02FDW005z018
31-01-2002
09:03
Pagina 18
B I E R D Y N A S T I E
Michel en Charlene de Carvalho eind jaren tachtig met vier van hun vijf kinderen, v.l.n.r. Sophie, Louisa, Alexander en Isabel. Charles is dan nog niet geboren
De erven
HEINEK
18
FEM / DeWeek 2 februari 2002
09:03
Pagina 19
Elk einde luidt een nieuw begin in. Met de dood van Freddy Heineken gaat de controle over de brouwerij naar zijn erfgename, dochter Charlene. Zo wereldberoemd als Freddy was, zo volslagen anoniem gaat zij door het leven. Wie zijn Charlene en haar man Michel de Carvalho eigenlijk?
EKEN
Een onafgebroken rechtenstudie, echtgenote van een Britse bankier en moeder van vijf kinderen. Veel meer is er niet bekend over de rijkste vrouw van Nederland. Na het overlijden van haar vader op 3 januari van dit jaar erfde Charlene de Carvalho-Heineken de macht over het op twee na grootste bierconcern ter wereld. Tegen de huidige beurskoers is haar aandelenpakket 3,4 miljard euro (7,5 miljard gulden) waard. Er verandert dit jaar meer bij het Heinekenconcern dan de naam van de grootaandeelhouder. In april zal zowel bestuursvoorzitter Karel Vuursteen als president-commissaris Rob Hazelhoff terugtreden. Dat is weliswaar vorig jaar al besloten, maar door het overlijden van Freddy krijgen die wisselingen in de top een andere lading. De ondergeschikte positie van het management ten opzichte van de familie was – tot voor kort – in hardsteen gebeiteld. Na het vertrek van Freddy als bestuursvoorzitter in 1989 ‘mochten’ achtereenvolgens Gé van Schaik en Karel Vuursteen de brouwerij runnen. Over hun werkelijke positie maakten zij zich geen illusies. Kort na zijn aantreden als topman zei Van Schaik zich te beschouwen als ‘niet meer dan een huurling’. En Vuursteen zei niet ‘door meneer Heineken te zijn ingehuurd’ om diens belang in het bedrijf te laten verwateren. Vuursteen ging een paar keer per maand bij Freddy op de thee om de belangrijkste ont-
FEM / DeWeek 2 februari 2002
wikkelingen te bespreken. Dat waren geen vrijblijvende bezoekjes, want de grootaandeelhouder kon over alle plannen van het management zijn veto uitspreken. De veranderingen bieden het concern de gelegenheid om anders met de familie om te gaan, en de familie om op een andere manier betrokken te zijn bij het bedrijf. Of de nieuwe bestuursvoorzitter Anthony Ruys regelmatig bij Charlene de dagelijkse activiteiten gaat doornemen, is nu de vraag. Haar directe betrokkenheid bij het concern bleef beperkt tot een kennismakingsperiode in de winter van 1981-1982 bij vestigingen van Heineken in Amsterdam, Zoeterwoude, Parijs en Straatsburg. Haar legendarische vader had zijn hele leven gewerkt in dienst van het familiebedrijf, zíj koos nadrukkelijk voor een leven buiten de brouwerij. “Charlene wilde graag moeder worden”, zegt Jeremy Palmer-Tomkinson, die al ruim twintig jaar een goede vriend van het paar is. “Ze voelde het eerder als een plicht om zich in het bedrijf te verdiepen dan dat het haar eigen ambitie was.” Charlenes echtgenoot, de tot dusverre onbekende bankier Michel de Carvalho, zal naar het zich laat aanzien een grotere rol binnen het concern gaan spelen. Hij blijkt de afgelopen decennia een imposant curriculum vitae te hebben opgebouwd. Ondanks aanloopproblemen in de relatie tot schoonvader Freddy Heineken is hij vanaf
19
▼
31-01-2002
TROS
02FDW005z019
02FDW005z020
31-01-2002
09:04
Pagina 20
B I E R D Y N A S T I E
▼
Michel Ray de Carvalho GEBOREN 21 juli 1944 te Gerrards Cross, Buckinghamshire, Engeland, als Michel Ray Popper
OPLEIDING l‘Ecole Internationale in Genève • Harvard • Harvard Business School (MBA) •
