Audacity – cd bewerken voor dans Doel: We willen een bestaand lied van een cd gaan hermixen. We kunnen intro langer maken door deze 2 maal te laten spelen, refrein en strofes van plaats veranderen of kopiëren, … Dit alles om een lied naar ons hand te zetten voor vb een dans. Let wel ! Bij gebruik van muziek, ook al heb je deze zelf bewerkt moet je een aanvraag indienen bij SABAM !
Instellingen van Audacity. Geluidskaart : instellingen Open het paneel voor je geluidskaart. Dit gaat makkelijkst als je dubbelklikt op het “luidsprekertje” naast je klok.
Vervolgens krijg je onderstaand venster, of iets wat erop lijkt, afhankelijk van je geluidskaart.
Daar zien we volgende instellingen: − hoofdvolume: het algemeen volume van de geluidskaart (als de volumeknop op je huiskamerversterker). − Wave: het volume van afgespeelde .wav bestanden (vb het startgeluid bij Windows) − SW-synth: alles wat door de synthesizer op je computer gegenereerd wordt (vb als je een .mid bestand afspeelt) − cd-speler: volume van je cd-speler − Volume van lijn: volume van het geluid dat je doorstuurt via de lijn in. Onder elke schuiver staat een eventueel aan te vinken hokje:
©www.digitaleschool.be
Pagina 1 van16
16-8-2007
“Alles dempen” Als dit aangevinkt staat, is bovenstaande functie niet hoorbaar. Vb als je bij “Cd-speler” het Dempen aanvinkt, hoor je de afgespeelde cd niet. (Aanvinken om uit te zetten dus ☺ )
Kijken we even verder onder de motorkap en klikken op “Opties” en kiezen daar “Eigenschappen”. We zien dat onderstaand venster de taken weergeeft van “Afspelen”.
We kunnen ook de instellingen van “Opnemen” bekijken. Selecteer hiervoor “Input” in plaats van “output”.
We zien dat we kunnen opnemen van de lijningang én van de micro-ingang. Willen we opnemen met de micro moet deze aangevinkt staan. Willen we opnemen van een externe lijn, dan moet deze aangevinkt zijn. Zo ook voor de Stereo-mix. Eens we zeker zijn dat dit zo is, kunnen we verder.
©www.digitaleschool.be
Pagina 2 van16
16-8-2007
Audacity : instellingen Start Audacity. Nu moet je bepalen of je in mono werkt of in stereo. Klik op “Bestand” en “Voorkeuren”
Kies apparaat voor geluidsopname en –weergave. Kies bij Kanalen voor mono of stereo. Vink aan als je bij het opnemen de reeds opgenomen sporen wenst af te spelen. Dit is handig wanneer je een geluidsmontage maakt.
In het tabblad “Kwaliteit” is het belangrijk om in 44100Hz op te nemen, anders zit je in problemen als je op cd wil opnemen.
©www.digitaleschool.be
Pagina 3 van16
16-8-2007
Importeren van je lied van cd naar Audacity. Meer sporen Audacity werkt met meerdere sporen. Je kan als het ware verschillende liedjes of stukjes tegelijk afspelen en met elkaar mixen tot één lied.
We plaatsen het originele lied op het eerste spoor. Klik op “Project” en vervolgens op “Audio Importeren”.
Hier moeten we kiezen waar we de audio vandaan halen. Als we een cd met mp3’-tjes gebruiken kiezen we ons cd-station en selecteren het lied wat we willen importeren. Bestandsformaten die je zonder enig probleem kan importeren zijn: mp3, wav, aif, au, ogg
Van een gewone audio-cd moeten we eerst een tussenstap maken. We zetten het lied om naar een herkenbaar bestand. Rippen. We spelen onze cd af met vb WindowsMediaPlayer. We klikken op het tabblad “rippen” en daar selecteren we “meer opties”.
In dit venster kiezen we WAV (zonder kwaliteitsverlies) en bevestigen door te klikken op OK.
©www.digitaleschool.be
Pagina 4 van16
16-8-2007
Vink nu het nummer / de nummers aan die je wil omzetten naar .WAVformaat en klik vervolgens om “Rippen Starten” rechtsonder in het venster.
We zien in onderstaand voorbeeld dat het tweede nummer (Axel F.) geript wordt naar onze computer.
Importeren van het nummer: We importeren nu het geripte nummer. Alle nummers staan in de map: Mijn documenten mijn Muziek “naam van de cd” ofwel “onbekende artiest” “titel van het nummer” ofwel “track 02” Voorbeeld kan je in onderstaand scherm volgen.
