BELANGRIJKE INFORMATIE

INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE ...................................................................................... 1 BELANGRIJKE INFORMATIE...................................................................... 2 JAARPROGRAMMA 2008 – 2009............................................................... 7 WIE HEEFT WAAR GEHOLPEN ................................................................. 8 UITNODIGING ALGEMENE LEDENVERGADERING ................................. 9 Agenda: Algemene Jaarvergadering 2009 ................................................... 9 NOTULEN JAARVERGADERING MAANDAG 6 APRIL 2008................... 10 JAAROVERZICHT 2008............................................................................. 15 PUZZEL ...................................................................................................... 22 VOOR U GELEZEN uit EHBO-magazine 2e jaargang no 3..................... 23 AANDACHT VOOR .................................................................................... 28 ZELFZORG................................................................................................. 34 PRETPAGINA............................................................................................. 38 STRUCTUUR EHBO-VERENIGING SCHIJNDEL ..................................... 40

1

BELANGRIJKE INFORMATIE 1. Inleveren kopij “Ons Verband” Wanneer u iets heeft wat u geplaatst wilt hebben, kunt u dit inleveren bij de redactie. Voor 2009 kan de kopij tot 1 mei, 1 september, 1 november en tot 1 december ingeleverd worden Kopij mag op papier of op diskette/cd/dvd ingeleverd worden!! Ook kunt u de copy sturen naar [email protected]

2. Ga je verhuizen, geef dit dan door aan Bep van Eindhoven, Wijsstraat 33 tel. 06-19173929. Of stuur een email: [email protected] 3. Als je gaat trouwen of als er een baby is geboren, stuur een kaartje. Bernardine Wolven zorgt voor een leuke attentie. 4. Zouden de leden die een emailadres hebben dit door willen geven aan Bep van Eindhoven: [email protected] Dit wordt meegenomen in het ledenbestand.

2

AAN DE LEDEN Ik wil u graag uitnodigen voor de jaarvergadering op maandag 6 april aanstaande. Een jaarvergadering is een moment waarop het bestuur verantwoording aflegt over het afgelopen jaar en samen met de leden plannen maakt voor het komende jaar. Binnenkort staat de verhuizing van de vertrouwde Beemdhut naar de nieuwbouw van De Zwengel te verwachten. Het zal een grote verandering worden. Na jarenlang vaste huurder onder de vertrouwde paraplu van het bestuur van De Beemdhut worden we vaste huurder van De Zwengel. We hebben onze reguliere oefenavonden vastgelegd en we vertrouwen erop dat we in samenspraak met de gemeente tot een goede huurprijs zullen komen. Nieuw in de volgende jaarvergadering is het feit dat de financiële stukken tijdens de vergadering worden uitgedeeld en niet in het boekje worden opgenomen. Dit om de privacy van de gegevens te waarborgen. Dit jaar zijn Bernardine Wolven en ondergetekende aftredend en herkiesbaar. Bernardine heeft de afgelopen drie jaren met veel energie en doorzettingsvermogen de moeilijke klus van het bemensen van evenementen op zich genomen. In samenwerking met sitebeheerder Wim van de Wetering hebben ze er iets heel moois en werkbaar van gemaakt. Bernardine mijn complimenten en ik ben blij dat je dit belangrijke werk wilt blijven doen. Zoals gebruikelijk in onze vereniging wordt de voorzitter in zijn functie benoemd door de leden; de andere functies worden onderling in het bestuur verdeeld. Ik wil graag voorzitter blijven zolang de vereniging mij nodig heeft. Ik ben blij overigens dat we weinig verloop kennen in het bestuur; een teken dat de onderlinge verhoudingen goed zijn. Ook dit jaar is er weer een intermezzo gepland. Meestal komt de voorzitter van onze Bond Ad Smolders naar Schijndel om enkele mensen in het zonnetje te zetten. Het laatste jaar vergezeld door onze eigen Brigitte Habraken. Helaas heeft Ad te kennen gegeven met dit werk te willen stoppen. Het zal moeilijk zijn voor hem een geschikte opvolger te vinden. Het is een goede gewoonte om mensen die een speciaal schouderklopje krijgen hiervoor persoonlijk uit te nodigen. Dit geldt ook voor de jaarinsignes. Het is leuker deze in een vergadering opgespeld te krijgen dan achteraf thuisbezorgd te krijgen door het bestuur. Ik denk dat we over het afgelopen seizoen best tevreden mogen zijn. We hebben een mooi jubileumfeest gevierd met z’n allen. De oefenavonden 3

zijn goed bezocht en we hebben alweer twee cursussen mogen afronden. De vereniging is financieel goed gezond, dankzij diverse bronnen van inkomsten. Als u suggesties of ideeën heeft voor de jaarvergadering, stuur ze dan tijdig - voor 14 maart - naar onze secretaris Bep van Eindhoven, zodat het bestuur de kans heeft de zaak voor te bereiden. Ik hoop dat vele leden deze avond aanwezig willen zijn: samen maken we het beleid voor de EHBO-Schijndel. Onze samenleving heeft nog altijd behoefte aan voldoende eerste hulp verleners; bij de sportevenementen staat men te springen om ervaren sportbegeleiders. Er is nog werk genoeg. Jullie voorzitter Anton Schellekens ps. Op internet: www.ehbo-schijndel.nl is steeds te zien voor welke activiteiten EHBO-ers gevraagd worden.

4

IN GESPREK MET… De rubriek waarin andere vragen worden gesteld aan een EHBO-lid. Naam: Arie-Jan Aarts. Leeftijd: 46. Werk: Metaal afd. assemblage. Hobby’s: Wandelen / fietsen / zwemmen / tuinieren en EHBO. Functie binnen EHBO-vereniging: Wijkvertegenwoordiger.

Wat is de laatste film die je gezien hebt? Ik ga nooit naar de bioscoop. Ik kijk alleen films af en toe op tv. Wat is het vreemdste dat je ooit gedaan hebt om aan geld te komen? Gladiolen bollen pellen. Welk nummer (muziek) kan je niet meer horen? House muziek. Als er leven na de dood is, dan… Dan kom ik graag over 10 jaar nog eens terug om te kijken hoe het gaat in de gemeente Schijndel en omgeving. Wat is het smerigste dat je ooit gegeten hebt? Gekookte eieren en paling, verder lust ik alles. Wie moesten ze maar niet klonen? Zou ik helaas niet weten. Heb je ooit een sekslijn gebeld? Nee nog nooit, wie weet, het kan nog!!! Wanneer was de laatste keer dat je loog? Ik ben te eerlijk om te liegen. Wanneer was je voor het eerst dronken? Toen ik 18 jaar was. En wanneer het laatst? Tijdens de vierdaagse van Nijmegen, jaartal ben ik vergeten. Als ik een bekende Nederlander zou zijn, dan was ik… Zou ik niet willen zijn, ik ben zo tevreden. Hoe laat gaat je wekker? 05.30 uur Mijn ergste nachtmerrie is… 5

Iedereen droomt wel eens goede en slechte dromen. Wat lees je op de wc?

W.c. papier is blanco. Verder geen lectuur aanwezig. Is er nog een reis die je graag zou willen maken? Naar Scandinavië, Noorwegen – Finland - IJsland

6

JAARPROGRAMMA 2008 – 2009 4 maart 2009

Woensdag

09 maart 2009

Maandag

23 maart 2009 1 april 2009

Maandag Woensdag

13 april 2009 27 april 2009

Maandag Maandag

6 mei 2009

Woensdag

11 mei 2009

maandag

•

Het menselijke lichaam (ehbo bij drugs en uitgaan) • Stoornissen van de ademhaling • Stoornissen van de bloedsomloop Vaardigheidstoets • Stoornissen van de ademhaling • Stoornissen van de bloedsomloop Pasen • 5 belangrijke punten • Stoornissen in het bewustzijn • Uitwendige wonden • Brandwonden • Oogletsels • Elektriciteitsongevallen • Verband en hulpmiddelen Vaardigheidstoets

18. 3. 4. 3. 4. 1. 2. 7. 8. 11. 13. 17.

Dit zijn de vaste oefenavonden op tweede en vierde maandag en eerste woensdag van de maand van oktober t/m mei.

