Bewonerskosten voor warmte van wooncomplex Het Breed

Bewonerskosten voor warmte van wooncomplex Het Breed Ymere/Eigen Haard Amsterdam

Deerns raadgevende ingenieurs bv Rijswijk, 25 november 2010

HOMEPAGE PROJECTNUMMER STATUS DOCUMENTCODE

AUTEUR

PROJECTLEIDER/GROEPSLEIDER

www.deerns.nl 160-10-03480-03 definitief H:\PRJ\160\10\03480\03\RAPPORT\Ymere HetBreed notitie energiekosten 20101027 v3.1.doc

Ir. P. Stoelinga P. Stoelinga

PARAAF

PARAAF

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de opdrachtgever. Indien dit rapport in opdracht werd uitgebracht, wordt voor de rechten en verplichtingen van opdrachtgever en opdrachtnemer verwezen naar de DNR 2005, dan wel naar de betreffende ter zake tussen partijen gesloten overeenkomst.

160-10-03480-03

1

INHOUD

Hoofdstuk

Blad

1.

Inleiding

2

2.

Huidige situatie

2

3.

Toekomstige situatie

2

4.

Voor- en nadelen voor de bewoners

3

5.

consequenties energiekosten warmtelevering

4

6.

Consequenties energierekening bewoners.

5

7.

Toekomstige Tariefstijgingen

5

8.

Conclusies

6

9.

Verantwoording

6

Bijlage I. toelichting energiekosten berekening

oc: H:\PRJ\160\10\03480\03\RAPPORT\Ymere HetBreed notitie energiekosten 20101027 v3.1.doc

7

Rijswijk, 25 november 2010

160-10-03480-03

1.

2

INLEIDING Voor wooncomplex Het Breed in Amsterdam zijn een aantal veranderingen uitgevoerd dan wel beoogd, die consequenties hebben voor de energierekening van de bewoners. Aan Deerns Raadgevende Ingenieurs BV is door Ymere en Eigen Haard (verder in deze notitie kortweg aangeduid als “Ymere/Eigen Haard”, gevraagd om als onafhankelijke partij de consequenties van die veranderingen door te rekenen en de gevolgen voor de bewoners in beeld te brengen. Dit is gedaan door zelf een berekening voor het energiegebruik en de energiekosten op te zetten, zonder te kijken naar berekeningen van anderen over deze situatie.

2.

HUIDIGE SITUATIE In vier centrale stookruimten met gasketels wordt warmte opgewekt en via een distributienet naar de woningen getransporteerd. Hetzelfde geldt voor warm tapwater. De verwarmingsketels zijn/waren oud en er wordt gestookt op een temperatuurniveau van 90 °C toevoer en een retour van 70 °C. De voor- en achtergevel bestaan nu vooral uit kozijnen met enkel glas met een bijbehorende slechte isolatiewaarde. Het warmteverbruik wordt nu centraal in de vorm van een totaal gasgebruik van de ketelhuizen bemeterd. De verrekening van de verwarmingskosten naar de bewoners vindt niet plaats naar rato van werkelijk gebruik per woning, maar naar woningtype. Het ontbreken van individuele bemetering leidt in de regel tot een niet-energiebewust stookgedrag van bewoners. Het beheer en onderhoud van de verwarmingsysteem en het warmtapwatersysteem wordt door en voor rekening van Ymere/Eigen Haard gedaan.

3.

TOEKOMSTIGE SITUATIE Hieronder staan de beoogde en deels reeds uitgevoerde veranderingen aan Het Breed. •

Nieuwe verwarmingsinstallatie en zonneboiler. De oude verwarmingsketels zijn/worden vervangen door moderne verwarmingsketels met een substantieel hoger rendement dan de oude ketels. Ook worden zonnecollectoren geplaatst. Deze zullen een deel van de warm tapwaterbereiding verzorgen. Ook worden de warmtetransportleidingen vervangen.

•

Lage temperatuurverwarming Het afgiftesysteem van de woningverwarming (de radiatoren) wordt gewijzigd in een lage temperatuur systeem (65 °C toevoer / 45 °C retour). Om de nieuwe verwarmingsketels optimaal te laten presteren is het nodig dat het temperatuurniveau van de verwarming wordt verlaagd. Daartoe worden de radiatoren in de woningen vervangen door exemplaren die geschikt zijn voor deze lagere temperaturen.

