BEC B.V.W. ‘Biologica’
Rusland
2013 1
Commissie ‘Na Zdorovie’ Gemma Schiphorst Preuper - Voorzitter Eva Mudde - Secretaris Jessica Wonink - Penningmeester Dagmar van Nieuwpoort Erik-Jan Bijleveld Kasper ter Horst Yori Wildenburg
BEC 2013 – ‘Na Zdorovie’ Anne Glasbergen Caspara van Hellenbarg Hubar Dagmar van Nieuwpoort David Jansen Erik-Jan Bijleveld Eva Mudde Gemma Schiphorst Preuper Ilona Menkveld Ilse Kornegoor Ingeborg Swart Iris van der Veen Isolde van Riemsdijk Jeroen Berg Jeroen Koomen Jessica Wonink
Jochem Jansen Jolein Smit Jolien Franke Joost Janssen Jorik Bot Jorn Jager Kasper ter Horst Laurens Berends Lisa van de Laar Lotte de Jong Luuk Rutten Marloes van Splunter Rogier Sleijpen Thijs van Osch Yori Wildenburg
2
Donderdag 22 augustus, Sint-Petersburg, 00:10 (Rusland)/22:10 (Nederland) Momenteel ben ik in Rusland, Sint-Petersburg om precies te zijn. Rusland is een land waarvan ik niet had verwacht dat ik het snel zou bezoeken, tot ik ongeveer anderhalf jaar geleden in de BEC, de Buitenlandse ExcursieCommissie van B.V.W. ‘Biologica’, ging. Na vele maanden vergaderen, plannen en regelen, zijn we vanochtend vertrokken vanaf Wageningen naar Düsseldorf Airport, om daarvandaan per vliegtuig naar Sint-Petersburg te reizen. ’s Ochtends vroeg om zes uur werd ik door Gemma opgehaald. Het eerste avontuur begon al in Düsseldorf, terwijl wij (Gemma, Thijs, Jolein en ik) op zoek waren naar de parkeerplaats die Gemma had gereserveerd. Het vliegveld kent nagenoeg geen logica, met P7 naast P23 enzovoort. P26, voor ons de juiste parkeerplaats, was pas na een halfuur zoeken gevonden. Ook op de rest van het vliegveld was het een klus om uit te zoeken hoe en wat, maar uiteindelijk waren we alle dertig op tijd ingecheckt en bij de gate. Ons vliegtuig van luchtvaartmaatschappij Lufthansa vertrok om tien over elf en de vlucht verliep rustig. Compleet onverwacht kregen we nog een lunchmaaltijd in het vliegtuig en eerder dan ik had verwacht werd de landing alweer ingezet. Om tien voor twee Nederlandse tijd, oftewel tien voor vier Russische tijd, raakten de wielen de Russische grond. Daarna kwam datgene waar ik toch wel een beetje nerveus voor was; de Russische douane. De rij was erg lang; we moesten zeker een uur wachten voor we aan de beurt waren. Het viel echter heel erg mee. Sterker nog, het kaartje dat ik in het vliegtuig met zeer veel zorg had ingevuld, werd door de stugge dame achter de balie doormidden gescheurd, want die was absoluut niet nodig. Door het wachten bij de douane was onze bagage inmiddels al uitgeladen. In de vertrekhal werden we opgewacht door Marina, de lokale gids van Tiara Tours, die ook Nederlands spreekt. Zij bracht ons naar ons hotel, en ondertussen vertelde ze al veel leuke weetjes over de stad. Het centrum van Sint-Petersburg is maar liefst 606 km2 groot. Als men de buitenwijken meetelt, wordt het maar liefst 1400 km2. Wat mij opviel, was dat er nog ontzettend veel Sovjet invloeden zichtbaar waren. Het grootste deel van de vijf miljoen inwoners is ondergebracht in flats die eruitzien als grote blokken en vaak ook erg verwaarloosd zijn. Verder is het verkeer hier heel druk en asociaal; iedereen wil iedereen inhalen, voor iedereen invoegen, dat soort taferelen. Het was grappig om logo’s van bijvoorbeeld McDonald’s en Subway in het Russisch te zien. We werden ergens in het centrum afgezet, maar net toen de bus weg was, bleken we op de verkeerde plek te staan. Gelukkig was Marina nog bij ons; zij probeerde een andere bus te regelen en na bijna een uur wachten in een drukke straat midden in de stad, stapten we weer in. Heel toepasselijk zei de gids: “Welkom in Rusland.” Korte tijd later werden we afgezet bij het Nevski Hostel. We moesten een louche trappenhuis in, maar het hostel is prima! Ik zit samen met Kasper, Dagmar, Yori, Lisa, Jeroen, Thijs en Gemma op een kamer. Omdat het inmiddels al acht uur was, gingen we vrij snel op zoek naar een geschikt restaurantje om te dineren. Langs de hoofdstraat van Sint-Petersburg zitten gelukkig veel eettentjes. Al snel vonden we een leuk restaurantje waar men ook nog eens iets vegetarisch klaar kon maken. Zoals het Nederlanders betaamt, schoven we direct drie tafels aan elkaar en zo had de bediening daarna ook een chaotische avond. In Rusland komt alles op z’n tijd en dus zaten we tot kwart over elf te tafelen. Het eten was echter heerlijk. Ook hebben we kvas, een traditionele non-alcoholische Russische frisdrank, geproefd en dat beviel goed. Op de terugweg naar 3
het hostel hebben we meteen ontbijt ingeslagen voor de hele groep. Dit deden we in een van de vele 24uurs supermarkten, waar het nog opmerkelijk druk was. Er was één kassière aan het werk en ook deze Russin had geen zin om vaart achter haar werk te zetten. Ze werd zelfs boos omdat wij nog niet zo goed met het geld (de Russische roebel) om konden gaan; dit en een zeer dronken Aziaat voor mij in de rij die tegen het drankrek aan viel, maakten mijn eerste keer in een Russische supermarkt zeker gedenkwaardig. Toch kan ik na een eerste middag in Rusland zeggen dat alles me tot nu toe meevalt. Dingen zijn goed geregeld en Sint-Petersburg lijkt me, hoewel het ontzettend druk is, een mooie en vooral indrukwekkende stad. We zullen het zien… Vrijdag 23 augustus, Sint-Petersburg, 22:46 (Rusland)/20:46 (Nederland) Onze kamer in het hostel is op het moment van schrijven vol met studiegenoten en Russische drank. Dat leek ons een goede afsluiter van een culturele dag. De dag begon met een ontbijt, wederom op onze kamer aangezien iedereen bij ons ontbijt moest halen. Vervolgens stonden we om negen uur klaar voor de ingang van het hostel. Daar ontmoetten we Tatiana, onze gids voor de komende twee dagen. Zij nam ons vandaag mee naar Peterhof, het zomerpaleis dat tsaar Peter de Grote heeft