7

WIE HEEFT WAAR GEHOLPEN (vanaf) 17-01-2009

Hometrainen Willy Speeks Jo Speeks Willy Speeks Jo Speeks

1 1 1 1 (vanaf) 08-11-2008

Indoor Motorsport André van de Boogaard Rien van de Brand Jeanne van Heertum Patricia van Lieshout Erwin van der Mee Fred Schel Peter van de Weijer

1 1 1 1 1 1 1 (vanaf) 01-11-2008

Springconcours Jac van Beek Mari van de Burgt Thea Hovenier Martin Klappe Neeltje Kuys Astrid Mettler Marion van Oers

1 2 2 1 1 1 1 (vanaf) 02-11-2008

Superprestige veldrit Theo van Eeuwijk Anrico Eijmberts Neeltje Kuys Willy Speeks

1 1 1 2 (vanaf) 02-01-2009

Zaalvoetbaltoernooi D- en Eteams Martin Klappe Erwin van der Mee Riek van de Moosdijk Anton Schellekens Jo Speeks Willy Speeks

1 1 1 1 1 1 8

UITNODIGING ALGEMENE LEDENVERGADERING Beste Leden, Het bestuur van de r.k. EHBO-vereniging Schijndel nodigt u uit voor de algemene ledenvergadering. Deze wordt gehouden op maandag 7 april 2008 in De Beemdhut te Schijndel. Aanvang 20.00 uur Heeft u opmerkingen, ideeën of suggesties maak ze tijdig bekend bij het bestuur, zodat ze op de jaarvergadering behandeld kunnen worden.

Agenda: Algemene Jaarvergadering 2009 1. opening door voorzitter Anton Schellekens 2. mededelingen en ingekomen stukken door secretaris Bep van Eindhoven. 3. notulen jaar vergadering 7 april 2008 4. jaarverslag 2008 5. jaarverslag van de penningmeester Harrie Brugmans (deze worden tijdens de vergadering aangeboden) 6. verslag van de kascommissie: (Johan van Gerwen en Nelly van de Greef en Ton Habraken) 7. vaststelling contributie1 8. huisvesting EHBO door Gerrie Russens 9. begroting 2010 10. bestuursverkiezing door Inge Dankers2 11. intermezzo 12. verkiezing reservelid kascommissie volgens alfabetische ledenlijst 13. arbo-gedragscode3 14. evaluatie afgelopen seizoen tot nu toe 15. ingediende voorstellen4 16. internetsite: creatieve ideeën voor verbetering5 17. bemensen evenementen: verbeterpunten van de leden6 18. rondvraag en sluiting 1) het bestuur stelt voor de contributie te handhaven op € 22,- en de evenementenkorting op €4,40 per evenement en dit geldt ook voor donatieen pleisteractiemedewerking. 2) Aan de beurt van aftreden zijn Bernardine Wolven en Anton Schellekens, maar zijn allebei herkiesbaar; eventuele tegenkandidaten

9

moeten tijdig bij de secretaris bekend zijn met vijf handtekeningen van EHBO-leden en een bereidverklaring van betrokkene. De vice-voorzitter verzorgt dit onderdeel, omdat de voorzitter een van de kandidaten is. Een voorzitter wordt in onze vereniging rechtstreeks door de leden gekozen in zijn functie, dit geldt niet voor andere bestuursleden. Volgens het huishoudelijk reglement moet over personen schriftelijk worden gestemd. 3) Eenmaal per jaar moet deze code door het bestuur worden geëvalueerd. 4) Ingediende voorstellen moeten twee weken voor de jaarvergadering schriftelijk bij de secretaris zijn ingediend, zodat het bestuur zich hierop kan voorbereiden 5, 6) De leden worden gevraagd hun gedachten hierover te laten gaan en leuke suggesties naar voren te brengen. Het bestuur

NOTULEN JAARVERGADERING MAANDAG 6 APRIL 2008 Aanwezig het bestuur: Anton Schellekens, Bep van Eindhoven, Harrie Brugmans, Bernardine Wolven, Inge Dankers, Gerrie Russens. Afwezig met afmelding: Dr. Dill, R.Persoons, J.Renders, A.Aarts, E.Ross, J.v.Beek, A.v.d.Ven, P.v.d.Weijer, W.v.d.Wetering, H.Bijnen, M.Mutsaars. Opening door de voorzitter Anton Schellekens. Iedereen hartelijk welkom en vooral de ereleden, ook Dhr. Smolders en Mevr. Habraken zijn namens de Bond aanwezig hartelijk welkom. De feestcommissie wordt nog een keer bedankt voor hun inzet, het feest is perfect verlopen. Johan van Gerwen en Arjan van Doleweerd worden gefeliciteerd voor het behalen van de cursus, Johan voor kader en Arjan voor kinder-EHBO . Door druk zijn met het beheren van de Beemdhut, (eigen beheer) is het voor Gerrie te veel om alleen de materialen te verzorgen. Door het bestuur is besloten dat Rien Schuurmans, Gerrie Russens gaat ondersteunen met de materialen. Op verzoek van leden om een eigen hesje te kunnen gebruiken op de evenementen is er besloten om hesjes te kopen. Deze hesjes kosten € 10.00 maar als men 2 keer een evenement bezoekt dan kost het niets, maar dan is er ook geen korting van € 4.40 per keer. Als je 7 keer een evenement bezoekt dan krijg je wel de korting van de 5 evenementen en het hesje gratis.

10

De RABO Bank en de Gemeente hebben een AED buiten hangen, de RABO Bank heeft een stukje in het Schijndels Weekblad geplaatst met de mededelingen dat iedereen de AED kan gebruiken. Dit is een groot misverstand er moet zeker kennis zijn over reanimeren als je van de AED gebruikt maakt. Anton zal het bestuur van de RABO Bank hierover een brief sturen. Mededelingen en ingekomen stukken door Bep van Eindhoven. Geen mededelingen of ingekomen stukken ontvangen. Notulen jaarvergadering 02-04-07 Geen opmerkingen Jaarverslag 2007 Zie Ons Verband van maart, Jaaroverzicht 2007 Punt april, er staat geen mededeling is van geboorte Bart van Gerwen, is wel door gegeven. In mei en november zijn er examens geweest op Kwekkeveld en De feestavond is september is goed bezocht, dit jaar zal dat zijn op 30-0808 tevens worden dan de diploma’s uit gereikt aan onze nieuwe leden. Jaarverslag van de penningmeester Harrie Brugmans. Waarom is er met de contributie-inning een dergelijk groot verschil. In 2007 zijn de gemeente leden afgeschreven omdat de gemeente de EHBO in eigen beheer genomen heeft. Ook zijn er diverse leden die hun lidmaatschap opgezegd hebben. De rente van de Postbank € 500.00 minder is veroorzaakt door dat de rente te laat bijgeschreven is. De bloedbank is opgeheven. Wat wordt er verstaan onder evenementen korting. Per dagdeel krijg je €4.40 korting op je contributie, dan komt er dus ook mindere contributie binnen. Moet Ons Verband met al de gegevens van de EHBO-vereniging o.a. financiën publiek gemaakt worden, deze boekjes liggen bij de dokter in de wachtkamer. Dit is al jaren zo gedaan, maar in de volgende vergadering zal dit onderwerp besproken worden. Verslag van de kascommissie. Op 26-03-08 is door de kascontrolecommissie Crist Eijberts, Nelly van de Greef, en Johan van Gerwen gecontroleerd en goed bevonden. Er waren 11

geen onregelmatigheden of onzuiverheden op te merken alles is zeer zorgvuldig genoteerd De kascommissie geeft het complete bestuur decharge voor het boekjaar 2007. Vast stellen contributie. Dat blijft € 22.00, per evenement korting € 4.40. Huisvesting EHBO door Gerrie Russens. Het is de bedoeling dat voor de vakantie het project uitbesteed wordt, zodat in oktober wordt gestart met de bouw. De instuif is de beheerder, als het een stichting wordt, kan de EHBOvereniging misschien mee doen. Dit alles staat nog niet helemaal vast. Waar komt het gebouw te staan. Achter het verlengde van de Beemdstraat wordt het nieuwe gebouw geplaatst. Wat gaat dat kosten. Dat is allemaal nog niet bekend, maar zeker meer als nu maar dan gaan de afgevaardigde van het bestuur (Gerrie en Anton) met de Gemeente praten. Begroting 2009 Bij de begroting 2009 inkomsten, is er maar - € 47.45 verschil van de contributie. Het bestuur verwacht niet dat er veel leden zijn die hun lidmaatschap opzeggen, ook zijn er 12 nieuwe leden bij gekomen hoogstwaarschijnlijk blijft het leden bestand stabiel. Bestuursverkiezing. Gerrie is aftredend en herkiesbaar. Gerrie is en blijft verantwoordelijk voor de materialen, maar wordt door Rien Schuurmans geassisteerd. De stembriefjes worden door en geteld door Wim Glaap. Jeanne van Heertum, en Peter Kohl. 26 stemmen voor en 4 blanco. Gerrie is herkozen voor 3 jaar, van harte gefeliciteerd. Intermezzo Ad Smolders en Brigitte Habraken zijn de afgevaardigde van de Nationale Bond. Wij hebben 3 jubilarissen van 25 jaar lid deze zijn; Wim Glaap Marie van de Burgt 12

