ArchiMate en Visualisaties

1

ArchiMate en Visualisaties

Wie zijn wij …. Hans van Drunen [email protected] +31 (0)6 224 889 05 NAF werkgroep ArchiMate gebruikers Jelco Bosma [email protected] NAF werkgroep Visualisatie Gert-Jan Kamer [email protected] NAF werkgroep Visualisatie Paul Wokke [email protected] NAF werkgroep Visualisatie 3

Agenda • • • • •

• • • 4

ArchiMate en Visualisatie – Inleiding From the boardroom (Dennis Kerssens, CTO UWV) Casus - Tata Steel (Gert-Jan Kamer) Visualisatie met pictogrammen en iconen (Paul Wokke) Visualisaties en de kleuren theorie van de Caluwé en Vermaak (Jelco Bosma) Workshop: aaan de gang met visualisaties From the boardroom (Ron Roozendaal, CIO VWS) Eten en netwerken

ArchiMate – in the beginning

5

ArchiMate – in the beginning

6

ArchiMate – in the beginning

7

ArchiMate – in the beginning

8

Architecture defined: IEEE 1471 System is a collection of components organized to accomplish a specific function or set of functions (e.g. enterprise, BU, department, IT systems landscape, individual system)

Mission Fulfils

System

Architecture

Architecture is conceptual (intangible) and about the systems essentials. Concerns only that which can be motivated in terms of the systems goals and constraints.

Described by

Architectural description

Stakeholder

Organised by Used to cover

Concern

Conforms to

Viewpoint

View

9 Source: IEEE 1471

Architectural description is concrete (tangible)

Views - Stakeholders and concerns Indicate for every (part of the) architecture : • The stakeholders that are involved – Where do the stakeholders need insight • The concerns of that stakeholders – Why does the stakeholder wants an insight – What does the stakeholder do with this? Use for decisions, overview?

10

Classification of viewpoints

11

Classification of viewpoints • Designing: Design viewpoints support architects and designers in the design process from initial sketch to detailed design. Typically, design viewpoints consist of diagrams, like those used in, for example, UML. • Deciding: Decision support viewpoints assist managers in the process of decision-making by offering insight into cross-domain architecture relations, typically through projections and intersections of underlying models, but also by means of analytical techniques. Typical examples are cross-reference tables, landscape maps, lists, and reports. • Informing: Informing viewpoints help to inform any stakeholder about the enterprise architecture, in order to achieve understanding, obtain commitment, and convince adversaries. Typical examples are illustrations, animations, cartoons, flyers, etc.

12

Classification of viewpoints • Details: Views on the detailed level typically consider one layer and one aspect from the ArchiMate framework. Typical stakeholders are a software engineer responsible for design and implementation of a software component or a process owner responsible for effective and efficient process execution. Examples of views are a BPMN process diagram and a UML class diagram. • Coherence: At the coherence abstraction level, multiple layers or multiple aspects are spanned. Extending the view to more than one layer or aspect enables the stakeholder to focus on architecture relations like process-uses-system (multiple layer) or application-uses-object (multiple aspect). Typical stakeholders are operational managers responsible for a collection of IT services or business processes. • Overview: The overview abstraction level addresses both multiple layers and multiple aspects. Typically, such overviews are addressed to enterprise architects and decision makers, such as CEOs and CIOs. 13

Casus: Tata Steel

Inzet van EA bij QMS-Pilot @ Tata Steel ArchiMate als basis voor visualisaties in QMS

15

Agenda • Korte kennismaking met: – Tata Steel, – het QMS-project en – ons tool-landschap.

• Gehanteerde aanpak. • Demo van het resultaat. • Afsluiting.

16

Gert-Jan Kamer • 1984 – 1990 Software ontwikkeling bij Albert Heijn (AH) • 1990 – 1998 Projectleider BSO-Origin • 1998 – 2002 Manager IT&Logistics AH Distributie Centrum Nieuwegein • 2002 – 2008 Business Consultant AH Logistics • 2008 – 2010 Information Management Corus Packaging Plus • Vanaf 2011 Enterprise Architect - Group Information Services Tata Steel (EA&S) (Deelnemer NAF-TOGAF en NAF-VEA)

17

Tata Steel in IJmuiden

Raw materials - Pig iron - Steelmaking - Casting - Rolling - Coating

18

De uitdaging • EA focus tot nu toe Informatiesystemen en Technologie. • Kwaliteits-management (KM) met name gericht op procesbeschrijvingen. • Dit biedt dè kans, om beide werelden bij elkaar te brengen. • Dus: overtuig KM’s van het feit dat EA volledig aansluit bij hun behoeften, en van het nut om de processen direct in het EA-tool vast te leggen.

19

Gebruikte hulpmiddelen bij TSE Focus on Business

Business/IT Strategy OGSM, TBEM, etc

(Sharepoint)Wikipedia, Mindmaps, Data stewards, etc.

