Argenta Bank- & Verzekeringsgroep nv
2008 G e c o m b i n e e r d
j aa r v e r s l ag
Argenta Bank- & Verzekeringsgroep nv G e c o m b i n e e r d
j aa r v e r s l ag
2 0 0 8
Overeenkomstig artikel 95, 96 en 119 van het Wetboek van vennootschappen stelt de raad van bestuur van Argenta Bank- en Verzekeringsgroep nv (hierna de Vennootschap) dit verslag op over de jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening, gericht aan de aandeelhouders van de Vennootschap en haar dochtervennootschappen. Het jaarverslag is een gecombineerd verslag in de zin van art. 119, laatste lid van hetzelfde Wetboek en verstrekt de vereiste gegevens afzonderlijk voor de Vennootschap, die samen met haar dochtervennootschappen het geconsolideerd geheel (hierna de Argenta Groep) vormt. Verdere informatie betreffende de jaarverslagen van de vennootschappen, opgenomen in de consolidatiekring, kan bekomen worden bij de raad van bestuur van de Vennootschap.
4
Inhoudstafel Woord van de voorzitter van de raad van bestuur
6
A. Algemeen financieel economisch kader
7
B. Vennootschapsrechterlijke structuur (“organigram”) van de Argenta Groep
9
C. Individueel overzicht van de vennootschappen van de Argenta Groep
10
D. Collectieve beleggingsinstellingen van de Argenta Groep, gepromoot door Argenta Spaarbank nv en Argentabank Luxembourg SA 11 E. Beschrijving van de activiteiten van de Vennootschap
12
F. Beschrijving van de activiteiten van de Bankpool
13
1. Aspa 1.1. Algemeen 1.2. Aantrekken van gelden 1.3. Aanwending van de aangetrokken gelden 2. De dochtervennootschappen van Aspa 3. Bijkantoor (Nederland) van Aspa 4. Rating
G. Beschrijving van de activiteiten van de Verzekeringspool 1. Aras 1.1. Algemeen 1.2. Schade- en gezondheidsverzekeringen (“niet-leven”) 1.3. Levensverzekeringen 1.4. Aanwenden van gelden 2. De dochtervennootschappen van Aras
H. Beschrijving van de instellingen voor collectieve belegging (ICB’s), gepromoot door Aspa 1. Algemeen 2. Argenta-Fund sicav 3. Arpe 4. Fondsen in open architectuur
I. Internationaal netwerk 1. Gegevens betreffende het bestaan van bijkantoren 2. Gegevens betreffende buitenlandse vennootschappen van de Argenta Groep 2.1. Buitenlandse dochtervennootschappen Aspa 2.2. Buitenlandse dochtervennootschappen Aras 2.3. Buitenlandse collectieve beleggingsinstelling, gepromoot door Aspa 2.4. Arne
J. Impact van het algemeen financieel-economisch kader op de activiteiten van de Vennootschap 1. Algemeen 2. Impact van het algemeen financieel-economisch kader op de activiteiten van de Bankpool 3. Impact van het algemeen financieel-economisch kader op de activiteiten van de Verzekeringspool
K. Kengetallen (geconsolideerd) 1. Geconsolideerd balanstotaal 2. Ingezamelde gelden van het publiek 3. Kredieten aan particulieren 4. Beleggingen in overheidspapier 5. Totaal premie-incasso verzekeringen 6. Eigen vermogen volgens balans 7. Nettowinst en rendement eigen vermogen (begin jaar) 8. Reglementair eigen vermogen 9. Verkooppunten 10. Tewerkgestelden 11. Overzicht 2008 12. Overzicht 2004 – 2008 13. Ratio’s
L. Transversale functies op het niveau van de Vennootschap: interne audit, compliance, risicobeheer («risk»), human resources, centrale staf en communicatie en facilities 1. Interne audit
13 13 13 14 14 14 14
15 15 15 15 15 16 16
17 17 17 18 18
19 19 19 19 19 19 19
20 20 20 20
22 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 32 33
34 34
5
2. Compliance 2.1. Algemeen overzicht van de compliance functie 2.2. Opleiding en sensibilisering 2.3. Toetsing EU-terroristenlijst 2.4. Anti-witwas wetgeving 2.5. Opvolging wet- en regelgeving 3. Risicobeheer 3.1. Het risicoprofiel van de Argenta Groep 3.2. Het risicobeheer bij de Argenta Groep 3.3. De Argenta Groep – Regelgeving 3.4. Maatregelen die de Vennootschap en de Argenta Groep hebben getroffen teneinde zich te beschermen tegen risico’s verbonden aan het gebruik door de Vennootschap en de Argenta Groep van financiële instrumenten voor zover zulks van betekenis is voor de beoordeling van haar activa, passiva, financiële positie en resultaat 4. Human resources 4.1. Personeel van de Vennootschap en de Argenta Groep 4.2. Opleiding en vorming 5. Centrale staf en communicatie 5.1. Algemeen 5.2. Ombudsdienst
M. Informatie Technologie 1. De Argenta Groep – Organisatie en ICT 2. Informatie omtrent de werkzaamheden op het gebied van onderzoek en ontwikkeling
N. Corporate Governance 1. Raden van bestuur 2. Auditcomité 3. Directiecomités en Leiding 4. Externe mandaten en persoonlijk belang van de bestuurders 5. De organisatie van de Vennootschap en de Argenta Groep 6. Corporate Governance 7. Kapitaalverhogingen 8. Verwerving van eigen aandelen 9. Toepassing van artikel 134 van het Wetboek van vennootschappen
O. Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep) 1. Geconsolideerde financiële gegevens 1.1. Geconsolideerde balans per 31 december 2008 na winstverdeling 1.2. Geconsolideerde posten buiten balanstelling per 31 december 2008 1.3. Geconsolideerde resultatenrekening per 31 december 2008 2. Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening per 31 december 2008 3. Winstdeling levensverzekeringen 4. Verslag van de commissaris 5. Bespreking van de jaarrekening van de Argenta Groep over het boekjaar 2008 6. De ontwikkeling van de Argenta Groep in boekjaar 2008 6.1. De ontwikkeling van de Bankpool 6.2. De ontwikkeling van de Verzekeringspool
P. Enkelvoudige jaarrekening van de Vennootschap 1. Balans 2. Resultatenrekening 3. Resultaatverwerking 4. Bespreking van de enkelvoudige jaarrekening van de Vennootschap over het boekjaar 2008
Q. Overige informatie
34 34 35 35 35 35 36 36 39 39
40 40 40 40 41 41 41
42 42 42
43 43 44 45 46 46 47 47 47 47
50 50 50 52 53 55 77 77 79 79 79 81
83 83 84 85 85
86
1. Informatie omtrent de belangrijke gebeurtenissen die na het einde van het boekjaar hebben plaatsgevonden 86 2. Inlichtingen over de omstandigheden die de ontwikkeling van de Vennootschap en de Argenta Groep aanmerkelijk kunnen beïnvloeden, voor zover zij niet van die aard zijn dat zij ernstig nadeel berokkenen aan de Vennootschap en de Argenta Groep 86
Bijlagen 1. Geconsolideerde balans, resultatenrekening en posten buiten balanstelling (IFRS) Aspa nv per 31 december 2008 na winstverdeling in EUR 2. Geconsolideerde balans en resultatenrekening Aras nv per 31 december 2008 na winstverdeling in EUR
Bijkomende inlichtingen
87 88 91
96
Woord van de voorzitter van de raad van bestuur
foto: Wouter Verstraten
6
Het voorbije jaar 2008 was het jaar van een mondiale crisis in de financiële sector, met een omvang zonder voorgaande. Eerst de banksector, maar gaandeweg ook de verzekeringssector, ondergingen een ravage en het financieel systeem kon slechts worden recht gehouden door verregaand overheidsoptreden. De financiële crisis ging gepaard met een crisis van de financiële markten met een beursniveau dat het laagst was sedert 2003, en beursdalingen die gemiddeld de grootste waren sedert de grote depressie van de jaren dertig. Deze financiële crisis werd gevolgd door een crisis van de “reële” economie: teruglopende economische groei en het vooruitzicht op negatieve groei voor het jaar 2009, stijgende werkloosheid, dalende inflatie, en rentevoeten die door de centrale banken werden verlaagd tot nooit geziene niveaus. Gedurende een groot gedeelte van het jaar 2008 was de rentecurve – o.m. ingevolge de kredietcrisis – invers. De recessievrees en de daling van de economische activiteit hebben er toe geleid dat in de laatste weken van het jaar de rentecurve terug “normaal” werd. Het kredietrisico (vooral het tegenpartijrisico in de financiële sector zelf) is tijdens het voorbije jaar opgelopen tot nooit geziene niveaus. De kredietwaardigheid van de financiële instellingen nam gedurende het laatste halfjaar af van dag tot dag, de ratings werden systematisch neerwaarts herzien, en zelfs faillissementen (ook van instellingen die tot voor kort werden beschouwd als “too big to fail”) bleven niet uit. Ook buiten de financiële sector konden obligaties plots waardeloos worden. Het lang verwaarloosde liquiditeitsrisico vereiste een zeer grote aandacht vooral ingevolge de grote ongerustheid bij het retailpubliek. Het jaar 2008 is ook voor Argenta uitdagend, en bij momenten, moeilijk geweest. Toch is het precies de crisis geweest die de degelijkheid en de betrouwbaarheid van het door Argenta voorgestane businessmodel heeft onderlijnd en in de verf gezet. Onbeheersbare risico’s ingevolge beleggingen in uiterst complexe producten, een winststreven gericht op het resultaat van het volgende kwartaal, een groei door overnames die geleid heeft
tot instellingen waarvan de omvang niet langer toeliet hun risico precies in te schatten, het zijn allemaal ontwikkelingen waaraan Argenta vrijwillig en doelbewust is voorbijgegaan. Argenta’s strategie is die van een bankverzekeraar voor de gezinnen, in nabije en gekende markten (België, Nederland en Luxemburg), met producten die eenvoudig en transparant zijn, met een lichte bedrijfsorganisatie en met een lage kosten structuur, en een distributie via zijn net van zelfstandige kantoorhouders. Zijn doel is voortbestaan in onafhankelijkheid, op basis van levenslange relaties, zowel met cliënten, met personeelsleden, met kantoorhouders. Deze strategie en dit businessmodel hebben van Argenta – doorheen de crisis – een veilige thuishaven gemaakt die door zijn cliënten in hoge mate wordt gewaardeerd. Argenta heeft een duidelijk plan voor de toekomst, waarin een meer gelijkmatige ontwikkeling van zijn activiteit over zijn vier pijlers (sparen, kredieten, verzekeren en beleggen) centraal staat. Daartoe moeten vooral de activiteiten inzake verzekeren en beleggen verder worden ontwikkeld. De grootste aandacht is gedurende het jaar 2008 gegaan naar de uitbouw van een platform voor en de opleiding in de toekomstige groeisectoren. Vooral van de zelfstandige kantoorhouders werden zeer zware inspanningen gevraagd en het verheugt Argenta dat zijn kantoorhouders, ook in tijden van financiële en economische storm, de betrouwbare hoeksteen zijn gebleken die zij reeds gedurende vijftig jaar zijn. De inverse rentecurve gedurende een groot gedeelte van het jaar 2008 veroorzaakte een druk op de rentemarge, die ook aan het resultaat zichtbaar is: de groepswinst werd gehalveerd. Dat is – alle verhoudingen in acht genomen – een meer dan behoorlijk resultaat. Het jaar 2009 kondigt zich eveneens aan als een bijzonder moeilijk jaar voor de financiële sector (en wellicht ook voor andere sectoren). Een druk op de winstmarge is te verwachten. Maar Argenta zal zijn kernwaarden blijven beleven en wil ook in 2009 blijven wat het doorheen 2008 voor zijn cliënten is geweest: een veilige thuishaven.
Jan Cerfontaine Voorzitter van de raad van bestuur Argenta Groep
A. Algemeen financieel – economisch kader
Algemeen Het jaar 2008 was een jaar van vallende dominostenen. De kredietcrisis die in 2007 de kop op stak, zorgde in 2008 voor een ware ravage in de bancaire sector. Het financieel systeem in de Verenigde Staten en Europa kon slechts recht worden gehouden door verregaand overheidsoptreden. Centrale banken verlaagden hun rentevoeten tot niveaus die reeds geruime tijd niet meer zijn gezien. Dit kon niet voorkomen dat de Westerse economieën in een recessie belandden. Vooral de autosector werd reeds hard getroffen. De omvang van de beursdalingen waren niet meer gezien sinds de jaren dertig van de vorige eeuw.
Eurozone De economische groei nam gradueel af in de loop van het jaar. Vergeleken met een jaar eerder bleef de groei van het bruto binnenlands product (BBP) tijdens de eerste drie kwartalen nog positief met respectievelijk 2,1%, 1,4% en 0,6%. Aan de inflatie, die onder invloed van de grondstoffenprijzen aan een steile opmars bezig was sinds het derde kwartaal van 2007, kwam abrupt een einde vanaf juni 2008. De inflatie daalde in de tweede helft van 2008 van 4% naar 1,5%. De Euro verzwakte tegenover de USD van een recordkoers van 1,6 USD per EUR naar 1,3 USD per EUR. Trouw blijvend aan haar imago van bewaker van prijsstabiliteit greep de Europese Centrale Bank (ECB) in vergelijking met de centrale bank in de Verenigde Staten slechts in het begin van het vierde kwartaal van 2008 naar het rentewapen om de vertragende economie tegen te gaan. De Verenigde Staten was daar reeds mee gestart in augustus 2007.
Verenigde Staten (VSA) De evolutie van de economische activiteit in de Verenigde Staten kent eenzelfde trend als in de Eurozone. De groei van het BBP in het derde kwartaal is in vergelijking met een jaar eerder teruggevallen tot 0,7% en in vergelijking met een kwartaal eerder tot -0,5%. Ook hier is de daling in de vraag algemeen; zowel de vraag naar consumptiegoederen als naar investeringsgoederen. Het tweede kwartaal kende nochtans een opflakkering met een groei van 2,8%. Door de immense verzwakking van de dollar veerde de export namelijk even op met 12,3%. De werkloosheidsgraad steeg van 4,9% in het begin van het jaar naar 7,2% in december. De Federal Reserve (FED) zette zijn beleid van rentedalingen in 2008 verder om de recessie te beperken. De discount rate daalde in 2008 met 4,25% tot een historisch dieptepunt van 0,50%. Ook pompte de FED massaal extra liquiditeiten in het financiële systeem in een poging de kredietverstrekking die door de financiële crisis was stilgevallen, terug op gang te trekken.
Japan De financiële crisis heeft ook Japan niet gespaard. De reële economische groei beliep in het eerste kwartaal van 2008 nog 2,4% op jaarbasis, maar kantelde de volgende kwartalen naar respectievelijk -3,7% en -1,8%. Hoofdzakelijk lagen de terugval van de bedrijfsinvesteringen en de export aan de basis van deze recessie. De Bank of Japan verlaagde eveneens de beleidsrente in 2008. De bewegingsruimte was echter beperkt aangezien de rente vóór de crisis reeds zeer laag was. Er werd beslist de discount rate in twee bewegingen te verlagen van 0,75% tot 0,30% per einde 2008.
Nederland Nederland kende in 2008 wel een groeivertraging, maar de niveaus over de eerste drie kwartalen bleven met respectievelijk 3,3%, 3% en 1,8% op jaarbasis nog zeer behoorlijk. Op kwartaalbasis kende Nederland echter een nulgroei vanaf het tweede kwartaal. Ook bleef de inflatie in 2008 onder het EU-gemiddelde. De grootste stijging van de consumptieprijzen (op jaarbasis) deed zich voor in augustus en bedroeg 3,2%.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
7
8
Algemeen financieel – economisch kader
België Net als Nederland kon ook België nog positieve groeicijfers voorleggen, ondanks zeer hoge inflatiecijfers. In juli namen de prijzen zelfs toe met 5,9% ten opzichte van een jaar eerder. De groei van de gezinsconsumptie daalde van 1,4% naar 0,8% op jaarbasis. De bedrijfsinvesteringen vertraagden sterk van 12,1% naar 5% in het derde kwartaal. Uiteindelijk beliep de economische groei 1,9% in de eerste jaarhelft en 1,3% in het derde kwartaal. De bijzondere aandacht van de banken voor de retailmarkt met heel competitieve prijzen was eveneens kenmerkend voor 2008.
B. Vennootschapsrechterlijke structuur (“organigram”) van de Argenta Groep
Argenta Bank- en Verzekeringsgroep nv (B) Beleidsholding 4.608.315 aandelen
1.609.999 aandelen 99,99%
Argenta Assuranties nv (B) Verzekerings onderneming 1.610.000 aandelen
57.690 aandelen 100%
Argenta-Life Nederland nv (NL) Levensverzekeringsonderneming 57.690 aandelen
168.974 aandelen 99,99%
500 aandelen 100%
Argenta Spaarbank nv (B) Spaarbank 168.975 aandelen
Argenta Nederland nv (NL) Beheers maatschappij 500 aandelen
1.864 aandelen 99,95%
Argenta Life Luxembourg SA (L) Levensverzekeringsonderneming 1.865 aandelen
1 aandeel = 0,05%
349 aandelen 99,71%
Argentabank Luxembourg SA (L) Kredietinstelling 350 aandelen
2.199 aandelen 99,95%
Centraal Bureau voor Hypothecair Krediet nv (B) Hypotheek onderneming 2.200 aandelen
1 aandeel = 0,29%
1 aandeel = 0,05%
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
9
10
C. Individueel overzicht van de vennootschappen van de Argenta Groep
Argenta Bank- en Verzekeringsgroep
BELEIDSHOLDING
naamloze vennootschap Belgiëlei 49-53 – 2018 Antwerpen RPR Antwerpen 0475.525.276
Argenta Spaarbank
KREDIETINSTELLING/SPAARBANK
naamloze vennootschap Belgiëlei 49-53 – 2018 Antwerpen RPR Antwerpen BTW BE 0404.453.574 Argenta Spaarbank nv heeft een bijkantoor in Nederland : Bijkantoor Nederland Essendonk 30 NL – 4824 DA Breda
Argenta Assuranties
VERZEKERINGSONDERNEMING
naamloze vennootschap Belgiëlei 49-53 – 2018 Antwerpen RPR Antwerpen BTW BE 0404.456.148
Argentabank Luxembourg naamloze vennootschap Boulevard du Prince Henri 27 L – 1724 Luxembourg R.C. Luxembourg B 35185
Argenta Life Luxembourg naamloze vennootschap Boulevard du Prince Henri 27 L – 1724 Luxembourg R.C. Luxembourg B 36509
Argenta Nederland naamloze vennootschap Olympic Plaza Fred. Roeskestraat 123 NL - 1076 EE Amsterdam H.R. Amsterdam 33215872
Argenta-Life Nederland naamloze vennootschap Essendonk 30 NL - 4824 DA Breda H.R. Amsterdam 33301491
Centraal Bureau voor Hypothecair Krediet naamloze vennootschap Belgiëlei 49-53 - 2018 Antwerpen RPR Antwerpen BTW BE 0466.761.327
KREDIETINSTELLING naar Luxemburgs recht
LEVENSVERZEKERINGSONDERNEMING naar Luxemburgs recht
BEHEERSMAATSCHAPPIJ naar Nederlands recht
LEVENSVERZEKERINGSONDERNEMING naar Nederlands recht
HYPOTHEEKONDERNEMING
D. Collectieve beleggingsinstellingen van de Argenta Groep, gepromoot door Argenta Spaarbank nv en Argentabank Luxembourg SA Argenta-Fund naamloze vennootschap naar Luxemburgs recht (opgericht onder de vorm van “société d’investissement à capital variable” (sicav)) Boulevard du Prince Henri 27 L - 1724 Luxembourg RC Luxembourg B 26881
OPENBARE ZELFBEHEERDE BELEGGINGSVENNOOTSCHAP met veranderlijk kapitaal naar Luxemburgs recht en met meerdere compartimenten
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
11
12
E. Beschrijving van de activiteiten van de Vennootschap
De Vennootschap is de beleidsholding van de Argenta Groep. Haar operationele activiteiten zijn beperkt tot de transversale risicofuncties (i.e., interne audit, compliance, groepsrisicobeheer, human resources, centrale staf en communicatie en facilities), die op groepsniveau zijn georganiseerd. De Vennootschap heeft het statuut van een gemengde financiële holding (art. 49-49bis Wet 22 maart 1993, betreffende het statuut van en het toezicht op de kredietinstellingen). De Vennootschap consolideert en staat in voor de gemeenschappelijke aansturing van de verzekeringsactiviteiten van haar dochtervennootschap Argenta Assuranties nv (hierna Aras), die het statuut heeft van een Belgische verzekeringsonderneming, en de bankactiviteiten van haar dochtervennootschap Argenta Spaarbank nv (hierna Aspa), die het statuut heeft van een Belgische kredietinstelling. De dochtervennootschappen van de Vennootschap, met name Aras en Aspa, hebben op hun beurt verscheidene dochter vennootschappen. Aras en haar dochtervennootschappen worden hierna de Verzekeringspool genoemd. Aspa en haar dochter vennootschappen worden hierna de Bankpool genoemd. De activiteiten van de Bankpool concentreren zich voornamelijk rond enerzijds het aantrekken van gelden in de retailmarkt onder de vorm van spaarrekeningen, zichtrekeningen, kasbons en obligaties en anderzijds het herplaatsen van deze gelden in hypothecaire leningen. Daarnaast worden ook deelbewijzen van collectieve beleggingsinstellingen evenals gestructureerde obligaties (“structured notes”) aangeboden. De activiteiten van de Verzekeringspool behelzen zowel de sector van de levensverzekeringen als de sector van de niet-leven of schadeen gezondheidsverzekeringen (in het bijzonder autoverzekeringen, burgerlijke aansprakelijkheid privé-leven, brand- en hospitalisatie verzekering). Tenslotte heeft de Vennootschap een dochtervennootschap, Argenta Nederland nv (hierna Arne) die een emissievehikel is. De belangrijkste geografische markten waarin de Argenta Groep actief is, zijn België, Nederland en Luxemburg.