laten bouwen. We gingen er met het openbaar vervoer naartoe, en dat was echt supercool! Het is namelijk echt een ervaring om hier met de metro te reizen. Allereerst is het heel goedkoop. In het centrum van de stad rijden de metro’s heel diep onder de grond. Dat betekende dat we een heel stuk met de roltrap naar beneden af moesten leggen. De roltrap was lang en heel steil. Op de terugweg heb ik de tijd dat we erop stonden bijgehouden; dit was maar liefst twee minuten en dertien seconden. Alle metrostations zijn prachtig versierd. Er hangen kroonluchters, er staan kristallen zuilen, noem maar op. Op één station zag ik de hamer en de sikkel verwerkt in de versieringen, dus invloeden van het communisme zijn goed terug te zien. Na de metro gingen we verder met een kleine bus. Deze kwam uit bij Bovenpark, één van de tuinen die bij het zomerpaleis horen. Hier had ik al door dat Peterhof echt een prachtige plek is. In het Bovenpark staan fonteinen en grote grasvelden. Dit was echter nog niets vergeleken met de andere kant van het paleis, waar ook de ingang zich bevond. De tuin aan die kant (Benedenpark) is vele malen groter en bevat nog veel meer beelden en fonteinen. Voor we dit gingen bekijken, kregen we een rondleiding door het paleis. Rugzakken en jassen moesten we achterlaten, en daarnaast was er nog een leuke maatregel om het paleis te beschermen tegen zoveel toeristen: iedereen moest blauwe slofjes om zijn of haar schoenen doen, zodat de vloer niet beschadigd zou worden. Na al deze toeren uitgehaald te hebben, begonnen we aan de rondleiding. De pracht en praal van het 4
zomerpaleis is onvoorstelbaar. Een van de eerste zalen waar we kwamen, was de “kleine” danszaal. Zowel de muren als het plafond waren voor een groot deel bedekt met motieven van bladgoud, die bovendien zeer gedetailleerd waren. Ik vond vooral de kroonluchters heel mooi. Deze waren gemaakt van kristal, waarbij het glas was gemengd met goud in plaats van met lood; hierdoor kreeg het kristal een prachtige paarse gloed. Deze kroonluchters hingen in heel veel zalen, waarvan we er talloze hebben gezien. Degene die me het meest zijn bijgebleven, zijn de kleine danszaal, de twee eetzalen, de Chinese zalen en de slaapzaal, die echt een te comfortabele sofa bevatte. Iedere zaal was voorzien van een eigen, vaak spuuglelijk, behangetje en bijbehorende gordijntjes. De details op alle vazen en al het houtwerk zijn bizar. Al met al vond ik de rondleiding door het zomerpaleis heel indrukwekkend. Daarna hadden we de keuze tussen nog een rondleiding langs fonteinen van het Benedenpark en een uurtje vrije tijd. Omdat er nog zoveel te zien was, koos ik voor het eerste. Vanaf het paleis gingen we via trappen naar beneden de tuinen in. Deze trappen liepen parallel aan de grootste fontein van Peterhof. Deze fontein was prachtig dankzij de talloze gouden beelden en op de achtergrond het paleis met al zijn gouden koepeltjes en andere frutsels. De rest van de rondleiding voerde langs andere fonteinen, waarvan er één leek op een ontzettend coole glijbaan met dambordpatroon. Lisa en ik hebben nog overwogen om er vanaf te glijden, maar gezien de strenge bewaking hebben we dit toch maar niet gedaan. Ook was er een ‘heimelijke fontein’, waarbij het verhaal rondging dat degene die deze fontein zou ontdekken, overspoeld zou worden met een gouden regen. Op de plek waar deze fontein zou moeten liggen, gaat nu één keer per uur water sproeien. We hadden geluk want dit was precies op het moment dat wij daar waren. Daarna liepen we door naar Monplaisir, nóg een klein paleisje van Peter de Grote, waar hij onder andere vergaderingen hield. Het verhaal gaat dat Peter laatkomers een glas wodka van maar liefst 1,1 liter liet drinken. Achter Monplaisir hadden we een prachtig uitzicht op de Finse Golf. Helaas konden we Finland niet zien, maar we hadden wel een mooi zicht op de haven van Sint-Petersburg en de stad zelf. Na al deze indrukken was het weer tijd om met het openbaar vervoer terug te gaan naar het centrum. Omdat het al ver in de middag was, gingen we daar meteen op zoek naar een supermarktje om lunch te kopen. Natuurlijk is het zo dat je altijd overal supermarkten ziet, behalve als je er eentje zoekt. Heel wat gewandel en chagrijnige gezichten verder vonden we toch een plek om inkopen te doen en tot onze grote vreugde was er ook nog eens een parkje in de buurt waar we konden zitten. Dit kon echter niet op het gras en aangezien alle bankjes al bezet waren, gingen we maar op de tegels zitten. Kennelijk was dit heel vreemd; we werden door iedereen aangestaard. Na de lunch gingen we naar een prachtige winkel vol met lekkernijen. In de etalage dansten poppen op een manier die me aan de Efteling deed denken; we moesten dus wel naar binnen! Er was livemuziek en in de winkel stonden dingen, zowel zoet als hartig, die er echt heerlijk uitzagen. Ik heb er nu niets gekocht, maar ik sluit niet uit dat ik er de volgende keer wel iets ga proeven. Na een vergadering met de commissie gingen we alweer op zoek naar een plek om te eten. In de straat van het hostel wenkte een vrouw ons twaalven naar beneden haar restaurant in. Het tentje was erg klein maar wel gezellig en wij 5
waren, na het verschuiven van de tafels, afwachtend gaan zitten. Vervolgens kwam de vrouw vragen of we allemaal borsjtsj wilden, of cola, of koffie, of aardappelpuree, noem maar op. Het was heel grappig om op die manier bediend te worden, want het gevolg was dat niemand wist wat hij of zij van tevoren kreeg en dat iedereen op een ander tijdstip zat te eten. Uiteraard vond niemand dat erg. Ook was er genoeg voor vegetariërs, dus ik heb wederom lekker gegeten. Vervolgens deden we nog wat boodschappen en sloegen we drank in. Nu hebben we dus een feestje met een groot deel van de groep op onze kamer!
