Bewindslieden nemen zaak-tjerk Hiddes hoog op

Nummer 13 | 30 maart 2006 | Uitgave Directie Voorlichting Ministerie van Defensie

Pagina 5 Samenwerking voorbeeldig in Task Force 150

Pagina 6-7 Batterij werkt op voor EUFOR-4

Pagina 8-9 Exclusiviteit handelsmerk Blue Angels

Pagina 10 Centrale Bottelarij als groothandel

Bewindslieden nemen zaak-Tjerk Hiddes hoog op DEN HAAG - De bewindslieden nemen de zaak op Hr.Ms. Tjerk Hiddes hoog op. Er is dan ook geen sprake van relativerende opmerkingen van de kant van minister Kamp. Dat verklaarde straatssecretaris Van der Knaap afgelopen dinsdagmiddag in de Tweede Kamer in antwoord op vragen. “Voor minister Kamp en mij is er geen misverstand mogelijk over ontslag voor degenen die zich hieraan schuldig hebben gemaakt.”

Minister Kamp heeft met zijn opmerkingen slechts verwezen naar het onderzoek van KPMG, waarin staat dat Defensie in vergelijking met andere arbeidsorganisaties niet uit de toon valt. De bewindsman maakte bekend dat de Commandant der Strijdkrachten in zijn nieuwsbericht aan het personeel van Defensie een verbod heeft uitgevaardigd voor het vertonen van porno in openbare ruimten bij Defensie. Ook mag er geen apparatuur van het ministerie

meer voor worden gebruikt. Staatssecretaris Van der Knaap nam tijdens het onderhoud in de Kamer afstand van de suggestie dat er niets is gedaan met vele meldingen van ongewenst gedrag. “Er zijn door Kamerleden en vakbonden aan mij noch de minister concrete zaken gemeld. Dat is jammer, want dan had ik juist iets in handen gehad om maatregelen te nemen.”

van de bewindsman een onafhankelijke onderzoekscommissie in te stellen.

De fracties in de Tweede Kamer waren blij met het initiatief

Lees ook de open brief op pagina 3

Van der Knaap riep de medewerkers van het ministerie op, naast de reguliere meldingskanalen, bij incidenten rechtstreeks contact opnemen met de onderzoekscommissie die gistermiddag officieel is ingesteld.●

Foto: Hennie Keeris

Genderdag leidt tot nieuw inzicht DEN HAAG - Waar een genderdag al niet goed voor is. Er is maar een beetje uitleg nodig over het belang van vrouwen in de krijgsmacht om een man volledig van gedachten te doen veranderen.

Overeenkomst over luchttransport DEN HAAG - Minister Kamp heeft vorige week donderdag in Leipzig de indienstelling van de Strategic Airlift Interim Solution (SALIS) bijgewoond. SALIS is een overeenkomst tussen zestien NAVO- en EU-landen en de firma Ruslan-SALIS GmbH en garandeert tot 2012 de inhuur van strategisch luchttransport. Zowel binnen de NAVO als de Europese Unie bestaat een tekort aan groot militair luchttransport voor humanitaire en crisisbeheersingsoperaties. Deze overeenkomst regelt dat op de luchthaven

van Leipzig permanent twee Antonov-124 transporttoestellen voor gebruik gereed staan. Naast deze twee Antonovs zijn nog vier vliegtuigen op afroep binnen zes tot negen dagen beschikbaar. De Antonov is een van de grotere transportvliegtuigen ter wereld. De inzet van de toestellen zal vanuit het European Airlift Centre op vliegbasis Eindhoven worden gecoördineerd vanuit het Strategic Airlift Coordination Centre (SALCC). Dit internationale coördinatiecentrum wordt geleid door de Nederlandse majoor Van Wijchen. De overeenkomst is mede ondertekend door Canada, Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland, Hongarije, Luxemburg, Noorwegen, Polen, Portugal, Slovenië, Slowakije, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk en Zweden.●

Eerste onderhoud Kelder met commandanten DEN HELDER - De commandant der Zeestrijdkrachten, vice-admiraal Kelder, heeft extra aandacht gevraagd voor het vergroten van de sociale controle en het verbeteren van de omgangsvormen bij de Koninklijke Marine. Hij deed dat afgelopen maandag op de Admiraliteit in Den Helder in een onderhoud met een aantal commandanten.

Zo werkte het althans bij eerste luitenant Martijn Meerwijk, pelotonscommandant bij het Schoolbataljon Luchtmobiele Brigade in Schaarsbergen. “Ik had een aversie tegen vrouwen in onze organisatie”, beweerde hij. “Ik kwam hier vanmorgen dan ook als een vijand binnen.” Met dat ‘hier’ doelt Meerwijk op de Genderdag, die 22 maart werd gehouden in Den Haag. Tegen de vierhonderd mensen, het gros leidinggevenden en bovendien vooral mannen, volgden het programma, namen deel aan workshops en luisterden naar de suggesties om het genderbeleid te verbeteren.

Aanleiding hiervoor vormde de negatieve publiciteit afgelopen week over voorvallen van ongewenst gedrag bij de Koninklijke Marine. Kelder heeft alle commandanten van schepen, walinrichtingen, kazernes en squadrons ontboden voor deze bijeenkomsten, waarvan er de komende dagen nog enkele worden gehouden. Bij de sessie van maandag waren de commandant van een fregat, een mijnenjager en een onderzeeboot uitgenodigd, samen met hun oudste of eerste officieren en de chefs der Equipage (de hoogste onderofficieren aan boord). Na een toelichting van Kelder konden de aanwezigen reageren en suggesties doen om de sociale controle en omgangsvormen te verbeteren. Het is nu de bedoeling dat de commandanten hierover met hun bemanning spreken en op korte termijn naar Kelder terugkoppelen.

Lees verder op pagina 4

Lees verder op pagina 3: ‘Rotte appels verwijderen’

30 maart | Pagina 2

INTERNE VACATURES DEFENSIE Voor recente vacatures kunt u terecht op de intranetsite van het Instituut Keuring en Selectie (IKS), te benaderen via het Defensie Intranetportaal (http: //intern.mindef.nl) of op internet via www.mobiliteitsbank.nl Medewerkers die nog geen toegang tot intranet en ook geen internetverbinding hebben, kunnen een beroep doen op de personeelsdienst van zijn of haar onderdeel. Senior Quality Controller, Gouda, schaal 12; Commandant afdeling Behoeftebepaling en - vervulling, Lettele, schaal 12; Hoofd afdeling Communicatie, Den Haag, schaal 12; Wetenschappelijk Medewerker, Den Haag, schaal 11; Dienstmanager, Soesterberg, schaal 11; Hoofd Financieel Economische Zaken tevens plv. Controller, Den Haag, schaal 11; IVConsultant, Gouda, schaal 10; P&O Adviseur, Gouda, schaal 10; Senior ICT beheerder Configuratiebeheer, Soesterberg, schaal 10; Stafofficier Planning & Control, Lettele, schaal 10; Hoofd / Medewerker Bedrijfsvoering; ILS Manager, Den Haag, schaal 10; Senior Projecttechnicus Gill / Stinger / Missle, Den Haag, schaal 10; Medewerker Administratieve Organisatie, Regelgeving en Communicatie (ARC) , Den Haag, schaal 10; Medewerker Marketing en Communicatie, Soesterberg, schaal 10; 1e ICT beheerder (3x), Soesterberg, schaal 9; Medior IV-Deskundige, Gouda, schaal 9; Junior Quality Controller, Gouda, schaal 9; Hoofd Bureau Platvorm Systeembeheer, Den Haag, schaal 8; Senior Functioneel Beheerder, Den Haag, schaal 7; Mondhygiënist, Amsterdam, schaal 7; Hoofd Distributiecentrum, Wezep, schaal 5; Medewerker Managementondersteunig, Den Haag, schaal 5; Cateringmedewerker C, Apeldoorn, schaal 4; Receptionist/Telefonist, Utrecht, schaal 3

KANSRIJK Voorlichting zelfstandig ondernemerschap Kansrijk organiseert op 9 maart weer een voorlichtingsbijeenkomst voor defensiemedewerkers die geïnteresseerd zijn in zelfstandig ondernemerschap. De bijeenkomst staat open voor medewerkers die behoren tot een knelpuntcategorie, herplaatsingskandidaat zijn of dat gaan worden. Tijdens de bijeenkomst komt onder meer het ondernemerschap aan de orde, de begeleiding vanuit Kansrijk en de consequenties voor de wachtgeldregeling. Interesse? Kijk op internet: www.kansrijk.info. Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie! Dus jij weet risico’s goed in te schatten? De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2006 persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk voor de eisen op de websites van Kansrijk. Actuele vacatures Kansrijk Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk.

IN HET KORT ZESDE MPTTP ‘T HARDE - De zesde militaire prestatietocht te paard (MPTTP) vindt dit jaar plaats op vrijdag 8 september 2006 in ´t Harde. Gastheer is wederom 11 Afdeling Rijdende Artillerie ‘de Gele Rijders’. Inschrijven kan via de website op internet: www.mpttp.nl●

KUSTWACHT HELPT GRENADA WILLEMSTAD - De Kustwacht Nederlandse Antillen & Aruba heeft vorige week woensdag, 15 maart, in samenwerking met de US Coast Guard geholpen bij een zoektocht naar een vermiste boot nabij Grenada. De maandag ervoor was een groep van zes Amerikanen gaan zeilen vanaf Grenada met twee kleine boten. Het is één catamaran gelukt de kant te bereiken. Van de andere zijn twee opvarenden naar de kant gezwommen. Het overgebleven bemanningslid heeft geprobeerd het zeilbootje naar de kant te loodsen, maar dreef steeds verder af. Op dinsdag is tevergeefs gezocht naar het bootje waarna woensdagochtend door de US Coast Guard de hulp van de KWNA&A is ingeroepen. Die heeft daarop de Fokker 60 van de Koninklijke Luchtmacht ingezet voor lokalisatie van het bootje. Dit lukte en vanuit het vliegtuig is een zich in de buurt varend vissersbootje naar de catamaran gedirigeerd om assistentie te verlenen. Binnen een uur daarna was de Kustwacht van Grenada met een patrouilleboot ter plaatse. De opvarende is in goede gezondheid aangetroffen met slechts last van zonnebrand, schaafwonden en lichte uitdrogingsverschijnselen.●

Kamp debatteert met studenten DEN HAAG - Minister Henk Kamp debatteerde 20 maart met een groep studenten van de Rijks Universiteit Groningen over conflictpreventie. Dit

WILLEMSTAD - De Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba heeft bij een gezamenlijke actie met de SARFA (Search and Rescue Foundation Aruba) afgelopen zaterdag, 25 maart, een visser op het bootje ‘Squid’ gered. Het scheepje was op drift geraakt nadat het motorpech kreeg. De Kustwacht kreeg een melding dat het bootje, dat in de ochtend was vertrokken, ‘s avonds nog niet bleek te zijn teruggekeerd. Het was de SARFA die met een privévliegtuig de ‘Squid’ ontdekte op ongeveer twaalf mijl zuidoost van Aruba. De Kustwacht helikopter kon de opvarende door middel van een hoist aan boord hijsen. De zeiler is voor behandeling naar het Horacio Oduber Hospitaal Aruba overgebracht. De Squid is door De Zeeleeuw van de SARFA naar Aruba gesleept.● De ‘Squid’ met opvarende die wordt geassisteerd door een bemanningslid van de KW-helikopter. Foto: KWNA&A

INGEZONDEN DIEFSTAL? Stel u heeft een auto in de garage staan. Op een dag opent u de garage en de auto is verdwenen. Dan is er sprake van diefstal. U gaat naar de dealer en vraagt wat een vergelijkbare auto kost. Nu weet u de waarde van de diefstal. Stel nu dat u een werkovereenkomst aangaat met een werkgever waarin staat opgenomen dat u op uw 55 jaar stopt met werken, maar wel wordt doorbetaald. Op een dag wordt u wakker en blijkt dat de werkgever de leeftijd heeft opgetrokken naar 58 jaar. U vraagt aan een verzekeraar wat u op dat moment dient te storten aan kapitaal opdat de verzekeraar u voor de drie jaren dezelfde uitkering doet als uw werkgever. U regelt dat en nu wordt u een aantal jaren later weer wakker op een morgen en blijkt dat de werkgever van 58 zelfs 60 heeft gemaakt. Moet u weer storten bij de verzekeraar. Is hier analoog aan de autodiefstal niet ook gewoon sprake van diefstal en is de waarde van de diefstal gelijk aan de storting die u bij de verzekeraar moet doen? Remco van Ravenzwaaij Luitenant-kolonel bd KLu (40 jaar)●

der meer de besluitvorming en voorbereiding van de Nederlandse bijdrage aan de missie in Uruzgan, de (toekomstige) rol van de NAVO, gezien de nieuwe re-

aliteit na de Koude Oorlog, inclusief nieuwe uitdagingen en de rol van Civic and Military Cooperation (CIMIC) bij vredesmissies. Foto: Peter Wiezoreck●

Grote NAVO-oefening boven Nederland DEN HAAG - F-16 jachtvliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht nemen tot en met vrijdag 7 april deel aan de grote NAVO-oefening Brilliant Arrow. In voorgaande jaren stond deze oefening bekend als Clean Hunter. Oefening Brilliant Arrow heeft tot doel de onderlinge samenwerking tussen de verschillende internationale luchtmachten en de NAVO-organisatie bij de

VISSER GERED

gebeurde in het Defensie Operatie Centrum van het Ministerie van Defensie in Den Haag. Onderwerpen die de revue passeerden waren on-

planning en uitvoering van missies te trainen. Daarnaast worden internationale regels en procedures beproefd en geëvalueerd. Het scenario van de oefe-

ning richt zich op crisisbeheersing. Het vlieggebied strekt zich uit van oefengebieden boven de Noordzee tot het Duitse en Deense luchtruim. Dit jaar nemen luchtmachten van België, Canada, Tsjechië, Denemarken, Frankrijk, Griekenland, Duitsland, Italië, Noorwegen, Polen, het Verenigd Koninkrijk en de

Verenigde Staten deel. De organisatie van Brilliant Arrow is in handen van het hoofdkwartier van de Allied Air Component Command in Ramstein (Duitsland). In de eerste week van de oefening wordt er gedurende de dag gevlogen. In de tweede week van maandag tot en met donderdag hoofdzakelijk in de avonduren.●

SAMENWERKING NOODZAKELIJK VOOR MARINE-INDUSTRIE ROTTERDAM - Staatssecretaris van Defensie Cees van der Knaap vindt dat samenwerking op het gebied van militaire scheepsbouw noodzakelijk is om de bedrijfstak ook in de toekomst te laten voortbestaan. Gezien de concurrentie van buiten Europa is schaalvergroting volgens de bewindsman nodig om te overleven. Van der Knaap deed zijn uitspraken tijdens de onlangs gehouden Week van de Scheepsbouw in Rotterdam. Volgens Van der Knaap zorgt globalisering voor nieuwe spelregels. Zo is een groot deel van de scheepsbouw verhuisd naar lage-lonen-landen. Van der Knaap pleit dan ook sterk voor samenwerking in een “echt Europees marinecluster”. Daarvoor heeft hij eerder draagvlak gezocht bij Duitsland, Engeland, Frankrijk, Italië en Zweden. Ook hier leeft de gedachte dat coöperatie de sleutel is om ook in de toekomst over een gezonde marine-industrie te beschikken, ondanks dat bijna alle werven de komende jaren weer gevulde orderportefeuilles hebben. Van der Knaap vertelde dat zijn idee van een Europees marinecluster gehoor

heeft gekregen binnen het De eerste stappen die dit instituut heeft genomen, zien er positief uit.

EDA.

