Verbeke Foundation
Artificial Nature 23.05.2009 – 15.11.2009
Artificial Nature De zomertentoonstelling Artificial Nature brengt werk samen van kunstenaars die de relatie tussen de mens en zijn natuurlijke omgeving in vraag stelt. De expo focust daarmee op één van de belangrijkste basisprincipes van de Verbeke Foundation: het creëren van een plek waar kunst en natuur samenkomen. Artificial Nature toont werk van een dertigtal kunstenaars(groepen) die de grenzen van de hedendaagse kunst aftasten door in hun creatieproces op een experimentele wijze om te gaan met levende organismen. In het spanningsveld tussen natuur en cultuur, ontlokken de tentoongestelde werken nogal wat vragen. Wat is nog natuurlijk, en vanaf wanneer kan iets als kunstmatig bestempeld worden? Hoe ontstaan, evolueren en vergaan levende organismen? Hoe gaan we om met natuur? Hoe beleven we de natuur zintuiglijk en intellectueel? Is het nog nodig om een onderscheid te maken tussen natuurlijke of kunstmatige schoonheid? Verschillende kunstprojecten met levende organismen (zoals bijen, vissen, vogels en algen) die geëxposeerd worden in de Verbeke Foundation, werden ontwikkeld in samenwerking met onder andere de UGent, de KULeuven en de UHasselt. Bovendien werd met de hulp van het Laboratorium Moleculaire Genetica (UGent) van Prof. Paul Coucke, een speciaal laboratorium opgezet om kunstenaars onderzoek te laten uitvoeren met nieuwe media: het labor(art)orium. De tentoonstelling Artificial Nature is het eerste grote ‘bio art’-project in België. De Verbeke Foundation hecht dan ook zeer veel belang aan begeleiding van en informatie voor de bezoeker. Met de steun van de Zoo van Antwerpen en van het Museum Morfologie van de UGent werd een pedagogische ruimte ontwikkeld om de veranderde historische kijk vanuit de kunst op de natuur te duiden. Binnen de tentoonstelling Artificial Nature wordt een historisch naturaliënkabinet gereconstrueerd. Tot in de 18de eeuw werden naturaliën (opgezette dieren, gedroogde planten, schelpen…) trouwens samen met kunstvoorwerpen en oudheidkundige objecten bewaard in zogenaamde rariteitenkabinetten. Geen rariteiten in de Verbeke Foundation deze zomer, wel een spannende dialectiek tussen kunst en natuur die vaak uitmondt in prachtige werken.
Met de steun van: The Arts & Genomics Centre, Leiden (www.artsgenomics.org) Prof. dr. Robert Zwijnenberg, Universiteit Leiden Olga Crappels, Manager The Arts & Genomics Centre Deckers Snoeck (www.deckersdruk.be) Fero (www.feronv.be) Festival Key of Life, Leiden Marijke Reuvers Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde - Zoo Antwerpen (www.kmda.be, www.zooantwerpen.be) Gie Robeyns, Coördinator Kwaliteitszorg & Educatief Aanbod, Coördinator Archief & Bibliotheek Dr. Linda Van Elsacker, Directeur Onderzoek & Ontwikkeling Eddy Wagemakers, Medewerker Grafische Dienst – Taxidermist Kringwinkel Antwerpen (www.dekringwinkelantwerpen.be) Natuurpunt vzw, Mechelen (www.natuurpunt.be) Wouter Vanreusel, medewerker Dienst Studie, voor het werk van Raphaël Opstaele Sprookjes (www.sprookjes.eu) Stichting Gerrit van Bakel (www.gerritvanbakel.nl) Michiel van Bakel Universiteit Antwerpen (www.ua.ac.be) Prof. dr. Han Asard, Laboratory for Plant Physiology Prof. Katrien Jacobs, Dept. Letterkunde Universiteit Gent (www.ugent.be) Marjan Doom, conservator Museum Morfologie Prof. dr. Paul Coucke, Center for Medical Genetics Prof. dr. Frans Jacobs, laboratorium voor zoofysiologie Jean-Pierre Renard, Project Leader, BioIncubator Prof. dr Paul Simoens, Afdeling Veterinaire morfologie Hendrik Vandevoorde, Vakgroep Pediatrie en genetica Universität zu Köln (www.uni-koeln.de) Prof. Dr. M. Melkonian, Botanisches Institut Waag Society, Amsterdam (www.waag.org) Lucas Ever Dank aan: Ingrid en Raymond Asten-Hoeboer, Daniel Bernard, Bert Bauwelinck, Keefe Cordeiro, Jens Hauser, Pee De Hertog, Hilde, Ilias Grenné, Danielle Hofmans, Ellen Pil, Joris Ribbens, Ann Van De Velde, Matthias Van Ryssen, Bram Soli, Ernst-jan ten Hoope, Time Circus, Carla Verbeke, Inge Verbeke, Vera Verbeke, Valerie Verhack, Lut Verhaert, Jo Vervoort
