de ouderenadviseur
215
150
150
150
96
96
96
96
66%
70%
76%
76%
Percentage leerlingen klas 2 en 4 Voortgezet Onderwijs dat rookt (GGD-monitor vierjaarlijks)
22%
22%
22%
Percentage volwassenen dat overmatig alcohol gebruikt (GGD-monitor 4 jaarlijks)
10%
10%
10%
Uren opbouwwerk
Aantal vrijwilligers via de Versterking van de maatschappelijke participatie vacaturebank Aantal organisaties met vacatures Aantal vacatures Optimale ontwikkeling van Aantal ouders/opvoeders de jeugd ondersteund door de jongerencoach Aantal 12- tot 18-jarigen dat bereikt wordt met welzijnsactiviteiten Aantal cliënten opvoedspreekuur Een vermindering van sociaal isolement en maatschappelijke uitsluiting
Aantal personen dat informatie en advies heeft gehad via het zorgloket
Aantal cliënten schuldhulpverlening Lichamelijk en geestelijk gezonde inwoners
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010
Percentage inwoners dat voldoet aan de landelijke norm bewegen (vierjaarlijks onderzoek sportdeelname)
131
* de stijging wordt verklaard door het inzetten van een gedigitaliseerd zorgloket
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 79 van 196
C. Wat doen we ervoor (2e W-vraag)? Wet maatschappelijke ondersteuning De WMO geeft invulling aan ‘maatschappelijke ondersteuning’ op negen verschillende prestatievelden. Het Beleidsplan WMO Soest 2008-2011 legt verbanden tussen de wettelijke eisen van de WMO-prestatievelden en het bestaande gemeentelijke beleid op het gebied van welzijn en maatschappelijke zorg. Eén van de uitgangspunten is het voorkomen van sociaal isolement. Ook de eerder in dit programma genoemde beleidsdoelstellingen zijn – voor zover relevant – meegenomen in het beleidsplan. Verder bevat het beleidsplan de uitwerking van het WMO-participatievereiste: hoe betrekt Soest inwoners, belanghebbende cliënten en aanbieders bij het tot stand komen en uitvoeren van het WMO-beleid. In 2009-2010 vraagt de burgerparticipatie WMO nog nadrukkelijk aandacht. Een bestuurlijk-ambtelijke werkgroep heeft de beleidsdoelstellingen WMO SMART(-er) geformuleerd. Hiervoor moeten nog gegevens worden verzameld. Met uitvoerende partijen wordt besproken hoe zij deze gegevens kunnen aanleveren. Vanaf 2009-2010 krijgt het beleidsplan voor zover van toepassing concrete uitwerking in de opdrachten aan gesubsidieerde instellingen volgens de methodiek van de beleidsgestuurde contractfinanciering. Bij het uitvoeren van de verschillende WMO beleidsacties zijn meerdere gemeentelijke afdelingen betrokken. Bijlage 7 bij deze begroting maakt inzichtelijk hoe de acties door de programmabegroting heen lopen. Dit overzicht dient om de uitvoering van het WMO-beleid te monitoren. Zorgloket: informatie, advies & cliëntondersteuning De doorontwikkeling van het Zorgloket zorgt voor een digitale sociale kaart en meer digitale toegangs- en ontsluitingsmogelijkheden (www.regelhulp.nl). Daarnaast wordt de informatie- en adviestaak van het Zorgloket uitgebreid. Zo krijgt het loket een bredere en meer coördinerende functie, onder andere als het gaat om ondersteuning van mantelzorgers. De wettelijk verplichte antidiscriminatievoorziening is in het Zorgloket ondergebracht. En het loket behandelt verzoeken voor individuele WMO-voorzieningen. (Individuele) voorzieningen WMO De gemeente heeft het beleid voor verstrekking van hulp bij het huishouden (HH) bijgesteld. De nieuwe inzichten zijn al meegenomen in de nieuwe aanbesteding die per 1 januari 2010 in werking treedt. Door een wetswijziging per 1 januari 2010 wordt een stijging van uitgaven verwacht met hogere tarieven van de (nieuwe) aanbieders, onder meer omdat zij niet langer alfahulpen mogen inzetten. Het beleid voor de andere individuele WMO-voorzieningen zoals vervoer, rolstoelen en woningaanpassingen wordt zo veel mogelijk gehandhaafd. Door verbetering van de efficiency, het heffen van eigen bijdragen en het strenger naleven van contractafspraken willen we het stijgende uitgavenniveau in de hand houden. De wetswijziging vraagt ook om aanpassing van de verordening individuele WMO-voorzieningen. Dit gebeurt in samenwerking met de andere Eemlandse gemeenten. Ook de concrete bepalingen over het verstrekkingenbeleid (verstrekkingenboek en financieel besluit) worden herijkt. Collectieve voorzieningen kunnen de kosten drukken en zijn voorliggend aan individuele voorzieningen; hieronder valt de regiotaxi. In 2010 willen we verder zoeken naar collectieve mogelijkheden. Uit voormalige AWBZ-middelen wordt een preventief GGZ-aanbod bekostigd. (Ondersteunende) begeleiding De gedeeltelijke uitstoot van de (ondersteunende) begeleiding uit de AWBZ (in fasen, vanaf 2008) vraagt aandacht van de gemeente. Sinds 2009 ziet de staatssecretaris psychosociale problematiek als een nieuwe gemeentelijke taak. Hiervoor is rijksgeld overgeheveld. Maar de uitstoot is breder. Omdat het vaak om kwetsbare klantgroepen gaat die snel in isolement komen met mogelijke gevolgen van verergering van de problematiek, moet de gemeente zich bezinnen op
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 80 van 196
aanbod(vernieuwing). Voor GGZ-klantgroepen is in 2009 een maatjesproject herstart en is dagopvang/ontmoeting uitgebreid. Mantelzorgondersteuning In 2008 is gestart met het in beeld brengen van de mantelzorgers in Soest. Omdat mantelzorgers zichzelf vaak niet als zodanig (h)erkennen, is het lastig om goed op hun behoeften in te spelen. Landelijk zijn ondersteunende basisfuncties ontwikkeld om te voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken of uitvallen bij langdurige zorgverlening. Op deze basisfuncties is voorgesorteerd in het WMO-beleidsplan. Deze basisfuncties zijn in 2009 (iets gewijzigd) definitief vastgesteld en zijn het uitgangspunt om het door SWOS en andere partijen inmiddels al ontwikkelde ondersteuningsaanbod te herijken. Er is inmiddels besloten om de informatie, advies & begeleidingstaak voor mantelzorgers samen met de coördinatie van het bredere mantelzorgondersteunende aanbod vanaf eind 2009/ begin 2010 onder te brengen bij het Zorgloket. Aandachtspunten liggen bij het bereiken van jonge en allochtone mantelzorgers en de (zware) combinatie van mantelzorg met arbeid. Verschillende uitvoerende partijen moeten samenwerken en gezamenlijk de aantallen en behoeften aanscherpen. Vrijwilligersbeleid De bestaande notitie Vrijwilligersbeleid (2003) wordt herijkt. Daarom is samen met andere organisaties het aantal vrijwilligers en hun ondersteuningsbehoeften in beeld gebracht (nulmeting). De bestaande deskundigheidsbevordering van vrijwilligers wordt gecontinueerd. Nieuwe doelgroepen worden gezocht onder allochtonen en mensen met een geestelijke en/of lichamelijke beperking. Ook het betrokken ondernemen wordt bevorderd en de maatschappelijke stages worden uitgebreid. Verder onderzoeken we in overleg met de SWOS hoe mantelzorgers kunnen worden ontlast door (vaste) vrijwilligers (maatjes) en respijtzorg. Aanpak huiselijk geweld De gemeenten in Eemland betalen mee aan het Steun- en Adviespunt Huiselijk Geweld in Amersfoort en aan gecoördineerde aanpak van huiselijk geweld in deze regio door de GGD. Ook de coördinatie door Amant van het casusoverleg tussen hulpverleningsinstanties, Openbaar Ministerie en politie wordt financieel ondersteund. Aan de begeleidingsgroep en de stuurgroep nemen naast de betrokken instanties ook gemeenten deel, waaronder Soest. Eemland-Noord en -Zuid zijn in 2009 als één begeleidingsgroep en één stuurgroep Eemland verder gegaan. Concrete actiepunten zijn onder andere deskundigheidbevordering, publiciteitscampagnes en monitoring casussen. Bijdragen van gemeenten aan de coördinerende partijen worden in meer eenduidige, gezamenlijke subsidiebeschikkingen vastgelegd. Medewerkers van de sociale dienst (die vaak achter de voordeur komen) hebben een training gekregen om huiselijk geweld eerder te herkennen en gericht te kunnen verwijzen. Tijdelijk huisverbod Het tijdelijk huisverbod is begin 2009 wettelijk ingevoerd. Hiermee kan de burgemeester (of de gemandateerde Officier van Justitie) een tijdelijk huisverbod opleggen aan een pleger van huiselijk geweld. Het doel is een afkoelperiode om erger te voorkomen en snel hulpverlening te organiseren. De gemeenten hebben bij de implementatie de regierol. Om een eenduidig aanpak te realiseren vindt in de regio afstemming plaats tussen politie, het Openbaar Ministerie en gemeenten. Ook wordt met de hulpverlening besproken hoe snel hulp in gang gezet kan worden met welke financiële consequenties. Vooralsnog wordt uitgegaan van een groeimodel in het aantal huisverboden. De praktijk moet meer inzicht geven in de omvang van en omgaan met de huisverboden. In de loop van 2009 en 2010 wordt bekend welke financiële consequenties hieraan verbonden zijn. De besluitvorming wordt op hoofdlijnen aan het regionaal college voorgelegd. In Eemland is het opleggen van het huisverbod in de meeste gemeenten (waaronder Soest) sinds 1 juli 2009 mogelijk. Signaleren en ondersteunen OGGZ problematiek Het beleid op de openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) bij overlast vanwege vervuiling of verslaving, vergaande vereenzaming (door bijvoorbeeld dementie), schulden, zorgmijdend gedrag of een combinatie van deze problemen wordt voortgezet en uitgebouwd. De activiteiten en overleggen (zie GGD-inventarisatie van eind 2007) rond deze problemen worden afgestemd, ter voorkoming van hiaten of overlap. In 2009 is het vangnetoverleg voorlopig gecontinueerd - vooruitlopend op een
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 81 van 196
definitieve(re) OGGZ-structuur voor Soest. Hier kan multi-problematiek worden besproken en naar zorg worden geleid. In het kader van de OGGZ is het belangrijk om huisuitzettingen, die het gevolg kunnen zijn van de bovengenoemde problemen, te vermijden. Hierbij kunnen ViA-trajecten worden ingezet (gefinancierd door woningcorporaties Portaal en De Alliantie en gemeente). Sinds 2006 is het aantal aanvragen flink opgelopen door goed functioneren en meer bekendheid. Voor 2010 wordt geen grote stijging meer verwacht. Jeugdbeleid In 2009 is een jeugdnota gemaakt. In 2010 wordt een begin gemaakt met de uitvoering van de daarin benoemde prioriteiten en acties. Centrum voor Jeugd en Gezin In 2008 is landelijk gestart met de ontwikkeling van een Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Het doel van het CJG is dat snel, goed en gecoördineerd advies en hulp wordt geboden. Het CJG moet een laagdrempelig inlooppunt zijn waar (aanstaande) ouders, kinderen en jongeren voor alles over opgroeien en opvoeden terechtkunnen. In 2009 zijn een kaderstellende notitie en een plan van aanpak gemaakt. In het eerste kwartaal van 2010 wordt het CJG geopend. Verwijsindex risicojongeren (VIR) Informatie-uitwisseling in de jeugdketen is een probleem. Organisaties werken soms langs elkaar heen en delen informatie over jongeren onvoldoende. De landelijke Verwijsindex Risicojongeren brengt risicomeldingen van hulpverleners, binnen gemeenten en over gemeentegrenzen heen, bij elkaar en informeert hulpverleners onderling over hun betrokkenheid bij jongeren. Risicosignalering is een lokale verantwoordelijkheid. Ook al komt er een Landelijke Verwijsindex, gemeenten moeten lokaal de samenwerking tussen de organisaties inrichten om te kunnen signaleren. De gemeente Amersfoort is gestart met de ontwikkeling van een lokaal signaleringssysteem. De gemeenten in de regio Eemland hebben zich hierbij aangesloten. Voorzieningen voor ouderen Veel ouderenvoorzieningen vallen onder verschillende prestatievelden van de WMO. De uitvoering ligt veelal bij de SWOS. Voor huishoudelijke hulp en WMO-voorzieningen kan men bij het Zorgloket van de gemeente terecht. Nadrukkelijk is er aandacht voor wonen met welzijn en zorg (WWZ). Het opstellen van een gemeentelijke WWZ-visie is eind 2009 gepland. Er zijn relaties tussen deze WWZvisie, de structuurvisie Soest en het Masterplan Soesterberg. Concrete uitwerking volgt vanaf 2010. De gemeente heeft in de afgelopen jaren deelgenomen aan een pilot preventief gezondheidsonderzoek ouderen en aan de seniorenmonitor (GGD). De ouderenvisie 2002 wordt eind 2009 geëvalueerd. Daarbij is aandacht voor het beleid voor ouderen in diverse beleidssectoren. Participatie Op basis van de ervaringen in 2008 en 2009 en de wijzigingen in de Wet Inburgering wordt verder gewerkt aan verbetering van de participatie van inburgeraars. Het gemeentelijk beleidskader inburgering is daarbij uitgangspunt. Sinds 2009 is de rijksbijdrage inburgering opgegaan in de nieuwe wet participatie. Discriminatie De Wet antidiscriminatievoorziening is sinds 1 juli 2009 van kracht. Gemeenten moeten een landelijk dekkend netwerk van antidiscriminatievoorzieningen (ADV) realiseren. Soest moet meldingen registeren en doorgeven aan het provinciale Antidiscriminatiebureau. Voor de basistaken komt vermoedelijk een kostendekkende vergoeding. Extra diensten zoals voorlichting kunnen gemeenten afzonderlijk inkopen. In Soest is sinds 2 juni 2009 een antidiscriminatievoorziening operationeel, ondergebracht bij het Zorgloket. Lokaal gezondheidsbeleid De nota ‘Lokaal gezondheidbeleid in Soest 2008-2009’ wordt uitgevoerd. Een belangrijke uitvoerende partij is GGD Eemland. Het opstellen van een gezondheidsnota en het in stand houden van een GGD zijn verplichtingen op grond van de Wet Publieke Gezondheid, die in januari 2009 is ingetreden. Deze nieuwe wet vervangt de oude Wet op de Collectieve Preventie Gezondheidszorg en
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 82 van 196
de Infectieziektewet. In de wet is een artikel opgenomen, dat gemeenten verantwoordelijk maakt voor de ouderengezondheidszorg. De Eerste Kamer heeft dit betreffende artikel echter nog niet aangenomen. Er wordt vast onderzocht of dit artikel extra eisen oplevert ten opzichte van het bestaande beleid in Soest. GGD en integrale jeugdgezondheidszorg GGD Eemland is op 1 januari 2009 toegetreden tot de Gemeenschappelijke Regeling GGD Midden Nederland. In twee jaar moeten de organisaties naar elkaar toe groeien, zodat een meerjarenbeleidsplan vanaf 2011 aan de gemeenten kan worden voorgelegd. Ook de jeugdgezondheidszorg van 0-4 jaar (consultatiebureaus) en van 4-19 jaar (GGD MiddenNederland) worden geïntegreerd in één organisatie. In juli 2009 is een definitief besluit genomen over de organisatiewijziging. Deze organisatiewijziging houdt in dat de uniforme publieke taken bij de GGD komen en de daadwerkelijke zorg en hulpverlening bij private partijen wordt ondergebracht. De publieke JGZ-taken van Beweging 3.0 worden dus overgeheveld naar de GGD, en in minder omvangrijke mate worden de private JGZ-taken door de GGD afgestoten. Dit principebesluit betekent dat de subsidierelatie met Beweging 3.0 voor de publieke JGZ- taken is beëindigd per 2010. Elektronisch kinddossier (EKD) De gemeente Utrecht heeft de gezamenlijke aanbesteding van het Elektronisch kind Dossier (EKD) met succes afgerond. Hierdoor gaan alle uitvoerende JGZ instellingen in de provincie Utrecht dezelfde software gebruiken voor het Elektronische Kind Dossier (EKD). De 29 gemeenten in de provincie hebben gezamenlijk het EKD aangeschaft. De uitvoerende instellingen (GGD Midden Nederland en 7 thuiszorginstellingen) gaan dit EKD gebruiken. In een convenant zijn de afspraken gemaakt tussen gemeenten en uitvoerende JGZ instellingen over het gebruik, het beheer en de kosten. Meander Medisch Centrum Dalweg Een (para)medische (her)bestemming is al jaren de uitdrukkelijke wens van de gemeenteraad. Er zijn mogelijkheden in beeld voor een zorginvulling, aanvullend op de bestaande Soester eerstelijnszorg. De mogelijkheden en voorwaarden voor realisatie worden onderzocht. Uitvoering Wet Inburgering Het landelijk doel van inburgering is dat iedereen de Nederlandse taal beheerst en kennis heeft van de Nederlandse samenleving. Zo krijgt men een basis om actief deel te nemen aan onder andere het economische leven in Nederland. Inburgering verbetert daarnaast de kansen op de arbeidsmarkt. Overigens vindt inburgering plaats voor zowel uitkeringsgerechtigden als voor nietuitkeringsgerechtigden. De trajecten worden uitgevoerd bij en door het ROC Midden Nederland en in het Nijverheidscentrum door Fitt Company (voormalig Hudson BV). Per 1 juli 2009 wordt de reintegratie van inburgeraars uitgevoerd door het Uitstroom en Activeringscentrum (UAC). Invoering participatiefonds Op 1 januari 2009 is het participatiebudget voor gemeenten geïntroduceerd: één specifieke uitkering voor gemeenten, bestaande uit de middelen voor volwasseneneducatie, inburgeringsvoorzieningen en re-integratie. Gemeenten kunnen hieruit participatievoorzieningen financieren. Het ontschotten van participatiebudgetten moet bijdragen aan het vergroten van de arbeidsparticipatie, inburgering en maatschappelijke participatie door deelname aan volwasseneneducatie. Daarnaast is er voor gemeenten een grotere beleidsvrijheid en minder administratieve belasting. Van die beleidsvrijheid wordt in Soest pas vanaf 2010 goed gebruik van gemaakt omdat we in 2009 nog te maken hebben met educatie- en inburgeringsbudgetten die meerjarig zijn vastgezet. Sociale uitkeringen minimabeleid Door onbekendheid met de regelingen voor bijzondere bijstand hebben lange tijd veel minder mensen gebruik gemaakt van de bijzondere bijstand dan verwacht kon worden. Het zoeken naar een breder bereik voor de bijzondere bijstand wierp de laatste jaren zijn vruchten af. Het gebruik van deze voorzieningen is toegenomen door een aantal activiteiten: intensieve contacten met de Stichting Leergeld en andere intermediairs; door bestandsvergelijkingen tussen de registratie van de personen die kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen hebben ontvangen en de bijstandsregistratie (met onder meer de Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 83 van 196
-
-
spaarlampenactie; de 50-euroactie) komen een flink aantal niet gebruikers in zicht van ofwel de kwijtscheldingsfaciliteit ofwel de bijstandsvoorzieningen; nieuwe voorzieningen zoals het Jeugdsportfonds en het jeugdcultuurfonds; de verwachting is dat ook die fondsen een breder bereik van voorzieningen bewerkstelligen; het Sociaal Juridisch Informatiepunt zorgt dikwijls voor gerichte verwijzing naar de minimavoorzieningen op specifieke situaties toegesneden formulieren die ervoor zorgen dat de bijstand als een laagdrempelige voorziening kan worden aangemerkt; invoering van het “Fonds deelname minima aan sociaal culturele voorzieningen”; in inrichtingskosten voor de groep statushouders die Soest krijgt toegewezen.
Kwijtscheldingsbeleid Vanaf het belastingjaar 2009 vindt er in het kader van de kwijtschelding gemeentelijke belastingen een automatische bestandskoppeling plaats tussen de Sociale Dienst en de afdeling Financiën en Belastingen. Op basis van de bestandsvergelijking is in totaal € 100.400,00 ambtshalve aan kwijtschelding rioolen afvalstoffenheffing verleend. Door de te verwachten stijging van het aantal bijstandsgerechtigden de komende tijd, ligt het in de rede dat het aantal automatische kwijtschelding zal toenemen.
Prioriteiten 2010 Onderwerp Uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning
Doelstelling Uitwerking geven aan de beleidsdoelstellingen van het WMObeleidsplan 2008-2011 en de opgenomen acties voor 2009
Dwarsverbanden Veiligheid Uitstroom en sociale activering Wonen Verkeer en vervoer Toegankelijkheid Wijkcoördinatie
Bestemming polikliniek Meander Medisch Centrum
Kwaliteitsbehoud en -verbetering van Wonen Ouderen de eerstelijnszorg Jongeren
Uitvoering project Loket Schulden
Verbeteren van de schuldhulpverlening
Economie Openbare orde en veiligheid Ruimtelijke ordening
Vrijwilligersbeleid
Herijken notitie Vrijwilligersbeleid (Besluitvorming raad)
Economie Onderwijs
Samenhang in jeugdbeleid
Totstandkoming van een centrum voor jeugd en gezin, het elektronisch kinddossier en de verwijsindex
Veiligheid Onderwijs
Aanpak overmatig alcohol- en drugsgebruik door jongeren
Project ‘Een gezond leven voor jongeren’ uitvoeren
Veiligheid Handhaving
Aanpak huiselijk geweld
Aanpak en uitvoering Wet inclusief tijdelijk huisverbod regionaal afstemmen
Veiligheid Handhaving
Traject beleidsgestuurde contract financiering (BCF)
De pilot Stichting Balans over 2009 wordt geëvalueerd, de trajecten 2010 met Balans en de andere instellingen (SWOS, Beweging 3.0, SKS, Scholen in de Kunst) worden gevolgd en die voor 2011 voorbereid. Afhankelijk
Gesubsidieerde instellingen Sport, recreatie, kunst en cultuur
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 84 van 196
van de stand van zaken fusie cultuurcentra (Idea) vinden voor die instelling de voorbereidingen voor BCF-systematiek 2011 plaats. Uitvoering Wet Inburgering
Zorg en welzijn Vreemdelingen (niet-Nederlanders) Integratie van 16 tot 65 jaar integreren in de Nederlandse samenleving zodat zij uiteindelijk over een volwaardig burgerschap in Nederland beschikken, en vervolgens begeleiden in een sociaal activeringstraject en zodra mogelijk, naar een reintegratietraject om uitstroom naar werk te bevorderen.
Invoering participatiefonds
Zorg en welzijn Grotere beleidsruimte en minder Onderwijs administratieve lasten voor gemeenten, waardoor voortvarender Integratie kan worden gehandeld en de gewenste prestaties worden vergroot.
Voorziening voor ouderen
Uitwerken van actualisatie gemeentelijke ouderenvisie, opgesteld laatste kwartaal 2009
Kengetallen Ouderen: - aantal deelnemers cursussen/activiteiten - aantal vervoerde personen - aantal verstrekte warme maaltijden (inclusief vries/vers) - gemiddeld aantal gebruikers warme maaltijden
Verkeer en vervoer Wonen en ruimtelijke ordening Zorg en Welzijn Sport, recreatie, kunst en cultuur
Gerealiseerde waarden 2006 2007 2008
Raming 2009
1.100 15.000
1.249 15.010
1.142 14.091
1.200 15.000
71.118 215
72.119 215
86.476* 260
88.000 260
Gemiddeld aantal gebruikers personenalarmering
125
125
134
140
Maatschappelijk werk: - aantal cliëntsystemen - aantal cliënten opvoedspreekuur
706 60
710 60
706 60
700 60
* grote stijging omdat de SWOS nu ook de maaltijden van Mariënburg verzorgt
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 85 van 196
Risicoparagraaf programma Zorg en Welzijn
Individuele verstrekkingen WMO Toelichting: Door toevoeging van hulp bij het huishouden is de omzet aan individuele verstrekkingen in het kader van de WMO gestegen naar circa € 6.000.000. Dit is een openeindregeling, hetgeen het risico van autonome vraagstijging in zich bergt. Naast autonome groei in de (absolute) vraag, is er ook een tendens om duurdere voorzieningen als adequaat in te schatten bij specifieke persoonlijke omstandigheden. Uit jurisprudentie blijkt ook dat het criterium “goedkoopst adequaat” zoals dat onder de werking van de Wet voorzieningen gehandicapten gold niet zonder meer strookt met het “compensatiebeginsel” dat bij inwerkingtreding van de WMO is geïntroduceerd. Ten aanzien van de hulp bij het huishouden zijn er regelmatig publicaties waaruit blijkt dat thuiszorgorganisaties in de rode cijfers zijn beland. Daarnaast heeft het Kabinet besloten de WMO zodanig aan te passen dat vanaf 1 januari 2010 zorg in natura niet meer door alfahulpen mag worden geleverd. Deze twee ontwikkelingen brengen mee dat alleen al op het onderdeel HH rekening moet worden gehouden met substantiële uitgavenstijgingen. Meer duidelijkheid over de uurtarieven (dus niet het volume) is er rond 15 oktober 2009 na gunning in het kader van de Europese aanbesteding. Ten aanzien van de eigen bijdragen (HH) moet worden opgemerkt dat op wettelijke grondslag het Centraal Administratie Kantoor (CAK) de berekening, oplegging en incasso uitvoert. Het CAK verstrekt een totaaloverzicht waarbij maandelijks afstorting aan de gemeente plaatsvindt van de geïncasseerde bedragen. Er is dus voor gemeenten in het algemeen niet direct zicht op de individueel door het CAK berekende eigen bijdrage. Hoewel wij wel de aantallen personen kunnen achterhalen waarvoor de eigen bijdrage wordt afgedragen, heeft de gemeente beperkt inzicht in de volledigheid, juistheid en rechtmatigheid van de eigen bijdragen. Het gaat hier om een bewust genomen risico met een wettelijke grondslag. Beheersmaatregel(en): Er vindt overleg met aanbieders HH en standaardwoonvoorzieningen plaats. Voor standaardwoonvoorzieningen is inmiddels besloten om tot een nieuwe aanbesteding te komen. Bovenstaande is in overeenstemming met hetgeen met de accountant is besproken. Generiek risico Financieel/ kwaliteit/imago/politiek
Kans Hoog = 75%
Financiële impact € 665.000
Financieel risico € 498.750
SWOS Warme maaltijdvoorziening Toelichting: De subsidie voor de warme maaltijdvoorziening is een open eind subsidie. Aan de hand van het inkomen van de aanvragers wordt de gemeentelijke bijdrage vastgesteld.
Beheersmaatregel(en): Goede controle inkomens van de aanvragers voor een warme maaltijdvoorziening. Generiek risico Financieel/ kwaliteit/imago/politiek
Kans Laag = 10%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 135.000
Financieel risico € 13.500
Pagina 86 van 196
Sociale uitkeringen Toelichting: Op basis van de laatste ontwikkelingen in 2009 kan met enige slag om de arm voorspeld worden dat Soest in 2010 naar een WWB-bestand van 630 uitkeringsgerechtigden groeit, als gevolg van de economische crisis. Dit is ruim een derde deel meer dan het niveau in 2009. Opvallend is dat de bestandsgrootte in Soest (+ 9%) begin 2009 veel sneller toeneemt dan landelijk (+ 4%) het geval is. Altijd is rekening te houden met het feit dat bijstand een openeindfinanciering kent. Beheersmaatregel(en): 1. Scherpe handhaving van rechten en plichten. 2. Evenwichtige inzet van het participatiefonds (W-deel) aan individuele reïntegratietrajecten en aan de infrastructuur. Generiek risico Financieel/ kwaliteit/imago/politiek
Kans Hoog = 90%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 672.000
Financieel risico € 605.000
Pagina 87 van 196
D. Wat mag het kosten (3e W-vraag)? Programma Zorg en welzijn Baten en lasten (bedragen * € 1.000)
Rekening 2008
Begroting 2009
2010
2011
2012
2013
Lasten Welzijnswerk
1.668
2.024
1.931
1.917
1.887
1.909
Maatschappelijke zorg
1.682
1.900
1.739
1.736
1.735
1.735
Gezondheidszorg
1.363
1.980
1.760
1.850
1.394
851
Inkomensondersteuning
9.850
9.393
9.841
9.791
9.774
9.776
Minimabeleid
1.105
1.044
1.363
1.212
1.212
1.212
Integratie
988
1.071
1.140
1.128
1.112
1.112
Begraafplaatsen
480
493
578
524
521
521
Wet maatschappelijke ondersteuning Totaal lasten
6.524 23.660
7.028 24.932
7.386 25.740
7.406 25.564
7.400 25.034
7.403 24.519
Baten Welzijnswerk Maatschappelijke zorg Gezondheidszorg Inkomensondersteuning Minimabeleid Integratie Begraafplaatsen Wet maatschappelijke ondersteuning Totaal baten
206 324 640 8.214 71 834 418 720 11.427
240
253
256
227
227
762 7.358 65 654 467 576 10.122
828 7.369 65 655 492 576 10.237
904 7.369 65 655 493 576 10.318
554 7.369 65 655 495 576 9.940
7.369 65 655 496 576 9.388
Resultaat
12.233
14.810
15.503
15.247
15.094
15.131
Afwijkingen t.o.v. 2009: Lasten Baten Resultaat Stortingen/onttrekkingen betrekking hebbend op dit programma: 2008 2009 Storting reserve onderhoud welzijnsgebouwen 143 180 Onttrekking onderhoud welzijnsgebouwen 159 172
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
-808 115 -693
2010 180 171
-632 195 -437
2011 180 139
-102 -182 -284
2012 180 153
414 -735 -321
2013 180 227
Pagina 88 van 196
Toelichting op de afwijkingen: Een negatief bedrag betreft een nadeel/tekort, een positief bedrag betreft een voordeel/overschot.
Welzijnswerk Extra ambtelijke uren en ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-24
Als bezuinigingsmaatregel opgevoerd: taakstelling op subsidie
50
Afloop kapitaallasten
11
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: scouting, maatschappelijk cultureel belang, voorzieningen jongeren en sociaal cultureel werk Onderhoudslasten worden verrekend met de onderhoudsreserve
114 11
Aanpassing subsidie aan de stichting Balans
-20
Impuls brede scholen
-50
Huuraanpassingen Maatschappelijke zorg Ontwikkeling van loon- en overheadkosten Als bezuinigingsmaatregel opgevoerd: taakstelling op subsidie Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: levensloop bestendigewijk klaarwater, Participatiebudget Overig Gezondheidszorg Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: elektronisch kinddossier Invoer van de kosten voor het elektronisch kinddossier in 2009 Ontwikkeling van loon- en overheadkosten GGD midden Nederland; begroting 2010, gedeeltelijke compensatie uit programma 1 veiligheid
13
-21 50 136 -4
153 114 -5 -12
Aanschaf AED conform voorjaarsnota in 2009
24
Overig
11
Inkomensondersteuning Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-161
Kostenontwikkeling sociale uitkeringen algemene bijstand
-250
Kostenontwikkeling sociale uitkeringen Regeling opvang asielzoekers Overig Minimabeleid Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: restant Tang/Spekman Kostenontwikkeling sociale uitkeringen minimabeleid
-34 7
10 -268
Kostenontwikkeling kwijtscheldingsbeleid
-51
Overig
-10
Integratie Extra ambtelijke uren en ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-53
Overig
-14
Begraafplaatsen Extra ambtelijke uren en ontwikkeling van loon- en overheadkosten Afloop kapitaallasten Onderhoudskosten worden verrekend met de reserve onderhoud gebouwen Aanpassing tarieven
-48 12 -35 10
Wet maatschappelijke ondersteuning Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: projectplan WMO Extra ambtelijke uren en ontwikkeling van loon- en overheadkosten Hulp bij het huishouden afroming budget WMO; lagere uitkering Afloop externe inhuur WMO Als bezuinigingsmaatregel opgevoerd: afroming tijdelijk budget Totaal
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
22 -97 -250 -96 22 40 -693
Pagina 89 van 196
2.8 - Programma 8 - Sport, Recreatie, Kunst en Cultuur
A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over doelmatig gebruiken en in stand houden van sportaccommodaties, de stimulering van sport(activiteiten) en recreatie. Daarnaast gaat het programma over bevordering van het culturele klimaat door instandhouding van culturele voorzieningen en monumenten, het stimuleren van cultuurparticipatie, kunst en cultuureducatie. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7
Product Binnensport Buitensport Overig sport Recreatie en speelvoorzieningen Kunstbeoefening en bevordering Oudheidkunde/musea Cultuur
Portefeuillehouder P.J.H. Lemmen P.J.H. Lemmen P.J.H. Lemmen P.J.H. Lemmen T. Middelkoop T. Middelkoop T. Middelkoop
Relevante beleidsdocumenten a. Reglement gebruik sporthallen/zalen en gymnastieklokalen en onoverdekte sportaccommodaties(raad, 1997) b. Rapport tarifering (raad, 1997) c. Rapport Basisvoorzieningen (raad, 1997) d. Zaalruimtecriteria bij verdeling zaalruimte (raad) e. Beleidsplan Recreatie en Toerisme (1997) f. Prioriteitenlijst rijksmonumenten (2000) g. Monumentenlijst/Monumentenverordening, inclusief vaststelling beschermde dorpsgezichten (2000, te herzien 2010) h. Rapportage klankbordgroep sportbeleid (raad, 2001) i. Projectplan cultuurpunt (raad, 2002) j. Notitie clustering onderwijs- en sportaccommodaties (B&W, 2004) k. Diverse onderhoudscontracten sport (B&W) l. Notitie overdekte sportaccommodaties II (B&W, 2004) m. Notitie Topsport (raad, 2007) n. Huurovereenkomst met S.R.O. Soest (t/m 31 december 2012) ( B&W) o. Speelruimteplan 2004-2013 (2004) p. Bruisend Soest, een levendige culturele gemeente. Herijking Cultuurvisie 2010-2014. (raad 2009) q. BCF Idea en Scholen in de Kunst (B&W) r. Algemene subsidieverordening Soest (raad, 2005) s. Convenant Provincie project Cultuurbereik Jongeren Soest (B&W, 2007) t. Beleidsregels welzijn, cultuur en sport 2009 u. Onderzoek sportdeelname Soest 2007-2008 (B&W, 2008) v. Beleidsnota Sport en Bewegen 2009-2012 (raad 2009)
B. Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken (1e W-vraag)?
Een sportief, actief en gezond Soest
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 90 van 196
Een aantrekkelijk cultureel klimaat voor eigen inwoners en voor bezoekers.
Hiervan afgeleide doelstellingen zijn: •
Zo veel mogelijk Soesters hebben een actieve levenstijl en zijn gezond en fit door sport en beweging. Ingezet wordt op een verhoging van het percentage sportbeoefenaars.
•
Instandhouden en versterken van de toegankelijkheid voor recreanten (fietsers, wandelaars, ruiters) van de (verscheidenheid aan) natuurwaarden in Soest.
•
Zorgen voor voldoende en veilige speelruimte, gericht op een evenredige spreiding onder de verschillende doelgroepen (kinderen, jeugd en jongeren) en wijken.
•
Instandhouden en versterken van een veelzijdig aanbod op het gebied van kunst, cultuur en cultureel erfgoed. Ingezet wordt op een verhoging van het bereik en van de bezettingsgraad.
•
Vergroting van de culturele participatie van jongeren en allochtonen.
Maatschappelijk effect Indicator
Een sportief, actief en gezond Soest
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010
% sportbeoefenaars 8 tot 12 jaar
86%
87%
88%
2011 e.v. 88%
% sportbeoefenaars 12 tot 18 jaar
90%
91%
92%
92%
% sportbeoefenaars 18 tot 55 jaar
75%
76%
77%
77%
% sportbeoefenaars 55+
65%
71%
72%
72%
% basisschoolleerlingen dat aan Nederlandse Norm Gezond Bewegen voldoet (NNGB)
53%
58%
63%
63%
6
7
10
5
73%
73%
73%
73%
97,4%
100%
100%
100%
768
700
700
700
Aantal te realiseren/renoveren speelvoorzieningen Een aantrekkelijk cultureel klimaat voor eigen inwoners en bezoekers
Gemiddelde zaalbezetting theater Idea % basisschoolleerlingen dat wordt bereikt met cultuureducatie Aantal leerlingen voortgezet onderwijs in Soest bereikt met cultuureducatie
NB: er zijn (nog) geen metingen over de tevredenheid van het culturele aanbod en/of klanttevredenheidonderzoeken bibliotheek, theater, scholen in de kunst.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 91 van 196
C. Wat doen we ervoor (2e W-vraag)? Bevorderen actieve sportbeoefening
Belangrijke pijlers binnen ons sport- en beweegbeleid zijn: een doorlopende sport- en beweeglijn 1); sportaccommodaties; beweeg- en sportaanbieders; overleg. Een doorlopende sport- en beweeglijn Centraal binnen deze pijler staat dat zoveel mogelijk inwoners sporten en bewegen vanwege de positieve effecten daarvan (onder andere gezondheidsaspecten en maatschappelijke effecten). Een aanbod voor alle leeftijdscategorieën dat aansluit bij wensen en behoeften speelt hierbij een belangrijke rol. Via jaarlijkse stimuleringsprojecten als Kies je Sport, de Schoolsportagenda en activiteiten in het kader van het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB) willen we dit realiseren. In 2011 starten we weer een GALM-project voor mensen van 55+. Bij het bevorderen van de sportdeelname hebben wij ook oog voor specifieke doelgroepen als mensen met een beperking en Nieuwe Nederlanders. De sportaanbieders en dan met name de sportverenigingen in onze gemeente willen we ondersteunen bij de ontwikkelingen waarmee ze te maken hebben en krijgen. De inzet van een combinatiefunctionaris behoort hiertoe tot de mogelijkheden. 1)
Via een sportdeelname onderzoek wordt onder andere gekeken hoe het staat met de sportparticipatie in de gemeente (uitgesplitst naar leeftijd, wijk, etc) en de frequentie waarmee onze inwoners sporten. Dit is een relatief uitgebreid en daarmee duur onderzoek dat eens in de vier jaar wordt uitgevoerd. Het laatste onderzoek dateert uit 2008. De vermelde cijfers zijn dan ook streefcijfers afgeleid van de doelstellingen in de Beleidsnota Sporten en Bewegen 2009-2012. Sportaccommodaties Sportbeoefening wordt mogelijk gemaakt door een goede sportinfrastructuur (aanleg, beheer, onderhoud en exploitatie van sportaccommodaties). We willen zorgen dat de (volwaardige) gemeentelijke sportaccommodaties in goede staat verkeren en voldoen aan de gestelde normen. Daar waar mogelijk zullen we inzetten op multifunctioneel gebruik van accommodaties. Het onderhoud aan de bestaande sportaccommodaties gebeurt via een Meerjarenonderhoudsplanning (MOP). Het cultuurtechnisch onderhoud van niet-overdekte sportaccommodaties is uitbesteed aan firma De Ridder te Soesterberg voor de periode tot september 2012. Een aantal belangrijke ontwikkelingen c.q. plannen zijn: Nieuw kleed-/clubgebouw v.v.’t Vliegdorp (Soesterberg) Er is krediet beschikbaar gesteld voor een nieuw kleed-/clubgebouw voor voetbalvereniging v.v. ’t Vliegdorp. Als gevolg van wettelijke procedures is er vertraging opgetreden. De bouwvergunning is inmiddels verleend door de gemeente Zeist. De verwachting is dat begin 2010 de uitvoering kan beginnen. De oplevering is in het najaar van 2010 voorzien. Nieuwe accommodatie handboogschieten/jeu de boules Eemweg De bouwvergunning voor een nieuwe overdekte accommodatie voor handboogschieten (Bentinckfonds) en jeu de boules aan de Eemweg (De Gemshoorn) ligt bij de provincie Utrecht voor een verklaring van geen bezwaar. De verwachting is dat de bouw eind 2009 kan beginnen. De oplevering is begin 2010 voorzien. Herinrichting Sportpark Kerklaan (tennisvereniging Ltv Soesterberg) Als gevolg van woningbouw door Abrona aan de Kerklaan moet het tennispark worden heringericht; drie banen krijgen een andere ligging. Het streven is om de werkzaamheden vóór april 2010, start van het nieuwe tennisseizoen, gereed te hebben. Met Abrona zijn gesprekken gaande over deze herinrichting. Daarnaast zijn we in gesprek met de tennisvereniging over hun plannen voor een nieuw onderkomen.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 92 van 196
Sporthal Beukendal Deze sporthal dateert uit 1969. Er moet worden onderzocht of de hal moet worden gerenoveerd of gesloopt. Hierbij moet de capaciteit van andere hallen en zalen worden betrokken en bij sloop is de vraag aan de orde of de huidige locatie de meest optimale plek is voor nieuwbouw. Dit onderzoek wordt in 2010 uitgevoerd. Sportcentrum Dalweg De gemeente is eigenaar van het zwembad en sporthal aan de Dalweg. Sinds januari 2002 exploiteert SRO dit sportcentrum (Spleasure Centrum). De exploitatieovereenkomst met SRO loopt tot en met 31 december 2011. Eventuele opzegging van deze overeenkomst moet een jaar van tevoren worden aangegeven. In de overeenkomst is ook vastgelegd dat, behoudens opzegging door één van de partijen, de overeenkomst kan worden voortgezet voor een aansluitende periode van steeds vijf jaar. In 2010 evalueren we de overeenkomst. Op basis hiervan bezien we of we de exploitatieovereenkomst verlengen of opzeggen. Beweeg- en sportaanbieders Beweeg- en sportaanbieders zijn belangrijke partners als het gaat om (het stimuleren van) bewegen en sporten van onze inwoners. Daarnaast kunnen zij een belangrijke rol vervullen in de persoonlijke ontwikkeling, sociale infrastructuur en de leefbaarheid in wijken. In 2008 zijn de wensen en behoeften van sportverenigingen onderzocht met de Verenigingspeiling. De komende jaren gaan we aan de slag met de uitkomsten van dit onderzoek. In 2012 willen we dit onderzoek opnieuw uitvoeren om te kijken wat de inspanningen hebben opgeleverd en hoe de sportverenigingen er dan voor staan. Naast het bijstaan van sportverenigingen willen wij ook meer samenwerken met andere (commerciële) aanbieders omdat steeds meer mensen daar sporten en bewegen. Uitwerking en uitvoering Beleidsnota Sport en Bewegen 2009-2012 (april 2009) De uitwerking en uitvoering van genoemde nota wordt eind 2009 ter hand genomen en gecontinueerd in 2010 en volgende jaren. Hierbij wordt onder andere aandacht besteed aan kaderstelling en het opstellen van regels voor een eigen bijdrage in sportinvesteringen. Voldoende en veilige speelruimte De aanleg van nieuwe speelplaatsen, hoe gerechtvaardigd ook, stuit vaak op verzet van direct aanwonenden. Het renoveren van speelplaatsen daarentegen roept juist vaak positieve reacties op, ondanks dat de ligging van een speelplaats vergelijkbaar is. Het verzet wordt gedomineerd door de angst voor hangjongeren. Er wordt veel aandacht besteed aan participatie en inspraak van omwonenden. Vaste en duidelijke kaders vormen daarbij het uitgangspunt. Jaarlijks vinden steeds meer vernielingen plaats aan speeltoestellen en straatmeubilair. Speelruimtebeleidsplan Het speelruimtebeleidsplan ‘Buiten spelen Ja leuk!’ is door de raad vastgesteld in 2004 en in 2009 geëvalueerd. Het Speelruimteplan geeft het beleid voor 2004-2013 aan. Daarnaast zijn richtlijnen en normen weergegeven en maatregelen opgenomen om uitvoering te geven aan het beleid. Renovatie en nieuwe aanleg speelplaatsen In tegenstelling tot de gevraagde eenmalige investering van € 620.000, is in totaal in 2005, 2008 en 2009 een extra investering van € 150.000 gedaan. Met deze extra investeringen en het reguliere budget zijn tot en met 2009 jaarlijks vier verouderde speelplaatsen gerenoveerd en minstens één nieuwe speelplaats aangelegd. Omwonenden en andere belanghebbenden worden daarbij uitgenodigd mee te denken over randvoorwaarden en uitgangspunten en over voorlopige ontwerpen. Vanuit budgetten voor groenrenovaties wordt indien nodig ook direct het omliggende groen opgeknapt. Met het reguliere budget ‘Renovatie speelplaatsen’ van € 67.000 kunnen per jaar ongeveer twee speelplaatsen worden gerenoveerd en/of gerealiseerd. In 2010 wordt op verzoek van buurtbewoners en –kinderen de verouderde speelplaats in de Di Lassostraat gerenoveerd. Ook wordt op basis van de jaarlijkse inspectie de speelplaats Gemini (Soesterberg) ter hoogte van nr.154/152 en de speelplaats aan de St. Willibrordusstraat gerenoveerd. In aansluiting op het Speelruimteplan en op verzoek van buurtbewoners wordt in combinatie met de groenrenovatie een nieuwe speelplaats op het Nassauplantsoen aangelegd. Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 93 van 196
In combinatie met rioleringswerkzaamheden, aanpassingen aan de rijwegen/parkeerplaatsen en groenrenovatie worden speelplaatsen in de omgeving van het Saenredamplantsoen aangepakt. Hiervoor is een krediet van € 210.000 beschikbaar gesteld. Onderhoud speelplaatsen Alle speelvoorzieningen worden minimaal zes keer per jaar geïnspecteerd. Dit is een wettelijke eis op grond van het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen (voorheen Attractiebesluit) en heeft te maken met de zorgplicht van de gemeente en daarvan afgeleide aansprakelijkheidsregels. Tijdens en op grond van deze inspectiebeurten worden onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Veelzijdig aanbod van kunst, cultuur en cultureel erfgoed Om deelname aan cultuur te stimuleren, worden incidentele en structurele subsidies voor onder andere creatieve vorming, cultuurstimulering, bibliotheekwerk, theaters, musea, lokale omroep, amateurkunst en kunstbeoefening gecontinueerd. De naamsbekendheid en gebruik van het CultuurPunt bij lokale culturele organisaties en het publiek is onderzocht (nulmeting). Op basis van de uitkomsten worden verbeterpunten en kansen geformuleerd. De nieuwe aanpak van cultuureducatie in het primair onderwijs is vanaf het schoolseizoen 2008/2009 voor minimaal twee jaar van start gegaan (pilot). De actiepunten in herijking Cultuurvisie 2010-2014 worden (mits voldoende budget) uitgevoerd. Subsidiëring muziekonderwijs Wij hechten veel belang aan de muzikale, culturele en maatschappelijke waarde van het muziekonderwijs. Dit neemt niet weg dat we ons de vraag stellen hoever de gemeentelijke verantwoordelijkheid hierin strekt. Deze vraag wordt meegenomen in het kader van het BCF-traject met de Stichting Scholen in de Kunst. Culturele participatie van jongeren en allochtonen De extra armoedegelden voor kinderen van het Ministerie van SZW worden onder andere ingezet voor verhoging van de cultuurparticipatie. In het licht daarvan worden begin 2010 het Jeugdcultuurfonds Soest en de naschoolse culturele activiteiten in Smitsveen geëvalueerd. Het meerjarige project Soestvrijstaal (podiumbattle) voor jongeren met diverse culturele achtergronden wordt mogelijk na 2009 voortgezet. Dit hangt af van het beschikbare gemeentelijk budget, één van de voorwaarden om het convenant met de provincie Utrecht te continueren.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 94 van 196
Prioriteiten 2010 Onderwerp Uitwerken en uitvoeren Beleidsnota Sport en Bewegen 2009-2010
Doelstelling Het realiseren van de in de nota genoemde doelstellingen
Dwarsverbanden Onderwijs Kinderopvang WMO Volksgezondheid Wonen en ruimtelijke ordening Jeugd- en ouderenbeleid Onderwijs Welzijn
Cultuureducatie
Evaluatie cultuureducatie (cultuurprogramma) met als doel structurele inbedding in het primair onderwijs
Ondersteunen/faciliteren van cultureel aanbod
In stand houden van een aanbod dat aansluit bij de behoefte
Onderwijs Welzijn
Heroverweging muziekonderwijs
Afbakenen van de gemeentelijke verantwoordelijkheid
Subsidiëring instellingen
Uitvoering speelruimteplan
Wonen en ruimtelijke Evenredige verdeling van speelruimte voor de verschillende ordening Onderwijs leeftijdscategorieën Groen en milieu
Herijken cultuurvisie 2010-2014
Uitvoering van doelstellingen en maatregelen mits budget beschikbaar is
Kengetallen Aantal deelnemers passe-partout sport Tarief passe-partout sport
Onderwijs Welzijn
Gerealiseerde waarden 2006 2007 2008 8.084 8.160 8.215 38,15 38,70 39,20
Raming 2009 8.160 39,20
Scholen in de kunst (muziekschool): - aantal leerlingen muziekonderwijs
561
511
583
530
Amateurkunstbeoefening: - aantal instrument bespelende leden
199
187
184
180
Bibliotheek: - aantal leden - aantal jeugdleden (tot 18 jaar) - aantal abonnementen kunstuitleen
5.039 6.116 382
5.405 6.161 226
4.967 5.609 219
5.000 5.700 220
520
653
607
722
70
60
n.v.t.
