April 2016
Nieuwsbrief Het STARS project liep tot maart 2016 af en dit is dus de laatste editie van onze nieuwsbrief. Om het succes van de afgelopen drie jaar te delen, organiseerden we samen met de zusterprojecten PTP - Cycle en MOBI een conferentie in Brussel. Tijdens deze conferentie werden de resultaten en de opgedane kennis van deze drie projecten rond gedragsverandering gedeeld. De Europese steden en de provincie Noord-Brabant deelden hun opgedane kennis en ervaringen op het gebied van het bevorderen van fietsgebruik naar scholen. Op dit evenement werden de belangrijkste resultaten, successen, beleidsaanbevelingen, richtlijnen en voorbeelden uit de praktijk gepresenteerd. Dit alles gebaseerd op drie jaar ervaring met het gedragsveranderingprogramma STARS in de Europese steden. Daarnaast vond de prijsuitreiking plaats van onze STARS-scholen; studenten en leerkrachten van de best presterende basis- en secundaire scholen vanuit elke stad en regio werden uitgenodigd om deel te nemen en werden bekroond voor hun behaalde resultaten. Een overzicht van de belangrijkste resultaten van het STARS-project: 188 basisscholen namen tijdens de projectduur van drie jaar voor deel aan het project. 114 van hen besloten ook nog een derde jaar aan STARS deel te nemen (in eerste instantie bedroeg het project voor de scholen zelf 2 schooljaren). 84 secundaire scholen namen deel aan het zogenaamde ”Youth Travel Ambassador Scheme” (YTAS). Meer dan 51.000 leerlingen waren betrokken bij de campagnes die door 600 Young Travel Ambassadors werden opgezet. Er werden meer dan 1.000 activiteiten uitgevoerd. Er werd 894 ton CO2 bespaard door alle STARS-scholen tijdens de eerste twee schooljaren. Er werd een modalshift (van gemotoriseerd vervoer naar actieve vormen van vervoer zoals fietsen en lopen) van 14.5% gerealiseerd, gerekend over de hele looptijd van het project. Tot slot zijn we blij te kunnen melden dat het STARS programma niet stopt, maar verdergezet zal worden na het officiële einde van het project in maart 2016. De steden die het STARS project hebben opgezet en het 3 jaar lang uitvoerden, hebben besloten om samen te blijven werken om zo een – hopelijk steeds groter wordend STARS Europe netwerk te vormen. Alle Europese gemeenten kunnen lid worden van het STARS Europe netwerk. Verder zijn ook organisaties die scholen kunnen ondersteunen of opgedane ervaringen met het bevorderen van duurzaam vervoer naar school willen delen, vrij om toe te treden tot het netwerk. Voor meer informatie over STARS of vragen over toetreden tot het STARS Europe netwerk kunt u terecht op onze website www.starseurope.org, of neem contact op met iemand van het Mobiel21-team via
[email protected] of
[email protected]. U kan ons ook volgen op onze Twitter-feed @StarsEuropeOrg. Wij wensen u veel leesplezier!
The STARS Europe partners
STARS Project Newsletter #6
1
STARS Final Conference: wat een geweldige opkomst! STARS , PTP -Cycle en MOBI projecten organiseerden 18 februari 2016 een conferentie in Brussel. Op deze conferentie werden de resultaten gepresenteerd, maar ook de opgedane kennis inzake het inbedden van fietscultuur in scholen door middel van accreditatie en peer- to- peermethoden, het leveren van persoonlijk reisadvies en het bevorderen van duurzame mobiliteit van werknemers door middel van gamification gedeeld met de Europese steden. Meer dan 150 afgevaardigden en 100 studenten en docenten woonden dit succesvolle en vruchtbare evenement bij!