•

Thermostatische radiatorkranen Er worden thermostatische radiatorkranen gemonteerd, waardoor het mogelijk wordt om de temperatuur per vertrek nauwkeurig in te stellen. De thermostatische radiatorkranen hebben een gunstig effect op de warmtewinst door zonin-



160-10-03480-03

3

straling in de woning en dragen zo bij aan een verlaging van de warmtevraag. Tevens verhoogt het de regelbaarheid van de ruimte temperatuur en biedt zo meer comfort. •

Gevelisolatie De thermische kwaliteit van het dak en de plafonds van de galerij en de arcade wordt verbeterd. De thermische kwaliteit van de voor- en achtergevels wordt verbeterd +

door het enkelglas te vervangen door dubbelglas (HR -glas). Het warmteverlies via de gevels en het dak wordt hierdoor substantieel verminderd. •

Individuele bemetering De woningen krijgen individuele warmtemeters in plaats van een collectieve rekening die onderling wordt verdeeld. Daardoor wordt alleen de energie die een huishouden werkelijk gebruikt nu in rekening wordt gebracht.

4.

VOOR- EN NADELEN VOOR DE BEWONERS •

Lagere stookkosten De door Deerns gemaakte berekeningen laten zien dat de hiervoor genoemde bouwkundige veranderingen en aanpassingen tot een substantiële verlaging van de exploitatiekosten leiden, die vervolgens een verlaging van de energiekosten voor de bewoners mogelijk maakt. Vooral de bouwkundige renovatie speelt hier in een belangrijke rol.

•

Afrekenen op werkelijk gebruik. Het voordeel van individuele bemetering is dat bewoners in staat zijn om met hun stookgedrag invloed uit te oefenen op de energierekening. Dit leidt als regel tot een zuiniger stookgedrag en dus gemiddeld tot een lagere energierekening. Omdat appartementen die aan een zijgevel of direct onder het dak liggen meer moeten stoken, dan tussenwoningen zullen de buitengelegen appartementen mogelijk wel een hogere en de andere woningen een extra lage rekening krijgen dan nu het geval is, omdat in de huidige het totale gebruik nog gelijk over alle woningen wordt verdeeld.

•

Comfort. Een goed geïsoleerde woning levert minder tocht en heeft minder last van koudestraling: door de betere isolatie is de oppervlaktetemperatuur aan de binnenkant van de gevel bij koude hoger. Verder kan met de thermostatische radiatorkranen de temperatuur per vertrek naar wens worden ingesteld in plaats van alleen aan of uit. Dit verhoogt het comfort. Het toepassen van dubbelglas levert ook een betere geluidsisolatie op voor omgevingsgeluid, zoals verkeer. Uiteraard alleen bij gesloten ramen.

•

Veiligheid. Verwarmingsradiatoren gaan niet eeuwig mee. Oxidatie aan de binnenzijde van de radiator kan leiden tot zwakke plekken in de radiator. Die kan het dan ineens begeven als er bijvoorbeeld iemand op gaat staan om de ramen te lappen. Het vieze water zal dan een ravage in de woning aanrichten. Hoe lang een radiator precies mee zal gaan valt niet te zeggen, maar met een leeftijd van 40 jaar geldt in het algemeen dat verwarmingslichamen wel aan het eind van hun levensduur zijn en vervangen moeten worden.

Doc: H:\PRJ\160\10\03480\03\RAPPORT\Ymere HetBreed notitie energiekosten 20101027 v3.1.doc


160-10-03480-03

•

4

Eneco Het energiebedrijf Eneco neemt de energievoorziening van Het Breed over van Ymere/Eigen Haard en gaat deze exploiteren. Dit heeft consequenties voor de bewoners: -

Geen complexe collectieve energierekening die onderling over de bewoners verdeeld moet worden, maar een individuele rekening met een individueel vastrechtbedrag en de individuele warmteafname. Eneco hanteert hierbij de landelijke (Eneco)tarieven voor warmtelevering en is daarbij gehouden aan de warmtewet, die de consument beschermt tegen te hoge tarieven.

-

Het warmteverlies bij de warmteopwekking en de warmtapwaterbereiding, maar ook het warmteverlies bij het transport van de warmte naar de woningen zijn voor rekening van Eneco. (maar zit wel verrekend in de warmtetarieven).

-

De investeringskosten voor de nieuwe verwarmingsinstallatie en de kosten voor onderhoud, administratie, service en beheer zijn voor rekening van Eneco. Hiervoor wordt aan de bewoners een vastrecht in rekening gebracht.