Zondag 25 augustus, Sint-Petersburg, 23:40 (Rusland)/21:40 (Nederland) Gisteren was wederom een volle dag met een bijzonder programma. We brachten namelijk een bezoek aan het Hermitage, één van de beroemdste kunstmusea ter wereld. Ik had eerder al gehoord dat het onmogelijk was om alles wat het Hermitage te bieden heeft in één dag te ontdekken, en dat geloofde ik meteen toen ik op het plein voor het gebouw stond. We hadden om kwart voor twaalf afgesproken, dus ’s ochtends konden we lekker uitslapen. Ook vandaag was Tatiana onze gids. Zij had een aantal mooie zalen uitgezocht om met ons te bezoeken. De meesten van ons hadden tassen thuisgelaten want ook hier zijn die niet toegestaan. Eerst liepen we door het winterpaleis van Peter de Grote, dus hier hing nog geen kunst. Dit was erg vergelijkbaar met het zomerpaleis in Peterhof. Ook hier was weer een balzaal en goud was wederom de lievelingskleur van de tsarenfamilie. Bij binnenkomst liepen we trouwens over een prachtige brede trap, zoals ik die eerder alleen maar in films had gezien. De kunstzalen die we hebben bezocht bevatten voornamelijk schilderijen uit onder andere Rusland, Italië, Spanje en ons eigen landje. Er was bijvoorbeeld een hele zaal aan Rembrandt gewijd. Het kunstwerk dat het meest indruk op mij maakte, was echter geen schilderij. In een vitrine stond een prachtige gouden klok met onder andere een pauw en een uil. Als deze klok wordt opgewonden (wat alleen gebeurt als er heel hoog bezoek is), draait de pauw rond terwijl hij zijn veren laat zien, en gebeurt er nog veel meer. Andere dingen die ik erg mooi vond waren de Romeinse beelden, prachtige diepblauwe en –groene marmeren tafels, en het gebouw zelf. Na de 6
twee uur durende rondleiding hebben we zelf ook nog een groot deel van de middag in het Hermitage doorgebracht. Daarna gingen we vrij snel dineren bij het restaurantje van de vorige dag. Dit moest wel vroeg, omdat er voor die avond een heel bijzondere activiteit op de agenda stond: samen met Anne, Marloes, Jeroen Berg, Erik-Jan, Gemma, Lisa, Dagmar, Yori, Kasper en Jessica ging ik naar een balletvoorstelling van het zwanenmeer! Na het eten gingen we dus terug naar het hostel om onze meest chique vakantieoutfit aan te trekken. Dat stelde in mijn geval helaas niet heel veel voor. Gelukkig bleek de rest van de toeschouwers ook niet heel chique gekleed te zijn. Raar eigenlijk, want zoals veel gebouwen in SintPetersburg straalde ook het theater (overigens niet het grootste theater van de stad) ongelooflijk veel pracht en praal uit. Wederom had ik het gevoel dat ik in een film terecht was gekomen. Alles was bekleed met rood fluweel dan wel met goud en er hingen prachtige kroonluchters. Wij hadden de allerslechtste plaatsen; bovenin aan de kant van het podium, maar dat maakte niets uit. Met een beetje improvisatie konden we de helft van het podium én de orkestbak zien. Ik was nog nooit naar een balletvoorstelling geweest, maar wat was het mooi! Ik kan het eigenlijk niet beschrijven; de dansen, de kostuums, de muziek… geweldig! In de pauze konden we drankjes halen op het balkon, wat ook een avontuur op zich was. Heel het publiek ging namelijk drankjes halen op dat ene balkon. Eerst hadden we bonnetjes nodig die we ergens anders moesten halen, toen toch weer niet. Omdat het theater zo chique was, besloten we om dan ook maar een glas champagne van vijf euro te nemen. Toen ik net mijn eerste heerlijke slokje had geproefd, ging het belletje ten teken dat de voorstelling weer verder ging. Wij naar boven met onze glazen champagne, toen: “No drinks!” Er zat dus niets anders op dan de champagne in één teug weg te werken. Gelukkig maakte de voorstelling alles dubbel en dwars goed. Na ongeveer tweeëneenhalf uur stonden we weer buiten en zijn we naar een bar gegaan. Na drie liter mojito’s begonnen we te dansen. Ook hebben we in ons beste Russisch nog twee onbekende shotjes besteld; één ervan smaakte naar appeltaart met alcohol, de andere naar bosvruchten met een toef zoute crème fraîche erop. Ik was er al achter dat de Russen grote fans zijn van crème fraîche, maar dit was wel een heel vreemde sensatie. Al met al was het een superleuke avond en om half drie lag ik eindelijk in mijn bed.