VERBEKE
Grondplan loods en serres Plan du hangar et des serres
FOUNDATION
Artificial Nature
Vaste collectie
1 - Martin uit den Bogaard* (NL) 2 - Theo Jansen (NL) 3 - Peter Greenaway (UK) 4 - Tineke Schuurmans* (NL) 5 - Ronald van der Meijs* (NL) 6 - Maarten Vanden Eynde* (B) 7 - René Van Corven (NL) 8 - Frederik De Wilde (B) 9 - Ingo Botho Reize* (D) 10 - Reinier Lagendijk (NL) 11 - Koen Vanmechelen (B) 12 - Art Orienté objet (FR) 13 - Desmond Morris (UK) 14 - Philippe Vandenberg* (B) 15 - Adam Zaretsky (US) 16 - Gerrit Van Bakel (NL) 17 - Zbigniew Oksiuta (PL) 18 - Stan Wannet (NL) 19 - NCNP (B) 20 - Jef Faes* (B) 21 - Zjos Meyvis* (B) 22 - Vadim Vosters (B) 23 - Peter De Cupere (B) 24 - Raphaël Opstaele (B) 25 - Bart de Zutter* (B) 26 - Lieven Standaert (B) 27 - Idiots (NL) 28 - Evelyne Wood (ZW) 29 - Sjoerd Buisman (NL) 30 - Merapi Obermayer (NL) 31 - Griet Dobbels* (B)
A - Jan Fabre B - Moritz Ebinger C - Seymour Likely D - Jan Henderikse E - Tim Volckaert F - Maartje Korstanje G - Erki de Vries & Tim Vets H - Wilfried Devriendt I - Sjef Meijman J - Timm Ulrichs K - Raphaël Opstaele L - Delphine Deguislage M - Berlinde De Bruyckere N - Mark Verstockt O - Hannes Van Severen P - Henri Lannoye Q - Zoro Feigl R - Rolf Schuurmans S - Sjoerd Buisman T - Kultivator U - Kevin van Braak V - Harry Heirmans W - Joep Van Lieshout X - Albert Szukalski Y - Jeroen Kuster* Z - Peter Buggenhout
Andere projekten III - Camiel Van Breedam (B) IV - Jacobus Kloppenburg (NL) VII - Saskia Noor van Imhoff (NL) VIII - Caroline Coolen (B) IX - Frans Gentils* (B) XI - Keith Haring* (US) XII - Chantal Grard (B) XIII - Danny Devos (B) XIV - Jan De Pooter (B) XV - Gunther Moriau (B) XVI - Tinka Pittoors
31* 19*
19*
20
XIII
Collages
21*
VIII G
21*
XIV
XV W
4*
10 11
Cafetaria H
25 18
4*
2
26
9*
3
Backyard Genius
16
9* XI
9*
Q
III
Z 1 1* 1
20*
13 6
L
I
17
D
30
V E
29
III
C
U X 25* 6* Y 10
X Y
24
IX* III
23
XII
T
M
P
S 10
H
23
23 24
K
Inkom/Entrée
* Werken te koop - Oeuvres à vendre
11
R
22
J
N
11
14*
B A O
19
15 12
7 5
F
14* 24
1*
Serres
Educatieve ruimte
Labo
IV 9
28
VII
4*
27
VIII
XVI
8
23
5*
Art Orienté objet (F) www.artorienteobjet.com
En cas d'empoisonnement Installatie 1993 - 1993 Art Orienté objet bestaat uit het kunstenaarsduo Marion Laval-Jeantet en Benoît Manjin. Een strookje gras, een Hollandse hemel en een opgezette koe... Zonder het opschrift "Neem niets in en zeker geen melk." was dit een idyllisch polderlandschap. Het werk kan op verschillende manieren 'gelezen' worden. Dit werk werd tentoongesteld in 1993 in Sonsbeek (Haarlem) in een vitrine in een hoerenbuurt. Toen was er nog weinig geweten over de overdracht van het HIV-virus en over het consumeren van melk en vlees van een genetisch gemanipuleerde koe. De tentoongestelde koe behoort tot de eerste generatie genetisch gemanipuleerde dieren.
Geoffrey De Beer (B, 1978) www.geoffreydebeer.blogspot.com
Zonder titel (performance) Performance 2009 - 2009 Opleiding beeldhouwkunst KASKA. Organisator van tentoonstellingen. Hij volgde opleiding in 'environmental design'. Dat inspireerde hem onder meer tot installaties van bio-kunst, met maden en wormen die 'optreden' of andere vormen van 'dierlijke kunst'. Een dollar wordt opgegeten door de wormen. De dollar is waardeloos geworden.
Peter De Cupere (B, 1970) www.peterdecupere.com
Peppertreeduplicateballs PTDB-Tree virus Installatie 2008 - 2009 PTDB - Tree Virus overweldigt de bezoeker met een geurcombinatie van pepermunt en zwarte peper. Het geheel wordt gepresenteerd in een quarantaine-omgeving en bestaat uit een pepermuntbal van 150 cm doormeter waarop een boom groeit. De idee achter de installatie is een reflectie rond halfparasieten (vb. Maretak).