©www.digitaleschool.be
Pagina 5 van16
16-8-2007
Nu importeren we het lied volgens de werkwijze zoals hierboven beschreven: project audio importeren lied selecteren OK
We zien nu op één spoor (stereo) het volledige lied.
alternatief: Je kan het lied ook gewoon afspelen in je computer en terzelfdertijd opnemen. Klik hiervoor op de opnametoets om de opname te starten.
Audacity maakt automatisch een nieuw spoor aan waarop opgenomen wordt. Let op het opnameniveau dat het niet te hoog komt en pas indien nodig aan in het configuratiescherm. Let ook op de opnamekeuze. In bovenstaand venster is dit Micro. Je kan dit veranderen door het pijltje aan te klikken en te kiezen. Mix-out neemt alles op wat je computer laat horen. Deze functie kiezen we als we onze cd willen opnemen ipv “micro”.
©www.digitaleschool.be
Pagina 6 van16
16-8-2007
Bewerken van je lied in Audacity.
We zien dat ons geluidsniveau ietwat laag is. Volume verhogen: Selecteer het geluidsfragment Kies Effecten / Versterken
Kies de versterkingsfactor en zorg dat het niet overstuurt; luister via “voorbeeld” tot je het gewenste resultaat hebt. Klik “OK” om te bevestigen.
We zien dat de amplitude nu voldoende groot is zonder oversturing. Bij beluistering horen we dat het eerste blokje wat stil is. We versterken enkel dit eerste blokje door dit te selecteren de bovenstaande procedure te herhalen.
We merken dat dit nu beter is.
©www.digitaleschool.be
Pagina 7 van16
16-8-2007
Wissen: Je kan een gedeelte van de opname wissen door het te wissen gedeelte te selecteren en op de delete-toets te drukken. Je ziet dat het overige deel opschuift naar voor. Zo wissen we de stilte voor het geluid. Dit spaart ruimte, want ook “stilte” neemt evenveel plaats in als bestand als “geluid”. Hetzelfde doen we aan het einde van het geluidsfragment.
Stukken stil maken: In ons voorbeeld hebben we 4 stukken : 1 – 2 – 3 – 4 Tussen die stukken moet het stil zijn. Eventuele ruis die we onvermijdelijk mee opnamen, moet zo veel mogelijk stil gemaakt worden. Selecteer de stukken en klik “Bewerken” / “Stil Maken”. EQ : Een lied kan soms vrij dof klinken. We gaan de hoge tonen wat meer in de verf zetten. Dit doen we via de “Toonregeling” in het menu “Effecten”. Bij deze laatste bewerking hebben we in plaats van lage tonen weg te nemen hohe tonen bijgevoegd. Dit is een vaak voorkomende fout. Beter is om de lage en eventueel middentonen wat weg te nemen, want door hoge tonen toe te voegen kunnen we oversturing hebben bij het vierde stuk. We zien bij het afspelen dat onze uitgangsmeter clipt in het rood én op de grafische weergave dat onze laatste geluidsclip een beetje is “afgeknipt”. Dit kan je zien op onderstaande schermafbeelding.
©www.digitaleschool.be
Pagina 8 van16
16-8-2007
Audacity : invoegen ~multitrack werken met loops. Doel van onderstaande oefening is een instrumentale basis te maken voor een “rap”. We vertrekken van geluidsclips die nét één of een veelvoud van maten zijn. Bovendien moeten alle geluidsclips die we gebruiken in hetzelfde tempo zijn. We werken ook op meerdere geluidssporen. Beat : We leggen de basis en kiezen een eenvoudige beat. Selecteer “Audio Invoegen” in het menu “Project”. 1 “loop” (= weerkerend fragment bestaande uit X maal 1 maat) staat nu in ons venster.
Vermenigvuldig de Loop : Druk CTRL A (of selecteer de loop) en kopieer (CTRL C) Ga achter de loop staan en plak (CTRL V) Doe dit nu nog 2 maal. Zo hebben we 4 fragmenten achter elkaar. Door op de zoomtool (vergrootglas) te staan, kunnen we in en uitzoemen door respectievelijk de linker of rechtermuisknop te klikken. Zorg dat je gans je drumbasis ziet staan.
Importeer opnieuw een loop, deze zal automatisch op een nieuw spoor komen. Doe dit nogmaals met een vervolgloop: Deze staat terug op een nieuw spoor.