7
Maandag 26 augustus, nachttrein, 23:44 (Rusland)/21:44 (Nederland) In een oncomfortabele positie vlak onder het dak van de nachttrein naar Petrozavodsk lig ik dit te schrijven. De lichten in de trein zijn op enkele na allemaal gedoofd en ik kan maar in één positie liggen: ideaal dus om op te schrijven wat we gisteren allemaal hebben gedaan. Om tien uur stonden we voor het hostel klaar om een stadswandeling met gids Marina te maken. Het weer was die dag echt heerlijk: tijd voor een korte broek! We liepen richting Nevsky Prospekt om de “Cathedral of our Lady of Kazansky Sobor” te bekijken. Dit is een vrij kleine kerk gebaseerd op de Sint Pieter van Rome. Het plein en de kerk deden van de buitenkant inderdaad aan het Vaticaan denken. Binnen was de mis bezig; mooi geklede geestelijken kusten allerlei voorwerpen en zwaaiden met wierook. Bovenin de kerk stond een koor te zingen. In alle kerken van Sint-Petersburg wordt a capella gezongen door koren. Het was fascinerend om een stukje van de mis bij te wonen. Deze kathedraal met belachelijk lange naam was niet de enige kathedraal die we vandaag bezochten; meteen daarna liepen we door naar de St. Isaac’s Cathedral. Dit is een prominent gebouw van de stad dankzij de gouden koepel, de grootste koepel van Rusland en de vierde grootste koepel ter wereld. Van binnen was de kathedraal prachtig, eigenlijk precies wat ik van een kathedraal verwacht. Persoonlijk vond ik deze dan ook meer op de Sint Pieter van Rome lijken dan de vorige. We zijn ook de koepel opgegaan en zoals verwacht hadden we daar een mooi uitzicht over Sint-Petersburg. Het is wederom onvoorstelbaar hoe groot deze stad met haar vijf miljoen inwoners is. Overal waar ik keek, zag ik Sint-Petersburg. Na lang genoeg van het uitzicht genoten te hebben, ging de hele groep lunchen bij een soort pannenkoekenfastfoodrestaurant. Erg lekker na toch al aardig wat kilometers. Ook ’s middags hadden we nog een flinke stadswandeling voor de boeg. Eindelijk staken we dan een keer de rivier de Neva over via de Paleisbrug, de beroemdste van één van de vele bruggen. De Neva is een brede en erg mooie rivier, en het uitzicht op het water en onder andere het Hermitage vanaf de brug vond ik misschien wel het meest spectaculaire aanzicht tot nu toe. Eenmaal aan de overkant liepen we langs het schip/restaurant ‘The flying Dutchman’ naar de Petrus- en Paulusvesting. Uiteraard had Peter de Grote ook hier weer een kerk laten bouwen. Hier lag een groot deel van de tsarenfamilie, waaronder Peter zelf, begraven. De kerk daarentegen was echt niet mooi; de tsarenfamilie had zichzelf overtroffen in het gebruik van goud. Dat en de combinatie met groen en roze gaf de kerk een kitsch aanzien. Misschien lag het ook aan het feit dat ik voorlopig wel weer genoeg kerken had gezien. Hierna bezochten we echter iets heel anders: de oude staatsgevangenis uit de tsarentijd. Dit was nu een museum. We zagen hoe cellen van veroordeelden en mensen in afwachting van hun oordeel eruit zagen, wat de gevangenen droegen en hoe het moet zijn geweest om voor straf in de isoleercel gesmeten te worden. Naast de cellen hingen bordjes over personen die er gevangen hadden gezeten. Twee belangrijke namen herkende ik: Aleksandr Ulyanov, de
8
oudere broer van Vladimir Lenin, en Leon Trotsky. Ik vond het erg interessant om op deze manier een klein stukje Russische geschiedenis mee te pikken. Na de stadswandeling lagen we lekker in het gras en daarna liepen we terug naar het hostel. Die avond aten we alle dertig bij het restaurantje dat Gemma, Yori en ik de dag ervoor hadden uitgezocht en gereserveerd. Toen we hadden gezegd dat we met dertig personen zouden komen, was het personeel erg geschrokken, dus ik vroeg me af of het goed zou komen met het eten. Dat waren onterechte zorgen, want de soep en het hoofdgerecht (falafel) smaakten beiden heerlijk en alles verliep soepel. Na het eten wilden we eigenlijk nog naar de karaokebar waar we eerder al langs waren gelopen, maar iedereen was best moe. Daarom zijn we teruggegaan naar het hostel, waar we spelletjes speelden en zo weer over onze slaap heen kwamen. Kasper, Lisa, Yori, Dagmar, Thijs en ik gingen om twaalf uur nog een avondwandeling maken en daarna ben ik lekker gaan slapen. Woensdag 28 augustus, Baza Sandal, 12.30 (Rusland)/10.30 (Nederland) Van de stad naar de natuur, in Rusland kan het geen groter contrast vormen. Ik schrijf dit liggend op het kiezelstrandje van een klein eilandje gelegen in een heel groot meer. Daar zijn we zojuist naartoe gezwommen vanaf de camping, Baza Sandal. Deze hele dag kunnen we zelf invullen, een verademing na alweer twee toffe maar ook drukke dagen. Maandag was onze laatste volle dag in Sint-Petersburg. Na alle kerken en musea bezochten we deze ochtend iets anders: de universiteit. Kasper had na vele omwegen contact gekregen met een studente die een ochtendprogramma voor ons kon regelen. Leuk, want de meeste Russische studenten hebben nu ook gewoon vakantie. Om kwart over negen stonden we voor de universiteit, wederom aan de andere kant van de Neva. Het gebouw was groot en zag er vanbuiten niet heel bijzonder uit. Binnen was er een grote galerij met boekenkasten en oude foto’s van indrukwekkende Russische wetenschappers, dikwijls met imposante snorren. We werden naar het departement ‘Biologie van de evertebraten’ geleid. In een oud klaslokaaltje kregen we college van een docent in opleiding. Het meeste hiervan wist ik al, toch was het erg leuk om bij te wonen. We kregen ook evertebraten onder de microscoop te zien. Ook namen we een kijkje in hun museum, waar een grote collectie stond uitgestald, variërend van sponzen tot een heel grote spinkrab. Alles zag er hier erg oud uit, een grote tegenstelling tot de moderne campus van Wageningen. Het tweede college werd gegeven door iemand van ‘Molecular and cell technologies’ en ging voornamelijk over de (microscopische) apparatuur waar de universiteit mee werkt. Veel informatie was te ingewikkeld voor mij, maar we kregen ook een rondleiding en dat 9