F. Beschrijving van de activiteiten van de Bankpool
1. Aspa 1.1. Algemeen Aspa heeft het statuut van een Belgische kredietinstelling. De kernactiviteiten van Aspa bestaan uit het aantrekken van gelden, het aanbieden van woonkredieten aan particulieren en het verlenen van betaalmiddelen. Daarnaast worden ook rechten van deelneming van Argenta Pensioenspaarfonds, rechten van deelneming van Argenta-Fund sicav, evenals rechten van deelneming van andere binnenlandse en buitenlandse instellingen voor collectieve belegging en gestructureerde obligaties (“structured notes”) van derde partijen aangeboden.
1.2. Aantrekken van gelden a. Zichtrekeningen Aspa biedt drie types van zichtrekeningen aan: - Giro + rekening; - Golden + rekening; - Internetrekening.
b. Spaar- en termijnrekeningen Aspa biedt volgende gereglementeerde spaarrekeningen aan in België: de Maxi-rekening, de E-spaar, de Groeirekening en de Spa-rekening, deze laatste is gereglementeerd indien er geen hospitalisatieverzekering aan verbonden is. Eveneens wordt de niet-gereglementeerde Plusrekening aangeboden. Verder biedt Aspa een heel gamma van termijnrekeningen aan.
c. Kasbons Aspa bood in 2008 twee soorten kasbons aan: de Maxibon, een kasbon met kapitalisatie, en de Rendementsbon, waarbij de keuze bestond uit kapitalisatie van de rente of jaarlijkse betaling van de coupon. Als gevolg van de gefaseerde afschaffing van de effecten aan toonder (in overeenstemming met de Wet van 14 december 2005 houdende afschaffing van de effecten aan toonder), werden met ingang van 1 januari 2008 oude kasbons niet langer fysiek afgeleverd en nieuwe kasbons in gedematerialiseerde vorm uitgegeven.
d. Rechten van deelneming van instelling voor collectieve belegging (ICB’s) Aspa verdeelt in België, in de hoedanigheid van distributeur, rechten van deelneming van verschillende binnenlandse en buitenlandse instellingen voor collectieve belegging. Een instelling voor collectieve belegging kan bestaan in verschillende juridische vormen, met of zonder rechtspersoonlijkheid (i.e., beleggingsvennootschappen met een veranderlijk aantal rechten van deelneming (“bevek” / “sicav”), beleggingsvennoot schappen met een vast aantal rechten van deelneming (“bevak”/“sicav”) en gemeenschappelijke beleggingsfondsen). In essentie bevat een instelling voor collectieve belegging een gediversifieerde portefeuille die volgens het in de prospectus uiteengezet beleggingsbeleid belegt in roerende waarden zoals o.a. aandelen, obligaties, cash, vastgoed. De belegger kan tegen de inventariswaarde in- en uitstappen wanneer hij dat wenst. Als verzamelnaam of als populaire naam voor de diverse instellingen voor collectieve belegging wordt meestal de term “fondsen” gebruikt. In hoofdstuk H van dit jaarverslag wordt verdere toelichting gegeven omtrent de instellingen voor collectieve belegging (ICB’s) verdeeld door Aspa.
e. Gestructureerde obligaties Aspa treedt op als distributeur van door derde partijen uitgegeven gestructureerde obligaties. J a a rv e rs la g 2 0 0 8
13
14
Beschrijving van de activiteiten van de Bankpool
Gestructureerde obligaties (ook wel “structured notes” genoemd) zijn schuldeffecten, die doorgaans worden uitgegeven door financiële instellingen. Het potentiële rendement (in de vorm van een vaste/variabele coupon of een meerwaarde op de vervaldag) is gekoppeld aan één of meer onderliggende waarden (rente, aandelen, grondstoffen, enzovoort). Gestructureerde obligaties bieden geen waarborg voor het belegde kapitaal tenzij dit uitdrukkelijk in de uitgiftevoorwaarden wordt bedongen.
1.3. Aanwending van de aangetrokken gelden Aspa biedt hypothecaire kredieten aan particulieren, zelfstandigen en vennootschappen aan. Deze leningen hebben als doel de aankoop van een woning of bouwgrond, nieuwbouw, renovatie van de woning of volledige centralisatie van te dure leningen (hypothecair- en/of afbetalingskrediet).
2. De dochtervennootschappen van Aspa Aspa consolideert de activiteiten van Centraal Bureau voor Hypothecair Krediet nv (hierna CBHK) en Argentabank Luxembourg SA (hierna ABL). De activiteiten van Aspa in Nederland worden niet in een dochteronderneming, maar in een bijkantoor georganiseerd. CBHK heeft het statuut van Belgische ingeschreven hypotheekonderneming. CBHK biedt hypothecaire kredieten aan particulieren, zelfstandigen en vennootschappen aan. Zij heeft geen andere activiteiten. De kredieten worden onmiddellijk gecedeerd binnen de Argenta Groep aan Aspa of aan Aras. Argenta Fondsenbeheer nv (hierna Arfo) was tot 7 september 2007 de beheersvennootschap van Argenta Pensioenspaarfonds (hierna Arpe). Met ingang van 7 september 2007 werd Petercam Management Services nv, een naamloze vennootschap met maatschappelijke zetel te Sint-Goedeleplein 19, 1000 Brussel (hierna PMS) aangesteld als beheersvennootschap van Arpe. Met de aanstelling van PMS als beheersvennootschap van Arpe, was het afzonderlijk voortbestaan van Arfo niet langer vereist binnen de Argenta Groep. In de loop van het boekjaar 2008 werd Arfo (als overgenomen vennootschap) overgenomen door Aspa (als overnemende vennootschap) na vereniging van alle aandelen in één hand in overeenstemming met art. 719 van het Wetboek van vennootschappen. ABL is een Luxemburgse kredietinstelling, die een gamma basisproducten aanbiedt aan een voornamelijk gezinscliënteel, m.n. (i) de klassieke rekening-courant en een rekening-courant met een hoger rendement, (ii) plaatsingen op middellange termijn (1 tot 60 maanden), (iii) kasbons, (iv) euro-obligaties en kapitalisatiebons en (v) aandelen van de Argenta-Fund sicav, een zelfbeheerde bevek. Voorts is ABL, distributeur en ook administratief agent en beheerder van Argenta-Fund sicav. Daarnaast neemt ABL euro-obligaties, kapitalisatiebons en aandelen van Argenta-Fund sicav in bewaring. ABL is tenslotte paying agent voor bepaalde Luxemburgse effecten.
3. Bijkantoor (Nederland) van Aspa Sinds 2003 commercialiseert het bijkantoor van Aspa in Nederland via tussenpersonen spaar- en zichtrekeningen, gekoppeld aan internetbankieren. Eind 2008 had het bijkantoor voor deze activiteiten een netwerk van ca. 2.279 tussenpersonen en een portefeuille aangetrokken gelden van 1.142.354.187 miljoen EUR. Het grote succes op de Nederlandse markt en de sterke groei van de portefeuille hypothecaire leningen hebben Aspa ertoe aangezet alle nieuwe bancaire activiteiten in Nederland te integreren in het bijkantoor. De nettoportefeuille in Nederland, inclusief bijkantoor, bedroeg 12 miljard EUR per 31 december 2008, na de effectiseringstransactie van 1,975 miljard EUR die in december 2008 uitgevoerd werd en de effectiseringstransactie ten bedrage van 1,5 miljard EUR die uitgevoerd werd in 2007.
4. Rating Eind 2008 werd door Standard & Poor’s de rating BBB+/A-2 bevestigd, met stabiele vooruitzichten. Een verdere strategische doelstelling van Aspa blijft het verbeteren van deze rating.
G. Beschrijving van de activiteiten van de Verzekeringspool
1. Aras 1.1. Algemeen Het aanbieden van schade- en gezondheidsverzekeringen, evenals het verstrekken van woonkredieten aan particulieren, behoren tot de kernactiviteiten van Aras.
1.2. Schade- en gezondheidsverzekeringen (“niet-leven”) Aras is actief in volgende domeinen: - Autoverzekering - Hospitalisatieverzekering - Brandverzekering - Familiale verzekering In overeenstemming met de algemene strategie van de Argenta Groep wil Aras transparante verzekeringsproducten aanbieden met een ruime dekking en tegen een prijs die aantrekkelijker is dan het marktgemiddelde. Om dat te bereiken, zijn de dekking en de prijszetting gekoppeld aan o.m. de criteria die werden opgesteld door “Test Aankoop”. Auto- en hospitalisatieverzekeringen vertegenwoordigen ruim 82% van de brutoverdiende premies.
1.3. Levensverzekeringen Aras biedt verschillende types van levensverzekeringen aan, die kunnen ingedeeld worden in productlijnen. Deze indeling vindt zijn oorsprong in functie van de wijze waarop wordt gecommuniceerd en de soort van waarborg die wordt geboden en werd in 2008 volledig hervormd. 1. Schuldsaldo: het uitstaande saldo van een lening wordt afgelost door Aras bij overlijden van de verzekerde door een schuldsaldoverzekering. 2. Tijdelijke overlijdensverzekering: deze verzekering, die slechts een klein bedrag van de ontvangen levensverzekeringspremies vertegenwoordigt, wordt gebruikt om in geval van overlijden gedurende een bepaalde periode een op voorhand bepaald kapitaal te dekken. 3. Sparen en beleggen: deze lijn bevat de producten met een belangrijke spaar- en/of beleggingscomponent. Deze producten situeren zich zowel in tak 21 als in tak 23: • verzekeringsbons Arasbon en Octavie. Bij de Arasbon (product op 8 jaar) is er een dekking bij overlijden van 130 % van de inleg. Octavie, dat een product is op 8 jaar en 1 maand, kent geen dergelijke waarborg overlijden; • Leven Plus (tak 21); • Kapitaal Plus (tak 21) een koopsompolis zonder fiscale aftrekbaarheid; • het hele gamma van tak 23-producten onder de commerciële benaming Argenta-Fund Plan, dat een combinatiemogelijkheid tussen 17 verzekeringsfondsen biedt. De tak 23-producten hebben o.a. een gamma van vier risicogroepen afhankelijk van de verhouding tussen vastrentende, beleggingen in instellingen voor collectieve belegging (onder meer Argenta-Fund sicav, Petercam-fondsen en Carmignac-fondsen) en “structured notes”. Ook de tak 23-producten met kapitaalsbescherming worden hieronder opgenomen. 4. Jeugd: in de Jeugdlijn is het Jeugdspaarplan opgenomen waarbij bij overlijden van de verzekerde, ouder of grootouder, de premiebetaling door Aras wordt overgenomen zodat het streefkapitaal op eindvervaldag uitbetaald wordt aan het (klein)kind. De verzekering wordt dus meestal in familiaal verband afgesloten.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
15
16
Beschrijving van de activiteiten van de Verzekeringspool
5. Rente: in de Rentelijn is de ‘Pension Life’-polis opgenomen dat beleggers de mogelijkheid biedt om maandelijkse rentebetalingen te ontvangen gedurende de looptijd van het contract en om daarenboven een vooraf bepaald kapitaal te ontvangen bij afloop van het contract en hetzelfde bedrag in geval van overlijden binnen de 8 jaar en een maand. 6. Voorzorg: omvat de producten die aanvullend zijn aan de sociale zekerheid op gebied van pensioenvorming. Dit omvat voornamelijk fiscaal aftrekbare producten met een spaarcomponent: • Argenta-Flexx (tak 21); • het vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen dat een specifiek fiscaal statuut heeft, bestemd voor deze doelgroep.
1.4. Aanwenden van gelden De reserves worden herbelegd in rentedragende instrumenten en onroerende goederen en in principe niet in aandelen of aandelenfondsen. Er wordt bijgevolg wel herbelegd in: - Belgische staatsobligaties of OLO’s; - bedrijfsobligaties met minimum een BBB rating; - onroerende goederen; - hypotheken. Uitzondering zijn de reserves van pensioenspaarverzekeringen. Deze worden herbelegd in het Argenta Pensioenspaarfonds. Aras herbelegt in hypotheken via CBHK. CBHK, een dochtervennootschap van Aspa, biedt hypothecaire leningen aan particulieren, zelfstandigen en vennootschappen aan. Deze leningen kunnen tot doel hebben de aankoop van een woning of bouwgrond, nieuwbouw, renovatie van de woning of volledige centralisatie van te dure leningen (hypothecair- en/of afbetalingskrediet). De kredieten worden onmiddellijk gecedeerd binnen de groep aan Aspa of aan Aras. Sinds 2007 worden geen nieuwe kredieten meer gecedeerd aan de Vennootschap.
2. De dochtervennootschappen van Aras Aras consolideert de activiteiten van Argenta-Life Nederland nv (hierna ALN) en Argenta Life Luxembourg SA (hierna ALL). ALN heeft het statuut van Nederlandse verzekeringsonderneming. Zij is uitsluitend actief in levensverzekeringen verbonden met hypothecaire spaarkredieten. ALL heeft het statuut van Luxemburgse verzekeringsonderneming. Zij is hoofdzakelijk actief in levensverzekeringen tak 26 – Kapitalisatieverrichtingen en tak 23.
H. Beschrijving van de instellingen voor collectieve belegging (ICB’s), gepromoot door Aspa
1. Algemeen Aspa is actief op de markt van instellingen voor collectieve belegging via de distributie van deelbewijzen van de volgende instellingen voor collectieve belegging: - Argenta-Fund sicav - Arpe - Open architectuur fondsen (collectieve beleggingsinstellingen gepromoot door Petercam nv) - Open architectuur fondsen (collectieve beleggingsinstellingen beheerd door Carmignac Gestion SA) Zij worden hieronder kort besproken. Evolutie van de Netto Activa Waarde samengevat: In miljoenen EUR
2007
2008
%-groei
Argenta-Fund
424,0
240,1
-43,38%
Open architectuur
343,6
290,4
-15,48%
De netto-inventariswaarde van de deelbewijzen van instellingen voor collectieve belegging, geplaatst door Aspa is gedaald van 767,6 miljoen EUR einde 2007 naar 530,5 miljoen EUR einde 2008, een daling met 30,89%. Argenta-Fund daalde met 184 miljoen EUR. Het onderdeel hierin van een Tak 23 product liep met 55 miljoen EUR terug.
2. Argenta-Fund sicav Argenta-Fund sicav is een beleggingsvennootschap met veranderlijk kapitaal naar Luxemburgs recht. Zij werd opgericht op 27 november 1987 en omgevormd tot sicav met meerdere compartimenten per 1 juni 1990. Na een beperkte activiteit de eerste jaren, werd het aantal compartimenten sinds 1998 stelselmatig uitgebreid tot 26. In 2006 bekwam Argenta-Fund sicav het statuut van sicav autogérée (zelfbeheerde bevek). Het hoofddoel van de Argenta-Fund sicav is haar aandeelhouders een zo hoog mogelijk rendement te verschaffen door middel van investeringen in een selectie roerende waarden, in acht genomen dat het risico beperkt blijft. 23 compartimenten van Argenta-Fund sicav beleggen voornamelijk in aandelen, gespreid over verschillende landen, regio’s en sectoren, waarvan een aantal compartimenten index trackers zijn. 2 compartimenten van Argenta-Fund sicav beleggen in vastrentende producten. Het resterend (gemengd) compartiment belegt in zowel vastrentende producten als aandelen. De drie grootste compartimenten waren per 31 december 2008 Europese aandelen (27,6 miljoen EUR), Europese Farmachemie (21,6 miljoen EUR) en Europese nutsector (17 miljoen EUR). De netto-inventariswaarde van het totaal aantal geplaatste deelbewijzen van Argenta-Fund sicav daalde met 184 miljoen EUR in boekjaar 2008. Het compartiment Obliflux bleef het meest stabiel. De andere compartimenten kenden een gemiddelde daling van 39%.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
17
18
Beschrijving van de instellingen voor collectieve belegging (ICB’s), gepromoot door Aspa
3. Arpe De netto-inventariswaarde van het totaal aantal geplaatste deelbewijzen van het pensioenspaarfonds Arpe daalde van 247,7 miljoen EUR per 31 december 2007 tot 219,8 miljoen EUR per 31 december 2008, een vermindering van 28 miljoen EUR of 11%.
4. Fondsen in open architectuur In 2006 begon Aspa met de verdeling van de eerste deelbewijzen van instellingen voor collectieve belegging in open architectuur. Er werd gestart met de verdeling van drie Petercamfondsen. Op heden distribueert Aspa ICB’s gepromoot door Petercam nv en andere ICB’s beheerd door Carmignac Gestion SA. De netto-inventariswaarde van het totaal aantal geplaatste deelbewijzen van deze ICB’s bedroeg op 31 december 2008 ruim 70 miljoen EUR.
I. Internationaal netwerk
1. Gegevens betreffende het bestaan van bijkantoren De Vennootschap De Vennootschap heeft geen bijkantoren.
De andere vennootschappen van de Argenta Groep Aspa heeft een bijkantoor in Nederland, gevestigd te Breda, Essendonk 30, dat werd opgericht in 2003. In april 2006 werd de nieuwe productie van hypotheken ook effectief bij het Nederlandse bijkantoor ondergebracht, naast de reeds bestaande bancaire activiteiten.
2. Gegevens betreffende buitenlandse vennootschappen van de Argenta Groep 2.1. Buitenlandse dochtervennootschappen Aspa ABL is een Luxemburgse kredietinstelling, die een gamma basisproducten aanbiedt aan een voornamelijk gezinscliënteel, m.n. (i) de klassieke rekening-courant en een rekening-courant met een hoger rendement, (ii) plaatsingen op middellange termijn (1 tot 60 maanden), (iii) kasbons, (iv) euro-obligaties en kapitalisatiebons en (v) aandelen van Argenta-Fund sicav. Voorts is ABL, benevens distributeur, ook administratief agent en beheerder van Argenta-Fund sicav. Daarnaast neemt ABL euroobligaties, kapitalisatiebons en aandelen van de Argenta-Fund sicav in bewaring. ABL is tenslotte paying agent voor bepaalde Luxemburgse effecten.
2.2. Buitenlandse dochtervennootschappen Aras ALN heeft het statuut van Nederlandse verzekeringsonderneming. Zij is uitsluitend actief in levensverzekeringen verbonden met hypothecaire spaarkredieten. ALL heeft het statuut van Luxemburgse verzekeringsonderneming. Zij is hoofdzakelijk actief in levensverzekeringen tak 26 Kapitalisatieverrichtingen.
2.3. Buitenlandse collectieve beleggingsinstelling, gepromoot door Aspa Argenta-Fund sicav is een beleggingsvennootschap met veranderlijk kapitaal naar Luxemburgs recht.
2.4. Arne Arne is een emissievehikel.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
19
20
J. Impact van het algemeen financieel-economisch kader op de activiteiten van de Vennootschap
1. Algemeen Het doorzetten van de kredietcrisis, de vrees voor inflatie en de sterke achteruitgang van de economische groei, tegelijk met de vrees voor een recessie hebben tijdens 2008 een sterke invloed gehad op de renteontwikkeling. Nadat het duidelijk werd dat de impact van de financiële crisis op de reële economie aan kracht won en de inflatoire druk aanzienlijk daalde, werd de basisrente van het Eurosysteem verlaagd met 50 basispunten in november en met 75 basispunten in december tot 2,5%. De tienjarige referentie OLO daarentegen daalde slechts met 0,10% tot 3,77%. Uiteindelijk werd het jaar afgesloten met een “normale” rentecurve, voor zover daarvan sprake kan zijn in deze context. Naast de renteontwikkeling werd in sterke mate de aandacht gevestigd op de kredietwaardigheid van heel de banksector. De vrees voor downgrades, waardeverminderingen en zelfs faillissementen heeft 2008 met een ongekend kredietrisico gekenmerkt. Het liquiditeitsrisico dat tot nog toe quasi-onbestaande was, dook wereldwijd op als een nachtmerrie voor vele bankiers en verzekeraars.
2. Impact van het algemeen financieel-economisch kader op de activiteiten van de Bankpool De Bankpool heeft zich stevig gewapend tegen het voormelde liquiditeitsrisico. Op het gebied van het eigen beleggingsbeleid heeft de Bankpool een zeer conservatief beleid gevoerd. Het belangrijke aandeel van de portefeuille hypothecaire leningen in het totaal actief werd gereduceerd om meer liquide beleggingsinstrumenten op de balans te hebben. In korte tijd is de Bankpool er in geslaagd zijn liquiditeitspositie op een niveau te brengen waarmee een aantal negatieve scenario’s kunnen worden doorstaan. De veilige kredietportefeuille onder de vorm van hypothecaire leningen voor particulieren en gezinnen is steeds een sterk wapen geweest in tijden van crisis. De Bankpool heeft bijgevolg niet te lijden gehad onder toenemende falingskansen in de kredietactiviteit. Met betrekking tot de andere activa heeft de Bankpool een uiterst voorzichtig beleid gevoerd inzake concentratie per tegenpartij, kredietwaardigheid van de tegenpartij en liquiditeit van de posities. Op die manier kon er steeds onmiddellijk bijgestuurd worden wanneer er zich moeilijkheden met een of andere partij aandienden. Dit alles werd ingegeven door een duidelijke optie voor laag risico waarbij ook dikwijls aan rendement werd ingeboet. Dit is evenwel een bewuste keuze voor veiligheid, die ook in de komende jaren zal voortgezet worden. Ook inzake het productaanbod heeft de Bankpool zich beperkt tot transparante en eenvoudige producten. De Bankpool kan terugblikken op een succesvolle groei van haar kernactiviteiten op de balans en het renteresultaat.
3. Impact van het algemeen financieel-economisch kader op de activiteiten van de Verzekeringspool Binnen de schadeverzekeringen lijken de zwaarste jaren voor de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid auto achter de rug. Mede door een tariefverhoging in 2004 voor de waarborg burgerlijke aansprakelijkheid heeft de Vennootschap, net zoals overigens de hele sector, de situatie terug genormaliseerd. De nodige voorzichtigheid dient hier echter nog steeds in acht te worden genomen.