TQM/Compliance/Risk Mgt

Competitiors CA-Clarity, etc) Legislation Compliance Globalisation Data Management Customer Sales Data Structure, demands etc… Meta&Master Data

QMS: BWise, Triangle; DMS: Sydonia, Sharepoint, etc.

Management

Tata Steel

Process Optimization /

Service&Configuration Management

sets drives Steel making processes “Process”

Process Management Lean, 6Sigma, CI/PIG/PIT, etc.

inspires

MS-Word, supportive intranet

ICT

Transactional systems Reporting systems

20

Focus on IT

”Business to model”: BiZZdesign Architect, visio, Archi Program/Project mgt PrinceC, MS-EPS,

Knowledge Management

End User documentation

Enterprise Architecture Modelling:

Eg: Compass, SAP, ISWM, NERO, WAPS, etc.

Eg: RAS, DWH, GKPI, SAP-BW, BO, webFocus, etc.

CA-SDM

Business Process Modelling ”Model to execute”: SAP-BPM, Cordys-BOP, SAP-SM7

Application- and Infra Design , Bus.Anal., Security iGrafx, Visio, Sparx Enterprise Architect (UML); DMS: Sydonia

EA Tool inzetbaar voor QMS? Focus on Business

Business/IT Strategy OGSM, TBEM, etc

Enterprise Architecture Modelling:

(Sharepoint)Wikipedia, Mindmaps, Data stewards, etc.

CA-Clarity, etc)

Keeping coherence in an ever changing World

TQM/Compliance/Risk Mgt QMS: BWise, Triangle; DMS: Sydonia, Sharepoint, etc.

Process Management Lean, 6Sigma, CI/PIG/PIT, etc.

Common modelling language: ArchiMate Common modelling tool: BiZZdesign Architect EA modelling, Reporting, Analyzing,

Repository

MS-Word, supportive intranet

Transactional systems Reporting systems

Eg: Compass, SAP, ISWM, NERO, WAPS, etc.

Data Management Sales Data Structure, Meta&Master Data Management

Service&Configuration Management CA-SDM

Business Process Modelling ”Model to execute”: SAP-BPM, Cordys-BOP, SAP-SM7

End User documentation

21

Focus on IT

”Business to model”: BiZZdesign Architect, visio, Archi Program/Project mgt PrinceC, MS-EPS,

Knowledge Management

Process Optimization /

QMS requirements

Eg: RAS, DWH, GKPI, SAP-BW, BO, webFocus, etc.

Application- and Infra Design , Bus.Anal., Security iGrafx, Visio, Sparx Enterprise Architect (UML); DMS: Sydonia

De gehanteerde aanpak • Inventariseer modelleer-eisen: – – – –

NEN symbolen. Kleurgebruik. Multi-language support. Simpele user-interface.

• Ondersteun pilot door eerste modellen te maken. • Train KM’s om zelf te modelleren.

22

Gemeenschappelijke taal: ArchiMate TQM/BEX focus

Productdomain Business

Organisation Process domain domain

Association

Maar begin zo “lean” mogelijk …

Product

Value

Aggregation Contract

Business Service

Business Interface

Business Process / Function / Interaction

Business Role

Representation Event Specialisation Trigger Business Object

Application

Application domain

Application Interface

Application Service

Realisation

Datadomain

Business Actor

Use

Business

Application

Business Collaboration

Comp osition

Informationdomain

Meaning

Rijk, Krachtig, Uitgebreid

Data Object

Application Application Component Component

Application Function / Interaction

Application

Application collaboration

Realisation

Technology Infrastructure interface

Infrastructure service Access

Artifact

Technology

23

Technical Infrastructure domain

assignment

Node

Communication Path

Device

Network

Specialisation

System Software

IM/GIS focus Passive Structure

Behaviour

Active structure

Minimale symbolen-set • Eis van KM: TSE “dialect” van ArchiMate nodig. • Proces modelleren = beschrijven hoe processen werken en aan elkaar gerelateerd zijn. • Visualisaties moeten zo eenvoudig mogelijk zijn; eerst eenvoud, dan volledigheid.

24

Maar al snel iets meer symbolen nodig…

25

Waar was men aan gewend?

Hmmmm, is dat dan NEN en standaard kleuren?

26

RACI

27

Meerdere talen

28

Extra TS attributen voor Risk & Control, of ISO9001

29

Demo

30

Conclusie

ArchiMate / EA-tools zijn als basis prima bruikbaar, maar besteed goed aandacht aan alle requirements van de stakeholder; houd focus niet alleen op modelleren.