90
Aantal speelplaatsen
165
166
171
175
Aantal speeltoestellen
450
610
639
657
Breedtesport: - aantal deelnemers Kies je sport (KJS) - aantal deelnemers Groninger Actief Leven Model (GALM)-project (= sporten voor 55-plussers)
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 95 van 196
Risicoparagraaf programma Sport, Recreatie, Kunst en Cultuur
Ruimtelijke ordening procedures Toelichting: Om sportaccommodaties te mogen bouwen of verbouwen zijn vaak vergunningen nodig. Voor het verkrijgen van vergunningen moeten (ruimtelijke ordening) procedures worden doorlopen. Allerlei wet- en regelgeving speelt hierbij een rol (bijvoorbeeld WRO, flora- en faunawet, etc). Veel procedures bieden de mogelijkheid van bezwaar en beroep. Hierdoor duren procedures soms (aanzienlijk) langer dan voorzien. Enerzijds zorgt dit dat afgeweken moet worden van planningen. Anderzijds kan dit ook betekenen dat aanvankelijk beschikbaar gesteld krediet niet meer volstaat. Beheersmaatregel(en): Overleg met juridische adviseur(s), opstellen realistische planning met scenario uitloop. Generiek risico Realisatie / financieel
Kans Gemiddeld = 50%
Financiële impact € p.m.
Financieel risico € p.m.
Exploitatie sportcentrum Dalweg (Spleasure Centrum) Toelichting: Het Spleasure Centrum met winst exploiteren lijkt een moeilijke opgave. De prognoses van de exploitant (SRO) voor 2010 en verder laten een tekort zien. Daarnaast resteert nog een (aanloop)tekort van circa € 300.000 uit voorgaande jaren. In 2010 moet een besluit worden genomen of de huidige exploitatieovereenkomst met SRO wordt voortgezet of dat een nieuwe exploitant wordt gezocht. Voor welke optie ook wordt gekozen, wij houden rekening met stijging van de exploitatiekosten als gevolg van onder andere gestegen prijzen van energie en personeel. Beheersmaatregel(en): Overleg met exploitant. Generiek risico Financieel
Kans Hoog = 75%
Financiële impact € p.m.
Financieel risico € p.m.
Aansprakelijkheid t.a.v. veiligheid van speelgelegenheid Toelichting: De gemeente kan aansprakelijk worden gesteld voor het handelen en nalaten van het beheer en onderhoud van speelgelegenheden. In het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen zijn wettelijke eisen gesteld aan speeltoestellen en het onderhoud en beheer van speelgelegenheden, om de veiligheid voor de gebruikers te borgen. Tot op heden is het nog niet voorgekomen, maar in de toekomst kunnen we wellicht schadeclaims verwachten bij ongevallen op speelplaatsen. Beheersmaatregel(en): Voldoen aan de wettelijke eisen in het Warenwetbesluit Attractie- en Speeltoestellen; Tijdig signaleren van (mogelijke) gebreken en nemen van maatregelen; Bijhouden van een logboek per speelgelegenheid; Verzekering afgesloten voor aansprakelijkheid met een eigen risico van € 12.500. Generiek risico Imago/financieel/juridisch
Kans Laag = 25%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact -
Financieel risico € 12.500
Pagina 96 van 196
Fiscale voordelen bij de exploitatie gemeentelijke sportvoorzieningen Toelichting: In 2007 is het besluit van de staatssecretaris van 2005 met betrekking tot de btwheffing op de exploitatie van sportaccommodaties verruimd. Tot voor kort werd de verhuur van sporthallen en gymnastiekzalen aan verenigingen en dergelijke in vrijwel alle gevallen aangemerkt als van btw vrijgestelde verhuur van onroerend goed. Door het besluit van 2007 kan er sprake zijn van het gelegenheid geven tot sport indien voldaan wordt aan het criterium ‘aanvullend dienstbetoon aan de zijde van de gemeente ten aanzien van het gebruik van sporthallen en gymnastiekzalen” en hetgeen belast is met 6% btw. Daartegenover staat dat de btw-druk van 19% op de bouw- en exploitatiekosten in vooraftrek kan worden genomen tot een teruggaaf van de betaalde btw. Bij nieuwbouw leidt dit tevens tot rentevoordelen. Met de komst van het besluit van 2007 is het begrip sportaccommodatie nader gedefinieerd en dit laat ruimte ook sportvelden onder te brengen onder de noemer “het geven van gelegenheid geven tot sport met aanvullend dienstbetoon” hetgeen betekent dat ook hier de btw-component van investeringen en exploitatiekosten in vooraftrek kan worden genomen. . Beheersmaatregel(en) Onze belastingadviseur heeft over de jaren 2003 t/m 2007 verzocht teruggaaf van btw te verlenen tot een maximaal berekend bedrag van € 1.207.000 exclusief de nog nader vast te stellen heffingsrente. Na ontvangst van de beschikking belastingdienst op het verzoek tot teruggaaf zal overeenkomstig de uitspraak ook over de jaren ná 2007 verzoeken worden ingediend. In de meerjarenbegroting 2010-2013 is vooruitlopend op de besluitvorming door de inspecteur al rekening gehouden met een structureel voordeel van € 125.000. Generiek risico Financieel 2003 t/m 2007 incidenteel 2008 t/m 2009 incidenteel vanaf 2010 structureel
Kans
Financiële impact
Financieel risico
Hoog = 75% Hoog = 75% Laag = 25%
€ 1.200.000 € 400.000 € 125.000
-/- € 900.000 -/- € 300.000 € 31.000
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 97 van 196
D. Wat mag het kosten (3e W-vraag)? Programma Sport, recreatie, kunst en cultuur Baten en lasten (bedragen * € 1.000)
Rekening 2008
Lasten Binnensport Buitensport
Begroting 2009
2010
2011
2012
2013
2.313 1.355
2.415 1.907
2.997 1.593
3.131 1.530
2.718 1.530
2.539 1.548
370 382
380 506
393 471
381 489
387 491
380 488
Overig sport Recreatie en speelvoorzieningen Kunstbeoefening en -bevordering
109
122
135
127
119
138
Oudheidkunde/musea
126
167
177
171
186
190
Cultuur Totaal lasten
2.303
2.729
2.661
2.644
2.496
2.489
6.958
8.227
8.428
8.473
7.927
7.772
Baten Binnensport
665
624
640
640
640
640
Buitensport
227
237
273
288
303
303
-2 11
9
9
9
9
9
1
4
4
4
4
4
Overig sport Recreatie en speelvoorzieningen Kunstbeoefening en -bevordering Oudheidkunde/musea Cultuur
22
359
352
352
352
352
924
1.233
1.278
1.293
1.308
1.308
6.034
6.994
7.150
7.181
6.619
6.464
Totaal baten Resultaat Afwijkingen t.o.v. 2009: Lasten Baten
-201 45
-246 60
300 75
455 75
Resultaat
-156
-186
375
530
Stortingen/onttrekkingen betrekking hebbend op dit programma: 2008 2009 Storting reserve onderhoud sportgebouwen Storting fonds kunstaankopen Onttrekking reserve onderhoud sportgebouwen Ontrekking fonds kunstaankopen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
2010
2011
2012
2013
666
721
721
721
721
5
25
16
5
5
721 5
443
442
1.028
1.152
837
765
1
31
5
5
5
5
Pagina 98 van 196
Toelichting op de afwijkingen: Een negatief bedrag betreft een nadeel/tekort, een positief bedrag betreft een voordeel/overschot.
Binnensport Aanpassing tarief passe partout
16 22
Afloop kapitaallasten
-43
Ontwikkeling van loon- en overheadkosten Onderhoudslasten (voornamelijk sportcomplex Dalweg) worden verrekend met de onderhoudsreserve sportgebouwen
-572
Overig
11
Buitensport Aanpassing tarief passe partout
37
Bezuinigingsvoorstel: technische aanpassing, Btw verrekening kapitaallasten (investeringen verplaatsing KV Eemvogels)
125 -167
Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-9
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: herinrichting tennispark Kerklaan
379
Overig
-14
Overig sport Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-19
Overig
6
Recreatie en speelvoorzieningen Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-9
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: renovatie speelplaatsen
41
Overig
3
Kunstbeoefening en -bevordering -8
Ontwikkeling van loon- en overheadkosten Onderhoudskosten openluchttheater
-12
Overig
7
Oudheidkunde/musea Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-12
Overig
2
Cultuur Ontwikkeling van loon- en overheadkosten Als bezuinigingsmaatregel opgevoerd: taakstelling op subsidie Project Podium battle Aanpassing subsidie Idea Huurinkomsten Johanneskerk (willaertgebouw) Overig Totaal
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
-8 50 18 -28 18 10 -156
Pagina 99 van 196
2.9 - Programma 9 - Bestuurlijke Taken
A. Omschrijving van het programma Dit programma gaat over de dienstverlening aan inwoners en andere afnemers voor burgerzaken en belastingen. Het omvat ook communicatie, wijkcoördinatie, bouwgrondexploitatie en de uitvoering van de Wet Waardering Onroerende Zaken (WOZ). Ten slotte is een belangrijk onderdeel van dit programma het bestuur van de gemeente en de regionale samenwerking. Producten Onder dit programma vallen de volgende producten: Nr. 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8 9.9 9.10
Product Gemeenteraad College van B&W Bestuursondersteuning Samenwerkingen Communicatie Burgerzaken Wijkcoördinatie Onroerend goed Wet Waardering Onroerende Zaken Inkoop
Portefeuillehouder A. Noordergraaf A. Noordergraaf A. Noordergraaf A. Noordergraaf T. Middelkoop A. Noordergraaf A. Noordergraaf A.F.M. Krijger A.F.M. Krijger A.F.M. Krijger
Relevante beleidsdocumenten a. Verordening ambtelijke bijstand aan de leden van de raad (17 oktober 2002) b. Verordening gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (12 september 2002) c. Wijkperspectiefplannen voor de wijken De Eng en Smitsveen (raad 17 oktober 2002) d. Visie ‘Naar een verdere ontwikkeling van wijkbeheer in Soest’ (college van B&W 19 november 2002) e. Periodieke rapportages klachtenregeling f. Referendumverordening gemeente Soest 2005 (raad 2 juni 2005) g. Communicatienota 2006-2010 h. Mijlpalen wijkgericht werken (14 februari 2006) i. Reglement van orde gemeenteraadsvergaderingen (raad 14 december 2006) j. Klanttevredenheidonderzoek burgers gemeente Soest (2005 en 2007) k. Actieprogramma Andere Overheid (2007, 2008 en 2009) l. Waarstaatjegemeente.nl (in voorbereiding) m. Ontwikkeling wijkgericht werken college van B&W november 2008(WGI/552236) n. Rapportage audit GBA 2008
B. Welke maatschappelijke effecten willen we bereiken (1e W-vraag)? Goed bestuur
Een betrouwbaar, toegankelijk en interactief bestuur dat: • voldoet aan de afspraken vastgelegd in de servicenormen • in het periodieke klanttevredenheidonderzoek (waarstaatjegemeente.nl) op genoemde aspecten ten minste een 6 scoort. • de vraag van de samenleving (burgers) centraal stelt
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 100 van 196
Goed werkgeverschap
• • • • •
Flexibel inspelen op veranderingen in de omgeving en het belang van kwalitatief goed en flexibel personeel centraal stellen Optimaal inzetten van middelen en competenties om de efficiency te verbeteren en de productiviteit en inzetbaarheid van medewerkers te verhogen Door opleiding en competentieontwikkeling proberen we medewerkers zich te laten ontwikkelen tot taakvolwassen professionals Goed en professioneel HRM beleid, afgestemd op de strategische doelstellingen van de gemeente Soest De medewerkertevredenheid scoort bij het meten ervan tenminste een 7
Andere Overheid
• • • • •
Betere dienstverlening die ICT optimaal benut en zich kenmerkt door een klantgerichte instelling Minder bureaucratie: door het schrappen van regels en verlagen van lasten Slagvaardige organisatie die taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden doelgericht invult Andere werkwijze, die vraagt om een cultuur van samenwerken en luisteren naar inwoners Wij benutten actief ontwikkelingsmogelijkheden
Wijkgericht werken
Visie Wijkgericht werken heeft tot doel het verhogen van de kwaliteit van leven in de wijk en van de kwaliteit van de openbare ruimte in de directe woonomgeving. Dit wordt bereikt door van buiten naar binnen te denken en te werken. Uitgangspunt is het integraal opstellen van beleid, uitvoeren van projecten en maken van plannen (gericht op de leefomgeving van de burgers) aantoonbaar op basis van de behoefte en de vraag van de burger. Rol coördinator De wijkcoördinator heeft als kenner van de wijk drie rollen: adviseur van het college, adviseur leefomgeving voor de ambtelijke organisatie en ondersteuner/facilitator van wijkbeheerteams (WBT) en dorpsbeheerteam (DBT). De aandacht binnen wijkgericht werken wordt primair gericht op gebiedsgerichte integrale aanpak. Rol WBT/DBT Het WBT/DBT is een platform van en voor bewoners die op het gebied van leefbaarheid in de wijk mee willen doen, mee willen denken en mee willen signaleren. Het WBT/DBT is een open kanaal met de gemeente. Het WBT/DBT is geen besluitvormend orgaan behalve als het gaat om de besteding van het wijkbudget.
Inkoop
• • •
•
Voldoen aan de nieuwe wetgeving rond inkoop- en aanbesteding. Een nieuwe verordening Inkoop- en aanbesteding gemeente Soest in 2010 Het is inzichtelijk welke overeenkomst gemeente Soest heeft met leveranciers, welke financiële verplichtingen deze met zich meebrengen en hoe de einddatum van iedere overeenkomst wordt bewaakt (incl. opties tot verlenging en opzegtermijnen). Er is een inkoopjaarplan 2010 opgesteld en in uitvoering genomen.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 101 van 196
Maatschappelijk effect
Indicator
Goed bestuur
% taken en diensten conform servicenormen Levering binnen de servicenorm
Goed bestuur (vervolg)
De tevredenheid scoort gemiddeld het cijfer 6 in de zes burgerrollen (conform de nieuwe meetmethode Waar staat je gemeente.nl)* Burger als kiezer Burger als klant Burgers als onderdaan Burger als partner Burger als wijkbewoner Burger als belastingbetaler Publieke dienstverlening via internet
Goed werkgeverschap
Cijfer gemiddelde medewerkertevredenheid
Andere overheid
% digitale formulieren beschikbaar op de gemeentelijke website
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010 2011 e.v. 25% 25% 30% 30% 90%
90%
90%
90%
6
7
6
Geen meting in 2011
65%
5,5 7,2 6,1 5,2 6,5 6,5 65%
5,5 7,2 6,1 5,2 6,5 6,5 65%
7
75%
7
75%
80%
65%
Geen meting in 2011 80%
* De scores uit ‘Waar staat je gemeente’ zijn slecht te vergelijken met de scores uit het klanttevredenheidonderzoek van Trendview. ‘Waar staat je gemeente’ maakt vergelijking met andere gemeenten mogelijk. De burger als kiezer Score gemiddeld voor kleine, middelgrote en grote gemeenten resp. 5,4 - 5,4 - 5,5. De burger als klant Score gemiddeld voor kleine, middelgrote en grote gemeenten resp. 7,0 - 7,3 – 7,2. De burger als onderdaan Score gemiddeld voor kleine, middelgrote en grote gemeenten resp. 5,9 – 6,1 – 6,0. De burger als partner Score gemiddeld voor kleine, middelgrote en grote gemeenten resp. 5,1 – 5,1 – 5,1. De burger als wijkbewoner Score gemiddeld voor kleine, middelgrote en grote gemeenten resp. 6,5 – 6,6 – 6,6. De burger als belastingbetaler. Score gemiddeld voor middelgrote gemeenten 6,0.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 102 van 196
Maatschappelijk effect
Indicator
Wijkgericht werken
% van gemeentelijke projecten (genoemd in wijkkalender) waarbij bewoners betrokken of geïnformeerd zijn
Meetbare doelen werkelijk Doelstellingen in 2008 2009 2010 2011 e.v. 100% 100% 100% *
C. Wat doen we ervoor (2e W-vraag)? Programma Andere overheid De raad heeft in 2006 voor drie jaar een bedrag toegekend voor het programma Andere Overheid in de Soester variant. De uitkomsten van het rekenkameronderzoek Digitaal Dienstbaar, maatschappelijke ontwikkelingen, het streven om onze digitale dienstverlening te optimaliseren en verplichtingen zoals Nationaal Urgentie Programma (NUP) vragen om voortzetting van de steun van de raad. Het is cruciaal dat we de ingezette ontwikkelingen, het rendement van gepleegde investeringen en verdere professionalisering van onze (digitale) dienstverlening borgen en voortzetten. De keuze voor bijvoorbeeld Antwoord © - Klantcontactcenter wordt in 2009 nader onderzocht. Het wel of niet doorgaan met deze ontwikkelingen heeft invloed op de toekomstbestendigheid van onze gemeentelijke dienstverlening. Eind 2009 volgt een uitgebreide evaluatie over de uitvoering van dit programma en wat er met de raadsgelden in deze 3-jarige periode tot stand is gebracht. Het programmaplan 2009 en verder met een overzicht van alle ontwikkelingen en interne projecten, wordt eerder, op een nog nader te bepalen moment, met de raad besproken. Dat is ook het moment voor de raad om te bezien of en zo ja onder welke voorwaarden voorzetting van ondersteuning van het programma Andere Overheid binnen Soest mogelijk is. Projectmanagement In de afgelopen jaren is gewerkt aan een duidelijker onderscheid tussen de beheersmatige inzet en flexibele projectinzet. Zo wordt voorkomen dat de formatie vanuit de beheersorganisatie wordt ‘leeggezogen’ door nieuwe ambities en wordt het primaire (dienstverlenings)proces geborgd. Dit wordt onder andere mogelijk gemaakt door het geld dat de raad ter beschikking stelt voor de uitvoering van het raadsprogramma 2007-2010. De effecten van deze werkwijze maken wij ook in 2010 zichtbaar voor de raad. De volgende resultaten worden beoogd: • In 2010 werken medewerkers binnen de gemeente Soest, waar mogelijk en gewenst, op planmatige wijze in het reguliere werk en wordt binnen projecten planmatig- en projectmatig gewerkt. • Projecten worden opgezet volgens de gemaakte afspraken: van elk project is een projectplan beschikbaar, projecturen worden geboekt op de daarvoor bestemde kostenplaatsen en projectgelden worden gezocht voordat het project van start gaat. Informatisering Informatisering is mede bepalend geworden in onze bedrijfsvoering. De ingeslagen weg van publieke dienstverlening (onder andere via het programma Andere Overheid), met als onderdeel daarvan digitalisering van (werk)processen, werkt sterk door in de bedrijfsvoering. Visie, beleid, capaciteit en bewustwording zijn ook voor de komende periode belangrijke ingrediënten. Inkoop Wijzigingen in de aanbestedingsregels, meer nadruk op controle en rechtmatigheid en wijzigingen in de gemeentelijke organisatie zorgen dat het bestaande beleid aan vernieuwing toe is. In het najaar van 2009 verwachten we in concept nieuwe nationale wet- en regelgeving die waarschijnlijk in het Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 103 van 196
voorjaar van 2010 kan ingaan. Dan wordt ook een herzien gemeentelijk inkoop- en aanbestedingsbeleid gepresenteerd inclusief inkoopverordening. Verder wordt ook in 2010 gewerkt met een inkoopjaarplan dat is afgeleid van de inkoopparagrafen van de afdelingsjaarplannen 2010. Door afstemming met de afdelingen is een realistische inschatting van de capaciteitsvraag van de inkoopadviseur mogelijk. Het inkoopjaarplan is uiteraard ook belangrijk bij het zoeken naar samenwerking met omringende gemeenten. Het project om te komen tot een inzichtelijk contractenbeheer wordt in 2010 voortgezet. Prioriteit wordt gegeven aan de signaleringsfunctie, zodat altijd compleet zicht is op de afloop, verlenging, opzegtermijnen en meerjarige verplichtingen van overeenkomsten. De uiteindelijke vormgeving is voor een groot deel afhankelijk de ICT-omgeving. Belangrijk is de constatering dat binnen de organisatie de bewustwording over contractvorming en –bewaking groeit. De volgende resultaten worden beoogd: • Voldoen aan nieuwe wetgeving rond inkoop- en aanbesteding. • Een nieuwe verordening Inkoop- en aanbesteding gemeente Soest. • Inzicht welke overeenkomsten gemeente Soest met leveranciers heeft, welke financiële verplichtingen deze met zich meebrengen en hoe de einddatum van iedere overeenkomst wordt bewaakt (incl. opties tot verlenging en opzegtermijnen). • Er wordt een maximale inzet geleverd om de resterende inkooptaakstelling in 2010 (€ 182.000) voor zover mogelijk te realiseren. • Er is een inkoopjaarplan 2010 opgesteld en in uitvoering genomen. • Ook in 2010 worden relevante ontwikkelingen in het Europese recht, vooral op de terreinen van (rechtmatige) aanbestedingen gevolgd. De inkoopadviseur verzorgt voorlichting over deze onderwerpen vanwege de mogelijk hoge afbreukrisico’s. Duurzaam inkopen Bij alle inkopen en aanbestedingen waarbij de inkoopadviseur betrokken is, worden duurzaamheidaspecten (indien aanwezig) meegewogen. De inkoopadviseur heeft hierin een belangrijk aandeel om bij het opstellen van programma’s van eisen de duurzaamheideisen te benoemen. Sinds 2008 vindt vanuit de verschillende bedrijfaspecten zoals de interne milieuzorg, het inkoopproces en de rechtmatigheid een beoordeling plaats naar het begrip Duurzaam Inkopen. Dit vraagt een goede afstemming tussen de verschillende bedrijfsbelangen om in 2010 tot een meetbaar eindresultaat te komen waarbij wij voldoen aan de doelstelling minimaal 50% van al onze aanbestedingen en inkopen duurzaam te verrichten. Om onze huidige uitgangspositie te bepalen wordt in het najaar van 2009 een nulmeting uitgevoerd. De volgende resultaten worden beoogd: • In 2010 is minimaal 50% van al onze aanbestedingen en inkopen duurzaam verricht. Uiteraard informeren wij de raad via de P&C cyclus en zo nodig tussentijds over het resultaat van de genoemde nulmeting en de stand van zaken in het behalen van de doelstelling. Communicatie De gemeentelijke communicatie heeft onder andere tot doel inwoners te betrekken bij de totstandkoming en uitvoering van het beleid. Daarnaast gaat het om creëren en vasthouden van draagvlak en om duidelijkheid over wat inwoners van de gemeente kunnen verwachten. Om dat te bereiken, worden uiteenlopende middelen en methoden gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan gesprekken met belangengroepen, meedenken en meepraten door direct betrokkenen, informatieavonden en het via verschillende (op de doelgroep afgestemde) media open en tijdig informeren over lopende en toekomstige zaken. In 2009 en 2010 wordt veel energie gestoken in de communicatie rond de grote projecten, zoals Hart van de Heuvelrug, Masterplan Soesterberg, Smitsveen en de Van Weedestraat. Ook is de begeleiding van de organisatieontwikkelingen erg belangrijk. Extern wordt de gemeentelijke website nog meer ingezet, informatie wordt wijkgericht aangeboden en inwoners kunnen steeds meer online regelen bij de gemeente. Voor de interne communicatie en informatievoorziening wordt het intranet
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 104 van 196
volledig vernieuwd. Daarnaast wordt het informatiecentrum in de publiekshal professioneler en meer uitnodigend ingericht, zodat ook dit als volwaardig communicatiemiddel kan fungeren. Om medewerkers beter bewust te maken van de noodzaak en mogelijkheden van actief communiceren, worden intern communicatietrainingen verzorgd. Burgerzaken Prioriteit in 2010 is de gemeenteraadsverkiezing op 3 maart. Daarnaast staat de modernisering van de GBA op stapel die naast nieuwe software ook weer een omvangrijke opleidingsronde tot gevolg heeft. Vanaf 2010 zijn gemeenten verplicht de GBA als basisregistratie te gebruiken. Daaruit vloeit ook de terugmeldplicht voort voor zowel interne als externe afnemers. Dit houdt in dat als afnemers aanwijzingen hebben omdat blijkt dat de gegevens in de GBA onjuist of onvolledig zijn, zij verplicht zijn deze gegevens ter correctie voor te leggen. In 2011 zijn de verkiezingen van Provinciale Staten en de Tweede Kamerverkiezingen gepland. Waardering klanten/inwoners en maatschappij In 2010 wordt het ‘Waar staat je gemeente.nl?’ Bedrijfsvoering)
opnieuw
uitgevoerd
(zie
paragraaf
C,
Waardering door medewerkers In 2010 wordt een medewerkertevredenheidonderzoek uitgevoerd (zie paragraaf C, Bedrijfsvoering). Uitvoering raadsprogramma/extra raadsgelden In 2009 wordt een verantwoording opgesteld en aan de raad gepresenteerd met een toelichting op bereikte resultaten. Op basis van deze verantwoording wordt de raad gevraagd deze structurele gelden beschikbaar te blijven stellen voor de oorspronkelijke doeleinden: handhaving etc.
Prioriteiten 2010 Onderwerp Herbezinning taken gewest
Doelstelling Bestuurlijke consensus over de toekomst van het Gewest
Dwarsverbanden Toezicht/ handhaving Natuur en milieu Zorg en welzijn
Communicatie
Inwoners informeren en betrekken bij besluitvorming
Alle programma’s
Wijkgericht werken
Opstellen en uitvoeren van beleid vindt plaats integraal en aantoonbaar op basis van de behoefte en de vraag van de burger
Alle programma’s
Waardering door klanten/ burgers en waardering door maatschappij
Inzicht krijgen in de klant/burgertevredenheid
Alle programma’s
De tevredenheid scoort gemiddeld een 6 in de 6 burgerrollen (conform de nieuwe meetmethode Waar staat je gemeente.nl)
Alle programma’s
Klanten/burgers/maatschappij ervaren zowel onze betrouwbaarheid als onze toegevoegde waarde en zijn tevreden over ons werk
Alle programma’s
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 105 van 196
Programma Andere Overheid/ In 2010 is er een burgerpanel opgericht (onder andere in relatie Informatisering/ Bedrijfsvoering tot de aanbevelingen RKC onderzoek digitale dienstverlening) Waardering door medewerkers
Programma Andere Overheid (onder voorbehoud financiële middelen raad)
Inkoop
Inzicht in de medewerkertevredenheid
Bedrijfsvoering
De tevredenheid van de medewerkers scoort tenminste het cijfer 7
Bedrijfsvoering
Per afdeling is de respons ten minste 70%
Bedrijfsvoering
Verdere digitalisering van de dienstverlening en van de achterliggende processen, zodat we klanten via post, telefoon, balie en internet goed en snel van dienst kunnen zijn
Automatisering
Veranderingen en bewustwording in de organisatie, werkwijze en ICT-toepassingen worden ondersteund met opleidingen en coaching
Automatisering
Verdere vermindering van de administratieve lasten voor burgers, ondernemers en instellingen
Automatisering
Voldoen aan de nieuwe wetgeving Alle programma’s en bedrijfsvoering rond inkoop- en aanbesteding. Een nieuwe verordening Inkoopen aanbesteding gemeente Soest.
Duurzaam inkopen
50% duurzaam inkopen in 2010
Kengetallen Aantal meldingen Meldpunt woonomgeving
Alle programma’s en bedrijfsvoering
Gerealiseerde waarden 2006 2007 2008 2.382 2.817 2631
Raming 2009 3200*
Aantal wijkbeheerteams
6
8
8
8
Aantal inloopavonden/schouw in de wijk
7
35
52
60
Aantal wijkbezoeken college van B&W (voor het eerst uitgevoerd in 2008) * Stijging hangt samen met voorjaarsstorm mei 2009
4
4
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 106 van 196
Risicoparagraaf programma Bestuurlijke Taken
bewonersparticipatie Toelichting: Het niet, te laat of onvolledig informeren van burgers kan leiden tot imagoschade voor de gemeente. Daarnaast kan het achteraf bijsturen in het proces consequenties hebben voor kosten en planning. Beheersmaatregel(en) Bij het opstellen van beleid en het opstellen van projectplannen aandacht geven aan communicatie en bewonersparticipatie en hiervoor tijd en budget reserveren. Generiek risico Imago
Kans Laag = 25%
Financiële impact n.v.t.
Financieel risico n.v.t.
Trajecten medewerkers De organisatie moet zorgen voor een goede balans tussen gewenste en noodzakelijke competenties bij medewerkers om de taken uit te kunnen voeren. Als medewerkers de van hen verwachte taken niet 100% kunnen uitvoeren, als blijkt dat hun competenties niet langer aansluiten bij de functie of als de functie een andere invulling krijgt en daardoor te zwaar wordt, worden trajecten gestart. Met medewerkers die wel willen maar niet kunnen worden afspraken gemaakt over scholing, coaching of ontwikkeling of wordt gezocht naar een beter passende functie buiten de gemeente Soest. Met medewerkers die wel kunnen maar niet willen worden andere trajecten gestart. Beheersmaatregel(en) Onze inzet is het begeleiden van medewerkers van werk naar werk. Wij investeren aan de voorkant (begeleiding van werk naar werk, loopbaantraject, detachering en uitstroom, outplacementtrajecten et cetera) om uitgaven aan de achterkant (WW verplichtingen worden door de gemeente gedragen bij wet) tot een minimum te beperken. Dat vraagt soms investering vooraf om hoge uitgaven aan de achterkant te beperken. Generiek risico Financieel/juridisch
Kans Gemiddeld = 50%
Financiële impact € p.m.
Financieel risico € p.m.
Arbeidsmarkt Bij een krappe arbeidsmarkt bestaat het risico dat niet tijdig het juiste personeel wordt gevonden om de taken uit te voeren. Het gaat dan om de reguliere vervangingsvraag of om nieuwe vacatures die ontstaan door nieuwe taken. Het risico is dat bij het niet tijdig kunnen invullen van een vacature er extern moet worden ingehuurd. Hoewel wij ons maximaal inspannen om dit te voorkomen is daar niet altijd aan te ontkomen. Beheersmaatregel(en) Gezien de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt (de arbeidsmarkt staat onder druk) en in onze organisatie (vervangingsvraag als gevolg van vergrijzing en ontgroening), is het noodzakelijk om beschikbaar arbeidspotentieel uit diverse doelgroepen te benutten om de continuïteit van de organisatie te kunnen garanderen. Diversiteit binnen de gemeente Soest is gericht op het aantrekken, behouden en effectief inzetten van specifieke groepen medewerkers (ouderen, jongeren, autochtonen, allochtonen, (arbeids)gehandicapten, mannen en vrouwen).
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 107 van 196
In 2010 werken we met een strategische personeelsplanning. Deze geeft duidelijkheid in de kwantitatieve en de kwalitatieve sterkte van de huidige en de toekomstige personeelsbezetting, rekening houdend met ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Verder blijven wij door samen te werken met andere gemeenten streven naar inkoopvoordelen. Interne doorstroom wordt bevorderd door het aanbieden van loopbaanpaden. Daarmee komen vacatures vrij aan de ‘onderkant’ die zich eenvoudiger op de arbeidsmarkt laten invullen. Daarnaast worden inspanningen gepleegd om mensen langer te binden en te boeien zodat de samenwerking voor zowel medewerker als werkgever langer stand kan houden. Generiek risico Financieel
Kans Gemiddeld = 50%
Financiële impact € p.m.
Financieel risico € p.m.
Inkoop De invoering van de nieuwe inkoop- en aanbestedingswetgeving kan leiden tot toename van de financieel/juridische risico’s. Ook in 2010 worden relevante ontwikkelingen in het Europees recht met betrekking tot inkoop en aanbestedingen verwacht. Onderkend wordt dat hierdoor risico’s gelopen kunnen worden. Beheersmaatregel(en) • Aanbesteding uitvoering volgens geldende vastgestelde procedures. • Doorvoering nieuwe wetgeving en opstellen nieuwe Verordening inkoop- en aanbesteding • De inkoopadviseur verzorgt voorlichting. • De inkoopadviseur verzorgt een vorm van control bij inkooptrajecten voor zover het gaat om afspraken die binnen zijn functie-uitoefening zijn overeengekomen. • Volgen van ontwikkelingen in het Europees recht. Generiek risico Financieel/juridisch
Kans Gemiddeld = 50%
Financiële impact € p.m.
Financieel risico € p.m.
Bouwgrondexploitatie Toelichting De exploitatieresultaten zijn mede gebaseerd op geprognosticeerde opbrengsten. Deze zijn, voor zover niet reeds vastgelegd, aan marktontwikkelingen onderhevig. Voor een nadere toelichting op de grondexploitatie en het beleid wordt verwezen naar paragraaf F. Grondbeleid. Op 1 juli 2008 is de (nieuwe) Wet ruimtelijke ordening in werking getreden. Hierin is onder andere de grondexploitatiewet opgenomen, waarin kostensoorten zijn opgenomen die publiekrechtelijk kunnen worden verhaald. Deze wet biedt meer mogelijkheden tot kostenverhaal. De privaatrechtelijk weg, als partijen tot overeenstemming komen op basis van vrijwillige samenwerking, blijft altijd een mogelijkheid tot kostenverhaal. Beheersmaatregel(en) Met het instellen van de voorziening bouwgrondexploitaties is geanticipeerd op te verwachten niet verrekenbare kosten. De storting in deze voorziening bestaat uit: de bouwgrondexploitatie Dorpsplein (€ 1.365.000). Generiek risico Financieel/juridisch
Kans Hoog = 50%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact p.m.
Financieel risico p.m.
Pagina 108 van 196
Planschade Toelichting Planschade treedt op als eigenaren van grond en/of onroerend goed vermogensschade lijden als gevolg van een planologische wijziging. Sinds september 2005 is het mogelijk om, indien een wijziging op verzoek geschiedt, een verhaalsovereenkomst te sluiten met de verzoeker. Dit geldt niet als de wijziging van het planologische regime wordt veroorzaakt door een nieuw bestemmingsplan. Kosten van planschade zijn dan voor de gemeente. Sinds 1 juli 2008 is de regelgeving voor planschade gewijzigd. Bij vergoeding van planschade moet de verzoeker rekening houden met het normaal maatschappelijk risico waarbij een deel van de schade voor rekening van verzoeker blijft. Bovendien is er een verjaringstermijn opgenomen voor planschade; een aanvraag moet binnen vijf jaar na ter inzage legging van het vastgestelde bestemmingsplan worden ingediend. Beheersmaatregel(en) In het kader van risicobeheersing is het zaak om een risicoanalyse mee te nemen in het proces zodat afgewogen kan worden besloten. In het algemeen kan worden gesteld dat met de nieuwe wetgeving het risico voor de gemeente is afgenomen. Generiek risico Financieel
Kans Gemiddeld = 50 %
Financiële impact € 400.000
Financieel risico € 200.000
Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen (onderdeel van de AWB) Toelichting: Uiterlijk 1 januari 2010, maar waarschijnlijk al op 1 oktober 2009, treedt de Wet dwangsom inwerking. Deze wet geeft burgers/bedrijven de mogelijkheid om de gemeente in gebreke te stellen als wettelijke termijnen niet worden gehaald. Het gaat dan om alle besluiten op aanvraag. Als twee weken na ontvangst van de ingebrekestelling nog geen besluit is genomen, verbeurt de gemeente per dag dat het besluit uitblijft een dwangsom. De maximale looptijd van de dwangsom is 42 dagen en de dwangsom bedraagt ten hoogste € 1260. De dwangsom bedraagt de eerste veertien dagen € 20 per dag, de daaropvolgende veertien dagen € 30 per dag en de overige dagen € 40 per dag. Beheersmaatregel(en): -Sinds enige jaren wordt al gestuurd op servicenormen. Er moet daarbij dus ook worden gestuurd op wettelijke termijnen; -Op 1 januari 2010 wordt gestart met een nieuwe organisatiestructuur. Vergunningen worden dan centraal behandeld door de (nieuwe) afdeling ‘Vergunningen en Handhaving’. De verwachting is dat door deze bundeling onder andere de wettelijke termijnen beter gewaarborgd zijn. Generiek risico -financiële risico’s -juridische risico’s -imago/politieke risico’s -kwaliteitsrisico’s
Kans Klein = 25%
Financiële impact € p.m.