Peter De Cupere (B, 1970) Zonder titel Installatie 2009 - 2009 PTDB - Tree Virus overweldigt de bezoeker met een geurcombinatie van pepermunt en zwarte peper. Het geheel wordt gepresenteerd in een quarantaine-omgeving en bestaat uit een pepermuntbal van 150 cm doormeter waarop een boom groeit. De idee achter de installatie is een reflectie rond halfparasieten (vb. Maretak).
Frederik De Wilde (B, 1975) EOD 04 Installatie 2007 - 2007 EOD 04 is een installatie, ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit Hasselt. Het project is gebaseerd op specifieke, elektrisch zintuiglijke, vissoorten die hun omgeving waarnemen en met elkaar communiceren door het uitzenden van elektrische signalen. Het project verkent de normale communicatie-mechanismen van elektrische vissen, waaronder JAR ( de wijze waarop een vis het signaal van een andere vis tracht uit te schakelen door diens frequentie te neutraliseren ) en onderzoekt op die manier de communicatie en non-communicatie tussen mens en dier
Bart De Zutter (B, 1961) 1 stere Installatie 2007 - 2009 De Zutter is van jongs af geboeid door natuurlijke organismen en materialen. Zijn kunstwerken zijn het resultaat van dromen en slapeloze nachten. De ideeën, afkomstig uit zijn dromen, worden gestimuleerd tijdens wandelingen en verzameltochten. Ze worden door middel van schetsen en tekeningen grafisch vastgelegd. Om het kunstwerk zijn uiteindelijke vorm te geven zijn materiaalkennis, techniek, eenheid tussen denken en handelen,… noodzakelijk. Pas na het doorlopen van dit creatieproces, kunnen zijn wolken, wezens, stères,… herboren worden.
Griet Dobbels (B, 1964) www.grietdobbels.be
Zonder titel (eetbaar beeld) Installatie 2009 - 2009 Thema’s als vergankelijkheid, het wegebben, de tijdloze tijdelijkheid doordringen het werk van Dobbels. Het Madonnabeeld werd niet in steen gehouwen maar ‘gemouleerd’ uit vetten en granen waaraan de vogels zich te goed deden. Dit sloopproces door de tijd, de natuur en de omstandigheden is een tastbare vertaling van de filosofische vraag van de kunstenaar naar de eeuwigheid van dingen en de waarde van kunst. Een klassiek laat gotisch beeld van een Mariafiguur (Kathedraal van Reims) staat opgesteld tussen de struiken. Het beeld staat op een hoge sokkel en kijkt met een genegen blik naar beneden. Het bestaat uit rundvet en graan en zal door de vogels worden verorberd. Beelden zijn gemaakt om personen in onze westerse cultuur te vereeuwigen. Ook kunstenaars verlangen naar onsterfelijkheid. Ze maken beelden in brons, in materialen die eeuwig blijven. Met het ‘Eetbaar Beeld ‘ ('Beelden Buiten', Tielt 1998; 'Secret Gardens' , Londen 2000; ‘Artificial Nature’ , Stekene 2009)) stelt Dobbels dit in vraag. Ze keert om en benadrukt het tijdelijke en het vergankelijke in een beeldtaal en materiaalgebruik die de eigen vergankelijkheid in zich draagt.
Griet Dobbels (B, 1964) Zwerm 03 Collages 2009 - 2009 In de Collage Zaal toont Dobbels ‘Zwerm 03’, een nieuwe reeks tekeningen/collages en twee papieren sculpturen. ‘Zwerm 03’ interageert met het eerbaar beeld en volgt op ‘Zwerm 01’, een animatiefilm en een enorme rol eetbaar papier bedrukt met literaire en filosofische teksten (‘MDD’, Deurle 2007). 'Zwerm 03' materialiseert opnieuw de zoektocht van Dobbels naar manieren om kunst te ervaren en te consumeren. Thema’s als vergankelijkheid, het wegebben en de tijdloze tijdelijkheid doordringen haar werk. Het sloopproces door de tijd, de natuur en de omstandigheden is een tastbare vertaling van de filosofische vraag naar de eeuwigheid der dingen en de waarde van kunst. De tekeningen/collages uiten mogelijke manieren van het verdwijnen van bestaande beelden die ons omringen. Dobbels kiest niet zomaar beelden, maar verwijzingen naar belangrijke machtsfiguren als Leopold II, Godfried van Bouillon of Napoleon of naar historisch belangrijke periodes. Met een knipoog relativeert ze deze belangrijke beelden uit ons collectief geheugen. Anderzijds benadrukt ze de intimiteit en de ingetogenheid van grafmonumenten (Laken; Père Lachaise, Parijs) die de behoefte van vereeuwiging in zich dragen, maar die vanzelf verdwijnen door de omringende natuur. De tijdloze tijdelijkheid. De sculptuur (‘zwerm 03‘ (Struikjegewas)) toont een verdwijnende beeltenis van een een grafmonument. Het is een negatief landschap overwoekerd door gelaagdheid van de natuur. In tegenstelling tot het beeld uit rundvet en graan is het medium van deze sculptuur blijvend. Het is niet meer en toch wel. De editie ‘zwerm 03’ gaat een stap verder. Laag per laag wordt het werk afgepeld tot het verdwijnt. Het zal zich verspreiden als een zwerm van unieke werken Het symboliseert letterlijk het (massa)
Jef Faes (B, 1972) 9-Keto-Trans-2 Installatie 2009 - 2009 De titel van het werk verwijst naar het feromoon dat alleen de koningin produceert en waarmee zij het hele systeem stuurt. Het uitgangspunt van Jef Faes is de natuur, de werkelijkheid bekeken met hoogtechnologische middelen. Wanneer men materie blijft uitvergroten belandt men in een microcosmos van deze ruimtes. Voor dit werk ging Jef Faes een samenwerking aan met de Universiteit Gent.