Peter van de Weijer De jubilarissen worden mooi toe gesproken door Ad Smolders, en de Bondsinsigne Brons worden door Brigitte Habraken op gespeld, als blijk van waardering voor de inzet voor dit 25 jaar. Nellie Aarts wordt uitgenodigd om naar voren te komen, zij wordt erelid gemaakt voor al de verdienste die zij gedaan heeft. Er wordt Nellie een oorkonde en een boeket bloemen aangeboden, Nellie is blij verrast en bedankt het bestuur. Jeanne Eijmberts krijgt voor haar 40 jaar lid zijn het beeldje van de Barmhartige Samaritaan aan geboden waar Jeanne heel blij mee is. Bernardine Wolven en Thea Hovenier wordt een boeket bloemen aan geboden voor meer als 10 jaar actief zijn op de basisscholen. Voor de jubilarissen die niet aanwezig waren worden de speldjes door onze gastvrouw bezorgd. Verkiezing reservelid kascommissie Johan van Gerwen en Nellie van de Greef die blijven in de kascommissie.. Crist Eijmberts is aftredend, en Ton Habraken wordt lid van de kascommissie en Jeanne van Heertum wordt reserve lid. Arbo-gedragscode Het boekje van de arbo-gedragscode ligt ter inzage De contact personen voor melding wordt toegevoegd in het boekje Ons Verband. Evaluatie afgelopen seizoen tot nu toe De oefenavonden worden goed bezocht, en er zijn leuke reactie van de leden over de manier waarop nu de herhaling lessen gedaan worden. Johan van Gerwen wil een enquête houden in het boekje ons Verband hoe de leden de opzet van de herhalingslessen vinden. Ingediende voorstellen Geen voorstellen ingediend Rondvraag -Marielle van Gerwen vraagt waarom is de evenementen commissie niet ingeschakeld als er problemen zijn met het beheer van de materialen voor de evenementen. De commissie liep in het verleden niet goed, en het is niet de bedoeling om de mensen te beledigen of te krenken. Maar doordat -Rien Schuurmans gevraagd is om deze taak in samenwerking met Gerrie 13

te doen is dit besloten en voor 6 maanden bepaald, dan zien we verder hoe dit loopt. Het was netjes geweest om de beslissing van het bestuur aan de evenementen commissie mede te delen. -Arjan Doleweerd Arjan vraagt naar een koffer want hij heeft een verbandpost, dit wordt geregeld. -Mieke van der Heijden vraagt waarom gaat alles per email. Niet alles en bij iedereen gaat per email, maar de kaders en lotussen krijgen per email informatie. -Er komen opmerkingen dat er leden zijn die niet het Schijndels Weekblad ontvangen, dus ook niet op de hoogte zijn van wat er zoal gebeurt in onze vereniging. -Peter Kohl heeft een vraag over de verhuizing. Is er ook contact met de Zwengel over de voortgang van het nieuwe gebouw. Ja, er wordt regelmatig contact gemaakt over de gang van zaken, maar tegenwoordig in hoofdzaak met de gemeente. -Ton Habraken heeft een vraag over de nieuwe hesjes. Ter overweging is het misschien verstandig om op de voorkant het embleem van de EHBO te zetten, nu staat dat alleen op de achterkant, dus niet zo duidelijk zichtbaar. Dit zijn de eerste hesjes als er nog meer komen kan dit in overleg mee genomen worden, maar de druk kosten zijn heel hoog. -Wim Glaap heeft een vraag over EHBO op de scholen. Omdat zijn zoon met slechte EHBO informatie kwam van de school, denkt Wim dat het goed zou zijn om naar de scholen toe te informeren hoe dat er EHBO les gegeven wordt. Wim voorstel is om de school te profileren. In het begin van het schooljaar is geïnformeerd door het bestuur bij diverse scholen over een cursus EHBO, het antwoord was (op een enkele school na) dat hebben wij in eigen beheer genomen. -Johan van Gerwen vindt dat het bestuur een brief moet sturen naar Skopos om te vertellen dat de lessen over EHBO die de leerlinge op de school krijgen niet goed is. Dit gaat het bestuur te ver wij weten niet of dat ook werkelijk slecht is. Het bestuur kan verder niets doen als de scholen zelf niet willen dat er een cursus gegeven wordt door leden van de EHBO. Natuurlijk kan er geïnformeerd worden of er weer belangstelling is voor een cursus EHBO. De voorzitter bedankt iedereen voor hun aanwezigheid. Secretaris, Bep van Eindhoven.

14

JAAROVERZICHT 2008 JANUARI 2008 De feestcommissie en het bestuur komen nog een paar keer bij elkaar om het diamantenfeest goed voor te bereiden; een mooie kaart uit te zoeken voor de bezoekers en voor de eigen leden met een passende tekst, uitzoeken van de talloze adressen, media-aandacht vragen voor het jubileum, versiering van ons clublokaal, aankleding van de receptie en feestavond enz. Enz. Het aanleveren van de diverse teksten voor het jubileumboekje van Ons Verband. Ondertussen gaan de gewone activiteiten ook gewoon door. De vaste oefenavonden op eerste woensdag en tweede en vierde maandag van iedere maand. De onderwerpen waren op woensdag 2 januari: ernstige uitwendige bloedingen en shock. Deze avond werd ook een toast uitgebracht op het nieuwe jaar en op maandag 14 januari hadden we een scala aan onderwerpen: kneuzingen en verstuikingen, vergiftigingen en botbreuken en letsels door warmte en koude en vervoer. Op 28 januari had ondergetekende een gastles over sportblessures en preventieve verbanden. Ook de kinderen van ‘t Kwekkeveld legden examen af na een leerzame atelieractiviteit o.l.v. hun docenten Ton en Brigitte Habraken. FEBRUARI 2008 Woensdag 6 februari werd de oefenavond van 14 januari herhaald en op 11 februari waren de onderwerpen: uitwendige wonden, brandwonden, oogletsels en elektriciteitsongevallen en verband- en hulpmiddelen. Op maandag 25 februari werden de 5 belangrijke punten en de stoornissen in het bewustzijn herhaald. Op 18 februari kwam het bestuur weer bijeen met de feestcommissie om de laatste puntjes op de ie te zetten voor het 60-jarig jubileum in maart. MAART 2008 Op zaterdag 15 maart was het eindelijk zover. De Beemdhut was feestelijk aangekleed. Er was zelfs een rode loper buiten uitgelegd. De commissie en het bestuur hadden de receptie en feestavond goed voorbereid: speciale bonbons met een EHBO-logo, een mooi bord voor de handtekeningen van de bezoekers, een feestelijke aankleding, de bestuursleden en commissieleden in hun beste outfit, kortom aan alles was gedacht. Jammer is het dan dat het aantal bezoekers bij de receptie tegenvalt, maar zoiets heb je niet in eigen hand. Uit de hoek van sportevenementen hadden we 15

duidelijk meer bezoekers verwacht. De mensen die wel waren gekomen lieten blijken met hun gelukwensen de EHBO van harte te willen feliciteren. Een welkome verrassing werd geboden door de Koninklijke Horeca Nederland. We mochten van Marcel van Dinther, de uitbater van De Koffiemolen een cheque van € 625, ontvangen. Gelukkig maakte de bomvolle Beemdhut ‘s avonds van alle leden met partners het gemis van de matige receptie ruimschoots goed. Over de feestavond niets dan lof, van alle kanten kregen we te horen: een leuk gemoedelijk feest zonder onnodige officieel vertoon. Voor de inwendige mens werd goed gezorgd. Het speciaal optreden van de dansgroep van Jeanne Eijmberts en het gastoptreden van Johan van Gerwen werden goed ontvangen. Brigitte had weer volop foto’s genomen, zodat we later op de site konden nagenieten van deze leuke dag. Ook de media-aandacht zette de EHBO goed in de schijnwerpers. Heel onverwacht kwam een reporter van het Brabants Dagblad een invulling geven van zijn rubriek: ”Het weekend van” Een trotse voorzitter en secretaris deden hun relaas. Op woensdag 5 maart hadden de lotusleden een leuke en boeiende oefenavond voorbereid: de wachtkamer. In maart was de tweede oefenavond op 10 maart, toen werden de stoornissen van ademhaling en bloedsomloop geoefend. Bij deze reanimatieles behoort ook standaard de AED-instructie. Hiervoor werd een speciale oefenavond ingepland op woensdag 9 april. Het bestuur kwam bijeen op 17 maart om het feest te evalueren en de jaarvergadering voor te bereiden. APRIL 2008 Op dinsdag 1 april werd het examen afgenomen van de opleidingscursus van Arjan van Doleweerd met assistentie van lotusleden en wijkvertegenwoordigers. Helaas werd een kandidaat afgewezen. Op 2 april was er wederom een reanimatieavond met AED-instructie. Op 14 april werd de oefenavond van 14 januari weer herhaald en op 28 april was het weer de beurt aan de 5 –punten en stoornissen in het bewustzijn. Op 7 april werd de algemene ledenvergadering gehouden. Het nummer van Ons Verband bevatte naast de uitnodiging aan de leden alle jaarstukken van die vergadering. Voorzitter Ad Smolders en Brigitte Habraken waren onze gast die avond. Ze waren naar De Beemdhut gekomen om Mary van de Burgt, Wim Glaap en Peter van de Weijer in het zonnetje te zetten met een welverdiende bondsonderscheiding.