©www.digitaleschool.be
Pagina 9 van16
16-8-2007
We gaan deze twee sporen nu samenvoegen tot een spoor. Selecteer hiervoor beide sporen door middel van de SHIFT. Kies dan voor “Project” / “Snelle Mix”. De geselecteerde sporen worden nu samengevoegd tot één spoor. In ons voorbeeld zijn de onderste twee sporen samengevoegd tot één spoor.
Je kan nu een stemspoor opnemen hierbij en zo een “rap” bij elkaar rappen.
©www.digitaleschool.be
Pagina 10 van16
16-8-2007
Audacity : invoegen ~multitrack werken stukken uit een lied. Doel van onderstaande oefening is een bestaand lied te verknippen tot iets nieuws. We werken hier ook op meerdere geluidssporen. Op het eerste spoor laten we altijd ons origineel staan. Willen we het even niet horen omdat we enkel onze werkversie willen beluisteren kunnen we klikken op “Stil”.
Dupliceer de track : klik voor het spoor in de balk waar de titel en eigenschappen staan. klik op “bewerken” en “dupliceren”
We krijgen nu een tweede spoor dat identiek is aan het eerste We herhalen dit nogmaals met onderstaande als resultaat.
©www.digitaleschool.be
Pagina 11 van16
16-8-2007
Het bovenste spoor noemen we “origineel” en zetten we “stil” Het tweede noemen we “intro_zd” (zonder drum) Het derde spoor noemen we “intro_md” (met drum) Hernoemen Hernoemen van sporen doen we door op “hernoemen” te klikken en een andere naam te geven in het gepaste venster.
Stukje muziek afsplitsen : We zetten het spoor wat we willen bewerken op “Solo” (knop vooraan het spoor). zo horen we de andere sporen niet. knip eerst ruw af wat zeker wegmoet. Zo houden we nog enkel een klein stukje over:
Nu zoomen we in op het eerste stukje van spoor 2 zodat we fijner kunnen werken. Dit doen we door gebruik te maken van het vergrootglas. Klik op het vergrootglas en sleep het over het gebied wat je wil bewerken. Zo vergroot je het zicht op het geselecteerde gebied.
©www.digitaleschool.be
Pagina 12 van16
16-8-2007
Je kan ook op L-muisknop klikken op in te zoomen en op de R-muisknop om uit te zoomen. We zien dat het eerste deeltje van de intro zich herhaalt net op de eerste tel van het tweede systeem. Dit is de plaats waar we knippen. Dit doen we door slepen (selecteren) en te deleten (del-toets) Zorg wel dat je de selectie-tool (|) hebt en niet meer het vergrootglas.
del || \/
Let op ! Alles wat je knipt moet (liefst) per maat zijn, laat dus de maat volledig uitspelen en knip niet te vroeg af ! Het zelfde doen we nu met het tweede deel (met drums) van de intro op het derde spoor. • solo spoor2 uit • solo spoor3 aan • deeltje uitknippen
©www.digitaleschool.be
Pagina 13 van16
16-8-2007
Je kan ook je cursor plaatsen en vervolgens via “bewerken” en de rest van het spoor selecteren vanaf de cursor tot het einde (zoals in het voorbeeld) of vanaf het begin van het spoor tot aan de cursor.
Na de selectie klikken we op “del” zodat het laatste deel van het lied weg is. Dit is een snellere methode dan klikken en slepen.
©www.digitaleschool.be
Pagina 14 van16
16-8-2007
Na verloop van tijd krijgen we vb iets als onderstaand. Vele sporen die terug naar één stereospoor moet teruggebracht worden om uiteindelijk op cd te branden.
Terugbrengen naar één stereospoor : Selecteer alle sporen die je wenst samen te voegen door te klikken met “shift” ingedrukt voor de betreffende sporen. Klik vervolgens bij “Project” op “Snelle Mix”.
©www.digitaleschool.be
Pagina 15 van16
16-8-2007
We zien dat Audacity alle geselecteerde sporen samengevoegd heeft to 1 spoor. Het originele spoor staat er nog. Dit wissen we door op het kruisje vooraan het spoor te klikken.
Vervolgens exporteren we als “wav” als we een gewone audio-cd willen maken of als mp3 als dit onze voorkeur wegdraagt. Deze WAV kunnen branden als geluids-cd via vb Nero of een ander brandprogramma. Let wel dat je geen gewone datacd brandt, want deze speelt niet af in een cdspeler. We kiezen voor Audio-cd !
Noot: Audacity downloaden op : http://audacity.sourceforge.net/ Lame (om mp3 te kunnen gebruiken) : http://lame.buanzo.com.ar/libmp3lame-win-3.97.zip
©www.digitaleschool.be
Pagina 16 van16
16-8-2007