Jef Faes (B, 1972) Zonder titel Sculpturen 2008 - 2009
Peter Greenaway (UK, 1942) www.petergreenaway.info
Zonder titel Installatie 2009 - 2009 Deze karkassen zijn rekwisieten uit een film van Peter Greenaway. Op doek lijken ze levensecht, in de realiteit worden we bij de neus genomen. courtesy of: sprookjes.eu
Idiots (NL) www.idiots.nl
No Title, No Status Installatie 2007 - 2007 Het Amsterdamse kunstenaarsduo Afke Golsteijn en Floris Bakker maakt sculpturen van zelf opgezette dieren gecombineerd met materialen als glas, smeedijzer en textiel. Met hun beelden creëeren ze een wereld waarin de vergankelijkheid wordt stilgelegd en waarin de dieren als fabels voortleven. In een voortdurend veranderend spel tussen fantasie en realiteit benadrukt Idiots de grens tussen leven en dood.
Theo Jansen (NL, 1948) www.strandbeest.com
Animaris Ordis Assemblages 2008 - 2008 Theo Jansen is de schepper van indrukwekkende 'strandbeesten', skeletachtige constructies uit pvc-buizen die daadwerkelijk kunnen lopen op windkracht. Hij noemde het beest animaris, het dier (animal) van de zee (maris). De recente generaties kunnen dank zij een vernuftig systeem van pistons en pompen die die energie stockeren onafhankelijk van de meteorologische omstandigheden lopen. 'Alsof zij spieren hebben'. Kunst als verrassende combinatie van techniek; wetenschap, sculptuur en poëzie. Uitendelijk wil hij zij uitzetten in kuddes op de stranden als nieuwe diersoort. Met dank aan de Stichting Kunstzin
Reinier Lagendijk (NL, 1969) www.reinierlagendijk.nl
Zonder titel (vierkante bomen) Installatie 2009 - 2012 Een vijftiental wilgen groeien, gedurende een aantal jaren, in een vierkante mal. Het resultaat zal bestaan uit bomen met een vierkante stam. Lagendijk werkt met alledaagse materialen als plastic en staal en laat het organische groeiproces uitmonden in een vooraf vastgelegde vorm. In zijn werk is een zekere vorm van maatschappijkritiek terug te vinden.
Reinier Lagendijk (NL, 1969) Klimop Installatie 2008 - 2012
Sjef Meijman (NL, 1978) www.sjefmeijman.nl/en/sjefmeijman.html
Gewichtstoename bij Bomen Installatie 2009 - 2009 Toen Sjef Meijman bezig was met de werken Gewichtstoename bij Bomen en Weegschaal 1 kwam hij er achter dat al in de 17de eeuw de Vlaamse alchemist, fysioloog en arts Jan Baptista van Helmont bezig was met een experiment om aan te tonen dat een plant niet enkel groeit door het omzetten van de aarde waarin het staat.
Zjos Meyvis (B, 1950) www.zjosmeyvis.be
Stuifmeelverspreiders Assemblages 2007 - 2009 Meyvis is een poëtisch ingenieur, een ambachtsman die op een speelse manier veren, stukjes snaar en vod, leer, rubberen buisjes... combineert. Zijn werk is doordrongen van een diep ecologisch bewustzijn. Hij bouwt toestellen die onze planeet helpen te overleven. Recent ontwikkelde hij verscheidene stuifmeelverspreiders. Voor Meyvis is de natuur het ultieme kunstwerk, zijn inspiratiebron. De mechanische stuifmeelverspreiders willen de relatie tussen mens en natuur voorstellen.
Desmond Morris (UK, 1928) www.desmond-morris.com
Moratorium Assemblage 1969 - 1969 Morris haalde inspiratie uit de massale Vietnam-betogingen van 1969. De gebruikte paspop heeft een militaire toets. Morris voegde het insigne 'moratorium' toe dat hij op de dag van de betogingen opgespeld had en ook huid van een tijger.