16

Nelly Aarts werden die avond uitgeroepen tot erelid van de vereniging. Een mooie oorkonde met boeket onderstreepten deze geste van het bestuur en leden. Thea Hovenier en Bernardine Wolven ontvingen een boeket voor 10-jaar jeugd-EHBO onderwijs op de basisschool. Jeanne Eijmberts ontving de verenigingsonderscheiding: het beeldje, voor 40 jaar geldig EHBO-diploma en actief zijn op diverse fronten. Verschillende leden ontvingen hun jaarinsigne. Helaas was niet iedereen aanwezig, een seintje voor het bestuur om ook deze mensen volgende keer een persoonlijke uitnodiging te sturen. Gerrie Russens was die dag aftredend en herkiesbaar. Hij is momenteel actief in het tijdelijk beheren van De Beemdhut. Op 21 april had het bestuur weer een reguliere vergadering. MEI 2008 7 Mei was de laatste oefenavond van dit seizoen; de onderwerpen van 11 februari werden nogmaals herhaald. Wel werd op 26 mei de mogelijkheid geboden om met een vaardigheidstoets het diploma verlengd te krijgen. Traditioneel zijn de maanden mei en juni hele drukke maanden voor de evenementen. Bernardine heeft hier haar handen vol aan. Gelukkig krijgt ze ondersteuning van de materialencommissie in de personen van Mariëlle van Gerwen, Wim van de Wetering en Rien Schuurmans. Ondergetekende werd door het District uitgenodigd om een spreekbeurt te houden over sportblessures. Samen met drie andere bestuursleden hebben we er een informatieve avond van gemaakt. Bij de drukker worden speciale folders gedrukt om mensen uit te nodigen een EHBO-cursus te gaan volgen. In de wachtkamer van de dokter, bij apotheken en op de bieb komen deze folders te liggen. Helaas ontvingen we in deze maand ook het droevige bericht van het overlijden van ons gewaardeerde lid Mevrouw Van de Ven-Verhagen. In Het Schijndels Weekblad verscheen een passende “In Memoriam” voor deze actieve Barmhartige Samaritaan. JUNI 2008 Het bestuur kwam op 3 en 23 juni weer bijeen om de jaarvergadering te evalueren en het nieuwe seizoen uit te zetten. Volgend jaar willen we het financieel overzicht alleen uitreiken aan de aanwezigen op de jaarvergadering om hierin meer privacy te kunnen betrachten. Een uitgebreid krantenartikel werd gewijd aan de vele namen van de geslaagden van De Heijcant en ‘t Kwekkeveld. Ton en Brigitte Habraken en 17

Ine van den Heuvel en Gonnie Koolen waren onze docenten. Schijndel is weer veel jonge EHBO-ers rijker geworden. AUGUSTUS 2008 Op 28 augustus kwam het bestuur bijeen om voor de feestavond nog wat details door te nemen. Op 30 augustus kwam de burgemeester naar De Beemdhut om de diploma’s officieel uit te reiken. Deze avond werden ook alle mensen bedankt die hun steentje hadden bijgedragen aan het voorbije seizoen: de ereleden, de kaderleden, de lotusmensen, de wijkvertegenwoordigers, de artsdocenten. Maar ook de redactie van ons verenigingsblad, de sitebeheerder en de materialencommissie en niet in het minst de bestuursleden. Samen hebben we een periode van 60-jaar EHBO in Schijndel afgesloten en gaan we verder op de ingeslagen weg. Veel EHBO-verenigingen in de regio hebben moeite om zich staande te blijven houden, wij proberen de gezelligheid van de eigen vereniging vast te houden. SEPTEMBER 2008 Op 2 september statte weer een nieuwe opleidingscursus. Deze keer onder leiding van Johan van Gerwen. Een kleine, maar erg enthousiaste groep. Na de basisopleiding werd de AED-instructie en verbandleercursus gegeven. Ook startte Arjan van Doleweerd de aanvullende cursus “eerste hulp aan kinderen”. Ook hier was een kleine, maar heel gedreven groepje aan het werk. Beide diploma’s worden op de nieuwjaarsinstuif in 2009 uitgereikt. Op 15 september kwam het bestuur wederom bijeen. Deze maand verscheen ook de zevende uitgave van het “bewaarnummer”. Een lijvig boekje van 36 pagina’s met alle afspraken en gegevens van onze vereniging. De redactieleden Brigitte en Peter zorgen er toch maar weer voor om een fraai en goed verzorgd boekje uit te brengen. Alle lof hiervoor. Meestal komt de inhoud direct op onze site. Wim kan zich naar hartelust uitleven om de site steeds fraaier te maken. De sitebeheerder staat garant dat de site steeds up to date is, niets is hem teveel. Het zou fijn zijn als meer mensen een bericht achter laten in het gastenboek.

18

OKTOBER 2008 Op 1 en 27 oktober werden de stoornissen aan ademhaling en bloedsomloop herhaald en op 13 oktober de 5 belangrijke punten en de stoornissen in het bewustzijn. In deze maand werd weer de jaarlijkse collecte gehouden: “de pleisteractie”. Hoewel het steeds moeilijker wordt voldoende collectanten te verkrijgen hebben we samen toch het mooie bedrag van € 2135,54 bijeen gehaald. Een groot compliment voor onze penningmeester Harrie met ondersteuning van de andere bestuursleden. Op zaterdag 18 oktober hebben we op indrukwekkende wijze afscheid moeten nemen van de schoonzoon van onze secretaris Bep: Peter Mathijsen. Echtgenoot van Regina en vader van Nick en Daan en amper 40 jaar oud. Woorden schieten dan tekort, wellicht is de massale belangstelling hen tot enige steun. NOVEMBER 2008 Op 3 november kwam het bestuur voor de tiende keer dit jaar bijeen om de verschillende bestuurszaken door te nemen. Op woensdag 5 november was dokter Dill onze gast. Hij is een van onze drie artsdocenten. Hij gaf een boeiende lezing over het menselijk lichaam. Het bestuur is blij met de inbreng van deze mensen, die geheel belangeloos hun vrije avond aan de EHBO willen besteden. Op 10 november werden uitwendige wonden en brandwonden behandeld. En oogletsels en elektriciteitsongevallen, letsels door koude en warmte en vervoer. Deze keer in een leuke quizvorm gegoten. Op 24 november werden ernstige uitwendige wonden en shock behandeld. Kaderinstructeur René van Dis had voor deze avond een mooie powerpoint-presentatie voorbereid. Deze maand verscheen Bernardine met een leuke kleurenfoto in De Meierij. Ze was door haar zus Anette aangemeld als jarige van de week. Een feestelijke taart heeft deze vrijwilliger op diverse fronten zeker verdiend. Het bestuur was getuige van een gezellige Saravond. Deze maand verscheen ook de foto in de krant van de nieuwe oefenpop. Deze pop is aangeschaft van de gift van Koninklijke Horeca Nederland. De foto was het tastbare bewijs van de nuttige besteding van dit geld. Dinsdag 25 november slaagden alle 7 cursisten van de laatste opleidingscursus. Een prima resultaat voor kaderlid Johan met zijn eerste cursus. DECEMBER 2008 19

Op 1 december kwam het bestuur nog eens bijeen en op 3 december bezocht onze voorzitter namens Schijndel de vergadering van Het District. De districtsvoorzitter Ad Smolders wil er binnenkort mee stoppen en heeft gevraagd uit te zien naar een geschikte opvolger. Deze maand was er maar een oefenavond Dokter Vervoort-Steenbakkers had deze avond twee casussen met de lotusleden John en Johan voorbereid. Deze avond werd het belang van goed observeren van dronken slachtoffers nog eens duidelijk gemaakt. Door een bloeding onder het schedeldak na een val, kan na een feestje behoorlijk fout aflopen. Deze maand verscheen ook het vijfde boekje van Ons Verband; een gezellig kerstnummer met nuttige leesstukjes en wetenswaardigheden. Persoonlijk vind ik het jammer dat niet meer leden een bijdrage aan dit blad geven. Naast de vaste rubrieken is er best ruimte voor persoonlijke ingezonden stukjes. TENSLOTTE: We sluiten weer een EHBO-jaar af. 2008 het jaar van het diamantenjubileum. We hebben er samen een mooi feest van gemaakt. Voorlopig blijven we in onze vertrouwde Beemdhut totdat de nieuwbouw van De Zwengel klaar is. Er zijn al een paar voorbereidende activiteiten gesignaleerd. Wellicht wordt de nieuwbouw in 2009 opgeleverd en kan de verhuizing een feit worden. We volgen de ontwikkelingen nauwgezet en houden jullie op de hoogte. Ik wil graag iedereen bedanken die in 2008 tijd en energie heeft gegeven aan onze vereniging. Onze 4 ereleden: de dames Ardine, Ad en Mien en Nelly. Bedankt voor jullie blijken van aandacht. Onze artsdocenten, kader_ en lotusleden voor het verzorgen van cursussen en oefenavonden. Onze wijkvertegenwoordigers voor het rondbrengen van de EHBO-boekjes en het assisteren bij cursussen. Onze redactie en webbeheerder voor de communicatie binnen onze vereniging. De nieuwe materiaalcommissie voor het verzorgen van de evenementenkoffers en uitgezette verbandtrommels. Last but not least wil ik graag mijn collega-bestuursleden bedanken voor de fijne samenwerking in het afgelopen jaar. Ik hoop in 2009 wederom op jullie hulp te kunnen rekenen. Op maandag 6 april 2009 staat onze jaarvergadering gepland. Ik hoop dat u er die avond ook bent. Jullie voorzitter, Anton Schelleken 20