stedebouwkundigen en beleidsmedewerkers verkeer en vervoer, technieken uit de psychologie kunnen gebruiken om beter in te spelen op behoeftes van voetgangers en fietsers, en om het gebruik van de auto te verminderen. De panelleden waren vertegenwoordigers van verschillende organisaties en instellingen, allen werkzaam op het gebied van gedragsverandering & mobiliteit: Matthias Van Wijnendaele, Kabinet van de Minister van Mobiliteit en Openbare Werken Brussel Karen Vancluysen, Polis Network Stephan Renner, EASME Benedicte Swennen, European Cyclists 'Federation Neil Smith, Sustrans In de namiddag, na een keuze programma met deelsessies, sprak een panel van 5 deelnemers uit de 3 projecten over de manier waarop zij zelf hun reisgedrag veranderden dankzij deelname aan de projecten: STARS: Leerling Muhummad Amaan Mapara en docent Usman Mapara, van Tawhid Boys School MOBI: Pedro Soares en Susana Cortez, ANA Aeroportos de Portugal, deelnemers aan het MOBI project (allebei forensen) PTP-Cycle: Wim De Smet, Mobility Manager, PTP-Cycle contactpersoon STARS de deelsessie
De conferentie begon met algemene presentaties van de drie projecten door de projectcoördinatoren Paul Curtis van LEPT en Sander Buningh van DTV. Een prikkelende speech: "Wat doet ons gedrag veranderen: een kijkje in de psychologie”, door Helmut Paris, verkeerspsycholoog werkzaam bij het Vlaams Ministerie van Mobiliteit en Openbare Werken, volgde. Tijdens een rondetafel gesprek met internationale sprekers werd vervolgens gediscussieerd over beproefde initiatieven om in steden op een kosteneffectieve manier autoverkeer, emissies en lawaai te verminderen, en hoe steden,
STARS Project Newsletter #6
Elk project organiseerde zijn eigen deelsessie, waar de beste praktijkvoorbeelden, resultaten en plannen voor de toekomst werden gepresenteerd. De STARS deelsessie werd geleid door Andrew Luck van LEPT. Er werd in 4 sub-sessies ingegaan op de opgedane ervaringen bij basisscholen, bij secundaire scholen, de resultaten van het STARSproject als geheel over de afgelopen drie jaar en de plannen voor de toekomst. STARS prijsuitreiking Tot slot werd een prijsuitreiking gehouden voor onze STARS scholen; leerlingen van de best presterende basis- en secundaire scholen uit elke stad werden uitgenodigd en konden persoonlijk de prijzen in ontvangst nemen. De heer Didier Gambier, hoofd van de afdeling LIFE
2
en H2020 Energie, Milieu, Resources bij EASME, overhandigde op het podium persoonlijk de trofeeën aan de leerlingen en docenten van de 9 steden. Meer dan 100 leerlingen en docenten van de 9 STARS steden en regio's woonden de STARS prijsuitreiking bij. Daarnaast werd er parallel aan de conferentie een speciaal STARS programma georganiseerd voor de leerlingen; zij namen deel aan een fietstocht door Brussel en konden het Europees Parlement bezoeken.
graag een korte presentatie te geven, pronkend met de resultaten van hun eigen STARS campagnes. Na de lunch verzamelen de leerlingen zich om deel te nemen aan de fietstocht door Brussel. Echter, bij de start van de fietstocht, slaat de wet van Murphy toe want een aantal pasjes voor de deelfietsen blijken niet te werken. Na een tijdje konden de meeste groepjes aan de fietstocht beginnen. Uiteindelijk konden alle Europese leerlingen op de fiets genieten van Brussel, ondanks de koude wind en wat regendruppels. Het eindpunt van de fietstocht was het conferentiecentrum waar de iedereen door studenten van het Maria Boodschaplyceum Brussel werden verwelkomd. De leerlingen werden behandeld als VIP's met een voor hun aankomst uitgerolde rode loper. De teruggekeerde leerlingen keken reikhalzend uit naar de start van de “STARS Awards ceremony”, waar ze zouden worden beloond voor de inzet en passie waarmee ze het STARS programma in hun scholen in goede banen hadden geleid.