CARRIÈRE 1956-1962: filmcarrière • 1966-1976: sportloopbaan, mede als drievoudig olympisch deelnemer, in skiën en rodelen • 1972-1979: bankier bij zakenbank N.M. Rothschild • 1979-1994: bankier bij Credit Suisse First Boston, laatste functie ‘managing director debt issues for sovereigns, supranationals and frequent borrowers’ • 1995-1999: bankier bij Nikko Securities, eerst vice-voorzitter Europa, later hoofd niet-Japanse operaties, verantwoordelijk voor het netwerk van 30 kantoren in 21 landen • 1996-heden: commissaris bij Heineken nv • 1999-heden: vice-voorzitter Europa van Salomon Smith Barney, inmiddels Schroder Salomon Smith Barney genaamd
BASTIAAN HEUS
20
aan Harvard Business School. Zijn academische inspanningen combineerde hij met zijn liefde voor de sneeuw. Van jongs af ging hij vaak skiën in het elitaire Zwitserse Sankt Moritz, waar zijn ouders een huis bezaten. Sportief was de jonge De Carvalho minstens even succesvol als in de film. In 1966 nam hij met een Braziliaans paspoort deel aan de wereldkampioenschappen alpineskiën in Portillo, Chili. Vanwaar een Braziliaans paspoort? Zijn vriend Palmer-Tomkinson, die namens de Britten deelnam aan het WK, kan dat niet uitleggen. “Michel heeft deels Braziliaans bloed. Ik heb nooit de moeite genomen om te vragen hoe dat precies zat”, vermijdt Palmer-Tomkinson verdere vragen. Hij was gek op skiën. Als er in Europa geen sneeuw meer lag, ging hij met vrienden naar Bariloche in Argentinië, in het Andes-
De ambtenaar van de burgerlijke stand in High Wycombe, een half uurtje van Londen, reageert nieuwsgierig als het geboortebewijs van De Carvalho wordt opgevraagd. “Hij heeft toch niets verkeerd gedaan?” Nee, integendeel. Alles wat De Carvalho in zijn leven heeft aangeraakt, is veranderd in goud. De Carvalho werd in het voorlaatste oorlogsjaar geboren in het gehucht Gerrards Cross, waarheen zijn moeder om veiligheidsredenen was geëvacueerd. Het geboortebewijs vermeldt dat zijn vader directeur van een leerlooierij was. De Carvalho’s ouders waren zeker niet onbemiddeld. Zij woonden in een chique appartement aan het Londense Hyde Park en stuurden hun zoon naar de l’Ecole Internationale in Genève, die in de jaren twintig was opgericht tegen de achtergrond van het Volkerenbondidealisme. “Michels ouders wilden niet dat hij een klassieke, Britse opvoeding kreeg”, aldus huisvriend Palmer-Tomkinson tijdens een lunch in een Engelse pub in de Londense wijk Chiswick. Even belangrijk voor de vorming van Michels wereldbeeld waren de Charlene de Carvalho in de jaren tachtig met toenmalig contacten van zijn moeder in de KLM-topman en Heineken-commissaris Sergio Orlandini filmindustrie. Op zijn twaalfde speelde De Carvalho onder de artiestennaam Michel Ray de hoofdrol in gebergte. Of ’s zomers naar Cap d’Antibes The Brave One (1956). In de jaren daarna volgom te waterskiën. den rollen in The Tin Star (1957), The Space ChilMet Palmer-Tomkinson en Ian Todd trainde dren (1958) en de klassieker Lawrence of Arabia De Carvalho voor de Olympische Spelen van (1962). In de laatste film speelde hij de 1968 in Grenoble, waar hij die keer deel bediende van hoofdrolspeler Peter O’Toole. uitmaakte van de Britse afvaardiging. Het “Die film hebben we onlangs nog eens leverde hun geen medailles op, maar het samen gezien”, lacht Palmer-Tomkinson. drietal bleef wel boezemvrienden tot op de “Het was opvallend hoeveel Michel toen leek dag van vandaag. Jaren later zouden ze over op Alexander nu.” Hij doelt op het oudste en weer elkaars getuige zijn bij hun huwelijkind van Charlene en Michel de Carvalho, ken en peetvader van elkaars kinderen. van wie hij zelf peetvader is. Voor Todd was het de enige olympische deelVoor de filmopnames vloog De Carvalho van name, de twee anderen gingen door. Niet zijn tiende tot zijn achttiende de halve meer op de lange latten, maar in een sleetje. wereld over: Jordanië, Mexico, Spanje. Met Tijdens de winterspelen van 1972 in het zo’n internationale oriëntatie is het geen Japanse Sapporro en 1976 in Innsbruck wonder dat hij ook naar het buitenland ging schreven zij zich in als het Britse rodelteam. om te studeren, eerst aan Harvard en later CHRIS DE JONGH/HH