Impact van het algemeen financieel-economisch kader op de activiteiten van de Vennootschap
Nog binnen de schadeverzekeringen stelt de Vennootschap vast dat de schade-evolutie bij de hospitalisatieverzekering onder controle blijft en de hospitalisatieverzekering voor het vijfde jaar op rij een significante winst heeft gemaakt. Verzekeringsproducten met één of andere vorm van pensioenvorming en bescherming bij ziekte, invaliditeit en hospitalisatie zijn eveneens meer en meer in trek ten gevolge van de vergrijzing. Binnen de levensverzekeringen tak 21 daalde de gewaarborgde rente in maart 2008 van 3,60% naar 3,30%, ten gevolge van de aanhoudende daling van de langetermijnrente. De portefeuille levensverzekeringen tak 23, al dan niet gekoppeld aan kapitaalbescherming, daalden in 2008 ten gevolge van de negatieve beursevolutie.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
21
22
K. Kengetallen (geconsolideerd)
1. Geconsolideerd balanstotaal Hieronder treft men overzichten m.b.t. het geconsolideerde balanstotaal van de Argenta Groep in miljarden EUR: 32
29,3
28 24
30,0
25,4 22,7 20,4
20 16 12 8 4 0 2004
2005
2006
2007
2008
Jaarlijkse evolutie in miljarden EUR: 5 3,9
4 2,7
3 2,2
2,3
2
1 0,7 0 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 2,4 miljard EUR Jaarlijkse procentuele evolutie: 18 15,38
16 14
12,17
12
11,05
11,99
10 8 6 4
2,39
2 0 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 10,60% Het balanstotaal bleef vrij stabiel in boekjaar 2008. Een repotransactie van 1,25 miljard EUR van boekjaar 2007 werd niet verlengd en verdween uit de balans.
Kengetallen (geconsolideerd)
2. Ingezamelde gelden van het publiek Argenta Groep zamelt gelden in van het publiek. Hieronder treft men overzichten m.b.t. de som van de klassieke spaarinlagen, inclusief de achtergestelde leningen, de wiskundige reserves leven en de collectieve beleggingen. Het geconsolideerde totaal in miljarden EUR: 32 27,3
28 24
22,0
28,9
24,7
19,7
20 16 12 8 4 0 2004
2005
2006
2007
2,7
2,6
2008
Jaarlijkse evolutie in miljarden EUR: 4
3 2,2
2,3
2
1,6
1
0 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 2,3 miljard EUR Jaarlijkse procentuele evolutie: 30 25 20 15
12,35
11,44
12,28
10,51
10
5,80
5 0 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 10,50% De ingezamelde gelden blijven gezond groeien, zij het iets minder sterk dan de twee voorbije boekjaren. Vooral de termijnrekeningen kennen een groot succes, gevolgd door de spaarrekening. J a a rv e rs la g 2 0 0 8
23
24
Kengetallen (geconsolideerd)
3. Kredieten aan particulieren Argenta Groep verstrekt leningen aan particulieren. Hieronder treft men overzichten m.b.t. het totaal van zowel de leningen met, als deze zonder hypotheekwaarborg, verleend aan particulieren. Het geconsolideerde totaal in miljarden EUR: 20
16,8
18
17,2 15,8
16 14 12
12,3 10,1
10 8 6 4 2 0 2004
2005
2006
2007
2008
Jaarlijkse evolutie in miljarden EUR: 5
4,4
4 3 2
2,2 1,7
1
0,4
0 -1 -1,4
-2 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 1,5 miljard EUR Jaarlijkse procentuele evolutie: 50 40
35,99
30 20,04
21,68
20 10
2,57
0
-8,34
-10 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 14,39% Een nieuwe effectisering werd uitgevoerd voor een bedrag van 1,975 miljard EUR. Los daarvan is de productie hypotheekleningen de voorbije jaren gedaald.
Kengetallen (geconsolideerd)
4. Beleggingen in overheidspapier Argenta Groep belegt in schatkistcertificaten, OLO’s en andere staatsfondsen. Hieronder treft men overzichten m.b.t. deze beleggingen. Het geconsolideerde totaal in miljarden EUR: 7 6 4,8
5
4,3 3,5
4
3,6 2,9
3 2 1 0 2004
2005
2006
2007
2008
Jaarlijkse evolutie in miljarden EUR: 2
1
0,7 0,4
0
-0,5
-1 -1,3
-1,3 -2 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: - 0,4 miljard EUR Jaarlijkse procentuele evolutie: 30
23,47
20 10,27 10 0 -10
-15,41
-20
-27,56 -22,65
-30 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: - 6,38% Deze portefeuille blijft vrij stabiel.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
25
26
Kengetallen (geconsolideerd)
5. Totaal premie-incasso verzekeringen Argenta Groep plaatst verzekeringen. Hieronder treft men overzichten m.b.t. het totale premie-incasso van de verzekeringsondernemingen Aras, ALL en ALN. Het totaal aan incasso in miljoenen EUR: 600
537,4
547,1
500 400 282,1
300
315,4
285,0
200 100 0 2004
2005
2006
2007
2008
Jaarlijkse evolutie in miljoenen EUR: 300
279,0
200 100
33,3
9,7 0
-30,4 -100 -200 -265,0 -300 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 5,3 miljoen EUR Jaarlijkse procentuele evolutie: 140 120
107,97
100 80 60 40 20
11,80
1,81
-9,64
0 -20
-48,44
-40 -60 2004
2005
2006
2007
Gemiddelde: 12,70% Na de sterke terugval in 2006 bleef het incasso vrij constant.
2008
Kengetallen (geconsolideerd)
6. Eigen vermogen volgens balans Hieronder treft men overzichten m.b.t. het geconsolideerde eigen vermogen van Argenta Groep, na winstverdeling. Het geconsolideerde totaal in miljoenen EUR: 1.000
906,5
860,0 766,8
800
682,7 613,2
600
400
200
0 2004
2005
2006
2007
2008
Jaarlijkse evolutie in miljoenen EUR: 100
93,1 84,1
80
68,8
69,5
60 46,5
40
20
0 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 72,4 miljoen EUR Jaarlijkse procentuele evolutie: 20
16 12,65 11,34
12
12,31
12,15
8 5,41
4
0 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 10,77% Het eigen vermogen volgens balans groeit verder.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
27
28
Kengetallen (geconsolideerd)
7. Nettowinst en rendement eigen vermogen (begin jaar) Hieronder treft men overzichten m.b.t. de nettowinst versus het eigen vermogen van de Argenta Groep volgens balans, begin jaar en na winstverdeling. De geconsolideerde nettowinst in miljoenen EUR: 120 97,1
100 80
94,1
68,6 70,5
60
47,5
40 20 0 2004
2005
2006
2007
2008
Jaarlijkse evolutie in miljoenen EUR: 50
38,5
40
26,6
30 20 10
-2,9
0
1,9
-10 -20 -30 -46,6
-40 -50 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 3,5 miljoen EUR Jaarlijkse evolutie rendement eigen vermogen: 16 15 14 13
14,22 12,61 12,28
12 11
11,50
10 9 8 7
5,53
6 5 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 11,23% In 2008 maakte de Argenta Groep 47,5 miljoen EUR winst, wat een daling is tegenover vorige boekjaren.
Kengetallen (geconsolideerd)
8. Reglementair eigen vermogen Hieronder treft men overzichten m.b.t. het eigen vermogen in de enge zin verhoogd met de geassimileerde achtergestelde leningen. Het geconsolideerde totaal in miljoenen EUR: 1.400 1.193,1 1.200
1.066,2 928,0
1.000 800
678,2 536,3
600 400 200 0
2004
2005
2006
2007
2008
Jaarlijkse evolutie in miljoenen EUR: 300 249,8 250 200 142,0
150
138,2 126,9
100 50
72,0
0 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 145,8 miljoen EUR Jaarlijkse procentuele evolutie: 40
36,83
30
26,47
20
14,89 11,91
15,51 10
0 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 21,12% Het reglementair eigen vermogen blijft eveneens stijgen.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
29
30
Kengetallen (geconsolideerd)
9. Verkooppunten Hieronder treft men overzichten m.b.t. de exclusieve kantoren van Argenta Groep in België. Globale aantal eenheden: 620 600
588
585
586
579
580
566
560 540 520 500 2004
2005
2006
2007
2008
Jaarlijkse evolutie in eenheden: 20
10 1 0 -3
-7
-3
-13
-10
-20 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: -5 eenheden Jaarlijkse procentuele evolutie: 6
4
2 0,17 0 -0,51
-1,19
-0,51
-2,25
-2
-4 2004
2005
2006
Gemiddelde: -0,86% Er valt hierin een licht dalende trend op te merken.
2007
2008
Kengetallen (geconsolideerd)
10. Tewerkgestelden Hieronder treft men overzichten m.b.t. de tewerkgestelden in de verkooppunten van de Argenta Groep en op de respectieve maatschappelijke zetels van de vennootschappen die behoren tot de Argenta Groep. Globale aantal in eenheden: 2.200
1.891
2.000
2.005
2.050
1.447
1.440
558
610
2.106
2.139
1.426
1.438
680
701
1.800 1.600
1.367
1.400
Totaal In de exclusieve kantoren Op de zetel (België, Luxemburg) inclusief 9 zelfstandigen
1.200 1.000 800
524
600 400 200 0
2004
2005
2006
2007
2008
Jaarlijkse evolutie in eenheden: 160 140 114
120 100
84
80 56
60
45 33
40 20 0 2005
2004
2006
2007
2008
Gemiddelde: 66,4 eenheden Jaarlijkse procentuele evolutie: 12 10 8 6,03 6
4,65
4 2,24
2,73 1,57
2 0 2004
2005
2006
2007
2008
Gemiddelde: 3,44% De tewerkstelling blijft stijgen. De recente toename van het personeelsbestand is vooral te verklaren door de toename van het aantal personeelsleden, die worden tewerkgesteld op de respectieve maatschappelijke zetels van de verschillende vennootschappen van de Argenta Groep in Antwerpen (i.e., Belgiëlei 49-53, 2018 Antwerpen). J a a rv e rs la g 2 0 0 8
31
32
Kengetallen (geconsolideerd)
11. Overzicht 2008 Samenvatting van de grafische voorstellingen: aangroei 2008 Bedragen in EUR
31-12-2007
31-12-2008
absoluut
in %
1. Geconsolideerd balanstotaal
29.329.092.571
30.028.782.727
+699.690.156
+2,39%
2. Spaarinlagen van het publiek (*)
27.285.664.099
28.868.641.834
+1.582.977.735
+5,80%
3. Kredieten aan particulieren
17.201.443.377
15.766.375.362
-1.435.068.015
-8,34%
2.936.935.086
3.626.333.215
+689.398.129
+23,47%
5. Totaal premie-incasso verzekeringen
315.376.721
284.974.076
-30.402.645
-9,64%
6. Eigen vermogen volgens balans
859.974.573
906.491.908
+46.517.335
+5,41%
1.066.170.020
1.193.110.956
+126.940.936
+11,91%
94.146.402
47.518.175
-46.628.227
-49,53%
579
566
-13
-2,25%
10. Tewerkgestelden in eenheden
2.106
2.139
+33
+1,57%
a. in de exclusieve kantoren
1.426
1.438
+12
+0,84%
680
701
+21
+3,09%
4. Beleggingen in overheidspapier
7. Reglementair eigen vermogen 8. Nettowinst 9. Verkooppunten in eenheden
b. op de zetel
(*) klassieke spaarfondsen, verzekeringen leven en collectieve beleggingen
12. Overzicht 2004 – 2008 Bedragen in EUR
aangroei
gemiddelde laatste 5 jaar in %
31-12-2003
31-12-2008
absoluut
in %
1. Geconsolideerd balanstotaal
18.220.964.561
30.028.782.727
+11.807.818.166
+64,80%
+12,96%
2. Spaarinlagen van het publiek (*)
17.563.534.460
28.868.641.834
+11.305.107.374
+64,37%
+12,87%
3. Kredieten aan particulieren
8.443.242.834
15.766.375.362
+7.323.132.528
+86,73%
+17,35%
4. Beleggingen in overheidspapier
5.619.609.061
3.626.333.215
-1.993.275.846
-35,47%
-7,09%
5. Eigen vermogen volgens balans
544.375.401
906.491.908
+362.116.507
+66,52%
+13,30%
591
566
-25
-4,23%
-0,85%
1.807
2.139
+332
+18,37%
+3,67%
6. Verkooppunten in eenheden 7. Tewerkgestelden in eenheden
(*) klassieke spaarfondsen, verzekeringen leven en collectieve beleggingen
Kengetallen (geconsolideerd)
13. Ratio’s
31-12-2007
31-12-2008
1. Eigen vermogen volgens balans / balanstotaal
2,93%
3,02%
2. Nettorendement eigen vermogen (begin jaar) *
12,28%
5,53%
3. Nettorendement eigen vermogen (einde jaar) **
10,95%
5,24%
4. Risk asset ratio (Bazel norm)
12,69%
15,19%
5. Tier 1
8,48%
10,31%
6. Gearing ratio
3,89%
4,24%
7. Renteopbrengsten / balanstotaal (Asset yield)
3,97%
4,35%
8. Winst / renteopbrengsten (Profit margin)
8,09%
3,64%
9. Winst / balanstotaal (Asset yield x Profit margin)
0,32%
0,16%
66,64%
65,03%
10. Cost / Income
* Nettowinst Eigen vermogen volgens balans (begin van het jaar) ** Nettowinst Eigen vermogen volgens balans (einde van het jaar)
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
33
34
L. Transversale functies op het niveau van de Vennootschap: interne audit, compliance, risicobeheer («risk»), human resources, centrale staf en communicatie en facilities 1. Interne audit De interne auditafdeling van de respectieve vennootschappen van de Argenta Groep wordt sinds begin 2006 functioneel op niveau van de Vennootschap aangestuurd en ook operationeel georganiseerd. Deze groepsgewijze georganiseerde auditfunctie dekt alle activiteiten van de dochtervennootschappen van de Vennootschap , in het bijzonder (i) Aras, inclusief de respectieve dochtervennootschappen van Aras, en (ii) Aspa, inclusief de respectieve dochtervennootschappen van Aspa. Het directiecomité van de Vennootschap behoudt toezicht en geeft aansturing met betrekking tot de specifieke activiteiten die onder haar verantwoordelijkheid vallen (bijvoorbeeld bevoegdheid om de interne auditafdeling van de Vennootschap opdrachten te geven; rechtstreekse rapportering door de interne auditafdeling van de Vennootschap aan het directiecomité van de Vennootschap over de bevindingen die betrekking hebben op de activiteiten die onder haar verantwoordelijkheid vallen). Bovendien levert de interne auditafdeling van de Vennootschap een functionele rapportering aan het directiecomité van de Vennootschap en aan de Interne Governance-organen van de Vennootschap. Alle audits die voor 2008 werden gepland, overeenkomstig het vernieuwde driejarenplan 2008-2010, werden daadwerkelijk uitgevoerd, uitgezonderd één geplande audit inzake aankoop. Hierover vindt u een gedetailleerd overzicht in het jaarverslag van de interne auditafdeling van de Vennootschap. De raad van bestuur neemt er kennis van dat het directiecomité van de Vennootschap tevreden is over de kwaliteit van de interne audit aangezien deze met kennis van zaken wordt uitgevoerd en terecht de zwakke punten naar boven brengt. De raad van bestuur stelt vast dat het directiecomité van de Vennootschap hiervan handig gebruik maakt, door de gegeven aanbevelingen om te zetten in actieplannen, die ze daarna zo snel mogelijk realiseert.
2. Compliance 2.1. Algemeen overzicht van de compliance functie De compliance functie is op groepsniveau georganiseerd binnen de Vennootschap en dit ten behoeve van zowel Aspa als Aras. Als onafhankelijke functie binnen de Argenta Groep is zij gericht op het onderzoek naar en het bevorderen van de naleving van de regels die verband houden met de integriteit van het bank- en verzekeringsbedrijf. De regels betreffen zowel deze die voortvloeien uit het beleid van de instelling terzake, als deze die vervat zijn in het geheel van wetgeving, besluiten en reglementen, dit binnen de activiteitsdomeinen zoals vastgelegd in het Compliance Charter. Met het oog op het verder uitbouwen van de compliance functie en het inbedden van compliant handelen in de activiteiten van de Argenta Groep ging het voorbije jaar veel aandacht en energie van de compliance medewerkers naar het opstellen van bijkomende e-learning modules inzake de rol van compliance bij bankieren en verzekeren, bijzondere mechanismen bij de krediet- en verzekeringsinstellingen, kennis en toepassing van de sectoriële Leving Playing Fields, de deontologie van bankieren en verzekeren en de verplichting tot correcte informatieverstrekking aan het cliënteel. Op het vlak van opleiding en sensibilisering van de medewerkers zijn de aanbevelingen en richtlijnen gestandaardiseerd, gedocumenteerd, gecommuniceerd aan alle medewerkers en permanent door hen raadpleegbaar. Vanuit de definiëring en analyse van de meest bijzondere risico’s werd begin 2008 het actieplan compliance opgesteld met aanduiding van de uit te voeren controles in tweede lijn. De definitie van controle heeft niet de betekenis van “politieonderzoek”, maar is veeleer gericht op identificeren, evalueren en beheersen van de compliance gerelateerde risico’s. Het management van de verschillende directies van zowel Aspa als Aras hebben hierbij hun eerstelijns-verantwoordelijkheid op te nemen. Compliance heeft vanuit haar onafhankelijke positie een ondersteunende en bijsturende rol. Op dit vlak is er een gestructureerde aanzet gegeven, maar zijn de beheersmaatregelen nog in ontwikkeling.
Transversale functies op het niveau van de Vennootschap: interne audit, compliance, risicobeheer («risk»), human resources, centrale staf en communicatie en facilities
2.2. Opleiding en sensibilisering Om onze ruim 2.000 medewerkers snel en efficiënt op te leiden inzake compliance werd reeds in 2007 gekozen voor een webtoepassing met e-learning modules voor de onderwerpen “Witwassen” en “Cliëntacceptatiepolitiek”. In 2008 werd het aanbod uitgebreid met volgende drie modules: – Wat is compliance? – Bijzondere Mechanismen en Level Playing Fields; – Deontologie van bankieren en verzekeren. De compliance medewerkers bouwden de inhoud en stelden de teksten op. Kluwer adviseerde en zorgde voor een leervriendelijke en verzorgde lay-out. De creatieve en innovatieve aanpak leverde een nominatie op voor de “Innovation Award van Banking and Finance”. Het ganse internetproces van inschrijving, opvolging, testen en rapportering wordt opgevolgd door de verantwoordelijke bij de personeelsdienst (HR). De behaalde resultaten zijn zonder meer zeer goed: – alle medewerkers op de zetel volgden van op hun werkplaats de cursussen en ruim 90% scoorde succesvol bij de testen; – alle kantoorhouders en hun medewerkers namen de modules door en ruim 95% legde de testen succesvol af. Elke nieuwe medewerker, zowel op de zetel als in het distributienet, wordt ingeschreven en dient voor het einde van de proefperiode alle modules in te studeren en te slagen voor de bijhorende testen.
2.3. Toetsing EU-terroristenlijst Het is financiële instellingen verboden om een cliëntenrelatie aan te gaan met personen die voorkomen op de EU-terroristenlijst. Sinds september 2007 worden de identificatiegegevens van zowel nieuwe als bestaande cliënten dagelijks automatisch getoetst aan de gegevens van de EU-terroristenlijst. In totaal werden er in 2008 311 signalen verkregen uit deze toetsing, doch onderzoek door compliance wees telkens uit dat het niet om dezelfde personen ging. Er werd dus in de loop van 2008 geen enkele cliënt weerhouden om in dit verband gemeld te worden aan de CFI (Cel voor Financiële Informatieverwerking) of aan het Ministerie van Financiën. Een verfijning van de toetsing zal geïmplementeerd worden in het eerste semester van 2009.
2.4. Anti-witwas wetgeving Sinds eind januari 2007 worden alle cliëntenverrichtingen automatisch gemonitord via een anti-money laundering tool van leverancier SAS. In juli 2008 werd de koppeling van drie scenario’s aan het risicosegment van de cliënt gerealiseerd. Hierdoor werd de monitoring sterk verfijnd. Over het ganse jaar 2008 werden 6.703 alerts gegenereerd.
2.5. Opvolging wet- en regelgeving Specifieke aandacht werd gegeven aan de opvolging van: – Wet van 22 maart 2006 betreffende de bemiddeling in bank- en beleggingsdiensten en de distributie van financiële instrumenten; – Wet van 27 maart 1995 betreffende de verzekerings- en herverzekeringsbemiddeling en de distributie van verzekeringen; – Wet van 14 december 2005 betreffende de afschaffing van de effecten aan toonder en de Circulaires PPB 2007-4-CPB en PPB 2007-7-CPB van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen (hierna de CBFA); – Wet van 8 december 1992 voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (privacywet); – Het koninklijk besluit van 27 april 2007 tot omzetting van de Europese richtlijn betreffende de markten voor financiële instrumenten, het koninklijk besluit van 3 juni 2007 tot bepaling van nadere regels tot omzetting van de richtlijn betreffende markten voor financiële instrumenten en Circulaire PPB-2007-8-CPB van de CBFA. J a a rv e rs la g 2 0 0 8
35
36
Transversale functies op het niveau van de Vennootschap: interne audit, compliance, risicobeheer («risk»), human resources, centrale staf en communicatie en facilities
3. Risicobeheer 3.1. Het risicoprofiel van de Argenta Groep De Vennootschap De Vennootschap heeft behalve de organisatie van de transversale risicofuncties, human resources, centrale staf en communicatie en facilities, geen andere operationele activiteiten. Derhalve staat ze niet bloot aan andere risico’s dan die welke beschreven staan bij de respectieve verbonden dochterondernemingen.
De Argenta Groep Algemeen Wegens haar activiteiten wordt de Argenta Groep blootgesteld aan verschillende risico’s. Het marktrisico, inclusief het renterisico, vormt het voornaamste risico. Andere belangrijke risico’s zijn het kredietrisico, het operationeel risico, het liquiditeitsrisico en het verzekeringsrisico. Het niet onder controle houden van deze risico’s kan negatieve gevolgen hebben voor de financiële prestaties en reputatie van de Vennootschap en de Argenta Groep.