Maar het Nederlandse belang moet wel worden bewaakt, want: “Eerlijke kansen voor onze eigen industrie bestaan alleen wanneer Nederland de toepassing van regels door andere landen goed in de gaten houdt.” Volgens de staatssecretaris is het voor Nederland belangrijk om na te denken hoe men zich binnen het Europese speelveld moet opstellen. “Ik heb daarom samen met mijn collega’s van het Ministerie van Economische Zaken het initiatief genomen om een strategische visie te ontwikkelen over de positie die de Nederlandse defensie-industrie in internationaal verband over een periode

van tien jaar moet gaan nemen. Dit onderzoek moet duidelijk maken waar op termijn onze focus ligt en waar die uitmondt in kansen voor de industrie. Over enkele maanden verwacht ik hierover duidelijkheid te kunnen verschaffen.” Volgens Van der Knaap zijn de Nederlandse werven klaar voor de concurrentieslag in Europa. Naar zijn oordeel zijn ze afgeslankt, efficiënt en ze opereren met een keten van deskundige toeleveranciers. “Men komt echter niet genoeg aan de bak, omdat de Europese landen hun defensiemarkt net zo afschermen als de Zwitsers hun bankgeheim.”●

KLu ontvangt CWI-adviseurs EINDHOVEN - De Koninklijke Luchtmacht heeft 22 maart 49 jongerenadviseurs van het Centrum Werk en Inkomen (CWI) op vliegbasis Eindhoven ontvangen. Voor de werving door het CWI worden de adviseurs geregeld voorgelicht over het werken bij Defensie. Ze spelen in de werving voor de krijgsmacht een belangrijke rol: zij spreken de jongeren vaak als eerste en kunnen hen infomeren over Defensie als werkgever. Zij wijzen ze op de vacatures, mogelijkheden en voorwaarden. Het plaatsvervangend hoofd perso-

STAATSSECRETARIS IN OPEN BRIEF AAN HET PERSONEEL:

Ongewenst gedrag onaanvaardbaar DEN HAAG - Staatssecretaris Van der Knaap heeft in een open brief aan het defensiepersoneel afgelopen dinsdag duidelijk gemaakt dat ongewenst gedrag in het algemeen, en seksuele intimidatie in het bijzonder onacceptabel zijn. Het beeld dat nu in de berichtgeving is ontstaan, is zeer schadelijk voor Defensie als geheel en beschadigt ook individuen, stelt hij daarin. Hieronder volgt de letterlijke tekst van zijn brief: “De afgelopen dagen is er naar aanleiding van publiciteit over een incident aan boord van het fregat Hr.Ms. Tjerk Hiddes grote ophef ontstaan over mogelijke seksuele intimidatie en andere vormen van wangedrag binnen de krijgsmacht. Ondanks dat nog moet worden vastgesteld wat zich precies heeft afgespeeld op het fregat, neem ik de zaak zeer serieus. Ik ben geschrokken toen ik werd geïnformeerd over de details van de incidenten. Als staatssecretaris sta ik voor een veilige en goede werkomgeving voor al het personeel van Defensie. Bij Defensie vraagt dit om extra aandacht omdat bij verschillende onderdelen de werk- en leefomgeving niet goed van elkaar te scheiden zijn. Ongewenst gedrag in het algemeen, en seksuele intimidatie in het bijzonder zijn onacceptabel. Bovendien is het voor een gezonde organisatie een voorwaarde dat iedereen zich welkom en veilig voelt en daar gedurende een langere periode wil blijven werken. Dit geldt voor mannen en zeker ook voor vrouwen. Sinds mijn aantreden als staatssecretaris heb ik mij ingespannen om het genderbeleid bij Defensie tot een succes te maken en het aandeel van vrouwen bij Defensie juist te vergroten. Het beeld dat nu in de berichtgeving is ontstaan, is zeer schadelijk voor Defensie als geheel en beschadigt ook individuen. En dat betreur ik ten zeerste, want dit beeld doet geen recht aan al het goede werk dat u verricht en de loyaliteit waarmee u dat doet. Een serieus probleem vraagt om een gepaste reactie. Ik heb daarom een onafhankelijke onderzoekscommissie onder voorzitterschap van de heer Staal gevraagd te bezien in hoeverre ongewenst gedrag binnen de krijgsmacht voorkomt en mij nader te adviseren, indien daartoe aanleiding is. Ik heb gevraagd mij in september 2006 de bevindingen van het onderzoek naar ongewenst gedrag bij Defensie te presenteren. Eind

Explosies bij Kandahar KANDAHAR - Op het vliegveld van het Zuid-Afghaanse Kandahar hebben, vermoedelijk afgeschoten, projectielen drie explosies veroorzaakt. Dit gebeurde afgelopen maandag op een afgelegen deel van Kandahar Airfield. Bij dit incident vielen geen gewonden. Evenmin is er sprake van materiele schade. Op Kandahar Airfield zijn Nederlandse militairen gehuisvest. Het betreft de Special Forces-eenheid en leden van de Deployment Task Force voor de ISAF-missie in Uruzgan per 1 augustus. Op het vliegveld werken tevens zo’n vijftig Nederlanders bij de internationale staf van het multinationale hoofdkwartier in de zuidelijke regio. Uit voorzorg hebben de militairen ongeveer anderhalf uur in de bunker gezeten.● neel, majoor Bouma, vertelde hoe het personeel van de Koninklijke Luchtmacht woont, werkt en leert op de vliegbasis. Bij de luchtmacht zijn, verdeeld over acht locaties (vanaf 2007: tien) ongeveer 800 vacatures per jaar beschikbaar. Er zijn 92 verschillende functies, zoals vlieger, brandweer, chauffeur, (vliegtuig) onderhoudsmonteur, horeca, verpleegkundige. De moeilijkst vervulbare vacatures zijn die in de techniek. Hier ligt volgens hem een uitdaging voor CWI. ‘s Middags volgde een rondleiding over het terrein. Meer info over de Taskforce Jeugdwerkloosheid op intranet: Startpagina Personeel.●

mei al zal de commissie verslag doen over het voorval op de Tjerk Hiddes. Er is echter alle aanleiding u nu al duidelijk te maken hoe wij over ongewenst gedrag denken. Ik doe dat in deze brief. De Commandant der Strijdkrachten, generaal Dick Berlijn, heeft als hoogste militair in een nieuwsbericht aan de krijgsmacht een aantal specifieke gedragsregels nog eens expliciet onder de aandacht gebracht. Vooruitlopend op de uitkomsten van de onderzoekscommissie, wil ik een beroep op u doen extra alert te zijn op uitingen van ongewenst gedrag in uw omgeving. We staan samen voor een organisatie waar ongewenst gedrag niet thuishoort en waar wederzijds respect het uitgangspunt is voor onze omgangsvormen. Ongewenst gedrag kent vele verschijningsvormen, waar u op verschillende manieren op kunt reageren. Elkaar aanspreken op gedrag, daar begint het mee. Als toch grenzen worden overschreden, kunt u zelf de keuze maken of u een incident meldt bij uw leidinggevende, bij de vertrouwenspersoon van uw onderdeel, of dat u aangifte doet bij de Koninklijke Marechaussee. Maar neem in alle gevallen actie! In het kader van het eerder genoemde onderzoek van de commissie onder leiding van de heer Staal verzoek ik u uw melding of klacht ook rechtstreeks te melden aan de leden van de commissie.”

De Staatssecretaris van Defensie

Aanhoudingen na drugsvondst SEEDORF - De Koninklijke Marechaussee heeft op de legerplaats Seedorf (Duitsland) tegen vijf militairen van de Koninklijke Landmacht procesverbaal opgemaakt voor overtreding van de Opiumwet. De zaak kwam in vorig jaar september aan het licht en resulteerde in de aanhoudingen van twee militairen voor handel en smokkel van harddrugs en drie voor voorbereidingshandelingen. Bij de arrestaties zijn verdovende middelen in beslaggenomen. Het betrof 89 gram cocaïne, honderd gram speed en een geringe hoeveelheid marihuana.●

30 maart | Pagina 3

VICE-ADMIRAAL KELDER OVER ONGEWENST GEDRAG:

‘Rotte appels verwijderen’ DEN HELDER - Het eerste moment overheerste de verbijstering bij de Commandant Zeestrijdkrachten, vice-admiraal Jan Willem Kelder, nadat hem over de affaire aan boord van Hr.Ms. Tjerk Hiddes was verteld. Direct daarop gelastte hij een intern onderzoek. “Ik hecht net als mijn voorgangers sterk aan normen en waarden. Laat duidelijk zijn dat - als de beschuldigingen waar zijn - er voor de heren die dit op hun geweten hebben, geen plaats is bij de Koninklijke Marine.” baksmeester weer in ere wor“Ongeacht de uitkomst van den hersteld. Normbesef moet de onderzoeken, wil ik al een desnoods deel gaan uitmaken aantal zaken met mijn comvan de opleidingen van de KM mandanten bespreken. De Koninklijke Marine heeft elfof nog meer dan voorheen. duizend personeelsleden en Misschien moeten we het de kans bestaat dat er een zelfs onderdeel maken van de paar rotte appels tussenzitten. keuringen, omdat het een Die moet ik verwijderen,” alkwestie van mentaliteit is en dus vice-admiraal Kelder. tussen de oren zit van menVolgens hem is de situatie sen. Kunnen we het er niet uit onaanvaardbaar. “Ik sta voor krijgen, dan moeten we zo ieeen goede werksfeer bij dit mand niet aannemen.” De krijgsmachtdeel. Ik heb zowel Commandant Zeestrijdkrachmannen als vrouwen nodig ten wil een voorbehoud maom de schepen te varen en de ken. “We moeten ons niet fomissies uit te voeren. We cussen op dat ene schip. Het moeten het werk samen doen, kan ook op andere schepen zowel in Afghanistan als op plaatshebben of op andere de schepen. Het kan niet zo plekken in de krijgsmacht.” zijn, dat een deel van het personeel zich onveilig voelt en AANSCHERPEN zijn of haar werk niet kan Vice-admiraal Kelder heeft doen. Daarom moet de onderde indruk dat de meeste exste steen boven komen.” cessen plaatshebben als een Kelder heeft inmiddels laten schip aan de wal ligt in een nagegaan wat er bij de marine buitenlandse haven. “Een kan worden gedaan, vooruitschip is en blijft een klein Vice-admiraal Jan Willem Kelder: lopend op de uitkomst van het dorp op zee, waarbij iedereen ‘Meer sociale controle aan boord van de onafhankelijke onderzoek van op elkaars lip zit. De mensen schepen’. Foto: Keesnan Dogger-AVDD de Commissie Staal. De aanhebben op zee hard gewerkt leiding vormde het eerdere ontgroeningincident en dan worden in de haven de touwtjes gevierd. op de Amsterdam afgelopen zomer. Dat is toen Als het misgaat, blijken er ook nogal eens alcohol door de betrokkenen meteen adequaat opgepakt. en drugs in het spel te zijn. Mede op basis van de De commandant heeft de zaak onderzocht, de Ma- conclusies van de Commissie Staal zullen we berechaussee ingeschakeld en die heeft een strafkijken waar we strenger en sneller moeten optrerechtelijk onderzoek gedaan. Daar kwam uit dat er den en welke regels moeten worden aangegeen strafbare feiten zijn gepleegd. Maar deze scherpt. De beperkte ruimte waarop wij leven bij zaak is toen wel administratief afgehandeld: de onze operationele eenheden, vereist dat we resvier aanstichters zijn overgeplaatst, waarmee de pectvol omgaan met elkaar.” orde aan boord werd hersteld. Zij mochten niet De komende tijd worden er bijeenkomsten gemee naar Task Force 150. Voor iedereen aan boord houden waarop Kelder praat met de commandanwas klip en klaar dat een grens was overtreden en ten. De eerste is afgelopen maandagmiddag gedat dat niet wordt geaccepteerd.” weest en de tweede volgt deze week. Als eerste De Commandant Zeestrijdkrachten schrok van heeft hij gesproken met de commandanten en de eerste melding over het incident op de Hiddes. chefs der equipage van enkele schepen, over de “Nadat mij het voorval werd gemeld, heb ik het wijze waarop verbetermogelijkheden het best ontslag van de matroos opgeschort en een intern kunnen worden doorgevoerd. Vice-admiraal Kelonderzoek opgestart.” Hij noemt het vervelend dat der: “Ik betrek hier alle commandanten van scheer nu ineens veel oude incidenten opduiken in de pen en squadrons en de bataljonscommandanten publiciteit. “Het ‘koffieverhaal’, waarbij een vrouvan de mariniers bij.” welijke opvarende met liters warme koffie werd overgoten, is minstens vijf jaar oud. De dader is Ook sprak de vice-admiraal dinsdagmiddag met toen strafrechtelijk veroordeeld en we hebben de voorzitters van de verschillende bonden voor hem uiteraard ontslagen. Voor dat soort figuren is het defensiepersoneel, die hij in Den Helder uitbij de Koninklijke Marine geen plaats!” nodigde. De voorzitters Wim van den Burg Kelder is voorstander van meer sociale controle (AFMP), Hans Couzy (FVNO), Hans Pleijsier, (KVMO) aan boord van de schepen. “De commandanten en Jean Debie (VBM/MNOV) waardeerden deze uitmoeten weten wat er gebeurt. Militairen moeten nodiging. Er werd onder meer afgesproken dat elkaar aanspreken op ongewenst gedrag en dat men elkaar in de toekomst periodiek zal ontmoemelden aan de commandant. Misschien moet de ten om de ontwikkelingen verder te bespreken.●

Symposium Veiligheid voor Europa BREDA - Het BeNeLux-Universitair Centrum (BUC) houdt op maandag 24 april vanuit haar Leerstoel ‘Krijgsmacht en Samenleving’ een symposium over het onderwerp: ‘Succesfactoren in de Belgisch-Nederlandse Samenwerking voor Veiligheid als voorbeeld voor Europa’ in de aula van de KMA in Breda. Het programma wordt geopend door de president van het BeNeLux-Universitair Centrum, professor dr. Anton M.C. van der Geld. Daarna volgen drie korte inleidingen door luitenant-generaal H. Sonneveld (PCDS) over ‘Evaluatie van de bestaande militaire samenwerking’; VVDTweede Kamerlid H. van Baalen over ‘Achterliggende motieven van Europese integratie’ en ten

slotte door professor dr. R. de Wijk (hoogleraar over ‘Nieuwe dreigingen, nieuwe kansen’.