Financieel risico € p.m.
Garantstellingen De • • • •
door de gemeente verstrekte garantstellingen hebben betrekking op de volgende categorieën: instellingen op het gebied van de woningbouw sociaal-culturele instellingen, sportverenigingen koop of bouw van woningen door personeelsleden verstrekte geldleningen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 109 van 196
Beheersmaatregel(en) Instellingen op het gebied van de woningbouw Vanaf 1 januari 1994 zijn geen nieuwe garanties meer verleend. De rol van de gemeente is primair overgenomen door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. De gezamenlijke gemeenten fungeren voor 25% als achtervang in geval van forse dalingen van het garantievermogen van het fonds. Eventuele effectuering van de achtervang zal plaatsvinden middels het verstrekken van achtergestelde geldleningen. Uit de meest recente jaarcijfers (2007) blijkt dat het aanwezige risicovermogen zich ruimschoots boven de norm bevindt. Er worden dan ook geen aanspraken op de achtervangfunctie verwacht. Koop of bouw van woningen door personeelsleden Vanaf 1 januari 1996 zijn er geen hypotheken meer verstrekt aan personeelsleden, maar is een overeenkomst aangegaan met het Hypotheekfonds voor Overheidspersoneel. Dit fonds verstrekt de leningen, terwijl de gemeente zich garant stelt. Er zijn geen achterstanden bekend; het risico voor de gemeente wordt als zeer beperkt beschouwd. Sociaal-culturele instellingen, sportverenigingen De omvang van de gegarandeerde geldleningen aan dergelijke instellingen wordt ultimo 2009 voorzien op een bedrag van € 2,2 miljoen. Op dit moment zijn ons geen achterstanden bekend. We beschouwen het risico als laag. Verstrekte geldleningen Aan 9 personeelsleden/gepensioneerde personeelsleden (situatie juli 2009) is een hypotheek verstrekt. Het saldo bedraagt in totaal € 210.000. De rente en aflossing worden van de huidige personeelsleden ingehouden op het salaris. Er zijn momenteel geen achterstanden, zodat het risico als zeer beperkt beschouwd kan worden. Het eventuele risico wordt vanzelfsprekend mede afgedekt door het hypotheekrecht Generiek risico Financieel
Kans Klein = 10%
Financiële impact € 2.200.000
Financieel risico € 220.000
Gemeentelijke eigendommen en aansprakelijkheid/verzekeringen Verzekeringen zijn onder andere aangegaan voor: - gebouwen en inventaris - voertuigen - wettelijke aansprakelijkheid - diverse overige verzekeringen op gebied van fraude, personeel en bestuur en dergelijke Beheersmaatregel(en) De gemeentelijke opstallen zijn minimaal verzekerd tegen brand- en vliegtuigschade. De verzekeringen zijn afgesloten onder toepassing van de indexclausule, dat wil zeggen dat de verzekerde waarden meestijgen met de bouwkosten. Per 1 januari 2009 is een nieuw, driejarig contract afgesloten. De voertuigen zijn in ieder geval verzekerd op basis van een WA-polis. Afhankelijk van ouderdom en aard van het gebruik zijn aanvullende dekkingen meeverzekerd. Gemeenten worden door derden steeds meer aansprakelijk gesteld voor geleden schade. De gemeente Soest heeft een WAverzekering afgesloten met een eigen risico van € 12.500 per gebeurtenis. De verzekerde bedragen zijn maximaal € 2,5 miljoen in geval van personen en/of zaakschade en € 1,25 miljoen in geval van vermogensschade. Per verzekeringsjaar wordt niet meer vergoed dan twee keer de vermelde maximale bedragen per categorie. Op basis van het schadebeeld van de afgelopen jaren is het risico als normaal te beoordelen. Daarnaast is in de meerjarenbegroting een kostenpost opgenomen voor het eigen risico. De financiële impact van de ten laste van de gemeente blijvende risico’s is nauwelijks te kwantificeren; de onderstaande schatting is niet meer dan een grofmazige poging. Generiek risico Financieel
Kans Klein = 10%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 1.000.000
Financieel risico € 100.000
Pagina 110 van 196
Renterisico Renterisico’s hebben vooral betrekking op situaties waarbij: de mogelijkheid zich voordoet van renteherziening er nieuwe vaste geldleningen moeten worden aangetrokken uitstaande gelden opnieuw uitgezet dienen te worden Beheersmaatregel(en) Risicobeheer: de kasgeldlimiet en renterisiconorm Evenals in 2009 zal de gemeente voor het begrotingsjaar 2010 volgens de huidige liquiditeits- en financieringsplannen binnen de kasgeldlimiet en de renterisiconorm blijven. In belangrijke mate wordt het financieringssaldo bepaald door transacties binnen de bouwgrondexploitatie. De feitelijke kasgeldlimiet zal ook in 2009 blijven onder het wettelijke toegestane percentage van 8,5 van de grondslag (omvang begroting 2010). De in voorbereiding en uitvoering genomen plannen in Soesterberg zouden ertoe kunnen leiden dat in 2010 zal moeten worden overgaan tot consolidatie van de vlottende schuld door een langlopende vaste geldlening aan te gaan. Deze ontwikkelingen zullen nauwgezet worden gevolgd door periodieke beoordeling. De renterisiconorm dient binnen het vastgestelde percentage van 20 van de grondslag (stand vaste schuld per 1 januari 2010) te blijven. De norm van 20% beoogt een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd. Beide normen hebben tot doel de budgettaire risico’s te beperken. (Zie voor beide staten paragraaf B, Financiering). In de begroting 2010 is rekening gehouden met een rentepercentage van 5 voor externe financiering. Gelet op de huidige renteontwikkelingen is dit een behoedzaam scenario. Het renterisico wordt dan ook op dit moment als zeer gering beschouwd. Generiek risico Financieel
Kans Klein = 0%
Financiële impact €0
Financieel risico €0
Dubieuze debiteuren Beheersmaatregel(en) Jaarlijks wordt in de begroting rekening gehouden met een afschrijving wegens oninbaarheid van € 73.000. Voor de afwikkeling van debiteuren over oudere belastingjaren is daarnaast een voorziening beschikbaar. Wij achten de genomen beheersmaatregelen voorshands voldoende om de risico’s het hoofd te bieden. Afhankelijk van de duur en ernst van de recessie zal het risico van oninbaarheid evenwel wel toenemen. Generiek risico Financieel
Kans Gemiddeld = 50%
Financiële impact € 50.000
Financieel risico € 25.000
Algemene uitkering Gemeentefonds (en integratie-uitkeringen) Circa 40% van de inkomsten van de gemeente wordt gevormd door de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. De financiële gevolgen van de circulaires kunnen behoorlijk zijn: 1% hogere/lagere algemene uitkering is circa € 320.000. Beheersmaatregel(en) Het Rijk heeft aangekondigd te gaan bezuinigingen zodra het economische tij dat mogelijk maakt. Dit zal mogelijk het geval zijn vanaf 2012/2013. Het is volstrekt onduidelijk wat de consequenties op langere termijn zullen zijn. Naar verwachting zal hierover eerst in de loop van 2011 (landelijke besprekingen over methodiek verdeelstelsel) meer duidelijkheid worden verkregen. Generiek risico Financieel
Kans Hoog = 75%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 1.600.000 (5% korting)
Financieel risico € 1.200.000
Pagina 111 van 196
Dividenduitkering BNG De gemeente Soest heeft aandelen bij de Bank Nederlandse Gemeenten en Vitens. Lagere, geen, maar ook hogere dividenduitkeringen kunnen voorkomen als gevolg van lagere, geen of hogere winsten van de bedrijven. Door de kredietcrisis staat de winst van de Bank Nederlandse Gemeenten onder druk, hetgeen in 2009 (over het boekjaar 2008) tot een lagere dividenduitkering heeft geleid. De verwachtingen voor dit jaar (2009, uitkering 2010) zijn nog ongewis. Beheersmaatregel(en) Geen. Generiek risico Financieel
Kans Gemiddeld = 50%
Financiële impact € 50.000
Financieel risico € 25.000
Btw-compensatiefonds In het tweede kwartaal van 2008 heeft de Belastingdienst een controle uitgevoerd op de verantwoording van de gedeclareerde btw bij het Btw-compensatiefonds over het jaar 2003 (en 2004 d.m.v. extrapolatie). De controle wees uit dat er over genoemde jaren (netto) ruim € 200.000 moest worden gerestitueerd (per jaar dus: € 100.000). Beheersmaatregel(en) De aan het licht gekomen fouten over het boekjaar 2003 zijn in de financiële administratie hersteld. Generiek risico Financieel
Kans Gemiddeld = 50%
Financiële impact € 100.000
Financieel risico € 50.000
Lonen en prijzen In de voorliggende begroting is (door middel van stelposten) rekening gehouden met een zeer beperkte loon- en prijsontwikkeling: gemiddeld 0,5% per jaar. Hiermee wordt de raming gevolgd zoals het Rijk gebruikt voor de departementale begrotingen. Wel is een aanvullende raming opgenomen vanwege de stijging van de pensioenpremies per 1 juli 2009 en 1 januari 2010. Dit percentage ligt beduidend lager dan de CPB-ramingen, die uitgaan van een gemiddelde van 1,75% (lonen: + 1,5%, prijzen: 2%). Beheersmaatregel(en) Bij de ramingen is voor wat betreft de externe budgetten feitelijk uitgegaan van de nullijn. Dit betekent dat afdelingen geen prijscompensatie ontvangen voor gestegen kosten. Voor onontkoombare stijgingen is de stelpost prijsstijgingen beschikbaar. Mochten de nominale ontwikkelingen hoger uitvallen dan de geraamde 0,5% dan zullen de budgettaire consequenties door nieuwe bezuinigingen moeten worden opgevangen. Generiek risico Financieel
Kans Gemiddeld = 50%
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Financiële impact € 400.000 (=ca. 1% extra loon- en prijsstijging)
Financieel risico € 200.000
Pagina 112 van 196
D. Wat mag het kosten (3e W-vraag)? Programma Bestuurlijke taken Baten en lasten (bedragen * € 1.000)
Rekening 2008
Lasten Gemeenteraad College van B&W Bestuursondersteuning Samenwerkingen Communicatie en voorlichting Burgerzaken Wijkcoördinatie Onroerend goed Wet Waardering Onroerende Zaken
Begroting 2009
2010
2011
2012
2013
872
941
994
968
961
964
1.210
1.148
1.289
1.230
1.161
1.173
307
733
268
266
266
266
73
274
114
114
114
103
685
751
747
735
732
734
1.568
1.845
1.943
1.972
1.863
1.899
516
781
585
575
572
571
5.693
6.059
3.939
2.510
1.857
1.933
703
688
556
551
550
550
11.627
13.220
10.435
8.922
8.075
8.193
5
5
5
5
5
5
830
694
694
694
694
694
4.935
5.524
5.298
2.056
1.347
1.283
246
50
50
50
50
50
Totaal baten
6.020
6.273
6.047
2.804
2.095
2.031
Resultaat
5.607
6.947
4.388
6.118
5.979
6.162
Totaal lasten Baten Gemeenteraad College van B&W Bestuursondersteuning Samenwerkingen Communicatie en voorlichting Burgerzaken Wijkcoördinatie
4
Onroerend goed Wet Waardering Onroerende Zaken
Afwijkingen t.o.v. 2009: Lasten
2.786
4.298
5.146
5.027
Baten
-226
-3.469
-4.178
-4.241
Resultaat
2.560
829
968
786
Stortingen/onttrekkingen betrekking hebbend op dit programma: 2008 2009 Storting reserve onderhoud overige gebouwen Stortingen algemene reserve (bouwgrondexpl) Onttrekking overige gebouwen
2010
2011
2012
2013
179
244
244
244
244
244
80
83 147
1.815 208
131
166
356
Ontrekking algemene reserve (bouwgrondexpl)
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 113 van 196
Toelichting op de afwijkingen: Een negatief bedrag betreft een nadeel/tekort, een positief bedrag betreft een voordeel/overschot.
Gemeenteraad Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-7
Ontwikkeling van loon- en overheadkosten raadsleden
-56
Uit de voorjaarsnota 2009: vermindering werkbudget dualisme
10
College van B&W Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-65
Ontwikkeling van loon- en overheadkosten B&W
-85
Verhoging van de contributie VNG
-10
Uit de voorjaarsnota 2009: bezuiniging op het burgerjaarverslag
9 11
Onderzoek naar wensen van de burgers vindt een maal per twee jaar plaats Bestuursondersteuning Minder inzet ambtelijke capaciteit en ontwikkeling van loon- en overheadkosten
10 32
Het project implementatie is in 2009 afgelopen
338
Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: andere overheid
85
Het project slimmere regels is in 2009 afgesloten (geoormerkte post uit jaarrekening) Samenwerkingen Uit de voorjaarsnota 2009: desintegratiekosten Gewest Eemland BSP 2008
138
Uit de voorjaarsnota 2009: desintegratiekosten Gewest Eemland BSP 2009
22
Communicatie en voorlichting Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-24
Uit de najaarsnota 2006: afloop budget communicatie Soesterberg
28
Burgerzaken Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-136
Klanttevredenheidsonderzoek heeft een maal per twee jaar plaats
31
Kapitaallasten
8
Wijkcoördinatie Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-44
Uit de voorjaarsnota 2009: vermindering wijkcoordinatie
110
Uit de voorjaarsnota 2009: vermindering wijkbezoeken door college van B&W
30
Bezuinigingsmaatregel: verlaging budgetten wijkcoördinatie/wijkbeheer
100
Onroerend goed Kapitaallasten Mutaties in de bouwgrond (budgettair neutraal)
-90 1.919
Ontwikkeling van loon- en overheadkosten
-75
Onderhoudskosten
20
Asbestinventarisatie gemeentelijke gebouwen
85
Uit de voorjaarsnota 2009: brandinstallatie Orlando di Lasso gebouw Overig
30 4
Wet Waardering Onroerende Zaken Minder inzet ambtelijke capaciteit en ontwikkeling van loon- en overheadkosten Geoormerkte post naar aanleiding van de jaarrekening 2008: uitvoering wet WOZ
82 50
Totaal
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
2.560
Pagina 114 van 196
2.10 - Algemene Dekkingsmiddelen Recapitulatie en Algemene Dekkingsmiddelen Baten en lasten
Rekening 2008
(bedragen * € 1.000)
Begroting 2009
2010
2011
2012
2013
Lasten Lasten programma 1 t/m 9
79.246
85.638
86.495
80.786
79.327
78.398
4.062
668
881
452
463
436
79
79
79
79
79
1.092
1.012
461
703
988
83.308
87.478
88.468
81.778
80.573
79.901
Baten programma 1 t/m 9
37.210
35.468
35.648
32.713
31.927
31.432
Algemene uitkering Gemeentefonds
30.338
33.585
33.107
32.452
31.888
31.623
4.356
4.444
4.567
4.567
4.567
4.567
524
480
525
523
521
519
Geldleningen en financiering
1.288
994
1.184
1.051
999
946
Opbrengst bespaarde rente
6.469
1.946
1.927
1.800
1.741
1.682
Lokale belastingen
1.787
6.652
6.875
6.875
6.875
6.875
Overige dekkingsmiddelen
1.063
158
158
158
158
158
83.035
83.727
83.992
80.140
78.677
77.803
-273
-3.751
-4.476
-1.638
-1.896
-2.098
Algemene lasten Onvoorziene uitgaven Stelposten Totaal lasten Baten
Wet maatschappelijke ondersteuning Dividend
Totaal baten Resultaat voor bestemming Mutaties reserves Stortingen
8.629
5.313
6.958
4.549
4.489
Onttrekkingen
8.733
8.564
11.434
5.394
5.416
5.333
-168
-499
1
-793
-970
-1.194
Resultaat na bestemming
4.429
Afwijkingen t.o.v. 2009: Lasten
-990
5.700
6.904
7.577
Baten
265
-3.586
-5.050
-6.189
Resultaat
-725
2.114
1.855
1.388
Toelichting algemene dekkingsmiddelen Onvoorziene uitgaven en stelposten In de begroting zijn bij de ‘Algemene dekkingsmiddelen’ de volgende stelposten opgenomen: •
In de begroting is € 69.000 geraamd voor (de verplichte) stelpost onvoorziene uitgaven. Daarnaast is een budget voor onvoorzien welzijn geraamd van € 10.000.
•
Salarissen en sociale lasten, inclusief subsidies welzijn (€ 535.000) voor de dekking van te verwachten salarisstijgingen (inclusief sociale lasten).
•
Prijsontwikkelingen (€ 85.000).
•
Onderuitputting/afwikkelingsverschillen (-/- € 234.000) Hiermee wordt jaarlijks geanticipeerd op voordelige afwikkelingsverschillen over voorgaande jaren, meevallende uitgaven inzake een aantal openeindregelingen (individuele voorzieningen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 115 van 196
gehandicapten/WMO, minimabeleid, rente- en kapitaallasten), de teruggave van de (gedeeltelijke) behoedzaamheidsreserve algemene uitkering is voor de komende jaren niet aan de orde, waardoor deze stelpost dan ook is verlaagd. •
Onderwijshuisvesting Voor het jaarlijks vast te stellen onderwijshuisvestingsprogramma wordt ieder jaar (cumulerend) een budget geraamd van € 75.000. Daarnaast is in 2010 een bedrag van € 878.000 gereserveerd voor de afboeking van de boekwaarde van de gebouwen Lasenberg.
•
Taakmutaties (€ 202.500) Via de algemene uitkering (meicirculaire 2009) worden extra middelen toegekend voor een aantal nieuwe taken, taakverzwaringen, e.d. Het gaat om: - verzekering vrijwilligers : € 12.500 - maatschappelijke stages/vrijwilligersbeleid : € 43.000 - antidiscriminatiebureau : € 17.000 - hogere WOZ-belastingcapaciteit (vereffening financiële consequenties verwachte stijging WOZ-waarden 2009) : € 108.000 - hoogwaardig handhaven (t/m 2010) : € 22.000 Deze extra middelen worden voorshands als stelpost beschikbaar gehouden, als dekkingsmiddel voor de – nog nader uit te werken – financiële consequenties van de genoemde ontwikkelingen.
•
Nieuw beleid (€ 30.000) Jaarlijks wordt een budget voor nieuw beleid geraamd van € 172.000, ieder jaar cumulerend. Overeenkomstig de besluitvorming bij de Voorjaarsnota 2009 is het budget van 2010 verlaagd met € 100.000 en is voorgesteld 3 jaar lang € 42.000 te bestemmen voor plan van aanpak klimaat (zie hoofdstuk 1.5 nieuw beleid).
•
Taakstellingen (€ 263.000) - Taakstelling personeel (€ 77.000) Het gaat hier om de resterende taakstelling op personeel. Zoals in de Programmabegroting 2008-2011 uiteen is gezet is de taakstelling structureel ingevuld; de feitelijke afronding vindt naar huidig inzicht plaats in 2010. - Als bezuinigingsmaatregel is een structurele taakstelling opgenomen van € 250.000 op personeel; feitelijke invulling vindt plaats in 2010. - Taakstelling inkoop (€ 186.000) Overeenkomstig de kaderbrief 2008 is deze taakstelling in de begroting gehandhaafd.
•
Kapitaallasten sport (€ 27.000) Door het afketsen van de fusie tussen de v.v. SEC en de v.v. Hees is het krediet voor de aanleg van het kunstgrasveld aan de Kooiweg geparkeerd. Deels is deze stelpost doorgeschoven naar de jaren 2011 en volgende.
Algemene lasten Hiertoe behoren enkele algemene, niet specifiek aan programma’s toe te rekenen lasten. Hieronder vallen de uitvoeringskosten van belastingtaken (heffing en invordering) met uitzondering van de wet WOZ (programma 9) en de kosten van betalingsverkeer. Ook worden hier de ‘saldi kostenplaatsen’ verantwoord. Deze saldi hebben betrekking op overheadlasten die niet door middel van de uurtarieven aan de producten en programma’s zijn doorberekend. Tevens is voor 2010 een bedrag van € 406.000 opgenomen voor de nieuwe leaseperiode van het gemeentehuis. Algemene uitkering uit het Gemeentefonds De berekening van de algemene uitkering uit het gemeentefonds is gebaseerd op de meicirculaire 2009. De financiële consequenties zijn reeds verwerkt in de Voorjaarsnota 2009. Daarnaast is voor de jaren 2012 en 2013 een ‘stelpost’ opgenomen van respectievelijk € 870.000 en € 1.135.000. Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 116 van 196
Onder het kopje ‘Taakmutaties’ (zie hiervoor) wordt een overzicht gegeven van de extra middelen die via de algemene uitkering worden verstrekt. Dividenden Dit zijn de jaarlijkse dividenduitkeringen van de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) en Vitens. De jaarlijkse dividenduitkering van de BNG is geraamd op het niveau van de uitkering over 2007 (€ 222.000). De jaarlijks te verwachten dividenduitkering van Vitens is geraamd op € 135.000. De jaarlijkse concessie-uitkering Vitens is geraamd op € 106.000. De extra uitkering wegens de fusie Hydron/Vitens is geraamd op € 63.000, jaarlijks aflopend. Geldleningen en financiering Dit betreft het jaarlijks renteresultaat en het saldo van de bespaarde rente. Dit resultaat is als regel voordelig omdat enerzijds over de investeringen jaarlijks 6% rente wordt toegerekend en anderzijds over de reserves als regel 2% wordt doorberekend. Het voordelige verschil wordt voor 2010 geraamd op € 1.184.000. In de jaren na 2010 is rekening gehouden met een daling vanwege de geprognosticeerde terugloop in de omvang van de (bestemmings)reserves. Het saldo van de bespaarde rente (als regel 2% over de omvang van de reserves) wordt voor 2010 geraamd op € 1.927.000; dit bedrag wordt toegevoegd aan de reserves. Meer informatie over financiering treft u aan in paragraaf B, Financiering. Lokale belastingen Van de lokale belastingen zijn hier uitsluitend de opbrengsten van de onroerendezaakbelastingen (ozb) en de hondenbelasting geraamd. De overige heffingen zijn geraamd bij de specifieke programma’s. Bij de opbrengstramingen ozb en de hondenbelasting is rekening gehouden met een trendmatige verhoging van 2%. In paragraaf G, Lokale heffingen, worden de diverse gemeentelijke heffingen nader belicht. Overige eigen dekkingsmiddelen Hiertoe behoort hoofdzakelijk de geraamde opbrengst convenant logiesverstrekkers (€ 146.000). Mutaties reserves Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording moeten de begrotingsuitkomsten in eerste instantie worden gepresenteerd exclusief de toevoegingen en onttrekkingen aan de algemene reserve.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 117 van 196
Deze uitkomsten zijn als volgt: Een negatief bedrag betreft een nadeel/tekort, een positief bedrag betreft een voordeel/overschot. (bedragen * € 1.000) Resultaat voor bestemming
Mutaties reserves (bedragen * € 1.000) Stortingen Onttrekkingen
2010
2011
2012
2013
-4.476
-1.638
-1.896
-2.098
2010
2011
2012
2013
6.958 11.434
4.549 5.394
4.489 5.416
4.429 5.333
1
-793
-970
-1.194
Resultaat na bestemming
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 118 van 196
Hoofdstuk 3 - Paragrafen 3A - Weerstandvermogen en risicomanagement In juni 2008 heeft de raad het Visiedocument Risicomanagement vastgesteld met de volgende kaders voor het risicomanagement in Soest: • Pragmatische aanpak • Groeimodel • Onderbouwing weerstandsvermogen door risicomanagement • Kwalitatieve methode met een afgeleide kwantificering • Benoemen strategische risicogebieden en soorten risico’s • Vaststellen schaalindeling voor prioritering risico’s • Norm weerstandsvermogen • Aansluiting bij reguliere planning & controlcyclus (besturingsprocessen) Het risicomanagement verloopt via drie sporen: 1. Stimulering risicobewustwording. Bij beleidsvoorbereiding vroegtijdig stilstaan bij en weergeven van risicobeheersing in B&W- en raadsvoorstellen en in projectplannen. Hieraan wordt onder meer invulling gegeven door in trainingen adviesvaardigheden en projectmatig werken het onderwerp risicomanagement te behandelen. In 2008 is het kopje risicobeheersing expliciet opgenomen in het standaardsjabloon voor B&W- en raadsvoorstellen. 2. Weergave van bestuurlijk relevante risico's in de programma’s van de begroting en nadere onderbouwing van het weerstandsvermogen in de paragraaf risicomanagement. De begroting 2010 geeft hieraan ten opzichte van de begroting 2009 verder invulling. 3. Globale risicoanalyse aan de hand van het per afdeling invullen van een risicokaart.
Relatie risicomanagement, weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen Hieronder wordt de samenhang tussen risico’s, weerstandscapaciteit en weerstandsvermogen weergegeven.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 119 van 196
Een gemeente loopt tal van risico’s. Een deel van de risico’s wordt geheel of gedeeltelijk afgedekt door specifieke maatregelen (risicomanagement). Voorbeelden zijn het afsluiten van verzekeringen en het inrichten van de interne controle. Naast de afgedekte risico’s loopt een gemeente ook altijd risico’s die niet (kunnen) worden afgedekt. Deze risico’s kunnen tot onvoorziene kosten leiden. Om te voorkomen dat een ingrijpende beleidswijziging zou moeten worden doorgevoerd bij het optreden van niet afgedekte risico’s, moet een gemeente een capaciteit bezitten om dergelijke zaken op te vangen: de zogenaamde weerstandscapaciteit. De benodigde weerstandscapaciteit wordt afgeleid van de formule Kans X Financiële Impact. De geprognosticeerde kans van optreden wordt daarbij geclassificeerd naar hoog, gemiddeld en laag, waaraan een percentage is gekoppeld van respectievelijk 75%, 50% en 25%. In de volgende gevallen is van deze indeling afgeweken: • Als er sprake is van een uiterst laag in te schatten kans, maar waarbij het wenselijk is het risico wel financieel te benoemen, is ervoor gekozen om uit te gaan van 5% of 10%. • Als de kans dermate hoog wordt ingeschat dat de kansweergave van 75% niet recht doet aan het risico, is ervoor gekozen om uit te gaan van 90%. Het weerstandsvermogen is het vermogen om financiële risico’s op te vangen om de gemeentelijke taken te kunnen voortzetten. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit (de middelen waarover de gemeente beschikt c.q. kan beschikken om niet begrote kosten te dekken) en de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen of verzekeringen zijn afgesloten. Benodigde weerstandscapaciteit De risico’s worden inhoudelijk toegelicht in de betreffende programma’s. In de tabel hieronder worden per programma de financiële risico’s samengevat die niet volledig zijn afgedekt door beheersmaatregelen, waardoor deze door de beschikbare weerstandscapaciteit opgevangen moeten worden.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 120 van 196
Overzicht van in de programma's (hoofdstuk 2) benoemde risico's Programma en Onderwerp Programma 1. Veiligheid - Regionalisering Brandweer Programma 3. Economie - Salariskosten afdeling Uitstroom- en activeringscentrum - Uitvoering Wet Sociale Werkvoorziening door gemeenschappelijke regeling RWA Programma 4. Natuur en Milieu - Gemeentelijke aansprakelijkheid m.b.t. beheer en onderhoud openbare ruimte (1) - Gemeentelijke aansprakelijkheid m.b.t. beheer en onderhoud openbare ruimte (2) - Saneringsverplichting voormalige stortplaats aan Dolderseweg Programma 5. Wonen en Ruimtelijke Ordening - Project Hart van de Heuvelrug: - Tegenvallende opbrengsten in het programma tot nu toe - Tegenvallers in ontwikkeling diverse locaties - Bouwleges Programma 6. Onderwijs - Terugbetaling rijksgelden schakelklas 2007/2008 - Hoger beroep SKOSS - Wijziging verordening huisvesting onderwijs gemeente Soest - Gevolgen invoering wetsvoorstel Ontwikkelingskansen kwaliteit door educatie - Afwikkeling overdracht onderhoud St. Eemvallei Educatief Programma 7. Zorg en Welzijn - WMO-ontwikkelingen waaronder aanbesteding - SWOS warme maaltijdenvoorziening - Sociale uitkeringen Programma 8. Sport, Recreatie, Kunst en Cultuur - Ruimtelijke ordening procedures - Exploitatie sportcentrum Dalweg (Spleasure Centrum) - Aansprakelijkheid t.a.v. veiligheid van speelgelegenheid - Fiscale voordelen sportvoorzieningen - terug te ontvangen btw 2003 t/m 2009 - verrekening btw vanaf 2010 Programma 9. Bestuurlijke taken - Bouwgrondexploitatie (Dorpsplein) - Planschade - Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen - Garantstellingen - Gemeentelijke eigendommen en aansprakelijkheid / verzekeringen - Dubieuze debiteuren - Algemene uitkering gemeentefonds - Dividenduitkering BNG - BTW-compensatiefonds - Lonen en prijzen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Kans
Fin. impact
Fin. risico
50%
135.000
25% 5%
300.000
50%
50.000
55.000 25.000
25%
100.000
25.000
25%
20.000
5.000 300.000
50% 10% 75%
p.m. p.m. 400.000
50% 25% 25% 25%
50.000 108.000 1.450.000 80.000
p.m. p.m. 300.000 474.300 25.000 27.000 362.500 20.000
10%
398.000
75% 10% 90%
665.000 135.000 672.000
50% 75% 25%
p.m. p.m.
75% 25%
1.600.000 125.000
75% 50% 25% 10% 10% 50% 75% 50% 50% 50%
p.m. 400.000 p.m. 2.200.000 1.000.000 50.000 1.600.000 50.000 100.000 400.000 Totaal
67.500 67.500 75.000 75.000 0
39.800 1.117.250 498.750 13.500 605.000 -1.156.250 p.m. p.m. 12.500 -1.200.000 31.250 2.020.000 p.m. 200.000 p.m. 220.000 100.000 25.000 1.200.000 25.000 50.000 200.000 2.952.800
Pagina 121 van 196
Beschikbare weerstandscapaciteit De beschikbare weerstandscapaciteit is te onderscheiden in een structurele en een incidentele component. De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit de nog niet benutte belastingcapaciteit. De niet benutte belastingcapaciteit wordt gedefinieerd als het verschil tussen: 1. De kosten en opbrengsten (= mate van kostendekking) van de afvalheffing en van de rioolheffing. Soest kent een kostendekkingspercentage van 100%. 2. De ozb-opbrengst voor de gemeente Soest volgens de artikel 12-norm en de begrote ozbopbrengst, zoals deze verwerkt is in de begroting 2010. Dit geeft de volgende berekening: Onroerendezaakbelasting : Artikel 12-norm Opbrengst begroting 2010 Verschil
€ 8.500.000 € 6.600.000 € 1.900.000
Op basis van deze normen bedraagt de aldus berekende structurele weerstandscapaciteit voor de gemeente Soest € 1,9 miljoen. Tot de incidentele weerstandscapaciteit kunnen gerekend worden de reserves die niet geblokkeerd zijn. Omdat de besteding van het merendeel van de reserves vast ligt en incidentele aanwending van deze reserves leidt tot een bestedingsbeperking voor de toekomst, beschouwen wij alleen de algemene reserve als vrij aanwendbaar. Op basis van de huidige inzichten wordt de algemene reserve voor de komende jaren geprognosticeerd op circa € 4,8 miljoen. De totale beschikbare weerstandscapaciteit (incidenteel + structureel) bedraagt in 2010 € 6,7 mln., te weten € 1,9 mln. structureel + € 4,8 mln. incidenteel.
Weerstandsvermogen Voor een nadere onderbouwing of het weerstandsvermogen toereikend is, moet de beschikbare weerstandscapaciteit (= algemene reserve + vrije belastingcapaciteit) gedeeld worden door de benodigde weerstandscapaciteit. Op grond van deze berekening bedraagt het weerstandvermogen € 6,7 mln. / € 3,0 mln. = 2,2. In het Visiedocument Risicomanagement wordt vooralsnog als uitgangspunt een weerstandsvermogen van 1 of groter gehanteerd. Het huidige weerstandsvermogen voldoet daarmee aan de vastgestelde norm.
Aanvullende onderbouwing weerstandsvermogen De eerste aanvullende onderbouwing van de benodigde (incidentele) weerstandscapaciteit betreft de door de provincie Utrecht gehanteerde norm van € 50 tot € 150 per inwoner, afhankelijk van de dynamiek van de gemeente. Als tweede punt bij de aanvullende onderbouwing van het weerstandsvermogen wordt betrokken dat bij de behandeling van de nota Reserves en Voorzieningen in januari 2008 de raad de minimumnorm van de algemene reserve op € 5.000.000 (€ 112,50 per inwoner) heeft vastgesteld. Met de weergegeven meerjarige ontwikkeling van de algemene reserve beweegt de beschikbare (incidentele) weerstandscapaciteit zich de komende jaren rond de € 106 per inwoner. Dit ligt net onder de door de provincie en de gemeente Soest gehanteerde normen.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 122 van 196
Een belangrijke ontwikkeling in de aanvullende onderbouwing betreft het volgende. Naar verwachting wordt in 2011 de Gemeentewet gewijzigd met betrekking tot het financieel toezicht op medeoverheden. Deze wetswijziging komt tot uiting in het nieuwe Gemeenschappelijk Financieel Toezichtkader ‘Zichtbaar Toezicht’ (GTK). De kern van de wetswijziging betreft het wijzigen van het normen- en toetsingskader van ‘structureel begrotingsevenwicht’ naar ‘duurzaam financieel evenwicht. In het kader van het financiële toezicht brengt de provincie Utrecht jaarlijks een nota uit met gegevens over de begrotings- en vermogenspositie van de 29 Utrechtse gemeenten. Met ingang van het begrotingsjaar 2009 worden in deze ranking de volgende indicatoren en wegingsfactoren gehanteerd: Indicator
Wegingsfactor
Begrotingssaldo na correctie als % van de omzet
2
Meerjaren begrotingssaldo na correctie als % van de omzet
2
Gecorrigeerd rekeningssaldo als % van de omzet
1
(Incidentele) weerstandscapaciteit vermogen als % van de omzet
2
(Structurele) weerstandscapaciteit exploitatie als % van de omzet
3
De (incidentele) weerstandscapaciteit van het vermogen is de optelsom van de niet geblokkeerde algemene- en bestemmingsreserves met uitzondering van de reserves voor de grondexploitaties. De (structurele) weerstandscapaciteit van de exploitatie wordt daarbij berekend aan de hand van het materiële begrotingssaldo, de raming voor onvoorziene uitgaven en de resterende belastingcapaciteit. Uit de laatst verschenen nota Begrotingspositie 2009 van de Utrechtse gemeenten, gemeenschappelijke regelingen en waterschappen ontlenen wij, op grond van de nieuwe rankingsystematiek, de volgende kengetallen: Onderwerp
(Structureel) weerstandscapaciteit exploitatie (Incidenteel) weerstandscapaciteit vermogen Totale ranking 2009 Totale ranking 2008
Als % van de omzet Rangorde Soest Gemiddelde Soest provincie 1,7% 4,5% 6e 51% 34% 24e 11e 13e
Samengevat: • De gemeente Soest heeft, mede in vergelijking met de andere Utrechtse gemeenten, een relatief hoge structurele weerstandscapaciteit (= niet benutte belastingcapaciteit); • De gemeente Soest heeft, mede in vergelijking met de andere Utrechtse gemeenten, een lage incidentele weerstandscapaciteit (= algemene reserve); • De door de raad vastgestelde normen voor het risicomanagement worden niet volledig gerealiseerd: 1. Norm weerstandsvermogen: groter dan 1 werkelijk: 2,2 2. a. Minimumnorm € 5.000.000 werkelijk: ca. € 4.8 miljoen b. Minimumnorm € 112,50 per inwoner werkelijk: ca. € 106 per inwoner
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 123 van 196
3B - Financiering De treasuryfunctie omvat het aantrekken, beheren en uitzetten van gelden. Onder de treasuryfunctie valt ook het garanderen en verstrekken van leningen aan derden. Met betrekking tot het onderdeel garanties is in paragraaf A onder de rubriek ‘risico’s’ de relevante beleidsinformatie opgenomen. Het beleid van Soest voor de treasuryfunctie is vastgelegd in het treasurystatuut als onderdeel van de (in 2004 vastgestelde) Verordening op het financieel beleid, beheer en organisatie en is gericht op het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. Het treasurystatuut geldt sinds 1 januari 2002. De gemeente Soest heeft het statuut in december 2001 vastgesteld en is na herijking opnieuw vastgesteld in de raadsvergadering van 7 september 2006 en omvat hoofdzakelijk redactionele wijzigingen van organisatorische aard. Het statuut is het kader voor de uitvoering van de treasuryfunctie. De wijzigingen Wet Fido in 2009 noodzaakten niet het Statuut te wijzigen. De belangrijkste punten in het statuut, naast de voorschriften uit de wet Fido, zijn: •
gelden worden alleen uitgezet bij banken met ten minste een zogenoemde AA-rating die bovendien gevestigd zijn in een van de landen van de Eurozone; • het aantrekken van leningen geschiedt door een offerte aan te vragen bij ten minste drie financiële instellingen, waaronder in elk geval de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG); • derivaten zijn alleen toegestaan voor het afdekken van financiële risico’s en voor zover passend binnen de richtlijnen van de minister en na instemming van de gemeenteraad; • de uitvoering van de treasuryfunctie is gedelegeerd aan het college. Zoals ook uit deze punten blijkt, heeft Soest gekozen voor een laag risicoprofiel. Het treasurystatuut is per definitie een document met een meerjarig karakter en wordt ten minste vierjaarlijks herzien. De eerstvolgende evaluatie vindt plaats in 2010 of eerder als daarvoor aanleiding is. Algemene ontwikkelingen: rentebeleid Renteverwachting voor korte rentevaste periodes: Op 2 april 2009 verlaagde de Europese Centrale Bank haar officiële rente: naar 1,25%. Sinds de invoering van de euro in 1999 lag het renteniveau nooit zo laag. De financiële crisis heeft geleid tot een serie renteverlagingen. In zes stappen is de rente met 3% verlaagd. De verlaging van het rentetarief is een middel om de investeringen te stimuleren en daarmee de economie aan te zwengelen. Verwacht wordt dat de krapte op de financiële markten aanhoudt, wat kan leiden tot opwaartse druk op de korte rente. Renteverwachting voor langere rentevaste periodes: Het verschil tussen de tarieven voor korte rentevaste periodes (variabele rente) en langere rentevaste periodes is groter geworden in 2009. De tarieven voor langere rentevaste periodes zijn niet gedaald, maar zelfs licht gestegen. Miljarden zijn geïnvesteerd om de nationale economieën te stimuleren waarvoor obligatieleningen moeten worden aangegaan. Doordat koersen van staatsobligaties hierdoor kunnen dalen, ontstaat een opwaartse druk op de kapitaalmarktrente. Door allerlei onzekere economische factoren moet rekening worden gehouden met een beweeglijke renteontwikkeling. Renterisico’s hebben vooral betrekking op situaties waarbij: • de mogelijkheid zich voordoet van renteherziening; • er nieuwe vaste geldleningen moeten worden aangetrokken; • uitstaande gelden opnieuw uitgezet moeten worden. Gelet op de relatief lage rente was het de laatste jaren aantrekkelijk om oude, hoogrentende leningen vervroegd af te lossen en te herfinancieren tegen een lagere rente. Dit heeft waar mogelijk Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 124 van 196
plaatsgevonden. Bij de nog lopende leningen is vervroegde aflossing contractueel uitgesloten. De resterende looptijd van deze leningen overstijgt de termijn van deze meerjarenbegroting ruimschoots. Het gemiddeld rentepercentage van de aangetrokken vaste schuld is 5,25. Risicobeheer: de kasgeldlimiet (modelstaat A) en renterisiconorm ( modelstaat B ). Evenals in 2009 blijft Soest in 2010 volgens de huidige liquiditeits- en financieringsplannen naar verwachting binnen de kasgeldlimiet en de renterisiconorm. In belangrijke mate wordt het financieringssaldo bepaald door transacties binnen de bouwgrondexploitatie en het investeringsvolume. De feitelijke kasgeldlimiet blijft ook in 2010 onder het wettelijk toegestane percentage van 8,5% van de grondslag (omvang begroting 2010). De in voorbereiding en uitvoering genomen plannen in Soesterberg kunnen ertoe leiden dat in 2010 moet worden overgaan tot consolidatie van de vlottende schuld door een langlopende vaste geldlening aan te gaan. Deze ontwikkelingen worden nauwgezet gevolgd door periodieke beoordeling. De renterisiconorm moet binnen het vastgestelde percentage van 20% van de grondslag (begrotingstotaal (2010)) blijven. Door de norm in relatie te brengen met het begrotingstotaal (voorheen vaste schuld) is het mogelijk dat gemeenten, met een vaste schuld die lager is dan het begrotingstotaal, de spreidingsduur van de financiering verkorten. De norm van 20% beoogt een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd. Beide normen hebben tot doel de budgettaire risico’s te beperken. De verplichte berekeningsstaten zijn opgenomen. Financieringsbehoefte Terugblik Om te voorkomen dat het kredietarrangement bij de BNG ad € 4.540.000 wordt overschreden (hetgeen tot een fors hogere rentevergoeding aan de BNG leidt) is in 2009 besloten tot het aangaan van kasgeldleningen ad € 2.000.000 over de periode 3 april 2009 tot en met 7 mei 2009 tegen een verschuldigd rentepercentage van 1%. De noodzaak tot consolidatie van de vlottende schuld door het aangaan van een vaste geldlening was op dat moment en gelet op de ontwikkeling van de rente in die periode (nog) niet opportuun. Vooruitblik: Het financieringssaldo wordt in belangrijke mate bepaald door transacties binnen de bouwgrondexploitaties en daarnaast de mate van realisatie van investeringsbudgetten. Of extra financieringsbehoefte in 2010 ontstaat, is mede afhankelijk van de realisatie van plannen rond het project Dorpsplein en voormalig vliegveld Soesterberg. Overigens voorzien wij geen problemen in het aantrekken van geldleningen voor de realisatie van plannen. Ondanks de verscherpte voorwaarden van banken als gevolg van de financiële crisis wordt de overheid i.c. gemeente beschouwd als betrouwbare partner voor het nakomen van verplichtingen. Vanzelfsprekend worden ontwikkelingen nauwlettend gevolgd en afhankelijk daarvan worden adequaat besluiten genomen in overleg met het treasurycomité waarvan verslag wordt gedaan. De administratieve organisatie Bij de accountantscontroles is gebleken dat de leningenadministratie voldoende transparant is en de doorvertaling van mutaties naar de gemiddelde rentekosten geen aanleiding geeft voor aantekeningen in de bevindingen. Onze gemeente heeft bewust gekozen voor een prudent beleid dat (slechts) gericht is op risicobeheersing en kostenminimalisatie. Bij deze uitgangspunten en de aard en omvang van onze gemeente past een beheersmatige invulling van de treasuryfunctie. Ten aanzien van de invulling van deze (deel)functie worden periodiek treasuryrapportages opgesteld, die inzicht geven in de liquiditeitspositie. De geldstromen worden vastgelegd en geanalyseerd in het licht van de begrotingscijfers. Hierdoor kunnen tijdig signalen van liquiditeitsoverschotten c.q. behoeften worden geconstateerd. Sinds 2005 worden op basis hiervan liquiditeitsoverschotten doelmatiger weggezet waardoor hoger rendement is verkregen. Hieronder treft u de bij deze paragraaf voorgeschreven staten aan:
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 125 van 196
Modelstaat A liquiditeitspositie in relatie tot kasgeldlimiet Berekening ( bedragen x € 1.000 ) Stappen ( 1 - 4 )
(1) Vlottende schuld
(1) - (2) = (3) 31-12-2008 31-3-2009 30-6-2009 (4) gemiddelde van (3) Stappen ( 5 - 9)
(5) (6a) = (5>4) (6b) = (4>5)
(2) Vlottende middelen
(3) Netto vlottend (+) of Overschot middelen (-)
650
650 -2.967 3.194 292
2.967 3.194
Variabelen
Bedragen
kasgeldlimiet(KGL)
8.195
ruimte onder de KGL overschrijding van de KGL
8.487
Berekening kasgeldlimiet (5) (7) (8)
(5) = (7) x (8) / 100
Begrotingstotaal 2010 Percentage regeling
96.421 8,50%
8.195
Kasgeldlimiet
Modelstaat B renterisico vaste schuld Berekening ( bedragen x € 1.000 ) Stap
Variabelen Renterisico(norm)
(1) (2)
renteherzieningen aflossingen
0 1.130
0 1.130
0 1.130
0 1.130
(3)
renterisico ( 1+2)
1.130
1.130
1.130
1.130
(4)
renterisiconorm
(5a) = ( 4 < 3 )
ruimte onder renterisiconorm
(5b) = ( 3 > 4 )
overschrijding renterisiconorm
Berekening
renterisiconorm
(4a)
begrotingstotaal
86.650
85.394
85.297
(4b)
percentage regeling
(4) = (4a x 4b/100)
renterisiconorm 2010
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
2010
2011
2012
2013
18.154
96.421 20
19.284
Pagina 126 van 196
3C - Bedrijfsvoering Het beleid in Soest voor de bedrijfsvoering is hoofdzakelijk opgenomen in de nota’s: Strategie en beleid Directieplan 2009-2010 Visiedocument Samen op Koers (MO maart 2008) Besturingsconcept (maart 2005) Organisatieverordening (B&W 20/01/2004) (onder constructie i.v.m. doorontwikkeling organisatie) Structuurnota ‘Samen gestructureerd verder richting Afdelingenmodel’ 2003 (onder constructie i.v.m. doorontwikkeling organisatie) Organisatieontwikkeling Actieprogramma Andere Overheid (2007, 2008 en 2009) Projectmatig werken (2008) Nota inkoopbeleid & aanbesteding (raad 24/6/2004 – herziening in 2010) Management van middelen Gemeentelijk informatiebeveiligingsbeleid (B&W april 2008) Integriteit/gedragscode (actualisatie 2006 en 2008) Risicomanagement (raad 10 juni 2008) Communicatienota 2006-2010 (2006) Beleidsplan I&A 2003-2004, Informatiebeleidsplan 2005-2007 (MO februari 2005) Management van processen De geactualiseerde verordeningen (raad 15/05/2008) Mandaatbesluit (Directie en MO juni 2008) Besluit Begroting en Verantwoording Gemeenten en Provincies (20/01/2003) Nota Reserves en voorzieningen 2008 (raad 14/02/2008) Verordening op het financieel beleid, beheer en organisatie (ex art. 212 GW) Controleverordening (financieel beheer) (ex art. 213 GW) Verordening doelmatigheid (ex art. 213a GW) Budgethoudersregeling (Directie 21/06/2004) Medewerkers HRM nota 2009-2010 Strategisch Opleidingsbeleid (2005, 2009) Handboek Competentiemanagement (2005, 2008) Performancecyclus (2007/2008) Integraal gezondheidsmanagement en arbomonitor (2007) Waardering door burgers, medewerkers en maatschappij Medewerkertevredenheidonderzoek gemeente Soest (METEO) (2005 en 2008 en nieuw onderzoek in 2010) Klanttevredenheidonderzoek burgers gemeente Soest (2005 en 2007) Waarstaatjegemeente.nl (2008/2009 en nieuw onderzoek in 2010) Inleiding Een goede bedrijfsvoering is essentieel en draagt bij aan het behalen van organisatiedoelstellingen door het verbeteren van de kwaliteit en de kwantiteit (als gevolg van hogere productiviteit). Het kwaliteitsbeleid binnen de bedrijfsvoering besteedt aandacht aan strategie, middelen, competenties en processen en moet een integraal onderdeel worden van ieders werkwijze. Alleen op die manier kan het kwaliteitsbeleid écht bijdragen aan continue verbetering in plaats van dat het als een keurslijf wordt ervaren. Om de effecten van bedrijfsvoering te kunnen meten, worden hiervoor specifieke bedrijfsvoeringdoelstellingen geformuleerd. In het kader van het optimaliseren van de publieke dienstverlening wordt gekeken naar de bedrijfsvoering in al haar facetten. De afdeling SBO speelt hierbij een belangrijke randvoorwaarden stellende ondersteunende rol en kijkt mee wat vanuit de centrale (publieke) dienstverlening nodig en mogelijk is.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 127 van 196
De burger mag verwachten dat de gemeente rechtmatig handelt en betrouwbaar, transparant, doelmatig, doeltreffend en slagvaardig is. Dit heeft consequenties voor de bedrijfsvoering. De bedrijfsvoering is ingericht volgens (de Soester variant van) het INK-model. Met dit model willen we onze bedrijfsvoering verder verbeteren. Het INK model legt een relatie tussen strategie, beleid, middelen en competenties enerzijds en medewerkers, klanten, leveranciers en maatschappij anderzijds. In 2009 hebben wij het INK-ontwikkelmodel aangevuld met de meer mensgerichte, sociaal culturele aspecten die nodig zijn om een organisatie goed te laten functioneren. Het model gaat uit van 4 fasen en 9 deelaspecten die in samenhang moeten worden ontwikkeld. Fase 1 Plannen
1 Strategie en beleid: duidelijke doelen afgeleid van missie, visie en strategieën 2 Tonen van leiderschap Fase 2 Doen 3 Vaststellen van effectieve inzet van management van middelen 4 Vaststellen van effectieve inzet van processen 5 Vaststellen van effectieve inzet van medewerkers Fase 3 Checken 6 Meten waardering door medewerkers 7 Meten waardering klanten/burgers 8 Meten waardering door maatschappij Fase 4 9 bij afwijkingen van doelen beleid/uitvoering aanpassen, verbeteren en Verbeteren/vernieuwen vernieuwen waar noodzakelijk
Het INK als ontwikkelmodel (bron: Sturen naar een intelligente overheid, 2007) Fase 1 Plannen 1.