was best tof om te zien. Daarna moesten we een tijd wachten terwijl de andere groepjes werden rondgeleid. Studenten die we zijn, hebben we die tijd besteed door koffie te drinken. De koffie in Rusland is erg goed, er is slechts één ding dat je niet moet vergeten. Suiker zit hier standaard in de koffie, dus vergeet vooral niet aan te geven dat je dit absoluut niet in je zwarte goud wilt hebben! Hoe langer we de universiteitsgebouwen bekeken, des te meer het opviel dat het onderhoud ervan echt niet goed is. Ook dat was dus een groot verschil met mijn eigen universiteit. Nadat iedereen de rondleiding had gehad, brachten we een bezoek aan de faculteit hydrobiologie. Hier moesten we heel ver voor lopen, zeker een halfuur in fors tempo. Het grappige (vond ik, sommige anderen niet) was dat de faculteit maar weinig voorstelde. De professoren die een praatje hielden, hadden niets voorbereid en hoopten dat wij veel vragen hadden. Wel ben ik erachter gekomen dat er een marien biologisch station is in de Witte Zee, noordelijk dus. Erg tof. Ook hier was een collectie, voornamelijk van vissen dit keer, waaronder de uitgestorven Baltische steur. Er waren coole en monsterlijke vissen te vinden en ik vond het leuk om er een kijkje te nemen. Aan het eind van het programma kreeg iedereen als cadeautje een pinnetje van de universiteit van Sint-Petersburg. Wij hadden als cadeautje Nederlandse bieren en stroopwafels (de Russische variant, dat dan weer wel) gegeven. De studenten brachten ons naar de straat waar het metrostation was en namen daar afscheid. Aangezien het pannenkoekenfastfoodtentje gisteren erg goed was bevallen, lunchten we nu bij iets soortgelijks. Daarna gingen we met de metro terug naar Nevsky Prospekt, waarvandaan we naar de ‘Church of the Saviour on Spilled Blood” liepen, of zoals makkelijker te onthouden is: de mozaïekkerk met de gekke torentjes. De kerk is vanbinnen helemaal bekleed met mozaïeken. Het effect was overweldigend. Ik denk dat je na een dag nog steeds niet alles gezien zou hebben. Alle heiligenafbeeldingen en dergelijke waren perfect gemozaïekt en overal waren verschillende motiefjes. Ook de torentjes waren vanbinnen tot in de details bekleed met mozaïek. Ik vond dit mooier dan al dat gouden gedoe in de vorige kerken. Ook vanbuiten is de kerk qua kleur en vorm mooi, precies zoals je het van Rusland zou verwachten.
Achter de kerk was een souvenirmarkt. Ieder kraampje bood precies dezelfde spulletjes aan, maar dit was een goede methode om te kunnen afdingen. Ik heb gelijk maar wat souvenirs ingeslagen. Helemaal relaxed hebben we daarna in een mooi groot park gezeten tot het tijd was om iets te gaan eten. Lisa, Jessica, Yori, Kasper en ik hebben heerlijk pizza gegeten bij een Italiaans restaurant. Bij het hostel moesten we vervolgens alleen nog onze bagage oppikken. De route naar het treinstation hadden we van tevoren goed uitgezocht en de reis met de metro verliep dan ook verbluffend goed. Toen we op het station aankwamen, was de 10
nachttrein er nog niet, maar gelukkig was er wel koffie en hoefden we niet heel lang te wachten. De trein was echt superchill; we zaten allemaal in dezelfde wagon en de bedden waren opgedeeld in hokjes van vier. Ik lag bij Ilse, Ingeborg en Iris maar heb die avond vooral rondgelopen (in mijn onderbroek want het was ontzettend warm, iets wat Russen duidelijk niet gewend zijn). Rond twaalf uur gingen de meeste mensen slapen. Ik heb deze nacht echter bijna niet geslapen, hoewel het bed voor een nachttrein nog redelijk comfortabel was. Om vijf uur was ik sowieso alweer uit mijn bed omdat ik de zonsopgang wilde zien samen met Ilse, Ingeborg en Jeroen. Helaas was er niet heel veel te zien. Wat wel opviel, was dat de trein heel vaak stil ging staan, soms ook voor lange tijd. Verder zag ik soms één of twee huizen in de bossen. Bizar om daar te wonen, dat zou echt niets voor mij zijn. Rond half zeven kwamen we aan op het station van Petrozavodsk, waar twee gidsen van Tiara Tours stonden te wachten. Na een busreis van iets meer dan een uur (mensen rijden hier langzamer vanwege de oude wegen) kwamen we aan op camping Baza Sandal. Daar konden we onze bagage droppen en een lunchpakket ophalen, om meteen daarna weer in de bus te stappen. Toen ik bij het ophalen van het lunchpakket vertelde dat ik vegetariër was, en dat er daar nog zes van waren, werd ik niet-begrijpend aangekeken. Ik: “No, meat.” Zij: “Oh, ok.” Ik: “And no fish.” Zij: “O.. o. Wait.” Toen heel veel gestreste gesprekken in het Russich en daarna een aarzelend glimlachje ten teken dat dat goed ging komen. We gaan het zien! We reden door naar het Kivach Nature Reserve. Daar was een klein natuurmuseum, waar de gids eerst van alles vertelde wat wij als biologen eigenlijk allang wisten. In het museum stonden opgezette dieren, dat was het leukst om naar te kijken want de informatie die het museum verder bood, was allemaal in het Russisch. Uiteraard hebben we ook door de natuur gebanjerd. Het is hier heel groen en nog best open voor een bos. Er