21

PUZZEL

22

VOOR U GELEZEN uit EHBO-magazine 2e jaargang no 3 In de tuin loeren gevaren In tuinen, groot of klein, valt altijd wel wat te beleven. Zeker voor een kleuter die op avontuur uitgaat. We moeten onze tuinen maar eens gaan bekijken door de ogen van een veiligheidsinspecteur. Misschien komen we dan ook zaken tegen die zelfs gevaarlijk voor de volwassen tuinliefhebbers kunnen zijn. Volgens de oude alchemisten was de hele wereld uit de vier elementen aarde, water, vuur en lucht opgebouwd. Wij denken daar thans anders over maar in onze tuinen vinden we ze alle vier terug.

Aarde. In goede tuinaarde moeten alle mineralen en groeistoffen aanwezig zijn plus het nodige organische materiaal dat door de planten weer tot nieuwe bouwstoffen wordt verwerkt. In de natuur bestaat een voortdurende cirkelgang van groeien, bloeien, verwelken, ondergang. In het voorjaar begint dat hele proces opnieuw. Hierover zouden wij diepzinnige gesprekken kunnen voeren, maar dat doen we niet. Wij kijken alleen maar naar de dagelijkse werkelijkheid om te zien of ergens soms gevaar in schuilt. In de aarde is dat zeer zeker het geval. Hoeveel nieuwe huizen en tuinen zijn tegenwoordig niet op grond gebouwd die chemisch is vervuild? Is dat bij u ook het geval? Heeft u dat bij de gemeente nagevraagd en wat de consequenties daarvan zijn? Maar ook biologische verontreiniging kan gevaarlijk zijn. Iedere rechtgeaarde EHBO'er denkt dan natuurlijk aan het gevaar van tetanusbacillen in de grond die via een diepe wond ons lichaam kunnen 23

binnendringen en dan de levensbedreigende tetanus (klem) kunnen doen ontstaan. Maar er zitten nog talloze andere kiemen in de aarde. Elk jaar immers komt er wel een mannetje met 'echte koemest' langs. Eet u bacteriën uit koeienmest? Nee natuurlijk niet, maar kleine kinderen doen dat wel. Ze steken hun handjes in de aarde en even later in hun mond. En vogelpoep? Vogels gaan helemaal slordig met hun uitwerpselen om. Die laten ze zomaar vallen, ook in uw tuin en op het grind. Kleine kinderen 'Vanuit de lucht en door dieren komen er steeds weer zandbakbesmettingen voor zijn dol op grind om mee te spelen. Even later gaan de handjes –'met' – weer in de mond. Vanuit de Iucht en door dieren komen er steeds weer zandbakbesmettingen voor. Vaak blijken dat wormziekten te zijn die ook kunnen voorkomen in de aarde van uw tuin. Maar kunt u dat voorkomen? Nee, je kunt een kind niet verbieden dat hij zijn met aarde besmeurde handjes in zijn mondje steekt. Neem het risico, misschien worden zijn afweerkrachten erdoor versterkt. Als oudere kunt u tuinhandschoenen dragen als u bezig bent in uw tuin. Dat beschermt tevens tegen stekelige planten en de spreekwoordelijke doorns van de rozen. Water. Om ons kostbare water te besparen, raadt men u regenwater aan. Een flinke regenton onder de dakgoot is dan ook een investering in ons milieu. Maar hou dan wel die overvliegende vogels voor uw geestesoog. Hemelwater uit een ton is niet om een slokje van te nemen. Dat geldt trouwens ook voor het vijvertje in uw tuin. Ook dat water is besmet. Het is bijna onmogelijk zo'n vijvertje zo aan te leggen dat een kleuter er niet in vallen kan. Over elke afrastering klautert hij vast en zeker heen. En u weet toch dat een kind in een vijvertje van vijf centimeter diepte al verdrinken kan als hij er voorover in gevallen is. De beste oplossing is wellicht vlak onder het oppervlak van het vijvertje in de tuin een stevig groen stuk plastic kippengaas te spannen. Je ziet het niet maar het geeft toch wat bescherming bij een onverhoopte val. Vuur. Mag afval verbrand worden in uw tuin? Waarschijnlijk niet. Vraag ook dat in het gemeentehuis. Het kan gevaarlijk zijn en bovendien hebben de omgevende bewoners er hinder van. Maar waarom organiseert u in uw tuin dan 's zomers wel een barbecue? Hiermee komen we tevens bij het thema 'lucht'. Zelf zorgt u er dan natuurlijk voor boven te wind te staan. Die keuze hebben uw buren echter niet. Barbecueparty's lokten al heel wel 24

burenruzies uit. Zorg er bij het barbecuen ook voor dat er water of zand als blusmateriaal aanwezig is en dat uw barbecueapparaat goed stevig staat. Tuingereedschap Vroeger had je voor de tuin een schop nodig en een hark, een snoeischaar en een zaag en als je in het bezit was van een grasveld nog een grasmaaier die gerold werd met de hand. Ga nu eens kijken wat een tuincentrum allemaal te bieden heeft. Al die moderne grasmaaiers, verticuteermachines en heggenscharen zijn gemechaniseerd. Gemakkelijk, dat wel maar soms gevaarlijk ook. Let daarom goed op de veiligheid. Een elektrische maaier bijvoorbeeld behoort bij gevaar binnen een tel stil te kunnen staan. Bij elektrische maaiers moet er op worden gelet dat de draad niet doorgesneden wordt en bij accumaaiers dat er bij een nieuwsgierig kinderhandje geen elektrische schok ontstaat.

Een heggenschaar is weer een verhaal apart. Zorg voor het gebruik van een elektrische heggenschaar eerst dat alle harde draden uit de haag verwijderd zijn. Loop niet rond met een werkende heggenschaar en zorg dat afvallend groen meteen wordt opgeruimd. Dat je niet tijdens een regenbui moet gaan knippen met een elektrisch apparaat ligt natuurlijk voor de hand, maar toch... Draag bij het elektrisch knippen van een haag altijd beschermend schoeisel en kleding die goed – maar niet te krap – om uw lichaam sluit. Zorg er ook voor dat de heggenschaar geen vat op te lange haren of lange loshangende halskettingen krijgt. Houd de schaar ook altijd met beide handen voor u uit. Wie helemaal verstandig werken wil, draagt gehoorbeschermers en een veiligheidsbril. Heggen knippen behoort in geen geval door kinderen beneden de zestien jaar te worden gedaan. De risico's zijn echt te groot.

25

Het schuurtje Voor kleine kinderen is ook hier een plaats waar heel veel te ontdekken valt. Er staan heel wat flesjes en doosjes die daar - niet zoals in de keuken ver buiten hun bereik - zijn weggezet. Reinigingsmiddelen, mosbestrijders, onkruidverdelgingsmiddelen enzovoort. Bovendien hangen er nog allerlei gereedschappen aan de wand die met wat moeite zoals klimmen op een krukje naar beneden kunnen worden gehaald. Voor kleine kinderen zien al die vrolijk gekleurde dingen er als nieuw speelgoed uit. Volwassenen weten wel beter en die doen als er kinderen zijn, dat schuurtje dan ook maar goed op slot. Gevaarlijke planten Herhaaldelijk wordt het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum opgebeld met de vraag hoe gevaarlijk het eten van bepaalde bloemen, besjes, bladeren of wortels is en wat men er tegen zal moeten doen. Inderdaad staan er dikwijls gevaarlijke planten in de tuin. Om maar enkele voorbeelden te geven, kan het eten van de verleidelijk rode besjes van de Taxus leiden tot ernstige stoornissen van het maag-darmkanaal die gepaard met zenuwstoornissen kunnen gaan. Ook treedt na het eten van de rode besjes van de hulst (Ilex aquifolium) bij kinderen vaak heftig braken op en diarree. Vooral de uitdroging die daarna ontstaat, kan hoogst gevaarlijk zijn. Bij de maretak (Viscum album) zijn de besjes geel, maar als er veel van gegeten werd, kunnen een bloeddrukdaling en hartstilstand er de gevolgen van zijn.