Alle presentaties, foto’s en video’s van de STARS slotbijeenkomst zijn hier beschikbaar.
STARS Brussel verwelkomt Europa
Alle STARS ambassadeurs (secundair onderwijs), leerlingen uit het basisonderwijs en de contactpersonen van de scholen (meestal docenten) stonden in de rij om hun prijs in ontvangst te nemen. De deelnemers ontvingen een verdiend en overweldigend applaus van een volle congreszaal. Gefeliciteerd! Veel dank ook aan het Koninklijk Atheneum Emanuel Hiel en het Centre Scolaire Sainte Marie de la Sagesse voor hun inzet bij het maken van de begeleide fietstocht.
Op 18 februari 2016 fietsten 31 kanariegeel uitgeruste studenten uit de opleiding toerisme van twee Brusselse scholen door hartje Brussel. Ze zijn erg beleefd, maar ook gestresseerd. Een aantal studenten kijkt voortdurend naar hun papieren en bestudeert hun Engelse teksten voor de fietstocht die ze zullen begeleiden. Op deze koude dag, zullen ze hun leeftijdgenoten uit 8 andere Europese landen die deelnemen aan het STARS Europe programma van harte welkom heten. De lunch wordt geserveerd en de Europese leerlingen worden uitgenodigd om hun ervaringen met elkaar te delen. Ze willen allemaal maar wat
STARS Project Newsletter #6
3
De avonturen van de Madrileense delegatie tijdens de STARS slotconferentie in Brussel
We kwamen in Brussel aan op woensdagmiddag, vroeg genoeg om nog een wandeling te maken voor het diner. Terug in het hostel hebben we de presentaties voor de volgende dag voorbereid. Wafels, friet en mosselen, drie van de Brusselse specialiteiten, gaven ons voldoende energie om te blijven werken!
Projectpartners uit alle STARS steden- en regio’s waren op de slotconferentie in Brussel aanwezig om over het belang van duurzame mobiliteit te bespreken. Er was ook aandacht voor de manier hoe je dit het beste “duurzaam op de agenda” kan krijgen en er werd gesproken over de resultaten van het drie jaar durende STARS project.
De conferentie zelf lokte veel deelnemers. Er waren meer dan 150 personen aanwezig. Als projectpartner hebben ook wij we onze ervaringen gepresenteerd, zogenaamde best practices, ideeën, lessen en de resultaten van het project. De leerlingen hebben niet heel de conferentie bijgewoond. In plaats daarvan konden ze deelnamen aan een fietstocht door Brussel en konden ze het Europees Parlement bezoeken. Tegen het einde van de conferentie kwamen alle projectpartners, leerlingen en docenten weer bij elkaar voor de STARS prijsuitreiking. De leerlingen werden uitgenodigd op het podium en bekroond voor hun inspanningen.
Daarnaast werden de projectpartners vergezeld door leerlingen en docenten van de best presterende STARS scholen. De toewijding en het enthousiasme van al onze STARS scholen is de sleutel tot succes van het project gebleken. Om onze dankbaarheid voor hun inzet te tonen werd een prijsuitreiking georganiseerd voor de best presterende basis- en secundaire scholen in elke partnerstad.
Na de prijsuitreiking was er voor ons geen tijd meer om uitgebreid afscheid te nemen van iedereen. We verzamelden onze spullen en reisden naar het vliegveld om terug naar huis te keren, moe, maar popelend om iedereen over onze reis te vertellen en om verder te gaan op de ingeslagen weg. De aanwezigheid van de leerlingen en docenten maakte de reis extra leuk en nieuwe vriendschappen werden gesmeed. Projectpartner Madrid wil graag alle scholen, leerlingen, leraren en gezinnen die deelnamen aan het programma feliciteren. Ze hebben hard gewerkt om er voor te zorgen dat het STARS programma een succes werd. We hopen het STARS programma voort te zetten en in de toekomst nog meer scholen te kunnen onderscheiden met een prijs. Onze beste wensen voor een betere toekomst.