•
1996 commissaris van Heineken nv. Via zijn secretaresse laat De Carvalho weten dat hij noch Charlene voorlopig interviews zal geven uit respect voor de overleden pater familias. Om toch een beeld te krijgen, ging FEM/DeWeek op reis langs de belangrijkste ‘nederzettingen’ van de Heineken-dynastie: Noordwijk, Londen, Perroy en Sankt Moritz.
FEM / DeWeek 2 februari 2002
31-01-2002
09:05
Pagina 21
ABC
02FDW005z021
Was het dan alleen maar lol en sport? Nee. Begin jaren zeventig koos De Carvalho voor een carrière in het bankwezen. “Het was al heel vroeg duidelijk dat hij bestemd was voor the Square Mile, de Londense City. Hij had er de hersens voor”, zegt Palmer-Tomkinson. Na een korte periode voor het Britse effectenhuis White Weld & Co stapte hij over naar de geziene zakenbank N.M. Rothschild. Met zijn boezemvriend Palmer-Tomkinson kocht hij een omgebouwd koetshuis in de dure Londense wijk Kensington, waar zij dertien jaar samen woonden. Zijn toenmalige huisgenoot herinnert zich dat De Carvalho vaak tijden achtereen in het buitenland zat, voor sport, studie of de bank. “Voor Rothschild zat hij een tijdje in Teheran, maar hij vergat mij niet. Geregeld stond er een stewardess voor de deur, die mij namens hem een blik peperdure Iraanse kaviaar kwam brengen. Het was een periode van work hard, play hard.” In 1979 volgde een opmerkelijke carrièrestap. Hij verruilde Rothschild, dat eeuwenlang is geworteld in het Britse establishment, voor de jonge Zwitsers-Amerikaanse investment bank Credit Suisse First Boston. CSFB bestond in die vorm nog maar één jaar, na de fusie van het gerenommeerde First Boston en het rijke Credit Suisse. “Michel wil best een gokje wagen, als er een kans op succes bestaat”, zegt Palmer-Tomkinson. Volgens De Carvalho’s toenmalige baas, de Zwitser Hans-Jörg Rudloff, speelde de toen 35-jarige Brit als een van de vijftien grondleggers een belangrijke rol bij het uitbouwen CSFB’s positie in de City. De bank was
Michel de Carvalho was als tiener een filmster. In de klassieker ‘Lawrence of Arabia’ speelde hij de rol van Ferraj (midden), de bediende van hoofdrolspeler Peter O’Toole (links)
destijds topspeler op de Europese obligatiemarkten. “Ik nam De Carvalho aan omdat hij helemaal in ons profiel paste”, zegt Rudloff, die het inmiddels heeft geschopt tot chairman van Barclays Capital. “Hij was slim, snel en sprak vijf talen. Een prima bankier, erg gepolijst, met veel talenten.” De Nederlandse bankier Tijo van Marle, die tien jaar met De Carvalho bij CSFB werkte, herinnert zich de periode met plezier. “De bank was toen veel kleiner dan vandaag. Nu werken er wel achtduizend man in Londen, toen zo’n vijfhonderd. Wij maakten deel uit van een klein team, waar een buitengewoon ondernemende geest heerste. Daarbij speelden we ook een hoop blufpoker. Dat moesten we daarna natuurlijk wel waarmaken. Maar daarnaast maakten we ook veel plezier.” De extravagante feesten die hun baas Rudloff in de jaren tachtig gaf, zijn inmiddels legendarisch in de bankwereld. “We werkten tot een uur of negen ‘s avonds, dan gingen we met zijn allen eten en daarna nog vaak naar Annabel’s”, zegt Van Marle. Annabel’s is de besloten Londense discotheek voor de happy few. “Rudloffs gezin woonde in Genève, dus hij kon er makkelijk zo’n levensstijl op nahouden. Voor ons, de collega’s die ook nog een privéleven hadden, was dat moeilijk. Michel deed gewoon mee”, aldus Van Marle, die vorig jaar bij CSFB vertrok. Rudloff herinnert zich De Carvalho indertijd als een “trotse vrijgezel”.