Strategie en beleid van de bedrijfsvoering
Het thema Publieke Dienstverlening blijft ook de komende jaren onze bedrijfsvoering bepalen. De burger stelt eisen aan onze dienstverlening en de Rijksoverheid ook. Het is belangrijk dat we onze bedrijfsvoeringstrategie daarin bepalen om te zorgen voor samenhangend beleid en een betere externe oriëntatie (van buiten naar binnen denken en doen). Beide worden in 2010 verder uitgebouwd met de doorontwikkeling van onze organisatie. De missie/visie van de gemeente Soest De missie die wij voor onze gemeente gedefinieerd hebben, sluit aan bij het motto van de collegeverklaring. Onze missie luidt:
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 128 van 196
Samen actief voor Soest • Wij willen een evenwicht bereiken tussen klantgericht en efficiënt handelen met als basis continuïteit. • Wij willen overkomen als organisatie die actief en duidelijk is en haar verantwoordelijkheid niet uit de weg gaat. • Wij komen daar, door naar buitengericht en effectief te zijn. Hierbij hebben wij samenwerking en daadkracht nodig. • Wij bereiken dit door ons werk met plezier te doen, een hoge ambitie te hebben, deskundig en vernieuwingsgezind te zijn. Optimale communicatie is hierbij doorslaggevend. Op basis van de missie en visie hanteren we een aantal organisatieprincipes: De raad stelt kaders, controleert en communiceert met de samenleving en heeft waardering voor de door ons geleverde bijdragen. Het college houdt zich bezig met de besturing van de lokale samenleving en heeft vertrouwen in onze adviezen en uitvoering. Organiseren is een doorlopend proces dat gebruik maakt van natuurlijke momenten, urgentiebesef en sterke cultuuraspecten. De cultuur die we in Soest nastreven is dat medewerkers van nature samenwerken en elkaar opzoeken, mensen bij elkaar komen en die voor elkaar en de totstandkoming van producten voor onze burgers, een meerwaarde hebben. De kern is dienstbaarheid aan de samenleving met het bestuur als tussenschakel. Uit de missie vloeien onze kerndoelen voort voor deze periode (directieplan 2009-2010): Het leveren van excellente publieke dienstverlening. Het inspelen op vragen en verwachtingen van burgers ten aanzien van het leven en wonen in Soest. Het inspelen op nieuwe ontwikkelingen die op ons afkomen en die van invloed zijn op onze organisatieontwikkeling. Wij werken aan deze kerndoelen met de volgende kernwaarden in gedachten: durf & drive klant- en naar buitengericht samenwerken aan resultaat Voor betere verankering van al deze aspecten in de organisatie worden in het medewerkertevredenheidsonderzoek 2010 ook vragen gesteld over de visie en missie van de gemeente Soest en de kernwaarden. Organisatieontwikkeling In december 2008 is een voorgenomen besluit genomen over een nieuwe afdeling Vergunningverlening en Handhaving (V&H), als eerste stap in de organisatieaanpassing. Daarbij is aangegeven dat natuurlijke momenten benut zouden worden voor doorontwikkeling van onze organisatie. Zo’n moment deed zich voor in de eerste helft van 2009. Voor de doorontwikkeling van onze organisatie die in de loop van 2010 zijn beslag krijgt, hebben wij uit de bestaande kerndoelen (zie ook missie/visie) een aantal nieuwe subdoelen geformuleerd die aan de basis liggen van het veranderingsproces: Integratie van alle beleidsmatige en beleidsondersteunende activiteiten, gericht op en dicht bij het bestuur. Bundeling van alle uitvoeringskracht, gericht op en dicht bij de burgers en samenleving. Versterking van de centrale functies. Daarom richten we een nieuwe organisatie in met 3 pijlers: Beleid, Uitvoering en Bestuur- en managementondersteuning: BELEID Afd. Ruimte
UITVOERING Afd. Samenleving
Afd. Dienstverlening
Afd. Realisatie
BESTUUR- EN MANAGEMENTONDERSTEUNING Afd. Afd. Bestaande BedrijfsvoeFinanciën Afd. FAZ ring & belastingen (F&B)
In het uiteindelijke organisatieschema streven we naar maximaal 6 afdelingen per uiterlijk 1 januari 2012 (of zoveel eerder als mogelijk/gewenst). Dat betekent dat de medewerkers van de afdeling
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 129 van 196
FAZ nu nog in hun huidige afdeling blijven maar op den duur een plek krijgen bij Bedrijfsvoering of F&B. Aan FAZ verandert nu nog niks omdat de ontwikkelingen rond bijvoorbeeld ICT samenwerking in een zodanig stadium zijn, dat integratie van FAZ in andere pijlers niet wenselijk is. De situatie voor de Griffie en rekenkamer blijft ongewijzigd. De aanpassingen betekenen een reorganisatie die betrekking heeft op onze hele organisatie, afdelingshoofden en alle medewerkers. We gaan daarbij uit van het principe dat: de medewerker zo veel als mogelijk zijn eigen, ongewijzigde functie blijft vervullen. Er zullen geen gedwongen ontslagen vallen. We ontwikkelen een nieuw, eigentijds organisatiemodel voor Soest waarbij wij ons richten op de kwaliteit van het proces en de te behalen doelstellingen. We houden daarbij rekening met de ervaringen van andere gemeenten die soortgelijke veranderingen in de afgelopen jaren tot stand hebben gebracht. De structuurverandering die wordt voorgesteld ondersteunend het versterken van de externe oriëntatie van onze gemeente. Uitbesteding/op afstand plaatsen Er is eerder al een principiële keuze gemaakt om een deel van de uitvoering aan anderen over te laten, zoals bijvoorbeeld RMN, Zwembad etc. Dit zou je ook kunnen doen voor ICT en het UAC. Maar tot nader order blijven deze functies in de huidige vorm gehandhaafd. Wél wordt onderzocht of en zo ja hoe, onder welke condities en wanneer bepaalde bedrijfsonderdelen meer op afstand worden geplaatst. Daarbij moet duidelijk zijn dat ‘op afstand’ niet betekent dat de band wordt verbroken. We blijven verbinding houden en de bestuurlijke band blijft bestaan. Over UAC en ICT (regiosamenwerking) vinden aparte gesprekken plaats met de betrokken medewerkers. Ook worden er aparte besluiten genomen, die separaat ter bespreking aan OR en GO worden voorgelegd. Deze uitwerking krijgt in 2010 zijn beslag. Deze organisatiewijzigingen maken dat de organisatieverordening moet worden aangepast in 2010. 2. Leiderschap Effectief publiek management is een kritische succesfactor voor het verbeteren van de publieke dienstverlening. Dat vraagt leiderschap. De drie basisrollen voor afdelingshoofden zijn: Sturing, facilitering en coaching eigen onderdeel (werk en medewerkers) Schakel naar bestuur (vooral strategie, beleid en prioriteitsstelling; tevens aanspreekbaar op resultaten). Horizontale afstemming met anderen binnen en buiten de organisatie. Dat vraagt van de afdelingshoofden dat zij zich gezamenlijk verantwoordelijk voelen voor het resultaat. Afdelingshoofden zijn verantwoordelijk voor beleid en uitvoering. Eindverantwoordelijkheid, ook voor wat wij als organisatie voortbrengen, ligt bij de directie. De nieuwe inzichten vragen dat de afdelingshoofden zich ook verder ontwikkelen. In het nieuwe organisatiemodel komen uiteindelijk 6 afdelingen met 6 afdelingshoofden. Dit kan worden gerealiseerd zonder gedwongen ontslagen vanwege twee vacatures ( AZ en P&B), de regionalisering van de brandweer, op afstand plaatsen van UAC en het op termijn pas herpositioneren van onderdelen van FAZ. Directieplan In 2010 wordt, na de vorming van de nieuwe raad en het nieuwe raads- en collegeprogramma een nieuw directieplan opgesteld, met name gericht op bedrijfsvoering. Op basis daarvan wordt jaarlijks een lijst met actiepunten opgesteld. Het directieplan en de actielijst zijn samen de basis voor de afdelingsplannen van de verschillende afdelingen. De inhoud van de afdelingsplannen komt mede tot stand in afstemming tussen afdelingshoofden en college/portefeuillehouders. De volgende resultaten worden beoogd: Er is een meerjarig directieplan opgesteld voor 2010. Er wordt een nieuw meerjarig directieplan opgesteld na vorming nieuwe raad en raads- en collegeprogramma voor 2010 en verder. De in de afdelingsplannen geformuleerde prestatieafspraken wordt getoetst en gemonitord door de directie (bedrijfsvoering) en portefeuillehouders (inhoud). De overeengekomen performancecyclus bestaande uit: beoordelings- en functioneringsgesprekken, coaching en ontwikkelgesprekken vindt jaarlijks plaats. Fase 2 Do: Management van middelen, processen en medewerkers
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 130 van 196
3.
Management van middelen
In de bedrijfsvoering hebben we de beschikking over de volgende middelen: Communicatie Informatievoorziening en ICT Financiële bedrijfsvoering Risicomanagement Communicatie Communicatie is essentieel voor een moderne, ambitieuze gemeente. Strategische communicatie is een kritische succesfactor bij het opzetten en uitvoeren van beleid en projecten. Belangrijk hierbij is te onderkennen dat een goede communicatie niet slechts in handen ligt van de afdeling Communicatie, maar ook decentraal is neergelegd bij de verschillende (beleids-) afdelingen. De verwachtingen van de klant staan voorop bij alle communicatie. Daarom wordt de communicatie per onderwerp toegespitst op de specifieke doelgroepen. Daarbij staat een actieve benadering centraal, zowel voor nieuw als voor regulier beleid. We proberen bij de doelgroep passende middelen in te zetten; waaronder nieuwe media. Onze klanten maken tenslotte gebruik van allerlei (nieuwe) media om zich te informeren en te communiceren. Naast communicatie zijn ook andere instrumenten van belang om draagvlak te verkrijgen en te behouden. Denk bijvoorbeeld aan regelgeving, voorzieningen, sociale druk en geld. Communicatie ondersteunt het effect van de overige instrumenten en de overige instrumenten kunnen op hun beurt weer het effect van de communicatie beïnvloeden. In 2010 wordt veel energie gestoken in de communicatie rondom de grote projecten, zoals Hart van de Heuvelrug, Masterplan Soesterberg, Smitsveen en de Van Weedestraat. Door al in het beginstadium van een project na te denken over communicatie en participatie, is het mogelijk inwoners 'mee te nemen' in dat proces. De volgende resultaten worden beoogd: We denken en werken van buiten naar binnen. Oftewel met onze (publieke) dienstverlening sluiten wij aan bij de wensen van onze klanten. Ook in de communicatie gaan we doelgroepgericht te werk. Dat betekent strategie, boodschap en communicatiemiddelen inzetten afgestemd op de doelgroep. Interne communicatie Interne communicatie draagt bij aan het functioneren van medewerkers door aandacht voor organisatiedoelstellingen, taakverwachtingen maar ook voor de sociale samenhang. Zeker ten tijde van een reorganisatie is interne communicatie van groot belang. Fysieke middelen die daarbij gebruikt kunnen worden zijn Signalen en Intranet. Maar zeker zo belangrijk is interpersoonlijk contact tussen bestuur, directie, management en medewerkers. Internet Publieke dienstverlening vindt plaats langs verschillende kanalen: digitaal (internet), telefonisch, post en via de balies in het gemeentehuis. De gemeentelijke internetsite is voor burgers een belangrijke bron voor eenduidige, betrouwbare, en actuele informatie. In 2008 is gestart met een nieuwe website die beter aansluit bij de publieke dienstverlening die we willen leveren. Op dit moment (medio 2009) staat de gemeente Soest in de gemeentelijke ranglijst van de continue monitor van Overheid.nl op de 66e plaats (medio 2008 bevonden we ons ergens in de buurt van de 200e plaats). De komende tijd worden verdere verbeteringen op de website doorgevoerd en wordt een toenemend aantal producten digitaal aangeboden. De volgende resultaten worden beoogd: Wij dragen zorg voor verdere digitalisering van de (publieke) dienstverlening en van de achterliggende processen, zodat we de inwoners langs de diverse beschikbare kanalen (post, telefoon, balie en internet) goed en snel van dienst kunnen zijn. In 2010 beogen wij 80% van onze producten digitaal te kunnen leveren aan onze klanten/burgers. In 2010 is er een burgerpanel opgericht als klankbord voor de verdere ontwikkeling van onze digitale dienstverlening (RKC rapport en toezegging aan de raad). Informatievoorziening en ICT Algemeen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 131 van 196
Informatievoorziening is een bepalend onderdeel van onze bedrijfsvoering. In de afgelopen jaren zijn, mede in het kader van het programma Andere Overheid, veel ontwikkelingen in gang gezet op het gebied van de informatievoorziening. Binnen de gemeentelijke organisatie is in toenemende mate sprake van digitalisering van documenten en processen. Deze ontwikkelingen vereisen nieuwe investeringen in de ICT-omgeving, maar ook veranderingen in de werkwijzen en de organisatie van de gemeente (zie ook elders in deze bedrijfsvoeringparagraaf). Wat betreft ICT zijn visie, beleid, capaciteit en bewustwording belangrijke ingrediënten, ook voor de komende periode. Het gemeentelijk informatiebeleid ligt vast in een gemeentelijk informatiebeleidsplan dat jaarlijks wordt geactualiseerd. De afgelopen drie jaar gebeurde dit binnen het kader van het programma Andere Overheid. Daarnaast is er een vijfjarig beheersplan I&A (informatievoorziening en automatisering) dat jaarlijks wordt geactualiseerd. De volgende resultaten worden beoogd: Gestreefd wordt naar oriëntatie op vraagpatronen van onze klanten. Wij zijn duidelijk over wat klanten/burgers en bedrijven mogen verwachten (verwachtingsmanagement), werken kostenbewust en zorgen ervoor dat burgers en bedrijven hun gegevens slechts eenmaal hoeven aan te leveren. Onze gemeentelijke (publieke) dienstverleningsformule kenmerkt zich m.b.t. de inrichting van de informatie- en transactierelatie door: een kanaalsturing (multichanneling) die past bij het gedrag en mogelijkheden van de doelgroep eenvoud en gemak betrouwbaarheid voorspelbare leveringsvoorwaarden Basisregistraties Invoering van basisregistraties maakt het mogelijk dat gegevens die door inwoners/bedrijven eenmalig aan de overheid zijn verstrekt, door alle overheidsinstanties kunnen worden gebruikt. De gemeente is verantwoordelijk voor de inhoud van de basisregistraties GBA (personen), BAG (adressen en gebouwen) en WOZ en zal de gegevens uit deze basisregistraties aan andere overheidsinstanties beschikbaar moeten stellen. Daarnaast zullen er ook maatregelen moeten worden getroffen voor het binnengemeentelijk gebruik van de basisregistraties: vóór 2010 zal iedereen die binnen de gemeente gegevens nodig heeft over personen, deze moeten betrekken uit de betreffende basisregistratie. Voor de BAG is gesteld dat het binnengemeentelijk gebruik uiterlijk op 1-7-2011 moet zijn geregeld. Voor basisregistraties die door andere organisaties worden beheerd (bijv. niet-natuurlijke personen) zijn andere termijnen gesteld. De volgende resultaten worden beoogd: Onze basisregistraties zijn op orde en gereed om de uitwisseling van gegevens tussen overheidsorganisaties in ketens en netwerken waar te kunnen maken. Iedereen die binnen de gemeente gegevens nodig heeft over personen, adressen, gebouwen, etc., zal deze vóór de uiterlijke wettelijke datum (1-7-2011) moeten betrekken uit de betreffende basisregistratie. Kennismanagement- en kennisdeling Door gebruik te maken van ICT toepassingen en kennismanagementsystemen kunnen werkprocessen beter en efficiënter uitgevoerd worden, waardoor de productiviteit kan worden verhoogd. Het is van strategisch belang om kennis op te bouwen, toe te passen en te ontsluiten op de verschillende beleidsterreinen van de gemeente Soest. Daarmee is het binnenhalen, ontwikkelen en behouden van mensen die dat potentieel hebben, een HRM taak van strategisch belang. Kennisdeling Het is van belang als gemeente om zelf kennis te genereren en op peil te houden. Vragen die we ons hierbij stellen zijn: zijn er voldoende mogelijkheden voor professionele en persoonlijke groei? Is er voldoende ruimte om te experimenteren met nieuwe aanpakken en werkwijzen? Ontwikkeling en implementatie moeten niet naast elkaar georganiseerd worden; hoe meer de processen op elkaar worden afgestemd hoe groter het kennisrendement. Uitwisseling van kennis tussen de onderdelen van de gemeente of tussen gemeenten onderling is dan ook van belang. Eilandvorming is onwenselijk. Daarom delen we kennis tijdens netwerkbijeenkomsten en delen we de uitkomsten van projectevaluaties. De organisatie die wil uitgroeien tot expertisecentrum moet het bewustzijn cultiveren over hoe men wil omgaan met de eigen deskundigheden en bepalen welke maatregelen en middelen bijdragen aan
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 132 van 196
de denkcapaciteit. Alleen dan kan er sprake zijn van een ‘lerende organisatie’ En alleen kennis die op verschillende manieren en voor telkens nieuwe probleemsituaties wordt ingezet groeit en bloeit. Uit de onderzoeksresultaten van het in 2009 gehouden onderzoek ‘’Kennis van inhuur” is door de rekenkamercommissie geconcludeerd dat het gevoerde personeelsbeleid binnen Soest positief bijdraagt aan een – door de gemeenteraad ook wenselijk geachte - terughoudendheid op het gebied van externe inhuur. Wel is geconstateerd dat er voor het consequent en consistent ‘vasthouden’ van de verkregen externe kennis nog onvoldoende aandacht is. Dit wordt in 2010 opgepakt. De aanbevelingen gedaan door de RKC worden opgenomen in het HRM beleid van de gemeente Soest voor 2010. Informatiebeveiliging, privacy en integriteit Informatie en de daarbij behorende (ondersteunende) processen, systemen en netwerken zijn belangrijke bedrijfsmiddelen. De beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van informatie zijn van essentieel belang voor uitvoering van het werk, naleving van de wet en regelgeving en voor ons imago. Informatiebeveiliging is daarom noodzakelijk. In 2008 heeft het college een beleidsdocument vastgesteld, waarin bewuste keuzes zijn gemaakt om dreigingen en risico’s te voorkomen en/of te beperken en zo een passend informatiebeveiligingsniveau te kunnen halen. Eens per jaar wordt bekeken of deze keuzes nog actueel zijn of (vanwege nieuwe ontwikkelingen) moeten worden bijgesteld. De binnen onze gemeente geldende gedragscode en het integriteitbeleid zijn ingebed in het introductieprogramma voor nieuwe medewerkers. Financiële bedrijfsvoering De financiële organisatie is geheel gecentraliseerd, waarbij administrateurs, consulenten en adviseurs de afdelingen, organisatie en bestuur faciliteren. De periodieke (financiële) bedrijfsvoeringinformatie is opgenomen in de planning- en controlcyclus. De afdelingshoofden zijn verantwoordelijk voor hun budgetten en de financiële component van hun taakuitvoering en advisering binnen de vastgestelde kaders en richtlijnen. Het financieel beheer en de informatievoorziening zijn gericht op het waarborgen van rechtmatigheid, doelmatigheid en transparantie. Procedurebeschrijvingen en functiescheidingen waarborgen de rechtmatigheid. De uitvoering vindt plaats conform de voorschriften in de Gemeentewet, het Besluit Begroting en de financiële verordening ex art. 212 GW, de budgetregeling en het beleid zoals verwoord in de nota Reserves en Voorzieningen (raad februari 2008). Het financieel beleid is gericht op het waarborgen van de continuïteit waarbij alle uitgaven en inkomsten in de begroting zijn opgenomen op een dusdanige wijze dat ongewenste fluctuaties van saldi en tarieven worden voorkomen. Slechts uitgaven met een meerjarig nut mogen worden geactiveerd waarbij het uitgangspunt is bruto te activeren. Waardering vindt plaats op basis van de historische kostprijs. Afschrijving (lineair) is gerelateerd aan de economische levensduur. Eventuele vervanging is afhankelijk van de technische levensduur. Uitgaven met een structureel karakter worden structureel in de exploitatiebegroting geraamd. Het reservebeleid is te benoemen als terughoudend maar verantwoord. Onderhoudsreserves dienen daarbij te zijn gebaseerd op actuele 10-jarige beheersplannen en rekening te houden met koopkrachthandhaving. De (uitgangspunten van deze) beheersplannen zijn of worden door de raad vastgesteld. Voor de tarieven en heffingen geldt als uitgangspunt integrale kostendekkendheid. De reguliere informatievoorziening is ondergebracht in de planning- en controlcyclus. Deze omvat zowel de programma’s, activiteiten en resultaten als de bedrijfsvoering in haar samenhangende aspecten. Transparantie, volledigheid, juistheid, tijdigheid en betrouwbaarheid zijn belangrijke basisvoorwaarden. Rapportage vindt plaats door afdelingshoofden via directie aan B en W en door het college aan de raad. Planning en kaderstelling vinden andersom plaats. De cyclus beoogt een adequaat en integraal sturings- en verantwoordingsinstrumentarium op alle niveaus van de ambtelijke en bestuurlijke organisatie te vormen. Mede aan de hand van de jaarrekening van het voorgaande jaar en de eerste afwijkingenrapportage en bijstellingen in de voorjaarsnota stelt de raad kaders voor het volgende jaar. Deze kaders worden in het najaar in de begroting voor het volgende jaar verwerkt en vastgesteld. Over het lopende jaar wordt in de najaarsnota over de realisatie van programma’s, producten en budgetten gerapporteerd, waarna in de jaarrekening de eindverantwoording plaatsvindt. Het geheel van verantwoordelijkheden en bevoegdheden met betrekking tot sturing en verantwoording is vastgelegd in het Besturingsconcept Soest (mei 2005).
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 133 van 196
Specifieke aandachtspunten 2010: • herziening treasurystatuut; • financieel-administratieve inbedding ‘grote projecten’ ; • ontwikkeling bestuurlijk informatie- en planningsinstrumentarium (raadswerkgroep). Risicomanagement In juni 2008 heeft de raad het Visiedocument Risicomanagement vastgesteld. Dit document bevat de kaders voor de implementatie van het risicomanagement in Soest. De implementatie van het risicomanagement loopt via drie sporen: Stimulering risicobewustwording. Bij beleidsvoorbereiding vroegtijdig stilstaan bij en weergeven van risicobeheersing in college- en raadsvoorstellen en in projectplannen. Weergave van bestuurlijk relevante risico's in de programma’s van de begroting en nadere onderbouwing van het weerstandsvermogen in de paragraaf Risicomanagement. Uitvoeren van een globale risicoanalyse aan de hand van het per afdeling invullen van een risicokaart. In paragraaf A Risicomanagement wordt nader ingegaan op dit onderwerp. 4. Management van processen Algemeen Het geformuleerde beleid rondom publieke dienstverlening wordt deels ingevuld door verdergaande digitalisering van (werk-) processen. Dit zal soms tot aanpassing van werkprocessen leiden. Procesarchitectuur zal een prominentere rol gaan vervullen. Hiermee wordt bedoeld dat voorafgaand aan digitalisering het onderliggende proces beoordeelt, en zonodig aangepast, wordt. Procesbeschrijvingen Sinds 2008 wordt bij het beschrijven (c.q. actualiseren) van hoofdprocessen standaard gebruik gemaakt van het beschrijvingssysteem PROTOS. Er is een afstemmingsoverleg voor procesbeschrijvers binnen de organisatie. Soest maakt bij het beschrijven van processen gebruik van landelijke standaard procesbeschrijvingen. Deze standaard procesbeschrijvingen dienen als referentiekader voor het opstellen van onze eigen procesbeschrijvingen door de standaardbeschrijvingen bij te stellen en te verfijnen naar de specifieke Soester situatie en behoefte. De toegevoegde waarde van procesbeschrijvingen komt tot uiting bij onder meer: het inwerken van nieuwe medewerkers; het maken van werkafspraken met en tussen medewerkers; het toepassen van risicomanagement; Het verder ontwikkelen van de interne organisatie is gericht op het vergroten van de kwaliteit van de processen en minder op de hoeveelheid beschreven processen (kwantiteit). Het gaat niet om het zoveel mogelijk beschrijven van processen, maar om het beschrijven van processen als middel om de organisatie verder te brengen. Aantoonbaar rechtmatig handelen De afgelopen jaren hebben wij belangrijke stappen gezet naar inbedding van de rechtmatigheid. In toenemende mate wordt de controle na afronding van een proces vervangen door borging van de aantoonbare rechtmatigheid in de processen zelf. Te denken valt hierbij aan de tussentijdse rechtmatigheidbeoordeling in de WMO-processen. In 2010 wordt deze lijn doorgezet door ook in de processen van de nieuwe afdeling Vergunning & Handhaving de rechtmatigheid te borgen. Aantoonbaar rechtmatig handelen komt tot uiting in een goedkeurende rechtmatigheidverklaring van de accountant. Bedrijfsvoeringonderzoeken Jaarlijks worden diverse bedrijfsvoeringonderzoeken uitgevoerd volgens het onderzoeksplan doelmatigheid en doeltreffendheid 2010 ex. artikel 213A Gemeentewet en de Verordening Onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid. Hiermee willen wij de kwaliteit (in termen van rechtmatigheid, doelmatigheid en doeltreffendheid) van de bedrijfsvoering toetsen en bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de bedrijfsvoering. Deze onderzoeken kennen een divers karakter: Ad hoc onderzoeken versus onderzoeken conform een jaarlijks onderzoeksplan; Eigen onderzoeken versus door derden verplicht gestelde onderzoeken; Onderzoeken gericht op de organisatie van de bedrijfsvoering versus output- en effectmeting; Onderzoeken op hoofdlijnen (quick scan) versus inhoudelijke onderzoeken; Zeer uiteenlopende onderzoeksonderwerpen.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 134 van 196
De volgende resultaten worden beoogd: Uitvoering geven aan het onderzoeksplan doelmatigheid en doeltreffendheid 2010 ex. artikel 213A Gemeentewet en de Verordening Onderzoeken doelmatigheid en doeltreffendheid. 5.
Medewerkers
Voor succesvolle doorontwikkeling van onze organisatie is niet alleen aanpassing in de structuur nodig maar moet ook de cultuur passen bij onze organisatiedoelen. Medewerkers spelen daar een cruciale rol in. Om de burger consequent centraal te stellen en een dienstbare organisatie te zijn, maken de medewerkers het verschil. Houding, vaardigheden, expertise en werkwijzen maken dat onze ambtelijke organisatie kan excelleren en moeten verder worden ontwikkeld. Het is van belang die omstandigheden te scheppen waarin mensen weten waar ze aan toe zijn en welke bijdrage zij kunnen leveren en waarbij zij het beste uit zichzelf willen halen in het belang van de samenleving. In houding en gedrag van de medewerkers gaat het daarbij concreet om het volgende: Voor alle medewerkers: Bundelen van kennis en vergroten van flexibiliteit van onze organisatie. De aanwezige talenten en ontwikkelingskansen worden benut. Binnen de kaders van bestuur en organisatie en rekeninghoudend met de sturing van de leiding wordt de verantwoordelijkheid laag gelegd en op de werkvloer ruimte geboden en benut voor de dagelijkse werkzaamheden. Meer van buiten naar binnen denken en werken en dus beter aansluiten op de vragen vanuit de samenleving. Nog beter klantgericht, vraaggericht en dienstverlenend kunnen werken. Werken binnen werkvelden samen aan producten die een oplossing bieden voor vragen vanuit de samenleving. De traditionele indeling naar rollen wordt losgelaten. Voor medewerkers in de pijler beleid: Iedereen beschikt vanuit studie en ervaring over specialistische kennis. Deze wordt over de grenzen van het eigen vak generalistisch toegepast. Vooral gericht op proces en resultaat en in samenwerking met externe en interne partners. Zodat bestuurlijke doelstellingen en plannen helder kunnen worden. De medewerkers zijn in de eerste plaats dus procesregisseurs. Voor de medewerkers van de pijler uitvoering: De specialistische kennis is nodig om de uitvoering effectief en efficiënt te kunnen doen. In deze pijler wordt het feitelijke vak dus uitgeoefend (schoenmakers houden zich bij hun leest). Door samenwerken tussen alle specialisten wordt alles bij elkaar gebracht wat nodig is voor de uitvoering als zodanig (technisch, financieel, inkoop en aanbestedingsregels, enz.) De volgende resultaten worden beoogd: Onze medewerkers zijn trots op de organisatie van Soest en doen hun werk met plezier. Dit kan worden gemeten met het medewerkertevredenheidonderzoek (MTO) die in 2010 opnieuw wordt uitgevoerd. In 2010 wordt verder uitvoering gegeven aan de verbeterplannen naar aanleiding van de MTO 20082009. Human Resource Management De integratie van Human Resource Management (HRM) en organisatie strategie is van essentieel belang. Investeren in mensen is dé manier om de organisatie op een hoger plan te brengen. HRM richt zich (op strategisch, lange-termijnniveau) op betrokkenheid van medewerkers, zelfsturing door professionals, management commitment en een organische organisatiestructuur. HRM is geïntegreerd in de lijn en medewerkers worden ingezet op hun talenten. De volgende resultaten worden beoogd: In 2010 is de nieuwe HR nota 2009-2010 in uitvoering genomen. Flexibele inzet van mensen via flexibele inrichting van taken en systemen: we willen een betere balans bereiken tussen specialisten en generalisten (zie verder bij doorontwikkeling organisatie). Arbeidsmarkt We voorzien nadrukkelijk knelpunten op de arbeidsmarkt: kwalitatieve tekorten, vooral voor beroepen waarvoor mensen nodig zijn met een technische of exacte opleiding. Bij Gemeenten zijn er vooral knelpunten bij ambtenaren op het gebied van ruimtelijke ordening en handhaving. Daarom willen we onze positie als overheidswerkgever op de arbeidsmarkt verbeteren met een aantrekkelijk arbeidsvoorwaardenpakket, goed HRM-beleid en een opvallend communicatiebeleid om ons als gemeente Soest te onderscheiden van andere potentiële werkgevers in deze regio.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 135 van 196
Het binden en boeien van medewerkers is en blijft van groot belang. Daarbij is naast medewerkerbetrokkenheid ook het behouden van de juiste medewerkers voor de organisatie (‘medewerkerretentie’) van cruciaal belang. De strategische personeelsplanning die in 2009 is ontwikkeld, wordt in 2010 toegepast om beter en tijdig grip te krijgen op de kwantitatieve en de kwalitatieve personeelsbezetting, rekening houdend met ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Gezien de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt (deze staat onder druk) en in onze organisatie (vervangingsvraag als gevolg van vergrijzing en ontgroening), moeten we arbeidspotentieel uit diverse doelgroepen benutten. Oftewel aantrekken, behouden en effectief inzetten van medewerkers van grote diversiteit. De volgende resultaten worden beoogd: Goed werkgeverschap (zie ook programma 9) Goed HRM beleid Diversiteitsbeleid: ons medewerkersbestand is een afspiegeling van de samenleving. Investeren in management en medewerkers Competenties moeten bijdragen aan de doelstellingen van het college en raadsprogramma. Competenties zijn een verzameling van kennis, ervaring en persoonlijke vaardigheden. Door het optimaal inzetten van middelen en competenties wordt de efficiency verbeterd en de productiviteit verhoogt. Door opleiding en competentieontwikkeling kunnen medewerkers groeien als taakvolwassen professionals. De afdelingshoofden begeleiden en faciliteren hen hierbij. HRM beleid (loopbaanbeleid, levensfasebewust personeelsbeleid, et cetera) is hierbij cruciaal. De volgende resultaten worden beoogd: In 2010 wordt uitvoering gegeven aan de in 2009 opgestelde nota Strategisch opleidingsbeleid. De afdeling SBO zoekt proactief naar subsidies ter ondersteuning van het opleidingsbeleid. Wij spelen flexibel in op veranderingen in de omgeving en stellen het belang van kwalitatief goed en flexibel personeel centraal. Verhogen productiviteit Productiviteit heeft twee componenten: effectiviteit (doeltreffend) en efficiency (doelmatig). Effectiviteit heeft te maken met het resultaat van een handeling. Efficiency gaat over de kosten in ruime zin (bijvoorbeeld tijd en geld) die moeten worden gemaakt om het resultaat te bereiken. Als we een verhoging van de productiviteit nastreven willen we dus zowel de effectiviteit als de efficiency verbeteren. Om vrijblijvendheid en productiviteitsverlies tegen te gaan hebben we systemen nodig om de gewenste productiviteit te formuleren, bewaken, analyseren en te verbeteren. Dit is in de praktijk echter lastig uitvoerbaar. Onderzoek heeft aangetoond dat er mogelijk een directe relatie bestaat tussen medewerkerbetrokkenheid en productiviteit. Daarom is regelmatig meten van medewerkertevredenheid relevant. Om daadwerkelijk een productiviteitsverhoging te bewerkstelligen, moeten we de resultaten continu blijven evalueren en de evaluaties gebruiken om beleid en strategie bij te sturen. Om de juiste acties te kunnen nemen moeten we goed weten welke middelen en competenties het beleid en de strategie ondersteunen en op welke wijze. Immers, de inzet van middelen en competenties bepaalt in hoge mate de productiviteit. Om de competenties en middelen juist in te zetten moeten we de rol van competenties en middelen binnen de bedrijfsprocessen kennen. Pas dan is het mogelijk om de resultaten te gebruiken voor optimalisatie van het proces. Relevante aspecten voor de productiviteit zijn: duidelijkheid over de doelstellingen van de organisatie; voldoende meetinstrumenten; voldoende inzicht in de te gebruiken middelen en competenties; noodzakelijke informatie voor processen. De volgende resultaten worden beoogd: Meten wat ertoe doet: Medewerkertevredenheidsonderzoek (elders in deze paragraaf bedrijfsvoering uitgebreid weergegeven). Productiviteitsverhoging door gebruik van ICT toepassingen en kennismanagementsystemen. Productiviteitsverhoging door flexibel en effectief te reageren op kansen en bedreigingen uit de omgeving.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 136 van 196
Integraal gezondheidsmanagement, arbo en inzetbaarheid van medewerkers Door aangenaam werk, goede werkplekvoorzieningen, levensfasebewust personeelsbeleid, benutten van diversiteit en door het bevorderen van loopbaanbeleid proberen we de inzetbaarheid van medewerkers optimaal te benutten. De volgende resultaten worden beoogd in 2010: Uitvoering van de arbozorg volgens het plan van aanpak. Aan het einde van elk kalenderjaar worden de actiepunten geëvalueerd en bijgesteld. De resultaten gezondheidsmanagement jaarlijks beschrijven in het sociaal jaarverslag en het financieel jaarverslag Gebruik van de Verbaannorm (in afdelingsplannen) zodat wij onze inspanningen om de inzetbaarheid van medewerkers te vergroten kunnen toetsen. Dit heeft een positief effect voor de totale organisatie en de inzetbaarheid van medewerkers. Periodiek medisch onderzoek bij 50 medewerkers mogelijk maken (wettelijke verplichting). Update van het plan van aanpak arbo met een risico-inventarisatie- en evaluatie op onderdelen Implementatie van het protocol agressie en geweld en het registreren van incidenten. Proactief zoeken naar subsidiemogelijkheden van het A&O fonds. Programma Andere overheid Informatisering is een bepalend onderdeel geworden van onze bedrijfsvoering. De ingeslagen weg van publieke dienstverlening (onder andere via het programma Andere Overheid), met als onderdeel daarvan een digitalisering van (werk)processen, werkt sterk door in de bedrijfsvoering. Visie, beleid, capaciteit en bewustwording zijn belangrijke ingrediënten ook voor de komende periode. Zie verder programma 9 Projectmanagement In de afgelopen jaren is gewerkt aan een duidelijker onderscheid tussen de zogenaamde beheersmatige inzet en de flexibele projectinzet. Op deze wijze wordt voorkomen dat de formatie vanuit de beheersorganisatie ‘leeggezogen’ wordt door nieuwe ambities en wordt het primaire (dienstverlening-)proces geborgd. Dit wordt onder andere mogelijk gemaakt door het geld dat de raad ter beschikking heeft gesteld voor de uitvoering van het raadsprogramma voor de periode 2007-2010. De effecten van deze werkwijze maken wij ook in 2010 zichtbaar in de verantwoording aan de raad. Zie verder programma 9 Urenregistratie Leidinggevenden zijn verantwoordelijk voor een afgewogen en meetbare inzet van middelen, waaronder de uren van medewerkers. In de gewone werksituaties zijn dat de afdelingshoofden en bij projecten de projectleiders. De projectleider is ook verantwoordelijk voor de projectadministratie. Dat begint bij het opstellen van het Plan van Aanpak met daarin welke personen deel uitmaken van het projectteam. De verwachte ureninzet van benodigde medewerkers moet worden geaccordeerd door hun afdelingshoofden. De volgende resultaten worden beoogd: Adequaat tijdschrijven voor projecten. Urenregistratie om te kunnen sturen op tijd, inzet en productiviteit en vanuit financieel oogpunt onder andere voor doorberekening aan derden en ten laste kredieten. Inkoop Wijzigingen in de regels, meer nadruk op controle en rechtmatigheid en wijzigingen in de gemeentelijke organisatie zorgen dat het bestaande beleid aan vernieuwing toe is. Naar verwachting treedt in het voorjaar van 2010 nieuwe nationale wet- en regelgeving in werking. Dan herzien we ook het gemeentelijk inkoop- en aanbestedingsbeleid en de inkoopverordening. Zie verder programma 9 Duurzaam inkopen Bij alle inkopen en aanbestedingen, waar de inkoopadviseur bij betrokken is, worden duurzaamheidaspecten (indien aanwezig) meegewogen. In 2010 is minimaal 50% van al onze aanbestedingen en inkopen duurzaam verricht. Zie verder programma 9
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 137 van 196
Bedrijfsinterne milieuzorg Bedrijfs(interne) milieuzorg is het samenhangend geheel van beleidsmatige, organisatorische en administratieve maatregelen, gericht op inzicht in, beheersen van en waar mogelijk verminderen van milieueffecten van de bedrijfsvoering. De milieubeleidsverklaring 2007-2012 is daarbij van kracht. De volgende resultaten worden beoogd: afspraken uitvoeren uit de milieubeleidsverklaring 2007-2012 en het actieprogramma gemeentelijke interne milieuzorg 2010 handhaven van het huidige niveau bedrijfsinterne milieuzorg (ISO-norm 14001) milieuzorg, duurzaamheid en milieuverantwoord ondernemen opnemen in de afdelingsplannen energieverbruik registreren en beperken bij gemeentelijke gebouwen bij 50% van alle inkopen en aanbestedingen de duurzaamheidaspecten als zwaarwegend criterium meewegen jaarlijkse deelnemen aan de landelijke milieu-barometerbenchmark door het verstrekken van milieugegevens Medezeggenschap Ook in 2010 wordt op constructieve wijze overleg gevoerd met de Ondernemingsraad over arbeidsvoorwaardelijke zaken en alle zaken die vallen onder het informatie-, advies- en instemmingsrecht in het kader van de WOR. In 2010 is de doorontwikkeling van onze organisatie een belangrijk thema waarbij ook het Georganiseerd Overleg (GO) een rol speelt. Het GO wordt uitgenodigd bij alle aangelegenheden van algemeen belang voor de rechtspositie van medewerkers. Fase 3 Check 6.