Drie scholen in Madrid werden bekroond voor hun deelname aan het STARS programma: twee basisscholen (Ermita del Santo en Montserrat) en één secundaire school (Agora). Elke school werd vertegenwoordigd door twee leerlingen en een leraar: Lara en Eloy, Montserrat, werden vergezeld door hun leraar Ramiro; Sebastian en Elena, Ermita del Santo, werden vergezeld door Gonzalo; en Marina en Mario, werden vergezeld door Peter namens Agora. BLOG van projectpartners in Madrid:
STARS Project Newsletter #6
Budapest en de eindconferentie van STARS Leerlingen, docenten en collega's bij BKK keken uit naar de slotconferentie van het STARS -project in Brussel. BKK nodigde twee leerlingen en een docent uit van de best presterende basisschool en middelbare school in de stad; de scholen
4
werden gekozen op basis van hun STARS activiteiten en getoonde inzet in de afgelopen twee jaar .
schitterende ervaring voor de leerlingen en leerkrachten en een goede kans om te leren hoe het STARS programma verder kan gaan na het einde van het project in maart.
Lokale slotmanifestatie in Milaan
Kandó TERI basisschool werd met twee leerlingen en een leraar uitgenodigd om de conferentie bij te wonen. De school werd voor de prijs voorgedragen vanwege de organisatie van de fantastische Traffic Snake Game (ondanks het feit dat de uitvoering plaatsvond tijdens de twee natste weken van het jaar) en omdat het de eerste school was die “zilver” bereikte en verder gaat voor “goud”. De school organiseerde een wedstrijd tussen oktober en november 2015 om de twee kinderen te kunnen kiezen die de school en dus Boedapest bij het evenement in Brussel zou vertegenwoordigen. Door de grote interesse in de wedstrijd en het grote aantal leerlingen die mee wilden doen, werd de wedstrijd verlengd tot december 2015. Tijdens deze periode werden verschillende STARS activiteiten op de school georganiseerd waaraan veel leerlingen meededen. BKK wil het project graag voortzetten en blijft de doelstelling ondersteunen om het duurzaam verplaatsen naar school te bevorderen. In de loop van de afgelopen zes maanden zijn we in gesprek geweest met vertegenwoordigers van de stad om STARS voort te zetten als een nationaal programma in Hongarije. Als gevolg hiervan werd een contract getekend tussen “BKK Centrum voor Verkeer Boedapest” en de Hongaarse Fietsersbond” om het Europese STARS programma uit te voeren. Twee afgevaardigden van de Hongaarse Fietsersbond woonden de STARS conferentie bij om te leren van de doelen, goede voorbeelden en successen van het project. Daarnaast bezocht ook Pécs (de derde grootste stad in Hongarije) de conferentie als mogelijk nieuwe partnerstad van STARS. De conferentie was een groot succes, een
STARS Project Newsletter #6
Op 29 februari 2016 organiseerde Milaan haar lokale STARS bijeenkomst. Het doel was om op basis van de bijeenkomst een rapport over STARS op te stellen voor het nieuwe bestuur dat in juni zal worden gekozen.
De bijeenkomst werd bijgewoond door vertegenwoordigers van diverse groepen stakeholders waaronder leraren, ouders, lokale politie, fietsverenigingen, adviesbureaus op het gebied van milieu en verkeer & vervoer en de gemeente zelf. De stakeholders kregen de kans om hun meningen en ervaringen te delen over de successen en verbeterpunten van het STARS programma. Ook werd meer in algemene zin over duurzame mobiliteit gesproken. Het delen van ideeën met een stakeholders bleek zeer succesvol. Verschillende vertegenwoordigers van verschillende partijen stelden tijdens de vergadering voor om regelmatig soortgelijke seminars te organiseren om allerlei projecten die in Milaan op het gebied van duurzame mobiliteit worden uitgevoerd, te bespreken. De bijeenkomsten bieden de stakeholders ook de kans belangrijke netwerken op te bouwen. Na het debatonderdeel werden de deelnemers
5
gevraagd op te schrijven wat hun beste ideeën, lessen en andere ideeën waren om op de beste manier een programma voor duurzame mobiliteit uit te voeren. Deze ideeën worden verzameld door de gemeente om er een rapport van te maken voor het nieuwe stadsbestuur.
rondom de school. Dat doen ze onder andere door het organiseren van een speciale avond voor de ouders.