NLDA)

De inleidingen worden gevolgd door een discussie met de aanwezigen, waarbij ook reflecties worden gegeven door dr. W.E. van Eekelen en professor dr. G. Manenschijn. Luitenant-generaal A.P.P.M. van Baal (IGH) treedt op als gespreksleider. Belangstellenden kunnen zich op dinsdag, woensdag en donderdag telefonische aanmelden tussen 09.00-13.00 uur, tel.nr. 073 - 522 00 05, fax 073 - 522 10 00, e-mail: [email protected]●

Homoseksualiteit en Krijgsmacht HUIS TER HEIDE - Homoseksuelen in de krijgsmacht kunnen de themabijeenkomst Homoseksualiteit en Krijgsmacht bijwonen. Deze wordt gehouden van 12 tot en met 14 april in het Vormingscentrum Beukbergen. Deelname is mogelijk voor homo’s en lesbiënnes, burger of militair, BBT’er of BOT. Deelname is gratis. Bovendien is het mogelijk buitengewoon verlof te krijgen, militairen op grond van het AMAR, artikel 85, lid 1-0. Voor burgers geldt artikel 45, lid 1 van het BARD. Aanmelden kan schriftelijk of telefonisch vóór 5 april bij het Vormingscentrum Beukbergen, Amersfoortseweg 59, 3712 BB Huis ter Heide. Telefoon: 0346 - 35 29 44. Informatie is verkrijgbaar via het secretariaat van Stichting Homoseksualiteit en Krijgmacht, Postbus 1612, 3800 BP Amersfoort, telefoon. 035 - 647 97 26. Email: [email protected]●

30 maart | Pagina 4

UITZENDINGEN HEET HANGIJZER VOOR MILITAIR MET KINDEREN

GENDER: EEN ZAAK VOOR IEDEREEN Vervolg van pagina 1

DEN HAAG - Luitenant Meerwijk geeft aan het eind van de genderdag ruiterlijk toe dat een nieuwe wereld zich aan hem heeft geopenbaard. Hij kijkt er in ieder geval met totaal andere ogen naar. Wat hem betreft betekent het fenomeen vrouwen in de Defensieorganisatie wel degelijk een meerwaarde. TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS - FOTO’S: HERMAN ZONDERLAND

Gender wordt vaak gezien als iets lastigs dat uitsluitend vrouwen aangaat. Dit is echter niet het geval. Gender gaat over verschillen tussen de seksen en hoe het best met beide kan worden omgegaan. Het beleid richt zich er dan ook op te bevorderen dat Defensie als werkgever mannen, maar zeker ook vrouwen, voor de organisatie weet te behouden. Dit door het bijvoorbeeld mogelijk te maken dat zorgtaken zowel voor vaders als voor moeders goed te combineren zijn met werk en carrière. Dit is namelijk ook gunstig voor de werkgever: vanuit operationeel belang, het oogpunt van kwaliteit, positie en continuïteit. Er liggen nogal wat wensen op het bordje van Defensie. Volgens commandeur Peter Scholten, adjunct hoofddirecteur van de Hoofddirectie Personeel, wil de organisatie iets doen aan gender in vredesoperaties en in opleidingen en trainingen. Defensie zoekt verder naar een genderbalans, mede door meer evenwicht in het personeelsbestand. TOEGEVOEGDE WAARDE

Tijdens de genderdag gaan leidinggevenden over allerlei relevante kwesties met elkaar in debat in acht verschillende workshops met de thema’s: gender in onze missies, werkende moeders en vaders, nemen we hem of nemen we haar? en de kracht van gender. Verder komen de onderwerpen: baas of bazin, wat houdt ons tegen, gender InZicht en vrouwenwerk – mannenwerk aan bod. Bij ‘werkende moeders en vaders’ is de ervaring dat het begrip voor collega’s die zorgtaken verrichten vaak tegenvalt, omdat anderen hun afwezigheid moeten opvangen. Dit is echter nog niets in vergelijking met onregelmatig werk en uitzendingen. Dat vormt voor werkende ouders écht een probleem. Deze groep hoopt dan ook op meer flexibiliteit van de werkgever. Commandeur Gel Flieringa, souschef personeelslogistiek van het Commando Zeestrijdkrachten biedt hun echter weinig hoop. “Uitzendingen en operationeel werk. Dat ís Defensie, daar valt niet aan te tornen.” Opmerkingen uit de zaal als “laat iemand zelf aangeven wanneer hij of zij uitzendbaar is” en “maak de krijgsmacht groter om meer vrijwilligers te kunnen uitzenden” of “bekort voor ouders de uitzendtermijn “, leveren wat Flieringa betreft dan ook wel eni-

Links: Staatssecretaris Van der Knaap schuift bij diverse workshops aan en concludeert dat er “op een geweldige manier wordt gediscussieerd.” Rechts: Eerste luitenant Meerwijk en marinearts Blom pleiten voor een betere communicatie over gender. Het idee valt goed bij staatssecretaris Van der Knaap. Die feliciteert hier Martijn Meerwijk.

ge belemmeringen op. Wat de workshop ‘gender in onze missies’ betreft, concludeert de groep deelnemers dat het hier om een ‘zeer complex’ onderwerp gaat. Dat vrouwelijke militairen echter een enorme toegevoegde waarde hebben, is inmiddels ruimschoots gebleken. Zo zijn ze bijvoorbeeld toegankelijker voor vrouwelijke slachtoffers van oorlogsmisdrijven, maar ook voor seksegenoten die in bepaalde culturen voor de buitenwereld verborgen blijven. Zegt commodore Erik Oliemans, genderambassadeur van het Commando DienstenCentra: “Vrouwen lossen zaken soms op een manier op waar wij mannen nooit aan zouden denken.” MEERWAARDE

De positieve geluiden uit de workshop ‘gender in onze missies’ worden niet gedeeld in de groep die ‘nemen we hem of nemen we haar?’ bij de kop neemt. Daar concluderen de deelnemers dat grote aantallen vrouwen een onwenselijk effect teweegbrengen. “Genderbeleid is niet het speeltje van de staatssecretaris”, merkt Van der Knaap op, “maar een zaak van ons allemaal, dus ik wil ermee aan de slag. Niet alleen om de meerwaarde van vrouwen, maar ook om te voorkomen dat Defensie zich als werkgever uit de markt prijst. Daarnaast zijn allerlei regelingen, zoals ouderschapsverlof en flexibele werktijden, niet alleen bestemd voor vrouwen, maar ook voor mannen.” Bovendien meent de bewindsman dat een divers samen-

gesteld personeelsbestand van belang is om de maatschappelijke acceptatie niet te verliezen. “Problemen worden terecht genoemd, maar de wil om daar overheen te stappen en oplossingen aan te reiken, is niet al te groot”, luidt de uitkomst van de groep die ‘de kracht van gender’ heeft besproken. In de workshop ‘baas of bazin’ ontwikkelen de leidinggevenden in ieder geval hele goede ideeën vanuit diverse invalshoeken ter bevordering van een betere genderbalans. Voor vrouwen moeten natuurlijk kansen worden gecreëerd, maar die moeten ze dan wel grijpen. Collega’s die ingaan op het thema ‘Wat houdt ons tegen?’, geven als antwoord ‘niets’. Wel moet wat hen betreft de cultuur veranderen en kan dat alleen door een andere manier van leiding geven. Cultuur en gedrag dienen dus hoger op de agenda te komen. Verder moeten mensen respect tonen voor elkaar, maar elkaar net

zo goed aanspreken op bepaald gedrag. Gender InZicht richt zich op de uitstraling van bijvoorbeeld een wervingscampagne. Als ergens op een poster aan de muur een lachende blonde vrouw prijkt, levert dat een stereotype reactie op. En om even bij de werving te blijven, in ‘vrouwenwerk-mannenwerk’, de laatste workshop, vinden de deelnemers dat streefcijfers alleen niet belangrijk zijn. Kwaliteit, dat telt. DUOBAAN, GOED IDEE

De vraag ‘wat ga ik of wat gaan wij morgen anders doen?’ levert aardige antwoorden op, die ook nog eens uitvoerbaar en concreet zijn. De driekoppige jury, gevormd door de staatssecretaris, plaatsvervangend secretaris-generaal Marion Gout, genderambassadeur van de Bestuursstaf en Hoofddirecteur Personeel, Ben Völkers, beloont eerste luitenant Meerwijk en kapitein ter zee-arts Remco Blom, hoofd geneeskun-

dige en personele zorg in Den Helder, voor hun inbreng. Als woordvoerders van twee van de acht workshops pleiten beide mannen voor betere communicatie door leidinggevenden en het blijven herhalen van het belang van gender. Het idee om duobanen aan te wijzen, krijgt eveneens een warme ontvangst. Völkers is De jury bestaande uit de staatssecretaris, Hoofddirecteur Personeel Ben Völkers en Marion Gout-Van Sinderen, genderambassadeur Bestuursstaf. Het trio beoordeelt de ideeën, voortgekomen uit de acht workshops ondermeer op uitvoerbaarheid.

Ook felicitaties voor KTZ- arts Blom.

inmiddels begonnen aan de ontwikkeling van een intranetsite met functies die daarvoor in aanmerking komen. De militair kan dan zelf shoppen om op zoek te gaan naar een arbeidspartner. Ook het idee gender op te nemen in de Algemene Militaire Opleiding valt bij de jury in goede aarde. Kortom, plannen genoeg. De Genderdag was tevens de start van het project Genderforce waarbij de staatssecretaris alle initiatieven op het gebied van gender laat bundelen om zo de rol van vrouwen binnen de Defensieorganisatie te versterken. Het project Genderforce moet leiden tot een structurele en duurzame inbedding van het genderbeleid. Dit moet vooral gebeuren door commitment vanuit de Defensietop. Meer info over gender is te vinden op intranet, onder de startpagina personeel.●

30 maart | Pagina 5

Links: Samenwerken met andere landen is van groot belang voor TF-150. Hier wijst de commandant van Hr.Ms. De Zeven Provinciën, kapitein ter zee Maarten Stenvert, een marineman uit Djibouti de weg. TEKST: EVERT BROUWER FOTO’S: SJOERD HILCKMANAVDD

INFORMATIECELL ESSENTIEEL VOOR COALITIE

Rechts: Een briefing aan boord van Hr.Ms. De Zeven Provinciën.

Bevriende naties werken goed samen in TF-150 BAHREIN - Ook de temperatuur in het oliestaatje Bahrein valt tegen dit voorjaar, ondanks dat het spitsuur is in het Friendly Forces Coordination Centre (F2C2), waar de inzet van de Combined Task Forces (CTF’s) in de Golfregio wordt bepaald. Kolonel der Mariniers Erik Blommestijn, normaal gesproken de commandant van de Van Ghentkazerne, fungeert als de oren en ogen op de wal voor commandeur Hank Ort, de Nederlandse commandant van TF-150. Vijf man telt het Nederlandse detachement op dit moment, drie officieren en twee onderofficieren, maar dat wordt volgende maand weer teruggebracht naar twee als Pakistan het commando over Task Force 150 overneemt. Het klinkt misschien een tikje vreemd dat een marinier als contactpersoon voor een vlooteenheid fungeert. Blommestijn lacht. “Toegegeven, de eerste dagen was het even wennen aan sommige afkortingen die de vloot hanteert. Maar er lopen nog meer militairen van de Koninklijke Marine rond om te raadplegen. Bovendien kan het verfrissend zijn voor een bedrijf als iemand met andere ideeën erin stapt. Ook als marinier ben ik er één van de Koninklijke Marine, echt vreemd is het allemaal niet. Ik voel me als maritiem dier hier dus als een vis in het water.” Boven: V.l.n.r. LTZ 1 Bakker, kolonel Blommestijn en LTZ 1 Scheffer in Bahrein. Foto: Evert Brouwer

Rechts: Het boardingteam nadert een Dhow onder de kust van Pakistan voor inspectie.

Blommestijn dient in de golfstaat meer ‘bazen’. Hij is de verbinding tussen de commandant TF-150, commandeur Ort en de Amerikaanse vice-admiraal Patrick Walsh, de commandant Combined Maritime Forces. Daarnaast onderhoudt de kolonel een lijn met het ministerie in Den Haag. Hij bewaakt onder meer de de toepassing van de Rules of Engagement (ROE) die door de regering zijn bepaald en waaraan de Nederlandse deelnemers aan Operation Enduring Freedom zich dienen te houden. “Een frictie tussen wat de Amerikaanse commandant wil en onze schepen mogen, komt nauwelijks voor. Onze standpunten zijn bekend. Ook die van andere deelnemers, want we zijn echt niet het enige land met ROE’s. Laat ik in ieder geval duidelijk stellen dat Nederland heel goed bijdraagt aan deze operatie en ook kan bereiken wat we willen met de regels die zijn gesteld.” In F2C2, een gebouw waarin de friendly forces zijn ondergebracht,

zijn zo’n zestig liasons samengebracht uit op dit moment vijftien landen. Volgens de commandant, de Amerikaanse kapitein-luitenant ter zee Gustavo Reyes, loopt het uitstekend. “In 1991 kende de internationale coalitie een bureau als dit en ook nu is het een succes.” De overste hoopt met het commando van Pakistan over CTF-150 (de Amerikanen bezigen de term Combined Task Force) op een grote uitstraling voor de regio. Dat kan een belangrijke stap zijn aan de deelname van meer landen in de buurt, denkt ook kolonel Blommestijn. Luitenant ter zee 1 John Bakker ziet dat best zitten. Hij is de LNO (liaison naval officer) en onderhoudt vanuit het internationale coördinatiecentrum contact met de planners aan boord van de schepen. Waar kunnen de fregatten zo goed mogelijk worden ingezet en waar kunnen bijvoorbeeld vliegtuigen het best de weg effenen. “Dat is meteen een heikel punt, want er is een tekort aan marine patrouillevliegtuigen in deze regio. De Verenigde Staten en Australie met de P3 Orion, het Verenigd Koninkrijk met de MRMk Nimrod en de Fransen met de Brequet Atlantic, hebben een flinke inbreng en zijn verenigd in CTF-57. Maar het is zo’n enorm oppervlak om in de gaten te houden. Ook worden er UAV’s (Predator) ingezet, maar dat is nog niet voldoende. Het komt er dus op aan om de vlieguren goed te verdelen en dat is een heksenklus. Want de aanvragen overtreffen van wat we kunnen bieden.” Een zeer belangrijk wapen om de zaken in de gaten te houden, vormt de CIFC, wat staat voor Coalition Naval Forces Command Intelligence Fusion Cell. Deze eenheid is in januari 2005 opgericht, met

name omdat Task Force 150 geen Amerikaans commando heeft. CIFC is het hart van de informatieverzameling en dus essentieel voor deze intell-driven operatie. Fusion is misschien nog wel het belangrijkste woord. Immers, de informatie die wordt verzameld door de coalitieschepen en vliegtuigen, dient te worden gedeeld, zodat er een compleet overzicht wordt geboden aan de uitvoerenden. “Dat is nu precies het unieke aan CIFC”, omschrijft de Nederlander in de cell, luitenant ter zee 1 Leon Scheffer. “We werken met negen landen samen, 24 uur per dag, zeven dagen in de week. Het mooie daarbij is dat onze klanten niet alleen leveranciers van informatie zijn, maar ook de grootste afnemers. De informatie die wij krijgen, wordt diepgaand geanalyseerd. Op grond worden trends waargenomen - bijvoorbeeld van smokkelroutes - en daarop kunnen wij een advies voor een operatie uitbrengen. We tasken niet, maar in de overgrote meerderheid worden onze adviezen omgezet in actie.”●

30 maart | Pagina 6

MOUWEMBLEEM COMPLETEERT ONDERDEELSVORMING

1 LOGBRIG KRIJGT SMOEL APELDOORN - Tijdens een feestelijk appèl in de Americahal te Apeldoorn is vorige week het nieuwe mouwembleem van 1 Logistieke Brigade gepresenteerd. Dat gebeurde in aanwezigheid van de Commandant der Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Peter Van Uhm. Hij maakte van de gelegenheid gebruik om tevens de brigade-eenheidsvlag en de brigadevlag uit te reiken. Een memorabel moment: de militairen plakken het nieuwe mouwembleem op. Foto: Hennie Keeris

sche) bevoorradings- en transportsleutel op het groene schild afgebeeld. Dat schild staat overigens symbool voor de strijdkrachten wereldwijd en grijpt terug naar vroeger tijden, waarin het gebruikt werd bij de verdediging tegen vijanden. Opmerkelijk was overigens het animatiefilmpje van de Audiovisuele Dienst Defensie, dat net na de onthulling werd getoond. Hierin kroop een slang met enkele kronkels in het embleem om dat op die manier ‘compleet’ te maken. BEHOEFTE