Kredietrisico Gedurende 2008 heeft Argenta Groep zich verder voorbereid op de vereisten inzake kredietrisicobeheer om rekening te kunnen houden met de vereisten van de Basel II-omgeving. In dat kader werd het afgelopen jaar verder geïnvesteerd in de ontwikkeling van het vernieuwde risicoplatform. Vanaf 1 januari 2008 trad het nieuwe Basel-akkoord immers in werking. Reeds medio 2008 werd bij CBFA een aanvraagdossier ingediend met het oog op de implementatie van de IRB methodologie inzake kredietrisico. In eerste instantie zal de standaardbenadering worden afgedekt binnen de krijtlijnen uiteengezet in het Basel-akkoord. In 2008 werd het dossier vervolledigd omdat Argenta Groep de internal rating benadering wenst toe te passen op het luik van de hypothecaire retailkredietverlening. De risico’s in verband met wijzigingen van de kredietkwaliteit van de tegenpartijen zijn onlosmakelijk verbonden met een groot deel van de activiteiten van Argenta Groep. De groepsgerichte benadering van het risicobeheer werd verder geïntensifieerd. Door de zeer gerichte kredietpolitiek van hypothecaire leningen voor de particulieren en de strikte acceptatiepolitiek heeft Aspa weinig of geen directe schade geleden door de huidige kredietcrisis. Niettemin heeft Argenta Groep o.a. via prijszetting maatregelen genomen om de kwalitatief beste leningen te stimuleren. Bij de risico-evaluatie van de portefeuille wordt bovendien rekening gehouden met mogelijke stress scenario’s. Rekening houdend met het toegenomen liquiditeitsrisico werd opnieuw een effectiseringstransactie uitgevoerd van 1,975 miljard EUR (zie hierna).
Marktrisico Het grootste financiële risico voor Argenta Groep is het marktrisico. Wijzigingen van de rentevoeten, rentecurves en rendementen kunnen zowel de rentemarge als de marktwaarde sterk beïnvloeden. Om de marktsensitiviteit binnen de door de raad van bestuur van de Vennootschap goedgekeurde beleidslijnen te houden werden in 2008 swaps afgesloten, waardoor het swapboek per 31 december 2008, 4,635 miljard EUR bedroeg. Bij de beheersing van het renterisico streeft de Bankpool ernaar het renterisico binnen vastgestelde limieten te houden. Dit wordt bereikt door indekkingen of correcties van het renterisico die zowel endogeen als exogeen kunnen zijn. Voor de endogene indekkingen is er het hele pallet van sturing op binnenbalansproducten ter beschikking, zowel bijvoorbeeld op het gebied van prijs, nieuwe producten als aanpassing van productkenmerken. Endogene acties kunnen een belangrijke impact hebben die zich echter relatief traag en stelselmatig manifesteert. De tijdshorizon is daardoor relatief lang en vormt daarmee de fundamentele basis voor een flexibele balans en sturing.
Transversale functies op het niveau van de Vennootschap: interne audit, compliance, risicobeheer («risk»), human resources, centrale staf en communicatie en facilities
Om exogene indekking te realiseren, worden financiële derivaten in overweging genomen, met name renteswaps en renteopties. De impact van exogene indekkingen op de marktwaardegevoeligheid blijkt onmiddellijk na afsluiting van het contract. Zij zijn daardoor uitermate geschikt als correctief instrument. Niettegenstaande Argenta Groep voor haar funding niet afhankelijk is van de financiële markten, waardoor de huidige kredietcrisis praktisch geen impact op de liquiditeitspositie van Argenta Groep heeft gehad, blijft een grondige beheersing ervan een belangrijke uitdaging. In december 2008 werd in het kader van het liquiditeitsbeheer een tweede effectiseringstransactie uitgevoerd van 1,975 miljard EUR Nederlandse hypothecaire leningen die een NHG (Nationale Hypotheek Garantie) hebben. Alle door de SPV Green Apple (voor deze financiering) uitgegeven effecten werden echter aangekocht door de Vennootschap. De bedoeling van deze transactie was om een grotere reserve aan ECB beleenbaar papier te bekomen en dit door de omvorming van hypothecaire leningen d.m.v. een effectisering tot ECB beleenbaar papier. Zoals hierboven vermeld, heeft Argenta Groep risicobeheermethodes geïmplementeerd en toegepast om de marktrisico’s waaraan zij wordt blootgesteld te verzachten en te controleren. De blootstelling aan dergelijke risico’s wordt voortdurend gemeten en gecontroleerd met behulp van professionele softwareprogramma’s. Op deze wijze worden alle materiële bronnen van renterisico gescreend. Dit impliceert dat de interne systemen alle rentegevoelige activa en passiva alsook de buitenbalansposities screenen. Bij het meten van het renterisico wordt zowel vanuit een inkomensperspectief (earnings at risk perspective, net intrest income) als vanuit een economisch waardeperspectief (economic value, evaluatie in functie van de waarde van het eigen vermogen) gerapporteerd. Interne limieten, die een weerspiegeling zijn van de rente-risicopolitiek en de bedrijfsstrategie zijn van kracht. Tweewekelijks wordt aangaande het renterisico gerapporteerd in het Asset and Liability Committee (hierna Alco) en maandelijks in het groepsriskcomité. In deze rapportering komen onder meer de volgende punten telkens aan bod: overzicht van de geagregeerde posities, compliance met de beleidslijnen en beleidslimieten, de geldende assumpties, de resultaten van uitgevoerde stresstesten en aanbevelingen. Maandelijks wordt aan de respectievelijke directiecomités en raden van bestuur van de Argenta Groep gerapporteerd.
Liquiditeitsrisico Voor het meten, opvolgen, controleren en rapporteren van het liquiditeitsrisico heeft Argenta Groep een aangepast MIS, inclusief noodplan om zowel onder normale als uitzonderlijke omstandigheden het liquiditeitsbeheer op een adequate wijze te kunnen uitvoeren. Het dagelijks liquiditeitsbeheer, de definitie van “early warning indicators” (EWI’s) en de organisatie van stresstesten worden beschreven in het “Liquidity Contingency Plan” (LCP). Dagelijks worden rapporten over de toestand op vlak van funding verspreid over een breed doelpubliek, inbegrepen alle leden van het directiecomité. Daarnaast is de bespreking van de waarschuwingsindicatoren een vast punt op het (minstens) tweewekelijkse Alco. Het hoger management wordt met andere woorden op een continue basis betrokken bij het liquiditeitsbeheer.
Operationeel risico Per einde december 2008 werd het TSA1-informatiedossier voor operationeel risico bij de CBFA ingediend. Met het indienen van het TSA-informatiedossier werden de eerste twee jaar van het AMA2-Master Plan 2006-2010 met succes afgelegd.
1 TSA = The Standard Approach 2 AMA = Advanced Measurement Approach J a a rv e rs la g 2 0 0 8
37
38
Transversale functies op het niveau van de Vennootschap: interne audit, compliance, risicobeheer («risk»), human resources, centrale staf en communicatie en facilities
AMA is voor Argenta Groep een hulpmiddel. Het ondersteunt het management in zijn streven naar een gezond en performant operationeel risicobeheer. Een gezond en performant operationeel risicobeheer wordt door de ganse Argenta Groep nagestreefd, vandaar dat eenzelfde methodiek wordt toegepast voor de Bankpool als voor de Verzekeringspool. Het risicobeheer werd reeds in 2007 als één van de vier kerndoelstellingen voor alle managers van de Argenta Groep weerhouden. Dit was eveneens in 2008 het geval. De beheersing van het operationeel risico werd geofficialiseerd in de oprichting van het Operationeel Risico Committee (hierna Orco). Dit comité komt maandelijks bijeen en bespreekt de geïdentificeerde risico’s en de opvolging ervan. Tevens worden alle incidenten in detail besproken. Alle processen hebben een risk assessement ondergaan waaruit voor elk proces een gedetailleerd actieplan werd opgemaakt. De opvolging van dit actieplan is eveneens een vast agendapunt van het Orco. De voornaamste incidenten worden bovendien wekelijks op het directiecomité besproken.
Verzekeringsrisico De Verzekeringspool loopt als verzekeraar het risico op een wanverhouding tussen enerzijds de uitkeringen ten gevolge van schadegevallen en anderzijds de ontvangen premies en aangelegde voorzieningen. Dat risico kan zijn oorsprong vinden in een mogelijke foutieve prijszetting of het mogelijk ontbreken van aangepaste technische voorzieningen, maar ook in onvoorspelbare schadegevallen of financieel ongunstige herbeleggingen. Inzake schade- en gezondheidsverzekeringen zijn de resultaten van de Verzekeringspool grotendeels afhankelijk van de mate waarin de werkelijke uitkeringen in overeenstemming zijn met de uitgangspunten die bij de prijsstelling van producten en bij het bepalen van de hoogte van de technische voorzieningen en de aansprakelijkheid op schadevergoeding zijn gehanteerd. Naarmate de werkelijke resultaten minder gunstig zijn dan werd aangenomen bij het bepalen van die verplichtingen, kan dat de winst drukken. Inzake levensverzekeringen bestaat het risico onder meer in polisafkopen, polisuitkeringen (in geval van overlijden) en poliskosten. In het algemeen loopt de Verzekeringspool risico wanneer het aantal polisafkopen toeneemt, omdat het voor de Verzekeringspool niet altijd mogelijk is om de afsluitkosten bij de verkoop van een product volledig terug te verdienen, ondanks de in rekening gebrachte commissie en afkoopkosten of afkoopvergoedingen. De Verzekeringspool past een aantal regels en procedures toe teneinde het verzekeringsrisico te beheersen. Zowel het aanvaardings- als het tarievenbeleid worden bepaald en aangepast door een voortdurende opvolging van de technische resultaten van de Verzekeringspool. Door het duidelijke aanvaardingsbeleid voor welomschreven doelgroepen wordt het acceptatierisico beperkt. Bij de ontwikkeling van een nieuw product wordt rekening gehouden met alle mogelijke risico’s, teneinde het productdesignrisico te verkleinen. Aan de hand van een continue opvolging worden tijdig noodzakelijke maatregelen getroffen, zoals een eventuele tariefaanpassing. De Verzekeringspool maakt ook gebruik van herverzekering, teneinde bepaalde risico’s te beperken en de solvabiliteitsratio’s te verbeteren. Zo is er voor BA motorrijtuigen, BA privé-leven en BA gebouw een herverzekering afgesloten met een vrijstelling van 700.000 EUR. Naar boven toe is de dekking per gebeurtenis onbegrensd. Voor brand is er een herverzekering afgesloten per risico en per gebeurtenis: – per risico (per woning) is er een vrijstelling van 200.000 EUR; – per gebeurtenis (bv. storm) is er een vrijstelling van 500.000 EUR. Voor leven is er een vrijstelling van 75.000 EUR risicokapitaal per hoofd. De regels voor het berekenen van de technische reserves zijn zeer behoudend. Er wordt systematisch nagegaan of deze reserves adequaat zijn. Indien de reserve ontoereikend geacht wordt, wordt meestal besloten aanvullende voorzieningen toe te wijzen en/of het beleid inzake tarieven en risicoaanvaarding te wijzigen.
Transversale functies op het niveau van de Vennootschap: interne audit, compliance, risicobeheer («risk»), human resources, centrale staf en communicatie en facilities
Het economisch omgevingsrisico wordt beheerst door het aanleggen van extra voorzieningen bij veranderende economische omstandigheden. Door het voorzichtige reserveringsbeleid bij de Verzekeringspool worden ook de overige risico’s, die binnen het onderschrijvings risico vallen, beheerst. De andere risico’s die eveneens in ogenschouw worden genomen zijn: prijszettingsrisico, schaderisico, non-retention-risico en verzekeringsnemergedragrisico. Voor de herbeleggingen richt de Verzekeringspool zich voornamelijk op behoudende beleggingen zoals overheidsobligaties, bedrijfsobligaties en hypothecaire leningen, waardoor het risico wordt beperkt. Enkel voor ontvangen premies leven tak 21 gekoppeld aan pensioensparen wordt er een herbelegging in het Argenta Pensioenspaarfonds doorgevoerd. Hoewel aldus vele beheersinstrumenten werden ontwikkeld om het verzekeringsrisico onder controle te houden, is de activiteit van de Verzekeringspool als verzekeraar uit de aard van de zaak risicovol.
3.2. Het risicobeheer bij de Argenta Groep Naast de onafhankelijke controlefuncties interne audit en compliance, die reeds eerder op het niveau van de Argenta Groep werden georganiseerd, werd ook het groepsrisicobeheer verder uitgebouwd. De riskcel bevindt zich op het niveau van de Argenta Groep. Deze riskcel pakt de specifieke bedrijfsrisico’s in tweede lijn aan: kredietrisico, financieel risico, verzekeringsrisico en operationeel risico. Het risicobeheer in eerste lijn wordt binnen elke entiteit in volle verantwoordelijkheid georganiseerd en gedragen. Binnen de Argenta Groep blijft het kredietrisico, het renterisico, het verzekeringsrisico en het operationeel risico de verantwoordelijkheid van de bestuursorganen van de verschillende groepsvennootschappen. Hiervoor kan zowel de Verzekeringspool, als de Bankpool een beroep doen op ondersteunende diensten op groepsniveau en er wordt op groepsniveau geëvalueerd of de risico’s binnen het kader van de groepsbeleidslijnen passen. Verder worden er belangrijke inspanningen gedaan om de kennis en de ervaring in deze gespecialiseerde domeinen te optimaliseren.
3.3. De Argenta Groep – Regelgeving Tijdens het voorbije jaar werden op geconsolideerd niveau belangrijke inspanningen geleverd als gevolg van de implementatie van de regelgeving inzake: – de toepassing van de wetgeving op het gebied van bank- (i.e., de wet van 22 maart 2006 betreffende de bemiddeling in bank- en beleggingsdiensten en de distributie van financiële instrumenten) en verzekeringsbemiddeling (i.e., de wet van 27 maart 1995 betreffende de verzekerings- en herverzekeringsbemiddeling en de distributie van verzekeringen); – de toepassing van de wet van 14 december 2005 betreffende de afschaffing van de effecten aan toonder en de Circulaires PPB 2007-4-CPB en PPB 2007-7-CPB van de CBFA; – de toepassing van de wetgeving inzake de verwerking van de persoonsgegevens, zoals bepaald in de wet van 8 december 1992 voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (privacywet); – de toepassing van het koninklijk besluit van 27 april 2007 tot omzetting van de Europese richtlijn betreffende de markten voor financiële instrumenten, het koninklijk besluit van 3 juni 2007 tot bepaling van nadere regels tot omzetting van de richtlijn betreffende markten voor financiële instrumenten en de Circulaire PPB-2007-8-CPB van de CBFA. Ook de verdere voorbereiding voor Basel II heeft op de Vennootschap een belangrijke impact.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
39
40
Transversale functies op het niveau van de Vennootschap: interne audit, compliance, risicobeheer («risk»), human resources, centrale staf en communicatie en facilities
3.4. Maatregelen die de Vennootschap en de Argenta Groep hebben getroffen teneinde zich te beschermen tegen risico’s verbonden aan het gebruik door de Vennootschap en de Argenta Groep van financiële instrumenten voor zover zulks van betekenis is voor de beoordeling van haar activa, passiva, financiële positie en resultaat De Vennootschap Er werd door de Vennootschap geen gebruik gemaakt van financiële instrumenten of afgeleide producten als indekking van eventuele transacties of portefeuilles waarvoor hedge accounting zou moeten worden toegepast. Er werd door de Vennootschap geen gebruik gemaakt van financiële instrumenten of afgeleide producten ter indekking van prijs-, krediet-, liquiditeits- en kasstroomrisico’s.
De Argenta Groep Behalve het aankopen van intrest rate caps ter bescherming tegen een stijging van de korte termijnrente werden er geen afgeleide producten gebruikt voor de rechtstreekse hedge van transacties of ter indekking van specifieke portefeuilles waarvoor hedge accounting van toepassing is.
4. Human resources 4.1. Personeel van de Vennootschap en de Argenta Groep De Vennootschap Per einde vorig boekjaar beschikte de Vennootschap over 94 personeelsleden. Dit is een stijging van 21 personeelsleden ten opzichte van 31 december 2007. Deze groei is voornamelijk toe te schrijven aan de overheveling van de dienst Facilities van Aras naar de Vennootschap .
De Argenta Groep Inzake tewerkstelling bij het geconsolideerd geheel werd tegenover 2007 een groei gerealiseerd van 21 personeelsleden. De totale tewerkstelling bedraagt 692 personen. Inzake de tewerkstelling in het zelfstandig kantorennet zien we in 2008 een stijging van 12 personeelsleden t.o.v. 2007.
4.2. Opleiding en vorming Vorming, training en opleiding (hierna VTO) bleven in 2008 de centrale plaats opeisen in het businessplan. De uitdaging voor de cel VTO was dubbel: • enerzijds moesten er inspanningen geleverd worden om opleidingen op grote schaal en naar een breed publiek te brengen; • anderzijds moest er ook aandacht gegeven worden aan specifieke en eerder individueel gerichte opleidingsbehoeften. In 2008 is de Argenta Groep erin geslaagd, mede dankzij innovatieve technieken en externe ondersteuning, deze opdracht tot een goed einde te brengen. De brede opleidingsnoden situeerden zich voornamelijk op het vlak van compliance, managementvaardigheden en bancaire kennis. Op het gebied van compliance was de uitdaging wellicht het grootst. We moesten al onze medewerkers in een kort tijdsbestek een degelijke basiskennis meegeven op het vlak van bijzondere mechanismen, deontologie en compliance. Deze basiskennis
Transversale functies op het niveau van de Vennootschap: interne audit, compliance, risicobeheer («risk»), human resources, centrale staf en communicatie en facilities
werd ook getest! Dankzij de e-learning tools die we samen met Kluwer hebben ontwikkeld, lukte dat zonder enig probleem. Het is dan ook niet te verwonderen dat dit project genomineerd werd voor de prijs van innovatieve ontwikkeling in de financiële sector. Op het gebied van managementvaardigheden werd het programma dat in 2007 opgestart werd, verdergezet en verbreed. Het hele leidinggevende kader volgde diverse opleidingen in managementvaardigheden zoals vergadertechnieken, timemanagement en changemanagement. De basisopleidingen en de op maat van de bedrijfsactiviteit samengestelde opleidingspakketten, waarvan de basis eveneens in 2007 gelegd was, werden verder uitgebouwd en geprofessionaliseerd. Naast dit alles werd er in 2008 ook meer aandacht besteed aan de bancaire kennis van onze commerciële medewerkers, zowel op de hoofdzetel als in onze kantoren. Alle medewerkers, en niet alleen de nieuwkomers, die in contact komen met het publiek, volgen de basiscursus Bankbemiddeling van Febelfin. We hadden ook oog voor de commerciële- en managementvaardigheden in ons distributienet en hebben ook hiervoor een opleidingsprogramma uitgetest. Tot slot dient de Argenta Academie te worden vermeld. Het initiatief van een aantal kaderleden om hun kennis over specifieke materies over te brengen naar een breder publiek werd vertaald in periodieke themavergaderingen voor vrijwillig geïnteresseerden. De respons was zo positief dat we dit initiatief in de toekomst verder zullen uitbouwen.
5. Centrale staf en communicatie 5.1. Algemeen De directie centrale staf en communicatie werd begin 2007 opgericht ter ondersteuning van de directiecomités en van de raden van bestuur van de Argenta Groep. Het doel is de communicatie en de kwaliteit zo efficiënt mogelijk aan te sturen en operationeel te organiseren. Dat gebeurt door de ontwikkeling van een centrale visie op communicatie en kwaliteitsbewaking en door de ondersteuning van de directies, interne diensten en zelfstandige kantoorhouders. Finaal moet daardoor de kwaliteit van de communicatie met onze cliënten verbeteren. De directie bestaat uit vier centrale diensten: • het directiesecretariaat • het vennootschapssecretariaat • de juridische dienst • de redactie
5.2. Ombudsdienst De centrale ombudsdienst werd opgericht voor zowel de bank- als de verzekeringsactiviteiten van de Argenta Groep. Cliënten, kantoorhouders en derden kunnen er terecht met eventuele klachten. Alle kantoorhouders van de Argenta Groep zijn lid van de Bemiddelingsdienst Banken-Krediet-Beleggingen en de Ombudsman van de Verzekeringen. Aras is lid van de Ombudsman van de Verzekeringen. Aspa is lid van de Bemiddelingsdienst Banken-Krediet-Beleggingen.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
41
42
M. Informatie Technologie
1. De Argenta Groep – Organisatie en ICT Naar aanleiding van de Business Planningsoefening 2008-2011 werden een tiental programma’s geïdentificeerd die in de loop van 2008 aanleiding hebben gegeven tot het starten van voorstudies en/of projecten. De governance-structuur om deze programma’s aan te sturen werd verder verbeterd door de inrichting van programma-stuurgroepen en door het aantrekken en inzetten van ervaren programmamanagers die vanuit een program office binnen directie Organisatie worden aangestuurd en gecoördineerd. Voor het beschrijven en modelleren van business-processen binnen de voorstudies werd Provision als tool geselecteerd en in gebruik genomen. Met de implementatie van de eind 2007 goedgekeurde IT-strategie werd gestart in 2008, onder meer: – het opzetten en gebruiken van een JAVA-ontwikkelomgeving en raamwerk voor ontwikkeling van een kanaalondersteunende applicatie voor schadeverzekeringen via co-sourcing met Cegeka. De applicatie werd eind 2008 opgeleverd en in gebruik genomen bij enkele kantoorhouders om nadien uitgerold te worden naar alle kantoorhouders. De ontwikkeling gebeurde op basis van een agile-aanpak wat leidde tot een oplevering van de applicatie in een aantal opeenvolgende korte iteraties. Hierbij worden de opgeleverde programma’s door gebruikers getest en geaccepteerd; – door rekening te houden met een service-georiënteerde aanpak (SOA), die ertoe zal leiden dat de ontwikkelde applicatie (met daarbijhorende services) snel kan worden beschikbaar gemaakt in andere kanalen. De applicatie voor schadeverzekering zal aldus in 2009 via Internet beschikbaar worden gesteld aan eindklanten. ICT-Ontwikkeling zette het in 2007 opgestarte vernieuwingsprogramma verder, wat ondermeer leidde tot volgende resultaten: – een meer gecontroleerde service-omgeving dankzij verbeterde incident- en problem-management-processen. Dit leidde op zijn beurt tot een sterke vermindering van het aantal incidenten; – invoering van release-matig werken, d.w.z. een meer gecontroleerde wijze van invoering van nieuwe functionaliteiten vanuit projecten door deze te groeperen in releases. In de loop van 2008 werden aldus op 15 maart, 15 juli en 15 oktober drie releases opgeleverd; – professionaliseren van testen, dit zowel binnen ICT als bij gebruikersacceptatietesten; deze verbeterde testaanpak, gecombineerd met een release-matige oplevering leidde ertoe dat de projectimplementaties in 2008 leidden tot een verlaging van incidenten naar aanleiding van in productiename van nieuwe functionaliteiten. Daarnaast werd prioriteit gegeven aan een aantal andere projecten, zoals: – vernieuwing toegangsbeveiliging (IAM-project); hiervan worden de resultaten gefaseerd in productie genomen, met als eerste implementatie de beveiliging van de toegang tot de schadeverzekeringsapplicatie; – opzet van een 4e omgeving die in de eerste helft van 2009 in gebruik wordt genomen; – ingebruikname van digitale telefonie (IP-telefonie) naar aanleiding van nieuwbouw LAMO 58; – verhuis van de computerzaal binnen de Aras-gebouwen naar een computerzaal van Cegeka in Haasrode. Hierdoor komen beide computerzalen in beheer bij dezelfde leverancier, nl. Cegeka.