Even voorstellen, de meest recente STARS school in Edinburgh!! Basisschool Juniper Green uit Zuidwest Edinburgh is de meest recente school die zich heeft ingeschreven voor STARS in Edinburgh. Juniper Green is een klein dorpje aan de rand van Edinburgh op ongeveer 9km van het centrum. Ondanks het vreselijke weer op vrijdag 22 januari, waren we blij dat zo veel leerlingen de moeite hadden genomen om of op de fiets, of lopend, of met de step naar school te komen. Een speciaal ontbijt, met dank aan STARS en de ouderraad, werd vanaf half negen in de hal geserveerd en het was erg druk! Het evenement werd bijgewoond door wethouders, leden van de gemeenteraad en de pers! Het was ook heerlijk om zo veel ouders te zien die dit initiatief steunden. Vanaf maandag 25 januari zullen de kinderen bijhouden hoe ze naar school gaan. Dat doen ze met behulp van een fantastisch stukje software van “Living Streets”, waarmee de leerlingen zelf kunnen bijhouden hoe vaak ze op een actieve manier naar school gaan (en hoe ze daarin groeien). De leerlingen die hun doelen halen worden beloond met een leuke badge! Juniper Green is erg enthousiast dat zo veel kinderen op een actieve manier naar school gaan. De straten rondom de school waren voorheen overvol met geparkeerde auto’s en er waren klachten over de veiligheid van de routes naar school doordat er langs de routes veel auto’s geparkeerd stonden, of zelfs dubbel geparkeerd. De school heeft nog grootse plannen voor de periode tot de zomervakantie zoals nogmaals een STARS fietsontbijt, het actualiseren van hun activiteitenplan en constant actie blijven voeren om mensen bewust te maken van de (on)veiligheid
STARS Project Newsletter #6
Reflection Day: het winnende idee in Noord-Brabant De provincie Noord-Brabant hield een wedstrijd onder de deelnemende STARS scholen om te bepalen welke basisschool de provincie mocht vertegenwoordigen op de slotbijeenkomst in Brussel. Scholen die wilden winnen moesten bij de wedstrijd hun ‘best practice’ indienen. Het beste idee dat door andere scholen in Nederland en daarbuiten makkelijk kon worden overgenomen, zou winnen. De Internationale School Eindhoven was de winner met hun posteractie “Reflection Day”. De school hield een posterwedstrijd om het belang te benadrukken van het dragen van goed zichtbare kleding tijdens lopen en fietsen in het donker. Alle leerlingen van de 5e tot de 8e klas werden uitgenodigd om een poster te maken. De poster moest het volgende bevatten:. een foto van de leerling zelf waarop hij of zij reflecterende kleding draagt. informatie over de actie Refection Day. information over veiligheid en reflecterende kleding.
6
Als winnaars van de wedstrijd mochten twee leerlingen van de school mee naar de STARS slotconferentie in Brussel. Dat was meteen een gelegenheid om andere leerlingen uit heel Europa te ontmoeten en onderling leuke ideeën uit te wisselen. De posterwedstrijd is een goede manier om het belang van het dragen van de juiste kleding tijdens het fietsen in het donker te bevorderen. Het is een eenvoudig te organiseren activiteit die makkelijk kan worden overgenomen door andere scholen in Europa.