26

Ook de Lelietjes van Dalen (Convallaria) en Vingerhoedskruid (Digitalis) bevatten giftige stoffen waardoor hartstoornissen kunnen ontstaan. Bij de laurierkers, rododendron en azalea kunnen alle plantendelen toxisch zijn. Een van de sierbomen in de tuin waarvan misschien wel de meeste ernstige vergiftigingsgevallen werden gemeld is de Gouden Regen (Laburnum). Het eten van de 'erwtjes' in de peulen kan tot heftig braken leiden, dat niet zelden door ademhalingsmoeilijkheden en stuiptrekkingen of een coma wordt gevolgd. Om al deze ellende te voorkomen is het beste advies kinderen al heel vroeg met nadruk te leren dat zij nooit blaadjes, bloempjes of besjes in hun mond mogen stoppen. Van alle planten afblijven zou misschien nog beter zijn, want sommige planten scheiden namelijk prikkelende sappen af. Dr. G.T. Haneveld

27

AANDACHT VOOR Kortdurende hoofdletsel

bewustzijnsstoornissen

bij

kinderen

na

licht

Moeder is in de keuken, hoort een bons in de gang en direct daarna hard doordringend huilen. Dat moet haar driejarig dochtertje zijn. Ze schrikt en terwijl ze naar haar dochtertje toe snelt, ziet ze haar in elkaar zakken. Op de grond ligt zij er slap bij met naar boven gedraaide ogen en wat blauwige lippen. Daarna treedt een paar seconden durende verstijving op met enkele schokjes van de benen. Dat lijkt een eeuwigheid te duren, maar daarna kijkt zij haar weer met beide ogen aan. Zij komt weer goed bij kennis, huilt een beetje, en grijpt naar haar voorhoofd waar een blauwe plek zichtbaar is. Kennelijk is zij van de trap op haar voorhoofd gevallen Moeder neemt haar dochtertje op de arm, houdt een washandje tegen de buil, troost haar en bij beiden is alle schrik toch weer snel voorbij. Gevolgen van schedelletsel De gevolgen van geweld (klap, slag, val) op de schedel kunnen zeer verschillend zijn. Afhankelijk van de kracht en de soort geweld: uiteenlopend van geen enkel gevolg of slechts een blauwe buil tot en met ernstig hersenletsel of de dood. Zoals de titel al aangeeft beperk ik mij hier tot de bespreking van kortdurende bewusteloosheid bij kinderen na een licht schedelletsel . Zo 'n kortdurende wegraking kan diverse oorzaken hebben en zich op verschillende wijze presenteren. Een viertal oorzaken wil ik hierna de revue laten passeren: de driftstuip, de 'bleke aanval' of 'witte aanval' (ik ken daarvoor geen betere Hollandse titel), de flauwte en de hersenschudding . Aan het einde van de bespreking volgt dan een overzicht. Daarmee zal het meestal ook voor een EHBO'er wel mogelijk zijn een vermoeden to hebben om welke vorm van wegraking het gaat. Driftstuip In de medische literatuur wordt het bovenbeschreven ongevalsbeeld `driftstuip' of 'affectkramp' en in het engels 'breath-holding spell' (BHS) genoemd. Ouders die dit voor het eerst meemaken zijn vaak ernstig 28

ongerust en denken met een toeval of hersenletsel to maken to hebben. Andere door leken gebruikte aanduidingen zijn: `achter de adem blijven', `de adem vasthouden' of 'in de huil blijven'. Kinderen die een driftstuip hebben zijn in principe verder geheel gezond. De hele aanval duurt een aantal seconden tot ongeveer een minuut. Na een onplezierige ervaring zoals pijn, schrik, de zin niet krijgen, of boosheid gaat het kind huilen, soms krijsen. Dat duurt meestal kort en eindigt in een uitademingsfase. Het kind wordt stil en ademt even niet meer, wordt wat blauw of blauwbleek, en zakt in elkaar en verliest enkele seconden het bewustzijn. Soms treedt dan enige verstijving (strekking van de ledematen en rug) of juist verslapping op, soms met een paar schokjes. Daarna keren ademhaling ( soms met een plotselinge diepe inademing) en bewustzijn weer normaal terug. Bij de lichtste vorm van BHS ontbreekt het in elkaar zakken en de kortdurende bewusteloosheid. De voorkeursleeftijd is het einde van het eerste levensjaar en tweede jaar. Na het zesde jaar wordt BHS zeldzaam. Sommige kinderen krijgen het slechts eenmaal in de kinderleeftijd, andere kinderen enkele malen per dag. Bij 27 % van de kinderen onder de acht jaar zou de lichtste vorm een of meermalen voorkomen. De vollediger vorm met bewusteloosheid bij ongeveer 4 %. Bij 20 % tot 30 % van de kinderen zou BHS in de familie meer voorkomen. Voorheen en ook nu nog werden gedragsproblemen van het kind als een belangrijke factor beschouwd: ongehoorzame, halsstarrige kinderen, die zo hun zin weten te krijgen Om een volgende huilscene met driftstuip te voorkomen zouden ouders ertoe neigen het kind zoveel mogelijk haar/zijn zin te geven. In een onderzoek van 1993 in Amerika werd dat verband tussen genoemd gedrag en BHS echter niet aangetoond. Er blijkt soms verband te zijn met bloedarmoede door ijzergebrek. Tijdens het ademinhouden na de huilpartij is de bloedtoevoer naar de hersenen verminderd. Indien er dan ook nog bloedarmoede aanwezig is zal de zuurstofvoorziening van de hersenen nog extra verminderd zijn met als gevolg kortdurende bewustzijnsstoornis. Onderzoek op bloedarmoede bij 29

herhaalde driftstuipen en zo nodig ijzertherapie zouden dan het aantal en de ernst van de aanvallen kunnen verminderen. Eerste hulp: het kind trachten te kalmeren voor of tijdens het huilen; verder eigenlijk alleen afwachten. Zou de wegraking langer dan enkele seconden duren, dan is zijligging met het hoofd in 'uitschenkhouding' een goede maatregel. Treedt een BHS tijdens het eten op dan is mondinspectie extra gewenst. En natuurlijk de derde regel van de EHBO: geruststellen, troosten. Maar tonen van overdreven bezorgdheid aan het kind moet vermeden worden. Eventueel ICE-regel toepassen bij kneuzingen en dekverband bij bloedende wond. Paniekhandelingen door ouders of omstanders zoals onder de koude kraan houden, 'op de kop houden', of klappen op de billen zijn wel te begrijpen, maar niet zinvol. Veel ouders pakken hun kind ook op en houden het rechtop (met het hoofd naar boven) tegen zich aan. Maar op deze manier kan de bloeddoorstroming naar de hersenen zich moeilijker herstellen en kan de wegraking langer duren. Dus liggen met het hoofd wat lager en op de zij is de beste behandeling. Overleg met huisarts over: • uitsluiting ernstiger oorzaken van bewustzijnsverlies? Vooral indien ook trekkingen aanwezig geweest zijn. Dan wordt al gauw gedacht aan een toeval, maar deze treedt meestal zonder duidelijke aanleiding op. Het zelfde geldt voor een ritmestoornis van het hart. Dus een toeval of ritmestoornis treden op zonder voorafgaand letsel of schrik en zonder voorafgaand huilen. • onderzoek bloedarmoede bij recidiverende aanvallen. Bleke aanval (zonder voorafgaand huilen of slechts een krijs) Engels: 'reflex anoxid seizure' of 'white spell'. (Reflex verwijst naar snelle reactie op een pijnprikkel; anoxid wil zeggen zuurstofgebrek; seizure betekent aanval). De voorkeursleeftijd is dezelfde als bij BHS: een half tot twee jaar. Bij kinderen kan enkele seconden na een onverwachte pijnprikkel, vaak een val op het hoofd, angst of schrik een kortdurende flauwte optreden, die lijkt op een driftstuip maar zonder huilen, zonder ademinhouden, zonder blauw zien en zonder duidelijke voorboden (zoals bij gewone flauwte; zie hieronder). De verklaring voor deze bleke aanval is de zelfde als voor een gewone flauwte. .... Door een overmatige reactie van het onwillekeurige zenuwstelsel ( de zwervende zenuw of nervus vagus) treedt een bloeddrukdaling op met als gevolg een kortdurende vermindering van bloedtoevoer en dus 30

zuurstofgebrek in de hersenen met als gevolg bewustzijnsverlies en in elkaar zakken. Behandeling: Dezelfde als bij driftstuip; als het kind ligt komt het vanzelf weer bij.

Huilen (Foto's: collectie Ad.M. van Dongen).