2. Informatie omtrent de werkzaamheden op het gebied van onderzoek en ontwikkeling Volgende werkzaamheden op het gebied van onderzoek en ontwikkeling werden verricht: Een back-upcentrum met uitwerking van een Business Continuity Plan is operationeel. Het communicatiesysteem voor de distributiekanalen en de cliënten werd volledig vernieuwd. Verder werd de insourcing rond het bouwen van applicaties afgerond. Het nieuwe kantoor wordt in fasen geïmplementeerd samen met de vernieuwing van de back-office. Er werd eveneens specifiek onderzoek gedaan naar de versterking van de activiteiten van Beleggingen en Effectenbeheer. Tevens werden belangrijke onderzoeksinspanningen gedaan op het vlak van security. Ook werd de architectuur van de Argenta Groep aangepast met het oog op de aanpak van projecten die vanuit Europa komen (MiFiD, Demat, SEPA, etc.). Het in huis halen van de nodige vaardigheden is een belangrijke opdracht. Ten slotte werden er nog diverse implementaties gerealiseerd in het kader van het voorkomingsbeleid, level playing fields en de fraudebestrijding.
N. Corporate Governance
Argetna-Fund
CBHK
ALL
ABL
ALN
Arne
Aras
Aspa
Argenta BVg
1. Raden van bestuur
Voorzitter:
J.N. Cerfontaine bvba (1)
De Haes G.
De Moor M.
Heller J.
Van Guyse F.
Leden:
Advaro bvba (2)
Collin I.
De Backer D.
De Haes G.
De Moor M.
Eersbeke cva (3)
Frère R.
Gilis B.
Heller J.
Heymans L.
Nijs J. Parus Beheer bvba (4)
Raco nv (5)
Schoepen E.
Stevens J.
Ter Lande Invest nv (6)
Van Dessel D.
Van Guyse F.
Van Rompuy K.
Waterplas M.
Commissarissen (7):
De Backer D.
Gilis B.
Heller J.
Van Guyse F.
(1) met als vaste vertegenwoordiger Cerfontaine J. (2) met als vaste vertegenwoordiger Van Rompuy D. (3) met als vaste vertegenwoordiger De Smet M., zetelend als onafhankelijk lid (4) met als vaste vertegenwoordiger Van Keirsbilck J.-P., zetelend als onafhankelijk lid (5) met als vaste vertegenwoordiger Van Rompuy B. (6) met als vaste vertegenwoordiger Van Pottelberge W., zetelend als onafhankelijk lid (7) volgens de Nederlandse handelswetgeving Toestand per 24/04/2009
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
43
44
Corporate Governance
2. Auditcomité Per 17 juni 2008 werden de respectieve auditcomités van zowel Aspa als Aras ontbonden. Met ingang van 17 juni 2008 bestaat derhalve enkel nog een auditcomité op het niveau van de Vennootschap, de gemengde financiële holding van de Argenta Groep. Het auditcomité, opgericht binnen de raad van bestuur van de Vennootschap, bestond per 31 december 2008 uit de volgende niet-uitvoerende leden van de raad van bestuur: - Parus Beheer bvba, vast vertegenwoordigd door J.-P. Van Keirsbilck, tevens voorzitter van het auditcomité van de Vennootschap; - Ter Lande Invest nv, vast vertegenwoordigd door W. Van Pottelberge; - Eersbeke cva, vast vertegenwoordigd door M. De Smet; - Dejomo bvba, vast vertegenwoordigd door F. De Jonghe; - J.N. Cerfontaine bvba, vast vertegenwoordigd door Jan Cerfontaine; - Advaro bvba, vast vertegenwoordigd door D. Van Rompuy; en, - Raco nv, vast vertegenwoordigd door B. Van Rompuy. De volgende leden kwalificeerden als onafhankelijke leden van het auditcomité in de zin van artikel 526ter van het Wetboek van Vennootschappen (hierna de Onafhankelijke Leden): - Parus Beheer bvba, vast vertegenwoordigd door J.-P. Van Keirsbilck, tevens voorzitter van het auditcomité van de Vennootschap; - Ter Lande Invest nv, vast vertegenwoordigd door W. Van Pottelberge; - Eersbeke cva, vast vertegenwoordigd door M. De Smet; en, - Dejomo bvba, vast vertegenwoordigd door F. De Jonghe.
Corporate Governance
3. Directiecomités en Leiding
Argenta-Fund
CBHK
ALL
ABL
ALN
Arne
Aras
Aspa
Argenta BVg
Argenta Spaarbank nv Bijkantoor Nederland
DIRECTIECOMITES
Voorzitter: Heller J. Heymans L. Huygens R. Leden: Borzellino S. De Backer D. De Haes G. De Moor M. Gilis B. Heller J. Nijs J. Stevens J. Van Dessel D. Van Guyse F. Waterplas M.
LEIDING Directeur: Bettens H. De Moor M. (1) Es E. (1) Niclaes D. Scholts J.H. (1) Stolp D.P. (1) Van Engen S. (1) Van Gompel E. (1) Verbeeck D. Gedelegeerd bestuurder: Collin I. Waterplas M.
(1) volgens de Nederlandse handelswetgeving
Toestand per 24/04/2009
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
45
46
Corporate Governance
4. Externe mandaten en persoonlijk belang van de bestuurders De bestuurders melden dat er gedurende het boekjaar geen verrichtingen of beslissingen hebben plaatsgevonden die vallen onder de toepassing van artikel 523 W.Venn. Volgende bestuurders van de Vennootschap hebben over het voorbije boekjaar externe mandaten uitgeoefend (buiten de Argenta Groep of hun eigen management vennootschap): 1. Roger Mertens: Partena Onafhankelijk Ziekenfonds Vlaanderen, met maatschappelijke zetel te 9000 Gent, Coupure links 103, mutualiteit, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder; 2. Ter Lande Invest nv, vast vertegenwoordigd door Walter Van Pottelberge in: • Adminbel nv, met maatschappelijke zetel te 9060 Zelzate, Industriepark Rosteyne 1, adviesbureau op het gebied van bedrijfsvoering en beheer, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder; • Artas nv, met maatschappelijke zetel te 8400 Oostende, Torhoutsesteenweg 52, rechtstreekse verzekeringsverrichtingen niet-leven, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder. Walter Van Pottelberge (vaste vertegenwoordiger van Ter Lande Invest nv) heeft nog volgende mandaten: • Dela Investment Belgium nv, met maatschappelijke zetel te 2018 Antwerpen, De Keyserlei 5, beleggingsonderneming, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als voorzitter van de raad van bestuur; • Dela Ré Luxembourg SA, met maatschappelijke zetel te 1253 Luxembourg, Rue Nicolas Bové, financiële instelling, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder; • Goffin Bank nv, met maatschappelijke zetel te 9820 Merelbeke, Verlorenbroodstraat 120, kredietinstelling, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder; • Justitia nv, met maatschappelijke zetel te 2140 Borgerhout, Plantin en Moretuslei 295, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder; • Markgrave Infrastructuur en Diensten aan Bedrijven nv, met maatschappelijke zetel te 2000 Antwerpen, Markgravestraat 14, beheer eigen vermogen, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als voorzitter van de raad van bestuur; • Private Insurer nv, met maatschappelijke zetel te 1160 Brussel, Avenue Tedesco 7, financiële instelling, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder; • Record Credit Services cvba, met maatschappelijke zetel te 4000 Liège, Rue Georges-Clémenceau 13, kredietinstelling, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als voorzitter van de raad van bestuur; • Unibreda comm. v., met maatschappelijke zetel te 2140 Borgerhout, Plantin en Moretuslei 303, niet-uitvoerend vennoot; • Vanbreda International nv, met maatschappelijke zetel te 2140 Borgerhout, Plantin en Moretuslei 299, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder; • Vanbreda Risk & Benefits nv, met maatschappelijk zetel te 2140 Borgerhout, Plantin en Moretuslei 297, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder. 3. Jean-Paul Van Keirsbilck (vaste vertegenwoordiger van Parus Beheer bvba) heeft, via Parus Consult bvba een mandaat in: T-groep nv, met maatschappelijke zetel te 2800 Mechelen, Stationstraat 120, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder. 4. Marc De Moor: in Eerste Vlaamse Effectisering nv, met maatschappelijke zetel te 1000 Brussel, Koloniënstraat 40, vennootschap voor belegging in schuldvorderingen, genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder; 5. Geert De Haes: in Visa Belgium cvba, met maatschappelijke zetel te 1000 Brussel, Boulevard du Roi Albert II 9, vennootschap die betalingsdiensten aanbiedt, niet genoteerd op een gereglementeerde markt, als bestuurder.
5. De organisatie van de Vennootschap en de Argenta Groep Het directiecomité, opgericht in 2005, bepaalt de krijtlijnen waarbinnen de verschillende groepsvennootschappen hun activiteiten en hun verantwoordelijkheden kunnen uitoefenen.
Corporate Governance
Teneinde over een geïntegreerd risicobeheer te beschikken wordt het groepsrisicobeheer gecentraliseerd op niveau van de Vennootschap. De verantwoordelijkheid voor het beheer van de risico’s verbonden aan de eigen activiteiten, berust evenwel bij de leiding van de verschillende groepsvennootschappen. Naast de directie human resources en de directie centrale staf en communicatie werd de directie facilities dit jaar ook op het niveau van de Vennootschap gebracht.
6. Corporate Governance De Vennootschap De raad van bestuur van de Vennootschap vergaderde afgelopen jaar tien maal. Het auditcomité van de Vennootschap vergaderde zeven maal, de auditcomités van Aspa en Aras vergaderden elk vier maal, en brachten hierover telkens verslag uit aan de raad van bestuur.
De Argenta Groep De raad van bestuur van de verschillende vennootschappen van de Argenta Groep, evenals het directiecomité en het auditcomité van de Vennootschap, Aspa en Aras vergaderden het afgelopen jaar regelmatig over de diverse relevante onderwerpen.
7. Kapitaalverhogingen De Vennootschap Er werden in de loop van het boekjaar 2008 geen kapitaalverhogingen doorgevoerd.
De Argenta Groep Er werden in de loop van het boekjaar 2008 geen kapitaalverhogingen doorgevoerd.
8. Verwerving van eigen aandelen Noch de Vennootschap, noch een rechtstreekse dochtervennootschap, noch een persoon handelend in eigen naam maar voor rekening van de Vennootschap of de rechtstreekse dochtervennootschap heeft aandelen van de Vennootschap verworven.
9. Toepassing van artikel 134 van het Wetboek van vennootschappen. De Vennootschap Tijdens het boekjaar 2008 werd door de Vennootschap aan de commissaris Deloitte Bedrijfsrevisoren cvba of aan bedrijven die hiermee beroepshalve in een verband van samenwerking staan, geen emolumenten toegekend ingevolge bijkomende prestaties.
De Argenta Groep Tijdens het boekjaar 2008 werden door de vennootschappen van de Argenta Groep aan de commissaris Deloitte Bedrijfs revisoren cvba of aan bedrijven die hiermee beroepshalve in een verband van samenwerking staan, bijkomende emolumenten toegekend ingevolge bijkomende prestaties met betrekking tot nazicht en analyse IFRS, interventiewerken Basel II, prestaties met betrekking tot LCP plan, effectisering van de kredietportefeuille Nederland, studiekosten en adviezen, opleiding, fiscaal advies en controle m.b.t. geldverstrekkerverantwoording voor een totaal bedrag van 313.121 EUR (excl. BTW).
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
47
48
Jaarrekeningen 2008
50
O. Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
1. Geconsolideerde financiële gegevens 1.1. Geconsolideerde balans per 31 december 2008 na winstverdeling (in EUR) ACTIEF
2007
2008
I. Kas, tegoeden bij centrale banken, postcheque en girodiensten
27.118.631
34.751.585
II. Bij de centrale bank herfinancierbaar overheidspapier
12.640.121
605.991.643
195.644.685 6.656.292.691 6.851.937.376
39.306.755 2.146.887.362 2.186.194.117
17.201.443.377
15.766.375.362
2.924.294.965 1.566.345.142 4.490.640.107
3.020.341.572 7.671.136.700 10.691.478.272
214.526.251
168.048.258
65.645
47.046
VIII. Oprichtingskosten en immateriële vaste activa
160.454.568
141.412.348
IX. Consolidatieverschillen
124.918.770
115.996.000
X. Materiële vaste activa
36.496.300
40.408.923
16.830.310 22.784.288 39.614.598
13.778.827 24.691.449 38.470.276
169.236.827
239.608.897
29.329.092.571
30.028.782.727
III. Vorderingen op kredietinstellingen A. Onmiddellijk opvraagbaar B. Overige vorderingen (op termijn of met opzegging)
IV. Vorderingen op cliënten V. Obligaties en andere vastrentende effecten A. Van publiekrechtelijke emittenten B. Van andere emittenten
VI. Aandelen en andere niet-vastrentende effecten VII. Financiële vaste activa B. Andere ondernemingen 1. Deelnemingen, aandelen
XII. Overige activa - Aandeel van herverzekeraar in technische reserves - Overige
XIII. Overlopende rekeningen
TOTAAL ACTIEF
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
(in EUR) PASSIEF I. Schulden aan kredietinstellingen C. Overige schulden op termijn of met opzegging II. Schulden aan cliënten A. Spaargelden / spaardeposito’s B. Andere schulden 1. Onmiddellijk opvraagbaar 2. Op termijn of met opzegging C. Wiskundige- en premiereserves
III. In schuldbewijzen belichaamde schulden A. Obligaties en andere vastrentende effecten in omloop IV. Overige schulden V. Overlopende rekeningen VI. Voorzieningen, uitgestelde belastingen en belastinglatenties A. Voorzieningen voor risico’s en kosten 3.a. Schadereserves en reserves/voorzieningen voor winstdeelname 3.b. Overige risico’s en kosten B. Uitgestelde belastingen en belastinglatenties
VIII. Achtergestelde schulden
2007
2008
1.250.206.831
47.494.188
11.757.848.864
12.564.611.044
2.744.776.008 1.946.275.818 1.577.654.776 18.026.555.466
2.513.830.625 3.866.335.512 1.676.421.535 20.621.198.716
7.581.330.635
6.862.608.030
44.617.418
43.806.699
320.761.337
434.285.368
476.965.842 7.208.428 7.839.251 492.013.521
405.461.558 7.936.526 5.628.707 419.026.791
753.629.524
693.866.974
EIGEN VERMOGEN
859.974.573
906.491.908
IX. Kapitaal A. Geplaatst kapitaal
460.831.500
460.831.500
12.792.279
12.347.676
362.616.965
409.852.956
23.733.829
23.459.776
3.266
4.053
29.329.092.571
30.028.782.727
XI. Herwaarderingsmeerwaarden XII. Reserves en overgedragen resultaat XIII. Consolidatieverschillen XV. BELANGEN VAN DERDEN TOTAAL PASSIEF
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
51
52
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
1.2. Geconsolideerde posten buiten balanstelling per 31 december 2008 (in EUR) 2007 I. Eventuele passiva C. Overige borgtochten E. Activa bezwaard met zakelijke zekerheden voor rekening van derden II. Verplichtingen met een potentieel kredietrisico B. Verplichtingen wegens contantaankopen van effecten en andere waarden C. Beschikbare marge op betekende kredietlijnen III. Aan de in de consolidatie opgenomen ondernemingen toevertrouwde waarden B. Open bewaring en gelijkgestelde
2008
2.587.531
2.442.155
40.000.000 42.587.531
0 2.442.155
151.994.926 19.735.348 171.730.274
9.881.900 18.324.921 28.206.821
2.532.062.938
4.198.689.851
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
1.3. Geconsolideerde resultatenrekening per 31 december 2008 (in EUR) 2007
2008
1.163.312.592 204.165.291 280.984.739 3.202.492
1.305.360.934 329.147.999 250.304.023 -1.682.277
-736.359.138 -354.916.066 -3.714.840
-918.481.741 -242.520.384 -3.546.297
15.000
14.250
44.961.006
44.536.352
-101.569.446
-107.288.679
1.233 9.243.382 9.244.615
0 10.700.742 10.700.742
-31.015.708 -58.314.435 -89.330.143
-35.802.668 -66.927.873 -102.730.541
-74.533.021
-74.551.611
IX. Terugneming van waardeverminderingen (Waardeverminderingen) op vorderingen en terugneming van voorzieningen (voorzieningen) voor de posten buiten balanstelling “Eventuele passiva” en “Verplichtingen met een potentieel kredietrisico”
-3.441.554
-7.983.857
X. Terugneming van waardeverminderingen (Waardeverminderingen) op de beleggingsportefeuille in obligaties, aandelen en andere vastrentende of niet-vastrentende effecten
6.261.465
-83.767.385
XI. Besteding en terugneming van voorzieningen voor andere risico’s en kosten dan bedoeld in de posten buiten balanstelling “Eventuele passiva” en “Verplichtingen met een potentieel kredietrisico”
2.027.470
138.575
XII. Voorzieningen voor andere risico’s en kosten dan bedoeld in de posten buiten balanstelling “Eventuele passiva” en “Verplichtingen met een potentieel kredietrisico”
-4.413.640
-850.503
I. a. Renteopbrengsten en soortgelijke opbrengsten waaronder: uit vastrentende effecten b. Premies en andere technische opbrengsten verzekeringen c. Herverzekering II. a. Rentekosten en soortgelijke kosten b. Technische kosten verzekeringen c. Herverzekering III. Opbrengsten uit niet-vastrentende effecten B. Deelnemingen en aandelen die tot de financiële vaste activa behoren IV. Ontvangen provisies V. Betaalde provisies VI. Winst (Verlies) uit financiële transacties A. Uit het wissel- en handelsbedrijf in effecten en andere financiële instrumenten B. Uit de realisatie van beleggingseffecten VII. Algemene beheerskosten A. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen B. Overige beheerskosten VIII. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
53
54
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
(in EUR) 2007 XIV. Overige bedrijfsopbrengsten
2008
4.281.296
5.886.644
-8.451.202
-8.442.455
137.561.625
65.095.790
540 40.932 304 41.776
1.719 21.613 71.970 95.302
-500 -5.072 -16.140 -21.712
-15.317 -46.572 -637.642 -699.531
137.581.689
64.491.561
-1.222.610
-1.538.351
1.398.400
2.347.779
-43.690.221
-20.953.679
79.144 -43.611.077
3.170.865 -17.782.814
XXI. Winst van de geconsolideerde ondernemingen
94.146.402
47.518.175
XXIII. Geconsolideerde winst
94.146.402
47.518.175
477
254
94.145.925
47.517.921
XV. Overige bedrijfskosten XVI. Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening vóór belasting van de geconsolideerde ondernemingen XVII. Uitzonderlijke opbrengsten B. Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa D. Meerwaarden bij de realisatie van vaste activa E. Andere uitzonderlijke opbrengsten XVIII. Uitzonderlijke kosten B. Waardeverminderingen op financiële vaste activa D. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa E. Andere uitzonderlijke kosten XIX. Winst van het boekjaar vóór belasting van de geconsolideerde ondernemingen XIX. bis A. Overboeking naar de uitgestelde belastingen en belastinglatenties B. Onttrekking aan de uitgestelde belastingen en belastinglatenties XX.
Belastingen op het resultaat A. Belastingen B. Regularisering van belastingen en terugneming van belastingvoorzieningen
XXIV. Aandeel van derden in het resultaat XXV. Aandeel van de groep in het resultaat
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
2. Toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening per 31 december 2008 3 Tabellen, of gedeelten van tabellen, die zonder inhoud zijn, werden uit de toelichting weggelaten.
I. Criteria voor consolidatie en opneming volgens de vermogensmutatiemethode a.1. Integrale consolidatie De techniek van integrale consolidatie werd toegepast voor alle vennootschappen van de Argenta Groep. Deze methode houdt in dat de aandelen van de dochtermaatschappij, in het bezit van de moedermaatschappij, in de balans van de moedermaatschappij worden vervangen door de activa en de passiva van deze dochteronderneming. Aan de balans van de moedermaatschappij werden verder toegevoegd: - de minderheidsbelangen, zijnde het gedeelte van de eigen middelen van de dochterondernemingen dat niet aan de moedermaatschappij toekomt - de consolidatieverschillen, zijnde de verschillen op het tijdstip van verwerving tussen enerzijds de aanschaffingsprijs van de door de dochtervennootschappen uitgegeven aandelen die in portefeuille zijn bij de moedermaatschappij, en anderzijds de intrinsieke waarde ervan - de consolidatiereserves die, na de datum van verwerving van de participaties, de aangroei weergeven van het aandeel van de moedermaatschappij in het eigen vermogen van de dochtervennootschappen Positieve consolidatieverschillen (consolidatiegoodwill) worden op het actief van de balans vermeld. Positieve consolidatieverschillen, ontstaan bij de eerste consolidatie, worden afgeschreven over een termijn van twintig jaar, gezien verwacht wordt dat de deelnemingen het groepsresultaat positief zullen beïnvloeden over die termijn. De andere positieve consolidatieverschillen worden lineair afgeschreven over een termijn van vijf jaar. Negatieve consolidatie verschillen verhogen de groepsreserves op het passief van de balans. Het eerste consolidatieverschil werd bepaald op datum 31 december 2001, zijnde de datum waarop de herstructurering geacht werd te zijn voltooid. Teneinde dubbeltellingen te vermijden werden verder de wederzijdse schulden en vorderingen, evenals de onderlinge kosten en baten geëlimineerd. Alvorens tot de consolidatie der individuele jaarrekeningen over te gaan, werden de regels met betrekking tot de waardering der activa- en passivabestanddelen geharmoniseerd in functie van de regels die gelden in de spaarbank. Vermits alle vennootschappen van de Argenta Groep het boekjaar afsluiten op 31 december, wordt deze datum voor de consolidatie aangenomen.