TEKST: ANDRÉ TWIGT

Het was de allereerste keer dat alle eenheden van de logistieke brigade tegelijkertijd stonden aangetreden. Commandant brigadegeneraal Rob Knol sprak zijn dank uit dat veel personeelsleden ondanks alle verplichtingen toch kans zagen om bij de ceremonie aanwezig te zijn. De voorbereidingen voor de missie in Uruzgan zijn in volle gang en gingen ondanks het appèl natuurlijk gewoon door. Tevens ondersteunt 1 Logbrig alle huidige Nederlandse vredesoperaties. Reden waarom veel burgers en militairen verstek moesten laten gaan. Maar ondanks het gemis van een paar duizend man (1 Logbrig telt er 4000, red.) zat de sfeer er goed in. Met als hoogtepunt het moment waarop de aanwezigen het oude embleem van hun mouw aftrokken en de hal zich vulde met het typische geluid van ‘scheurend’ klittenband. Het ‘opplakken’ van het nieuwe herkenningsteken ge-

beurde uiteraard minder luidruchtig. Voordat Van Uhm beide vlaggen uitreikte, blikte hij in zijn toespraak even terug op de hergroepering van de troepen uit Irak, die naar zijn oordeel vlekkeloos verliep. Ook haalde hij de humanitaire missie in Bagh, Pakistan aan, waar logistiek personeel onder moeilijke omstandigheden eveneens “fantastisch werk leverde.” De generaal drukte zijn gehoor op het hart zich bewust te zijn van het feit dat de logistiek momenteel onder zware druk staat. De oorzaak daarvan ligt in enkele ingrijpende reorganisaties, het project Fysieke Distributie, de aanschaf van nieuwe middelen en de invoering van andere operationele concepten. Ook de hoge eisen die aan doorsnee logistiekeling worden gesteld, spelen een rol. Met het adagium Every soldier a rifleman in het achterhoofd, stelde generaal Knol de hoogste baas

gerust dat zijn mannen en vrouwen zich meer dan ooit realiseren dat zij eerst militair zijn en daarna logistiek specialist. ORANJE

De kleur van de brigade-eenheidsvlag is oranje en drukt de verbondenheid met het Koninklijk Huis uit. In drie hoeken staan de regimentsemblemen van respectievelijk de Geneeskundige Troepen, de Technische Troepen en de Bevoorradings- en Transporttroepen afgebeeld. In de vierde hoek heeft het embleem van het dienstvak Militaire Administratie een plekje gevonden. Het nieuwe mouwembleem geeft schematisch de drie hoofdtaken van de brigade weer. Zo slingert er rond een geel cijfer 1 een esculaap, de slang uit de Griekse mythologie die symbool staat voor de Geneeskundige Dienst. Verder zijn er een steeksleutel van de Materieeldienst en een (symboli-

Met de vredesoperatie in Uruzgan in de startblokken maakte Knol nog van de gelegenheid gebruik om een aantal huishoudelijke mededelingen te doen. Zo vertelde hij dat de logistieke kern van de Deployment Task Force Uruzgan wordt gevormd door 100 Bevoorradings- en Transportbataljon (Bevo- & Tbat). Deze eenheid krijgt het druk, want dit jaar staat er nog een reorganisatie voor de deur en begin 2007 moet ze twee rotaties - ter grootte van 170 man voor Afghanistan leveren. De rest van het bataljon werkt op voor NATO Response Force 10. De collega’s van 200 Bevo- & Tbat ronden de reorganisatie dit jaar af en draaien vervolgens op voor de eerste twee rotaties voor het Logistic Support Detachment van Task Force Uruzgan (TFU). De rest van het bataljon werkt op voor deelname aan de European Battle Group (EUBG). De stand-by-periode van de EUBG start begin 2007. 400 Geneeskundig Bataljon is momenteel druk doende met het centraliseren van de medische capaciteit binnen de KL. Daardoor komt de omvang van de eenheid uit op zo’n duizend man. 310, 320 en 330 Herstelcompagnie 1 Logbrig passen bij iedere rotatie van de TFU naar behoefte personeel in. ‘330’ zal tevens de kern vormen van EUFOR-5, de vredesmissie op de Balkan. Deze ontplooiing laat volgens Knol zien dat de loggies breed inzetbaar zijn. Een ontwikkeling die volgens de commandant aangeeft dat het motto Every soldier a rifleman steeds meer gestalte binnen de brigade krijgt.●

CROSSTRAINING VOOR LOGISTIEKELINGEN SOESTERBERG - Ook de logistieke tak van Task Force Uruzgan is er bijna klaar voor. Chauffeurs van 100 Bevoorradings- en Transportbataljon die in Afghanistan de konvooien gaan rijden, bereidden zich onlangs in Soesterberg voor op het verhelpen van eventuele mankementen aan de pas ingestroomde Scania wissellaadsystemen. Als instructeur traden 31 herstellers op die met het Deployment-detachement meegaan. Het is de bedoeling dat dit leerproces straks in Afghanistan wordt voortgezet. Om de inzetbaarheid van

de Scania’s te vergroten, gaan er twee containers met toegepast gereedschap en materiaal mee. Mocht men er straks trouwens niet uitkomen, dan is er nog de helpdesk van de fabrikant die 24 uur per dag bereikbaar is. Van de eenendertig monteurs die zijn meegegaan met de Deployment Task Force zijn er vijfentwintig afkomstig van 310, 320 en 330 Herstelcompagnie van 1 Logistieke Brigade. De rest heeft 11 of 43 Herstelcompagnie als moedereenheid. Tekstbijdrage: Ellen Beernink, foto: Hasan Yilmaz●

13 BRIGPALUABAT VOLGT 11 AFDRA OP

LANGS DE LOPIK - Zo koud als op een parkeerplaats aan de Lek bij Jaarsveld zullen de mannen en vrouwen van 13 Brigade Pantserluchtdoelbatterij ‘Ypenburg’ (13 Brigpaluabat) het waarschijnlijk niet krijgen in Bosnië. Het mag toch worden aangenomen dat over een week of twee zowel in Nederland als in het voormalig Joegoslavië de zon en de lente doorbreken. Figuurlijk is dat al zo’n beetje gebeurd in Bosnië-Herzegovina, vandaar dat er half april nog maar 320 Nederlandse militairen naar het gebied vertrekken, waar het er ooit dik duizend waren. “Dit is echter wel het minimum aantal militairen om daar goed te kunnen opereren”, stelt de commandant van het Nederlands contigent, luitenant-kolonel Pieter van Helden. Een ‘Bosniër’ wordt onderworpen aan een vehiclecheck.

TEKST: EVERT BROUWER FOTO’S: RUBEN SCHIPPER

30 maart | Pagina 7

Links: De commandant NFOCoy, majoor Jos Kuijpers.

Rechts: Zorgvuldig zoeken. Links: Een ‘verdachte’ wordt gefouilleerd.

Rechts: Alle spullen van de verdachten worden op een stretcher bewaard.

LEK OPWARMEN VOOR EUFOR-4 Het is een internationaal gezelschap dat daar net op de grens van Zuid-Holland en Utrecht een checkpoint inricht tijdens de oefening Lizard Prepare. De parkeerplek, waar ‘s zomers de dagtoeristen kunnen genieten van een welhaast vergeten Hollands landschap, wordt ook bevolkt door Bulgaren en Roemenen. Zoals wel vaker completeren militairen uit die landen de eenheid met een peloton infanterie en chauffeurs. “Prima lui, goed mee samen te werken”, constateert de commandant Normal Frameworks Operations Company (NFOCoy), majoor Jos Kuijpers. Een belangrijke component

wordt gevormd door de zogenoemde LOT-teams (Liaison Observation Teams). Zo’n 45 man verblijven in huizen in plaatsen als Dvar, Livno, Vitez, Prjidor en Travnik. “Zij zijn de ogen en oren en meten de temperatuur van het badwater in Bosnië. Als er iets dreigt, moeten zij dat kunnen oppikken”, legt Kuijpers uit. De NFO, dat voornamelijk bestaat uit militairen van het Commando Luchtdoelartillerie (Ede) zorgt zogezegd voor “het instandhouden van een veilig en zeker leefmilieu in Bosnië”. Verder bestaat de eenheid uit 1 (NL) Support Company, gevormd door logistieke eenheden, een deta-

Boven: Samenwerking tussen Nederlandse militairen en de ‘Bosnische’ politie (in DT).

Links: Alle voertuigen worden streng gecontroleerd op verdachte zaken.

chement Contco en een internationale politiegroep. Zij zullen EUFOR-3 opvolgen, dat 11 Afdeling Rijdende Artillerie als hofleverancier kent. BANJA LUKA

Hoewel er de laatste tijd weinig aan de hand lijkt in het gebied, moet de Europese Unie toch nadrukkelijk de vinger aan de pols houden. Dat gebeurt wel met steeds minder militairen, met als resultaat dat de bekendste overgebleven grote basis de poorten zal sluiten. “In mei dragen we Dutchbase Bugojno over aan de plaatselijke autoriteiten”, vertelt overste Van Helden. Het

hoofdkwartier is dan ook gevestigd in Banja Luka. Alle lessen van de afgelopen jaren, en dat zijn er nogal wat sinds 1995, zijn verwerkt in Lizard Prepare. “Het vormt de kroon op de voorbereiding op EUFOR-4”, bekent majoor Kuijpers. “Het opzetten van checkpoints, zoals hier, betekent een belangrijke training. Verder doen we ook in Lopik of Jaarsveld patrouilles, te voet of in het voertuig en ondersteunen we de plaatselijke politie bij de bestrijding van criminaliteit en corruptie. Het kunnen inrichten van de zogenoemde Forward Operating Base moet ook worden beoefend,

aangezien we een enorme AOR (area of reponsibility) kennen. We zullen niet alles vanuit Banja Luka kunnen doen.” De omwonenden van de uitvalsbasis tijdens Lizard Prepare, een voormalig MOB-complex aan de M.A. Reinaldaweg, werken volop mee aan de oefening. “Het is geweldig leuk”, zegt groepscommandant wachtmeester Thijs Eijsbouts lachend. “Vrijwel iedereen doet mee aan de vehicle check. Vooral moeders met schoolgaande kinderen laten hun voertuig aan een uitgebreid onderzoek onderwerpen. We zijn nog net geen crèche, want de kinderen zijn niet weg te

slaan bij onze auto’s. Maken we mooi meteen een beetje reclame voor het bedrijf.” Een geslaagde missie betekent echter nog veel meer voor overste Van Helden en majoor Kuijpers. Ze realiseren zich terdege enigszins in de schaduw te staat van de uitzending naar Uruzgan, die ook deze weken steeds meer gestalte krijgt. “Dat maakt deze taak niet minder. Iedereen weet nog hoe het tien jaar geleden was in Bosnië-Herzegovina. Wil je de rust daar bewaren, dan is onze aanwezigheid daar uitermate belangrijk”, onderstreept Van Helden.●

30 maart | Pagina 8

US NAVY BLUE ANGELS SMAAKMAKER VAN OPEN DAGEN KLU

EXCLUSIVITEIT ALS HANDELSMERK EL CENTRO (VS) - Uitweiden over de verschillende manoeuvres en de volgorde daarvan doet Blue Angel Number Five liever niet. Luitenant ter zee 1 Ted Steelman wil voorkomen dat andere teams delen van het programma overnemen. “We houden het graag exclusief.” Een beetje last van koudwatervrees heeft de vlieger wel. De US Navy Blue Angels imiteren, is namelijk bijna onmogelijk. Geen ander demonstratieteam hanteert zulke hoge kwaliteitseisen als dat van de Amerikaanse marine. Op 16 en 17 juni kan luchtvaartminnend Nederland er tijdens de Open Dagen van de Koninklijke Luchtmacht mee kennis maken. Typisch voor de show van de Blue Angels is de strenge choreografie.

TEKST: ANDRE TWIGT FOTO’S: HENNIE KEERIS

Naast F/A-18 Hornet gevechtsvliegtuigen maakt ook de C-130T Fat Albert deel uit van het Blue Angels demonstratieteam. Keurig in de huiskleuren gestoken, vervoert de dikke Hercules de circa vijftig man grondpersoneel en de benodigde apparatuur en gereedschap. Hij hoort er sinds 1970 bij en vliegt per seizoen ongeveer 140.000 mijl. Bij gelegenheid neemt Fat Albert deel aan de show door een zogenoemde Jet Assisted Take Off (JATO) te demonstreren. Hiervoor is hij uitgerust met

acht JATO rocket bottles. Met behulp van deze extra aandrijving heeft de Hercules een startbaan van slechts een halve kilometer nodig alvorens in een hoek van 45 graden in vijftien seconden naar een hoogte van driehonderd meter te klimmen. Standaard beschikt het toestel over vier Allisson turboprop-motoren die hem maar liefst zestienduizend paardenkrachten verschaffen. Zoals de kaarten nu zijn geschud, assisteert Fat Albert het team ook tijdens het optreden op Leeuwarden.●

30 maart | Pagina 9

Boven: De lead solo (Blue Angel Number 5) en de opposing solo (Blue Angel Number 6) voeren los van hun vier collega vliegers een spectaculair programma uit.

Boven: Onmiddellijk na de start maken de Blue Angels 5 en 6 plaats voor de package van vier die de demo starten met een langzame loop.

Rechts: Navy captain (kolonel) Roy Marlin ‘Butch’ Voris was een van de grondleggers van de Blue Angels. Hij is vorig jaar op 86-jarige leeftijd overleden. Links: Lead solo Blue Angel Number 5 Luitenant ter zee 1 Ted Steelman.

TEKST: ANDRE TWIGT FOTO’S: HENNIE KEERIS

Perfectie. Absolute perfectie. Met minder nemen de Blue Angels geen genoegen. Iedere beweging in het zicht van het publiek, zowel op de grond als in de lucht, is onderhevig aan een strenge regie. Tijdens het eerste

optreden van het seizoen 2006 op de Naval Air Facility El Centro in Californië, laten de Angels een puik staaltje synchronisatie zien. Voor het front van de toeschouwers marcheren de vliegers in een strakke choreografie op naar hun F/A-18 Hornet gevechtsvliegtuig, klimmen er tegelijkertijd in, krijgen op hetLinks: Spreekstalmeester is luitenant ter zee 2OC Kevis Davis.