In 1983 kwam een einde aan dat vrijgezellenbestaan. Dat jaar trouwden Michel de Carvalho en Charlene Heineken, die elkaar een paar jaar eerder hadden leren kennen. Ze hadden veel gemeen. Beiden waren enig
FEM / DeWeek 2 februari 2002
kind. Allebei waren ze opgegroeid in een internationaal georiënteerd milieu. Ze maakten deel uit van de afgeschermde en gefortuneerde upper-class die naar dezelfde universiteiten, vakantieoorden, uitgaanslokaties en verenigingen gaat. Deze kaste laat zich het best vergelijken met royalty. Vrienden van Michel en Charlene weten niet precies waar zij elkaar hebben leren kennen. Waarschijnlijk sloeg de vonk over in Sankt Moritz waar hun families huizen bezaten. Sankt Moritz is sinds de Eerste Wereldoorlog amper gegroeid. Het is altijd al een bizar dorp geweest. Nog steeds banen Bentleys zich een weg over de Julier Pass om na een korte afdaling het afgelegen dorp te bereiken. Daar struikel je over winkels van Prada, Armani, Versace, Cartier en Louis Vuitton. Volgens VVV-directeur Hans-Peter Danuser zijn de Heinekens “al generaties graag geziene gasten” in dit ski-oord. Hoog boven het dorp loopt de Via Alpina, een villastraat die kilometers lang via haarspeldbochten naar boven kronkelt, zodat elk huis een optimaal uitzicht heeft over het dichtgevroren meertje van Sankt Moritz. Het allerlaatste huis op bijna tweeduizend meter hoogte is de villa die Freddy Heineken er liet bouwen. De Heinekens zijn actief lid van de Corviglia Ski Club van Sankt Moritz, een privéclub die eigendom is van de leden. De families Agnelli, Thyssen-Bornemisza en Trump komen hier. Wie daarbij wil horen, moet worden geïntroduceerd door bestaande leden en wordt eerst gescreend, vertelt een lid dat anoniem wil blijven. Bovenaan de Corvigliapiste staat het clubhuis, waar de leden van hun gegarandeerde privacy genieten. Vreemden komen niet voorbij de bewaking. “Je
21
▼
“Een maand of drie voor de Spelen van 1972 lagen we voor het eerst op een slee. Onze eerste training in Duitsland was deprimerend. Kinderen uit de buurt gingen veel sneller. Maar we trainden veel en leerden snel”, zegt Palmer-Tomkinson, die stuurman was. De Carvalho lag achter hem. Foto’s uit die tijd heeft hij helaas niet meer. ”Dat is jammer, want we moeten er hebben uitgezien als twee copulerende mannen op een sleetje.” Tijdens de Spelen leende het duo de rodelslee van het Oostenrijkse team. “We waren amateurs, maar we hebben veel gelachen. We eindigden als twintigste en laatste team. Als iemand vroeg naar het aantal deelnemers antwoordde Michel steevast: veertig. Wat strikt genomen geen leugen was.” Na hun eigen wedstrijden bezochten ze de feesten in het olympisch dorp en moedigden ze andere deelnemers aan. “We waren vooral geïnteresseerd in de kunstschaatssters!”