staan veel berken waar iets bijzonders mee aan de hand is, vertelde de gids. Door een genetische afwijking maken ze na een tijdje geen jaarringen meer, maar ontstaat er een ander patroon doordat ze continu naar het licht groeien. Hierdoor krijgen ze ook rare kronkels; soms worden deze berken slangenbomen genoemd. De natuur lijkt, zoals ik had verwacht, erg op de Finse natuur: prachtig dus, echt genieten. Op een gegeven moment kwamen we bij een waterval die ooit één van de grootste watervallen van Europa was. Hier kwam verandering in toen er een dam werd gebouwd. De waterval was nu inderdaad niet meer extreem groot, maar nog steeds mooi. We zijn dan ook een hele tijd op die plek gebleven. Het meertje waarop de waterval uitkwam, was ook prachtig. Ik heb daar echt genoten. Eenmaal terug bij de parkeerplaats hebben we genoten van een kopje koffie en daarna geluncht: een zoet broodje, salade en rijst. Het pakje drinken smaakte naar 11
vloeibare kersensnoepjes. De bus bracht ons vervolgens naar een ander deel van het nationaal park. De andere groep (we waren opgesplitst) ging nu juist naar het museum en de waterval. De rest van de middag hebben we dus een mooie wandeling gemaakt door de Russische bossen. Ooit lag hier een gletsjer, en de grote brokken rots die het pad markeren vormen een aandenken aan deze tijd. De gids vertelde nog veel meer, maar daar heb ik niet veel van meegekregen; ik genoot vooral van het buitenzijn. We kwamen langs een vennetje dat langzaam in bos veranderde en we hebben ijzerhoudend water gedronken uit een klein beekje. Helaas hebben we geen dieren gezien, maar dat viel natuurlijk te verwachten met zo’n grote groep mensen. Tegen het einde van de middag kwamen we weer terug op de camping en konden de kamers verdeeld worden. Ik zit met Kasper en Thijs op de kamer. De camping is ongelooflijk mooi. Het is gelegen aan een heel groot meer en ook hier is de omgeving bosrijk. De hele dag had ik al verlangd naar een duik in het meer, dus ik trok meteen mijn bikini aan. Veel anderen gingen ook zwemmen. Het water was ongelooflijk koud, veel kouder dan ik had verwacht. Alles tintelde en omdat dat niet beter werd, heb ik het niet heel lang volgehouden. Ook daarna kreeg ik het niet warm. Pas bij het eten knapte ik weer een beetje op. We aten pasta met kaas. Eten gebeurt trouwens in twee shifts want het restaurant is te klein om in een keer dertig mensen te kunnen herbergen. Na het eten hebben we vooral genoten van de buitenlucht. De zonsondergang boven het meer was prachtig, en ik zou sowieso uren bij het meer kunnen zitten om van het uitzicht te genieten. Later op de avond hebben Dagmar, Jeroen, Thijs, Kasper, Jolein en ik nog een wandeling gemaakt buiten het terrein van de camping en genoten van wat wodka bij het meer. Toen de poort van de camping bijna dichtging, besloten Jolein, Jeroen en ik om terug te gaan. We bleven buiten zitten op een strandje op het campingterrein. De lucht was helder, toch zagen we bij het licht van de opkomende maan een vreemde streep die totaal niet op een wolk leek. Eerst konden we niet bedenken wat het dan wel was. De mogelijkheid kwam wel al in mij op, maar dat kón niet, niet zo toevallig en niet midden in de zomer. Niet zo zuidelijk. Toch veranderden de strepen licht, en enkele keren lichtte een deel groen op, de ene keer feller dan anders. Het klinkt bizar, maar ik heb die avond voor het eerst in mijn leven het noorderlicht gezien! Wat een ongelooflijk mooie ervaring, ik krijg nog steeds kippenvel als ik eraan terugdenk. Het ging zeker twintig minuten door, met het groene licht soms heel goed zichtbaar en beweeglijk. In één woord: WAUW! Ik ben die avond heel gelukkig in slaap gevallen. Vanochtend hoefde ik pas om tien uur aan het ontbijt te verschijnen. Om half tien begon mijn ochtend met een duik in het meer. Dit keer was het heerlijk aangezien ik nu wel een goede nacht had gemaakt en dus de energie had om wat warmer te blijven. Als ik iedere ochtend op deze manier kon beginnen, zou ik dat zeker doen. Het water van het meer is trouwens heel schoon en helder. Het ontbijt was heel anders dan bij ons: eerst kregen we zoete pap met bessenjam (lekker, maar erg vullend) en daarna twee pannenkoekjes met dezelfde jam. Vandaag stond er niets gepland op het programma, maar de omgeving biedt zo oneindig 12
veel mogelijkheden dat we ons zeker niet hoeven te vervelen. Het eilandje waar ik nu ben, ligt op zwemafstand van de camping. Zojuist hebben we een hilarisch avontuur beleefd om hier te komen. Omdat we vooral wilden relaxen op het eiland, wilden we graag wat spullen meenemen. We hadden bedacht dat dat wel kon als we de tassen boven onze hoofden hielden tijdens het zwemmen. Handdoeken, boeken en de iPad van Kasper werden dus ingepakt. Helaas bleek het idee in theorie en in films beter te werken dan in de praktijk. Yori en ik waren als eersten de klos. Een aantal heerlijke seconden leek het goed te gaan, maar meteen daarna werd het erg zwaar. We hadden allebei dezelfde paniekreactie: hysterisch hard lachen. Kasper en Lisa schoten ons te hulp, maar ook dit ging niet van harte. Ik had mijn sandalen aangehouden, waardoor ik nog eens extra naar beneden werd getrokken. Met heel veel gelach, gegil en stiekem toch ook wel veel paniek bereikten we uiteindelijk het eilandje. Ik was helemaal buiten adem. Jolien en Jeroen volgden. Zij bleven kalm en kwamen zonder problemen naar de overkant. Een wijze les voor Lisa, Kasper, Yori en mijzelf. Nu ben ik weer helemaal bijgekomen. Het is hier echt