Rechts: Niet alleen de vliegers maar ook het grondpersoneel maakt deel uit van de show.

zelfde moment hun helm aangereikt en sluiten de cockpit, waarna ze naar hoger sferen opstijgen. Werkelijk bizar is de loop in diamond formatie waarmee de Angels hun ruim vijftien minuten durende show beginnen. Meteen na de korte start draaien vier toestellen op de klanken van de filmklassieker Top Gun in een wijde cirkel rustig om hun lengteas. Los van het kwartet voeren de twee solovliegtuigen een aantal opzienbarende bewegingen uit die absoluut van een hoger inzicht in de vliegkunst getuigen. Onbetwist hoogtepunt is de diamond dirty loop. Daarbij vliegen twee kisten met het landingsgestel uitgeklapt in een omhooglopende cirkel. Naar verluidt doet geen ander team die manoeuvre na. “Exclusiviteit is ons handelsmerk”, stelt Steelman. Dat belooft wat voor de komende Open Dagen. Op en boven de vliegbasis Leeuwarden zullen de Blauwe Engelen eens haarfijn uit de doeken doen waarom zij tot de besten in deze tak van sport behoren. CONCESSIES

Midden juni komt het team vanuit Forrest Sherman Field, Naval Air Station Pensacola in Noord-Florida over naar Europa, waar het slechts één optreden verzorgt. Zoals gebruikelijk vindt het overgrote deel van de jaarlijkse 68 luchtshows in de Verenigde Staten plaats. Daar haalt de US Navy tenslotte haar personeel vandaan en een bijdrage leveren aan de werving is

de belangrijkste taak van het demonstratieteam dat op 24 april 1946 door admiraal Chester Nimitz werd opgericht. Daarnaast treden de mannen in de felblauwe overalls op als visitekaartje van de Amerikaanse marine. In dat kader brengen de Blue Angels periodiek een bezoek aan bevriende naties. In Nederland traden ze voor het laatst in 1965 op. Hoog tijd om weer eens langs te komen, dus. Volgens Steelman ziet het vliegprogramma voor Leeuwarden er nagenoeg hetzelfde uit als dat boven El Centro. “Het laatste dat je bij het precisievliegen doet, is wijzigingen aanbrengen”, zegt hij. Tot slot van hun optreden laten de Blue Angels hun mooie en fameuze Six Jet Delta-formatie zien. Ook maken de Hornet gevechtsvliegtuigen met hoge snelheid enkele imponerende low passes over het publiek. In Nederland zullen ze dat eveneens doen, maar dan wel op grotere hoogte. Omwille van de veiligheid wordt de “bodem” wat opgetrokken. Maar daarmee houden de concessies van de Blue Angels wel op. “Teveel veranderingen vormen een bedreiging voor de veiligheid”, benadrukt Steelman. “Ook op dat gebied hebben we een reputatie op te houden.” VLEUGELTIPPEN

Steelman, die uit een militair geslacht stamt en het vliegen met de paplepel kreeg ingegeven, maakt er geen geheim van trots te zijn bij de Blue Angels te

mogen dienen. “Als kind keek ik enorm op tegen die mannen. Ik heb nooit gedacht dat ik er zelf ooit een kon worden. Ik wist niet dat ik kon leren zo dicht vleugel aan vleugel te vliegen.” Steelman werd uitverkoren uit een groep van vijftig kandidaten. Stuk voor stuk voldeden zij aan de eisen die toetreding tot de selecte groep mogelijk maken: meer dan 1250 uur ervaring op een jet en een smetteloze reputatie. Wie niet aan die voorwaarden beantwoordt, kan zich de moeite van het solliciteren besparen. Voor Angel Number One gelden nog hogere maatstaven. Achter de naam van de commandant van de Blue Angels dienen minimaal drieduizend vlieguren te staan. Ook moet hij een operationeel squadron hebben aangevoerd. Pas dan wordt hij waardig geacht om een van de meest eervolle functies binnen het vliegbedrijf van de US Navy te vervullen. Luitenant-kolonel-vlieger Steve Foley voldoet ruimschoots aan die criteria. Inmiddels heeft hij 5800 vlieguren geklokt en 788 deklandingen gemaakt. Die ervaring vormt volgens Steelman een onmisbaar onderdeel van de basis die iedere vlieger bij de Blue Angels moet bezitten. “Vergeleken bij het met slecht weer en zicht landen op het - in verhouding piepkleine, slingerende vliegdek van een carrier, vormen sommige manoeuvres een peulenschil. Overigens zijn veel van de figuren die we uitvoeren, ontleend aan de dagelijkse praktijk.”

POTSIERLIJK

Net terug van een rondje boven de velden vol spruiten, rode kool en sterrenkers die het marinevliegkamp El Centro omringen, vertelt Steelman dat vleugel aan vleugel vliegen absoluut niets te maken heeft met de grenzen van het toelaatbare opzoeken, maar veel meer met elkaar niet uit het oog verliezen bij dichte mist. “Onder die omstandigheden vliegen we altijd zo.” Laag en hard over de hoofden van de toeschouwers scheren, komt misschien gewaagd over. Toch heeft het weinig om het lijf, aangezien iedere vlieger tot vervelends toe traint op close air support-missies. Maar ondanks deze vertrouwdheid gaat aan een seizoen demovliegen heel veel training vooraf. Die vindt steevast plaats op El Centro, bijgenaamd the winter home. Van december tot begin maart kiezen de Hornets wel vijftien keer per week het luchtruim. Doel: steeds verder groeien, manoeuvres en drills tot in de finesses beheersen. Naast vliegen wordt er ook vele uren geoefend in het grondoptreden, waaraan ook de crew chiefs deelnemen. Zij leren marcheren en trainen onder meer in het simultaan opvangen van de vliegerhelm na afloop van de vlucht. Dergelijke handelingen komen op nuchtere Europeanen nogal potsierlijk over. Helemaal wanneer de vliegers elkaar na afloop ook nog eens ‘uiterst spontaan’ op de schouders slaan. De Blue Angels doen de dingen op hun eigen manier. En soms is dat even wennen.●

30 maart | Pagina 10

Links: Sergeant Cees den Oever mijmert soms over de goede oude tijd, toen bij diverse leveranciers zo’n beetje alles te koop was. “Bij wijze van spreken van gevulde bavianenbuikjes tot gemarineerde stokstaartjes.”

Rechts: De bottelarij heeft de beschikking over vier enorme vriezers en desgewenst een tunnel om verse goederen snel in te vriezen.

DEN HELDER - Eten, liefst een beetje lekker. Voor menig militair vormt dit het hoogtepunt van de dag, zeker voor hen die op uitzending zijn of op één van Harer Majesteits schepen vertoeven. Maar hoe komt nou bijvoorbeeld zo’n schip aan die gevarieerde voeding, en dan ook nog in voldoende hoeveelheden?

CENTRALE BOTTELARIJ, DOORGEEFLUIK MET TOEGEVOEGDE WAARDE Links: De opslagruimte van de Centrale Bottelarij ligt regelmatig tot de nok toe vol. Naast de schepen ondersteunt dit Fysieke Distributiecentrum ook de militairen in de Nederlandse Antillen op het gebied van bevoorrading van levensmiddelen.

Bij de Centrale Bottelarij in de haven van Den Helder ligt het antwoord, letterlijk maar ook figuurlijk. Foodservice Kruidenier, een door Paresto geselecteerde groothandel, levert hier namelijk regelmatig enorme bestellingen af. Daarmee worden heel wat schappen gevuld, evenals vier megavriezers en desgewenst een vriestunnel om verse goederen snel in te vriezen. Het opslagcomplex fungeert overigens slechts als doorgeefluik, want van hieruit worden de voorraden aan boord van alle veertig schepen gebracht: van de Urania tot het Landing Platform Dock Hr.Ms. Rotterdam, en van de onderzeeboten tot de fregatten. Een bestelling is geen natte vingerwerk, maar gebaseerd op een dagelijkse behoefte, die soms

enkele maanden beslaat. Bestellijsten bereiken de bottelarij, ook wel bekend onder de naam Fysiek Distributiecentrum, per email dan wel post of worden persoonlijk afgegeven. Vervolgens kijken ze daar naar zaken als de houdbaarheidsdata van levensmiddelen en of bepaalde goederen in de aanloophavens verkrijgbaar zijn. Patat neemt bijvoorbeeld veel ruimte in, die wellicht beter valt te gebruiken voor vlees. Een uitgekiende, soms bijgestelde, definitieve bestelling gaat daarna naar Foodservice Kruidenier. GEVULDE BAVIANENBUIKJES

Tot de periode dat Paresto in het leven werd geroepen, aanstaande 1 april alweer twee jaar geleden, was bij diverse leveran-

ciers zo’n beetje alles te koop. “Bij wijze van spreken van gevulde bavianenbuikjes tot gemarineerde stokstaartjes”, grapt sergeant Logistieke Dienst Verzorging Cees van den Oever om een beeld te schetsen van de uitgebreidheid van het assortiment. “Toen werd uiteraard ook al rekening gehouden met de beschikbare budgetten”, grijpt luitenant ter zee 2oc Piet Kop, als hoofd van de twaalfkoppige Centrale Bottelarij, in om misverstanden te voorkomen. “Inmiddels is de catering zoveel mogelijk marktconform en concurrerend. Paresto heeft het assortiment beperkt en neemt dat af via één leverancier.” Voor die situatie bestaat wel begrip. Defensie moet nou eenmaal bezuinigen, dus als het

TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS FOTO’S: PETER BIJPOST-AVDD

goedkoper kan in de catering, waarom dan niet? Wel betreuren ze het bij het Fysiek Distributiecentrum dat ‘klanten’ bij hen klagen omdat er bijvoorbeeld geen witte chocoladevlokken zijn of een bepaalde soort yoghurt niet meer leverbaar is. En nu het woord bezuinigen dan toch valt, is de Centrale Bottelarij niet een overbodige schakel? Food service kruidenier kan de bestelling toch ook rechtstreeks bij de schepen afleveren? Dat blijkt nou typisch een heel foute opmerking. “Oh ja?!”, zegt Den Oever. “De grootste schepen krijgen gemiddeld zo’n pallet of veertig alleen al aan diepvriesspullen. Moet de chauffeur ze dan maar in de brandende zon op de kade zetten? Of andere goederen, in papieren dozen of zakken in de regen. Blijven wachten voor zo’n man is ook een dure grap. Een schip laden, neemt namelijk minstens tien uur in beslag. Spullen moeten zo worden gestouwd, dat ze bij

slecht weer niet omvallen. Vanuit de bottelarij kan dat heel gefaseerd gebeuren, dan ontdooit er niks en blijft alles droog.” Kapitein-luitenant ter zee Piet Jagel, directeur van de Marine kantinedienst, moet er niet aan denken dat de bottelarij zou verdwijnen. Als voormalig hoofd Logistiek had hij in vroeger tijden veel te maken met het Fysiek Distributiecentrum. “Dit vervult een belangrijke bufferfunctie. Bij bijvoorbeeld een foutieve leverantie zou een schip niet of te laat vertrekken. Zonder eten en drinken stuur je mensen nou eenmaal niet weg, maar daarop moeten wachten kost natuurlijk nogal wat. Ook heeft de bottelarij de mogelijkheid onverwachte vertrekken op te vangen. Er ligt altijd wel wat extra aan voorraad op de plank.” Dit is natuurlijk slechts een fractie van de taken. “We fungeren ook als vraagbaak voor collega’s bij operationele eenheden”, noemt Kop als voorbeeld. “Het gaat dan om

30 maart | Pagina 11

De spelers van Buitenlandse Zaken, Ontwikkelingssamenwerking en Defensie die gezamenlijk richting geven aan de bijdrage van Defensie aan SSR. V.l.n.r: Kolonel Arie Vermeij, Jet van der Gaag, kolonel Toine Beukering, Erik van Uum, kapitein Angela Vissers-Tönjes, opperwachtmeester Arjan van de Scheur en adjudant Daan Molijn, luitenant-kolonel Charles Janssen (lid SSR-team) en luitenant-kolonel Ton Heeren. Foto: Peter Wiezoreck

financiële- of producttechnische zaken, maar ook om het beladen van goederen of om houdbaarheidsdata.” En wat te denken van het speciaal verpakken, zoals driedimensionaal, van middelen voor bijvoorbeeld uitzendgebieden en oefeningen. Kop: “En vergeet de financiële afhandelingen niet die ten laste komen van het marinevoedingsbudget. Verder beschikt de bottelarij over de communicatiemiddelen om bestellingen te ontvangen, te verwerken, de aanvraag weg te doen, na binnenkomst te controleren, te verpakken, op te slaan en administratief af te werken. Los van dit alles verzamelen we historische gegevens zodat bij toekomstige havenbezoeken bekend is welke shiphandler wat in zijn assortiment heeft, hoe de kwaliteit is en wat het kost.” Zelfs bij de bouw van nieuwe schepen kan het centrum nog van dienst zijn. Het geeft advies over voedingsopslag, dan kan daar tenminste rekening mee worden gehouden. Overigens kan het Fysiek Distributiecentrum ook iets betekenen wanneer een schip onverwacht voor reparatie het dok in moet. Dan haalt het alle levensmiddelen van boord en bewaart die of verdeelt ze over de vloot. De Centrale Bottelarij heeft dus een duidelijke functie in de voedseldistributieketen, denkt mee bij de samenstelling van menu’s, let op de kleintjes en is servicegericht. Want de klant is, ook ver van huis, nog steeds koning.●

SECTOR SECURITY REFORM, EEN NEVENTAAK MET AANTREKKELIJKE KANTEN DEN HAAG - Een verplichte neventaak wordt meestal gezien als een extra belasting. Dat zou dus ook kunnen gelden voor de Sector Security Reform (SSR), een pool van negentig deskundigen binnen de krijgsmacht van wie iedereen binnen dertig dagen wereldwijd inzetbaar moet zijn. Toch heeft een ‘lidmaatschap’ van die SSR meer weg van een aardige afwisseling van het dagelijks werk dan van een uitzending. De termijn van afwezigheid varieert namelijk van enkele dagen of weken tot een maand of twee, in uitzonderlijke gevallen drie. Deze maand nog zijn alle SSR nevenfuncties vastgesteld. Een korte algemene opleiding op het gebied van SSR verzekert dat alle deelnemers over dezelfde basisachtergrondinformatie en vaardigheden beschikken. Aan de pool van deskundigen bestond een jaar geleden al behoefte. Dit soort bijdrages van Defensie op individuele basis waren eigenlijk te ad-hoc, terwijl de beOp het gebied van opleiding is instructie van leger en politie denkbaar evenals het assisteren bij het opzetten van opleidingen voor vredesoperaties. Op de foto geven Nederlandse Marechaussees Irakese politiemensen les in het arresteren van verdachten. Foto: Hennie Keeris

TEKST: MONIQUE VAN RIJEN-BOS

hoefte zich toch constant voordoet. Kolonel Arie Vermeij, die zich bij de Defensiestaf bezighoudt met internationale militaire samenwerking, licht toe dat elk

conflict na afloop een wederopbouwfase kent. “Daarom werd het wenselijk geacht daarvoor iets structureels te verzinnen.” De ministers van Buitenlandse Zaken, Ontwikkelingssamenwerking en Defensie schreven vervolgens de zogenoemde wederopbouwnota om te komen tot een betere samenwerkingsvorm. De Tweede Kamer steunde het initiatief. En zo ontstond de SSR-samenwerking tussen deze ministeries. Vermeij: “Buitenlandse Zaken bepaalt waar Nederland wederopbouw- en SSRactiviteiten uitvoert. Wederopbouw is breed en kan zich bijvoorbeeld richten op de herbouw van scholen, wegen, drinkwatervoorzieningen, bedrijven of het bankwezen.” De aanwezigheid van veiligheid en stabiliteit is een belangrijke eerste stap voor wederopbouw. Die komt pas goed van de grond als de veiligheidssector aan be-

paalde voorwaarden voldoet. Tot de veiligheidssector horen met name instanties die geweld kunnen gebruiken of in staat zijn ermee te dreigen. Het gaat dan onder meer om leger, politie, gevangeniswezen, douane, juridische en strafrechtsystemen, paramilitaire troepen, inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Ook de aansturing van al die instellingen en de ontwikkeling van een democratisch bestuur behoren tot de veiligheidssector. Wederopbouw is een langdurig proces, waarbij vele vormen van ondersteuning en opbouw van capaciteiten denkbaar zijn. Vanuit het zogenoemde Stabiliteitsfonds bij Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking bestaat de mogelijkheid om verschillende activiteiten in de vorm van projecten, programma’s en deskundigen financieel te ondersteunen. In aanvulling daarop heeft Defensie zich verplicht met

een pool van specialisten bij te dragen aan de opbouw van de veiligheidssector, daar waar het kortlopende specifieke activiteiten betreft. Overigens levert Defensie alleen die disciplines voor Sector Security Reform waarvan de organisatie kwantitatief en kwalitatief voldoende in huis heeft. De gedachte van Defensie is hierbij dat mensen uit de pool eigenlijk de deskundigheid, die ze in het dagelijks leven bij hun eigen werk gebruiken, tijdelijk ten dienste stellen aan landen die hieraan behoefte hebben vanwege de hervorming van de veiligheidssector. Naast de algemene opleiding over SSR, krijgen leden van de pool voor hun vertrek nog een aanvullende opleiding die ze voor het uitvoeren van hun specifieke opdracht nodig hebben. De samenwerking tussen Buitenlandse Zaken, Ontwikkelingssamenwerking en Defensie heeft zich inmiddels ook vertaald in het plaatsen van kolonel Toine Beukering als militair adviseur bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken en het plaatsen van mevrouw Jet van der Gaag als adviseur Ontwikkelingssamenwerking vanuit Buitenlandse Zaken bij Defensie. ADVIESFUNCTIES