Waardering door medewerkers
In 2010 wordt een nieuw Medewerkertevredenheidonderzoek (METEO) uitgevoerd. De uitkomsten en aanbevelingen worden centraal opgepakt maar leiden ook tot decentrale acties die worden opgenomen in de afdelingsplannen. De uitkomsten van METEO zijn input voor het organisatiebrede HRM-beleid, de organisatieontwikkeling, integraal gezondheidsmanagement en ARBO. De volgende resultaten worden beoogd: Minimaal 70% van elke afdeling neemt deel aan (METEO). Dit is noodzakelijk om valide conclusies aan de rapportage te kunnen verbinden. Voor een betere verankering van de visie in de organisatie worden in METEO ook vragen gesteld over de visie, missie en de kernwaarden van de gemeente. De medewerkertevredenheid scoort tenminste een 7 Het opstellen van verbeterplannen naar aanleiding van METEO 2010 en beginnen met de uitvoering daarvan. 7 en 8. Waardering door klanten/burgers en waardering door maatschappij De omgeving staat centraal. De samenleving is de klant. We werken aan wederzijds voordeel met als belangrijkste instrument: verbinden. Het voortbrengen van gemeenschapszin, van maatschappelijk waardevolle producten en van publieke dienstverlening. In juni 2007 heeft de 1-meting plaatsgevonden van het klanttevredenheidonderzoek onder de inwoners van Soest, in 2008 gevolgd door onze deelname aan de monitor Waar staat je gemeente.nl. In Waar staat je gemeente.nl (een compacte gemeentemonitor die inzicht biedt in de prestaties van gemeenten en vergelijking tussen gemeenten mogelijk maakt) heeft tot doel: kwalitatief verbeteren van de (publieke) dienstverlening transparant maken van prestaties boeken van betere resultaten door van vergelijkingen te leren Het initiatief om deel te nemen aan deze monitor is tot stand gekomen in samenwerking tussen een raadswerkgroep en de ambtelijke organisatie. De monitor onderscheidt zes thema’s of burgerrollen:
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 138 van 196
ROL BURGER
ROL OVERHEID
AARD OVERHEIDSACTIVITEIT
Kiezer
Democratische representant
Collectieve keuzes: (1) betrokkenheid (2) ambitie en slagkracht (3) rekenschap (4) samenwerking
Klant
Dienstverlener
Zo goed mogelijke service: (5) loketservice (6) brief- en telefoonafhandeling (7) informatieverstrekking (8) bezwaren en klachten
Onderdaan
Regeltoepasser en handhaver
Voorschrijven en handhaven/afdwingen (9) veiligheid (10) regelgeving (11) beschikkingen (12) handhaving
Maatschappelijke betrokkene, partner
Ontwikkelaar
Ideeën uitwisselen, samenwerken (13) ruimtelijke ontwikkeling (14) economie (15) sociale- en maatschappelijke voorzieningen (16) onderwijs
Wijkbewoner, gebruiker
Beheerder
Onderhoud plegen, faciliteiten bieden (17) lokale voorzieningen (18) milieu en groen (19) gebouwen(20) verkeer en vervoer
Belastingbetaler
Organisator
Efficiënte publieke organisatie in standhouden (21) lokale lasten (22) financiën (23) management (24) personeel
Figuur 4: burgerrollen en prestatievelden (bron: Waar staat je gemeente.nl 2008) De volgende resultaten worden beoogd: De Soesters ervaren zowel onze betrouwbaarheid als onze toegevoegde waarde en zijn tevreden over ons werk. In 2010 wordt opnieuw deelgenomen aan Waar staat je gemeente.nl. (1-meting) aangevuld met eigen vragenlijsten van de gemeente Soest op aanvullende thema’s zoals digitale dienstverlening. Het programma Andere Overheid Soest stelt op de kanalen post, telefoon, balies en edienstverlening de burger centraal. Een belangrijk onderdeel van dit actieprogramma is monitoring, het in contact blijven met de burger: hoe moet de toegankelijkheid en de toegang tot onze (publieke) dienstverlening georganiseerd worden. In 2010 is er een burgerpanel opgericht (onder andere in relatie tot de aanbevelingen RKC onderzoek digitale dienstverlening) Minder administratieve lasten voor burgers, ondernemers en instellingen. Fase 4 Verbeteren en vernieuwen 9.
Verbeteren en vernieuwen
Op basis van de uitvoering van fase 1 t/m 3 worden verbeterplannen en vernieuwingen gestart. De volgende resultaten worden beoogd: Het behalen van de bij de onderdelen 1 t/m 8 genoemde beoogde resultaten. De doorontwikkeling van de organisatie levert tastbare resultaten en producten op. De organisatie produceert: gemeenschapszin (inclusief het vermogen van tal van onze partners om zelf hun problemen op te lossen), maatschappelijk waardevolle producten en publieke dienstverlening. De eindresultaten uit Fase 4 vormen dan de nieuwe input voor de eerste fase van het INKontwikkelmodel (Plan).
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 139 van 196
3D - Onderhoud kapitaalgoederen, incl. investeringsoverzicht Op grond van artikel 12 van de BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) geeft de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen inzicht in het beleidskader, de financiële consequenties en de vertaling daarvan in de begroting van in ieder geval de volgende kapitaalgoederen: wegen, riolering, groen en gebouwen. Onder kapitaalgoederen verstaan we: de investeringen die een nut hebben voor onze gemeente dat zich over meerdere jaren uitstrekt. Daarom worden de kosten veelal niet in het jaar van aanschaf verantwoord, maar geactiveerd en over meerdere jaren afgeschreven. Gedurende de periode dat ze van nut zijn, vertegenwoordigen ze een waarde voor onze gemeente. Die waarde moet zo goed mogelijk worden bewaakt door onderhoud van de kapitaalgoederen. Een belangrijk element daarbij is het gewenste onderhoudniveau, mede in relatie tot de onderhoudskosten. Het beleidskader dat wij hierbij hanteren is in deze paragraaf uitgewerkt. Beleidskader Het beleidskader voor het onderhoud kapitaalgoederen is opgenomen in de volgende nota’s: a. Rationeel wegbeheer (1998) b. Beleidsplan Bos en natuur 2001-2010 (april 2001) c. Baggerplan (2002) d. Besluit actualisering hoofdwegenstructuur (raad, 3 juli 2003) e. Fietsbeleidsplan (raad, 3 juli 2003) f. Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten en provincies (BBV) g. Beheersplannen bij onderhoudsreserves (zie Voorjaarsnota 2004) h. Gemeentelijk rioleringsplan III (GRP) 2005-2009 (2004) i. Waterplan Soest 2004-2008 (2004) j. Groenstructuurplan 2005-2015 k. Verordening rioolheffing (jaarlijks) l. Nota Reserves en Voorzieningen (2008) Aansluitend op het BBV is het beleid over de aanschaf en activering, afschrijving, onderhoud(sniveau) en vervanging van kapitaalgoederen bij de nota Reserves en Voorzieningen in 2008 (opnieuw) vastgesteld. Hieronder worden deze kort toegelicht. Aanschaf en activering Slechts uitgaven met een meerjarig nut mogen worden geactiveerd. Het uitgangspunt is bruto activeren. Waardering vindt plaats op basis van de historische kostprijs. Afschrijving Afschrijving (lineair) is gerelateerd aan de economische levensduur en vindt eerst plaats in het jaar volgend op de aanschaf. Met het Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) zijn de afschrijvingstermijnen met betrekking tot de riolering recent herzien. De volgende afschrijvingstermijnen worden gehanteerd:
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 140 van 196
Nieuwbouw Gebouwen termijnen) Renovaties Reconstructie wegen Inventarissen Brandweervoertuigen Overige voertuigen DWA en RWA riolen en duikers Drainage leidingen Infiltatiekratten Gemalen en bergbezinkvoorzieningen mechanisch/elektrisch bouwkundig persleiding bij gemalen Drukriolering mechanisch/elektrisch bouwkundig drukkleiding Vacuümriolering mechanisch/elektrisch bouwkundig vacuümleiding Monitoring (elektrisch) Planvorming (grondwater, riolering) Baggeren Oeverbeschoeiing
40 jaar (oude investeringen staan deels nog op langere verwachte (verlengde) restantlevensduur 20 jaar 15 jaar 15 jaar 8 jaar 60 jaar 60 jaar 60 jaar 20 jaar 60 jaar 45 jaar 15 jaar 45 jaar 45 jaar 45 jaar 60 jaar 60 jaar 15 jaar 5 jaar 10 jaar 45 jaar
Op gronden en terreinen wordt niet afgeschreven, omdat hier geen waardevermindering plaatsvindt en/of eeuwigdurend nut wordt verondersteld. Vervanging Hoewel afschrijving is gebaseerd op de verwachte economische levensduur, is eventuele vervanging afhankelijk van de technische levensduur. Dat wil zeggen dat op het moment dat een kapitaalgoed is afgeschreven, de vervanging op dat moment kritisch op noodzaak wordt beoordeeld. Onderhoud(sniveau) Op grond van de nota Reserves en Voorzieningen (raad 22 mei 2003) moet voor de instelling van een voorziening of een onderhoudsreserve, met uitzondering van een risicovoorziening, een beheersplan worden opgesteld. Dit beheersplan omvat minimaal een periode van 10 jaar en bevat een prognose van: a. de jaarlijks voor uitvoering van het beheersplan benodigde financiële middelen; b. de jaarlijks in de begroting beschikbare financiële middelen; c. de uit a. en b. resulterende jaarlijkse storting in of onttrekking aan de voorziening. Verder geldt dat een beheersplan gebaseerd moet zijn op door de raad vastgestelde uitgangspunten en normen en dat een beheersplan jaarlijks bij het opstellen van de begroting moet worden geactualiseerd. Een voorziening mag (bij het instellen) een negatief saldo vertonen, op voorwaarde dat uit het onderliggende beheersplan blijkt dat de voorziening uiteindelijk weer een positief saldo krijgt. Voor de volgende duurzame kapitaalgoederen zijn beheersplannen ontwikkeld: 1. Voorziening riolering en waterhuishouding 2. Reserve onderhoud wegen 3. Reserve onderhoud gebouwen Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 141 van 196
4. 5.
Reserve vervanging voertuigen en grote machines Reserve automatisering
Hieronder is een toelichting op hoofdlijnen opgenomen van de bovengenoemde vijf beheersplannen. De financiële consequenties die deze beheersplannen met zich meebrengen worden jaarlijks geactualiseerd en bij de begrotingsbehandeling aan de raad voorgelegd. In de bijlage Reserves en Voorzieningen van deze programmabegroting wordt inzicht gegeven in de afzonderlijke jaarlijkse kosten per reserve en voorziening. Voorziening riolering waterhuishouding Als beheersplan dient het Gemeentelijk rioleringsplan, het waterplan en het nog op te stellen grondwaterplan. Deze plannen bepalen de normen voor de kwaliteit van het milieu en het onderhoud van de riolering en het oppervlaktewater en de maatregelen die moeten worden genomen om structurele grondwateroverlast te voorkomen. Voor het onderhoud van de riolering en de milieumaatregelen (afkoppelen) geldt de volgende strategie: • Het onderhouden van de bestaande riolering: aan de hand van de ouderdom van een riool in combinatie met video-inspecties wordt bepaald waar reparatie of vervanging nodig is en welke onderhoudsmaatregelen nodig zijn. Ook het jaarlijks reinigen van een deel van de riolering hoort bij het onderhoud, evenals het twee keer per jaar reinigen van alle straat- en trottoirkolken (door RMN). • Het voldoen aan de wettelijke eisen voor overstorten van afvalwater op oppervlaktewater (de zogenoemde basisinspanning). • Als werkzaamheden aan de riolering en/of het wegdek worden uitgevoerd, wordt zo veel mogelijk het hemelwater afgekoppeld van het riool. Voor het onderhoud van het oppervlaktewater (beschoeiing, duikers, waterbodem, walkanten) geldt de volgende strategie: • Het baggeren van waterbodems; elke tien jaar wordt door het nemen van slib- en bodemmonsters bekeken of baggeren noodzakelijk is. • Het onderhouden van de duikers: aan de hand van de ouderdom van een duiker in combinatie met video-inspecties wordt bepaald waar reparatie of vervanging nodig is en welke onderhoudsmaatregelen nodig zijn. Ook het jaarlijks reinigen van een deel van de duikers hoort bij het onderhoud. • Het onderhouden van de bestaande beschoeiing: aan de hand van inspectie van de beschoeiing wordt bepaald waar reparatie of vervanging nodig is en welke onderhoudsmaatregelen nodig zijn. • Het onderhouden van de walkanten gebeurt ieder jaar. Ten aanzien van het grondwater geldt de volgende strategie: • Een grondwaterloket inrichten waar informatie ingewonnen kan worden en waar klachten en meldingen worden geregistreerd. • Als sprake is van structurele grondwateroverlast overwegen om rioolen herstraatwerkzaamheden te combineren met de aanleg van een drainagesysteem en bewoners aanbieden om particuliere drainagesystemen op eigen terrein hierop aan te sluiten.
In 2010 leiden de punten uit de bovengenoemde strategieën tot de volgende investeringen: Grondwater a. Aanleg van drainage in de Noorderweg en Ir. Menkolaan.
€
Oppervlaktewater b. Met het waterschap baggeren van alle watergangen en vijvers c. De duiker in een gedeelte van de Noorderweg vervangen. d. De vijver bij de bibliotheek koppelen aan het oppervlaktewater.
€ 1.192.000 € 351.000 € 50.000
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
639.000
Pagina 142 van 196
Riolering e. Aanleg bergingsplas Soesterveen 2,5 ha Wiekplas. Uit de exploitatie De Grachten f. Rioolwerk en afkoppelen omgeving van het Saenredam- en Van de Veldeplantsoen g. Rioolwerk en afkoppelen Groen van Prinstererstraat. h. Rioolwerk in de wijk Smitsveen (relatie met ontwikkelingen van Portaal) i. Vervangen mechanische/elektrische installatie gemaal j. Rioolwerk en afkoppelen Schoutenkampweg/Plasweg/Acacialaan k. Rioolwerk en afkoppelen Van Weedestraat l. Rioolwerk en afkoppelen Nieuwerhoekplein
€ 2.000.000 € 1.346.000 € 243.000 € 165.000 € 26.000 € 498.000 € 1.003.000 € 615.000
Ad a. In de Ir. Menkolaan en omgeving is sprake van grondwateroverlast in de kruipruimtes van de woningen. Er wordt op dit moment onderzoek gedaan naar de oorzaak van de grondwateroverlast en eventuele oplossingen. Afhankelijk van de uitkomst van dit onderzoek is het vervangen van de duiker in de Noorderweg (zie punt d.) het ideale moment om maatregelen te nemen. Ad b. Voorafgaand aan het baggeren is op dit moment het onderzoek afgerond naar de hoeveelheid en de kwaliteit van het slib dat in de vijvers en watergangen aanwezig is. Er blijkt twee keer zoveel slib aanwezig te zijn als in 2002 is geschat. Het baggeren wordt hierdoor twee keer zo duur. In de programmabegroting 2009 was al een krediet beschikbaar gesteld van € 714.000. Voor het baggeren van de extra hoeveelheid slib is een aanvullend krediet van € 478.000 nodig. Ad c. Gezien de ontwikkelingen op het Nieuwerhoekplein moet de duiker in de Noorderweg niet alleen worden vervangen maar ook worden verlengd tot aan de Vredehofstraat. Tijdens de werkzaamheden aan het Nieuwerhoekplein wordt het regenwater afgekoppeld en kan dan aangesloten worden op de duiker. Voor het vervangen van de duiker in de Noorderweg was in de programmabegroting 2009 een krediet van € 187.000 beschikbaar gesteld. Voor het verlengen van de duiker is een aanvullend krediet van € 164.000 nodig. Ad d. De vijver voor de bibliotheek aan de Willaertstraat stort over op het riool. Tijdens de werkzaamheden aan het winkelcentrum Tamboerijn in de wijk Overhees doet zich de mogelijkheid voor om de vijver te koppelen aan de sloten langs het fietspad Dorpsstreek. Ad e. Het is in 2006, 2007, 2008 en 2009 niet gelukt om de grond in handen te krijgen voor de aanleg van de bergingsplas in het Soesterveen. Deze bergingsplas is nodig om wateroverlast te voorkomen als gevolg van de aanleg van het bedrijventerrein De Grachten. Eind 2008 heeft een adviesbureau opdracht gekregen om het proces rond de aanleg een impuls te geven. Naar alle waarschijnlijkheid wordt in 2009 een intentieovereenkomst getekend tussen alle betrokken partijen, waarna een inrichtingsplan en het bestemmingsplan gemaakt kunnen worden. De kosten van de aanleg van de bergingsplas zijn gedekt in de exploitatie van het bedrijventerrein De Grachten. Ad f. In de programmabegroting 2009 was al een krediet beschikbaar gesteld van € 1.346.000 voor het rioolwerk en het afkoppelen van het Saenredam- en Van de Veldeplantsoen. De uitvoering is echter vertraagd. De uitvoering start begin 2010. Ad g. In de programmabegroting 2009 was al een krediet beschikbaar gesteld van € 243.000 voor het rioolwerk en het afkoppelen van de Groen van Prinstererstraat. De uitvoering is echter vertraagd. De uitvoering zal start in 2010. Ad h. Portaal is bezig met het uitwerken van plannen om flats in de wijk Smitsveen te herstructureren. Het gevolg hiervan kan zijn dat aanpassingen aan het riool moeten worden uitgevoerd. In de programmabegroting 2009 was voor de aanpassingen al een krediet beschikbaar gesteld van € 165.000. De uitvoering is echter niet in 2009 gestart. Ad j. In 2010 wordt een gedeelte van de Schoutenkampweg, de Plasweg en de Acacialaan heringericht. Tegelijk wordt het riool gerenoveerd en wordt het regenwater afgekoppeld. Ad k. De Van Weedestraat en omgeving worden gefaseerd heringericht. Tegelijk wordt het riool gerenoveerd en wordt het regenwater afgekoppeld.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 143 van 196
Ad l. Het Nieuwerhoekplein en omgeving worden heringericht. Tegelijk wordt het riool gerenoveerd en wordt het regenwater afgekoppeld. Uitvoeringsplan 2011/toekomst Gelet op de gemiddelde afschrijvingstermijn van de riolering komt er in de periode 2011-2019 en na 2040 een investeringspiek op de gemeente af. Dan zijn de riolen in de nieuwbouwwijken van de jaren ’60, ’70 en ’80 uit de vorige eeuw afgeschreven. Binnen de voorziening riolering moet dan op die momenten een saldo beschikbaar zijn om de investeringspieken op te vangen. Door een verhoging van de rioolheffing moet dit saldo worden opgebouwd. Daarnaast is de Wet gemeentelijke watertaken op 1 januari 2008 van kracht geworden. De Wet geeft aan dat alle voorzieningen die direct of indirect samenhangen met de gemeentelijke stelsels voor afvalwater, hemelwater en grondwater uit het verbrede rioolrecht kunnen worden bekostigd. Ook de kosten voor oppervlaktewater en duikers kunnen hieruit worden bekostigd voor zover ze primair regenwater afvoeren dat via overstorten wordt geloosd. Met name met de aanleg van drainage, het baggeren van alle vijvers en de aanleg van een waterberging ten oosten van de Dorresteinweg zijn aanzienlijke kosten gemoeid. Om deze kosten uit de voorziening riolering te kunnen bekostigen zal de rioolheffing extra moeten stijgen. Verder is in de afgelopen jaren minder geïnvesteerd in de riolering en in milieumaatregelen (afkoppelen van regenwater) dan voorzien in het GRP. In 2004, na het vaststellen van het GRP, was voorzien dat de rioolheffing jaarlijks vanaf 2004 met € 3 zou stijgen. Aangezien minder geïnvesteerd is, is ook de rioolheffing minder verhoogd. De in het GRP geplande milieumaatregelen die in de afgelopen jaren niet zijn uitgevoerd, moeten in de periode tot en met 2010 alsnog worden uitgevoerd. Het gevolg hiervan is dat de rioolheffing voor de komende jaren extra moet stijgen. De onderbouwing van de rioolheffing voor de komende jaren is toegelicht in paragraaf G, Lokale heffingen. Reserve onderhoud wegen Ten laste van deze reserve komen werkzaamheden die nodig zijn voor het onderhoud van de bestaande wegdekken (rationeel wegbeheer) en voorzieningen voor groot onderhoud en reconstructies. Door het wegvallen van de Brede Doeluitkering (BDU-subsidie) van de provincie Utrecht als voeding voor de reserve onderhoud wegen en de korting die wordt voorgesteld tijdens de behandeling in de raad van de voorjaarsnota kan de komende jaren aanzienlijk minder onderhoud worden gepleegd aan de openbare verhardingen en kunnen nauwelijks meer reconstructies aan wegen worden uitgevoerd. Bestaande wegdekken en voorzieningen (rationeel wegbeheer) Met het oog op het voorkomen van kapitaalvernietiging en het voldoen aan de gemeentelijke zorgplicht in het kader van aansprakelijkheid, heeft het onderhoud van de bestaande voorzieningen de hoogste prioriteit. Dit betreft drie soorten voorzieningen: verkeersregelinstallaties, bruggen en verhardingen waaronder het klein onderhoud aan de verhardingen. In het beheersplan ‘reserve onderhoud wegen’ is de aandacht met name gericht op de verhardingen. Bij het bepalen van het jaarlijks onderhoudsprogramma wegenbeheer wordt gebruik gemaakt van het geautomatiseerd rationeel wegbeheerprogramma dat wordt gevoed door de tweejaarlijkse globale visuele weginspectie. In het beheersprogramma worden alle wegen en paden van de gemeente naast elkaar gezet met hun levensduur en onderhoudsstaat. Uit dit programma volgt dan een overzicht van wegen die theoretisch aan onderhoud toe zijn. Het beheersprogramma is gebaseerd op een systematiek die door het gezaghebbende instituut op dit terrein (CROW in Ede) gezamenlijk met vertegenwoordigers uit de praktijk is ontwikkeld. Het onderhoudsprogramma wordt jaarlijks door het college van B&W, via de voorjaarsnota, vastgesteld en waar mogelijk geïntegreerd in de programma’s voor onderhoud aan de riolering en renovatie plantvakken en bomen.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 144 van 196
Groot onderhoud en reconstructies De rest van de reserve is bestemd voor groot onderhoud en reconstructies. Hiervoor bestaat geen planning die tien jaar vooruitziet. Of groot onderhoud nodig is, blijkt pas na onderzoek van weggedeelten die op het programma staan voor regulier onderhoud in het kader van het rationeel wegbeheer. Reconstructies zijn het gevolg van in de samenleving opkomende wensen tot aanpassing van wegen en paden. Een planning daarvan kan niet verder dan enkele jaren vooruit kijken, zie het uitvoeringsprogramma GVVP (Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan) 2009-2010. Er is namelijk nadere besluitvorming nodig aan de hand van een verdere uitwerking van plannen, voordat dergelijke projecten tot een verplichting kunnen leiden. Volstaan wordt met een planning voor de eerstkomende twee tot drie jaar; deze planning wordt jaarlijks geactualiseerd. Het uitvoeringsplan voor de reconstructies in 2010 ten laste van de Reserve Onderhoud Wegen, in overeenstemming met het uitvoeringsprogramma GVVP 2009-2010 luidt als volgt: a) Nieuwerhoekplein, reconstructie kruispunt € 400.000 b) Vredehofstraat / Regentesselaan, aanleg fietsoversteek € 120.000 c) Koninginnelaan, deel vanaf Nieuwerhoekplein tot aan Nieuwstraat € 100.000 d) Saenredamplantsoen e.o., uitbreiden parkeerplaatsen € 50.000 e) Aanpassen aansluitingen Burg. Grothestraat € 180.000 f) Kleine reconstructies € 50.000 g) Voetgangersoversteekplaats van Weedestraat € 100.000 h) Parkeerterrein postkantoor Soest aanpassing uitrit/speelvoorziening € 100.000 i) Aanpassen aansluitingen wegen Soest-Zuid € 150.000 Twee projecten vallen wel onder de noemer reconstructie en staan in het overzicht van de Reserve Onderhoud Wegen. Deze projecten worden echter voor 50% gesubsidieerd uit de Pakketstudies. De projecten moeten in 2010/2011 worden uitgevoerd om gebruik te kunnen maken van deze éénmalige subsidiemogelijkheid. Het betreft: j) Bosstraat, herinrichting profiel, verbeteren situatie fiets (ETW-A) € 300.000 k) Banningstraat, herinrichting profiel, verbeteren situatie fiets (ETW-A) € 300.000 Ter toelichting van deze projecten kan het volgende worden opgemerkt: Ad a. en b. De aanpassing van dit kruispunt en de aansluitende wegen, inclusief een gefaseerde oversteek voor langzaam verkeer uit de Regentesselaan, is een jarenlange wens van bewoners uit met name de wijk Soestdijk – ‘t Hart. Er zijn meerdere toezeggingen dat dit kruispunt rond 2010 wordt gereconstrueerd. De planvorming is afhankelijk van de grondtransacties die nodig zijn. Het kruispunt wordt mogelijk uitgevoerd als ovonde (ovale rotonde) met een vrijliggende en verbeterde fietsinfrastructuur. Ad c. In 2008 is een groot gedeelte van de Koninginnelaan voorzien van een nieuw profiel met fietssuggestiestroken. Aansluitend op de werkzaamheden genoemd onder Ad a. en b. en voortbordurend op het reeds aangelegde profiel van de Koninginnelaan wordt de weg heringericht tussen de Nieuwstraat en het Nieuwerhoekplein. De onder Ad. a. & b. en c. genoemde werkzaamheden worden tegelijk uitgevoerd om de overlast van de wegwerkzaamheden te beperken en de bereikbaarheid van Soest te kunnen waarborgen. Ad d. Herinrichting van het Saenredamplantsoen e.o. levert 200 extra parkeerplaatsen op. Hiervoor wordt vanuit de ROW een bijdrage van € 100.000 geleverd. Ad e. Om uniformiteit op de hoofdwegenstructuur na te streven dient op dit wegvak ook de aansluiting van de zijwegen te worden voorzien van inritconstructies. Daarnaast worden alle inritten langs dit wegvak voorzien van duidelijke afwijkende bestrating om foutparkeren zoveel mogelijk te voorkomen. Verder wordt op enkele plaatsen de oversteekbaarheid voor langzaamverkeer verbeterd.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 145 van 196
Ad f. Dit is een verzamelpost voor diverse kleine reconstructies, die in de loop van het jaar naar voren komen. Op deze manier kan de gemeente inspelen op vragen van bewoners en wbt’s, of uitvoeringswerken doen op basis van noodzakelijk onderhoud en beheer van het wegennet. Ad g. Voetgangersoversteekplaats van Weedestraat Vanwege de technische levensduur van de verkeersregelinstallatie (VRI) is het noodzakelijk om deze te vervangen. Bekeken wordt of vervanging überhaupt noodzakelijk is in het kader van de uitwerkingen van het project Van Weedestraat, of dat op een andere manier een voetgangersoversteekplaats kan worden gerealiseerd. Ad h. Parkeerterrein postkantoor De aansluitingen van het parkeerterrein achter het gebouw van de VVV aan de Steenhoffstraat worden als onoverzichtelijk beschouwd. Voorgesteld wordt een nieuwe inrichting van de openbare ruimte ter plaatse door bijvoorbeeld de bushalte te verschuiven en de in- en uitrit om te draaien. Hiervoor is herinrichting van het terrein achter het postkantoor noodzakelijk, waarbij wordt bezien of het aantal parkeerplaatsen kan worden uitgebreid. Ad i. Aanpassen aansluitingen wegen Soest-Zuid Herinrichten van kruisingsvlakken op diverse wegen in de wijk Soest-Zuid. Op dit moment zijn er grote kruisingen die niet haaks op elkaar aansluiten. Om aan de inrichtingsmaatregel van 30 km/ugebieden te voldoen moeten de kruispunten worden heringericht. De positie van het langzame verkeer wordt daardoor verbeterd. Gelijktijdig wordt renovatie aan de riolering uitgevoerd. Ad j. Vanwege het ontbreken van goede voorzieningen voor fietsers wordt de Bosstraat door een groot deel van de gebruikers als onveilig ervaren. Daarnaast zijn de fietsenstallingen bij de sportverenigingen veelal verouderd. Om het fietsgebruik te stimuleren worden stallingsmogelijkheden en de fietsverbinding van- en naar sportcomplex Hees verbeterd. Het project moet worden uitgevoerd in 2010/2011 en wordt voor 50% tot een maximum van € 150.000 uit de pakketstudies gesubsidieerd. Ad k. Verbeteren fietsverbinding van en naar Soesterberg dorp. Daarnaast wordt de Banningstraat voorzien van nieuw profiel type ETW (A). Ook dit project moet worden uitgevoerd in 2010/2011 en wordt voor 50% tot een maximum van € 150.000 uit de pakketstudies gesubsidieerd. In 2008 is aangegeven dat vervanging van de verkeersregelinstallatie van WeedestraatNassauplantsoen-Stadhouderslaan noodzakelijk is. Omdat de bestaande verkeersregelinstallatie (VRI) niet meer aan zowel verkeerskundige als wettelijke eisen voldoet, moet deze vervangen worden (€ 350.000). Tegelijk met de vervanging kunnen kleine aanpassingen aan het kruispunt plaatsvinden gericht op het verbeteren van de oversteekbaarheid voor het langzame verkeer (kosten € 100.000). Het totale bedrag van € 450.000 is nu gereserveerd voor aanpassingen aan dit kruispunt op de om te leggen hoofdwegenstructuur in het kader van het project Winkelpromenade Soestdijk. Indien dit project geen doorgang kent na besluitvorming eind 2009, dan wordt dit kruispunt met prioriteit aangepakt i.v.m. reeds genoemde veiligheidsaspecten.