02FDW005z022
31-01-2002
09:06
Pagina 22
B I E R D Y N A S T I E
Een erfenis met een alpenluchtje
▼
Vanaf het water loopt de weg tussen velden met kale wijnranken steil omhoog naar Perroy, een gehucht van niks. Iets buiten dit Zwitsers dorpje staat één huis pal aan het Meer van Genève: de villa van de Heinekens. Charlene de Carvalho-Heineken heeft een Zwitsers paspoort en is in 1983 voor de burgerlijke stand getrouwd in het naburige Rolle. Wat zij van haar vader erft, zijn in feite aandelen in een Zwitserse vennootschap. Charlene en Michel de Carvalho, die al twee decennia in Londen wonen, voeren de zogenaamde Zwitserse connectie consequent door. In de overlijdensadvertentie die de familie liet plaatsen, staat alleen ‘Zwitserland’ voor de zeven namen van het gezin De Carvalho. Bij de Kamer van Koophandel in Amsterdam staat Heineken Holding geregistreerd. Een van de bestuurders, Charlene de Carvalho, woont volgens het handelsregister in Perroy. “Het is allemaal geregeld en er hoeft geen cent successierecht te worden betaald”, zei Heineken-topman Karel Vuursteen daags na het overlijden
Charlene Lucille de Carvalho-Heineken GEBOREN 30 juni 1954, te Amsterdam
BURGERLIJKE STAAT gehuwd in 1983 met Michel de Carvalho, vijf kinderen: Alexander, Louisa, Isabel, Sophie en Charles
OPLEIDING studie rechten, niet voltooid
WERK September 1981 tot en met maart 1982: kennismakingen bij bedrijfsonderdelen van Heineken nv • 1988-heden: lid van de raad van beheer van Heineken Holding •
22
van Freddy Heineken. Hoe dat precies is geregeld, is onduidelijk. De feitelijke woonplaats van de erflater – Heineken woonde in Noordwijk – is van belang voor het land waar door erfgenamen successierechten moeten worden betaald.Volgens het Nederlandse successierecht is het percentage dat aan de fiscus moet worden afgedragen, afhankelijk van de hoogte van de ‘verkrijging per persoon’. Over erfenissen groter dan 800.000 euro moet een kind van de erflater het maximale percentage van 27 betalen. In het geval van Charlene, die aandelen met een onderliggende waarde van 3,4 miljard euro erft, is dat ruim 850 miljoen euro aan belastingen. Dat kan ze nooit betalen zonder een pak aandelen Heineken Holding te verkopen en daarmee het controlerend belang te verliezen. Al op 3 januari van dit jaar, de sterfdag van haar vader, heeft Charlene bij de Stichting Toezicht Effectenverkeer zich aan haar wettelijke verplichting gehouden door het melden van haar belang in Heineken Holding. Ze is nu
ten de Heinekens de villa En Glairiettaz in kunt wel naar boven, maar de chap at the door het gehucht Perroy. “Ik vermoed dat ze in laat je niet binnen, vrees ik”, zegt het lid. Zwitserland zijn getrouwd vanwege CharElk jaar met Kerstmis houdt de club skiwedlene”, zegt Ian Todd, medeolympiër in 1968 strijden. Charlene Heineken is eens winen inmiddels marketingdirecteur wereldnares geweest, net als Eliette von Karajan, wijd van Nike. “Charlene heeft ook een Zwitweduwe van de beroemde dirigent, Christina sers paspoort.” (Zie kader hierboven.) Onassis en prinses Caroline van Monaco. Kort erna trouwden ze nog eens, in de In dit milieu kruisten de levenspaden van neogotische Saint Michael’s Church in BelCharlene