In principe is ook burgerpersoneel inzetbaar voor SSR-opdrachten. Het uitvoeren van dergelijke taken op risicovolle locaties blijft echter voorbehouden aan militairen. Zij zullen dan ook twee derde van de functies in de pool vervullen. Volgens luitenant-kolonel Ton Heeren, die samen met Vermeij voor Defensie de SSR-kar trekt, ligt daar een simpele verklaring aan ten grondslag. “SSR opdrachten zijn ook mogelijk in gebieden met een verhoogd veiligheidsrisico. Militairen zijn hiermee door hun opleiding meer vertrouwd dan burgerambtenaren van Defensie. Daarbij komt nog dat het arbeidscontract van burgers, het niet mogelijk maakt hen te verplichten tot het uitvoeren van projecten in het buitenland onder risicovolle omstandigheden.” Bij het soort werk waarvoor straks uit de SSR-pool wordt geput, valt met name te denken aan het geven van adviezen en opleidingen. Voorbeelden hiervan zijn het adviseren bij het ontwikkelen van een nationale defensiepolitiek, verbeteren van de planningen en het inzichtelijk maken van de defensiebegroting. Op het gebied van opleiding is instructie van leger en politie denkbaar evenals het assisteren bij het opzetten van opleidingen voor vredesoperaties. Na een jaar SSR volgt een evaluatie. Een van de resultaten zou bijvoorbeeld een uitbreiding van het aantal functies kunnen zijn dat zich full time met SSR gaat bezighouden. Nu zijn dat alleen kapitein Angela Vissers-Tönjes, adjudant Daan Molijn en opperwachtmeester Arjan van de Scheur. Zij beheren de pool op de School Voor Vredesmissies in Amersfoort. Luitenant-kolonel Charles Janssen stuurt samen met zijn collega Erik van Uum van Buitenlandse Zaken de inzet van de pool aan. De defensiemedewerkers die in aanmerking komt om een bijdrage te leveren, hoeft echter niet te solliciteren. De organisatie weet hem of haar wel te vinden.●

30 maart | Pagina 12

INNOVATIEVE VOORTSTUWING VOOR JOHAN DE WITT VLISSINGEN - Het tweede, nog in aanbouw zijnde amfibisch transportschip van de Koninklijke Marine heeft recent twee bijzondere motoren gekregen. Toekomstig landing platform dock (LPD) Johan deWitt kreeg twee voortstuwingsmotoren van het type podded propulsion (POD). Even daarvoor waren de elk zeventig ton wegende P-modules van de POD’s met eveneens zeventig ton wegend zwaar transportmaterieel over de weg vanuit Duitsland naar Schelde Marinebouw in Vlissingen vervoerd. De POD is elektromotor in een gondel met een vermogen van 5,5 MegaWatt met aan de voor- en

achterkant een schroef. De gondel is met een uithouder aan de stuurmodule (de zogenoemde Amodule) gekoppeld die weer vastzit aan het schip. De stuurmodule kan de POD 360 graden draaien om zo voortstuwing in iedere richting te krijgen. Dat is ook het grootste voordeel van een podded voortstuwing: de zeer kleine benodigde ruimte binnenboord. Het schip tevens is door de combinatie van POD’s en de boegschroef zeer goed te manoeuvreren. Bovendien is het rendement van de POD beter dan een normale schroefasconstructie. Door de POD-concept is het mogelijk van dynamic positioning

gebruik te maken. Hiermee stuurt een computer met behulp van het Global Positioning System (GPS) de POD’s en de boegschroef aan, zodat het schip een vaste positie of koers houdt. Het voortstuwingsconcept met ‘onderwatermotoren’ onder aan de roeren is al op de mijnenjagers van de Alkmaar-klasse bekend. Daar dienen ze echter als hulpvoortstuwing. De POD’s van de Johan de Witt echter zijn zestig maal groter in vermogen en dienen als hoofdvoortstuwing. In de commerciële wereld worden POD’s al vaker toegepast maar binnen de Koninklijke Marine is het zowel tech-

nisch als operationeel een innovatie. Nadat de POD’s aan de reeds in het schip ingebouwde stuurmodules waren bevestigd, is de firma Schottel geruime tijd bezig

geweest met het monteren van de schroeven en vinnen. Daarnaast worden inwendig alle verbindingen met de besturing en scheepssystemen gemaakt. De planning is dat er op 3 april water in het dok gepompt wordt waar-

mee de POD’s onder water verdwijnen en na diverse tests geduldig wachten op hun actieve leven, te beginnen 21 september wanneer de proeftocht is gepland.●

DGW&T HEET VOORTAAN DVD DEN HAAG - Dienst Gebouwen, Werken en Terreinen (DGW&T) is per 10 maart overgegaan in Dienst Vastgoed Defensie (DVD). Zoals bij vele onderdelen binnen Defensie, ligt hieraan een zorgvuldige reorganisatie ten grondslag. Jan Fledderus, directeur DVD, ziet het als een nieuwe uitdaging. “We gaan als echte vastgoedbeheerder te werk en ik verwacht dat het ons met het nieuwe stelsel allemaal gaat lukken.” De reorganisatie van DGW&T brengt een aantal veranderingen met zich mee. Fledderus: “De

hoofdstructuur blijft hetzelfde. We behouden dus onze landelijke dienst met regionale kanto-

ren. Maar de nieuwbouwopdrachten komen voortaan vanuit de CDS en niet meer vanuit de verschillende krijgsmachtonderdelen.” Daarnaast is in het nieuwe stelsel geen plaats meer voor bureaucratie. “Voorheen hadden we veel verschillende, kleine opdrachten. Vanaf nu hebben we het klein en groot onderhoud in eigen beheer tegen een vaste prijs per vierkante meter. Zo geldt voor iedereen hetzelfde tarief.” Deze nieuwe manier van werken brengt echter ook risico’s met zich mee. “We hebben een

grotere financiële verantwoordelijkheid en dat zorgt voor meer risico’s.” Ondanks de veranderingen die DGW&T doormaakt, wil het bedrijf haar klantgerichtheid en doelmatigheid graag behouden. Fledderus: “We blijven zoals voorheen een agentschap binnen het Commando DienstenCentra. Als de vastgoeddienst van Defensie willen we per slot van rekening het vastgoedbeheer voor onze klanten op een betrouwbare, transparante en doelmatige wijze verzorgen.” SCHADUWZIJDE

Proefmodificatie Smart L

Bestuursdienst samen met ABD

DEN HAAG - Overeenkomstig de Marinestudie 2005 wordt een proefmodificatie aan de SMART L-radar van Hr.Ms. Tromp uitgevoerd.

DEN HAAG - De secretaris-generaal, Ton Annink en de directeur-generaal voor de Algemene Bestuursdienst (ABD), mr. Jan Willem Weck hebben op dinsdag 7 maart hun handtekening geplaatst onder een samenwerkingsconvenant over Management Development (MD).

Eind 2006 kunnen er dan proeven worden gedaan om te zien of mewt de radar vroegtijdige detectie van tactische ballistische raketten mogelijk is. Dat antwoord staatssecretartis Van der Knaap in antwoord op vragen uit de Tweede Kamer. Voor de proefmodificatie is aan de firma Thales een contract gegund voor het ontwikkelen van deze modificatie aan de SMART L-radar. Hiermee is een bedrag van 4,8 miljoen euro gemoeid. Pas als de resultaten van de proeven positief zijn en de NAVO behoefte aan verdedigende systemen aanhoudt, wordt overeenkomstig de Marinestudie 2005, een besluit genomen over de eventuele aanpassing van de radars op alle LC-fregatten. Hierover zal de Kamer te zijner tijd worden geïnformeerd. Als onderdeel van de ontwikkeling van het luchtverdedigingssysteem voor het Duitse F124 fregat en het Nederlandse LCF wordt sinds 1999 gezamenlijk onderzoek verricht naar de capaciteiten op het gebied van de verdediging van landobjecten tegen tactische ballistische raketten (TBM’s). Hiervoor hebben Duitsland en Nederland in 1999 een Memorandum of Understanding (MOU) ondertekend. Uit een tussenresultaat van de studie is de mogelijkheid gebleken om met een kleine modificatie van de lange afstand waarschuwingsradar van F124 en LCF, de ‘SMART L’ radar, TBM’s vroegtijdig te detecteren.●

Het doel van deze samenwerking is ook om het MDsysteem bij Defensie minder gesloten te maken en daarmee een kwaliteitsimpuls te geven aan het functioneren van het topmanagement. Het reeds bestaande concept voor (hoger) burgerpersoneel wordt nu verder uitgebouwd naar militairen. Defensie gaat als proef vijf militairen uit het topsegment selecteren voor het vervullen van een ABDfunctie. Deze militairen ondergaan een assessment waarbij in het bijzonder aandacht wordt gegeven aan de eigenschappen die horen bij het profiel van een ABD-manager: samenbindend leiderschap, conceptuele flexibiliteit en bestuurssensitiviteit. Bij gebleken geschiktheid gaat de ABD proberen de kandidaten voor maximaal drie jaar op een ABD -functie te plaatsen. Tegelijkertijd worden vijf geschikte functies (schaal 15/16/17) binnen Defensie gereserveerd voor vijf geschikte ABD -leden van buiten. Verwacht wordt dat het laten functioneren van de betrokken managers in een andere context kan leiden tot een verrijking van ervaring in werk en cultuur, zowel voor de betrokkenen als voor de organisaties waarbinnen zij werkzaam zullen zijn. Deelname aan deze proef vindt plaats op basis van vrijwilligheid. Zowel tijdens als na afloop van de proef worden de ervaringen gedeeld op basis waarvan Defensie en het ABD een besluit nemen over een eventuele voortzetting van deze uitwisseling en op de invulling daarvan. Meer info staat op intranet, op de startpagina Personeel.●

De reorganisatie van de vastgoedorganisatie heeft naast voordelen ook nadelen. Ruim negentig procent van het personeel kan worden geplaatst. Een klein deel, zeven procent, wordt herplaatst en moet opnieuw solliciteren. Toch staat het personeel over het algemeen positief tegenover de vernieuwingen. “De naamsverandering en de gevolgen daarvan staan al een hele tijd gepland. Vanaf januari van dit jaar werken we als DVD-zijnde en de nieuwe naam raakt al helemaal ingeburgerd”, aldus Fledderus. Op tien maart aanstaande zal officieel overgaan in de Dienst Vastgoed Defensie. Fledderus: “Het wordt een hele happening. De naam bestaat al vanaf 1957 en de geschiedenis van deze organisatie gaat meer dan driehonderd jaar terug. Deze vernieuwing is dus niet zomaar iets.”●

Luitenant-kolonel Smid (l) en generaal-majoor Besselink.

Uitreiking Brevet Hogere Technische Bekwaamheid DELFT - Luitenant-kolonel Bert Smid MBT heeft het brevet Hogere Technische Bekwaamheid gehaald. Hij kreeg het diploma uit handen van generaalmajoor ir. Lex Besselink, Hoofd Dienstvak van de Technische Staf.

DGW&T

Smid rondde de technisch wetenschappelijke studie Master of Business Telecommunications af aan het instituut TOPTECH van de TU Delft. Hij deed dit niet alleen in een korte periode, maar ook nog eens volledig in eigen tijd. Smid blijft in zijn huidige

functie als hoofd van de sectie Ontwikkeling van het C2SC. Hij is zowel plantechnisch als inhoudelijk eindverantwoordelijk voor de realisatie van het TITAAN netwerk en alle applicaties voor de operationele omgeving (bijvoorbeeld ISIS). Daarnaast is hij Nederlands vertegenwoordiger in de NATO Open System Working Group. Binnen deze werkgroep wordt in standaarden vastgelegd aan welke eisen operationele systemen moeten voldoen om communicatie tussen NAVO-partners mogelijk te maken.●

TMPT komt er weer aan DEN HAAG - Er wordt weer een Tweedaagse Militaire Prestatie Tocht (TMPT) gehouden. De 58ste editie van deze tocht is opengesteld voor alle beroepsen reserve-militairen van alle defensieonderdelen. De sportieve prestatietocht, georganiseerd door de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reserveofficieren (KVNRO) in samenwerking met de LO/Sportorganisatie van het Commando der Landstrijdkrachten is dit jaar op dinsdag 23 en woensdag 24 mei. De TMPT bestaat uit een: fietsparcours, kajak-vaarroute, touwhindernisbaan, internationale hindernisbaan, snelmars van drie km in 21 minuten (tweemaal) en een oriëntatieparcours. Verder moeten deelnemers een kaartleesopdracht per fiets

vervullen, werpen met gewichten in standaardringen, afstandschatten, een mars van 25 km met opdracht afleggen en een schietproef doen met een Diemaco of Glock. Voor militairen vanaf 45 jaar gelden kortere afstanden. Omdat de TMPT een duo-prestatie is, moet de prestatie als team van twee militairen worden geleverd. Inschrijving dient daarom als team plaats te vinden. Het duo dat aan de eis heeft voldaan, ontvangt de ministerieel goedgekeurde TMPT -medaille. Inschrijving is tot 30 april uitsluitend mogelijk via www.tmpt.nl Kosten voor deelname bedragen 68,- euro per team. Meer informatie is verkrijgbaar bij het bureau van de TMPT.●

30 maart | Pagina 13

Paarse organisatie stuurt helikoptervloot aan DEN HAAG - Onderzoeken wat de meest gewenste situatie is in de wereld der militaire helikopters lijkt op zich geen onmogelijke opdracht. Het wordt wel lastig als drie belanghebbende krijgsmachtdelen en de Defensie Materieel Organisatie (DMO) zich ermee gaan bemoeien. Kapitein ter zee Gerhard Polet, projectmanager van het Defensie Helikopter Commando (DHC) in oprichting, geeft het ruiterlijk toe. De start van dit project heeft heel wat voeten in de aarde gehad, maar de scherpe kantjes zijn er nu vanaf. De projectgroep heeft de handen ineengeslagen om te komen tot één DHC. Begin volgend jaar worden de eerste stappen op weg naar de implementatie gezet en eind 2007, als alles volgens plan verloopt, zijn de eerste contouren zichtbaar. De oprichting van het DHC valt deels samen met de lopende reorganisatie van de Tactische He-

likopter Groep (THG). De vliegbasis Soesterberg gaat immers dicht en de elf Chinook- en zeventien Cougar transporthelikopters verhuizen samen met het personeel naar de vliegbasis Gilze-Rijen. Het doel is dat het DHC in de toekomst verantwoordelijkheid draagt voor het doelmatig beheer van de helikoptervloot. Totaal bestaat deze uit circa tachtig toestellen waaronder verschillende typen. Naast de Chinook en Cougar gaat het om de

Lynx, de AB-412 SP, Allouettes en Apaches. De vloot wordt over enkele jaren uitgebreid met extra Chinooks en de NH-90 gaat de Lynx vervangen. Gelet op het belang van de helikopters tijdens hedendaagse operaties is niet uitgesloten dat de vloot nog in omvang toeneemt. Het ‘paarse’ DHC is geplaatst in de organisatie van het Commando Luchtstrijdkrachten (CLSK). De aansturing van de ruim 2350 mensen en tachtig helikopters, die gezamenLinks boven en dan met de klok mee: Chinook, Cougar, Apache, Alouette, AB 412SP en de Lynx.