3 De jaarrekening wordt in deze brochure in verkorte vorm weergegeven. De neerlegging van de jaarrekening bij de Nationale Bank zal gebeuren binnen de wettelijk voorziene termijn. J a a rv e rs la g 2 0 0 8
55
56
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
II. A. Lijst van de volledig in de consolidatie opgenomen dochterondernemingen Naam
Gehouden deel van het kapitaal (in %)
Zetel
Ondernemingsnummer
Argenta Spaarbank nv
Antwerpen
BTW BE 404.453.574 RPR Antwerpen
99,99%
Argenta Assuranties nv
Antwerpen
BTW BE 404.456.148 RPR Antwerpen
99,99%
Centraal Beheer voor Hypothecair Krediet nv
Antwerpen
BTW BE 466.761.327 RPR Antwerpen
100,00%
Argentabank Luxembourg SA
Luxembourg
RCLuxB35185
99,99%
Argenta Life Luxembourg SA
Luxembourg
RCLuxB36509
99,99%
Argenta Nederland nv
Amsterdam
HRAmst33215872
99,99%
Breda
HRAmst33301491
99,99%
Argenta-Life Nederland nv
VI. Waarderingsregels Immateriële vaste activa Oprichtings- en herstructureringskosten worden tijdens het eerste boekjaar volledig afgeschreven, met uitzondering van de kosten bij het in eigen beheer nemen van de portefeuille Leven. Deze kosten worden geactiveerd en aan 20% per jaar afgeschreven op prorata-basis. Kosten bij uitgifte van leningen worden afgeschreven over de (verwachte) looptijd van de lening. De aankoopprijs en aankoopkosten van software worden aan 20% per jaar afgeschreven op prorata-basis. Positieve consolidatieverschillen, ontstaan bij de eerste consolidatie, worden afgeschreven over een termijn van twintig jaar, gezien verwacht wordt dat de deelnemingen het groepsresultaat positief zullen beïnvloeden over die termijn. De andere positieve consolidatieverschillen worden lineair afgeschreven over een termijn van vijf jaar. De commissielonen worden principieel onmiddellijk en integraal in resultaat genomen. De commissielonen op kasbons, termijnrekeningen en hypothecaire kredieten worden echter gespreid in resultaat genomen, volgens de hierna vermelde methode: - commissielonen voor verrichtingen met een contractuele looptijd van meer dan een jaar, maar niet meer dan zestig maanden, worden gespreid over de looptijd van de verrichtingen, in resultaat genomen; - commissielonen voor verrichtingen met een contractuele looptijd van meer dan zestig maanden worden, gespreid over zestig maanden, in resultaat genomen. De aldus geactiveerde commissielonen worden prorata afgeschreven op maandbasis. Voor de activering van commissielonen wordt geen minimum weerhouden.
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
Materiële vaste activa Algemeen geldt dat er voor de activering van materiële vaste activa geen grenzen worden weerhouden. - de aankoopprijs en aankoopkosten van grond worden niet afgeschreven, noch bij een onbebouwd, noch bij een bebouwd perceel. Bij aankoop van een bebouwd onroerend goed wordt de grondwaarde bepaald volgens een op moment van aankoop opgemaakte schatting. - Voor een bebouwd onroerend goed wordt de aankoopprijs gesplitst in twee delen: a) de grondwaarde (zoals bepaald hierboven) te verhogen met de bijkomende kosten die betrekking hebben op de grond.; b) de gebouwwaarde, te verhogen met de bijkomende kosten die betrekking hebben op de gebouwen. Deze kosten worden bepaald volgens de formule: gebouwwaarde/aankoopprijs*totale aankoopkosten. De gebouwwaarde wordt afgeschreven à rato van 3% per jaar op prorata-basis. De gebouwen aangekocht voor 1981 worden afgeschreven aan 5% per jaar. - De uitvoeringskosten met betrekking tot de nieuwbouw van 1986 werden in het eerste boekjaar voor 33% op 88% van de aanschaffingswaarde afgeschreven en 3% op 12% van de aanschaffingswaarde. Vanaf het volgende boekjaar wordt 3% op de totale aanschaffingswaarde afgeschreven. - De kosten met betrekking tot de nieuwbouw van 1994 worden afgeschreven à rato van 3% op de totale aanschaffings waarde. - De herwaarderingsmeerwaarden met betrekking tot maatschappelijke zetel en belendende gebouwen worden afgeschreven over de vermoedelijke residuele gebruiksduur van het gebouw. Het einde van deze afschrijvingsperiode valt samen met het einde van de afschrijvingsperiode van de aanschaffingswaarde: a) Voor de herwaarderingsmeerwaarden maatschappelijke zetel 1990 beloopt de jaarlijkse afschrijving 3,125% over een periode van 32 jaar. b) Voor de herwaarderingsmeerwaarden uit 2003: - Voor de nieuwbouw 1986 beloopt de jaarlijkse afschrijving 7,595% over de periode 01-11-2003 tot 31-12-2017; - Voor de nieuwbouw 1994 beloopt de jaarlijkse afschrijving 4,316% over de periode 01-11-2003 tot 31-12-2027; - Voor de Lamorinièrestraat 58 + oude drukkerij beloopt de jaarlijkse afschrijving 3,209% over de periode 01-11-2003 tot 31-12-2035; - Voor de Lamorinièrestraat 39-43 beloopt de jaarlijkse afschrijving 3,315% over de periode 01-11-2003 tot 31-12-2034. - De uitgevoerde werken aan de panden in de Lamorinièrestraat worden gekwalificeerd als nieuwbouw en worden afgeschreven à rato van 3% per jaar op prorata-basis. De afschrijvingen op de aankoopkosten volgen deze van de aankoopprijs. - De aankoopprijs en aankoopkosten van verbouwingskosten worden aan 10% per jaar afgeschreven op prorata-basis. - De aankoopprijs en aankoopkosten van meubilair en materiaal worden aan 10% per jaar afgeschreven op prorata-basis. - De aankoopprijs en aankoopkosten van hardware worden aan 33,33% per jaar afgeschreven op prorata-basis. - De aankoopprijs en aankoopkosten van rollend materieel worden aan 25% per jaar afgeschreven op prorata-basis. - De aankoopprijs en aankoopkosten van de inrichting gehuurde gebouwen worden afgeschreven over de duur van het huurcontract. J a a rv e rs la g 2 0 0 8
57
58
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
Effectenportefeuille Financiële vaste activa Op deelnemingen en aandelen worden waardeverminderingen toegepast in geval van duurzame minderwaarde of waardeverlies. Op vorderingen worden waardeverminderingen toegepast, zo het voor het geheel of een gedeelte van de vorderingen onzeker is dat zij op de vervaldag zullen worden betaald. Bijkomende kosten in verband met de verwerving worden ten laste genomen van de resultatenrekening van het boekjaar waarin ze zijn gemaakt. Effecten die behoren tot de handelsportefeuille De effecten waarvoor een liquide markt bestaat, worden gewaardeerd tegen hun marktwaarde op balansdatum; de andere effecten worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingswaarde of hun marktwaarde op balansdatum indien lager. Bijkomende kosten in verband met de verwerving worden ten laste genomen van de resultatenrekening van het boekjaar waarin ze zijn gemaakt. Effecten die behoren tot de beleggingsportefeuille Niet-rentende effecten worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingswaarde of hun realisatiewaarde op balansdatum indien lager. Bij wederverkoop van aandelen wordt individueel de meerwaarde in resultaat genomen. Niet-rentende effecten gekocht als herbelegging in naam en voor rekening van Aras expliciet voor de pensioensverzekering activiteit worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingswaarde. Indien de marktwaarde op balansdatum lager ligt dan de aanschaffingswaarde en bovendien aan volgende criteria is voldaan: de stukken hebben tijdens een onafgebroken periode van 12 maanden onmiddellijk voorafgaand aan de balansdatum minimaal een 30% lagere marktwaarde versus de aanschaffingswaarde; dient op dat ogenblik te worden overgegaan tot een kwantitatieve en kwalitatieve analyse van het betrokken effect om te oordelen of de waardevermindering een duurzaam karakter heeft. De vastrentende effecten worden gewaardeerd op grond van hun actuariële rendement, berekend bij de aankoop, met inachtneming van hun terugbetalingswaarde op vervaldag. Het verschil tussen de aanschaffingswaarde en de terugbetalingswaarde wordt gedurende de resterende looptijd van de effecten in resultaat genomen als bestanddeel van de renteopbrengst van deze effecten. Dit verschil wordt in resultaat genomen op geactualiseerde basis, uitgaande van het reële rendementspercentage bij aankoop. In de balans worden deze effecten opgenomen tegen hun aanschaffingswaarde, vermeerderd of verminderd met het gedeelte van het bedoelde verschil dat in resultaat wordt genomen. De vastrentende effecten die gezien hun aard moeilijk kunnen worden gewaardeerd op basis van hun actuariële rendement, worden gewaardeerd aan aanschaffingswaarde. Er worden waardeverminderingen toegepast in geval van duurzame minderwaarde of waardeverlies indien er geen liquide markt bestaat. Indien er wel een liquide markt bestaat, worden ze gewaardeerd aan marktwaarde indien deze lager is dan de aanschaffings waarde. Effecten die tevens als liquiditeitssteun dienen, worden gewaardeerd tegen marktwaarde zo die lager is dan de verkregen waarde overeenkomstig de hogervernoemde regels. Effecten worden bestemd als liquiditeitsondersteunend indien uit de opgestelde cashplanning een belangrijk en structureel kastekort zou blijken en voor dit vastgestelde tekort effecten worden geaffecteerd. De meer- en minderwaarde uit de verkoop van vastrentende effecten in het kader van arbitrageverrichtingen worden onmiddellijk in resultaat genomen. Bijkomende kosten in verband met de verwerving worden ten laste genomen van de resultatenrekening van het boekjaar waarin ze zijn gemaakt.
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
Bij effecten met variabele rente wordt het pariverschil bij aankoop gespreid af- of bijgeschreven tot de eerste renteaan passingsdatum. Voor de gerealiseerde min- en meerwaarden en de aankoopkosten gelden dezelfde bepalingen als voor de vastrentende effecten. Kredieten Op kredieten worden waardeverminderingen geboekt indien het bedrag van de noodzakelijke correcties op de aanschaffings waarde vaststaat. Daarentegen worden voor kredietrisico’s voorzieningen aangelegd indien verliezen moeten worden gedekt die waarschijnlijk of zeker zijn, maar waarvan het bedrag niet vaststaat. In beginsel worden waardeverminderingen en voorzieningen per individueel actief bestanddeel geboekt. In de gevallen waarin de vorderingen moeilijk in aanmerking komen voor een geïndividualiseerde beoordeling, kan de beoordeling van het risico “forfaitair” gebeuren. Naast de bovenvermelde waardeverminderingen worden er echter ook op portefeuille gebaseerde collectieve IBNR (incurred but not reported) voorzieningen aangelegd. Passiva Alle schulden worden in de balans opgenomen ten belope van de gelden die ter beschikking zijn gesteld. Passiva die niet bestaan uit ter beschikking gestelde gelden (voornamelijk sociale en fiscale verplichtingen) worden gewaardeerd aan de bedrijfseconomisch verschuldigde bedragen. Verzekeringen Schadereserves Wat de schadeverzekeringen betreft wordt bij schade, voor iedere aanwezige dekking, een forfaitaire openingsreserve geboekt. Deze openingsreserve wordt gebeurlijk aangepast op basis van concrete gegevens waaruit kan worden besloten dat de forfaitaire minima niet zullen volstaan. De forfaitaire schadereserves worden jaarlijks herzien in functie van de gemeten resultaten van vorig boekjaar. Voor de producten “brand” en “auto” worden alle schadereserves jaarlijks herzien. Uitzondering wordt gemaakt in de tak auto, waar in de dossiers met lichamelijk letsel een herziening gebeurt op semestriële basis. De herzieningen kunnen een aanpassing in min of meer impliceren. Voor de verzekeringen leven wordt bij het openen van een schadedossier een reserve aangelegd die gelijk is aan het verzekerd kapitaal. Ook hier worden de schadereserves jaarlijks herzien met een mogelijke aanpassing in min of meer. Premiereserves De vervallen handelspremies worden geprorateerd en in het resultaat opgenomen voor het maandelijks verworven gedeelte. Voor de latere maanden wordt een premiereserve aangelegd. De niet-betaalde premies leven strekkende tot reconstitutie van een hypotheeklening worden gewaardeerd samen met de hypotheeklening en waardeverminderingen worden overeenkomstig geboekt. Voor de premies van de schadeverzekeringen auto en brand, ouder dan drie maand, wordt een waardevermindering geboekt gelijk aan het totale bedrag der niet-betaalde premies. De berekening en de boeking van de waardevermindering gebeurt per verzekeringstak.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
59
60
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
De incassolonen worden eveneens geprorateerd en in het resultaat opgenomen voor het maandelijks verschuldigd gedeelte. De waardeverminderingen worden trimestrieel aangelegd en aangepast. Wiskundige reserves De wiskundige reserves worden aangelegd overeenkomstig het koninklijk besluit van 14 november 2003 betreffende de levensverzekeringsactiviteit. Voor de reserves van Tak 23 wordt wekelijks tot koersvorming overgegaan. Voorziening voor egalisatie en catastrofen De voorziening voor egalisatie en catastrofen wordt aangelegd conform de mededeling D.151 van 6 december 1996 van de CBFA. Vergrijzingsvoorziening Er wordt een vergrijzingsvoorziening aangelegd voor de groepspolis hospitalisatie. Deze bedraagt 5% van het premie-incasso van hospitalisatie van het lopende boekjaar.
VII. Staat van de vorderingen op kredietinstellingen (actiefpost III) (in EUR) Boekjaar B. Overige vorderingen (op termijn of met opzegging) op kredietinstellingen (actiefpost III B.) 2. Uitsplitsing van deze vorderingen naar hun resterende looptijd: - - - -
tot drie maanden meer dan drie maanden tot één jaar meer dan één jaar tot vijf jaar meer dan vijf jaar
1.820.162.840 210.234.522 96.490.000 20.000.000
VIII. Staat van de vorderingen op cliënten (actiefpost IV) (in EUR) Boekjaar
Vorig boekjaar
1. Vorderingen - op verbonden ondernemingen die niet in de consolidatie zijn opgenomen
2.209
4. Uitsplitsing naar resterende looptijd: - - - - -
tot drie maanden meer dan drie maanden tot één jaar meer dan één jaar tot vijf jaar meer dan vijf jaar met onbepaalde looptijd
131.166.862 64.877.043 428.985.284 15.024.370.902 116.975.271
14.516
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
IX. Staat van de obligaties en andere vastrentende effecten (actiefpost V) (in EUR) 2. Obligaties en effecten die achtergestelde vorderingen vertegenwoordigen
Boekjaar
Vorig boekjaar
11.997.353
11.997.353
België 2.277.805.027 171.096.901
Buitenland 742.536.545 7.500.039.799
Boekwaarde
Marktwaarde
10.691.478.272
10.727.610.264
3. Geografische uitsplitsing van de volgende posten: V.A. - publiekrechtelijke emittenten V.B. - andere emittenten 4. Noteringen en looptijden a) - genoteerde effecten b) - resterende looptijd tot één jaar - resterende looptijd van meer dan één jaar
Boekjaar 2.090.825.402 8.600.652.870
5. Uitsplitsing naargelang de obligaties en effecten behoren tot de:
b) - beleggingsportefeuille
10.691.478.272
(in EUR) Boekjaar 7. Voor de beleggingsportefeuille (vervolg van de actiefpost V) - -
het positieve verschil van alle effecten waarvan de terugbetalingswaarde groter is dan hun boekwaarde het negatieve verschil van alle effecten waarvan de terugbetalingswaarde kleiner is dan hun boekwaarde
79.567.891 124.862.189
8. Gedetailleerde opgave van de boekwaarde van de beleggingsportefeuille
a) Aanschaffingswaarde Per einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - aanschaffingen - overdrachten (-) - aanpassingen met toepassing van artikel 35 ter, § 4 en 5 van het koninklijk besluit van 23 september 1992 op de jaarrekening van de kredietinstellingen (+/-) Per einde van het boekjaar
4.490.640.107
76.331.563 10.691.478.272
d) Boekwaarde per einde van het boekjaar
10.691.478.272
9.322.745.387 -3.198.238.785
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
61
62
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
X. Staat van de aandelen en andere niet-vastrentende effecten (actiefpost VI) (in EUR) Boekjaar 1. Geografische uitsplitsing van de emittenten van effecten: - -
Belgische emittenten buitenlandse emittenten
68.445.696 99.602.562
2. Noteringen -
genoteerde effecten
Boekwaarde 168.048.258
3. Uitsplitsing naargelang de aandelen en effecten behoren tot de: -
beleggingsportefeuille
Boekjaar 168.048.258
5. Gedetailleerde opgave van de boekwaarde van de beleggings portefeuille a) Aanschaffingswaarde Per einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - aanschaffingen - overdrachten (-) - andere wijzigingen (+/-) Per einde van het boekjaar
215.501.716 70.697.735 -44.807.437 -39.159.387 202.232.627
c) Waardeverminderingen 975.465
Per einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - geboekt - teruggenomen want overtollig (-) Per einde van het boekjaar
33.767.382 -558.478 34.184.369
d) Boekwaarde per einde van het boekjaar
168.048.258
Marktwaarde 168.048.258
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
XI. Staat van de financiële vaste activa (actiefpost VII) (in EUR) A. Uitsplitsing van de posten VII A.1 en VII B.1: a) Economische sector van de andere ondernemingen dan kredietinstellingen -
andere ondernemingen
Boekjaar
Vorig boekjaar
47.046
65.645
c) Gedetailleerde opgave van de boekwaarde op het einde van het boekjaar (VII A.1 en VII B.1)
Andere ondernemingen
A. Aanschaffingswaarde Per einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - overdrachten (-) Per einde van het boekjaar
72.845 -4.957 67.888
C. Waardeverminderingen Per einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - geboekt - teruggenomen want overtollig Per einde van het boekjaar E. Netto-boekwaarde per einde van het boekjaar
7.200 15.361 -1.719 20.842 47.046
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
63
64
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
XII. Staat van de oprichtingskosten en immateriële vaste activa (actiefpost VIII)
(in EUR) Boekjaar
A. Gedetailleerde opgave van de oprichtingskosten: Netto-boekwaarde per einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - Nieuwe kosten - Afschrijvingen
1.261.656 -517.405
Netto-boekwaarde per einde van het boekjaar waarvan: - kosten van oprichting of kapitaalverhoging, kosten bij uitgifte van leningen en andere oprichtingskosten - herstructureringskosten
744.251 587.055 157.196
(in EUR) Waaronder provisies ter vergoeding van aanbreng van verrichtingen art. 27 bis
Goodwill
Overige immateriële vaste activa
495.787
336.929.369
278.487.714
495.787
42.240.333 -35.029.910 344.139.792
32.328.387 -35.029.422 275.786.679
347.051
177.885.193
131.262.754
49.579 396.630
60.715.545 -35.029.886 203.570.852
55.692.333 -35.029.422 151.925.665
99.157
140.568.940
123.861.014
B. Immateriële vaste activa a) Aanschaffingswaarde Per einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa - overdrachten en buitengebruik-stellingen (-) Per einde van het boekjaar b) Afschrijvingen en waardeverminderingen Per einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - geboekt - teruggenomen want overtollig Per einde van het boekjaar c) Netto-boekwaarde per einde van het boekjaar
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
XIII. Staat van de materiële activa (actiefpost X) (in EUR) Terreinen en gebouwen
Installaties, machines en uitrusting
Meubilair en rollend materiaal
Overige materiële vaste activa
Activa in aanbouw en vooruitbetalingen
Kosten voor gehuurde gebouwen
a) Aanschaffingswaarde
Per einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa - overdrachten en buitengebruikstellingen (-) - overboekingen van een post naar een andere (+/-) Per einde van het boekjaar
38.835.429
48.761.817
5.585.008
70.012
2.595.520
0
853.801
3.732.618
381.304
131.270
3.169.094
148.687
-149.154
-13.068
- 926
-1.646
-5.764.614
0
5.764.614 45.304.690
0 52.481.367
-62.220 5.903.166
55.275 254.911
0 0
0 148.687
14.533.585
40.109.860
4.691.671
16.370
0
0
1.003.303 0
3.133.355 -6.416
165.779 -62.306
8.809 -6.486
0 0
34.154 0
0 15.536.888
0 43.236.799
0 4.795.144
62.220 80.913
0 0
0 34.154
29.767.802
9.244.568
1.108.022
173.998
0
114.533
c) Afschrijvingen en waardeverminderingen
Per einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - geboekt - afgeboekt want overtollig (-) - overgeboekt van een post naar een andere (+/-) Per einde van het boekjaar d) Netto-boekwaarde per einde van het boekjaar
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
65
66
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
XIV. Staat van de schulden aan kredietinstellingen (passiefpost I)
(in EUR) Boekjaar
B. Voor de schulden die niet onmiddellijk opeisbaar zijn, uitsplitsing naar hun resterende looptijd (passiefposten I, B en C) - - -
tot drie maanden meer dan één jaar tot vijf jaar meer dan vijf jaar
14.188 9.170.000 38.310.000
XV. Staat van de schulden aan cliënten (passiefpost II) (in EUR) Boekjaar
Vorig boekjaar
1. Schulden aan: -
verbonden ondernemingen die niet in de consolidatie zijn opgenomen
700.230
2. Geografische uitsplitsing van de schulden: - -
aan België aan het buitenland
19.206.619.394 1.414.579.322
3. Uitsplitsing naar resterende looptijd - - - - - -
onmiddellijk opeisbaar tot drie maanden meer dan drie maanden tot één jaar meer dan één jaar tot vijf jaar meer dan vijf jaar met onbepaalde looptijd
2.513.830.625 838.759.058 2.426.387.599 699.970.036 1.491.674.914 12.650.576.484
XVI. Staat van de in schuldbewijzen belichaamde schulden (passiefpost III)
(in EUR) Boekjaar
2. Uitsplitsing naar resterende looptijd - - - - -
tot drie maanden meer dan drie maanden tot één jaar meer dan één jaar tot vijf jaar meer dan vijf jaar met onbepaalde looptijd
279.759.678 703.836.919 5.712.865.150 160.659.538 5.486.745
1.804.336
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
XVII. Staat van de achtergestelde schulden (passiefpost VIII) (in EUR) Boekjaar
Vorig boekjaar
A. Voor de post in zijn geheel -
schulden van andere ondernemingen die in de consolidatie zijn opgenomen
C. Kosten verbonden aan achtergestelde schulden
217.660.000
177.405.000
30.349.090
32.229.158
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
67
68
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
D. Volgende gegevens voor elke achtergestelde lening: (vervolg van passiefpost VIII) (in EUR) Vervaldag of Referentienummer
Munt
Bedrag
modaliteiten voor de looptijd
a) omstandigheden waarin de onderneming deze lening vervroegd mag terugbetalen b) voorwaarden voor de achterstelling c) voorwaarden voor de omzetting a) geen vervroegde terugbetaling
Arne nv Nederland
EUR
19.445.000
29/06/2009
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Arne nv Nederland