NCNP (Ni Christi, Ni Politici) www.ncnp.be
'IDEALI FATALISTI', caso desesperado (2007- heden) NCNP toont haar mobiele operationele uitvalsbasis: een anarchistisch arendsnest van waaruit nieuwe sociaalartistieke acties worden gepland en gedocumenteerd. De installatie is een labo midden in de artistieke jungle van waaruit NCNP ageert als schijnbaar vermoeide terroristen: “…je waant je werkelijk in één of andere Zuid-Amerikaanse revolutie met wolfijzers en schietgeweren, vlaggen en megafoons, bommen en granaten en meer van dat fraais…!” (Het verdriet van Kortrijk, 03.12.07). Met NCNP ondergraven J. Van der Borght en Bras.o vanuit de maatschappij de heersende kunstpiramide op een ontnuchterend reële wijze. Ze hanteren hiervoor ondermeer de 'Ideali Fligoli, Protesti Sonori': conservenblikken gevuld met witte bonen in de tomatensaus. De ‘ideale bonen’ vormen het volmaakte actieobject. Dit NCNP-handelsmerk wordt effectief aanbevolen als ultiem protestprojectiel: een hoorbaar verzet met een reukje aan… De bodem bij Verbeke Foundation blijkt de ideale voedingsstoffen te bevatten voor een aangroeiende protestbonen- en tomatenplantage: ‘ecoprova!’. Aangedreven door de stuwkracht van een bio-installatie worden de ‘ideale fligoli’ gekweekt. Maar laat u niet misleiden: elke handeling, elke beweging van NCNP blijft meer dan ooit bloedserieus. NCNP staat zoals steeds op scherp.
Merapi Obermayer (NL, 1947) Assemblages Assemblages 1982 - 1985 Bloemen ter bescherming van de huisgoden, 1982 Kunstwerk met vogeltje, 1985 Fragmenten die voorbijgaan. Wie geen landschap heeft, moet zelf maar één samenstellen: een landschap dat niet door anderen kan worden weggehaald of vernietigd., een landschap dat je altijd met je mee kunt dragen; Sfeer is wat het langst blijft hangen bij kinderen. concrete herinneringen slippen bij het ouder worden als zand door je vingers, laten sporen na. Vaak ook veranderen ze in droombeelden. Je kunt je wortels begraven - een samenleving vraagt daar soms om - maar niet voorgoed.
Zbigniew Oksiuta (PL, 1951) www.oksiuta.de
Biological Habitat, Form Nr. 061108 Sculptuur 2008 - 2008 Biological Habitat werd geconstrueerd met behulp van de Spatium Gelatum-technologie. Deze technologie bestudeert de wetten voor het vormen van vloeibare en gelvormige volumes uit biologische polimeren. De bolle vorm maakt rotatie binnen de vloeistof mogelijk. Het doel van de studie is om biologische vormen en volumes te transformeren in een nieuwe woonvorm. Spatium Gelatum-massa's zijn biologisch hernieuwbaar.
Raphaël August Opstaele (B, 1934) http://oras-et-sator.skynetblogs.be
Butterfly Effect 2009 Installatie 2009 - 2009 Een cocon geplaatst in een brood wordt op een voet gezet. Daarrond is een 'kroon' geplaatst die de vorm van een rups voorstelt. De cocon ontpopt zich, wordt vlinder en leeft van de bloemenweide rondom.
Ingo Botho Reize (D, 1953) www.kunstmitalgen.de
Kunst mit algen Installatie 2009 - 2009 Ingo Botho Reize neemt algen als basis voor kleur- en vormarrangementen op doek. Hij ontwikkelde verschillende technieken om deze algen in te schakelen als pigment. De werken ontstaan door de bewegingen en de groei van de algen. De groei van algen staat aan de oorsprong van alle leven op Aarde. Zonder algen is er geen atmosfeer en dus ook geen zuurstof om in te ademen.
Joris Ribbens (B, 1982) Error Installatie 2009 - 2009
Tineke Schuurmans (NL, 1962) http://www.tinekeschuurmans.nl/index.htm
Anatomisch theater Foto's 2007 - 2007 Tineke Schuurmans laat ons anders kijken, naar wat we eten, hoe we ons kleden, naar onze relatie met de natuur waar we uit komen, waar we in terugkeren, maar die we zoveel mogelijk wegstoppen tijdens ons dagelijkse leven. Er zit geen moraal in het werk, of een opgeheven vinger. Ze observeert, laat zich verleiden door wat ze ziet en geeft dat door in lagen. Dood en schoonheid, twee schijnbaar tegenstrijdige thema’s. De dood wordt in de hedendaagse westerse cultuur vaak verhuld, maar in ons dagelijks bestaan zijn leven en dood onlosmakelijk met elkaar verbonden. We doden om te leven. In haar foto’s legt Schuurmans op onverhulde wijze vast wat we eten. Zij doet dat op een manier waarbij schoonheid, verleiding en confrontatie hand in hand gaan. Daarin ligt de dualiteit besloten waarmee wij ons verhouden tot de natuur. We proberen ons aan de natuur te onttrekken in een streven naar eeuwig leven in schoonheid, jeugdigheid en gezondheid. In het voedsel wat we eten wordt onze afstand van de natuur nog eens bevestigd: wat we eten willen we niet weten. Schoongeborsteld, van bloed en zand ontdaan en hapklaar gepresenteerd genieten we van ons dagelijks voedsel.