verkeersveiligheid die scholen bezighouden, zoals de verkeersveiligheid rondom de school, het succesvol betrekken van ouders en het bevorderen van actiever reizen naar school. In de groepjes probeerde men op basis van ieders ervaringen ook oplossingen voor de benoemde problemen te vinden. Aan het einde van de vergadering vatte elke groep hun conclusies, tips en tricks samen en die werden van alle groepjes opgenomen in het verslag. De provincie Noord-Brabant wil de goede praktijkvoorbeelden en beste ideeën verzamelen zodat ook andere scholen die kunnen gebruiken. Hoe kan ik het beste van beide combineren? Dit is een interessante vraag waar Noord Brabant nu het antwoord op heeft. Noord-Brabant heeft uitstekende ervaringen met het verkeersveiligheid programma BVL dat de provincie eind jaren ‘90 startte. Er doen op dit moment meer dan 800 van de 900 basisscholen in Brabant mee aan het BVL. Van deze 800 deelnemende scholen deden er 25 ook mee aan STARS. Het merendeel van deze scholen heeft aangegeven door te willen gaan met STARS, naast hun deelname aan het BVL programma. Het BVL programma richt zich primair op de verkeersveiligheid, terwijl STARS zich juist in eerste instantie richt op het bevorderen van duurzaam reizen naar school. In Nederland groeit de focus op duurzaamheid snel en daarom wil de provincie Noord-Brabant onderzoeken hoe de twee methoden, BVL en STARS, elkaar kunnen versterken of kunnen worden geïntegreerd. Tot er een beslissing is genomen hoe structureel verder te gaan, kunnen alle Brabantse (BVL) scholen ook deelnemen aan STARS.
STARS scholen willen van elkaar leren Gemeenten in Noord-Brabant organiseerden gedurende het schooljaar een aantal vergaderingen waarvoor verschillende stakeholders werden uitgenodigd om ideeën uit te wisselen en goede praktijkvoorbeelden en leerervaringen te delen. Leraren, beleidsmakers, lokale verkeersveiligheid organisaties, politie en ouders ontmoetten elkaar daar tussen de 2 a 3 keer per jaar om hun ervaringen met de verkeersveiligheidsprogramma’s BVL (Brabants Verkeersveiligheids Label) en STARS Europe te delen. Tijdens het zogenaamde intervisie onderdeel werd in groepjes van maximaal zes personen gesproken over thema’s rond
STARS Project Newsletter #6
Hackney’s STARS Europe scholen hebben het aantal fietsende leerlingen meer dan verdubbeld Recent onderzoek toont aan dat STARS Europa scholen in de Londense wijk Hackney een stijging van het aantal fietsers bewerkstelligden van maar liefst 153 procent. In totaal zijn er meer dan 540 extra fietsers op de weg als gevolg van de
7
initiatieven van deze scholen. De scholen toonden ook een verminderd autogebruik aan (-14,3 %), wat neerkomt op 191 auto’s minder op de weg! Deze resultaten zijn het gevolg van het vele goede werk van de STARS scholen. Dat werd met een lokale ceremonie erkend: 10 scholen ontvingen goud en 5 scholen ontvingen ook nog een extra onderscheiding voor hun werk van TfL . Tijdens de prijsuitreiking in Hackney ontvingen ook nog eens 6 scholen zilver en 14 scholen brons. Bovendien presenteerden de best presterende scholen met zilver en goud hun best practices en ervaringen zodat andere scholen van hen konden leren. TfL, ‘the regional transport authority’, bekroonde Tawhid Boys School met de ‘Best secondary school of the region – East’ award omwille van hun goud accreditatie en hun YTA projecten. Ook 4 basisscholen werden bekroond in de volgende categorieën: lopen, fietsen, leerling-Led en verkeersveiligheid.
In het schooljaar 2016/17 zal Hackney de coördinatie van de TfL schoolbeoordelingen in basis- en secundair onderwijs op zich nemen.