31

32

34

35 © Fiep Westendorp: Jip en Janneke / Max Kisman: El Hema Kids

36

37

38

39 Source: C.G. Liungman: Thought Signs: The semiotics of Symbols Western Ideograms

40 Source: C.G. Liungman: Thought Signs: The semiotics of Symbols Western Ideograms

41 Source: C.G. Liungman: Thought Signs: The semiotics of Symbols Western Ideograms

42

45 © Otto Neurath

46 © Otto Neurath, Gerd Arntz: International System Of Typographic Picture Education

47 © Lance Wyman, Otl Aicher; J. Hicks: The Icon Handbook

48 © J. Katz: Designing Information

49 © AIGA, ISO 7001

50

51

52

53

55

56

57

58 © Uit: Beeldtaal, perspectieven voor makers en gebruikers. (2010, Boom Lemma uitgevers)

© Uit: Beeldtaal, perspectieven voor makers en gebruikers. (2010, Boom Lemma uitgevers)

60

61

62

63

64 © Joe Harrison, www.iconsbyhour.co.uk

65

66 © J. Hicks: The Icon Handbook

67

© Christoph Niemann

70

71

72

73

De 5 kleuren van De Caluwé en Vermaak:

74 © Jan Zandstra. Uit: Leren veranderen.

Elke kleur heeft haar voorkeur:

75

Elke kleur heeft haar voorkeur:

76

Elke kleur heeft haar voorkeur:

77

Visualisatie en de kleurentheorie van De Caluwé en Vermaak NAF werkgroep VEA, Jelco Bosma, IT Architect Belastingdienst

79

Onderzoek werkgroep: • Visualisatie: Huidige situatie  Gewenste situatie. – Om een verandering weer te geven. – Communicatiemiddel richting veranderaar

• Is dezelfde visualisatie bruikbaar bij elke veranderaar (manager)? – Uit eigen ervaring: Nee.

• Waarom niet? – Kleurentheorie (Léon de Caluwé en Hans Vermaak):

• 5 fundamenteel verschillende manieren van denken over veranderingsstrategieën 80

Gele veranderaar Karakteristiek: • Verandering: belangen bij elkaar brengen • Resultaat: onbekend en verschuivend • Succesvol: consensus en draagvlak aanwezig

81

Politiek Geeldruk -denken

Geel: Symboliek van macht ‘de zon’, het ‘vuur’

Blauwe veranderaar Karakteristiek: • Verandering: denken  plannen  doen • Resultaat: omschreven • Succesvol: plan is gevolgd Blauwdrukdenken 82

Structuur Blauw: Symboliek van het van te voren gemaakte ontwerp/tekening.

Rode veranderaar Karakteristiek: • Verandering: mensen prikkelen • Resultaat: bedacht, niet gegarandeerd • Succesvol: verbonden voelen Sociaal 83

Rooddruk -denken

Rood: Symboliek voor de mens (menselijk bloed)

Groene veranderaar Karakteristiek: • Verandering: mensen laten leren • Resultaat: geschetst, niet gegarandeerd • Succesvol: goede voorbeelden delen Groen: Het gaat om ideeën van mensen, het groene licht geven. 84

Groendrukdenken

Leren

Witte veranderaar Karakteristiek: • Verandering: spontane evolutie • Resultaat: onvoorspelbaar • Succesvol: energie/leven Filosofisch Witdrukdenken 85

Wit: Wit omvat alle kleuren, alles staat nog open.

Hoe herken ik de kleur van de veranderaar? • Taalgebruik • Voorwerpen • Opvattingen over succes • Opvattingen over communicatie

86

Kleurentheorie De Caluwé

Geeldrukdenke n

Blauwdrukdenk en

Structuur

Politiek

Filosofisch

Rooddrukdenke n

Witdrukdenken

Groendrukdenk en

87

• • • •

Sociaal Leren

Leren Verbinden Procesdenken Mensen op een ander been zetten

Aan de slag! De werksessie: • Aan de hand van een casus gaan we in 5 groepen een visualisatie uitwerken • Casus : twee ziekenhuis gaan fuseren • Op uw naamkaartje staat een stip met een bepaalde kleur, u zit samen in een groep met gelijk gekleurde • Bij de groep hoort ook een van de werkgroep leden. Zij zijn de CEO waarvoor u een visualisatie moet maken, let op zijn/haar kleur! • Half uur voor de visualisatie • Half uur voor de terugkoppeling

88

Werksessie: Fusie ziekenhuizen • Situatie: Ziekenhuiscentrum en streekziekenhuis in één middelgrote stad • Aanleiding: Structurele daling aantal patiënten, niet rendabel • Maatregel: Fusie naar hoofdvestiging en dependance • Opdrachtgever: Gele / Blauwe / Rode / Groene / Witte manager • Gevraagd: Visualisatie van de verandering 89

Werksessie: Fusie ziekenhuizen

Petra 90

Gert-Jan

Paul

Jelco

Hans

From the boardroom van VWS

91

Vragen? ArchiMate en Visualisatie Meer informatie? Contact ons:

Jelco Bosma: [email protected]. +31 6 2294 8749 Hans van Drunen: [email protected]. +31 6 2248 8905 Gert-Jan Kamer: [email protected]. +31 6 2774 5380 Paul Wokke: [email protected]. +31 6 1759 2569

92