Reserve onderhoud gebouwen Algemeen Het beheersplan ‘reserve onderhoud gebouwen’ is gebaseerd op een tienjarig onderhoudsplan. Hieronder vallen het reguliere onderhoud aan de gebouwen en installaties met uitzondering van vernieuwingsonderhoud zoals renovaties, verbouwingen en uitbreidingen. Het regulier onderhoud aan sportaccommodaties, eigendommen niet voor de openbare dienst, overige algemene gebouwen, welzijnsgebouwen en huisvesting gemeentelijk apparaat vindt plaats aan de hand van een geautomatiseerde toepassing. Het onderhoud wordt hiermee, financieel gezien, structureel in beeld gebracht. De ‘reserve onderhoud gebouwen’ is ingegaan in 2003 en in 2008 grondig geactualiseerd. De actualisatie en aanpassing van de reserve onderhoud gebouwen zijn behandeld en deels goedgekeurd in de voorjaarsnota 2008. Bij de geactualiseerde ramingen is een indeling gemaakt Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 146 van 196
naar urgentie. Hierbij is met name gekeken naar de jaren 2008 tot en met 2012, omdat de werkzaamheden voor deze periode goed te overzien zijn en betrouwbaar kunnen worden aangegeven. Alle werkzaamheden zijn ingedeeld volgens de volgende vier prioriteiten: • Prioriteit 1: onmiddellijk uitvoeren, uitstel is niet verantwoord. Een voorbeeld hiervan is het vervangen van koelmachines voor het gemeentehuis, waar onder andere de serverruimte van afhankelijk is. • Prioriteit 2: bij voorkeur in het geplande jaar uitvoeren, uitstel met 1 jaar is nog verantwoord. • Prioriteit 3: de marge is hier maximaal 5 jaar zowel naar achteren als naar voren. • Prioriteit 4: esthetisch onderhoud, waarbij gedacht moet worden aan binnenschilderwerk, vloerbedekking. Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2008 zijn extra gelden toegekend en kunnen de urgenties 1 en 2 worden uitgevoerd. Afhankelijk van de ruimte binnen de totale reserve wordt in de tweede helft van 2009 een voorstel gemaakt hoe om te gaan met de urgenties 3 en 4. De resultaten van 2009 worden hierbij, voor zover mogelijk, betrokken. Onderhoudsbeleid Het kwaliteitsniveau van het begrote onderhoud uitgedrukt in een percentage van tien tot honderd procent komt na de actualisatie van 2008 op circa 85%. Dat wil zeggen dat veelal de intensiteit van onderhoud minder is (met name esthetisch onderhoud, zoals binnenschilderwerk en vloerbedekking) en perioden tussen onderhoud langer zijn dan de algemene normen. De veiligheidsaspecten en zaken die van invloed kunnen zijn op de continuïteit van de activiteiten van de gebruikers/ huurders van de gebouwen krijgen prioriteit bij het onderhoud. Situatie bij de onderwijsaccommodaties De afdeling Planologie en Bouwen is betrokken bij dat deel van het onderhoud aan schoolaccommodaties, waarvoor de gemeente wettelijk verantwoordelijk is. Het gaat hierbij om grotere zaken zoals integrale kozijnvervanging, herstel metselwerk/voegwerk, dakvervanging/renovatie, terreinbestrating en riolering. Het initiatief ligt bij de schoolbesturen en leidt uiteindelijk tot een vaststelling van een huisvestingsprogramma door het college/raad. De afdeling Planologie en Bouwen toetst de noodzakelijkheid en de prijsstelling van de aangevraagde voorzieningen. Het betreffende schoolbestuur draagt zelf zorg voor offerteaanvraag, opdracht en begeleiding/toezicht. Na gereedkomen worden de werkzaamheden gecontroleerd, voordat tot uitbetaling wordt overgegaan. Het meerjarenonderhoudsplan is in 2009 geactualiseerd. Dit overzicht blijft een leidraad voor deze procedure. Situatie bij de sportaccommodaties Korfbalvereniging de Eemvogels aan de Staringlaan is verplaatst naar het BDC terrein aan de Henriëtte Blaekweg. De jeu-de-boulesvereniging de Gemshoorn is verplaatst van de Henriëtte Blaekweg naar de Eemweg (terrein Bentinckfonds). De buitenterreinen zijn hiervoor in 2009 aangelegd. De overdekte accommodatie, die voor de boogschutters van het Bentinckfonds en de Gemshoorn aan de Eemweg wordt gerealiseerd, is begin 2010 gereed. Voor de gymzaal Paulus Potterlaan, sporthal Beukendal en de Banninghal wordt het onderhoud extra kritisch bekeken. Dit in verband met mogelijke vervangende nieuwbouw/verbouw van deze objecten. De nieuwbouw gymzaal aan de Smitsweg is toegevoegd aan de portefeuille evenals het sportcomplex v.v. Hees aan de Verlengde Oude Utrechtseweg. De nieuwbouw accommodatie voor v.v. Vliegdorp wordt naar verwachting in de tweede helft van 2010 opgeleverd. Deze planning is wel afhankelijk van de vergunningprocedure en nog in te passen maatregelen in het kader van ‘Klimaatneutraal Bouwen’. Het tenniscomplex Schrikslaan is in beheer gegeven bij de gebruiker. Alleen het groot onderhoud is voor rekening van de gemeente Soest. Situatie Welzijnsaccommodaties Het pand Albert Cuyplaan 200 is in gebruik gegeven aan de Turkse gemeenschap, ter vervanging van de moskee aan de Parallelweg. Het onderhoud is geheel voor rekening gebruiker. Naar verwachting komt dit pand eind 2010 leeg, na het gereedkomen van de nieuwbouw Moskee aan de Vrijheidsweg, waarna het wordt gesloopt. Voor het pand aan de Talmalaan 42, door de SKS (Stichting Kinderopvang Soest) in gebruik als kinderdagverblijf, wordt een verbouwplan gemaakt. Ook hier wordt daarom zeer kritisch naar het noodzakelijke onderhoud gekeken. Het Breed Educatief Centrum aan de Smitsweg wordt uitgebreid, oplevering medio 2010. Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 147 van 196
Toegevoegd aan de portefeuille is het Orlandogebouw aan de Willaertstraat. Situatie Eigendommen niet voor de openbare dienst, Huisvestingsobjecten en Overige objecten Door de verhuizing van het RMN is de situatie aan de Lange Brinkweg gewijzigd. De voormalige onderkomens van de RMN staan leeg. Deze worden ingezet als tijdelijke huisvesting bij de uitbreiding/verbouw van het Kringloopcentrum Spullenhulp. Na dit gebruik worden de units verplaatst of gesloopt. De kiosk en het toiletgebouw aan de Foekenlaan worden vervangen. Beide objecten worden gecombineerd in één nieuw gebouw. Oplevering/ingebruikname 1e helft 2010. Toegevoegd aan de portefeuille is het evenemententerrein aan de Banningstraat/Kampweg. Situatie Grondexploitatie In tijdelijk beheer zijn de appartementen/winkelunits aan het Dorpsplein in Soesterberg. De huurcontracten zijn opgezegd en zodra dit mogelijk is wordt overgegaan tot sloop. Dit vindt vermoedelijk eind 2009, begin 2010 plaats. De locatie De Merelhof is als tijdelijke locatie voor de zorgverleners in Soesterberg in beeld. Werkplan 2009 Algemeen Vooralsnog is het uitgangspunt om de urgenties 1 en 2 uit te voeren, tenzij eind 2009 anders is besloten. Naast de normale preventieve onderhoudswerkzaamheden aan bouwkundige onderdelen en installaties is per categorie op hoofdlijnen sprake van de hieronder genoemde activiteiten. Verder worden gelijksoortige werkzaamheden, zoals schilderwerk en dakwerk, zoveel mogelijk in bulk uitbesteed. Actuele arbo-eisen worden zoveel mogelijk meegenomen bij onderhoudswerkzaamheden, voorbeelden hiervan zijn de beveiliging op platte daken, aanpassingen aan liften etc. Een belangrijke activiteit is ook het continueren en/of afsluiten van onderhoudscontracten voor daken, elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties etc. Dit is actueel geworden sinds er geen eigen vaklieden meer in dienst zijn. Hiermee wordt tevens een kwaliteitsslag gemaakt. Huisvesting (eigen personeel) Dit betreft het gemeentehuis, de Werf (OMV) en personeelsonderkomens. Uitgegaan wordt van een budget van € 588.709 voor 2010. De uit te voeren werkzaamheden hebben betrekking op de urgenties 1 en 2. Voor 2010 staat onder andere gepland het gehele buitenschilderwerk van het gemeentehuis. Echter in 2009 zijn de gevels van het gemeentehuis tussentijds extra gereinigd. Hierdoor wordt het buitenschilderwerk doorgeschoven naar 2011. Naast het normale preventieve onderhoud, zowel bouwkundig als installatietechnisch, zijn de navolgende werkzaamheden opgenomen: • Gemeentehuis; repareren keermuren vijver vervangen kitvoegen gevels herstellen scheurvorming gevels reinigen en conserveren aluminium kozijnen herschilderen gehele buitenwerk (wordt uitgesteld tot 2011) vervangen deel (50%) pantry’s vervangen verlichtingsarmaturen blok A en B • Werkplaats OMV, Stallingsruimte RMN, personeelsonderkomens Voor deze objecten is een standaard onderhoudsprogramma van toepassing. Sportaccommodaties Uitgegaan wordt van een budget van € 298.587 voor 2010. Dit is exclusief het Sportcomplex Spleasure Centrum aan de Dalweg. De uit te voeren werkzaamheden hebben betrekking op de urgenties 1 en 2. • • • • • •
Sportcomplex MHC; vervangen noodverlichtingsarmaturen Sportcomplex SOS; vervangen vloerbedekking (gedeeltelijk) Sportcomplex VVZ; vervangen boeiboorden kleedaccommodatie Sportcomplex Kerklaan Soesterberg; renovatie kleed/doucheruimten Sportcomplex AV Pijnenburg; herstel en schilderwerk kozijnen Sporthal Beukendal; renoveren vloeren begane grond herstellen scheidingswanden natte groep vervangen plafonds in de 2 cv ruimten binnen schilderwerk
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 148 van 196
• • • •
vervangen warmtewisselaar Sporthal Banninghal; vervangen TL lampen zaal integraal Sporthal de Bunt; vervangen regelunits en drukknopsysteem douches vervangen verlichtingsarmaturen laagbouw Gymlokaal P. Potterlaan; vervangen buitenverlichting Gymlokaal Orlandogebouw; vervangen dakventilatoren vervangen TL lampen zaal integraal vervangen aandrijfaggregaat scheidingswand
Voor het sportcomplex aan de Dalweg is het budget reeds bepaald bij de actualisatie van de onderhoudsplanning in 2006. Totaal budget is € 724.735. Dit budget en het onderhoud aan dit complex is contractueel vastgelegd met een verantwoording van de exploitant, de NV SRO. Middels diverse vormen van overleg en een eindverantwoording wordt bewaakt of de uitgaven verantwoord en overeenkomstig de onderhoudsplanning gebeuren. Eigendommen niet voor de openbare dienst Totaal budget voor 2010 € 70.049. De uit te voeren werkzaamheden hebben betrekking op de urgenties 1 en 2. • • • •
Laanstraat 93, 93a, 95; vervangen buitenriolering Anna Paulownahuis; herstel fundatie en gevelmetselwerk herstel buitenriolering Lange Brinkweg 73-75; herstellen kozijnen en het buitenschilderwerk Folly Dalweg: herstel dakconstructie, uitgesteld van 2008
Overige objecten (onder andere kerktorens, brandweerkazernes etc) Totaal budget voor 2010 € 127.956. De uit te voeren werkzaamheden hebben betrekking op de urgenties 1 en 2. • •
• • • •
De Kwekerij; behandelen gevelbeplating en vervangen regeling cv-installatie Aula Soest; herstel dakoverstek, pannendak vervangen dakbedekking platdak vervangen goten aanbrengen cv installatie Kringloopcentrum de Schans; herstel kozijnen en schilderwerk gehele buitenwerk, dit wordt waarschijnlijk uitgesteld in verband met de geplande verbouwing Afvalstoffenpark De Schans; herstel luifel/overkapping vervanging verlichtingsarmaturen Brandweer Soest; groot onderhoud overheaddeuren buitenschilderwerk gedeeltelijk Brandweer Soesterberg; vervanging noodverlichtingsarmaturen
Welzijnsgebouwen Totaal budget voor 2010 € 166.651 *). De uit te voeren werkzaamheden hebben betrekking op de urgenties 1 en 2. • Kinderboerderij de Veenweide: vervangen dakbedekking platdak • Kinderdagverblijf De Linde; binnen en buiten schilderwerk • Openluchttheater Cabrio; buitenschilderwerk kleedruimte en kassagebouw • BEC De Plantage; periodiek keuring en aanpassing elektrische installatie • Desmond Tutu Centrum; buitenschilderwerk en herstel voegwerk • St. Willaert/Idea; vervangen vloerbedekking gedeeltelijk binnenschilderwerk gedeeltelijk vervanging luchtbehandeling gedeeltelijk vervanging verwarmingsinstallatie gedeeltelijk *) In dit bedrag is de overname van het complex van stichting Willaert/Idea (zie voorjaarsnota, blz. 50-51) nog niet verdisconteerd.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 149 van 196
Reserve vervanging voertuigen en grote machines Om te voorkomen dat de bedrijfsvoering van de buitendienst en de brandweer in gevaar komt, kan periodiek het gehele voertuigen- en machinepark dat bij de gemeente in gebruik is, worden vervangen. Op grond van inventarisaties is een overzicht gemaakt met welke kosten en vervangingen we in enig jaar te maken krijgen. De jaarlijkse storting uit de exploitatie bedraagt in 2010 € 212.625. Het onderhoud wordt grotendeels in eigen beheer uitgevoerd waarbij het gewenste kwaliteitsniveau wordt behouden. Voor 2010 de volgende vervangingen gepland: Afdeling
Voertuig of machine
OMV BRW BRW BRW
Wagen 1052 Opel Movano Bosbrandcontainer Wagen 7772 Mitsubishi L200 4WD Wagen 7792 VW manschappenbus
Geraamde vervangingsprijs € € € €
32.351 47.592 42.004 32.116
De vervangingsprijzen zijn berekend op basis van gemiddelde prijsstijgingen gerekend vanaf het vervangingsmoment. Gezien de aanzienlijke prijsstijgingen op onder andere de grondstoffenmarkt moet de vervangingsprijs waarin eerste instantie vanuit werd gegaan waarschijnlijk worden bijgesteld. Automatisering Beheerplan I&A 2009 - 2013 ICT is een belangrijk hulpmiddel voor de uitvoering van de gemeentelijke taken. Als de computers, het netwerk of de software niet naar behoren functioneren, worden gemeentelijke processen verstoord en kunnen klanten niet goed worden bediend. De afhankelijkheid van een goede ICT voorziening vraagt nadrukkelijk aandacht. Op dit moment worden, samen met gemeenten uit de regio, mogelijkheden verkend om tot samenwerking te komen op het terrein van ICT. In het beheerplan wordt hier nog geen rekening mee gehouden. Mocht deze samenwerking tot stand komen, dan moet dit beheerplan hierop worden aangepast. De bestemmingsreserve I&A heeft betrekking op het in stand houden van de bestaande ICT voorzieningen. Dit kent twee aspecten: 1. Onderhoud op de huidige voorzieningen 2. Vervanging van voorzieningen aan het eind van hun levenscyclus Nieuwe ontwikkelingen vallen hier in principe niet onder. Bij het instellen van de bestemmingsreserve I&A is er van uitgegaan dat voorstellen voor nieuw beleid via de gebruikelijke begrotingsprocedure worden ingebracht. Onderhoud Uitgangspunt is we gebruik maken van standaard software en dat we hiervoor onderhoudscontracten afsluiten, zodat we nieuwe versies en ondersteuning van de leverancier krijgen. Ook worden onderhoudscontracten afgesloten voor cruciale hardware (servers, switches e.d.), zodat in geval van storing snel hulp wordt geboden door de leverancier. Vervanging Voor de vervanging van ICT voorzieningen geldt als uitgangspunt dat we werken met softwareversies en hardwaretypen die nog door de leverancier worden ondersteund. Voor de hardware geldt verder dat die moet voldoen aan de eisen die de gebruikte software stelt met betrekking tot capaciteit en snelheid. Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 150 van 196
Voor de vervanging van de ICT voorzieningen zijn per onderdeel principetermijnen gesteld. Deze termijnen zijn bepaald op basis van ervaringen in de afgelopen jaren en op basis van de looptijd van veel onderhoudscontracten. Op grond daarvan wordt uitgegaan van de volgende vervangingstermijnen: werkplekapparatuur 4 - 5 jaar servers 3 jaar kantoorautomatisering 5 jaar applicaties 7 jaar Ontwikkelingen op het gebied van ICT gaan snel en zijn niet altijd te voorspellen. Dit betekent dat soms moet worden afgeweken van de genoemde vervangingstermijnen. Veranderingen in wet- en regelgeving of verschuivingen in de softwaremarkt kunnen bijvoorbeeld leiden tot eerdere vervanging van een applicatie. Anderzijds komt het ook voor dat een applicatie waar al meer dan 7 jaar mee wordt gewerkt, nog goed functioneert. Vervanging wordt dan vanzelfsprekend uitgesteld. Het kan dan wel dat periodiek nieuwe versies moeten worden betaald. Dit kost aanmerkelijk minder dan vervanging door een nieuwe/andere applicatie. Actieprogramma Andere Overheid als kader voor nieuwe ontwikkelingen Op 1 januari 2007 is het driejarige programma Andere Overheid van start gegaan. Voor 2007, 2008 en 2009 is hiervoor door de gemeenteraad een jaarlijks bedrag van €200.000 beschikbaar gesteld. Het programma Andere Overheid heeft de volgende strategische doelstellingen: • Betere dienstverlening benut ICT optimaal en kenmerkt zich door een klantgerichte instelling. • Minder bureaucratie betekent schrappen van regels en verlagen van lasten (‘Slimmere regels’). • Slagvaardige organisatie vult taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden doelgericht in. • Andere werkwijze die vraagt om een cultuur van samenwerken en luisteren naar burgers. • Actief ontwikkelingsmogelijkheden benutten. Digitalisering van communicatie, documenten en processen speelt bij het realiseren van deze doelstellingen een belangrijke rol. In het kader van het programma Andere Overheid zijn/worden daarom op het gebied van digitalisering en dienstverlening diverse projecten uitgevoerd, zoals: • vernieuwing en uitbouw internetsite en digitaal loket • inrichten basisregistratie adressen en gebouwen (BAG) • implementatie nieuw systeem voor interne distributie van basisgegevens (DDS4all) • implementatie nieuw documentmanagementsysteem (Verseon) • digitalisering proces subsidies SOW • digitalisering facturen en factuurafhandeling Deze projecten worden deels (waar het gaat om vervanging van bestaande applicaties) uit de reserve I&A betaald en deels (nieuwe ontwikkelingen) uit het budget Andere Overheid. In de praktijk is het lastig om onderscheid te maken tussen vervanging en nieuwe ontwikkelingen. Bij vervanging bevat het nieuwe systeem vaak extra functionaliteit die aansluit bij onze ambities, maar ook extra kosten met zich meebrengt. Verdergaande digitalisering zorgt ook dat hogere eisen worden gesteld aan de beschikbaarheid van systemen, zowel extern (24 uur per dag, zeven dagen per week online dienstverlening) als intern (zonder ICT kunnen medewerkers hun werk niet doen). Dit leidt tot extra kosten voor het op orde houden van de ICT-infrastructuur. Eind 2009 volgt een uitgebreide evaluatie over de uitvoering van dit programma Andere Overheid. Het programmaplan 2009 en verder (met een overzicht van alle ontwikkelingen en interne projecten) wordt vooraf met de raad besproken. Dat is ook het moment voor de raad om te bezien of en zo ja onder welke voorwaarden ondersteuning van het programma Andere Overheid binnen Soest wordt voortgezet.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 151 van 196
Het beheerplan I&A 2010 – 2013 bestaat jaarlijks uit de volgende componenten: Beheerplan I&A
2010 en volgende jaren
510005 Software 510010 Servers/netwerk 510015 Externe advisering 510020 Computerverzekering 510025 Opleiding 510030 Gemnet/internet 510035 Uitwijk GBC 510040 Werkplekautomatisering 510045 Automatiseringsprojecten 510050 Telewerken 510100 Technische onderst. Website 510805 Bijdragen Totaal
€ 516.563 € 182.875 € 16.334 € 8.007 € 12.330 € 36.804 € 43.018 € 63.242 € 201.374 € 33.908 € 22.435 -€ 3.168 € 1.133.722
In het beheerplan wordt conform de meerjarenbegroting een aantal verschillende kostenplaatsen onderscheiden. Een groot deel van de uitgaven op het gebied van I&A, is niet of nauwelijks beïnvloedbaar omdat er verplichtingen zijn aangegaan (bijvoorbeeld onderhoudscontracten) of omdat zij noodzakelijk zijn voor de continuïteit (bijvoorbeeld vervangingen, ondersteuning, opleidingen). In de praktijk zijn er twee onderdelen waarbij de uitgaven van jaar tot jaar kunnen fluctueren: Werkplekautomatisering Automatiseringsprojecten In totaal is jaarlijks voor deze twee posten € 264.616 beschikbaar. In jaren waarin veel werkplekautomatisering moet worden vervangen, is minder budget beschikbaar voor automatiseringsprojecten (vervanging software) dan in jaren waarin de werkplekautomatisering nog voldoet. In 2009 hoeft weinig werkplekautomatisering worden vervangen. Voor de latere jaren is steeds in principe € 63.242 voor werkplekautomatisering gereserveerd.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 152 van 196
Investeringsoverzicht Doel: Inzicht bieden in het totaal van de geraamde investeringen en de kapitaallasten waarmee in de meerjarenbegroting 2010-2013 rekening is gehouden. Toelichting overzicht a) De investeringen worden onderscheiden in twee niveaus: 1e niveau vervangingsinvesteringen niet vervangingsinvesteringen 2e niveau maatschappelijk nut economisch nut b) De vervangingsinvesteringen worden bij de vaststelling van de begroting gelijktijdig goedgekeurd. c) Bij de niet vervangingsinvesteringen wordt aangegeven of daarover al besluitvorming heeft plaatsgevonden, dan wel nog moet plaatsvinden.
1. Vervangingsinvesteringen 1.1. Economisch nut omschrijving
Bosbrandcontainer vervanging oefentankautospuit 743 vervanging oefentankautospuit 749 C2000 communicatieapparatuur Ademluchtapparatuur Mitsubishi L200 4WD Opel Movano VW manschappenbus Holder C230 Mitsubishi L200 pick-up Aanhangwagen 2-assig Houtver.TP Production aftakas Aanhanger encenering VW-syncro bestel VW Pick-up VW caddy
(bedragen x € 1.000) kredietbedrag
afschrtermijn
48 75 75 200 125 42 32 32 45 21 5 7 5 35 25 25
15 15 15 10 10 8 8 8 10 8 10 10 15 8 8 8
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
verwachte uitgaven 2010 2011 2012 2013 X
kapitaallasten begroting 2010 2011 2012 2013 6
6
6 10 10
8 6 6
7 6 6 7 4
7 6 5 7 4 1 1
X X X X X X X X X X X X X X X
Pagina 153 van 196
2. Niet-vervangingsinvesteringen 2.1. Maatschappelijk nut omschrijving
Van Weedestraat: - voorbereiding (2009) - uitvoering (toelichting noot (1) Herinrichting de Engh verkeer Herinrichting de Eng groen
(bedragen x € 1.000) kredietbedrag
afschrtermijn
300 2.700 170 360
20 25 25
verwachte uitgaven 2010 2011 2012 2013
kapitaallasten begroting 2010 2011 2012 2013
X X X
218 17 32
212 17 31
206 16 30
Noot: (1) Besluitvorming over uitvoering moet nog plaatsvinden, in de begroting zijn de kap-lst - overeenkomstig de besluitvorming in de voorjaarsnota 2009 - al wel geraamd. Hierbij is met een totaal investeringsniveau van € 3 milj. gerekend (voorbereiding en uitvoering) en een bijdrage uit het Algemene Reserve van € 1 milj. (zie kaderbrief voorjaarsnota 2009). 2.2. Economisch nut omschrijving
kredietbedrag
afschrtermijn
615 1.003 498 50 639 28 243 351 1.346 1.192 495 100 668 500 921 500 1.879
60 60 60 60 60 20 60 60 60 10 60 10 60 10 60 60
verwachte uitgaven 2010 2011 2012 2013
kapitaallasten begroting 2010 2011 2012 2013
Riolering:vervanging/afkoppelen Rioolwerk/afkopp. Nieuwerhoekplein Rioolwerk/afkopp. van Weedestraat Rioolw/afkopp.Schoutenk/Plasw/Acacialaan Koppeling vijver aan oppervlaktewater Heuvelweg e.o. Gemaal Sterrenberg Groen v Prinstererstraat Noorderweg Saenredamplantsoen Watergangen (tertair) Smitsveen Wieksloot Beetzlaan Waterplas Clemenstraat Bilderdijklaan Koningsweg duiker P. Potterlaan e.o.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
X X X X X X X X X X 165
165 X X X
47 77 38 4 49 3 19 27 103 191 13
165
X
47 76 38 4 49 3 18 27 102 184 25 16 51 80
46 75 37 4 49 3 18 26 101 176 37 15 50 77 71
X X
Pagina 154 van 196
3E - Verbonden partijen Inleiding In deze paragraaf is de lijst met verbonden partijen uit de programmaverantwoording 2008 geactualiseerd naar peildatum 1 augustus 2009. Wat zijn verbonden partijen? Verbonden partijen zijn privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisaties waarin de gemeente een bestuurlijk én financieel belang heeft. Een bestuurlijk belang houdt in dat de gemeente op enige wijze zeggenschap heeft. Een financieel belang betekent dat de gemeente financiële middelen ter beschikking heeft gesteld, die ze kwijt is in geval van faillissement van de participatie. Ook heeft de gemeente een financieel belang als financiële problemen bij de verbonden partij kunnen worden verhaald op de gemeente. Uiteraard blijft Soest beleidsmatige- en financiële verantwoordelijkheden houden ten aanzien van deze partijen. Soest kent de volgende verbonden partijen:
Gemeenschappelijke regelingen 1. Servicedienst Midden Nederland (SMN), later gewijzigd in Servicebureau⏐ Gemeenten (SB⏐G) (voorheen Gewest Eemland) Achtergrond SMN is een openbaar lichaam in het kader van de wet op de gemeenschappelijke regelingen (GR). SMN is de erfopvolger van Gewest Eemland. Het samenwerkingsverband is geformaliseerd in de Gemeenschappelijke Regeling Servicedienst Midden Nederland en vastgesteld op 1 januari 2009. Partners in het samenwerkingsverband zijn bij de start in 2009 de gemeenten Amersfoort, Baarn, Bunschoten, Eemnes, Leusden, Soest en Woudenberg. Het algemeen bestuur van de GR SMN wordt gevormd door leden uit de colleges van burgemeesters en wethouders van de deelnemende gemeenten. Alle colleges hebben ook een plaatsvervangend lid aangewezen. Uit haar midden kiest het algemeen bestuur een voorzitter en vice-voorzitter. Zij vormen samen met een derde onafhankelijk lid het dagelijks bestuur. Voorzitter en vice-voorzitter mogen niet uit dezelfde gemeente komen. Ontwikkelingen 2009 en 2010 Om als organisatie toekomstbestendig te zijn en bedrijfsmatig te kunnen functioneren, is door de SMN een groeidoelstelling geformuleerd. De mate van groei is bepalend voor de mate waarin de SMN in de toekomst bedrijfseconomische zelfstandigheid kan realiseren. SMN heeft de ambitie om in 2012 circa 50% productgroei te hebben gerealiseerd. Om dit te realiseren worden nieuwe producten ontwikkeld. In de tweede helft van 2009 wordt nagegaan waar de beste mogelijkheden liggen. Om de groeidoelstelling te realiseren, wil de SMN in de toekomst ook diensten aan gemeenten elders in het land aanbieden. Daarom heeft het algemeen bestuur kort na de start van de SMN besloten tot een naamswijziging, namelijk Servicebureau⏐Gemeenten (SB⏐G). Een naam die in één begrip weergeeft wat de organisatie doet en is. Het algemeen bestuur kan voorwaarden aan toelating van nieuwe gemeenten verbinden en beslist uiteindelijk over de toelating. Door het SB⏐G worden in opdracht van de gemeente Soest taken verricht op het gebied van milieu en RO & VHV (BWS). 1a. Regio Agenda Regio Amersfoort Achtergrond en ontwikkelingen Op 18 december 2008 heeft de raad ingestemd om de samenwerking binnen het gewest Eemland anders in te vullen. De belangrijkste verandering is splitsing van de bestuurlijke samenwerking en de uitvoering. De bestuurders concentreren zich voortaan op de bestuurlijke agenda. Het Bestuursconvenant Regio Amersfoort staat voor de samenwerking met en tussen gemeenten én voor de behartiging van onze regionale belangen. In de regio Amersfoort wordt als 7(+) gemeenten in het midden van Nederland gewerkt aan een gezamenlijke toekomst. De onderwerpen zijn vaak Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 155 van 196
gemeentegrensoverstijgend, zoals verkeer en vervoer, toerisme en recreatie, economische ontwikkeling, volkshuisvesting en milieu. Met de ondertekening van het Bestuursconvenant Regio Amersfoort bevestigen de deelnemende gemeenten dat grensoverschrijdende vraagstukken het best regionaal kunnen worden aangepakt. Om doelmatig en efficiënt te werken en om focus aan te brengen in de wensen die regionaal leven is een Regionale Agenda opgesteld. Deze Regionale Agenda bepaalt voor de periode 2009/2010 waar de regio zich hard voor maakt. De Agenda gaat over de beleidsterreinen Ruimtelijke en duurzame ontwikkeling, Groen en recreatie, Economie, Bereikbaarheid en Sociaal beleid en voorzieningen. Met de vernieuwde bestuurlijke regionale samenwerking is bewust gekozen om een gemeenschappelijke regeling los te laten. Gekozen is om te werken met een bestuursconvenant en per project bestuursopdrachten. Per onderwerp of project kunnen gemeenten kiezen om deel te nemen. De aansturing van de samenwerking gebeurt door twee Regiegroepen: een Bestuurlijke Regiegroep (BRG), bestaande uit de burgemeesters van de deelnemende gemeenten een Ambtelijke Regiegroep (ARG), gevormd door de gemeentesecretarissen. 2. Gewestelijke Gezondheidsdienst Midden Nederland Achtergrond De GGD Midden Nederland voert voor de gemeente alle taken uit waarbij de focus ligt op collectieve aspecten van de gezondheid, voortkomend uit de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid (WCPV). Hierbij richt de GGD zich op het bewaken en bevorderen van de gezondheid van alle inwoners in het werkgebied door onderzoek, voorlichting, advies en interventies. Ontwikkelingen 2009 en 2010 In 2008 is gestart met de voorbereidingen van het toetreden van de GGD Eemland tot de GGD Midden Nederland per 1 januari 2009. De GGD’en hebben te maken met steeds meer bij wet voorgeschreven taken. De continuïteit en kwaliteit van de dienstverlening wordt daardoor steeds kwetsbaarder. Voor GGD Eemland en GGD Midden-Nederland reden om toenadering tot elkaar te zoeken. Meerwaarde van de samenvoeging is onder meer kwaliteitsverbetering, versterking innovatieve kracht, grotere flexibiliteit en efficiencyvoordelen. Op 18 december 2008 heeft de raad het voorstel aangenomen om de GGD Eemland te laten toetreden tot de GGD Midden Nederland. De toetreding is op 1 januari 2009 in werking getreden. Hiermee is een GGD voor 28 gemeenten met in totaal circa 900.000 inwoners ontstaan. 3. Reinigingsbedrijf Midden Nederland (RMN) Achtergrond Het RMN is in 2000 opgericht als gemeenschappelijke regeling van de gemeenten Zeist en Soest. Sinds 1 januari 2008 is RMN uitgebreid met de gemeente Nieuwegein. De deelnemende gemeenten zijn eigenaar van RMN en zijn vertegenwoordigd in het bestuur van RMN. Het hoofdkantoor van RMN is gevestigd in Soest aan de Lange Brinkweg. De doelstelling van RMN is op een milieuvriendelijke én efficiënte wijze diensten voor de deelnemende gemeenten uit te voeren (op basis van een dienstverleningsovereenkomst). Dit zijn: • afvalinzameling • straatreiniging (vegen/onkruidbestrijding) • kolkenreiniging • gladheidbestrijding • ongediertebestrijding Ontwikkelingen 2010 Geen bijzonderheden. 3a. Afvalverwijdering Utrecht (AVU) Achtergrond De AVU is een gemeenschappelijke regeling en werd in 1984 opgericht door de Utrechtse gemeenten en de provincie Utrecht. De AVU is verantwoordelijk voor de regie, coördinatie en organisatie van het transport en be- en verwerking van het huishoudelijk afval. Alle gemeenten hebben aan de AVU de
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 156 van 196
taak overgedragen voor het afsluiten van verwerkingscontracten voor de grootste stromen afval. De AVU is gevestigd in het kantoor van RMN aan de Lange Brinkweg in Soest. Ontwikkelingen in 2010 Geen bijzonderheden 4. Veiligheidsregio Utrecht (VRU) Achtergrond Op 1 januari 2006 is de Veiligheidsregio Utrecht formeel van start gegaan. De VRU bestaat uit de Brandweer Regio Utrechts Land (BRUL), de Gemeenschappelijke Hulpverlening Ongevallen en Rampen (GHOR), het bureau gemeentelijke crisisbeheersing en het veiligheidsbureau. Naast de uitvoering van wettelijke taken van regionale brandweer en geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen, is de VRU belast met de multidisciplinaire taakuitoefening van rampenbestrijding en crisisbeheersing. Naast Soest nemen nog 28 Utrechtse gemeenten deel aan deze gemeenschappelijke regeling. Organisatieontwikkeling in 2009 en doorontwikkeling in 2010 Op 28 november 2007 heeft het Algemeen Bestuur van de VRU het rapport ‘Naar een geregionaliseerde brandweer Utrechts Land’ vastgesteld. Op 3 juli 2008 heeft de raad ingestemd met de ontwikkeling naar één geregionaliseerde brandweerorganisatie. De belangrijkste motieven hiervoor zijn: • Een gelijkwaardig kwaliteitsniveau in alle 29 gemeenten. • Een efficiënte en effectieve organisatie met meer continuïteit en minder kwetsbaarheid. • Noodzakelijke versterking van de positie van de vrijwilliger. • Versterking positie van de gemeentebesturen. • Meer innovatiekracht. • Niet regionaliseren levert meer meerkosten en coördinatieproblemen op. In september 2008 is het plan van aanpak ‘Naar een geregionaliseerde brandweer Utrechts Land’ door de stuurgroep Regionalisering vastgesteld. Hiermee is de projectorganisatie van start gegaan. In 2009 heeft de bestuurlijke besluitvorming zich geconcentreerd op de aangepaste gemeenschappelijke regeling, de nieuwe organisatievorm en formatie, overname van het personeel en middelen, rechtspositie, arbeidsvoorwaarden, de begroting en de Dienstverleningsovereenkomst (DVO) met bijbehorende overdrachtsdossiers. Besluitvorming is voorzien in het laatste kwartaal van 2009. De bedoeling is dat de inrichting van de VRU op 1 januari 2010 klaar is en de rest van het jaar wordt besteed aan het ‘inregelen’ van de nieuwe organisatie. De daarna volgende jaren zijn nodig om te groeien naar een nog nader te bepalen kwaliteitsniveau. 5. Sociale Dienst Baarn Bunschoten Soest (BBS een ‘lichte’ gemeenschappelijke regeling) Achtergrond Sinds 1 januari 2003 werken de afdelingen sociale zaken van de gemeenten Baarn, Bunschoten en Soest samen in één sociale dienst met de volgende doelstelling: “Het bieden van bestaanszekerheid aan inwoners met een inkomen beneden het minimum niveau en aan inwoners die door bijzondere bestaanskosten onder dat minimum (dreigen te) raken.” De belangrijkste uitvoeringstaken zijn: • Wet Werk en Bijstand (WWB); • Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW); • De wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ); • Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen 2004 (BBZ 2004); • Wet gemeentelijke zorg voor houders van een voorwaardelijke vergunning tot verblijf (VVTV); • Regeling Opvang Asielzoekers (ROA). Ontwikkelingen in 2010 Geen bijzonderheden.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 157 van 196
6. Stichting Eem-Vallei Educatief Achtergrond Het bestuur maakt sinds 1 januari 2005 geen deel meer uit van de gemeentelijke organisatie en is ook vermogensrechtelijk gescheiden van de gemeente. Via notariële akte is de overdracht geregeld van gebouwen/terreinen. De portefeuillehouders onderwijs nemen zitting in het toezichtorgaan de Regioraad. De gemeente behoudt de bevoegdheid tot het opheffen van de openbare scholen binnen de gemeentegrenzen. Bovendien moeten de bestuursleden worden benoemd door de betrokken gemeenten en kunnen de statuten van de stichting pas worden gewijzigd na instemming van de gemeenten. De wettelijke toezichtfunctie van de gemeente omvat op hoofdlijnen verder het volgende: goedkeuring van de financiële jaarstukken en ingrijpen bij ernstige taakverwaarlozing; het bestuur moet jaarlijks aan de gemeenten verslag uitbrengen van de werkzaamheden. Ontwikkelingen in 2010 Zie ‘risico’s bij verbonden partijen’ van deze paragraaf (punt 13).
Financiële deelnemingen 7. NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). Achtergrond De Bank Nederlandse Gemeenten (BNG), opgericht in 1914 en gevestigd in Den Haag, is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. Met gespecialiseerde dienstverlening draagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger. Klanten van de BNG zijn overheden en instellingen op het gebied van volkshuisvesting, gezondheidszorg en onderwijs. Financiële deelneming De gemeente bezit 0,02% van de aandelen van de BNG ter waarde van nominaal € 309.563. 8. Vitens NV Achtergrond Vitens is het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland en levert drinkwater aan 5,4 miljoen mensen en bedrijven in de provincies Flevoland, Friesland, Gelderland, Utrecht, Overijssel en een aantal gemeenten in Drenthe en Noord-Holland. Per 1 oktober 2006 zijn Hydron Midden-Nederland, Hydron Flevoland en Vitens gefuseerd. Financiële deelneming De gemeente bezat 184 aandelen Hydron, hetgeen op basis van de bij de fusie gehanteerde ruilverhouding neerkomt op 44.542 aandelen Vitens. Aan dividend wordt structureel € 134.500 ontvangen. 9. Stichting Arbeidsintegratie Financiële deelneming Hierin hebben wij certificaten ter waarde van nominaal € 3.040.
Garantstellingen bij verbonden partijen 10. Waarborgfonds Sociale Woningbouw Het gaat hier om garantstellingen voor sociale woningbouw. Vanaf 1994 hebben geen nieuwe garantstellingen plaatsgevonden. De gezamenlijk deelnemende gemeenten fungeren voor 25% als achtervang bij forse dalingen van het garantievermogen van het Waarborgfonds. Eventuele effectuering van de achtervang vindt plaats door het verstrekken van achtergestelde geldleningen. Uit de jaarverslagen en de liquiditeitsprognoses blijkt dat geen rekening wordt gehouden met aanspraken op de achtervangfunctie van de deelnemende gemeenten.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 158 van 196
11. Hypotheekfonds voor Overheidspersoneel Vanaf 1 januari 1996 zijn er geen hypotheken meer verstrekt aan personeelsleden mede omdat een overeenkomst met het Hypotheekfonds voor Overheidspersoneel (HVO) is aangegaan. Dit fonds verstrekt hypothecaire leningen aan ambtenaren voor de aankoop van bestaande dan wel nieuwbouwwoningen. Er zijn geen achterstanden bekend en door het recht van hypotheek worden de risico’s normaliter als zeer beperkt beschouwd. 12. Nationale Hypotheek Garantie Sinds 1 januari 1995 is de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) mogelijk voor de aankoop van een woning. Doelstelling is het bevorderen van eigen woningbezit. De gemeenten in Nederland hebben zekerheid gesteld tot nakoming van de betalingsverplichtingen, waartoe de stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) zich uit hoofde van de garantie heeft verplicht. De zekerheidsstelling heeft tot gevolg dat geldverstrekkers een lagere hypotheekrente bedingen voor leningen ten behoeve van de aankoop van een woning. Tegen de achtergrond van de in 2008 ontstane kredietcrisis heeft de regering ter stimulering van de koopwoningenmarkt per 1 juli 2009 ingestemd met een verhoging van de kostengrens van € 265.000 naar € 350.000. Vanaf de introductie in 1995 is in Soest nimmer een verlies voor de stichting Waarborgfonds Eigen Woningen ontstaan. Door de conjuncturele neergang zijn de risico’s echter toegenomen. In het Bestuurlijk Overleg Financiële verhoudingen is daarom besloten dat het Rijk vanaf 1 januari 2011 de achtervang van alle nieuwe hypotheekgaranties op zich neemt. In 2010 informeert de VNG gemeenten welke formele weg hiervoor moet worden gevolgd. Gemeenten blijven garant staan voor de achtervang van garanties, die vóór 1 januari 2011 zijn verleend.
Risico’s bij verbonden partijen 13. Sociale Dienst Baarn Bunschoten Soest (BBS) Vanaf 2004 is de gemeente voor 100% zelf financieel verantwoordelijk voor de bijstandsuitgaven. De ontwikkeling van de bijstandsuitgaven is daarmee voor eigen risico van gemeenten. Daarnaast is de aanpassing van het macrobudget als gevolg van de landelijke ontwikkeling van de bijstandsuitgaven, of wijzigingen in de verdeelsystematiek een risicofactor. Ten slotte is op grond van de samenwerkingsovereenkomst de formatie van BBS, en dus de kosten daarvan, gekoppeld aan het aantal cliënten. 14. Stichting Eem-Vallei Educatief Op 1 januari 2005 is het openbaar onderwijs verzelfstandigd door de overdracht aan de Stichting Eemvallei Educatief. In 2008 heeft de afrekening onderhoud plaatsgevonden. De gemeente Soest beschouwt met de overdracht van de onderhoudsmiddelen de zaak als afgedaan. De Stichting Eemvallei Educatief is het hier niet (helemaal) mee eens en heeft de gemeente gesommeerd het restant te betalen. Indien de gemeente niet betaalt, zal de Stichting Eemvallei Educatief de gemeente dagvaarden in een kort geding. 15. Overige gemeenschappelijke regelingen Gezien de beperkte invloed op de begrotingen en de werkelijke uitgaven van gemeenschappelijke regelingen kunnen we geconfronteerd worden met mee- en tegenvallers in onze bijdrageramingen.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 159 van 196
3F - Grondbeleid Het grondbeleid heeft grote invloed op de realisatie van programma’s zoals Wonen en Ruimtelijke Ordening, Verkeer en Vervoer, Sport, Recreatie, Kunst en Cultuur en Economie. Daarnaast heeft het grondbeleid een grote financiële impact. De eventuele baten, maar vooral de financiële risico’s zijn van belang voor de algemene financiële positie van de gemeente. Het beleid van Soest voor het grondbeleid is opgenomen in de nota grondbedrijffinanciën. Jaarlijks wordt de nota grondbedrijffinanciën opgesteld, waarbij inzicht wordt gegeven in de realisatie en de actuele prognoses voor de lopende grondexploitaties. Op 23 april 2008 is de meest recente nota vastgesteld. Exploitaties Momenteel zijn er bouwgrondexploitaties voor: De Grachten, Koningsvogel (voorheen Spoordal), en Dorpsplein Soesterberg. Ook zijn er financiële verkenningen gemaakt voor het project Hart van de Heuvelrug. De exploitatie van het Evenemententerrein in Soesterberg is vervallen en de exploitatie Richelleweg is overgenomen door de provincie Utrecht. Beide exploitaties zijn dus niet meer van toepassing. Winstverwachting Conform vastgesteld beleid worden winsten in de gemeente pas genomen als de winst gerealiseerd is (gerealiseerde verkopen groter dan gerealiseerde kosten). Voor grote projecten kan de raad vaststellen dat lopende de exploitatie al wordt geanticipeerd op de te verwachten winst door bijdragen ten laste van de exploitaties te laten brengen. Dit is momenteel geen praktijk. Ontwikkeling per exploitatie De Grachten Het plan behelst, exclusief de waterpartijen, 7,5 hectare en is bestemd voor bedrijfsterrein. Alle bedrijfsgrond in het betreffende gebied is verkocht. Er is op dit moment geen gemeentelijke bouwgrond voor bedrijven meer beschikbaar in Soest. Afhankelijk van de voortgang van de bebouwing van de laatst verkochte percelen, wordt het gebied woonrijp gemaakt. Ook vinden er nog extra werkzaamheden plaats langs de Koningsweg die in principe ten laste komen van de grondexploitatie. De extra kosten zijn begroot op circa € 300.000. Voor de noodzakelijk aan te leggen waterplas is een bedrag in de exploitatie opgenomen van € 1.942.500. Er vinden onderhandelingen plaats met de eigenaar van de grond waarop de waterplaats moet worden gerealiseerd. De exploitatieberekening sluit vooralsnog met een verwacht voordelig saldo van circa € 1.815.000 per ultimo 2010. Koningsvogel (voorheen Spoordal) Het ontwerpbestemmingsplan Koningsvogel voorziet in de functieverandering van een aantal bebouwde terreinen dicht bij het centrum van Soest. In de afgelopen jaren zijn gevestigde bedrijven en maatschappelijke voorzieningen uitgekocht en verplaats naar elders. Voor de verwerving van de percelen en de gebouwen in het plan heeft de gemeente de zogeheten grondbankfunctie op zich genomen. Dit houdt in dat de te verwerven onroerende zaken tijdelijk door de gemeente worden gefinancierd en ook tijdelijk in eigendom aan de gemeente worden overgedragen. De gemeente heeft hiervoor bij de BNG separate leningen aangetrokken waarvan de rente pas op de einddatum van die leningen is verschuldigd. Op 3 oktober 2005 zijn de leningen, inclusief de rente in zijn geheel afgelost. Door de gemeente zijn vervolgens nieuwe leningen bij de BNG aangetrokken, dan wel uit eigen middelen verstrekt, die in fases worden afgelost. Algehele aflossing en betaling van rente vindt voor medio 2009 plaats. De voor het bouwplan benodigde gronden zijn door de gemeente ook in fases overgedragen aan Heilijgers tegen een prijs die geheel overeenkomt met de door de gemeente gemaakte kosten in verband met de hiervoor bedoelde verwervingen, leningen en het tijdelijk in eigendom hebben van die verwervingen. Deze grondbank Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 160 van 196
is, om technische redenen en gezien de neutraliteit niet opgenomen in de exploitatieoverzichten, vanzelfsprekend wel in de grondbedrijfadministratie. De gehele lening is inmiddels afgelost. In 2006 is begonnen met de daadwerkelijke bouw van woningen en appartementen. Volgens planning is het gehele project medio 2009 afgerond. Vanwege de onvoorziene continuering van de exploitatie, onder andere door voortzetten van bovengenoemde grondbankfunctie en aanpassing van bepaalde woningbouwtypologie zijn er momenteel meer uurkosten geboekt dan geraamd. Verder zijn de kosten voor aanheling van de nieuwbouw op het openbare gebied hoger dan geraamd. Nadat de accountant heeft gerapporteerd over de eventuele meeropbrengsten van de opgeleverde woningen kan deze exploitatie binnenkort worden afgerond. Het geraamde positieve resultaat bedraagt thans circa € 70.000. Dorpsplein Soesterberg Op 24 juni 2004 is de raad akkoord gegaan met de overeenkomst met Dura Vermeer waarbij werd uitgegaan van handhaving van de flatcomplexen aan het Dorpsplein. Woningbouw vindt plaats op de locatie van de Wethouder de Haanschool en op de plek van het huidige Dorpshuis. De nieuwe school is inmiddels gerealiseerd en de oude is afgebroken. De woningbouw is inmiddels gestart. Doordat de provincie Utrecht een subsidie van € 2.900.000 ter beschikking heeft gesteld, is herontwikkeling van de appartementen aan het Dorpsplein ook binnen bereik gekomen. Omdat er momenteel concrete samenwerking is met een marktpartij heeft de gemeente, ter voorkoming van speculatie, gebruik gemaakt van de wet voorkeursrecht gemeenten. Inmiddels zijn verreweg de meeste panden aangeboden en gekocht tegen marktconforme prijzen. Er resteert nu nog de aankoop van één appartement en één bedrijfsruimte. Het ziet er naar uit dat ook deze panden tijdig worden verworven zonder dat de hiervoor genoemde subsidie in gevaar komt. Momenteel wordt onderzocht of met een woningbouwvereniging, die ook eigendommen heeft in het gebied het project kan worden gerealiseerd. Deze schaalvergroting heeft tot voordeel dat er flexibeler (in tijd) kan worden gebouwd, de parkeerproblematiek naar een mindere kostbare locatie kan worden verplaatst en dat er makkelijker uitruil in woningtypologie kan plaatsvinden. Binnen de nieuwe plannen is in de exploitatie de opbrengst van bebouwing van het evenemententerrein buiten beschouwing gelaten. Ook de kosten en de opbrengsten van de parkeervoorziening, die expliciet in de exploitatie was opgenomen, is nu niet meer opgenomen. Over de verwervingsprijs van het Dorpshuis vindt onderhandeling plaats. In de exploitatie is als verwervingsprijs een bedrag opgenomen dat overeenkomt met de waarde van de grond. Het thans geraamde exploitatietekort per ultimo 2013 bedraagt € 1.365.000. Voor dit bedrag is per ultimo 2008 reeds een voorziening opgenomen. Hart van de Heuvelrug (HvdH) Dit samenwerkingsverband tussen 17 partijen waaronder de provincie en de gemeenten Soest en Zeist is gericht op kwaliteitsverbetering op de Utrechtse Heuvelrug. Financieel uitgangspunt is verevening tussen de verschillende deelprojecten. Naast de groene projecten wordt woningbouw mogelijk gemaakt op het terrein, zuidelijk gelegen van het Kontakt der Kontinenten en de Open Ankh (Apollo-Noord). Bovendien kan 9,4 ha bedrijfsterrein worden ontwikkeld bij de Richelleweg. In 2006 is een deel van de benodigde gronden verworven. De onderhandelingen met de overige eigenaren zijn gaande of moeten nog worden gestart. Ook voor de diverse ‘groene’ deelprojecten zijn verwervingsonderhandelingen gaande. De resultaten van de verschillende exploitaties worden samengevoegd in één totaalexploitatie Hart van de Heuvelrug. Dit geschiedt onder regie van het programmabureau HvdH. De provincie is verantwoordelijk voor de groene projecten en de gemeente Soest voor de rode projecten. Afgesproken is dat algemene kosten niet aan het project worden toegerekend. De Raad van State heeft delen van het bestemmingsplan dat ten grondslag ligt aan het project vernietigd dan wel goedkeuring onthouden. Dit betekent vertraging in de uitvoering. Hierdoor nemen in ieder geval door reeds gedane investeringen de rentekosten toe ten opzichte van eerdere ramingen. Ook vallen de voorbereidingskosten hoger uit door nieuwe planologische procedures.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 161 van 196
Vliegveld De ontwikkeling van het vliegveld valt buiten de raam- en clusterovereenkomst Hart van de Heuvelrug. Financiële afspraken die in dat kader zijn gemaakt, gelden dus niet (per definitie) ook voor het vliegveld. Vanuit het programmabureau is het voorstel gedaan om alleen kosten in rekening te brengen voor zover deze betrekking hebben op de daadwerkelijke ontwikkeling van het gebied (eveneens geldend voor het project HvdH). Hierbij valt te denken aan VTU kosten voor civiele werken, het bestemmingsplan etc, maar niet de algemene planontwikkelingskosten. De provincie Utrecht is sinds 12 juni 2009 eigenaar van de grond op de vliegbasis.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 162 van 196
3G - Lokale heffingen Functie van deze paragraaf In deze paragraaf wordt voor de lokale heffingen het beleidskader geschetst en het kwijtscheldingsbeleid uiteengezet. Daarna volgen de voorgestelde tariefaanpassingen 2010 en een toelichting. Deze paragraaf fungeert hiermee als tarievennota. De voorgestelde tarieven 2010 zijn uitgewerkt en opgenomen in de betreffende belastingverordeningen. De belastingverordeningen 2010 worden gelijktijdig met de programmabegroting 2010 voorgelegd en vastgesteld.