Links: NH90

Foto’s: Archief Defensiekrant

lijk goed zijn voor achttienduizend vlieguren per jaar, geschiedt vanaf Gilze-Rijen. VOORDELEN

Het DHC kan al die uren niet naar eigen goeddunken ‘verbruiken’. De Directie Aansturing Operationele Gereedheid (DAOG) van de Defensiestaf stelt namelijk de prioriteiten. De afdeling Helikopteroperatiën van het CLSK plant daarnaast de noodzakelijke oefeningen, uiteraard afgestemd met het Commando Landstrijdkrachten (CLAS) en het Commando Zeestrijdkrachten (CZSK). Polet: “Naast de broodnodige uren voor opleidingen en kwalificatiebehoud kan het DHC dan nog een beperkte hoeveelheid uren vrij inplannen voor het uitvoeren van diverse opdrachten.” Het CLSK heeft binnenkort het volledige militaire vliegbedrijf in beheer. Wat de heli’s betreft wordt de situatie niet alleen erg overzichtelijk, maar biedt ze volgens Polet ook voor de marine voordelen. “De DHC -staf is bijvoorbeeld joint. Marinepersoneel dat voorheen aan De Kooy was gebonden, heeft nu ook mogelijkheden om op Gilze-Rijen met

andere helikoptertypen te werken. Bovendien komt er een kenniscentrum. Door hier deel van uit te maken, ben je als defensieonderdeel nauw betrokken bij een inzet.” Wat dat betreft ziet ook de landmacht het DHC-tijdperk vol vertrouwen tegemoet, geeft projectmedewerker majoor Rob van Putten aan. “We zitten dan veel dichter bij het vuur. Dat is goed, want de landmacht vormt natuurlijk nog steeds de belangrijkste klant.” Verder maakt de landmacht net als de marine deel uit van het kenniscentrum. Dit vormt samen met een sectie Opleidingen de expertisepoot, die aangestuurd vanaf de vliegbasis GilzeRijen, zowel hier als op De Kooy, het werk zal uitvoeren. Naast de operationele zuil is er nog een voor ondersteuning en logistiek en één waar het onderhoud is ondergebracht. Bij het ontwerp van dit organisatiedeel heeft overigens de Defensie Materieel Organisatie (DMO) een stevige vinger in de pap. De projectgroep, onder leiding van Polet, houdt dan ook ernstig rekening met de visie van de materieelmensen.

De instandhouding, gekoppeld aan operationele inzet, gaat zodoende in het DHC -pakket, ‘ontkoppelde’ onderhoud, ligt in handen van de DMO die het werk uitvoert in de werkplaatsen van de Logistiek Divisie Woensdrecht. De gebruiker zal het waarschijnlijk worst zijn, die wil gewoon helikoptercapaciteit. Dit is vanaf eind 2007 aan te vragen via één ‘loket’, behorend tot het planningscentrum van het DHC. Het besturende deel van het commando staat dan, onder meer door de centrale planningsfunctie, alvast in de steigers. Voor de rest wordt ruim de tijd genomen. Nieuwe ontwikkelingen worden stuk voor stuk ter beslissing voorgelegd aan de stuurgroep, waar de operationeel commandanten, de directeur-generaal DMO en de directeur beleidsevaluatie deel van uitmaken, onder voorzitterschap van de PCDS. Uiteindelijk loopt het traject van de oprichting van het DHC tot 2013, maar ook daarna zal de organisatie zich blijven aanpassen aan de eisen van de tijd.●

30 maart | Pagina 14

KORT INTERNATIONAAL NIEUWS

MALEISIË BESTELT PC-7 KUALA LUMPUR - De Maleisische luchtmacht (RMAF) krijgt er tien Pilatus PC-7 Mk II Trubotrainers bij. Eerder was sprake van zestien toestellen, maar vanwege een te krappe beurs is dat aantal bijgesteld. De RMAF verwierf in 1982 een vroegere versie van dit toestel, dat vervolgens als haar voornaamste leskist dienst deed. Deze PC-7 vloot bestond aanvankelijk uit 44 machines, maar dat cijfer is teruggelopen tot 33, en het gros daarvan moet vanwege zijn leeftijd worden vervangen. Door de Mk II, waarvan ze er momenteel nog acht bezit, te combineren met vliegsimulators kan de luchtmacht echter met minder toestellen volstaan. De PC-7 Mk II beschikt over schietstoelen waardoor de overlevingskansen van de vlieger, een kopzorg voor de RMAF, sterk verbeteren. Foto: Pilatus●

RENOVATIE VOOR WOESTIJNHAVIK LONDEN - Lockheed Martin gaat de Desert Hawk onbemande vliegtuigjes van het Britse leger renoveren. Ze zullen worden uitgerust met verbeterde elektra-optische middelen en zwart-wit of kleuren warmtebeeldapparatuur. De toestelletjes zijn ook in gebruik bij de Amerikaanse luchtmacht en

gemaakt van een soort schuimplastic. Ze worden door middel van een elastiek afgeschoten, wegen slechts 3,2 kg en hebben een vleugelwijdte van 1,32 meter. Hun maximumsnelheid bedraagt 92 km/u en ze kunnen een uur in de lucht blijven. De uiterste vlieghoogte is 150 meter. De dagversie beschikt over drie digitale camera’s die hun beelden via radiogolven doorgeven, de nachtversie heeft infrarood middelen. Foto: Lockheed Martin●

LAV GAAT ELEKTRISCH WASHINGTON - General Dynamics Land Systems mag 394 elektrische aandrijvingen leveren voor de torens van Light Armored Vehicles (LAV) van het Amerikaanse Korps Mariniers. Deze voertuigen dateren van de jaren ’80 en zijn bewapend met een 25 mm snelvuurkanon en een 7,62 mm mitrailleur.

Hun gewicht bedraagt bijna 29 ton. De aflevering van de aandrijvingen vindt plaats tussen juli 2007 en juli 2008. De order maakt deel uit van een contract met het Pentagon dat ook de productie van een nieuwe generatie van 130 LAV-A2 pantserwielvoertuigen omvat. Deze beschikt standaard over de elektrische torenaandrijving, maar kent daarnaast een verbeterde vering, een sterker pantser en een automatisch brandblussysteem. Foto: Geoffrey Patrick, U.S. Navy●

VIKINGS TE KOOP WASHINGTON - De Amerikaanse marine leurt met haar S-3B Maritieme Patrouillevliegtuigen. De Vikings worden niet

afgedankt vanwege hun 30 jaar oude leeftijd, noch vanwege te veel vlieguren. Vorig jaar wees een grondige studie uit dat de doorsnee S-3B slechts 12.000 van het maximum van 23.000 heeft geklokt. Dat dit Lockheed product toch het veld moet ruimen, komt

Kodakmoment met Stennis STILLE OCEAAN - Het leven gaat niet altijd over rozen, maar toch zijn er soms van die dagen dat het je toe lijkt te lachen. Zoals hier, onder een prachtig blauwe hemel op het dek van het vliegkampschip USS John C. Stennis, waar een F/A-18C

Hornet van de Rough Raiders, Strike Fighter Squadron One Two Five (VFA-125), klaarstaat om door een katapult gelanceerd te worden. Een Kodakmoment van jewelste. Mark J. Rebilas, US Navy●

door het instromen van de nieuwe Boeing F/A-18/E/F Super Hornets. Met hun synthetic aperture radar voor maritieme patrouilles en FLIR voor acties boven land blijven de Vikings echter aantrekkelijk voor buitenlandse klanten. Te meer daar ze ook inzetbaar zijn als aanvalsvliegtuigen en tankers. Onder meer Bulgarije en Roemenië hebben al interesse getoond. Foto: Michael D. Cole, US Navy●

SENTINEL OP SCHEMA BROUGHTON - De bouw van het Airborne Stand Off Radar (ASTOR) systeem van Groot-Brittannië ligt op schema. Deze maand vertrok het eerste Sentinel R Mk I toestel, dat is gebaseerd op het Bombardier Global Express zakenvliegtuig, naar de Verenigde Staten voor vliegproeven. Nummer een van een serie van vijf ASTOR-machines werd in Amerika gemodificeerd en geïntegreerd, de rest doet Raytheon Systems Ltd in Engeland. ASTOR is een gezamenlijk project van lucht- en landmacht. Het moet rond de klok en in alle weersomstandigheden gegevens door kunnen zenden. Het hart van het systeem is een Synthetic Aperture Radar/Moving Target Indicator (SAR/MTI) sensor. De SAR verschaft hoge resolutie beelden, de MTI rapporteert omvang, richting en snelheid van vijandelijke eenheden. Foto: Raytheon●

EERSTE EH101 VOOR JAPAN TOKIO - De Japanse Zelfverdedigingsmacht heeft deze maand haar eerste EH101 helikopter in ontvangst genomen. Het toestel is een ontwerp van AgustaWestland, maar wordt geassembleerd door Kawasaki Heavy Industries. De veertien bestelde machines zijn uitgerust met een achterlaadklep en krijgen de aanduiding MCH101. Ze zijn bestemd om de verouderde Sikorsky MH-53E en S-61 helikopters van de Japanse marine te vervangen. Elf van de veertien gaan zich bezighouden met mijnenbestrijding en transporttaken. De overigen drie moeten de antarctische onderzoeksbasis van Japan ondersteunen. De assemblage van de tweede helikopter is inmiddels in volle gang. Foto: AgustaWestland●

Teksten: Wiebren Tabak

Britse vloot zonder luchtdekking LONDEN - Deze week is een einde gekomen aan de carrière van de FA.2 Sea Harrier. Een kwart eeuw diende het toestel bij de Royal Navy, met als hoogtepunt de herovering van de Falkland eilanden. Maar nu moet het vervroegd met pensioen, de Britse vloot zonder luchtdekking achterlatend. De Harrier, van meet af aan een bijzondere kist vanwege zijn vermogen om verticaal op te stijgen en te landen, beleefde zijn mooiste momenten in 1982. In april van dat jaar vertrokken 28, toen nog, FRS.1, Sea Harriers met de vliegkampschepen HMS Hermes en HMS Invincible naar de door de Argentijnen bezette Falkland eilanden om deze weer onder de Britse vlag te brengen. Ze haalden 23 Argentijnse toestellen neer, zonder eigen verliezen, en ook voerden ze aanvallen uit op vijandelijke posities. Tijdens de latere fase van het conflict kregen ze daarbij steun van RAF GR.1 Harriers. Zes toestellen gingen verloren door ongelukken en grondvuur. In de vroege jaren ’90 werden de Sea Harriers opgewaardeerd naar de FA.2 standaard. Uitgerust

met de Blue Vixen multimodus radar in combinatie met de AIM-120 AMRAAM raket vormden ze de buitenste schil van de luchtverdediging rond Britse vlootverbanden. Nu is die dus verdwenen, want de squadrons 800 en 801 schakelen over op de GR.7/9. Niet omdat de Sea Harrier niet deugde, maar omdat de Britten zich geen twee verschillende types meer kunnen permitteren. De GR.7/GR.9 is louter geschikt voor aanvallen op gronddoelen en voert alleen Sidewinders mee ter eigen verdediging. Bovendien bezit hij geen radar. De plannenmakers waren ervan uitgegaan dat de JSF (in Engeland Joint Combat Aircaft genoemd) eind 2012 zou arriveren en dat de Type 45 torpedobootjager, bewapend met het Principal Anti-Air System, voor eind 2007 in dienst zou komen. Die zou dan een deel van de luchtverdediging moeten leveren voor expeditionaire vlootmachten. Het JCA wordt echter niet voor eind 2014 verwacht en de eerste torpedobootjager niet voor medio 2009. Het duurt zeker tot 2014 voordat alle Type 45 schepen binnen zijn, en dan ook nog in veel kleinere aantallen dan eerder toegezegd. Geen twaalf, maar hooguit acht, waarvan er tot op heden een half dozijn is besteld. Maar ja, ook de trotse Royal Navy zal moeten roeien met de riemen die ze heeft.● Boven: De Sea Harrier laat een prachtige staat van dienst na. Foto: Royal Navy Links: HMS Invincible met een lading Harriers aan dek. Foto: Royal Navy

30 maart | Pagina 15

Futsaltitel prooi voor Marechausseeteams

De dames- en herenploeg van de Marechaussee hadden na afloop van het NMK wat te vieren. Foto Buddy Freeth.

VAN GELDER EN TOL ZEGEVIEREN IN WERELDBEKERWEDSTRIJDEN COTTBUS/LUXEMBURG - Ringenturner Yuri van Gelder heeft afgelopen weekeinde het wereldbekertoernooi in Cottbus (Duitsland) gewonnen. Daarmee sleepte hij zijn dertiende zege in dit circuit binnen. De sergeant van de landmacht scoorde 16.050 punten. Het zilver ging naar de Oekraïner Roman Zozoelja (15.725 punten), het brons naar de Chinees Chen Yibing (15.675 punten). Het toernooi in Cottbus kende een verrassende ontknoping. Hoewel zijn concurrenten bij hun oefening een hogere uitgangswaarde hanteerden, won Van Gelder toch. Dat kwam doordat hij in tegenstelling tot de rest foutloos turnde. Van Gelder boekte in Cottbus zijn tweede wereldbekerzege van 2006. De eerste noteerde hij onlangs in Teheran, al lag het wedstrijdniveau daar beduidend lager. Door zijn jongste overwinning Yuri van Gelder hoeft Van Gelder Foto: Hennie Keeris volgende week niet in actie hoeft te komen bij de kwalificatiewedstrijden voor het Europees kampioenschap. Van Gelder: “Ik turnde een stabiele oefening, maar moet de uitgangswaarde omhoog brengen door een schroef in mijn afsprong. Daar heb ik tot het EK nog zo’n vier weken de tijd voor. Er moet dus nog wel wat gebeuren.”

Volgen Van Gelders coach Remi Lens staat de ringenturner er behoorlijk voor, maar voert hij niet zoals vorig jaar de boventoon. “Toen wist ik van tevoren dat Yuri Europees kampioen zou worden met een perfecte afsprong. Door het fors gestegen niveau loopt het dit jaar allemaal anders.” Ook degenschermster Sonja Tol leverde afgelopen weekeinde een prima prestatie door het sterk bezette wereldbekertoernooi van Luxemburg te winnen. In de finale versloeg de marineofficier de Russische Oxana Ermakova met 15-8. Na een vrijstelling in de eerste ronde, versloeg Tol in haar eerste partij Lisa Wollinski (Duitsland) met 1511. Vervolgens was ze met 15-7 te sterk voor de Poolse Monika Lampkowska. Daarna moest de bronzen medaillewinnares van Athene, de Française Maureen Nisima, er met 15-11 aan geloven. In haar volSonja Tol gende partij tegen Foto: Hennie Keeris tweevoudig Olympische kampioene Timea Nagy uit Hongarije ging het uiterst spannend toe. Uiteindelijk trok Tol met 13-12 aan het langste eind. Om vervolgens in de halve finale Adrienn Hormay (Hongarije) met 15-7 te vloeren. “Dit biedt perspectief voor het militair wereldkampioenschap, eind april in Boekarest”, reageerde Tol na afloop.●

NIEUWE COMMANDANT OPLEIDINGSCENTRUM KMAR APELDOORN - Kolonel Wiete Hopperus Buma (links) heeft vorige week donderdag, 23 maart, het commando over het Landelijk Opleidings- en Kenniscentrum Koninklijke Marechaussee overgedragen aan luitenant-kolonel André Peperkoorn. Laatstgenoemde is tevens tot kolonel bevorderd. De ceremonie vond plaats op de exercitieplaats van de Koning Willem III-kazerne in Apeldoorn, onder toeziend oog van een groot aantal civiele en militaire genodigden, personeel en leerlingen van het opleidingscentrum. Het Trompetterkorps Koninklijke Marechaussee verzorgde een muzikaal optre-

den en ook de Bereden Ereescorte Koninklijke Marechaussee was bij de ceremonie vertegenwoordigd. Peperkoorn begon zijn loopbaan als dienstplichtig officier bij de Koninklijke Marechaussee op 7 maart 1979. Hij vervulde van 1979 tot 1987 diverse functies binnen 101 Bataljon KMar. In 1987 ging hij over naar de BSB, eerst als plaatsvervangend commandant en later als commandant. Vanaf 1994 was hij werkzaam op de Defensiestaf in Den Haag als hoofd persoonlijke staf van de CDS. In de periode van 1998 tot 2001 werkte hij op het NAVO Hoofdkwartier te Brussel. Peperkoorn was sinds 2001 werkzaam als

plaatsvervangend commandant in district Noord-Oost. Foto: Richard Frigge●

DEN HELDER - Het nationaal militair kampioenschap Futsal in Den Helder is zowel bij de heren als de dames een prooi van de Marechaussee geworden. De vrouwen versloegen in de finale de landmacht, de mannen de luchtmacht, overigens pas na strafschoppen. Het toernooi kende met ploegen van álle krijgsmachtdelen een volledige bezetting, een unieke situatie waarop menige NMK-organisatie jaloers zal zijn. Een ander unicum was de aanwezigheid van een voltallig deelnemersveld bij de dames. Ook dat komt tijdens nationale militaire kampioenschappen niet altijd voor. Tijdens het Futsal golden de nieuwe richtlijnen voor teamsporten van het Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS). Dat betekende een voorronde, gevolgd door

afvalwedstrijden die uitmondden in de finale. Majoor Johan Groen, plaatsvervangend hoofd van het BIMS, ontving gemengde reactie op de nieuwe opzet. “Een voordeel is dat je stap voor stap naar de finale toewerkt en alleen de beste equipes die halen. Verder moet je elke wedstrijd presteren, anders kom je niet ver. Nadeel is dat de eerste ronde als onbelangrijk kan worden ervaren. Wie daarin als vierde eindigt, speelt gewoon door en maakt nog steeds een kans op de finale. Om deze reden rees de vraag wat de eerste ronde er toe doet. Toch viel de nieuwe aanpak bij de meeste ploegen in het algemeen in goede aarde. Daarom gaan we op deze voet door.”● Eindstand: Dames: 1. KMar; 2. KL; 3. KLu 4. KM. Heren: 1. KMar; 2. KLu; 3. KM; 4. KL.