Fietsdag tijdens Sinterklaas in Krakau De Youth Travel Ambassadeurs van school 39, een secundaire school in Krakau, organiseerden een speciale fietsdag op Sinterklaas in december. Het evenement werd gepromoot door de leerlingen van de eerste graad van het secundair onderwijs en hun jongere vrienden in de
STARS Project Newsletter #6
basisscholen. Op 4 december 2015, nadat de lessen voorbij waren, werd door teams van allerlei klassen deelgenomen aan een aantal fiets (gerelateerde) activiteiten. Leerlingen uit de eerste graad secundair onderwijs namen deel aan een fietsquiz, terwijl leerlingen van de deelnemende basisschool hun opvallende fietskleding presenteerden. Beide activiteiten werden als wedstrijd uitgevoerd. En de winnaars kregen leuke fietsgerelateerde prijzen uit het STARS project. Twee klassen werden beloond met de eerste plaats en wonnen een workshop fietstechniek. Dr Albin, met zijn mobiele fietsenmakersservice, bezocht de leerlingen op 8 december. Tijdens twee sessies met de leerlingen geeft Dr Albin heel veel informatie over fietsen en werd er geoefend met het repareren van fietsen. De leerlingen die het wilden (en durfden) konden bijvoorbeeld een binnenband vervangen. Dr Albin beloofde ook naar andere scholen te gaan die deelnemen aan het STARS project.
Fietstocht op "Mobiel zonder auto's dag" in Bielefeld Daaraan konden de STARS scholen in Bielefeld op 27 september deelnemen. Op deze dag vol activiteiten, die om de twee jaar plaatsvindt, was een 17,5 km lange route tussen de steden Bielefeld en Herford afgesloten voor al het gemotoriseerd verkeer. Fietsers, skaters, kinderen op de step. Velen pakten
8
de kans om over de route te rijden en deel te nemen aan de vele activiteiten langs de weg en te genieten van de lekkere versnaperingen die werden aangeboden. STARS organiseerde twee fietscursussen pal voor het gemeentehuis. Eén cursus speciaal voor leerlingen in het basisonderwijs en de andere voor scholieren uit het secundair onderwijs. Langs de fietsroute werden voor de deelnemers een aantal activiteiten georganiseerd zoals een fiets reparatie workshop en fietsdemonstraties. Voor elke activiteit waaraan de leerlingen deelnamen ontvingen ze als bewijs van deelname een stempel. Leerlingen uit de basisschool moesten, om voor een prijs in aanmerking te kunnen komen, ten minste drie stempels verzamelen en scholieren uit het secundair onderwijs vijf of meer. De wedstrijd had aantrekkelijke prijzen (tegoed bonnen voor wandklimmen, fietskleding etc.). Ook kregen alle leerlingen die deelnamen verfrissende, lokaal geproduceerde appelsap aangeboden. Een gezonde activiteit en gezonde voeding gaan hand in hand! De stempels van elke school werden opgeteld en voor STARS scholen gold dat het meedoen aan de fietstocht telde als een voltooide activiteit in het STARS activiteitenplan, en dus meetelde voor brons, zilver of goud. De officiële prijsuitreiking voor de scholen die de meeste kilometers hadden gefietst vond ‘s-middags plaats. Mooie prijzen werden uitgereikt, zoals de eerder genoemde tegoedbonnen voor wandklimmen maar ook zaken als een oefenfiets en STARS T-shirts voor leerlingen van de STARS scholen. Daarmee kan het STARS project door iedereen op straat in Bielefeld worden gezien. Dit evenement was een doorslaand succes met ongeveer 50.000 deelnemers die de 17,5 km lange route aflegden. Van de 50.000 deelnemers waren 10.000 kinderen en jongeren.
STARS Project Newsletter #6
Dit project heeft financiering ontvangen van het Intelligent Energy Europe programma van de Europese Unie.
De verantwoordelijkheid voor de inhoud van deze publicatie ligt bij de auteurs . Het hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening te zijn van de Europese Gemeenschap . De Europese Commissie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de informatie en de manier hoe deze wordt gebruikt..
9