en Michel. Charlene wist dondersgravia, de Londense wijk waar ze toen woongoed dat ze Heineken heette. Ze was trots op den. “Dat was een groot feest, met veel gashaar achternaam, maar misbruikte die ten”, herinnert Michels getuige, Jeremy nooit, zegt Palmer-Tomkinson. “Ze is geen Palmer-Tomkinson, zich. luidruchtig type of iemand die dure jurken Ongeveer een jaar na het huwelijk kregen ze en juwelen kocht en hele nachten doorhaalde bij Annabel’s. Ze is altijd serieus en bescheiden geweest.” De periode waarin de playboyachtige De Carvalho zijn kersverse vriendin het hof maakte, was niet makkelijk. Michel is tien jaar ouder dan Charlene en Freddy Heineken was een lastige schoonvader in spe. “Hoe zou jij zijn als miljardair met één dochter?”, vraagt huisvriend Palmer-Tomkinson retorisch. “Het was een moeilijke tijd voor zowel de vader als de schoonzoon. Michel moest erg zijn best doen Freddy te overtuigen van zijn oprechte bedoelingen met Charlene.” Michel en Charlene trouwden in 1983, kort voor de ontvoering van Freddy Heineken, voor de Zwitserse Het clubhuis van de Corviglia Ski Club in Sankt Moritz, burgerlijke stand in het kasteel van Rolle. Op vijf minuten rijden van dit waarvan de Heinekens al decennialang lid zijn dorp aan het Meer van Genève bezit-
FEM / DeWeek 2 februari 2002
02FDW005z023
31-01-2002
09:06
Pagina 23
eigenaar van 52,005 procent van de aandelen van de holding. Met de openbaarmaking van die melding, vorige week zaterdag, is definitief komen vast te staan dat zij de enige erfgename is van Freddy’s controle over de brouwerij. Uit de melding blijkt dat haar belang een ‘middellijk reëel belang’ is, met andere woorden niet rechtstreeks. Het belangrijkste bezit van Freddy Heineken was namelijk een Zwitsers vennootschapje, L’Arche Holding. Hierin had hij 50,005 procent in Heineken Holding ondergebracht. De overige twee procent, nu ook in handen van Charlene, hield Freddy als persoonlijk bezit. In het Registre du Commerce, het handelsregister van het stadje Sion, staat L’Arche Holding geregistreerd sinds oktober 1973. In het dossier zit een brief van Freddy Heineken waarin hij twee maanden tevoren opdracht heeft gegeven voor de oprichting. Hij schrijft 198 van de 200 aandelen van elk duizend Zwitserse francs te nemen, ofwel 99 procent. De overige twee aandelen gingen naar de toenmalige bestuur-
ders van het bedrijf, de Zwitsers Roger Voumard en Maurice Dormond. Freddy Heineken zelf trad pas in 1994 toe tot het bestuur. Hij werd voorzitter. Het Registre du Commerce houdt niet bij wie de huidige aandeelhouders zijn. Dat Charlene nu eigenaar is van 52 procent van Heineken Holding is het bewijs dat haar vader zijn overweldigende meerderheidsbelang in L’Arche nooit heeft verminderd.Waarom zou hij tenslotte? De twee resterende aandelen zijn in handen van de huidige bestuurders, Raymond Bech en (nog steeds) Maurice Dormond. Het Zwitsers recht vereist namelijk dat alle directeuren van een nv ook aandeelhouder zijn. Alle Zwitsers die in de loop der jaren bestuurder waren, waren beroepshalve werkzaam bij Ernst & Young. Hoewel zij lijken te zijn geselecteerd op zwijgzaamheid, zeggen diverse ex-bestuurders dat het om een “papieren functie” ging.