Tineke Schuurmans (NL, 1962) Zonder titel Fotografie 2007 - 2007 Door haar manier van fotograferen probeert Tineke Schuurmans onze relatie met de natuur te bevragen en in een ander daglicht te zetten. Daarbij schuwt ze niet een haas te villen en de diverse stadia daarvan te tonen.Een onvermoed kleurenspel komt aan het licht en onder de donzige vacht blijkt een slank en atletisch lichaam verscholen te gaan. Onontkoombaar dringt zich de gedachte op aan het menselijk lichaam. De haas wordt geofferd ter ere van onze behoefte aan voedsel en kleding. Dressed-un-dressed. Aangenaam en verontrustend tegelijk. In andere werken wordt ingezoomd op details van slachtvee en groenten, bloemen en planten. Hoe groot is de afstand die ons scheidt van de ons omringende natuur?
Lieven Standaert (B, 1976) www.aeromodeller2.be
Aeromodeller II Model 2009 - 2009 Lieven Standaert bouwt tijdens de tentoonstelling verder aan een 9-meter lang vliegend model van zijn luchtschipontwerp. Dit model wordt een afstandbestuurd luchtscheepje op 1/10e van de werkelijke grootte. Het zal toelaten om de aerodynamische eigenschappen van het ontwerp te onderzoeken en het besturingsconcept te testen. Het wordt gerealiseerd in plaats van een windtunnelmodel. Het model zal af zijn rond half juli. Tegen eind juli en in de loop van augustus zullen er publieke testvluchten plaatsvinden. Het Aeromodeller II-project is een ontwerp voor een zero-emissie, zelfstandig opererend, nomadisch waterstofluchtschip op windenergie dat nooit zal landen. Het schip vernieuwt zijn brandstof door waterstofgas te genereren uit windkracht en de regen op zijn huid. Het ontwerp is een stellingname voor een schaamteloos utopische, naïef modernistische benadering van industrieel onderwerp, het manifesto van een jonge designer die meent dat industrieel ontwerpers de beste tools maar niet genoeg ambitie hebben.
STARTEL (NL) www.STARTEL.name
THE MEANING OF FLIES Installatie 2007 - 2007 In de installatie THE MEANING OF FLIES (2007) onderzocht STARTEL (kunstenaarsduo Jan Starken en Mark Schotel) de artistieke mogelijkheden van en met vliegen. Daarbij speelde het toeval een rol maar ook temperatuur, voeding, aantallen, lichtgevoeligheid, vochtigheidsgraad, enz. THE MEANING OF FLIES is een kweekinstallatie, waarin gedurende vie maanden ongeveer twintig generaties van de blauwe vleesvlieg (California Vomitoria), schilderijen produceren. Proces: - de vliegen doorlopen het stadium van ei-made-pop-vlieg - de vliegen produceren wekelijks zeven schilderijen door met hun pootjes door de fluorescende verf te lopen en zodoende op zwarte vlakken sporen te maken. Deze zwarte vlakken liggen in of om een fluorescende lichtbak. De afstand tot deze bak bepalen de instensiteit van de afdrukken. - de resultaten worden verzameld en opgehangen in een kalender beschenen door black light lampen. Na vier maanden was het werk af en kunnen conclusies getrokken worden die STARTEL gebruikt in toekomstige projecten.
STARTEL (NL) TIME FLIES Installatie 2009 - 2009 In de installatie TIME FLIES onderzoekt STARTEL wederom de artistieke mogelijkheden van -en met vliegen. Door hun studie naar het gedrag en ervaring met deze insecten is het mogelijk dit gedrag te beïnvloeden. Hierbij speelt temperatuur, voeding, aantallen/kweek cycli, lichtgevoeligheid, luchtstromen, vochtigheidsgraad en geur een belangrijke rol. Toeval blijft ook een essentieel onderdeel in het proces. TIME FLIES is een kweekinstallatie, waarin gedurende zes maanden ca. 25 generaties van de blauwe vleesvlieg (California Vomitoria) elke maand een werk van Oost-Indische inkt op papier produceren. Proces: - de vliegen doorlopen het stadium van ei-made-pop-vlieg. - de vliegen produceren maandelijks een werk door met hun pootjes door de oostindische inkt te lopen en daarna op papier (bevestigd op een lichtgevend vlak) hun spoorpatronen achter te laten. Doordat in tegenstelling tot de installatie THE MEANING OF FLIES er geen dagelijkse werken, maar maand-werken onstaan is hun hoop dat er een grotere tijdkring zichtbaar wordt in de inkt afdrukken. - deze maanwerken worden gedateerd en ingelijst toegevoegd aan de tentoonstelling. Na zes maanden zal de tentoonstelling voltooid zijn en de resultaten ter verglijk naast elkaar hangen. De sporen in de tijd, het leven en de dood zullen immer gemarkeerd blijven in deze kunstwerken: TIME FLIES.