DEKAATJES heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.

WONINGEN Te koop: Den Haag, Loosduinen, Tramstraat 44, 4-kamerwoning op 2e verd. Nabij winkelcentrum, loop/fietsafstand van strand, duinen, natuurgebied, sportvelden en scholen. Goede OV verbindingen en aansl. uitvalswegen. Kamer-ensuite, keuken, badkamer met toilet, douche, wma. 2 slaapkamers, 2 balkons, CV. Eigen grond. Vr.pr. N 122.500,- k.k. Inf: www.demanmakelaars.nl 070 - 391 29 19 of www.funda.nl Te koop: Enschede, Sparrendaal 141, 2/1 kapwoning. Rustige locatie. Kindvr. wijk ‘Eikendaal’. Tuin, garage, oprit op eigen grond. Plek voor meerdere auto’s. Ind.: entree, toilet, L-vorm. woonkamer, parketvloer, open keuken. 1e verd.: 3 slaapkamers, badkamer douche, toilet, wast. 2e verd.: zolder met dakraam, wma. Inf.: www.nuyts-partners.nl Te koop: Hooge-Zwaluwe, Kerkdijk 32, aan dijk gelegen gemoderniseerde 2/1 kapwoning, bjr 1920. Tuin, patio en garage. 10 min van Breda. Ind.: hal, toilet, woonkamer, keuken, kantoorkamer. 1e verd.: CV, 3 slaapkamers, badkamer met ligbad, bergvliering. Vr.pr. N 329.000,- k.k. Open dag 15 april. Inl.: www.biemansmade.nl Te koop: Oosterhout, Bosboomplantsoen 3, vrijstaand huis met inpandige garage. Perceel p3, 57 are. Ind.: entree met vide en toilet. L-vorm. woonkamer met Noorse lei en open haard, open keuken, bijkeuken. 1e verd.: 4 slaapkamers, badkamer. Zolder, CV. Tuin o.h.W. Vr.pr. N 439.000,- k.k. Inl: 0162 - 46 02 42, e-mail: [email protected]

DIVERSEN Aangeboden: Gala uniform (avond tenue) KL maat 46 (broek, vest, avondbaadje, strik, pet) Als nieuw! T.e.a.b. Informatie: 0341 - 88 10 34.

RECREATIE

Mede door de aanwezigheid van talenten kende het herentoernooi een hoog niveau. Foto Buddy Freeth

’Jantjes’ stomen naar basketbalgoud DEN HELDER - De mannenploeg van de marine heeft onlangs in Den Helder het nationaal militair kampioenschap basketbal gewonnen. In de finale tegen de landmacht trokken de ‘Jantjes’ na een spannende strijd met 48-37 aan het langste eind. Daarmee verbraken ze de hegemonie van de marechaussee-equipe die het NMK

de laatste jaren beheerste. Door de aanwezigheid van teams van álle krijgsmachtdelen kende het herentoernooi een sterke bezetting. Bovendien lag het spelniveau door de inbreng van de nodige talenten op een hoog niveau, bericht majoor Johan Groen, plaatsvervangend hoofd van het Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS). De betreffende spelers zullen worden uitgenodigd voor de trainingen van het militair basketbalteam. Bij de dames was sprake van een gedevalueerd toernooi. Dat kwam door het ontbreken van de ploegen van de marine en de marechaussee. Zodoende traden alleen land- en luchtmacht in het strijdperk. Ze speelden twee keer tegen elkaar, met de landmacht, hofleverancier van de nationale selectie, als uiteindelijke winnaar (44-16 en 29-20).● Eindstand: Heren: 1. KM; 2. KL; 3. KMar; 4. KLu. Dames: 1. KL; 2. KLu.

Te huur: Texel, 6 persoons bungalow v.v. alle luxe en vrije toegang binnen/ buitenbad. Langs duinen. Nog vrij diverse weken van april t/m september. Inl.: 06 - 167 920 00, liefst na 18.00 uur. Te huur: In Natuurpark Perigord-Limousin, onze authentieke fermette met veel tuin rondom. Volledig gerestaureerd en geschikt voor 5 personen. Veel natuur en ruimte op het bosrijke en heuvelachtige platteland van de Perigord. Alle voorzieningen in omliggende dorpjes. Om. Rouchechouart. Inf. 0164 - 24 97 22. Te huur: Geheel vrijstaande 4-persoons vakantiebungalow te Lanaken, België. 8 km van Maastricht. Nog vrij van 20 - 29 juli. V.v. KTV, volledig ingericht, 2 slaapkamers. Veel privacy. Zeer goede fiets- en wandelmogelijkheden. Geen huisdieren toegestaan. Inl.: 0031 - 647 761 763 of 0031 - 6558 285 81. Te koop: Tourcaravan, Adria B 502 LS, bj. 06-2002. 10301300 kg. Twee langsbedden en 2 slaapplaatsen op dinette. Incl voort. met aluminiumframe. I.z.g.st. Vr.pr. N 10.250,-. Tel. 0320 - 26 02 32 of 06 - 533 973 32. Syrië/Jordanië: Met niet-commercieel reisorganisator (lkol b.d.) van 20 oktober – 3 november een culturele rondreis maken door o.a. Damascus (3 dgn) Aleppo, Hama en Palmyra. In Jordanië o.a. Amman, Nebo en Petra. Geheel verzorgde reis N 1895,-. Inl.: 0162 - 45 99 29 of [email protected]

REÜNIE Tamboers en Pijpers Op 13 september wordt er een reünie gehouden voor gewezen en actief dienende Tamboers en Pijpers en hun partner, van het Korps Mariniers. Locatie: Van Ghentkazerne Rotterdam. Opgave voor 1 juli door overmaking van N 15,- p.p. op girorekening 7585986 t.n.v. T.G.J. Dings-Inz T & P 1997, Kerkstraat 48, 1781 GB Den Helder. Zie: www.reuniecommissietamboersenpijpers.nl . Op 24 mei wordt op de Marinekazerne Amsterdam een reünie gehouden voor scheepstimmerlieden, vliegtuigmakers en houtbewerkers. Kosten N 10,- p.p. over te maken op gironr. 9 394 171 t.n.v. J. Lit te Hellendoorn o.v.v. Reünie timmerlieden 2006. Inf.: G. Hoenen, tel.: 045 - 525 04 20 of 06 – 385 313 54 of e-mail: [email protected] . De KMA-promotie 1976 houdt op 16 september haar 5jaarlijkse reünie op het Kasteel van Breda. Deelname geldt voor zowel KL, KMar als Klu-promovendi en partners. Tijd 14.00 - 20.00 uur. Diner inbegrepen. Kosten nader vast te stellen. Opgave voor 1 augustus per e-mail aan JTWM.d. [email protected] of [email protected] o.v.v. aantal deelnemers + adresgegevens. Inl.: 070 - 339 66 77.●

30 maart | Pagina 16

Twee eeuwen militairen op Utrechtse Heuvelrug UTRECHT - De Utrechtse Heuvelrug is eeuwenlang populair geweest bij militairen. Nederlandse, Franse, Duitse en Amerikaanse soldaten groeven er in de loop van de eeuwen kuilen, bouwden kampen en hielden er oefeningen. Nog altijd mag het gebied verheugen in grote belangstelling. Dat het verblijf van de militairen sporen in het landschap heeft nagelaten, is dan ook een weinig verrassende mededeling. De provincie Utrecht heeft onlangs over dit onderwerp een mooi kijk- en leesboek ten doop gehouden. Verborgen achter slagbomen en hekken op de Utrechtse Heuvelrug ligt een voor niet-militairen onbekend militair landschap. Wat

heeft zich daar in de afgelopen tweehonderd jaar afgespeeld? ‘Geheim landschap’ beschrijft de invloed van twee eeuwen mili-

taire aanwezigheid op dit landschap. De uitgave is bedoeld om belanghebbenden én geïnteresseerden te informeren over de cultuurhistorisch waardevolle elementen in dit militaire landschap, ook met het oog op de toekomstige herinrichtingsplannen. Het centrale Heuvelruggebied is immers een van de belangrijkste militaire gebieden van ons land. Uitgestrekte oefenterreinen, een vliegbasis, kazernes en kampementen voor luchtmacht, landmacht, mariniers en marechaussee zijn in dit gebied vertegenwoordigd. Het boek is zeker in die zin belangrijk, omdat het keurig in kaart brengt waarom bij voorbeeld villabunker Caesar in Driebergen zo heet en wat de achtergrond is van die vreemde kilometers lange laan met bomen (de Kamperlinie, de vroegere grens van het Franse Camp d’Utrecht). Door de vele foto’s en

kaarten is het een naslagwerk geworden waarin de lezer lang kan bladeren zonder zich te vervelen.

Colofon De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie. bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Hoofdredactie: drs. Bert van Elk Eindredactie: Evert Brouwer

Nu het afstoten van de vliegbasis Soesterberg in 2007 naderbij komt, worden er plannen gemaakt voor een nieuwe bestemming van de bakermat van de Koninklijke Luchtmacht. Reden voor de provincie Utrecht om de cultuurhistorische betekenis van dit militaire landschap onder de loep te nemen. Dit heeft geleid tot het boek, waarin met veel kaarten en foto’s een overzicht staat over de militaire sporen op de Heuvelrug.

Redactie: Jack Oosthoek, Monique van RijenBos en André Twigt

‘Geheim landschap, 200 jaar militairen op de Heuvelrug’ is geschreven door Kees Volkers en telt 168 pagina’s. Het boek is rijk geïllustreerd met kaarten en foto’s en is uitgegeven bij uitgeverij PlanPlan in Amsterdam. ISBN: 90 76092 419. Het kost 17,50 euro. Het boek is in de winkel verkrijgbaar en via de provincie Utrecht, 030 - 258 22 28.●

Foto’s: Hennie Keeris (staffotograaf), AVDD e.a Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl E-mail: [email protected]

Defensie Evenementenkalender

25 Jaar geleden De Defensiekrant van 2 april 1981 kondigde op de voorpagina het televisieprogramma ‘De Achterkant van het Gelijk’ aan. Dit succesvolle programma ontstond medio jaren tachtig en werd toen bij de VARA uitgezonden. Presentator Marcel van Dam was het middelpunt hierin en stelde op zijn karakteristieke wijze zeer indringende vragen aan de deelnemers in een debat. Op zondag 5 april 1981 om kwart voor tien werd het op Nederland 1 uitgezonden. Het bijzondere van het debat was dat het panel bestond uit allerlei hooggeplaatste militairen. De vlag- en opperofficieren van Defensie werden op ‘socratische wijze’ door de discussieleider Van Dam ernstig aan de tand gevoeld over de handhaving van de discipline en over de normen en waarden binnen de krijgsmacht. Hij legde de topmilitairen een aantal ethische dilemma’s voor. Onderwerpen als de krijgstucht, het oorlogsrecht en het gebruik van kernwapens kwamen in dit ‘pittige debat’ aan de orde. Heet hangijzer was vooral de relatie tussen de politieke en militaire top, die tot dan toe altijd vrij moeizaam was geweest. Het programma zou uitgroeien tot een echte klassieker waarover nog veel zou worden nagepraat. Meer afleveringen volgden dan ook spoedig. Twee jaar geleden was er nog eens een uitzending waarin minister Kamp te gast was. Ook toen speelde de oud-voorzitter van de VARA weer de rol van strenge ondervrager. Stelling was toen: “Een minister moet er voor zorgen dat zijn privé-leven niet in het publieke debat wordt gezogen”. Ander nieuws in deze editie van de Defensiekrant uit april 1981 was dat door de Defensieleiding was besloten om de nieuwe YPR765 rupsvoertuigen zo snel mogelijk te bestellen. De YPR zou de opvolger moeten worden van de YP408 wielvoertuigen. Deze waren sterk verouderd en dus hard toe aan vervanging. Staatssecretaris Van Eekelen had in een brief aan de Vaste Commissie voor Defensie van de Tweede Kamer geschreven dat alleen nog nader zou worden onderzocht hoe de nieuwe

rupsvoertuigen besteld gingen worden. Dit kon rechtstreeks bij de Amerikaanse leverancier FMC, of bij een Nederlands consortium van DAF en RSV. Deze twee bedrijven hadden namelijk de licentierechten voor de produktie in Nederland. Sportnieuws op de achterpagina. Voor de tweede keer in successie mocht het Opleidingscentrum Technische Dienst zich weer KL-kampioen zaalvoetbal noemen. Met 5-2 werden de infanteristen van het Opleidingscentrum makkelijk opzij gezet. Extra leuk voor de toeschouwers was dat dit met goed, slim en bekeken voetbal gebeurde. Frans Limbertie●

De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen: 31 maart: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Oss 1 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Oss 5 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Naaldwijk 5 april: Lunchconcert Marinierskapel, Rotterdam 6 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht; Nijmegen 7 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Terneuzen 7 april: Concert Marinierskapel, Waspik

8 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Waalwijk 8 en 9 april: Nationaal Museumweekend met speciale activiteiten in Museum Bronbeek (Arnhem), Militaire Luchtvaarmuseum (Soesterberg), Legermuseum (Delft) en Mariniersmuseum (Rotterdam) 9 april: Fortis marathon Rotterdam m.m.v. de Koninklijke Landmacht, Rotterdam 14 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Zwolle 15 april: Theatershow ‘Queen in concert’, Orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Emmen Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

NIEUWSBEELD

Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde laten van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Oplage: 45.000 Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer) Druk: Tijl Offset, Zwolle ISSN: 0167-0808

Een internationale Armada heeft bezit genomen van de haven van Den Helder. De schepen nemen deel aan de internationale oefening Brilliant Mariner voor de Nederlandse kust. Foto: Peter Bijpost-AVDD