genieten. Vrijdag 30 augustus, 18:11 (Rusland)/16:11 (Nederland) Met behoorlijk veel tegenzin zit ik in het vliegtuig naar Düsseldorf. De vakantie is weer voorbij, maar wel pas na nog een paar superleuke dagen beleefd te hebben. Afgelopen woensdag was één van de meest perfecte dagen die je je maar kunt voorstellen. Na de chille ochtend op het eiland lunchten we op de camping. ’s Middags hadden we een boottocht geregeld. Deze zou ons naar een houten kerkje zeven kilometer verderop brengen. Samen met Lisa, Yori en Gemma zat ik in de meest gammele van de twee speedbootjes. De andere werd bezet door Erik-Jan, Anne, Marloes en Jeroen Berg. Ons bootje werd bestuurd door Oleg, een aardige en behulpzame vent die ook nog eens de beheerder van de camping is. De boottocht van ongeveer drie kwartier was geweldig. We gingen behoorlijk hard en zowel het weer als het uitzicht waren prachtig. Ik zat in het midden en werd daardoor niet zo nat als Gemma en Yori, hoewel ik dat in het zonnetje ook niet erg had gevonden. We legden vlakbij het kerkje aan. Er stond een aantal kleine huisjes, verder was er helemaal niets. Mensen wonen hier alleen in de zomer, in de winter is dat niet te doen. Na ongeveer tien minuutjes lopen kwamen we bij het kerkje. We hadden trouwens allemaal een lange broek en dichte schoenen aan want er zitten hier kleine maar giftige slangen in het gras verstopt waar je dus beter niet gebeten door kunt worden. Het kerkje was klein en helemaal van hout gemaakt. Binnen was een klein altaar te vinden, het was heel sober ingericht. Op de een of andere manier vond ik dit veel mooier dan grote, machtige kathedralen van SintPetersburg. Ik heb het idee dat het geloof voor de gemeenschap van zo’n klein kerkje veel meer betekent dan voor de gemeenschap van een kerk met allemaal pracht en praal. Bij de kerk was een aantal graven te vinden. Het was een eenzaam aanzicht; ieder kruis was anders, dikwijls verroest, en de graven waren met planten overwoekerd. Na 13
geposeerd te hebben voor een groepsfoto bij de kerk liepen we weer terug naar het meer. Daar hebben we balsam geproefd, een drank die typerend is voor Karelia en waar bessen en veel alcohol (dat verwacht je uiteraard van Rusland) in zitten. Het was lekker maar iets te sterk naar mijn smaak. Rond vijf uur voeren we terug naar de camping. Het begon al af te koelen en het was daardoor best koud op het water. Eenmaal op de camping trok ik een warme trui aan en heb ik nog lekker uitgerust tot het avondeten: aardappelen met gekarameliseerde ui en kool. Uiteraard zat er dille door het eten, Russen gooien namelijk bijna overal dille en crème fraîche doorheen. De niet-vegetariërs aten zalm, en daar zat geen dille overheen. Rare jongens, die Russen. Net als de avond ervoor was ook deze avond gewoonweg perfect. Na een kort commissieoverleg was het dan eindelijk tijd voor de banja, de Russische variant van de sauna. Kort daarvoor had ik nog even een stressmomentje: Thijs was samen met de kamersleutel gaan wandelen en ik kon dus niet bij mijn handdoek. Gelukkig kon ik er één van Lisa lenen. Mijn bikini hoefde ik niet te pakken want we hadden bedacht dat we traditioneel naakt zouden gaan. Van tevoren was ik daar wel een beetje ongerust over, maar toen het moment eenmaal daar was, was het helemaal niet gênant of vervelend. Erik-Jan, Jeroen Berg, Dagmar en ik gingen als eersten de al voorverwarmde banja in. Dit hield in dat Anne, Marloes, Jeroen en Gemma nog even moesten wachten. In de banja stonden twee bankjes (één hoog, één laag) en er was een kachel met kolen waar je zo nu en dan water op moest gooien. Toen we eenmaal gewend waren aan de temperatuur, deden we dit. Wanneer er water op de kolen wordt gegooid, is de temperatuurstijging heel erg heftig. Het sloeg op mijn ogen en op mijn luchtwegen. Daarna was het echter heel fijn; normaal gesproken zweet ik bijna niet, nu liep het overal in straaltjes langs mijn lijf. Heerlijk! Na ongeveer tien minuten gingen we buiten afkoelen. Na een tijdje in de koele buitenlucht gestaan te hebben, besloten we om het meer in te gaan. Dat was best wel koud, maar ook perfect: skinny dipping in een groot Russisch meer, met de laatste restanten van de zonsondergang als uitzicht. Na de tweede sessie in de banja zijn we niet in het meer gegaan. Tijdens de derde sessie hebben we ons gewaagd aan een traditionele “massage”: geslagen worden met natte berkentakken. Dit begint met besprenkeld worden en dan steeds harder geslagen worden. Dit gebeurt zowel op de rug als op de buik liggend. Het klinkt vreemd, maar de massage was erg lekker. Overigens vond ik het ook heel grappig om het uit te voeren, je voelt je namelijk nogal idioot. Na deze merkwaardige sessie koelden we voor de laatste keer af in het meer. Buiten was het inmiddels helemaal donker. Ruikend naar banja voegden we ons, nadat we ons dansend of ‘Voyage voyage’ hadden aangekleed, bij het kampvuur. Daar zaten zowel veel biologen als het Russische campingpersoneel en Oleg. De uren bij het kampvuur waren hartstikke gezellig. Wij zongen Nederlandse liedjes en de Russen lieten ons kennismaken met hun volksliedjes. Het begon met ‘Het is een nacht’ en eindigde met ‘Toppertje’, dus je zult begrijpen dat er ook wodka, balsam, een mix van die twee en bier in het spel was. Gemma zong nog een prachtig klassiek stuk. Om half drie ging ik tevreden slapen. Zeven uur later lag ik weer in het meer, samen met Jolien en Jeroen. Na de korte nacht was het een heerlijke manier om wakker te worden. Het ontbijt bestond vandaag uit lekkere dikke pannenkoekjes. Althans, zo leek het. Na een hap genomen te hebben, kwam ik erachter dat 14