Martin uit den Bogaard (NL, 1944) www.martinuitdenbogaard.com
Painting, singing and lighting inkfish Installatie 2009 - 2009 De inktvis is aangesloten op een multimeter, die z'n signaal doorgeeft aan de computer. De computer vertaalt dat in beeld en geluid. De inktvis is ook aan gesloten aan de computer via de microfoon, die de mili-ampère in de inktvis meet en dat via een stroomversterker weergeeft met led-lampjes. Ze flikkeren soms aan en uit en geven dan het niveau van de ampère aan.
Martin uit den Bogaard (NL, 1944) Zonder titel Performance 2009 - 2009
Gerrit Van Bakel (NL, 1943-1984) www.gerritvanbakel.nl
Werken Assemblages 1978 - 1984 Proefopstelling olie II Horizontale cirkelmachine Vertikale cirkelmachine De droom van een computer voor een vermoedelijke arm Zijn meest markante werken presenteerde hij op de Documenta 7 te Kassel in 1982. Nog steeds vormt zijn oeuvre een mijlpaal op vlak van kunst en techniek. Het is een technische vorm van kunst met een volstrekt eigen methodiek en filosofie. Hij probeerde zich te verdiepen in de technische droom of verbeelding die aan de concretisering voorafgaat. De cirkelmachines bewegen 1 mm per dag onder invloed van de uitzetting van het materiaal. Met dank aan De Stichting Gerrit Van Bakel en Michiel Van Bakel
René Van Corven (NL, 1956) www.ateliervancorven.nl
Victor Mobilae Installatie 2003 - 2003 Met de rijdende tuin Victor Mobilae visualiseert Van Corven de snelheid en richting (167 cm per dag noordwaarts) waaraan beplanting zich als gevolg van de opwarming van de aarde moet aanpassen om te overleven. De robuustheid van het wagentje, dat meer weg heeft van een marslander met 4x4 aandrijving, sneeuwkettingen en alles erop en eraan, contrasteert scherp met de kwetsbaarheid van datgene wat het vervoert.
Ronald van der Meijs (NL, 1966) www.ronaldvandermeijs.nl
Economical anaemia, a dying requiem Installatie 2007 - 2007 Boven de raamwerken met uitgeharde gelatinevellen hangen infuuszakken waaruit water druppelt op de vellen. Deze druppels verwijzen naar de opzettelijke bloedarmoede van kistkalveren. Het geluid dat hierdoor veroorzaakt wordt, geeft een analoog 'concert'. Het is tevens een geluidperformance van 20'-30' waarbij gedurende de tentoonstelling een verloop wordt getoond van organisch verval.
Ronald van der Meijs (NL, 1966) Big Cummins Cam III Installatie 2009 - 2009 Een brandstofmotor uit een Amerikaanse vrachtwagen is nagemaakt uit oliehoudende materialen. Tijdens de tentoonstelling transformeert deze zich tot een nieuwe organische sculptuur door het smeltproces van de hittelampen die reageren op het voorbijkomende verkeer op de weg voor de Foundation. De transformatie staat symbool voor de huidige en toekomstige situatie rondom fossiele brandstoffen.
Maarten Vanden Eynde (B, 1977) www.maartenvandeneynde.com
Taxonomic trophies Installatie 2005 - 2009 Taxonomic Trophies is een groeiende collectie van takken die bewaard en gepresenteerd worden als bedreigde of uitgestorven soorten. De collectie omvat 'trofeeën' uit ondermeer: Birmingham (GB), Death Valley, Malibu en Grand Canyon (VS), Tajimi (Japan), Rotterdam en Almere (NL), Chaumont devant Damvillers (FR), Tbilisi (Georgië), Xiamen en Shanghai (China) en Gent. Vandeneynde 'jaagt' op geweien en verscheept ze dan naar zijn atelier.
Maarten Vanden Eynde (B, 1977) Homo Stupidus Stupidus 2008 AD Installatie 2008 - 2008 Homo Stupidus Stupidus is een menselijk skelet dat uit elkaar werd gehaald en daarna terug werd geassembleerd zonder rekening te houden met onze kennis over de menselijke anatomie. Een nieuwe soort is geboren en vormt de ontbrekende schakel. Tegelijk drijft het de spot met de ontwerper en met de hele mensheid.