5.

CONSEQUENTIES ENERGIEKOSTEN WARMTELEVERING De hierboven genoemde veranderingen hebben gevolgen voor de energiekosten voor de bewoners. Om de gevolgen van de veranderingen op hun energiekosten inzichtelijk te maken, is een berekening gemaakt waarmee de effecten van de verschillende renovatiestappen afzonderlijk inzichtelijk worden gemaakt. Voor de berekeningen is gebruik gemaakt van de gegevens van wooncomplex het Breed. Voor de gastarieven is gebruik gemaakt van de administratieve gegevens van het Breed en voor de warmtetarieven van de gegevens van Eneco. Zowel de oude situatie als de eindsituatie met beheer door Eneco zijn berekend: 1. de huidige bouwkundige situatie met de oude ketels in beheer door Ymere/Eigen Haard 2. de bouwkundige situatie na renovatie met nieuwe ketels en beheer door Eneco. De resultaten van de berekeningen staan in tabel 2. Dit zijn afgeronde waarden. Tabel 2: Berekend gasverbruik voor de situaties 1 en 2

2007 Situatie 1 Gasverbruik t.b.v. verwarming Gasverbruik t.b.v. warm

Situatie 2

2.500.000

28.100 GJ

510.000

7.750 GJ

3.010.000

35.850 GJ

€ 1.932.000,

€1.295.000,-

tapwater Totaal berekend gasverbruik

Kosten (incl. vastrecht)



160-10-03480-03

5

De betere isolatie, het overgaan op lage temperatuurverwarming en het plaatsen van nieuwe ketels levert een energiebesparing op van 51%. Omdat Eneco de verliezen van de warmteopwekking en het warmtetransport niet in warmteafname doorberekend, wordt het gebruik in GJ voor de bewoners nog eens 23% lager. Omdat het GJ tarief voor warmte van Eneco hoger is dan de equivalente kosten voor gas nemen de kosten voor de bewoners echter niet recht evenredig af met de energiebesparing. 6.

CONSEQUENTIES ENERGIEREKENING BEWONERS. Wanneer Eneco het beheer overneemt worden de warmtegebruiken uitgedrukt in GJ’s in plaats van in m3 gas. Het warmteverlies van de verwarmingsketels en de leidingverliezen vanaf de ketels tot aan de energiemeter in huis worden niet verrekend, omdat Eneco alleen de in de woning gebruikte energie (achter de energiemeter) met de bewoner afrekent. In de oude situatie werd door de bewoners niet het volle pond betaald: de rente en afschrijving op de installatie, het onderhoud, administratiekosten, servicekosten en de beheerkosten werden nooit door Ymere/Eigen Haard aan de bewoners in rekening gebracht, en dat gebeurt bij beheer door Eneco straks wel.

De door Ymere/Eigen Haard betaalde bouwkundige renovatie, gecombineerd met de door Eneco betaalde nieuwe ketels, maken het dus mogelijk dat de bewoners van Het Breed in deze berekening hun energierekening voor 2007 zien dalen van € 1.932.000,- naar € 1.295.000,-. Een netto daling van € 637.000,-. Ondanks het feit dat er nu door de bewoners aan Eneco voor onderhoud, beheer etc. betaald wordt. Bovenstaande beschouwingen zijn de berekende getallen voor de situatie in 2007. Dezelfde berekening voor 2008, laat een netto energiekostenverlaging voor de bewoners zien van € 645.000,-, terwijl de verlaging voor 2009 op basis van dezelfde berekening € 760.000,- bedraagt, ofwel € 650,- per woning. Hierbij is rekening gehouden met de gas- en warmtetarieven van de betreffende jaren en hoe koud het in die jaren was ten opzichte van 2007.

De energierekening voor verwarming en warm tapwater daalt daardoor van ongeveer € 1.650,per woning naar € 1.000,- per woning per jaar. 7.

TOEKOMSTIGE TARIEFSTIJGINGEN Zowel bij voortzetting van de huidige beheervorm als bij beheer door Eneco, zal men geconfronteerd worden met prijsstijgingen: ondanks recente daling van de gasprijs, is de verwachting dat de gasprijs overeen aantal jaren bezien, gemiddeld jaarlijks met 6 à 7 procent zal blijven stijgen. Eneco zal deze stijging doorberekenen in zijn tarieven, maar mag dit niet boven-



160-10-03480-03

6

proportioneel doen: men is gehouden aan de landelijke tarieven en de bewoner wordt hierbij beschermd door de warmtewet, die voorschrijft dat energietarieven marktconform moeten zijn. De bouwkundige verbeteringen, de overgang naar lage temperatuurverwarming in combinatie met de nieuwe ketels werken, zeker op termijn, in het voordeel van de bewoners, omdat de stijging van de energiekosten hierdoor getemperd wordt. 8.