De machtsverhoudingen in het Heineken-concern
De bankcarrière van De Carvalho stond niet stil. Na vijftien jaar bij Credit Suisse First Bos-
Charlene de Carvalho-Heineken 99 %
2%
L'Arche Holding
Andere aandeelhouders 47,995 %
50,005 %
Heineken Holding 49,995 % Heineken nv
50,005 % Charlene de Carvalho-Heineken houdt via getrapte constructie de zeggenschap over het bierconcern ©FEM/DeWeek
ton stapte hij in 1994 opeens op. Hij zei niet te kunnen leven met een reorganisatie waarbij de Europese divisie haar zelfstandigheid moest opgeven voor een centrale leiding vanuit New York. De Carvalho had inmiddels de leeftijd bereikt waarop veel bankiers zijn opgebrand. Hij had geen nieuwe baan in het vooruitzicht. Dat belette hem niet vier maanden later te midden van tientallen vrienden in Sankt Moritz zijn vijftigste verjaardag te vieren. De Carvalho bracht zijn gasten onder in hotels in het dorp. Een jaar later maakte De Carvalho zijn comeback in de City, met een verrassende keuze: het Japanse effectenhuis Nikko benoemde hem als mededirecteur van de Londense vestiging. Ter versteviging van de positie van Nikko in het financiële centrum zou hij de bank een ‘Europees laagje verf’ moeten geven. Binnen Nikko maakte de bankier snel een paar opmerkelijke carrièrestappen. In
FEM / DeWeek 2 februari 2002
1997 maakte de effectenbank hem verantwoordelijk voor het niet-Japanse netwerk. Dat bestond uit dertig kantoren in 21 landen, met ruim duizend werknemers. Een jaar later kwam hij in de directieraad. Nog nooit had een Europeaan zo’n hoge positie in een Japanse bank bereikt. Met zijn nieuwe werkgever ging het minder goed. Nikko kampte met tegenslagen op de internationale markt, de economische zwakte en een corruptieschandaal in de thuismarkt Japan. De Carvalho liet de crisis in zijn voordeel werken. In 1998 bracht hij de internationale activiteiten van de bank onder bij Salomon Smith Barney, de investment bank van de Amerikaanse Citigroup. Honderden Nikko-werknemers verloren daarbij hun baan. De Amerikanen beloonden De Carvalho met een benoeming tot vicechairman in Europa. De Carvalho houdt tegenwoordig kantoor in
23
▼
hun eerste kind, zoon Alexander. Er volgden nog de dochters Louisa, de tweeling Isabel en Sophie en in 1990 hun jongste zoon Charles. De kinderen worden door vrienden omschreven als “zeer intelligent”. Alexander zit op de jongenskostschool Eton, waar hij volgens zijn trotse peetoom PalmerTomkinson bij de beste studenten van zijn jaar hoort. De meisjes zitten op een even chique meisjesschool. “Michel is een sterke, dominante persoonlijkheid, maar Charlene staat zeker niet in zijn schaduw”, zegt Todd. “Ik ben een grote fan van haar. Het klinkt allemaal wel glamoureus, dochter van Freddy Heineken, een leuk gezin met vijf kinderen, een huis in Zwitserland, maar er komt veel werk bij kijken. Om een voorbeeld te geven: we gaan naar dezelfde tandarts in Londen. Iedereen van hun status zou de nanny met de kinderen meesturen. Charlene gaat zelf met elk kind mee naar de tandarts.” Dat De Carvalho een goede band kreeg met zijn schoonvader, blijkt wel uit het feit dat de biermagnaat het echtpaar een landgoed in Engeland cadeau gaf. Het heet Candover Park en ligt iets ten zuidwesten van Londen. “Freddy mocht van geluk spreken, zeker als je kijkt naar alle stukgelopen huwelijken van deze tijd”, zegt Palmer-Tomkinson. “Michel is een echte familieman, een goede echtgenoot en een prima vader van de erfgenamen van het Heineken-imperium.”