EUR
58.215.000
14/06/2013
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aras nv België
EUR
20.000.000
22/10/2009
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aras nv België
EUR
20.000.000
30/12/2013
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
100.000.000
31/10/2016
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
3.941.646
11/2009
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
4.508.746
12/2009
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
5.909.262
01/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
(in EUR) Vervaldag of Referentienummer
Munt
Bedrag
modaliteiten voor de looptijd
a) omstandigheden waarin de onderneming deze lening vervroegd mag terugbetalen b) voorwaarden voor de achterstelling c) voorwaarden voor de omzetting a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
7.448.823
02/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
11.653.356
03/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
18.850.722
04/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
11.991.170
05/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
13.291.241
06/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
11.601.272
07/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
13.043.052
08/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
14.059.332
09/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
12.863.971
10/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil J a a rv e rs la g 2 0 0 8
69
70
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
(in EUR) Vervaldag of Referentienummer
Munt
Bedrag
modaliteiten voor de looptijd
a) omstandigheden waarin de onderneming deze lening vervroegd mag terugbetalen b) voorwaarden voor de achterstelling c) voorwaarden voor de omzetting a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
10.179.739
11/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
17.681.340
12/2010
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
46.986.925
01/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
17.198.668
02/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
13.191.363
03/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
5.130.617
04/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
608.534
05/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
102.360
06/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
17.750
07/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
(in EUR) Vervaldag of Referentienummer
Munt
Bedrag
modaliteiten voor de looptijd
a) omstandigheden waarin de onderneming deze lening vervroegd mag terugbetalen b) voorwaarden voor de achterstelling c) voorwaarden voor de omzetting a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
38.750
08/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
65.070
09/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
28.950
10/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
42.900.737
11/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
53.196.781
12/2011
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
41.052.284
01/2012
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
87.436.062
05/2012
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
11.003.101
06/2012
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil a) geen vervroegde terugbetaling
Aspa nv België
EUR
140.700
07/2012
b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil J a a rv e rs la g 2 0 0 8
71
72
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
(in EUR) Vervaldag of Referentienummer
Munt
Bedrag
modaliteiten voor de looptijd
Aspa nv België
Aspa nv België
Aspa nv België
Aspa nv België
Aspa nv België
Aspa nv België
Aspa nv België
Aspa nv België
EUR
EUR
EUR
EUR
EUR
EUR
EUR
EUR
39.000
1.000
3.600
11.250
11.200
8.000
10.000
600
a) omstandigheden waarin de onderneming deze lening vervroegd mag terugbetalen b) voorwaarden voor de achterstelling c) voorwaarden voor de omzetting
08/2012
a) geen vervroegde terugbetaling b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil
09/2012
a) geen vervroegde terugbetaling b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil
10/2012
a) geen vervroegde terugbetaling b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil
11/2012
a) geen vervroegde terugbetaling b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil
12/2012
a) geen vervroegde terugbetaling b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil
01/2013
a) geen vervroegde terugbetaling b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil
02/2013
a) geen vervroegde terugbetaling b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil
04/2013
a) geen vervroegde terugbetaling b) betaling van schuld na alle bevoorrechte en niet-bevoorrechte schuldeisers c) nihil
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
XVIII. Staat van de reserves en het overgedragen resultaat (passiefpost XII)
(in EUR) Boekjaar
Op het einde van het voorgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - Resultaat van de groep - Dividenden - Andere Op het einde van het boekjaar
362.616.965 47.517.922 -1.000.053 718.122 409.852.956
XIX. C onsolidatieverschillen en de verschillen na toepassing van de vermogensmutatiemethode Positieve verschillen
Negatieve verschillen
124.918.770
23.733.829
- 8.922.770 0
0 -274.053
- 8.922.770
-274.053
115.996.000
23.459.776
In EUR
In vreemde munt (tegenwaarde EUR)
TOTAAL ACTIEF
30.028.782.727
0
TOTAAL PASSIEF
30.028.782.727
0
A. Consolidatieverschillen Netto-boekwaarde aan het einde van het voorafgaande boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: - afschrijvingen - andere wijzigingen Subtotaal van de wijzigingen Netto-boekwaarde aan het einde van het boekjaar
XX. Uitsplitsing balans EUR- vreemde munten
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
73
74
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
XXII. Staat van de gewaarborgde schulden en verplichtingen Zakelijke zekerheden die door het geconsolideerd geheel worden gesteld of onherroepelijk beloofd op haar eigen activa (in EUR) Boekwaarde van de verpande activa Panden op andere activa b) als waarborg voor schulden en verplichtingen van derden
2. Posten buiten balanstelling - OLO’s in pand gegeven voor swap
190.439.000
XXIV. Opgave van de buitenbalanstellingverrichtingen op termijn op effecten, deviezen en andere financiële instrumenten die geen verplichtingen met zich brengen met een potentieel kredietrisico in de zin van post II van de buitenbalanstelling (in EUR) Bedrag op de afsluitingsdatum van de rekeningen
Soorten verrichtingen 1. Op effecten - termijnaankopen en –verkopen van effecten en waardepapier 3. Op andere financiële instrumenten 1. Termijnverrichtingen - renteswap-overeenkomsten - opties op rente nominaal/notioneel refertebedrag
34.194.900
16.220.000.000 3.000.000.000
Bijlage aan standaardformulier XXIV Becijfering in de toelichting bij de jaarrekening van de impact op de resultaten van de derogatie op de waarderingsregel van artikel 36 bis, §2, met betrekking tot de termijnverrichtingen. (in EUR) Categorieën termijnrenteverrichtingen
b) in het kader van het ALM-beheer
Bedrag op afsluitingsdatum van de rekeningen (a)
8.110.000.000
(a) nominaal/notioneel refertebedrag (b) +: positief verschil tussen marktwaarde en reeds geboekte resultaten -: negatief verschil tussen marktwaarde en reeds geboekte resultaten
Verschil tussen de marktwaarde en de boekwaarde (b)
-203.927.904
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
XXV. Gegevens met betrekking tot de bedrijfsresultaten van het boekjaar en het vorig boekjaar (in EUR) Boekjaar
Vorig boekjaar
Belgische vestigingen
Buitenlandse vestigingen
Belgische vestigingen
Buitenlandse vestigingen
1.431.603.011
122.379.669
1.188.509.115
258.990.708
14.250 42.176.224
0 2.360.128
15.000 41.927.002
0 3.034.004
0
0
0
1.233
9.821.194 4.199.911
879.548 1.686.733
9.243.382 3.336.143
0 945.153
A. Uitsplitsing van de bedrijfsopbrengsten volgens hun oorsprong I. Rente-opbrengsten soortgelijke opbrengsten III. Opbrengsten uit nietvastrentende effecten - Deelnemingen en andere aandelen die tot de financiële vaste activa behoren IV. Ontvangen provisies VI. Winst uit financiële transacties - Uit het wissel- en handelsbedrijf in effecten en andere financiële instrumenten - Uit de realisatie van beleggingseffecten XIV. Overige bedrijfsopbrengsten
(in eenheden) B. 1. Gemiddeld personeelsbestand
- - -
arbeiders bedienden directiepersoneel
Volledig geconsolideerde ondernemingen
3,00 618,50 38,50
(in EUR) 2. Personeelskosten en kosten voor pensioenen
35.802.668
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
75
76
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
(in EUR) Boekjaar
C. Uitzonderlijke resultaten 1. Uitzonderlijke opbrengsten (post XVII van de resultatenrekening)
Uitsplitsing indien onder deze post een belangrijk bedrag voorkomt - Realisatie meerwaarden op gebouwen + andere activa - Ontvangen verwijlintresten
21.613 70.110
2. Uitzonderlijke kosten (post XVIII van de resultatenrekening)
Uitsplitsing indien onder deze post een belangrijk bedrag voorkomt - waardeverminderingen op financiële vaste activa - realisatie minderwaarde op andere materiële activa - realisatie minderwaarde op gebouwen en terreinen - gebeurlijke verliezen - terugname geboekte meerwaarde op port hyp DE (boekjaar 2006)
15.317 3.030 43.542 19.570 618.072
Bijlage aan standaardformulier XXV Gegevens m.b.t. de bedrijfsresultaten van het boekjaar en het vorige boekjaar Post III B
Boekjaar
Vorig boekjaar
België
14.250
15.000
XXVII. Financiële betrekkingen met bestuurders en zaakvoerders (in EUR) Boekjaar A. Bedrag van de bezoldigingen aan bestuurders of zaakvoerders van de consoliderende onderneming op grond van hun werkzaamheden in de consoliderende onderneming, haar dochterondernemingen en geassocieerde ondernemingen, met inbegrip van het bedrag van aan gewezen bestuurders of zaakvoerders op die grond toegekende rustpensioenen B. Voorschotten en kredieten toegekend aan de bestuurders en zaakvoerders waarvan sprake in punt A
4.350.627 450.674
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
3. Winstdeling levensverzekeringen Er wordt geen winstdeelname toegekend.
4. Verslag van de commissaris VERSLAG VAN DE COMMISSARIS OVER DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING AFGESLOTEN OP 31 december 2008 GERICHT TOT DE ALGEMENE VERGADERING VAN AANDEELHOUDERS Aan de aandeelhouders Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen, brengen wij u verslag uit in het kader van het mandaat van commissaris dat ons werd toevertrouwd. Dit verslag omvat ons oordeel over de geconsolideerde jaarrekening evenals de vereiste bijkomende vermelding. Verklaring over de geconsolideerde jaarrekening zonder voorbehoud Wij hebben de controle uitgevoerd van de geconsolideerde jaarrekening van Argenta Bank- en Verzekeringsgroep nv (de Vennootschap) en haar dochterondernemingen (samen “de Argenta Groep”) over het boekjaar afgesloten op 31 december 2008, opgesteld op basis van het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel, met een balanstotaal van 30.028.782.727 EUR en waarvan de resultatenrekening afsluit met een geconsolideerde winst van het boekjaar van 47.517.921 EUR. Het opstellen van de geconsolideerde jaarrekening valt onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, implementeren en in stand houden van een interne controle met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening zodat deze geen afwijkingen van materieel belang, als gevolg van fraude of van fouten, bevat, het kiezen en toepassen van geschikte waarderingsregels, en het maken van boekhoudkundige ramingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Het is onze verantwoordelijkheid een oordeel over deze geconsolideerde jaarrekening tot uitdrukking te brengen op basis van onze controle. Wij hebben onze controle uitgevoerd overeenkomstig de wettelijke bepalingen en volgens de in België geldende controlenormen, zoals uitgevaardigd door het Instituut der Bedrijfsrevisoren. Deze controlenormen vereisen dat onze controle zo wordt georganiseerd en uitgevoerd dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de geconsolideerde jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Overeenkomstig deze controlenormen, hebben wij controlewerkzaamheden uitgevoerd ter verkrijging van controle-informatie over de in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen bedragen en toelichtingen. De selectie van deze controlewerkzaamheden is afhankelijk van onze beoordeling welke een inschatting omvat van het risico dat de geconsolideerde jaarrekening afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of van fouten. Bij het maken van onze risico-inschatting houden wij rekening met de bestaande interne controle van de Argenta Groep met betrekking tot het opstellen en de getrouwe weergave van de geconsolideerde jaarrekening ten einde in de gegeven omstandigheden de gepaste werkzaamheden te bepalen maar niet om een oordeel over de effectiviteit van de interne controle van de Argenta Groep te geven. Wij hebben tevens de gegrondheid van de waarderingsregels, de redelijkheid van de boekhoudkundige ramingen gemaakt door de vennootschap, alsook de voorstelling van de geconsolideerde jaarrekening als geheel beoordeeld. Ten slotte, hebben wij van de raad van bestuur en van de verantwoordelijken van de vennootschap de voor onze controlewerkzaamheden vereiste ophelderingen en inlichtingen verkregen. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie een redelijke basis vormt voor het uitbrengen van ons oordeel.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
77
78
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
Naar ons oordeel geeft de geconsolideerde jaarrekening afgesloten op 31 december 2008 een getrouw beeld van het vermogen, de financiële toestand en de resultaten van de Argenta Groep, in overeenstemming met het in België van toepassing zijnde boekhoudkundig referentiestelsel. Bijkomende vermelding Het opstellen en de inhoud van het geconsolideerde jaarverslag vallen onder de verantwoordelijkheid van de raad van bestuur. Het is onze verantwoordelijkheid om in ons verslag de volgende bijkomende vermelding op te nemen die niet van aard is om de draagwijdte van onze verklaring over de geconsolideerde jaarrekening te wijzigen: • Het geconsolideerde jaarverslag behandelt de door de wet vereiste inlichtingen en stemt overeen met de geconsolideerde jaarrekening. Wij kunnen ons echter niet uitspreken over de beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee de Argenta Groep wordt geconfronteerd, alsook van haar positie, haar voorzienbare evolutie of de aanmerkelijke invloed van bepaalde feiten op hun toekomstige ontwikkeling. Wij kunnen evenwel bevestigen dat de verstrekte gegevens geen onmiskenbare inconsistenties vertonen met de informatie waarover wij beschikken in het kader van ons mandaat.
Antwerpen, 18 maart 2009 De commissaris DELOITTE Bedrijfsrevisoren BV o.v.v.e. cvba Vertegenwoordigd door Jurgen Kesselaers
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
5. Bespreking van de jaarrekening van de Argenta Groep over het boekjaar 2008 Balans en resultatenrekening Het geconsolideerd balanstotaal bedraagt 30.028.782.727 EUR. Dit betekent een stijging met 699.690.156 EUR of 2,39%, welke volledig in de lijn ligt van de vooropgestelde doelstellingen. De geconsolideerde winst van het boekjaar bedraagt 47.518.175 EUR. Hiermee bevindt de winst zich op een lager niveau dan vorig jaar (-49,53%). De renteopbrengsten stijgen met 12,21% tot 1.305.360.934 EUR De rentekosten nemen toe met 24,73% en bedragen 918.481.741 EUR. De belangrijke toename van de rentekosten is vooral toe te schrijven aan de termijndeposito’s en de gereglementeerde spaardeposito’s. De premies en andere opbrengsten verzekeringen dalen met 10,92% tot 250.304.023 EUR. De technische kosten verzekeringen dalen met 31,67% tot 242.520.384 EUR. De ontvangen provisies van 44.536.352 EUR zijn 0,94% lager dan vorig jaar. De betaalde provisies stijgen met 5.719.233 EUR of 5,63% tot 107.288.679 EUR. Het voorbije jaar werden per saldo 10.700.742 EUR meerwaarden uit realisatie van beleggingseffecten gerealiseerd; dit is meer dan de 9.243.382 EUR in 2007. De bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen zijn met 15,43% toegenomen en bedragen nu 35.802.668 EUR. De overige beheerskosten stijgen met 14,77% tot 66.927.873 EUR. De jaarlijkse toename van de afschrijvingen die stijgen van 74.533.021 EUR tot 74.551.611 EUR is nagenoeg uitsluitend te wijten aan de afschrijving van de geactiveerde commissielonen op kasbons en hypothecaire leningen.
Eigen vermogen en ratio’s Na de voorgestelde winstverdeling bedroeg het eigen vermogen 906.491.908 EUR volgens de balans per 31 december 2008. Vergeleken met 859.974.573 EUR per 31 december 2007 is dit een toename met 5,41%. De solvabiliteitsratio na winstverdeling bedraagt 15,19% en de gearing ratio 4,24% tegenover respectievelijk 12,69% en 3,89% vorig jaar. De Cost-Income ratio bedraagt 66,29%.
6. De ontwikkeling van de Argenta Groep in boekjaar 2008 6.1. De ontwikkeling van de Bankpool Aangetrokken gelden De vlakke rentecurve gevolgd door de sterke daling van de kortetermijnrente op het einde van het jaar bemoeilijkten een marktconforme tariefzetting. Niettemin kan de Bankpool terugblikken op een succesvol 2008 inzake de groei van de kernactiviteiten op de balans.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
79
80
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
Het balanstotaal van de Bankpool steeg van 28.739.473.345 EUR naar 30.037.790.547 EUR. Dit is een groei van 1.298.317.202 EUR of 4,52%. De totale portefeuille “financiële verplichtingen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs” steeg in boekjaar 2008 met 890.046.706 EUR of 3,20% tot 28.677.356.367 EUR.
Gratis zichtrekeningen en internetbankieren Het uitstaande bedrag op de zichtdeposito’s (inclusief zichtrekeningen) steeg in boekjaar 2008 met 1,32% tot een totaal bedrag van 1.187.088.371 EUR. De politiek van Aspa van gratis dienstverlening, gratis kaarten, gratis betalingsverkeer en gratis rekeninguittreksels is in de markt een onnavolgbare sterkte geworden. Daarenboven stelt Aspa gratis internetbankieren ter beschikking aan de cliënten. Per einde 2008 waren er 231.759 actieve abonnementen, wat een stijging op jaarbasis betekent met 70.009 eenheden.
Termijnrekeningen De schulden aan cliënten op termijn of met opzegging zijn gestegen van 2.255.921.606 EUR naar 4.034.284.696 EUR. Oorzaak van de verdere stijging is de bijzondere aantrekkingskracht van de termijnrekeningen ten gevolge van de economische onzekerheid.
In schuldbewijzen belichaamde schulden De portefeuille “in schuldbewijzen belichaamde schulden”, waarin de kasbons, obligaties van Arne en ABL en door de SPV Green Apple in 2007 uitgegeven A notes begrepen zijn, evolueerde van 9.313.181.141 EUR naar 8.570.395.369 EUR. Dit is een daling van 742.785.772 EUR of 7.98 %. Inzake de uitgifte van achtergestelde leningen blijft Aspa haar politiek van maximalisatie tot de helft van Tier 1 volgen. Het totale uitstaande bedrag aan achtergestelde leningen bedraagt thans 664.490.673 EUR, inbegrepen de bij institutionele geplaatste hybride Tier 1 uitgifte van 100.000.000 EUR.
Kredietverlening De portefeuille “leningen en vorderingen” op cliënten steeg met een bedrag van 574.140.360 EUR of 3,09%. Er werd een bijkomende collectieve waardevermindering aangelegd ten bedrage van 2.017.853 EUR, ten gevolge van aanpassingen aan de waarderingsregels voor de invoering van het aanleggen van collectieve waardeverminderingen.
Herbeleggingen (OLO’s, alternatieve beleggingsportefeuille, kredietinstellingen) De obligaties en andere vastrentende effecten groeiden van 3.353.023.894 EUR tot 8.075.535.282 EUR. Hun aandeel in het balanstotaal evolueerde van 11,67% naar 26,88%. De vorderingen op kredietinstellingen daalden van 6.531.086.169 EUR naar 2.239.792.845 EUR. Hun aandeel in het balanstotaal daalde van 22,72% naar 7,46%.
Instellingen voor collectieve belegging (ICB’s / Fondsen) Het uitstaand bedrag van deelbewijzen van ICB’s, geplaatst door Aspa, is gedaald van 767,6 miljoen EUR einde 2007 tot 530,5 miljoen EUR einde 2008, of een daling met 31%. De netto-inventariswaarde van het totaal aantal geplaatste deelbewijzen van Argenta-Fund sicav halveerde nagenoeg tot 240 miljoen EUR. De netto-inventariswaarde van het totaal aantal geplaatste deelbewijzen van het pensioenspaarfonds Arpe daalde van 247,7 miljoen EUR per 31 december 2007 tot 219,8 miljoen EUR per 31 december 2008, een vermindering van 28 miljoen EUR of 11%. In 2006 begon Aspa met de verdeling van de eerste fondsen in open architectuur. Er werd gestart met de verdeling van drie fondsen gepromoot door Petercam nv. Op heden distribueert Aspa ICB’s gepromoot door Petercam nv en andere beheerd door Carmignac Gestion sa. De netto-inventariswaarde van het totaal aantal geplaatste deelbewijzen van deze ICB’s bedroeg op 31 december 2008 ruim 70 miljoen EUR.
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
Gestructureerde obligaties Einde 2008 is Aspa gestart met de distributie van de volgende gestructureerde producten: de Argentabon 2015/01/26 Fix en de Argentabon 2013/02/05 Click, die de cliënt een voorwaardelijke kapitaalbescherming bieden van 100% op de eindvervaldag. In 2009 zal Aspa het aanbod van gestructureerde obligaties verder uitbouwen en, rekening houdend met de markt omstandigheden, bijkomende gestructureerde producten lanceren.
Transactionele website Naast de traditionele bankverrichtingen kunnen nu ook via de webapplicatie Argenta Internetbankieren transacties in financiële instrumenten worden uitgevoerd. In dit verband worden uitsluitend transacties in niet-complexe financiële instrumenten aangeboden. Aspa verstrekt hierbij geen beleggingsadvies en voorziet evenmin in het aanbieden van diensten van vermogensbeheer aan de cliënt. Om gebruik te maken van de webapplicatie Argenta Internetbankieren dienen de cliënten te beschikken over (i) een abonnement Argenta Internetbankieren en (ii) een effectenrekening met een daaraan gekoppelde zichtrekening waarover alle transacties kunnen verlopen. Indien nodig wordt vooraf een beleggersprofiel opgemaakt van de niet-professionele cliënt.