CONCLUSIES De beoogde maatregelen brengen de bewoners overwegend voordelen, waarvan substantieel lagere stookkosten misschien wel de belangrijkste is. In de oude situatie was het energiegebruik voor de warmtevoorziening van het Breed zeer hoog, met een al even hoge energierekening. Dit wordt veroorzaakt door verouderde verwarmingsketels met een slecht rendement en slecht geïsoleerde buitengevels. Dat geldt vooral voor de voor- en achtergevels van enkelglas. Zonder actie zal deze rekening de komende jaren steeds hoger worden. Het plaatsen van nieuwe ketels voor de warmtelevering aan Het Breed was noodzakelijk, want de oude waren aan het eind van hun levensduur. Het uitvoeren van een renovatie van de +

gevels, in de vorm van het plaatsen van HR -glas, dakisolatie het overgaan op lage temperatuurverwarming en het bemeteren van de warmteafname van de individuele woningen vormt uit energetisch oogpunt een samenhangend stel maatregelen, die samen een exploiteerbaar geheel vormen. De gemaakte berekeningen laten zien dat de maatregelen zullen leiden tot een aanzienlijk lagere gemiddelde energierekening voor de bewoners. Door het plaatsen van individuele energiemeters wordt het energieverbruik voortaan op basis van het werkelijke individuele stookgedrag en warm tapwatergebruik afgerekend. Buitengelegen woningen zullen hier door relatief wel meer gaan betalen dan binnengelegen woningen. 9.

VERANTWOORDING Bovenstaande beschouwingen zijn berekende en dus fictieve waarden voor de situatie zoals die in 2007 optrad of die daarvan zijn afgeleid. Niettemin geeft de berekening een redelijk goed beeld van de werkelijke situatie. Vergelijking van de voor 2008 berekende waarden met het werkelijke gebruik laat een afwijking van slechts 3% zien. Volgens Deerns Raadgevende Ingenieurs BV geeft de berekening een betrouwbaar beeld van wat er verandert aan de energiekosten voor warmte voor de bewoners. Wel moet worden bedacht dat de berekening een beeld geeft van het totale energiegebruik, en niet van individuele bewoners. Afhankelijk van het type en de ligging van het appartement en het stookgedrag en het warmtapwatergebruik van de bewoner kunnen flinke afwijkingen optreden ten opzichte van de gemiddelde energiekosten voor verwarming



160-10-03480-03

7

BIJLAGE I. TOELICHTING ENERGIEKOSTEN BEREKENING Het energiegebruik voor het totale complex voor verwarming is bepaald aan de hand van de thermische gebouweigenschappen (isolatiegraad) en de warmtewinst door zoninstraling. Het energiegebruik voor warm tapwater is op basis van een ervaringsgetal bepaald (8 GJ/jr per woning). Verder zijn het warmteverlies in het distributienet voor warm tapwater en verwarming en het opwekkingsrendement in rekening gebracht. Het effect van de door Eneco te plaatsen zonneboiler is niet in de berekening meegenomen. Het zo berekende energiegebruik is met een correctiefactor kloppend gemaakt met het werkelijke gasgebruik van 2007. Vervolgens is het gebruik voor 2008 en 2009 bepaald door het gebruik van 2007 te vermenigvuldigen met een klimaatindex: de mate waarin een ander jaar gedurende het stookseizoen kouder of warmer was dan 2007. Deze factor beïnvloedt het energieverbruik voor warm tapwater niet. Voor 2007 was deze factor (dus) 1, voor 2008 is hij 1,11 en voor 2009 1,13. voor 2010 is de factor nog onbekend. Het blijkt dat het zo voor 2008 berekende en gecorrigeerde energiegebruik 3% afwijkt van het werkelijke energiegebruik. In de tabellen op de volgende bladzijde staan de uitgebreide resultaten van de energiegebruikberekeningen die in de notitie zijn gebruikt.



160-10-03480-03

8



Bewonerskosten voor warmte van wooncomplex Het Breed

Recommend Documents