Philippe Vandenberg (B, 1952) www.philippevandenberg.be
Oeuvres de sang Schilderijen 1996 - 1997 Braque schreef: "L'art est une blessure qui devient lumière". De Westerse cultuur is gebaseerd op en werd gevoed door één enkel thema: een bloedende naakte mens op een balk genageld. Prachtig. Ik heb "het offer door de wonde" nooit begrepen. Waarom en voor wie? Maar toch sleep ik het als een molensteen achter me aan, zoekend naar de wijze hoe ik het op de scherpste, meest lucide manier zou kunnen uitdrukken. Kwestie van het zelf begrijpen. Een obsessie begrijpen is een blinde vlek wegflitsen. Het bloed op de kerkbeelden was met werf gekliederd, zonder de wonde in haar essentie te kunnen uitdrukken. Die onkunde en mijn onkunde. Op een dag sneed ik in mijn verbijstering mijn handpalm open en schilderde met die wonde een doorboord hart. En daar was ze dan: de oplossing om het offer te schilderen. Het offer was de wonde en de wonde was de bloed. En een stippeltje licht trilde even in de compacte duisternis. Een oplossing bleef het niet. Slechts een korte loutering: de waanzin van de flagellant. "Les oeuvres de sang" zijn niet meer dan dat. En verder schreef Braque nog: "Les preuves fatiguent la vérité". Philippe Vandenberg, dagboek 22 mei 2009
Koen Vanmechelen (B, 1965) www.koenvanmechelen.be
The Golden Spur Installatie 2006 - 2009 Autodidact. Kunstenaar met een boodschap, die alle disciplines in zich verenigt. Nadat deze haan een spoor verloor in een gevecht, werd het dier verzorgd door een chirurgisch team. Het doel van deze behandeling was om een ondersteuning in het bot vast te hechten waarop een nieuwe spoor kan aangebracht worden. Voor dit doel werd een gouden spoor ontworpen om zo de haan terug fysiek intact te maken. Cosmopolitan Chicken Project Met het Comopolitan Chicken Project' wil Vanmechelen door vermenging van alle kippenrassen de universele superbastaard kweken, een metafoor voor de mondiale culturele en genetische smeltkroes.
Vadim Vosters (B, 1979) (Back) terug Installatie 2009 - 2009 Licht is de voornaamste communicatieschakel tussen het kunstwerk en de toeschouwer. Vadim Vosters is gefascineerd door de onvatbaarheid van licht en door de manier waarop verschillend licht onze waarneming beïnvloedt en kleurt. Vosters houdt ervan om de parameter licht maximaal uit te spelen en zelf de manipulatie van de werkelijkheid in handen te nemen.
Stan Wannet (NL, 1977) http://www.min-een-half-wortel-drie.nl/
Van een van onze verslaggevers Installatie 2008 - 2008 Stan Wannet al meer dan een half jaar ‘artist in residence’ in de Foundation, presenteert een paar hyperintelligente hazen. De ene haas werkt als ‘verslaggever ter plaatse’ en typt z’n correspondentie uit op een antieke typemachine. De andere haas schrijft (!) met een pen in de poot een reeks wiskundige formules; ze kloppen als een bus maar worden meteen door de papierversnipperaar gedaaid. Wannet doorliep tot nu toe een merkwaardig parcours. Zo volgde hij na zijn opleiding als kunstenaar ook met succes een ingenieursopleiding. Voor de realisatie van zijn kunstwerken delegeert hij niks: hij maakt ontwerp en monteert zélf de chips, de robotica en de microprocessen in z’n kunstwerken en brengt ze samen in een sterk staaltje artificiële intelligentie. Wannet presenteert in Kemzeke ook nog een aantal opgezette cavia’s die rondjes rennen in een rad en daarmee een grote groene stroomcentrale draaiende houden.
Yvelyne Wood (ZW, 1956) COFFIN(g) EGG Installatie 2007 - 2007 In een serie van videosculpturen rond kippen en eieren wijst Coffin(g) Egg met ironie en gruwel de vinger naar de slachting van kippen tijdens de vogelgrieppandemie. Het oog is ook een menselijk oog dat naar het ei kijkt en daarbij fundamenteel de relatie mens-dier in vraag stelt. Globaal gezien kunnen we zelfs stellen dat het ons bewustzijn van de oorsprong van het leven in vraag stelt. Videosculptuur.
Adam Zaretsky (US) www.emutagen.com
Transgenic orange pheasant Afdruk 2008 - 2008 Humor neemt een belangrijke plaats in het werk van Zaretsky in. Tegelijk kaart hij hedendaagse biologisch en genetisch gevoelige onderwerpen aan. De motivatie voor zijn biokunst zijn een aantal persoonlijke ethische dilemma's gedreven vanuit een historisch perspectief. Samen met de Universiteit Leiden doet Zaretsky onderzoek naar genetisch gemanipuleerde fazanten. Zaretsky richtte een brief aan prins Willem Alexander rond de opstart van een Koninklijk Nederlands Transgenetisch Fazanten Kweekprogramma. Met dank aan Prof. dr. Robert Zwijnenberg, Universiteit Leiden, en Lucas Evers, waag society Amsterdam