Apa itu Ubiquitous City? Ubiquitous berasal dari perkataan latin iaitu “Ubique” yang bermaksud berada di mana sahaja pada bila-bila masa. Seiring dengan perkembangan teknologi canggih masa kini, pembangunan dan perancangan bandar telah mengalami satu perubahan inovasi baru di mana segalanya saling berkaitan dan dikongsi serta-merta samada maklumat, komputer dan manusia.
Konsep Ubiquitous City Konsep ini merupakan konsep baru yang berasaskan teknologi di mana ianya menekankan aspek integarsi di antara hubungan manusia dan komputer berbanding konsep tradisional bandar lama yang lebih memberi fokus kepada seni gaya hidup masyarakat terdahulu. Melalui konsep ini, daya saing bandar dapat dipertingkatkan dengan teknologi tinggi yang membawa pengurusan bandar ke arah lebih cekap dan efisyen. Secara khususnya, konsep ini memberi penekanan kepada 4 aspek penting iaitu keselesaan, kesihatan, keselamatan dan kebersihan. Setiap aspek ini menawarkan pelbagai perkhidmatan mengikut kategori tersendiri dengan disokong oleh pembangunan Infrastruktur seperti Rajah 1.1:
Rajah 1.1 : Empat aspek penting di dalam Ubiquitois City.
Sumber : Korean Ubiquitous City Association, 2011
1
Komponen Ubiquitous City Konsep bandar ini terbahagi kepada 3 komponen utama iaitu Infrastruktur dan utiliti, teknologi maklumat dan kemudahan awam. Setiap komponen ini, dibangunkan secara serentak dan dikawal sepenuhnya oleh kerajaan sebagai pusat kawalan. Melalui pusat kawalan ini, semua aktiviti yang melibatkan kemudahan dan utiliti dapat dipantau secara langsung seperti bangunan, lalulintas, papan kenyataan, kenderaan, tempat letak kereta, sistem komunikasi, sistem keselamatan dan lain-lain (rujuk Rajah 1.2).
Rajah 1.2 : Tiga komponen utama Ubiquitous City. Tempat Letak Kereta
Kemudahan Rehat Sistem Ramalan Cuaca Pusat Perkhidmatan Digital
Sistem Pengesan Kenderaan Stesen Multimedia
Papan Pesanan Interaktif Pusat Pengurusan U-Life
Sistem Pengesan Kenderaan Perkhidmatan Digital
CCTV Telefon Kecemasan
ETC
Pengurusan Perkhidmatan Teknologi Maklumat/Infrastruktur Pusat Data
Peralatan Pengukuran
Sistem Bangunan Bestari Papan Pesanan Interaktif
Papan Pesanan Interaktif
Pengurusan Kemudahan
Pengurusan Teknologi Maklumat
Telekomunikasi
Pengurusan Utiliti
Sumber : Ubiquitous City, Buzz That Is Here to Stay, 2006
Peringkat Pelaksanaan Ubiquitous City. Secara dasarnya, pelaksanaan konsep bandar baru ini melibatkan 3 peringkat utama iaitu pengumpulan, pemprosesan dan penggunaan maklumat. Pada setiap peringkat pelaksanaan, kriteria-kriteria penting seperti infrastruktur bandar, kemudahan teknologi maklumat dan sistem pengurusan berintegrasi perlu diambilkira dalam mewujudkan perkhidmatan yang pelbagai berasaskan “Ubique” bagi membolehkan pengguna menggunakan perkhidmatan pada bila-bila masa di mana sahaja mereka berada di dalam bandar (rujuk Rajah 1.3). 2
Rajah 1.3 : Peringkat Penyediaan mengikut konsep Ubiquitous City Penyediaan perkhidmatan yang pelbagai di mana-mana dan pada bila-bila masa sahaja
Penggunaan Maklumat
Infrastruktur Bandar Ubiquitous
Pemprosesan Maklumat Intelligent Facilites
Integrated City Operation Center
Infrastruktur Bandar
i. ii. iii. iv.
Rangkaian Jalanraya Guna tanah Kemudahan Awam Infrastruktur dan Utiliti
Infrastruktur ICT
Teknologi Ubiquitous City i. ii. iii. iv. v.
Papan Maklumat interaktif/ percuma Rangkaian CCTV Sistem Pencarian Lokasi Pusat Maklumat setempat Pusat Kawalan Kualiti air (USN)
vi.
Pemantauan Ekologi Air Bawah Tanah
Penggumpulan Maklumat
Sumber : Korea Herald "U-City : Future of Urban Planning, Management", 2010
Pelaksanaan Ubiquitous City di luar negara Terdapat beberapa negara yang telah melaksanakan konsep ini seperti Korea Selatan, Amerika Syarikat, Singapura dan lain-lain negara; 1. Korea Selatan Mula diperkenalkan melalui pembangunan 15 bandar disekitarnya. Bandar pertama ialah bandar Hwaseong Dongtan yang kini telah separuh siap dan mula beroperasi pada tahun 2007.
Bandar Ubiquitous Hwaseong Dongtan yang kini separuh siap perlaksanaannya
3
Antara perkhidmatan yang diperkenalkan ialah U-trafik, U parking, dan U perkhidmatan pencegahan jenayah. Bandar lain yang sedang giat dibangunkan adalah bandar Songdo, Incheon dan Daejeon.
Papan Informasi Interaksi sebagai medium menyampaikan maklumat kepada pengguna.
2. Amerika Syarikat Di Amerika Syarikat, sebuah syarikat iaitu LG CNS telah membangunkan sebuah bandar di Manhattan Harbour iaitu Dayton, Kentucky yang menggunapakai konsep ini. Pemandangan Bandar Dayton, Kentucky dari Sungai Ohio. Projek ini yang berkeluasan 142 ekar terletak di sepanjang di tebing Sungai Ohio menjadi bandar pertama menggunakan lebih dari 100 konsep Ubiquitous dalam melaksanakan projek tersebut.
Pelan Susunatur Bandar Dayton, Kentucky
4
Usaha ke arah penerapan Ubiquitous City di Malaysia Terdapat beberapa usaha yang dijalankan untuk menerapkan konsep ini di dalam perancangan bandar di Malaysia, antaranya; 1. Membangunkan Sistem maklumat Geografi (GIS) dan pangkalan data di setiap negeri untuk digunapakai samada untuk proses perancangan dan pembangunan serta pemantauan pembangunan semasa; 2. Mewujudkan Polisi Data Geospatial menetapkan prinsip-prinsip, tanggungjawab dan keperluan untuk mengumpul dan menguruskan data geospatial yang digunakan dalam program persekitaran dan projek-projek di Malaysia; 3. Membangunkan konsep bandar selamat (NKRA) yang menggunapakai teknologi terkini dalam mewujudkan persekitaran selamat di samping pencegahan jenayah melalui Web Base Crime System; dan 4. Mewujudkan lebih banyak Sistem Antara Muka (EIS) di bangunan-bangunan kerajaan dalam menyampaikan informasi perancangan kepada pengguna dengan lebih cepat dan efisyen.
Sistem maklumat Geografi (GIS) dan Pangkalan data
Sistem Pemantauan Berpusat bagi pencegahan jenayah (NKRA).
Sistem Antara Muka (EIS) untuk informasi Perancangan
Penutup Kesimpulannya, konsep ini mampu meningkatkan kualiti dan gaya hidup dan daya saing sesuatu bandar. Secara langsung, melalui kriteria-kriteria yang diperkenalkan dapat memberi impak yang baik kepada keberkesanan pengurusan bandar, pertumbuhan bandar baru dan kemajuan perkhidmatan bandar.
5