Verbeterpunten 2010 Om de inzichtelijkheid en kwaliteit van deze paragraaf verder te verhogen, zijn bij het onderdeel ‘voorstel tariefaanpassingen 2010’ de volgende verbeterpunten uitgewerkt: a) Naast de voorgestelde tariefaanpassingen 2010 worden van de belangrijkste belastingen en heffingen ook de tarieven 2008 en 2009 weergegeven zodat het meerjarenbeleid en de effecten daarvan inzichtelijk worden. b) Om (nog) beter aan de voorschriften te voldoen, zullen wij - op aanwijzing van de toezichthouder (de provincie Utrecht) - in deze paragraaf ook de geraamde inkomsten vermelden. Hierbij is voor een weergave van de belangrijkste belastingen en heffingen gekozen, namelijk ozb, rioolheffing en afvalstoffenheffing. c) In het beleidskader (zie hierna) wordt het verschil tussen belastingen en heffingen uiteengezet. In de uitwerking van voorgestelde tariefaanpassingen wordt dit onderscheid gevolgd. Beleidskader De gemeenteraad bepaalt welke belastingen een gemeente heft, welke heffingsmaatstaven worden gehanteerd en welke tarieven gelden. De raad stelt hiertoe belastingverordeningen vast. De belastingen die mogen worden geheven, zijn limitatief vastgesteld in de Gemeentewet en enkele andere wetten. De gemeente kan uit het beschikbare ‘menu’ haar eigen keus maken. Het is niet verplicht om alle belastingen te heffen die in de Gemeentewet staan vermeld. Voor alle gemeentelijke belastingen geldt dat het te betalen bedrag niet afhankelijk mag worden gesteld van het inkomen, de winst of het vermogen van een belastingplichtige. Verder zijn de gemeentelijke belastingen in economische zin te onderscheiden in ‘echte belastingen’ (ook wel het eigen belastinggebied genoemd), waarvan de opbrengst naar de algemene middelen vloeit, en bestemmingsheffingen, waarvan de opbrengst voor een bepaald doel gebruikt moet worden. De begrote opbrengst van een bestemmingsheffing mag de begrote kosten niet overschrijden (artikel 229b van de Gemeentewet). De gemeente Soest streeft naar 100% kostendekkendheid van deze heffingen. Het onderscheid in juridische zin is dat belastingen kunnen worden geheven ongeacht of de belastingplichtige van een bepaalde dienst gebruikmaakt. De bestemmingsheffingen (rechten) kunnen alleen worden geheven als de gemeente een dienst verleent aan de belastingplichtige. Voorbeelden van belastingen zijn: de onroerendezaakbelastingen, hondenbelasting, parkeerbelasting en toeristenbelasting. De laatste twee belastingen worden in de gemeente Soest niet geheven. Voorbeelden van rechten zijn: reinigingsrechten, rioolrechten, begraafrechten en de leges. Met ingang van 2009 wordt door nieuwe landelijke wetgeving het rioolrecht (artikel 229 Gemeentewet) vervangen door een nieuwe rioolbestemmingsheffing (artikel 228A Gemeentewet).
Kwijtscheldingsbeleid Conform artikel 10 van het BBV wordt ook een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid opgenomen in de paragraaf lokale heffingen. De hoofdpunten van het kwijtscheldingsbeleid in Soest zijn: • Men komt alleen voor kwijtschelding in aanmerking als men niet anders dan met buitengewoon bezwaar in staat is (ook niet met een betalingsregeling) de opgelegde aanslag te betalen.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 163 van 196
•
Kwijtschelding heeft alleen betrekking op de aanslagen van het rioolrecht en/of de afvalstoffenheffing. • Iemand die vermogen heeft boven een (wettelijk) bepaald bedrag komt niet in aanmerking voor kwijtschelding. • Kwijtschelding wordt niet verleend als de belastingschuldige in staat van faillissement verkeert. Een folder met uitgebreide toelichting van het kwijtscheldingsbeleid wordt jaarlijks bij de aanslagoplegging aan de inwoners verstuurd. Vanaf het belastingjaar 2009 vindt er in het kader van de kwijtschelding gemeentelijke belastingen een automatische bestandskoppeling plaats tussen de Sociale Dienst en de afdeling Financiën en Belastingen. Met ingang van het belastingjaar 2010 wordt de regeling verruimd doordat ook kleine ondernemers in voorkomend geval een beroep kunnen doen op kwijtschelding van gemeentelijke belastingen.
1. Algemene belastingen: voorstel tariefaanpassingen 2010 Algemeen Voorgesteld wordt de algemene belastingen (ozb, hondenbelasting) 2,0% trendmatig te verhogen. Dit komt overeen met de verwachte, gemiddelde prijsinflatie (CPB-raming juni 2009). 1.1. Onroerendezaakbelastingen (ozb) Op grond van de Wet waardering onroerende zaken (WOZ) taxeert de gemeente alle onroerende zaken binnen de gemeentegrenzen. Voorbeelden van onroerende zaken zijn: woningen, bedrijfspanden en bouwkavels. De WOZ-waarde is belangrijk omdat deze waarde jaarlijks als grondslag wordt gebruikt voor de onroerende zaakbelastingen van de gemeente en voor belastingen van het Rijk en het waterschap. Jaarlijkse hertaxatie Vanaf 2007 vindt er jaarlijks een algehele hertaxatie plaats, waarbij de periode tussen de peildatum en de aanvang van het nieuwe WOZ-tijdvak slechts één jaar bedraagt: de aanslagen ozb 2010 zullen derhalve worden gebaseerd op de waardepeildatum 1 januari 2009. Ozb als percentage van de waarde Zoals al eerder in de programmabegroting bekend is gemaakt, wordt de onroerende zaakbelastingen (verder: ozb) met ingang van 1 januari 2010 berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. Dit volgt uit de wijziging van artikel 220f van de Gemeentewet; de Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel op 1 juli 2008 aanvaard. Omdat op dit moment de herwaardering voor 2010 nog niet is afgerond, worden de nieuwe ozbtarieven voor 2010 begin 2010 ter definitieve vaststelling aangeboden. Daarbij gaan we bij de berekening uit van de begrote opbrengst 2009 + 2,0% inflatiecorrectie + opbrengsten areaaluitbreiding.
2008 2009 2010 werkelijk begroot begroot (*) Gebruikersbelasting € 1.046 € 1.123 € 1.145 Eigenarenbelasting woningen € 3.705 € 3.865 € 3.942 Eigenarenbelasting niet-woningen € 1.376 € 1.480 € 1.509 totaal € 6.127 € 6.468 € 6.596 (*) incl. trendmatige aanpassing, exclusief areaaluitbreiding Opbrengst OZB (x € 1.000)
1.2. Hondenbelasting Deze belasting bestaat uit een tarief voor een eerste hond en een tarief voor de volgende hond. De belasting wordt geheven naar het aantal volle maanden dat men houder is van een hond. Ook voor deze belasting wordt een trendmatige verhoging met 2% voorgesteld.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 164 van 196
Tarieven 1e hond volgende hond Opbrengst ( x € 1.000) - hondenbelasting
2008 2009 2010 werkelijk werkelijk voorstel € 63 € 65 € 67 € 94 € 97 € 100 2008 2009 2010 werkelijk begroot begroot € 227 € 228 € 229
2. Heffingen/rechten: voorstel tariefaanpassingen 2010
2.1. Afvalstoffenheffing Per 1 januari 2009 hebben wij het reinigingsrecht voor het inzamelen van bedrijfsafval beëindigd. De service om bedrijfsafval in te zamelen is door RMN voortgezet op commerciële basis. Hierbij was uitgegaan van een budgettair neutraal effect. In de begroting van het RMN voor 2010 is dit budgettair effect niet gerealiseerd hetgeen leidt tot een tekort aan inkomsten vanwege het wegvallen van het reinigingsrecht. Indien dit tekort zou worden meegenomen in de berekening afvalstoffenheffing dan levert dit een meer dan trendmatige stijging op. Derhalve wordt voorgesteld om het verlies aan inkomsten op te vangen door een bedrag uit de egalisatiereserve reinigingsheffing te onttrekken. Het verlies aan inkomsten van de reinigingsheffingen zullen we geleidelijk afbouwen. Voorgesteld wordt om in 2010 (voor het laatst) eveneens een bedrag van € 100.000 te onttrekken uit de egalisatiereserve om de stijging van het tarief te temperen. Egalisatiereserve reinigingsheffing Beginstand Onttrekkingen Demping tarieven Verhoging subsidie oud papier Tijdelijk afvalbrengstation Soesterberg Spullenhulp Afstoten bedrijfsafval Incid. investering in plastic containers Toevoegingen Afrekening DVO-taken RMN Eindstand
2009 478.000
2010 291.000
2011 123.000
2012 55.000
2013 55.000
100.000 11.000 8.000
100.000
30.000 188.000
30.000 188.000
30.000 120.000
30.000 60.000
150.000
150.000
150.000
150.000
291.000 123.000
55.000
55.000 115.000
188.000 30.000
150.000
De begroting van het RMN is ten opzichte van 2009 op het product afvalinzameling gestegen met een bedrag van circa € 67.000. Deze stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door een stijging van de loon- en materieelkosten, en dalende opbrengsten voor papier, glas en metaal als gevolg van de financiële crisis. Daarnaast zijn ook de kapitaallasten gestegen als gevolg van de aanschaf en installatie van ondergrondse containers in de gemeente. De wens om de plastic containers te handhaven en te legen kostte ook extra geld. Op basis van de huidige gegevens zal de afvalstoffenheffing in de komende jaren een lichte stijging laten zien tussen de 3 en 5 euro per jaar. Andere ontwikkelingen, zoals verwerkingstarieven of opbrengsten van gescheiden afvalstromen kunnen echter een positieve of negatieve invloed hebben op deze prognose. De genoemde ontwikkelingen en overwegingen leiden tot de volgende tarieven 2010: - eenpersoonshuishoudens: € 192 (2009 € 185) - meerpersoonshuishoudens: € 242 (2009 € 237).
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 165 van 196
De kostenstijging voor een meerpersoonshuishouding bedraagt dus € 5 en voor huishouding € 7. Dit verschil is als volgt te verklaren: de ophaalkosten laten in 2010 een stijging aansluiting (geldt voor iedereen); daarentegen zijn de verwerkingskosten iets voordeel laat zien van € 4 voor een meerpersoonshuishouden en eenpersoonshuishouding.
een eenpersoonszien van € 9 per gedaald, wat een € 2 voor een
Samenvatting voorstel + historische data ter vergelijking:
Tarieven Eenpersoonshuishouden > toename tov voorgaand jaar - absoluut - percentage Meerpersoonshuishouden > toename tov voorgaand jaar - absoluut - percentage
Opbrengst ( x € 1.000) - afvalstoffenheffing > toename tov voorgaand jaar - absoluut - percentage (*) incl. voorstel tariefaanpassing
2008 werkelijk € 182
€ 237
2008 werkelijk € 4.159
2009 werkelijk € 185
2010 voorstel € 192
€3 1,65% € 237
€7 3,78% € 242
€0 0%
€5 2,11%
2009 2010 begroot begroot (*) € 4.263 € 4.416 € 104 2,5%
€ 153 3,6%
2.2. Rioolheffing In het GRP (Gemeentelijk rioleringsplan) 2005-2009 was al verwoord dat de rioolrechten gefaseerd met € 3 moeten stijgen om de komende jaren alle te verwachten kosten te kunnen dekken. Aangezien de afgelopen jaren minder geïnvesteerd is, is ook het rioolrecht minder verhoogd. De in het GRP geplande milieumaatregelen die in de afgelopen jaren niet zijn uitgevoerd, moeten in de periode tot en met 2009 alsnog worden uitgevoerd. Om al deze zaken te kunnen opvangen en het saldo van de voorziening riolering hiervoor op peil te hebben is voor de komende jaren (tot 2020) een jaarlijkse verhoging van de rioolheffing met € 5 noodzakelijk. Rioolheffing Op 1 januari 2008 is een nieuwe gemeentelijke belasting ingevoerd: de rioolheffing. Anders dan de rioolrechten heeft de rioolheffing niet alleen betrekking op rioleringskosten, maar ook op het beheer van regenwater en grondwater. Gedurende twee jaar kunnen gemeenten overschakelen op het nieuwe systeem. In 2008 en 2009 kunnen zij namelijk nog kiezen of zij de kosten verhalen via de rioolrechten of via de verbrede rioolheffing. Vanaf 2010 is dit slechts nog mogelijk via de verbrede rioolheffing. Alleen de eenmalige aansluiting op de riolering kan ook na 2009 nog via de rioolrechten worden bekostigd. Vanaf 2010 kunnen gemeenten uitsluitend de nieuwe belasting, bedoeld in artikel 228a van de Gemeentewet toepassen. Hiermee komt het retributieve karakter (rechtstreeks verband tussen individuele dienst en de heffing) van het huidige rioolrecht te vervallen en wordt gewijzigd in de bestemmingsheffing. De gemeente Soest heeft in 2008 gebruikgemaakt van de overgangsperiode die de wet biedt. Net zoals bij het huidige rioolrecht, mogen gemeenten de rioolheffing zelf met een eigen belastingverordening nader vormgeven. Zaken als het bepalen van de belastingplichtige, de heffingsgrondslag en de heffingsmaatstaf worden overgelaten aan het gemeentebestuur. Gemeenten mogen zowel gebruikers als eigenaren, of slechts één van beide als belastingplichtige voor de heffing
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 166 van 196
aanwijzen. Hierin komt geen verandering. Zodoende kunnen gemeenten zoveel mogelijk aansluiten bij het systeem dat zij gebruiken voor de heffing van het rioolrecht. Onderbouwing tarief Bij de begrotingsbehandeling van vorig jaar is aangegeven dat de tarieven als gevolg van de geprognosticeerde investeringslasten extra dienen te worden verhoogd. Voor 2010 werd de extra verhoging geraamd op € 8. Verder zijn de kosten van straatvegen, die conform eerdere besluitvorming gedeeltelijk worden toegerekend aan de rioolheffing, verhoogd met € 12.800. Tezamen leiden deze autonome ontwikkelingen tot een tariefsverhoging van € 0,60. Samengevat moet het tarief 2010 worden verhoogd met € 8,60 tot € 130,60 (2009 € 122,00). 2009
2010
2011
2012
2013
Investeringspiek
€ 5,00
€ 5,00
€ 5,00
€ 5,00
€ 5,00
Verbrede rioolheffing Investeringen: Exploitatie:
€ 1,40 € 1,80
€ 3,00
€ 3,00
€ 3,00
€ 0,00
Toename kosten straatvegen Doorrekening BTW
€ 1,40 € 0,90
0,60
€ 10,50
€ 8,60
€ 8,00
€ 8,00
€ 5,00
Toename tarief rioolheffing
Samenvatting voorstel + historische data ter vergelijking:
Tarief Rioolheffing (per 500 m3) > toename tov voorgaand jaar - absoluut - percentage
Opbrengst ( x € 1.000) Rioolheffing > toename tov voorgaand jaar - absoluut - percentage (*) incl. voorstel tariefaanpassing
2008 werkelijk € 111,50
2009 werkelijk € 122,00 € 10,50 9,4%
2008 werkelijk € 2.391
2010 voorstel € 130,60 € 8,60 7,0%
2009 2010 begroot begroot (*) € 2.589 € 2.759 € 198 8,3%
€ 170 6,6%
2.3. Brandweerrechten Voor deze rechten wordt een trendmatige verhoging met 2% voorgesteld met uitzondering van het gebruik van het BOS (Brandweer Oefenplaats Soest). Voorgesteld wordt de tarieven van het BOS (huurtarieven en vergoeding BOS-personeel) met 25% te verhogen (zie hoofdstuk 8 van de desbetreffende verordening, art. 8.1.1.1. t/m 8.1.1.13). Deze verhoging is nodig om de jaarlijkse indexering én de verhoging van de vergoeding voor het personeel dekkend te maken. De prijzen komen hierdoor nog niet in de buurt van de prijzen die commerciële bedrijven hanteren voor soortgelijke oefengebouwen. 2.4. Begraafplaatsrechten In 2010 zullen de begraafrechten worden verhoogd met een percentage van 5%. Met deze verhoging wordt op termijn gestreefd naar een kostendekkend niveau.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 167 van 196
2.5. Marktgeld Zoals eerder in de programmabegroting 2008 is gemeld, is bij de exploitatie van de markt sprake van onderdekking. Tegen deze achtergrond is in 2008 besloten de tarieven gefaseerd te verhogen met 5% per jaar tot een kostendekkend niveau. Omdat er in 2010 nog steeds sprake is van een niet kostendekkend niveau, wordt voorgesteld het hiervoor bedoelde besluit te continueren en ook in 2010 de tarieven met 5% te verhogen. 2.6. Staanplaatsgeld Voorgesteld wordt alle leges trendmatig (2,0%) te verhogen. 2.7. Leges 2009 Voorgesteld wordt alle leges trendmatig (2,0%) te verhogen. Door het Rijk worden voor een aantal verstrekkingen (onder meer paspoorten) maximumtarieven voorgeschreven. Omdat de voorgeschreven tarieven voor 2010 door het Rijk nog niet bekend zijn gemaakt, houden wij noodgedwongen - in ons voorstel vooralsnog de tarieven 2009 aan. Wij verwachten in het najaar de bekendmaking door het Rijk van de voor 2010 geldende tarieven. Indien deze informatie daartoe aanleiding geeft, zullen wij een wijzigingsvoorstel aan u voorleggen. Tariefontwikkeling gemeentelijke woonlasten 2009 Uit de Atlas van de lokale lasten 2009, Coelo, ontlenen we de volgende gegevens: Landelijke ontwikkelingen Onder de gemeentelijke woonlasten verstaan we het gemiddelde bedrag dat een huishouden in een bepaalde gemeente betaalt aan ozb, rioolrecht en reinigingsheffing, minus een eventuele heffingskorting. Voor het gemiddelde meerpersoonshuishouden zijn de gemeentelijke woonlasten in 2009 met 2,9 procent gestegen ten opzichte van 2008. Deze stijging wordt vooral veroorzaakt door de stijging van het rioolrecht. Achter de gemiddelde stijging gaan lokale veranderingen schuil die variëren van een verlaging met 15 procent in Winschoten (€ 113) tot een verhoging met 21 procent in Leiderdorp (€ 130). In de goedkoopste gemeente bedragen de woonlasten € 458 (Zevenaar) en in de duurste € 1.150 (Blaricum). De gemiddelde woonlasten lagen in 2009 landelijk op € 649 (was in 2008 € 629). Provincie Utrecht De gemiddelde woonlasten lagen in 2009 in de provincie Utrecht op € 686 (was in 2008 € 669). De goedkoopste gemeente is Bunschoten met € 494 en de duurste Abcoude met € 1.008. Te midden van Utrechtse gemeenten bekleedt Soest net als in 2008 de 2e plaats met laagste woonlasten (zie onderstaande tabel). Ter vergelijking staan de rangnummers en tarieven uit 2008 tussen haakjes.
rang nummer Landelijk provincie 4 (12) 1 (1) 31 (35) 2 (2) 39 (58) 3 (4) 41 (59) 4 (3) 66 (112) 5 (5)
gemeente Bunschoten Soest
Veenendaal Nieuwegein Leusden
tarief 2009 (2008) € 494 (€ 496) € 554 (€ 542 € 563 (€ 561) € 564 (€ 561) € 590 (€ 591)
Overige omliggende gemeenten:
89 (144) 149 (121) 220 (195) 222 (199) 412 (415) 421 (427)
6 9 12 13 25 26
(8) (6) (11) (12) (25) (26)
Amersfoort Baarn Woudenberg Zeist Eemnes De Bilt
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
€ 600 (€ 609) € 626 (€ 596) € 658 (€ 626) € 658 (€ 629) € 787 (€ 758) € 796 (€ 777)
Pagina 168 van 196
Hoofdstuk 4 - Bijlagen 4.1 - Recapitulatiestaat (Bedragen x € 1.000) Programma 2005
2006
Rekening 2007
2008
2009
2010
Begroting 2011
2012
2013
1 Veiligheid lasten baten saldi
2.785 108 -2.676
3.347 139 -3.208
3.331 119 -3.212
3.505 159 -3.346
3.882 105 -3.778
4.266 69 -4.197
4.177 69 -4.108
4.079 69 -4.010
4.161 69 -4.092
2 Verkeer en Vervoer lasten baten saldi
3.609 1.137 -2.472
4.692 1.047 -3.645
5.477 559 -4.918
5.747 1.483 -4.264
5.765 862 -4.903
6.416 848 -5.568
3.550 95 -3.455
3.542 95 -3.447
3.490 95 -3.395
2.102 1.586 -515
2.378 2.054 -324
2.593 1.804 -789
6.181 5.495 -686
6.237 5.258 -978
7.380 5.446 -1.934
6.560 5.449 -1.111
6.544 5.449 -1.095
6.538 5.449 -1.089
4 Natuur en Milieu lasten baten saldi
12.194 8.897 -3.297
12.788 8.745 -4.043
12.971 9.189 -3.782
12.750 9.341 -3.409
13.777 9.662 -4.115
13.688 9.950 -3.738
14.352 10.948 -3.404
14.632 11.233 -3.399
14.680 11.354 -3.326
5 Wonen en Ruimtelijke Ordening lasten baten saldi
8.254 1.414 -6.840
3.208 1.687 -1.521
3.687 2.231 -1.456
2.576 1.247 -1.329
3.424 1.367 -2.058
3.013 1.198 -1.815
3.076 1.163 -1.912
3.027 1.163 -1.864
2.876 1.163 -1.713
6 Onderwijs lasten baten saldi
7.975 3.162 -4.813
6.350 1.520 -4.830
5.612 854 -4.758
6.244 1.115 -5.129
6.172 585 -5.587
7.130 575 -6.554
6.112 575 -5.536
6.468 575 -5.892
6.169 575 -5.594
7 Zorg en Welzijn lasten baten saldi
17.702 9.610 -8.092
18.887 11.417 -7.470
21.801 10.537 -11.264
23.660 11.427 -12.233
24.932 10.122 -14.810
25.740 10.237 -15.503
25.564 10.318 -15.247
25.034 9.940 -15.094
24.519 9.388 -15.131
8 Sport, Recreatie, Kunst & Cultuur lasten baten saldi
6.404 738 -5.666
6.974 860 -6.114
7.069 1.030 -6.039
6.958 924 -6.034
8.227 1.233 -6.994
8.428 1.278 -7.150
8.473 1.293 -7.181
7.927 1.308 -6.619
7.772 1.308 -6.464
9 Bestuurlijke taken lasten baten saldi
11.028 6.910 -4.118
12.171 12.594 423
13.042 9.029 -4.013
11.627 6.020 -5.607
13.220 6.273 -6.947
10.435 6.047 -4.388
8.922 2.804 -6.118
8.075 2.095 -5.979
8.193 2.031 -6.162
Algemene Dekkingsmiddelen lasten baten saldi
2.213 35.599 33.386
1.300 37.926 36.626
1.467 42.984 41.517
4.062 45.825 41.763
1.840 48.259 46.419
1.973 48.344 46.371
992 47.427 46.435
1.246 46.750 45.504
1.503 46.371 44.868
Totalen voor reserveringen lasten baten saldi
74.266 69.162 -5.104
72.095 77.989 5.894
77.050 78.336 1.286
83.310 83.036 -274
87.478 83.727 -3.751
88.468 83.992 -4.476
81.778 80.140 -1.638
80.573 78.677 -1.896
79.901 77.803 -2.098
Mutaties Reserves lasten baten saldi
7.129 13.168 6.040
14.867 9.167 -5.700
8.903 10.795 1.892
8.629 8.733 105
5.313 8.564 3.252
6.958 11.434 4.477
4.549 5.394 845
4.489 5.416 926
4.429 5.333 904
Totalen Saldi voor reserveringen Saldi mutaties reserves saldi na reserveringen
-5.104 6.040 935
5.894 -5.700 194
1.286 1.892 3.178
-274 105 -169
-3.751 3.252 -499
-4.476 4.477 1
-1.638 845 -793
-1.896 926 -970
-2.098 904 -1.194
3 Economie lasten baten saldi
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 169 van 196
Emu-saldo De landen die meedoen aan de Economische en Monetaire Unie (EMU) hebben in het stabiliteitsen groeipact afspraken gemaakt over het op orde houden van de overheidsfinanciën. Een van deze afspraken heeft betrekking op het begrotingstekort van de aangesloten landen, oftewel het EMUtekort. Als het EMU-tekort van een van de lidstaten boven de 3% Bruto Binnenlands Product (BBP) uitkomt, krijgt het land een officiële waarschuwing. Het rijk heeft om de informatie-uitwisseling over de ontwikkeling van het EMU-saldo met de gemeenten te verbeteren de bestaande regels aangescherpt en uitgebreid. In de begrotingen van de gemeenten moet aanvullende informatie worden opgenomen over de ontwikkeling van het EMU-saldo. Onderstaande tabel geeft dit saldo aan.
Omschrijving
1
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)
2
2009 x € 1000,-
2010 x € 1000,-
2011 x € 1000,-
Volgens realisatie tot en met sept. 2009, aangevuld met raming resterende periode
Volgens begroting 2010
Volgens meerjarenraming in begroting 2010
-3.751
-4.476
-1.638
Afschrijvingen ten laste van de exploitatie
3.471
3.667
3.883
3
Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie
2.943
2.908
3.065
4
Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd
-6.487
-3.985
5
Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4
6
Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voorzover niet op exploitie verantwoord
7
Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)
8
Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord
9
Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen
10
Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten
11 a b
Verkoop van effecten: Gaat u effecten verkopen? (ja/nee) Zo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie?
Berekend EMU-saldo
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
ja
nee
-3.824
ja
nee
-1.886
ja
nee
5.310
Pagina 170 van 196
4.2 - Overzicht programma’s, producten en portefeuillehouders Nr. Programma
nr
Omschrijving
Portefeuillehouder
1 Veiligheid
11
Brandweer
A. Noordergraaf
12
Crisisbeheersing
A. Noordergraaf
13
Openbare orde en veiligheid
A. Noordergraaf
21
Wegbeheer
T. Middelkoop
22
Schoonhouden wegen
T. Middelkoop
23
Verkeersmaatregelen
P. Lemmen
24
Openbare verlichting
T. Middelkoop
30
Grote projecten: Van Weedestraat
T. Middelkoop
31
T. Middelkoop
32
Markten en standplaatsen Uitstroom naar werk en sociale activiteiten
33
Economische zaken
T. Middelkoop
41
Waterhuishouding
A.F.M. Krijger
42
Natuurbescherming
A.F.M. Krijger
43
Openbaar groen
A.F.M. Krijger
44
Reiniging
A.F.M. Krijger
45
Riolering
A.F.M. Krijger
46
Milieu
A.F.M. Krijger
Grote projecten: Masterplan en Smitsveen
T. Middelkoop
51
Ruimtelijke ordening
T. Middelkoop
52
Stedelijke vernieuwing
T. Middelkoop
53
Bouwen en Wonen
T. Middelkoop
54
Woonruimtezaken
T. Middelkoop
61
P. Lemmen
62
Openbaar primair onderwijs Huisvesting primair en voortgezet onderwijs
63
Lokaal onderwijsbeleid
P. Lemmen
64
Leerlingenvervoer
P. Lemmen
65
Volwasseneneducatie
P. Lemmen
66
Peuterspeelzaalwerk
P. Lemmen
2 Verkeer en Vervoer
3 Economie
4 Natuur en Milieu
5 Wonen en Ruimtelijke Ordening 50
6 Onderwijs
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
A.F.M. Krijger
P. Lemmen
Pagina 171 van 196
Nr. Programma 7 Zorg en Welzijn
Sport, Recreatie, Kunst en 8 Cultuur
9 Bestuurlijke taken
nr
Omschrijving
Portefeuillehouder
71
Welzijnswerk
P. Lemmen
72
Maatschappelijke zorg
P. Lemmen
73
Gezondheidszorg
A.F.M. Krijger
74
Inkomensondersteuning
P. Lemmen
75
Minimabeleid
P. Lemmen
76
Integratie
P. Lemmen
77
Wet maatschappelijke ondersteuning
P. Lemmen
78
Begraafplaatsen
A. Noordergraaf
81
Binnensport
P. Lemmen
82
Buitensport
P. Lemmen
83
Overig sport
P. Lemmen
84
Recreatie en speelvoorzieningen
P. Lemmen
85
Kunstbeoefening en bevordering
T. Middelkoop
86
Oudheidkunde/musea
T. Middelkoop
87
Cultuur
T. Middelkoop
91
Gemeenteraad
A. Noordergraaf
92
A. Noordergraaf
93
College van B&W Bestuursondersteuning en directievoering
94
Samenwerkingen
A. Noordergraaf
95
Communicatie en Voorlichting
T. Middelkoop
96
Burgerzaken
A. Noordergraaf
97
Wijkcoördinatie
A. Noordergraaf
98
Onroerend goed
A.F.M. Krijger
99
Wet Waardering Onroerende Zaken
A.F.M. Krijger
910 Inkoop 10 Algemene dekkingsmiddelen
A. Noordergraaf
A.F.M. Krijger
Algemene baten en lasten
A.F.M. Krijger
Lokale belastingen
A.F.M. Krijger
Reserves en saldi
A.F.M. Krijger
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 172 van 196
4.3 - Kerngegevens
Sociale structuur
2008
2009
2010
(rekening)
(begroot)
(begroot)
45.718
45.760
45.800
- 0-19 jaar
11.125
11.144
11.155
- 20-64 jaar
26.727
26.876
26.890
7.866
7.740
7.755
Aantal cliënten bijstand/inkomensvoorzieningen
493
522
550
Aantal formatieplaatsen (begroot)
Aantal inwoners per 1 januari waarvan:
- 65 jaar en ouder
Gemeentebestuur en -personeel
Fysieke structuur
239
242
242
Aantal raadsleden
29
29
29
Aantal wethouders
3
3
3
Oppervlakte (in ha) Aantal woningen Lengte wegen (km)
4.645
4.645
19.531
19.700
195
193
195
127,7
130
130
5
5
5
Lengte riolering (km)
292
291
292
Openbaar groen (ha)
143,1
149
147
97,5
88,8
95,4
6,5
6,5
6,8
30,3
32,2
33,1 81,9
Lengte recreatie-, ruiter- en wandelpaden (km) Lengte waterwegen (km)
Financiële structuur
4.645 19.600
(bedragen x € 1 miljoen) Uitgaven gewone dienst, excl. saldo Opbrengst algemene belastingen Algemene uitkering Gemeentefonds Boekwaarde activa
73,6
83,6
Reserves en voorzieningen
53,3
49,3
50
Vaste schuld
16,5
16,5
15,3
(totalen per inwoner x € 1) Uitgaven gewone dienst, excl. saldo
2.133
1.941
2.083
Opbrengst algemene belastingen
142
142
148
Algemene uitkering Gemeentefonds
663
704
723
Boekwaarde activa
1.610
1.827
1.788
Reserves en voorzieningen
1.166
1.077
1.092
361
361
334
Vaste schuld
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 173 van 196
4.4 - Overzicht reserves en voorzieningen, incl. toelichting Overzicht reserves en voorzieningen: prognose 2010 t/m 2013 (in euro's) Omschrijving Algemene reserve: Algemene reserve
saldo begin begrotingsjaar 2010
rentebijschrijving
2010 overige toevoegingen
verminderingen
saldo einde begrotingsjaar 2010
4.806.653
96.133
1.815.000
1.912.060
4.805.726
Totaal algemene reserve
4.806.653
96.133
1.815.000
1.912.060
4.805.726
Bestemmingsreserves: Reserve gemeentehuis Reserve kunst Dekkingsreserve - investeringen Reserve rentegebruik Reserve revitalisering bestaande bebouwing (BBO) Reserve automatisering Reserve onderhoud gebouwen Reserve onderhoud wegen Egalisatiereserve reinigingsheffing Bedrijfsreserve Bedrijfsreserve BBS Soest Reserve vervanging voertuigen en grote machines Reserve wijkbeheer Reserve Masterplan Soesterberg
1.908.482 67.676 16.678.086 8.872.026 1.474.547 (0) 3.101.618 2.027.540 356.350 408.031 85.000 700.840 125.684 5.000.000
1.558.669 80.174 15.763.230 8.704.018 1.465.886 (0) 2.007.166 223.990 68.350 416.191 85.000 729.859 128.197 5.100.000
Totaal bestemmingsreserves Voorzieningen: Voorziening ISV bodemsanering Voorziening riolering Voorziening debiteuren Voorziening afkoopsommen onderhoud graven Voorziening Innovatie Voorziening bouwgrondexploitaties Totaal voorzieningen Totaal generaal
8.161 1.700 14.017 2.514 100.000
142.792 212.625
387.983 4.800 1.929.841 700.330 38.152 0 2.960.783 2.870.395 288.000 142.792 1.700 197.622
1.830.995
3.216.254
9.522.399
36.330.728
247.223 1.509.993 820.232 267.903 21.623 1.577.915
2.798.928 73.500 15.000 20.500
2.606.361 73.500 10.500 20.500
247.223 1.702.560 820.232 272.403 21.623 1.577.915
4.444.889
2.907.928
2.710.861
4.641.957
7.939.182
14.145.321
45.778.411
40.805.878
50.057.421
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
38.170 1.354 1.000.685 532.322 29.491 (0) 62.032 40.551
1.927.128
15.944 14.300 0 1.804.299 1.026.294
Pagina 174 van 196
Overzicht reserves en voorzieningen: prognose 2010 t/m 2013 (in euro's) Omschrijving Algemene reserve: Algemene reserve
saldo begin begrotingsjaar 2011
rentebijschrijving
2011 overige toevoegingen
verminderingen
saldo einde begrotingsjaar 2011
4.805.726
96.115
0
33.860
4.867.980
Totaal algemene reserve
4.805.726
96.115
(0)
33.860
4.867.980
Bestemmingsreserves: Reserve gemeentehuis Reserve kunst Dekkingsreserve - investeringen Reserve rentegebruik Reserve revitalisering bestaande bebouwing (BBO) Reserve automatisering Reserve onderhoud gebouwen Reserve onderhoud wegen Egalisatiereserve reinigingsheffing Bedrijfsreserve Bedrijfsreserve BBS Soest Reserve vervanging voertuigen en grote machines Reserve wijkbeheer Reserve Masterplan Soesterberg
1.558.669 80.174 15.763.230 8.704.018 1.465.886 (0) 2.007.166 223.990 68.350 416.191 85.000 729.859 128.197 5.100.000
31.173 1.603 945.794 522.241 29.318 (0) 40.143 4.480
Totaal bestemmingsreserves Voorzieningen: Voorziening ISV bodemsanering Voorziening riolering Voorziening debiteuren Voorziening afkoopsommen onderhoud graven Voorziening Innovatie Voorziening bouwgrondexploitaties Totaal voorzieningen Totaal generaal
4.769 13.520 0 1.804.299 571.090
1.539.842 81.746 14.847.079 8.565.929 1.457.052 (0) 2.086.072 194.818 68.350 424.515 85.000 740.840 130.761 5.202.000
8.324 1.700 14.597 2.564 102.000
212.625
142.792 1.700 216.242
1.703.937
2.749.095
5.359.758
35.424.002
247.223 1.702.560 820.232 272.403 21.623 1.577.915
2.956.393 73.500 15.000 20.500
3.178.534 73.500 12.000 20.500
247.223 1.480.419 820.232 275.403 21.623 1.577.915
4.641.957
3.065.393
3.284.534
4.422.815
5.814.488
8.678.153
44.714.797
36.330.728
45.778.411
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
1.800.052
142.792
50.000 4.800 1.875.465 660.330 38.152 0 1.765.536 604.742
Pagina 175 van 196
Overzicht reserves en voorzieningen: prognose 2010 t/m 2013 (in euro's) Omschrijving Algemene reserve: Algemene reserve
saldo begin begrotingsjaar 2012
rentebijschrijving
2012 overige toevoegingen
verminderingen
saldo einde begrotings2012
4.867.980
97.360
33.860
4.931.479
Totaal algemene reserve
4.867.980
97.360
33.860
4.931.479
Bestemmingsreserves: Reserve gemeentehuis Reserve kunst Dekkingsreserve - investeringen Reserve rentegebruik Reserve revitalisering bestaande bebouwing (BBO) Reserve automatisering Reserve onderhoud gebouwen Reserve onderhoud wegen Egalisatiereserve reinigingsheffing Bedrijfsreserve Bedrijfsreserve BBS Soest Reserve vervanging voertuigen en grote machines Reserve wijkbeheer Reserve Masterplan Soesterberg
1.539.842 81.746 14.847.079 8.565.929 1.457.052 (0) 2.086.072 194.818 68.350 424.515 85.000 740.840 130.761 5.202.000
30.797 1.635 890.825 513.956 29.141 (0) 41.721 3.896
Totaal bestemmingsreserves Voorzieningen: Voorziening ISV bodemsanering Voorziening riolering Voorziening debiteuren Voorziening afkoopsommen onderhoud graven Voorziening Innovatie Voorziening bouwgrondexploitaties Totaal voorzieningen Totaal generaal
4.769 13.130 0 1.804.299 571.090
50.000 4.800 1.819.632 620.330 38.152 0 1.865.475 619.616
1.520.639 83.350 13.931.402 8.459.554 1.448.041 0 2.066.618 150.189 68.350 433.005 85.000 749.026 133.377 5.306.040
8.490 1.700 14.817 2.615 104.040
142.792 212.625
142.792 1.700 219.255
1.643.633
2.748.705
5.381.751
34.434.589
247.223 1.480.419 820.232 275.403 21.623 1.577.915
3.126.625 73.500 15.000 20.500
3.303.237 73.500 13.500 20.500
247.223 1.303.807 820.232 276.903 21.623 1.577.915
4.422.815
3.235.625
3.410.737
4.247.703
5.984.330
8.826.349
43.613.772
35.424.002
44.714.797
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
1.740.993
Pagina 176 van 196
Overzicht reserves en voorzieningen: prognose 2010 t/m 2013 (in euro's) Omschrijving Algemene reserve: Algemene reserve
saldo begin begrotingsjaar 2013
rentebijschrijving
2013 overige toevoegingen
verminderingen
saldo einde begrotings2013
4.931.479
98.630
0
33.860
4.996.249
Totaal algemene reserve
4.931.479
98.630
(0)
33.860
4.996.249
Bestemmingsreserves: Reserve gemeentehuis Reserve kunst Dekkingsreserve - investeringen Reserve rentegebruik Reserve revitalisering bestaande bebouwing (BBO) Reserve automatisering Reserve onderhoud gebouwen Reserve onderhoud wegen Egalisatiereserve reinigingsheffing Bedrijfsreserve Bedrijfsreserve BBS Soest Reserve vervanging voertuigen en grote machines Reserve wijkbeheer Reserve Masterplan Soesterberg
1.520.639 83.350 13.931.402 8.459.554 1.448.041 0 2.066.618 150.189 68.350 433.005 85.000 749.026 133.377 5.306.040
30.413 1.667 835.884 507.573 28.961 0 41.332 3.004 8.660 1.700 14.981 2.668 106.121
212.625
142.793 1.700 231.682
34.434.589
1.582.963
2.748.316
5.298.749
3.232.465 73.500 15.000
3.368.957 73.500 15.000
3.320.965
3.457.457
4.111.211
6.069.281
8.790.066
42.574.579
Totaal bestemmingsreserves Voorzieningen: Voorziening ISV bodemsanering Voorziening riolering Voorziening debiteuren Voorziening afkoopsommen onderhoud graven Voorziening Innovatie Voorziening bouwgrondexploitaties Totaal voorzieningen Totaal generaal
247.223 1.303.807 820.232 276.903 21.623 1.577.915 4.247.703 43.613.772
1.681.593
4.769 12.740 0 1.804.299 571.090 142.793
50.000 4.800 1.754.769 580.330 38.152 0 1.874.791 619.732
1.501.052 84.986 13.025.257 8.386.797 1.438.850 (0) 2.037.458 104.550 68.350 441.665 85.000 744.950 136.044 5.412.161 33.467.119 247.223 1.167.315 820.232 276.903 21.623 1.577.915
Toelichting overzicht reserves en voorzieningen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 177 van 196
Algemene reserve Doel De algemene reserve dient ter afdekking van het risico van onvoorziene financiële tegenvallers en nadelige begrotingssaldi. Om die reden dient zij volledig vrij besteedbaar te zijn (geen inkomensfunctie). Normering Bij de nota reserves en voorzieningen 2008 is het minimumniveau bepaald op € 5 miljoen. Voeding en onttrekking Jaarlijks wordt het rekeningsaldo met de algemene reserve verrekend. Ten laste van de reserve worden tevens gebracht de uitkeringen inzake planschade. Daarnaast worden de grond aan - en verkopen ten behoeve van de algemene dienst ten laste/ten gunste van de reserve gebracht. Tot slot worden de risicovergoedingen voor de gemeentegaranties ten gunste - en eventuele aanspraken op grond van gemeentegaranties - ten laste van de algemene reserve gebracht. Rentetoevoeging Bij de vaststelling van de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen 2008 heeft de raad besloten om voortaan uit te gaan van een jaarlijks rentepercentage zoals het CBS dat begroot. Voor 2010 wordt uitgegaan van 2% rentetoevoeging. Ten aanzien van de algemene reserve wordt alleen 2% rente bijgeschreven over het minimumniveau van € 5 miljoen en niet over de totale omvang. Bij de voorjaarsnota 2009 is besloten om een bestemmingsreserve Masterplan Soesterberg in te stellen waarbij vijf miljoen vanuit de algemene reserve is gestort in deze bestemmingsreserve. Voorts wordt in 2010 vanuit de algemene reserve een bedrag van één miljoen onttrokken ter dekking van het project van Weedestraat. De algemene reserve is hierdoor onder het minimumniveau van vijf miljoen gekomen. Bestemmingsreserves: Reserve gemeentehuis Doel Een dotatie aan de gewone dienst ter dekking van de verschuldigde btw (tienjaarlijks) van de leaseperiode en voor de jaarlijkse dekking van een deel van de begrotinglasten van het gemeentehuis. Normering In de reserve moeten voldoende middelen aanwezig zijn om de reserve te laten doorlopen tot het einde van de leaseperiode in 2030. Als in 2010 de leaseovereenkomst opnieuw mocht worden verlengd, zal het verschuldigde leasebedrag geactualiseerd worden met het dan geldende rentepercentage, ook eventuele andere wijzigingen zullen dan in de reserve worden verwerkt. Voeding en onttrekking Jaarlijkse bijdrage aan de begroting tot een bedrag van € 36.071 (t/m 2009). Eens in de tien jaar een bedrag voor de verschuldigde btw voor het eerst weer in 2010. Rentetoevoeging Bij de vaststelling van de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen 2008 heeft de raad besloten om voortaan uit te gaan van een jaarlijks rentepercentage zoals het CBS dat begroot. Voor 2010 wordt uitgegaan van 2% rentetoevoeging. Reserve kunst Doel De reserve dient ter dekking van aanschaf en extra onderhoud van kunstwerken in de openbare ruimte. Normering Maximaal € 100.000. Voeding en onttrekking
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 178 van 196
Deze reserve wordt in het algemeen gevoed door stortingen ten laste van de bouwgrondexploitaties en grotere infrastructurele werken (1%-regeling). Verder wordt vanuit de exploitatie jaarlijks € 4.800 gestort. De nog beschikbare middelen zijn bestemd voor kunst in de Boerenstreek, Dorpsplein en het Evenemententerrein in Soesterberg. Rentetoevoeging Bij de vaststelling van de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen 2008 heeft de raad besloten om voortaan uit te gaan van een jaarlijks rentepercentage zoals het CBS dat begroot. Voor 2010 wordt uitgegaan van 2% rentetoevoeging. Dekkingsreserve - investeringen Doel De reserve is gevormd uit eenmalig beschikbaar gestelde middelen. De gelden worden gebruikt ter dekking van de kapitaallasten van vooraf aangegeven investeringen. Het saldo van de reserve is dan ook niet vrij besteedbaar. Normering Het saldo van de reserve sluit aan bij de geplande onttrekkingen. Voeding en onttrekking De dekkingsreserve wordt gevoed door eenmalig beschikbaar gestelde bedragen voor aangegeven investeringen. Onttrekkingen vinden plaats door uitgaven voor de kapitaallasten van deze investeringen. Rentetoevoeging De rentetoevoeging over het saldo bedraagt 6% en wordt toegevoegd aan de dekkingsreserve (mede ter dekking van de kapitaallasten) zelf. Reserve rentegebruik Doel Aanwending ten gunste van de begroting ter compensatie van gemiste baten als gevolg van het verkopen van gemeentelijke aandelen/bezit. Normering In de reserve moet steeds minimaal een zodanig bedrag uit de verkoopopbrengst worden gestort dat de daardoor gegenereerde rentebaten de jaarlijks weggevallen baten (bijvoorbeeld dividend) compenseert. Voeding en onttrekking Voeding vindt plaats door storting van de opbrengsten van incidentele verkopen van aandelen en gemeentelijke activiteiten. Deze reserve is destijds gevormd uit de verkopen van het voormalig gasbedrijf en de aandelen van N.V. Regionaal Nutsbedrijf Eemland. In de afgelopen jaren heeft de voeding bestaan uit de opbrengsten van de aandelen Bouwfonds. Vanaf 2007 tot 2015 zal de bijdrage aan de begroting jaarlijks met € 40.000 dalen. Hierdoor herkrijgt de reserve deels het ‘eeuwigdurende’ karakter, zoals aanvankelijk was beoogd. Het uiteindelijke saldo met een eeuwigdurend karakter bedraagt € 8.350.000. Waarbij eeuwigdurend een bijdrage aan de exploitatiebegroting is verzekerd van € 500.000. Rentetoevoeging Jaarlijks wordt 6% rente bijgeschreven over het saldo van de reserve per 1 januari. De bijgeschreven rente moet gelijk zijn aan het bedrag dat jaarlijks aan de reserve onttrokken wordt en als dekkingsmiddel in de begroting is geraamd.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 179 van 196
Reserve revitalisering bestaande bebouwde omgeving (BBO) Doel In 1998 is besloten tot het vormen van de reserve BBO. Met de gedoteerde bedragen is het mogelijk om aan de verbetering van de leefomgeving in brede zin een stevige impuls te geven. Normering Geen. Voeding en onttrekking Voorheen waren in deze reserve opgenomen de nog niet uitgegeven ISV-gelden met de daarvoor geplande projecten. Op grond van het BBV zijn deze gelden uit de reserve gehaald en ondergebracht in de voorziening gelden derden. Eventuele tekorten in de voorziening ISV worden ten laste van de reserve BBO gebracht in verband met de historische verwevenheid van desbetreffende (ISV) projecten en middelen. Voeding vindt plaats via bijdragen uit grondexploitaties, onttrekkingen vinden plaats na autorisatie door de raad. Rentetoevoeging Bij de vaststelling van de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen 2008 heeft de raad besloten om voortaan uit te gaan van een jaarlijks rentepercentage zoals het CBS dat begroot. Voor 2010 is uitgegaan van 2% rentetoevoeging. Reserve automatisering Doel De reserve automatisering is bedoeld voor het in stand houden van de bestaande ICT-voorzieningen. Nieuw beleid maakt hier geen deel van uit. Normering Basis voor het vaststellen van de benodigde gelden is het 5-jarige beheerplan automatisering. Voeding en onttrekking Het grootste deel van de reserve automatisering gaat op aan vaste verplichtingen zoals onderhoud hardware en software en abonnementen. Het vrij beschikbare deel wordt op basis van het beheerplan gebruikt voor reguliere vervanging van hardware en software. Rentetoevoeging Bij de vaststelling van de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen 2008 heeft de raad besloten om voortaan uit te gaan van een jaarlijks rentepercentage zoals het CBS dat begroot. Voor 2010 wordt uitgegaan van 2% rentetoevoeging. Deze reserve is op dit moment nihil. Reserve onderhoud gebouwen Doel Het stabiliseren van de jaarlijkse onderhoudslasten en tevens de continuïteit van het onderhoud van de gebouwen te waarborgen. Tot het onderhoud wordt in dit verband gerekend het reguliere onderhoud aan de gebouwen en installaties met uitzondering van vernieuwingsonderhoud zoals renovaties en verbouwingen en uitbreidingen. Normering Basis voor het vaststellen van de benodigde gelden is het 10-jarige beheerplan onderhoud gebouwen. Voeding en onttrekking Het regulier onderhoud aan sportaccommodaties, eigendommen niet voor de openbare dienst, overige algemene gebouwen, welzijnsgebouwen en huisvesting gemeentelijk apparaat vindt plaats aan de hand van een daartoe ingerichte geautomatiseerde toepassing. Het onderhoud wordt hiermee, financieel gezien, structureel in beeld gebracht. Jaarlijks wordt in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen bij de begroting en jaarrekening uitgebreid stilgestaan bij het uitvoeringsplan. De jaarlijkse stortingen vinden plaats op grond van het gemiddelde over de beheerperiode, de onttrekkingen vinden plaats ter uitvoering van het geautoriseerde beheerplan.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 180 van 196
Rentetoevoeging Vanaf 2008 wordt 2% rente toegerekend over het saldo van de reserve per 1 januari, in plaats van dat daar bij de onttrekkingen al rekening mee wordt gehouden. Reserve onderhoud wegen Doel Deze reserve heeft als doel om de kosten voor het onderhoud aan wegen (rationeel wegbeheer, onderhoud verkeersregelinstallaties, onderhoud bruggen en reconstructies van wegen) gelijkmatig over de jaren te verdelen door jaarlijks hiervoor een vast bedrag ten laste van de begroting te reserveren. Normering Basis voor het vaststellen van de benodigde gelden is het 5-jarige beheerplan onderhoud wegen. Voeding en onttrekking De jaarlijkse stortingen vinden plaats op grond van het gemiddelde over de beheerperiode, de onttrekkingen vinden plaats ter uitvoering van het geautoriseerde beheerplan. Bij de voorjaarsnota 2009 is de voeding van de reserve structureel verminderd met € 300.000. Na 2010 geeft de reserve geen ruimte voor het uitvoeren van reconstructies. Toekomstige reconstructies zullen als afzonderlijk krediet aangevraagd moeten worden. Door de structureel verminderde voeding is ook het rationeel wegbeheer onder druk komen te staan en zal jaarlijks € 100.000 minder aan wegbeheer besteed kunnen worden. Rentetoevoeging Bij de vaststelling van de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen 2008 heeft de raad besloten om voortaan uit te gaan van een jaarlijks rentepercentage zoals het CBS dat begroot. Voor 2010 wordt uitgegaan van 2% rentetoevoeging. Egalisatiereserve reinigingsheffing Doel Egaliseren van de tarieven voor de reinigingsheffing en het over de jaargrens (nacalculatie) kunnen betrekken van voor- en nadelen bij de tariefsbepaling (kostendekkendheid). Normering Gezien het karakter niet relevant. Voeding en onttrekking Het betreft een zogenaamd gesloten financieel systeem: hetgeen in een bepaald jaar in de reserve is gestort blijft beschikbaar voor de dekking van de kosten van de afvalinzameling en daarmee voor de bepaling van de hoogte het tarief van de reinigingsheffing. Voeding vindt plaats door storting van een eventueel exploitatieresultaat op de posten voor de inzameling en verwerking van het afval. Onttrekkingen vinden, al dan niet via de begroting, plaats ter nivellering van het tarief bij een hogere stijging dan algemeen gehanteerde inflatie. Evenals in 2007, 2008 en 2009 zal ook in 2010 € 100.000 worden onttrokken om de stijging van het tarief te beperken. Rentetoevoeging Rentetoevoeging is niet relevant. Bedrijfsreserve Soest en BBS Soest Doel De bedrijfsreserve Soest is bedoeld om de kosten van vervanging bij ziekte te dekken en om personele knelpunten op te lossen bij de reguliere taakuitvoering. De directie is bevoegd om deze middelen in de bedrijfsreserve te besteden. Normering Minimaal € 0 en maximaal € 500.000 positief, waarbij overschotten bij de jaarrekening ten gunste van de algemene middelen worden gebracht en tekorten taakstellend ten laste worden gebracht van de opvolgende jaren van de meerjarenbegroting (de norm van de bedrijfsreserve BBS Soest bedraagt minimaal € 0 en maximaal € 85.000 vanaf 2008).