02FDW005z024
31-01-2002
09:17
Pagina 24
▼
PETER BOER
B I E R D Y N A S T I E
een van de ongenaakbare glazen torens van Canary Wharf. In dit Londense zakendistrict is de financiële macht van Europa samengebald. Een collega, afdelingsdirecteur Eirik Winter, laat trots de vloer zien waar honderden handelaren werken. “Michel mag dan tien jaar ouder zijn dan de meesten van ons, hij is toch one of the boys. Ook lichamelijk is hij ontzettend fit. Hij sport hier in onze sportschool en rijdt nog elk jaar met Ian Todd en enkele vrienden een bergetappe na, zoals in de Tour de France. Hij probeert mij ook op de fiets te krijgen.” Wat De Carvalho precies doet voor de bank? Winter omschrijft hem als iemand “die deuren geopend krijgt, met fantastische sociale vaardigheden en een snel begrip”. “Als ik hem nodig heb voor een vergadering bij de Wereldbank, hoef ik hem maar even bij te praten. Dan steelt hij daar de show. Regelmatig organiseert hij skitrips voor onze klanten. Dit jaar gaan we weer naar Zwitserland.” Collega Charles Berman vergelijkt De Carvalho’s positie met die van een ambassadeur. “Michel kent zoveel mensen. Maar hij is niet slechts een meeter and greeter. Niet iemand die er alleen goed uitziet en het juiste accent heeft. Hij houdt ervan om de mouwen op te stropen, zijn handen vies te maken en deals te sluiten. Het is een man met substantie, die carrière heeft gemaakt in een keiharde business.” Volgens zijn collega’s is De Carvalho een geziene figuur in de City. Die positie gebruikt hij als lid van No Euro, een landelijke lobbygroep van tweehonderd Britse zakenlieden tegen de euro. Volgens de woordvoerster van No Euro heeft hij de jaarlijkse advertenties in The Times en Financial Times medeondertekend. Zes jaar geleden werd hij eveneens benoemd tot commissaris van Heineken nv. Die benoeming had hij, zoals het bierconcern het destijds formuleerde, te danken aan “zijn brede internationale en financiële ervaring”. Volgens presidentcommissaris Rob Hazelhoff heeft De Carvalho zijn zetel in het toezichthoudend orgaan beslist niet alleen te danken aan de familiebanden. “Hij zou nooit benoemd zijn als niet de hele raad had gevonden dat hij daar zeer op zijn plek was”, aldus de oud-topman van ABN Amro.
Zal De Carvalho ook zijn mouwen opstropen voor Heineken? Nu hij niet langer alleen commissaris is, maar ook echtgenoot van de nieuwe grootaandeelhouder zal er meer van hem worden verwacht. Het concern is de afgelopen jaren in omvang voorbijgestreefd door het Belgische Interbrew, dat strijdvaardiger bleek in de overnamestrijd rond het Canadese Labatt en de Britse brouwerijen Whitbread en Bass. Heineken delfde tevens het onderspit bij de overna-
24
Het huidige huis van Michel en Charlene de Carvalho in Londen
mes van Feldschlösschen, Kronenbourg en Carling. Ook de nagestreefde overname van het Braziliaanse Kaiser wilde de afgelopen jaren maar niet rondkomen. Over de rol die De Carvalho binnen Heineken kan gaan spelen, wil geen van de commissarissen iets zeggen. Het is een mooie dwarsdoorsnee van corporate Nederland: Getronics-oprichter Ton Risseeuw, de pas teruggetreden ABN Amro-bestuurder Jan Maarten de Jong, voormalig Shell-topman Henny de Ruiter en advocaat Maarten Das weigeren commentaar. De Carvalho’s beste vrienden zijn over zijn betrokkenheid bij Heineken heel wat informatiever. Ze omschrijven hem als willing and able. Volgens Jeremy Palmer-Tomkinson is De Carvalho’s commissariaat geen papieren functie. “Hij zal de komende jaren zeker zijn bijdrage leveren aan het management.” Ook zijn fietsvriend Ian Todd is daarvan overtuigd. “Michel praat veel over Heineken. Ik heb, toen hij werd benoemd tot commissaris, een geintje gemaakt. Ik zei: ‘Bereid je maar voor op de drukste jaren van je leven, juist wanneer je in de vijftig bent en je je kinderen wilt zien opgroeien’. En hem kennende zal hij nog meer betrokken raken de komende jaren.” ■ MICHIEL PRINCEN EN MATHIJS SMIT
[email protected]
FEM / DeWeek 2 februari 2002