6.2. De ontwikkeling van de Verzekeringspool Schade- en gezondheidsverzekeringen Binnen de schadeverzekeringen is Aras actief in volgende marktsegmenten, waarbij zij zich uitsluitend richt op de particuliere sector.
Autoverzekeringen In de tak auto biedt Aras vier waarborgen: - Inzittenden; - Omnium; - Burgerlijke aansprakelijkheid; - Rechtsbijstand. Aras beheerde 67.456 polissen per 31 december 2008.
Hospitalisatieverzekeringen De groepsverzekeringspolis is een klassieke hospitalisatieverzekering en geeft de gelegenheid aan de cliënten van Aspa om toe te treden. Per 31 december 2008 waren er 137.543 polissen in beheer. Hospitar + is een product met een zeer ruime dekking binnen hospitalisatieverzekering en wordt rechtstreeks afgesloten tussen Aras en de cliënt. Per 31 december 2008 beheerde Aras 854 polissen. Zodoende heeft de cliënt dus de keuze tussen de klassieke (groeps)hospitalisatieverzekering en het (individuele) sterproduct Hospitar +.
Brandverzekeringen Aras kent twee types brandverzekeringen, namelijk de “klassieke brandverzekering” en “Verzekerd Wonen”. Per 31 december 2008 beheerde Aras 8.427 polissen klassieke brandverzekering en 58.946 polissen Verzekerd Wonen. De polis Verzekerd Wonen biedt een betere en ruimere dekking dan de klassieke brandverzekering.
Familiale verzekeringen Per 31 december 2008 beheerde Aras 39.131 familiale verzekeringspolissen.
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
81
82
Geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap (Jaarrekening Argenta Groep)
Levensverzekeringen (tak 21 – tak 23 – tak 26) Tak 21 – Levensverzekeringen met gewaarborgd rendement Het productgamma levensverzekeringen tak 21 kent sinds enkele jaren een ruim cliëntenaanbod: beleggings- en renteverzekeringen, schuldsaldo- en overlijdensverzekeringen, spaarverzekeringsrekeningen in diverse fiscale statuten, jeugdspaarplan. Het beheer van al deze levensverzekeringen wordt volgens de “universal life”-principes gevoerd. Hierbij evolueren de wiskundige reserves op basis van de reële premieontvangsten. Om de vroegere klassiek beheerde producten te kunnen verwerken volgens de universal-life-principes, wordt jaarlijks een periodieke herrekening uitgevoerd om op eindvervaldag te kunnen voldoen aan de contractueel vastgelegde kapitalen.
Tak 23 – Levensverzekeringen gekoppeld aan beleggingsfondsen waarvan het risico wordt gedragen door de verzekeringsnemer Aras Argenta-Fund Plan heeft vier risicogroepen, afhankelijk van de verhouding tussen vastrentende beleggingen en nietvastrentende beleggingen (zoals deelbewijzen van instellingen voor collectieve belegging en ‘structured notes’). In het totaal kunnen 17 tak 23-verzekeringsfondsen met elkaar gecombineerd worden. Daarnaast worden regelmatig tak 23-producten met kapitaalbescherming uitgegeven. Eén tranche nam ook een fonds beheerd door Carmignac Gestion SA op. ALN De levensverzekering, verbonden met hypothecaire spaarkredieten, is het paradepaardje van ALN.
Tak 26 – Kapitalisatieverrichtingen – ALL Deze activiteit wordt uitsluitend uitgeoefend door ALL.
Herbeleggingen Voor de herbeleggingen richt de Verzekeringspool zich voornamelijk op overheidsobligaties, bedrijfsobligaties en hypothecaire leningen. Het grootste gedeelte van de overheidsobligaties is uitgegeven door de Belgische Staat. Het volume van bedrijfsobligaties wordt afhankelijk gemaakt van de evolutie van de wiskundige reserves van Aras. De hypothecaire kredieten situeren zich uitsluitend binnen de retail-sector waardoor het risico per dossier zeer beperkt blijft. De reserves van de pensioenspaarverzekeringen worden herbelegd via het Argenta Pensioenspaarfonds. Tot 31/12/2007 werd de herbelegging in Argenta Pensioenspaarfonds gewaardeerd als een niet-rentend effect tegen aanschaffingswaarde of realisatiewaarde op balansdatum indien lager. Eind 2007 werd een waardevermindering geboekt van 0,66 miljoen EUR. In 2008 werden de waarderingsregels m.b.t. niet-rentende effecten gekocht als herbelegging expliciet voor de pensioenverzekeringsactiviteit aangepast zodat ze meer marktconform zijn. Dit betekent dat het Argenta Pensioenspaarfonds gewaardeerd wordt tegen aanschaffingswaarde. Indien de marktwaarde op balansdatum lager ligt dan de aanschaffingswaarde en bovendien aan een aantal criteria is voldaan, dient op dat ogenblik te worden overgegaan tot een kwantitatieve en kwalitatieve analyse van het betrokken effect om te oordelen of de waardevermindering een duurzaam karakter heeft. De toepassing van deze waarderingsregel gaf aan dat de latente minderwaarde van 15,5 miljoen EUR per 31/12/2008 niet duurzaam is en bijgevolg geen impact heeft op het resultaat van Aras.
P. Enkelvoudige jaarrekening van de Vennootschap
1. Balans (in EUR) ACTIEF Vaste activa Financiële vaste activa Verbonden ondernemingen Vlottend activa Vorderingen op ten hoogste één jaar Geldbeleggingen Liquide middelen Overlopende rekeningen TOTAAL DER ACTIVA
PASSIEF Eigen vermogen Kapitaal Reserves Wettelijke reserve Beschikbare reserves Schulden Schulden op ten hoogste één jaar Financiële schulden Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten Overige schulden Overlopende rekeningen TOTAAL DER PASSIVA
2007
2008
552.996.462
544.384.524
552.996.462
544.384.524
1.513.275 633.785 830.000 39.794 9.696
4.174.725 1.167.160 2.900.000 84.747 22.818
554.509.737
548.559.249
2007
2008
537.379.530 460.831.500
546.582.302 460.831.500
4.711.735 71.836.295
5.221.874 80.528.928
17.130.207
1.976.947
15.454.014 496.969 1.179.189 35
0 733.852 1.243.095 0
554.509.737
548.559.249
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
83
84
Enkelvoudige jaarrekening van de Vennootschap
2. Resultatenrekening (in EUR) 2007 Bedrijfsopbrengsten Andere bedrijfsopbrengsten
2008
6.574.213
6.819.081
-2.088.195 -3.973.049 -15.299 -6.076.543
-2.485.832 -4.450.882 -14.547 -6.951.261
497.670
-132.180
12.999.923 29.499 13.029.422
18.999.935 89.443 19.089.378
-847
-1.466
13.526.245
18.955.732
0
-8.611.938
13.526.245
10.343.794
-293.964
-344.776
0 -293.964
203.754 -141.022
Winst van het boekjaar
13.232.281
10.202.772
Te bestemmen winst van het boekjaar
13.232.281
10.202.772
Bedrijfskosten Diensten en diverse goederen Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen Andere bedrijfskosten Bedrijfswinst/Bedrijfsverlies Financiële opbrengsten Opbrengsten uit financiële vaste activa Opbrengsten uit vlottende activa Financiële kosten Kosten van schulden Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening vóór belasting Uitzonderlijke kosten Waardeverminderingen op financiële vaste activa Winst van het boekjaar vóór belasting Belastingen op het resultaat Belastingen Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen voor belastingen
Enkelvoudige jaarrekening van de Vennootschap
3. Resultaatverwerking (in EUR)
Te bestemmen winstsaldo Te bestemmen winst van het boekjaar Toevoeging aan het eigen vermogen Aan de wettelijke reserve Aan de overige reserves Uit te keren winst Vergoeding van het kapitaal
2007
2008
13.232.281
10.202.772
661.614 11.570.667 12.232.281
510.139 8.692.633 9.202.772
1.000.000
1.000.000
4. Bespreking van de enkelvoudige jaarrekening van de Vennootschap over het boekjaar 2008 Het balanstotaal van de Vennootschap bedraagt 548.559.249 EUR. Naast de financiële vaste activa onder de vorm van participaties in verbonden ondernemingen ten bedrage van 544.384.524 EUR, beschikt de Vennootschap over 4.174.725 EUR vlottende activa. De winst van het boekjaar bedraagt 10.202.772 EUR. Na de voorgestelde winstverdeling bedraagt het eigen vermogen 546.582.302 EUR volgens de balans per 31 december 2008. Om een vollediger beeld te krijgen van de huidige situatie van de Vennootschap dient deze jaarrekening in samenhang gelezen te worden met de geconsolideerde jaarrekening van de Vennootschap. De te bestemmen winst van het boekjaar bedraagt 10.202.772 EUR. Voorgesteld wordt om de te bestemmen winst van het boekjaar, als volgt te verdelen: - winstuitkering: - aan de wettelijke reserve: - aan de beschikbare reserve:
1.000.000 EUR 510.139 EUR 8.692.633 EUR
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
85
86
O. Overige informatie
1. Informatie omtrent de belangrijke gebeurtenissen die na het einde van het boekjaar hebben plaatsgevonden Sinds het einde van het boekjaar hebben zich geen belangrijke gebeurtenissen meer voorgedaan op het gebied van Argenta Groep en de Vennootschap.
2. Inlichtingen over de omstandigheden die de ontwikkeling van de Vennootschap en de Argenta Groep aanmerkelijk kunnen beïnvloeden, voor zover zij niet van die aard zijn dat zij ernstig nadeel berokkenen aan de Vennootschap en de Argenta Groep. De Vennootschap Er zijn voor het overige momenteel geen omstandigheden die de ontwikkeling van de Vennootschap aanmerkelijk kunnen beïnvloeden.
Argenta Groep Er zijn voor het overige momenteel geen omstandigheden die de ontwikkeling van de Argenta Groep aanmerkelijk kunnen beïnvloeden.
Bijlagen
88
Bijlagen
1. Geconsolideerde balans, resultatenrekening en posten buiten balanstelling Aspa nv per 31 december 2008 na winstverdeling in EUR (IFRS) BALANS ACTIEF Geldmiddelen en zichtrekeningen bij centrale banken
27.413.368
Financiële activa aangehouden voor handelsdoeleinden
78.209.718 8.075.535.282
Voor verkoop beschikbare financiële activa Leningen en vorderingen Leningen en vorderingen op kredietinstellingen Leningen en vorderingen op andere cliënten
21.380.731.674 2.239.792.845 19.140.938.829 252.786.645
Wijzigingen in de reële waarden van de afgedekte posities Materiële activa Gebouwen, terreinen, uitrusting Vastgoedbeleggingen Goodwill en andere immateriële activa Belastingvorderingen Andere activa TOTAAL ACTIEF
39.496.401 39.213.921 282.480 16.342.160 9.721.355 157.553.944 30.037.790.547
Bijlagen
BALANS VERPLICHTINGEN, MINDERHEIDSBELANGEN EN EIGEN VERMOGEN 84.606.396
Financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden Financiële verplichtingen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs Deposito’s van kredietinstellingen Deposito’s van andere instellingen dan kredietinstellingen In schuldbewijzen belichaamde schulden inclusief kasbons Achtergestelde verplichtingen
28.677.356.367 47.494.188 19.394.976.137 8.570.395.369 664.490.673 289.434.323
Derivaten gebruikt ter afdekking
7.385.428
Voorzieningen Belastingverplichtingen Actuele belastingverplichtingen Uitgestelde belastingverplichtingen Andere verplichtingen TOTAAL VERPLICHTINGEN Eigen vermogen Minderheidsbelang TOTAAL VERPLICHTINGEN, MINDERHEIDSBELANG EN EIGEN VERMOGEN
23.377.430 3.722.850 19.654.580 219.690.042 29.301.849.986 735.759.742 180.819 30.037.790.547
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
89
90
Bijlagen
RESULTATENREKENING Financiële en exploitatiebaten en -lasten Netto rentebaten rentebaten rentelasten
218.115.434 264.335.186 1.356.474.321 -1.092.139.135
Dividenden Netto baten uit provisies en vergoedingen baten uit provisies en vergoedingen lasten in verband met provisies en vergoedingen
14.250 -89.032.405 43.695.792 -132.728.197
Gerealiseerde winsten en verliezen op financiële activa en verplichtingen die niet tegen reële waarde worden gewaardeerd in de winst- en verliesrekening
7.214.447
Winsten en verliezen op financiële activa en verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden
8.933.423
Winsten (verliezen) uit de administratieve verwerking van afdekkingstransacties
16.324.474
Winsten en verliezen op het niet langer opnemen van andere dan voor verkoop aangehouden activa
-24.959
Andere netto exploitatiebaten Administratiekosten personeelsuitgaven algemene en administratieve uitgaven Afschrijvingen materiële vaste activa vastgoedbeleggingen immateriële activa
10.351.018 -92.073.966 -26.101.730 -65.972.236 -9.099.578 -4.315.614 -7.011 -4.776.953
Voorzieningen Bijzondere waardeverminderingen voor verkoop beschikbare financiële activa leningen en vorderingen Totale winst voor aftrek belastingen en minderheidsbelang Winstbelastingen Totale winst na belastingen en voor minderheidsbelang Minderheidsbelangen Nettowinst of -verlies
-850.503 -1.105.953 -8.639.356
-9.745.309 106.346.078 -23.678.973 82.667.105 -10.000 82.657.105
Bijlagen
2. Geconsolideerde balans en resultatenrekening Aras nv per 31 december 2008 na winstverdeling in EUR BALANS ACTIEF Immateriële activa Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Overige immateriële vaste activa Beleggingen Terreinen en gebouwen Overige Overige financiële beleggingen Aandelen, deelnemingen en andere niet-vastrentende effecten Obligaties en andere vastrentende effecten Hypothecaire leningen en hypothecaire kredieten Deposito’s bij kredietinstellingen
622.119 157.196 464.923 1.845.511.002 816.014 45.076.928 1.395.677.633 333.341.624 70.598.803
Beleggingen betreffende de verrichtingen verbonden aan een beleggingsfonds van de groep van activiteiten “Leven” en waarbij het beleggingsrisico niet gedragen wordt door de onderneming Deel van de herverzekeraars in de technische voorzieningen Voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s Voorziening voor te betalen schaden
295.779.372 13.778.828 7.864 13.770.964
Vorderingen Vorderingen uit hoofde van rechtstreekse verzekeringsverrichtingen Verzekeringnemers Overige Overige vorderingen
-388.529 3.216.686 10.671.783
Overige activabestanddelen Materiële vaste activa Beschikbare waarden Overige
99.021 33.148.868 556
Overlopende rekeningen Verworven, niet-vervallen intresten en huurgelden Overige overlopende rekeningen
35.768.061 188.022
TOTAAL
13.499.940
33.248.445
35.956.083
2.238.395.789
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
91
92
Bijlagen
BALANS PASSIEF Eigen vermogen Geplaatst kapitaal of equivalent fonds, onder aftrek van het niet-opgevraagd kapitaal Geplaatst kapitaal Herwaarderingsmeerwaarden Reserves
97.669.050 35.467.000 516.858 61.685.192
Belang van derden
7.344
Achtergestelde schulden Technische voorzieningen Voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s Voorziening voor verzekering “leven” Voorziening voor te betalen schaden Voorziening voor winstdeling en restorno’s Voorziening voor egalisatie en catastrofen Andere technische voorzieningen
40.000.000 1.785.876.219 14.642.990 1.640.365.051 114.195.215 55.568 9.021.995 7.595.400
Technische voorzieningen betreffende de verrichtingen verbonden aan een beleggingsfonds van de groep van activiteiten “Leven” wanneer het beleggingsrisico niet gedragen wordt door de onderneming Voorzieningen voor overige risico’s en kosten Andere voorzieningen
295.779.372 68.214 68.214
Deposito’s ontvangen van herverzekeraars Schulden Schulden uit hoofde van rechtstreekse verzekeringsverrichtingen Schulden uit hoofde van herverzekeringsverrichtingen Schulden t.a.v. kredietinstellingen Overige schulden Schulden wegens belastingen, bezoldigingen en sociale lasten Overige Overlopende rekeningen TOTAAL
2.132.570 16.248.269 2.690.444 399.755 3.796.140 4.805.139 4.556.791 614.751 2.238.395.789
Bijlagen
RESULTATENREKENING TECHNISCHE REKENING NIET-LEVENSVERZEKERING Verdiende premies, onder aftrek van herverzekering Brutopremies Uitgaande herverzekeringspremies (-) Wijziging van de voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s, zonder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) Wijziging van de voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico’s, deel van de herverzekeraars (stijging +, daling -)
71.418.378 74.701.064 -3.108.937 -173.903 154
Toegerekende opbrengst van beleggingen, overgebracht van de niet-technische rekening
7.571.036
Overige technische opbrengsten, onder aftrek van herverzekering Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-) Betaalde netto-bedragen Bruto-bedragen Deel van de herverzekeraars (-) Wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, onder aftrek van herverzekering Zonder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -) Deel van de herverzekeraars (stijging -, daling +)
101.210 -52.400.247 51.443.545 -845.964 -1.428.796 3.231.462
Wijziging van de andere technische voorzieningen, onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) Netto-bedrijfskosten (-) Acquisitiekosten Administratiekosten Van de herverzekeraars ontvangen commissielonen en winstdeelnemingen (-) Overige technische lasten, onder aftrek van herverzekering (-) Wijziging van de voorziening voor egalisatie en catastrofen, onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) Resultaat van de technische rekening, niet-levensverzekering Winst
-1.914.000 -19.274.671 5.447.350 13.829.445 -2.124 -164.491
-1.835.416 3.501.799
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
93
94
Bijlagen
RESULTATENREKENING TECHNISCHE REKENING LEVENSVERZEKERING Premies, onder aftrek van herverzekering Brutopremies Uitgaande herverzekeringspremies (-)
209.694.942 210.273.012 -578.070
Toegerekende opbrengsten van beleggingen, overgebracht van de niet-technische rekening
61.879.795
Waardecorrecties op beleggingen betreffende de verrichtingen verbonden aan een beleggingsfonds van de groep activiteiten “Leven” en waarbij het beleggingsrisico niet gedragen wordt door de onderneming (opbrengsten)
1.628.145
Overige technische opbrengsten, onder aftrek van herverzekering
3.844.574
Schadelast, onder aftrek van herverzekering (-) Betaalde netto-bedragen Bruto-bedragen Deel van de herverzekeraars (-) Wijziging van de voorziening voor te betalen schaden, onder aftrek van herverzekering Zonder aftrek van herverzekering (stijging +, daling -) Deel van de hervezekeraars (stijging +, daling -) Wijziging van de andere technische voorzieningen, onder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) Wijziging van de voorziening voor verzekering “leven” zonder aftrek van herverzekering Zonder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +) Wijziging van de andere technische voorzieningen zonder aftrek van herverzekering (stijging -, daling +)
-164.257.885 163.236.236 -503.172
1.704.645 -179.824 -31.187.822 -88.898.780 57.710.958
Winstdeling en restorno’s, onder aftrek van herverzekering (-) Netto-bedrijfskosten (-) Acquisitiekosten Administratiekosten Van de herverzekeraars ontvangen commissielonen en winstdeelnemingen (-) Waardecorrecties op beleggingen Overige technische lasten, onder aftrek van herverzekering Resultaat van de technische rekening levensverzekering Winst
7.302.583 -17.747.620 6.768.634 11.283.233 -304.247 -66.788.397 -15.988 4.352.327
Bijlagen
RESULTATENREKENING NIET-TECHNISCHE REKENING Resultaat van de technische rekening niet-levensverzekering Winst
3.501.799
Resultaat van de technische rekening levensverzekering Winst
4.352.327
Opbrengsten van beleggingen Opbrengsten van andere beleggingen Terugneming van waardecorrecties op beleggingen Meerwaarden op de realisatie Beleggingslasten Beheerslasten van beleggingen Waardecorrecties op beleggingen Minderwaarden op de realisatie
94.985.019 87.613.602 5.390.138 1.981.279 -25.534.188 -17.588.165 -7.786.099 -159.924
Toegerekende opbrengst van beleggingen, overgeboekt naar de technische rekening niet-levensverzekering
-7.571.036
Toegerekende opbrengst van beleggingen, overgeboekt naar de technische rekening levensverzekering
-61.879.795
Geconsolideerd resultaat uit de gewone bedrijfsuitoefening vóór belasting Winst Uitzonderlijke opbrengsten Uitzonderlijke kosten (-) Uitzonderlijk resultaat Verlies Belastingen op het resultaat Uitgestelde belastingen Geconsolideerd resultaat Aandeel van derden in het resultaat
7.854.126 19 -2.415 -2.396 -3.796.471 -63.793 3.991.466 112
Aandeel van de groep in het resultaat
3.991.578
Te bestemmen resultaat van het boekjaar
3.991.578
J a a rv e rs la g 2 0 0 8
95
96
Bijkomende inlichtingen
Het jaarverslag van Argenta Bank- en Verzekeringsgroep nv verschijnt in het Nederlands, het Frans en het Engels. Vragen in verband met de verspreiding van deze verslagen mogen gericht worden aan:
Argenta Bank- en Verzekeringsgroep nv Centrale staf en communicatie Belgiëlei 49-53 B-2018 Antwerpen Tel.: +32 3 285 51 92 Fax: + 32 3 285 56 61 www.argenta.be
[email protected]
Ombudsdienst Bij een klacht of bemerking met betrekking tot dienstverlening van de Argenta Groep, verzoeken wij u om in eerste instantie contact op te nemen met de kantoorhouder van het kantoor waarbij u cliënt bent. De kantoorhouders staan steeds paraat en proberen al het nodige te doen om uw probleem te verhelpen. Indien deze bemiddeling u niet tevreden stelt, kan u zich in tweede instantie richten tot de ombudsdienst van de Argenta Groep, zowel voor wat betreft de activiteiten van de Bankpool als de activiteiten van de Verzekeringspool. Ombudsdienst Belgiëlei 49-53 B-2018 Antwerpen Tel.: +32 3 285 56 45 Fax: + 32 3 285 55 28
[email protected] Ombudsvrouw: Anja Van der herten
ARGENTA BANK- EN VERZEKERINGSGROEP nv Belgiëlei 49-53 B-2018 Antwerpen RPR ANTWERPEN 0475.525.276
[email protected] www.argenta.be