het, er is geen betere uitleg, gebakken zure room was. Vies! Niet normaal. Alleen met grote hoeveelheden zoete saus was het binnen te houden. Het ontbijt van gisteren was dan toch beter. Na het ontbijt ging ik mijn tas inpakken, want helaas was het alweer tijd om Baza Sandal te verlaten. Ik bood mijzelf aan als vrijwilliger om de waterflesjes van Kasper, Thijs en mijzelf te vullen, want dat is hier een avontuur op zich. De kraan is een slang, en als je op een knop drukt, wordt er eerst druk opgebouwd. Dit gaat gepaard met een onheilspellend geluid. Plotseling spuit er dan met overweldigende kracht een horizontale straal water uit waarmee je dan maar je flesje moet zien te vullen. De dag ervoor had ik dit voor het eerst meegemaakt. Niet geheel voorbereid op dit spektakel had ik toen mijn flesje weg laten schieten en een groot deel van de waterstraal op mezelf neer laten dalen. Deze keer ging het iets beter, maar het lukte niet om helemaal droog te blijven. Het was heel grappig, want je kon altijd precies zien wie er zojuist water had gehaald. Om twaalf uur vertrokken we met een bus naar het treinstation van Petrozavodsk. De bus zag eruit alsof hij ieder moment uit elkaar kon vallen: de achterkant was op enkele plekken met peurschuim bevestigd aan de rest van de bus. Bovendien regende het niet alleen buiten, maar ook binnen. Toch kwamen we iets voor tweeën aan op het station. Omdat de trein pas ’s avonds zou vertrekken, hebben we onze bagage gedumpt. Niemand spreekt hier Engels, dus we moesten met veel gebarentaal en vrolijke frustratie duidelijk maken dat de koffers niet pasten in de kluisjes waar de medewerkster vastberaden op sloeg. Uiteindelijk begreep ze dat we alle koffers en tassen in één grote ruimte op wilden slaan. Een stuk lichter gingen we op zoek naar een plek om te eten. In een café in een winkelcentrum waren veel lekkere dingen. Een deel van de groep besloot om daar een groot deel van de middag door te brengen. Ik vond het echter na een pizza en een kop koffie wel weer genoeg, zeker omdat de bediening ook erg langzaam ging. Jeroen, Thijs en ik zijn het stadje gaan verkennen. Vandaag was de eerste dag met slecht weer. Een paar keer moesten we schuilen voor een harde regenbui. In Petrozavodsk zijn maar weinig toeristen te vinden. We liepen door een groot winkelcentrum en langs een klein straatmarktje. Ook zijn de voorbereidingen voor Yori’s verjaardag geslaagd: met dertig verjaardagshoedjes en konijnenoren op zak gingen we verder. Aan het einde van een zijstraat zagen we een groot standbeeld staan. Toen we dichterbij kamen, bleek het een reusachtig beeld van Lenin te zijn. Na eerst nog geschuild te hebben voor een wolkbreuk bekeek ik het beeld eens wat beter. Het straalde een en al macht en gezag uit. Ik vond het heel indrukwekkend en ook een beetje intimiderend. Aan het einde van de hoofdstraat lag een groot meer, hetzelfde meer waar Baza Sandal aan ligt. De boulevard was verlaten en vol met plassen. Toch vond ik het een mooie plek. We hebben er een tijdje gezeten, pal naast twee kanonnen. We dronken koffie in een hip tentje en liepen daarna terug door de hoofdstraat. Daar kwamen we de rest van de groep weer tegen. Met z’n allen aten we pannenkoeken bij zo’n fastfoodrestaurantje. Dit keer heb ik de pannenkoek met aardappelpuree en champignons geprobeerd. De combinatie klinkt vreemd, maar het was zeker niet verkeerd. Om tien uur ’s avonds haalden we de tassen op en gingen we aan boord van de nachttrein. De plaatsindeling was hetzelfde als drie nachten geleden. De trein vertrok om tien over elf. 15
Iedereen was moe en veel mensen gingen vroeg slapen. Om twaalf uur hebben we echter wel op fluistertoon gezongen voor Yori. Kort daarna ben ik ook naar bed gegaan. Weer was het geen goede nacht, ik denk dat ik niet meer dan drie uur heb geslapen. Om zeven uur vanochtend kwamen we aan in SintPetersburg. We reisden met de metro door naar een meer centraal gelegen treinstation. Daar sloegen we onze bagage op. Dit verliep iets soepeler dan de dag ervoor, maar het was nog steeds een klein logistiek drama. Ik was daarna hard toe aan een kop koffie, dus die wens hebben we meteen maar verwezenlijkt in het dichtstbijzijnde café. Vervolgens liepen we, uiteraard met verjaardagshoedjes op, naar Nevsky Prospekt. De laatste souvenirs werden ingeslagen. We wilden eigenlijk nog naar het zoölogisch museum, maar daar bleek te weinig tijd voor te zijn. Plan B was chillen in het park tot het tijd was om te lunchen en terug te keren naar het station. Met alle bagage moesten we eerst een stuk met de metro afleggen. Daarna stapten we in een bus die ons naar het vliegveld bracht. Gelukkig pasten we allemaal in dezelfde bus. We kwamen om half drie op het vliegveld aan, precies op tijd om in te checken. De processen op het vliegveld duurden erg lang. Tegen de tijd dat iedereen was ingecheckt, de bagage had ingeleverd en langs de paspoortencontrole was, konden we het vliegtuig al boarden. Lekker lang taxfree shoppen was er dus niet bij. Om tien voor vijf Russische tijd is het vliegtuig vertrokken. Om tien over half zes Nederlandse/Duitse tijd zullen we geland zijn op Düsseldorf. Ik ga iedereen missen als ik straks thuis ben. De BEC 2013 was geweldig, er zijn nu al plannen om in de winter een keer terug te gaan naar Baza Sandal. Tot die tijd moet ik maar blijven genieten van de mooie herinneringen die ik nu heb gemaakt… NA ZDOROVIE!
16