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 181 van 196
Voeding en onttrekking De bedrijfsreserve wordt structureel gevoed met een algemene bijdrage en een specifieke bijdrage voor ouderschapsverlof. Jaarlijks wordt op het einde van het boekjaar het resultaat van de beïnvloedbare personeelskosten (overwerk, studiekosten, vacaturepot) ten gunste c.q. ten laste van de bedrijfsreserve gebracht. Rentetoevoeging Bij de vaststelling van de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen 2008 heeft de raad besloten om voortaan uit te gaan van een jaarlijks rentepercentage zoals het CBS dat begroot. Voor 2008 is uitgegaan van 2% rentetoevoeging. Reserve vervanging voertuigen en grote machines Doel Om te voorkomen dat de bedrijfsvoering van de buitendienst en de brandweer in gevaar komt, kan periodiek het gehele voertuigen- en machinepark dat bij de gemeente in gebruik is, worden vervangen. Normering Conform op te stellen 10-jarig vervangingsplan. Voeding en onttrekking Op grond van inventarisaties wordt jaarlijks het 10-jarig vervangingsplan geactualiseerd waaruit af te lezen valt met welke kosten en vervangingen we in enig jaar te maken krijgen. De voeding van de reserve wordt daar dan vervolgens op aangepast. De komende jaren zal de reserve eerst gaan groeien maar daarna afnemen omdat dan enkele grotere vervangingen zullen plaatsvinden. Rentetoevoeging Bij de vaststelling van de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen 2008 heeft de raad besloten om voortaan uit te gaan van een jaarlijks rentepercentage zoals het CBS dat begroot. Voor 2010 wordt uitgegaan van 2% rentetoevoeging. Reserve wijkbeheer Doel De reserve wijkbeheer is conform de Nota Reserves en Voorzieningen 2008 ingesteld bij de jaarrekening 2007 en dient ter dekking van wijkgerichte uitgaven waarvoor bewoners ideeën hebben aangedragen. Hierdoor wordt het mogelijk om per wijk te sparen voor grotere uitgaven. Normering Maximaal € 150.000 voor alle wijken, zijnde éénmaal het totaal beschikbare jaarbudget van € 150.000. Voeding en onttrekking De wijkbudgetten die aan het eind van het jaar niet zijn uitgeven zullen worden gestort in de afzonderlijke deelreserve. Rentetoevoeging Bij de vaststelling van de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen 2008 heeft de raad besloten om voortaan uit te gaan van een jaarlijks rentepercentage zoals het CBS dat begroot. Voor 2010 wordt uitgegaan van 2% rentetoevoeging. Reserve Masterplan Soesterberg Doel De reserve wijkbeheer is ingesteld bij de voorjaarsnota 2009 waarbij 5 miljoen is gestort vanuit de algemene reserve. Normering Geen. Voeding en onttrekking De reserve is gevoed door een storting van vijf miljoen vanuit de algemene reserve.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 182 van 196
Rentetoevoeging Bij de vaststelling van de nieuwe Nota Reserves en Voorzieningen 2008 heeft de raad besloten om voortaan uit te gaan van een jaarlijks rentepercentage zoals het CBS dat begroot. Voor 2010 wordt uitgegaan van 2% rentetoevoeging. Voorzieningen: Voorziening riolering Doel Het beheer en onderhoud van de riolen wordt 100% gedekt uit de opbrengsten rioolrechten. De voorziening heeft tot doel de kosten van riolen en de tarieven van rioolrechten te egaliseren. Normering Als beheerplan dient het gemeentelijk rioleringsplan 2005-2009 en het waterplan Soest 2004-2008. Deze plannen bepalen de normen voor de kwaliteit van het milieu en het onderhoud van de riolering en het oppervlaktewater. Jaarlijks wordt bij de programmabegroting en de jaarrekening het uitvoeringsplan toegelicht. De investeringsbehoefte wordt meerjarig in beeld gebracht. De tarieven voor de rioolrechten worden gebaseerd op dit meerjarig investering- en exploitatieschema. Hiermee heeft deze voorziening - ook vanuit fiscaaljuridisch oogpunt - een bindend karakter. De gelden mogen uitsluitend voor rioleringswerken worden aangewend. Voeding en onttrekking Volgens gemeentelijk rioleringsplan. In de voorziening wordt jaarlijks de verfijninguitkering riolering gestort. Rentetoevoeging Niet toegestaan op grond van het BBV. Voorziening debiteuren Doel Het dekken van de kosten die ontstaan door oninbaarlijdingen van (belasting)debiteuren. Normering Geen. Het risico wordt jaarlijks ingeschat. Voeding en onttrekking Onttrekkingen vinden jaarlijks bij de jaarrekening plaats. Rentetoevoeging Niet toegestaan op grond van het BBV. Voorziening afkoopsommen onderhoud graven Doel Het beschikbaar houden van door derden betaalde afkoopsommen voor het onderhoud in latere jaren. Normering Gezien het karakter niet relevant. Voeding en onttrekking Voeding vindt plaats door storting van de afkoopsommen. Onttrekking vindt jaarlijks plaats ter ontlasting van de exploitatie voor het onderhoud van de graven. Rentetoevoeging Niet toegestaan op grond van het BBV.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 183 van 196
Voorziening Innovatietraject Doel Het beschikbaar houden van gelden voor wachtgeldregelingen. Normering Gezien het karakter niet relevant. Voeding en onttrekking Onttrekkingen vinden jaarlijks bij de jaarrekening plaats. Rentetoevoeging Niet toegestaan op grond van het BBV. Voorziening bouwgrondexploitaties Doel Ter minimalisatie van de risico’s wordt voor de gemaakte interne kosten, waarvan nog niet duidelijk is of zij verhaald kunnen worden bij derden, een voorziening bouwgrondexploitaties gevormd. Normering Gezien het karakter niet relevant. Voeding en onttrekking De voorziening is bij de najaarsnota 2007 eenmalig gevoed met € 132.000 met betrekking tot de boekwaarde en interne kosten. Onttrekkingen zullen plaatsvinden als blijkt dat de kosten niet verrekenbaar zijn. Rentetoevoeging Niet toegestaan op grond van het BBV.
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 184 van 196
4.5 - Overzicht mutaties reserves en voorzieningen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 185 van 196
4.6 - Overzicht geraamde incidentele baten en lasten Programma:
2010 2011 2012 2013
(bedragen x € 1.000) Veiligheid Ontvlechtingskosten regionalisering
228
173
101
Verkeer en Vervoer Reconstructies wegen (dekking uit reserve/bijdragen)
3.250
Rationeel wegbeheerssysteem
15
Toegankelijkheidsscan
20
Kwaliteitsverbetering bushaltes (nettobijdrage gemeente)
15
113
Economie Natuur en milieu Invoering bladkorven
5
Wonen en ruimtelijke ordening Onderwijs en kinderopvang Noodlokalen
59
Vegoeding Prof. Redlschool
18
Uitvoeringskosten samenwerking onderwijs en organisaties
30
Zorg en Welzijn Volksgezondheid
10
Uitvoeringsbudget WMO
160
Project beleidsplan WMO
22
Onderzoek WMO - Hulp bij het huishouden
10
25
Sport, recreatie, kunst en cultuur Uitwisseling Sport
8
8
Uitwisseling Cultuur
5
5
Muziekonderwijs (taakstelling)
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
-150
-150
Pagina 186 van 196
Bestuurlijke taken Onderzoek wensen burgers
11
Verkiezingen
33
Luchtfoto's
10
Klanttevredenheidsonderzoek
11
66 10 31
31
Algemene Dekkingsmiddelen 3e Leaseperiode gemeentehuis
406
Stelpost onderwijs
878
Opmerking: in dit overzicht zijn de reservemutaties niet meegenomen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 187 van 196
4.7 - Overzicht WMO PROGRAMMA-BEGROTING 2010 - 2013 : OVERZICHT UITVOERING BELEIDSPLAN WMO SOEST 2008 - 2011
10-7-2009
PRESTATIEVELD 1
PRESTATIEVELD 2
PRESTATIEVELD 3
PRESTATIEVELD 4
PRESTATIEVELD 5
Samen leven in wijk en buurt bevorderen
Steun geven bij opvoeden en opgroeien
Informatie, advies en cliëntenondersteuning bieden
Steun bieden aan mantelzorgers en vrijwilligers
Meedoen vergemakkelijken
Het bevorderen van de sociale samenhang in en leefbaarheid van dorpen, wijken en buurten.
Op preventie gerichte ondersteuning van jeugdigen met problemen met opgroeien en van ouders met problemen met opvoeden.
Het geven van informatie, advies en cliëntenondersteuning.
Het ondersteunen van mantelzorgers daar onder begrepen steun bij het vinden van adequate oplossingen indien zij hun taken tijdelijk niet kunnen waarnemen, alsmede het ondersteunen van vrijwilligers.
Het bevorderen van de deelname aan het maatschappelijk verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en van mensen met een psychosociaal probleem.
Steun aan mantel-zorgers
Steun aan vrijwilligers
Bestaand beleid
Bestaand beleid
Bestaand beleid
Bestaand beleid
Bestaand beleid
Bestaand beleid
St. Balans, welzijnsfuncties Soesterberg, St. Vluchtelingen-werk, structureel Klaarwater, enz.
Lokale opvoed/opgroei structuur
SWOS, subsidies ouderenbonden en gehandicaptenverenigingen, AMW, CWS (cliëntenraadpleging), Zorgloket gemeente Soes, enz.
AMW
Kadervorming vrijwilligersbeleid (in Programma Zorg & Welzijn)
SWOS, AMW, St. Vluchtelingenwerk, ROC Midden-Nederland, St. Balans, St. Slacht-offerhulp, Afasie-sociëteit, gehandicaptensport, gehandicapten PSZ, enz.
7. Z&W 08-12 SOW
7. Z&W
Wijkcoördinatie 9. BT
08-12 WGI
08-12
SOW
Lokale zorgstructuur 6. OW
08-12
SOW
7. Z&W
08-12
SOW PUZA
Sociaal Juridisch Informatiepunt 7. Z&W
08-12
BBS
7. Z&W
08-12
SOW
7. Z&W
Mantelzorgconsulente SWOS SOW +part.in.
7. Z&W 08
08-12
SOW
7. Z&W
08-12
SOW
Vrijwilligersloket bij St. Balans 7. Z&W
08-12
SOW
Ouderenadviseur SWOS 7. Z&W
08-09
SOW
Steun aan mantel-zorgers
Steun aan vrijwilligers
Nieuwe acties
Nieuwe acties
Nieuwe acties
Nieuwe acties
Nieuwe acties
Nieuwe acties
(Virtuele) ideeënbus noaberschap, preventie, participatie
Werkgroep onderwijs/gemeente ZioS
Evaluatie dienstverlening Zorgloket
Gesprekken/ conferentie over lokale ondersteuningsstructuur
Opstellen notitie vrijwilligersbeleid/ MBO
Opstellen visie WWZ
9. BT
08
WGI
6. OW
Buurtpreventieprojecten stimuleren 9. BT
08-11 WGI
OOV
Vraag voor leefbaarheidsprojec-ten als sociaal voertuig uitzetten 9. BT
08-09 WGI
08
SOW
Startnotitie/plan van aanpak CJG 7. Z&W 08
SOW
Jeugdnota 2009-2011 opstellen
7. Z&W 08
SOW
4 gesprekken (pilot) burgerparticipatie in 2 wijken 9. BT
7. Z&W 08
PUZA
(Bij)scholing personeel Zorgloket 7. Z&W 08
PUZA
Ontwikkeling folderrreeks Wmo-aanbod
7. Z&W 08
PUZA COM
Aanpassing website gemeente Soest (Zorgloket)
08-09 WGI
7. Z&W 08
(welzijns)aanbod voor jongeren 12-18 jaar uitbreiden
PUZA COM
Opstellen toekomstvisie doorontwikkeling Zorgloket
7. Z&W 08-11 SOW
7. Z&W
08-11
PUZA SOW
SOW
7. Z&W 08
7. Z&W 08
Inventariseren + ondersteuning jonge mantelzorgers SOW
7. Z&W 08
7. Z&W
Ontlasting van mantelzorgers door vrijwilligers 7. Z&W
08-11
SOW
7. Z&W
08-11
SOW
7. Z&W
08-09
SOW
COM
Klanttevredenheidsmeting mantelzorg 7. Z&W
Verklaring van de aanduidingen
= Programma 5. Wonen & Ruimtelijke Ordening 5. W&RO
= uitvoering in de periode 2008 - 2012 08-12
= trekkende afdeling PUZA, betrokken afdeling SOW
= Programma 6. OnderWijs 6. OW
= Programma 7. Zorg & Welzijn
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
10 SOW
Toetsen lokale ondersteuningsstructuur 7. Z&W
11 SOW
Onderzoeken van regionale respijtzorg-voorziening(en) 7. Z&W
09-11
SOW
Afstemming lokale struc-tuur - regionaal steunpunt
Onderzoek toegankelijkheid 2 wijken
SOW
2. V&V
09-11
08-09
SOW
7. Z&W
SOW
09-11
SOW
SOW
09-10
SOW
P&B
09-10
P&B
Pilot gratis openbaar vervoer voor ouderen WGI
Opstellen visie Ouderenbeleid SOW
7. Z&W 08
Onderzoeken mensen met beperkingen, incl. laaggeletterden
PR campagne vrijwilligerswerk 7. Z&W
09-10
2. V&V 08
Herijking deskundigheidsbevorderingsbeleid 7. Z&W 08
WGI
Nulmeting toegankelijkheid openbare gebouwen
diverse
Uitvoeringsovereenkomst Balans (Vrijw.loket) 7. Z&W
09-10
Verplichtingen toeganke-lijk-heid openbare gebou-wen (aandacht sportnota)
Inventarisaties MBO + maatschappelijke stages
7. Z&W
PR-campagne mantelzorg
08-09
SOW
7. Z&W 08
Uitbouwen Vrijwilligersloket
7. Z&W
Lokaal ondersteuningsaanbod realiseren en vastleggen (in uitvoeringsovereenkomst(en) )
SOW
Diverse kwant. + kwal. onderzoeken inz. vrijwilligers
SOW COM
7. Z&W
09
SOW PUZA UAC
Opstellen visie gehandicaptenbeleid 7. Z&W
10 SOW PUZA
Ondersteuningsaanbod voor mensen met eenzaamheidsgevoelens
Pagina 188 van 196
. PROGRAMMA-BEGROTING 2010 - 2013 : OVERZICHT UITVOERING BELEIDSPLAN WMO SOEST 2008 - 2011 PRESTATIEVELD 6 Voorzieningen leveren voor mensen met een beperking Het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking, een chro-nisch psychisch probleem of een psycho-sociaal pro-bleem t.b.v. het behouden en bevorderen van hun zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijk verkeer.
PRESTATIEVELD 7
Het bieden van maatschappelijke opvang, waaronder vrouwenopvang en het voeren van beleid ter bestrijding van geweld dat door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer is gepleegd.
Bestaand beleid
08-12
PRESTATIEVELD 9
Preventie en zorg bieden bij specifieke, vaak verborgen gebreken
Het bevorderen van openbare geestelijke gezondheidszorg, met uitzondering van het bieden van psychosociale hulpverlening bij rampen.
Het bevorderen van verslavings-beleid.
PRESTATIEVELD 10 Stimuleren participatie en afleggen verantwoording
Betrekken van ingezetenen en in de gemeente een belang hebbende natuurlijke en rechtspersonen.
Bestaand beleid
Bestaand beleid
-Collectieve vervoersvoorzieningen -Individuele Wmo-voorzieningen (voorm. Wvg+HH) -Praktische ondersteu-ning door SWOS (maaltij-den, klusjes, personenalarmering e.a.) 7. Z&W
PRESTATIEVELD 8
OGGZ en preventief verslavingsbeleid door GGD Eemland, St. Balans, SWOS enz., waaronder Aanpak overmatig alcoholgebruik en drugs door jongeren en Uitbouwen voor o.m. verslaafde senioren
waaronder aanpas
PUZA SOW
08-12
SOW
Cliëntenparticipatie Wvg, thans CWS
7. Z&W
08-12
SOW
PUZA
Aanpak huiselijk geweld voortzetten, evalueren en vervolg 7. Z&W
08-09
SOW
OOV
Voorkomen van huisuitzettingen (ViA + vangnetoverleg Soest) 7. Z&W
08-12
SOW
Nieuwe acties
Nieuwe acties
Nieuwe acties
Opstellen notitie PGB Welzijn à la Almelo
Gemeentelijke Analyse Inventarisatie-uitkomsten
Ondersteunen van Communicatie en PR van CWS
7. Z&W
08-09
SOW
BBS
Ontwikkelen van nieuwe collectieve en/ of voorliggende voorzieningen 7. Z&W
09-11
SOW PUZA
7. Z&W
08
7. Z&W
08
Onderzoeken van ondersteuning+ zorgaanbod voor (alleen-staande) dementerenden 7. Z&W
09-11
SOW
PUZA
7. Z&W
SOW
aanbesteden Hulp bij het huishouden 7. Z&W 09
PUZA SOW
SOW
08-11
7. Z&W
09-10
08
SOW
SOW
SOW
9. BT
08
PUZA
SOW
CWS
10
SOW
CWS
08
WGI
COM
Pilot burgerparticipatie inzake vrijwilligersbeleid 7. Z&W
COM
Gesprekken voeren met Amersfoort (en regiogemeenten)
7. Z&W
SOW
Pilot burgerparticipatie bij beleid inzake sociale samenhang
SOW
10
09
7. Z&W
PR-campagne OGGZ, huise-lijk geweld, ouderenmishande-ling, verslavingen, dementie, eenzaamheid/ isolement 7. Z&W
COM
Pilot onderzoeken behoeften OGGZ door CWS e.a.
Regelen dat Vrijwilligersloket expliciet aandacht geeft aan vrijwilligerswerk voor deze specifieke doelgroep(en). 7. Z&W
08-11
Pilot onderzoeken behoeften mantelzorgondersteuning door CWS e.a. 7. Z&W
Toetsen van OGGZ-ondersteuningsstructuur
(vervangings)aanbod (ondersteunende) begeleiding bepalen 7. Z&W 09-11
9. BT
Nieuw beleid vastleggen in convenant, contract of uitvoeringsovereenkomst(en).
Evalueren verstrekkingsproces en aanbieders van hulp bij het huishouden 7. Z&W 08
SOW
Gesprekken/ conferentie over nieuwe structuur voor het bespreken van vangnet-/combiproblematiek + omvang der doelgroep(en)
10
SOW
COM
Klachtenmeldingen bespreken met CWS 7. Z&W
08-11
PUZA
SOW
Klanttevredenheids-onderzoeken
SOW
7. Z&W
08-11
PUZA
SOW
CWS
Prestatieafspraken met de woningcorporaties en instellingen i.v.m. nazorg 5. W&RO
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
08-09
P&B
SOW
Pagina 189 van 196
4.8 - Overzicht subsidies Producten
Subsidie
1 Openbare orde en veiligheid
Aanvullende activiteiten Halt Vrijwilligersverenigingen brandweer Bijdrage 5 december
27.713 8.762 2.317
Stimuleringssubsidie
64.142
3 Economische zaken 3 Uitstroom naar werk en sociale activering 4 Natuurbescherming
5 Bouwen en wonen 6 Lokaal onderwijsbeleid
6 Volwasseneneducatie 6 Peuterspeelzaalwerk 7 Welzijnswerk
7 Maatschappelijke zorg
7 Gezondheidszorg
7 Integratie 7 WMO
bedrag
Subsidie dierenbescherming Subsidie natuurbescherming Subsidie beheerskosten de Engh Opvang zwerfdieren Formatie kinderboerderij/milieueducatie Subsidie Nederlandse stichting Geluidhinder Vrouwen Advies Commissie Subsidie levensbeschouwend Onderwijs Onderwijsbegeleiding zieke leerlingen Onderwijskansenbeleid GOA/VVE Volwasseneneducatie Volksuniversiteit Stichting Kindercentra Stichting Wiele Wiele Stap Maatschappelijk cultureel belang Ontwikkelingssamenwerking Vrijwilligers Sociaal cultureel werk Soesterberg Stichting Balans Stichting Hulpdienst Soesterberg Jeugdbeleid Jongerenparticipatie Stichting Welzijn Ouderen Soest Ouderenbonden Ouderencontactmiddag Slachtofferhulp Gehandicaptenverenigingen Maatschappelijk werk/Beweging 3.0 WAO Ombudsteam Opvoedwinkel/Beweging 3.0
19.228 432.023 9.363 20.000 13.315 20.688 86.402 1.065.968 160 26.000 2.385 694.177 6.201 1.196 7.749 2.590 733.766 543 24.287
Afasiesocieteit Diabetes vereniging Drugpreventie activiteiten Basistakenpakket JGZ / uniform deel Basistakenpakket JGZ / maatwerkdeel Huiselijk geweld Stichting Vluchtelingenwerk Integratiebeleid Clientenparticipatie Diensten bij wonen met zorg Collectieve preventie GGZ Coördinatie vrijwilligers thuiszorg-mantelzorg Vrijwilligersloket/maatschap.betrokk.ondernemen
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
1.293 287 15.000 16.000 29.811 97 4.690 9.309 6.929 121.259 477.690
1.680 377 9.680 509.083 80.000 45.952 30.162 9.004 19.138 71.266 26.339 39.052 76.035
Pagina 190 van 196
8 Overig sport
8 Recreatie en speelvoorzieningen 8 Kunstbeoefening en bevordering
8 Oudheidkunde/musea 8 Cultuur
Sportfederatie/sportgala Sportvereniging Eemland Kleine sportinvesteringen Volksfeesten V.V.V. Culturele Jongeren Paspoort Amateur kunstbeoefening Instrumentenfonds Openluchttheater Stichting Oud Soest Muziekonderwijs Vereniging Artishock Stichting S.L.A.S. Stichting Idea Cultuurfestival Cultuurplatform Kunstzinnige vorming schooljeugd Subsidie LAN-Party Lokale radio
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
5.138 2.239 29.000 11.249 44.077 3.758 30.000 8.789 5.202 14.388 436.609 30.807 3.887 1.518.995 8.378 2.500 23.895 2.705 27.592
Pagina 191 van 196
4.9 - Afkortingen AB
Algemeen Bestuur
ABP
Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds
ADV
Antidiscriminatievoorziening
AED
Automatische externe defibrillator
ALO
Academie voor Lichamelijke Opvoeding
AmvB’s
Algemene maatregelen van bestuur
APV
Algemene Plaatselijke Verordening
Arbo wet
Wet op de arbeidsomstandigheden
ASHG
Advies- en Steunpunt Huiselijk Geweld
AVU
Afval Verwijdering Utrecht
Awb
Algemene Wet Bestuursrecht
AWBZ
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
AZ
Afdeling Algemene Zaken
B en W
Het college van burgemeester en wethouders
BAG
Basisregistratie Adressen en Gebouwen
BANS
Bestuursakkoord Nieuwe Stijl
BBO
Reserve revitalisering bestaande bebouwde omgeving
BBS
Sociale Dienst Baarn Bunschoten Soest
BBV
Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten en provincies
Bbz
Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen
BCF
Btw-compensatiefonds
BCF
Beleidsgestuurde Contract Financiering
BDC
Be quick Dios Combinatie
BDU
Brede Doeluitkering
BLS
Besluit Locatiegebonden Subsidies
BMI
Brandmeldinstallaties
BMO
Bedrijven Management Organisatie
BNG
Bank Nederlandse Gemeenten
BOA’s
Bijzondere opsporingsambtenaren
BOS
Buurt Onderwijs Sport
BOT
Bedrijfsopvangteam
BPR
Basisadministratie Persoongegevens en Reisdocumenten
BRP
Basisrioleringsplan
BRUL
Brandweer Regio Utrechts Land
BSO
Buitenschoolse Opvang
BSP
Bestuurlijke Samenwerking en Projecten
Btw
Belasting toegevoegde waarde
BVG
Bedrijfs Verzamel Gebouw
BWS
Besluit Woninggebonden Subsidies
BZ
Bijzondere Zorgkosten
BZK
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 192 van 196
CAK
Centraal Administratie Kantoor
CAR-UWO
Collectieve Arbeidsvoorwaardenregeling en Uitwerkingsovereenkomst
CBS
Centraal Bureau voor de Statistiek
CIZ
Centrum Indicatiestelling Zorg
CJG
Centrum Jeugd en Gezin
COA
Centraal Orgaan opvang Asielzoekers
COT
Collegiaal opvangteam
CPB
Centraal Planbureau
CPI
Consumentenprijsindex
CWI
Centrum voor Werk en Inkomen
CWS
Clientenbelang WMO Soest
DB
Dagelijks Bestuur
Dbt’s
Dorpsbeheerteams
DIV
Documentaire Informatie Voorziening
DO
Directie overleg
DSP
Documentair Structuur Plan
DVO
Dienst verleningsovereenkomst
EKD
Elektronisch Kinddossier
ESF
Europees Sociaal Fonds
EMU
Economische en Monetaire Unie
FF
Flora en Fauna
FIDO
Financiering Decentrale Overheden De naam van een organisatie voor maatschappelijke hulp bij (on)bedoelde zwangerschap,
FIOM
adoptie(problemen) en huiselijk geweld Fte
Formatieplaats
GALM
Groninger Actief Leven Model
GAP
Gemeentelijk afvalstoffenplan
GBA
Gemeentelijke Basis Administratie
GDU
Gebundelde Doeluitkering
Gft
Groente-, fruit- en tuinafval
GGD
Gewestelijke Gezondheidsdienst Eemland
GHOR
Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen
GIM
Gemeentelijke interne milieuzorg
GO
Georganiseerd Overleg
GOA
Gemeentelijk Onderwijs Achterstandenbeleid
GRP
Gemeentelijk rioleringsplan
GTK
Gemeenschappelijk Financieel Toezichtkader
GVVP
Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan
HH
Hulp bij het huishouden
HRM
Human Resource Management
HVO
Hypotheekfonds voor Overheidspersoneel
I&A
Informatievoorziening en automatisering
ICT
Informatie- en communicatietechnologie
IHG
Informatieknooppunt Huiselijk Geweld
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 193 van 196
IHP
IOAZ
Integraal onderwijshuisvestingsplan Wet Inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen
ISV
Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing
IV IVN
Integrale Veiligheidsbeleid Vereniging voor natuur- en milieueducatie (was: Instituut voor Natuurbeschermingseducatie)
JGZ
Jeugdgezondheidszorg
Jupla
Juridisch Platform
KDK
Kontakt der Kontinenten
KJS
Kies je sport
KNAU
Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie
KTO
Klanttevredenheidsonderzoek gemeente Soest
LEA
Lokaal Educatieve Agenda
LOP
Landschapontwikkelingsplan
LTC
Lawn Tennis Club
LV
Landelijke Voorziening
LVO
Landelijke Voorziening Omgevingsloket
MBO
Maatschappelijk Betrokken Ondernemen
MBO
Middelbaar Beroeps Onderwijs
MBP
Milieubeleidsplan
METEO/MTO
Medewerkerstevredenheidsonderzoek
MO
Management overleg
MUP
Milieu Uitvoerings Programma
NASB
Nationaal actieplan Sport & Bewegen
NHG
Nationale Hypotheek Garantie
NMC
Milieucommunicatie
NME
Natuur & Milieu Educatie
NNGB
Nederlandse Norm Gezond Bewegen
NUG'ers
Niet Uitkeringsgerechtigde
NUP
Nationaal Urgentie Programma
NUP
Nationaal Uitvoerings Programma Dienstverlening en e-Overheid
OCW
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Welzijn
OGGZ
Openbare Geestelijke Gezondheidszorg
OM
Openbaar Ministerie
OMV
Onderhoud motervoertuigen
OR
Ondernemingsraad
O's
Onuitstelbaar, Onontkoombaar en Onvoorzien
OZB
Onroerendezaakbelasting
P&B
Afdeling Planologie en Bouwen
PGO
Preventief Gezondheids Onderzoek
PR
Public Relations
PUEV
Provinciaal Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid
PUZA
Afdeling Publiekszaken
IOAW
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 194 van 196
REKO
Regionaal Ketenoverleg
RIAGG
Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg
RIB
Regionaal Inrichtingenbestand
RMN
Reinigingsbedrijf Midden Nederland
ROA
Regeling Opvang Asielzoekers
ROC
Regionaal Opleidingen Centrum
ROV
Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid
SBBS
Stichting Bevordering Bejaardenhuisvesting Soest
SBO
Afdeling Strategie, Bedrijfsvoering en Ontwikkeling
SISA
Single Information en Single Audit
SKOSS
Stichting Katholiek Onderwijs Soest-Soesterberg
SKS
Stichting Kinderopvang Soest
SLOK
Stimulering van Lokale Klimaatinitiatieven
SMART
Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden
SMPU
Strategisch Mobiliteitsplan Utrecht
SNO
Service Niveau Overeenkomst
SOS
Sportorganisatie Soest
SOW
Afdeling Sport Onderwijs en Welzijn
SUWI
Structuur en Uitvoering Werk en Inkomen
SVN
Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten
SWOS
Stichting Welzijn Ouderen Soest
SZW
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
TPS
Toeristisch Platform Soest
TSN
Thuiszorg Service Nederland
UAC
Uitstroom- en Activeringscentrum
UWV
Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen
VAVO
Voortgezet algemeen volwassenen onderwijs
ViA
Een naam van een bepaalde methode om huisuitzettingen te voorkomen
VIR
Verwijsindex Risicojongeren
VNG
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
VOC
Verkeersongevallenconcentraties
VOS
Vereenzaming Ouderen Soest
VRI
Verkeersregelinstallatie
VROM
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
VRU
Veiligheidsregio Utrecht
VTA
Visual Tree Assessment
VTU
Voorbereiding en toezicht op de uitvoering
VVE
Voor- en vroegschoolse educatie
VVN VVTV
Veilig Verkeer Nederland Wet gemeentelijke zorg voor houders van een voorwaardelijke vergunning tot verblijf
VVZ
Voetbalvereniging Zonnegloren
Wabo
Wet algemene bepalingen omgevingsrecht
Wajong
Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten
WAO
Wet arbeidsongeschiktheid
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 195 van 196
WAVE
Water als Vitaal element
WBP
Wet Bescherming Persoonsgegevens
Wbt’s
Wijkbeheerteams
WCPV
Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid
WEB
Wet Educatie Beroepsonderwijs
WEW
Waarborgfonds Eigen Woningen
WI
Wet Inburgering
WIA
Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen
WIJ
Wet Investeren in Jongeren
WION
Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten
WKPB
Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen
Wmo
Wet maatschappelijke ondersteuning
WOR
Wet op de Ondernemingsraden
WOZ
Wet Waardering Onroerende Zaken
Wro
Wet op de ruimtelijke ordening
WSW
Wet Sociale Werkvoorziening
Wvg
Wet voorkeursrecht gemeenten
WVS
Woonruimte Verdeling Soest
WW
Werkeloosheidswet
WWB
Wet werk en bijstand
WWI
Wonen, wijken en integratie
WWZ
Wonen, werken en zorg
Programmabegroting 2010-2013 Gemeente Soest ©
Pagina 196 van 196