Stoppen van ademhaling, blauw-bleek worden, in elkaar zakken

Kortdurende bewusteloosheid

Gewone flauwte Deze treedt vooral op bij wat oudere kinderen. De gedachten gaan dan meer een rol spelen. Net zo als bij de driftstuip zal een flauwte niet acuut optreden na de val. De aanleiding is meestal nerveus, psychisch van aard: door de pijn, de schrik, het zien van bloed of emotie. Hierdoor wordt bij daarvoor gevoelige kinderen het onwillekeurige zenuwstelsel extra geprikkeld waardoor de zogenaamde voorboden ontstaan. Deze voorafgaande verschijnselen aan het bewustzijnsverlies zijn onder andere: bleek worden, zweten, gapen, wegdraaien van de ogen, slap gevoel, sterretjes zien, zwart worden voor de ogen, licht gevoel in het hoofd, niet meer praten. Een flauwte treedt vrijwel uitsluitend op in staande of zittende houding. Behandeling: Bij de voorboden: kind neerleggen op de zij, eventueel benen wat hoger; bedacht zijn op braken: doek of schaaltje in de buurt; frisse lucht; bloed en verwonding onzichtbaar maken; geruststellen. indien bewusteloos: stabiele 31

zijligging en bovengenoemde maatregelen; tien minuten laten liggen en verdere maatregelen zoals beschreven in 2e druk van het Oranje Kruis Boekje. Hersenschudding Indien er een hersenschudding bij een kind optreedt, zal het hoofdschedelletsel toch wel vrij fors zijn. Bij een val van een hoogte van minder

dan twee meter komt zelden een letsel van betekenis voor bij kinderen. Leeftijd en grootte van het kind zijn belangrijke factoren: een val van de commode kan toch ernstige gevolgen hebben. Bij een hersenschudding ( commotio cerebri) treedt door de schok een tijdelijke functiestoring van de hersenen op. Verschijnselen: • •

de bewusteloosheid treedt acuut, direct op na de val. Dus het kindje zal niet eerst huilen en pas daarna bewusteloos worden de bewusteloosheid duurt niet langer dan enkele minuten ( tien tot vijftien minuten is wel het maximum). Langere duur wijst op ernstiger hersenletsel.

32

Een ander belangrijk verschijnsel is: geheugenverlies. Dit kan het ongeval zelf en de tijd er na betreffen: een inprentingsstoornis. Ook geheugenverlies van enige tijd voor het ongeval kan aanwezig zijn. Bovendien na bijkomen klachten over hoofdpijn, misselijkheid, soms braken, lichtheid in het hoofd. Verschillen tussen enkele vormen van kortdurende bewusteloosheid bij kinderen na een val op het hoofd Eerste Hulp: stabiele zijligging. Na bijkomen uitvragen over klachten en testen van het geheugen voor zover de leeftijd van het kind dat mogelijk maakt. Overleg met huisarts of dokterspost. Wellicht krijgen de ouders een zogenaamd wekadvies. Indien vader of moeder het kind naar bed brengt moet deze het iedere twee uur wakker maken en controleren of het echt wakker wordt, pappa of mamma herkent, antwoorden geeft en alles normaal beweegt. Ook kan de arts het advies geven opnieuw contact op te nemen onder andere bij herhaaldelijk braken, suf worden, of verwardheid, toenemende hoofdpijn, voortdurend huilen. Informatie belangrijk Als een arts arriveert, is het bewustzijnsverlies al weer over! Om de bovengenoemde wegrakingen te kunnen onderscheiden is kennis van de voorafgaande omstandigheden en van de verschijnselen van groot belang. Indien de huisarts arriveert, zal hij bij de beschreven lichte vormen van bewusteloosheid na een val niet veel afwijkingen meer vinden bij het kind. Hoogstens een huidwond of een blauwe plek. Bij oudere kinderen kan hij mogelijk geheugenverlies en de hier boven genoemde klachten vaststellen. Om achteraf een goede diagnose te kunnen stellen is de arts dus erg afhankelijk van de inlichtingen van de ouders, omstanders of EHBO'er! Literatuur: Mul D., Veen L.N. van, Lely N. van der. Een meisje met 'breath-holding spells' en anemie, behandeld door ijzersuppletie. Ned. Tijdschrift Geneeskunde 2007; 149: 2201-3. Brouwer 0.F., Peters A.B.C. Breath-holding spells. Ned. Tijdschrift Geneeskunde 1988; 132: 762-5 Jennette R. Breath-holding spells in children. Postgraduate Medicine online http://www.postgradmed.com/ issues/2002/05. Soorani-Lunsing R.J., Brouwer O.F. Kan een eenmalig EEG zonder afwijkingen epilepsie uitsluiten bij een kind dat last heeft van wegrakingen? Vademecum, permanente nascholing huisartsen 2002; N nr. 17.

33

SchievingJ.H breathholdingspells.

.http://www.kinderneurologie.eu/ziektebeelden/geenepilepsie/-

Met dank aan mevrouw Jolanda Schieving, neuroloog te Nijmegen voor haar waardevolle commentaar)

Ad. M. van Dongen oud-huisarts Nieuwegein Reddingwezen

5 oktober 2008

ZELFZORG Hoesten Klachten en symptomen Hoest is een reactie op een prikkeling van het slijmvlies van de luchtwegen of van de daarheen voerende zenuwen. Ons ademhalingsapparaat beschermt zich zo tegen stof en ontstekingen. Hoestklachten beginnen vaak plotseling en verdwijnen na korte tijd meestal vanzelf. Productieve hoest komt vaak voor bij verkoudheid en is bedoeld om slijm weg te werken. Onderdrukking hiervan betekent dat het slijm niet wordt weggewerkt. Hierdoor wordt het risico op ontsteking van het slijm groter. Bij niet-productieve hoest (ook wel kriebel-, prikkel- of droge hoest genoemd) worden geen slijm of andere deeltjes opgehoest. Oorzaken Hoest ontstaat vaak als gevolg van een (virus)infectie van de luchtwegen. De luchtwegen reageren ook met hoesten op de aanwezigheid van slijm, rook, stof of droge lucht. Ook ernstige spanningen of overgevoeligheid voor een bepaalde stof (allergie) kunnen hoest veroorzaken. Daarnaast kunnen bepaalde geneesmiddelen kriebelhoest veroorzaken. Bij mensen die last hebben van een slecht pompend hart of brandend maagzuur, kan verergering van de klachten nachtelijke hoestbuien veroorzaken. Ouderen Vooral oudere mensen hebben vaak last van hoest. Meestal wordt daaraan weinig aandacht besteed en wilt u de huisarts niet met een hoestje lastig 34

vallen. Toch is het verstandig om bij aanhoudende hoest altijd het advies van een deskundige in te winnen. Wat kunt u beter niet doen Productieve hoest is nuttig. Onderdruk dit daarom niet met geneesmiddelen. De hoest houdt vanzelf op als het slijm is verdwenen. Alleen als het slijm niet los wil komen of als de hoest zo storend is, dat u er niet van kunt slapen, kan behandeling nodig zijn. Verder is het belangrijk om opgehoest slijm niet in te slikken, omdat dit kan leiden tot misselijkheid. Wanneer moet u een arts raadplegen Bij de volgende klachten is het beter een arts te raadplegen: - Als de hoest al langer dan drie weken aanhoudt terwijl u verder niet verkouden bent - Indien de hoest bij een verkoudheid na vijf dagen nog even hardnekkig is, kunt u een extra besmetting hebben opgelopen. Er kan dan naast een virusinfectie een tweede (bacteriële) infectie ontstaan. - Als de hoest gepaard gaat met benauwdheid of piepen (zeker bij mensen met astma of chronische bronchitis), of wanneer u niet alleen hoest maar ook langer dan vier dagen koorts heeft. - Wanneer de hoest gepaard gaat met hevige, stekende pijn of als u bloederig slijm ophoest. Wanneer u vermoedt dat een geneesmiddel de oorzaak is of als hart- of maagklachten nachtelijke hoest veroorzaken. - Bij baby's jonger dan zes maanden die door het hoesten slecht drinken. Hoe is hoesten te voorkomen Een goede conditie zorgt ervoor dat u minder vatbaar bent voor een besmetting met bacteriën of een virus. Verder kunt u beter niet roken en rokerige ruimten mijden. Indien de hoest door een allergie veroorzaakt wordt, dient de allergie-opwekker vermeden te worden.

Wat kunt u er zelf aan doen Als u het slijm gemakkelijk ophoest, hoeft u niets te doen. Hooguit kan een dropje of snoepje in de 35

mond prettig zijn. Als het ophoesten moeilijker gaat, kunt u door veel te drinken het slijm verdunnen. Drink minimaal twee liter vocht per dag extra. Ook veelvuldig stomen met water zonder toevoegingen (of eventueel met kamillebloempjes) kan helpen. Bij kriebelhoest is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de lucht niet te droog is. Verder kunt u het beste rook, koude en tocht vermijden. Zorg voor voldoende ventilatie en houd een hand voor uw mond als u moet hoesten. Ook is het beter om niet te veel te praten en eventueel te zuigen op een dropje of snoepje. Hoestdranken Er zijn veel hoestdranken te verkrijgen. De samenstelling van de diverse dranken is vaak historisch gegroeid en niet zo weloverwogen. Bij de keuze van een goede hoestdrank moet u letten op de soort hoest: productief of droog (kriebelhoest). Bij productieve hoest met gemakkelijk op te hoesten slijm kunt u een middel gebruiken dat de keel verzacht, zoals een kruidensiroop of een verzachtende hoestsiroop of tijmsiroop. Hoestdranken op kruidenbasis of met dropextracten werken ook verzachtend. Zit het slijm vast, dan kunt u dit met een slijmoplossende hoestsiroop of slijmoplossende tabletten verdunnen. Daarvoor kunt u broomhexine drank of tabletten gebruiken. Bij droge hoest (kriebelhoest) kunt u een middel gebruiken dat de hoestprikkel dempt. Noscapine en Dextromethorfan zijn stoffen die de hoestprikkel dempen. Ze zijn in siroop- of capsulevorm te verkrijgen. De apotheek bereidt zelf ook een aantal producten die goed werkzaam zijn tegen hoesten. Hoestdranken hebben de voorkeur boven tabletten, omdat de dosering met de maatdop of maatlepel beter te regelen is. Vooral bij kinderen is dit heel belangrijk. Voor kleine kinderen kunt u in de apotheek om speciale doseerspuitjes vragen. Wat kunt u beter niet gebruiken Sommige hoestdranken bevatten een combinatie van stoffen die tegenstrijdig is: er zit een slijmoplossende en een hoestdempende stof in. Hierdoor kan het losgekomen slijm niet worden opgehoest. 36

Veelvoorkomende misverstanden Er wordt vaak gedacht dat hoest volledig onderdrukt moet worden. Dat is niet juist. Hoesten is een natuurlijke reactie van het lichaam om prikkelende stoffen en slijm weg te werken. Dit moet niet geremd worden. Hoestmiddelen zijn ervoor om de hoest tot een aanvaardbaar niveau terug brengen of het slijm gemakkelijker ophoestbaar maken. Hoestdranken zijn in het algemeen minder lang houdbaar dan hoesttabletten.

Informatie van uw kringapotheek

Oplossing puzzel

37

PRETPAGINA

De 75-jarige Maurice gaat voor zijn jaarlijks onderzoek naar de dokter. Als hij terugkomt voor de uitslag, legt dokter Verbeke hem uit dat fysiek gezien alles in orde is. Hij vraagt: "Hoe is het mentaal en emotioneel met je gesteld, ben je tevreden met je situatie en hoe is uw verhouding met God?" Antwoordt Maurice: "Ik heb een heel goeie relatie met God. Hij weet da'k slechte ogen heb. Bijvoorbeeld vannacht heeft Hij ervoor gezorgd dat, toen ik naar de WC moest, het licht vanzelf aanging en toen ik klaar was, ging het licht vanzelf weer uit." Zo,"zegt dokter Verbeke: "dat is echt ongelofelijk". Wat later op de dag belt dokter Verbeke met Anja, de vrouw van Maurice. Hij zegt: "Met de gezondheid van Maurice is alles in orde, maar ik wou toch nog eens wat vragen over zijn relatie met God. Is het waar dat als hij 's nachts moet gaan plassen het licht vanzelf aangaat en daarna vanzelf weer uit gaat?" Roept Anja verbolgen:"VERDOMME!!", heeft die lul wéér in de ijskast gepist!

Een man ligt na een ernstig ongeval al weken in coma en zijn vrouw wijkt geen minuut van zijn ziekbed. Op een dag komt de man bij bewustzijn en wenkt zijn vrouw. Hij fluistert zachtjes in haar oor: " Tijdens alle kwade dagen bleef jij bij mij. Toen ik ontslagen werd op mijn werk, was je er voor mij. Toen later mijn zaak failliet ging, heb je me niet in de steek gelaten, maar me gesteund. Toen ons huis afbrandde, zijn we samen meteen ander onderdak gaan zoeken. Zelfs toen mijn gezondheid slechter werd en ik erg chagrijnig werd, bleef je steeds aan mijn zijde. En nu sta je hier wéér aan mijn bed. Ik heb er nu lang over nagedacht en weet je wat ik denk?” De ogen van de vrouw vullen zich met tranen van ontroering. “Zeg het maar mijn lief schatje, zeg het maar”, snikt ze. De man antwoordt: “Ik denk dat jij me ongeluk brengt, rotwijf!"

38

ALARMNUMMER (Brandweer – ambulance – politie) POLITIE (geen spoed) Kerkendijk 63 (na 17.00 uur en voor 09.00 uur wordt u doorverbonden met de politie in Den Bosch) HUISARTSENPOST HOV ’s avonds – ’s nachts – weekend feestdagen HUISARTSEN P. van Cromvoirt M. Rubens Poolster 40 M. Mooren P. Moazzeni J. Musterd Poolster 40 S. Konijnenberg Hoofdstraat 165 P. Dill Stenenkamer 18 D. Metz A. Smits Joh. Groenewaltstr 4 E. Rasenberg P. Strik Akkermunthof 13 E. Haans Meijgraaf 55 APOTHEEK Dienst TANDARTSEN Weekenddiensten ZIEKENHUIZEN Jeroen Bosch zkh Den Bosch GZG Nieuwstraat 34 WAZ Deutersestraat 2 Carolus Hervensebaan 4 Luidina Boxtel Bossheweg 35 Bernhoven Veghel Burg. de kuijperln 7 KERKEN Boschweg Centrum Hoevenbraak Wijbosch STORINGSDIENST Electriciteit Gas 39 Water Kabel

112 0900 8844

0900 8860

073-5479593 (spoed 0611290599) 073-5492339 (spoed 0611290599) 073-5474640 073-5493286 073-5492517

073-5492281 073-5492323 073-5474115 06-51245929

073-6992000 073-6992000 073-6996000 0411-634000 0413-381911 073-5492216 073-5492215 073-5493682 073-5492289 0800 0330 0492-594794 073-6838000 0800 0330

STRUCTUUR EHBO-VERENIGING SCHIJNDEL Voorzitter: Secretaris: Penningmeester: Materialen:

Hr A Schellekens Mw B v Eindhoven Hr H Brugmans Hr G Russens Hr R Schuurmans Mw B v Eindhoven Mw I Dankers Mw B Wolven

Bizetstr 19 Wijsstr 33 Jan v Cuijkstr 11 Primulaplein 26 W. v. Oranjelaan 12 Wijsstr 33 Mandersstr 20 Mandersstr 18

Ereleden:

Mw A Pijnenburg Mw A d Louwere Mw W Mutsaars Mw Nellie Aarts

Dkn Baekershof 35 St Servatiusstr 51 Dkn Baekershof 36 St. Servatiusstr 24

Docentartsen:

Stenen Kamer 18 Putsteeg 10 J Groenewaltstr 4 Veluwepad 28 Son C v Neerijnenstr 34 Karel Doormanstr 8 Lindeakkers 36 Oostlb Lidwinastr 86 Mandersstr 18

Website:

Hr P Dill Mw W Vervoort Hr D Metz Hr R v Dis Hr A v Doleweerd J. v. Gerwen Mw M vd Heijden Hr J vd Heijden Mw B Wolven Mw I Dankers Hr H Brugmans Hr R v Dis Mw B Habraken Hr P vd Weijer Hr W vd Wetering

Wijkvertegenw: w A B C D E F G H I J

Hr M vd Burgt Mw M v Gerwen Hr N v Heeswijk Hr W vd Wetering Mw A Eijmberts Mw J vd Veer Hr A Eijmberts Hr A Aarts Mw. H. Bijnen Hr G Manders

Esdoornstr 17 K Doormanstr 8 De Schild 6 Haydenstr 10 Pompstr 29 Hyacinthof 4 Dkn Baekerstr 15A Eerdsebaan 12 C. v. Neerijnenstr 22 Planetenlaan 50

Verenigingsgebouw:

De Beemdhut

Kerkendijk 53

URL internet:

www.ehbo-schijndel.nl

Banknummer EHBO:

14.71.59.490

Diplomaverlenging: Vicevoorzitter: Evenementenleiding:

Kader:

Lotus: Gastvrouw ARBO

Redactie:

Sterrenlaan 21 Wijbosscheweg 73 Haydnstr 10

073-5475088 06-19173929 073-5476234 073-5475849 06-12679701 06-19173929 073-5477925 06-22445405

073-5493286 073-5495451 073-5492517 0499-465998 06-38915055 073-6110901 013-5142668 073-5493414 06-22445405 073-5477925 073-5476234 0499-465998 073-5495664 073-5493973

073-5477115 073-6110901 073-5476361 073-5475808 073-5479357 073-8505099 073-5474076 073-5474402 073-5479254

Versie 080828

40